Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej

art. 1. więcej Art. 1. 1. Straż Graniczna jest jednolitą, umundurowaną i uzbrojoną formacją
przeznaczoną do ochrony granicy państwowej, kontroli ruchu granicznego oraz
zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji.
1a. Nazwa „Straż Graniczna”, jej skrót „SG” oraz znak graficzny Straży
Granicznej przysługują wyłącznie formacji, o której mowa w ust. 1.
1b. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, wzór znaku graficznego Straży Granicznej, uwzględniając w nim
wizerunek orła białego ustalony dla godła państwowego oraz ustalając kolorystykę tego znaku.
2. Do zadań Straży Granicznej należy:
1) ochrona granicy państwowej na lądzie i morzu;
2) organizowanie i dokonywanie kontroli ruchu granicznego;
2a) zapobieganie i przeciwdziałanie nielegalnej migracji poprzez:
a) kontrolę przestrzegania przepisów dotyczących wjazdu cudzoziemców na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium,
b) rozpoznawanie i analizowanie zagrożeń migracyjnych,
c) zwalczanie zagrożeń migracyjnych, w tym przestępczości związanej
z nielegalną migracją,
d) realizowanie, w zakresie swojej właściwości, zadań określonych w ustawie
z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2020 r. poz. 35),
e) współdziałanie z organami i podmiotami właściwymi w sprawach
udzielania cudzoziemcom zezwoleń na wjazd na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub pobyt na tym terytorium, w tym wykonywanie czynności na wniosek tych organów i podmiotów, na zasadach określonych odrębnymi przepisami;
3) wydawanie zezwoleń na przekraczanie granicy państwowej, w tym wiz;
4) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz
ściganie ich sprawców, w zakresie właściwości Straży Granicznej,
a w szczególności:
a) przestępstw i wykroczeń dotyczących zgodności przekraczania granicy
państwowej z przepisami, związanych z jej oznakowaniem,
wykonywaniem pracy przez cudzoziemców, prowadzeniem działalności
gospodarczej przez cudzoziemców oraz powierzaniem wykonywania pracy
cudzoziemcom, a także przestępstw określonych w art. 270–276 Kodeksu
karnego dotyczących wiarygodności dokumentów uprawniających do
przekraczania granicy państwowej, dokumentów uprawniających do pobytu
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub dokumentów wymaganych do
ich wydania,
b) przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych wymienionych
w art. 134 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego,
c) przestępstw i wykroczeń pozostających w związku z przekraczaniem
granicy państwowej lub przemieszczaniem przez granicę państwową
towarów oraz wyrobów akcyzowych podlegających obowiązkowi
oznaczania znakami akcyzy, jak również przedmiotów określonych w
przepisach o broni i amunicji, o materiałach wybuchowych, o prekursorach
materiałów wybuchowych podlegających ograniczeniom, o bibliotekach, o
ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, o narodowym zasobie
archiwalnym, o przeciwdziałaniu narkomanii oraz o ewidencji ludności i
dowodach osobistych,
d) przestępstw i wykroczeń określonych w ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r.
o cudzoziemcach oraz w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu
cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.
z 2019 r. poz. 1666 i 2020),
e) przestępstw przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu oraz przestępstw
i wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, pozostających
w związku z wykonywaniem komunikacji lotniczej,
f) przestępstw określonych w art. 228, 229 i 231 Kodeksu karnego,
popełnionych przez pracowników Straży Granicznej w związku
z wykonywaniem czynności służbowych,
g) przestępstw określonych w art. 229 Kodeksu karnego, popełnionych przez
osoby niebędące funkcjonariuszami lub pracownikami Straży Granicznej
w związku z wykonywaniem czynności służbowych przez funkcjonariuszy
lub pracowników Straży Granicznej,
h) przestępstw określonych w art. 190, 222, 223 i 226 Kodeksu karnego
skierowanych przeciwko funkcjonariuszom Straży Granicznej podczas lub
w związku z pełnieniem obowiązków służbowych,
i) przestępstw określonych w art. 264a Kodeksu karnego, przestępstw
i wykroczeń określonych w ustawie z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach
powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew
przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 769) oraz
wykroczeń określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1482, 1622, 1818 i 2473),
j) przestępstw określonych w art. 189a Kodeksu karnego i w art. 8 ustawy
z dnia 6 czerwca 1997 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz. U.
poz. 554 i 1083, z 1998 r. poz. 715, z 2009 r. poz. 1149 i 1589 oraz
z 2010 r. poz. 626);
4a) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw oraz ściganie,
w zakresie wynikającym z art. 11j ust. 1 pkt 1–3 ustawy z dnia 21 czerwca
1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra
właściwego do spraw wewnętrznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 13), sprawców
czynów określonych w pkt 4 lit. f–h, w przypadku, gdy czyny te dotyczą
funkcjonariuszy i pracowników Policji i Biura Ochrony Rządu lub strażaków
Państwowej Straży Pożarnej, popełnionych w związku z wykonywaniem przez
nich czynności służbowych;
5) zapewnienie bezpieczeństwa w komunikacji międzynarodowej i porządku
publicznego w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego, a w zakresie
właściwości Straży Granicznej – także w strefie nadgranicznej;
5a) przeprowadzanie kontroli bezpieczeństwa:
a) w środkach transportu w komunikacji międzynarodowej,
b) w zasięgu terytorialnym drogowego, kolejowego, morskiego i rzecznego
przejścia granicznego,
c) w portach lotniczych na zasadach określonych w przepisach dotyczących
ochrony lotnictwa cywilnego;
5b) zapewnienie bezpieczeństwa na pokładzie statków powietrznych wykonujących
przewóz lotniczy pasażerów;
5c) (uchylony)
5d) współdziałanie z innymi organami i służbami w zakresie rozpoznawania
zagrożeń terroryzmem i przeciwdziałania tym zagrożeniom;
6) osadzanie i utrzymywanie znaków granicznych na lądzie oraz sporządzanie,
aktualizacja i przechowywanie granicznej dokumentacji geodezyjnej
i kartograficznej;
7) ochrona nienaruszalności znaków i urządzeń służących do ochrony granicy
państwowej;
8) (uchylony)
9) przetwarzanie informacji, w tym danych osobowych, z zakresu ochrony granicy
państwowej, kontroli ruchu granicznego, zapobiegania i przeciwdziałania
nielegalnej migracji oraz udostępnianie ich sądom, prokuratorom, organom
administracji publicznej i innym organom państwowym, uprawnionym do ich
otrzymania na podstawie odrębnych ustaw, w zakresie niezbędnym do realizacji ich zadań;
10) nadzór nad eksploatacją polskich obszarów morskich oraz przestrzeganiem przez
statki przepisów obowiązujących na tych obszarach;
11) ochrona granicy państwowej w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej
Polskiej przez prowadzenie obserwacji statków powietrznych i obiektów
latających, przelatujących przez granicę państwową na małych wysokościach,
oraz informowanie o tych przelotach właściwych jednostek Sił Powietrznych Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
12) zapobieganie transportowaniu, bez zezwolenia wymaganego w myśl odrębnych
przepisów, przez granicę państwową odpadów, szkodliwych substancji
chemicznych oraz materiałów jądrowych i promieniotwórczych, a także zanieczyszczaniu wód granicznych;
13) zapobieganie przemieszczaniu, bez zezwolenia wymaganego w myśl odrębnych
przepisów, przez granicę państwową środków odurzających i substancji psychotropowych oraz broni, amunicji, materiałów wybuchowych i prekursorów materiałów wybuchowych podlegających ograniczeniom;
13a) przeprowadzanie kontroli legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców,
prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców, powierzania
wykonywania pracy cudzoziemcom;
14) wykonywanie zadań określonych w innych ustawach.
2a. Straż Graniczna prowadzi postępowania w sprawach rozpoznawania,
zapobiegania i wykrywania przestępstw określonych w art. 228, 229 i 231 Kodeksu
karnego, popełnionych przez funkcjonariuszy Straży Granicznej w związku
z wykonywaniem czynności służbowych.
2b. Straż Graniczna realizuje zadania wynikające z przepisów prawa Unii
Europejskiej oraz umów i porozumień międzynarodowych na zasadach i w zakresie
w nich określonych.
3. Straż Graniczna w zakresie określonym w ust. 2 i 2a współdziała
z właściwymi organami i instytucjami Unii Europejskiej oraz innych państw, a także
organizacjami międzynarodowymi, w tym z Międzynarodową Organizacją Policji
Kryminalnej – Interpol.
3a. Straż Graniczna realizuje zadania Krajowej Jednostki do spraw Informacji
o Pasażerach, określone w ustawie z dnia 9 maja 2018 r. o przetwarzaniu danych
dotyczących przelotu pasażera (Dz. U. z 2019 r. poz. 1783).
4. Straż Graniczna współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji
Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.

art. 2. więcej Art. 2. Organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego oraz
państwowe i inne jednostki organizacyjne są obowiązane współdziałać z organami
Straży Granicznej oraz zapewnić im niezbędne warunki do wykonywania zadań
określonych w ustawie.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Komendant Główny Straży Granicznej jest centralnym organem
administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
2. Komendanta Głównego Straży Granicznej powołuje i odwołuje Prezes Rady
Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
3. Zastępców Komendanta Głównego Straży Granicznej powołuje i odwołuje
minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Straży
Granicznej.
4. Komendant Główny Straży Granicznej jest przełożonym wszystkich
funkcjonariuszy Straży Granicznej, zwanych dalej „funkcjonariuszami”.
5. W razie zwolnienia stanowiska Komendanta Głównego Straży Granicznej
minister właściwy do spraw wewnętrznych do czasu powołania nowego komendanta
powierza pełnienie obowiązków Komendanta Głównego Straży Granicznej, na okres
nie dłuższy niż 3 miesiące, jednemu z jego zastępców.
6. W razie czasowej niemożności sprawowania funkcji przez Komendanta
Głównego Straży Granicznej minister właściwy do spraw wewnętrznych, do czasu
ustania przeszkody w sprawowaniu tej funkcji przez dotychczasowego komendanta,
nie dłużej jednak niż na 6 miesięcy, powierza pełnienie obowiązków Komendanta
Głównego Straży Granicznej jednemu z jego zastępców.

Art. 3a. Do zakresu działania Komendanta Głównego Straży Granicznej należy
w szczególności:
1) kierowanie prowadzonymi przez Straż Graniczną działaniami w zakresie
ochrony granicy państwowej, kontroli ruchu granicznego oraz zapobiegania
i przeciwdziałania nielegalnej migracji;
2) analizowanie zagrożeń bezpieczeństwa granicy państwowej i zagrożeń migracyjnych;
3) nadawanie regulaminów organizacyjnych komendom oddziałów Straży
Granicznej oraz komórkom organizacyjnym Komendy Głównej Straży Granicznej, a także nadawanie statutów ośrodkom szkolenia Straży Granicznej i ośrodkom Straży Granicznej;
4) organizowanie i określanie zasad szkolenia zawodowego funkcjonariuszy oraz
pracowników Straży Granicznej;
5) sprawowanie nadzoru nad terenowymi organami Straży Granicznej oraz nad
ośrodkami szkolenia Straży Granicznej i ośrodkami Straży Granicznej;
6) udział w przygotowaniu projektu budżetu państwa w zakresie dotyczącym
Straży Granicznej, zgodnie z odrębnymi przepisami;
7) współdziałanie w zakresie realizowanych zadań z właściwymi organami
państwowymi, jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami społecznymi;
8) prowadzenie współpracy z organami i instytucjami Unii Europejskiej oraz
organami i instytucjami innych państw właściwymi w sprawach określonych
w art. 1 ust. 2 i 2a.

Art. 3b. Funkcjonariusze Straży Granicznej oraz osoby powoływane na
stanowiska, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3, art. 3c ust. 2 i 5 oraz art. 5 ust. 2 i 5,
a także mianowane na stanowiska dyrektora i zastępcy dyrektora komórki
organizacyjnej oraz naczelnika, mogą zostać poddani weryfikacji, o której mowa
w art. 11a ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach
sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
Weryfikacja, o której mowa w zdaniu pierwszym, może być prowadzona także wobec
funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz osób zajmujących te stanowiska.

Art. 3c. 1. BSWSG jest jednostką organizacyjną Straży Granicznej realizującą
na obszarze całego kraju zadania w zakresie rozpoznawania, zapobiegania
i zwalczania przestępczości popełnianej przez funkcjonariuszy i pracowników Straży
Granicznej, przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu popełnianych na szkodę
Straży Granicznej, określonych w art. 296–306 Kodeksu karnego oraz wykrywania
i ścigania sprawców tych przestępstw, a także – w zakresie zleconym przez Inspektora
Nadzoru Wewnętrznego – funkcjonariuszy i pracowników Policji, Straży Granicznej,
i Służby Ochrony Państwa lub strażaków i pracowników Państwowej Straży Pożarnej.
2. Komendant Biura Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej, zwany dalej
„Komendantem BSWSG”, jest organem Straży Granicznej podległym Komendantowi
Głównemu Straży Granicznej, kieruje BSWSG i jest przełożonym funkcjonariuszy BSWSG.
3. Siedzibą Komendanta BSWSG jest miasto stołeczne Warszawa.
4. Komendanta BSWSG powołuje, spośród oficerów Straży Granicznej,
i odwołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych.
5. Zastępców Komendanta BSWSG powołuje, spośród oficerów Straży
Granicznej, i odwołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek
Komendanta BSWSG.
6. Odwołać ze stanowiska, o którym mowa w ust. 2 i 5, można w każdym czasie.
Odwołanego funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 2 i 5, przenosi się do dyspozycji
Komendanta Głównego Straży Granicznej. Przepisy art. 39a ust. 1 zdanie drugie oraz
art. 39a ust. 2–4 stosuje się odpowiednio.
7. W razie zwolnienia stanowiska Komendanta BSWSG minister właściwy do
spraw wewnętrznych, do czasu powołania nowego komendanta, powierza pełnienie
obowiązków Komendanta BSWSG, na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, jednemu
z jego zastępców lub oficerowi wyznaczonemu spośród funkcjonariuszy BSWSG.
8. W celu realizacji zadań określonych w ust. 1 Komendant BSWSG
współdziała z innymi jednostkami organizacyjnymi Straży Granicznej oraz
właściwymi organami i instytucjami, w tym innych państw.
9. Organizację, rzeczowy i miejscowy zakres działania oraz zasady
współdziałania BSWSG z innymi jednostkami organizacyjnymi Straży Granicznej
określa Komendant Główny Straży Granicznej w uzgodnieniu z ministrem właściwym
do spraw wewnętrznych.
10. Regulamin BSWSG ustala minister właściwy do spraw wewnętrznych.
11. Minister właściwy do spraw wewnętrznych może w każdym czasie żądać
informacji i materiałów z realizacji zadań przez Komendanta BSWSG.
12. Komendant BSWSG jest obowiązany niezwłocznie przedstawiać ministrowi
właściwemu do spraw wewnętrznych, za pośrednictwem Inspektora Nadzoru
Wewnętrznego, informacje i materiały mogące mieć istotne znaczenie dla
sprawowania nadzoru, o którym mowa w art. 1b ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r.
o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
13. Komendant BSWSG przedstawia corocznie do dnia 31 stycznia ministrowi
właściwemu do spraw wewnętrznych informację o działalności BSWSG.

art. 4. więcej Art. 4. (uchylony).

art. 5. więcej Art. 5. 1. Terenowymi organami Straży Granicznej są:
1) komendanci oddziałów Straży Granicznej;
2) komendanci placówek i dywizjonów Straży Granicznej.
2. Komendanta oddziału Straży Granicznej powołuje i odwołuje minister
właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Straży
Granicznej. Zastępców komendanta oddziału Straży Granicznej powołuje i odwołuje
Komendant Główny Straży Granicznej na wniosek komendanta oddziału Straży Granicznej.
3. W razie zwolnienia stanowiska komendanta oddziału Komendant Główny
Straży Granicznej, do czasu powołania nowego komendanta, powierza pełnienie
obowiązków komendanta oddziału, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, jednemu
z jego zastępców lub wyznaczonemu funkcjonariuszowi Straży Granicznej.
4. W razie czasowej niemożności sprawowania funkcji przez komendanta
oddziału Komendant Główny Straży Granicznej, do czasu ustania przeszkody
w sprawowaniu tej funkcji przez dotychczasowego komendanta, nie dłużej jednak niż
na 6 miesięcy, powierza pełnienie obowiązków komendanta jednemu z jego
zastępców lub wyznaczonemu funkcjonariuszowi Straży Granicznej.
5. Komendanta placówki i dywizjonu Straży Granicznej powołuje i odwołuje
Komendant Główny Straży Granicznej na wniosek komendanta oddziału Straży Granicznej.
6. W razie zwolnienia stanowiska komendanta placówki lub komendanta
dywizjonu właściwy komendant oddziału, do czasu powołania nowego komendanta,
powierza pełnienie obowiązków komendanta placówki lub dywizjonu, na okres nie
dłuższy niż 3 miesiące, jednemu z jego zastępców lub wyznaczonemu
funkcjonariuszowi Straży Granicznej.
7. W razie czasowej niemożności sprawowania funkcji komendanta placówki lub
komendanta dywizjonu, właściwy komendant oddziału, do czasu ustania przeszkody
w sprawowaniu tej funkcji przez dotychczasowego komendanta, na okres nie dłuższy
niż 6 miesięcy, powierza pełnienie obowiązków komendanta placówki lub dywizjonu
jednemu z jego zastępców lub wyznaczonemu funkcjonariuszowi Straży Granicznej.
8. Komendanci oddziałów, placówek i dywizjonów Straży Granicznej są
przełożonymi wszystkich podległych im funkcjonariuszy.

Art. 5a. 1. Komendant Główny Straży Granicznej wykonuje swoje zadania przy
pomocy podległego mu urzędu – Komendy Głównej Straży Granicznej, zwanej dalej
„Komendą Główną”.
2. Komendanci oddziałów, komendanci placówek oraz komendanci dywizjonów
wykonują swoje zadania przy pomocy podległych im urzędów – komend oddziałów,
placówek i dywizjonów.
3. Zadania dyrektora generalnego urzędu przewidziane w ustawie z dnia
21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1559 oraz z 2019 r. poz.
730 i 2020) w stosunku do pracowników zatrudnionych w:
1) Komendzie Głównej wykonuje Komendant Główny Straży Granicznej;
2) komendach oddziałów, placówkach i dywizjonach Straży Granicznej wykonuje
właściwy miejscowo komendant oddziału Straży Granicznej;
3) BSWSG wykonuje Komendant BSWSG.

Art. 5aa. 1. Komendant Główny Straży Granicznej może upoważnić podległych
funkcjonariuszy lub pracowników do załatwiania spraw w jego imieniu w określonym zakresie.
2. Komendant oddziału Straży Granicznej może upoważnić podległych
funkcjonariuszy pełniących służbę w terytorialnym zasięgu działania oddziału lub
pracowników do załatwiania spraw w jego imieniu w określonym zakresie.
3. Upoważnienia, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być udzielone, jeżeli zakres
danego upoważnienia nie został określony w ustawie albo w przepisach wydanych na
podstawie ustawy.

Art. 5b. Kierownicy jednostek organizacyjnych Straży Granicznej są
obowiązani współdziałać z Biurem Nadzoru Wewnętrznego w zakresie realizacji jego
zadań, w szczególności:
1) udostępniać, na wniosek Inspektora Nadzoru Wewnętrznego, niezbędne
uzbrojenie, wyposażenie, urządzenia i środki techniczne;
2) zapewniać warunki niezbędne do sprawnej realizacji zadań przez inspektorów
Biura Nadzoru Wewnętrznego, w szczególności przez zapewnienie swobodnego
wstępu na teren jednostki organizacyjnej Straży Granicznej, niezwłocznego
przedstawiania żądanych informacji i dokumentów, terminowego udzielania
ustnych i pisemnych wyjaśnień, a także udostępnianie niezbędnych urządzeń
technicznych i zapewnienie dostępu do Internetu oraz, w miarę możliwości,
oddzielnego pomieszczenia z odpowiednim wyposażeniem;
3) przekazywać dane funkcjonariuszy Straży Granicznej objętych weryfikacją,
o której mowa w art. 11a ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, najpóźniej w terminie 14 dni przed planowanym:
a) powołaniem na stanowiska komendantów i ich zastępców, dyrektorów
i zastępców dyrektorów komórek organizacyjnych oraz naczelników,
b) oddelegowaniem do pełnienia służby lub wykonywaniem zadań poza
granicami kraju na okres przekraczający 14 dni, z wyłączeniem
oddelegowania do pełnienia służby poza granicami państwa
w kontyngencie Straży Granicznej, o którym mowa w art. 147c pkt 3a,
c) wystąpieniem o mianowanie na stopnie generała brygady Straży Granicznej
(kontradmirała Straży Granicznej) oraz generała dywizji Straży Granicznej
(wiceadmirała Straży Granicznej),
d) wystąpieniem o przedterminowe mianowanie w korpusie oficerów w Straży Granicznej,
e) wystąpieniem o wyróżnienie, na wniosek ministra właściwego do spraw
wewnętrznych, orderami i odznaczeniami, o których mowa w ustawie
z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach (Dz. U. z 2019 r.
poz. 25, 730 i 992),
f) oddelegowaniem do wykonywania zadań w Biurze Nadzoru Wewnętrznego;
4) udostępniać dokumentację z kontroli, o której mowa w art. 12 ust. 3 pkt 2
ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U.
z 2019 r. poz. 742).

art. 6. więcej Art. 6. 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w drodze rozporządzenia,
tworzy i znosi oddziały Straży Granicznej, uwzględniając nadanie im nazwy,
określenie siedziby oraz terytorialnego zasięgu działania.
2. Komendant Główny Straży Granicznej, w drodze zarządzenia:
1) tworzy i znosi placówki oraz dywizjony, a także określa ich terytorialny zasięg działania;
2) określa liczbę i rodzaj etatów w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej,
zastrzeżeniem ust. 2a;
3) określa szczegółowy zakres zadań terenowych organów Straży Granicznej oraz
organizację Komendy Głównej, komend oddziałów, placówek i dywizjonów.
2a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określa liczbę i rodzaj etatów w BSWSG.
3. Komendant Główny Straży Granicznej może, w drodze zarządzenia, określać
wzory symboli jednostek organizacyjnych Straży Granicznej.
4. Komendant Główny Straży Granicznej może, w drodze zarządzenia, tworzyć
i znosić ośrodki szkolenia Straży Granicznej i ośrodki Straży Granicznej oraz określać
ich organizację i zakres działania.
5. Komendanta ośrodka szkolenia Straży Granicznej i ośrodka Straży Granicznej
oraz ich zastępców powołuje i odwołuje Komendant Główny Straży Granicznej.
Komendanci ośrodka szkolenia Straży Granicznej oraz ośrodka Straży Granicznej są
przełożonymi wszystkich podległych im funkcjonariuszy.

Art. 6a. W postępowaniu administracyjnym w sprawach związanych
z wykonywaniem zadań i kompetencji Straży Granicznej, jeżeli ustawy nie stanowią
inaczej, organami wyższego stopnia są:
1) w stosunku do komendanta placówki oraz dywizjonu Straży Granicznej –
komendant oddziału Straży Granicznej;
2) (uchylony)
3) w stosunku do komendanta oddziału Straży Granicznej – Komendant Główny
Straży Granicznej.

art. 7. więcej Art. 7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, warunki i sposób naliczeń etatowych w Straży Granicznej,
uwzględniając terytorialny zasięg działania jednostek organizacyjnych oraz
organizację i specyfikę pełnienia służby w tych jednostkach.

Art. 7a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określa, w drodze
rozporządzenia:
1) wzór i tryb nadawania sztandaru jednostkom organizacyjnym Straży Granicznej
oraz tryb nadawania tym jednostkom imion;
2) wzór odznak resortowych oraz szczegółowe zasady i tryb ich nadawania
funkcjonariuszom.

Art. 7b. Dzień 16 maja ustanawia się Świętem Straży Granicznej.

Art. 7c. W zakresie określonym w przepisach odrębnych działalność
duszpasterska w Straży Granicznej prowadzona jest na podstawie porozumień
Komendanta Głównego Straży Granicznej z przedstawicielami właściwego kościoła
lub związku wyznaniowego.

art. 8. więcej Art. 8. Koszty związane z funkcjonowaniem Straży Granicznej pokrywane są
z budżetu państwa.

Art. 8a. 1. Jednostki samorządu terytorialnego, państwowe jednostki
organizacyjne, banki oraz instytucje ubezpieczeniowe mogą uczestniczyć
w pokrywaniu wydatków inwestycyjnych, modernizacyjnych lub remontowych oraz
kosztów utrzymania i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Straży Granicznej,
a także zakupu niezbędnych dla ich potrzeb towarów i usług.
2. Fundusz Wsparcia Straży Granicznej, zwany dalej „Funduszem” składa się
z funduszu centralnego, funduszy oddziałów Straży Granicznej, ośrodków szkolenia
Straży Granicznej i ośrodków Straży Granicznej.
3. Fundusz jest państwowym funduszem celowym.
4. Środki finansowe uzyskane przez Straż Graniczną od podmiotów, o których
mowa w ust. 1, na podstawie umów zawartych przez:
1) Komendanta Głównego Straży Granicznej – są przychodami funduszu centralnego;
2) komendantów oddziałów Straży Granicznej – są przychodami funduszy oddziałów;
3) komendantów ośrodków szkolenia Straży Granicznej – są przychodami funduszy
ośrodków szkolenia Straży Granicznej;
4) komendantów ośrodków Straży Granicznej – są przychodami funduszy
ośrodków Straży Granicznej.
5. Środki Funduszu są przeznaczone na:
1) pokrywanie wydatków inwestycyjnych, modernizacyjnych lub remontowych
oraz kosztów utrzymania i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Straży Granicznej;
2) zakup niezbędnych na ich potrzeby towarów i usług.
6. Środkami Funduszu dysponują:
1) Komendant Główny Straży Granicznej – w zakresie funduszu centralnego;
2) komendanci oddziałów Straży Granicznej – w zakresie funduszy oddziałów;
3) komendanci ośrodków szkolenia Straży Granicznej – w zakresie funduszy
ośrodków szkolenia Straży Granicznej;
4) komendanci ośrodków Straży Granicznej – w zakresie funduszy ośrodków
Straży Granicznej.
7. Komendant Główny Straży Granicznej sporządza łączny plan finansowy
i łączne sprawozdanie finansowe Funduszu.
8. Zmiany kwot przychodów i kosztów Funduszu ujętych w planie finansowym
Funduszu oraz przeniesienia wydatków pomiędzy poszczególnymi pozycjami planu
dokonuje dysponent środków Funduszu.
9. (uchylony)
10. (uchylony)
11. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady gospodarki finansowej Funduszu oraz tryb i terminy sporządzania
jego planów i sprawozdań finansowych, uwzględniając postanowienia umów oraz
racjonalne gospodarowanie środkami.

art. 9. więcej Art. 9. 1. W celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw oraz
przestępstw skarbowych, a także wykroczeń oraz wykroczeń skarbowych w zakresie
określonym w art. 1 ust. 2 pkt 4 i w art. 1 ust. 2a, funkcjonariusze Straży Granicznej
pełnią służbę graniczną, prowadzą działania graniczne, wykonują czynności
operacyjno-rozpoznawcze i administracyjno-porządkowe oraz prowadzą
postępowania przygotowawcze według przepisów Kodeksu postępowania karnego,
a także wykonują czynności na polecenie sądu i prokuratury oraz innych właściwych
organów państwowych w zakresie, w jakim obowiązek ten został określony
w odrębnych przepisach.
1a. Straż Graniczna w celu realizacji ustawowych zadań może korzystać
z informacji o osobie, w tym danych osobowych uzyskanych przez uprawnione
organy, służby i instytucje państwowe w wyniku wykonywania czynności operacyjno-
-rozpoznawczych lub prowadzenia kontroli operacyjnej oraz przetwarzać je
w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych
przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz. U. z
2019 r. poz. 125), bez wiedzy i zgody osoby, której dane dotyczą.
1b. Administrator danych, o których mowa w ust. 1a, jest obowiązany
udostępnić dane, z zastrzeżeniem ust. 1d, na podstawie imiennego upoważnienia
Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta BSWSG, komendanta
oddziału Straży Granicznej lub upoważnionego funkcjonariusza, okazanego przez funkcjonariusza wraz z legitymacją służbową. Fakt udostępnienia tych danych
podlega ochronie na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych.
1c. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzór
upoważnienia, o którym mowa w ust. 1b, uwzględniając niezbędne dane
upoważnionego funkcjonariusza oraz możliwość wydania upoważnień w imieniu
Komendanta Głównego Straży Granicznej lub komendanta oddziału Straży
Granicznej innym funkcjonariuszom.
1d. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, zakres, warunki
i tryb przekazywania Straży Granicznej informacji o osobie, uzyskanych w wyniku
prowadzenia przez uprawnione organy, służby i instytucje czynności operacyjno-
-rozpoznawczych lub kontroli operacyjnej, uwzględniając zakres informacji
niezbędnych do wykonywania ustawowych zadań Straży Granicznej, cel, organizację
przekazywania informacji oraz sposób ich dokumentowania.
1e. Straż Graniczna może, w zakresie koniecznym do wykonywania jej
ustawowych zadań, korzystać z informacji kryminalnej zgromadzonej w Krajowym
Centrum Informacji Kryminalnych.
1f. Straż Graniczna, w celu zapewnienia skuteczności przeprowadzania kontroli
legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców oraz powierzania wykonywania
pracy cudzoziemcom, może korzystać, na zasadach określonych w ustawie z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r.
poz. 300, z późn. zm.), z danych zgromadzonych w Zakładzie Ubezpieczeń
Społecznych na koncie ubezpieczonego oraz koncie płatnika składek, dotyczących
cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych oraz płatników
powierzających wykonywanie pracy cudzoziemcom.
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. (uchylony)
5. Funkcjonariusze w toku wykonywania czynności służbowych mają
obowiązek respektowania godności oraz przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela.
6. W celu wykonywania zadań, o których mowa w art. 1 ust. 2, funkcjonariusze
Straży Granicznej mogą być mianowani do pełnienia odpowiednich funkcji pełnomocników granicznych. Funkcję głównego pełnomocnika granicznego pełni Komendant Główny Straży Granicznej.
7. Komendant Główny Straży Granicznej określa:
1) metody i formy wykonywania zadań Straży Granicznej w zakresie nieobjętym
innymi przepisami wydanymi na podstawie ustawy, w tym zadań
wykonywanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie
nieobjętym innymi przepisami wydanymi na podstawie ustawy oraz przepisami
prawa Unii Europejskiej;
2) sposób pełnienia służby w zakresie nieobjętym innymi przepisami wydanymi na
podstawie ustawy, w tym sposób pełnienia służby poza terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie nieobjętym innymi przepisami wydanymi
na podstawie ustawy oraz przepisami prawa Unii Europejskiej;
3) szczegółowy tryb wydawania zezwoleń na przekraczanie granicy państwowej,
w tym wiz, przez komendantów placówek Straży Granicznej;
4) szczegółowy sposób wykonywania czynności zleconych w trybie ust. 1 przez
właściwe organy państwowe;
5) sposób i tryb gromadzenia i przetwarzania informacji z zakresu ochrony granicy
państwowej, kontroli ruchu granicznego oraz zapobiegania i przeciwdziałania
nielegalnej migracji;
6) sposób gospodarowania mieniem będącym w zarządzie Straży Granicznej;
6a) zakres oraz szczegółowe zasady szkolenia funkcjonariuszy i pracowników
Straży Granicznej;
7) szczegółowe zasady szkolenia przewodników zwierząt, które wykorzystywane
są do realizacji zadań Straży Granicznej, szkolenia tych zwierząt, a także normy
wyżywienia zwierząt.
8) (uchylony)

Art. 9a. 1. Udzielanie informacji o osobie, uzyskanych w czasie wykonywania
czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz w trybie, o którym mowa w art. 9 ust. 1a,
dozwolone jest wyłącznie na żądanie sądu lub prokuratora, a także Szefa Krajowego
Centrum Informacji Kryminalnych; wykorzystanie tych informacji może nastąpić
tylko w celu ścigania karnego.
2. Zakaz określony w ust. 1 nie ma zastosowania, jeżeli ustawa nakłada
obowiązek lub umożliwia udzielenie takich informacji określonemu organowi albo
obowiązek taki wynika z umów lub porozumień międzynarodowych, a także w przypadkach, gdy zatajenie takiej informacji prowadziłoby do zagrożenia życia lub zdrowia innych osób.

Art. 9b. 1. Straż Graniczna przy wykonywaniu swoich zadań może korzystać
z pomocy osób niebędących jej funkcjonariuszami. Zabronione jest ujawnianie
danych o osobie udzielającej pomocy Straży Granicznej, w zakresie czynności
operacyjno-rozpoznawczych.
2. Udostępnienie danych o osobie, o której mowa w ust. 1, może nastąpić jedynie
w przypadkach i w trybie określonych w art. 9da.
3. Dane o osobie, o której mowa w ust. 1, mogą być udostępnione, na żądanie
prokuratora lub sądu, także w razie uzasadnionego podejrzenia popełnienia przez tę
osobę przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego w związku z wykonywaniem
czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz w przypadku ujawnienia przez tę osobę
faktu udzielania pomocy Straży Granicznej w zakresie czynności operacyjno-rozpoznawczych; udostępnienie tych danych następuje w trybie określonym w art. 9da.
4. Za udzielenie pomocy, o której mowa w ust. 1, osobom niebędącym
funkcjonariuszami może być przyznane wynagrodzenie.
4a. Koszty podejmowanych przez Straż Graniczną czynności operacyjno-
-rozpoznawczych oraz wynagrodzenia osób, o których mowa w ust. 1, w zakresie,
w jakim, ze względu na ochronę określoną w art. 9c ust. 1, nie mogą być stosowane
przepisy o finansach publicznych i rachunkowości, pokrywane są z tworzonego na ten
cel funduszu operacyjnego.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze zarządzenia,
sposób tworzenia funduszu operacyjnego i gospodarowania nim oraz podmioty
właściwe w tych sprawach.
6. (uchylony)

Art. 9c. 1. W związku z wykonywaniem zadań wymienionych w art. 1
ust. 2 Straż Graniczna zapewnia ochronę form i metod realizacji zadań, informacji
oraz własnych obiektów i danych identyfikujących funkcjonariuszy.
2. Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych funkcjonariusze
mogą posługiwać się dokumentami publicznymi w rozumieniu ustawy z dnia
22 listopada 2018 r. o dokumentach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 53, 1091
i 1716) lub innymi dokumentami, które uniemożliwiają ustalenie danych identyfikujących funkcjonariusza Straży Granicznej oraz środków, którymi posługuje się przy wykonywaniu zadań służbowych.
2a. Organy administracji rządowej i organy jednostek samorządu terytorialnego
są obowiązane do udzielania Straży Granicznej w granicach swojej właściwości
niezbędnej pomocy w zakresie wydawania i zabezpieczania dokumentów, o których
mowa w ust. 2.
2b. Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych funkcjonariusze
mogą posługiwać się środkami identyfikacji elektronicznej zawierającymi dane inne
niż dane identyfikujące funkcjonariusza.
2c. Nie popełnia przestępstwa:
1) kto poleca sporządzenie lub kieruje sporządzeniem dokumentów lub
wydawaniem środków identyfikacji elektronicznej, o których mowa w ust. 2 i 2b;
2) kto sporządza dokumenty lub wydaje środki identyfikacji elektronicznej,
o których mowa w ust. 2 i 2b;
3) kto udziela pomocy w sporządzeniu dokumentów lub wydawaniu środków
identyfikacji elektronicznej, o których mowa w ust. 2 i 2b;
4) funkcjonariusz, jeżeli dokumentami lub środkami identyfikacji elektronicznej,
o których mowa w ust. 2 i 2b, posługuje się przy wykonywaniu czynności
operacyjno-rozpoznawczych;
5) kto wydaje środki identyfikacji elektronicznej, o których mowa w ust. 2b,
funkcjonariuszowi, lub dopuszcza do uwierzytelnienia z wykorzystaniem
takiego środka identyfikacji elektronicznej w swoim systemie identyfikacji elektronicznej.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
tryb wydawania dokumentów, o których mowa w ust. 2, sposób posługiwania się
nimi, a także ich przechowywania, uwzględniając rodzaje dokumentów i cel, w jakim
są wydawane, organy i osoby uprawnione do ich wydawania, posługiwania się nimi
i ich przechowywania, czas, na jaki są wydawane dokumenty, czynności zapewniające
ich ochronę oraz sposób ich przechowywania i ewidencji.

Art. 9ca. 1. Straż Graniczna w celu ochrony obiektów, o których mowa w art. 9c
ust. 1, może wprowadzić nadzór nad terenem użytkowanych obiektów lub terenem
przyległym do obiektów w postaci środków technicznych oraz urządzeń
elektronicznego systemu monitorującego stan bezpieczeństwa obiektu umożliwiających rejestrację obrazu, a także środków organizacyjnych i technicznych
zapewniających identyfikację i kontrolę osób przebywających w użytkowanych
obiektach, w tym przepustek zawierających wizerunek twarzy, oraz systemów
teleinformatycznych przetwarzających informacje o przepustkach, w tym dane osób,
którym je wydano.
2. System monitorujący, o którym mowa w ust. 1, stosuje się jedynie
w miejscach i pomieszczeniach, w których zapewnia on realizację celu określonego
w ust. 1, z wyłączeniem miejsc przeznaczonych do celów sanitarno-higienicznych.
3. Zarejestrowany obraz przetwarza się wyłącznie do celów, dla których został
zebrany, i przechowuje się przez okres nieprzekraczający 1 roku. Dane osób, w tym
wizerunek twarzy, wykorzystywane do identyfikacji i kontroli osób przebywających
w użytkowanych obiektach, przechowuje się nie dłużej niż jest to konieczne do
realizacji tego celu.
4. W przypadku gdy zarejestrowany obraz stanowi dowód w postępowaniu lub
powzięto informacje, że może on stanowić dowód w postępowaniu, termin określony
w ust. 3 ulega przedłużeniu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

Art. 9d. 1. Udzielenie informacji o prowadzonych czynnościach operacyjno-rozpoznawczych oraz o stosowanych środkach i metodach ich realizacji może nastąpić:
1) w przypadku gdy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa
ściganego z oskarżenia publicznego w związku z wykonywaniem tych czynności;
2) w związku ze współpracą prowadzoną z innymi organami, służbami lub
instytucjami państwowymi uprawnionymi do wykonywania czynności
operacyjno-rozpoznawczych, w tym także w związku z prowadzoną współpracą
z organami i służbami innych państw w trybie i zakresie określonym
w umowach i porozumieniach międzynarodowych.
2. Udzielenie informacji o osobie, uzyskanych w czasie wykonywania czynności
operacyjno-rozpoznawczych oraz w trybie, o którym mowa w art. 9 ust. 1a, może nastąpić:
1) na żądanie sądu lub prokuratora, a wykorzystanie tych informacji może nastąpić
tylko w celu ścigania karnego;
2) w przypadku gdy ustawa nakłada obowiązek udzielenia lub umożliwia udzielenie
takich informacji określonemu organowi albo obowiązek taki wynika z umów lub porozumień międzynarodowych, a także w przypadkach gdy zatajenie takiej
informacji prowadziłoby do zagrożenia życia lub zdrowia innych osób.
3. Udzielenie informacji o szczegółowych formach, zasadach i organizacji
czynności operacyjno-rozpoznawczych może nastąpić w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
4. W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 i ust. 3 udzielenie
informacji następuje w trybie określonym w art. 9da.

Art. 9da. 1. Komendant Główny Straży Granicznej może zezwalać:
1) byłym i obecnym funkcjonariuszom i pracownikom Straży Granicznej,
z wyłączeniem przypadków, o których mowa w ust. 5,
2) osobom oddelegowanym do Straży Granicznej, w zakresie zadań realizowanych
w okresie oddelegowania,
3) osobom udzielającym funkcjonariuszom Straży Granicznej pomocy
w wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych
– na udzielenie wiadomości stanowiącej informację niejawną uprawnionemu podmiotowi.
2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy sytuacji, o których mowa
w art. 9d ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 oraz art. 9e, art. 9f, art. 9g i art. 10b, z wyjątkiem
dokumentów i materiałów, które sąd okręgowy lub prokurator Biura Lustracyjnego
lub oddziałowego biura lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji
Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu uzna za niezbędne w związku
z wykonywaniem ich zadań określonych w ustawie z dnia 18 października 2006 r.
o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–
1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 430, 399, 447, 534 i 1571)
oraz ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji
Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2019 r. poz. 1882).
3. W razie odmowy zezwolenia na udzielenie wiadomości stanowiącej
informację niejawną o klauzuli „tajne” lub „ściśle tajne” pomimo żądania prokuratora
lub sądu, zgłoszonego w związku z postępowaniem karnym o zbrodnie przeciwko
pokojowi, ludzkości i o przestępstwa wojenne lub o zbrodnię godzącą w życie ludzkie
albo o występek przeciwko życiu i zdrowiu, gdy jego następstwem była śmierć
człowieka – Komendant Główny Straży Granicznej, na wniosek prokuratora lub sądu,
przedstawia żądane dokumenty i materiały oraz wyjaśnienia ministrowi właściwemu
do spraw wewnętrznych. Jeżeli minister właściwy do spraw wewnętrznych stwierdzi, że uwzględnienie żądania prokuratora lub sądu jest uzasadnione, Komendant Główny
Straży Granicznej jest obowiązany zezwolić na udostępnienie wnioskowanych informacji.
4. W razie odmowy zezwolenia na udzielenie wiadomości stanowiącej
informację niejawną przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych stosuje się
tryb określony w art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych
formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
5. W przypadku Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta
BSWSG oraz ich zastępców a także, w zakresie wynikającym z art. 11j ust. 1 pkt 1–3
ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez
ministra właściwego do spraw wewnętrznych, funkcjonariuszy BSWSG, zezwolenia,
o którym mowa w ust. 1, udziela minister właściwy do spraw wewnętrznych. Przepisy
ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 9e. 1. Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych,
podejmowanych przez Straż Graniczną w celu zapobieżenia, wykrycia, ustalenia
sprawców oraz uzyskania i utrwalenia dowodów, ściganych z oskarżenia publicznego,
umyślnych przestępstw:
1) określonych w art. 163 § 1, art. 164 § 1, art. 165 § 1, art. 166 § 1 i 2, art. 167,
art. 168, art. 171, art. 172, art. 173 § 1, art. 258, art. 264 § 2 i 3, art. 270a § 1 i 2,
art. 271a § 1 i 2, art. 277a § 1 i art. 299 § 1 Kodeksu karnego,
2) określonych w art. 270–276 Kodeksu karnego w zakresie wiarygodności
dokumentów uprawniających do przekraczania granicy państwowej,
dokumentów uprawniających do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
lub dokumentów wymaganych do ich wydania,
3) skarbowych, o których mowa w art. 134 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego,
jeżeli wartość przedmiotu czynu lub uszczuplenie należności publicznej
przekraczają pięćdziesięciokrotną wysokość najniższego wynagrodzenia za
pracę określonego na podstawie odrębnych przepisów,
4) określonych w art. 183 § 2, 4 i 5, art. 184 § 1 i 2, art. 263 § 1 i 2, art. 278 § 1, art.
291 § 1 i art. 306 Kodeksu karnego, art. 55 i art. 56 ustawy z dnia 29 lipca 2005
r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2019 r. poz. 852, 1655 i 1818), a także
art. 44 i art. 46a ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i
przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz. U. z 2019 r. poz. 1405), art.
109 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2067 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 730 i 1696), art. 11–13 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o bezpieczeństwie obrotu
prekursorami materiałów wybuchowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 994), art. 53 ust.
1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach
(Dz. U. z 2019 r. poz. 553, 730 i 2020), art. 34a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada
1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2019 r. poz. 917 i 1726) oraz art. 29a ust. 1 ustawy
z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. z 2019 r. poz. 1479), jeżeli
przestępstwa te pozostają w związku z przemieszczaniem przedmiotów
przestępstwa przez granicę państwową,
5) określonego w art. 464 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
6) określonych w art. 228, art. 229 i art. 231 Kodeksu karnego, popełnionych przez
funkcjonariuszy lub pracowników Straży Granicznej w związku
z wykonywaniem obowiązków służbowych, a także funkcjonariuszy
i pracowników Policji i Służby Ochrony Państwa lub strażaków Państwowej
Straży Pożarnej w przypadku, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4a,
6a) określonych w art. 229 Kodeksu karnego, popełnionych przez osoby niebędące
funkcjonariuszami lub pracownikami Straży Granicznej w związku
z wykonywaniem czynności służbowych przez funkcjonariuszy lub
pracowników Straży Granicznej,
6b) określonych w art. 264a Kodeksu karnego oraz art. 10 ustawy z dnia 15 czerwca
2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom
przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
6c) określonych w art. 189a Kodeksu karnego i w art. 8 ustawy z dnia 6 czerwca
1997 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks karny,
7) ściganych na mocy umów międzynarodowych ratyfikowanych za uprzednią
zgodą wyrażoną w ustawie, określonych w polskiej ustawie karnej,
8) określonych w art. 232, art. 233 § 1, 1a, 4 i 6, art. 234, art. 235, art. 236 § 1 i art.
239 § 1 Kodeksu karnego, jeżeli dotyczą przestępstw, o których mowa w pkt 1–7,
9) o których mowa w pkt 1–8 lub, o których mowa w art. 45 § 2 Kodeksu karnego
albo art. 33 § 2 Kodeksu karnego skarbowego – w celu ujawnienia mienia
zagrożonego przepadkiem w związku z tymi przestępstwami
– gdy inne środki okazały się bezskuteczne albo będą nieprzydatne, sąd, na pisemny
wniosek Komendanta Głównego Straży Granicznej lub Komendanta BSWSG, po
uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, albo na pisemny wniosek komendanta oddziału Straży Granicznej, po uzyskaniu pisemnej zgody właściwego
prokuratora okręgowego, może, w drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną.
1a. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, przedstawia się wraz z materiałami
uzasadniającymi potrzebę zastosowania kontroli operacyjnej.
2. Pisemną zgodę komendantowi oddziału Straży Granicznej, o którym mowa
w ust. 1, wydaje prokurator okręgowy właściwy ze względu na siedzibę tego komendanta.
3. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1, wydaje sąd okręgowy właściwy
miejscowo ze względu na siedzibę organu Straży Granicznej składającego wniosek.
4. W przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy mogłoby to spowodować utratę
informacji lub zatarcie albo zniszczenie dowodów przestępstwa:
1) Komendant Główny Straży Granicznej lub Komendant BSWSG, po uzyskaniu
pisemnej zgody Prokuratora Generalnego,
2) komendant oddziału Straży Granicznej, po uzyskaniu pisemnej zgody
prokuratora, o którym mowa w ust. 2,
może zarządzić kontrolę operacyjną, zwracając się jednocześnie do właściwego
miejscowo sądu okręgowego z wnioskiem o wydanie postanowienia w tej sprawie.
W razie nieudzielenia przez sąd zgody w terminie 5 dni od dnia zarządzenia kontroli
operacyjnej, organ zarządzający wstrzymuje kontrolę operacyjną oraz dokonuje
protokolarnego, komisyjnego zniszczenia materiałów zgromadzonych podczas jej stosowania.
5. (uchylony)
6. W przypadku zarządzenia kontroli operacyjnej wobec osoby podejrzanej lub
oskarżonego, we wniosku organu Straży Granicznej o zarządzenie kontroli
operacyjnej zamieszcza się informację o toczącym się wobec tej osoby postępowaniu.
7. Kontrola operacyjna prowadzona jest niejawnie i polega na:
1) uzyskiwaniu i utrwalaniu treści rozmów prowadzonych przy użyciu środków
technicznych, w tym za pomocą sieci telekomunikacyjnych;
2) uzyskiwaniu i utrwalaniu obrazu lub dźwięku osób z pomieszczeń, środków
transportu lub miejsc innych niż miejsca publiczne;
3) uzyskiwaniu i utrwalaniu treści korespondencji, w tym korespondencji
prowadzonej za pomocą środków komunikacji elektronicznej;
4) uzyskiwaniu i utrwalaniu danych zawartych w informatycznych nośnikach
danych, telekomunikacyjnych urządzeniach końcowych, systemach
informatycznych i teleinformatycznych;
5) uzyskiwaniu dostępu i kontroli zawartości przesyłek.
7a. Kontroli operacyjnej nie stanowią czynności, o których mowa w ust. 7 pkt 2,
polegające na uzyskiwaniu i utrwalaniu obrazu w pomieszczeniach, o których mowa
w art. 11 ust. 1 pkt 7a.
7b. Realizacja czynności, o których mowa w ust. 7a, nie wymaga zgody sądu.
8. Wniosek organu Straży Granicznej, o którym mowa w ust. 1, o zarządzenie
przez sąd kontroli operacyjnej powinien zawierać w szczególności:
1) numer sprawy i jej kryptonim;
2) opis przestępstwa z podaniem jego kwalifikacji prawnej;
3) okoliczności uzasadniające potrzebę zastosowania kontroli operacyjnej, w tym
stwierdzonej bezskuteczności lub nieprzydatności innych środków;
4) dane osoby lub inne dane pozwalające na jednoznaczne określenie podmiotu lub
przedmiotu, wobec którego stosowana będzie kontrola operacyjna, ze
wskazaniem miejsca lub sposobu jej stosowania;
5) cel, czas i rodzaj prowadzonej kontroli operacyjnej, o której mowa w ust. 7.
9. Kontrolę operacyjną zarządza się na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Sąd
okręgowy może, na pisemny wniosek Komendanta Głównego Straży Granicznej,
Komendanta BSWSG lub komendanta oddziału Straży Granicznej, złożony po
uzyskaniu pisemnej zgody prokuratora, o którym mowa w ust. 1, na okres nie dłuższy
niż kolejne 3 miesiące, wydać postanowienie o jednorazowym przedłużeniu kontroli
operacyjnej, jeżeli nie ustały przyczyny zarządzenia tej kontroli.
10. W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas stosowania kontroli operacyjnej
pojawią się nowe okoliczności istotne dla zapobieżenia lub wykrycia przestępstwa
albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów przestępstwa, sąd okręgowy, na
pisemny wniosek Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta BSWSG
lub komendanta oddziału Straży Granicznej, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody
prokuratora, o którym mowa w ust. 1, może, również po upływie okresów, o których
mowa w ust. 9, wydawać kolejne postanowienia o przedłużeniu kontroli operacyjnej
na następujące po sobie okresy, których łączna długość nie może przekraczać 12 miesięcy.
10a. Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG albo
komendant oddziału Straży Granicznej może upoważnić swojego zastępcę do składania wniosków, o których mowa odpowiednio w ust. 1, 4, 9 i 10, lub do
zarządzania kontroli operacyjnej w trybie ust. 4.
10b. Wnioski, postanowienia, pisemne zgody i zarządzenia, o których mowa
w ust. 1, 4, 9 i 10, w odniesieniu do spraw realizowanych przez BSWSG, Komendant
BSWSG przekazuje do wiadomości Inspektorowi Nadzoru Wewnętrznego.
11. Do wniosków, o których mowa w ust. 4, 9 i 10, stosuje się odpowiednio
ust. 1a i 8. Sąd przed wydaniem postanowienia, o którym mowa w ust. 1, 4, 9 lub 10,
zapoznaje się z materiałami uzasadniającymi wniosek, w szczególności
zgromadzonymi podczas stosowania kontroli operacyjnej zarządzonej w tej sprawie.
12. Wnioski, o których mowa w ust. 1, 4, 9 i 10, sąd okręgowy rozpoznaje na
posiedzeniu, jednoosobowo, przy czym czynności sądu związane z rozpoznaniem tych
wniosków są wykonywane w warunkach przewidzianych dla przekazywania,
przechowywania i udostępniania informacji niejawnych oraz z odpowiednim
zastosowaniem przepisów wydanych na podstawie art. 181 § 2 Kodeksu postępowania
karnego. W posiedzeniu sądu może wziąć udział wyłącznie prokurator
i przedstawiciel organu Straży Granicznej wnioskującego o zarządzenie kontroli
operacyjnej.
13. Przedsiębiorca telekomunikacyjny, operator pocztowy oraz usługodawca
świadczący usługi drogą elektroniczną są obowiązani do zapewnienia na własny koszt
warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających prowadzenie przez Straż
Graniczną kontroli operacyjnej.
13a. Usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną będący
mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 i 1495)
zapewnia warunki techniczne i organizacyjne umożliwiające prowadzenie przez Straż
Graniczną kontroli operacyjnej stosownie do posiadanej infrastruktury.
14. Kontrola operacyjna powinna być zakończona niezwłocznie po ustaniu
przyczyn jej zarządzenia, najpóźniej jednak z upływem okresu, na który została wprowadzona.
15. Organ Straży Granicznej, o którym mowa w ust. 1, informuje właściwego
prokuratora o wynikach kontroli operacyjnej po jej zakończeniu, a na jego żądanie
również o przebiegu tej kontroli.
16. W przypadku uzyskania dowodów pozwalających na wszczęcie
postępowania karnego lub mających znaczenie dla toczącego się postępowania
karnego Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG lub komendant oddziału Straży Granicznej przekazuje prokuratorowi, o którym mowa w ust. 1,
wszystkie materiały zgromadzone podczas stosowania kontroli operacyjnej.
W postępowaniu przed sądem, w odniesieniu do tych materiałów, stosuje się
odpowiednio art. 393 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu postępowania karnego.
16a. (uchylony)
16b. (uchylony)
16c. (uchylony)
16d. (uchylony)
16e. (uchylony)
16f. W przypadku, gdy materiały, o których mowa w ust. 16:
1) zawierają informacje, o których mowa w art. 178 Kodeksu postępowania
karnego, Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG albo
komendant oddziału Straży Granicznej zarządza ich niezwłoczne, komisyjne
i protokolarne zniszczenie;
2) mogą zawierać informacje, o których mowa w art. 178a i art. 180 § 3 Kodeksu
postępowania karnego, z wyłączeniem informacji o przestępstwach, o których
mowa w art. 240 § 1 Kodeksu karnego, albo informacje stanowiące tajemnice
związane z wykonywaniem zawodu lub funkcji, o których mowa w art. 180
§ 2 Kodeksu postępowania karnego, Komendant Główny Straży Granicznej,
Komendant BSWSG albo komendant oddziału Straży Granicznej przekazuje
prokuratorowi te materiały.
16g. Wprzypadku, o którym mowa w ust. 16f pkt 2, prokurator niezwłocznie po
otrzymaniu materiałów, kieruje je do sądu, który zarządził kontrolę operacyjną albo
wyraził na nią zgodę w trybie określonym w ust. 4, wraz z wnioskiem o:
1) stwierdzenie, które z przekazanych materiałów zawierają informacje, o których
mowa w ust. 16f pkt 2;
2) dopuszczenie do wykorzystania w postępowaniu karnym materiałów
zawierających informacje stanowiące tajemnice związane z wykonywaniem
zawodu lub funkcji, o których mowa w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania
karnego, nieobjęte zakazami określonymi w art. 178a i art. 180 § 3 Kodeksu
postępowania karnego z wyłączeniem informacji o przestępstwach, o których
mowa w art. 240 § 1 Kodeksu karnego.
16h. Sąd, niezwłocznie po złożeniu wniosku przez prokuratora, wydaje
postanowienie o dopuszczeniu do wykorzystania w postępowaniu karnym
materiałów, o których mowa w ust. 16g pkt 2, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu,
a także zarządza niezwłoczne zniszczenie materiałów, których wykorzystanie
w postępowaniu karnym jest niedopuszczalne.
16i. Na postanowienie sądu w przedmiocie dopuszczenia do wykorzystania
w postępowaniu karnym materiałów, o których mowa w ust. 16g pkt 2, prokuratorowi
przysługuje zażalenie. Do zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu
postępowania karnego.
16j. Organ Straży Granicznej jest obowiązany do wykonania zarządzenia sądu
o zniszczeniu materiałów, o którym mowa w ust. 16h, oraz niezwłocznego,
komisyjnego i protokolarnego zniszczenia materiałów, których wykorzystanie w postępowaniu karnym jest niedopuszczalne. Organ Straży Granicznej niezwłocznie
informuje prokuratora, o którym mowa w ust. 16g, o zniszczeniu tych materiałów.
17. Osobie, w stosunku do której była stosowana kontrola operacyjna, nie
udostępnia się materiałów zgromadzonych podczas tej kontroli. Przepis nie narusza
uprawnień wynikających z art. 321 Kodeksu postępowania karnego.
17a. Sąd okręgowy, Prokurator Generalny, prokurator okręgowy i organ Straży
Granicznej prowadzą rejestry postanowień, pisemnych zgód, wniosków i zarządzeń
dotyczących kontroli operacyjnej. Rejestry prowadzi się w formie elektronicznej,
z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych.
18. Organ Straży Granicznej, który wnioskował o zarządzenie kontroli
operacyjnej, dokonuje niezwłocznie po zakończeniu kontroli protokolarnego,
komisyjnego zniszczenia zgromadzonych podczas stosowania kontroli operacyjnej
materiałów niezawierających dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania
karnego lub niemających znaczenia dla toczącego się postępowania karnego.
18a. O wydaniu i wykonaniu zarządzenia dotyczącego zniszczenia materiałów,
o których mowa w ust. 18, organ Straży Granicznej jest obowiązany do
niezwłocznego poinformowania prokuratora, o którym mowa w ust. 1.
19. Na postanowienia sądu, o których mowa w:
1) ust. 1, 4, 9 i 10 – przysługuje zażalenie organowi Straży Granicznej, który złożył
wniosek o wydanie tego postanowienia;
2) ust. 4 i 16c – przysługuje zażalenie właściwemu prokuratorowi, o którym mowa w ust. 1.
Do zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.
20. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości, ministrem właściwym do spraw łączności oraz ministrem właściwym do spraw informatyzacji, określi, w drodze rozporządzenia, sposób dokumentowania kontroli operacyjnej oraz przechowywania i przekazywania wniosków i zarządzeń, a także przechowywania, przekazywania oraz przetwarzania
i niszczenia materiałów uzyskanych podczas stosowania tej kontroli, uwzględniając
potrzebę zapewnienia niejawnego charakteru podejmowanych czynności i uzyskanych
materiałów oraz wzory stosowanych druków i rejestrów.

