Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych

art. 1. więcej Art. 1. Ustawa określa zasady tworzenia i działania pracowniczych programów
emerytalnych, warunki, które powinny spełniać podmioty realizujące programy, oraz
warunki uczestnictwa w tych programach.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) program – program zakładowy albo program międzyzakładowy;
2) pracownik – osobę zatrudnioną, w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy,
na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej
umowy o pracę, osobę zatrudnioną na podstawie umowy zawartej w wyniku
powołania lub wyboru do organu reprezentującego osobę prawną oraz członka
rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych, a jeżeli
umowa zakładowa tak stanowi, także:
a) osobę wykonującą pracę nakładczą, o której mowa w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 303 § 1 ustawy z dnia
26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495), lub
b) osobę fizyczną wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej lub
umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 i 1495) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub
c) członka rady nadzorczej wynagradzanego z tytułu pełnienia tej funkcji;
3) zakład ubezpieczeń – zakład ubezpieczeń prowadzący działalność, o której
mowa w dziale I załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności
ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 381, 730 i 2217);
4) fundusz inwestycyjny – fundusz inwestycyjny otwarty lub specjalistyczny
fundusz inwestycyjny otwarty w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r.
o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami
inwestycyjnymi (Dz. U. z 2020 r. poz. 95);
5) towarzystwo emerytalne – pracownicze towarzystwo emerytalne w rozumieniu
ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy
emerytalnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 105);
6) fundusz emerytalny – pracowniczy fundusz emerytalny w rozumieniu ustawy
z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy
emerytalnych;
7) instytucja finansowa – zakład ubezpieczeń, fundusz inwestycyjny lub
zarządzający zagraniczny, który zarządza środkami gromadzonymi w programie
na podstawie umowy z pracodawcą;
8) instytucja finansowa prowadząca IKE – instytucję finansową prowadzącą IKE
uczestnika w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych
kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia
emerytalnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1808);
9) zarządzający – instytucję finansową lub fundusz emerytalny;
10) konwersja – jednoczesne odkupienie jednostek uczestnictwa w jednym funduszu
inwestycyjnym i nabycie jednostek uczestnictwa w innym funduszu
inwestycyjnym zarządzanym przez to samo towarzystwo za środki pieniężne
uzyskane z odkupienia jednostek uczestnictwa, pod warunkiem że jednostki
odkupywane i nabywane są rejestrowane jako stanowiące środki uczestnika
odpowiednio ze składki podstawowej lub dodatkowej;
11) uczestnik – pracownika lub inną osobę, która przystąpiła do programu;
11a) potencjalny uczestnik – pracownika, który ma prawo do przystąpienia do
programu i nie jest jego uczestnikiem;
12) osoba uprawniona – osobę wskazaną przez uczestnika w deklaracji, która
otrzyma środki z programu w przypadku jego śmierci, osobę, o której mowa
w art. 832 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, oraz
spadkobiercę uczestnika;
13) środki – środki finansowe gromadzone w celu realizacji programu, inwestowane
w jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, jednostki
ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego działającego na podstawie
przepisów o działalności ubezpieczeniowej, jednostki rozrachunkowe funduszy
emerytalnych albo jednostki wyodrębnione przez zarządzającego zagranicznego
– na rachunku uczestnika prowadzonym przez zarządzającego lub środki
pieniężne na rachunku uczestnika, prowadzonym na podstawie zakładowej
umowy emerytalnej przez zarządzającego;
14) organ nadzoru – Komisję Nadzoru Finansowego, o której mowa w ustawie z dnia
21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 180
i 284);
15) wynagrodzenie – podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne
i rentowe uczestnika w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266 i 321), bez
stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy;
16) rachunek – zapis w rejestrze uczestników funduszu inwestycyjnego, rachunek,
na który są wpłacane składki do funduszu emerytalnego, lub rachunek
w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym prowadzony na zasadach
określonych w ustawie, a w zakresie nieuregulowanym w ustawie – na zasadach
określonych w przepisach właściwych dla tych rejestrów i rachunków;
17) IKE – indywidualne konto emerytalne w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia
2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach
zabezpieczenia emerytalnego;
18) wypłata – dokonaną przez uczestnika lub osobę uprawnioną wypłatę gotówkową
lub realizację przelewu środków zgromadzonych w ramach programu na
wskazany przez uczestnika lub tę osobę rachunek bankowy – na warunkach
określonych w umowie zakładowej, w przypadku spełnienia warunków
określonych w ustawie;
19) wypłata transferowa – przekazanie środków na warunkach określonych
w ustawie do innego programu, na IKE uczestnika albo osoby uprawnionej, z PPK zmarłego uczestnika PPK, lub z IKE uczestnika albo osoby uprawnionej do programu w przypadkach i na warunkach, o których mowa w przepisach
o pracowniczych planach kapitałowych i w przepisach o indywidualnych
kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia
emerytalnego;
20) zwrot – wycofanie środków zgromadzonych w ramach programu w przypadku
jego likwidacji, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty bądź wypłaty
transferowej;
21) dyspozycja – polecenie dokonania wypłaty albo wypłaty transferowej składane
przez uczestnika zarządzającemu;
22) NIP – numer identyfikacji podatkowej nadany zgodnie z przepisami o zasadach
ewidencji i identyfikacji podatników i płatników;
23) zagraniczny organ nadzoru – krajowe władze państwa członkowskiego Unii
Europejskiej wyznaczone przez to państwo do wykonywania zadań związanych
z nadzorowaniem realizacji programu emerytalnego przez pracodawcę mającego
siedzibę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej;
24) zarządzający zagraniczny – podmiot, niezależnie od jego formy prawnej, mający
swoją siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
podlegający nadzorowi organu nadzoru tego państwa, którego przedmiotem
działalności jest gromadzenie środków pieniężnych i ich lokowanie,
z przeznaczeniem na wypłatę uczestnikom programu emerytalnego po
osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego;
25) PPK – pracowniczy plan kapitałowy w rozumieniu ustawy z dnia 4 października
2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. poz. 2215 oraz z 2019 r.
poz. 1074 i 1572);
26) trwały nośnik informacji ‒ instrument pozwalający uczestnikowi na
przechowywanie informacji kierowanych osobiście do tego uczestnika w sposób,
który umożliwia przyszłe korzystanie z tych informacji, przez okres odpowiedni
do ich celów, i który pozwala na niezmienione odtworzenie przechowywanej
informacji.
2. Do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a–c, przepisy ustawy o stosunku
pracy i pracodawcy stosuje się odpowiednio.

art. 3. więcej Art. 3. Program jest tworzony w celu gromadzenia środków uczestnika
przeznaczonych do wypłaty.

art. 4. więcej Art. 4. Osoba zatrudniona u kilku pracodawców prowadzących programy może
w tym samym czasie uczestniczyć w więcej niż jednym programie.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Prawo do uczestnictwa w programie przysługuje pracownikowi, który
jest zatrudniony u danego pracodawcy, nie krócej niż 3 miesiące, chyba że umowa
zakładowa stanowi inaczej, z zastrzeżeniem ust. 1c.
1a. Do programu nie może przystąpić pracownik, który ukończył 70. rok życia.
1b. Pracownik nie może ponownie przystąpić do tego programu, z którego
dokonał wypłaty jednorazowej albo wypłaty pierwszej raty, w przypadku
dokonywania wypłaty ratalnej. Ograniczenie określone w zdaniu pierwszym nie
dotyczy osób, które dokonały wypłaty jako osoby uprawnione.
1c. Umowa zakładowa nie może przewidywać dłuższego niż 3 lata stażu pracy u
danego pracodawcy, uprawniającego do uczestnictwa w programie.
2. W dniu złożenia wniosku o zarejestrowanie programu prawo, o którym mowa
w ust. 1, musi przysługiwać co najmniej połowie pracowników zatrudnionych
u pracodawcy, który tworzy program.
3. Jeżeli pracodawca zatrudnia więcej niż pięciuset pracowników, prawo,
o którym mowa w ust. 1, musi przysługiwać co najmniej jednej trzeciej pracowników
zatrudnionych u pracodawcy, który tworzy program.
4. Prawo do uczestnictwa w programie przysługuje również osobie fizycznej
prowadzącej działalność gospodarczą, wspólnikowi spółki cywilnej, jawnej, spółki
partnerskiej oraz komandytowo-akcyjnej i komandytowej odpowiadającemu bez
ograniczenia, który podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym, jeżeli te osoby lub spółki prowadzą program dla swoich pracowników.
5. Przepisy ustawy dotyczące pracowników stosuje się odpowiednio do osób,
które są uczestnikami na podstawie ust. 4.
6. Umowa zakładowa nie może przewidywać dla uczestnictwa pracowników
w programie żadnych innych warunków poza określonymi ustawą.

