Wejscie w życie: 21 stycznia 1995
Ostatnia Zmiana: 4 października 2019
art. 1.
więcej
rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego powołane.
2. W działaniach z zakresu ochrony zdrowia psychicznego mogą uczestniczyć
stowarzyszenia i inne organizacje społeczne, fundacje, samorządy zawodowe,
kościoły i inne związki wyznaniowe oraz grupy samopomocy pacjentów i ich rodzin,
a także inne osoby fizyczne i prawne.
art. 2.
więcej
w szczególności:
1) promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym;
2) zapewnienia osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie
dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do
życia w środowisku rodzinnym i społecznym;
3) kształtowania wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw
społecznych, a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości, a także
przeciwdziałania ich dyskryminacji.
2. Zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 1, są realizowane w ramach
Narodowego Programu Zdrowia, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia
11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2365 oraz z 2020 r.
poz. 322), zwanego dalej „Narodowym Programem Zdrowia”, a zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, poprzez działania określone w Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego.
3. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego określa w szczególności:
1) okres jego obowiązywania;
2) diagnozę sytuacji i zagrożeń dla zdrowia psychicznego, w tym zróżnicowań regionalnych;
3) cele główne i cele szczegółowe;
4) podmioty biorące udział w jego realizacji;
5) sposób realizacji zadań;
6) niezbędne działania legislacyjne, w szczególności mające na celu zapewnienie
przestrzegania praw osób z zaburzeniami psychicznymi.
4. Prowadzenie działań określonych w Narodowym Programie Ochrony Zdrowia
Psychicznego należy do:
1) zadań własnych samorządów województw, powiatów i gmin;
2) zadań ministra właściwego do spraw zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia
oraz ministrów właściwych ze względu na charakter działań określonych
w programie.
5. Wskazane w ust. 4 pkt 1 działania polegają w szczególności na:
1) promowaniu zdrowia psychicznego i zapobieganiu zaburzeniom psychicznym;
2) zapewnieniu osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej,
zintegrowanej i dostępnej opieki zdrowotnej, w tym w ramach centrów zdrowia
psychicznego, oraz innych form pomocy niezbędnych do życia w środowisku
społecznym, rodzinnym i zawodowym.
5a. Koordynatorem realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia
Psychicznego jest minister właściwy do spraw zdrowia.
6. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, Narodowy Program
Ochrony Zdrowia Psychicznego, uwzględniając zagadnienia, o których mowa
w ust. 3, oraz biorąc pod uwagę konieczność ochrony praw osób z zaburzeniami
psychicznymi.
7. Minister właściwy do spraw zdrowia sporządza, co 2 lata, informację
o zrealizowanych lub podjętych zadaniach z zakresu ochrony zdrowia psychicznego
zawierającą ocenę realizacji Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego
za 2 ostatnie lata. Minister właściwy do spraw zdrowia przekazuje informację Radzie Ministrów do dnia 30 listopada roku następującego po ostatnim roku objętym informacją.
8. Rada Ministrów przekazuje Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej informację,
o której mowa w ust. 7, w terminie 3 miesięcy od dnia jej przyjęcia.
art. 3.
więcej
1) osobie z zaburzeniami psychicznymi, odnosi się to do osoby:
a) chorej psychicznie (wykazującej zaburzenia psychotyczne),
b) upośledzonej umysłowo,
c) wykazującej inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze
stanem wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych, a osoba
ta wymaga świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki
niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym;
2) szpitalu psychiatrycznym, odnosi się to również do:
a) oddziału psychiatrycznego w szpitalu ogólnym,
b) kliniki psychiatrycznej,
c) sanatorium dla osób z zaburzeniami psychicznymi,
d) innego zakładu leczniczego podmiotu leczniczego w rozumieniu przepisów
o działalności leczniczej, sprawującego całodobową opiekę psychiatryczną
lub odwykową,
niezależnie od podmiotu, który je tworzy i utrzymuje;
3) domu pomocy społecznej lub środowiskowym domu samopomocy, odnosi się to
również do wszelkich form pomocy instytucjonalnej dla osób, o których mowa
w pkt 1;
4) zgodzie, oznacza to swobodnie wyrażoną zgodę osoby z zaburzeniami
psychicznymi, która – niezależnie od stanu jej zdrowia psychicznego – jest
rzeczywiście zdolna do zrozumienia przekazywanej w dostępny sposób
informacji o celu przyjęcia do szpitala psychiatrycznego, jej stanie zdrowia,
proponowanych czynnościach diagnostycznych i leczniczych oraz o dających się
przewidzieć skutkach tych działań lub ich zaniechania;
5) dyspozytorze medycznym, kierującym akcją prowadzenia medycznych
czynności ratunkowych, zespole ratownictwa medycznego, należy przez to
rozumieć odpowiednio: dyspozytora medycznego, kierującego akcją
prowadzenia medycznych czynności ratunkowych, zespół ratownictwa
medycznego w rozumieniu ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 993 i 1590 oraz z 2020 r. poz. 374);
6) przymusie bezpośrednim, bez wskazania środka przymusu bezpośredniego,
należy przez to rozumieć:
a) przytrzymanie – doraźne, krótkotrwałe unieruchomienie osoby z użyciem
siły fizycznej,
b) przymusowe zastosowanie leków – doraźne lub przewidziane w planie
postępowania leczniczego wprowadzenie leków do organizmu osoby – bez
jej zgody,
c) unieruchomienie – obezwładnienie osoby z użyciem pasów, uchwytów,
prześcieradeł lub kaftana bezpieczeństwa,
d) izolację – umieszczenie osoby, pojedynczo, w zamkniętym i odpowiednio
przystosowanym pomieszczeniu;
7) lekarzu psychiatrze – należy przez to rozumieć lekarza specjalistę w dziedzinie
psychiatrii lub lekarza specjalistę w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży.
art. 4.
więcej
podejmowane przede wszystkim wobec dzieci, młodzieży, osób starszych i wobec
osób znajdujących się w sytuacjach stwarzających zagrożenie dla ich zdrowia
psychicznego.
2. Działania, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:
1) stosowanie zasad ochrony zdrowia psychicznego w pracy szkół, placówek
systemu oświaty, placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych
oraz w jednostkach wojskowych;
2) tworzenie placówek rozwijających działalność zapobiegawczą, przede
wszystkim poradnictwa psychologicznego, oraz placówek specjalistycznych,
z uwzględnieniem wczesnego rozpoznawania potrzeb dzieci z zaburzeniami
rozwoju psychoruchowego;
3) wspieranie grup samopomocy i innych inicjatyw społecznych w zakresie
ochrony zdrowia psychicznego;
4) rozwijanie działalności zapobiegawczej w zakresie ochrony zdrowia
psychicznego przez podmioty lecznicze;
5) wprowadzanie zagadnień ochrony zdrowia psychicznego do programu
przygotowania zawodowego osób zajmujących się wychowaniem, nauczaniem, resocjalizacją, leczeniem i opieką, zarządzaniem i organizacją pracy oraz organizacją wypoczynku;
6) podejmowanie badań naukowych służących umacnianiu zdrowia psychicznego
i zapobieganiu zaburzeniom psychicznym;
7) uwzględnianie zagadnień zdrowia psychicznego w działalności publicznych
środków masowego przekazu, a zwłaszcza w programach radiowych
i telewizyjnych.
