Art. 1. 1. Straż Graniczna jest jednolitą, umundurowaną i uzbrojoną formacją
przeznaczoną do ochrony granicy państwowej, kontroli ruchu granicznego oraz
zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji.
1a. Nazwa „Straż Graniczna”, jej skrót „SG” oraz znak graficzny Straży
Granicznej przysługują wyłącznie formacji, o której mowa w ust. 1.
1b. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, wzór znaku graficznego Straży Granicznej, uwzględniając w nim
wizerunek orła białego ustalony dla godła państwowego oraz ustalając kolorystykę tego znaku.
2. Do zadań Straży Granicznej należy:
1) ochrona granicy państwowej na lądzie i morzu;
2) organizowanie i dokonywanie kontroli ruchu granicznego;
2a) zapobieganie i przeciwdziałanie nielegalnej migracji poprzez:
a) kontrolę przestrzegania przepisów dotyczących wjazdu cudzoziemców na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium,
b) rozpoznawanie i analizowanie zagrożeń migracyjnych,
c) zwalczanie zagrożeń migracyjnych, w tym przestępczości związanej
z nielegalną migracją,
d) realizowanie, w zakresie swojej właściwości, zadań określonych w ustawie
z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2020 r. poz. 35),
e) współdziałanie z organami i podmiotami właściwymi w sprawach
udzielania cudzoziemcom zezwoleń na wjazd na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub pobyt na tym terytorium, w tym wykonywanie czynności na wniosek tych organów i podmiotów, na zasadach określonych odrębnymi przepisami;
3) wydawanie zezwoleń na przekraczanie granicy państwowej, w tym wiz;
4) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz
ściganie ich sprawców, w zakresie właściwości Straży Granicznej,
a w szczególności:
a) przestępstw i wykroczeń dotyczących zgodności przekraczania granicy
państwowej z przepisami, związanych z jej oznakowaniem,
wykonywaniem pracy przez cudzoziemców, prowadzeniem działalności
gospodarczej przez cudzoziemców oraz powierzaniem wykonywania pracy
cudzoziemcom, a także przestępstw określonych w art. 270–276 Kodeksu
karnego dotyczących wiarygodności dokumentów uprawniających do
przekraczania granicy państwowej, dokumentów uprawniających do pobytu
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub dokumentów wymaganych do
ich wydania,
b) przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych wymienionych
w art. 134 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego,
c) przestępstw i wykroczeń pozostających w związku z przekraczaniem
granicy państwowej lub przemieszczaniem przez granicę państwową
towarów oraz wyrobów akcyzowych podlegających obowiązkowi
oznaczania znakami akcyzy, jak również przedmiotów określonych w
przepisach o broni i amunicji, o materiałach wybuchowych, o prekursorach
materiałów wybuchowych podlegających ograniczeniom, o bibliotekach, o
ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, o narodowym zasobie
archiwalnym, o przeciwdziałaniu narkomanii oraz o ewidencji ludności i
dowodach osobistych,
d) przestępstw i wykroczeń określonych w ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r.
o cudzoziemcach oraz w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu
cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.
z 2019 r. poz. 1666 i 2020),
e) przestępstw przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu oraz przestępstw
i wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, pozostających
w związku z wykonywaniem komunikacji lotniczej,
f) przestępstw określonych w art. 228, 229 i 231 Kodeksu karnego,
popełnionych przez pracowników Straży Granicznej w związku
z wykonywaniem czynności służbowych,
g) przestępstw określonych w art. 229 Kodeksu karnego, popełnionych przez
osoby niebędące funkcjonariuszami lub pracownikami Straży Granicznej
w związku z wykonywaniem czynności służbowych przez funkcjonariuszy
lub pracowników Straży Granicznej,
h) przestępstw określonych w art. 190, 222, 223 i 226 Kodeksu karnego
skierowanych przeciwko funkcjonariuszom Straży Granicznej podczas lub
w związku z pełnieniem obowiązków służbowych,
i) przestępstw określonych w art. 264a Kodeksu karnego, przestępstw
i wykroczeń określonych w ustawie z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach
powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew
przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 769) oraz
wykroczeń określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1482, 1622, 1818 i 2473),
j) przestępstw określonych w art. 189a Kodeksu karnego i w art. 8 ustawy
z dnia 6 czerwca 1997 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz. U.