art. 6. więcej Art. 6. 1. Programy mogą być prowadzone w jednej z następujących form:
1) funduszu emerytalnego;
2) umowy o wnoszenie przez pracodawcę składek pracowników do funduszu
inwestycyjnego;
3) umowy grupowego ubezpieczenia na życie pracowników z zakładem
ubezpieczeń w formie grupowego ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym
funduszem kapitałowym;
4) zarządzania zagranicznego.
2. Umowy, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą być także zawierane przez
pracodawcę z różnymi funduszami inwestycyjnymi zarządzanymi przez to samo
towarzystwo funduszy inwestycyjnych. W przypadku takiej umowy pracownik ma
prawo do zmiany funduszu inwestycyjnego lub podziału środków znajdujących się
w tych funduszach inwestycyjnych na warunkach określonych w umowie zakładowej.
Konwersja między tymi funduszami nie stanowi wypłaty transferowej.
3. W przypadku otwarcia likwidacji jednego z funduszy, w którym są lokowane
środki uczestnika na warunkach, o których mowa w ust. 2, zarządzający jest
obowiązany niezwłocznie powiadomić pracodawcę o otwarciu likwidacji funduszu.
Powiadomienie powinno zawierać informację o firmie i siedzibie likwidatora
funduszu.
4. Pracodawca obowiązany jest powiadomić uczestnika o konieczności złożenia
w terminie 14 dni oświadczenia woli w przedmiocie zadysponowania środkami
pieniężnymi uzyskanymi w związku z likwidacją funduszu.
5. Uczestnik składa pracodawcy oświadczenie woli, o którym mowa w ust. 4,
w terminie 14 dni od dnia powiadomienia, o którym mowa w ust. 4.
6. Złożone oświadczenie woli, o którym mowa w ust. 4, pracodawca
niezwłocznie przekazuje likwidatorowi.
7. Likwidator obowiązany jest do przekazania środków pieniężnych uczestnika
przyznanych w postępowaniu likwidacyjnym na nabycie jednostek uczestnictwa,
zgodnie ze złożonym przez uczestnika oświadczeniem woli.
8. W przypadku niezłożenia przez uczestnika oświadczenia woli, o którym
mowa w ust. 4, środki pieniężne przyznane uczestnikowi w postępowaniu
likwidacyjnym przekazywane są przez likwidatora, w równych częściach, celem
nabycia jednostek uczestnictwa pozostałych funduszy, w których mogą być lokowane
środki uczestnika.
9. Jeżeli program jest prowadzony w formie umowy grupowego ubezpieczenia
na życie pracowników z zakładem ubezpieczeń, o której mowa w ust. 1 pkt 3, umowa
ta powinna przewidywać:
1) niepotrącanie kosztów ochrony ubezpieczeniowej ze środków zgromadzonych
w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym w przypadku nieopłacenia składki
ubezpieczenia na życie oraz związanego z ryzykiem chorobowym i
wypadkowym;
2) przeznaczanie co najmniej 85% każdorazowej składki podstawowej na
ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy oraz co najmniej 1% składki na pokrycie
kosztów ochrony ubezpieczeniowej;
3) pobieranie z aktywów funduszu, o którym mowa w pkt 2, opłat związanych
wyłącznie z pokryciem kosztów, o których mowa w art. 13a ust. 3, i opłat
z tytułu zarządzania funduszem;
4) otrzymanie przez uczestnika ochrony ubezpieczeniowej w przypadku
nieterminowego przekazania składki ubezpieczeniowej przez pracodawcę.
10. Utrzymanie ochrony ubezpieczeniowej, o której mowa w ust. 9 pkt 4,
obowiązuje przez okres co najmniej 45 dni od dnia wymagalności składki. Po tym
terminie ochrona ubezpieczeniowa może ulec zawieszeniu pod warunkiem, że zakład
ubezpieczeń przed dniem ustania ochrony ubezpieczeniowej przekaże pracodawcy
informację o fakcie jej zawieszenia.
11. Zawieszenie ochrony ubezpieczeniowej, o której mowa w ust. 10,
obowiązywać może przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 12.
12. W przypadku gdy pomiędzy pracodawcą a reprezentacją pracowników
zostanie zawarte porozumienie, o którym mowa w art. 38 ust. 4, okres zawieszenia
ochrony ubezpieczeniowej, o którym mowa w ust. 10, może zostać przedłużony do
końca okresu zawieszenia przekazywania składek określonego w tym porozumieniu.
13. Umowa, o której mowa w ust. 1 pkt 3, może przewidywać ubezpieczenie
wypadkowe i chorobowe, jeżeli jest ona uzupełnieniem ubezpieczenia na życie.
14. Umowa, o której mowa w ust. 1 pkt 3, nie może przewidywać przeznaczania
środków ze składki dodatkowej na koszty ochrony ubezpieczeniowej.
15. Jeżeli program jest prowadzony w formie zarządzania zagranicznego:
1) umowa z zarządzającym zagranicznym lub statut funduszu nie może
przewidywać pokrycia ze składek ryzyk o charakterze ubezpieczeniowym;
2) wszystkie dokumenty niezbędne do prowadzenia programu przewidują
gromadzenie środków uczestników na zasadach określonych w ustawie
i sporządzane są w języku polskim.
16. Do zarządzającego zagranicznego będącego zakładem ubezpieczeń stosuje
się przepisy ust. 9–14.
17. Do zarządzającego zagranicznego posiadającego osobowość prawną, którego
udziałowcem jest pracodawca, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące
formy funduszu emerytalnego.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Prowadzenie przez pracodawcę jednocześnie więcej niż jednego
programu jest dopuszczalne w przypadku:
1) nabycia zakładu pracy w całości lub jego zorganizowanej części albo nabycia
akcji towarzystwa emerytalnego lub
2) połączenia pracodawców prowadzących programy.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, w celu zaproponowania
gromadzenia środków w jednym programie, w terminie 3 lat od dnia nabycia albo
połączenia, pracodawca powinien zmienić umowę zakładową oraz:
1) wypowiedzieć lub zmienić umowę z instytucją finansową albo
2) z połączonych towarzystw emerytalnych utworzyć jedno towarzystwo
i doprowadzić do przejęcia funduszu emerytalnego przez jedno z towarzystw
oraz dokonać likwidacji drugiego lub sprzedać akcje towarzystwa emerytalnego.
3. Do zmiany umowy zakładowej w przypadkach określonych w ust. 2 stosuje
się odpowiednio art. 41.
4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, nowy pracodawca wchodzi
w prawa i obowiązki dotychczasowego pracodawcy wynikające z umowy zakładowej.
Przepis ma zastosowanie odpowiednio, jeżeli program jest prowadzony przez jednego
z łączących się pracodawców lub przez pracodawcę, którego zakład pracy lub jego
zorganizowana część została nabyta.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Zarządzający ewidencjonuje wszystkie wpłacone składki, przyjęte
i dokonane wypłaty transferowe, wypłatę oraz inne operacje na rachunku. Przed
dokonaniem wypłaty transferowej zarządzający sporządza informację dotyczącą
uczestnika programu, który złożył dyspozycję wypłaty transferowej. Informację tę
zarządzający sporządza również w przypadku złożenia przez uczestnika dyspozycji
wypłaty albo przeniesienia środków będących następstwem zmiany formy programu
lub podmiotu zarządzającego.
2. Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:
1) numer wpisu programu do rejestru;
2) dane identyfikujące uczestnika: pierwsze imię, nazwisko, datę urodzenia, adres
zamieszkania oraz numer PESEL albo numer paszportu bądź innego dokumentu
potwierdzającego tożsamość w przypadku osób nieposiadających obywatelstwa
polskiego;
3) dane identyfikujące pracodawcę: nazwę, numer REGON, NIP, adres siedziby
i adres do korespondencji;
4) dane identyfikujące zarządzającego, który sporządza informację: nazwę, numer
REGON, NIP, adres siedziby i adres do korespondencji;
5) wysokość wpłat w ciągu każdego roku kalendarzowego z podziałem na wpłaty
z tytułu składki podstawowej i dodatkowej;
6) wysokość i daty wypłat transferowych przyjętych przez zarządzającego oraz
dane identyfikujące zarządzającego lub nazwę instytucji finansowej prowadzącej
IKE, dokonujących tych wypłat transferowych;
7) wysokość i datę dokonywanej wypłaty transferowej oraz dane identyfikujące
zarządzającego lub nazwę instytucji finansowej prowadzącej IKE, do których
dokonywana jest wypłata transferowa;
8) sumę wpłaconych po dniu 31 maja 2004 r. składek podstawowych –
w przypadku gdy wypłata transferowa jest dokonywana na IKE;
8a) aktualną wartość środków pochodzących z wpłat na IKE – w przypadku gdy do
programu przyjęto wypłatę transferową z IKE uczestnika;
9) datę sporządzenia informacji oraz imię, nazwisko, funkcję i podpis osoby
odpowiedzialnej za jej sporządzenie.
3. Informację, o której mowa w ust. 1, zarządzający sporządza w dwóch
egzemplarzach.
4. Zarządzający w przypadku dokonywania wypłaty transferowej przekazuje
wraz z dokonaniem wypłaty transferowej odpowiednio następnemu zarządzającemu
albo instytucji finansowej prowadzącej IKE jeden egzemplarz informacji, o której
mowa w ust. 1, i informacje uzyskane od wszystkich poprzednich zarządzających oraz
od instytucji finansowych prowadzących IKE uczestnika. Drugi egzemplarz
informacji, o której mowa w ust. 1, zarządzający przekazuje uczestnikowi.
5. W przypadku dokonywania wypłaty zarządzający przekazuje uczestnikowi
informację, o której mowa w ust. 2 pkt 1–6 i 9, oraz informację o wysokości wypłaty.
6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określi, w drodze
rozporządzenia, sposób sporządzania informacji, o której mowa w ust. 1, oraz tryb jej
przekazywania, mając na względzie konieczność zapewnienia sprawnego
przekazywania informacji.

art. 9. więcej Art. 9. Określenie „program emerytalny” może być używane wyłącznie do
określenia programów uregulowanych w niniejszej ustawie.

art. 10. więcej Art. 10. 1. Program tworzy się:
1) przez zawarcie umowy zakładowej albo umowy międzyzakładowej;
2) następnie przez zawarcie umowy z instytucją finansową, z zastrzeżeniem art. 17
ust. 3, albo utworzenie towarzystwa emerytalnego i funduszu emerytalnego albo
nabycie przez pracodawcę akcji istniejącego towarzystwa emerytalnego;
3) następnie przez rejestrację programu przez organ nadzoru.
2. Umowy nie mogą zawierać warunków uczestnictwa pracownika w programie
niezgodnych z przepisami ustawy.
3. W przypadku gdy program ma być prowadzony w formie zarządzania
zagranicznego, warunkiem rejestracji programu przez organ nadzoru jest również
przekazanie temu organowi przez zagraniczny organ nadzoru informacji o tym, że
akceptuje on zarządzanie programem przez zarządzającego zagranicznego. Przepis
stosuje się odpowiednio w przypadku przejęcia przez zarządzającego zagranicznego
zarządzania programem już istniejącym.

art. 11. więcej Art. 11. 1. Umowa zakładowa jest umową zawieraną przez pracodawcę
z reprezentacją pracowników.
2. Reprezentację pracowników tworzą wszystkie zakładowe organizacje
związkowe działające u danego pracodawcy.
3. Jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa,
pracodawca zawiera umowę zakładową z reprezentacją pracowników wyłonioną
w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
4. Umocowanie reprezentacji pracowników wyłonionej w trybie, o którym
mowa w ust. 3, do podejmowania czynności przewidzianych przez ustawę wygasa po
upływie 24 miesięcy od dnia wyłonienia reprezentacji.
5. Umocowanie, o którym mowa w ust. 4, wygasa przed upływem 24 miesięcy
od dnia wyłonienia reprezentacji w przypadku, gdy:
1) co najmniej połowa osób wchodzących w skład reprezentacji pracowników
przestanie być pracownikami pracodawcy;
2) u pracodawcy rozpocznie działalność zakładowa organizacja związkowa.
6. W przypadku wygaśnięcia umocowania reprezentacji pracowników
z przyczyn, o których mowa w ust. 4 i 5, dokonuje się wyboru nowej reprezentacji
pracowników w trybie określonym w ust. 3.
7. Pracodawca przedstawia reprezentacji pracowników ofertę utworzenia
programu, która zawiera:
1) projekt umowy zakładowej;
2) ustalone w umowie przedwstępnej warunki umowy z instytucją finansową lub
statut towarzystwa emerytalnego i statut funduszu emerytalnego albo projekty
tych statutów;
3) określenie okresu ważności oferty, nie krótszego niż 3 miesiące.
8. Jeżeli w okresie 2 miesięcy od dnia przedstawienia przez pracodawcę
reprezentacji pracowników oferty utworzenia programu, o której mowa w ust. 7, nie
dojdzie do zawarcia umowy zakładowej z powodu niemożności uzgodnienia przez
strony jej treści, pracodawca może zawrzeć umowę zakładową z organizacjami
związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu art. 253
ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 23
maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 263), z których każda
zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy. Przepis ust. 7
stosuje się odpowiednio.