Art. 9f. 1. W sprawach o przestępstwa:
1) określone w art. 228 i art. 229 Kodeksu karnego, popełnione przez
funkcjonariuszy i pracowników Straży Granicznej w związku z wykonywaniem
obowiązków służbowych, a także funkcjonariuszy i pracowników Policji
i Służby Ochrony Państwa lub strażaków Państwowej Straży Pożarnej
w przypadku, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4a,
1a) określone w art. 229 Kodeksu karnego, popełnione przez osoby niebędące
funkcjonariuszami lub pracownikami Straży Granicznej w związku
z wykonywaniem czynności służbowych przez funkcjonariuszy lub
pracowników Straży Granicznej, a także funkcjonariuszy i pracowników Policji
i Służby Ochrony Państwa lub strażaków Państwowej Straży Pożarnej
w przypadku, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4a,
2) określone w art. 163 § 1, art. 164 § 1, art. 165 § 1, art. 166 § 1 i 2, art. 167,
art. 168, art. 171, art. 172, art. 173 § 1, art. 258, art. 264 § 2 i 3, art. 270a § 1 i 2,
art. 271a § 1 i 2 oraz art. 277a § 1 Kodeksu karnego,
2a) określone w art. 264a Kodeksu karnego oraz art. 10 ustawy z dnia 15 czerwca
2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom
przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2b) określone w art. 189a Kodeksu karnego i w art. 8 ustawy z dnia 6 czerwca
1997 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks karny,
2c) określone w art. 270–276 Kodeksu karnego dotyczące wiarygodności
dokumentów uprawniających do przekraczania granicy państwowej,
dokumentów uprawniających do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
lub dokumentów wymaganych do ich wydania,
3) określone w art. 86, 87 i art. 91 Kodeksu karnego skarbowego,
4) pozostające w związku z przemieszczaniem przez granicę państwową wyrobów
akcyzowych podlegających obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy, jak również przedmiotów określonych w przepisach o broni i amunicji, o materiałach wybuchowych oraz o prekursorach materiałów wybuchowych
podlegających ograniczeniom, a także o przeciwdziałaniu narkomanii,
5) ścigane na mocy umów międzynarodowych
– czynności operacyjno-rozpoznawcze, zmierzające do sprawdzenia uzyskanych
wcześniej wiarygodnych informacji o przestępstwie oraz ustalenia sprawców
i uzyskania dowodów przestępstwa, mogą polegać na dokonaniu w sposób niejawny
nabycia, zbycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z przestępstwa, ulegających
przepadkowi, albo których wytwarzanie, posiadanie, przewożenie lub którymi obrót
są zabronione, a także przyjęciu lub wręczeniu korzyści majątkowej.
2. Czynności operacyjno-rozpoznawcze, o których mowa w ust. 1, mogą polegać
także na złożeniu propozycji nabycia, zbycia lub przejęcia przedmiotów
pochodzących z przestępstwa, ulegających przepadkowi, albo których wytwarzanie,
posiadanie, przewożenie lub którymi obrót są zabronione, a także przyjęcia lub
wręczenia korzyści majątkowej.
3. Komendant Główny Straży Granicznej w sprawach o przestępstwa, o których
mowa w ust. 1 pkt 1–2 w odniesieniu do funkcjonariuszy i pracowników BSWSG
oraz w sprawach o przestępstwa, o których mowa w ust. 1 pkt 2a, 2b, 2c i 3–5,
Komendant BSWSG w sprawach o przestępstwa, o których mowa w ust. 1 pkt 1–2,
a komendant oddziału Straży Granicznej w sprawach o przestępstwa, o których mowa
w ust. 1 pkt 2–5, może zarządzić, na czas określony, czynności, o których mowa
w ust. 1 i 2, po uzyskaniu pisemnej zgody prokuratora okręgowego właściwego ze
względu na siedzibę organu Straży Granicznej zarządzającego te czynności, którego
na bieżąco informuje o ich wynikach. Prokurator może zarządzić zaniechanie
czynności w każdym czasie.
3a. Przed wydaniem pisemnej zgody prokurator zapoznaje się z materiałami
uzasadniającymi przeprowadzenie czynności, o których mowa w ust. 1 i 2.
4. Czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, zarządza się na okres nie dłuższy niż
3 miesiące. Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG lub
komendant oddziału Straży Granicznej może, po uzyskaniu pisemnej zgody
właściwego prokuratora, o którym mowa w ust. 3, jednorazowo przedłużyć
stosowanie czynności na okres nie dłuższy niż kolejne 3 miesiące, jeżeli nie ustały
przyczyny ich zarządzenia. Przepis ust. 3a stosuje się odpowiednio.
4a. W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas stosowania czynności,
o których mowa w ust. 1, pojawią się nowe okoliczności istotne dla sprawdzenia uzyskanych wcześniej, wiarygodnych informacji o przestępstwie oraz ustalenia
sprawców i uzyskania dowodów przestępstwa, Komendant Główny Straży Granicznej
w sprawach o przestępstwa, o których mowa w ust. 1, Komendant BSWSG
w sprawach o przestępstwa, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 1a, a komendant oddziału
Straży Granicznej w sprawach o przestępstwa, o których mowa w ust. 1 pkt 2–5,
może, po uzyskaniu pisemnej zgody właściwego prokuratora, zarządzić
kontynuowanie czynności przez czas oznaczony również po upływie okresów,
o których mowa w ust. 4.
5. Przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być
stosowane środki techniczne umożliwiające uzyskiwanie i utrwalanie treści
informacji, w tym obrazu lub dźwięku.
5a. Zarządzenia, pisemne zgody i wnioski, o których mowa w ust. 3, 4 i 4a
w odniesieniu do spraw realizowanych przez BSWSG, Komendant BSWSG
przekazuje do wiadomości Inspektorowi Nadzoru Wewnętrznego.
6. W przypadku uzyskania dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania
karnego lub mających znaczenie dla toczącego się postępowania karnego Komendant
Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG lub komendant oddziału Straży
Granicznej przekazuje właściwemu prokuratorowi okręgowemu, o którym mowa
w ust. 3, wszystkie materiały zgromadzone podczas stosowania czynności, o których
mowa w ust. 1 i 2. W postępowaniu przed sądem, w odniesieniu do tych materiałów,
stosuje się odpowiednio art. 393 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu postępowania karnego.
6a. Zgromadzone podczas wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 i 2,
materiały niezawierające dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania
karnego lub dowodów mających znaczenie dla toczącego się postępowania karnego
podlegają niezwłocznemu, protokolarnemu i komisyjnemu zniszczeniu. Zniszczenie
materiałów zarządza organ Straży Granicznej, który wnioskował o zarządzenie czynności.
6b. O wydaniu i wykonaniu zarządzenia dotyczącego zniszczenia materiałów,
o których mowa w ust. 6a, organ Straży Granicznej jest obowiązany do niezwłocznego
poinformowania właściwego prokuratora, o którym mowa w ust. 3.
7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości, określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania
i dokumentowania czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, przechowywania,
przekazywania oraz przetwarzania i niszczenia materiałów uzyskanych podczas tych
czynności, uwzględniając potrzebę zapewnienia niejawnego charakteru podejmowanych czynności i uzyskanych materiałów, oraz wzory stosowanych druków i rejestrów.

Art. 9g. 1. Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych
podejmowanych w celu udokumentowania przestępstw, o których mowa w art. 9e
ust. 1, albo ustalenia tożsamości osób uczestniczących w tych przestępstwach lub
przejęcia przedmiotów przestępstwa Komendant Główny Straży Granicznej,
Komendant BSWSG lub komendant oddziału Straży Granicznej może zarządzić
niejawne nadzorowanie wytwarzania, przemieszczania, przechowywania i obrotu
przedmiotami przestępstwa, jeżeli nie stworzy to zagrożenia dla życia lub zdrowia
ludzkiego.
2. O zarządzeniu, o którym mowa w ust. 1, zawiadamia się niezwłocznie
właściwego ze względu na siedzibę organu zawiadamiającego prokuratora
okręgowego, który może nakazać zaniechanie czynności w każdym czasie.
2a. Zarządzenia, o których mowa w ust. 1, oraz informacja o nakazie zaniechania
czynności, o którym mowa w ust. 2, w odniesieniu do spraw realizowanych przez
BSWSG, Komendant BSWSG przekazuje do wiadomości Inspektorowi Nadzoru
Wewnętrznego.
3. Organ Straży Granicznej, o którym mowa w ust. 1, bieżąco informuje
prokuratora okręgowego, o którym mowa w ust. 2, o wynikach przeprowadzonych
czynności.
4. Przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 1, mogą być stosowane
środki techniczne umożliwiające uzyskiwanie i utrwalanie treści informacji, w tym
obrazu lub dźwięku.
5. Stosownie do zarządzenia, o którym mowa w ust. 1, organy i instytucje
publiczne oraz przedsiębiorcy są obowiązani dopuścić do dalszego przewozu przesyłki
zawierające przedmioty przestępstwa w stanie nienaruszonym lub po ich usunięciu
albo zastąpieniu w całości lub w części.
6. W przypadku uzyskania dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania
karnego lub mających znaczenie dla toczącego się postępowania karnego Komendant
Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG lub komendant oddziału Straży
Granicznej przekazuje prokuratorowi okręgowemu, o którym mowa w ust. 2,
wszystkie materiały zgromadzone podczas stosowania czynności, o których mowa
w ust. 1. W postępowaniu przed sądem, w odniesieniu do tych materiałów, stosuje się
odpowiednio art. 393 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu postępowania karnego.
7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania
i dokumentowania czynności, o których mowa w ust. 1, uwzględniając potrzebę
zapewnienia niejawnego charakteru podejmowanych czynności i uzyskanych
materiałów oraz wzory stosowanych druków i rejestrów.

art. 10. więcej Art. 10. 1. Komendant placówki Straży Granicznej koordynuje działania
organów, służb i instytucji funkcjonujących w przejściach granicznych w zakresie,
o którym mowa w art. 9 ust. 1.
2. Komendant placówki Straży Granicznej w celu zapewnienia bezpieczeństwa
i przeciwdziałania zagrożeniom w komunikacji lotniczej, w uzasadnionych
przypadkach, występuje do zarządzającego lotniskiem z wnioskiem o bezzwłoczne
uniemożliwienie wykonywania pracy lub czynności zleconych osobom wykonującym
zadania związane z kontrolą bezpieczeństwa w portach lotniczych.
3. Komendant oddziału Straży Granicznej w przypadku powzięcia wiadomości
o wszczęciu postępowania karnego o przestępstwo umyślne przeciwko osobie,
o której mowa w ust. 2, wykonującej zadania związane z kontrolą bezpieczeństwa
w portach lotniczych lub o tym, że osoba ta wykonywała obowiązki służbowe
znajdując się w stanie po użyciu alkoholu, środka odurzającego lub innej podobnie
działającej substancji lub środka, niezwłocznie przekazuje tę wiadomość
komendantowi wojewódzkiemu Policji właściwemu miejscowo w sprawie
wykreślenia tej osoby z listy kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej lub
kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego, zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 2018 r. poz. 2142
i 2245 oraz z 2019 r. poz. 1495).
4. Komendant wojewódzki Policji informuje komendanta oddziału Straży
Granicznej o wykreśleniu z listy kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej
lub kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego osoby, o której
komendant oddziału Straży Granicznej przekazał wiadomość, o której mowa w ust. 3.
5. Komendant Główny Straży Granicznej zawiadamia niezwłocznie ministra
właściwego do spraw wewnętrznych o powzięciu wiadomości o zaistnieniu
przesłanek, o których mowa w art. 22 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie
osób i mienia, związanych z wykonywaniem przez przedsiębiorców działalności
gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia.

Art. 10a. 1. Straż Graniczna w celu realizacji ustawowych zadań jest
uprawniona do przetwarzania informacji, w tym danych osobowych, oraz ich
wymiany z właściwymi organami i instytucjami Unii Europejskiej oraz innych
państw, a także organizacjami międzynarodowymi, w tym z Międzynarodową
Organizacją Policji Kryminalnej – Interpol.
2. Straż Graniczna przetwarza dane osobowe w zakresie niezbędnym do
realizacji ustawowych zadań lub wykonywania uprawnień związanych
z zapobieganiem i zwalczaniem przestępstw oraz przestępstw skarbowych, a także
wykroczeń oraz wykroczeń skarbowych, w tym dane osobowe, o których mowa
w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych
przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości, przy
czym dane dotyczące kodu genetycznego obejmują informacje wyłącznie
o niekodującej części DNA.
3. Danych osobowych, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia
2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem
i zwalczaniem przestępczości, nie pobiera się, w przypadku gdy nie mają one
przydatności wykrywczej, dowodowej lub identyfikacyjnej.
4. Straż Graniczna przetwarza dane osobowe w zakresie niezbędnym do
realizacji ustawowych zadań lub wykonywania uprawnień związanych
z prowadzeniem postępowań administracyjnych, dokonywaniem kontroli granicznej,
realizacją czynności administracyjno-porządkowych oraz innych kontroli albo
czynności, do prowadzenia których funkcjonariusze Straży Granicznej są uprawnieni
na podstawie ustaw, w tym mają prawo przetwarzać dane osobowe, o których mowa
w art. 9 i art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679
z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku
z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich
danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie
danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1 z późn. zm.), zwanego dalej
„rozporządzeniem (UE) nr 2016/679”, z wyłączaniem danych dotyczących kodu genetycznego.
5. W przypadku podejrzanych Straż Graniczna w celach, o których mowa
w art. 11 ust. 1 pkt 5c lit. b, pobiera:
1) wymazy ze śluzówki policzków oraz imiona, nazwiska lub pseudonimy, imiona
i nazwiska rodowe rodziców tych osób, datę i miejsce urodzenia, adres
zamieszkania, numer PESEL, obywatelstwo i płeć;
2) odciski linii papilarnych palców i dłoni oraz imiona, nazwiska lub pseudonimy,
imiona i nazwiska rodowe rodziców tych osób, datę i miejsce urodzenia,
oznaczenie i cechy identyfikacyjne dokumentu tożsamości, adres zamieszkania,
numer PESEL, obywatelstwo i płeć, oznaczenie i numer sprawy, miejsce
i powód daktyloskopowania, obrazy odcisków linii papilarnych, rodzaj
rejestracji, datę rejestracji.
6. Przetwarzanie danych osobowych przez Straż Graniczną w celach, o których
mowa w art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych
przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości, odbywa
się na podstawie ustawy, prawa Unii Europejskiej oraz postanowień umów
międzynarodowych.
7. Straż Graniczna, podejmując działania na podstawie informacji, w tym danych
osobowych, przetwarzanych przez Międzynarodową Organizację Policji Kryminalnej
– Interpol może wystąpić o przekazanie informacji uzupełniających, w zakresie
umożliwiającym wykonanie tych działań. Wymiana informacji uzupełniających
odbywa się za pośrednictwem komórki organizacyjnej Komendy Głównej Policji
wyznaczonej do wykonywania zadań Krajowego Biura Interpolu.
8. Straż Graniczna, w zakresie swojej właściwości, przetwarza informacje,
w tym dane osobowe, uzyskane ze zbiorów danych prowadzonych przez inne służby,
instytucje państwowe oraz organy władzy publicznej. Służby, instytucje państwowe
oraz organy władzy publicznej są obowiązane do nieodpłatnego udostępnienia Straży
Granicznej informacji, w tym danych osobowych. W szczególności Straż Graniczna
jest uprawniona do uzyskiwania informacji, w tym danych osobowych:
1) gromadzonych w administrowanych przez nich zbiorach danych lub rejestrach;
2) uzyskanych przez te służby lub organy w wyniku wykonywania czynności
operacyjno-rozpoznawczych, w tym prowadzonej kontroli operacyjnej.
9. Podmioty, o których mowa w ust. 8, mogą wyrazić pisemną zgodę na
udostępnianie danych zgromadzonych w zbiorach danych jednostkom
organizacyjnym Straży Granicznej, w drodze teletransmisji, bez konieczności
składania wniosku pisemnie w postaci papierowej lub elektronicznej, jeżeli jednostki
te spełniają łącznie następujące warunki:
1) posiadają urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie, kto, kiedy,
w jakim celu oraz jakie dane uzyskał;
2) posiadają zabezpieczenia techniczne i organizacyjne uniemożliwiające
wykorzystanie danych niezgodnie z celem ich uzyskania;
3) jest to uzasadnione specyfiką lub zakresem wykonywanych zadań albo
prowadzonej działalności.
10. Przetwarzanie informacji, w tym danych osobowych, przez Straż Graniczną
może mieć charakter niejawny, odbywać się bez zgody i wiedzy osoby, której dotyczą,
oraz z wykorzystaniem środków technicznych.
11. Komendant Główny Straży Granicznej jest administratorem danych
osobowych przetwarzanych przez Straż Graniczną w celu realizacji ustawowych
zadań.
12. Komendant Główny Straży Granicznej może upoważnić do przetwarzania
danych osobowych, o których mowa w ust. 11, komendantów oddziałów Straży
Granicznej, Komendanta BSWSG, komendantów ośrodków szkolenia Straży
Granicznej, komendantów ośrodków Straży Granicznej oraz kierowników komórek
organizacyjnych Komendy Głównej Straży Granicznej.
13. Komendant Główny Straży Granicznej może upoważnić osoby, o których
mowa w ust. 12, do udzielania i cofania, w jego imieniu, upoważnień do
przetwarzania danych osobowych, o których mowa w ust. 11, podległym im
pracownikom i funkcjonariuszom Straży Granicznej.
14. Wyłączenia wynikające z przepisów o ochronie danych osobowych nie
naruszają prawa osoby do ubiegania się o informacje jej dotyczące, w formie podania
o zaświadczenie, jeżeli osoba wykaże interes prawny w urzędowym potwierdzeniu
określonych faktów lub stanu prawnego.
15. Straż Graniczna udostępnia właściwym podmiotom informacje, o których
mowa w art. 1 ust. 2 pkt 9, w tym dane osobowe, na wniosek przekazany pisemnie
w postaci papierowej lub elektronicznej, który powinien zawierać podstawę prawną,
przeznaczenie oraz wskazanie, w zależności od rodzaju informacji, jakie mają zostać
udostępnione, przedziału czasowego podlegającego sprawdzeniu, danych osoby,
pojazdu, dokumentu podlegających sprawdzeniu, a także podpis upoważnionej osoby.
16. Przepisu ust. 15 nie stosuje się do udostępniania informacji, w tym danych
osobowych, podmiotom występującym o ich przekazanie w związku
z wykonywaniem przez te podmioty czynności operacyjno-rozpoznawczych lub
prowadzeniem postępowań przygotowawczych.
17. Udostępnianie informacji, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 9, w tym
danych osobowych, może nastąpić w drodze teletransmisji, bez konieczności
składania pisemnego wniosku, jeżeli odrębne przepisy dotyczące zadań i uprawnień
podmiotów, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 9, przewidują taką możliwość,
podmioty spełniają określone w tych przepisach warunki, a Komendant Główny
Straży Granicznej wyrazi pisemną zgodę w postaci papierowej lub elektronicznej na
taki sposób udostępnienia informacji, w tym danych osobowych.
18. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób pobierania wymazów ze
śluzówki policzków, gromadzenia odcisków linii papilarnych oraz zdjęć
sygnalitycznych osób podejrzanych lub podejrzanych o popełnienie przestępstw
ściganych z oskarżenia publicznego, osób o nieustalonej tożsamości lub osób
usiłujących ukryć swoją tożsamość, warunki przechowywania, wykorzystania
i sposób ich przekazywania innym organom uprawnionym na podstawie przepisów
odrębnych, a także wzory wykorzystywanych dokumentów, uwzględniając przypadki
i sposoby pobierania odcisków linii papilarnych, przeprowadzania wywiadu
daktyloskopijnego oraz wykonywania zdjęć sygnalitycznych, a także kierując się
potrzebą ochrony tych danych przed nieuprawnionym dostępem.

Art. 10aa. 1. Wykonując czynności, o których mowa w art. 9 ust. 1, zlecone
przez właściwe organy państwowe, Straż Graniczna posiada bezpośredni dostęp
w celu wglądu do informacji o osobach poszukiwanych, o których mowa w art. 20
ust. 2a pkt 5 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2019 r. poz. 161, z późn. zm.).
2. Straż Graniczna informuje Policję o odnalezieniu osoby poszukiwanej oraz
może wnioskować o przekazanie przez Policję informacji uzupełniających lub
dokumentów, w zakresie umożliwiającym wykonanie czynności zleconych przez
właściwe organy państwowe.
3. Policja przekazuje na wniosek Straży Granicznej informacje uzupełniające lub
dokumenty we wnioskowanym przez Straż Graniczną zakresie.
4. Bezpośredni dostęp, o którym mowa w ust. 1, uzyskuje się za pomocą
systemów teleinformatycznych.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
sposób informowania Policji o odnalezieniu przez Straż Graniczną osób
poszukiwanych, o których mowa w art. 20 ust. 2a pkt 5 ustawy z dnia 6 kwietnia
1990 r. o Policji, oraz sposób przekazywania przez Policję informacji o aktualności
czynności zleconych przez właściwe organy państwowe oraz innych informacji
uzupełniających lub dokumentów, uwzględniając sprawną i skuteczną realizację
czynności zleconych, a także konieczność zapewnienia zupełności i przejrzystości
przekazywanych informacji i dokumentów.

Art. 10b. 1. W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw oraz przestępstw
skarbowych Straż Graniczna może uzyskiwać dane niestanowiące treści odpowiednio,
przekazu telekomunikacyjnego, przesyłki pocztowej albo przekazu w ramach usługi
świadczonej drogą elektroniczną, określone w:
1) art. 180c i art. 180d ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne
(Dz. U. z 2019 r. poz. 2460), zwane dalej „danymi telekomunikacyjnymi”,
2) art. 82 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U.
z 2018 r. poz. 2188 oraz z 2019 r. poz. 1051, 1495 i 2005), zwane dalej „danymi
pocztowymi”,
3) art. 18 ust. 1–5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą
elektroniczną (Dz. U. z 2019 r. poz. 123 i 730), zwane dalej „danymi
internetowymi”
– oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.
2. Przedsiębiorca telekomunikacyjny, operator pocztowy lub usługodawca
świadczący usługi drogą elektroniczną udostępnia nieodpłatnie dane, o których mowa w ust. 1:
1) funkcjonariuszowi wskazanemu w pisemnym wniosku Komendanta Głównego
Straży Granicznej, Komendanta BSWSG lub komendanta oddziału Straży
Granicznej albo osoby przez nich upoważnionej;
2) na ustne żądanie funkcjonariusza posiadającego pisemne upoważnienie osób,
o których mowa w pkt 1;
3) za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej funkcjonariuszowi posiadającemu
pisemne upoważnienie osób, o których mowa w pkt 1.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, udostępnianie danych, o których
mowa w ust. 1, odbywa się bez udziału pracowników przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego, operatora pocztowego lub usługodawcy świadczącego usługi drogą elektroniczną lub przy niezbędnym ich udziale, jeżeli możliwość taka jest
przewidziana w porozumieniu zawartym pomiędzy Komendantem Głównym Straży
Granicznej a tym podmiotem.
4. Udostępnienie Straży Granicznej danych, o których mowa w ust. 1, może
nastąpić za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, jeżeli:
1) wykorzystywane sieci telekomunikacyjne zapewniają:
a) możliwość ustalenia osoby uzyskującej dane, ich rodzaju oraz czasu,
w którym zostały uzyskane,
b) zabezpieczenie techniczne i organizacyjne uniemożliwiające osobie
nieuprawnionej dostęp do danych;
2) jest to uzasadnione specyfiką lub zakresem zadań wykonywanych przez
jednostki organizacyjne Straży Granicznej albo prowadzonych przez nie czynności.
5. Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG i komendant
oddziału Straży Granicznej prowadzą rejestry wystąpień o uzyskanie danych
telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych zawierające informacje
identyfikujące jednostkę organizacyjną Straży Granicznej i funkcjonariusza
uzyskującego te dane, ich rodzaj, cel uzyskania oraz czas, w którym zostały uzyskane.
Rejestry prowadzi się w formie elektronicznej, z zachowaniem przepisów o ochronie
informacji niejawnych.
6. Dane, o których mowa w ust. 1, które mają znaczenie dla postępowania
karnego, Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG lub komendant
oddziału Straży Granicznej przekazują prokuratorowi właściwemu miejscowo lub
rzeczowo. Prokurator podejmuje decyzję o zakresie i sposobie wykorzystania
przekazanych danych.
7. Dane, o których mowa w ust. 1, które nie mają znaczenia dla postępowania
karnego, podlegają niezwłocznemu, komisyjnemu i protokolarnemu zniszczeniu.
8. Dane, o których mowa w ust. 1, pobiera się i udostępnia się także organom
ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej i innych państw, agencjom Unii
Europejskiej zajmującym się zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości oraz
Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej – Interpol na ich wniosek, jeżeli
następuje to w celu wykrywania przestępstw oraz ścigania ich sprawców albo w celu
ratowania życia i zdrowia ludzkiego.

Art. 10ba. 1. Kontrolę nad uzyskiwaniem przez Straż Graniczną danych
telekomunikacyjnych, pocztowych lub internetowych sprawuje sąd okręgowy
właściwy dla siedziby składającego wniosek organu Straży Granicznej.
2. Organ Straży Granicznej, który wystąpił z wnioskiem, przekazuje,
z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, sądowi okręgowemu,
o którym mowa w ust. 1, w okresach półrocznych, sprawozdanie obejmujące:
1) liczbę przypadków pozyskania w okresie sprawozdawczym danych
telekomunikacyjnych, pocztowych lub internetowych oraz rodzaj tych danych;
2) kwalifikacje prawne czynów, w związku z zaistnieniem których wystąpiono
o dane telekomunikacyjne, pocztowe lub internetowe.
3. W ramach kontroli, o której mowa w ust. 1, sąd okręgowy może zapoznać się
z materiałami uzasadniającymi udostępnienie Straży Granicznej danych
telekomunikacyjnych, pocztowych lub internetowych.
4. Sąd okręgowy informuje organ Straży Granicznej o wyniku kontroli
w terminie 30 dni od jej zakończenia.
5. Kontroli, o której mowa w ust. 1, nie podlega uzyskiwanie danych na
podstawie art. 10bb ust. 1.

Art. 10bb. 1. W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw oraz
przestępstw skarbowych Straż Graniczna może uzyskiwać dane:
1) z wykazu, o którym mowa w art. 179 ust. 9 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. –
Prawo telekomunikacyjne,
2) o których mowa w art. 161 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo
telekomunikacyjne,
3) w przypadku użytkownika, który nie jest osobą fizyczną numer zakończenia sieci
oraz siedzibę lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej, firmę lub
nazwę i formę organizacyjną tego użytkownika,
4) w przypadku stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej – także nazwę
miejscowości oraz ulicy, przy której znajduje się zakończenie sieci, udostępnione
użytkownikowi
– oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.
2. Do udostępniania i przetwarzania danych, o których mowa w ust. 1, przepisy
art. 10b ust. 2–8 stosuje się.

Art. 10c. 1. Jeżeli jest to konieczne dla skutecznego zapobieżenia przestępstwom
określonym w art. 9e ust. 1 lub ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów, Straż Graniczna może korzystać z informacji dotyczących umów
ubezpieczenia, a w szczególności z przetwarzanych przez zakłady ubezpieczeń
danych podmiotów, w tym osób, które zawarły umowę ubezpieczenia, a także
przetwarzanych przez banki informacji stanowiących tajemnicę bankową oraz
informacji dotyczących umów o rachunek papierów wartościowych, umów
o rachunek pieniężny, umów ubezpieczenia lub innych umów dotyczących obrotu
instrumentami finansowymi, a w szczególności z przetwarzanych przez uprawnione
podmioty danych osób, które zawarły takie umowy.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do:
1) spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych;
2) podmiotów wykonujących działalność na podstawie ustawy z dnia
26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 312);
3) podmiotów wykonujących działalność ubezpieczeniową;
4) funduszy inwestycyjnych oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych;
5) podmiotów wykonujących działalność w zakresie obrotu papierami
wartościowymi i innymi instrumentami finansowymi na podstawie ustawy z dnia
29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2018 r.
poz. 2286, z późn. zm.).
3. Informacje i dane, o których mowa w ust. 1, oraz informacje związane
z przekazywaniem tych informacji i danych podlegają ochronie przewidzianej
w przepisach o ochronie informacji niejawnych i mogą być udostępniane jedynie
funkcjonariuszom prowadzącym czynności w danej sprawie i ich przełożonym,
uprawnionym do sprawowania nadzoru nad prowadzonymi przez nich w tej sprawie
czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi. Akta zawierające te informacje i dane
udostępnia się ponadto wyłącznie sądom i prokuratorom, jeżeli następuje to w celu
ścigania karnego.
4. Informacje i dane, o których mowa w ust. 1, udostępnia się na podstawie
postanowienia wydanego na pisemny wniosek Komendanta Głównego Straży
Granicznej, Komendanta BSWSG albo komendanta oddziału Straży Granicznej przez
sąd okręgowy właściwy miejscowo ze względu na siedzibę organu Straży Granicznej
składającego wniosek.
5. Wniosek, o którym mowa w ust. 4, powinien zawierać:
1) numer sprawy i jej kryptonim, jeżeli został jej nadany;
2) opis przestępstwa z podaniem jego kwalifikacji prawnej;
3) okoliczności uzasadniające potrzebę udostępnienia informacji i danych;
4) wskazanie podmiotu, którego informacje i dane dotyczą;
5) podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji i danych;
6) rodzaj i zakres informacji i danych.
6. Po rozpatrzeniu wniosku sąd, w drodze postanowienia, wyraża zgodę na
udostępnienie informacji i danych wskazanego podmiotu, określając ich rodzaj, zakres
oraz podmiot obowiązany do ich udostępnienia, albo odmawia udzielenia zgody na
udostępnienie informacji i danych. Przepis art. 9e ust. 12 stosuje się odpowiednio.
7. Na postanowienie sądu, o którym mowa w ust. 6, przysługuje zażalenie
organowi Straży Granicznej wnioskującemu o wydanie postanowienia. Do zażalenia
stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.
8. W przypadku wyrażenia przez sąd zgody na udostępnienie informacji,
uprawniony przez sąd organ Straży Granicznej pisemnie informuje podmiot
obowiązany do udostępnienia informacji i danych o rodzaju i zakresie informacji
i danych, które mają być udostępnione, podmiocie, którego informacje i dane dotyczą,
oraz o osobie funkcjonariusza upoważnionego do ich odbioru. Do pisemnej informacji
dołącza się postanowienie sądu.
9. W terminie do 120 dni od dnia przekazania informacji i danych, o których
mowa w ust. 1, Straż Graniczna, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11, informuje podmiot,
o którym mowa w ust. 5 pkt 4, o postanowieniu sądu wyrażającym zgodę na
udostępnienie informacji i danych.
10. Sąd, który wydał postanowienie o udostępnieniu informacji i danych, na
wniosek Komendanta Głównego Straży Granicznej lub w odniesieniu do spraw
realizowanych przez BSWSG na wniosek Komendanta BSWSG, złożony po
uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, może odroczyć, w drodze
postanowienia, na czas oznaczony, z możliwością dalszego przedłużania, obowiązek,
o którym mowa w ust. 9, jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że poinformowanie
podmiotu, o którym mowa w ust. 5 pkt 4, może zaszkodzić wynikom podjętych
czynności operacyjno-rozpoznawczych. Przepis art. 9e ust. 12 stosuje się
odpowiednio.
11. Jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 9 lub 10, zostało wszczęte
postępowanie przygotowawcze, podmiot wskazany w ust. 5 pkt 4 jest powiadamiany
o postanowieniu sądu o udostępnieniu informacji i danych przez prokuratora lub, na jego polecenie, przez Straż Graniczną przed zamknięciem postępowania
przygotowawczego albo niezwłocznie po jego umorzeniu.
12. Jeżeli informacje i dane, o których mowa w ust. 1, nie dostarczyły podstaw
do wszczęcia postępowania przygotowawczego, organ wnioskujący o wydanie
postanowienia pisemnie zawiadamia o tym podmiot, który informacje i dane przekazał.
13. Materiały zgromadzone w trybie, o którym mowa w ust. 1–10,
niezawierające informacji potwierdzających zaistnienie przestępstwa podlegają
niezwłocznemu, protokolarnemu, komisyjnemu zniszczeniu. Zniszczenie materiałów
zarządza organ Straży Granicznej, który wnioskował o udostępnienie informacji i danych.
14. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone naruszeniem
przepisów ust. 3 na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.

Art. 10d. 1. Straż Graniczna prowadzi kontrolę, o której mowa w art. 1 ust. 2
pkt 13a, w celu ustalenia stanu faktycznego w zakresie przestrzegania przepisów
dotyczących legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców, prowadzenia
działalności gospodarczej przez cudzoziemców oraz powierzania wykonywania pracy
cudzoziemcom.
2. Kontrolę przeprowadzają funkcjonariusze Straży Granicznej pełniący służbę
w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej, na podstawie upoważnienia do
przeprowadzenia kontroli, zwanego dalej „upoważnieniem”, wystawionego przez
właściwego komendanta. Upoważnienie okazuje się przed rozpoczęciem kontroli.
3. Upoważnienie zawiera wskazanie podstawy prawnej, oznaczenie organu
kontroli, datę i miejsce wystawienia, imię i nazwisko funkcjonariusza Straży
Granicznej uprawnionego do wykonywania kontroli oraz numer jego legitymacji
służbowej, nazwę i adres kontrolowanego, określenie zakresu przedmiotowego
kontroli, wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli,
podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub
funkcji oraz pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego.
4. W przypadku podejrzenia, że przepisy w zakresie, o którym mowa w ust. 1,
nie są przestrzegane, i okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne podjęcie
kontroli, kontrole przeprowadza się na podstawie legitymacji służbowych.
Kontrolowanemu doręcza się upoważnienie nie później niż w terminie 7 dni od
podjęcia kontroli. W przypadku kontroli, na podstawie legitymacji służbowych, kontrolowany ma obowiązek wskazać adres do doręczeń. W przypadku braku takiego
adresu lub gdy wskazany adres okazał się nieprawdziwy, upoważnienie złożone do akt
kontroli uznaje się za doręczone.
5. Kontrolą mogą być objęci pracodawcy, przedsiębiorcy niezatrudniający
pracownika i inne instytucje, a także w przypadku uzasadnionego podejrzenia
naruszenia przepisów, o których mowa w ust. 1, osoby fizyczne.
6. Kontrolę przeprowadza się w siedzibie kontrolowanego oraz w innych
miejscach wykonywania pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej, a także
w miejscu przechowywania wszelkich dokumentów związanych z zatrudnieniem,
powierzeniem pracy lub prowadzeniem działalności gospodarczej.
7. Podczas wykonywania kontroli funkcjonariusze mogą korzystać
z pomieszczeń do pracy kontrolowanego. Jeżeli przeprowadzenie czynności
kontrolnych tego wymaga, mogą one być przeprowadzone także w jednostce
organizacyjnej Straży Granicznej.
8. Kontrolowany, osoba upoważniona do reprezentowania kontrolowanego lub
prowadzenia jego spraw, pracownik kontrolowanego oraz osoba współdziałająca
z kontrolowanym są obowiązani umożliwić wykonywanie kontroli oraz uczestniczyć
w przeprowadzaniu oględzin miejsc wykonywania pracy.
9. Kontrolowany ma obowiązek w wyznaczonym terminie udzielać wszelkich
wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, dostarczać dokumenty, w tym
dokumenty żądane przez kontrolujących funkcjonariuszy, umożliwić sporządzanie ich
kopii oraz zapewnić funkcjonariuszom warunki do pracy, w tym w miarę możliwości
udostępnić samodzielne pomieszczenie i miejsce do przechowywania dokumentów.
10. Osoby upoważnione do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia
jego spraw, pracownicy kontrolowanego, osoby współdziałające z kontrolowanym
oraz inne osoby przebywające w miejscu przeprowadzania kontroli są obowiązani
udzielać wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, w zakresie wynikającym
z wykonywanych czynności lub zadań.
11. Kontrolowany lub osoba przez niego upoważniona są obowiązani do
poświadczenia zgodności odpisów i wyciągów oraz kserokopii z dokumentów
dostarczonych kontrolującym.
12. Kontrolowany lub osoby, o których mowa w ust. 10, mogą złożyć
funkcjonariuszom kontrolującym ustne lub pisemne oświadczenia dotyczące
przedmiotu kontroli, które załącza się do protokołu kontroli.
13. W przypadku wystąpienia w toku kontroli okoliczności wymagających
wiadomości specjalistycznych, w szczególności dotyczących dokumentów
potwierdzających legalność wykonywania pracy przez cudzoziemców, można
powołać biegłego.
14. Po przeprowadzeniu kontroli funkcjonariusz sporządza:
1) w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w toku kontroli – protokół kontroli;
2) w przypadku niestwierdzenia nieprawidłowości – notatkę służbową.
15. Protokół kontroli powinien zawierać w szczególności:
1) stopień, imię i nazwisko funkcjonariusza oraz numer jego legitymacji służbowej;
2) datę i miejsce sporządzenia protokołu kontroli;
3) datę i godzinę rozpoczęcia i zakończenia kontroli;
4) miejsce przeprowadzenia kontroli;
5) dane kontrolowanego obejmujące nazwę (firmę) lub imię i nazwisko, adres
(siedzibę) oraz numer REGON, KRS lub NIP;
6) opis okoliczności uzasadniających przeprowadzenie kontroli;
7) opis skontrolowanych dokumentów i zezwoleń z podaniem ich numeru, okresu
ważności oraz organu, który dokument lub zezwolenie wydał;
8) wynik kontroli;
9) podpis funkcjonariusza sporządzającego protokół kontroli;
10) podpis kontrolowanego lub adnotację o przyczynach jego braku.
16. Notatka służbowa powinna zawierać w szczególności:
1) datę i miejsce sporządzenia notatki;
2) dane kontrolowanego obejmujące nazwę (firmę) lub imię i nazwisko, adres
(siedzibę) oraz numer REGON, KRS lub NIP;
3) wynik kontroli;
4) podpis funkcjonariusza sporządzającego notatkę.
17. Kontrolowanemu przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem
protokołu kontroli zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole. Zastrzeżenia należy
zgłosić na piśmie w terminie 7 dni od dnia przedstawienia protokołu.
18. Odmowa podpisania protokołu kontroli przez kontrolowanego nie stanowi
przeszkody do podpisania go przez kontrolującego oraz pozostawienia
kontrolowanemu kopii protokołu.
19. W przypadku gdy w przeprowadzaniu kontroli bierze udział tłumacz,
protokół kontroli lub notatka służbowa powinny zawierać imię i nazwisko oraz podpis tłumacza.
20. (uchylony)
21. (uchylony)
22. Straż Graniczna w zakresie wykonywania kontroli, o której mowa w ust. 1,
współdziała z organami administracji publicznej, a w szczególności z Policją,
Państwową Inspekcją Pracy, Krajową Administracją Skarbową, Zakładem
Ubezpieczeń Społecznych oraz związkami zawodowymi i organizacjami
pracodawców.
23. Organ Straży Granicznej dokonujący kontroli zawiadamia o podejrzeniu
naruszenia przepisów prawa właściwe organy, w szczególności:
1) Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w przypadku naruszenia przepisów
w zakresie ubezpieczeń społecznych oraz składek na Fundusz Pracy;
2) Państwową Inspekcję Pracy – w przypadku naruszenia przepisów prawa pracy;
3) Krajową Administrację Skarbową – w przypadku naruszenia przepisów prawa
podatkowego lub prawa celnego;
4) (uchylony)
5) Policję lub Prokuraturę – w przypadku podejrzenia popełnienia czynu
zabronionego.
23a. Komendant Główny Straży Granicznej jest obowiązany do przekazywania
ministrowi właściwemu do spraw pracy oraz ministrowi właściwemu do spraw
wewnętrznych, nie później niż do dnia 30 kwietnia następnego roku, zbiorczych
wyników kontroli, o której mowa w ust. 1, w zakresie dotyczącym powierzania
wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym bez ważnego dokumentu
uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem
liczby kontroli przeprowadzonych w poprzednim roku oraz procentowego udziału
podmiotów powierzających wykonywanie pracy cudzoziemcom przebywającym bez
ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej w każdym sektorze, o którym mowa w art. 4 ust. 7 ustawy z dnia 20 kwietnia
2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
24. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy
Kodeksu postępowania administracyjnego.
25. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb
przeprowadzania kontroli, o której mowa w ust. 1, oraz wzory stosowanych
dokumentów, mając na względzie konieczność zapewnienia sprawności przeprowadzanej kontroli oraz prawidłowego dokumentowania przeprowadzonych czynności kontrolnych.

Art. 10e. 1. W celu realizacji zadań, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1, 2, 4–
5d i 10, Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG lub komendant
oddziału Straży Granicznej może zarządzić o zastosowaniu urządzeń
uniemożliwiających telekomunikację na określonym obszarze, przez czas niezbędny
do wykonywania czynności przez Straż Graniczną, z uwzględnieniem konieczności
minimalizacji skutków braku możliwości korzystania z usług telekomunikacyjnych.
2. O zastosowaniu urządzeń, o których mowa w ust. 1, Komendant Główny
Straży Granicznej, Komendant BSWSG lub komendant oddziału Straży Granicznej
niezwłocznie informuje Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej.

Art. 10f. W celu wykonywania zadań w zakresie kontroli ruchu drogowego,
o których mowa w art. 129 ust. 4a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu
drogowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1990, z późn. zm.), Straż Graniczna może
prowadzić wyszukiwania informacji za pośrednictwem Krajowego Punktu Kontaktowego, na zasadach określonych w art. 80k–80r tej ustawy.

art. 11. więcej Art. 11. 1. Funkcjonariusze, wykonując zadania, o których mowa w art. 1 ust. 2,
mają prawo:
1) dokonywania kontroli granicznej;
2) dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży,
sprawdzania ładunków w portach i na dworcach oraz w środkach komunikacji
lotniczej, drogowej, kolejowej i wodnej:
a) w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełniania czynu
zabronionego pod groźbą kary,
b) w celu znalezienia broni lub innych niebezpiecznych przedmiotów
mogących służyć do popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary,
c) w celu znalezienia przedmiotów, których użycie może spowodować
naruszenie bezpieczeństwa publicznego lub porządku publicznego,
d) w celu znalezienia przedmiotów, których posiadanie jest zabronione, a także
przedmiotów podlegających zajęciu na potrzeby postępowań prowadzonych w związku z realizacją czynności, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1–5b, 7 lub 10–14,
e) gdy jest to niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa innych osób, w tym
funkcjonariuszy realizujących czynności służbowe lub osób w stosunku do
których są wykonywane czynności służbowe, gdy osoby te są
doprowadzane lub umieszczane lub przebywają w strzeżonym ośrodku lub
areszcie dla cudzoziemców,
f) jeżeli zachowanie osób, o których mowa w lit. e, wskazuje, że mogą one
stanowić zagrożenie dla siebie lub z posiadanych informacji wynika, że
podejmowały już wcześniej próby samookaleczenia,
g) gdy jest to niezbędne dla zapewnienia porządku w strzeżonym ośrodku lub
areszcie dla cudzoziemców.
2a) dokonywania kontroli bezpieczeństwa w przejściach granicznych, w portach
lotniczych oraz w środkach komunikacji lotniczej, drogowej, kolejowej i wodnej
– w celu wykluczenia możliwości popełnienia przestępstw lub wykroczeń,
zwłaszcza skierowanych przeciwko nienaruszalności granicy państwowej lub
bezpieczeństwa w międzynarodowej komunikacji;
2b) pełnienia wart ochronnych na pokładzie statku powietrznego oraz stosowania
niezbędnych środków, łącznie z użyciem środków przymusu bezpośredniego
i broni palnej, w celu unieszkodliwienia osoby, która stanowi bezpośrednie
zagrożenie bezpieczeństwa lotu, zdrowia lub życia pasażerów lub członków załogi;
3) wydawania wiz i innych zezwoleń na przekroczenie granicy państwowej na
podstawie odrębnych przepisów;
4) legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości osoby;
5) zatrzymywania osób w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu
postępowania karnego i innych ustaw;
5a) zatrzymywania osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie
zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia;
5b) doprowadzania:
a) osób, o których mowa w pkt 5, do właściwego organu Straży Granicznej,
sądu lub prokuratury,
b) cudzoziemców, wobec których prowadzone są postępowania określone
w ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach oraz w ustawie z dnia
13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także umieszczonych w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców do organu Straży Granicznej, sądu,
prokuratury, jednostki organizacyjnej Policji, wojewody, Szefa Urzędu do
Spraw Cudzoziemców, przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów
konsularnych, placówek opiekuńczo-wychowawczych lub podmiotów leczniczych,
c) cudzoziemców:
– którym została wydana decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do
powrotu podlegająca przymusowemu wykonaniu zgodnie z art. 329
ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
– którym odmówiono wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
i wystąpiły okoliczności, o których mowa w art. 463 ust. 1 ustawy
z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
– którym została wydana decyzja o wydaleniu podlegająca
przymusowemu wykonaniu zgodnie z art. 71 ust. 2 i 3 ustawy z dnia
14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw
członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. z 2019 r. poz. 293),
– podlegających przekazaniu, o którym mowa w art. 37 ust. 3 ustawy
z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz w art. 393b ust. 3 ustawy
z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
– do granicy państwowej albo do portu lotniczego albo morskiego państwa,
do którego cudzoziemiec zostaje doprowadzony;
5c) pobierania od osób odcisków linii papilarnych lub wymazu ze śluzówki policzków:
a) w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego,
b) w celu identyfikacji osób o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących
ukryć swoją tożsamość, jeżeli ustalenie tożsamości w inny sposób nie jest możliwe;
5d) pobierania od cudzoziemców odcisków linii papilarnych w trybie i przypadkach
określonych w przepisach odrębnych;
5e) utrwalania wizerunku osób w celu weryfikacji ich tożsamości, identyfikacji osób
o nieustalonej tożsamości oraz osób usiłujących ukryć swoją tożsamość;
6) przeszukiwania osób, rzeczy, pomieszczeń i środków transportu w trybie
i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego
i innych ustaw;
6a) nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia;
7) obserwowania i rejestrowania, przy użyciu środków technicznych służących do
rejestracji obrazu i dźwięku, zdarzeń na drogach oraz w innych miejscach
publicznych;
7a) obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu
w pomieszczeniach strzeżonych ośrodków, aresztów dla cudzoziemców lub
w pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych oraz w innych
wykorzystywanych przez Straż Graniczną obiektach i obszarach – w celu
zapewnienia bezpieczeństwa przebywającym w nich osobom;
7b) obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu lub
dźwięku w miejscach innych niż publiczne w trakcie interwencji;
8) zatrzymywania pojazdów i wykonywania innych czynności z zakresu kontroli
ruchu drogowego w trybie i przypadkach określonych w ustawie z dnia
20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
9) zatrzymywania i cofania z granicy państwowej do nadawcy szkodliwych
materiałów jądrowych i promieniotwórczych, środków chemicznych
i biologicznych, jak również odpadów;
10) przebywania i poruszania się na gruntach bez uzyskiwania zgody ich właścicieli
lub użytkowników oraz przechodzenia przez pola uprawne w czasie
bezpośredniego pościgu, również z użyciem psa służbowego, jeżeli nie ma
możliwości korzystania z dróg;
11) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji
rządowej i samorządu terytorialnego oraz jednostek gospodarczych
prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej; wymienione
instytucje, organy i jednostki obowiązane są, w zakresie swojego działania, do
udzielenia tej pomocy, w zakresie obowiązujących przepisów prawa;
12) zwracania się o niezbędną pomoc do innych jednostek gospodarczych
i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do
każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących
przepisów prawa;
13) dokonywania sprawdzenia prewencyjnego osób doprowadzanych,
umieszczanych lub przebywających w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych
lub osób konwojowanych, w celu ochrony przed bezprawnymi zamachami na
życie lub zdrowie osób lub mienie, a także w celu ochrony przed
nieuprawnionymi działaniami skutkującymi zagrożeniem życia lub zdrowia lub
bezpieczeństwa i porządku publicznego;
14) wydawania osobom poleceń określonego zachowania się w granicach
niezbędnych do wykonania czynności określonych w pkt 1–2b, 4–6, 7, 7a, 9, 10
lub 13 lub w granicach niezbędnych do ochrony przed zatarciem śladów przy
zabezpieczaniu miejsca zdarzenia lub w celu uniknięcia bezpośredniego
zagrożenia bezpieczeństwa osób lub mienia, gdy jest to niezbędne do sprawnego
i zgodnego z prawem wykonywania tych czynności albo uniknięcia zatarcia
śladów przestępstwa lub wykroczenia.
1a. Zatrzymanie osoby może być zastosowane tylko wówczas, gdy inne środki
okazały się bezcelowe lub nieskuteczne.
1b. Czynności wymienione w ust. 1 powinny być wykonywane w sposób
możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, wobec której zostały podjęte.
1c. Osobie zatrzymanej na podstawie ust. 1 pkt 5a przysługują uprawnienia
przewidziane dla osoby zatrzymanej w Kodeksie postępowania karnego.
1d. Przy wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 13a,
funkcjonariusze Straży Granicznej mają prawo:
1) swobodnego poruszania się po terenie jednostki kontrolowanego bez obowiązku
uzyskiwania przepustki oraz są zwolnieni z obowiązku poddania się rewizji osobistej;
2) kontrolowania dokumentów związanych z zatrudnieniem, powierzeniem pracy
lub prowadzeniem działalności gospodarczej oraz sporządzania ich kopii;
3) ustalania tożsamości osób przebywających w miejscu przeprowadzania kontroli;
4) przesłuchiwania osób podejrzewanych o naruszenie przepisów, o których mowa w art. 10d;
5) żądania udzielania wyjaśnień od osób przebywających w miejscu
przeprowadzania kontroli;
6) dokumentowania czynności kontrolnych z wykorzystaniem środków audiowizualnych;
7) korzystania z pomocy biegłych i specjalistów;
8) dokonywania oględzin miejsc wykonywania pracy, w szczególności w celu
ustalenia liczby miejsc pracy.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb postępowania
przy wykonywaniu uprawnień, o których mowa w ust. 1 pkt 4–5c i 5e, oraz wzory
dokumentów stosowanych w tych sprawach, a także podmioty uprawnione do
zarządzania doprowadzenia i szczegółowe warunki dokonywania doprowadzeń przy
użyciu środków transportu, uwzględniając niezbędne środki ostrożności przy
wykonywaniu uprawnień, a także skuteczność działań podejmowanych przez Straż
Graniczną oraz poszanowanie praw osób, wobec których działania te są podejmowane.
2a. Na sposób przeprowadzania czynności, o których mowa w ust. 1:
a) pkt 5 i 5a, w terminie 7 dni od dnia dokonania czynności,
b) pkt 7 i 7b, w terminie 7 dni od dnia gdy podmiot dowiedział się
o dokonanych wobec niego czynnościach
– przysługuje zażalenie do prokuratora właściwego ze względu na miejsce
przeprowadzenia czynności. Do zażalenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania karnego.
2b. Zgromadzone podczas przeprowadzania czynności, o których mowa w ust. 1
pkt 7 i 7b, materiały niezawierające dowodów pozwalających na wszczęcie
postępowania karnego przechowuje się przez okres 2 miesięcy od zakończenia
czynności, a następnie dokonuje się ich niezwłocznego protokolarnego, komisyjnego
zniszczenia. Zniszczenie materiałów zarządza organ Straży Granicznej, który
sprawował nadzór nad przeprowadzeniem czynności.
2c. Czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 7a, nie mogą być wykonywane
w miejscach przeznaczonych dla celów sanitarno-higienicznych oraz w pokojach dla cudzoziemców.
2d. Zgromadzone zapisy obrazu, o których mowa w ust. 1 pkt 7a, niezawierające
dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania karnego albo postępowania
w sprawach o wykroczenia, postępowania dyscyplinarnego lub mogących być
wykorzystanymi w postępowaniu w ramach czynności wyjaśniających albo dowodów
mających znaczenie dla toczących się takich postępowań przechowuje się przez okres
30 dni od dnia zarejestrowania, a następnie niszczy.
2e. Użyte w ust. 1 pkt 7b określenie interwencja oznacza włączenie się
funkcjonariusza lub funkcjonariuszy Straży Granicznej w tok zdarzenia mogącego
naruszać normy prawne i podjęcie działań zmierzających do ustalenia charakteru, rodzaju i okoliczności powstałego zdarzenia oraz przedsięwzięć ukierunkowanych na
przywrócenie naruszonego porządku prawnego.
2f. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 7b, funkcjonariusz Straży
Granicznej w miarę możliwości uprzedza osobę, wobec której podejmuje czynności,
o rejestrowaniu obrazu lub dźwięku.
3. Osobę zatrzymaną należy niezwłocznie poddać – w razie uzasadnionej
potrzeby – badaniu lekarskiemu lub udzielić jej pierwszej pomocy medycznej.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw zdrowia, określi, w drodze rozporządzenia, tryb
przeprowadzania badań lekarskich, o których mowa w ust. 3. Rozporządzenie
powinno określić osoby przeprowadzające badania, organizację i miejsce
przeprowadzenia badań oraz zakres prowadzonej w tych sprawach dokumentacji,
a także przypadki uzasadniające potrzebę udzielenia osobie zatrzymanej pierwszej pomocy medycznej.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia w jednostkach organizacyjnych
Straży Granicznej przeznaczone dla osób zatrzymanych oraz regulamin pobytu w tych
pomieszczeniach. Rozporządzenie powinno określić wyposażenie pomieszczeń dla
osób zatrzymanych, podmioty kontrolujące te pomieszczenia, zakres prowadzonej
dokumentacji, a także szczegółowe uprawnienia i obowiązki osób zatrzymanych.
5a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, warunki, sposób i formy przeprowadzania czynności, o których
mowa w ust. 1 pkt 7 i 7b, oraz tryb ich dokumentowania i podmioty właściwe w tych
sprawach, uwzględniając dostosowanie sposobu i form przeprowadzania czynności do
rodzaju działań podejmowanych przez funkcjonariuszy.
5b. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, sposób przechowywania i niszczenia zapisów obrazu, o których
mowa w ust. 1 pkt 7a, oraz udostępniania ich uprawnionym podmiotom,
uwzględniając potrzebę właściwego zabezpieczenia utrwalonego obrazu przed utratą,
zniekształceniem lub nieuprawnionym ujawnieniem.
6. (uchylony)
7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy tryb dokonywania kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt 1, a także
poświadczania w dokumentach podróży przekroczenia granicy państwowej,
2) wzory dokumentów wykorzystywanych w celu potwierdzenia wjazdu lub
wyjazdu oraz poświadczających zatrzymanie dokumentu podczas kontroli
granicznej,
3) wzór pieczęci poświadczającej daty i miejsca przekroczenia granicy
– uwzględniając możliwość ograniczenia lub odstąpienia od kontroli granicznej oraz
jej dokonywania poza kolejnością, szczególne kategorie osób przekraczających
granicę oraz okoliczności jej przekraczania, możliwość użycia środków technicznych
oraz psa służbowego podczas tej kontroli, a także konieczność dokumentowania
wykonanych czynności, w tym dostosowania wzorów dokumentów i pieczęci do
obowiązujących w tym zakresie przepisów Unii Europejskiej.
7a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, formy kontroli bezpieczeństwa przeprowadzanej w zasięgu
terytorialnym przejścia granicznego oraz w środkach komunikacji międzynarodowej,
uwzględniając wymogi koordynacji działań Straży Granicznej z innymi organami
i instytucjami działającymi w przejściu granicznym oraz wymogi obowiązujące
w zakresie kontroli bezpieczeństwa w lotniczych przejściach granicznych oraz
w środkach komunikacji lotniczej.
7b. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw transportu, określi, w drodze rozporządzenia, warunki, jakie
muszą spełniać funkcjonariusze wchodzący w skład wart ochronnych na pokładzie
statku powietrznego, sposób pełnienia służby na pokładzie statku powietrznego oraz
wyposażenie funkcjonariuszy wchodzących w skład wart ochronnych, uwzględniając
konieczność zapobieżenia aktom bezprawnej ingerencji w czasie trwania lotu oraz
zapewnienia bezpieczeństwa osób znajdujących się na pokładzie statku powietrznego.
8. Za szkody wyrządzone czynnościami, o których mowa w ust. 1 pkt 10,
przysługuje odszkodowanie według zasad prawa cywilnego.
9. (uchylony)

Art. 11a. (uchylony).