3. (uchylony)
Art. 4a. 1. Tworzy się Radę do spraw Zdrowia Psychicznego, zwaną dalej
„Radą”, jako działający przy ministrze właściwym do spraw zdrowia organ
opiniodawczo-doradczy w sprawach z zakresu ochrony zdrowia psychicznego.
2. Do zadań Rady należy w szczególności:
1) monitorowanie realizacji zadań określonych w Narodowym Programie Ochrony
Zdrowia Psychicznego;
2) opiniowanie projektów informacji o realizacji zadań wynikających
z Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego;
3) występowanie do ministrów właściwych do spraw: kultury fizycznej, nauki,
oświaty i wychowania, pracy, spraw wewnętrznych, szkolnictwa wyższego,
zabezpieczenia społecznego oraz Ministra Sprawiedliwości i Ministra Obrony
Narodowej, w sprawach założeń i projektów programów działań z zakresu
ochrony zdrowia psychicznego;
4) inicjowanie działalności badawczo-wdrożeniowej w sprawach, o których mowa
w art. 2 ust. 1;
5) opiniowanie projektów przepisów prawnych dotyczących ochrony zdrowia
psychicznego.
3. Minister właściwy do spraw zdrowia powołuje i odwołuje, z własnej
inicjatywy lub na wniosek ministrów, o których mowa w ust. 2 pkt 3,
przewodniczącego, zastępcę przewodniczącego, sekretarza i członków Rady –
spośród specjalistów z zakresu medycyny, pedagogiki, psychologii, socjologii, a także
innych dziedzin nauki i praktyki, mających zastosowanie w ochronie zdrowia
psychicznego.
4. Za udział w pracach Rady członkom Rady nie przysługuje wynagrodzenie.
Członkom Rady przysługuje zwrot kosztów podróży w wysokości i na warunkach
określonych w przepisach dotyczących należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
5. Wydatki związane z działalnością Rady są finansowane z budżetu państwa,
z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.
6. Szczegółowe warunki i tryb działania Rady określa statut nadany, w drodze
zarządzenia, przez ministra właściwego do spraw zdrowia.
art. 5.
więcej
wykonywana w ramach podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej, zwłaszcza
psychiatrycznej opieki zdrowotnej – w formie pomocy doraźnej, ambulatoryjnej,
dziennej, szpitalnej i środowiskowej oraz w domach pomocy społecznej.
Art. 5a. Podmiot leczniczy prowadzący centrum zdrowia psychicznego
zapewnia kompleksową opiekę zdrowotną nad osobami z zaburzeniami psychicznymi
na określonym obszarze terytorialnym w formie pomocy doraźnej, ambulatoryjnej,
dziennej, szpitalnej i środowiskowej.
art. 6.
więcej
w szczególności z liczby i struktury społecznej ludności województwa tworzy
i prowadzi podmioty lecznicze udzie9lające świadczenia zdrowotne w zakresie
psychiatrycznej opieki zdrowotnej.
2. (uchylony)
3. Zadania, o których mowa w art. 18 ust. 10 pkt 2, art. 40 ust. 1 i art. 46 ust. 2b,
są zadaniami z zakresu administracji rządowej.
4. Marszałek województwa upoważnia lekarzy psychiatrów do wykonywania
zadań, o których mowa w art. 18 ust. 3 i ust. 10 pkt 2 oraz w art. 46 ust. 2c.
5. Marszałek województwa podaje informację o upoważnionych lekarzach,
o których mowa w ust. 4, do publicznej wiadomości przez zamieszczenie jej na stronie
podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu obsługującego marszałka oraz
na bieżąco aktualizuje dane zawarte w informacji.
6. Informacja, o której mowa w ust. 5, zawiera następujące dane upoważnionego
lekarza:
1) imię lub imiona i nazwisko;
2) numer prawa wykonywania zawodu;
3) adres poczty elektronicznej i numer telefonu.
Art. 6a. Powiat organizuje i zapewnia usługi w odpowiednim standardzie
w domach pomocy społecznej dostosowanych do szczególnych potrzeb osób
z zaburzeniami psychicznymi. Domy te są tworzone na zasadach określonych
w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1507,
1622, 1690, 1818 i 2473).
art. 7.
więcej
stopień upośledzenia organizuje się naukę i zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze,
w szczególności w przedszkolach, szkołach, placówkach opiekuńczo-
-wychowawczych, ośrodkach rehabilitacyjno-wychowawczych, w domach pomocy
społecznej i podmiotach leczniczych, a także w domu rodzinnym.
2. Dla osób, o których mowa w ust. 1, organizuje się również rehabilitację
leczniczą, zawodową i społeczną. Rehabilitacja i zajęcia rewalidacyjno-
-wychowawcze są bezpłatne. Opieka niezbędna do prowadzenia rehabilitacji i zajęć
rewalidacyjno-wychowawczych wchodzi w zakres tych czynności.
3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego i ministrem właściwym
do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób organizowania
zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem
umysłowym w stopniu głębokim, uwzględniając potrzebę zapewnienia jakości
i dostępności tych zajęć.
4. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, cele,
rodzaje, zakres programowy, wymiar czasu, sposób prowadzenia i dokumentowania
zajęć rehabilitacji społecznej organizowanych w domach pomocy społecznej dla osób
z zaburzeniami psychicznymi oraz sposób nagradzania uczestników tych zajęć,
uwzględniając charakter potrzeb osób przebywających w tych jednostkach oraz
konieczność promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom
psychicznym.
5. Naukę, zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze i rehabilitację mogą także
organizować podmioty wymienione w art. 1 ust. 2.
art. 8.
więcej
ustawy o pomocy społecznej, zwane dalej „organami do spraw pomocy społecznej”,
w porozumieniu z podmiotami leczniczymi udzielającymi świadczenia zdrowotne
w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej organizują na obszarze swojego działania oparcie społeczne dla osób, które z powodu choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego mają poważne trudności w życiu codziennym, zwłaszcza
w kształtowaniu swoich stosunków z otoczeniem, w zakresie edukacji, zatrudnienia
oraz w sprawach bytowych.
2. Oparcie społeczne polega w szczególności na:
1) podtrzymywaniu i rozwijaniu umiejętności niezbędnych do samodzielnego,
aktywnego życia;
2) organizowaniu w środowisku społecznym pomocy ze strony rodziny, innych
osób, grup, organizacji społecznych i instytucji;
3) udzielaniu pomocy finansowej, rzeczowej oraz innych świadczeń na zasadach
określonych w ustawie o pomocy społecznej.
art. 9.
więcej
osób z zaburzeniami psychicznymi. Pomoc mieszkaniowa, jako forma usługi
opiekuńczej, może polegać między innymi na udostępnianiu miejsca w środowiskowym domu samopomocy.