poz. 554 i 1083, z 1998 r. poz. 715, z 2009 r. poz. 1149 i 1589 oraz
z 2010 r. poz. 626);
4a) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw oraz ściganie,
w zakresie wynikającym z art. 11j ust. 1 pkt 1–3 ustawy z dnia 21 czerwca
1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra
właściwego do spraw wewnętrznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 13), sprawców
czynów określonych w pkt 4 lit. f–h, w przypadku, gdy czyny te dotyczą
funkcjonariuszy i pracowników Policji i Biura Ochrony Rządu lub strażaków
Państwowej Straży Pożarnej, popełnionych w związku z wykonywaniem przez
nich czynności służbowych;
5) zapewnienie bezpieczeństwa w komunikacji międzynarodowej i porządku
publicznego w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego, a w zakresie
właściwości Straży Granicznej – także w strefie nadgranicznej;
5a) przeprowadzanie kontroli bezpieczeństwa:
a) w środkach transportu w komunikacji międzynarodowej,
b) w zasięgu terytorialnym drogowego, kolejowego, morskiego i rzecznego
przejścia granicznego,
c) w portach lotniczych na zasadach określonych w przepisach dotyczących
ochrony lotnictwa cywilnego;
5b) zapewnienie bezpieczeństwa na pokładzie statków powietrznych wykonujących
przewóz lotniczy pasażerów;
5c) (uchylony)
5d) współdziałanie z innymi organami i służbami w zakresie rozpoznawania
zagrożeń terroryzmem i przeciwdziałania tym zagrożeniom;
6) osadzanie i utrzymywanie znaków granicznych na lądzie oraz sporządzanie,
aktualizacja i przechowywanie granicznej dokumentacji geodezyjnej
i kartograficznej;
7) ochrona nienaruszalności znaków i urządzeń służących do ochrony granicy
państwowej;
8) (uchylony)
9) przetwarzanie informacji, w tym danych osobowych, z zakresu ochrony granicy
państwowej, kontroli ruchu granicznego, zapobiegania i przeciwdziałania
nielegalnej migracji oraz udostępnianie ich sądom, prokuratorom, organom
administracji publicznej i innym organom państwowym, uprawnionym do ich
otrzymania na podstawie odrębnych ustaw, w zakresie niezbędnym do realizacji ich zadań;
10) nadzór nad eksploatacją polskich obszarów morskich oraz przestrzeganiem przez
statki przepisów obowiązujących na tych obszarach;
11) ochrona granicy państwowej w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej
Polskiej przez prowadzenie obserwacji statków powietrznych i obiektów
latających, przelatujących przez granicę państwową na małych wysokościach,
oraz informowanie o tych przelotach właściwych jednostek Sił Powietrznych Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
12) zapobieganie transportowaniu, bez zezwolenia wymaganego w myśl odrębnych
przepisów, przez granicę państwową odpadów, szkodliwych substancji
chemicznych oraz materiałów jądrowych i promieniotwórczych, a także zanieczyszczaniu wód granicznych;
13) zapobieganie przemieszczaniu, bez zezwolenia wymaganego w myśl odrębnych
przepisów, przez granicę państwową środków odurzających i substancji psychotropowych oraz broni, amunicji, materiałów wybuchowych i prekursorów materiałów wybuchowych podlegających ograniczeniom;
13a) przeprowadzanie kontroli legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców,
prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców, powierzania
wykonywania pracy cudzoziemcom;
14) wykonywanie zadań określonych w innych ustawach.
2a. Straż Graniczna prowadzi postępowania w sprawach rozpoznawania,
zapobiegania i wykrywania przestępstw określonych w art. 228, 229 i 231 Kodeksu
karnego, popełnionych przez funkcjonariuszy Straży Granicznej w związku
z wykonywaniem czynności służbowych.
2b. Straż Graniczna realizuje zadania wynikające z przepisów prawa Unii
Europejskiej oraz umów i porozumień międzynarodowych na zasadach i w zakresie
w nich określonych.
3. Straż Graniczna w zakresie określonym w ust. 2 i 2a współdziała
z właściwymi organami i instytucjami Unii Europejskiej oraz innych państw, a także
organizacjami międzynarodowymi, w tym z Międzynarodową Organizacją Policji
Kryminalnej – Interpol.
3a. Straż Graniczna realizuje zadania Krajowej Jednostki do spraw Informacji
o Pasażerach, określone w ustawie z dnia 9 maja 2018 r. o przetwarzaniu danych
dotyczących przelotu pasażera (Dz. U. z 2019 r. poz. 1783).
4. Straż Graniczna współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji
Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.

Ustawa o Straży Granicznej art. 1

DODAJ