Art. 11aa. 1. Kontrola osobista polega na sprawdzeniu:
1) zawartości odzieży i obuwia osoby poddawanej kontroli osobistej, zwanej dalej
„osobą kontrolowaną”, i przedmiotów, które znajdują się na jej ciele, bez
odsłaniania przykrytej odzieżą powierzchni ciała;
2) zawartości odzieży i obuwia osoby kontrolowanej oraz przedmiotów, które
znajdują się na jej ciele, z odsłonięciem przykrytych odzieżą powierzchni ciała w celu oraz w zakresie niezbędnym do odebrania broni lub przedmiotów,
o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d, w przypadku gdy ujawniono ich
posiadanie przez osobę kontrolowaną podczas sprawdzenia, o którym mowa
w pkt 1, i gdy do ich odebrania nie jest wystarczające zastosowanie czynności,
o których mowa w pkt 1;
3) jamy ustnej, nosa, uszu oraz włosów osoby kontrolowanej;
4) miejsc intymnych osoby kontrolowanej, w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
2. Funkcjonariusz dokonuje kontroli osobistej w sposób możliwie najmniej
naruszający dobra osobiste osoby kontrolowanej oraz w zakresie niezbędnym
w danych okolicznościach do realizowania celu dokonywanej kontroli.
3. Podczas sprawdzenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 4, osoba kontrolowana
powinna być częściowo ubrana. Funkcjonariusz najpierw sprawdza część odzieży,
a przed sprawdzeniem kolejnej części umożliwia osobie kontrolowanej włożenie
odzieży już sprawdzonej.
4. Sprawdzenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2, można dokonać wzrokowo,
manualnie lub z wykorzystaniem psa służbowego lub środków technicznych
niezbędnych do wykrywania materiałów i urządzeń, których posiadanie jest
zabronione, w szczególności broni, materiałów wybuchowych, środków
odurzających, substancji psychotropowych i ich prekursorów, a sprawdzenia,
o którym mowa w ust. 1 pkt 3 lub 4 – wzrokowo lub manualnie.
5. Osoba kontrolowana jest obowiązana umożliwić funkcjonariuszom dokonanie
czynności, o których mowa w ust. 1.
6. Kontrolę osobistą przeprowadza funkcjonariusz tej samej płci, co osoba
kontrolowana, w miejscu niedostępnym w czasie dokonywania kontroli dla osób postronnych.
7. Jeżeli kontrola osobista musi być przeprowadzona niezwłocznie,
w szczególności ze względu na okoliczności mogące stanowić zagrożenie życia lub
zdrowia ludzkiego lub mienia, może jej dokonać funkcjonariusz płci odmiennej niż
osoba kontrolowana, także w miejscu niespełniającym warunku, o którym mowa
w ust. 6, w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby kontrolowanej.
8. Podczas kontroli osobistej może być obecna osoba przybrana przez
dokonującego czynności, a w przypadku gdy nie uniemożliwi to przeprowadzenia kontroli osobistej albo nie utrudni jej przeprowadzenia w istotny sposób, podczas
kontroli może być obecna także osoba wskazana przez osobę kontrolowaną.
9. Funkcjonariusz dokonujący kontroli osobistej:
1) podaje swój stopień, imię i nazwisko w sposób umożliwiający odnotowanie tych
danych, jeżeli wcześniej nie wykonał tych czynności;
2) podaje podstawę prawną oraz przyczynę podjęcia czynności;
3) legitymuje osobę kontrolowaną oraz inne osoby, jeżeli uczestniczą w czynności;
4) może wezwać osobę kontrolowaną do dobrowolnego wydania broni lub
przedmiotów, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d;
5) może żądać:
a) opróżnienia przez osobę kontrolowaną kieszeni, innych części odzieży,
przedmiotów znajdujących się na ciele osoby kontrolowanej lub przez nią
posiadanych,
b) zdjęcia odzieży, obuwia lub bielizny przez osobę kontrolowaną,
c) przyjęcia przez osobę kontrolowaną odpowiednej pozycji ciała w sposób
umożliwiający sprawdzenie miejsc intymnych;
6) odbiera osobie kontrolowanej broń lub przedmioty, o których mowa
w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d;
7) sprawdza czy informacje o osobie kontrolowanej, przedmiotach lub
dokumentach posiadanych przez tę osobę są przetwarzane w zbiorach danych
prowadzonych przez Straż Graniczną lub w dostępnych Straży Granicznej
krajowych i międzynarodowych systemach informacyjnych, w których
przetwarza się informacje, w tym dane osobowe, o osobach podejrzanych
o popełnienie przestępstw, osobach zaginionych lub osobach poszukiwanych
w związku z ochroną bezpieczeństwa i porządku publicznego lub w których
przetwarza się informacje o skradzionych lub utraconych dokumentach lub
przedmiotach w celu ich odnalezienia.
10. Po zakończeniu kontroli osobistej funkcjonariusz:
1) odnotowuje dokonanie kontroli osobistej w dokumentacji służbowej, określając
datę, miejsce, czas i przyczynę jej przeprowadzenia, zakres przeprowadzonych
czynności oraz dane osoby kontrolowanej i osób w niej uczestniczących – jeżeli
w toku kontroli nie ujawniono przedmiotów, o których mowa
w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d;
2) sporządza protokół z kontroli osobistej – jeżeli w toku kontroli osobistej
ujawniono przedmioty, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d.
11. Funkcjonariusz poucza osobę kontrolowaną o prawie do złożenia zażalenia,
o którym mowa w ust. 13, oraz o możliwości żądania sporządzenia protokołu
z kontroli osobistej. Funkcjonariusz sporządza protokół z kontroli osobistej, jeżeli
osoba kontrolowana zgłosiła takie żądanie bezpośrednio po jej dokonaniu.
12. Protokół z kontroli osobistej zawiera w szczególności:
1) oznaczenie czynności, podstawy prawnej jej podjęcia, jej miejsca oraz danych
osoby kontrolowanej i osób w niej uczestniczących, obejmujących imię,
nazwisko, numer PESEL lub datę urodzenia oraz rodzaj i cechy identyfikacyjne
dokumentu, na podstawie którego ustalono tożsamość osoby;
2) datę i godzinę rozpoczęcia i zakończenia czynności;
3) dane funkcjonariusza dokonującego kontroli obejmujące stopień, imię
i nazwisko oraz nazwę jednostki organizacyjnej Straży Granicznej, w której pełni służbę;
4) przebieg kontroli, oświadczenia i wnioski osoby kontrolowanej i osób w niej
uczestniczących;
5) spis znalezionych i odebranych przedmiotów oraz w miarę potrzeby ich opis;
6) pouczenie osoby kontrolowanej o jej prawach;
7) w miarę potrzeby opis innych okoliczności dotyczących przebiegu kontroli.
13. Osobie kontrolowanej przysługuje zażalenie do sądu rejonowego właściwego
ze względu na miejsce przeprowadzenia czynności, w terminie 7 dni od dokonania
kontroli osobistej, w celu zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości jej
dokonania. Do zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 50 Kodeksu
postępowania karnego.
14. W przypadku stwierdzenia bezzasadności, nielegalności lub
nieprawidłowości dokonania kontroli osobistej sąd zawiadamia o tym prokuratora
oraz kierownika jednostki organizacyjnej Straży Granicznej nadrzędnej nad jednostką,
w której pełni służbę funkcjonariusz, który dokonał kontroli osobistej.
15. W przypadku gdy przedmioty ujawnione w wyniku czynności, o których
mowa w ust. 1, stwarzają niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia lub mienia,
funkcjonariusz, w granicach dostępnych środków, niezwłocznie podejmuje czynności ochronne.
16. Zażalenie, o którym mowa w ust. 13, składa się za pośrednictwem jednostki
organizacyjnej Straży Granicznej właściwej według miejsca dokonania kontroli
osobistej. Jednostka organizacyjna, o której mowa w zdaniu pierwszym, niezwłocznie
przekazuje zażalenie do sądu rejonowego.

Art. 11ab. 1. Przeglądanie zawartości bagaży lub sprawdzanie ładunków
w portach i na dworcach oraz w środkach komunikacji lotniczej, drogowej, kolejowej
i wodnej polega na:
1) wzrokowej kontroli zawartości bagaży lub ładunków;
2) manualnym sprawdzeniu elementów konstrukcyjnych bagaży oraz znajdujących
się w nich przedmiotów;
3) manualnym sprawdzeniu ładunków;
4) sprawdzenie bagaży lub ładunków z wykorzystaniem psa służbowego;
5) sprawdzeniu bagaży lub ładunków z wykorzystaniem psa służbowego lub
urządzeń i sprzętu specjalistycznego, w szczególności służącego do wykrywania
przedmiotów, których posiadanie jest zabronione, materiałów wybuchowych,
środków odurzających lub substancji psychotropowych i ich prekursorów.
2. Funkcjonariusz realizuje czynności, o których mowa w ust. 1, w zakresie,
w jakim jest to niezbędne w danych okolicznościach.
3. Funkcjonariusz realizuje czynności, o których mowa w ust. 1, w obecności
osoby posiadającej bagaż lub przewożącej ładunek albo przedstawiciela przewoźnika,
spedytora lub agenta morskiego.
4. W przypadku braku możliwości zapewnienia natychmiastowej obecności
osób, o których mowa w ust. 3, funkcjonariusz może przejrzeć zawartość bagaży lub
sprawdzić ładunek bez ich obecności, jeżeli z posiadanych informacji wynika, że
zwłoka może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzkiego lub mienia, lub
gdy istnieje uzasadniona obawa zniszczenia bądź utracenia przedmiotów mogących
stanowić dowód w sprawie albo podlegających zajęciu w postępowaniu karnym.
5. Funkcjonariusz, w związku z realizacją czynności, o których mowa w ust. 1,
ma prawo żądania udostępnienia bagaży lub przewożonych ładunków, w tym otwarcia
bagażnika oraz udostępnienia przestrzeni bagażowej w środkach komunikacji do
przejrzenia, wyjęcia przewożonych bagaży lub ładunków oraz otwarcia i pokazania ich zawartości.
6. Osoby, o których mowa w ust. 3, są obowiązane udostępnić bagaż lub ładunek
funkcjonariuszowi do przejrzenia lub sprawdzenia, w tym wykonać czynności,
o których mowa w ust. 5.
7. Funkcjonariusz realizujący czynności, o których mowa w ust. 1:
1) podaje swój stopień, imię i nazwisko w sposób umożliwiający odnotowanie tych
danych, jeżeli wcześniej nie wykonał tych czynności;
2) podaje podstawę prawną oraz przyczynę podjęcia czynności;
3) legitymuje osoby uczestniczące w czynności;
4) może żądać wydania przez osoby, o których mowa w ust. 3, przedmiotów,
o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d;
5) odbiera od osób, o których mowa w ust. 3, przedmioty, o których mowa
w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d.
8. Sprawdzenia ładunku znajdującego się pod zamknięciem urzędowym
dokonuje się w obecności funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej.
9. Przeglądania zawartości bagaży lub sprawdzania ładunków dokonuje się
w miarę możliwości w sposób niepowodujący ich uszkodzenia.
10. Po zakończeniu realizacji czynności, o których mowa w ust. 1,
funkcjonariusz poucza osoby, o których mowa w ust. 3, o prawie do złożenia
zażalenia, o którym mowa w ust. 12, oraz o prawie do żądania sporządzenia protokołu
z dokonanej czynności.
11. Funkcjonariusz sporządza protokół, jeżeli osoby, o których mowa w ust. 3,
zgłosiły takie żądanie bezpośrednio po dokonaniu czynności oraz gdy w toku
czynności ujawniono przedmioty, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d. Do
sporządzenia protokołu stosuje się odpowiednio przepis art. 11aa ust. 12.
12. Posiadaczowi bagaży lub ładunków lub przedstawicielowi przewoźnika,
spedytora lub agenta morskiego, w obecności którego dokonano czynności
określonych w ust. 1, przysługuje zażalenie do sądu rejonowego właściwego ze
względu na miejsce przeprowadzenia czynności, w terminie 7 dni od dnia jej
dokonania, w celu zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości jej dokonania.
Do zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 50 Kodeksu postępowania karnego.
13. W przypadku stwierdzenia bezzasadności, nielegalności lub
nieprawidłowości dokonania kontroli osobistej sąd zawiadamia o tym prokuratora
oraz kierownika jednostki organizacyjnej Straży Granicznej nadrzędnej nad jednostką,
w której pełni służbę funkcjonariusz, który dokonał kontroli osobistej.
14. Zażalenie, o którym mowa w ust. 12, składa się za pośrednictwem jednostki
organizacyjnej Straży Granicznej właściwej według miejsca dokonania kontroli
osobistej. Jednostka organizacyjna, o której mowa w zdaniu pierwszym, niezwłocznie
przekazuje zażalenie do sądu rejonowego.

Art. 11ac. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, wzory protokołów, o których mowa w art. 11aa ust. 10 pkt 2 i art. 11ab ust. 10, uwzględniając konieczność zawarcia informacji dotyczących czasu,
miejsca i przyczyny dokonania kontroli osobistej albo przeglądania zawartości bagaży
lub sprawdzania ładunków, danych osobowych osoby, w stosunku do której zostały
wykonane czynności, a także informacji niezbędnych do ustalenia przebiegu i wyniku
tych czynności.

Art. 11ad. 1. Sprawdzenie prewencyjne, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 13,
polega na manualnym sprawdzeniu osoby, zawartości jej odzieży oraz przedmiotów
znajdujących się na jej ciele lub przez nią posiadanych, sprawdzeniu za pomocą
środków technicznych niezbędnych do wykrywania materiałów i urządzeń
niebezpiecznych lub których posiadanie jest zabronione, w szczególności broni,
materiałów wybuchowych, środków odurzających, substancji psychotropowych i ich
prekursorów, sprawdzeniu biochemicznym lub z wykorzystaniem psa służbowego
w zakresie niezbędnym do realizacji celu podejmowanych czynności w danych
okolicznościach oraz w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby,
wobec której czynności są wykonywane.
2. Sprawdzenie prewencyjne, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 13, może
polegać również na:
1) żądaniu zdjęcia przez osobę odzieży i obuwia;
2) zdjęciu osobie odzieży i obuwia w przypadku niewykonania żądania, o którym
mowa w pkt 1;
3) sprawdzeniu ciała osoby oraz zdjętej odzieży i obuwia, w tym z wykorzystaniem
środków, o których mowa w ust. 1.
3. Czynności, o których mowa w ust. 2, wykonuje się w sposób umożliwiający
osobie pozostawienie części odzieży na ciele, a po sprawdzeniu zdjętej odzieży – jej
włożenie przed zdjęciem pozostałej niesprawdzonej części odzieży oraz w warunkach
zapewniających poszanowanie intymności.
4. Do sprawdzenia prewencyjnego, o którym mowa w art. 11 ust. 1 pkt 13,
przepisy art. 11aa ust. 6, 7 i 15 stosuje się odpowiednio.
5. W przypadku gdy w toku sprawdzenia prewencyjnego, o którym mowa w
art. 11 ust. 1 pkt 13, ujawniono przedmioty, o których mowa
w art. 11 ust. 1 pkt 2 lit. b–d, sprawdzenie to traktuje się jako kontrolę osobistą oraz
stosuje się odpowiednio przepisy art. 11aa.

Art. 11b. 1. W przypadku zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub
zakłócenia porządku publicznego w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego oraz
w strefie nadgranicznej, w szczególności:
1) bezpośredniego zagrożenia zamachem na nienaruszalność granicy państwowej
lub jego dokonania,
2) sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa powszechnego dla życia,
zdrowia lub wolności obywateli,
3) bezpośredniego zagrożenia zamachem na obiekty lub urządzenia
wykorzystywane przez Straż Graniczną,
4) zagrożenia przestępstwem o charakterze terrorystycznym lub jego dokonania
w stosunku do obiektów lub urządzeń, o których mowa w pkt 3, lub mogącym
skutkować niebezpieczeństwem dla życia ludzkiego
– jeżeli użycie sił Straży Granicznej okaże się niewystarczające lub uzasadnia to
stopień zagrożenia, do pomocy Straży Granicznej mogą być użyte oddziały
i pododdziały Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej „oddziałami
i pododdziałami Sił Zbrojnych”.
2. Użycie oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych w przypadkach, o których
mowa w ust. 1, następuje na podstawie postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej wydanego na wniosek Prezesa Rady Ministrów.
3. W przypadku niecierpiącym zwłoki decyzję o udzieleniu pomocy, o której
mowa w ust. 1, podejmuje Minister Obrony Narodowej, na wniosek ministra
właściwego do spraw wewnętrznych, określający zakres i formę pomocy,
zawiadamiając o niej niezwłocznie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Prezesa
Rady Ministrów.
4. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej niezwłocznie wydaje postanowienie
o zatwierdzeniu lub uchyleniu decyzji, o której mowa w ust. 3.
5. Żołnierzom oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych kierowanych do pomocy
Straży Granicznej przysługują w zakresie niezbędnym do wykonywania ich zadań,
wobec wszystkich osób, uprawnienia funkcjonariuszy Straży Granicznej określone
w art. 11 ust. 1 pkt 2, 4–5a, 5b lit. a i b, pkt 6, 7, 7a i 10 oraz art. 23. Korzystanie z tych
uprawnień następuje na zasadach i w trybie określonych dla funkcjonariuszy Straży Granicznej.
6. Użycie oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych w przypadkach określonych
w ust. 1 ma być odpowiednie do stopnia zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub zakłócenia porządku publicznego w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego oraz w strefie nadgranicznej.
7. Stopień zagrożenia określa organ koordynujący działania podejmowane przez
oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych na podstawie przewidywanego rozwoju sytuacji,
w tym zagrożenia popełnieniem przestępstwa o charakterze terrorystycznym, oraz
z uwzględnieniem aktualnego poziomu dostępności sił i środków pozostających
w dyspozycji Straży Granicznej.
8. Organem koordynującym działania podejmowane przez Straż Graniczną oraz
oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych jest:
1) komendant oddziału Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce działań
podejmowanych przez Straż Graniczną oraz oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych;
2) Komendant Główny Straży Granicznej – w przypadku działań podejmowanych
przez Straż Graniczną oraz oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych,
wykraczających poza obszar właściwości miejscowej jednego komendanta
oddziału Straży Granicznej.
9. Komendanci, o których mowa w ust. 8, koordynują działania podejmowane
przez Straż Graniczną oraz oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych w porozumieniu
z Dowódcą Operacyjnym Rodzajów Sił Zbrojnych.
10. Oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych użyte do pomocy Straży Granicznej
pozostają w systemie dowodzenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
11. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, podmioty organizujące
współdziałanie oraz sposób:
1) organizacji współdziałania Straży Granicznej oraz oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych,
2) koordynowania działań podejmowanych przez Straż Graniczną oraz oddziały
i pododdziały Sił Zbrojnych,
3) wymiany informacji i logistycznego wsparcia działań Straży Granicznej
prowadzonych z pomocą oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych
– w przypadkach, o których mowa w ust. 1.
12. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 11, Rada Ministrów uwzględni:
1) zachowanie ciągłości dowodzenia, w tym oddziałami i pododdziałami Sił Zbrojnych;
2) ochronę wymienianych informacji oraz zakres logistycznego wsparcia.

Art. 11c. 1. W przypadku zagrożenia bezpieczeństwa publicznego w zasięgu
terytorialnym przejścia granicznego oraz w strefie nadgranicznej, jeżeli Straż
Graniczna nie dysponuje możliwością skutecznego przeciwdziałania zagrożeniu lub
dokonaniu przestępstwa lub uzasadnia to rodzaj zagrożenia, mogą być użyte oddziały
i pododdziały Sił Zbrojnych w formie prowadzonego samodzielnie przeciwdziałania.
2. Użycie oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych w przypadku, o którym
mowa w ust. 1, następuje na podstawie postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej wydanego na wniosek Prezesa Rady Ministrów.
3. W przypadku niecierpiącym zwłoki decyzję o użyciu oddziałów
i pododdziałów Sił Zbrojnych, o którym mowa w ust. 1, podejmuje Minister Obrony
Narodowej, na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych, określając
rodzaj zagrożenia i formy samodzielnego przeciwdziałania, zawiadamiając o niej
niezwłocznie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Prezesa Rady Ministrów.
4. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej niezwłocznie wydaje postanowienie
o zatwierdzeniu lub uchyleniu decyzji, o której mowa w ust. 3.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, do działań oddziałów i pododdziałów
Sił Zbrojnych stosuje się odpowiednio art. 3 ust. 2a ustawy z dnia 21 listopada 1967 r.
o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz.
1541 i 2020).

Art. 11d. 1. W przypadku zagrożenia bezpieczeństwa lub porządku publicznego
w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego oraz w strefie nadgranicznej, jeżeli siły
Straży Granicznej są niewystarczające lub mogą okazać się niewystarczające do
wykonania ich zadań w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub
uzasadnia to stopień zagrożenia, Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra
właściwego do spraw wewnętrznych uzgodniony z Ministrem Obrony Narodowej,
może zarządzić użycie żołnierzy Żandarmerii Wojskowej do udzielenia pomocy
Straży Granicznej.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, żołnierzom Żandarmerii Wojskowej
przysługują, w zakresie niezbędnym do wykonania ich zadań, wobec wszystkich osób,
uprawnienia funkcjonariuszy Straży Granicznej określone w art. 11 ust. 1 pkt 2, 4–5a,
5b lit. a i b, pkt 6–8 i 10 oraz art. 23. Korzystanie z tych uprawnień następuje na
zasadach i w trybie określonych dla funkcjonariuszy Straży Granicznej.

art. 12. więcej Art. 12. 1. Komendant Główny Straży Granicznej może, za zgodą ministra
właściwego do spraw wewnętrznych, powoływać samodzielnych przedsiębiorców dla realizacji zadań specjalistycznych uzupełniających ustawowe zadania Straży Granicznej.
2. Na wniosek osób fizycznych lub prawnych organy Straży Granicznej mogą
wyrazić zgodę na odpłatne wykonywanie przez podległych im funkcjonariuszy
zleconych czynności z zakresu posiadanych umiejętności specjalistycznych.

art. 13. więcej Art. 13. W czasie wykonywania czynności służbowych związanych z ochroną
granicy państwowej funkcjonariusze mogą, na obszarze strefy nadgranicznej,
korzystać nieodpłatnie ze środków komunikacji publicznej.

art. 14. więcej Art. 14. 1. W przypadku gdy wymagają tego względy obronności państwa lub
nienaruszalności granicy państwowej, dowódcy jednostek pływających Straży
Granicznej na morskich wodach wewnętrznych i morzu terytorialnym mają prawo:
1) wezwać statek do zmniejszenia prędkości przepływu, zatrzymania się do kontroli
oraz zastosowania się do wskazanego kursu przepływu;
2) zatrzymać statek, sprawdzić dokumenty dotyczące statku i ładunku,
wylegitymować załogę statku oraz znajdujących się na nim pasażerów, zbadać
ładunek i przeszukać pomieszczenia statku, a także zatrzymać osobę podejrzaną
o popełnienie przestępstwa;
3) zmusić statek do zawinięcia do wskazanego portu, jeżeli kapitan nie stosuje się
do wydanych poleceń.
2. Dowódcy jednostek pływających Straży Granicznej mają prawo do
podejmowania działań, o których mowa w ust. 1, również gdy statek na morskich
wodach wewnętrznych lub morzu terytorialnym:
1) przyjmuje na pokład lub wysadza ludzi wbrew obowiązującym przepisom;
2) dokonuje załadunku lub wyładunku towarów poza miejscami do tego wyznaczonymi;
3) opuszcza port bez kontroli granicznej;
4) nawiązuje łączność z wybrzeżem w celach przestępczych;
5) łowi ryby lub eksploatuje w innych sposób wody i dno morskie wbrew
obowiązującym przepisom;
6) wpływa na obszar strefy zamkniętej lub niebezpiecznej dla żeglugi lub rybołówstwa;
7) zakotwicza poza miejscem do tego przeznaczonym;
8) narusza przepisy dotyczące bezpieczeństwa żeglugi i transportu;
9) narusza przepisy sanitarne lub ochrony środowiska.
3. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, przysługują również przy
wykonywaniu zadań w zakresie ochrony praw Rzeczypospolitej Polskiej w jej
wyłącznej strefie ekonomicznej, której status i zakres określają odrębne przepisy
i umowy międzynarodowe.
4. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, przysługują również w stosunku do
statków przepływających przez strefę przyległą przy wykonywaniu zadań mających
na celu zapobieganie naruszaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepisów,
o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4 lit. a–d.

art. 15. więcej Art. 15. Uprawnienia określone w art. 14 ust. 1 przysługują dowódcom
jednostek pływających Straży Granicznej również w stosunku do statków
przepływających przez morze terytorialne, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie
popełnienia przestępstwa na ich pokładzie lub na skutek zawiadomienia o popełnieniu
na nim przestępstwa, podczas ich przepływu przez to morze, jeżeli:
1) skutki przestępstwa rozciągają się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) przestępstwo narusza spokój lub porządek publiczny na morzu terytorialnym;
3) jest to konieczne do zwalczania nielegalnego handlu środkami odurzającymi lub
substancjami psychotropowymi;
4) kapitan statku, przedstawiciel dyplomatyczny lub urzędnik konsularny państwa
bandery statku zwróci się do właściwych organów polskich o pomoc.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że statek w czasie pobytu na
morskich wodach wewnętrznych lub na morzu terytorialnym naruszył przepisy
obowiązujące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i mimo wezwania do
zatrzymania się lub po zatrzymaniu go usiłuje zbiec, dowódca jednostki pływającej
Straży Granicznej może, w celu zatrzymania statku, zarządzić wszczęcie za nim pościgu.
1a. Pościg może być wszczęty, jeżeli statek znajduje się na morskich wodach
wewnętrznych, morzu terytorialnym lub w strefie przyległej.
2. Jeżeli obcy statek naruszył polskie przepisy obowiązujące w wyłącznej strefie
ekonomicznej, pościg można wszcząć również gdy statek znajduje się w tej strefie.
3. Pościg na morzu prowadzą jednostki pływające Straży Granicznej oraz statki
powietrzne wykonujące zadania w ochronie granicy państwowej.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Przed rozpoczęciem pościgu należy, z odległości umożliwiającej
odebranie sygnału, przekazać wizualny i dźwiękowy sygnał polecający zatrzymanie
się statku.
2. Jednostki pływające Straży Granicznej w celu zatrzymywania statków stosują
sygnały międzynarodowego kodu sygnałowego z jednoczesnym wystrzeleniem, dla
zwrócenia uwagi statku, dwóch nabojów sygnałowych koloru zielonego i zapaleniem
w nocy dwóch zielonych świateł rozpoznawczych na maszcie, przysługujących
jednostkom pływającym ochraniającym granicę państwową. Sygnałem do
zatrzymania statków, stosowanym przez statki powietrzne, są dwa naboje sygnałowe
koloru zielonego wystrzelone przed dziób statku.
3. Pościg rozpoczęty na polskich morskich wodach wewnętrznych albo na
polskim morzu terytorialnym może być kontynuowany poza granicą morza
terytorialnego, a rozpoczęty w polskiej strefie przyległej lub w polskiej wyłącznej
strefie ekonomicznej może być kontynuowany poza granicą tych stref, pod warunkiem
że nie został przerwany. Ciągłość pościgu powinna być zachowana niezależnie od
tego, czy jest on prowadzony przez jednostki pływające, czy we współdziałaniu tych
jednostek ze statkami powietrznymi.
4. Statek powietrzny wzywający do zatrzymania się statku ściga ten statek do
czasu przybycia jednostki pływającej Straży Granicznej w celu przejęcia pościgu.
5. W stosunku do statków zatrzymanych w czasie pościgu dowódca jednostki
pływającej Straży Granicznej postępuje zgodnie z trybem określonym w art. 14.
6. W każdym przypadku zatrzymania statku należy sporządzić podpisany przez
obie strony protokół w dwóch egzemplarzach w językach polskim i angielskim,
z których jeden należy doręczyć kapitanowi statku. Kapitan statku może wnieść do
protokołu lub w oddzielnym piśmie swoje zastrzeżenia i uwagi w dowolnym języku.
7. Prawo pościgu ustaje, gdy ścigany statek wejdzie na morze terytorialne obcego państwa.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Jeżeli statek mimo wezwania nie zatrzyma się i usiłuje zbiec,
dowódca jednostki pływającej Straży Granicznej ma prawo podjąć skuteczne środki
do jego zatrzymania, o których mowa w art. 25.
2. Użycie broni pokładowej przez jednostki pływające Straży Granicznej do
ściganego statku może mieć miejsce jedynie w sytuacjach wyjątkowych i jako środek
ostateczny, gdy inne środki nie są wystarczające do zatrzymania statku lub
wymuszenia posłuszeństwa, lecz nie powinno zmierzać do jego zatopienia.

art. 19. więcej Art. 19. 1. Ilekroć w ustawie używa się określenia „statek”, należy przez to
rozumieć urządzenie pływające, o którym mowa w ustawie – Kodeks morski.
2. Sposób postępowania w sytuacjach określonych w art. 14–18 w stosunku do
okrętów wojennych określają odrębne przepisy.
2a. Straż Graniczna współdziała z Siłami Powietrznymi w zakresie ochrony
granicy państwowej w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej.
2b. Współdziałanie, o którym mowa w ust. 2a, polega na:
1) utrzymywaniu stałej łączności i przekazywaniu przez jednostki współdziałające
informacji dotyczących:
a) wykrycia statków powietrznych – pilotowych i bezpilotowych aparatów
latających, w szczególności: samolotów, śmigłowców, szybowców, lotni,
balonów, sond, przelatujących przez granicę państwową na wysokości do
500 m,
b) zaobserwowanych awarii statków powietrznych oraz sygnałów wzywania
pomocy,
c) planowanych lotów statków powietrznych na małych wysokościach
w rejonie strefy nadgranicznej;
2) udzielaniu pomocy statkom powietrznym znajdującym się w sytuacjach
awaryjnych w strefie nadgranicznej.
2c. Straż Graniczna współdziała z Marynarką Wojenną w zakresie ochrony
granicy państwowej na morzu.
2d. Współdziałanie, o którym mowa w ust. 2c, polega na utrzymywaniu stałej
łączności i przekazywaniu przez jednostki współdziałające informacji dotyczących:
1) ujawnionych przestępstw skierowanych przeciwko nienaruszalności granicy państwowej;
2) wykrycia jednostek pływających zagrażających pokojowi, porządkowi
publicznemu lub bezpieczeństwu Rzeczypospolitej Polskiej;
3) wykrycia obcych okrętów wojennych i samolotów wojskowych na polskich
obszarach morskich;
4) wykrycia w zasięgu obserwacji technicznej i wzrokowej nierozpoznanych
obiektów nawodnych oraz statków powietrznych;
5) zaobserwowanych awarii jednostek pływających i statków powietrznych oraz
sygnałów wzywania pomocy;
6) zaobserwowanych zanieczyszczeń powierzchni na polskich obszarach morskich
lub w rejonach zagrażających tym obszarom;
7) eksploatacji polskich obszarów morskich oraz naruszenia przez statki przepisów
tych obszarów;
8) planowanych ćwiczeń na morzu.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z Ministrem
Obrony Narodowej, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady
współdziałania Straży Granicznej z Siłami Powietrznymi i Marynarką Wojenną Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie ochrony granicy państwowej,
uwzględniając zakres współdziałania oraz podmioty uprawnione do jego organizacji
i koordynacji.

Art. 19a. 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej, określi, w drodze
rozporządzenia, wymagania dotyczące technicznego i pozatechnicznego
bezpieczeństwa żeglugi jednostek pływających Straży Granicznej. Rozporządzenie
powinno w szczególności określić wymagania w zakresie budowy stałych urządzeń
i wyposażenia statków oraz wyposażenia w środki ratunkowe.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych może, w drodze zarządzenia,
uznać za obowiązujące w stosunku do jednostek pływających Straży Granicznej
przepisy techniczne z zakresu budowy i wyposażenia statków wydane przez polską
instytucję klasyfikacyjną.

art. 20. więcej Art. 20. Przepisy ustawy nie naruszają uprawnień okrętów wojennych
Rzeczypospolitej Polskiej.

art. 21. więcej Art. 21. Jeżeli w czasie korzystania lub w związku z korzystaniem przez Straż
Graniczną z pomocy osób, o których mowa w art. 9b ust. 1, osoby te utraciły życie
albo poniosły uszczerbek na zdrowiu lub szkodę w mieniu, odszkodowanie
przysługuje na zasadach i w trybie określonych w rozporządzeniu ministra
właściwego do spraw wewnętrznych.

art. 22. więcej Art. 22. (uchylony).

art. 23. więcej Art. 23. 1. W przypadkach, o których mowa w art. 11 ustawy z dnia 24 maja
2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz. U. z 2019 r. poz.
2418), funkcjonariusze mogą użyć środków przymusu bezpośredniego, o których
mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1–7, pkt 9–11, pkt 12 lit. a, c i d, pkt 13 i 16–20 tej ustawy,
lub wykorzystać te środki.
2. W przypadkach, o których mowa w art. 45 pkt 1–3 i pkt 4 lit. a i b oraz
w art. 47 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni
palnej, funkcjonariusze mogą użyć broni palnej lub ją wykorzystać.
3. Użycie i wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego i broni palnej oraz
dokumentowanie tego użycia i wykorzystania odbywa się na zasadach określonych
w ustawie z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej.

art. 24. więcej Art. 24. (uchylony).

art. 25. więcej Art. 25. 1. Jeżeli statek na morskich wodach wewnętrznych lub na morzu
terytorialnym, mimo wezwania, nie zatrzyma się i nie zaniecha działań naruszających
przepisy obowiązujące na tych wodach, dowódca jednostki pływającej Straży
Granicznej może wydać rozkaz oddania strzału ostrzegawczego w powietrze,
następnie zaś strzału przed dziób i za rufę statku. Jeżeli statek mimo to nie zastosuje
się do wezwania, dowódca jednostki pływającej może rozkazać otworzyć ogień do
tego statku. Te same zasady stosuje się przy pościgu na morzu pełnym.
2. W przypadku ostrzelania jednostki pływającej Straży Granicznej można użyć
broni bez ostrzeżenia.

art. 26. więcej Art. 26. Zasady użycia środków przymusu w stosunku do statków powietrznych
znajdujących się w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej określają
przepisy ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1776) oraz ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1580 i 1495).

art. 27. więcej Art. 27. (uchylony).

art. 28. więcej Art. 28. (uchylony).

art. 29. więcej Art. 29. Jednostki pływające Straży Granicznej podnoszą jako banderę flagę
państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej, określoną w odrębnych przepisach.

art. 30. więcej Art. 30. 1. W czasie wykonywania zadań określonych w ustawie jednostki
pływające Straży Granicznej podnoszą, niezależnie od bandery, flagę Straży Granicznej.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
wzór flagi Straży Granicznej, okoliczności i warunki jej podnoszenia oraz sposób
oznakowania jednostek pływających i statków powietrznych, a także znaki
rozpoznawcze używane przez statki powietrzne w nocy, uwzględniając sposób
umieszczania bandery i flagi na jednostkach pływających oraz znaków, umożliwiający
szybką identyfikację jednostek pływających i statków powietrznych.

art. 31. więcej Art. 31. 1. Służbę w Straży Granicznej może pełnić osoba posiadająca wyłącznie
obywatelstwo polskie, o nieposzlakowanej opinii, niekarana za przestępstwo lub
przestępstwo skarbowe, korzystająca w pełni z praw publicznych, posiadająca co
najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe oraz zdolność fizyczną
i psychiczną do służby w formacjach uzbrojonych, podległych szczególnej
dyscyplinie służbowej, której gotowa jest się podporządkować, a także dająca
rękojmię zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach
o ochronie informacji niejawnych.
1a. Przyjęcie kandydata do służby w Straży Granicznej poprzedza się
postępowaniem kwalifikacyjnym, na które składa się:
1) przyjęcie podania o przyjęcie do służby, kwestionariusza osobowego, a także
dokumentów stwierdzających wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz
zawierających dane o uprzednim zatrudnieniu;
2) przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej;
3) postępowanie sprawdzające określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych;
4) ustalenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Straży Granicznej;
5) przeprowadzenie badania psychofizjologicznego.
1b. Kandydat do służby w Straży Granicznej może być przyjęty do służby, jeżeli
w dniu przyjęcia nie przekroczył wieku 35 lat, z zastrzeżeniem ust. 1d.
1c. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, ze względu na posiadanie
kwalifikacji lub umiejętności przydatnych do pełnienia służby w Straży Granicznej,
kandydat niespełniający warunku, o którym mowa w ust. 1b, może być przyjęty do
służby w Straży Granicznej za zgodą Komendanta Głównego Straży Granicznej.
1d. Przepisu ust. 1b nie stosuje się do osób, o których mowa w art. 61 ust. 1 i 1a.
2. (uchylony)
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy tryb i etapy postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów
ubiegających się o przyjęcie do służby w Straży Granicznej oraz wzór składanego
przez te osoby kwestionariusza osobowego, uwzględniając czynności niezbędne do
przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego i ustalenia w jego toku przydatności
i predyspozycji do służby w Straży Granicznej kandydatów ubiegających się
o przyjęcie do tej służby.

Art. 31a. 1. Funkcjonariusz Policji, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony
Państwa, Służby Celno-Skarbowej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego,
Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub Centralnego Biura Antykorupcyjnego może
być na własną prośbę przeniesiony do służby w Straży Granicznej, jeżeli wykazuje on
szczególne predyspozycje do jej pełnienia.
2. Funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1, do służby w Straży Granicznej
przenosi w porozumieniu odpowiednio z Komendantem Głównym Policji, Szefem
Kancelarii Sejmu, Komendantem Służby Ochrony Państwa, Szefem Krajowej
Administracji Skarbowej, Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej,
Szefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefem Agencji Wywiadu, Szefem
Służby Wywiadu Wojskowego, Szefem Służby Kontrwywiadu Wojskowego lub
Szefem Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Komendant Główny Straży Granicznej
za zgodą ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
3. Funkcjonariusz Policji, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa,
Służby Celno-Skarbowej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby
Kontrwywiadu Wojskowego lub Centralnego Biura Antykorupcyjnego przeniesiony
do służby w Straży Granicznej zachowuje ciągłość służby.
4. Funkcjonariuszowi przenoszonemu w trybie, o którym mowa w ust. 1, nie
przysługuje odprawa ani inne należności przewidziane dla funkcjonariuszy
odchodzących ze służby.
4a. Przeniesienie funkcjonariusza w trybie, o którym mowa w ust. 1, może być
poprzedzone przeprowadzeniem czynności, o których mowa w art. 31 ust. 1a, w celu
potwierdzenia jego przydatności i szczególnych predyspozycji do pełnienia służby
w Straży Granicznej.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy sposób i tryb prowadzenia postępowania w stosunku do funkcjonariuszy,
o których mowa w ust. 1, uwzględniając szczególne kwalifikacje predestynujące do
służby w Straży Granicznej, równorzędność okresów służby i stażu, należności oraz
uzyskanych w dotychczasowych jednostkach kwalifikacji zawodowych
z przewidzianymi w Straży Granicznej.

art. 32. więcej Art. 32. 1. Zdolność fizyczną i psychiczną do służby ustalają komisje lekarskie
podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
1a. (uchylony)
2. (uchylony)

art. 33. więcej Art. 33. 1. Przed podjęciem służby funkcjonariusz Straży Granicznej składa
ślubowanie według następującej roty:
„Ja, obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, świadom podejmowanych
obowiązków funkcjonariusza Straży Granicznej – ślubuję służyć wiernie
Narodowi Polskiemu, mając zawsze na względzie interes Państwa
Polskiego.
Ślubuję stać nieugięcie na straży niepodległości i suwerenności oraz strzec
nienaruszalności granicy państwowej Rzeczypospolitej Polskiej, nawet
z narażeniem życia.
Ślubuję ściśle przestrzegać zasad Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
i obowiązującego porządku prawnego oraz ofiarnie i sumiennie
wykonywać powierzone mi zadania, przestrzegać dyscypliny służbowej,
wykonywać rozkazy i polecenia przełożonych, dochować tajemnic
związanych ze służbą, strzec dobrego imienia służby, honoru i godności,
a także przestrzegać zasad etyki funkcjonariusza Straży Granicznej.”.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
ceremoniał składania ślubowania, uwzględniając przebieg ceremoniału ślubowania,
terminy składania ślubowania, osoby uprawnione do przyjmowania ślubowania oraz
wzór aktu ślubowania.

Art. 33a. 1. W razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny Straż Graniczna
może być objęta militaryzacją, o której mowa w art. 174 ust. 1 ustawy z dnia
21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Funkcjonariusze pozostający w stosunku służbowym w dniu ogłoszenia
mobilizacji lub w dniu, w którym rozpoczyna się czas wojny, określonym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 4a ustawy,
o której mowa w ust. 1, stają się z mocy prawa funkcjonariuszami pełniącymi służbę
w czasie wojny i pozostają w tej służbie do czasu zwolnienia.

art. 34. więcej Art. 34. 1. Stosunek służbowy funkcjonariusza powstaje w drodze mianowania
na podstawie dobrowolnego zgłoszenia się do służby.
2. Początek służby liczy się od dnia określonego w rozkazie personalnym
o mianowaniu funkcjonariusza.
3. Mianowanie może nastąpić po odbyciu zasadniczej służby wojskowej albo po
przeniesieniu do rezerwy.
4. Warunku, o którym mowa w ust. 3, nie stosuje się do kobiet, osób
podlegających kwalifikacji wojskowej skierowanych do służby kandydackiej za zgodą
organów wojskowych oraz absolwentów szkół wyższych.
5. (uchylony)

art. 35. więcej Art. 35. 1. Osobę zgłaszającą się do podjęcia służby w Straży Granicznej
mianuje się funkcjonariuszem w służbie przygotowawczej na okres 3 lat.
2. Po upływie okresu służby przygotowawczej i uzyskaniu opinii służbowej
stwierdzającej przydatność do służby funkcjonariusz zostaje mianowany na stałe.
3. W przypadkach uzasadnionych szczególnymi kwalifikacjami funkcjonariusza
Komendant Główny Straży Granicznej, z urzędu albo na wniosek Komendanta
BSWSG, komendanta oddziału Straży Granicznej, ośrodka szkolenia Straży
Granicznej lub ośrodka Straży Granicznej, może skrócić okres służby
przygotowawczej funkcjonariusza albo zwolnić go od odbywania tej służby.
4. W razie przerwy w wykonywaniu przez funkcjonariusza obowiązków
służbowych trwającej dłużej niż 3 miesiące Komendant Główny Straży Granicznej
może, z urzędu albo na wniosek Komendanta BSWSG, komendanta oddziału Straży
Granicznej, komendanta ośrodka szkolenia Straży Granicznej lub komendanta ośrodka
Straży Granicznej, przedłużyć okres służby przygotowawczej funkcjonariusza.

Art. 35a. 1. W sytuacji wymagającej podwyższonej gotowości operacyjnej
Komendant Główny Straży Granicznej może skierować funkcjonariusza do pełnienia
służby w systemie skoszarowanym.
2. W czasie trwania służby w systemie skoszarowanym funkcjonariusz pozostaje
w ciągłej dyspozycji przełożonego służbowego.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
organizację pełnienia służby w systemie skoszarowanym, warunki i tryb kierowania
do pełnienia tej służby oraz sposób jej pełnienia, uwzględniając podmioty właściwe
w sprawach organizacji służby w systemie skoszarowanym, zakres zadań, których
realizacja może wymagać wprowadzenia systemu skoszarowanego, dzienny tok
służby, częstotliwość i wymiar przerw pomiędzy okresami pełnienia służby oraz
rodzaje dokumentów z tym związanych.

art. 36. więcej Art. 36. 1. Do mianowania funkcjonariusza na stanowisko służbowe,
przenoszenia na inne stanowisko oraz zwalniania z tego stanowiska właściwi są
przełożeni: Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG, komendanci
oddziałów Straży Granicznej, komendanci ośrodków szkolenia Straży Granicznej oraz
komendanci ośrodków Straży Granicznej.
2. Od decyzji, o których mowa w ust. 1, funkcjonariuszowi służy odwołanie do
wyższego przełożonego, oraz dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.
3. Jeżeli decyzję, o której mowa w ust. 1, wydaje Komendant Główny Straży
Granicznej, od decyzji takiej służy odwołanie do ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

art. 37. więcej Art. 37. 1. Czas pełnienia służby funkcjonariusza jest określony wymiarem jego
obowiązków, z uwzględnieniem prawa do wypoczynku.
2. Czas pełnienia służby funkcjonariusza wynosi przeciętnie 40 godzin
tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym od dnia 1 stycznia do dnia
30 czerwca danego roku oraz od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia danego roku.
2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do funkcjonariuszy skierowanych na szkolenie
w systemie skoszarowanym, przebywających w podróży służbowej, delegowanych do
czasowego pełnienia służby poza granicami państwa w przypadkach, o których mowa
w art. 40 ust. 2, a także delegowanych do pełnienia służby poza granicami państwa
w kontyngencie Straży Granicznej.
2b. Przedłużenie czasu służby funkcjonariusza ponad przeciętną normę
określoną w ust. 2 nie może spowodować przekroczenia 48-godzinnego
tygodniowego wymiaru czasu służby w okresie rozliczeniowym.
3. W zamian za czas służby przekraczający normę określoną w ust. 2
funkcjonariuszowi przysługuje w okresie rozliczeniowym czas wolny od służby w tym samym wymiarze albo po zakończeniu okresu rozliczeniowego rekompensata
pieniężna, o ile w terminie 10 dni od zakończenia okresu rozliczeniowego nie wystąpi
z wnioskiem o udzielenie czasu wolnego od służby w tym samym wymiarze.
3a. Przepisu ust. 3 nie stosuje się do funkcjonariusza uprawnionego do dodatku funkcyjnego.
3b. Funkcjonariuszowi uprawnionemu do dodatku funkcyjnego przysługuje:
1) czas wolny od służby w zamian za czas służby przekraczający normę określoną w ust. 2 albo
2) rekompensata pieniężna, o której mowa w ust. 3
– za czas służby pełnionej przed dniem uzyskania uprawnienia do tego dodatku.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
rozkład czasu służby, tryb udzielania czasu wolnego w zamian za służbę w wymiarze
przekraczającym 40 godzin tygodniowo, uwzględniając:
1) rodzaj i organizację służby, sposób pełnienia dyżurów domowych oraz
właściwość przełożonych do określenia harmonogramu służby;
2) okoliczności uzasadniające przedłużenie czasu służby ponad ustawowy wymiar,
jak również niezbędny czas na wypoczynek funkcjonariusza po służbie oraz
sposób prowadzenia ewidencji czasu służby;
3) możliwość wprowadzenia w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej
odmiennego rozkładu czasu służby i trybu udzielania czasu wolnego
w przypadku ogłoszenia mobilizacji lub w czasie wojny.
5. W przypadku ogłoszenia mobilizacji lub w czasie wojny Komendant Główny
Straży Granicznej może wprowadzić, w zakresie określonym w ust. 4, odmienny od
obowiązującego rozkład czasu służby i tryb udzielania czasu wolnego w zamian za
służbę w wymiarze przekraczającym 40 godzin tygodniowo w jednostkach
organizacyjnych Straży Granicznej, z zachowaniem przepisu ust. 3.

art. 38. więcej Art. 38. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, warunki w zakresie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz
stażu służby, jakim powinien odpowiadać funkcjonariusz na określonym stanowisku
służbowym, uwzględniając rodzaj służby i stanowisk, warunki uzyskania
wykształcenia zawodowego, jak również okresy zaliczane do stażu służby wskazujące
na posiadanie odpowiedniego doświadczenia zawodowego.

art. 39. więcej Art. 39. 1. Funkcjonariusz podlega okresowemu opiniowaniu służbowemu.
2. Funkcjonariusza zapoznaje się z opinią służbową w ciągu 14 dni od jej
sporządzenia; może on w terminie 14 dni od zapoznania się z opinią wnieść odwołanie
do wyższego przełożonego.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
tryb okresowego opiniowania funkcjonariuszy oraz tryb wnoszenia i rozpatrywania
odwołań od opinii służbowych, uwzględniając terminy i okoliczności powodujące
sporządzanie opinii, kryteria, na podstawie których są sporządzane opinie, skalę ocen
i przesłanki, które uwzględnia się w procesie opiniowania, właściwość przełożonych
w zakresie wydawania i rozpatrywania odwołań od opinii, a także wzór
kwestionariusza opinii służbowej.

Art. 39a. 1. Funkcjonariusza zwolnionego lub odwołanego z zajmowanego
stanowiska można przenieść do dyspozycji właściwego przełożonego, jeżeli
przewiduje się wyznaczenie go na inne stanowisko służbowe albo zwolnienie ze
służby. Okres pozostawania funkcjonariusza w dyspozycji nie może być dłuższy niż
1 rok.
2. W okresie pozostawania w dyspozycji funkcjonariusz nie wykonuje
obowiązków służbowych, zachowując prawo do uposażenia i innych świadczeń
przysługujących na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.
3. Funkcjonariusz przeniesiony do dyspozycji jest obowiązany do podjęcia
obowiązków służbowych w każdym czasie na polecenie właściwego przełożonego.
4. Okres pozostawania funkcjonariusza w dyspozycji wlicza się do okresu
służby, od którego zależą uprawnienia funkcjonariuszy.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
przełożonych właściwych do przenoszenia funkcjonariuszy do dyspozycji, warunki
i tryb przenoszenia oraz sposób pełnienia służby w tym okresie. Rozporządzenie
powinno określić sposób pełnienia służby, uwzględniając posiadane przez
funkcjonariusza kwalifikacje oraz predyspozycje do pełnienia służby na określonym
stanowisku służbowym.

Art. 39b. 1. Funkcjonariusz pełniący służbę na określonych stanowiskach
służbowych lub w określonych komórkach organizacyjnych albo przewidywany do
takiej służby może być poddany testowi sprawności fizycznej, badaniu
psychologicznemu lub badaniu psychofizjologicznemu, mającym na celu sprawdzenie
jego przydatności i predyspozycji do służby na tych stanowiskach lub w tych
komórkach organizacyjnych.
2. Przeprowadzenie testu i badań, o których mowa w ust. 1, w stosunku do
funkcjonariuszy pełniących służbę lub ubiegających się o podjęcie służby w:
1) Komendzie Głównej Straży Granicznej zarządza Komendant Główny Straży Granicznej;
2) oddziale Straży Granicznej, ośrodku szkolenia Straży Granicznej albo ośrodku
Straży Granicznej zarządza komendant tego oddziału, ośrodka szkolenia albo ośrodka;
3) BSWSG zarządza Komendant BSWSG.
3. Testami lub badaniami, o których mowa w ust. 1, mogą być, na zarządzenie
Komendanta Głównego Straży Granicznej, objęci również funkcjonariusze
kwalifikowani do skierowania na określone szkolenia, w tym do szkoły podoficerskiej, szkoły chorążych lub na przeszkolenie specjalistyczne, o którym mowa
w art. 55 ust. 1.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb, warunki i właściwość komórek organizacyjnych do przeprowadzania testu
sprawności fizycznej, badania psychologicznego i badania
psychofizjologicznego mających na celu sprawdzenie przydatności
i predyspozycji funkcjonariusza do służby na określonych stanowiskach
służbowych lub w określonych komórkach organizacyjnych, albo odbycia szkolenia,
2) tryb, warunki i właściwość komórek organizacyjnych do przeprowadzania badań
psychofizjologicznych, o których mowa w art. 31 ust. 1a pkt 5 i art. 44 ust. 3,
3) stanowiska służbowe oraz komórki organizacyjne, w których funkcjonariusze
mogą być poddani badaniom i testom, o których mowa w ust. 1
– uwzględniając zakres i ramową metodykę przeprowadzania badań i testów,
w zależności od celu badania lub testu, a także terminy ich przeprowadzania,
w przypadku gdy badania lub testy mają charakter okresowy.

Art. 39c. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany utrzymywać sprawność fizyczną
zapewniającą wykonywanie przez niego zadań służbowych przez uczestnictwo
w zajęciach z wychowania fizycznego lub zajęciach sportowych organizowanych
przez jednostki organizacyjne Straży Granicznej.
2. Sprawność fizyczną, o której mowa w ust. 1, ocenia się na podstawie wyników
testu sprawności fizycznej funkcjonariuszy.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
zakres, szczegółowe warunki, tryb i terminy przeprowadzania testu sprawności
fizycznej oraz szczegółowy sposób oceniania testu, przypadki, w jakich można
zwolnić funkcjonariusza z testu, a także przełożonych właściwych w tych sprawach,
uwzględniając charakter służby w Straży Granicznej oraz okoliczności uzasadniające
zwolnienie funkcjonariusza z testu.
4. Komendant Główny Straży Granicznej określi, w drodze zarządzenia, rodzaje
zajęć z zakresu wychowania fizycznego lub zajęć sportowych realizowanych
w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej oraz zadania jednostek w tym
zakresie, mając na względzie charakter służby w Straży Granicznej oraz właściwe
przygotowanie funkcjonariuszy do testu sprawności fizycznej.
5. Komendant Główny Straży Granicznej określi, w drodze zarządzenia,
wymagania, jakie powinny spełniać osoby prowadzące zajęcia, mając na uwadze
utrzymanie sprawności fizycznej funkcjonariuszy zapewniającej wykonywanie przez
nich zadań służbowych, uwzględniając charakter służby w Straży Granicznej.

art. 40. więcej Art. 40. 1. Funkcjonariusz może być przeniesiony do pełnienia służby albo
delegowany do czasowego pełnienia służby w innej jednostce organizacyjnej Straży
Granicznej lub innej miejscowości z urzędu lub na własną prośbę.
2. Funkcjonariusz może być delegowany do czasowego pełnienia służby:
1) na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej w ramach
wykonywania zadań określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej lub
umowach międzynarodowych wiążących Rzeczpospolitą Polską;
2) na terytorium państw nienależących do Unii Europejskiej w ramach
wykonywania zadań określonych w umowach międzynarodowych wiążących
Rzeczpospolitą Polską, za jego pisemną zgodą.
3. Delegowanie, o którym mowa w ust. 1 i ust. 2 pkt 1, jeżeli następuje z urzędu
nie może przekraczać łącznie 6 miesięcy w okresie 2 lat, chyba że funkcjonariusz
wyraża zgodę na dłuższe delegowanie w tym okresie.
3a. Okres 2 lat, o którym mowa w ust. 3, liczy się od dnia, w którym rozpoczęło
się pierwsze delegowanie.
3b. W okresie 2 lat od dnia przeniesienia z urzędu do pełnienia służby w innej
jednostce organizacyjnej Straży Granicznej lub innej miejscowości, funkcjonariusz
może być, po raz kolejny, przeniesiony do pełnienia służby w innej jednostce organizacyjnej Straży Granicznej lub innej miejscowości, tylko za jego pisemną zgodą.
3c. Przepisu ust. 3b nie stosuje się, jeżeli przeniesienie funkcjonariusza do innej
jednostki organizacyjnej Straży Granicznej jest związane ze zmianami
organizacyjnymi w Straży Granicznej i nie powoduje zmiany warunków i miejsca
pełnienia służby.
4. Do przenoszenia lub delegowania funkcjonariusza właściwi są:
1) Komendant Główny Straży Granicznej:
a) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej w ramach
wykonywania zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 1, w przypadku gdy
zadania te wykonują funkcjonariusze pełniący służbę w Komendzie
Głównej Straży Granicznej, funkcjonariusze więcej niż jednego oddziału
Straży Granicznej lub gdy Komendant Główny Straży Granicznej tak zdecyduje,
c) na terytorium państw nienależących do Unii Europejskiej w ramach
wykonywania zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 2;
2) komendant oddziału Straży Granicznej:
a) w ramach terytorialnego zasięgu działania oddziału Straży Granicznej,
b) na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej w ramach
wykonywania zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 1, w przypadku gdy
zadania te wykonują podlegli mu funkcjonariusze;
3) Komendant BSWSG na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w odniesieniu do
podległych mu funkcjonariuszy BSWSG.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
należności i świadczenia przysługujące funkcjonariuszom delegowanym do pełnienia
służby poza granicami państwa, uwzględniając:
1) charakter lub zakres zadań wykonywanych przez funkcjonariusza;
2) rodzaje, warunki przyznawania oraz wysokość dodatkowych świadczeń
związanych z delegowaniem;
3) możliwość ograniczenia w całości albo w części należności przysługujących
funkcjonariuszowi z tytułu odbywania zagranicznych podróży służbowych
w przypadku otrzymywania ze źródła zagranicznego wynagrodzenia lub innych
świadczeń bądź należności przeznaczonych na pokrycie kosztów delegowania;
4) szczegółowe prawa i obowiązki delegowanego, w tym wymóg zapewnienia po
zakończeniu delegowania warunków służby co najmniej równorzędnych do
istniejących przed delegowaniem;
5) tryb postępowania i właściwość przełożonych w tych sprawach, w szczególności
w zakresie wnioskowania o delegowanie, odwołania z delegowania, a także
wypłaty należności przysługujących delegowanemu, oraz podmioty zagraniczne,
które mogą inicjować postępowanie w tych sprawach.
6. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 5, powinno uzależnić zakres
uprawnień delegowanego od charakteru lub rodzaju wykonywanych zadań, czasu
trwania delegowania, warunków bytowych i kosztów związanych z delegowaniem
oraz zakresu uprawnień i świadczeń przyznanych przez podmiot zagraniczny.
7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, warunki
otrzymywania świadczeń opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 42 ust. 2 ustawy
z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1373, z późn. zm.), przez
funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 2 oraz w art. 147e ust. 1, w związku
z urazami nabytymi podczas wykonywania zadań poza granicami państwa oraz sposób
i tryb finansowania ponoszonych kosztów, uwzględniając zasady wydatkowania
środków publicznych.