2. Środowiskowe domy samopomocy stosownie do potrzeb są organizowane,
prowadzone i finansowane przez organy do spraw pomocy społecznej na zasadach
określonych w przepisach ustawy o pomocy społecznej. Środowiskowe domy
samopomocy mogą być także tworzone przez podmioty wymienione w art. 1 ust. 2.
3. Jednostka organizacyjna pomocy społecznej dla osób z zaburzeniami
psychicznymi udziela osobie w niej przebywającej, adekwatnie do potrzeb i stanu
zdrowia tej osoby, pomocy w korzystaniu przez nią ze świadczeń zdrowotnych przysługujących na podstawie przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych.
4. Zadania, o których mowa w ust. 1 i 2, są realizowane jako zadania zlecone
gminom przez administrację rządową w ramach pomocy społecznej.
art. 10.
więcej
zdrowotnej udzielane osobie z zaburzeniami psychicznymi przez świadczeniodawcę,
który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, o której mowa
w art. 132 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1373, z późn. zm.),
zwanej dalej „ustawą o świadczeniach”, nie pobiera się od tej osoby opłat.
2. Osobom z zaburzeniami psychicznymi przebywającym w szpitalu
psychiatrycznym przysługują bez pobierania od nich opłat, produkty lecznicze,
wyroby, o których mowa w ustawie z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych
(Dz. U. z 2020 r. poz. 186), środki pomocnicze oraz środki spożywcze specjalnego
przeznaczenia żywieniowego, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r.
o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2019 r. poz. 1252 oraz z 2020 r.
poz. 284 i 285).
3. Osobom z zaburzeniami psychicznymi przysługują także produkty lecznicze,
wyroby medyczne oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego
określone w wykazach, o których mowa w art. 37 ustawy z dnia 12 maja 2011 r.
o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego
oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 357), w zakresie kategorii, o której
mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. b tej ustawy, zakwalifikowane do odpłatności zgodnie
z art. 6 ust. 2 tej ustawy.
Art. 10a. 1. Osoba korzystająca ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez
szpital psychiatryczny ma prawo do pomocy w ochronie swoich praw.
2. Prawo do pomocy w ochronie praw osoby, o której mowa w ust. 1,
przysługuje również jej przedstawicielowi ustawowemu, opiekunowi prawnemu lub
faktycznemu.
3. Świadczeniodawca informuje osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, o zakresie
działania i sposobie kontaktu z Rzecznikiem Praw Pacjenta Szpitala
Psychiatrycznego, o którym mowa w art. 10b ust. 1.
4. Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, mają prawo w szczególności do:
1) przekazania ustnych i pisemnych skarg dotyczących naruszenia praw osoby,
o której mowa w ust. 1;
2) spotkania z Rzecznikiem Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego,
w warunkach zapewniających swobodę wypowiedzi, nie później niż w terminie
7 dni od dnia zgłoszenia takiej potrzeby;
3) uzyskania informacji o rozstrzygnięciu zgłoszonej sprawy.
Art. 10b. 1. Ochrona praw osób, o których mowa w art. 10a ust. 1, jest zadaniem
Rzecznika Praw Pacjenta, które realizuje w szczególności przy pomocy Rzeczników
Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego.
2. Do zadań Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego należy
w szczególności:
1) pomoc w dochodzeniu praw w sprawach związanych z przyjęciem, leczeniem,
warunkami pobytu i wypisaniem ze szpitala psychiatrycznego;
2) wyjaśnianie lub pomoc w wyjaśnianiu ustnych i pisemnych skarg tych osób;
3) współpraca z rodziną, przedstawicielem ustawowym, opiekunem prawnym lub
faktycznym tych osób;
4) inicjowanie i prowadzenie działalności edukacyjno-informacyjnej w zakresie
praw osób korzystających ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital
psychiatryczny.
3. W zakresie zadań, o których mowa w ust. 1 i 2, Rzecznik Praw Pacjenta
Szpitala Psychiatrycznego współpracuje z:
1) Rzecznikiem Praw Obywatelskich;
2) Rzecznikiem Praw Dziecka;
3) konsultantem krajowym i konsultantami wojewódzkimi w dziedzinie psychiatrii.
4. Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego w celu realizacji zadań,
o których mowa w ust. 1 i 2, ma prawo:
1) wstępu do pomieszczeń szpitala psychiatrycznego związanych z udzielaniem
świadczeń zdrowotnych;
2) występowania z wnioskiem do personelu podmiotu leczniczego w rozumieniu
przepisów o działalności leczniczej, w szczególności do lekarza prowadzącego,
ordynatora oddziału psychiatrycznego (lekarza kierującego oddziałem) lub
kierownika podmiotu leczniczego, oraz do podmiotu tworzącego w rozumieniu
tej ustawy, o podjęcie działań zmierzających do usunięcia przyczyny skargi lub
zaistniałych naruszeń;
3) dostępu do dokumentacji medycznej osoby, o której mowa w art. 10a ust. 1;
4) porozumiewania się z osobami, o których mowa w art. 10a ust. 1 i 2, bez udziału
innych osób.
5. Kierownik zapewnia Rzecznikowi Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego
warunki do wykonywania jego zadań, w szczególności:
1) umożliwia przyjmowanie skarg, o których mowa w art. 10a ust. 4 pkt 1, przez
Rzecznika;
2) udostępnia pomieszczenia przeznaczone do odbywania spotkań z osobami,
o których mowa w art. 10a ust. 1 i 2.
6. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy tryb i sposób działania Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala
Psychiatrycznego, uwzględniając terytorialny obszar działania Rzeczników w
odniesieniu do różnych form opieki psychiatrycznej.
Art. 10c. 1. Rzecznikiem Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego może być
osoba, z zastrzeżeniem ust. 2, która:
1) posiada wykształcenie wyższe;
2) posiada wiedzę na temat praw i wolności człowieka, w szczególności osoby
z zaburzeniami psychicznymi, a także możliwości skutecznej ochrony tych praw;
3) posiada doświadczenie w pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi;
4) jest obywatelem polskim;
5) korzysta z pełni praw publicznych;
6) nie była karana za przestępstwo popełnione z winy umyślnej;
7) cieszy się nieposzlakowaną opinią.
2. Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego nie może być:
1) świadczeniodawcą w rozumieniu art. 5 pkt 41 ustawy o świadczeniach;
2) właścicielem podmiotu wykonującego działalność leczniczą będącym
świadczeniodawcą, o którym mowa w art. 5 pkt 41 lit. a ustawy
o świadczeniach, jego pracownikiem lub osobą współpracującą ze
świadczeniodawcą;
3) właścicielem lub pracownikiem apteki, hurtowni farmaceutycznej lub wytwórcą
produktu leczniczego lub wyrobu medycznego, wyrobu medycznego do
diagnostyki in vitro, wyposażenia wyrobu medycznego, wyposażenia wyrobu
medycznego do diagnostyki in vitro oraz aktywnego wyrobu medycznego do
implantacji, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach
medycznych;
4) właścicielem akcji albo udziałów w spółce prowadzącej aptekę lub hurtownię
farmaceutyczną albo wytwarzającej produkty lecznicze lub wyroby medyczne;
5) członkiem Rady Narodowego Funduszu Zdrowia albo rady oddziału
wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia;
6) pracownikiem Narodowego Funduszu Zdrowia.