art. 12. więcej Art. 12. Spory ze stosunków prawnych powstałe między stronami umowy
zakładowej rozstrzygają sądy powszechne właściwe dla siedziby pracodawcy.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Umowa zakładowa określa w szczególności:
1) formę programu wraz ze wskazaniem zarządzającego, który będzie gromadził
środki i zarządzał nimi na podstawie umowy z pracodawcą lub na podstawie
postanowień statutu funduszu emerytalnego;
2) warunki i tryb przystępowania do programu i występowania z niego;
3) proponowane warunki gromadzenia środków i zarządzania nimi;
4) warunki gromadzenia środków i zarządzania nimi w przypadku, o którym mowa
w art. 17 ust. 3 i 4;
5) przypadki i warunki wypowiedzenia umowy między pracodawcą a instytucją
finansową albo warunki zbycia przez pracodawcę wszystkich posiadanych przez
niego akcji towarzystwa emerytalnego oraz warunki likwidacji tego
towarzystwa;
6) warunki, terminy i sposób dokonania wypłaty, wypłaty transferowej oraz zwrotu;
7) termin wskazania przez uczestnika rachunku, na który zarządzający albo
likwidator zarządzającego ma dokonać wypłaty transferowej w przypadku
likwidacji programu, ustalony zgodnie z art. 41 ust. 5;
8) przypadki i warunki zmiany formy programu lub zarządzającego;
9) wysokość składki podstawowej;
10) minimalną wysokość możliwej do zadeklarowania składki dodatkowej, jeżeli
umowa zakładowa nie zakazuje deklarowania składki dodatkowej;
11) sposób deklarowania składki dodatkowej przez uczestników oraz terminy
naliczania i potrącania tych składek przez pracodawcę w celu przelewu na
rachunek uczestnika;
12) terminy naliczania oraz przelewu składki podstawowej na rachunek uczestnika;
13) koszty i opłaty obciążające uczestnika i pracodawcę oraz warunki, o ile są
przewidziane, na jakich mogą one zostać obniżone bez konieczności zmiany
umowy zakładowej;
14) warunki zmiany umowy zakładowej;
15) warunki jednostronnego zawieszenia odprowadzania składek podstawowych
oraz czasowego ograniczenia wysokości składek podstawowych przez
pracodawcę, o których mowa w art. 38;
16) okres wypowiedzenia umowy zakładowej przez pracodawcę, o którym mowa
w art. 40 ust. 2 pkt 3;
17) okres wypowiedzenia umowy zakładowej przez pracodawcę, o którym mowa
w art. 40 ust. 2 pkt 4.
1a. Umowa zakładowa może umożliwiać uczestnikowi wnoszenie składki
dodatkowej po ustaniu zatrudnienia u pracodawcy.
2. Jeżeli program jest prowadzony w formie umowy o wnoszenie przez
pracodawcę składek pracowników do funduszu inwestycyjnego, umowa zakładowa
określa warunki konwersji w przypadku zmiany funduszu w ramach tego samego programu.

Art. 13a. 1. Instytucja finansowa może pokrywać:
1) koszty i opłaty, o których mowa w ust. 2 i 3;
2) koszty i opłaty inne niż wymienione w ust. 2 i 3, w wysokości nie wyższej niż
0,6% wartości zarządzanych środków w skali roku.
2. Jeżeli program jest prowadzony w formie umowy o wnoszenie przez
pracodawcę składek pracowników do funduszu inwestycyjnego, z aktywów funduszu inwestycyjnego mogą być pokrywane koszty i opłaty, o których mowa w art. 50 ust. 1–5 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych.
3. Jeżeli program jest prowadzony w formie umowy grupowego ubezpieczenia
na życie pracowników z zakładem ubezpieczeń, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 3,
z aktywów ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego mogą być pokrywane koszty
i opłaty, o których mowa w art. 50 ust. 1 pkt 1–4, 7 i 8 ustawy z dnia 4 października
2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych.

art. 14. więcej Art. 14. 1. Pracodawcy w celu realizacji programu na jednakowych warunkach
mogą utworzyć program międzyzakładowy.
2. Do utworzenia programu międzyzakładowego konieczne jest zawarcie umowy
międzyzakładowej i umowy z instytucją finansową wspólnej dla pracodawców,
o których mowa w ust. 1.
3. Do określenia treści umowy międzyzakładowej stosuje się odpowiednio
przepisy art. 13 ust. 1 i 1a.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Umowa międzyzakładowa jest zawierana między reprezentacją
pracodawców a międzyzakładową reprezentacją pracowników.
2. Tryb wyłaniania oraz zmiany składu reprezentacji, o których mowa w ust. 1,
określają w formie pisemnej pracodawcy i reprezentacje pracowników powołane
w trybie art. 11.
3. Oferta zawarcia umowy międzyzakładowej jest przedstawiana przez
reprezentację pracodawców międzyzakładowej reprezentacji pracowników.

art. 16. więcej Art. 16. Reprezentacje, o których mowa w art. 15 ust. 1, mogą na wniosek
nowego pracodawcy zgodzić się na jego przystąpienie do umowy międzyzakładowej.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Pracodawca zawiera umowę z instytucją finansową, która określa
warunki gromadzenia środków i zarządzania nimi. W przypadku programu w formie
funduszu emerytalnego warunki gromadzenia środków i zarządzania nimi określa
statut funduszu.
2. W przypadku programu międzyzakładowego warunki gromadzenia środków
i zarządzania nimi określa umowa zawarta przez reprezentację pracodawców
z instytucją finansową lub statut funduszu emerytalnego.
3. W przypadku gdy zakład ubezpieczeń jest jednocześnie pracodawcą
tworzącym program i zarządzającym tym programem, nie zawiera się umowy, o której mowa w ust. 1; warunki gromadzenia środków i zarządzania nimi określa umowa zakładowa.
4. W przypadku gdy towarzystwo funduszy inwestycyjnych jest jednocześnie
pracodawcą tworzącym program i organem zarządzającego tym programem, nie
zawiera się umowy, o której mowa w ust. 1; warunki gromadzenia środków i zarządzania nimi określa umowa zakładowa.
5. Umowa z instytucją finansową lub statut funduszu emerytalnego nie może
przewidywać żadnych kosztów obciążających uczestnika w przypadku dokonania
wypłaty, wypłaty transferowej, wpłaty środków z tytułu dokonywanej wypłaty
transferowej lub zwrotu.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Przystąpienie pracownika do programu na warunkach określonych w
umowie zakładowej następuje na podstawie deklaracji o przystąpieniu do programu
złożonej w postaci elektronicznej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym
nośniku informacji lub w innej postaci, jeżeli w umowie zakładowej tak określono,
zwanej dalej „deklaracją”, po upływie miesiąca od dnia jej złożenia, chyba że
pracodawca potwierdzi w postaci elektronicznej pozwalającej na utrwalenie treści na
trwałym nośniku informacji lub w innej postaci, jeżeli w umowie zakładowej tak
określono, przystąpienie do programu w terminie wcześniejszym.
2. Deklaracja zawiera oświadczenie pracownika, że otrzymał kopię umowy
zakładowej i zapoznał się z jej treścią, akceptuje jej warunki, oraz może zawierać
rozrządzenie na wypadek śmierci pracownika.
3. W przypadku gdy umowa zakładowa nie zakazuje wnoszenia składki
dodatkowej, a uczestnik zadeklarował jej wnoszenie, deklaracja zawiera również
wysokość deklarowanej składki dodatkowej oraz upoważnienie dla pracodawcy do jej
naliczania i potrącania z wynagrodzenia oraz dokonania jej przelewu na rachunek uczestnika.
4. Pracodawca przyjmuje deklarację i potwierdza uczestnikowi jej przyjęcie w
postaci elektronicznej pozwalającej na utrwalenie treści na trwałym nośniku
informacji lub w innej postaci, jeżeli w umowie zakładowej tak określono.
5. Jeżeli pracownikowi nie przysługuje prawo do uczestnictwa w programie,
pracodawca zwraca deklarację wraz z uzasadnieniem odmowy jej przyjęcia w postaci
elektronicznej pozwalającej na utrwalenie treści na trwałym nośniku informacji lub w
innej postaci, jeżeli w umowie zakładowej tak określono. Zwrócenie deklaracji powinno nastąpić nie później niż w terminie miesiąca od dnia jej złożenia przez pracownika.
6. W przypadku zamiaru dokonania transferu środków zgromadzonych przez
uczestnika na IKE do programu, pracodawca, na żądanie uczestnika, wydaje mu
potwierdzenie przystąpienia do programu emerytalnego.
7. Potwierdzenie przystąpienia do programu powinno zawierać dane, o których
mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2, oraz nazwę pracodawcy prowadzącego program, nazwę
zarządzającego programem oraz numer rachunku, na który należy dokonać wypłaty transferowej.
8. W sprawach odmowy przyjęcia deklaracji i roszczeń między uczestnikiem
programu a pracodawcą orzekają sądy pracy właściwe dla siedziby pracodawcy.

Art. 18a. Pracodawca jest obowiązany udostępniać dane zawarte w deklaracjach
na wniosek administracyjnego organu egzekucyjnego, wymienionego w art. 19
ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1438, z późn. zm.) oraz centralnego biura łącznikowego,
o którym mowa w art. 9 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy
przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych
(Dz. U. z 2018 r. poz. 425 oraz z 2019 r. poz. 730 i 2070).

art. 19. więcej Art. 19. 1. Umowa zakładowa może przewidywać dobrowolne wnoszenie do
funduszu emerytalnego przez uczestnika akcji uzyskanych przez członka tego
funduszu emerytalnego, nieodpłatnie lub na warunkach preferencyjnych, w
następstwie prywatyzacji pracodawcy.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, umowa zakładowa określa terminy
i warunki wnoszenia akcji na rachunek ilościowy w funduszu emerytalnym oraz
warunki prowadzenia tych rachunków. Uczestnik określa w deklaracji, wynikającą
z umowy zakładowej, liczbę akcji pracodawcy, którą wniesie na swój rachunek.

art. 20. więcej Art. 20. 1. W sprawach dotyczących programu uczestnik składa oświadczenie
woli pracodawcy lub za jego pośrednictwem w postaci elektronicznej pozwalającej na
utrwalenie jego treści na trwałym nośniku informacji lub w innej postaci, jeżeli w
umowie zakładowej tak określono.
2. Uczestnik jest obowiązany informować pracodawcę o każdorazowej zmianie
adresu do korespondencji oraz danych, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio po ustaniu zatrudnienia.
4. W przypadku połączenia, podziału, zbycia zakładu pracy w całości albo jego
zorganizowanej części, uczestnik składa oświadczenia woli za pośrednictwem nowego pracodawcy.
5. W przypadku likwidacji zakładu pracy uczestnik składa oświadczenia woli za
pośrednictwem likwidatora, a po zakończeniu likwidacji bezpośrednio zarządzającemu.
6. W przypadku upadłości pracodawcy uczestnik składa oświadczenia woli
bezpośrednio zarządzającemu. Syndyk jest obowiązany do powiadomienia
uczestników programu o sposobie składania oświadczenia woli w sprawach
dotyczących programu w związku z upadłością pracodawcy, w terminie 45 dni od
dnia ogłoszenia upadłości.
7. W sprawach dotyczących programu pracodawca nie może być
pełnomocnikiem uczestnika.