Art. 40a. 1. Funkcjonariusza można skierować do wykonywania zadań
służbowych polegających na udzielaniu pomocy Policji, o których mowa w art. 18b
ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.
2. W przypadku gdy skierowanie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje
wykonywanie zadań służbowych w innej miejscowości niż miejscowość pełnienia
służby lub poza terytorialnym zasięgiem działania jednostki organizacyjnej Straży
Granicznej, w której funkcjonariusz pełni służbę, skierowanie następuje na okres nie
dłuższy niż 3 miesiące w roku kalendarzowym.
3. Skierowanie, o którym mowa w ust. 1, następuje na podstawie polecenia
Komendanta Głównego Straży Granicznej, komendanta oddziału Straży Granicznej,
komendanta ośrodka szkolenia Straży Granicznej albo komendanta ośrodka Straży
Granicznej. W przypadku wydania polecenia w formie ustnej funkcjonariusz otrzymuje potwierdzenie wydania tego polecenia na piśmie nie później niż w ciągu 3 dni od dnia jego wydania.
4. Funkcjonariuszowi skierowanemu do wykonywania zadań służbowych
w innej miejscowości niż miejscowość pełnienia służby przysługują należności
z tytułu podróży służbowych.

art. 41. więcej Art. 41. 1. Funkcjonariuszowi można powierzyć pełnienie obowiązków
służbowych na innym stanowisku na czas nieprzekraczający 12 miesięcy. W okresie
tym funkcjonariuszowi przysługuje uposażenie stosownie do powierzonego stanowiska, lecz nie niższe od dotychczasowego.
2. Funkcjonariusza można oddelegować do wykonywania zadań poza Strażą Graniczną:
1) do pracy w celu wykonywania zadań określonych w ustawie, w szczególności
związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego lub
wykonywaniem czynności w sprawach cudzoziemców;
2) w Biurze Nadzoru Wewnętrznego.
2a. Oddelegowanie funkcjonariusza do wykonywania zadań w Biurze Nadzoru
Wewnętrznego następuje na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 czerwca
1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do
spraw wewnętrznych. W zakresie nieuregulowanym stosuje się odpowiednio przepisy
art. 41b–41l.
3. (uchylony)

Art. 41a. Komendant Główny Straży Granicznej jest organem właściwym
w sprawach oddelegowania funkcjonariusza do pracy poza Strażą Graniczną, zwanego
dalej „oddelegowaniem”, oraz odwołania z tego oddelegowania, z zastrzeżeniem
art. 11g ust. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania
nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Art. 41b. 1. Z wnioskiem o oddelegowanie funkcjonariusza występuje
kierownik urzędu państwowego, a w przypadku oddelegowania do urzędu
administracji rządowej – dyrektor generalny tego urzędu.
2. W przypadku oddelegowania funkcjonariusza do pracy do urzędu
obsługującego ministra właściwego do spraw zagranicznych w celu pełnienia służby
w placówce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 27 lipca 2001 r. o służbie zagranicznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 2040 oraz z 2019
r. poz. 9) z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, występuje Komendant Główny Straży Granicznej. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa się do dyrektora generalnego służby zagranicznej.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać nazwę urzędu
państwowego, wyznaczone stanowisko służbowe lub stopień dyplomatyczny dla
funkcjonariusza, wysokość wynagrodzenia, kwalifikacje zawodowe oraz zakres
wykonywanych zadań i obowiązków. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, może
zawierać wskazanie funkcjonariusza proponowanego do oddelegowania.
4. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, może dotyczyć oddelegowania
funkcjonariusza do wykonywania pracy w urzędach państwowych, w których
wykonywane są zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku
publicznego lub wykonywane są czynności w sprawach cudzoziemców.
5. Wniosek o oddelegowanie funkcjonariusza do wykonywania pracy w urzędzie
obsługującym ministra właściwego do spraw administracji publicznej może dotyczyć
wyłącznie stanowisk, na których w myśl odrębnych przepisów mogą być zatrudniani
oddelegowani funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub
strażacy Państwowej Straży Pożarnej.

Art. 41c. Oddelegowanie następuje po wyrażeniu przez funkcjonariusza zgody
w formie pisemnego oświadczenia wskazującego nazwę urzędu państwowego
i stanowisko służbowe lub stopień dyplomatyczny, na którym funkcjonariusz godzi
się wykonywać zadania, a także okres wykonywania tych zadań.

Art. 41d. Uwzględnienia wniosku, o którym mowa w art. 41b ust. 1, można
odmówić, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami Straży Granicznej, z wyjątkiem
oddelegowania do Biura Nadzoru Wewnętrznego.

Art. 41e. 1. W razie uwzględnienia wniosku, o którym mowa w art. 41b ust. 1:
1) zalicza się – do celów związanych z pełnieniem służby w Straży Granicznej oraz
obliczania uposażenia i innych świadczeń pieniężnych przysługujących
funkcjonariuszowi w okresie oddelegowania – stanowisko służbowe lub stopień
dyplomatyczny określone we wniosku, o którym mowa w art. 41b ust. 1, do
odpowiedniej grupy uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Straży Granicznej
oraz ustala stopień etatowy, do którego zaszeregowuje to stanowisko lub stopień
dyplomatyczny, stosownie do zaszeregowania stanowisk służbowych
funkcjonariuszy Straży Granicznej do grup uposażenia zasadniczego;
2) uzgadnia się z osobą, o której mowa w art. 41b ust. 1 i 2, kandydaturę
funkcjonariusza proponowanego do oddelegowania do wykonywania pracy w urzędzie państwowym, po uprzednim uzyskaniu od funkcjonariusza oświadczenia o wyrażeniu zgody na oddelegowanie.
2. Oddelegowanie funkcjonariusza następuje na podstawie rozkazu
personalnego, w którym zwalnia się funkcjonariusza z dotychczas zajmowanego
stanowiska służbowego i oddelegowuje do wykonywania pracy poza Strażą Graniczną.
3. W rozkazie personalnym, o którym mowa w ust. 2, zamieszcza się w szczególności:
1) datę zwolnienia funkcjonariusza z dotychczas zajmowanego stanowiska
służbowego oraz wysokość przysługującego mu na tym stanowisku uposażenia;
2) nazwę urzędu państwowego, do którego następuje oddelegowanie;
3) określenie stanowiska służbowego lub stopnia dyplomatycznego
przeznaczonego dla funkcjonariusza, ze wskazaniem składników uposażenia
ustalonych zgodnie z ust. 1 pkt 1;
4) określenie czasu trwania oddelegowania.

Art. 41f. 1. Wyznaczenie na stanowisko służbowe w urzędzie państwowym, do
którego funkcjonariusz został oddelegowany do wykonywania pracy, następuje
zgodnie z odrębnymi przepisami obowiązującymi przy wyznaczaniu na dane
stanowisko służbowe lub stopień dyplomatyczny.
2. Osoba, o której mowa w art. 41b ust. 1 i 2, może przenieść oddelegowanego
funkcjonariusza na inne stanowisko służbowe lub stopień dyplomatyczny w urzędzie
państwowym po uzyskaniu zgody:
1) Komendanta Głównego Straży Granicznej, z wyjątkiem przypadku, gdy
przeniesienie następuje na polecenie ministra właściwego do spraw
wewnętrznych, oraz
2) funkcjonariusza, wyrażonej w formie pisemnego oświadczenia.
3. W przypadku zmiany stanowiska służbowego w trybie, o którym mowa
w ust. 2, w rozkazie personalnym określa się stanowisko służbowe lub stopień
dyplomatyczny, na które oddelegowany funkcjonariusz został przeniesiony, ze
wskazaniem składników uposażenia ustalonych zgodnie z art. 41e ust. 1 pkt 1.

Art. 41g. Okres oddelegowania funkcjonariusza może zostać przedłużony na
wniosek osoby, o której mowa w art. 41b ust. 1 i 2. Przepisy art. 41f ust. 2 i 3 stosuje
się odpowiednio.

Art. 41h. 1. Oddelegowanemu funkcjonariuszowi przysługują uprawnienia
i świadczenia, w tym uposażenie i inne świadczenia pieniężne, na zasadach
określonych w ustawie.
2. Do oddelegowanego funkcjonariusza stosuje się przepisy, które mają
zastosowanie do pracowników zatrudnionych na stanowiskach służbowych
równorzędnych do zajmowanego przez funkcjonariusza, dotyczące obowiązków
pracodawcy i pracownika, regulaminów pracy, wyróżnień i kar, czasu pracy,
bezpieczeństwa i higieny pracy, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, a także
przyznawania nagród.
3. W przypadku gdy wypłacone oddelegowanemu funkcjonariuszowi dodatkowe
wynagrodzenie roczne lub nagroda roczna są niższe od nagrody rocznej obliczonej na
podstawie przepisów, o których mowa w ust. 1, albo dodatkowe wynagrodzenie
roczne lub nagroda roczna nie przysługują z uwagi na okres pracy w urzędzie
państwowym, funkcjonariuszowi przysługuje odpowiednie wyrównanie przez
jednostkę organizacyjną Straży Granicznej, w której pełnił on służbę przed
oddelegowaniem.

Art. 41i. 1. Urząd państwowy, do którego oddelegowano funkcjonariusza,
wypłaca funkcjonariuszowi:
1) uposażenie;
2) dodatkowe wynagrodzenie roczne lub nagrodę roczną za okres oddelegowania;
3) nagrody uznaniowe.
2. Jednostka organizacyjna Straży Granicznej, w której funkcjonariusz pełnił
służbę przed oddelegowaniem, wypłaca funkcjonariuszowi:
1) świadczenia w naturze i ich ekwiwalenty oraz niewymienione
w ust. 1 należności i świadczenia przysługujące z tytułu pełnienia służby;
2) nagrodę jubileuszową;
2a) świadczenie motywacyjne;
3) należności z tytułu doznania uszczerbku na zdrowiu i należności pośmiertne;
4) wyrównanie, o którym mowa w art. 41h ust. 3.

Art. 41ia. Kierownik lub dyrektor generalny urzędu, jednostki organizacyjnej
lub służby, do których oddelegowano funkcjonariusza, na wniosek Komendanta
Głównego Straży Granicznej lub upoważnionej przez niego osoby przesyła informacje
dotyczące oceny wykonywania przez funkcjonariusza zadań i obowiązków w czasie trwania oddelegowania, w celu i zakresie niezbędnym do sporządzenia opinii służbowej.

Art. 41j. Oddelegowanemu funkcjonariuszowi urlopów udziela właściwy
przełożony w urzędzie państwowym, do którego oddelegowano funkcjonariusza, na
zasadach i w wymiarze określonych w ustawie.

Art. 41k. 1. Oddelegowanie kończy się z upływem okresu, na który
funkcjonariusz został oddelegowany.
2. Przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, odwołanie funkcjonariusza
z oddelegowania następuje:
1) z urzędu, w przypadku gdy:
a) funkcjonariusz zwalniany jest ze służby w Straży Granicznej albo
b) jest to uzasadnione potrzebami służby;
2) na wniosek:
a) osób, o których mowa w art. 41b ust. 1 i 2,
b) oddelegowanego funkcjonariusza.
3. Odwołanie z oddelegowania w przypadkach, o których mowa w:
1) ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a – nie wymaga zgody oddelegowanego funkcjonariusza;
2) ust. 2 – następuje nie wcześniej niż z upływem 30 dni od daty wskazanej
w rozkazie personalnym.
4. Termin, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, może być skrócony za porozumieniem
Komendanta Głównego Straży Granicznej, urzędu państwowego oraz
zainteresowanego funkcjonariusza.

Art. 41l. 1. Po odwołaniu funkcjonariusza z oddelegowania właściwy
przełożony mianuje go na stanowisko nie niższe niż zajmowane przed
oddelegowaniem.
2. Komendant Główny Straży Granicznej może wyrazić zgodę na zwolnienie ze
służby w Straży Granicznej funkcjonariusza, o którym mowa w art. 41k, ze
stanowiska równorzędnego do zajmowanego w urzędzie państwowym albo
w urzędzie administracji rządowej. Nie dotyczy to funkcjonariusza, który podlega
zwolnieniu ze służby na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 3–5 oraz ust. 2 pkt 1, 2, 5 i 10 albo
wobec którego orzeczono karę dyscyplinarną wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe.

art. 42. więcej Art. 42. 1. Funkcjonariusza przenosi się na niższe stanowisko służbowe w razie
wymierzenia kary dyscyplinarnej wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe.
2. Funkcjonariusza można przenieść na niższe stanowisko służbowe w przypadkach:
1) orzeczenia przez komisję lekarską trwałej niezdolności do pełnienia służby na
zajmowanym stanowisku, jeżeli nie ma możliwości mianowania go na
stanowisko równorzędne;
2) nieprzydatności na zajmowanym stanowisku, stwierdzonej w opinii służbowej
w okresie służby przygotowawczej;
3) niewywiązywania się z obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku,
stwierdzonego w okresie służby stałej w dwóch kolejnych opiniach służbowych,
między którymi upłynęło co najmniej 6 miesięcy;
4) likwidacji zajmowanego stanowiska służbowego lub z przyczyn uzasadnionych
potrzebami organizacyjnymi, gdy nie ma możliwości mianowania go na inne
równorzędne stanowisko;
5) upływu okresu jednego roku pozostawania w dyspozycji, gdy nie ma możliwości
mianowania go na równorzędne stanowisko służbowe.
3. Funkcjonariusza można przenieść na niższe stanowisko służbowe również na jego prośbę.
4. (uchylony)

Art. 42a. Równorzędnym stanowiskiem służbowym jest stanowisko
zaszeregowane do tej samej grupy uposażenia zasadniczego i takiego samego stopnia etatowego.

art. 43. więcej Art. 43. 1. Funkcjonariusza zawiesza się w czynnościach służbowych na okres
nie dłuższy niż 3 miesiące w razie jego tymczasowego aresztowania lub wszczęcia
przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo umyślne ścigane
z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe umyślne. Jeżeli okres
tymczasowego aresztowania jest dłuższy niż 3 miesiące, zawieszenie ulega z mocy
prawa przedłużeniu do czasu zakończenia tymczasowego aresztowania.
2. Funkcjonariusza można zawiesić w czynnościach służbowych w razie
wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo
nieumyślne, ścigane z oskarżenia publicznego albo przestępstwo skarbowe
nieumyślne lub postępowania dyscyplinarnego, jeżeli jest to celowe z uwagi na dobro
postępowania lub dobro służby – na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy.
2a. W razie wniesienia przeciwko funkcjonariuszowi aktu oskarżenia
określonego w art. 55 § 1 Kodeksu postępowania karnego przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres zawieszenia
w czynnościach służbowych można przedłużyć do czasu ukończenia postępowania karnego.
3a. (uchylony)
4. (uchylony)

Art. 43a. 1. Przełożonymi właściwymi do zawieszania funkcjonariuszy
w czynnościach służbowych są:
1) minister właściwy do spraw wewnętrznych – w stosunku do Komendanta
Głównego Straży Granicznej oraz Komendanta BSWSG i jego zastępców;
2) Komendant Główny Straży Granicznej – w stosunku do:
a) zastępców Komendanta Głównego Straży Granicznej,
b) komendantów oddziałów Straży Granicznej,
c) komendantów ośrodków szkolenia Straży Granicznej,
d) komendantów ośrodków Straży Granicznej,
e) funkcjonariuszy pełniących służbę w Komendzie Głównej Straży
Granicznej,
f) innych bezpośrednio mu podległych funkcjonariuszy;
3) Komendant BSWSG, komendant oddziału Straży Granicznej, komendant
ośrodka szkolenia Straży Granicznej i komendant ośrodka Straży Granicznej –
w stosunku do:
a) funkcjonariuszy pełniących służbę na stanowiskach służbowych
odpowiednio w podległych im BSWSG, oddziałach Straży Granicznej,
ośrodkach szkolenia Straży Granicznej lub ośrodkach Straży Granicznej,
b) innych bezpośrednio mu podległych funkcjonariuszy.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Komendant Główny Straży
Granicznej może zawiesić w czynnościach służbowych również funkcjonariuszy
wymienionych w ust. 1 pkt 3.
3. Okres zawieszenia w czynnościach służbowych przedłuża przełożony
właściwy do zawieszenia w czynnościach służbowych. Jeżeli zawieszenie
w czynnościach służbowych nastąpiło na podstawie ust. 2, okres zawieszenia
w czynnościach służbowych przedłuża Komendant Główny Straży Granicznej.

Art. 43b. 1. Zawieszenie w czynnościach służbowych oraz przedłużenie okresu
zawieszenia w czynnościach służbowych następują w drodze decyzji.
2. W decyzji o zawieszeniu w czynnościach służbowych oraz decyzji
o przedłużeniu okresu zawieszenia w czynnościach służbowych zamieszcza się:
1) oznaczenie przełożonego podejmującego decyzję;
2) datę wydania;
3) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe zawieszonego
funkcjonariusza, którego decyzja dotyczy;
4) powołanie podstawy prawnej;
5) wskazanie okresu, na który następuje zawieszenie lub przedłużenie okresu
zawieszenia;
6) uzasadnienie faktyczne i prawne zawieszenia w czynnościach służbowych
funkcjonariusza;
7) pouczenie o przysługującym zawieszonemu funkcjonariuszowi środku
odwoławczym;
8) podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska przełożonego.
3. Decyzję, o której mowa w ust. 2, doręcza się niezwłocznie zainteresowanemu
funkcjonariuszowi, a kopię decyzji włącza się do jego akt osobowych.

Art. 43c. 1. Od decyzji o zawieszeniu w czynnościach służbowych oraz od
decyzji o przedłużeniu okresu zawieszenia w czynnościach służbowych
funkcjonariuszowi przysługuje odwołanie do:
1) ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli decyzję wydał Komendant
Główny Straży Granicznej;
2) Komendanta Głównego Straży Granicznej, jeżeli decyzję wydał: Komendant
BSWSG, komendant oddziału Straży Granicznej, komendant ośrodka szkolenia
Straży Granicznej i komendant ośrodka Straży Granicznej.
2. Jeżeli decyzję o zawieszeniu w czynnościach służbowych lub decyzję
o przedłużeniu okresu zawieszenia w czynnościach służbowych wydał minister
właściwy do spraw wewnętrznych, odwołanie nie przysługuje. Odwołujący może
zwrócić się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy do ministra właściwego do
spraw wewnętrznych. Do wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy stosuje się
przepisy dotyczące odwołań od decyzji.
3. Wniesienie odwołania od decyzji o zawieszeniu w czynnościach służbowych
lub od decyzji o jego przedłużeniu nie wstrzymuje wykonania tych decyzji.
4. Odwołanie i wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, o których mowa
w ust. 1 i 2, wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji przełożonego,
który wydał decyzję.
5. Rozpatrzenie odwołania lub wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy
następuje w drodze decyzji wydanej w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania
lub wniosku, wraz z aktami sprawy.

Art. 43d. 1. Wygaśnięcie decyzji o zawieszeniu w czynnościach służbowych
następuje w przypadku:
1) upływu terminu określonego w decyzji o zawieszeniu w czynnościach
służbowych, jeżeli zawieszenia nie przedłużono do czasu ukończenia
postępowania karnego;
2) prawomocnego zakończenia postępowania karnego lub dyscyplinarnego;
3) zwolnienia funkcjonariusza ze służby;
4) wygaśnięcia stosunku służbowego funkcjonariusza.
2. Decyzję o zawieszeniu w czynnościach służbowych uchyla się w przypadku
ustania przesłanek:
1) wskazujących na celowość zawieszenia, o których mowa w art. 43 ust. 2;
2) które były podstawą przedłużenia okresu zawieszenia.
3. Do decyzji o uchyleniu zawieszenia w czynnościach służbowych stosuje się
odpowiednio przepisy art. 43a ust. 1 i 2, art. 43b ust. 2 pkt 1–4 i 6–8 i ust. 3 oraz art. 43c.

art. 44. więcej Art. 44. 1. Funkcjonariusz może być skierowany do komisji lekarskiej podległej
ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych:
1) z urzędu lub na jego wniosek – w celu określenia stanu zdrowia oraz ustalenia
zdolności fizycznej i psychicznej do służby, jak również związku
poszczególnych chorób ze służbą;
2) z urzędu – w celu sprawdzenia prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności
do służby z powodu choroby lub prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego.
2. Funkcjonariusz jest obowiązany poddać się badaniom zleconym przez komisję
lekarską, w tym również badaniom specjalistycznym, psychologicznym i dodatkowym.
2a. W przypadku gdy przeprowadzone badania i zgromadzona dokumentacja nie
pozwalają na wydanie orzeczenia, funkcjonariusz może zostać skierowany na
obserwację w podmiocie leczniczym, jeżeli wyraża na to zgodę.
3. Funkcjonariusz może być poddany badaniom psychofizjologicznym
w związku z postępowaniem prowadzonym w sprawach, o których mowa w art. 1 ust. 2a.
4. W sprawach skierowania funkcjonariusza na badanie psychofizjologiczne
w przypadku, o którym mowa w ust. 3, jest właściwy Komendant Główny Straży
Granicznej.

art. 45. więcej Art. 45. 1. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w przypadkach:
1) orzeczenia trwałej niezdolności do służby przez komisję lekarską;
2) nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby
przygotowawczej;
3) wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby;
4) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne, ścigane
z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe umyślne;
5) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego lub nabycia obywatelstwa innego państwa.
2. Funkcjonariusza można zwolnić ze służby w przypadkach:
1) niewywiązywania się z obowiązków służbowych w okresie odbywania służby
stałej, stwierdzonego w dwóch kolejnych opiniach, między którymi upłynęło co
najmniej 6 miesięcy;
2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo
skarbowe inne niż określone w ust. 1 pkt 4;
3) powołania do innej służby państwowej, a także objęcia funkcji z wyboru
w organach samorządu terytorialnego;
4) nabycia prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej;
5) gdy wymaga tego ważny interes służby;
6) niewyrażenia zgody na przeniesienie na niższe stanowisko służbowe z przyczyn
określonych w art. 42 ust. 2;
7) rozformowania jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni służbę,
lub zmniejszenia jej stanu etatowego, jeżeli przeniesienie funkcjonariusza do
innej jednostki lub na niższe stanowisko nie jest możliwe;
8) upływu 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby;
9) dwukrotnego nieusprawiedliwionego niestawienia się na badania, o których
mowa w art. 44 ust. 2, lub niepoddania się im, albo w przypadku dwukrotnego
nieusprawiedliwionego niestawienia się na obserwację w podmiocie leczniczym,
w przypadku wyrażenia zgody przez funkcjonariusza, chyba że skierowanie do
komisji lekarskiej nastąpiło na wniosek funkcjonariusza;
10) popełnienia czynu o znamionach przestępstwa albo przestępstwa skarbowego,
jeżeli popełnienie czynu jest oczywiste i uniemożliwia pozostawanie w służbie;
11) upływu 12 miesięcy zawieszenia w czynnościach służbowych, jeżeli nie ustały
przyczyny będące podstawą zawieszenia;
12) osiągnięcia wieku:
a) w korpusie szeregowych, podoficerów i chorążych – 55 lat,
b) w korpusie oficerów:
– do stopnia pułkownika Straży Granicznej (komandora Straży
Granicznej) – 58 lat,
– w stopniu generała brygady Straży Granicznej i generała dywizji Straży
Granicznej (kontradmirała Straży Granicznej i wiceadmirała Straży
Granicznej) – 60 lat.
3. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w terminie do 3 miesięcy od dnia
pisemnego zgłoszenia przez niego wystąpienia ze służby.
3a. W przypadku wszczęcia lub prowadzenia postępowania dyscyplinarnego
wobec funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 3, zwolnienie ze służby następuje
w terminie do 6 miesięcy od dnia pisemnego zgłoszenia wystąpienia ze służby.
4. W przypadkach określonych w ust. 2 pkt 7 zwolnienie następuje po upływie
6 miesięcy, a w przypadku służby przygotowawczej – po upływie 3 miesięcy od dnia
podjęcia decyzji o likwidacji jednostki organizacyjnej, jej rozformowania lub
zmniejszenia stanu etatowego.
5. Zwolnienie funkcjonariusza przeniesionego do dyspozycji, w przypadku
określonym w art. 42 ust. 2 pkt 5, w razie niewyrażenia przez funkcjonariusza zgody
na przeniesienie na niższe stanowisko służbowe następuje po upływie 6 miesięcy.

Art. 45a. 1. Stosunek służbowy wygasa w przypadku:
1) śmierci funkcjonariusza;
2) stwierdzenia zaginięcia funkcjonariusza.
2. Rozkaz personalny o wygaśnięciu stosunku służbowego wydaje się na
podstawie skróconego aktu zgonu albo ostatecznej decyzji ministra właściwego do
spraw wewnętrznych o stwierdzeniu zaginięcia funkcjonariusza.

Art. 45b. Przepisów art. 45 ust. 3 i 3a nie stosuje się do funkcjonariusza
pełniącego służbę w czasie wojny.

art. 46. więcej Art. 46. 1. Uchylenie lub stwierdzenie nieważności decyzji o zwolnieniu ze
służby w Straży Granicznej z powodu jej niezgodności z prawem stanowi podstawę
przywrócenia do służby na stanowisko równorzędne.
2. Jeżeli zwolniony funkcjonariusz w ciągu 7 dni od przywrócenia do służby nie
zgłosi pisemnie gotowości niezwłocznego jej podjęcia, stosunek służbowy ulega
rozwiązaniu. Przepis art. 45 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
3. Prawo do uposażenia powstaje z dniem podjęcia służby, chyba że po
zgłoszeniu się do służby zaistniały okoliczności usprawiedliwiające niepodjęcie tej służby.
4. Funkcjonariuszowi przywróconemu do służby przysługuje za okres
pozostawania poza służbą świadczenie pieniężne równe uposażeniu na stanowisku
zajmowanym przed zwolnieniem, nie więcej jednak niż za okres 6 miesięcy i nie mniej
niż za 1 miesiąc. Świadczenie pieniężne wypłaca się w terminie 14 dni od dnia
złożenia przez funkcjonariusza wniosku w tej sprawie wraz z dokumentem
potwierdzającym fakt przywrócenia do służby.
5. Okres, za który funkcjonariuszowi przysługuje świadczenie pieniężne, wlicza
się do okresu służby uwzględnianego przy ustalaniu wzrostu uposażenia zasadniczego,
nagrody rocznej, a także do okresu służby, od którego zależą uprawnienia określone
w art. 35 ust. 2, art. 86 ust. 2, art. 115 ust. 1 i art. 119 ust. 1. Okresu pozostawania poza
służbą, za który funkcjonariuszowi nie przysługuje świadczenie pieniężne, nie uważa
się za przerwę w służbie w zakresie uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego jej biegu.

Art. 46a. 1. Funkcjonariusza zwolnionego ze służby na podstawie art. 45 ust. 2
pkt 10 i 11, na jego wniosek złożony w terminie 7 dni od dnia prawomocnego
zakończenia postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego, przywraca
się do służby, jeżeli prowadzone przeciwko niemu postępowanie zostało zakończone
prawomocnym wyrokiem uniewinniającym albo orzeczeniem o umorzeniu
postępowania ze względu na okoliczności określone w art. 17 § 1 pkt 1–3 i 6 Kodeksu
postępowania karnego.
2. Do funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 46 stosuje się odpowiednio.

Art. 46b. 1. Przywraca się do służby funkcjonariusza zwolnionego na podstawie
art. 45 ust. 1 pkt 3, jeżeli zapadło prawomocne orzeczenie dyscyplinarne uchylające
dotychczasowe orzeczenie i stwierdzające uniewinnienie ukaranego funkcjonariusza
lub umorzenie postępowania dyscyplinarnego, w postępowaniu dyscyplinarnym,
które wznowiono ze względu na to, że prowadzone przeciwko niemu, o ten sam czyn,
postępowanie karne, karne skarbowe lub w sprawach o wykroczenia zostało
zakończone prawomocnym wyrokiem uniewinniającym albo orzeczeniem
o umorzeniu postępowania ze względu na okoliczności określone w art. 17 § 1 pkt 1
lub 2 Kodeksu postępowania karnego albo w art. 5 § 1 pkt 1 lub 2 Kodeksu
postępowania w sprawach o wykroczenia, na jego pisemny wniosek złożony
w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego wznowione
postępowanie dyscyplinarne.
2. Jeżeli po przywróceniu do służby okaże się, że mimo złożenia wniosku,
o którym mowa w ust. 1, funkcjonariusz nie może zostać do niej dopuszczony, gdyż
po zwolnieniu zaistniały okoliczności powodujące niemożność jej pełnienia,
w szczególności z uwagi na brak nieposzlakowanej opinii, karalność za przestępstwo
lub przestępstwo skarbowe, niedawanie rękojmi zachowania tajemnicy stosownie do
wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych, brak
zdolności fizycznej i psychicznej do służby, stosunek służbowy ulega rozwiązaniu na
podstawie art. 45 ust. 2 pkt 5, chyba że zaistnieje inna podstawa zwolnienia.
Przepisu art. 47 ust. 1 nie stosuje się.
3. Do funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 46 stosuje się
odpowiednio.

art. 47. więcej Art. 47. 1. Zwolnienie funkcjonariusza ze służby na podstawie
art. 45 ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 2 pkt 1, 4, 6 i 7 nie może nastąpić przed upływem
12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby, chyba że funkcjonariusz
zgłosi pisemne wystąpienie ze służby.
2. (uchylony)
2a. Do okresu choroby stanowiącego przyczynę zaprzestania służby, o którym
mowa w ust. 1, wlicza się poprzednie okresy choroby stanowiące przyczynę
zaprzestania służby, jeżeli przerwa między kolejnymi okresami nie przekracza 60 dni.
2b. Wykonanie decyzji o zwolnieniu funkcjonariusza ze służby ulega
wstrzymaniu do dnia następującego po ostatnim dniu choroby, nie dłużej jednak niż
do dnia następującego po upływie 12 miesięcy, jeżeli zwolnienie następuje na
podstawie, o której mowa w ust. 1.
3. Zwolnienie funkcjonariusza ze służby na podstawie art. 45 ust. 2 pkt 5 może
nastąpić po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji związkowej reprezentującej funkcjonariusza.
4. Funkcjonariusz może wskazać zakładową organizację związkową, o której
mowa w ust. 3, w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania w sprawie wskazania
takiej organizacji.
5. Zakładowa organizacja związkowa, o której mowa w ust. 3, sporządza opinię
w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku o sporządzenie opinii.
6. W przypadku, gdy funkcjonariusz w terminie, o którym mowa w ust. 4, nie
wskazał zakładowej organizacji związkowej albo zakładowa organizacja związkowa
w terminie, o którym mowa w ust. 5, nie przekazała opinii, zwolnienie
funkcjonariusza ze służby może nastąpić bez zasięgnięcia opinii zakładowej
organizacji związkowej.

art. 48. więcej Art. 48. 1. Funkcjonariusza nie można zwolnić ze służby w okresie ciąży,
w czasie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego, z wyjątkiem
przypadków określonych w art. 45 ust. 1 pkt 3 i 4, ust. 2 pkt 2, 3, 5, 7 i 10 oraz ust. 3.
2. W razie zwolnienia funkcjonariusza ze służby na podstawie art. 45 ust. 2 pkt 5
lub 7 w okresie ciąży, w czasie urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu
macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego lub urlopu rodzicielskiego przysługuje mu
uposażenie do końca okresu ciąży oraz trwania wymienionego urlopu.

art. 49. więcej Art. 49. Funkcjonariuszy zwalniają ze służby właściwi przełożeni, o których
mowa w art. 36 ust. 1.

art. 50. więcej Art. 50. 1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby otrzymuje niezwłocznie
świadectwo służby oraz na swój wniosek opinię o służbie.
2. Funkcjonariusz może żądać sprostowania świadectwa służby oraz odwołać się
do wyższego przełożonego od opinii o służbie w terminie 7 dni od dnia otrzymania opinii.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe dane, które należy podać w świadectwie służby oraz w opinii o służbie, a także tryb wydawania i dokonywania sprostowań świadectw służby oraz odwoływania się od opinii o służbie, uwzględniając przełożonych właściwych w sprawach świadectw służby i opinii o służbie, informacje, które zamieszczane są
w świadectwie służby na życzenie funkcjonariusza, oraz wzór formularza świadectwa służby.

Art. 50a. Komendant Główny Straży Granicznej określi, w drodze zarządzenia,
sposób prowadzenia przez przełożonych dokumentacji w sprawach związanych ze
stosunkiem służbowym funkcjonariuszy, sposób prowadzenia akt osobowych oraz
wzory dokumentów w tych sprawach w zakresie nieuregulowanym innymi przepisami
wydanymi na podstawie ustawy. Zarządzenie powinno określić sposób zakładania akt
osobowych funkcjonariuszy, rodzaje gromadzonych w nich dokumentów oraz sposób
ich ewidencjonowania.

Art. 50b. 1. Straż Graniczna przetwarza dane osobowe w zakresie niezbędnym
do prowadzenia postępowań kwalifikacyjnych do służby w Straży Granicznej,
przenoszenia do służby w Straży Granicznej oraz w zakresie wynikającym z przebiegu
stosunku służbowego funkcjonariuszy Straży Granicznej, także po jego ustaniu, w tym
ma prawo przetwarzać dane osobowe, o których mowa w art. 9
i art. 10 rozporządzenia (UE) 2016/679, z wyłączeniem danych dotyczących kodu
genetycznego oraz danych daktyloskopijnych.
2. Do przetwarzania danych osobowych, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się
art. 13 ust. 1 lit. d i e oraz art. 16 rozporządzenia (UE) 2016/679 w zakresie, w jakim
przepisy szczególne przewidują odrębny tryb sprostowania. Zabezpieczenie
przetwarzania danych osobowych polega co najmniej na dopuszczeniu do ich
przetwarzania wyłącznie funkcjonariuszy Straży Granicznej lub pracowników
posiadających pisemne upoważnienie wydane przez administratora danych po
pisemnym zobowiązaniu funkcjonariuszy Straży Granicznej lub pracowników do
zachowania przetwarzanych danych w poufności.
3. Administratorem danych osobowych, o których mowa w ust. 1, w zakresie,
w jakim przetwarza te dane, jest Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant
BSWSG, komendant oddziału Straży Granicznej, komendant ośrodka szkolenia Straży
Granicznej lub komendant ośrodka Straży Granicznej.

art. 51. więcej Art. 51. W Straży Granicznej obowiązują następujące korpusy i stopnie
służbowe:
1) korpus szeregowych:
a) szeregowy Straży Granicznej (marynarz Straży Granicznej),
b) starszy szeregowy Straży Granicznej (starszy marynarz Straży Granicznej);
2) korpus podoficerów:
a) kapral Straży Granicznej (mat Straży Granicznej),
b) plutonowy Straży Granicznej (bosmanmat Straży Granicznej),
c) sierżant Straży Granicznej (bosman Straży Granicznej),
d) starszy sierżant Straży Granicznej (starszy bosman Straży Granicznej),
e) sierżant sztabowy Straży Granicznej (bosman sztabowy Straży Granicznej);
3) korpus chorążych:
a) młodszy chorąży Straży Granicznej,
b) chorąży Straży Granicznej,
c) starszy chorąży Straży Granicznej,
d) chorąży sztabowy Straży Granicznej,
e) starszy chorąży sztabowy Straży Granicznej;
4) korpus oficerów:
a) podporucznik Straży Granicznej,
b) porucznik Straży Granicznej,
c) kapitan Straży Granicznej,
d) major Straży Granicznej (komandor podporucznik Straży Granicznej),
e) podpułkownik Straży Granicznej (komandor porucznik Straży Granicznej),
f) pułkownik Straży Granicznej (komandor Straży Granicznej),
g) generał brygady Straży Granicznej (kontradmirał Straży Granicznej),
h) generał dywizji Straży Granicznej (wiceadmirał Straży Granicznej).

art. 52. więcej Art. 52. 1. Na stopień szeregowego Straży Granicznej mianuje się
funkcjonariusza z dniem mianowania na stanowisko służbowe.
2. Na stopnie szeregowych, podoficerów oraz chorążych Straży Granicznej
mianują właściwi przełożeni, o których mowa w art. 36 ust. 1.

art. 53. więcej Art. 53. Na pierwszy stopień oficerski Straży Granicznej oraz na stopień
generała brygady Straży Granicznej (kontradmirała Straży Granicznej) oraz generała dywizji Straży Granicznej (wiceadmirała Straży Granicznej) mianuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Na pozostałe stopnie oficerskie Straży Granicznej mianuje Komendanta Głównego
Straży Granicznej, Komendanta BSWSG oraz ich zastępców minister właściwy do
spraw wewnętrznych, a pozostałych funkcjonariuszy – Komendant Główny Straży Granicznej.

art. 54. więcej Art. 54. 1. Mianowanie na stopnie podoficerskie Straży Granicznej lub na
stopnie chorążych Straży Granicznej jest uzależnione od pozytywnej opinii służbowej
i zajmowanego stanowiska służbowego, a ponadto na pierwszy stopień:
1) podoficera – od ukończenia szkoły podoficerskiej;
2) chorążego – od ukończenia szkoły chorążych.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach można mianować na pierwszy
stopień podoficerski Straży Granicznej lub na stopień chorążego Straży Granicznej
funkcjonariusza, mimo niespełnienia warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2.

art. 55. więcej Art. 55. 1. Na pierwszy stopień oficerski Straży Granicznej może być
mianowany funkcjonariusz, który posiada wykształcenie wyższe, odbył przeszkolenie
specjalistyczne oraz posiada pozytywną opinię służbową.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
rodzaje, zakres oraz sposób prowadzenia przeszkolenia specjalistycznego, o którym
mowa w ust. 1. Rozporządzenie powinno określić formy, w jakich prowadzone jest
przeszkolenie, sposób składania egzaminu, a także jednostki organizacyjne
prowadzące przeszkolenie.

Art. 55a. W przypadku planowanego przedterminowego mianowania na stopnie
w korpusie oficerów Straży Granicznej właściwy przełożony może wystąpić do
Inspektora Nadzoru Wewnętrznego o dokonanie weryfikacji, o której mowa w art. 11a
ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania
nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

art. 56. więcej Art. 56. Mianowanie na kolejny wyższy stopień następuje stosownie do
zajmowanego stanowiska służbowego, posiadanych kwalifikacji zawodowych oraz
w zależności od opinii służbowej. Nadanie tego stopnia nie może jednak nastąpić
wcześniej niż po przesłużeniu w stopniu:
– kaprala Straży Granicznej (mata Straży Granicznej) – 1 roku,
– plutonowego Straży Granicznej (bosmanmata Straży Granicznej) – 2 lat,
– sierżanta Straży Granicznej (bosmana Straży Granicznej) – 2 lat,
– starszego sierżanta Straży Granicznej (starszego bosmana Straży
Granicznej) – 2 lat,
– młodszego chorążego Straży Granicznej – 3 lat,
– chorążego Straży Granicznej – 3 lat,
– starszego chorążego Straży Granicznej – 3 lat,
– chorążego sztabowego Straży Granicznej – 4 lat,
– podporucznika Straży Granicznej – 3 lat,
– porucznika Straży Granicznej – 4 lat,
– kapitana Straży Granicznej – 4 lat,
– majora Straży Granicznej (komandora podporucznika Straży
Granicznej) – 3 lat,
– podpułkownika Straży Granicznej (komandora porucznika Straży
Granicznej) – 4 lat.

art. 57. więcej Art. 57. 1. W przypadkach zasługujących na szczególne wyróżnienie
funkcjonariusza posiadającego pozytywną opinię służbową oraz szczególne
kwalifikacje zawodowe lub umiejętności do pełnienia służby można mianować na
wyższy stopień przed upływem okresów ustalonych w art. 56.
2. Funkcjonariusza zwalnianego ze służby można mianować na kolejny wyższy
stopień za szczególne zasługi w ochronie granicy państwowej.

art. 58. więcej Art. 58. 1. Stopnie podoficerów, chorążych, oficerów i generałów są dożywotnie.
2. Funkcjonariusze zwolnieni ze służby mogą używać posiadanych stopni,
o których mowa w art. 51, z dodaniem określenia:
1) „rezerwy”, jeżeli funkcjonariusz podlega obowiązkowi służby wojskowej
i został uznany za zdolnego do tej służby;
2) „w stanie spoczynku”, jeżeli funkcjonariusz nie podlega obowiązkowi służby wojskowej.
3. Utrata stopnia wymienionego w art. 51 następuje w przypadku:
1) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego;
2) prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych;
3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności za
przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie.

art. 59. więcej Art. 59. O obniżeniu lub utracie stopnia w przypadkach określonych w ustawie
orzeka organ właściwy do mianowania na ten stopień, z tym że o obniżeniu lub utracie
stopnia podporucznika Straży Granicznej orzeka minister właściwy do spraw
wewnętrznych, a o obniżeniu lub utracie stopnia generała dywizji Straży Granicznej
(wiceadmirała Straży Granicznej) i generała brygady Straży Granicznej
(kontradmirała Straży Granicznej) – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek
ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

art. 60. więcej Art. 60. 1. Funkcjonariuszowi przywraca się stopień w razie uchylenia:
1) prawomocnego orzeczenia pozbawienia praw publicznych albo
2) prawomocnego skazania na karę pozbawienia wolności za przestępstwo
popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie albo
3) decyzji, na której podstawie nastąpiło pozbawienie stopnia, albo
4) kary dyscyplinarnej obniżenia stopnia.
2. O przywróceniu stopnia orzeka przełożony właściwy do mianowania na
stopień; o przywróceniu stopnia podporucznika Straży Granicznej orzeka minister
właściwy do spraw wewnętrznych; stopień generała Straży Granicznej przywraca
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw
wewnętrznych.

art. 61. więcej Art. 61. 1. Osobę przyjmowaną do służby i posiadającą stopień policyjny,
Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Biura
Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Służby Celno-Skarbowej, Straży
Marszałkowskiej, Państwowej Straży Pożarnej lub Służby Więziennej mianuje się na
stopień obowiązujący w Straży Granicznej, równorzędny z posiadanym stopniem.
1a. Osobę przyjmowaną do służby i posiadającą stopień wojskowy można
mianować na stopień obowiązujący w Straży Granicznej, równorzędny z posiadanym
stopniem, jeżeli osoba ta wykazuje kwalifikacje i umiejętności szczególnie przydatne
do pełnienia służby w Straży Granicznej.
2. Mianowanie osoby posiadającej stopień wojskowy, policyjny, Urzędu
Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu,
Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Biura Ochrony
Rządu, Służby Ochrony Państwa, Służby Celno-Skarbowej, Straży Marszałkowskiej,
Państwowej Straży Pożarnej lub Służby Więziennej może być uzależnione od odbycia
szkolenia wymaganego w Straży Granicznej do mianowania na dany stopień.
3. Mianowania osoby posiadającej stopień, o którym mowa w ust. 1 i 1a, na
stopień obowiązujący w Straży Granicznej dokonuje:
1) w korpusie oficerów – Komendant Główny Straży Granicznej;
2) w korpusach szeregowych, podoficerów i chorążych – właściwi przełożeni,
o których mowa w art. 36 ust. 1.
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, równorzędność stopni,
o których mowa w ust. 1 i 1a, uwzględniając obowiązujące w tym zakresie rozwiązania.

art. 62. więcej Art. 62. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy tryb mianowania funkcjonariuszy na stopnie, podmioty
właściwe do składania wniosków o mianowanie, terminy dokonywania mianowań,
kwalifikacje i umiejętności szczególnie przydatne do pełnienia służby w Straży
Granicznej uzasadniające możliwość mianowania na równorzędny stopień
obowiązujący w Straży Granicznej osoby przyjmowanej do służby i posiadającej
stopień wojskowy oraz sposób ogłaszania o utracie stopnia w przypadkach
określonych w art. 58 ust. 3, a także wzory dokumentów wykorzystywanych
w sprawach mianowań, uwzględniając konieczność zapewnienia sprawnego
przebiegu mianowania na stopnie oraz prawidłowego jego dokumentowania.

art. 63. więcej Art. 63. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany dochować obowiązków
wynikających z roty złożonego ślubowania.
2. Funkcjonariusz obowiązany jest odmówić wykonania rozkazu lub innego
polecenia, jeśli wykonanie rozkazu lub innego polecenia łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa.
3. O odmowie wykonania rozkazu lub innego polecenia, o którym mowa
w ust. 2, funkcjonariusz powinien w formie pisemnej zameldować Komendantowi
Głównemu Straży Granicznej z pominięciem drogi służbowej.

art. 64. więcej Art. 64. 1. Przełożony funkcjonariusza niebędącego w stanie wykonać
w wyznaczonym terminie lub zakresie polecenia sądu lub prokuratora, o którym
mowa w art. 9 ust. 1, jest obowiązany wystąpić z wnioskiem o przedłużenie terminu,
zmianę lub uchylenie polecenia.
2. W wypadku nieusprawiedliwionego niewykonania polecenia
w wyznaczonym terminie lub zakresie na żądanie sądu lub prokuratora przełożony
funkcjonariusza wszczyna przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne. O wyniku
tego postępowania zawiadamia się odpowiednio sąd lub prokuratora.

art. 65. więcej Art. 65. 1. Funkcjonariusz nosi umundurowanie określone w przepisach
wydanych na podstawie ustawy, w tym umundurowanie typu wojskowego.
2. Funkcjonariusz nosi ordery, odznaczenia i odznaki według zasad
obowiązujących w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Funkcjonariusz w czasie służby jest obowiązany do noszenia przepisowego
umundurowania i wyposażenia.
4. Komendant Główny Straży Granicznej określa, w drodze zarządzenia,
przypadki, w których funkcjonariusz w czasie wykonywania obowiązków
służbowych nie ma obowiązku noszenia umundurowania.
5. Funkcjonariusz otrzymuje umundurowanie bezpłatnie.
6. Funkcjonariusz zwalniany ze służby albo przenoszony do innej formacji
mundurowej, na mocy obowiązujących przepisów i zawartego porozumienia
dotyczącego przeniesienia funkcjonariusza do innej formacji mundurowej, zwraca
umundurowanie wydane po raz pierwszy w związku z mianowaniem lub
przeniesieniem do służby w Straży Granicznej, w przypadku gdy nie było ono
używane i którego okres używalności nie upłynął, lub równowartość tego umundurowania.
7. Funkcjonariusz zwolniony ze służby, z wyłączeniem funkcjonariusza
zwolnionego ze służby na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 3–5 i ust. 2 pkt 2, 10 i 11, ma
prawo do noszenia umundurowania.
8. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje, wzory, kolory oraz normy należności umundurowania,
2) wzory oznak i emblematów,
3) sposób noszenia umundurowania, oznak i emblematów, a także sposób noszenia
odznaki Straży Granicznej i symbolu,
4) warunki noszenia umundurowania przez funkcjonariuszy zwolnionych ze służby,
5) liczbę punktów przeliczeniowych dla poszczególnych przedmiotów oraz
rodzajów umundurowania,
6) sposób realizacji norm należności oraz przypadki i sposób ich pomniejszania lub powiększania,
7) rodzaje umundurowania lub przedmioty umundurowania wydane w naturze lub
formie równoważnika pieniężnego,
8) sposób ustalania i obliczania równowartości wydanego umundurowania, które
podlega zwrotowi
– uwzględniając ilość, okres używalności, opis przedmiotów umundurowania oraz
okoliczności, w których funkcjonariusze występują w poszczególnych rodzajach
umundurowania, oraz zapewniając, aby rodzaje i wzory umundurowania były
praktyczne i estetyczne, a także umożliwiały wykorzystanie umundurowania
w różnych warunkach klimatycznych i pogodowych.
9. Komendant Główny Straży Granicznej może określić, w drodze zarządzenia,
normy należności umundurowania specjalistycznego dostosowanego do warunków
pełnienia służby.
10. Komendant Główny Straży Granicznej może określić, w drodze zarządzenia,
przypadki uzasadnione szczególnymi warunkami służby, w jakich można przydzielić
dodatkowe przedmioty umundurowania, a także normy należności tych przedmiotów.

Art. 65a. 1. Funkcjonariusz otrzymuje równoważnik pieniężny za przedmioty
umundurowania niewydane w naturze oraz za czyszczenie umundurowania.
2. Równoważnik pieniężny przysługuje za okres od dnia 1 kwietnia danego roku
kalendarzowego do dnia 31 marca roku następnego, zwany dalej „rokiem
zaopatrzeniowym”.
3. Funkcjonariuszowi mianowanemu lub przeniesionemu do służby w Straży
Granicznej w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku
kalendarzowego, któremu wydaje się z dniem mianowania lub przeniesienia
przedmioty umundurowania w naturze, równoważnik pieniężny przysługuje od dnia
1 kwietnia następnego roku kalendarzowego.
4. Równoważnik pieniężny wypłaca się w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące,
licząc od dnia powstania uprawnienia do jego wypłaty.
5. Przedmioty umundurowania są wyceniane w sposób bezwalutowy poprzez
przypisanie im odpowiedniej ilości punktów przeliczeniowych w ujęciu
jednostkowym, rocznym i całkowitym.
6. Równoważnik pieniężny nie przysługuje za okresy nieobecności
funkcjonariusza w służbie z powodu:
1) urlopu wychowawczego lub bezpłatnego, o ile suma nieobecności przekroczy
30 dni kalendarzowych w ciągu roku zaopatrzeniowego;
2) zawieszenia funkcjonariusza w czynnościach służbowych.
7. Równoważnik pieniężny pomniejsza się w przypadku:
1) nieobecności funkcjonariusza w służbie z powodów, o których mowa w ust. 6;
2) wydania przedmiotów umundurowania w naturze, z wyjątkiem wydania
przedmiotów umundurowania w związku z mianowaniem do służby w Straży Granicznej.
8. Wysokość równoważnika pieniężnego ulega jednorazowemu zwiększeniu w przypadku:
1) mianowania na stopień służbowy, o którym mowa w art. 51 pkt 2 lit. a, pkt 3
lit. a, pkt 4 lit. a, d, g i h;
2) powołania na stanowisko Komendanta Głównego Straży Granicznej albo
zastępcy Komendanta Głównego Straży Granicznej.
9. Równoważnik pieniężny podlega zwrotowi w przypadku:
1) zwolnienia funkcjonariusza ze służby w Straży Granicznej w okresie służby przygotowawczej;
2) zwolnienia funkcjonariusza ze służby w Straży Granicznej na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 3 i 4;
3) zaistnienia okoliczności wymienionych w ust. 6 i zwolnienia funkcjonariusza ze
służby w Straży Granicznej przed pomniejszeniem równoważnika pieniężnego
w przypadku, o którym mowa w ust. 7 pkt 1.
10. W sprawach zwrotu równoważnika pieniężnego, o których mowa w ust. 9,
wydaje się decyzję administracyjną.
11. W przypadku nieobecności funkcjonariusza w służbie z powodu urlopu
wychowawczego lub bezpłatnego w dniu rozpoczęcia roku zaopatrzeniowego,
wypłatę równoważnika pieniężnego zawiesza się.
12. Wznowienie zawieszonej wypłaty równoważnika pieniężnego następuje
w terminie miesiąca po ustaniu przyczyn nieobecności funkcjonariusza w służbie.
13. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) wysokość równoważnika pieniężnego za przedmioty umundurowania niewydane
w naturze oraz na czyszczenie umundurowania, a także podstawę i sposób jego obliczania,
2) sposób obliczania kwoty pomniejszenia lub podwyższenia równoważnika pieniężnego,
3) wartość pieniężną punktu przeliczeniowego,
4) tryb i termin zwracania równoważnika pieniężnego oraz sposób obliczania
kwoty należnej do zwrotu,
5) podmioty właściwe w sprawach wypłaty i zwrotu równoważnika pieniężnego
– uwzględniając normy należności przedmiotów umundurowania, a także przypisaną
poszczególnym przedmiotom oraz rodzajom umundurowania liczbę punktów przeliczeniowych.

art. 66. więcej Art. 66. 1. Przy wykonywaniu czynności służbowych nieumundurowany
funkcjonariusz obowiązany jest na żądanie obywatela okazać legitymację służbową
w taki sposób, aby zainteresowany miał możliwość odczytać i zanotować numer
legitymacji i organ, który ją wydał, oraz nazwisko funkcjonariusza.
2. Funkcjonariusz przy wykonywaniu czynności administracyjno-porządkowych
jest obowiązany okazać na żądanie legitymację służbową lub znak identyfikacyjny
w sposób umożliwiający odczytanie i zanotowanie danych w nim zawartych.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
rodzaje i wzory legitymacji służbowych, znaków identyfikacyjnych oraz innych
dokumentów służbowych funkcjonariuszy, szczegółowy sposób posługiwania się nimi
i dokonywania w nich zmian oraz podmioty właściwe do ich wydawania.
Rozporządzenie powinno określić wzory dokumentów oraz znaków identyfikacyjnych
w sposób umożliwiający odczytanie i odnotowanie przez osobę zainteresowaną
danych w nim zawartych.

art. 67. więcej Art. 67. Funkcjonariusz nie może bez zezwolenia przełożonego podejmować
zajęcia zarobkowego poza służbą.

art. 68. więcej Art. 68. 1. Funkcjonariusz nie może być członkiem partii politycznych.
2. Z chwilą przyjęcia funkcjonariusza do służby ustaje jego dotychczasowe
członkostwo w partii politycznej.
3. Funkcjonariusz jest obowiązany poinformować przełożonego
o przynależności do stowarzyszeń krajowych, działających poza służbą.
4. Przynależność do organizacji lub stowarzyszeń zagranicznych albo
międzynarodowych wymaga zezwolenia Komendanta Głównego Straży Granicznej.

art. 69. więcej Art. 69. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany powiadomić bezpośredniego
przełożonego o zamiarze wyjazdu za granicę. Jeżeli wyjazd jest planowany na więcej
niż 3 dni, powiadomienie następuje w formie pisemnej.
2. Obowiązek powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy wyjazdu do
krajów Unii Europejskiej oraz państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

art. 70. więcej Art. 70. (uchylony).

art. 71. więcej Art. 71. Funkcjonariusz w związku z pełnieniem obowiązków służbowych
korzysta z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych.

Art. 71a. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje zwrot kosztów poniesionych na
ochronę prawną, jeżeli wszczęte przeciwko niemu postępowanie karne o przestępstwo
popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych zostanie zakończone
prawomocnym orzeczeniem o umorzeniu postępowania z powodu braku ustawowych
znamion czynu zabronionego lub niepopełnienia przestępstwa albo wyrokiem uniewinniającym.
2. Zwrot kosztów poniesionych na ochronę prawną następuje ze środków
budżetowych Straży Granicznej, na wniosek funkcjonariusza, w wysokości faktycznie
poniesionych kosztów, nie wyższej niż czterokrotność przeciętnego uposażenia
funkcjonariuszy, o którym mowa w art. 103 ust. 3, obowiązującego w roku
poprzedzającym dzień złożenia wniosku.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, kierując się dobrem służby,
Komendant Główny Straży Granicznej może zapewnić funkcjonariuszowi, przeciwko
któremu wszczęto postępowanie karne o przestępstwo popełnione w związku
z wykonywaniem czynności służbowych, ochronę prawną jeszcze przed
zakończeniem tego postępowania. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio. Poniesione
przez Straż Graniczną koszty ochrony prawnej nie podlegają zwrotowi przez
funkcjonariusza, niezależnie od wyniku postępowania karnego.