Art. 10d. Rzecznicy Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego są pracownikami
Biura Rzecznika Praw Pacjenta, o którym mowa w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r.
o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2019 r. poz. 1127, 1128, 1590,
1655 i 1696), i wykonują swoje zadania przy pomocy tego Biura.
art. 11.
więcej
opinię lub skierowanie do innego lekarza lub psychologa albo podmiotu leczniczego
lekarz może wydać wyłącznie na podstawie uprzedniego osobistego zbadania tej
osoby. Skierowanie do szpitala psychiatrycznego wydawane jest w dniu badania,
a jego ważność wygasa po upływie 14 dni.
2. Wskazany w ust. 1 okres ważności skierowania ulega przedłużeniu o czas
oczekiwania na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego pod warunkiem wpisania na
listę oczekujących na udzielenie świadczenia, o której mowa w art. 20 ustawy
o świadczeniach, w terminie 14 dni od dnia wystawienia skierowania.
art. 12.
więcej
uwagę nie tylko cele zdrowotne, ale także interesy oraz inne dobra osobiste osoby
z zaburzeniami psychicznymi i dąży do osiągnięcia poprawy stanu zdrowia w sposób
najmniej dla tej osoby uciążliwy.
art. 13.
więcej
psychiatrycznym lub w domu pomocy społecznej ma prawo do porozumiewania się
bez ograniczeń z rodziną i innymi osobami; korespondencja takiej osoby nie podlega
kontroli.
art. 14.
więcej
psychiatrycznym może uzyskać zgodę ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) na
okresowe przebywanie poza szpitalem bez wypisywania jej z zakładu, jeżeli nie
zagraża to jej życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.
art. 15.
więcej
i w domach pomocy społecznej nie mogą być podporządkowane celom
gospodarczym.
2. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, cele,
rodzaje, zakres programowy, wymiar czasu, sposób prowadzenia i dokumentowania
zajęć rehabilitacyjnych organizowanych w szpitalach psychiatrycznych oraz sposób
nagradzania uczestników tych zajęć, uwzględniając charakter potrzeb osób przebywających w szpitalach psychiatrycznych, w tym potrzebę podnoszenia poziomu ich samodzielności.
art. 16.
więcej
upośledzonej umysłowo wymaga jej ubezwłasnowolnienia, kierownik podmiotu
leczniczego udzielającego świadczenia zdrowotnego w zakresie psychiatrycznej
opieki zdrowotnej zawiadamia o tym prokuratora.
art. 17.
więcej
psychicznie lub upośledzonej umysłowo nie wykonuje należycie swoich obowiązków
wobec tej osoby, kierownik podmiotu leczniczego udzielającego świadczenia
zdrowotnego w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej zawiadamia o tym sąd
opiekuńczy miejsca zamieszkania tej osoby.
art. 18.
więcej
wykonywaniu czynności przewidzianych w niniejszej ustawie, można stosować tylko
wtedy, gdy przepis niniejszej ustawy do tego upoważnia albo osoby te:
1) dopuszczają się zamachu przeciwko:
a) życiu lub zdrowiu własnemu lub innej osoby lub
b) bezpieczeństwu powszechnemu, lub
2) w sposób gwałtowny niszczą lub uszkadzają przedmioty znajdujące się w ich
otoczeniu, lub
3) poważnie zakłócają lub uniemożliwiają funkcjonowanie zakładu leczniczego
udzielającego świadczenia zdrowotnego w zakresie psychiatrycznej opieki
zdrowotnej, innego zakładu leczniczego lub jednostki organizacyjnej pomocy
społecznej.
2. O zastosowaniu przymusu bezpośredniego decyduje lekarz, który określa
rodzaj zastosowanego środka przymusu oraz osobiście nadzoruje jego wykonanie.
W szpitalach psychiatrycznych, innych zakładach leczniczych, jednostkach
organizacyjnych pomocy społecznej oraz w trakcie wykonywania czynności,
o których mowa w art. 21 ust. 3 oraz art. 46a ust. 3, jeżeli nie jest możliwe uzyskanie
natychmiastowej decyzji lekarza, o zastosowaniu przymusu bezpośredniego decyduje
i nadzoruje osobiście jego wykonanie pielęgniarka, która jest obowiązana
niezwłocznie zawiadomić o tym lekarza. Każdy przypadek zastosowania przymusu
bezpośredniego i uprzedzenia o możliwości jego zastosowania odnotowuje się
w dokumentacji medycznej.
2a. W przypadku, w którym osoba z zaburzeniami psychicznymi, z uwagi na jej
stan, jest niezdolna do zrozumienia przekazywanych jej informacji, w dokumentacji
medycznej odnotowuje się przyczynę odstąpienia od uprzedzenia tej osoby
o możliwości zastosowania przymusu bezpośredniego.
3. W jednostce organizacyjnej pomocy społecznej, która nie zatrudnia lekarza,
informację, o której mowa w ust. 2, pielęgniarka przekazuje kierownikowi jednostki,
który niezwłocznie informuje o tym upoważnionego przez marszałka województwa
lekarza specjalistę w dziedzinie psychiatrii.
4. W szpitalu psychiatrycznym oraz w innym zakładzie leczniczym lekarz,
o którym mowa w ust. 2, niezwłocznie zatwierdza zastosowanie przymusu
bezpośredniego zleconego przez pielęgniarkę lub nakazuje zaprzestanie jego
stosowania.
5. Jeżeli nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej decyzji osoby, o której
mowa w ust. 2, o zastosowaniu przymusu bezpośredniego w trakcie wykonywania
czynności, o których mowa w art. 21 ust. 3 oraz art. 46a ust. 3, lub wobec osoby,
o której mowa w ust. 1, której pomocy udziela zespół ratownictwa medycznego,
decyduje i nadzoruje osobiście kierujący akcją prowadzenia medycznych czynności
ratunkowych, który jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym dyspozytora
medycznego. Każdy przypadek zastosowania przymusu bezpośredniego i uprzedzenia
o możliwości jego zastosowania odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
6. Zastosowanie przymusu bezpośredniego wobec osoby, o której mowa
w ust. 1:
1) pkt 1 i 2 – polega na przytrzymaniu, przymusowym podaniu leków,
unieruchomieniu lub izolacji;
2) pkt 3 – polega na przytrzymaniu lub przymusowym podaniu leków;
3) pkt 1 i 2 – w sytuacji, o której mowa w ust. 5, polega na przytrzymaniu,
przymusowym podaniu leków lub unieruchomieniu.