art. 21. więcej Art. 21. 1. Umowy tworzące program obowiązują od dnia rejestracji programu.
2. Zmiana umów następuje w trybie właściwym do zawarcia danej umowy.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Pracodawca jest obowiązany do przekazywania pracownikom w
sposób zrozumiały, na piśmie, w postaci papierowej lub elektronicznej informacji o
warunkach funkcjonowania programu.
1a. Informacja:
1) jest udostępniona bezpłatnie;
2) jest sporządzona z użyciem jasnego, zwięzłego i zrozumiałego języka, bez
stosowania żargonu i terminów technicznych, jeżeli zamiast nich można użyć
języka niespecjalistycznego;
3) jest spójna pod względem słownictwa i treści;
4) nie może wprowadzać w błąd;
5) jest przedstawiona w sposób ułatwiający czytanie;
6) jest dostępna w języku urzędowym państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
którego prawo ubezpieczeń społecznych i prawo pracy stosuje się do danego
programu emerytalnego.
2. Informacja powinna zawierać w szczególności:
1) formę programu wraz ze wskazaniem zarządzającego;
2) określenie wysokości składki podstawowej;
3) określenie sumy składek dodatkowych, o której mowa w art. 25 ust. 4;
4) stwierdzenie, że zawiera jedynie omówienie warunków programu, a podstawą
funkcjonowania programu jest umowa zakładowa;
5) minimalną i maksymalną wysokość możliwej do zadeklarowania miesięcznej
składki dodatkowej oraz sposób jej deklarowania;
6) wskazanie właściwych przepisów podatkowych dotyczących gromadzonych
środków;
7) omówienie:
a) zasad wypłaty, wypłaty transferowej i zwrotu zgromadzonych na rachunku
uczestnika środków,
b) trybu zmiany deklaracji, konsekwencji, w tym finansowych, tych zmian
i warunków odstąpienia uczestnika od programu,
c) praw osoby uprawnionej w przypadku śmierci uczestnika,
d) przypadków, w których następuje likwidacja programu, oraz konsekwencji
z tego wynikających,
e) możliwości zadysponowania przez uczestnika prawami do zgromadzonych
środków,
f) informacji na temat osiągniętych przez zarządzającego stóp zwrotu
związanych z programem emerytalnym za łączny okres co najmniej 5 lat lub
łącznie za wszystkie lata działalności programu, jeżeli było ich mniej niż 5.
3. Zarządzający jest obowiązany do niezwłocznego przekazywania pracodawcy
informacji wskazującej przepisy prawa powszechnie obowiązującego zawierające
zmiany w zakresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 7.
4. Pracodawca jest obowiązany do aktualizowania informacji dotyczących zasad
funkcjonowania programu, niezwłocznie po ich uzyskaniu.
5. Pracodawca jest obowiązany do wyróżnienia w informacji, o której mowa
w ust. 2, zmian, jakie zaszły w zakresie objętym tą informacją w okresie 12 miesięcy
poprzedzających datę dokonania aktualizacji.
6. Pracodawca jest dodatkowo obowiązany przekazać uczestnikowi pisemną
informację o warunkach wypłaty środków gromadzonych w programie:
1) w pierwszym kwartale roku kalendarzowego, w którym uczestnik ten ukończy
60 lat, lub
2) w ciągu 30 dni od dnia ustania stosunku pracy z powodu uzyskania
wcześniejszych uprawnień emerytalnych, lub
3) na żądanie uczestnika programu.

Art. 22a. 1. Na wniosek uczestnika programu, jednak nie częściej niż raz w roku,
pracodawca niezwłocznie udziela uczestnikowi na piśmie, w postaci papierowej lub
elektronicznej, informacji o skutkach prawnych ustania zatrudnienia uczestnika w
odniesieniu do środków gromadzonych na jego rachunku. Informacja ta powinna
spełniać wymagania określone w art. 22 ust. 1a.
2. Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera w szczególności:
1) warunki nabycia prawa do wypłaty, wypłaty transferowej i zwrotu
zgromadzonych na rachunku uczestnika środków;
2) wartość zgromadzonych na rachunku uczestnika środków, na dzień sporządzenia
informacji;
3) informację o tym, że w przypadku ustania zatrudnienia u pracodawcy
prowadzącego program lub likwidacji programu środki zgromadzone na
rachunku pozostają na rachunku i są inwestowane w instytucji finansowej, na
zasadach analogicznych jak w przypadku pozostałych uczestników programu;
4) pouczenie, że w przypadku dokonania zwrotu uczestnik powinien rozważyć
zasięgnięcie porady w sprawie zainwestowania środków zgromadzonych na
rachunku uczestnika, w celu uzyskania dodatkowego świadczenia emerytalnego.
3. Na wniosek byłego pracownika, jednak nie częściej niż raz w roku,
pracodawca prowadzący program niezwłocznie udziela byłemu pracownikowi na
piśmie, w postaci papierowej lub elektronicznej, informacji, spełniającej wymagania
określone w art. 22 ust. 1a, na temat:
1) wartości zgromadzonych na rachunku byłego pracownika środków;
2) stosowania takich samych zasad co do środków zgromadzonych na rachunku
wobec wszystkich uczestników programu.
4. Osobom uprawnionym do otrzymania środków zgromadzonych przez
uczestnika programu w przypadku jego śmierci, które zamierzają otrzymać wypłatę
środków, o których mowa w ust. 1, pracodawca zmarłego uczestnika programu
udostępnia informacje na zasadach określonych w ust. 3.
5. Zarządzający niezwłocznie przekazuje pracodawcy na jego wniosek
informacje określone w ust. 2 pkt 2 oraz ust. 3 pkt 1.

Art. 22b. 1. Fundusz emerytalny przynajmniej raz w roku sporządza informację
o świadczeniu emerytalnym, która zawiera kluczowe informacje dla uczestnika
programu.
2. Informacja, o której mowa w ust. 1, powinna spełniać wymagania określone
w art. 22 ust. 1a.
3. Informację, o której mowa w ust. 1, fundusz emerytalny przekazuje
uczestnikowi programu w postaci elektronicznej lub papierowej.
4. Na żądanie uczestnika informację, o której mowa w ust. 1, przekazuje się w
postaci papierowej.
5. Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera w widocznym miejscu datę, do
której odnoszą się informacje w niej podawane.
6. Fundusz emerytalny jest obowiązany do wyraźnego wskazania w informacji,
o której mowa w ust. 1, istotnych zmian w porównaniu z informacją sporządzoną w
roku poprzednim.
7. Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:
1) tytuł „Informacja o świadczeniu emerytalnym”;
2) dane identyfikacyjne uczestnika oraz wskazanie wieku uprawniającego do
otrzymania wypłaty;
3) nazwę funduszu emerytalnego, jego adres do korespondencji oraz dane
identyfikacyjne programu emerytalnego uczestnika;
4) informacje o wartości zgromadzonych środków;
5) wyszczególnienie kosztów odliczonych przez fundusz emerytalny w ciągu 12
miesięcy poprzedzających dzień sporządzenia informacji, o której mowa w ust.
1, a w przypadku gdy uczestnik jest w programie krócej niż 12 miesięcy –
informacja ta zawiera dane za faktyczny okres uczestnictwa w programie w
danym roku;
6) informacje o składkach wpłaconych w ramach programu przez pracodawcę i
przez uczestnika, co najmniej w ciągu ostatnich 12 miesięcy;
7) dodatkowe informacje, w tym:
a) dotyczące opcji, jakimi dysponuje uczestnik w ramach programu
emerytalnego,
b) gdzie można znaleźć roczne sprawozdania finansowe oraz deklarację zasad
polityki inwestycyjnej funduszu emerytalnego;
8) informacje na temat prognoz dotyczących zgromadzonych środków, w oparciu o
wiek emerytalny oraz zastrzeżenie, że prognozy te mogą się różnić od końcowej
wartości zgromadzonego kapitału, a jeżeli te prognozy są oparte na scenariuszach
ekonomicznych – powinny zawierać również optymistyczny i pesymistyczny
wariant, z uwzględnieniem specyfiki programu.
8. Informację, o której mowa w ust. 1, fundusz emerytalny może przekazywać za
pośrednictwem pracodawcy.
9. Prognozy dotyczące zgromadzonych środków, o których mowa w ust. 7 pkt 8,
są ustalane w przypadku złożenia przez uczestnika wniosku o wypłatę dokonywaną:
1) jednorazowo – w oparciu o szacunki wartości zgromadzonych środków,
określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc dokonania
wypłaty;
2) ratalnie – w oparciu o szacunki ilorazu wartości zgromadzonych środków,
określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc dokonania
wypłaty, oraz średniego dalszego trwania życia.
10. Szacunki wartości zgromadzonych środków, określonej na ostatni dzień
miesiąca poprzedzającego miesiąc dokonania wypłaty, o których mowa w ust. 9 pkt 1,
są opracowywane zgodnie z art. 166, art. 167, art. 169 i art. 172 ustawy z dnia 28
sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, z
uwzględnieniem wieku uczestnika w dniu opracowywania tych prognoz.
11. Średnie dalsze trwanie życia, o którym mowa w ust. 9 pkt 2, jest ustalane
zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53 i 252), z uwzględnieniem art. 42.

Art. 22c. 1. Potencjalni uczestnicy programu prowadzonego w formie funduszu
emerytalnego mają prawo do otrzymania przed przystąpieniem do tego programu
informacji o:
1) wszystkich dostępnych dla nich opcjach, w tym opcjach inwestycyjnych;
2) tym, czy i jak czynniki środowiskowe, społeczne i czynniki związane z ładem
korporacyjnym są uwzględniane w strategii inwestycyjnej;
3) miejscu, w którym można znaleźć dodatkowe informacje na temat programu;
4) osiągniętych w przeszłości stopach zwrotu związanych z programem za łączny
okres co najmniej 5 lat lub łącznie za wszystkie lata działalności programu, jeżeli
było ich mniej niż 5;
5) rodzajach i wysokości kosztów ponoszonych przez uczestników;
6) cechach programu:
a) formie programu, wraz ze wskazaniem zarządzającego,
b) warunkach i trybie przystępowania do programu i występowania z niego,
c) warunkach, terminach i dostępnych sposobach dokonania wypłaty,
d) wysokości składki podstawowej,
e) minimalnej wysokości możliwej do zadeklarowania składki dodatkowej.
2. Informacja, o której mowa w ust. 1, powinna spełniać wymagania określone
w art. 22 ust. 1a.
3. Informację, o której mowa w ust. 1, fundusz emerytalny może przekazywać za
pośrednictwem pracodawcy.