Art. 71b. 1. Funkcjonariuszowi pokrzywdzonemu przestępstwem, o którym
mowa w art. 222, art. 223 lub art. 226 Kodeksu karnego, w związku z wykonywaniem
czynności służbowych przysługuje, na jego wniosek, bezpłatna ochrona prawna
w postępowaniu karnym, w którym uczestniczy w charakterze pokrzywdzonego lub
oskarżyciela posiłkowego.
2. Ochronę prawną, o której mowa w ust. 1, zapewnia jednostka organizacyjna
Straży Granicznej, w której funkcjonariusz pokrzywdzony przestępstwem pełni
służbę, a jeżeli jednostka ta nie ma zapewnionej obsługi prawnej realizowanej przez
radców prawnych lub adwokatów, ochronę prawną zapewnia komenda właściwego
miejscowo oddziału Straży Granicznej albo Komenda Główna Straży Granicznej.
3. W przypadku braku możliwości zapewnienia ochrony prawnej przez jednostkę
organizacyjną Straży Granicznej lub komendę, o której mowa w ust. 2,
funkcjonariuszowi przysługuje zwrot kosztów ochrony prawnej, o której mowa
w ust. 1, w wysokości faktycznie poniesionych kosztów, nie wyższej niż
czterokrotność przeciętnego uposażenia funkcjonariuszy, o którym mowa
w art. 103 ust. 3, obowiązującego w roku poprzedzającym dzień złożenia wniosku.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
tryb postępowania oraz sposób dokumentowania przez funkcjonariusza kosztów
poniesionych na ochronę prawną w przypadkach, o których mowa w ust. 3 oraz
w art. 71a ust. 1 i 3, a także podmioty właściwe w sprawie zwrotu kosztów ochrony
prawnej, o których mowa w ust. 3 oraz w art. 71a ust. 2, kierując się koniecznością
korzystania przez funkcjonariusza z ochrony prawnej na wysokim poziomie, a także
szybkiego zwrotu kosztów poniesionych przez funkcjonariusza na ochronę prawną.

Art. 71c. Ochrona prawna, o której mowa w art. 71a i art. 71b, przysługuje
również funkcjonariuszowi oddelegowanemu do wykonywania zadań poza Straż
Graniczną, na jego wniosek, w przypadku gdy postępowanie karne, o którym mowa
w art. 71a ust. 1 lub art. 71b ust. 1, zostało wszczęte w związku z wykonywaniem
przez niego czynności służbowych w ramach podjętej interwencji, w znaczeniu,
o którym mowa w art. 11 ust. 2e.

art. 72. więcej Art. 72. 1. Funkcjonariusze mogą zrzeszać się w związkach zawodowych, z tym
że nie przysługuje im prawo do strajku.
2. Przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U.
z 2019 r. poz. 263) stosuje się odpowiednio, z tym że:
1) określone w przepisach prawa uprawnienia w sprawach indywidualnych
przysługują zakładowej organizacji związkowej, jeżeli jej członkiem jest co
najmniej jeden funkcjonariusz inny niż ten, którego w danej sprawie reprezentuje
zakładowa organizacja związkowa;
2) uprawnienie, o którym mowa w art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r.
o związkach zawodowych, przysługuje związkowi zawodowemu, którego
terytorialny zakres działania obejmuje co najmniej obszar terytorialnego
działania komendanta oddziału Straży Granicznej;
3) funkcjonariusz może być członkiem międzyzakładowej organizacji związkowej,
której zakresem działania objęte są wyłącznie jednostki organizacyjne Straży Granicznej.
3. W przypadku realizacji określonych w przepisach prawa uprawnień
w sprawach indywidualnych zakładowa organizacja związkowa niezwłocznie
informuje właściwy organ Straży Granicznej o spełnieniu warunku, o którym mowa
w ust. 2 pkt 1.
4. Związek zawodowy, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, mający zamiar korzystać
z uprawnienia, o którym mowa w art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach
zawodowych, informuje o tym zamiarze Komendanta Głównego Straży Granicznej.
5. Szczegółowe zasady współdziałania związku zawodowego z ministrem
właściwym do spraw wewnętrznych, Komendantem Głównym Straży Granicznej oraz
właściwymi organami Straży Granicznej określa statut tego związku zarejestrowany
w sądzie lub porozumienie zawarte z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych
lub właściwym organem Straży Granicznej.
6. Funkcjonariusz pełniący służbę na stanowisku, dla którego ustawa przewiduje
powołanie, a także funkcjonariusz mianowany na stanowisko dyrektora komórki
organizacyjnej, zastępcy dyrektora komórki organizacyjnej albo naczelnika, nie może
pełnić funkcji w związkach zawodowych oraz nie podlega ochronie, o której mowa
w art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.

art. 73. więcej Art. 73. (uchylony).

art. 74. więcej Art. 74. (uchylony).

Art. 74a. 1. Jeżeli funkcjonariusz zwolniony ze służby nie spełnia warunków do
nabycia prawa do emerytury policyjnej lub policyjnej renty inwalidzkiej, od
uposażenia wypłaconego funkcjonariuszowi po dniu 31 grudnia 1998 r. do dnia
zwolnienia ze służby, od którego nie odprowadzono składki na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe, przekazuje się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki za
ten okres przewidziane w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych.
2. Przez uposażenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe, o którym mowa w ust. 1, rozumie się:
1) kwotę najniższego wynagrodzenia ustalaną na podstawie odrębnych przepisów –
za okres służby kandydackiej przed dniem 1 stycznia 2003 r.;
2) kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w grudniu roku
poprzedniego, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów – za okres służby
kandydackiej po dniu 31 grudnia 2002 r.;
3) uposażenie zasadnicze, dodatki do uposażenia, nagrody roczne i uznaniowe oraz
dodatkowe wynagrodzenie wypłacone na podstawie art. 116, odpowiednio
przeliczone zgodnie z art. 110 ustawy, o której mowa w ust. 1 – za pozostałe
okresy służby.
3. Składki przekazuje się również w przypadku, gdy funkcjonariusz spełnia
jedynie warunki do nabycia prawa do policyjnej renty inwalidzkiej. Przekazanie
składek następuje na wniosek funkcjonariusza.
4. Składki podlegają waloryzacji wskaźnikiem waloryzacji składek określonym
na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53).
5. Przy obliczaniu kwoty należnych składek, waloryzowanych na podstawie
ust. 4, stosuje się odpowiednio art. 19 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych.
6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się również do funkcjonariusza, który pozostawał
w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., jeżeli po zwolnieniu ze służby, pomimo
spełnienia warunków do nabycia prawa do emerytury policyjnej, zgłosił wniosek
o przyznanie emerytury z tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym.
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, kwotę należnych, zwaloryzowanych
składek przekazuje się niezwłocznie na podstawie zawiadomienia przez Zakład
Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu funkcjonariuszowi prawa do emerytury
przewidzianej w przepisach, o których mowa w ust. 4.
8. Kwota należnych, zwaloryzowanych składek stanowi przychody Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
9. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określi, w drodze rozporządzenia,
tryb i terminy przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek,
o których mowa w ust. 1, 3, 4 i 7, oraz jednostki do tego właściwe, mając na uwadze
konieczność zapewnienia prawidłowego i niezwłocznego wykonywania czynności
związanych z przekazywaniem tych składek.

art. 75. więcej Art. 75. 1. Jednostki organizacyjne Straży Granicznej oraz funkcjonariusze
otrzymują uzbrojenie oraz wyposażenie, w tym wyposażenie specjalne, niezbędne do
wykonywania przez funkcjonariuszy czynności służbowych.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
uzbrojenie Straży Granicznej, uwzględniając także inne niż broń palna rodzaje uzbrojenia oraz konieczność zapewnienia skutecznego wykonywania przez funkcjonariuszy czynności służbowych.
3. Komendant Główny Straży Granicznej określi, w drodze zarządzenia, normy
należności uzbrojenia zespołowego i indywidualnego, warunki jego przyznawania
i użytkowania, a także normy wyposażenia.

Art. 75a. 1. Za stan bezpieczeństwa i higieny służby w stosunku do podległych
funkcjonariuszy odpowiadają Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant
BSWSG, komendanci oddziałów Straży Granicznej, komendanci ośrodków Straży
Granicznej i komendanci ośrodków szkolenia Straży Granicznej.
2. Za pracodawcę w rozumieniu przepisów działu dziesiątego ustawy z dnia 26
czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495), zwanej
dalej „Kodeksem pracy”, a także przepisów wykonawczych wydanych na jego
podstawie, w stosunku do podległych funkcjonariuszy uważa się przełożonych
wymienionych w ust. 1.

Art. 75b. 1. Funkcjonariuszowi, w celu ochrony jego życia i zdrowia, zapewnia
się bezpieczne i higieniczne warunki służby.
2. W sprawach bezpieczeństwa i higieny służby stosuje się odpowiednio przepisy
działu dziesiątego Kodeksu pracy, a także przepisy wykonawcze wydane na jego
podstawie, z wyłączeniem przepisów art. 207 § 2 pkt 7, art. 209¹ § 4, art. 228 § 1 i 2,
art. 229 § 1–1², 4a i 8 w zakresie niedotyczącym wskazówek metodycznych w sprawie
przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników oraz dokumentowania i
kontroli badań okresowych i kontrolnych, art. 230–232, art. 234 § 1–3¹, art. 235–235², art. 237–237², art. 237⁷ § 1 pkt 1 i § 2–4, art. 237⁸ § 1, art. 237¹¹ § 4 oraz art. 237^11a § 4.
3. Przepisów art. 209², art. 209³ i art. 210 § 1–5 oraz przepisów wykonawczych
wydanych na podstawie art. 210 § 6 Kodeksu pracy nie stosuje się do wykonywanych
przez funkcjonariusza zadań określonych w:
1) art. 1 ust. 2 pkt 1, 2, 4–5b, 5d, 7, 10, 12–13a oraz ust. 2a;
2) art. 1 ust. 2 pkt 14 i ust. 3, jeżeli charakter tych działań ma związek z zadaniami
określonymi w pkt 1.

Art. 75c. 1. W celu ustalenia zdolności do wykonywania zadań na zajmowanym
stanowisku służbowym funkcjonariusz jest obowiązany poddać się badaniom
okresowym lub kontrolnym w terminie wskazanym w skierowaniu na takie badanie.
2. Skierowanie na badanie okresowe lub kontrolne zawiera w szczególności imię
i nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania, stanowisko służbowe funkcjonariusza
kierowanego na badanie oraz opis warunków pełnienia służby występujących na
zajmowanym stanowisku służbowym, w tym czynników szkodliwych lub
uciążliwych, o których mowa w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie
art. 229 § 8 Kodeksu pracy, i innych wynikających z warunków pełnienia służby.
3. Rodzaj i zakres badań okresowych są uzależnione od rodzaju pełnionej służby
przez funkcjonariusza oraz narażenia na czynniki szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia
występujące w czasie służby.
4. Lekarz przeprowadzający badanie okresowe lub kontrolne, w celu
uwzględnienia wszystkich czynników szkodliwych lub uciążliwych i innych
wynikających z warunków pełnienia służby wskazanych w skierowaniu na badanie,
może poszerzyć jego zakres o dodatkowe badania lekarskie, konsultacje u lekarzy
specjalistów lub badania diagnostyczne, a także wyznaczyć termin następnego
badania okresowego krótszy niż określony w przepisach wykonawczych wydanych na
podstawie art. 85 ust. 1 pkt 2, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla ustalenia
zdolności do wykonywania zadań na zajmowanym stanowisku służbowym. Badania i
konsultacje stanowią część badania okresowego lub kontrolnego.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, lekarz wykorzystuje wskazówki
metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników
określone w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 229 § 8 Kodeksu pracy.
6. Badania okresowe i kontrolne są wykonywane na podstawie skierowania na
badanie wystawionego przez:
1) przełożonych, o których mowa w art. 75a ust. 1, lub upoważnione przez nich osoby;
2) ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub upoważnioną przez niego
osobę w stosunku do Komendanta Głównego Straży Granicznej oraz zastępców
Komendanta Głównego Straży Granicznej.
7. Skierowanie na badanie:
1) kontrolne – wystawia się najpóźniej w dniu zgłoszenia się funkcjonariusza do służby,
2) okresowe – wystawia się nie później niż w terminie 30 dni przed upływem
ważności orzeczenia lekarskiego
– w 3 egzemplarzach, z których jeden przeznaczony jest dla funkcjonariusza
kierowanego na badanie.
8. Badania okresowe i kontrolne kończą się orzeczeniem lekarskim stwierdzającym:
1) brak przeciwwskazań zdrowotnych do służby na określonym stanowisku służbowym,
2) istnienie przeciwwskazań zdrowotnych do służby na określonym stanowisku służbowym
– w warunkach służby opisanych w skierowaniu na badanie.
9. Od orzeczenia lekarskiego funkcjonariuszowi i przełożonym, o których mowa
w art. 75a ust. 1, przysługuje odwołanie w terminie 7 dni od dnia otrzymania orzeczenia.
10. Odwołanie od orzeczenia lekarskiego wraz z uzasadnieniem wnosi się na
piśmie za pośrednictwem lekarza, który wydał to orzeczenie, do:
1) wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy właściwego ze względu na miejsce
pełnienia służby funkcjonariusza;
2) instytutu badawczego w dziedzinie medycyny pracy lub Uniwersyteckiego
Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, jeżeli odwołanie dotyczy
orzeczenia lekarskiego wydanego przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim
ośrodku medycyny pracy.
11. Lekarz, za którego pośrednictwem jest składane odwołanie, w terminie 7 dni
od dnia otrzymania odwołania wraz z uzasadnieniem przekazuje je wraz z
dokumentacją stanowiącą podstawę wydanego orzeczenia lekarskiego do właściwego
podmiotu, o którym mowa w ust. 10.
12. Badanie w trybie odwołania przeprowadza w terminie 14 dni od dnia
otrzymania odwołania właściwy podmiot, o którym mowa w ust. 10.
13. Orzeczenie lekarskie wydane w trybie odwołania jest ostateczne.
14. Badania okresowe i kontrolne podlegają dokumentowaniu i kontroli w sposób
określony w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 229 § 8 Kodeksu pracy.
15. Kontrolę badań okresowych i kontrolnych wykonują podmioty, o których
mowa w ust. 10.
16. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaj i zakres badań okresowych, uwzględniając rodzaj pełnionej służby oraz
narażenie na czynniki szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia występujące w czasie służby;
2) wzór skierowania na badania okresowe lub kontrolne, uwzględniając
konieczność zamieszczenia w tym wzorze informacji niezbędnych do
jednoznacznego ustalenia zakresu badań;
3) wzór orzeczenia lekarskiego, uwzględniając jednolitość informacji znajdujących
się w orzeczeniu.

art. 76. więcej Art. 76. 1. Funkcjonariuszowi w czasie pełnienia służby przysługuje bezpłatnie
wyżywienie w naturze, jeżeli rodzaj i charakter służby lub szczególne właściwości lub
miejsce jej pełnienia uzasadniają przyznanie wyżywienia w naturze, albo świadczenie
pieniężne w zamian za wyżywienie.
2. Wyżywienie w naturze przysługuje funkcjonariuszowi:
1) pełniącemu służbę w systemie skoszarowanym;
2) biorącemu udział w szkoleniach lub ćwiczeniach z zakresu systemu obronnego
kraju, działań antyterrorystycznych lub zarządzania kryzysowego, jeżeli trwają
one w sposób ciągły powyżej 8 godzin;
3) biorącemu udział w akcjach zapobiegania skutkom klęsk żywiołowych lub
usuwania ich skutków oraz w działaniach porządkowych podczas akcji
ratowniczych przy likwidacji skutków klęsk żywiołowych, trwających ponad 8 godzin;
4) który uczestniczy w innych działaniach niż określone w pkt 1–3, związanych z:
a) ochroną granicy państwowej, kontrolą ruchu granicznego oraz
zapobieganiem i przeciwdziałaniem nielegalnej migracji,
b) podejmowaniem czynności służbowych, w tym wykonywaniem czynności
na rzecz innych służb podległych ministrowi właściwemu do spraw
wewnętrznych lub nadzorowanych przez niego
– które uzasadniają przyznanie wyżywienia w naturze.
3. Wyżywienie w naturze przysługuje funkcjonariuszowi na podstawie normy
wyżywienia, którą stanowi wartość energetyczna, odżywcza i pieniężna produktów
żywnościowych przysługujących funkcjonariuszowi w określonych przypadkach.
W przypadku zwiększonego zapotrzebowania na wartość energetyczną i odżywczą ze
względu na rodzaj i warunki służby lub właściwości lub miejsce jej pełnienia norma
może zostać uzupełniona.
4. Normy wyżywienia mogą być realizowane w formie suchego prowiantu lub
gotowych pakietów żywnościowych, lub posiłków sporządzanych przez zewnętrzne
podmioty gastronomiczne, w sytuacji gdy zorganizowanie wyżywienia w postaci
posiłków sporządzanych w punktach żywienia Straży Granicznej nie jest możliwe
albo gdy rodzaj i warunki pełnionej służby wymagają tego rodzaju wyżywienia.
W przypadku realizacji wyżywienia w formie gotowych pakietów żywnościowych lub
w formie posiłków sporządzanych przez zewnętrzne podmioty gastronomiczne normę
wyżywienia podwyższa się o koszty zapewnienia wyżywienia.
5. W przypadku wyżywienia w naturze należy się kierować zasadami
racjonalnego żywienia, w granicach obowiązujących wartości energetycznych,
odżywczych i pieniężnych produktów żywnościowych określonych dla
poszczególnych norm wyżywienia.
6. Funkcjonariusz otrzymuje świadczenie pieniężne w zamian za wyżywienie w przypadku:
1) pełnienia w okresie od dnia 1 listopada do dnia 31 marca służby na wolnym
powietrzu przez co najmniej 4 godziny dziennie albo
2) gdy rodzaj i warunki pełnienia służby lub względy techniczne lub organizacyjne
uniemożliwiają korzystanie z wyżywienia przysługującego temu
funkcjonariuszowi w naturze, albo
3) braku możliwości zapewnienia funkcjonariuszowi bezpłatnego wyżywienia
w naturze z powodów zdrowotnych udokumentowanych zaświadczeniem lekarskim.
7. Świadczenie pieniężne w zamian za wyżywienie podwyższa się:
1) gdy rodzaj i warunki pełnienia służby lub względy techniczne lub organizacyjne
uniemożliwiają korzystanie z wyżywienia przysługującego w naturze:
a) funkcjonariuszowi, który bierze udział w kursach, szkoleniach, warsztatach,
odprawach, naradach, konferencjach lub przedsięwzięciach o takim
charakterze w ośrodkach szkolenia lub jednostkach organizacyjnych Straży
Granicznej oraz na praktykach w jednostkach organizacyjnych Straży
Granicznej i komórkach Komendy Głównej, połączonych
z zakwaterowaniem, za czas faktycznego przebywania w miejscu zakwaterowania,
b) funkcjonariuszowi w służbie kandydackiej;
2) funkcjonariuszowi służby kandydackiej przebywającemu na urlopie lub
pełnodobowej przepustce;
3) w przypadku skierowania funkcjonariusza zaliczonego do personelu latającego
do wykonywania lotów poza miejsce pełnienia służby na czas powyżej 8 godzin.
8. Funkcjonariusz, któremu przysługuje wyżywienie w naturze lub świadczenie
pieniężne w zamian za wyżywienie w naturze z kilku tytułów, otrzymuje wyżywienie
w naturze albo świadczenie pieniężne w zamian za wyżywienie tylko z jednego tytułu,
według najkorzystniejszej dla niego normy wyżywienia, z wyłączeniem przypadków,
w których funkcjonariusz uczestniczy w uroczystym posiłku organizowanym
w punkcie żywienia Straży Granicznej albo jest żywiony według normy, która
przysługuje największej grupie funkcjonariuszy uprawnionych do wyżywienia
w danym punkcie żywienia Straży Granicznej.
9. Funkcjonariuszowi, który zrezygnował z przysługującego mu wyżywienia
w naturze, nie przysługuje świadczenie pieniężne w zamian za wyżywienie ani dieta
na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia, z wyjątkiem rezygnacji
z wyżywienia w naturze z powodów zdrowotnych, udokumentowanych
zaświadczeniem lekarskim w sytuacji braku możliwości zapewnienia
funkcjonariuszowi bezpłatnie wyżywienia w naturze.
10. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) rodzaje norm wyżywienia oraz ich wartość pieniężną,
2) średnie wartości energetyczne i odżywcze produktów żywnościowych objętych
poszczególnymi normami,
3) przypadki przyznawania poszczególnych norm wyżywienia,
4) przypadki, w których normy wyżywienia mogą zostać uzupełnione, oraz wartość
pieniężną uzupełnienia,
5) wartości świadczenia pieniężnego w zamian za wyżywienie oraz wymiar jego
podwyższania, a także jednostkę organizacyjną Straży Granicznej właściwą do
jego wypłacania i terminy jego wypłaty
– uwzględniając zasady racjonalnego żywienia, adekwatność środków finansowych
służących zapewnieniu funkcjonariuszom wyżywienia w naturze względem realnej
wartości wyżywienia, przyporządkowanie norm wyżywienia do przypadków,
w których funkcjonariuszowi przysługuje wyżywienie w naturze, wskazanych
w ust. 2, rozróżnienie przypadków wypłacania świadczenia pieniężnego w zamian za
wyżywienie oraz mając na względzie właściwe warunki pełnienia służby.

Art. 76a. Napoje w naturze, w ilości zaspokajającej potrzeby funkcjonariusza,
przysługują w czasie pełnienia służby, w przypadkach i na warunkach określonych
w art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz w przepisach
wykonawczych wydanych na jego podstawie.

art. 77. więcej Art. 77. 1. Funkcjonariuszowi i członkom jego rodziny przysługuje prawo
przejazdu na koszt właściwego organu Straży Granicznej środkami publicznego
transportu zbiorowego raz w roku, do jednej z obranych przez siebie miejscowości
w kraju i z powrotem.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki przejazdu na koszt organu, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając warunki
i sposób rozliczania kosztów przejazdu oraz rodzaje środków transportu, którymi ma
być dokonywany przejazd.
3. W razie niewykorzystania przysługującego przejazdu osoba uprawniona
otrzymuje zryczałtowany równoważnik pieniężny.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki przyznawania zryczałtowanego równoważnika pieniężnego, uwzględniając
tryb wypłaty równoważnika w razie niewykorzystania przysługującego przejazdu,
w tym ustalania jego wysokości, oraz przypadki, kiedy równoważnik nie przysługuje.
5. Zwrot kosztów przejazdu lub zryczałtowany równoważnik pieniężny,
o których mowa w ust. 1 i 3, nie przysługuje funkcjonariuszowi w roku
kalendarzowym, w którym wykupiono uprawnienia do bezpłatnych przejazdów
środkami publicznego transportu zbiorowego, na podstawie odrębnych przepisów.
6. Osobom, o których mowa w ust. 1, mogą być przyznawane także inne
świadczenia socjalne i bytowe.
7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia,
rodzaje świadczeń, o których mowa w ust. 6, uwzględniając zakres podmiotowy
świadczeń socjalnych, warunki korzystania z tych świadczeń, sposób ich realizacji,
a w przypadku świadczeń finansowych – ich wysokość, sposób obliczania, terminy
rozliczeń oraz wypłaty.

art. 78. więcej Art. 78. (uchylony).

art. 79. więcej Art. 79. (uchylony).

art. 80. więcej Art. 80. (uchylony).

art. 81. więcej Art. 81. 1. Za członków rodziny funkcjonariusza uprawnionych do świadczeń
przewidzianych w art. 77 uważa się małżonka i dzieci.
2. Za dzieci uważa się dzieci własne, dzieci małżonka, dzieci przysposobione
i dzieci przyjęte na wychowanie, które:
1) nie przekroczyły 18 roku życia, a w razie uczęszczania do szkoły – 24 lat albo
25 lat, jeżeli odbywają studia w szkole wyższej, a ukończenie 25 lat przypada na
ostatni lub przedostatni rok studiów, albo
2) stały się osobami całkowicie niezdolnymi do pracy przed osiągnięciem wieku
określonego w pkt 1.

art. 82. więcej Art. 82. Okres służby funkcjonariusza traktuje się jako pracę w szczególnym
charakterze, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.

art. 83. więcej Art. 83. Funkcjonariuszowi przysługują uprawnienia pracownika związane
z rodzicielstwem określone w Kodeksie pracy, z wyjątkiem art. 186⁷, jeżeli przepisy
niniejszej ustawy nie stanowią inaczej. Jeżeli oboje rodzice lub opiekunowie są
funkcjonariuszami albo jedno z nich jest funkcjonariuszem a drugie jest zatrudnione,
z uprawnień może korzystać jedno z nich.

Art. 83a. Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa funkcjonariusza w czasie jego
nieobecności w służbie w związku z przebywaniem na urlopie macierzyńskim, urlopie
na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie ojcowskim, urlopie rodzicielskim lub
urlopie wychowawczym, można w tym celu zatrudnić pracownika na podstawie
umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności.

art. 84. więcej Art. 84. 1. Funkcjonariuszowi, który po zwolnieniu ze służby w Straży
Granicznej podjął pracę, okres tej służby wlicza się do okresu zatrudnienia w zakresie
wszelkich uprawnień wynikających z prawa pracy.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do funkcjonariusza zwolnionego ze służby na
podstawie art. 45 ust. 1 pkt 3 i 4.

art. 85. więcej Art. 85. 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) właściwość organów i jednostek organizacyjnych Straży Granicznej w sprawach
wynikających ze stosunku służbowego funkcjonariuszy oraz tryb postępowania
w tych sprawach, uwzględniając rodzaje i zakres spraw osobowych podległych
poszczególnym organom i jednostkom Straży Granicznej oraz sposób
postępowania w sprawach związanych z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku
służbowego, a także jego zmianą;
2) szczegółowy zakres obowiązków funkcjonariuszy wynikający ze stosunku
służbowego oraz podstawy, zakres i tryb udzielania funkcjonariuszom zwolnień
od zajęć służbowych, uwzględniając rodzaje zdarzeń dotyczących osoby
funkcjonariusza, o których, ze względu na ich wpływ na treść stosunku
służbowego, funkcjonariusz obowiązany jest poinformować właściwego
przełożonego, oraz sposób postępowania w tych przypadkach, okoliczności
usprawiedliwiające nieobecność w służbie i sposób jej usprawiedliwiania,
okoliczności uzasadniające udzielanie zwolnień od zajęć służbowych, warunki
udzielania zwolnień, okresy, na które zwolnienia mogą być udzielone,
i właściwość przełożonych w tym zakresie, a także częstotliwość
przeprowadzania badań lekarskich funkcjonariuszy.
2. Sposób pełnienia służby określają zarządzenia, regulaminy i rozkazy
Komendanta Głównego Straży Granicznej.

art. 86. więcej Art. 86. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu
wypoczynkowego w wymiarze 26 dni roboczych. Przez dni robocze rozumie się dni
od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy.
2. Funkcjonariusz uzyskuje prawo do pierwszego urlopu z upływem 6 miesięcy
służby w wymiarze połowy urlopu przysługującego po roku służby.
3. Prawo do urlopu w pełnym wymiarze funkcjonariusz nabywa z upływem roku
służby. Do tego urlopu wlicza się urlop, o którym mowa w ust. 2.
4. Funkcjonariuszowi, który przed przyjęciem do służby w Straży Granicznej był
zatrudniony lub pozostawał w stosunku służbowym, zalicza się okres tego
zatrudnienia lub służby do okresu, od którego zależy prawo do pierwszego urlopu
wypoczynkowego, według zasad określonych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. –
Kodeks pracy lub odrębnych przepisach.
5. Funkcjonariuszowi, który przed przyjęciem do służby w Straży Granicznej
wykorzystał urlop wypoczynkowy za dany rok albo otrzymał ekwiwalent pieniężny za
niewykorzystany urlop, nie przysługuje urlop wypoczynkowy w roku przyjęcia do
służby w Straży Granicznej. Prawo do urlopu powstaje z dniem 1 stycznia następnego
roku kalendarzowego.
6. Funkcjonariuszowi, który:
1) przed przyjęciem do służby w Straży Granicznej wykorzystał urlop
wypoczynkowy za dany rok w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u dotychczasowego pracodawcy albo otrzymał w takim wymiarze ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop, albo
2) podejmuje służbę w Straży Granicznej w roku kalendarzowym innym niż rok,
w którym ustał jego poprzedni stosunek służbowy lub stosunek pracy
– przysługuje urlop wypoczynkowy w roku przyjęcia do służby w Straży Granicznej
w wymiarze proporcjonalnym do okresu służby w Straży Granicznej w danym roku.
7. Łączny wymiar urlopu wypoczynkowego funkcjonariusza, o którym mowa
w ust. 6, w roku kalendarzowym w którym rozpoczął służbę w Straży Granicznej, nie
może być wyższy niż 26 dni roboczych.
8. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, urlopu wypoczynkowego udziela się
nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy służby w Straży Granicznej.

Art. 86a. Funkcjonariuszowi, na jego wniosek, udziela się urlopu
wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim albo urlopie na warunkach
urlopu macierzyńskiego, urlopie ojcowskim lub po urlopie rodzicielskim.

Art. 86b. Funkcjonariuszowi skierowanemu do szkoły, na przeszkolenie lub na
studia wyższe albo podyplomowe w kraju albo za granicą udziela się urlopu
wypoczynkowego za dany rok kalendarzowy przed tym skierowaniem, jeżeli czas
trwania nauki uniemożliwiałby udzielenie urlopu w trakcie nauki lub po jej
zakończeniu w tym roku kalendarzowym lub w ciągu pierwszych 3 miesięcy
następnego roku.

Art. 86c. 1. Urlopu wypoczynkowego udziela:
1) minister właściwy do spraw wewnętrznych lub upoważnione przez niego osoby
– Komendantowi Głównemu Straży Granicznej;
2) Komendant Główny Straży Granicznej lub upoważnione przez niego osoby –
zastępcom Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendantowi BSWSG,
komendantom oddziałów Straży Granicznej, komendantom ośrodków szkolenia
Straży Granicznej, komendantom ośrodków Straży Granicznej, kierownikom
komórek organizacyjnych Komendy Głównej oraz innym podległym
bezpośrednio funkcjonariuszom;
3) Komendant BSWSG, komendanci oddziałów Straży Granicznej, komendanci
ośrodków szkolenia Straży Granicznej, komendanci ośrodków Straży
Granicznej, kierownicy komórek organizacyjnych Komendy Głównej lub
upoważnione przez nich osoby – podległym funkcjonariuszom.
2. Urlopu wypoczynkowego udziela się w miarę możliwości zgodnie z planem urlopów.
3. Urlop wypoczynkowy może być wykorzystany, na wniosek funkcjonariusza,
w częściach, z tym że co najmniej jedna część urlopu obejmuje nie mniej niż
14 kolejnych dni kalendarzowych, wliczając do tego okresu również dni wolne od
służby przypadające w okresie urlopu oraz bezpośrednio przed jego rozpoczęciem lub
po jego zakończeniu.

art. 87. więcej Art. 87. 1. Z ważnych względów służbowych funkcjonariusza można odwołać
z urlopu wypoczynkowego, a także wstrzymać mu udzielenie urlopu w całości lub
w części. Termin urlopu może być także przesunięty na wniosek funkcjonariusza
umotywowany ważnymi względami.
2. Funkcjonariuszowi odwołanemu z urlopu przysługuje zwrot kosztów
przejazdu spowodowanych odwołaniem, według zasad ustalonych w przepisach
o należnościach służbowych w przypadkach przeniesienia lub delegowania,
jak również innych poniesionych kosztów.
2a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, tryb zwrotu kosztów przejazdu i innych poniesionych kosztów
przysługujących funkcjonariuszowi w razie odwołania z urlopu, z uwzględnieniem
norm określonych dla przenoszonych lub delegowanych funkcjonariuszy,
udokumentowanych opłat dokonanych przez funkcjonariusza, a które nie zostały
wykorzystane w związku z odwołaniem z urlopu, jak również opłat dokonanych na
członków rodziny, o których mowa w art. 81, jeżeli odwołanie funkcjonariusza
z urlopu spowodowało także ich powrót.
3. Zgodę na odwołanie funkcjonariusza z urlopu z ważnych względów
służbowych oraz na wstrzymanie z tego powodu udzielenia urlopu w całości lub
w części wyraża właściwy przełożony, o którym mowa w art. 36 ust. 1.
4. Funkcjonariuszowi, który nie wykorzystał urlopu w danym roku
kalendarzowym, urlopu tego należy udzielić w ciągu pierwszych 9 miesięcy
następnego roku.

Art. 87a. 1. Funkcjonariuszowi posiadającemu status weterana
poszkodowanego przysługuje prawo do corocznego dodatkowego urlopu
wypoczynkowego w wymiarze 5 dni roboczych.
2. Prawo do urlopu, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje funkcjonariuszowi
posiadającemu status weterana poszkodowanego, uprawnionemu do urlopu wypoczynkowego i urlopów dodatkowych, z wyłączeniem urlopu dodatkowego z tytułu pełnienia służby w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych.
3. Prawo do pierwszego urlopu, o którym mowa w ust. 1, powstaje z dniem,
w którym decyzja administracyjna o przyznaniu statusu weterana poszkodowanego
stała się ostateczna, przy czym realizacja tego prawa może nastąpić nie wcześniej niż
z dniem przedstawienia przez funkcjonariusza tej decyzji przełożonemu właściwemu
do spraw osobowych.
4. Urlop, o którym mowa w ust. 1, wykorzystuje się w całości w roku
kalendarzowym, w którym funkcjonariusz ma do niego prawo, w terminie
uzgodnionym z przełożonym funkcjonariusza.

Art. 87b. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje coroczny płatny urlop dodatkowy ze
względu na staż służby w wymiarze:
1) 5 dni roboczych – dla funkcjonariusza posiadającego 15-letni staż służby;
2) 9 dni roboczych – dla funkcjonariusza posiadającego 20-letni staż służby;
3) 13 dni roboczych – dla funkcjonariusza posiadającego 25-letni staż służby.
2. Do stażu służby, o którym mowa w ust. 1, zalicza się okresy:
1) służby w Straży Granicznej;
2) służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu,
Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego,
Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Marszałkowskiej, Służbie
Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Celnej, Służbie
Celno-Skarbowej i Służbie Więziennej;
3) traktowane jako równorzędne ze służbą, o której mowa w pkt 1 i 2, wymienione
w art. 13 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego,
Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży
Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej,
Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2020 r. poz. 723);
4) pracy zaliczonej do wysługi lat w Straży Granicznej na podstawie art. 151 ust. 5.
3. Funkcjonariuszowi przysługuje coroczny płatny urlop dodatkowy ze względu
na osiągnięty wiek w wymiarze:
1) 5 dni roboczych – po ukończeniu 40 lat życia;
2) 9 dni roboczych – po ukończeniu 45 lat życia;
3) 13 dni roboczych – po ukończeniu 55 lat życia.
4. Funkcjonariuszowi pełniącemu służbę w warunkach szczególnie uciążliwych
lub szkodliwych dla zdrowia przysługuje, w zależności od stopnia szkodliwości,
coroczny płatny urlop dodatkowy w wymiarze:
1) 5 dni roboczych – przy pierwszym stopniu szkodliwości;
2) 7 dni roboczych – przy drugim stopniu szkodliwości;
3) 9 dni roboczych – przy trzecim stopniu szkodliwości;
4) 13 dni roboczych – przy czwartym stopniu szkodliwości.
5. Urlop, o którym mowa w ust. 4, przyznaje się funkcjonariuszowi z dniem
upływu roku nieprzerwanego pełnienia służby w warunkach szczególnie uciążliwych
lub szkodliwych dla zdrowia.
6. Przerwy w pełnieniu służby w warunkach szczególnie uciążliwych lub
szkodliwych dla zdrowia z powodu choroby, urlopu, zwolnienia z zajęć służbowych,
a także wynikające z potrzeb służbowych, trwające łącznie nie dłużej niż 90 dni
w ciągu roku, są wliczane do okresu, o którym mowa w ust. 5. Urlop, o którym mowa
w ust. 4, traktuje się jako równorzędny z pełnieniem służby w warunkach szczególnie
uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, bez względu na jego wymiar.
7. Jeżeli od dnia przyznania funkcjonariuszowi poprzedniego urlopu, o którym
mowa w ust. 4, pełnił on nieprzerwanie służbę w warunkach szczególnie uciążliwych
lub szkodliwych dla zdrowia, kolejny urlop dodatkowy przyznaje się na dzień
1 stycznia następnego roku kalendarzowego.
8. Funkcjonariuszowi pełniącemu służbę na stanowisku, na którym występują
warunki szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia uzasadniające przyznanie
urlopu, o którym mowa w ust. 4, w różnym wymiarze, przyznaje się jeden urlop
w wymiarze korzystniejszym.

Art. 87c. Urlopy, o których mowa w art. 87b ust. 1 i 3, mogą być wykorzystane
na wniosek funkcjonariusza w dwóch częściach, z wyjątkiem tych urlopów, których
wymiar wynosi 5 dni.

Art. 87d. W przypadku zbiegu uprawnień do corocznego płatnego urlopu
dodatkowego z różnych tytułów, z wyjątkiem urlopu, o którym mowa w art. 87b
ust. 4, funkcjonariuszowi przyznaje się jeden urlop w wymiarze najkorzystniejszym.

Art. 87e. Funkcjonariuszowi, który wykorzystał coroczny płatny urlop
dodatkowy przysługujący za dany rok kalendarzowy, a następnie nabył w ciągu tego
roku prawo do tego urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.

Art. 87f. Do urlopów, o których mowa w art. 87b ust. 1, 3 i 4, stosuje się
odpowiednio przepisy art. 86 ust. 1 zdanie drugie i ust. 8, art. 86a, art. 86b, art. 86c
ust. 1 i 2 oraz art. 87.

art. 88. więcej Art. 88. (uchylony).

art. 89. więcej Art. 89. Funkcjonariuszowi można udzielić płatnego urlopu zdrowotnego lub
okolicznościowego, a także urlopu bezpłatnego z ważnych przyczyn.

Art. 89a. 1. Właściwy przełożony, o którym mowa w art. 36 ust. 1, udziela
funkcjonariuszowi płatnego urlopu zdrowotnego w celu przeprowadzenia zaleconego
leczenia w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo 6 miesięcy. Łączny wymiar
urlopu w okresie całej służby nie może przekroczyć 18 miesięcy.
2. Urlopu, o którym mowa w ust. 1, udziela się na podstawie orzeczenia komisji
lekarskiej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
3. Do komisji lekarskiej, o której mowa w ust. 2, funkcjonariusza kieruje
właściwy przełożony, o którym mowa w art. 36 ust. 1, na wniosek lekarza lub tego
funkcjonariusza.

Art. 89b. 1. Płatnego urlopu okolicznościowego właściwy przełożony, o którym
mowa w art. 36 ust. 1, udziela funkcjonariuszowi przenoszonemu z urzędu do
pełnienia służby w innej miejscowości, jeżeli z przeniesieniem wiąże się zmiana jego
miejsca zamieszkania.
2. Urlopu, o którym mowa w ust. 1, udziela się w wymiarze od 3 do 7 dni
roboczych, w zależności od położenia nowego miejsca zamieszkania, warunków
rodzinnych i innych okoliczności mających bezpośredni wpływ na warunki
przeniesienia. Na wniosek funkcjonariusza urlop może być wykorzystany
w częściach.

Art. 89c. 1. Urlopu bezpłatnego z ważnych przyczyn może udzielić, na wniosek
funkcjonariusza, właściwy przełożony, o którym mowa w art. 36 ust. 1, jeżeli nie
zakłóci to toku służby.
2. Przy udzielaniu urlopu bezpłatnego dłuższego niż 3 miesiące właściwy
przełożony, o którym mowa w art. 36 ust. 1, udzielając urlopu, może przewidzieć
dopuszczalność odwołania funkcjonariusza z urlopu bezpłatnego z ważnych względów służbowych w każdym czasie, po uprzednim poinformowaniu funkcjonariusza o tym fakcie co najmniej 14 dni przed terminem przewidzianego podjęcia służby.

Art. 89d. 1. Funkcjonariuszowi, który wyjeżdża za granicę wspólnie
z małżonkiem przeniesionym do pełnienia służby albo pracy w przedstawicielstwie
dyplomatycznym, misji dyplomatycznej, urzędzie konsularnym, organach
i instytucjach Unii Europejskiej lub instytucie polskim, właściwy przełożony,
o którym mowa w art. 36 ust. 1, udziela, na wniosek tego funkcjonariusza, urlopu
bezpłatnego na czas trwania tej służby albo pracy.
2. Funkcjonariusz jest obowiązany zgłosić się do służby w terminie jednego
miesiąca od dnia powrotu z zagranicy po zakończeniu służby lub pracy za granicą
przez jego małżonka. Funkcjonariusz ten obejmuje stanowisko służbowe zajmowane
przed urlopem lub inne stanowisko równorzędne.

Art. 89e. Urlopów, o których mowa w art. 89a ust. 1, art. 89c ust. 1 i art. 89d
ust. 1, udziela się w drodze rozkazu personalnego.

Art. 89f. 1. W przypadku korzystania przez funkcjonariusza z urlopu
bezpłatnego trwającego co najmniej jeden miesiąc urlop wypoczynkowy i coroczny
płatny urlop dodatkowy ulegają skróceniu o 1/12 za każdy miesiąc urlopu
bezpłatnego, nie więcej jednak niż za 12 miesięcy.
2. W przypadku korzystania przez funkcjonariusza w ciągu roku
kalendarzowego z kilku urlopów bezpłatnych urlopy te sumuje się.
3. Przy ustalaniu wymiaru urlopu wypoczynkowego i corocznego płatnego
urlopu dodatkowego niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.

Art. 89g. 1. W przypadku funkcjonariusza zawieszonego w czynnościach
służbowych, w stosunku do którego postępowanie karne lub dyscyplinarne nie zostało
zakończone w sposób, o którym mowa w art. 128 ust. 3, urlop wypoczynkowy
i coroczny płatny urlop dodatkowy przysługuje w wymiarze proporcjonalnym do
okresu służby pełnionej w roku zawieszenia w czynnościach służbowych oraz ustania tego zawieszenia.
2. Do ustalania wymiaru urlopów, o których mowa w ust. 1, stosuje się
odpowiednio przepis art. 89f, z tym że w przypadku zawieszenia w czynnościach
służbowych trwającego krócej niż jeden miesiąc urlop wypoczynkowy ulega
skróceniu o jeden dzień roboczy za każde dwa tygodnie zawieszenia w czynnościach służbowych.

art. 90. więcej Art. 90. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) szczegółowe warunki i sposób udzielania funkcjonariuszowi urlopu
wypoczynkowego oraz urlopów, o których mowa w art. 87b ust. 1, 3 i 4, w tym
ustalania planu urlopów oraz przełożonych właściwych do jego ustalania,
kierując się koniecznością zagwarantowania przysługującego funkcjonariuszowi
prawa do wypoczynku oraz zapewnienia właściwej organizacji służby;
2) warunki szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia dla każdego stopnia
szkodliwości, o którym mowa w art. 87b ust. 4, oraz podmioty dokonujące oceny
tych warunków, uwzględniając szczególne właściwości oraz miejsca pełnienia służby.

Art. 90a. 1. Funkcjonariusza można skierować do szkoły, na przeszkolenie lub
na studia wyższe albo podyplomowe w kraju albo za granicą.
2. Z funkcjonariuszem w służbie stałej, którego zamierza się skierować na koszt
Straży Granicznej do szkoły, na przeszkolenie realizowane poza Strażą Graniczną lub
na studia wyższe albo podyplomowe w kraju albo za granicą, zawiera się umowę,
jeżeli koszt ten w dniu skierowania przekracza kwotę sześciokrotności wysokości
minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego w danym roku na podstawie ustawy
z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018
r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564).
3. Umowa, o której mowa w ust. 2, określa wzajemne prawa i obowiązki stron
związane ze skierowaniem, w szczególności warunki zwrotu kosztów poniesionych na
naukę i utrzymanie funkcjonariusza, w przypadku:
1) nieukończenia szkoły, przeszkolenia lub studiów w wyniku uzyskania
negatywnej oceny końcowej albo przerwania nauki z winy funkcjonariusza;
2) zwolnienia ze służby przed upływem okresu określonego w umowie z przyczyn
określonych w art. 45 ust. 1 pkt 3–5, ust. 2 pkt 1, 2, 5, 6 i 8–11 oraz ust. 3.
4. Zwrot kosztów poniesionych na naukę i utrzymanie funkcjonariusza następuje w wysokości:
1) kosztów poniesionych przez Straż Graniczną – w przypadkach, o których mowa
w ust. 3 pkt 1 oraz art. 45 ust. 1 pkt 3–5 i ust. 2 pkt 2 i 10;
2) proporcjonalnej do pozostałego, wynikającego z umowy, okresu służby
pełnionej po zakończeniu nauki – w pozostałych przypadkach.
5. Koszty, o których mowa w ust. 4, nie obejmują uposażenia funkcjonariusza.

art. 91. więcej Art. 91. 1. Funkcjonariuszowi mogą być udzielane wyróżnienia:
1) pochwała;
2) pochwała w rozkazie;
3) nagroda pieniężna lub rzeczowa;
4) krótkoterminowy urlop wypoczynkowy w wymiarze do 10 dni roboczych;
5) przyznanie odznaki resortowej;
6) przedstawienie do odznaczenia państwowego;
7) przedterminowe mianowanie na wyższy stopień;
8) mianowanie na wyższe stanowisko służbowe.
1a. Wyróżnień, o których mowa w ust. 1, można udzielić w szczególności za:
1) wzorowe wywiązywanie się z obowiązków służbowych i przejawianie
inicjatywy na dotychczas zajmowanym stanowisku służbowym;
2) wykazanie się szczególnymi osiągnięciami i inicjatywą w służbie;
3) bardzo dobre lub wyróżniające wykonanie zadania służbowego;
4) wykonanie zadania w szczególnie trudnych warunkach lub wymagającego
znacznego nakładu pracy;
5) wykonanie dodatkowych zadań wykraczających poza zwykłe obowiązki służbowe;
6) dokonanie czynu świadczącego o wyjątkowej odwadze;
7) uzyskanie bardzo dobrych lub wyróżniających wyników w szkoleniu lub nauce
w szkołach, o których mowa w art. 54 ust. 1.
1b. Wyróżnień, o których mowa w ust. 1, nie udziela się funkcjonariuszowi:
1) przeciwko któremu jest prowadzone postępowanie karne lub dyscyplinarne;
2) ukaranemu karą dyscyplinarną – do czasu jej zatarcia;
3) skazanemu prawomocnym orzeczeniem sądu za przestępstwo lub wykroczenie –
przez okres 1 roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia;
4) skazanemu prawomocnym wyrokiem sądu – w czasie warunkowego zawieszenia
wykonania kary;
5) w stosunku do którego postępowanie karne zostało warunkowo umorzone –
w okresie próby.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy tryb udzielania funkcjonariuszowi wyróżnień, o których mowa
w ust. 1 pkt 1–4 i 8, podmioty właściwe w tych sprawach, sposób i terminy
przyznawania wyróżnień oraz wzory dokumentów wykorzystywanych w sprawach wyróżnień, uwzględniając zakres uprawnień przełożonych do udzielania wyróżnień oraz formę udzielania wyróżnień.

Art. 91a. 1. Funkcjonariusze składają oświadczenie o swoim stanie
majątkowym, w tym o majątku objętym małżeńską wspólnością majątkową,
Komendantowi Głównemu Straży Granicznej, Komendantowi BSWSG, właściwym
komendantom oddziałów Straży Granicznej, komendantom ośrodków szkolenia
Straży Granicznej lub komendantom ośrodków Straży Granicznej przy nawiązywaniu
lub rozwiązywaniu stosunku służbowego, corocznie oraz na ich żądanie. Komendant
Główny Straży Granicznej oraz zastępcy Komendanta Głównego Straży Granicznej
składają oświadczenie o swoim stanie majątkowym ministrowi właściwemu do spraw
wewnętrznych.
2. Oświadczenie o stanie majątkowym powinno zawierać informacje o źródłach
i wysokości uzyskanych przychodów, posiadanych zasobach pieniężnych,
nieruchomościach, uczestnictwie w spółkach cywilnych lub spółkach prawa
handlowego, posiadanych udziałach lub akcjach w tych spółkach, mieniu nabytym od
Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, gminy, związku międzygminnego,
powiatu, związku powiatów, związku powiatowo-gminnego lub związku
metropolitalnego, które podlegało zbyciu w drodze przetargu, mieniu ruchomym,
innych prawach majątkowych oraz o zobowiązaniach pieniężnych. Oświadczenie to
powinno również zawierać dane dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej
oraz pełnienia funkcji w spółkach prawa handlowego lub w spółdzielniach,
z wyjątkiem funkcji w radzie nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej.
3. Pracownicy Straży Granicznej składają oświadczenie o swoim stanie
majątkowym, w tym o majątku objętym małżeńską wspólnością majątkową, na
żądanie Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta BSWSG,
właściwych komendantów oddziałów Straży Granicznej, komendantów ośrodków
szkolenia Straży Granicznej lub komendantów ośrodków Straży Granicznej.
4. W przypadku konieczności złożenia corocznego oświadczenia majątkowego
na podstawie przepisów odrębnych, funkcjonariusze składają jedno oświadczenie
majątkowe na zasadach i w trybie określonych w tych przepisach.
5. Oświadczenia o stanie majątkowym corocznie składa się do dnia 31 marca
według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego.
6. Prawo wglądu do złożonych oświadczeń o stanie majątkowym mają:
Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG, właściwi komendanci oddziałów Straży Granicznej, komendanci ośrodków szkolenia Straży Granicznej lub komendanci ośrodków Straży Granicznej oraz osoby przez nich pisemnie upoważnione w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia analizy oświadczeń.
6a. Inspektor Nadzoru Wewnętrznego w celu przeprowadzenia analizy
złożonych oświadczeń o stanie majątkowym ma prawo wglądu do ich treści
i przetwarzania danych w nich zawartych.
7. Informacje zawarte w oświadczeniu o stanie majątkowym stanowią tajemnicę
prawnie chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych
o klauzuli tajności „zastrzeżone” określonej w przepisach ustawy z dnia 5 sierpnia
2010 r. o ochronie informacji niejawnych. Oświadczenie o stanie majątkowym
przechowuje się przez okres 10 lat od dnia jego złożenia.
8. Oświadczenie o stanie majątkowym osoby pełniącej funkcję organu Straży
Granicznej jest publikowane bez jej zgody na właściwej stronie Biuletynu Informacji
Publicznej, z wyłączeniem danych dotyczących daty i miejsca urodzenia, numeru
PESEL, miejsca zamieszkania i miejsca położenia nieruchomości.
9. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
tryb postępowania w sprawach oświadczeń o stanie majątkowym, sposób analizy ich
zgodności ze stanem faktycznym, a także wzór oświadczenia o stanie majątkowym
wraz z objaśnieniami co do miejsca i terminu jego składania oraz pouczeniem
o odpowiedzialności za podanie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym oraz
tryb publikowania oświadczeń, o których mowa w ust. 8, uwzględniając zakres
danych objętych oświadczeniem, o których mowa w ust. 1–3, a także konieczność
ujednolicenia formy przekazywanych informacji oraz zapewnienia zupełności
i przejrzystości przedstawianych informacji.

Art. 91b. Funkcjonariusze oraz pracownicy Straży Granicznej są obowiązani
poinformować przełożonego właściwego w sprawach osobowych o podjęciu przez
małżonka lub osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym zatrudnienia
lub innych czynności zarobkowych w podmiotach świadczących usługi
detektywistyczne lub usługi w zakresie ochrony osób i mienia, objęciu w nich akcji
lub udziałów lub podjęciu działalności gospodarczej w tym zakresie, a także o fakcie
bycia wykonawcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019) na rzecz organów i jednostek
organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o wystąpieniu takiej sytuacji.

Art. 91c. Funkcjonariusz Straży Granicznej zwolniony ze służby, którego zakres
obowiązków służbowych obejmował czynności związane z przygotowaniem lub
przeprowadzaniem postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, nie może bez
pisemnej zgody Komendanta Głównego Straży Granicznej przed upływem 3 lat od
dnia zwolnienia ze służby być zatrudniony lub wykonywać innych zajęć
u przedsiębiorcy, który ubiegał się o udzielenie przez Straż Graniczną zamówienia publicznego.

Art. 91d. Funkcjonariusz Straży Granicznej zwolniony ze służby nie może
wykorzystywać informacji uzyskanych w związku z wykonywaniem czynności
służbowych w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo w związku
z zatrudnieniem lub wykonywaniem innych zajęć u przedsiębiorcy.

art. 92. więcej Art. 92. 1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej przysługuje prawo do lokalu
mieszkalnego w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej,
z uwzględnieniem liczby członków rodziny oraz ich uprawnień wynikających
z przepisów odrębnych.
1a. Jeżeli w miejscowości, w której funkcjonariusz pełni służbę, lub
w miejscowości pobliskiej nie ma możliwości zrealizowania prawa, o którym mowa
w ust. 1, funkcjonariusz może otrzymać tymczasową kwaterę na okres pełnienia
służby w tej miejscowości.
2. Funkcjonariusz w służbie przygotowawczej może otrzymać tymczasową kwaterę.
3. Miejscowością pobliską, o której mowa w ust. 1, jest miejscowość, od której
granic administracyjnych najkrótsza odległość drogą publiczną do granic
administracyjnych miejscowości pełnienia służby nie przekracza 30 km.

art. 93. więcej Art. 93. Członkami rodziny funkcjonariusza, których uwzględnia się przy
przydziale lokalu mieszkalnego, są pozostający z funkcjonariuszem we wspólnym
gospodarstwie domowym:
1) małżonek;
2) dzieci (własne lub małżonka, przysposobione lub przyjęte na wychowanie
w ramach rodziny zastępczej) pozostające na jego utrzymaniu, nie dłużej jednak
niż do ukończenia przez nie 25 lat życia;
3) rodzice funkcjonariusza i jego małżonka będący na jego wyłącznym utrzymaniu
lub jeżeli ze względu na wiek albo niezdolność do pracy, albo inne okoliczności
są niezdolni do wykonywania zatrudnienia; za rodziców uważa się również
ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające.

art. 94. więcej Art. 94. 1. Na lokale mieszkalne dla funkcjonariuszy przeznacza się lokale
będące w dyspozycji ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub podległych mu
organów, uzyskane w wyniku ich działalności inwestycyjnej albo stanowiące
własność gmin lub zakładów pracy, a także zwalniane przez osoby, które decyzje
o przydziale uzyskały z jednostek podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
2. Na kwatery tymczasowe przeznacza się lokale mieszkalne albo pomieszczenia
mieszkalne w należytym stanie technicznym i sanitarnym, które znajdują się
w budynkach na terenie zamkniętym lub w budynkach przeznaczonych na cele służbowe.
3–5. (uchylone)

art. 95. więcej Art. 95. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje równoważnik pieniężny za remont
zajmowanego lokalu mieszkalnego, z uwzględnieniem liczby członków rodziny oraz
ich uprawnień wynikających z przepisów odrębnych.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia,
warunki przyznawania i zwracania równoważnika, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając osoby uprawnione do jego otrzymania, wysokość równoważnika, wzory
wymaganych dokumentów, podmioty właściwe do jego przyznania i wypłaty lub
odmowy przyznania oraz sposób postępowania w przypadku wystąpienia zbiegu
uprawnień do jego otrzymania.

art. 96. więcej Art. 96. 1. Funkcjonariuszowi przysługuje równoważnik pieniężny, jeżeli on
sam lub członkowie jego rodziny nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu
pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia,
wysokość oraz warunki przyznawania i zwracania równoważnika pieniężnego, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając osoby uprawnione do jego otrzymania,
wysokość równoważnika, wzory wymaganych dokumentów, podmioty właściwe do
jego przyznania i wypłaty lub odmowy przyznania oraz sposób postępowania
w przypadku wystąpienia zbiegu uprawnień do jego otrzymania.

art. 97. więcej Art. 97. 1. Funkcjonariuszowi, który zajmuje lokal mieszkalny w miejscowości
pobliskiej miejsca pełnienia służby, przysługuje zwrot kosztów dojazdu do miejsca
pełnienia służby w wysokości ceny biletów za przejazd koleją lub autobusami.
2. Zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1, nie przysługuje w roku
kalendarzowym, w którym wykupiono uprawnienia do bezpłatnych przejazdów
środkami publicznego transportu zbiorowego, na podstawie odrębnych przepisów.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki, tryb oraz terminy zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 1, uwzględniając
w szczególności ich wysokość w odniesieniu do cen biletów za przejazd koleją lub
autobusami oraz wzory wymaganych dokumentów, podmioty właściwe do wypłaty
oraz odmowy przyznania zwrotu kosztów dojazdu, a także sposób dokumentowania
poniesionych kosztów.

art. 98. więcej Art. 98. 1. Funkcjonariuszowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na
podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na
uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej, społecznej inicjatywie
mieszkaniowej lub towarzystwie budownictwa społecznego albo domu
jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.
2. Pomoc finansowa, o której mowa w ust. 1, podlega zwrotowi w przypadku:
1) jej wypłaty jako nienależnego świadczenia;
2) zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem 10 lat służby, jeżeli nie
nabył uprawnień do emerytury policyjnej albo policyjnej renty inwalidzkiej lub
prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń emerytalnych i rentowych;
3) skazania funkcjonariusza prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo
umyślne lub przestępstwo skarbowe umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego,
popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu
osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone
w art. 258 Kodeksu karnego lub wobec którego orzeczono prawomocnie środek
karny pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.
3. Do służby, o której mowa w ust. 2 pkt 2, zalicza się również okresy służby
oraz okresy równorzędne ze służbą w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu
Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży
Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby
Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
tryb postępowania oraz warunki przyznawania i cofania pomocy finansowej, o której
mowa w ust. 1, sposób ustalania jej wysokości oraz kwoty podlegającej zwrotowi,
podmioty właściwe w tych sprawach, uwzględniając rodzaje wymaganych
dokumentów oraz przypadki uzasadniające obniżenie kwoty podlegającej zwrotowi.

art. 99. więcej Art. 99. Lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej nie
przydziela się funkcjonariuszowi:
1) w razie skorzystania z pomocy finansowej, o której mowa w art. 98;
2) posiadającemu w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości
pobliskiej lokal mieszkalny odpowiadający co najmniej przysługującej mu
powierzchni mieszkalnej albo dom jednorodzinny lub dom mieszkalno-pensjonatowy;
3) którego małżonek posiada lokal mieszkalny lub dom określony w pkt 2;
4) w razie zbycia przez niego lub jego małżonka własnościowego prawa do
spółdzielczego lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo
domu, o którym mowa w pkt 2, z wyjątkiem przypadków określonych na
podstawie art. 100 ust. 3.