7. W sytuacji, o której mowa w ust. 5, zastosowanie przymusu bezpośredniego
polega na przytrzymaniu lub unieruchomieniu. Przymus bezpośredni stosuje się nie
dłużej niż przez czas niezbędny do uzyskania pomocy lekarskiej, a w przypadku gdy
jej uzyskanie jest utrudnione, na czas niezbędny do przewiezienia osoby do podmiotu
leczniczego udzielającego świadczenia zdrowotne w zakresie psychiatrycznej opieki
zdrowotnej lub szpitala wskazanego przez dyspozytora medycznego. Przewiezienie osoby z zastosowaniem przymusu bezpośredniego następuje w obecności zespołu ratownictwa medycznego.
8. Przed zastosowaniem przymusu bezpośredniego uprzedza się o tym osobę,
wobec której środek ten ma być podjęty. Przy wyborze środka przymusu należy
wybierać środek możliwie dla tej osoby najmniej uciążliwy, a przy stosowaniu przymusu należy zachować szczególną ostrożność i dbałość o dobro tej osoby.
9. W przypadkach określonych w ust. 1 jednostki systemu Państwowe
Ratownictwo Medyczne, Policja, jednostki Służby Więziennej oraz Państwowa Straż
Pożarna są obowiązane do udzielania lekarzowi, pielęgniarce lub kierującemu akcją
prowadzenia medycznych czynności ratunkowych pomocy na ich żądanie.
10. Zasadność zastosowania przymusu bezpośredniego:
1) przez lekarza podmiotu leczniczego, w tym lekarza, który zatwierdził stosowanie
środka przymusu bezpośredniego zleconego przez inną osobę – ocenia,
w terminie 3 dni, kierownik tego podmiotu, jeżeli jest lekarzem, lub lekarz przez
niego upoważniony;
2) przez innego lekarza, pielęgniarkę jednostki organizacyjnej pomocy społecznej
lub kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych –
ocenia, w terminie 3 dni, upoważniony przez marszałka województwa lekarz
specjalista w dziedzinie psychiatrii.
11. (uchylony)
Art. 18a. 1. Zastosowanie przymusu bezpośredniego może nastąpić z użyciem
więcej niż jednego środka spośród wymienionych w art. 3 pkt 6.
2. Osobie z zaburzeniami psychicznymi, wobec której jest stosowany przymus
bezpośredni w formie unieruchomienia lub izolacji, należy odebrać przedmioty, które
mogą być niebezpieczne dla życia lub zdrowia tej osoby albo innych osób,
w szczególności: przedmioty ostre, okulary, protezy zębowe, pas, szelki, sznurowadła
i źródła ognia.
3. Stan fizyczny osoby z zaburzeniami psychicznymi unieruchomionej lub
izolowanej kontroluje pielęgniarka nie rzadziej niż co 15 minut, również w czasie snu
tej osoby.
4. Przymus bezpośredni może trwać tylko do czasu ustania przyczyn jego
zastosowania.
5. Zastosowanie przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia lub
izolacji lekarz zleca na czas nie dłuższy niż 4 godziny.
6. Jeżeli nie jest możliwe uzyskanie natychmiastowej decyzji lekarza,
o zastosowaniu przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia lub izolacji
decyduje i nadzoruje osobiście jego wykonanie pielęgniarka, zawiadamiając o tym
niezwłocznie lekarza. W przypadku gdy ustanie przyczyna zastosowania przymusu
bezpośredniego i nadal nie jest możliwe uzyskanie decyzji lekarza, decyzję
o zaprzestaniu stosowania przymusu bezpośredniego podejmuje pielęgniarka.
7. Lekarz, po uzyskaniu zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6, przeprowadza
badanie osoby z zaburzeniami psychicznymi oraz zatwierdza zastosowanie przymusu
bezpośredniego zleconego przez pielęgniarkę albo nakazuje zaprzestanie jego
stosowania.
8. Lekarz, po osobistym badaniu osoby z zaburzeniami psychicznymi, może
przedłużyć stosowanie przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia lub
izolacji na następne dwa okresy, z których każdy nie może trwać dłużej niż 6 godzin.
9. Po dwukrotnym przedłużeniu przez lekarza stosowania przymusu
bezpośredniego w formie unieruchomienia lub izolacji dalsze przedłużenie jego
stosowania na kolejne okresy, z których każdy nie może być dłuższy niż 6 godzin, jest
dopuszczalne wyłącznie po każdorazowym osobistym badaniu osoby z zaburzeniami
psychicznymi przez lekarza psychiatrę.
10. Przedłużenie stosowania przymusu bezpośredniego w formie
unieruchomienia lub izolacji na każdy z kolejnych okresów, o których mowa w ust. 8
i 9, wymaga uzyskania opinii innego lekarza będącego lekarzem psychiatrą.
11. Po upływie 24 godzin stosowania przymusu bezpośredniego w formie
unieruchomienia lub izolacji lekarz powiadamia o jego stosowaniu ordynatora
(lekarza kierującego oddziałem albo jednostką lub komórką organizacyjną, w której
zastosowano przymus bezpośredni).
Art. 18b. 1. W jednostce organizacyjnej pomocy społecznej, w przypadku braku
możliwości uzyskania zlecenia lekarza, pielęgniarka może przedłużyć stosowanie
przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia lub izolacji na okres nie dłuższy
niż 4 godziny.
2. W jednostce organizacyjnej pomocy społecznej czas stosowania wobec osoby
z zaburzeniami psychicznymi przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia
lub izolacji nie może przekroczyć 8 godzin. Dalsze przedłużenie stosowania przymusu
bezpośredniego w tych formach jest dopuszczalne jedynie w warunkach szpitalnych.
3. O przewiezieniu osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala
psychiatrycznego kierownik jednostki organizacyjnej pomocy społecznej powiadamia
przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego tej osoby.
Art. 18c. 1. Zastosowanie każdego rodzaju środka przymusu bezpośredniego
podlega odnotowaniu w indywidualnej i zbiorczej dokumentacji medycznej.
2. W jednostce organizacyjnej pomocy społecznej informację o zastosowaniu
przymusu bezpośredniego zamieszcza się w prowadzonym przez kierownika tej
jednostki rejestrze przypadków zastosowania przymusu bezpośredniego zawierającym
następujące dane:
1) imię i nazwisko osoby, wobec której zastosowano przymus bezpośredni;
2) imię i nazwisko zlecającego zastosowanie przymusu bezpośredniego oraz osób
wykonujących jego stosowanie;
3) zastosowany rodzaj środka przymusu bezpośredniego;
4) opis przyczyn zastosowania przymusu bezpośredniego;
5) czas trwania przymusu bezpośredniego (data i godzina rozpoczęcia
i zakończenia jego stosowania);
6) przebieg stosowania przymusu bezpośredniego, w tym informację o skutkach
jego stosowania dla zdrowia osoby, wobec której został zastosowany.
3. Przymus bezpośredni może być wykonywany wyłącznie przez osoby
poinstruowane w zakresie okoliczności, zasad i sposobu jego stosowania.