Art. 22d. 1. W przypadku programu prowadzonego w formie funduszu
emerytalnego uczestnicy albo osoby uprawnione dokonujące wypłat ratalnych są
okresowo, nie rzadziej niż raz w roku, informowani przez fundusz emerytalny
o pozostałej liczbie rat, łącznej wartości środków pozostałych do wypłaty oraz o
dostępnych opcjach dokonania wypłaty pozostałych środków zgromadzonych w
programie.
2. Informacja, o której mowa w ust. 1, powinna spełniać wymagania określone
w art. 22 ust. 1a.
3. Informację, o której mowa w ust. 1, fundusz emerytalny przekazuje
uczestnikowi albo osobie uprawnionej dokonującej wypłat ratalnych w postaci
elektronicznej lub papierowej.
4. Na żądanie uczestnika albo osoby uprawnionej dokonującej wypłat ratalnych
informację, o której mowa w ust. 1, przekazuje się w postaci papierowej.
5. Informację, o której mowa w ust. 1, fundusz emerytalny może przekazywać za
pośrednictwem pracodawcy.

art. 23. więcej Art. 23. 1. Pracodawca jest obowiązany do przekazywania organowi nadzoru
rocznej informacji dotyczącej realizacji prowadzonego programu.
2. Roczna informacja, o której mowa w ust. 1, jest przekazywana do dnia
1 marca za rok poprzedni.
3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, zakres rocznej informacji dotyczącej realizacji prowadzonego
programu oraz tryb jej przekazywania organowi nadzoru, mając na względzie potrzebę
dysponowania koniecznymi danymi dotyczącymi realizacji programów przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego oraz organ nadzoru, a także właściwą ochronę praw uczestników tych programów.

art. 24. więcej Art. 24. 1. Składkę podstawową finansuje pracodawca.
2. Kwota wpłacanej składki podstawowej nie może przekroczyć 7%
wynagrodzenia uczestnika.
3. Wysokość składki podstawowej ustala się:
1) procentowo od wynagrodzenia albo
2) w jednakowej kwocie dla wszystkich uczestników, albo
3) procentowo od wynagrodzenia, z określeniem maksymalnej kwotowej
wysokości tej składki.
4. Pracodawca nalicza i odprowadza składkę podstawową:
1) w odniesieniu do składników wynagrodzenia należnych za okresy nie dłuższe niż
miesiąc – w terminie wypłaty tych składników obowiązującym u pracodawcy,
i odprowadza je w okresach miesięcznych;
2) w odniesieniu do składników wynagrodzenia należnych za okresy dłuższe niż
miesiąc – w terminie wypłaty tych składników, i odprowadza je również w tym
terminie.
5. Składka podstawowa nie jest wliczana do wynagrodzenia stanowiącego
podstawę ustalenia obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne.
6. W przypadkach określonych w ust. 3 pkt 1 i 3 wysokość składki podstawowej
jest ustalana od wynagrodzenia w jednakowym procencie dla wszystkich uczestników.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Uczestnik może zadeklarować składkę dodatkową, jeżeli umowa
zakładowa tego nie zakazuje.
2. Wysokość składki dodatkowej uczestnik określa w deklaracji.
3. Uczestnik może zmienić wysokość składki dodatkowej lub zrezygnować z jej
wnoszenia, ze skutkiem na przyszłość, w formie zmiany deklaracji.
4. Suma składek dodatkowych wniesionych przez uczestnika do jednego
programu w ciągu roku kalendarzowego nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej
czteroipółkrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego
w gospodarce narodowej na dany rok, określonego w ustawie budżetowej, ustawie
o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie
zostały uchwalone. W przypadku gdy kwota ustalona w sposób określony w zdaniu
pierwszym będzie niższa od kwoty ogłoszonej w poprzednim roku kalendarzowym,
wówczas obowiązuje kwota ogłoszona w poprzednim roku kalendarzowym.
4a. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego ogłasza w drodze
obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”
do końca roku kalendarzowego poprzedzającego rok, w którym uczestnik będzie
wnosił do programu składki dodatkowe, wysokość kwoty, o której mowa w ust. 4.
5. Składka dodatkowa jest potrącana z wynagrodzenia po jego opodatkowaniu.
Jeżeli umowa zakładowa zawiera postanowienia, o których mowa w art. 13 ust. 1a,
uczestnik, który nie jest już zatrudniony przez pracodawcę i zadeklarował wnoszenie
składki dodatkowej po ustaniu zatrudnienia u tego pracodawcy, wnosi tę składkę
bezpośrednio na swój rachunek w programie.
6. Przepisu ust. 4 nie stosuje się do środków wniesionych w ramach wypłaty
transferowej.

art. 26. więcej Art. 26. 1. Pracodawca jest obowiązany do terminowego i prawidłowego:
1) naliczania i odprowadzania składek podstawowych;
2) naliczania, potrącania i odprowadzania składek dodatkowych.
2. Składki są odprowadzane na rachunki prowadzone w celu realizacji programu.

art. 27. więcej Art. 27. W przypadku gdy ustało zatrudnienie uczestnika u pracodawcy
prowadzącego program lub nastąpiła likwidacja programu, środki pozostają na
rachunku uczestnika do czasu wypłaty, wypłaty transferowej lub zwrotu.

art. 28. więcej Art. 28. W zakresie nieuregulowanym ustawą zasady zarządzania środkami
zgromadzonymi na rachunkach:
1) w funduszu emerytalnym określają przepisy o organizacji i funkcjonowaniu
funduszy emerytalnych;
2) w funduszach inwestycyjnych określają przepisy o funduszach inwestycyjnych
i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;
3) zakładów ubezpieczeń określają przepisy o działalności ubezpieczeniowej.

art. 29. więcej Art. 29. 1. Program podlega rejestracji przez organ nadzoru.
2. Organ nadzoru prowadzi rejestr programów.

art. 30. więcej Art. 30. 1. Wniosek pracodawcy o rejestrację programu zakładowego powinien
zawierać dane pracodawcy i zarządzającego: nazwę (firmę), adres siedziby, numer
REGON oraz adres do korespondencji.
2. Do wniosku należy dołączyć:
1) informację o umocowaniu reprezentacji pracowników do zawarcia umowy
zakładowej;
2) zaświadczenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o braku zaległości
w opłacaniu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne wystawione nie
później niż trzy miesiące przed dniem złożenia wniosku;
3) zaświadczenie urzędu skarbowego o braku zaległości podatkowych wystawione
nie później niż trzy miesiące przed dniem złożenia wniosku;
4) umowę zakładową;
5) umowę z instytucją finansową albo statut funduszu emerytalnego;
6) wzór deklaracji o przystąpieniu do programu;
7) oświadczenie pracodawcy, że warunki uczestnictwa w programie nie naruszają
przepisów art. 5 ust. 2 i 3;
8) dokumenty potwierdzające dane pracodawcy, o których mowa w ust. 1.

art. 31. więcej Art. 31. 1. Wniosek reprezentacji pracodawców o rejestrację programu
międzyzakładowego powinien zawierać dane dotyczące każdego pracodawcy,
o których mowa w art. 30 ust. 1.
2. Do wniosku należy dołączyć:
1) umowę międzyzakładową;
2) dokument określający zasady wyłonienia reprezentacji pracodawców
i międzyzakładowej reprezentacji pracowników;
3) dokumenty potwierdzające umocowanie reprezentacji pracodawców
i międzyzakładowej reprezentacji pracowników, wybranych zgodnie
z przewidzianym trybem, obejmujące dane tych osób: imię, nazwisko i numer
PESEL lub, w przypadku osób nieposiadających obywatelstwa polskiego –
numer paszportu;
4) umowę zawartą przez reprezentację pracodawców z instytucją finansową lub
statut funduszu emerytalnego;
5) dotyczące każdego pracodawcy informacje i dokumenty, o których mowa
w art. 30 ust. 1 i ust. 2 pkt 1–3, 7 i 8;
6) wzór deklaracji o przystąpieniu do programu.
3. Umowa międzyzakładowa z dniem rejestracji programu międzyzakładowego
staje się umową zakładową. Stronami tej umowy są pracodawca i reprezentacja
pracowników, wyłoniona w trybie, o którym mowa w art. 11.
4. Umowa zawarta przez reprezentację pracodawców z instytucją finansową
z dniem rejestracji programu międzyzakładowego staje się umową między
reprezentowanym pracodawcą a instytucją finansową.

art. 32. więcej Art. 32. 1. Przystępując do zarejestrowanego programu międzyzakładowego,
pracodawca składa w organie nadzoru wniosek o wpis pracodawcy przystępującego
do programu międzyzakładowego do rejestru, podając numer programu
międzyzakładowego z rejestru programów oraz dane i informacje, o których mowa
w art. 30 ust. 1 i 2 pkt 2 i 3, dotyczące przystępującego pracodawcy.
2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:
1) umowę o przystąpieniu do umowy międzyzakładowej;
2) umowę o przystąpieniu pracodawcy do umowy zawartej przez reprezentację
pracodawców z instytucją finansową;
3) oświadczenie pracodawcy, że warunki uczestnictwa w programie nie naruszają
przepisów art. 5 ust. 2 i 3;
4) informacje o umocowaniu reprezentacji pracowników do zawarcia umowy
międzyzakładowej.
3. Umowa o przystąpieniu pracodawcy do programu międzyzakładowego
wchodzi w życie z dniem wpisu do rejestru zmiany w programie międzyzakładowym,
o której mowa w ust. 1.
4. Stronami umowy, o której mowa w ust. 2 pkt 1, są:
1) przystępujący pracodawca i reprezentacja jego pracowników wyłoniona
w trybie, o którym mowa w art. 11, oraz
2) reprezentacja pracodawców i międzyzakładowa reprezentacja pracowników.
5. Przepis art. 31 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

art. 33. więcej Art. 33. 1. W przypadku zmiany umowy zakładowej, o której mowa w art. 31
ust. 3, w trybie określonym w art. 11, pracodawca będący stroną tej umowy
obowiązany jest złożyć do organu nadzoru wniosek o rejestrację programu
zakładowego, zgodnie z art. 30.
2. Z chwilą wpisu programu zakładowego, o którym mowa w ust. 1, do rejestru,
organ nadzoru wykreśla z rejestru adnotację o udziale pracodawcy w programie
międzyzakładowym.

art. 34. więcej Art. 34. 1. Wpis programu zakładowego do rejestru programów obejmuje:
1) zawarte we wniosku dane pracodawcy;
2) zawarte we wniosku dane zarządzającego;
3) warunki uczestnictwa w programie zawarte w umowie zakładowej albo
w umowie międzyzakładowej;
4) formę programu;
5) numer w rejestrze programów.
2. Wpis programu międzyzakładowego do rejestru programów obejmuje dane
wszystkich pracodawców tworzących ten program.
3. Pracodawca jest obowiązany zgłosić do rejestru programów wszelkie zmiany
danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, w terminie 30 dni od zaistnienia tych zmian.
4. Pracodawca jest obowiązany zgłosić do rejestru programów wszelkie zmiany
danych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w terminie 30 dni od otrzymania od
zarządzającego informacji o tych zmianach.
5. Organ nadzoru zawiadamia pracodawcę o dokonaniu rejestracji zmian,
o których mowa w ust. 3 i 4, w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia.
6. Pracodawca składa do organu nadzoru wniosek o wpis zmian do rejestru
w zakresie określonym w ust. 1 pkt 3 i 4 w terminie 14 dni od dnia ich zaistnienia.
Zmiana umowy zakładowej wchodzi w życie od dnia wpisu do rejestru.
7. Zmiana umowy zakładowej spowodowana zmianą statutu funduszu
inwestycyjnego lub statutu funduszu emerytalnego obowiązuje z chwilą wpisu zmian
do rejestru, nie wcześniej niż z chwilą wejścia w życie zmian statutu. Wniosek
o dokonanie rejestracji takiej zmiany umowy zakładowej może być złożony przed
wejściem w życie zmian statutu.
8. Jeżeli zmiany w rejestrze programów zostały dokonane w zakresie
określonym w ust. 1 pkt 3 i 4, pracodawca jest obowiązany do przekazania
uczestnikom zmian w umowie zakładowej.

art. 35. więcej Art. 35. 1. Jeżeli wniosek o rejestrację programu nie spełnia warunków
wynikających z przepisów ustawy, organ nadzoru jest obowiązany w terminie
1 miesiąca wezwać pracodawcę albo reprezentację pracodawców, o której mowa
w art. 15 ust. 1, do usunięcia nieprawidłowości, wyznaczając w tym celu odpowiedni
termin, nie krótszy niż trzy tygodnie.
2. Organ nadzoru odmawia rejestracji programu w przypadku:
1) gdy w wyznaczonym przez niego terminie nie zostaną usunięte
nieprawidłowości;
2) niezgodności programu z przepisami ustawy;
3) nieuzyskania od zagranicznego organu nadzoru akceptacji przejęcia zarządzania
przez zarządzającego zagranicznego, jeżeli program ma formę zarządzania
zagranicznego.