Art. 99a. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany do opróżnienia lokalu
mieszkalnego, o którym mowa w art. 94 ust. 1, jeżeli:
1) podnajmuje albo oddaje do bezpłatnego używania przydzielony lokal lub jego
część bez zgody właściwego podmiotu;
2) używa lokalu w sposób sprzeczny z umową najmu lub niezgodnie
z przeznaczeniem, zaniedbuje obowiązki, dopuszczając do powstania szkód albo
niszczy urządzenia przeznaczone do wspólnego korzystania przez mieszkańców;
3) wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu,
czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali;
4) jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub opłat za świadczenia związane z eksploatacją
lokalu przez okres co najmniej trzech pełnych okresów płatności, pomimo
pisemnego zawiadomienia o zamiarze wydania decyzji o opróżnieniu lokalu
i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu zapłaty zaległych
i bieżących należności;
5) otrzymał pomoc finansową, o której mowa w art. 98 ust. 1;
6) nie zwolnił, w terminie określonym odrębnymi przepisami, wcześniej
przydzielonego lokalu;
7) zrzekł się uprawnień do zajmowanego lokalu;
8) przysługuje jemu lub jego małżonkowi tytuł prawny do innego lokalu, o którym
mowa w art. 94 ust. 1; w takim przypadku osobom tym przysługuje prawo
wyboru jednego z zajmowanych lokali;
9) w miejscu pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej on lub jego małżonek
uzyskali inny lokal mieszkalny lub dom o powierzchni mieszkalnej
odpowiadającej co najmniej przysługującym funkcjonariuszowi i członkom jego
rodziny normom zaludnienia;
10) po zwolnieniu ze służby on lub pozostali po nim członkowie rodziny zajmują
lokal położony w budynku przeznaczonym na cele służbowe lub na terenie
obiektu zamkniętego, a osobom tym przydzielono lokal w tej samej lub
pobliskiej miejscowości, o powierzchni odpowiadającej przysługującym normom zaludnienia;
11) dokonał zamiany lokalu mieszkalnego;
12) on lub członkowie jego rodziny albo inne osoby zajmują lokal bez tytułu prawnego;
13) został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne lub
przestępstwo skarbowe umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego, popełnione
w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone
w art. 258 Kodeksu karnego lub wobec którego orzeczono prawomocnie środek
karny pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.
2. Decyzję o opróżnieniu lokalu wydaje się w stosunku do wszystkich osób
zamieszkałych w tym lokalu.

Art. 99b. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany do opróżnienia kwatery
tymczasowej, o której mowa w art. 94 ust. 2, jeżeli:
1) został zwolniony ze służby albo przeniesiony do służby w innej miejscowości;
2) upłynął okres pełnienia przez niego służby w jednostce organizacyjnej, na terenie
której znajduje się kwatera tymczasowa;
3) wystąpiły okoliczności, o których mowa w art. 99a ust. 1 pkt 1–4, 9 i 12.
2. Decyzję o opróżnieniu kwatery tymczasowej wydaje się w stosunku do
wszystkich osób zamieszkałych w tej kwaterze.

art. 100. więcej Art. 100. 1. Funkcjonariuszowi przeniesionemu do służby w innej
miejscowości, który w poprzednim miejscu pełnienia służby posiada lokal
mieszkalny, dom jednorodzinny lub dom mieszkalno-pensjonatowy, może być
przydzielony lokal mieszkalny na podstawie decyzji administracyjnej w nowym
miejscu pełnienia służby, jeżeli:
1) zwolni zajmowany lokal mieszkalny lub dom;
2) zwróci pomoc finansową przyznaną:
a) na wkład mieszkaniowy lub wkład budowlany w wysokości
zwaloryzowanej przez spółdzielnię,
b) na spłatę innych należności – w wysokości przyznanej.
2. Funkcjonariuszowi, który skorzystał z pomocy finansowej, może być
przydzielony lokal mieszkalny na podstawie decyzji administracyjnej, jeżeli zwolni
zajmowany lokal mieszkalny lub dom, o którym mowa w ust. 1, oraz zwróci pomoc
finansową na zasadach określonych w tym przepisie.
3. Tryb przydzielania lokalu mieszkalnego w przypadkach, o których mowa
w ust. 1 i 2, szczegółowe zasady zwracania udzielonej pomocy finansowej oraz zasady
zwalniania zajmowanych lokali mieszkalnych lub domów określonych w ust. 1 ustala
minister właściwy do spraw wewnętrznych.
4. Funkcjonariuszowi przeniesionemu do służby w innej miejscowości, który
w poprzednim miejscu pełnienia służby nie zwolnił zajmowanego lokalu
mieszkalnego lub domu, o którym mowa w ust. 1, można przydzielić tymczasową
kwaterę według przysługujących mu norm, bez uwzględnienia zamieszkałych z nim
członków rodziny.
5. Funkcjonariusz delegowany do czasowego pełnienia służby w innej
miejscowości otrzymuje tymczasową kwaterę. Koszt zakwaterowania pokrywa się ze
środków Straży Granicznej.

art. 101. więcej Art. 101. 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania
przestrzennego oraz mieszkalnictwa, określi, w drodze rozporządzenia, warunki
przydziału i opróżniania oraz normy zaludnienia lokali mieszkalnych, o których mowa
w art. 94, warunki przydziału i opróżniania tymczasowych kwater, a także podmioty
właściwe do wydawania decyzji w tych sprawach, uwzględniając funkcjonariuszy
uprawnionych do otrzymania lokalu mieszkalnego lub tymczasowej kwatery, wzory
wymaganych dokumentów i podmioty właściwe do wydawania decyzji w tych
sprawach.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego
oraz mieszkalnictwa oraz ministrem właściwym do spraw finansów publicznych,
określi, w drodze rozporządzenia, warunki najmu lokali mieszkalnych znajdujących
się w budynkach będących własnością Skarbu Państwa, pozostających w zarządzie
jednostek organizacyjnych podległych i nadzorowanych przez ministra właściwego do
spraw wewnętrznych, a także sposób obliczania wysokości czynszu najmu za te
lokale, uwzględniając warunki, na jakich następuje najem lokalu, oraz podstawy
ustalania czynszu za najem tych lokali.
3. Dodatkowe normy zaludnienia określone na podstawie ust. 1, związane
z zajmowanym stanowiskiem służbowym lub posiadanym stopniem, stosuje się
również przy przydziałach funkcjonariuszom innych lokali mieszkalnych niż
wymienione w art. 94.
4. W sprawach spornych wynikających ze stosunku najmu lokali, o których
mowa w ust. 2, rozstrzygają sądy powszechne.
5. Przydział i opróżnianie mieszkań oraz załatwianie spraw, o których mowa
w art. 95, 96 i 98, następuje w formie decyzji administracyjnej.

art. 102. więcej Art. 102. 1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby, który nie posiada prawa do
lokalu mieszkalnego na warunkach określonych w przepisach o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu
Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży
Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby
Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin lub żołnierzy zawodowych oraz
ich rodzin, zachowuje prawo do przydzielonego lokalu mieszkalnego według norm powszechnie obowiązujących lub może być przeniesiony do zamiennego lokalu mieszkalnego.
2. Prawo do przydzielonego lokalu mieszkalnego, o którym mowa w ust. 1, nie
przysługuje funkcjonariuszowi, który został skazany prawomocnym wyrokiem sądu
za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe umyślne, ścigane z oskarżenia
publicznego, popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu
osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone
w art. 258 Kodeksu karnego lub wobec którego orzeczono prawomocnie środek karny
pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

art. 103. więcej Art. 103. 1. Prawo do uposażenia powstaje z dniem mianowania funkcjonariusza
na stanowisko służbowe.
2. Z tytułu służby funkcjonariusz otrzymuje jedno uposażenie i inne świadczenia
pieniężne określone w ustawie.
3. Przeciętne uposażenie funkcjonariuszy stanowi wielokrotność kwoty bazowej,
której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa.
4. Wielokrotność kwoty bazowej, o której mowa w ust. 3, określa Rada
Ministrów w drodze rozporządzenia.
5. Przez przeciętne uposażenie, o którym mowa w ust. 3, rozumie się uposażenie
wraz z 1/12 równowartości nagrody rocznej.

art. 104. więcej Art. 104. Uposażenie funkcjonariusza składa się z uposażenia zasadniczego
i dodatków do uposażenia.

art. 105. więcej Art. 105. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia:
1) grupy uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy, kategorie uposażenia
zasadniczego w poszczególnych grupach tego uposażenia oraz odpowiadające
im wysokości uposażenia zasadniczego ustalone z zastosowaniem mnożników
kwoty bazowej;
2) zaszeregowanie stanowisk służbowych do poszczególnych grup uposażenia
zasadniczego oraz stopni etatowych.
Rozporządzenie powinno uwzględniać zróżnicowanie uposażenia zasadniczego
w poszczególnych grupach tego uposażenia, a także charakter i rodzaje stanowisk
służbowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej.

art. 106. więcej Art. 106. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, sposób i tryb zaliczania okresów służby i pracy do wysługi lat
uwzględnianej przy ustalaniu wysokości dodatku za wysługę lat, uwzględniając
okresy służby w Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Urzędzie Ochrony
Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie
Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym, Policji, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Ochrony Państwa,
Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Więziennej, Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej, okresy traktowane jako równorzędne ze służbą w Straży Granicznej, okresy
zakończonego zatrudnienia, a także inne okresy wliczane na mocy odrębnych
przepisów do okresu pracy, jak również okoliczności wyłączające zaliczenie okresu
służby lub pracy do wysługi lat, podmioty właściwe do ich zaliczania oraz sposób
dokumentowania tych okresów.

art. 107. więcej Art. 107. 1. Funkcjonariusz przeniesiony na stanowisko służbowe
zaszeregowane do niższej grupy uposażenia zasadniczego zachowuje prawo do
uposażenia zasadniczego pobieranego na poprzednio zajmowanym stanowisku, do
czasu uzyskania wyższego uposażenia według zajmowanego stanowiska służbowego.
2. Komendant Główny Straży Granicznej, w przypadkach szczególnie
uzasadnionych, może zezwolić na zachowanie przez funkcjonariusza przeniesionego
na stanowisko służbowe, zaszeregowane do niższej grupy uposażenia zasadniczego,
prawa do zaszeregowania należnego na poprzednio zajmowanym stanowisku,
z jednoczesnym zachowaniem stopnia związanego z tym stanowiskiem.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do funkcjonariuszy przeniesionych na niższe
stanowisko służbowe na podstawie art. 42 ust. 1 lub ust. 2 pkt 2 i 3 oraz
funkcjonariuszy przeniesionych na własną prośbę.

art. 108. więcej Art. 108. 1. Funkcjonariusze otrzymują następujące dodatki do uposażenia:
1) dodatek za wysługę lat w wysokości uzależnionej od okresów służby, o których
mowa w art. 106;
2) dodatek za stopień w wysokości uzależnionej od posiadanego stopnia Straży Granicznej;
3) dodatek funkcyjny na stanowisku kierowniczym lub samodzielnym;
4) dodatek służbowy na stanowiskach innych niż wymienione w pkt 3;
5) dodatki uzasadnione szczególnymi właściwościami, kwalifikacjami, warunkami
lub miejscem pełnienia służby.
2. Dodatkami do uposażenia o charakterze stałym są dodatki ustalone
w wysokości miesięcznej.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia, warunki otrzymywania
dodatków do uposażenia, o których mowa w ust. 1, oraz ich wysokość, uwzględniając
okoliczności uzasadniające ich przyznanie oraz okresowe podwyższenie lub
obniżenie, jak również rodzaje i wysokość dodatków przysługujących
funkcjonariuszowi ze względu na szczególne właściwości, kwalifikacje, warunki albo
miejsce pełnienia służby.

art. 109. więcej Art. 109. 1. Uposażenie zasadnicze i dodatki do uposażenia o charakterze stałym
są płatne miesięcznie z góry.
2. Wypłata uposażeń oraz innych należności pieniężnych następuje w formie
bezpośredniej lub na rachunek w banku wskazanym w formie pisemnej przez
funkcjonariusza, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach należność może być
przesłana na adres wskazany przez funkcjonariusza.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych może określić, w drodze
rozporządzenia, dodatki o charakterze stałym płatne z dołu, uwzględniając termin oraz
tryb ich wypłacania.

art. 110. więcej Art. 110. 1. Zmiana wysokości uposażenia następuje z dniem zaistnienia
okoliczności uzasadniających tę zmianę.
2. Jeżeli prawo do uposażenia powstało lub zmiana uposażenia nastąpiła w ciągu
miesiąca, uposażenie na czas do końca miesiąca oblicza się w wysokości 1/30 części
miesięcznego uposażenia za każdy dzień, gdy przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
3. Prawo do uposażenia wygasa z ostatnim dniem miesiąca, w którym nastąpiło
zwolnienie funkcjonariusza ze służby lub zaistniały inne okoliczności uzasadniające
wygaśnięcie tego prawa.

art. 111. więcej Art. 111. 1. Roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz
należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym
roszczenie stało się wymagalne.
2. Organ właściwy do rozpatrywania roszczeń może nie uwzględnić
przedawnienia, jeżeli opóźnienie w dochodzeniu roszczenia jest usprawiedliwione
wyjątkowymi okolicznościami.
3. Bieg przedawnienia roszczenia z tytułu uposażenia i innych świadczeń oraz
należności pieniężnych przerywa:
1) każda czynność przed kierownikiem jednostki organizacyjnej Straży Granicznej,
upoważnionym do rozpatrywania roszczeń, podjęta bezpośrednio w celu
dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia roszczenia;
2) uznanie roszczenia.
4. W razie zwłoki w wypłacie uposażenia, innych świadczeń oraz należności
pieniężnych funkcjonariuszowi przysługują, na jego wniosek, odsetki ustawowe za
opóźnienie od dnia, w którym uposażenie, inne świadczenie lub należność pieniężna
stały się wymagalne.

art. 112. więcej Art. 112. 1. Funkcjonariuszowi przysługują następujące świadczenia pieniężne:
1) zasiłek na zagospodarowanie;
2) nagrody roczne;
3) nagrody jubileuszowe;
4) dodatkowe wynagrodzenie za wykonywanie zleconych zadań wykraczających
poza obowiązki służbowe;
5) należności za podróże służbowe i przeniesienia;
5a) rekompensata pieniężna w zamian za czas służby przekraczający normę
określoną w art. 37 ust. 2;
5b) świadczenie motywacyjne;
6) świadczenia związane ze zwolnieniem ze służby;
7) świadczenie pieniężne w zamian za wyżywienie.
2. W razie śmierci funkcjonariusza lub członka jego rodziny, przysługują:
1) zasiłek pogrzebowy;
2) odprawa pośmiertna.
3. Funkcjonariusz może otrzymywać również nagrody i zapomogi, o których
mowa w art. 114 ust. 1 i 2.

art. 113. więcej Art. 113. 1. Funkcjonariuszowi, w związku z mianowaniem na stałe,
przysługuje zasiłek na zagospodarowanie w wysokości jednomiesięcznego
uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi w dniu
mianowania na stałe.
2. Zasiłek, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje funkcjonariuszowi
pełniącemu służbę w Straży Granicznej po zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej
lub innej służby, w czasie której otrzymał taki zasiłek.

Art. 113a. 1. Funkcjonariuszowi za służbę pełnioną w danym roku
kalendarzowym przysługuje nagroda roczna w wysokości 1/12 uposażenia
otrzymanego w roku kalendarzowym, za który nagroda przysługuje.
2. Do uposażenia, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się uposażenia
otrzymanego w okresie tymczasowego aresztowania albo zawieszenia
w czynnościach służbowych, chyba że postępowanie karne lub dyscyplinarne będące
przyczyną aresztowania lub zawieszenia zostało umorzone prawomocnym
orzeczeniem bądź funkcjonariusz został uniewinniony na podstawie prawomocnego
wyroku lub orzeczenia o uniewinnieniu w postępowaniu dyscyplinarnym.
3. Umorzenie postępowania, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy warunkowego
umorzenia postępowania karnego ani umorzenia tego postępowania z powodu
przedawnienia lub amnestii.
4. Nagrodę roczną obniża się od 20% do 50% za rok kalendarzowy, w którym
funkcjonariusz:
1) został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo nieumyślne,
ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe nieumyślne;
2) popełnił czyn stanowiący przewinienie dyscyplinarne lub nie przestrzegał zasad
etyki zawodowej, jeżeli za ten czyn lub to nieprzestrzeganie prawomocnym
orzeczeniem wymierzono mu karę dyscyplinarną nie surowszą niż nagana;
3) nie wywiązywał się z obowiązków służbowych, co zostało stwierdzone w opinii
służbowej.
5. Nagroda roczna nie przysługuje w przypadku:
1) skazania funkcjonariusza prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo
umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe umyślne;
2) wymierzenia funkcjonariuszowi za czyn, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, kary
dyscyplinarnej:
a) wydalenia ze służby,
b) ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby,
c) obniżenia stopnia,
d) wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe,
e) ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku;
3) zwolnienia funkcjonariusza ze służby z powodu:
a) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo nieumyślne,
ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe nieumyślne,
b) popełnienia czynu o znamionach przestępstwa lub przestępstwa
skarbowego, jeżeli popełnienie czynu jest oczywiste i uniemożliwia
pozostawanie w służbie,
c) niewywiązywania się z obowiązków służbowych w okresie odbywania
służby stałej, stwierdzonego w dwóch kolejnych opiniach służbowych,
między którymi upłynęło co najmniej 6 miesięcy,
d) nieprzydatności do służby stwierdzonej w opinii służbowej w okresie
odbywania służby przygotowawczej.
6. Jeżeli przeciwko funkcjonariuszowi toczy się postępowanie karne lub
dyscyplinarne o czyn popełniony w roku kalendarzowym, za który przyznawana jest
nagroda roczna, do czasu zakończenia tego postępowania nie przyznaje mu się
nagrody rocznej.
7. Nagrodę roczną obniża się lub się jej nie przyznaje w przypadkach, o których
mowa w ust. 4 i 5, za rok kalendarzowy, w którym:
1) funkcjonariusz popełnił czyn będący przedmiotem postępowania karnego lub
dyscyplinarnego, a jeżeli nagroda roczna została wypłacona – za rok, w którym
postępowanie zostało zakończone prawomocnym orzeczeniem lub decyzją;
2) funkcjonariuszowi wydano opinię służbową, od której nie złożył odwołania, lub
ostateczną opinię służbową w rozumieniu przepisów o okresowym opiniowaniu
funkcjonariuszy Straży Granicznej.
8. Wypłata nagrody rocznej następuje nie później niż w ciągu trzech pierwszych
miesięcy kalendarzowych następujących po roku, za który przysługuje nagroda.
9. Funkcjonariuszowi zwalnianemu ze służby należną nagrodę roczną wypłaca
się w ostatnim dniu służby.
10. Funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 9, wobec którego toczy się
postępowanie karne lub dyscyplinarne, nagrodę roczną wypłaca się po zakończeniu
tego postępowania. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się.
11. W przypadku śmierci albo zaginięcia funkcjonariusza pozostających
w związku ze służbą nagrodę roczną wypłaca się niezwłocznie na podstawie
skróconego aktu zgonu albo ostatecznej decyzji o stwierdzeniu zaginięcia funkcjonariusza.
12. Minister właściwy do spraw wewnętrznych przyznaje nagrody roczne
Komendantowi Głównemu Straży Granicznej i jego zastępcom.
13. Komendant Główny Straży Granicznej przyznaje nagrody roczne
kierownikowi komórki organizacyjnej Komendy Głównej Straży Granicznej,
komendantowi oddziału Straży Granicznej, komendantowi ośrodka szkolenia Straży
Granicznej, komendantowi ośrodka Straży Granicznej oraz ich zastępcom.
Komendantowi BSWSG oraz jego zastępcom przyznaje nagrodę roczną, na wniosek
Inspektora Nadzoru Wewnętrznego, minister właściwy do spraw wewnętrznych.
Komendant Główny Straży Granicznej może przyznawać nagrody roczne wszystkim
funkcjonariuszom.
14. Kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej Straży Granicznej,
Komendant BSWSG, komendant oddziału Straży Granicznej, komendant ośrodka
szkolenia Straży Granicznej, komendant ośrodka Straży Granicznej przyznają nagrody
roczne odpowiednio funkcjonariuszowi pełniącemu służbę w komórce organizacyjnej
Komendy Głównej Straży Granicznej, BSWSG, oddziale Straży Granicznej, ośrodku
szkolenia Straży Granicznej i ośrodku Straży Granicznej.

art. 114. więcej Art. 114. 1. Funkcjonariuszowi mogą być przyznawane nagrody uznaniowe
i zapomogi.
2. Zapomogi mogą być przyznawane funkcjonariuszom w przypadku zdarzeń
losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci członka rodziny oraz
innych zdarzeń powodujących istotne pogorszenie warunków materialnych.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki przyznawania nagród uznaniowych i zapomóg, okoliczności uzasadniające
przyznanie funkcjonariuszowi nagrody uznaniowej lub zapomogi, właściwość
przełożonych oraz tryb postępowania w tych sprawach, mając na względzie celową
i racjonalną politykę w zakresie dysponowania środkami finansowymi.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw pracy oraz ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia
społecznego, określi, w drodze rozporządzenia, wysokość funduszu na nagrody
roczne, nagrody uznaniowe i zapomogi dla funkcjonariuszy, uwzględniając jednostki
organizacyjne Straży Granicznej, w których tworzy się fundusz, sposób ustalania
wysokości środków finansowych przeznaczonych na nagrody i zapomogi, zasady
zwiększania wysokości funduszu, a także sposób ustalania wielkości środków pozostających w dyspozycji kierowników jednostek organizacyjnych Straży Granicznej, przeznaczonych na nagrody.

art. 115. więcej Art. 115. 1. Funkcjonariuszowi przysługują nagrody jubileuszowe w wysokości:
po 20 latach służby – 75%,
po 25 latach służby – 100%,
po 30 latach służby – 150%,
po 35 latach służby – 200%,
po 40 latach służby – 300%
miesięcznego uposażenia zasadniczego, wraz z dodatkami o charakterze stałym.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia, okresy wliczane do
okresu służby, od którego zależy nabycie prawa do nagrody jubileuszowej, oraz tryb
jej obliczania i wypłacania, uwzględniając w szczególności okresy służby, pracy
i nauki powodujące nabycie prawa do nagrody jubileuszowej, sposób
dokumentowania tych okresów, a także obliczania tej nagrody i postępowania
w przypadku zbiegu prawa do kilku nagród oraz termin i sposób wypłacania nagrody.

art. 116. więcej Art. 116. 1. Za wykonywanie zadań zleconych wykraczających poza obowiązki
służbowe funkcjonariusz otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki otrzymywania wynagrodzenia za zadania określone w ust. 1, uwzględniając
rodzaje wykonywanych prac, za które przysługuje dodatkowe wynagrodzenie, jego
wysokość oraz terminy wypłaty.
3. Wynagrodzenie za dokonane przez funkcjonariuszy wynalazki, udoskonalenia
techniczne i usprawnienia normują odrębne przepisy.

art. 117. więcej Art. 117. 1. Funkcjonariuszowi odbywającemu podróże służbowe na obszarze
kraju przysługują należności z tytułu podróży służbowych.
2. W razie przeniesienia do pełnienia służby do innej miejscowości albo
delegowania do czasowego pełnienia służby, funkcjonariuszowi przysługują
należności z tytułu przeniesienia lub delegowania.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia, wysokość, warunki
oraz sposób ustalania należności, o których mowa w ust. 1 i 2, podmioty właściwe do
podejmowania decyzji w tych sprawach oraz zakres pojęcia podróży służbowej,
uwzględniając potrzebę określenia wysokości diet w związku z czasem trwania podróży służbowej, zwrot rzeczywiście poniesionych wydatków oraz określenie
terminów wypłaty należności w sposób ułatwiający dokonywanie rozliczeń.

Art. 117a. 1. W zakresie odbywania przez funkcjonariuszy zagranicznych
podróży służbowych stosuje się odpowiednio przepisy w sprawie wysokości oraz
warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu
w państwowej lub samorządowej jednostce budżetowej z tytułu podróży służbowej
poza granicami kraju wydane na podstawie art. 775 § 2 Kodeksu pracy.
2. W przypadku zagranicznych podróży służbowych odbywanych przez
funkcjonariuszy w ramach programów i projektów realizowanych przez Straż
Graniczną z wykorzystaniem środków finansowych pochodzących z budżetu Unii
Europejskiej lub innych źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi stosuje się
odpowiednio rozwiązania obowiązujące dla tych programów i projektów.
3. Do zagranicznych podróży służbowych odbywanych przez funkcjonariuszy
w ramach działań przeprowadzanych przez Europejską Agencję Zarządzania
Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii
Europejskiej, zwaną dalej „Agencją Frontex”, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE)
nr 2007/2004 z dnia 26 października 2004 r. ustanawiającym Europejską Agencję
Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw
Członkowskich Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 349 z 25.11.2004, str. 1, z późn.
zm.), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 2007/2004”, stosuje się wysokość stawek
diet dziennych określonych w przepisach Unii Europejskiej, odpowiadających pełnej
wysokości diet dziennych przewidzianych w przypadku podróży służbowych
urzędników i innych pracowników Wspólnot Europejskich w państwach
członkowskich, w przypadku zapewnienia ich finansowania przez Agencję Frontex.
4. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio do pracowników Straży
Granicznej, jeżeli odbywają zagraniczne podróże służbowe określone w tych przepisach.

Art. 117b. 1. Funkcjonariuszowi, który na podstawie odrębnych przepisów
wykonuje stałe zadania służbowe poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
przysługuje ryczałt na pokrycie kosztów wyżywienia i innych drobnych wydatków.
Stałe wykonywanie zadań służbowych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
w wymiarze czasu nieprzekraczającym 24 godzin, nie stanowi podróży służbowej
w rozumieniu przepisów, o których mowa w art. 117a ust. 1–3.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
walutę, w jakiej będzie wypłacany ryczałt, sposób obliczania i wypłacania oraz
wysokość ryczałtu, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając przy obliczaniu
wysokości ryczałtu liczbę godzin wykonywania zadań przez funkcjonariusza w ciągu doby.

Art. 117c. 1. W zamian za czas służby przekraczający normę określoną
w art. 37 ust. 2 funkcjonariuszowi przyznaje się rekompensatę pieniężną w wysokości
1/172 uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym należnego
funkcjonariuszowi na stanowisku zajmowanym w ostatnim dniu okresu
rozliczeniowego za każdą godzinę służby przekraczającą normę określoną
w art. 37 ust. 2. Łączny czas służby przekraczający normę w danym okresie
rozliczeniowym zaokrągla się w górę do pełnej godziny.
2. Rekompensatę pieniężną oblicza i wypłaca komórka finansowa jednostki
organizacyjnej Straży Granicznej właściwa w sprawach wypłaty uposażenia.
3. Rekompensatę pieniężną wypłaca się:
1) do końca kwartału następującego po okresie rozliczeniowym, o którym mowa
w art. 37 ust. 2, lecz nie później niż w dniu zwolnienia ze służby;
2) w przypadku śmierci albo zaginięcia funkcjonariusza – niezwłocznie po wydaniu
rozkazu personalnego o wygaśnięciu stosunku służbowego.

Art. 117d. 1. Funkcjonariuszowi przyznaje się świadczenie motywacyjne po
osiągnięciu:
1) 25 lat służby, ale nie więcej niż 28 lat i 6 miesięcy – w wysokości 1500 zł
miesięcznie, albo
2) 28 lat i 6 miesięcy służby – w wysokości 2500 zł miesięcznie.
2. Do stażu służby, o którym mowa w ust. 1, zalicza się okresy:
1) służby w Straży Granicznej;
2) służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu,
Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego,
Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Marszałkowskiej, Służbie
Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Celnej, Służbie
Celno-Skarbowej i Służbie Więziennej;
3) traktowane jako równorzędne ze służbą, o której mowa w pkt 1 i 2, wymienione
w art. 13 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego,
Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży
Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej,
Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.
3. Decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia motywacyjnego
przełożony, o którym mowa w art. 36 ust. 1, wydaje nie później niż w terminie 30 dni
po osiągnięciu przez funkcjonariusza stażu służby, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub
2.
4. Przed wydaniem decyzji o przyznaniu świadczenia motywacyjnego
funkcjonariusz podlega opiniowaniu służbowemu na zasadach, o których mowa
w art. 39, jeżeli od dnia wydania ostatniej opinii o tym funkcjonariuszu upłynęły co
najmniej 3 miesiące.
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych przyznaje świadczenie
motywacyjne Komendantowi Głównemu Straży Granicznej i jego zastępcom oraz
Komendantowi BSWSG i jego zastępcom.
6. Świadczenia motywacyjnego nie przyznaje się funkcjonariuszowi:
1) który podczas ostatniego opiniowania służbowego otrzymał jedną z opinii
służbowych, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 albo 3 albo art. 45 ust. 1 pkt 2
albo ust. 2 pkt 1 – przez okres jednego roku od dnia wydania ostatecznej opinii służbowej;
2) przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne lub dyscyplinarne – do czasu
prawomocnego zakończenia tego postępowania;
3) ukaranemu karą dyscyplinarną – do czasu jej zatarcia;
4) skazanemu wyrokiem sądu lub w stosunku do którego postępowanie karne
zostało warunkowo umorzone – przez okres jednego roku od dnia
uprawomocnienia się orzeczenia.
7. Jeżeli po przyznaniu świadczenia motywacyjnego wystąpią okoliczności,
o których mowa w ust. 6, niezwłocznie wydaje się decyzję stwierdzającą ustanie
prawa do wypłaty tego świadczenia.
8. Od decyzji o odmowie przyznania świadczenia motywacyjnego oraz od
decyzji stwierdzającej ustanie prawa do wypłaty świadczenia motywacyjnego
funkcjonariuszowi przysługuje odwołanie do Komendanta Głównego Straży
Granicznej w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji. W przypadku decyzji
wydanej przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub Komendanta Głównego Straży Granicznej przysługuje w takim samym terminie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
9. Świadczenia motywacyjnego nie wypłaca się za okres:
1) korzystania z urlopu bezpłatnego,
2) przerw w wykonywaniu obowiązków służbowych, za które funkcjonariusz nie
zachował prawa do uposażenia, wymienionych w art. 130 ust. 1–3,
3) zawieszenia w czynnościach służbowych albo tymczasowego aresztowania,
4) zwolnienia z zajęć służbowych, o którym mowa w art. 125b ust. 2 pkt 1 i 3–5,
5) innej nieobecności trwającej co najmniej jeden miesiąc
– proporcjonalnie do tego okresu.
10. Świadczenie motywacyjne wypłaca się w każdym kolejnym miesiącu
kalendarzowym, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym
wydano decyzję o przyznaniu świadczenia motywacyjnego.
11. Świadczenie motywacyjne płatne jest z dołu do dziesiątego dnia miesiąca
następującego po miesiącu, za który świadczenie motywacyjne przysługuje.
12. Prawo do wypłaty świadczenia motywacyjnego ustaje w miesiącu, w którym
decyzja, o której mowa w ust. 7, stała się ostateczna lub nastąpiło rozwiązanie
stosunku służbowego w związku ze zwolnieniem funkcjonariusza ze służby, z jego
śmiercią lub zaginięciem. Świadczenia motywacyjnego za ten miesiąc nie wypłaca się.

art. 118. więcej Art. 118. 1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 1
i 2, ust. 2 pkt 1, 3–8 i 12 oraz ust. 3 otrzymuje:
1) odprawę;
2) ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane przed zwolnieniem ze służby urlopy
wypoczynkowe lub urlopy dodatkowe, z wyjątkiem urlopu, o którym mowa
w art. 87a ust. 1, oraz rekompensatę pieniężną w zamian za czas służby
przekraczający normę określoną w art. 37 ust. 2;
3) zryczałtowany ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany w danym roku
przejazd, ze środków właściwego organu Straży Granicznej;
4) zwrot kosztów przejazdu do obranego miejsca zamieszkania dla siebie, małżonka
oraz dzieci pozostających na jego utrzymaniu oraz zwrot kosztów przewozu
urządzenia domowego według zasad obowiązujących przy przeniesieniach służbowych;
5) niewykorzystane w danym roku świadczenia pieniężne przysługujące stosownie
do przepisów wydanych na podstawie art. 77 ust. 4.
6) (uchylony)
2. Funkcjonariusz zwolniony ze służby na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 3–5
i ust. 2 pkt 2 oraz 9–11 otrzymuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane przed
dniem zwolnienia ze służby urlopy wypoczynkowe lub dodatkowe oraz rekompensatę
pieniężną w zamian za czas służby przekraczający normę określoną w art. 37 ust. 2.
2a. (uchylony)
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych lub upoważniony przez niego
przełożony może w przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie
przyznać, z uwagi na uzasadnione potrzeby rodziny funkcjonariusza, odprawę
w wysokości nieprzekraczającej 50% w razie zwolnienia go ze służby na podstawie
art. 45 ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 2 pkt 2 i 9–11.
4. (uchylony)

art. 119. więcej Art. 119. 1. Wysokość odprawy dla funkcjonariusza w służbie stałej równa się
wysokości trzymiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami
o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.
Odprawa ulega zwiększeniu o 20% uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami
o charakterze stałym za każdy dalszy pełny rok wysługi ponad 5 lat nieprzerwanej
służby, aż do wysokości sześciomiesięcznego zasadniczego uposażenia wraz
z dodatkami o charakterze stałym. Okres służby przekraczający 6 miesięcy liczy się
jako pełny rok.
2. Przy ustalaniu wysokości odprawy uwzględnia się również okres
nieprzerwanej zawodowej służby wojskowej, jeżeli bezpośrednio po zwolnieniu z tej
służby żołnierz został przyjęty do służby w Straży Granicznej i nie otrzymał odprawy
z tytułu poprzednio pełnionej służby.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio w przypadku podjęcia służby w Straży
Granicznej po zwolnieniu ze służby w innych służbach, w których przysługują
świadczenia tego rodzaju.
4. Wysokość odprawy dla funkcjonariusza w służbie przygotowawczej równa się
wysokości jednomiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami
o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.

Art. 119a. 1. Ekwiwalent pieniężny za 1 dzień niewykorzystanego urlopu
wypoczynkowego lub dodatkowego ustala się w wysokości 1/21 części miesięcznego
uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym należnego
funkcjonariuszowi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.
2. Ekwiwalent, o którym mowa w ust. 1, wypłaca się w ostatnim dniu pełnienia
służby, a w przypadku śmierci albo zaginięcia funkcjonariusza – niezwłocznie po
wydaniu rozkazu personalnego o wygaśnięciu stosunku służbowego.

art. 120. więcej Art. 120. 1. W razie śmierci funkcjonariusza, pozostającej po nim rodzinie
przysługuje odprawa pośmiertna w takiej wysokości, w jakiej przysługiwałaby temu
funkcjonariuszowi odprawa, gdyby był zwolniony ze służby, świadczenia określone
w art. 118 ust. 1 pkt 2–4 oraz nagrody, o których mowa w art. 112 ust. 1 pkt 2, a także
dodatkowe wynagrodzenie, o którym mowa w art. 112 ust. 1 pkt 4.
2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują małżonkowi
funkcjonariusza, który pozostawał z nim we wspólności małżeńskiej, a w dalszej
kolejności dzieciom oraz rodzicom, jeżeli w dniu śmierci funkcjonariusza spełniali
warunki do uzyskania renty rodzinnej na podstawie przepisów o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu
Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży
Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby
Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin lub żołnierzy zawodowych oraz
ich rodzin.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się także do zaginionych funkcjonariuszy.
Zaginięcie funkcjonariusza oraz związek tego zaginięcia ze służbą stwierdza minister
właściwy do spraw wewnętrznych.

Art. 120a. 1. Członkom rodziny funkcjonariusza w razie jego śmierci
pozostającej w związku ze służbą Komendant Główny Straży Granicznej może
przyznać pomoc finansową, jednorazowo lub okresowo ze środków właściwego
organu Straży Granicznej. Za członków rodziny funkcjonariusza uważa się osoby,
o których mowa w art. 93, spełniające w dniu śmierci funkcjonariusza warunki do
otrzymania renty rodzinnej.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
okresy, na które pomoc może być przyznawana, jej maksymalną wysokość, podmioty
właściwe w sprawach wypłaty oraz tryb postępowania w tych sprawach,
uwzględniając okoliczności, w których można przyznać pomoc, oraz rodzaje
wymaganych dokumentów.

art. 121. więcej Art. 121. 1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej, zwolnionemu ze służby na
podstawie art. 45 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 4, wypłaca się co miesiąc przez okres roku po zwolnieniu ze służby świadczenie pieniężne w wysokości odpowiadającej
uposażeniu zasadniczemu wraz z dodatkami o charakterze stałym, pobieranymi na
ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.
2. Funkcjonariuszowi uprawnionemu do świadczenia określonego w ust. 1, który
nabył prawo do zaopatrzenia emerytalnego, przysługuje prawo wyboru jednego z tych świadczeń.
3. Funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby na podstawie art. 45 ust. 2 pkt 5
i 7, który z powodu nadal trwającej choroby nie może podjąć zatrudnienia, wypłaca
się co miesiąc świadczenia pieniężne określone w ust. 1 przez okres choroby, nie
dłużej jednak niż przez okres 3 miesięcy, chyba że wcześniej komisja lekarska wyda
orzeczenie o niezdolności do służby stanowiące podstawę do ustalenia prawa do renty.

art. 122. więcej Art. 122. Odprawa, o której mowa w art. 118, oraz świadczenia określone
w art. 121 nie przysługują funkcjonariuszowi, który bezpośrednio po zwolnieniu ze
służby został przyjęty do zawodowej służby wojskowej lub do innej służby, w której
przysługuje prawo do takich świadczeń.

art. 123. więcej Art. 123. 1. W razie śmierci funkcjonariusza, niezależnie od odprawy
pośmiertnej, o której mowa w art. 120, przysługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości:
1) 4000 zł, jeżeli koszty pogrzebu ponosi małżonek, dzieci, wnuki, rodzeństwo lub rodzice;
2) kosztów rzeczywiście poniesionych, najwyżej jednak do wysokości określonej
w pkt 1, jeżeli koszty pogrzebu ponosi inna osoba.
2. Jeżeli śmierć funkcjonariusza nastąpiła na skutek wypadku pozostającego
w związku ze służbą, koszty pogrzebu pokrywa się ze środków właściwego organu
Straży Granicznej. Komendant Główny Straży Granicznej może wyrazić zgodę na
pokrycie kosztów pogrzebu funkcjonariusza zmarłego wskutek choroby pozostającej
w związku ze służbą.
3. W razie pokrycia kosztów pogrzebu funkcjonariusza ze środków właściwego
organu Straży Granicznej, osobom wymienionym w ust. 1 pkt 1 przysługuje połowa
zasiłku pogrzebowego.

art. 124. więcej Art. 124. 1. W razie śmierci członka rodziny funkcjonariusza, osobie, która
pokryła koszty pogrzebu, przysługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości:
1) 4000 zł – jeżeli koszty pogrzebu ponosi funkcjonariusz;
2) kosztów rzeczywiście poniesionych, najwyżej jednak do wysokości określonej
w pkt 1 – jeżeli koszty pogrzebu ponosi inna osoba.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki pokrywania kosztów pogrzebu funkcjonariusza ze środków właściwego
organu Straży Granicznej oraz członków rodziny, na których przysługuje zasiłek
pogrzebowy, uwzględniając rodzaje wydatków pokrywanych w ramach kosztów
pogrzebu, ich wysokość, przypadki oraz sposób ustalania, tryb wypłaty zasiłku
pogrzebowego lub jego wyrównania z tytułu śmierci członka rodziny oraz dokumenty
wymagane do jego wypłaty.
3. (uchylony)

art. 125. więcej Art. 125. 1. W razie urlopu, zwolnienia od zajęć służbowych oraz w okresie
pozostawania w dyspozycji funkcjonariusz otrzymuje uposażenie zasadnicze, dodatki
do uposażenia o charakterze stałym i inne należności pieniężne należne na ostatnio
zajmowanym stanowisku służbowym – z uwzględnieniem powstałych w tym okresie
zmian, mających wpływ na prawo do uposażenia i innych należności pieniężnych lub
na ich wysokość.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych może określić, w drodze
rozporządzenia, warunki ograniczenia w całości lub w części wypłaty niektórych
dodatków do uposażenia w okresie urlopu okolicznościowego lub pozostawania
w dyspozycji. Rozporządzenie powinno określić zakres ograniczenia wypłaty
dodatków, uwzględniając ich charakter, a także warunki przyznawania dodatków
w szczególnych okolicznościach oraz podmioty właściwe w tych sprawach.

Art. 125a. 1. Miesięczne uposażenie funkcjonariusza za okres ustalony
przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego oraz okres urlopu ojcowskiego wynosi 100%
miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1.
2. Miesięczne uposażenie funkcjonariusza za okres ustalony przepisami Kodeksu
pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wynosi:
1) 100% miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, za okres do:
a) 6 tygodni urlopu rodzicielskiego, w przypadku, o którym mowa w art. 182^1a
§ 1 pkt 1 i art. 183 § 4 pkt 1 Kodeksu pracy,
b) 8 tygodni urlopu rodzicielskiego, w przypadkach, o których mowa
w art. 182^1a § 1 pkt 2 i art. 183 § 4 pkt 2 Kodeksu pracy,
c) 3 tygodni urlopu rodzicielskiego, w przypadku, o którym mowa w art. 183
§ 4 pkt 3 Kodeksu pracy;
2) 60% miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, za okres urlopu
rodzicielskiego przypadający po okresach, o których mowa w pkt 1.
3. Miesięczne uposażenie funkcjonariusza-kobiety, która we wniosku, złożonym
nie później niż 21 dni po porodzie, wystąpi o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie
macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, wynosi 80%
miesięcznego uposażenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, za cały okres
odpowiadający okresowi tych urlopów.
3a. W przypadku gdy wysokość uposażenia funkcjonariusza pomniejszonego
o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, obliczonego zgodnie z ust. 1–
3, jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego, określonego w ustawie z dnia
28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2220, z późn.
zm.), kwotę uposażenia funkcjonariusza pomniejszonego o zaliczkę na podatek
dochodowy od osób fizycznych podwyższa się do wysokości świadczenia
rodzicielskiego.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do funkcjonariusza, który we wniosku,
złożonym nie później niż 21 dni po przyjęciu dziecka na wychowanie i wystąpieniu
do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie
przysposobienia dziecka lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina
zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, wystąpi o udzielenie mu,
bezpośrednio po urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu
rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
5. Funkcjonariuszowi, który z uwagi na wniosek złożony w trybie ust. 3 albo
4 otrzymał 80% uposażenia, o którym mowa w ust. 3, w przypadku rezygnacji
z urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze albo rezygnacji z urlopu rodzicielskiego
w wymiarze, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, przysługuje jednorazowe wyrównanie
otrzymywanego uposażenia, o którym mowa w ust. 3, do wysokości 100%, pod
warunkiem niepobrania uposażenia za okres odpowiadający okresom tych urlopów.

Art. 125b. 1. W okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim funkcjonariusz
otrzymuje 80% uposażenia.
2. Zwolnienie lekarskie obejmuje okres, w którym funkcjonariusz jest zwolniony
od zajęć służbowych z powodu:
1) choroby funkcjonariusza, w tym niemożności wykonywania zajęć służbowych
z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r.
o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 645 i 1590);
2) oddawania krwi lub jej składników w jednostkach organizacyjnych publicznej
służby krwi lub z powodu okresowego badania lekarskiego dawców krwi;
3) konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem własnym
lub małżonka funkcjonariusza, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem
przyjętym na wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez nie 14. roku życia;
4) konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny; za
członków rodziny uważa się małżonka, rodziców, rodzica dziecka
funkcjonariusza, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz
dzieci w wieku powyżej 14 lat, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie
domowym z funkcjonariuszem w okresie sprawowania nad nimi opieki;
5) konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem własnym lub
małżonka funkcjonariusza, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem przyjętym
na wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez nie 8. roku życia, w przypadku:
a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub
szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani,
z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa
w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do
lat 3 (Dz. U. z 2019 r. poz. 409, 730 i 2020), lub dziennego opiekuna,
sprawujących opiekę nad dzieckiem,
b) porodu lub choroby małżonka funkcjonariusza lub rodzica dziecka
funkcjonariusza, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba
uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki nad dzieckiem,
c) pobytu małżonka funkcjonariusza lub rodzica dziecka funkcjonariusza, stale
opiekujących się dzieckiem, w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym
podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju
stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.
3. Zwolnienie od zajęć służbowych z powodu konieczności osobistego
sprawowania opieki, o której mowa w ust. 2 pkt 3 i 5, przysługuje przez okres nie
dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym, a w przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 4 – przez okres nie dłuższy niż 14 dni w roku kalendarzowym, przy czym okresy
te łącznie nie mogą przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym.
4. Przepis ust. 3 stosuje się bez względu na liczbę dzieci i innych członków
rodziny wymagających opieki.
5. Jeżeli zwolnienie lekarskie obejmuje okres, w którym funkcjonariusz jest
zwolniony od zajęć służbowych z powodu:
1) wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby,
2) choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby,
3) wypadku w drodze do miejsca pełnienia służby lub w drodze powrotnej ze służby,
4) choroby przypadającej w czasie ciąży,
5) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów
na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania
komórek, tkanek i narządów,
6) oddania krwi lub jej składników w jednostkach organizacyjnych publicznej
służby krwi lub z powodu badania lekarskiego dawców krwi,
7) przebywania na obserwacji w podmiocie leczniczym w wyniku skierowania
przez komisję lekarską,
8) stwierdzenia zakażenia lub zachorowania na chorobę, o której mowa
w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych
u ludzi, przy czym stwierdzone zakażenie lub zachorowanie powstało w związku
z wykonywaniem zadań służbowych w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia
epidemicznego lub stanu epidemii z powodu tej choroby
– zachowuje on prawo do 100% uposażenia.
6. Prawo do 100% uposażenia przysługuje również wtedy, gdy funkcjonariusz
został zwolniony od zajęć służbowych:
1) podczas oddelegowania do pełnienia służby poza granicami państwa
w kontyngencie Straży Granicznej, o którym mowa w art. 147c pkt 1–3a;
2) w wyniku popełnienia przez inną osobę umyślnego czynu zabronionego
w związku z wykonywaniem przez funkcjonariusza czynności służbowych,
stwierdzonego orzeczeniem wydanym przez uprawniony organ;
3) na skutek czynów o charakterze bohaterskim dokonanych w szczególnie
niebezpiecznych warunkach, z wykazaniem wyjątkowej odwagi, z narażeniem życia lub zdrowia, w obronie prawa, nienaruszalności granic państwowych, życia, mienia lub bezpieczeństwa obywateli;
4) na skutek podlegania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji
w warunkach domowych, o których mowa w przepisach o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, jeżeli podleganie tej
kwarantannie lub izolacji powstało w związku z wykonywaniem zadań
służbowych w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu
epidemii z powodu tej choroby.
6a. Wykonywanie zadań służbowych, o których mowa w ust. 5 pkt 8
i ust. 6 pkt 4, stwierdza pisemnie przełożony właściwy do spraw osobowych lub
upoważniona przez niego osoba.
7. Związek zwolnienia od zajęć służbowych z czynami, o których mowa w ust. 6
pkt 3, stwierdza, w drodze decyzji, przełożony funkcjonariusza.
8. Od decyzji, o której mowa w ust. 7, funkcjonariuszowi przysługuje odwołanie
do wyższego przełożonego.

Art. 125c. 1. Okres przebywania na zwolnieniu lekarskim stwierdza
zaświadczenie lekarskie wystawione zgodnie z art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7 ustawy
z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego
w razie choroby i macierzyństwa albo wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym
mowa w art. 55a ust. 6 tej ustawy, z tym że:
1) przyczynę niezdolności do służby wskutek poddania się niezbędnym badaniom
lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek
i narządów oraz niezdolności do służby wskutek poddania się zabiegowi
pobrania komórek, tkanek i narządów – zaświadczenie wystawione przez lekarza
na zwykłym druku zgodnie z przepisem art. 53 ust. 3 ustawy z dnia 25 czerwca
1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa;
2) w przypadku, o którym mowa w art. 125b ust. 2 pkt 2 – zaświadczenie jednostki
organizacyjnej publicznej służby krwi;
3) w przypadku, o którym mowa w art. 125b ust. 2 pkt 5 lit. a – oświadczenie funkcjonariusza;
4) w przypadkach, o których mowa w art. 125b ust. 2 pkt 5 lit. b i c – zaświadczenie
lekarskie wystawione przez lekarza na zwykłym druku;
5) w przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca
1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa – decyzja wydana przez właściwy organ albo
uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
2. W przypadkach uzasadnionych charakterem zadań służbowych
wykonywanych przez funkcjonariusza okres jego przebywania na zwolnieniu
lekarskim stwierdza się w inny sposób niż określony w ust. 1.
3. Komendant Główny Straży Granicznej określi, w drodze zarządzenia,
z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, odmienny sposób
stwierdzania przebywania na zwolnieniu lekarskim funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 2.

Art. 125d. 1. Doręczenie zaświadczenia lekarskiego odbywa się przy
wykorzystaniu profilu informacyjnego, o którym mowa w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia
25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa, na zasadach określonych w tej ustawie. Kierownicy
jednostek organizacyjnych Straży Granicznej wykorzystują lub tworzą profil
informacyjny płatnika składek, o którym mowa w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia
25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa.
2. Wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6 ustawy
z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego
w razie choroby i macierzyństwa, zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w art. 55a
ust. 7 tej ustawy, albo zaświadczenie wystawione przez lekarza na zwykłym druku
w przypadkach, o których mowa w art. 125b ust. 2 pkt 5 lit. b i c oraz art. 125c ust. 1
pkt 1, funkcjonariusz jest obowiązany dostarczyć przełożonemu właściwemu do
spraw osobowych w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.
3. Zaświadczenie jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi albo decyzję,
o której mowa w art. 125c ust. 1 pkt 5, funkcjonariusz jest obowiązany dostarczyć
właściwemu przełożonemu w terminie 7 dni od dnia ich otrzymania.
4. Oświadczenie o wystąpieniu okoliczności, o których mowa w art. 125b ust. 2
pkt 5 lit. a, funkcjonariusz jest obowiązany złożyć przełożonemu właściwemu do
spraw osobowych w terminie 7 dni od dnia ich zaistnienia.
5. W przypadku niedopełnienia obowiązków, o których mowa w ust. 2–4,
nieobecność w służbie w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim uznaje się za
nieobecność nieusprawiedliwioną, chyba że niedostarczenie zaświadczenia,
oświadczenia albo decyzji nastąpiło z przyczyn niezależnych od funkcjonariusza.

Art. 125e. 1. Prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do służby
z powodu choroby, prawidłowość wykorzystania zwolnienia lekarskiego, spełnienie
wymogów formalnych zaświadczeń lekarskich oraz oświadczenie funkcjonariusza,
o którym mowa w art. 125c ust. 1 pkt 3, może podlegać kontroli.
2. Kontrolę przeprowadzają:
1) komisje lekarskie podległe ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych –
w zakresie prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do służby
z powodu choroby oraz prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego;
2) przełożony funkcjonariusza właściwy do spraw osobowych – w zakresie
prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego i spełnienia wymogów
formalnych zaświadczeń lekarskich oraz w zakresie oświadczenia
funkcjonariusza, o którym mowa w art. 125c ust. 1 pkt 3.
3. Jeżeli w wyniku kontroli zostanie ustalone nieprawidłowe wykorzystanie
zwolnienia lekarskiego, funkcjonariusz traci prawo do uposażenia za cały okres zwolnienia.
4. Jeżeli w wyniku kontroli zostanie ustalone, że oświadczenie funkcjonariusza,
o którym mowa w art. 125c ust. 1 pkt 3, zostało złożone niezgodnie z prawdą,
funkcjonariusz traci prawo do uposażenia za cały okres zwolnienia.
5. Jeżeli w wyniku kontroli komisja lekarska ustali datę ustania niezdolności do
służby wcześniejszą niż data orzeczona w zaświadczeniu lekarskim, funkcjonariusz
traci prawo do uposażenia za okres od tej daty do końca zwolnienia.
6. Jeżeli w wyniku kontroli zostanie ustalone, że zwolnienie lekarskie zostało
sfałszowane, funkcjonariusz traci prawo do uposażenia za cały okres zwolnienia.
7. Kontrola prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich polega na
ustaleniu, czy funkcjonariusz w okresie orzeczonej niezdolności do służby, w tym
sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny, nie
wykorzystuje zwolnienia lekarskiego w sposób niezgodny z jego celem,
a w szczególności czy nie wykonuje pracy zarobkowej.
8. Kontrola oświadczenia funkcjonariusza, o którym mowa w art. 125c ust. 1
pkt 3, polega na ustaleniu, czy nastąpiło nieprzewidziane zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko funkcjonariusza, lub na ustaleniu, czy niania lub dzienny opiekun dziecka przebywali na zwolnieniu lekarskim.
9. Kontrolę prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego oraz
oświadczenia funkcjonariusza, o którym mowa w art. 125c ust. 1 pkt 3, przeprowadza
osoba upoważniona przez przełożonego funkcjonariusza.
10. W razie stwierdzenia w trakcie kontroli, że funkcjonariusz wykonuje pracę
zarobkową albo wykorzystuje zwolnienie lekarskie w inny sposób niezgodny z jego
celem, osoba kontrolująca sporządza protokół, w którym podaje, na czym polegało
nieprawidłowe wykorzystanie zwolnienia lekarskiego.
11. W razie stwierdzenia w trakcie kontroli, że oświadczenie funkcjonariusza,
o którym mowa w art. 125c ust. 1 pkt 3, nie jest zgodne z prawdą, osoba kontrolująca
sporządza protokół.
12. Protokół przedstawia się funkcjonariuszowi w celu wniesienia do niego
ewentualnych uwag. Wniesienie uwag funkcjonariusz potwierdza własnoręcznym podpisem.
13. Na podstawie ustaleń zawartych w protokole przełożony stwierdza utratę
prawa do uposażenia za okres, o którym mowa w ust. 3 lub 4. Przepis stosuje się
odpowiednio w przypadku zawiadomienia przez komisję lekarską podległą ministrowi
właściwemu do spraw wewnętrznych w wyniku przeprowadzenia przez tę komisję
kontroli o nieprawidłowościach w wykorzystaniu zwolnienia lekarskiego.
14. Od decyzji, o której mowa w ust. 13, funkcjonariuszowi przysługuje
odwołanie do wyższego przełożonego.
15. Kontrola wymogów formalnych zaświadczeń lekarskich polega na
sprawdzeniu, czy zaświadczenie:
1) nie zostało sfałszowane;
2) zostało wydane zgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania
zaświadczeń lekarskich.
16. Jeżeli w wyniku kontroli, o której mowa w ust. 15 pkt 1, zachodzi
podejrzenie, że zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane, przełożony występuje do
lekarza, który wystawił zaświadczenie lekarskie, o wyjaśnienie sprawy.
17. W razie podejrzenia, że zaświadczenie lekarskie zostało wydane niezgodnie
z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, przełożony
występuje o wyjaśnienie sprawy do terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych.