4. Za przekazanie instrukcji, o której mowa w ust. 3, bezpośrednio odpowiada:
1) kierownik podmiotu leczniczego – dla osób zatrudnionych w kierowanym przez
niego podmiocie leczniczym lub osób wykonujących w tym podmiocie
działalność na podstawie zawartej umowy lub porozumienia;
2) kierownik jednostki organizacyjnej pomocy społecznej – dla osób zatrudnionych
w kierowanej przez niego jednostce lub osób wykonujących w tej jednostce
działalność na podstawie zawartej umowy lub porozumienia;
3) dysponent zespołów ratownictwa medycznego – dla osób wchodzących w skład
zespołów ratownictwa medycznego.
Art. 18d. 1. Osobę, wobec której zastosowano przymus bezpośredni w formie
unieruchomienia, umieszcza się w pomieszczeniu jednoosobowym; przepis nie
dotyczy sytuacji, o których mowa w art. 18 ust. 5.
2. W przypadku braku możliwości umieszczenia osoby, o której mowa w ust. 1,
w pomieszczeniu jednoosobowym, osłania się ją od innych osób przebywających w tym samym pomieszczeniu, zapewniając poszanowanie jej godności i intymności, w tym również przy wykonywaniu zabiegów pielęgnacyjnych.
Art. 18e. 1. Przymus bezpośredni w formie izolacji jest stosowany
w pomieszczeniu urządzonym w sposób zabezpieczający przed uszkodzeniem ciała
osoby z zaburzeniami psychicznymi i odpowiadającym wymogom, jakie powinny
spełniać pokoje łóżkowe w szpitalu psychiatrycznym lub w innym zakładzie
leczniczym albo pokoje mieszkalne w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej.
2. Pomieszczenie przeznaczone do izolacji wyposaża się w instalację
monitoringu umożliwiającą stały nadzór nad osobą z zaburzeniami psychicznymi
w nim przebywającą oraz kontrolę wykonania czynności związanych z tym rodzajem
środka przymusu bezpośredniego.
3. Obraz z monitoringu pomieszczeń lub ich części przeznaczonych do celów
sanitarnohigienicznych jest przekazywany w sposób uniemożliwiający ukazywanie
intymnych części ciała ludzkiego oraz intymnych czynności fizjologicznych.
4. Monitorowanie i utrwalanie zapisu dźwięku nie może obejmować informacji
objętych tajemnicą spowiedzi lub tajemnicą prawnie chronioną.
5. Dane utrwalone za pomocą urządzeń monitorujących mogą być przetwarzane
wyłącznie przez osoby posiadające pisemne upoważnienie wydane przez
administratora danych, w szczególności sędziów oraz Rzeczników Praw Pacjenta
Szpitala Psychiatrycznego, w celu realizacji zadań określonych w ustawie. Osoby
posiadające pisemne upoważnienie są zobowiązane do zachowania tych danych
w tajemnicy.
6. Zapis z monitoringu przechowuje się przez okres co najmniej 12 miesięcy od
dnia jego zarejestrowania, nie dłużej jednak niż przez 13 miesięcy od dnia jego
zarejestrowania, o ile nie zostanie on zabezpieczony jako dowód w sprawie
w przypadku toczącego się postępowania. Po upływie terminu przechowywania zapis
usuwa się w sposób uniemożliwiający jego odzyskanie. Z usunięcia zapisu sporządza
się protokół, w którym należy wskazać datę tej czynności oraz imię i nazwisko osoby,
która dokonała usunięcia. Dopuszcza się niszczenie zapisu na urządzeniu
monitorującym przez jego automatyczne nadpisanie w przypadku, gdy warunki
techniczne tego urządzenia umożliwiają przechowywanie zapisu przez okres,
o którym mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 18f. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwości oraz ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego
określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób dokumentowania zastosowania przymusu bezpośredniego oraz sposób
dokonywania oceny zasadności jego zastosowania,
2) sposób przeprowadzania oceny stanu fizycznego osoby z zaburzeniami
psychicznymi unieruchomionej lub izolowanej,
3) rodzaje i wzory dokumentów stosowanych przy wykonywaniu czynności,
o których mowa w pkt 1 i 2
– uwzględniając potrzebę ochrony praw i godności osoby, wobec której jest
stosowany przymus bezpośredni, oraz skutecznej oceny zasadności stosowania tego
przymusu.
art. 19.
więcej
przeprowadzane na żądanie sądu, prokuratora lub innego uprawnionego organu,
powinno się odbywać w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń zdrowotnych w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej. W razie potrzeby badanie to
może być przeprowadzone w rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych,
a wyjątkowo także w miejscu zamieszkania osoby badanej.
art. 20.
więcej
przedstawiciela ustawowego osoby małoletniej lub osoby ubezwłasnowolnionej
całkowicie stosuje się również do osoby ubezwłasnowolnionej częściowo, jeżeli
wynika to z postanowienia sądu opiekuńczego o ustanowieniu kuratora.
art. 21.
więcej
psychicznych może zagrażać bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu
innych osób, bądź nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych,
może być poddana badaniu psychiatrycznemu również bez jej zgody, a osoba
małoletnia lub ubezwłasnowolniona całkowicie – także bez zgody jej przedstawiciela
ustawowego. W tym przypadku art. 18 ma zastosowanie.
2. Konieczność przeprowadzenia badania, o którym mowa w ust. 1, stwierdza
lekarz psychiatra, a w razie niemożności uzyskania pomocy lekarza psychiatry – inny lekarz. Przed przystąpieniem do badania uprzedza się osobę badaną lub jej przedstawiciela ustawowego o przyczynach przeprowadzenia badania bez jej zgody.
3. W razie potrzeby lekarz przeprowadzający badanie zarządza bezzwłocznie
przewiezienie badanego do szpitala. Przewiezienie takiej osoby z zastosowaniem
przymusu bezpośredniego następuje w obecności lekarza, pielęgniarki lub zespołu
ratownictwa medycznego.
4. Lekarz, który przeprowadził badanie psychiatryczne określone w ust. 1,
odnotowuje tę czynność w dokumentacji medycznej, wskazując na okoliczności
uzasadniające podjęcie postępowania przymusowego. Przy ocenie zasadności poddania osoby badaniu bez jej zgody stosuje się odpowiednio art. 18 ust. 10.
art. 22.
więcej
psychiatrycznego następuje za jej pisemną zgodą na podstawie ważnego skierowania
do szpitala, jeżeli lekarz wyznaczony do tej czynności, po osobistym zbadaniu tej
osoby, stwierdzi wskazania do przyjęcia.
1a. W nagłych przypadkach, w szczególności w przypadku braku możliwości
uzyskania pomocy lekarskiej przed zgłoszeniem się do szpitala, osoba z zaburzeniami
psychicznymi może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego, za jej pisemną zgodą,
bez skierowania, o którym mowa w ust. 1.
2. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub osoby
upośledzonej umysłowo niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do
szpitala psychiatrycznego i leczenia następuje po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego
właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.
2a. W przypadkach nagłych osoba, o której mowa w ust. 2, może być przyjęta do
szpitala psychiatrycznego bez wcześniejszego uzyskania zgody sądu opiekuńczego.