Art. 35a. Organ nadzoru wpisuje program do rejestru programów niezwłocznie
po otrzymaniu od zagranicznego organu nadzoru powiadomienia o akceptacji zamiaru
przejęcia zarządzania pracowniczym programem emerytalnym przez zarządzającego
zagranicznego, jeżeli wniosek o rejestrację programu spełnia warunki wynikające
z przepisów ustawy.

art. 36. więcej Art. 36. 1. Organ nadzoru sprawuje nadzór nad funkcjonowaniem programów
w zakresie ich zgodności z prawem.
1a. Zarządzający zagraniczny podlega nadzorowi organu nadzoru w zakresie
zgodności jego działalności związanej z prowadzeniem programu z wymogami prawa
polskiego.
2. W przypadku uzyskania informacji uzasadniających podejrzenie zaistnienia
nieprawidłowości w funkcjonowaniu programu organ nadzoru jest uprawniony do
żądania od pracodawcy lub zarządzającego realizujących program wszelkich
informacji, dokumentów i wyjaśnień z tym związanych.
3. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w prowadzeniu programu organ
nadzoru powiadamia o nich pracodawcę i wzywa do ich usunięcia w terminie
określonym w wezwaniu, nie krótszym niż 14 dni.
4. W przypadku nieusunięcia przez pracodawcę nieprawidłowości
w wyznaczonym w wezwaniu terminie organ nadzoru może nałożyć na pracodawcę
prowadzącego program karę pieniężną w wysokości do 50 000 zł.
5. Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej, o której mowa w ust. 4, organ
nadzoru jest obowiązany uwzględnić rodzaj i wagę stwierdzonych nieprawidłowości.
6. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w realizacji programu przez
zarządzającego, o którym mowa w:
1) art. 2 pkt 3, 4 i 6, organ nadzoru podejmuje przewidziane prawem czynności
nadzorcze;
2) (uchylony)
3) art. 2 pkt 24, organ nadzoru niezwłocznie powiadamia o nieprawidłowościach
zagraniczny organ nadzoru.
7. Organ nadzoru przygotowuje informację na temat wymagań prawa
ubezpieczeń społecznych i prawa pracy obowiązujących zarządzającego zagranicznego, w przypadku gdy przejmie on zarządzanie środkami gromadzonymi w
ramach pracowniczego programu emerytalnego oraz wymagań dotyczących
informacji udzielanych uczestnikom, potencjalnym uczestnikom oraz uczestnikom
uprawnionym do otrzymania wypłaty.
8. Organ nadzoru przekazuje informacje, o których mowa w ust. 7, zagranicznym
organom nadzoru w terminie 6 tygodni od dnia otrzymania od tych organów
powiadomienia, o którym mowa w art. 35a.
9. W przypadku zmiany wymagań, o których mowa w ust. 7, organ nadzoru
przygotowuje również informację na temat tych zmian i przekazuje ją niezwłocznie
odpowiednim zagranicznym organom nadzoru.

art. 37. więcej Art. 37. 1. (uchylony)
2. Rejestracja programu, odmowa rejestracji, wpis zmian do rejestru programów
z wyłączeniem art. 34 ust. 5, odmowa wpisu zmian do rejestru, wpis i odmowa wpisu
do rejestru postanowień porozumień, o których mowa w art. 38 i 39, zezwolenie
i odmowa zezwolenia na zawieszenie naliczania i odprowadzania składek
podstawowych, nałożenie kary pieniężnej oraz wykreślenie programu z rejestru
następuje w drodze decyzji administracyjnej.
3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestru programów oraz terminy i tryb
wydawania wypisów z tego rejestru, a także określi, jakie warunki uczestnictwa
w programie zawarte w umowie zakładowej i umowie międzyzakładowej wpisywane
powinny być do rejestru zgodnie z art. 34 ust. 1 pkt 3, mając na względzie potrzebę
zapewnienia sprawności prowadzonego procesu rejestracyjnego.

art. 38. więcej Art. 38. 1. Pracodawca może jednostronnie:
1) zawiesić odprowadzanie składek podstawowych lub
2) czasowo ograniczyć wysokość naliczanej składki podstawowej przez określenie
obowiązującej w okresie tego ograniczenia zasady naliczania składki, zgodnie
z art. 24 ust. 3, lub
3) nie finansować składki podstawowej:
a) w okresie przestoju ekonomicznego, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy
z dnia 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 669), oraz w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy, o którym mowa w art. 2 pkt 2 tej ustawy,
b) w przypadku zaistnienia przesłanek niewypłacalności pracodawcy,
o których mowa w ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń
pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2020 r. poz. 7),
c) w okresie przejściowego zaprzestania prowadzenia działalności
gospodarczej lub ograniczenia jej prowadzenia na skutek powodzi i braku
środków na wypłatę wynagrodzeń dla pracowników, o których mowa
w art. 23 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach
związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1317).
2. W okresie obejmującym 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych łączny okres
jednostronnego zawieszenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie może przekroczyć
3 miesięcy.
3. Jeżeli umowa zakładowa to przewiduje, łączny okres jednostronnego
zawieszenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, może wynosić do 6 miesięcy w okresie
obejmującym 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych.
4. Po okresie zawieszenia, o którym mowa w ust. 2 lub 3, pracodawca może,
jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową, zawrzeć z reprezentacją pracowników
porozumienie o:
1) zawieszeniu naliczania i odprowadzania składek podstawowych lub
2) czasowym ograniczeniu wysokości składek podstawowych przez określenie
obowiązującej w okresie tego ograniczenia zasady naliczania składki
podstawowej, zgodnie z art. 24 ust. 3.
5. Zawarcie porozumienia, o którym mowa w ust. 4, następuje, jeżeli strony
porozumienia uznają, że jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy.
6. Do zawarcia porozumienia stosuje się odpowiednio przepisy art. 11 dotyczące
zawarcia umowy zakładowej.
7. Pracodawca przekazuje porozumienie organowi nadzoru niezwłocznie po jego zawarciu.
8. Organ nadzoru wpisuje do rejestru programów w terminie 7 dni od daty
otrzymania zawartego porozumienia, o którym mowa w ust. 4:
1) datę zawarcia porozumienia;
2) dzień, od którego porozumienie zaczyna obowiązywać;
3) datę wygaśnięcia porozumienia;
4) wysokość składki podstawowej obowiązującej w okresie obowiązywania
porozumienia – w przypadku określonym w ust. 4 pkt 2.
9. Porozumienie obowiązuje od dnia w nim określonego, lecz nie wcześniej niż
od dnia wpisania jego postanowień do rejestru programów.
10. Organ nadzoru odmawia wpisu, jeżeli postanowienia porozumienia są
sprzeczne z przepisami ustawy.
11. Pracodawca rozwiązuje porozumienie w przypadku ustania przyczyny
będącej podstawą jego zawarcia.
12. Pracodawca informuje organ nadzoru o rozwiązaniu porozumienia,
w terminie dwóch tygodni od dnia rozpoczęcia naliczania i odprowadzania składek
podstawowych, na warunkach zawartych w umowie zakładowej.
13. Pracodawca jest obowiązany rozpocząć ponowne naliczanie i odprowadzanie
składek podstawowych, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym
nastąpiło rozwiązanie lub wygaśnięcie porozumienia.

art. 39. więcej Art. 39. 1. W okresie obejmującym 48 kolejnych miesięcy kalendarzowych
łączny okres obowiązywania porozumienia zawartego na zasadach określonych
w art. 38 nie może przekroczyć 24 miesięcy.
2. Czas obowiązywania porozumienia może przekroczyć okres, o którym mowa
w ust. 1, w przypadku gdy dalsze naliczanie i odprowadzanie składek podstawowych
spowodowałoby konieczność złożenia wniosku, o którym mowa w art. 21 ustawy
z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 498, z późn. zm.).
3. W przypadku gdy porozumienie zostało zawarte na zasadach określonych
w ust. 2, pracodawca, przekazując porozumienie organowi nadzoru, przedstawia
dokumenty uzasadniające zaistnienie sytuacji, o której mowa w ust. 2.
4. Porozumienie na warunkach, o których mowa w ust. 2, może być zawarte na
okres nie dłuższy niż 24 miesiące. Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową
pracodawcy, może on ponownie zawrzeć porozumienie.

art. 40. więcej Art. 40. 1. Likwidacja programu może nastąpić w przypadku:
1) otwarcia likwidacji zakładu ubezpieczeń, jeżeli nie nastąpi przelew praw (cesja)
z umowy pracodawcy z zakładem na rzecz innego zakładu,
2) wystąpienia przesłanki do rozwiązania i w konsekwencji likwidacji wszystkich
funduszy inwestycyjnych, w których były gromadzone składki w ramach
programu, jeżeli nie nastąpi przejęcie któregokolwiek z tych funduszy przez inne
towarzystwo funduszy inwestycyjnych,
3) otwarcia likwidacji funduszu emerytalnego, jeżeli nie nastąpi przejęcie tego
funduszu przez inne towarzystwo emerytalne,
4) wymienionym w art. 7 ust. 1,
5) wypowiedzenia umowy przez instytucję finansową
– jeżeli reprezentacja pracowników nie wyrazi zgody na zmianę umowy zakładowej
w trybie art. 41.
2. Likwidacja programu może nastąpić również w przypadku:
1) likwidacji albo upadłości pracodawcy;
2) spadku wartości środków zgromadzonych w programie poniżej kwoty ustalonej
w umowie zakładowej;
3) podjęcia przez pracodawcę decyzji o likwidacji programu, pod warunkiem
zawarcia przez pracodawcę porozumienia w sprawie rozwiązania umowy
zakładowej z reprezentacją pracowników;
4) podjęcia przez pracodawcę jednostronnej decyzji o rozwiązaniu umowy
zakładowej, pod warunkiem zachowania co najmniej 12-miesięcznego okresu
wypowiedzenia, jeżeli uprzednio przez okres co najmniej trzech miesięcy zostało
zawieszone odprowadzanie składek podstawowych lub została ograniczona ich wysokość;
5) stwierdzenia przez organ nadzoru uporczywego naruszania prawa przez
zarządzającego zagranicznego.
3. Likwidacja programu następuje, jeżeli u osoby, o której mowa w art. 5 ust. 4,
nie pozostają w zatrudnieniu pracownicy będący uczestnikami programu.
4. Likwidacja programu skutkuje wykreśleniem programu z rejestru. Decyzja
o wykreśleniu z rejestru może zawierać termin wykreślenia.
5. Wykreślenie programu z rejestru może również nastąpić z przyczyn, o których
mowa w art. 7 lub art. 59.