Art. 125f. 1. Podstawę uposażenia, o którym mowa w art. 125b, stanowi
uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze stałym, przysługujące
funkcjonariuszowi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, z
uwzględnieniem powstałych w tym okresie zmian, mających wpływ na prawo do
uposażenia i innych należności lub ich wysokość.
2. Przy obliczaniu uposażenia za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim
przyjmuje się, że uposażenie za jeden dzień przebywania na zwolnieniu lekarskim
stanowi 1/30 uposażenia, o którym mowa w art. 125b.
3. W przypadku gdy funkcjonariusz pobrał już uposażenie za okres, w którym
przebywał na zwolnieniu lekarskim, potrąca mu się odpowiednią część uposażenia
przy najbliższej wypłacie.
4. Funkcjonariuszowi, który przebywał na zwolnieniu lekarskim w ostatnim
miesiącu pełnienia służby, potrąca się odpowiednią część uposażenia z należności
przysługujących mu z tytułu zwolnienia ze służby albo funkcjonariusz ten zwraca
odpowiednią część uposażenia w dniu ustania stosunku służbowego.

Art. 125g. 1. Środki finansowe uzyskane z tytułu zmniejszenia uposażeń
funkcjonariuszy w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim przeznacza się
w całości na nagrody uznaniowe za wykonywanie zadań służbowych w zastępstwie
funkcjonariuszy przebywających na zwolnieniach lekarskich.
2. Środki finansowe, o których mowa w ust. 1, zwiększają fundusz na nagrody
roczne, nagrody uznaniowe i zapomogi.
3. Rozdział środków finansowych, o których mowa w ust. 1, odbywa się po
zakończeniu okresu rozliczeniowego, trwającego nie krócej niż 1 miesiąc
kalendarzowy i nie dłużej niż 3 miesiące kalendarzowe, przy czym wybór okresu
rozliczeniowego uzależnia się od wielkości środków finansowych uzyskanych z tytułu
zmniejszenia uposażeń funkcjonariuszy.

Art. 125h. Zmniejszenia wysokości uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami
o charakterze stałym za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim nie uwzględnia
się przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczeń, o których mowa
w art. 112 ust. 1 pkt 1, 3, 5a i 6 i ust. 2 pkt 2 oraz art. 121.

Art. 125i. 1. Komendant Główny Straży Granicznej sporządza roczne
zestawienie zbiorcze przyczyn przebywania funkcjonariuszy na zwolnieniach
lekarskich, które przekazuje ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych
w terminie do końca marca następnego roku.
2. W zestawieniu, o którym mowa w ust. 1, wskazuje się łączny okres
przebywania funkcjonariuszy na zwolnieniach lekarskich, z uwzględnieniem podziału
na przyczyny wskazane w art. 125b ust. 2, 5 i 6, oraz średni okres przebywania
funkcjonariusza na zwolnieniu lekarskim, w tym średnią roczną liczbę godzin
niewykonywania obowiązków przez funkcjonariusza.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
wzór zestawienia, o którym mowa w ust. 1, mając na uwadze potrzebę zapewnienia
przejrzystości informacji zawartych w zestawieniu.

art. 126. więcej Art. 126. 1. Funkcjonariusz skierowany do szkoły lub na przeszkolenie albo na
studia w kraju otrzymuje uposażenie oraz inne należności pieniężne.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
wysokość oraz warunki wypłaty uposażenia i innych należności pieniężnych,
o których mowa w ust. 1, uwzględniając przypadki uprawniające funkcjonariusza
skierowanego do szkoły lub na przeszkolenie albo na studia w kraju do otrzymywania
uposażenia oraz sposób obliczania zryczałtowanego równoważnika pieniężnego na
pokrycie kosztów przejazdu, a także sposób rozliczania podróży służbowych
wynikających z odbywanej nauki.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia,
wysokość oraz warunki wypłaty uposażenia i innych należności pieniężnych
funkcjonariuszowi skierowanemu do akademii lub innych szkół (na kursy) za granicą,
uwzględniając warunki otrzymywania przez funkcjonariusza skierowanego do
akademii lub innych szkół (na kursy) za granicą uposażenia, jego wysokość i sposób wypłacania.

art. 127. więcej Art. 127. 1. W razie pobierania przez funkcjonariusza wynagrodzenia
przewidzianego w przepisach o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze
stanowiska państwowe, funkcjonariuszowi oraz członkom jego rodziny przysługują
świadczenia i należności pieniężne z tytułu służby, określone w niniejszej ustawie,
z wyjątkiem należności, o których mowa w art. 76.
2. Świadczenia i należności pieniężne określone w ust. 1 wypłaca się
w wysokości ustalonej, z uwzględnieniem wynagrodzenia należnego
funkcjonariuszowi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym lub według
stawki obowiązującej w dniu zwolnienia ze służby albo w dniu jego śmierci.

art. 128. więcej Art. 128. 1. Funkcjonariuszowi zawieszonemu w czynnościach służbowych
zawiesza się od najbliższego terminu płatności 50% należnego uposażenia.
2. Okres zawieszenia w czynnościach służbowych, o którym mowa w ust. 1, nie
podlega wliczeniu do okresu służby funkcjonariusza, od którego zależy wysokość
uposażenia, wysokość innych świadczeń pieniężnych lub prawo do nich oraz wymiar
urlopu wypoczynkowego, a także innych rodzajów urlopów przysługujących
funkcjonariuszowi. Do ustalania wymiaru urlopów stosuje się przepis art. 89g.
3. Po zakończeniu postępowania karnego lub dyscyplinarnego w sprawie o czyn
stanowiący podstawę zawieszenia w czynnościach służbowych funkcjonariusz
otrzymuje zawieszoną część uposażenia oraz obligatoryjne jego podwyżki
wprowadzone w okresie zawieszenia, jeżeli:
1) nie został ukarany karą dyscyplinarną wydalenia ze służby;
2) postępowanie karne zostało zakończone prawomocnym wyrokiem
uniewinniającym bądź umorzeniem ze względu na okoliczności wymienione
w art. 17 § 1 pkt 1–3 i 6 Kodeksu postępowania karnego, nawet po zwolnieniu ze służby.
4. W przypadku gdy postępowanie dyscyplinarne albo karne w sprawie o czyn
stanowiący podstawę zawieszenia zakończyło się w sposób określony w ust. 3, okres
zawieszenia w czynnościach służbowych wlicza się do okresu służby, od którego
zależy wysokość lub wymiar należności pieniężnych oraz urlopów, o których mowa
w ust. 2, lub prawo do nich.
5. Należności pieniężne, o których mowa w ust. 3 i 4, wypłaca się wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres zawieszenia w czynnościach
służbowych, na wniosek funkcjonariusza, w terminie miesiąca od dnia otrzymania
przez właściwą jednostkę organizacyjną Straży Granicznej pisemnej informacji
o prawomocnym zakończeniu postępowania dyscyplinarnego albo karnego, o czyn
stanowiący podstawę zawieszenia w czynnościach służbowych.

art. 129. więcej Art. 129. (uchylony).

art. 130. więcej Art. 130. 1. Funkcjonariuszowi, który samowolnie opuścił miejsce pełnienia
służby albo pozostaje poza nim lub nie podejmuje służby, zawiesza się uposażenie od
najbliższego terminu płatności. Jeżeli funkcjonariusz pobrał już za czas
nieusprawiedliwionej nieobecności uposażenie, potrąca mu się odpowiednią część
uposażenia przy najbliższej wypłacie.
2. W razie uznania nieobecności za usprawiedliwioną, wypłaca się
funkcjonariuszowi zawieszone uposażenie; w przypadku nieobecności
nieusprawiedliwionej funkcjonariusz traci za każdy dzień nieobecności 1/30 część
uposażenia miesięcznego.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie zawinionej niemożności
pełnienia przez funkcjonariusza obowiązków służbowych.
4. Funkcjonariuszowi, który rozpoczyna urlop bezpłatny w ciągu miesiąca
kalendarzowego, przysługuje uposażenie w wysokości 1/30 uposażenia miesięcznego
za każdy dzień poprzedzający dzień rozpoczęcia urlopu bezpłatnego. Jeżeli
funkcjonariusz pobrał już uposażenie za czas urlopu bezpłatnego, potrąca mu się
odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie.

art. 131. więcej Art. 131. 1. Z uposażenia funkcjonariuszy mogą być dokonywane potrącenia na
podstawie sądowych i administracyjnych tytułów wykonawczych oraz na podstawie
przepisów szczególnych – na zasadach określonych w przepisach o egzekucji sądowej
lub postępowaniu egzekucyjnym w administracji albo w innych przepisach
szczególnych, jeżeli dalsze przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej.
2. Przez uposażenie, o którym mowa w ust. 1, rozumie się uposażenie
zasadnicze, dodatki do uposażenia, odprawę wymienioną w art. 118 oraz świadczenia
określone w art. 116 i 121.
3. (uchylony)
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
jednostki organizacyjne właściwe do dokonywania potrąceń z uposażenia oraz tryb
postępowania w tych sprawach, uwzględniając przypadki dokonywania potrąceń
z uposażenia, w tym potrąceń za zgodą funkcjonariusza i w trybie bezegzekucyjnym,
oraz sposób ich dokonywania.

art. 132. więcej Art. 132. Przepisu art. 131 ust. 1 i 2 nie stosuje się do zaliczek pobieranych do
rozliczenia, a w szczególności na koszty podróży służbowej, delegacji i przeniesienia.
Należności te potrąca się z uposażenia w pełnej wysokości, niezależnie od potrąceń
z innych tytułów.

art. 133. więcej Art. 133. (uchylony).

art. 134. więcej Art. 134. Funkcjonariusz odpowiada dyscyplinarnie za popełnienie przewinienia
dyscyplinarnego polegającego na naruszeniu dyscypliny służbowej lub
nieprzestrzeganiu zasad etyki zawodowej.

Art. 134a. 1. Funkcjonariusz za czyn stanowiący przewinienie dyscyplinarne,
wypełniający jednocześnie znamiona przestępstwa lub wykroczenia albo przestępstwa
skarbowego lub wykroczenia skarbowego, podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej
niezależnie od odpowiedzialności karnej.
2. W przypadku czynu stanowiącego przewinienie dyscyplinarne,
wypełniającego jednocześnie znamiona wykroczenia lub wykroczenia skarbowego,
w przypadku czynu mniejszej wagi lub ukarania grzywną przełożony dyscyplinarny
może nie wszczynać postępowania dyscyplinarnego, a wszczęte postępowanie umorzyć.

Art. 134aa. 1. W przypadku czynu stanowiącego przewinienie dyscyplinarne
mniejszej wagi przełożony dyscyplinarny może odstąpić od wszczęcia postępowania
dyscyplinarnego i przeprowadzić ze sprawcą przewinienia dyscyplinarnego
udokumentowaną w formie notatki rozmowę dyscyplinującą.
2. Rozmowę dyscyplinującą, o której mowa w ust. 1, można przeprowadzić
w terminie do 30 dni od dnia powzięcia przez przełożonego dyscyplinarnego
wiadomości o popełnieniu przewinienia dyscyplinarnego. Rozmowa ta polega na
wytknięciu funkcjonariuszowi niewłaściwego postępowania oraz uprzedzeniu go
o możliwości zastosowania innych środków dyscyplinujących, a także wszczęcia
postępowania dyscyplinarnego i wymierzenia kary dyscyplinarnej w przypadku
ponownego popełnienia czynu, za który funkcjonariusz ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną.
3. Notatkę, o której mowa w ust. 1, włącza się do akt osobowych na okres 5 miesięcy.

art. 135. więcej Art. 135. 1. Naruszenie dyscypliny służbowej stanowi czyn funkcjonariusza
polegający na zawinionym przekroczeniu uprawnień lub niewykonaniu obowiązków
wynikających z przepisów prawa, w tym z rozkazów i poleceń wydanych przez
przełożonych uprawnionych na podstawie tych przepisów.
2. Naruszeniem dyscypliny służbowej jest w szczególności:
1) niedopełnienie obowiązków funkcjonariusza wynikających ze złożonego
ślubowania, a także z przepisów prawa;
2) odmowa wykonania lub niewykonanie rozkazu lub polecenia, z zastrzeżeniem
przypadku określonego w art. 63 ust. 2;
3) zaniechanie czynności służbowej albo wykonanie jej w sposób nieprawidłowy;
4) niedopełnienie obowiązków służbowych albo przekroczenie uprawnień
określonych w przepisach prawa;
5) świadome wprowadzenie w błąd przełożonego lub innego funkcjonariusza, jeżeli
spowodowało to lub mogło spowodować szkodę służbie, funkcjonariuszowi lub
innej osobie;
6) nadużycie zajmowanego stanowiska dla osiągnięcia korzyści majątkowej lub
osobistej;
7) postępowanie przełożonego w sposób przyczyniający się do rozluźnienia
dyscypliny służbowej wśród podległych mu funkcjonariuszy;
8) porzucenie służby;
9) samowolne oddalenie się z rejonu zakwaterowania lub nieusprawiedliwione
opuszczenie miejsca pełnienia służby lub niestawienie się w tym miejscu;
10) stawienie się do służby w stanie nietrzeźwości albo po użyciu alkoholu lub po
użyciu podobnie działającego środka, pełnienie jej w takim stanie, a także
spożywanie alkoholu lub używanie podobnie działającego środka w czasie służby;
11) umyślne naruszenie dóbr osobistych innego funkcjonariusza;
12) utrata służbowej broni palnej, amunicji lub legitymacji służbowej;
13) utrata przedmiotu stanowiącego wyposażenie służbowe, którego wykorzystanie
przez osoby nieuprawnione wyrządziło szkodę innej osobie lub stworzyło
zagrożenie dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa powszechnego;
14) ujawnienie informacji pozostającej w związku z wykonywaniem czynności
służbowych, jeżeli spowodowało to lub mogło spowodować szkodę służbie.
3. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne zostało wszczęte na wniosek sądu lub
prokuratora, organ wnioskujący informuje się o wyniku tego postępowania.

Art. 135a. Przewinienie dyscyplinarne jest zawinione wtedy, gdy
funkcjonariusz:
1) ma zamiar jego popełnienia, to jest chce je popełnić albo, przewidując możliwość
jego popełnienia, na to się godzi;
2) nie ma zamiaru jego popełnienia, popełnia je jednak na skutek niezachowania
ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość taką
przewidywał albo mógł i powinien przewidzieć.

Art. 135b. 1. Funkcjonariusz odpowiada dyscyplinarnie, jeżeli popełnia
przewinienie dyscyplinarne sam albo wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, a także
w przypadku, gdy kieruje popełnieniem przez innego funkcjonariusza przewinienia
dyscyplinarnego albo poleca jego popełnienie.
2. Funkcjonariusz odpowiada dyscyplinarnie także wówczas, gdy chcąc, aby
inny funkcjonariusz popełnił czyn stanowiący przewinienie dyscyplinarne, nakłania
go do tego.
3. Funkcjonariusz odpowiada dyscyplinarnie w przypadku, gdy chcąc, aby inny
funkcjonariusz popełnił czyn stanowiący przewinienie dyscyplinarne lub godząc się
na to, swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie.
4. Każdy z funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1–3, odpowiada w granicach
swojej winy, niezależnie od odpowiedzialności pozostałych osób.
5. Funkcjonariusz odpowiada dyscyplinarnie za popełnienie przewinienia
dyscyplinarnego za granicą.

Art. 135c. Dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu
w celu wykonania tego samego zamiaru lub z wykorzystaniem takiej samej
sposobności uważa się za jedno przewinienie dyscyplinarne.

Art. 135d. 1. Władzę dyscyplinarną w Straży Granicznej polegającą na prawie
do wszczynania postępowań dyscyplinarnych i rozstrzygania spraw dyscyplinarnych
sprawują:
1) minister właściwy do spraw wewnętrznych,
2) Komendant Główny Straży Granicznej,
3) Komendant BSWSG,
4) komendant oddziału Straży Granicznej,
5) komendant ośrodka szkolenia Straży Granicznej,
6) komendant ośrodka Straży Granicznej,
7) dowódca kontyngentu Straży Granicznej wydzielonego do realizacji zadań poza
granicami państwa, zwany dalej „dowódcą kontyngentu”
– zwani dalej „przełożonymi dyscyplinarnymi”.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych sprawuje władzę dyscyplinarną
wobec Komendanta Głównego Straży Granicznej oraz Komendanta BSWSG i jego
zastępców.
3. Komendant Główny Straży Granicznej sprawuje władzę dyscyplinarną wobec
wszystkich funkcjonariuszy.
4. Przełożeni dyscyplinarni sprawują władzę dyscyplinarną wobec
funkcjonariuszy pełniących służbę w podległych im jednostkach organizacyjnych
Straży Granicznej, z zastrzeżeniem art. 135f ust. 1, a w przypadku dowódcy
kontyngentu – w stosunku do funkcjonariuszy wchodzących w skład kontyngentu.
5. Komendant Główny Straży Granicznej może do dnia wydania postanowienia
o zamknięciu postępowania dowodowego wszczętego przez innego przełożonego
dyscyplinarnego, z wyjątkiem postępowania dyscyplinarnego wszczętego przez
ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli uzna to za uzasadnione
okolicznościami sprawy:
1) przejąć prowadzenie postępowania dyscyplinarnego albo
2) przekazać prowadzenie postępowania dyscyplinarnego innemu przełożonemu
dyscyplinarnemu.
6. Przełożony dyscyplinarny, któremu przekazano prowadzenie postępowania
dyscyplinarnego, sprawuje władzę dyscyplinarną wobec funkcjonariusza, przeciwko
któremu jest prowadzone postępowanie dyscyplinarne, wyłącznie w zakresie
przekazanej sprawy.

Art. 135e. 1. Funkcjonariusz, któremu powierzono pełnienie obowiązków na
danym stanowisku służbowym, sprawuje władzę dyscyplinarną przysługującą
funkcjonariuszowi powołanemu na to stanowisko.
2. Funkcjonariusz, który w zastępstwie wykonuje obowiązki na danym
stanowisku służbowym, sprawuje władzę dyscyplinarną przysługującą osobie zastępowanej.

Art. 135f. 1. Funkcjonariusz delegowany do czasowego pełnienia służby lub
funkcjonariusz, któremu powierzono pełnienie obowiązków służbowych w innej
jednostce organizacyjnej Straży Granicznej albo którego skierowano na przeszkolenie
lub naukę w jednostce organizacyjnej Straży Granicznej, podlega władzy
dyscyplinarnej przełożonego dyscyplinarnego w miejscu czasowego delegowania,
powierzenia obowiązków, nauki lub szkolenia.
2. Funkcjonariusz przeniesiony w toku postępowania dyscyplinarnego do
pełnienia służby w innej jednostce organizacyjnej Straży Granicznej z dniem
przeniesienia podlega władzy dyscyplinarnej przełożonego dyscyplinarnego
w nowym miejscu pełnienia służby.
3. Funkcjonariusz pozostający w dyspozycji podlega władzy dyscyplinarnej
przełożonego, w którego dyspozycji pozostaje.
4. Funkcjonariusz przebywający na urlopach związanych z rodzicielstwem,
urlopie bezpłatnym lub oddelegowany do wykonywania zadań poza Strażą Graniczną
podlega władzy dyscyplinarnej przełożonego dyscyplinarnego, któremu podlegał
przed udzieleniem mu urlopu lub oddelegowaniem, z zastrzeżeniem art. 11zg ust. 1
ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez
ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
5. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do funkcjonariusza po zakończeniu
oddelegowania do wykonywania zadań poza Strażą Graniczną, wobec którego
w okresie tego oddelegowania zostało wszczęte i niezakończone postępowanie dyscyplinarne.

Art. 135g. Spory o właściwość w sprawach dyscyplinarnych między
przełożonymi dyscyplinarnymi, o których mowa w art. 135d ust. 1 pkt 3–7, rozstrzyga
Komendant Główny Straży Granicznej.

art. 136. więcej Art. 136. 1. Funkcjonariuszowi mogą być wymierzane kary dyscyplinarne:
1) upomnienie;
2) nagana;
3) (uchylony)
4) (uchylony)
5) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku;
6) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe;
7) obniżenie stopnia;
8) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby;
9) wydalenie ze służby.
2. Prawomocne wymierzenie kary, o której mowa w ust. 1 pkt 9, powoduje zakaz
przyjęcia do Straży Granicznej przez okres 10 lat.
3. W stosunku do funkcjonariuszy w służbie kandydackiej oprócz kar
wymienionych w ust. 1 można ponadto orzec zakaz opuszczania miejsca
zakwaterowania na okres nie dłuższy niż 15 dni.
4. Karę obniżenia stopnia można wymierzyć obok kary wyznaczenia na niższe
stanowisko, ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby oraz wydalenia ze służby.

Art. 136a. (uchylony).

Art. 136aa. 1. Podstawę wszelkich rozstrzygnięć w postępowaniach
dyscyplinarnych stanowią ustalenia faktyczne.
2. Przełożony dyscyplinarny i rzecznik dyscyplinarny kształtują swoje
przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów ocenianych
swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań
wiedzy i doświadczenia życiowego.
3. Przełożony dyscyplinarny i rzecznik dyscyplinarny rozstrzygają samodzielnie
zagadnienia faktyczne i prawne oraz nie są związani rozstrzygnięciem sądu lub innego
organu. Prawomocne rozstrzygnięcia sądu kształtujące prawo lub stosunek prawny są
jednak wiążące.

Art. 136b. Kary dyscyplinarne wymierza:
1) minister właściwy do spraw wewnętrznych – w zakresie kar dyscyplinarnych,
o których mowa w art. 136 ust. 1;
2) Komendant Główny Straży Granicznej, Komendant BSWSG, komendant
oddziału Straży Granicznej, komendant ośrodka szkolenia Straży Granicznej
i komendant ośrodka Straży Granicznej – w zakresie kar dyscyplinarnych,
o których mowa w art. 136 ust. 1 i 3;
3) dowódca kontyngentu – w zakresie kar dyscyplinarnych, o których mowa
w art. 136 ust. 1 pkt 1 i 2.

Art. 136ba. 1. Jeżeli zachodzą wątpliwości co do popełnienia przewinienia
dyscyplinarnego, jego kwalifikacji prawnej albo osoby sprawcy, przed wszczęciem
postępowania dyscyplinarnego przełożony dyscyplinarny zleca przeprowadzenie
czynności wyjaśniających.
2. Rozpoczęcie czynności wyjaśniających następuje w drodze postanowienia.
3. Postanowienie, o którym mowa w ust. 2, zawiera:
1) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe przełożonego dyscyplinarnego;
2) datę i miejsce wydania;
3) podstawę prawną;
4) datę otrzymania przez przełożonego dyscyplinarnego informacji
uzasadniających przeprowadzenie czynności wyjaśniających;
5) określenie okoliczności stanowiących przedmiot czynności wyjaśniających;
6) wskazanie rzecznika dyscyplinarnego do prowadzenia czynności wyjaśniających;
7) podpis przełożonego dyscyplinarnego i urzędową pieczęć jednostki
organizacyjnej Straży Granicznej albo urzędową pieczęć ministra właściwego do
spraw wewnętrznych.
4. Jeżeli w toku czynności wyjaśniających zostały ujawnione inne okoliczności
wskazujące na możliwość popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, rzecznik
dyscyplinarny za zgodą przełożonego dyscyplinarnego może poszerzyć zakres
okoliczności stanowiących przedmiot czynności wyjaśniających, o których mowa w ust. 3 pkt 5.
5. Czynności wyjaśniające kończy się w terminie 30 dni od dnia wydania
postanowienia, a w szczególnych przypadkach ze względu na charakter sprawy
czynności wyjaśniające za zgodą przełożonego dyscyplinarnego mogą być
kontynuowane w terminie nie dłuższym niż 60 dni od dnia wydania postanowienia,
o którym mowa w ust. 2.
6. W toku czynności wyjaśniających nie przeprowadza się dowodu z opinii
biegłego ani czynności wymagających spisania protokołu.
7. Z przeprowadzonych czynności wyjaśniających rzecznik dyscyplinarny
sporządza sprawozdanie, w którym w szczególności przedstawia wnioski dotyczące
wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, odstąpienia od wszczęcia postępowania
dyscyplinarnego albo odstąpienia od wszczęcia postępowania dyscyplinarnego
i przeprowadzenia rozmowy dyscyplinującej ze sprawcą przewinienia dyscyplinarnego.
8. W przypadku wszczęcia postępowania dyscyplinarnego materiały zebrane
podczas przeprowadzania czynności wyjaśniających stają się materiałami
postępowania dyscyplinarnego.

Art. 136bb. 1. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna się niezwłocznie, jeżeli
zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przez funkcjonariusza czynu
stanowiącego przewinienie dyscyplinarne.
2. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna się z dniem wydania postanowienia
o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego. Funkcjonariusza, w przypadku którego
wydano postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, uważa się za obwinionego.
3. Celem postępowania dyscyplinarnego jest w szczególności:
1) ustalenie, czy czyn, którego popełnienie zarzucono obwinionemu, został
popełniony i czy obwiniony jest jego sprawcą;
2) wyjaśnienie przyczyn i okoliczności popełnienia czynu, o którym mowa w pkt 1;
3) zebranie i utrwalenie dowodów w sprawie.
4. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna przełożony dyscyplinarny:
1) z urzędu;
2) na wniosek przełożonego funkcjonariusza;
3) na polecenie przełożonego, któremu podlega służbowo przełożony dyscyplinarny;
4) na żądanie sądu lub prokuratora;
5) wskutek wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 136bf ust. 1.
5. Przełożony dyscyplinarny może wszcząć postępowanie dyscyplinarne także
na wniosek innego zainteresowanego organu, instytucji lub pokrzywdzonego.
6. Pokrzywdzonym jest osoba, której dobro prawne zostało bezpośrednio
naruszone zachowaniem funkcjonariusza stanowiącym przewinienie dyscyplinarne.

Art. 136bc. 1. Nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego po upływie
90 dni od dnia powzięcia przez przełożonego dyscyplinarnego wiadomości
o popełnieniu przewinienia dyscyplinarnego.
2. Jeżeli funkcjonariusz z powodu nieobecności w służbie nie ma możliwości
złożenia wyjaśnień, bieg terminu, o którym mowa w ust. 1, nie rozpoczyna się,
a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia stawienia się funkcjonariusza do służby.
3. Nie można wymierzyć funkcjonariuszowi kary dyscyplinarnej po upływie
2 lat od dnia popełnienia przewinienia dyscyplinarnego.
4. Zawieszenie postępowania dyscyplinarnego wstrzymuje bieg terminu,
o którym mowa w ust. 3.
5. W przypadku gdy przewinienie dyscyplinarne stanowi jednocześnie
przestępstwo lub wykroczenie albo przestępstwo skarbowe lub wykroczenie
skarbowe, przedawnienie karalności dyscyplinarnej następuje z upływem okresu
przedawnienia ich karalności.

Art. 136bd. Postępowania dyscyplinarnego nie wszczyna się, jeżeli:
1) czynności wyjaśniające nie potwierdziły popełnienia czynu stanowiącego
przewinienie dyscyplinarne;
2) upłynęły terminy określone w art. 136bc ust. 1, 3 lub 5;
3) postępowanie dyscyplinarne w sprawie tego samego czynu i tego samego
funkcjonariusza zostało prawomocnie zakończone lub wszczęte wcześniej toczy się.

Art. 136be. 1. Przełożony dyscyplinarny może wydać orzeczenie bez
wszczynania postępowania dyscyplinarnego, jeżeli okoliczności popełnionego czynu
i wina funkcjonariusza nie budzą wątpliwości oraz nie zachodzi potrzeba wymierzenia
kary dyscyplinarnej surowszej niż nagana.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, orzeczenie wydaje się po
wysłuchaniu funkcjonariusza i złożeniu przez niego wyjaśnienia na piśmie oraz
wyrażeniu pisemnej zgody na poddanie się karze dyscyplinarnej bez prowadzenia
postępowania dyscyplinarnego.
3. Po wszczęciu postępowania dyscyplinarnego do czasu zakończenia
pierwszego przesłuchania w charakterze obwinionego obwiniony może złożyć
wniosek o dobrowolne poddanie się karze dyscyplinarnej.
4. Przełożony dyscyplinarny może uwzględnić wniosek o dobrowolne poddanie
się karze dyscyplinarnej, jeżeli okoliczności popełnienia przewinienia
dyscyplinarnego i wina obwinionego nie budzą wątpliwości, a charakter popełnionego
przewinienia nie uzasadnia wymierzenia kary dyscyplinarnej surowszej niż nagana.
Czynności, o których mowa w art. 136bs, nie przeprowadza się.
5. W przypadku uwzględnienia wniosku o dobrowolne poddanie się karze
dyscyplinarnej przełożony dyscyplinarny wydaje orzeczenie.
6. Od orzeczeń, o których mowa w ust. 1 lub 5, funkcjonariuszowi przysługuje
odwołanie na zasadach dotyczących odwołań od orzeczeń wydanych po
przeprowadzeniu postępowania dyscyplinarnego.
7. Jeżeli odwołanie od orzeczenia, o którym mowa w ust. 5, dotyczy kontynuacji
postępowania dyscyplinarnego, przełożony dyscyplinarny, który wydał orzeczenie,
uchyla wydane orzeczenie i kontynuuje postępowanie, o którym mowa w ust. 3.
8. W przypadku uchylenia w postępowaniu odwoławczym orzeczenia, o którym
mowa w ust. 5, i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia, przełożony
dyscyplinarny kontynuuje postępowanie dyscyplinarne, o którym mowa w ust. 3.
9. Cofnięcie odwołania, o którym mowa w ust. 6, jest niedopuszczalne.

Art. 136bf. 1. Jeżeli funkcjonariusz nie zgadza się z wytkniętym mu
niewłaściwym postępowaniem podczas rozmowy dyscyplinującej, o której mowa
w art. 134aa ust. 2, w terminie 5 dni od dnia zapoznania się z notatką z tej rozmowy może wnieść do przełożonego dyscyplinarnego pisemny sprzeciw, zwany dalej
„sprzeciwem”. O prawie do wniesienia sprzeciwu funkcjonariusza poucza się podczas
rozmowy dyscyplinującej, a treść pouczenia zawiera się w notatce z tej rozmowy.
Przepis art. 136bz ust. 1 stosuje się odpowiednio.
2. Wniesienie sprzeciwu powoduje wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.
Przepisy art. 136bk ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
3. Brak wniesienia sprzeciwu powoduje włączenie notatki z przeprowadzonej
rozmowy dyscyplinującej do akt osobowych funkcjonariusza, z którym była
przeprowadzona ta rozmowa. W przypadku wniesienia sprzeciwu notatkę
z przeprowadzonej rozmowy dyscyplinującej włącza się do akt postępowania dyscyplinarnego.
4. W przypadku wniesienia sprzeciwu i braku możliwości wszczęcia
postępowania dyscyplinarnego w związku z upływem terminów określonych
w art. 136bc ust. 1, 3 lub 5 notatka z przeprowadzonej rozmowy dyscyplinującej
podlega zniszczeniu.
5. W przypadku wniesienia sprzeciwu po upływie terminu, o którym mowa
w ust. 1, przełożony dyscyplinarny wydaje postanowienie o odmowie przyjęcia
sprzeciwu. Na postanowienie przysługuje zażalenie w terminie 7 dni od dnia
doręczenia postanowienia. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem przełożonego
dyscyplinarnego do Komendanta Głównego Straży Granicznej. Jeżeli postanowienie
wydał minister właściwy do spraw wewnętrznych albo Komendant Główny Straży
Granicznej, przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Przepis art. 136bz
ust. 1 stosuje się odpowiednio.
6. Rozmowę dyscyplinującą przeprowadza przełożony dyscyplinarny.
W uzasadnionym przypadku przełożony dyscyplinarny może na piśmie upoważnić do
przeprowadzenia w jego imieniu rozmowy dyscyplinującej funkcjonariusza w stopniu
nie niższym od stopnia posiadanego przez funkcjonariusza, z którym ma być
prowadzona ta rozmowa, lub zajmującego co najmniej równorzędne z tym
funkcjonariuszem stanowisko służbowe.
7. Upoważnienie do przeprowadzenia rozmowy dyscyplinującej zawiera:
1) podstawę prawną;
2) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe upoważnionego funkcjonariusza;
3) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe funkcjonariusza, z którym ma
być prowadzona rozmowa dyscyplinująca;
4) określenie czynu, w związku z którym rozmowa dyscyplinująca ma być
prowadzona, wraz z jego kwalifikacją prawną;
5) określenie przesłanek, jakie spowodowały podjęcie przez przełożonego
dyscyplinarnego rozstrzygnięcia o przeprowadzeniu w danym przypadku
rozmowy dyscyplinującej;
6) określenie terminu, w jakim przeprowadza się rozmowę dyscyplinującą.
8. Przełożony dyscyplinarny, jednocześnie z upoważnieniem do
przeprowadzenia w jego imieniu rozmowy dyscyplinującej, udziela
funkcjonariuszowi upoważnionemu do jej przeprowadzenia pisemnych wytycznych
dotyczących przeprowadzenia rozmowy, a w szczególności wskazuje informacje lub
okoliczności, jakie podnosi się, wytykając niewłaściwe postępowanie
funkcjonariuszowi, z którym rozmowa dyscyplinująca ma być prowadzona.
9. Notatkę z rozmowy dyscyplinującej funkcjonariusz upoważniony do jej
przeprowadzenia przedstawia przełożonemu dyscyplinarnemu przed jej przekazaniem
do akt osobowych funkcjonariusza, z którym była przeprowadzona rozmowa.

Art. 136bg. 1. Postępowanie dyscyplinarne oraz czynności wyjaśniające,
o których mowa w art. 136ba, prowadzi rzecznik dyscyplinarny.
2. Przełożony dyscyplinarny powołuje rzeczników dyscyplinarnych na okres
4 lat spośród funkcjonariuszy w służbie stałej.
3. Przełożony dyscyplinarny do prowadzenia postępowania dyscyplinarnego
oraz czynności wyjaśniających, o których mowa w art. 136ba, wyznacza rzecznika
dyscyplinarnego w stopniu co najmniej:
1) młodszego chorążego Straży Granicznej – jeżeli postępowanie ma dotyczyć
funkcjonariusza posiadającego stopień w korpusie szeregowych, podoficerów
lub chorążych;
2) podporucznika Straży Granicznej – jeżeli postępowanie ma dotyczyć
funkcjonariusza posiadającego stopień podporucznika, porucznika lub kapitana
Straży Granicznej;
3) majora Straży Granicznej – jeżeli postępowanie ma dotyczyć funkcjonariusza
posiadającego stopień majora Straży Granicznej lub wyższy.

Art. 136bh. 1. Przełożony dyscyplinarny odwołuje rzecznika dyscyplinarnego
w przypadkach:
1) zaistnienia okoliczności, które stanowią podstawę zwolnienia go ze służby
w Straży Granicznej;
2) prawomocnego wymierzenia mu kary dyscyplinarnej;
3) przeniesienia go do innej jednostki organizacyjnej Straży Granicznej
niepodlegającej bezpośrednio przełożonemu dyscyplinarnemu.
2. Przełożony dyscyplinarny może odwołać rzecznika dyscyplinarnego na jego
uzasadniony wniosek.
3. Rzecznik dyscyplinarny za zgodą przełożonego dyscyplinarnego może
skorzystać z pomocy innego rzecznika dyscyplinarnego przy przeprowadzaniu
czynności dowodowych.

Art. 136bi. 1. Przełożony dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny podlegają
wyłączeniu z udziału w postępowaniu dyscyplinarnym, jeżeli:
1) sprawa dotyczy ich bezpośrednio;
2) są małżonkami obwinionego, jego obrońcy lub pokrzywdzonego albo pozostają
we wspólnym pożyciu z jedną z tych osób;
3) są krewnymi lub powinowatymi obwinionego lub pokrzywdzonego w linii
prostej, a w linii bocznej do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa
osób wymienionych w pkt 2, albo są związani z jedną z tych osób węzłem
przysposobienia, opieki lub kurateli;
4) byli świadkami zdarzenia lub w tej sprawie byli przesłuchani w charakterze
świadka;
5) między nimi a obwinionym lub pokrzywdzonym zachodzi stosunek osobisty
mogący wywołać wątpliwości co do bezstronności prowadzącego postępowanie;
6) są podwładnymi obwinionego, jego obrońcy lub pokrzywdzonego.
2. Przełożonego dyscyplinarnego i rzecznika dyscyplinarnego można wyłączyć
z udziału w postępowaniu dyscyplinarnym także z innych uzasadnionych przyczyn.
3. Przełożony dyscyplinarny i rzecznik dyscyplinarny badają z urzędu, czy nie
zachodzą okoliczności uzasadniające ich wyłączenie z udziału w postępowaniu
dyscyplinarnym.
4. Wyłączenie rzecznika dyscyplinarnego lub przełożonego dyscyplinarnego
z udziału w postępowaniu dyscyplinarnym może nastąpić również na wniosek
obwinionego lub jego obrońcy, jeżeli został ustanowiony.
5. O zaistnieniu okoliczności, o których mowa w ust. 1 lub 2, przełożony
dyscyplinarny, o którym mowa w art. 135d ust. 1 pkt 3–7, i rzecznik dyscyplinarny
zawiadamiają niezwłocznie pisemnie odpowiednio Komendanta Głównego Straży
Granicznej albo przełożonego dyscyplinarnego.
6. O wyłączeniu albo odmowie wyłączenia rzecznika dyscyplinarnego
rozstrzyga przełożony dyscyplinarny w drodze postanowienia. Do dnia wydania tego
postanowienia rzecznik dyscyplinarny podejmuje czynności niecierpiące zwłoki.
7. Komendant Główny Straży Granicznej wydaje postanowienie o wyłączeniu
albo odmowie wyłączenia przełożonego dyscyplinarnego, o którym mowa w art. 135d
ust. 1 pkt 2–7. Do dnia wydania postanowienia przełożony dyscyplinarny podejmuje
czynności niecierpiące zwłoki.

Art. 136bj. 1. W przypadku wyłączenia przełożonego dyscyplinarnego z udziału
w postępowaniu dyscyplinarnym, postępowanie dyscyplinarne przejmuje Komendant
Główny Straży Granicznej albo wyznacza przełożonego dyscyplinarnego
z równorzędnej jednostki organizacyjnej Straży Granicznej.
2. W przypadku wyłączenia Komendanta Głównego Straży Granicznej z udziału
w postępowaniu dyscyplinarnym, postępowanie dyscyplinarne przejmuje jeden z jego zastępców.
3. W przypadku wyłączenia rzecznika dyscyplinarnego z udziału
w postępowaniu dyscyplinarnym, postępowanie dyscyplinarne przejmuje do
prowadzenia inny wyznaczony rzecznik dyscyplinarny.

Art. 136bk. 1. Wszczęcie postępowania dyscyplinarnego następuje w drodze
postanowienia, którego odpis niezwłocznie doręcza się obwinionemu. Zawiadomienie
o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego doręcza się także sądowi, prokuratorowi
oraz organowi, instytucji lub pokrzywdzonemu, jeżeli postępowanie dyscyplinarne
zostało wszczęte na ich wniosek.
2. Postanowienie zawiera:
1) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe przełożonego dyscyplinarnego;
2) datę i miejsce wydania;
3) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe obwinionego;
4) podstawę prawną;
5) datę otrzymania przez przełożonego dyscyplinarnego informacji uzasadniającej
podejrzenie popełnienia przez funkcjonariusza zarzucanego mu czynu;
6) określenie czynu zarzucanego obwinionemu, wraz z jego kwalifikacją prawną;
7) uzasadnienie faktyczne czynu zarzucanego obwinionemu;
8) wyznaczenie rzecznika dyscyplinarnego do prowadzenia postępowania
dyscyplinarnego z podaniem stopnia, imienia, nazwiska i stanowiska służbowego;
9) podpis przełożonego dyscyplinarnego i urzędową pieczęć jednostki
organizacyjnej Straży Granicznej albo urzędową pieczęć ministra właściwego do
spraw wewnętrznych;
10) pouczenie o uprawnieniach przysługujących obwinionemu w toku postępowania
dyscyplinarnego.
3. Jeżeli w toku postępowania dyscyplinarnego okaże się, że obwinionemu
należy zarzucić ponadto czyn nieobjęty postanowieniem o wszczęciu postępowania
dyscyplinarnego albo czyn w zmienionej w istotny sposób postaci, wydaje się
postanowienie o zmianie lub uzupełnieniu zarzutów. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się
odpowiednio.
4. W przypadku uchylenia w postępowaniu odwoławczym orzeczenia, o którym
mowa w art. 136be ust. 1, i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia za dzień
wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przyjmuje się dzień wydania orzeczenia,
o którym mowa w art. 136be ust. 1.
5. W przypadku przywrócenia do służby funkcjonariusza, wobec którego
prowadzone w dniu jego zwolnienia ze służby postępowanie dyscyplinarne zostało
umorzone na podstawie art. 136bv ust. 1 pkt 5, przełożony dyscyplinarny wydaje
postanowienie o uchyleniu orzeczenia o umorzeniu tego postępowania
dyscyplinarnego, o ile nie nastąpiło przedawnienie wymierzenia kary dyscyplinarnej
za czyn będący przedmiotem tego postępowania, oraz wyznacza rzecznika
dyscyplinarnego do prowadzenia postępowania dyscyplinarnego.

Art. 136bl. 1. Rzecznik dyscyplinarny zbiera dowody i podejmuje czynności
niezbędne do wyjaśnienia sprawy, w szczególności przesłuchuje obwinionego,
świadków i pokrzywdzonego, dokonuje oględzin, konfrontacji, okazania oraz
dokonuje odtworzenia przebiegu stanowiących przedmiot rozpoznania zdarzeń lub ich
fragmentów. Zleca lub występuje do przełożonego dyscyplinarnego o zlecenie
przeprowadzenia odpowiednich badań, ekspertyz i tłumaczeń oraz zasięga
niezbędnych opinii.
2. Otrzymane przez Straż Graniczną w związku z realizacją jej ustawowych
zadań pisma sporządzone w języku obcym włącza się do akt postępowania
dyscyplinarnego łącznie z tłumaczeniami wykonanymi przez komórki organizacyjne
wyodrębnione w strukturze jednostek organizacyjnych Straży Granicznej
sporządzające tego rodzaju tłumaczenia na potrzeby Straży Granicznej.
3. O przeprowadzenie czynności poza miejscowością, w której toczy się
postępowanie, przełożony dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny może zwrócić się
do kierownika jednostki organizacyjnej Straży Granicznej właściwego dla miejsca,
w którym czynność ta ma być dokonana. Czynność przeprowadza rzecznik
dyscyplinarny wyznaczony przez kierownika tej jednostki organizacyjnej.
4. Z czynności, o których mowa w ust. 1 zdanie pierwsze, sporządza się
protokół. Z innych czynności sporządza się protokół, jeżeli przepis szczególny tego
wymaga albo przełożony dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny uzna to za
potrzebne. W pozostałych przypadkach można ograniczyć się do sporządzenia notatki
urzędowej. Protokół sporządza rzecznik dyscyplinarny lub funkcjonariusz
wyznaczony do protokołowania, a w przypadku, o którym mowa w ust. 3 – rzecznik
dyscyplinarny wyznaczony przez kierownika tej jednostki organizacyjnej.
5. Protokół zawiera:
1) oznaczenie czynności, jej czasu i miejsca, osób w niej uczestniczących lub przy
niej obecnych oraz charakteru ich uczestnictwa;
2) opis przebiegu czynności;
3) w miarę potrzeby:
a) stwierdzenie innych okoliczności dotyczących przebiegu czynności,
b) oświadczenia i wnioski uczestników czynności,
c) pouczenie o uprawnieniach i obowiązkach.
6. Jeżeli czyn będący przedmiotem postępowania dyscyplinarnego jest lub był
przedmiotem innego postępowania, w tym postępowania przygotowawczego,
przełożony dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny może zwrócić się do
właściwego organu o udostępnienie akt tego postępowania w całości lub w części. Za
zgodą tego organu, potrzebne odpisy lub wyciągi z udostępnionych akt włącza się do
akt postępowania dyscyplinarnego.
7. Rzecznik dyscyplinarny, w razie ustalenia w toku postępowania
dyscyplinarnego, że obwinionemu należy zarzucić czyn, który nie był objęty
postanowieniem o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, albo czyn w zmienionej
w istotny sposób postaci, występuje do przełożonego dyscyplinarnego z wnioskiem
o zmianę lub uzupełnienie zarzutów.
8. Rzecznik dyscyplinarny w toku postępowania dyscyplinarnego wydaje
postanowienia, jeżeli ich wydanie nie jest zastrzeżone do kompetencji przełożonego dyscyplinarnego.
9. Rzecznik dyscyplinarny prowadzi spis akt postępowania dyscyplinarnego zawierający:
1) liczbę porządkową;
2) numer arkusza;
3) nazwę dokumentu;
4) datę wykonania dokumentu;
5) uwagi.

Art. 136bm. 1. W toku postępowania dyscyplinarnego obwiniony ma prawo do:
1) odmowy składania wyjaśnień;
2) zgłaszania wniosków dowodowych;
3) przeglądania akt postępowania dyscyplinarnego oraz sporządzania z nich
notatek, fotokopii lub odpisów;
4) korzystania z pomocy obrońcy, którym może być wskazany przez obwinionego
funkcjonariusz Straży Granicznej, adwokat albo radca prawny;
5) wnoszenia zażaleń na postanowienia, o których mowa w ust. 3, art. 136bp ust. 3,
art. 136bs ust. 5 i art. 137c ust. 7.
2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 5, przysługują również
obrońcy obwinionego.
3. Rzecznik dyscyplinarny może, w drodze postanowienia, odmówić
udostępnienia akt, jeżeli sprzeciwia się temu dobro postępowania dyscyplinarnego. Na
postanowienie przysługuje zażalenie.
4. Ustanowienie obrońcy uprawnia go do działania w całym postępowaniu
dyscyplinarnym, nie wyłączając czynności po uprawomocnieniu się orzeczenia, jeżeli
nie zawiera ograniczeń. O zmianie zakresu pełnomocnictwa uprawniającego do
działania w postępowaniu dyscyplinarnym lub o jego cofnięciu obwiniony
niezwłocznie zawiadamia obrońcę oraz rzecznika dyscyplinarnego.
5. Obrońca nie może podejmować czynności na niekorzyść obwinionego. Może
on zrezygnować z reprezentowania obwinionego w toku postępowania
dyscyplinarnego, zawiadamiając o tym obwinionego oraz rzecznika dyscyplinarnego.
Do czasu ustanowienia nowego obrońcy, jednak nie dłużej niż przez 14 dni od dnia
zawiadomienia obwinionego, obrońca jest obowiązany podejmować niezbędne czynności.
6. Udział obrońcy w postępowaniu dyscyplinarnym nie wyłącza osobistego
działania w nim obwinionego.
7. Orzeczenia, postanowienia, zawiadomienia i inne pisma, wydane w toku
postępowania, doręcza się niezwłocznie obwinionemu i jego obrońcy. Postanowienie
doręcza się również pokrzywdzonemu w przypadku, o którym mowa w art. 136bp
ust. 3.
8. W razie doręczenia obwinionemu i obrońcy w różnych terminach pisma, od
którego przysługuje odwołanie lub zażalenie, termin do złożenia odwołania lub
zażalenia liczy się od dnia doręczenia, które nastąpiło wcześniej.
9. Zażalenie na postanowienie wnosi się za pośrednictwem rzecznika
dyscyplinarnego do przełożonego dyscyplinarnego, a jeżeli postanowienie wydał ten
przełożony dyscyplinarny – do Komendanta Głównego Straży Granicznej za
pośrednictwem tego przełożonego. Jeżeli postanowienie wydał minister właściwy do
spraw wewnętrznych albo Komendant Główny Straży Granicznej, zażalenie nie
przysługuje, jednak obwiniony może zwrócić się odpowiednio do ministra właściwego
do spraw wewnętrznych albo Komendanta Głównego Straży Granicznej z wnioskiem
o ponowne rozpatrzenie sprawy.
10. Na postanowienia, o których mowa w ust. 9, zażalenia oraz wniosek
o ponowne rozpatrzenie sprawy wnosi się w terminie 3 dni od dnia doręczenia
postanowienia, z zastrzeżeniem art. 137c ust. 7. Przepis art. 136bz ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 136bn. 1. Wnioski dowodowe zgłasza się na piśmie rzecznikowi
dyscyplinarnemu, ze wskazaniem okoliczności, które mają być udowodnione.
2. Wniosek dowodowy oddala się, jeżeli:
1) przeprowadzenie dowodu jest niedopuszczalne;
2) okoliczność, która ma zostać udowodniona, jest już udowodniona zgodnie
z twierdzeniem wnioskodawcy;
3) okoliczności nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy lub dowodu nie da
się przeprowadzić;
4) wniosek dowodowy w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania;
5) wniosek dowodowy został złożony po zakreślonym terminie, o którym
wnioskodawca został zawiadomiony.
3. Oddalenie wniosku dowodowego następuje w drodze postanowienia.

Art. 136bo. 1. Postępowanie dowodowe zamyka się w terminie 30 dni od dnia
wszczęcia postępowania.
2. W uzasadnionych przypadkach przełożony dyscyplinarny może, w drodze
postanowienia, przedłużyć termin prowadzenia postępowania dowodowego do 3 miesięcy.
3. Komendant Główny Straży Granicznej, w drodze postanowienia, może
przedłużyć termin prowadzenia czynności dowodowych na czas oznaczony dłuższy niż 3 miesiące.
4. Wniosek o przedłużenie terminu prowadzenia postępowania dowodowego
w postępowaniu dyscyplinarnym składa się nie później niż 5 dni przed upływem tego
terminu. Przed wydaniem postanowienia o przedłużeniu terminu prowadzenia
postępowania dowodowego przełożony dyscyplinarny może zażądać niezwłocznego
przekazania akt postępowania.

Art. 136bp. 1. Przełożony dyscyplinarny może zawiesić postępowanie
dyscyplinarne, w drodze postanowienia, gdy zachodzi długotrwała przeszkoda
uniemożliwiająca prowadzenie postępowania.
2. Przełożony dyscyplinarny zawiesza postępowanie dyscyplinarne z dniem
przeniesienia obwinionego do innej jednostki organizacyjnej Straży Granicznej
i przekazuje materiały postępowania dyscyplinarnego przełożonemu dyscyplinarnemu
w nowym miejscu służby obwinionego.
3. Na postanowienie o zawieszeniu postępowania dyscyplinarnego obwinionemu
i pokrzywdzonemu przysługuje zażalenie, z wyjątkiem postanowienia, o którym
mowa w ust. 2. Jeżeli postanowienie wydał minister właściwy do spraw
wewnętrznych albo Komendant Główny Straży Granicznej, zażalenie nie przysługuje,
jednak obwiniony i pokrzywdzony mogą zwrócić się odpowiednio do ministra
właściwego do spraw wewnętrznych albo Komendanta Głównego Straży Granicznej
z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.
4. Zawieszenie postępowania dyscyplinarnego wstrzymuje bieg terminów.
5. Po ustaniu przyczyn uzasadniających zawieszenie postępowania
dyscyplinarnego przełożony dyscyplinarny wydaje postanowienie o podjęciu
zawieszonego postępowania.
6. Postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania dyscyplinarnego
w sprawie obwinionego przeniesionego do innej jednostki organizacyjnej Straży
Granicznej wydaje się niezwłocznie po otrzymaniu materiałów postępowania
dyscyplinarnego wszczętego w poprzednim miejscu służby obwinionego.

Art. 136bq. 1. Jeżeli przeciwko obwinionemu jest prowadzone postępowanie
dyscyplinarne obejmujące zarzuty popełnienia dwóch lub więcej czynów, a zebrane
na danym etapie postępowania dowody dają podstawy do uznania obwinionego
winnym popełnienia jednego z zarzuconych mu czynów, przełożony dyscyplinarny
może, w drodze postanowienia, wyłączyć ten czyn do odrębnego postępowania
dyscyplinarnego, bez względu na to, czy wyjaśniono wszystkie okoliczności
dotyczące pozostałych czynów objętych postępowaniem.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, zebrane w toku postępowania
dyscyplinarnego dowody dotyczące wyłączonego czynu stają się dowodami
odrębnego postępowania dyscyplinarnego.

Art. 136br. Choroba obwinionego, świadka i innego uczestnika postępowania
dyscyplinarnego stwierdzona zwolnieniem lekarskim usprawiedliwia nieobecność
tych osób podczas czynności objętych danym postępowaniem przez okresy nie dłuższe
niż łącznie 14 dni w ciągu całego postępowania dyscyplinarnego. Usprawiedliwienie
nieobecności z powodu choroby za każdy następny jej okres wymaga przedstawienia
zaświadczenia wystawionego przez lekarza uprawnionego do wystawiania
zaświadczeń potwierdzających niemożność stawienia się na wezwanie lub
zawiadomienie organu prowadzącego postępowanie karne.

Art. 136bs. 1. Jeżeli rzecznik dyscyplinarny uzna, że zostały wyjaśnione
wszystkie okoliczności sprawy, zapoznaje obwinionego i jego obrońcę z aktami
postępowania dyscyplinarnego.
2. Obrońca może zapoznać się z aktami postępowania dyscyplinarnego nie
później niż do dnia zapoznania obwinionego z tymi aktami.
3. Z czynności zapoznania obwinionego i jego obrońcy z aktami postępowania
dyscyplinarnego sporządza się protokół.
4. Odmowa obwinionego lub jego obrońcy zapoznania się z aktami
postępowania dyscyplinarnego lub złożenia podpisu stwierdzającego tę okoliczność
nie wstrzymuje postępowania. Rzecznik dyscyplinarny dokonuje w aktach
postępowania dyscyplinarnego wzmianki o odmowie obwinionego lub jego obrońcy
zapoznania się z tymi aktami. Nieusprawiedliwione niestawienie się obwinionego lub
jego obrońcy na czynność zapoznania się z aktami postępowania dyscyplinarnego jest
równoznaczne z odmową zapoznania się z tymi aktami.
5. Obwiniony ma prawo w terminie 3 dni od dnia zapoznania się z aktami
postępowania dyscyplinarnego zgłosić wniosek o ich uzupełnienie. Przepis art. 136bn stosuje się odpowiednio. Wniosek o uzupełnienie akt postępowania dyscyplinarnego
rozpatruje rzecznik dyscyplinarny. Na postanowienie o odmowie uzupełnienia akt
postępowania dyscyplinarnego obwinionemu przysługuje zażalenie.
6. Rzecznik dyscyplinarny po zapoznaniu obwinionego z aktami postępowania
dyscyplinarnego wydaje postanowienie o zamknięciu postępowania dowodowego
i sporządza w terminie 7 dni sprawozdanie z przeprowadzonego postępowania oraz
przekazuje akta postępowania dyscyplinarnego przełożonemu dyscyplinarnemu.
7. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 6, zawiera:
1) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe rzecznika dyscyplinarnego;
2) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe przełożonego dyscyplinarnego;
3) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe obwinionego;
4) określenie czynu zarzucanego obwinionemu, ze wskazaniem kwalifikacji prawnej;
5) opis ustalonego stanu faktycznego;
6) wnioski dotyczące orzeczenia dyscyplinarnego lub umorzenia postępowania
dyscyplinarnego, z uzasadnieniem i ze wskazaniem okoliczności łagodzących
lub obciążających.

Art. 136bt. Jeżeli przełożony dyscyplinarny uzna, że w przekazanych mu aktach
postępowania dyscyplinarnego są istotne braki, w terminie 14 dni od dnia przekazania
mu akt wydaje postanowienie o uchyleniu postanowienia o zakończeniu czynności
dowodowych i zwraca sprawę rzecznikowi dyscyplinarnemu w celu usunięcia
stwierdzonych braków w materiale dowodowym.