W takim przypadku lekarz przyjmujący tę osobę ma obowiązek, o ile to możliwe,
zasięgnięcia pisemnej opinii innego lekarza, w miarę możliwości psychiatry, albo
pisemnej opinii psychologa.
2b. W przypadkach, o których mowa w ust. 2a, kierownik szpitala
psychiatrycznego zawiadamia niezwłocznie sąd opiekuńczy właściwy ze względu na
siedzibę szpitala, w celu uzyskania zgody sądu na pobyt tej osoby w szpitalu. W zawiadomieniu kierownik szpitala psychiatrycznego wskazuje okoliczności uzasadniające przyjęcie.
2c. Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 2, sprzeciwia się przyjęciu do szpitala
psychiatrycznego, a jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, stosuje się odpowiednio przepisy art. 23 ust. 3–5 oraz art. 25 i 27.
3. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby małoletniej lub
ubezwłasnowolnionej całkowicie następuje za pisemną zgodą jej przedstawiciela ustawowego.
4. Jeżeli przyjęcie do szpitala dotyczy osoby małoletniej powyżej 16 roku życia
lub osoby pełnoletniej całkowicie ubezwłasnowolnionej, zdolnej do wyrażenia zgody,
jest wymagane również uzyskanie zgody tej osoby na przyjęcie. W przypadku
sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego tej osoby
i jej przedstawiciela ustawowego, zgodę na przyjęcie do szpitala wyraża sąd
opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.
5. Przedstawiciel ustawowy osoby, która nie pozostaje pod władzą rodzicielską,
wyraża zgodę, o której mowa w ust. 3, za zgodą sądu opiekuńczego właściwego ze
względu na miejsce zamieszkania tej osoby; w wypadkach nagłych nie jest konieczne
uzyskanie zgody sądu opiekuńczego przed przyjściem do szpitala psychiatrycznego.
6. O każdorazowym przyjęciu osoby z zaburzeniami psychicznymi,
w warunkach przewidzianych w ust. 5, kierownik szpitala psychiatrycznego
zawiadamia bezzwłocznie sąd opiekuńczy miejsca siedziby szpitala.
W zawiadomieniu kierownik szpitala psychiatrycznego wskazuje okoliczności
uzasadniające przyjęcie.
art. 23.
więcej
psychiatrycznego bez zgody wymaganej w art. 22 tylko wtedy, gdy jej dotychczasowe
zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu
życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.
2. O przyjęciu do szpitala osoby, o której mowa w ust. 1, postanawia lekarz
wyznaczony do tej czynności po osobistym jej zbadaniu i zasięgnięciu w miarę
możliwości opinii drugiego lekarza psychiatry albo psychologa.
3. Lekarz, o którym mowa w ust. 2, jest obowiązany wyjaśnić choremu
przyczyny przyjęcia do szpitala bez zgody i poinformować go o jego prawach.
4. Przyjęcie do szpitala, o którym mowa w ust. 1, wymaga zatwierdzenia przez
ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) w ciągu 48 godzin od chwili przyjęcia.
Kierownik szpitala zawiadamia o powyższym sąd opiekuńczy miejsca siedziby
szpitala w ciągu 72 godzin od chwili przyjęcia.
5. Czynności, o których mowa w ust. 2, 3 i 4, odnotowuje się w dokumentacji
medycznej.
art. 24.
więcej
z powodu zaburzeń psychicznych zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub
zdrowiu innych osób, a zachodzą wątpliwości, czy jest ona chora psychicznie, może
być przyjęta bez zgody wymaganej w art. 22 do szpitala w celu wyjaśnienia tych
wątpliwości.
2. Pobyt w szpitalu, o którym mowa w ust. 1, nie może trwać dłużej niż 10 dni.
3. Do przyjęcia do szpitala, o którym mowa w ust. 1, stosuje się zasady i tryb
postępowania określony w art. 23.
art. 25.
więcej
postępowanie dotyczące przyjęcia do szpitala psychiatrycznego osoby wymienionej
w art. 22–24.
2. Sąd opiekuńczy może rozpoznać sprawę również na wniosek tej osoby lub jej
przedstawiciela ustawowego, jej małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa bądź
osoby sprawującej nad nią faktyczną opiekę albo z urzędu.
art. 26.
więcej
zgody wyraziła potem zgodę na pobyt w tym szpitalu, sąd opiekuńczy umorzy
postępowanie wszczęte na skutek zawiadomienia lub wniosku, o którym mowa
w art. 25, jeżeli uzna, że osoba ta wyraziła zgodę.
2. Przed umorzeniem postępowania sąd jest obowiązany wysłuchać osobę
wymienioną w ust. 1.
art. 27.
więcej
w art. 23 i 24, sąd opiekuńczy zawiadamia niezwłocznie szpital, w którym ta osoba
przebywa. W razie wydania postanowienia o braku podstaw do przyjęcia, szpital
psychiatryczny jest obowiązany wypisać tę osobę niezwłocznie po doręczeniu mu
postanowienia sądu.
art. 28.
więcej
zgodą wymaganą w art. 22 wskazuje na to, że zachodzą okoliczności określone
w art. 23 ust. 1, a zgoda ta została cofnięta, stosuje się odpowiednio przepisy art. 23
ust. 2–5 oraz art. 25–27.
art. 29.
więcej
wymaganej w art. 22, osoba chora psychicznie:
1) której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że nieprzyjęcie do szpitala
spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego,
bądź
2) która jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb
życiowych, a uzasadnione jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu
psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu zdrowia.
2. O potrzebie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego osoby, o której mowa
w ust. 1, bez jej zgody, orzeka sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania tej osoby – na
wniosek jej małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa, jej przedstawiciela
ustawowego lub osoby sprawującej nad nią faktyczną opiekę.
3. W stosunku do osoby objętej oparciem społecznym, o którym mowa w art. 8,
wniosek może zgłosić również organ do spraw pomocy społecznej.
art. 30.
więcej
orzeczenie lekarza psychiatry szczegółowo uzasadniające potrzebę leczenia w szpitalu
psychiatrycznym. Orzeczenie lekarz psychiatra wydaje na uzasadnione żądanie osoby
lub organu uprawnionego do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania.
2. W przypadku niezałączenia do wniosku orzeczenia lekarskiego lub gdy
zostało ono wydane w okresie dłuższym niż 14 dni przed dniem złożenia wniosku, sąd
zwraca wniosek. Przepisy art. 130 Kodeksu postępowania cywilnego nie mają w tym
przypadku zastosowania.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, jeżeli treść wniosku lub załączone do
wniosku dokumenty uprawdopodabniają zasadność przyjęcia do szpitala
psychiatrycznego, a złożenie orzeczenia, o którym mowa w ust. 1, nie jest możliwe,
sąd zarządza poddanie osoby, której dotyczy wniosek, odpowiedniemu badaniu.
4. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 29 ust. 1, odmawia poddania się badaniu,
może być ono przeprowadzone bez jej zgody. Przepis art. 21 stosuje się odpowiednio.
Art. 30a. (uchylony).