Art. 40a. 1. W przypadku śmierci pracodawcy program nie ulega likwidacji,
jeżeli z chwilą śmierci pracodawcy został ustanowiony zarząd sukcesyjny, o którym
mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem
osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. poz. 1629 oraz z 2019 r. poz. 1495), a zarządca sukcesyjny, w terminie 30 dni od dnia
śmierci pracodawcy, złoży organowi nadzoru pisemne oświadczenie o woli
kontynuacji programu wraz z informacją o dacie śmierci pracodawcy oraz aktualnych
danych przedsiębiorstwa w spadku.
2. Organ nadzoru zawiadamia zarządcę sukcesyjnego o dokonaniu rejestracji
zmian wynikających ze złożonego oświadczenia w terminie 30 dni od dnia jego złożenia.
3. Po wygaśnięciu zarządu sukcesyjnego obowiązek kontynuacji programu
spoczywa wyłącznie na zapisobiorcy windykacyjnym, jeżeli przedmiotem zapisu
uczyniono całe przedsiębiorstwo, albo następcy prawnym zmarłego pracodawcy,
jeżeli w następstwie działu spadku nabył on przedsiębiorstwo w całości. Przepisy art.
34 ust. 3 i 5 stosuje się odpowiednio.

art. 41. więcej Art. 41. 1. W przypadku likwidacji programu z przyczyn, o których mowa
w art. 40 ust. 1, pracodawca jest obowiązany przedstawić reprezentacji pracowników
ofertę zawierającą projekt umowy z nową instytucją finansową lub statut funduszu
emerytalnego, do którego zamierza przystąpić, oraz propozycję zmiany umowy
zakładowej.
2. Jeżeli w okresie 2 miesięcy od przedstawienia przez pracodawcę reprezentacji
pracowników oferty, o której mowa w ust. 1, nie zostanie wyrażona przez tę
reprezentację zgoda na dokonanie zmiany umowy zakładowej, pracodawca,
przedstawiając dokumenty potwierdzające złożenie propozycji zmiany umowy zakładowej,
składa do organu nadzoru wniosek o wydanie decyzji o wykreśleniu programu
z rejestru programów.
3. W przypadkach, o których mowa w art. 40 ust. 2, pracodawca lub likwidator
pracodawcy jest obowiązany do złożenia do organu nadzoru wniosku o wydanie
decyzji o wykreśleniu programu z rejestru programów, przedstawiając dokumenty
potwierdzające zaistnienie przyczyn likwidacji programu.
4. Po uzyskaniu decyzji o wykreśleniu programu z rejestru programów
odpowiednio pracodawca, syndyk lub likwidator pracodawcy przekazuje
uczestnikom, za potwierdzeniem lub przesyłką poleconą, informację o likwidacji
programu, powiadamiając ich jednocześnie o terminie, od którego zaprzestano
naliczać, pobierać i odprowadzać składki, oraz o przyczynach likwidacji programu
i o czynnościach, które podjęto zgodnie z przepisami prawa.
5. Informacja, o której mowa w ust. 4, zawiera ponadto wezwanie uczestnika do
wskazania odpowiednio pracodawcy, likwidatorowi lub zarządzającemu rachunku, na
który ma zostać dokonana wypłata transferowa, oraz pouczenie uczestnika, że
w przypadku niepodania tego rachunku, w terminie określonym w umowie
zakładowej, nastąpi zwrot, o którym mowa w art. 44 ust. 1, oraz o konsekwencjach
finansowych tego zwrotu.
6. Termin wskazania przez uczestnika rachunku, o którym mowa w ust. 5,
określony w umowie zakładowej, nie może być krótszy niż miesiąc od dnia
otrzymania przez uczestnika informacji, o której mowa w ust. 4.
7. Obowiązek pracodawcy, syndyka lub likwidatora pracodawcy, o którym
mowa w ust. 4, uważa się za zrealizowany, także jeżeli uczestnik dwukrotnie nie
podejmie przesyłki poleconej.

Art. 41a. 1. Organ nadzoru wykreśla z urzędu program z rejestru programów
w przypadku, gdy:
1) zakończono postępowanie likwidacyjne pracodawcy albo zakończono
postępowanie upadłościowe pracodawcy, a podmiot obowiązany do złożenia
wniosku o wydanie decyzji o wykreśleniu programu z rejestru programów nie
złożył takiego wniosku;
2) nie zakończono postępowania w sprawie wykreślenia programu przed dniem
zakończenia postępowania likwidacyjnego pracodawcy albo zakończenia
postępowania upadłościowego pracodawcy.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, organ nadzoru nie wydaje decyzji,
o której mowa w art. 37 ust. 2, a adnotację o wykreśleniu programu pozostawia
w aktach sprawy.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, art. 20 ust. 5 i ust. 6 oraz art. 42–
45 stosuje się odpowiednio.

art. 42. więcej Art. 42. 1. Wypłata następuje:
1) na wniosek uczestnika po osiągnięciu przez niego wieku 60 lat;
2) na wniosek uczestnika po przedstawieniu przez niego decyzji o przyznaniu
prawa do emerytury i po ukończeniu 55. roku życia;
3) w przypadku ukończenia przez uczestnika 70 lat, jeżeli wcześniej nie wystąpił
z wnioskiem o wypłatę środków;
4) na wniosek osoby uprawnionej, w przypadku śmierci uczestnika.
2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się, jeżeli uczestnik jest pracownikiem
pracodawcy prowadzącego ten program. W takim przypadku wypłata następuje po
ustaniu stosunku pracy.
3. Wypłata może być, w zależności od wniosku uczestnika albo osoby
uprawnionej, dokonywana jednorazowo albo ratalnie. Wypłata jednorazowa jest
dokonywana w terminie nie dłuższym niż 1 miesiąc od dnia złożenia wniosku, a w
przypadku wypłaty ratalnej pierwsza rata jest płatna w terminie nie dłuższym niż
1 miesiąc od dnia złożenia wniosku, chyba że uczestnik albo osoba uprawniona
wystąpi z wnioskiem o wypłatę w terminie późniejszym.

art. 43. więcej Art. 43. 1. Wypłata transferowa jest dokonywana w terminie nie dłuższym niż
miesiąc od dnia złożenia wniosku przez uczestnika.
2. Wypłata transferowa jest dokonywana:
1) do innego programu, którego uczestnikiem jest uczestnik programu;
2) na IKE uczestnika;
3) na IKE osoby uprawnionej, w przypadku śmierci uczestnika;
4) z IKE uczestnika na jego rachunek w programie na warunkach określonych
w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych
oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego;
5) z PPK zmarłego uczestnika PPK na rachunek w programie małżonka zmarłego
uczestnika PPK lub osoby uprawnionej na warunkach określonych w ustawie
z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych.
3. Wniosek o wypłatę transferową jest równoznaczny z wypowiedzeniem
udziału w programie.
4. Wypłata transferowa, o której mowa w ust. 2 pkt 2 i 3, jest dokonywana na
podstawie dyspozycji uczestnika albo osoby uprawnionej po okazaniu pracodawcy
potwierdzenia zawarcia umowy, o którym mowa w przepisach o indywidualnych
kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.
5. Wypłata transferowa z programu nie może nastąpić w przypadku, gdy
uczestnik pozostaje w stosunku pracy z pracodawcą prowadzącym ten program.
6. Przepis ust. 5 nie ma zastosowania, jeżeli wypłata transferowa następuje
w przypadku likwidacji programu.
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, środki zgromadzone na IKE
uczestnika są przekazywane do programu i traktowane jak środki pochodzące ze
składki dodatkowej, w rozumieniu niniejszej ustawy.
8. W przypadku likwidacji programu z przyczyny wskazanej
w art. 40 ust. 1 pkt 4 wypłata transferowa nie następuje, a rachunki uczestników
przenoszone są na wniosek pracodawcy do programu, w którym zaproponowano im
gromadzenie środków na podstawie art. 7 ust. 2. Przepisy art. 41 stosuje się
odpowiednio.

art. 44. więcej Art. 44. 1. Zwrot następuje w przypadku, jeżeli w terminie, o którym mowa
w art. 41 ust. 6, nie zostanie wskazany rachunek do dokonania wypłaty transferowej.
2. Pracodawca, syndyk lub likwidator pracodawcy przekazuje zarządzającemu
lub likwidatorowi zarządzającego informację o rachunku bankowym wskazanym
przez uczestnika, na który należy dokonać zwrotu, oraz o rachunku, na który ma być
przekazana kwota, o której mowa w art. 45.
3. Likwidator zarządzającego lub zarządzający może określić także inne niż
przelew na rachunek bankowy uczestnika formy dokonania zwrotu.
4. Likwidator zarządzającego lub zarządzający na wniosek pracodawcy
dokonuje zwrotu, po uprzednim przekazaniu kwoty naliczonego podatku od tych
środków, na rachunek właściwego urzędu skarbowego.
5. W przypadku braku możliwości przekazania zwracanych środków, o których
mowa w ust. 4, uczestnikowi, są one przekazywane do depozytu sądowego.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, środki przekazane do depozytu
sądowego stają się własnością Skarbu Państwa, po upływie 20 lat od chwili
przekazania ich do depozytu sądowego, chyba że uczestnik przed upływem tego
terminu wyda dyspozycję przekazania tych środków na wskazany przez siebie
rachunek bankowy. Przepis art. 187 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks
cywilny stosuje się odpowiednio.
7. Przepisy ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio w przypadku braku możliwości
dokonania wypłaty, w przypadku określonym w art. 42 ust. 1 pkt 3.
8. Umowa zakładowa określa termin przekazania przez zarządzającego lub
likwidatora zarządzającego środków uczestnika na rachunek, o którym mowa w ust. 2;
termin ten nie może być dłuższy niż 3 miesiące od dnia otrzymania przez uczestnika
informacji, o której mowa w art. 41 ust. 4.

art. 45. więcej Art. 45. 1. W przypadku zwrotu zarządzający albo likwidator zarządzającego
przekazuje, ze środków uczestnika, na rachunek bankowy wskazany przez Zakład
Ubezpieczeń Społecznych kwotę w wysokości 30% sumy składek podstawowych
wpłaconych do programu.
2. Kwota, o której mowa w ust. 1, stanowi przychody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
3. Informacja o kwocie, o której mowa w ust. 1, ewidencjonowana jest na koncie
ubezpieczonego, o którym mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jako składka na ubezpieczenie
emerytalne należna za miesiąc, w którym kwota ta została przekazana do Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych.
4. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, uwzględniając
konieczność zapewnienia prawidłowego zewidencjonowania danych na koncie
ubezpieczonego, określi w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy zakres danych, w tym w szczególności dotyczących
zarządzającego i uczestnika, podawanych przez zarządzającego na dokumencie
płatniczym, za pomocą którego przekazywana jest kwota, o której mowa w ust. 1;
2) sposób i tryb przeliczenia kwoty, o której mowa w ust. 1, na podstawę wymiaru
świadczeń, jeżeli emerytura uczestnika lub osoby uprawnionej ma być obliczona
od podstawy wymiaru.

art. 46. więcej Art. 46. Wypłata, wypłata transferowa lub zwrot następuje w formie pieniężnej,
z uwzględnieniem art. 103 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

art. 47. więcej Art. 47. 1. Uczestnik może dokonać w każdym czasie wypowiedzenia udziału w
programie przez złożenie pracodawcy oświadczenia woli w postaci elektronicznej
pozwalającej na utrwalenie jego treści na trwałym nośniku informacji lub w innej
postaci, jeżeli w umowie zakładowej tak określono, przy czym okres wypowiedzenia
przewidziany umową zakładową nie może być krótszy niż 1 miesiąc i nie dłuższy niż
3 miesiące. Przepisy art. 43–45 stosuje się odpowiednio.
2. W przypadku wypowiedzenia uczestnictwa w programie środki dotychczas
zgromadzone na rachunku pozostają na tym rachunku do czasu ich wypłaty, wypłaty
transferowej lub zwrotu.