Art. 136bu. 1. Na podstawie zebranego w postępowaniu materiału dowodowego
przełożony dyscyplinarny wydaje orzeczenie o:
1) uniewinnieniu, jeżeli przeprowadzone postępowanie nie potwierdziło zarzutów
stawianych obwinionemu;
2) uznaniu winnym popełnienia czynu, za który obwiniony ponosi
odpowiedzialność dyscyplinarną, i o wymierzeniu kary dyscyplinarnej;
3) uznaniu winnym popełnienia czynu, za który obwiniony ponosi
odpowiedzialność dyscyplinarną, i o odstąpieniu od wymierzenia kary
dyscyplinarnej;
4) umorzeniu postępowania.
2. Przełożony dyscyplinarny w orzeczeniu może zmienić opis czynu lub jego
kwalifikację prawną w granicach czynu zarzucanego obwinionemu i jego kwalifikacji
prawnej.
3. Jeżeli w dniu wydania orzeczenia zachodzi okoliczność uzasadniająca
umorzenie postępowania w części, o umorzeniu rozstrzyga się w tym orzeczeniu.
4. Przełożony dyscyplinarny może odstąpić od ukarania, jeżeli stopień winy lub
stopień szkodliwości przewinienia dyscyplinarnego dla służby nie jest znaczny,
a właściwości i warunki osobiste obwinionego oraz dotychczasowy przebieg służby
uzasadniają przypuszczenie, że mimo odstąpienia od ukarania będzie on przestrzegał
dyscypliny służbowej oraz zasad etyki zawodowej.
5. Orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się nie później niż w terminie
14 dni od dnia zamknięcia postępowania dowodowego.
6. W przypadku gdy dowódca kontyngentu uzna, że należy wymierzyć karę
dyscyplinarną inną niż określona w art. 136 ust. 1 pkt 1 lub 2, akta postępowania
dyscyplinarnego przesyła niezwłocznie właściwemu przełożonemu dyscyplinarnemu
z wnioskiem o wymierzenie określonej kary dyscyplinarnej. Wniosek nie wiąże
przełożonego dyscyplinarnego. Orzeczenie przełożony dyscyplinarny wydaje nie
później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania akt.

Art. 136bv. 1. Postępowanie dyscyplinarne umarza się, jeżeli:
1) nastąpiło przedawnienie wymierzenia kary dyscyplinarnej;
2) postępowanie dyscyplinarne wszczęto po upływie terminu, o którym mowa
w art. 136bc ust. 1;
3) ustalono, że czyn stanowiący przewinienie dyscyplinarne przypisany
obwinionemu nie wypełnia znamion czynu stanowiącego przewinienie
dyscyplinarne;
4) obwiniony zmarł lub został uznany za zaginionego;
5) obwiniony przestał podlegać orzecznictwu dyscyplinarnemu;
6) postępowanie dyscyplinarne w sprawie tego samego czynu zarzuconego
obwinionemu zostało prawomocnie zakończone albo, wszczęte wcześniej, toczy się.
2. Postępowanie dyscyplinarne można umorzyć w przypadku:
1) długotrwałej choroby obwinionego;
2) wycofania wniosku, o którym mowa w art. 136bb ust. 5.
3. Orzeczenia o umorzeniu postępowania z uwagi na przedawnienie karalności
nie wydaje się, w przypadku gdy zebrane dowody uzasadniają uniewinnienie
obwinionego od popełnienia zarzuconego mu czynu.

Art. 136bw. 1. Obwinionemu wymierza się karę dyscyplinarną współmierną do
popełnionego przewinienia dyscyplinarnego oraz stopnia zawinienia.
2. Przy wymierzaniu kary dyscyplinarnej uwzględnia się rodzaj i wagę czynu,
skutki i okoliczności jego popełnienia, pobudki działania obwinionego, następstwa
negatywne dla służby, dotychczasowe wyniki w służbie, opinię służbową, okres
pozostawania w służbie oraz zachowanie się obwinionego przed popełnieniem i po
popełnieniu zarzuconego mu czynu, a także okoliczności, zarówno łagodzące, jak
i obciążające, istotne w sprawie.
3. Na zaostrzenie wymiaru kary dyscyplinarnej ma wpływ w szczególności
popełnienie przez obwinionego przewinienia dyscyplinarnego:
1) z motywacji zasługującej na szczególne potępienie, albo w stanie nietrzeźwości
albo po użyciu alkoholu lub po użyciu podobnie działającego środka;
2) w czasie odbywania uprzednio wymierzonej kary dyscyplinarnej, jak również
w czasie próby określonej w orzeczeniu o warunkowym zawieszeniu wykonania
kary lub warunkowym umorzeniu postępowania karnego;
3) wywołującego poważne skutki, zwłaszcza istotne zakłócenia realizacji zadań
Straży Granicznej lub naruszenie dobrego imienia Straży Granicznej;
4) w obecności podwładnego, wspólnie z nim lub na jego szkodę.
4. Na złagodzenie wymiaru kary dyscyplinarnej mają wpływ następujące
okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego:
1) nieumyślność jego popełnienia;
2) podjęcie przez funkcjonariusza starań o zmniejszenie jego skutków;
3) brak należytego doświadczenia zawodowego lub dostatecznych umiejętności
zawodowych;
4) dobrowolne poinformowanie przełożonego dyscyplinarnego o popełnieniu
przewinienia dyscyplinarnego przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego.
5. Przełożony dyscyplinarny uwzględnia okoliczności, o których mowa w ust. 1–
4, wyłącznie w odniesieniu do funkcjonariusza, którego one dotyczą.

Art. 136bx. 1. Orzeczenie dyscyplinarne zawiera:
1) stopień, imię, nazwisko i stanowisko przełożonego dyscyplinarnego, który
wydaje orzeczenie;
2) datę i miejsce wydania;
3) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe obwinionego;
4) określenie czynu zarzuconego obwinionemu wraz z jego kwalifikacją prawną;
5) rozstrzygnięcie w sprawie;
6) uzasadnienie faktyczne i prawne;
7) pouczenie o prawie do wniesienia odwołania;
8) podpis przełożonego dyscyplinarnego i urzędową pieczęć jednostki
organizacyjnej Straży Granicznej albo pieczęć ministra właściwego do spraw wewnętrznych.
2. Uzasadnienie faktyczne orzeczenia zawiera w szczególności wskazanie
faktów, które uznano za udowodnione, dowodów, na których się oparto, oraz
przyczyn, dla których innym dowodom odmówiono wiarygodności i mocy
dowodowej. W uzasadnieniu prawnym wyjaśnia się podstawy prawne orzeczenia
z przytoczeniem przepisów prawa. W uzasadnieniu faktycznym przytacza się ponadto
okoliczności, które wpłynęły na wymiar kary dyscyplinarnej lub na odstąpienie od
wymierzenia kary dyscyplinarnej.
3. Orzeczenie doręcza się niezwłocznie obwinionemu oraz jego obrońcy.
4. Oczywiste omyłki pisarskie i rachunkowe w orzeczeniu lub postanowieniu
można sprostować w każdym czasie w drodze postanowienia.
5. Sprostowanie oczywistych omyłek pisarskich i rachunkowych w protokołach
sporządzanych w toku postępowania dyscyplinarnego wymaga opisania tych omyłek
przez osobę sporządzającą protokół przed jego podpisaniem. W przypadku ujawnienia
omyłek pisarskich lub rachunkowych po podpisaniu protokołu prostuje się je w drodze postanowienia.
6. Od postanowień, o których mowa w ust. 4 i 5, zażalenie nie przysługuje.
7. Sprostowanie omyłek pisarskich i rachunkowych następuje z urzędu albo na
wniosek pokrzywdzonego, ukaranego lub obwinionego albo, w przypadku jego
śmierci, na wniosek jego małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa,
przysposabiającego lub przysposobionego.
8. Sprostowania dokonuje przełożony dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny,
który popełnił omyłkę.

Art. 136by. 1. Postępowanie dyscyplinarne jest postępowaniem
dwuinstancyjnym. Obwiniony może wnieść na piśmie odwołanie od orzeczenia w terminie 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia, za pośrednictwem przełożonego dyscyplinarnego.
2. Od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji przez przełożonych
dyscyplinarnych, o których mowa w art. 135d ust. 1 pkt 3–7, przysługuje odwołanie
do Komendanta Głównego Straży Granicznej.
3. Od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji przez ministra właściwego do
spraw wewnętrznych albo Komendanta Głównego Straży Granicznej odwołanie nie
przysługuje. Obwiniony może jednak zwrócić się odpowiednio do ministra
właściwego do spraw wewnętrznych albo Komendanta Głównego Straży Granicznej
z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Do wniosku stosuje się odpowiednio
przepisy dotyczące odwołań od orzeczeń dyscyplinarnych.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych albo Komendant Główny Straży
Granicznej odmawia przyjęcia odwołania albo wniosku o ponowne rozpatrzenie
sprawy, w drodze postanowienia, jeżeli odwołanie lub wniosek są niedopuszczalne lub
zostały wniesione po terminie. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne. Przepis
ten stosuje się odpowiednio do odmowy przywrócenia terminu.
5. Od orzeczeń, o których mowa w art. 136bze ust. 1 pkt 1, 2 i 4, oraz
postanowienia kończącego postępowanie dyscyplinarne funkcjonariuszowi
przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Art. 136bz. 1. Termin do wniesienia odwołania, o którym mowa w art. 136by
ust. 1, uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:
1) nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego;
2) złożone w jednostce organizacyjnej Straży Granicznej;
3) złożone przez obwinionego pozbawionego wolności w administracji zakładu karnego.
2. Wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie orzeczenia.
3. Orzeczenie, od którego nie wniesiono odwołania, staje się po upływie terminu,
o którym mowa w art. 136by ust. 1, prawomocne i podlega wykonaniu.

Art. 136bza. 1. Przełożony dyscyplinarny, który wydał orzeczenie, przesyła
odwołanie w terminie 7 dni Komendantowi Głównemu Straży Granicznej, załączając
akta osobowe i akta postępowania dyscyplinarnego.
2. Jeżeli przełożony dyscyplinarny, który wydał orzeczenie, uzna, że odwołanie
zasługuje w całości na uwzględnienie, wydaje nowe orzeczenie, w którym uchyla lub
zmienia zaskarżone orzeczenie.
3. Od nowego orzeczenia obwinionemu przysługuje odwołanie na zasadach
dotyczących odwołań od orzeczeń wydanych po przeprowadzeniu postępowania
dyscyplinarnego.

Art. 136bzb. 1. W postępowaniu odwoławczym rozpoznanie sprawy następuje
na podstawie materiału dowodowego zebranego w postępowaniu zakończonym
zaskarżonym orzeczeniem. Jeżeli jest to potrzebne do wydania prawidłowego
orzeczenia, przełożony dyscyplinarny właściwy do rozpatrzenia odwołania może
uzupełnić materiał dowodowy, zlecając rzecznikowi dyscyplinarnemu prowadzącemu
postępowanie dyscyplinarne przeprowadzenie czynności dowodowych, określając ich
zakres i termin ich przeprowadzenia.
2. Z materiałami uzyskanymi w wyniku czynności dowodowych, o których
mowa w ust. 1, rzecznik dyscyplinarny zapoznaje obwinionego. W terminie 3 dni od
dnia zapoznania obwiniony ma prawo zgłoszenia przełożonemu dyscyplinarnemu,
o którym mowa w ust. 1, uwag dotyczących przeprowadzonych czynności
dowodowych. Przepisy art. 136bs ust. 1–4 stosuje się odpowiednio.

Art. 136bzc. 1. Komendant Główny Straży Granicznej w terminie 7 dni od dnia
wniesienia odwołania może powołać komisję do zbadania zaskarżonego orzeczenia,
zwaną dalej „komisją”. W przypadku orzeczenia o wymierzeniu kary dyscyplinarnej,
o której mowa w art. 136 ust. 1 pkt 6–9, jest obowiązany powołać komisję.
2. Komisja składa się z trzech funkcjonariuszy w służbie stałej w stopniu co
najmniej podporucznika, z których jednego wyznacza wskazana przez obwinionego
zakładowa organizacja związkowa.
3. O wyznaczeniu przedstawiciela związku zawodowego do składu komisji
zakładowa organizacja związkowa zawiadamia Komendanta Głównego Straży
Granicznej w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o powołaniu takiej
komisji. W przypadku niewyznaczenia przedstawiciela związku zawodowego
trzeciego członka komisji wyznacza Komendant Główny Straży Granicznej.
4. Komendant Główny Straży Granicznej wyznacza przewodniczącego spośród
członków komisji.
5. Przepisy art. 136bi ust. 1–3 i 5 stosuje się odpowiednio do członków komisji.
6. Komisja może wysłuchać rzecznika dyscyplinarnego, obwinionego lub jego obrońcy.
7. Niestawiennictwo prawidłowo zawiadomionych: rzecznika dyscyplinarnego,
obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje rozpoznania sprawy.
8. Komisja może wystąpić do Komendanta Głównego Straży Granicznej
o uzupełnienie materiału dowodowego w trybie art. 136bzb ust. 1.

Art. 136bzd. 1. Z przeprowadzonych czynności komisja sporządza
sprawozdanie wraz z wnioskiem dotyczącym sposobu załatwienia sprawy.
2. Komisja przedstawia Komendantowi Głównemu Straży Granicznej
sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, w terminie 21 dni od dnia jej powołania.

Art. 136bze. 1. Komendant Główny Straży Granicznej po rozpatrzeniu
odwołania albo wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, a w przypadku powołania
komisji – po otrzymaniu sprawozdania, o którym mowa w art. 136bzd ust. 1, wydaje
orzeczenie o:
1) utrzymaniu w mocy orzeczenia wydanego w pierwszej instancji albo
2) uchyleniu w całości lub w części orzeczenia wydanego w pierwszej instancji
i w tym zakresie orzeczeniu co do istoty sprawy lub uchyleniu tego orzeczenia
i umorzeniu postępowania w pierwszej instancji, albo
3) uchyleniu orzeczenia wydanego w pierwszej instancji i przekazaniu sprawy do
ponownego rozpatrzenia, ze wskazaniem stwierdzonych uchybień, albo
4) umorzeniu postępowania odwoławczego.
2. Do orzeczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 2, przepis art. 136bu ust. 2 stosuje
się odpowiednio. W postępowaniu odwoławczym nie można wymierzyć kary
dyscyplinarnej surowszej niż orzeczona w zaskarżonym orzeczeniu, chyba że
wymierzona kara dyscyplinarna rażąco narusza prawo lub interes służby.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, można w dalszym postępowaniu
orzec karę dyscyplinarną surowszą niż orzeczona w uchylonym orzeczeniu.
4. Orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się w terminie 30 dni od dnia
wpływu odwołania wraz z aktami osobowymi i aktami postępowania
dyscyplinarnego, a w przypadku powołania komisji – w terminie 14 dni od dnia
otrzymania sprawozdania, o którym mowa w art. 136bzd ust. 1.
5. Orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) oznaczenie przełożonego dyscyplinarnego wydającego orzeczenie;
2) datę i miejsce wydania;
3) stopień, imię, nazwisko i stanowisko służbowe obwinionego;
4) wskazanie orzeczenia, od którego zostało złożone odwołanie;
5) rozstrzygnięcie w sprawie;
6) uzasadnienie faktyczne i prawne;
7) pouczenie o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego;
8) podpis przełożonego dyscyplinarnego i urzędową pieczęć jednostki
organizacyjnej Straży Granicznej.
6. Do orzeczenia wydanego przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio.

Art. 136bzf. 1. Prawomocne staje się:
1) orzeczenie dyscyplinarne:
a) z upływem terminu do wniesienia odwołania albo wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy, jeżeli go nie wniesiono,
b) w dniu jego wydania przez przełożonego dyscyplinarnego właściwego do
rozpatrzenia odwołania;
2) postanowienie kończące postępowanie dyscyplinarne o:
a) niedopuszczalności wniesienia odwołania,
b) uchybieniu terminu do wniesienia odwołania,
c) odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.
2. Po uprawomocnieniu się orzeczenia lub postanowienia, o których mowa
w ust. 1, przełożony dyscyplinarny zarządza wykonanie orzeczonej kary dyscyplinarnej.

Art. 136bzg. 1. Egzemplarz orzeczenia włącza się do akt osobowych
funkcjonariusza, a jeżeli w danej sprawie prowadzone było postępowanie
dyscyplinarne – również do akt postępowania dyscyplinarnego. Orzeczenie, o którym
mowa w art. 136bu ust. 1 pkt 3, przechowuje się w aktach osobowych funkcjonariusza
przez okres 5 miesięcy od dnia jego uprawomocnienia się.
2. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne zostało wszczęte na wniosek
pokrzywdzonego, sądu, prokuratora, organu lub instytucji, przełożony dyscyplinarny
informuje pokrzywdzonego, sąd, prokuratora, organ lub instytucję o wydanym orzeczeniu.

Art. 136bzh. 1. Wykonanie kary dyscyplinarnej polega na:
1) przeprowadzeniu rozmowy i wytknięciu niewłaściwego postępowania –
w przypadku wymierzenia kar upomnienia lub nagany;
2) przeprowadzeniu rozmowy, wytknięciu niewłaściwego postępowania
i uprzedzeniu ukaranego o możliwości wymierzenia kary przeniesienia na niższe
stanowisko służbowe lub kary dyscyplinarnej surowszej, jeżeli ponownie
dopuści się czynu rodzącego odpowiedzialność dyscyplinarną – w przypadku wymierzenia kary ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku;
3) przeniesieniu na niższe stanowisko służbowe – w przypadku kary wyznaczenia
na niższe stanowisko służbowe, zgodnie ze wskazaniami zawartymi
w uzasadnieniu orzeczenia;
4) wydaniu rozkazu personalnego o obniżeniu stopnia lub wystąpieniu do
właściwego organu z wnioskiem o obniżenie stopnia – w przypadku kary
obniżenia stopnia;
5) przeprowadzeniu rozmowy, wytknięciu niewłaściwego postępowania
i ostrzeżeniu, że za ponowne popełnienie czynu rodzącego odpowiedzialność
dyscyplinarną ukarany może być wydalony ze służby – w przypadku
wymierzenia kary ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby;
6) zwolnieniu funkcjonariusza ze służby – w przypadku wymierzenia kary
wydalenia ze służby;
7) zakazaniu ukaranemu opuszczania miejsca zakwaterowania w czasie wolnym od
zajęć przez czas trwania kary dyscyplinarnej oraz nałożeniu obowiązku
meldowania się, nie częściej niż trzykrotnie w ciągu dnia, na wezwanie
dyżurnego lub innego wyznaczonego funkcjonariusza – w przypadku
wymierzenia kary zakazu opuszczania miejsca zakwaterowania.
2. Rozmowy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 5, przeprowadza przełożony
dyscyplinarny. W uzasadnionym przypadku przełożony dyscyplinarny może na
piśmie upoważnić do przeprowadzenia w jego imieniu rozmowy funkcjonariusza
w stopniu nie niższym od stopnia posiadanego przez funkcjonariusza, z którym ma
być prowadzona ta rozmowa, lub zajmującego co najmniej równorzędne z tym
funkcjonariuszem stanowisko służbowe.
3. Przełożony dyscyplinarny, udzielając upoważnienia do przeprowadzenia
w jego imieniu rozmów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 5, podaje do wiadomości
funkcjonariusza upoważnionego do ich przeprowadzenia treść orzeczenia,
w celu wykonania którego ma być przeprowadzona rozmowa, określa termin, w jakim
przeprowadza się rozmowę, a także udziela temu funkcjonariuszowi pisemnych
wytycznych dotyczących prowadzenia rozmowy, w szczególności wskazuje
informacje lub okoliczności, jakie należy podnieść, wytykając niewłaściwe
postępowanie ukaranemu.
4. Funkcjonariusz upoważniony do przeprowadzenia rozmów, o których mowa
w ust. 1 pkt 1, 2 i 5, sporządza z rozmowy notatkę. Notatkę z rozmowy funkcjonariusz
upoważniony do jej przeprowadzenia przedstawia przełożonemu dyscyplinarnemu.
5. Przełożony dyscyplinarny może w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1
lub 2, uznać uprawomocnienie się orzeczenia za równoznaczne z wykonaniem kary
dyscyplinarnej, jeżeli jest to wystarczające dla zapewnienia prawidłowej realizacji
celów wychowawczych lub prewencyjnych wydanego orzeczenia. O uznaniu
uprawomocnienia się orzeczenia za równoznaczne z wykonaniem kary dyscyplinarnej
informuje się obwinionego w formie pisemnej.

Art. 136bzi. 1. W zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie do
postępowania dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu
postępowania karnego dotyczące porządku czynności procesowych, z wyjątkiem
art. 117 i art. 117a, wezwań, terminów, doręczeń i świadków, z wyłączeniem
możliwości nakładania kar porządkowych oraz konfrontacji, okazania, oględzin
i eksperymentu procesowego. W postępowaniu dyscyplinarnym do świadków nie
stosuje się przepisu art. 184 Kodeksu postępowania karnego.
2. O zwolnieniu od złożenia zeznania lub odpowiedzi na pytania osoby
pozostającej z obwinionym w szczególnie bliskim stosunku osobistym rozstrzyga
rzecznik dyscyplinarny. Na odmowę zwolnienia od złożenia zeznania lub odpowiedzi
na pytania przysługuje zażalenie w terminie 3 dni od dnia doręczenia postanowienia
w tej sprawie.

Art. 136c. (uchylony).

art. 137. więcej Art. 137. (uchylony).

Art. 137a. 1. Zatarcie kary dyscyplinarnej polega na uznaniu kary za niebyłą,
usunięciu z akt osobowych funkcjonariusza orzeczenia o ukaraniu oraz uczynieniu
nieczytelnym zapisu o karalności.
2. Kary dyscyplinarne ulegają zatarciu po upływie:
1) 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary upomnienia lub nagany;
2) 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary ostrzeżenia
o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku;
3) 18 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary wyznaczenia na
niższe stanowisko służbowe;
4) 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary ostrzeżenia
o niepełnej przydatności do służby.
3. W przypadku nienagannej służby, stwierdzonej w opinii służbowej,
przełożony dyscyplinarny, o którym mowa w art. 135d ust. 1, może zatrzeć karę
dyscyplinarną przed upływem terminu określonego w ust. 2, jednak nie wcześniej niż
przed upływem:
1) 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary upomnienia lub nagany;
2) 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary ostrzeżenia o niepełnej
przydatności do służby na zajmowanym stanowisku;
3) 9 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary wyznaczenia na niższe
stanowisko służbowe;
4) 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary ostrzeżenia
o niepełnej przydatności do służby.
4. Jeżeli funkcjonariusz zostanie ponownie ukarany przed zatarciem poprzednio
wymierzonej kary dyscyplinarnej, okres wymagany do zatarcia tej kary liczy się od
dnia wykonania nowej kary.
5. Kara obniżenia stopnia podlega zatarciu po upływie terminu przewidzianego
dla kary dyscyplinarnej, obok której została wymierzona. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 137aa. 1. Decyzję o zatarciu kary dyscyplinarnej w przypadku, o którym
mowa w art. 137a ust. 3, wydaje przełożony dyscyplinarny, o którym mowa
w art. 135d ust. 1 pkt 1–6.
2. Decyzję o zatarciu kary dyscyplinarnej doręcza się ukaranemu.

Art. 137b. 1. Postępowanie dyscyplinarne zakończone prawomocnym
orzeczeniem wznawia się, jeżeli:
1) dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności, okazały się fałszywe;
2) zostały ujawnione istotne dla sprawy nowe fakty lub dowody, które nie były
znane w toku postępowania dyscyplinarnego;
3) orzeczenie wydano z naruszeniem obowiązujących przepisów – jeżeli mogło to
mieć wpływ na treść orzeczenia;
4) orzeczenie zostało wydane na podstawie innej decyzji lub orzeczenia, które
zostały następnie uchylone lub zmienione;
5) prowadzone o ten sam czyn postępowanie karne, karne skarbowe lub w sprawach
o wykroczenia zostało zakończone prawomocnym wyrokiem uniewinniającym
albo orzeczeniem o umorzeniu postępowania ze względu na okoliczności
określone w art. 17 § 1 pkt 1 lub 2 Kodeksu postępowania karnego albo
w art. 5 § 1 pkt 1 lub 2 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
2. Postępowania dyscyplinarnego nie wznawia się po upływie 10 lat od dnia
uprawomocnienia się orzeczenia.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do spraw o wznowienie postępowania
dyscyplinarnego zakończonego prawomocnym orzeczeniem o wydaleniu ze służby.
4. Postępowania dyscyplinarnego nie wznawia się na niekorzyść ukaranego po
ustaniu karalności czynu stanowiącego przewinienie dyscyplinarne.

Art. 137c. 1. Wznowienie postępowania dyscyplinarnego następuje z urzędu lub
na wniosek ukaranego.
2. Wniosek o wznowienie postępowania dyscyplinarnego na korzyść ukaranego
może złożyć w razie jego śmierci jego krewny w linii prostej, przysposabiający lub
przysposobiony, rodzeństwo oraz małżonek.
3. W sprawach o wznowienie postępowania dyscyplinarnego właściwy jest
przełożony dyscyplinarny, który wydał orzeczenie kończące postępowanie.
4. W przypadku likwidacji stanowiska służbowego przełożonego
dyscyplinarnego, który wydał orzeczenie kończące postępowanie, właściwy
w sprawie wznowienia postępowania dyscyplinarnego jest przełożony dyscyplinarny
sprawujący władzę dyscyplinarną obejmującą swoim zakresem zadania realizowane
wcześniej przez przełożonego, który wydał orzeczenie kończące postępowanie.
5. Jeżeli nie można ustalić właściwości w sprawach o wznowienie postępowania
dyscyplinarnego w sposób wskazany w ust. 3 i 4, sprawa o wznowienie postępowania
należy do właściwości Komendanta Głównego Straży Granicznej.
6. Wznowienie lub odmowa wznowienia postępowania dyscyplinarnego
następuje w drodze postanowienia. Postanowienie doręcza się ukaranemu, obrońcy
lub osobie, o której mowa w ust. 2.
7. Na postanowienie o odmowie wznowienia postępowania dyscyplinarnego
ukaranemu lub osobie, o której mowa w ust. 2, przysługuje zażalenie do Komendanta
Głównego Straży Granicznej w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia,
z tym że na postanowienie wydane przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
albo Komendanta Głównego Straży Granicznej zażalenie nie przysługuje, jednak ukarany lub osoba, o której mowa w ust. 2, mogą zwrócić się odpowiednio do ministra
właściwego do spraw wewnętrznych albo Komendanta Głównego Straży Granicznej
w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Art. 137d. 1. Postanowienie o wznowieniu postępowania dyscyplinarnego
stanowi podstawę do przeprowadzenia postępowania co do rozstrzygnięcia istoty sprawy.
2. Po przeprowadzeniu postępowania, o którym mowa w ust. 1, przełożony
dyscyplinarny wydaje orzeczenie, w którym:
1) odmawia uchylenia dotychczasowego orzeczenia;
2) uchyla dotychczasowe orzeczenie i wydaje nowe orzeczenie rozstrzygające
o istocie sprawy.
3. Orzeczenie kary dyscyplinarnej surowszej od dotychczasowej jest możliwe
tylko wtedy, gdy wznowienie postępowania nastąpiło z urzędu i nie nastąpiło
przedawnienie karalności dyscyplinarnej za dany czyn oraz orzeczona dotychczas kara
dyscyplinarna jest rażąco niewspółmierna do popełnionego czynu.
4. Jeżeli w następstwie wznowienia postępowania wymierzono karę
dyscyplinarną łagodniejszą, ulegają uchyleniu skutki wymierzonej poprzednio kary
dyscyplinarnej surowszej, a w razie wymierzenia kary dyscyplinarnej surowszej jej
skutki liczy się od dnia wymierzenia tej kary.
5. Karę dyscyplinarną wykonaną zalicza się na poczet kary dyscyplinarnej
orzeczonej w następstwie wznowienia postępowania, o którym mowa w ust. 4.
6. Termin do zatarcia kary dyscyplinarnej zmienionej w następstwie wznowienia
postępowania liczy się od dnia wydania orzeczenia o wymierzeniu pierwszej kary dyscyplinarnej.
7. Od orzeczenia, o którym mowa w ust. 2, przysługuje odwołanie,
z zastrzeżeniem art. 136by ust. 3. Przepisy art. 136bx–136bza i art. 136bzg stosuje się odpowiednio.

Art. 137e. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, obieg dokumentów związanych z postępowaniem dyscyplinarnym
oraz wzory orzeczeń, postanowień i innych dokumentów sporządzanych
w postępowaniu dyscyplinarnym, mając na względzie potrzebę zapewnienia
rzetelności i sprawności prowadzonego postępowania.

art. 138. więcej Art. 138. 1–5. (uchylone)
6. (uchylony)

art. 139. więcej Art. 139. (uchylony).

art. 140. więcej Art. 140. (uchylony).

art. 141. więcej Art. 141. (uchylony).

art. 142. więcej Art. 142. (uchylony).

art. 143. więcej Art. 143. Komendant Główny Straży Granicznej określi, w drodze zarządzenia,
po zasięgnięciu opinii związków zawodowych, zasady etyki zawodowej
funkcjonariuszy, uwzględniając w szczególności zasady określone w rozdziale 3.

Art. 143a. Przepisy art. 115 § 18 oraz art. 318 i 344 Kodeksu karnego mają
odpowiednie zastosowanie do funkcjonariuszy Straży Granicznej.

Art. 143b. Kto zatrudnia osoby, o których mowa w art. 91c, lub zleca im
wykonywanie innych zajęć wbrew warunkowi w nim określonemu, podlega karze
aresztu lub karze grzywny.

art. 144. więcej Art. 144. (uchylony).

art. 145. więcej Art. 145. (uchylony).

art. 146. więcej Art. 146. (uchylony).

Art. 146a. (uchylony).

art. 147. więcej Art. 147. (uchylony).

Art. 147a. 1. Kto odbywając służbę kandydacką w Straży Granicznej
uporczywie nie wykonuje poleceń w sprawach służbowych,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
2. Kto odbywając służbę kandydacką w Straży Granicznej samowolnie opuszcza
wyznaczone miejsce wykonywania obowiązków służbowych na czas powyżej
czternastu dni kalendarzowych lub przez taki czas samowolnie poza nim pozostaje,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
3. Kto odbywając służbę kandydacką w Straży Granicznej opuszcza wyznaczone
miejsce wykonywania obowiązków służbowych na czas powyżej dwóch dni
kalendarzowych lub przez taki czas samowolnie poza nim pozostaje,
podlega karze pozbawienia wolności do roku.
4. Kto odbywając służbę kandydacką w Straży Granicznej w celu trwałego
uchylenia się od służby opuszcza wyznaczone miejsce wykonywania obowiązków
służbowych lub w takim celu poza nim pozostaje,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 5.

Art. 147b. 1. Kto, będąc obowiązany do złożenia oświadczenia, o którym mowa
w art. 91a, podaje w nim nieprawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat 5.
2. W przypadku mniejszej wagi sprawca czynu określonego w ust. 1, podlega
grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Art. 147c. Do realizacji zadań poza granicami państwa może zostać wydzielony
kontyngent Straży Granicznej, zwany dalej „kontyngentem”, w celu udziału w:
1) organizowaniu i kontroli ruchu granicznego;
2) organizowaniu ochrony granicy państwowej;
3) zapewnieniu bezpieczeństwa w komunikacji międzynarodowej;
3a) rozpoznawaniu i przeciwdziałaniu zagrożeniom terroryzmem;
4) szkoleniu i ćwiczeniach służb granicznych;
5) przedsięwzięciach reprezentacyjnych.
4. W przypadku konieczności przedłużenia lub skrócenia okresu użycia
kontyngentu poza granicami państwa, przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio.

Art. 147d. 1. O utworzeniu kontyngentu postanawia, w drodze decyzji:
1) minister właściwy do spraw wewnętrznych w przypadkach, o których mowa
w art. 147c pkt 1–3a;
2) Komendant Główny Straży Granicznej w przypadkach, o których mowa
w art. 147c pkt 4 i 5.
2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, określa się w szczególności:
1) nazwę kontyngentu, jego liczebność oraz czas, przez jaki będzie pozostawać
poza granicami państwa;
2) cel skierowania kontyngentu, zakres jego zadań oraz obszar działania;
3) system kierowania i dowodzenia kontyngentem;
4) uzbrojenie i wyposażenie kontyngentu w środki i sprzęt specjalny;
5) trasy i czas przemieszczania się kontyngentu w przypadku tranzytu.
3. W przypadkach, o których mowa w art. 147c pkt 1–3a, w decyzji określa się ponadto:
1) organ organizacji międzynarodowej, któremu kontyngent zostanie
podporządkowany na czas operacji;
2) organy administracji rządowej odpowiedzialne za współpracę z kierowniczymi
organami właściwej organizacji międzynarodowej w zakresie kierowania
działalnością kontyngentu wykonującego zadania poza granicami państwa.
4. W przypadku konieczności przedłużenia lub skrócenia okresu użycia
kontyngentu poza granicami państwa, przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio.

Art. 147e. 1. W skład kontyngentu wchodzą funkcjonariusze Straży Granicznej.
2. Delegowanie do pełnienia służby w kontyngencie oraz przedłużenie czasu
delegowania, w przypadkach określonych w art. 147c pkt 1–3a, następuje za pisemną
zgodą funkcjonariusza.

Art. 147f. 1. W skład kontyngentu mogą wchodzić pracownicy Straży Granicznej.
2. W celu zapewnienia obsady niektórych stanowisk w kontyngencie przez
osoby niebędące pracownikami Straży Granicznej, które posiadają specjalistyczne
kwalifikacje, można zatrudniać pracowników na podstawie umowy o pracę.

Art. 147g. 1. Funkcjonariusze oraz osoby, o których mowa w art. 147f,
wchodzące w skład kontyngentu, podlegają na terytorium państwa obcego przepisom
dyscyplinarnym, karnym i porządkowym obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Funkcjonariusze oraz osoby, o których mowa w art. 147f, wchodzące w skład
kontyngentu, są obowiązani przestrzegać prawa państwa przyjmującego oraz prawa
międzynarodowego wiążącego Rzeczpospolitą Polską.

Art. 147h. 1. Funkcjonariusz w czasie delegowania do pełnienia służby
w kontyngencie poza granicami państwa otrzymuje uposażenie zasadnicze, dodatki do
uposażenia oraz inne należności pieniężne przysługujące na ostatnio zajmowanym
stanowisku służbowym – z uwzględnieniem powstałych w tym okresie zmian,
mających wpływ na prawo do uposażenia i innych należności lub na ich wysokość.
2. Funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 1, mogą być przyznawane dodatki
do uposażenia, świadczenia z tytułu uszczerbku na zdrowiu, należności z tytułu
krajowej lub zagranicznej podróży służbowej oraz inne należności pieniężne związane
z delegowaniem, wypłacane w walucie polskiej lub obcej.

Art. 147i. Funkcjonariuszowi delegowanemu do pełnienia służby
w kontyngencie oraz osobie, o której mowa w art. 147f, przysługują w szczególności
następujące uprawnienia i świadczenia:
1) bezpłatne zakwaterowanie i wyżywienie;
2) bezpłatne świadczenia zdrowotne oraz bezpłatne zaopatrzenie w leki i artykuły sanitarne;
3) bezpłatny przewóz do miejsca pełnienia służby lub wykonywania pracy na
obszarze działania kontyngentu i z powrotem do kraju, w związku
z rozpoczęciem i zakończeniem pełnienia służby lub wykonywania pracy w kontyngencie;
4) ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków zaistniałych w czasie
pełnienia służby lub pracy w kontyngencie, wskutek których nastąpiło
uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć.

Art. 147j. 1. Funkcjonariusz wchodzący w skład kontyngentu podlega:
1) bezpłatnym badaniom lekarskim i psychologicznym oraz szczepieniom
profilaktycznym w przypadku delegowania do służby;
2) bezpłatnym badaniom lekarskim i psychologicznym, po powrocie do kraju
w związku z zakończeniem służby w kontyngencie.
2. W przypadku odniesienia ran, kontuzji, urazu psychicznego lub schorzenia
przez funkcjonariusza, o którym mowa w ust. 1, lub ze względu na jego stan
psychofizyczny zgodnie ze wskazaniami lekarza funkcjonariusz może być skierowany
na bezpłatny turnus leczniczo-profilaktyczny wraz z pełnoletnim najbliższym
członkiem rodziny w rozumieniu art. 4 pkt 12 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r.
o weteranach działań poza granicami państwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 1569 i 1726).
2a. Turnus leczniczo-profilaktyczny trwa 14 dni kalendarzowych i obejmuje
działania leczniczo-rehabilitacyjne i profilaktykę zdrowotną, w tym profilaktykę
psychologiczną.
2b. Udział funkcjonariusza w kolejnym turnusie leczniczo-profilaktycznym po
pełnieniu służby w tym samym kontyngencie może odbyć się pod warunkiem
poddania się leczeniu specjalistycznemu, ambulatoryjnemu lub stacjonarnemu albo
konsultacji specjalistycznej zakończonej wskazaniem uczestnictwa w turnusie
leczniczo-profilaktycznym jako niezbędnym do kontynuacji leczenia.
2c. Osoby skierowane na turnus leczniczo-profilaktyczny mogą skorzystać
z prawa do turnusu leczniczo-profilaktycznego w trakcie pełnienia służby przez funkcjonariusza.
2d. Pełne koszty uczestnictwa w turnusie leczniczo-profilaktycznym
funkcjonariusza oraz 50% kosztów uczestnictwa pełnoletniego najbliższego członka
rodziny pokrywa się z budżetu państwa z części pozostającej w dyspozycji ministra
właściwego do spraw wewnętrznych.
2e. Skierowanie na badania, o których mowa w ust. 1, zawiera następujące dane
funkcjonariusza:
1) imię i nazwisko;
2) numer PESEL;
3) miejsce zamieszkania;
4) miejsce pełnienia służby;
5) okres delegowania, miejsce, stanowisko i zakres zadań planowanych lub
wykonywanych podczas służby w kontyngencie.
2f. Skierowanie na turnus leczniczo-profilaktyczny zawiera następujące dane:
1) funkcjonariusza:
a) imię i nazwisko,
b) numer PESEL,
c) miejsce zamieszkania,
d) miejsce pełnienia służby;
2) pełnoletniego najbliższego członka rodziny:
a) imię i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) stopień pokrewieństwa.
2g. Przepisy ust. 2–2f stosuje się odpowiednio do osób, o których mowa
w art. 147f ust. 1.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) organ właściwy do kierowania funkcjonariusza na badania, o których mowa w ust. 1,
2) zakres badań, o których mowa w ust. 1,
3) podmiot właściwy do przeprowadzania badań, o których mowa w ust. 1,
4) kalendarz obowiązujących szczepień, o których mowa w ust. 1,
5) rodzaje i wzory dokumentów wystawianych po przeprowadzeniu badań,
o których mowa w ust. 1,
6) tryb kierowania funkcjonariusza i osoby, o której mowa w art. 147f ust. 1, wraz
z pełnoletnim najbliższym członkiem rodziny na turnus
leczniczo-profilaktyczny,
7) podmiot kierujący na turnus leczniczo-profilaktyczny,
8) ramowy program turnusu leczniczo-profilaktycznego,
9) podmiot prowadzący turnus leczniczo-profilaktyczny,
10) rodzaje i wzory dokumentów wystawianych w związku z kierowaniem na turnus
leczniczo-profilaktyczny
– uwzględniając potrzeby funkcjonariusza i osoby, o której mowa w art. 147f ust. 1,
wynikające z ich aktualnego stanu zdrowia, w tym konieczność zapewnienia ich
pełnej rekonwalescencji oraz umożliwienie im dalszego leczenia lub rehabilitacji po
zakończeniu pobytu na turnusie leczniczo-profilaktycznym.

Art. 147k. 1. Dowódca kontyngentu może wycofać osobę, o której mowa
w art. 147f ust. 2, ze składu kontyngentu:
1) niezwłocznie po uzyskaniu wiadomości o okoliczności uzasadniającej
rozwiązanie umowy z winy pracownika;
2) na jej prośbę;
3) gdy niezdolność do wykonywania pracy w kontyngencie z przyczyn
niezawinionych przez pracownika trwa dłużej niż 14 dni.
2. Osoba, o której mowa w ust. 1, nie wykonuje pracy od dnia otrzymania
pisemnego powiadomienia o wycofaniu z kontyngentu.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, umowę o pracę rozwiązuje się po
powrocie pracownika do kraju, na zasadach i w trybie określonych w Kodeksie pracy.

Art. 147l. 1. Osoby, o których mowa w art. 147f, podlegają badaniom
i szczepieniom, o których mowa w art. 147j ust. 1 pkt 1 i 2.
2. Do badań i szczepień stosuje się odpowiednio przepisy wydane na podstawie
art. 147j ust. 3.

Art. 147m. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) warunki otrzymywania, rodzaj waluty oraz wysokość dodatków, świadczeń
i należności, o których mowa w art. 147h ust. 2, uwzględniając ich rodzaje
i zakres przyznawania z uwagi na występujące zagrożenia, uciążliwość lub
miejsce pełnienia służby oraz sprawowaną przez funkcjonariusza funkcję;
2) warunki i tryb delegowania funkcjonariuszy do pełnienia służby w kontyngencie
poza granicami państwa oraz odwoływania do kraju, a także przedłużania czasu
delegowania, warunki pełnienia służby, w tym zakres podległości służbowej,
uwzględniając specyfikę wykonywanych zadań;
3) dodatkowe świadczenia przysługujące funkcjonariuszom w związku
z delegowaniem do pełnienia służby w kontyngencie poza granicami państwa,
uwzględniając ich zróżnicowanie związane z zakresem zadań kontyngentu oraz
obszarem jego działania;
4) tryb i warunki zatrudniania w kontyngentach pracowników, o których mowa
w art. 147f, i ich wynagradzania, z uwzględnieniem specyfiki związanej
z wykonywaniem pracy w kontyngencie realizującym zadania poza granicami
państwa, a w szczególności otrzymywania dodatku zagranicznego, świadczeń
z tytułu podróży i przejazdów oraz innych należności pieniężnych związanych
z delegowaniem;
5) szczegółowy sposób realizacji uprawnień, o których mowa w art. 147i pkt 1, 3
i 4, przysługujących funkcjonariuszom delegowanym do pełnienia służby
w kontyngencie oraz pracownikom zatrudnionym w kontyngencie,
uwzględniając konieczność zapewnienia niezbędnych świadczeń w okresie
przygotowań do pełnienia służby oraz wykonywania pracy w kontyngencie;
6) szczegółowe zasady i tryb finansowania kontyngentu, w tym jego przewozu,
oraz podmiot właściwy w sprawach obsługi finansowej, uwzględniając
możliwość finansowania kontyngentu ze środków pochodzących ze źródeł
zagranicznych, możliwość przekazywania zaliczek na wydatki związane
z przygotowaniem w kraju kontyngentu do wykonywania zadań poza granicami
państwa oraz rodzaje wydatków, na które mogą być przeznaczone.

Art. 147n. Wydatki związane z utworzeniem kontyngentów i ich użyciem poza
granicami państwa finansowane są z budżetu państwa, w części, której dysponentem
jest minister właściwy do spraw wewnętrznych.

Art. 147o. 1. Funkcjonariusze wchodzący w skład krajowej rezerwy ekspertów
mogą zostać delegowani do europejskich zespołów straży granicznej w rozumieniu
rozporządzenia nr 2007/2004 w celu udziału:
1) w szybkich interwencjach realizowanych przez zespoły szybkiej interwencji na
granicy utworzone i działające zgodnie z rozporządzeniem (WE)
nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r.
ustanawiającym mechanizm tworzenia zespołów szybkiej interwencji na granicy
oraz zmieniającym rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 w odniesieniu do
tego mechanizmu i określającym uprawnienia i zadania zaproszonych funkcjonariuszy (Dz. Urz. UE L 199 z 31.07.2007, str. 30, z późn. zm.), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 863/2007”;
2) we wspólnych operacjach i projektach pilotażowych przeprowadzanych zgodnie
z rozporządzeniem nr 2007/2004.
2. Komendant Główny Straży Granicznej określa, w drodze decyzji, skład
krajowej rezerwy ekspertów, o której mowa w ust. 1.
3. Komendant Główny Straży Granicznej deleguje lub odmawia delegowania
funkcjonariusza do europejskich zespołów straży granicznej, na zasadach określonych
odpowiednio w rozporządzeniu nr 863/2007 albo rozporządzeniu nr 2007/2004.

Art. 147p. 1. Komendant Główny Straży Granicznej może udostępnić Agencji
Frontex sprzęt techniczny będący w zarządzie Straży Granicznej w celu włączenia do
centralnego rejestru dostępnego wyposażenia technicznego oraz wykorzystania
w trakcie wspólnych działań koordynowanych przez Agencję Frontex, zgodnie
z rozporządzeniem nr 2007/2004, w tym poza granicami państwa.
2. Komendant Główny Straży Granicznej może delegować funkcjonariuszy lub
pracowników do obsługi sprzętu, o którym mowa w ust. 1.

Art. 147r. 1. W czasie delegowania funkcjonariusze i pracownicy wykonują
polecenia właściwych przełożonych przyjmującego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
2. Do delegowanych funkcjonariuszy przepisy art. 147h i art. 147j ust. 2 stosuje
się odpowiednio.
3. Delegowanie pracownika do wykonywania zajęć poza siedzibą urzędu,
w którym wykonuje on pracę, następuje na podstawie odrębnych przepisów.

Art. 147s. Funkcjonariusze i pracownicy Straży Granicznej mogą zostać
delegowani do wykonywania obowiązków służbowych na terytorium innego państwa
członkowskiego Unii Europejskiej w celu realizacji zadań:
1) w formie wspólnych patroli i innego rodzaju wspólnych operacji służących
ochronie porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz zapobieganiu
przestępczości, o których mowa w art. 17 ust. 1 decyzji Rady 2008/615/WSiSW
z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej (Dz. Urz.
UE L 210 z 06.08.2008, str. 1), zwanej dalej „decyzją Rady 2008/615/WSiSW”;
2) w formie udzielania wsparcia w związku ze zgromadzeniami, imprezami
masowymi lub podobnymi wydarzeniami, klęskami żywiołowymi oraz
poważnymi wypadkami, w celu ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego
oraz zapobiegania przestępczości, o których mowa w art. 18 decyzji Rady
2008/615/WSiSW.

Art. 147t. 1. Komendant Główny Straży Granicznej lub komendant oddziału
Straży Granicznej, po uzyskaniu pisemnej zgody Komendanta Głównego Straży
Granicznej, podejmuje decyzje w sprawie realizacji przez Straż Graniczną:
1) zadań, o których mowa w art. 147s pkt 1, oraz określa warunki prowadzenia tych
działań, zgodnie z art. 17 ust. 3 decyzji Rady 2008/616/WSiSW z dnia
23 czerwca 2008 r. w sprawie wdrożenia decyzji 2008/615/WSiSW w sprawie
intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu
i przestępczości transgranicznej (Dz. Urz. UE L 210 z 06.08.2008, str. 12);
2) zadań, o których mowa w art. 147s pkt 2, oraz określa warunki prowadzenia tych działań.
2. W sprawach, o których mowa w ust. 1, właściwym jest:
1) Komendant Główny Straży Granicznej, w przypadku gdy zadania wykonują
funkcjonariusze Komendy Głównej Straży Granicznej lub funkcjonariusze
więcej niż jednego oddziału Straży Granicznej lub gdy Komendant Główny
Straży Granicznej tak zdecyduje;
2) komendant oddziału Straży Granicznej, w przypadku gdy zadania wykonują
podlegli mu funkcjonariusze.

Art. 147u. 1. Komendant Główny Straży Granicznej, na zasadach określonych
w art. 40, deleguje lub odmawia delegowania funkcjonariuszy i pracowników do
wykonywania zadań na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
2. W czasie delegowania, o którym mowa w ust. 1, funkcjonariusze i pracownicy
wykonują polecenia właściwych przełożonych przyjmującego państwa
członkowskiego Unii Europejskiej.
3. Do funkcjonariuszy delegowanych do wykonywania zadań na terytorium
innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej przepisy art. 147h i art. 147j
ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Delegowanie pracownika do wykonywania zadań poza siedzibą urzędu,
w którym wykonuje on pracę, następuje na podstawie odrębnych przepisów.

Art. 147v. Komendant Główny Straży Granicznej wykonuje zadania punktu
kontaktowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 decyzji Rady 2008/616/WSiSW
w sprawie wdrożenia decyzji 2008/615/WSiSW w sprawie intensyfikacji współpracy
transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości
transgranicznej (Dz. Urz. UE L 210 z 06.08.2008, str. 12).

art. 148. więcej Art. 148. 1. Minister Spraw Wewnętrznych zorganizuje Straż Graniczną w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Do dnia zorganizowania Straży Granicznej Wojska Ochrony Pogranicza wykonują zadania określone w niniejszej ustawie, w ustawie o ochronie granicy państwowej oraz w innych ustawach.
3. Z dniem zorganizowania Straży Granicznej zostaną rozformowane Wojska Ochrony Pogranicza, a dokumenty, mienie oraz etaty tych wojsk Minister Spraw Wewnętrznych przekaże Straży Granicznej.

art. 149. więcej Art. 149. Ilekroć w przepisach prawa jest mowa o „Wojskach Ochrony
Pogranicza” i „żołnierzach Wojsk Ochrony Pogranicza”, należy przez to rozumieć
„Straż Graniczną” i „funkcjonariuszy Straży Granicznej”.

art. 150. więcej Art. 150. Do czasu zorganizowania Straży Granicznej w odniesieniu do żołnierzy zawodowych pełniących służbę w Wojskach Ochrony Pogranicza mają zastosowanie w zakresie stosunku służbowego i wynikających z niego praw i obowiązków przepisy obowiązujące w Wojsku Polskim, a w odniesieniu do funkcjonariuszy Policji pełniących służbę w Wojskach Ochrony Pogranicza mają w tym zakresie zastosowanie przepisy obowiązujące w Policji.

art. 151. więcej Art. 151. 1. Żołnierze zawodowi i policjanci, pełniący w dniu wejścia w życie
ustawy służbę w Wojskach Ochrony Pogranicza, którzy zgłoszą się w trybie
przewidzianym w art. 34 ust. 1 i zostaną przyjęci do służby w Straży Granicznej,
podlegają zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej lub służby w Policji, z chwilą
przyjęcia do służby w Straży Granicznej.
2. (pominięty)
3. Żołnierzom zawodowej służby wojskowej lub policjantom, którzy podejmą
służbę w Straży Granicznej w trybie, o którym mowa w ust. 1, czas pełnienia
zawodowej służby wojskowej lub służby w Policji wlicza się do okresu służby
w Straży Granicznej w zakresie wszystkich uprawnień związanych z tą służbą.
4. (pominięty)
5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych lub upoważniony przez niego
przełożony może osobom przyjętym do pełnienia służby w Straży Granicznej zaliczyć
na ich prośbę do wysługi lat w Straży Granicznej pracę w charakterze pracownika,
o ile byli zatrudnieni w resorcie spraw wewnętrznych lub obrony narodowej.
6. Okresu pracy zaliczonego do wysługi lat w Straży Granicznej, o którym mowa
w ust. 5, nie traktuje się na równi ze służbą dla celów emerytalnych.

art. 152. więcej Art. 152. 1. Do Straży Granicznej włącza się siły i środki Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza, określone przez Ministrów Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych.
2. Przepis art. 151 stosuje się odpowiednio do żołnierzy pełniących służbę
w Morskiej Brygadzie Okrętów Pogranicza.

art. 153. więcej Art. 153. 1. Osobę podlegającą kwalifikacji wojskowej skierowaną za jej zgodą
do służby w Straży Granicznej mianuje się funkcjonariuszem w służbie kandydackiej
na okres, o którym mowa w art. 56 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r.
o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Funkcjonariusze w służbie kandydackiej mogą pełnić służbę graniczną,
prowadzić działania graniczne i wykonywać czynności administracyjno-porządkowe.
Funkcjonariusze ci pełnią służbę w systemie skoszarowanym.
3. W przypadku wyrażenia zgody na pełnienie służby przygotowawczej w Straży
Granicznej przez funkcjonariusza pełniącego służbę kandydacką, Komendant Główny
Straży Granicznej na wniosek komendanta oddziału Straży Granicznej może skrócić
okres służby kandydackiej o jedną trzecią.
4. Okres służby kandydackiej zalicza się do okresu służby przygotowawczej,
jeżeli przerwa pomiędzy służbą kandydacką a podjęciem służby przygotowawczej nie
przekracza trzech miesięcy.
5. Przepisy rozdziałów 8, 10, 11, 13 i 14, dotyczące funkcjonariuszy w służbie
przygotowawczej, stosuje się również do funkcjonariuszy w służbie kandydackiej,
z wyjątkiem przepisów art. 72, 77 ust. 6, art. 86, 87 ust. 4, art. 112 ust. 1, art. 117, 118,
119 ust. 4 i art. 124.
6. Funkcjonariuszowi w służbie kandydackiej przysługuje w okresie tej służby
prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze łącznie 20 dni kalendarzowych.
7. Funkcjonariuszowi w służbie kandydackiej przysługuje zwrot kosztów
podróży na trasie od stałego miejsca pełnienia służby do miejscowości stanowiącej cel
podróży i z powrotem.
7a. Funkcjonariusz w służbie kandydackiej, na zasadach określonych w ustawie
z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych, ma prawo wyboru:
1) lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki podstawowej opieki
zdrowotnej lub położnej podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu ustawy
z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. z 2019
r. poz. 357, 730 i 1590),
2) świadczeniodawcy udzielającego ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych,
3) lekarza dentysty,
4) szpitala
– spośród świadczeniodawców, którzy zawarli umowy o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej, mających siedzibę w terytorialnym zasięgu działania jednostki
organizacyjnej Straży Granicznej.
7b. W przypadku gdy funkcjonariusze, o których mowa w ust. 7a, nie mogą
uzyskać świadczenia opieki zdrowotnej u świadczeniodawcy określonego w tym
przepisie, mają prawo wyboru innego świadczeniodawcy spośród
świadczeniodawców, którzy zawarli umowy o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej.
8. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki zwrotu kosztów podróży, o których mowa w ust. 7. Rozporządzenie powinno
określić rodzaje środków transportu, którymi przejazd uprawnia do zwrotu kosztów
podróży, podstawę obliczania należności z tego tytułu oraz terminy ich wypłaty.
9. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
organizację służby w systemie skoszarowanym oraz sposoby jej pełnienia.
Rozporządzenie powinno określić podmioty właściwe w sprawach organizacji służby
w systemie skoszarowanym, dzienny tok służby oraz rodzaje przepustek
przysługujących funkcjonariuszom.

art. 154. więcej Art. 154. 1. Osobne kwatery stałe pozostające w dyspozycji ministra
właściwego do spraw wewnętrznych lub podległych mu organów, przydzielone
żołnierzom zawodowym Wojsk Ochrony Pogranicza, którzy zostali przyjęci do służby
w Straży Granicznej, stają się, z mocy prawa, lokalami mieszkalnymi w rozumieniu
niniejszej ustawy.
2. Jeżeli norma zaludnienia przydzielonej osobnej kwatery stałej, o której mowa
w ust. 1, jest wyższa od normy zaludnienia przysługującej osobie wymienionej
w ust. 1 jako funkcjonariuszowi, osoba ta zachowuje prawo do tej normy
w zajmowanym dotychczas lokalu mieszkalnym.
3. Uprawnienia nabyte na podstawie ustawy z dnia 20 maja 1976 r.
o zakwaterowaniu sił zbrojnych (Dz. U. z 1992 r. poz. 19 oraz z 1994 r. poz. 36) przez
żołnierzy zawodowych Wojsk Ochrony Pogranicza, którzy zostali przyjęci do służby
w Straży Granicznej, stają się, z mocy prawa, uprawnieniami mieszkaniowymi
funkcjonariuszy Straży Granicznej w rozumieniu niniejszej ustawy.
4. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się także do osób, o których mowa w ust. 1, jeżeli
osoby te uzyskały policyjne zaopatrzenie emerytalne.
5. W stosunku do funkcjonariuszy, którzy poprzednio byli żołnierzami
zawodowymi i otrzymali osobne kwatery stałe, z zastrzeżeniem ust. 1–4, stosuje się
przepisy ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o Agencji Mienia Wojskowego (Dz. U.
z 2018 r. poz. 2308 oraz z 2019 r. poz. 492, 1214 i 2020) w zakresie sprzedaży lokali mieszkalnych.

art. 155. więcej Art. 155. W ustawie z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1988 r. Nr 30, poz. 207, z 1989 r. Nr 20, poz. 104, Nr 29, poz. 154 i Nr 34, poz. 178 oraz z 1990 r. Nr 30, poz. 179, Nr 34, poz. 198 i Nr 55, poz. 319) w art. 3 w ust. 2 wyrazy „wojska lotnicze, wojska obrony powietrznej kraju i” zastępuje się wyrazami „wojska lotnicze i obrony powietrznej oraz”.

art. 156. więcej Art. 156. Traci moc dekret z dnia 23 kwietnia 1953 r. o banderze jednostek
pływających Wojsk Ochrony Pogranicza (Dz. U. poz. 94).

art. 157. więcej Art. 157. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.