art. 48. więcej Art. 48. 1. W deklaracji uczestnik może dokonać rozrządzenia środkami
zgromadzonymi na jego rachunku w ramach programu przez wskazanie osoby
fizycznej uprawnionej do odbioru środków na wypadek jego śmierci.
2. Uczestnik może w każdej chwili zmienić lub odwołać rozrządzenie.
3. Jeżeli uczestnik wskazał kilka osób uprawnionych do otrzymania środków po
jego śmierci, a nie oznaczył ich udziału w tych środkach, uważa się, że udziały tych osób są równe.
4. W przypadku braku rozrządzenia na wypadek śmierci uprawnieni są
spadkobiercy na zasadach ogólnych, z zastrzeżeniem ust. 5. Wypłata na ich rzecz
powinna nastąpić w terminie 1 miesiąca od dnia przedłożenia prawomocnego
orzeczenia sądu o stwierdzeniu nabycia prawa do spadku oraz zgodnego oświadczenia
wszystkich spadkobierców o sposobie podziału środków zgromadzonych przez
uczestnika lub prawomocnego postanowienia sądu o dziale spadku.
5. Jeżeli program prowadzony jest w formie, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 3,
stosuje się odpowiednio art. 831 i 832 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.
6. Uprawnionym do wypłaty świadczenia nie może być pracodawca, chyba że
jest on członkiem najbliższej rodziny uczestnika. Członkami najbliższej rodziny
uczestnika są: małżonek, dzieci, rodzice oraz wnuki.

art. 49. więcej Art. 49. Środki ze składki podstawowej nie podlegają egzekucji sądowej
i administracyjnej, chyba że powstał obowiązek ich zwrotu albo wypłaty i wtedy
podlegają egzekucji od dnia wymagalności. Ograniczenia te nie mają zastosowania do
egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń z tytułu alimentów.

art. 50. więcej Art. 50. 1. Kto, nie będąc do tego uprawnionym, używa w firmie lub do
określenia prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej albo w reklamie
określenia „program emerytalny”, podlega grzywnie do 1 000 000 zł lub karze
pozbawienia wolności do lat 3.
2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1,
działając w imieniu osoby prawnej.
3. Orzekanie w sprawach o czyny, o których mowa w ust. 1 i 2, następuje
w trybie przepisów postępowania karnego.

art. 51. więcej Art. 51. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
(Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 21 w ust. 1 pkt 58 otrzymuje brzmienie:
„58) wypłaty:
a) transferowe środków zgromadzonych w ramach pracowniczego programu emerytalnego do innego pracowniczego programu emerytalnego
lub na indywidualne konto emerytalne w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych,
b) środków zgromadzonych w pracowniczym programie emerytalnym dokonane na rzecz uczestnika lub osób uprawnionych do tych środków po
śmierci uczestnika,”;
2) w art. 30a:
a) w ust. 1 w pkt 10 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje pkt 11 w brzmieniu:
„11) od dochodu uczestnika pracowniczego programu emerytalnego z tytułu zwrotu środków zgromadzonych w ramach programu, w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych.”,
b) ust. 8 otrzymuje brzmienie:
„8. Do dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 10 i 11, stosuje się art. 30 ust. 3a.”.

art. 52. więcej Art. 52. W ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2004
r. Nr 19, poz. 177) w art. 4 po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:
„4a) zawierania przez pracodawcę umów o wnoszenie przez pracodawcę
składek pracowników do pracowniczego programu emerytalnego.”.

art. 53. więcej Art. 53. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz.U. z 2002
r. Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.) w art. 38 po ust. 3a dodaje się ust. 3b w brzmieniu:
„3b. Do akcji pracodawcy nabytych od Skarbu Państwa, wnoszonych do funduszu emerytalnego zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o pracowniczych programach emerytalnych (Dz.U. Nr 116, poz. 1207), nie
stosuje się ograniczeń wynikających z ust. 3.”.

art. 54. więcej Art. 54. W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz.U. Nr 139, poz. 934, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 26 po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. Pracownicze towarzystwo może zlecić w całości lub w części innym podmiotom, upoważnionym na podstawie odrębnych przepisów, wykonywanie
obowiązków w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych pracowniczego funduszu.”;
2) art. 146 otrzymuje brzmienie:
„Art. 146. 1. Nie więcej niż 5% wartości aktywów pracowniczego funduszu
może być łącznie ulokowane w akcjach lub innych papierach
wartościowych emitowanych przez akcjonariuszy pracowniczego
towarzystwa zarządzającego tym funduszem.
2. Nie więcej niż 10% wartości aktywów pracowniczego funduszu
może być łącznie ulokowane w akcjach lub innych papierach
wartościowych emitowanych przez podmioty będące podmiotami
związanymi w stosunku do akcjonariuszy, o których mowa w ust. 1.
3. Aktywa pracowniczego funduszu mogą być lokowane w papierach wartościowych emitowanych przez akcjonariuszy pracowniczego towarzystwa zarządzającego tym funduszem lub podmioty
będące podmiotami związanymi w stosunku do tych akcjonariuszy, o ile zezwala na to statut tego funduszu.”;
3) po art. 173 dodaje się art. 173a w brzmieniu:
„Art. 173a. Pracowniczy fundusz może zlecić w całości lub części innym
podmiotom wykonywanie obowiązków przewidzianych w niniejszym rozdziale.”;
4)po art. 194 dodaje się art. 194a w brzmieniu:
„Art. 194a. 1. Pracowniczy fundusz jest obowiązany do przygotowania deklaracji zasad polityki inwestycyjnej funduszu.
2. Deklaracja obejmuje co najmniej przedstawienie wdrożonych
metod oceny ryzyka i procedur zarządzania ryzykiem oraz zasad
alokacji środków w papiery wartościowe.
3. Pracowniczy fundusz przekazuje deklarację organowi nadzoru co
trzy lata lub niezwłocznie po wprowadzeniu istotnych zmian w
polityce inwestycyjnej funduszu.
4. Pracowniczy fundusz jest obowiązany, po raz pierwszy, do przekazania organowi nadzoru deklaracji w terminie 6 miesięcy od
dnia wpłynięcia pierwszej składki do funduszu.
5. Pracowniczy fundusz przekazuje deklarację także na pisemne żądanie członka.”.

art. 55. więcej Art. 55. W ustawie z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi
podmiotami prawnymi (Dz.U. Nr 26, poz. 306, z późn. zm.) po art. 15 dodaje się art. 15a w brzmieniu:
„Art. 15a. Ograniczeń wynikających z ustawy nie stosuje się do składek
podstawowych wnoszonych do pracowniczych programów emerytalnych.”.

art. 56. więcej Art. 56. 1. Pracodawcy, prowadzący w dniu wejścia w życie ustawy grupowe
ubezpieczenia na życie związane z funduszem inwestycyjnym lub inną formę
grupowego gromadzenia środków na cele emerytalne dla swoich pracowników, tracą
prawo do odliczania poniesionych wydatków od podstawy wymiaru składki na
ubezpieczenia społeczne wynikające z odrębnych przepisów, jeżeli w terminie do dnia
31 grudnia 2004 r. nie złożą wniosku o wpis programu do rejestru programów
skutkującego wpisaniem tego programu do rejestru.
2. W przypadku wpisania programu, o którym mowa w ust. 1, do rejestru
programów:
1) środki zgromadzone przed przystąpieniem pracownika do programu są
przekazywane do tego programu i traktowane jak środki pochodzące ze składki
podstawowej w rozumieniu niniejszej ustawy;
2) pracodawca i zarządzający są obowiązani do przechowywania dokumentacji
dotyczącej terminów i wysokości składek wniesionych na konto pracownika
prowadzone w ramach grupowego gromadzenia środków wraz z dokumentacją
programu; do dokumentacji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące
informacji, o której mowa w art. 8.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli pracodawca i reprezentacja
pracowników, tworząc program, dokonali zmiany zarządzającego środkami
gromadzonymi w ramach grupowego ubezpieczenia na życie związanego z funduszem
inwestycyjnym lub w ramach innej formy grupowego gromadzenia środków na cele
emerytalne i dokonali wyboru innego zarządzającego programem albo nadali
programowi inną formę niż dotychczasowa.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, zakład ubezpieczeń lub fundusz
inwestycyjny są obowiązane po skutecznym rozwiązaniu umowy, na podstawie
dyspozycji pracownika, przekazać te środki na jego rachunek prowadzony w ramach
programu oraz przekazać pracodawcy dokumentację dotyczącą terminów i wysokości
składek wniesionych na konto pracownika prowadzone w ramach grupowego
gromadzenia środków.
5. Organ nadzoru zawiadomi Zakład Ubezpieczeń Społecznych o każdym
przypadku, w którym postępowanie administracyjne, wszczęte na podstawie wniosku,
o którym mowa w ust. 1, zakończy się pozostawieniem wniosku bez rozpoznania,
odmową wpisu do rejestru lub umorzeniem postępowania.
6. Jeżeli pracodawca prowadził do dnia 31 grudnia 2004 r. grupowe gromadzenie
środków na cele emerytalne, o którym mowa w ust. 1, zgromadzone środki mogą być
przekazane do programu pod warunkiem, że pracodawca do dnia 31 grudnia 2005 r.
złoży wniosek o rejestrację programu. Przepisy ust. 2–4 stosuje się odpowiednio.

art. 57. więcej Art. 57. Czynności pracodawcy związane z zawarciem i realizacją umowy
zakładowej, naliczaniem i odprowadzaniem składek, wypłatą, wypłatą transferową
i zwrotem nie stanowią czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego w rozumieniu
przepisów o działalności ubezpieczeniowej.

art. 58. więcej Art. 58. Wnioski o rejestrację programów złożone przed dniem wejścia w życie
ustawy są rozpatrywane na podstawie przepisów niniejszej ustawy.

art. 59. więcej Art. 59. 1. Pracodawcy prowadzący program w dniu wejścia w życie ustawy są
obowiązani dostosować program do przepisów ustawy do dnia 31 grudnia 2005 r.,
z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Dostosowanie programu do art. 6 ust. 9 pkt 2 i 3 powinno nastąpić do dnia
31 grudnia 2008 r.
3. Składki na rzecz osób będących uczestnikami programów w związku z umową
agencji lub umową zlecenia mogą być wnoszone nie dłużej niż do dnia 31 grudnia
2007 r. Art. 27 stosuje się odpowiednio.

art. 60. więcej Art. 60. Fundusz emerytalny, do którego pierwsza składka wpłynęła przed
dniem wejścia w życie ustawy, jest obowiązany do przekazania po raz pierwszy
organowi nadzoru deklaracji zasad polityki inwestycyjnej funduszu, o której mowa
w art. 194a ustawy wymienionej w art. 54, do dnia 30 września 2004 r.

art. 61. więcej Art. 61. Traci moc ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o pracowniczych
programach emerytalnych (Dz. U. z 2001 r. poz. 623 oraz z 2002 r. poz. 253 i 1178).

art. 62. więcej Art. 62. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2004 r., z wyjątkiem art. 8
ust. 2 pkt 6, 7 i 8, art. 18 ust. 6, art. 25 ust. 4 i art. 43 ust. 2 pkt 2, 3 i 4, które wchodzą
w życie z dniem 1 września 2004 r.