Art. 30b. 1. W szpitalu psychiatrycznym jest prowadzony rejestr osób
przyjętych do szpitala:
1) bez zgody,
2) bez zgody, jeżeli zgoda na pobyt została następnie wyrażona,
3) niezdolnych do wyrażenia zgody lub stanowiska odnośnie przyjęcia do szpitala
psychiatrycznego
– zwany dalej „rejestrem”.
2. W przypadku oddziału psychiatrycznego funkcjonującego w szpitalu
psychiatrycznym dysponującym więcej niż jednym oddziałem psychiatrycznym
rejestr jest prowadzony wspólnie dla wszystkich tych oddziałów.
3. Kierownik podmiotu leczniczego wyznacza osoby upoważnione do
dokonywania wpisów w rejestrze.
4. Rejestr jest prowadzony w systemie teleinformatycznym według
następującego układu danych:
1) imię i nazwisko osoby przyjętej do szpitala;
2) numer PESEL (jeżeli posiada) lub data urodzenia osoby przyjętej do szpitala;
3) data przyjęcia do szpitala;
4) podstawa prawna przyjęcia do szpitala;
5) numer pacjenta w księdze głównej przyjęć prowadzonej na podstawie przepisów
o dokumentacji medycznej;
6) imię i nazwisko osoby upoważnionej do prowadzenia rejestru i data wpisu.
5. Rejestr jest prowadzony w sposób zapewniający:
1) zabezpieczenie danych zawartych w rejestrze przed uszkodzeniem lub utratą;
2) zachowanie integralności i wiarygodności danych zawartych w rejestrze;
3) stały dostęp do danych zawartych w rejestrze wyłącznie dla osób uprawnionych
oraz zabezpieczenie ich przed dostępem osób nieuprawnionych.
6. Dane gromadzone w rejestrze są objęte tajemnicą i mogą być udostępniane
wyłącznie osobom uprawnionym i w zakresie wynikającym z obowiązujących
przepisów.
7. Szpital psychiatryczny zapewnia warunki techniczne umożliwiające
prowadzenie rejestru, kontroluje przekazywane dane pod względem ich jakości
i kompletności, sprawuje nadzór nad gromadzeniem danych w rejestrze i bezpieczeństwem elektronicznej bazy danych rejestrowych.
8. Rejestr stanowi dokumentację zbiorczą szpitala psychiatrycznego
w rozumieniu przepisów o dokumentacji medycznej.
art. 31.
więcej
określone w art. 29 i 30, wskutek choroby psychicznej zagraża bezpośrednio
własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, stosuje się art. 23.
art. 32.
więcej
postanowień i zarządzeń sądu opiekuńczego przewidzianych w niniejszym rozdziale
stosuje się odpowiednio przepis art. 18 ust. 9.
art. 33.
więcej
można stosować niezbędne czynności lecznicze, mające na celu usunięcie
przewidzianych w ustawie przyczyn przyjęcia bez zgody.
2. Lekarz wyznaczony do tych czynności zapoznaje osobę, o której mowa
w ust. 1, z planowanym postępowaniem leczniczym.
3. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady
Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, wykaz świadczeń zdrowotnych
stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta, których udzielenie wymaga zgody
osoby określonej w ust. 1 lub jej przedstawiciela ustawowego, uwzględniając
konieczność ochrony praw i godności osoby, której świadczenia te są udzielane, oraz
potrzebę zapewnienia sprawnego przebiegu postępowania leczniczego.
4. Przepisy ust. 1 i 2 nie mają zastosowania do osób umieszczonych w szpitalu
psychiatrycznym w trybie art. 24.
art. 34.
więcej
przymus bezpośredni można stosować, poza okolicznościami określonymi w art. 18,
także wtedy, gdy jest to konieczne do dokonania niezbędnych czynności leczniczych,
o których mowa w art. 33. Przymus bezpośredni można także stosować w celu
zapobieżenia samowolnemu opuszczeniu przez tę osobę szpitala psychiatrycznego.
art. 35.
więcej
w tym szpitalu bez jej zgody postanawia ordynator (lekarz kierujący oddziałem), jeżeli
uzna, że ustały przewidziane w niniejszej ustawie przyczyny przyjęcia i pobytu tej
osoby w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody.
2. Osoba ta może za swoją później wyrażoną zgodą pozostać w szpitalu
psychiatrycznym, jeżeli w ocenie lekarza jej dalszy pobyt w tym szpitalu jest celowy.
3. O wypisaniu ze szpitala w trybie ust. 1 i okolicznościach, o których mowa
w ust. 2, kierownik szpitala psychiatrycznego zawiadamia sąd opiekuńczy.
art. 36.
więcej
osoba ubezwłasnowolniona, może złożyć w szpitalu, w dowolnej formie, wniosek
o nakazanie wypisania jej ze szpitala, co odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
2. Wypisania ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej w nim bez
swojej zgody mogą żądać również: przedstawiciel ustawowy, małżonek, rodzeństwo,
krewni w linii prostej oraz osoba sprawująca faktyczną nad nią opiekę. Żądanie takie
może być zgłoszone w dowolnej formie i odnotowuje się je w dokumentacji
medycznej.
3. W razie odmowy wypisania, osoba przebywająca w szpitalu oraz odpowiednio
inne osoby wymienione w ust. 2 mogą wystąpić do sądu opiekuńczego, w którego
okręgu znajduje się ten szpital, o nakazanie wypisania. Wniosek składa się w terminie
7 dni od powiadomienia tej osoby o odmowie wypisania oraz o terminie i sposobie
złożenia wniosku.
art. 37.
więcej
osób kierowanych do szpitala psychiatrycznego przez właściwy organ państwowy na
podstawie innych ustaw.
art. 38.
więcej
umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie
ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki
i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za jej zgodą lub zgodą
jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej.
2. Przyjęcie do domu pomocy społecznej osoby, o której mowa w ust. 1, bez jej
zgody a za zgodą jej przedstawiciela ustawowego wymaga orzeczenia sądu
opiekuńczego o przyjęciu do domu pomocy społecznej.
3. Przyjęcie do domu pomocy społecznej osoby małoletniej lub
ubezwłasnowolnionej całkowicie następuje za pisemną zgodą jej przedstawiciela
ustawowego. Przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę po uzyskaniu zezwolenia sądu
opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby małoletniej lub
ubezwłasnowolnionej całkowicie.
4. Jeżeli przyjęcie do domu pomocy społecznej dotyczy osoby małoletniej
powyżej 16 roku życia lub osoby pełnoletniej całkowicie ubezwłasnowolnionej, zdolnej do wyrażenia zgody, jest wymagane również uzyskanie zgody tej osoby na przyjęcie. W przypadku sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia do domu
pomocy społecznej tej osoby i jej przedstawiciela ustawowego, przyjęcie do domu
pomocy społecznej wymaga orzeczenia sądu opiekuńczego właściwego ze względu na
miejsce zamieszkania tej osoby.
5. Osoba, o której mowa w ust. 1, podlega okresowym badaniom stanu zdrowia
psychicznego w zakresie uzasadniającym jej pobyt w domu pomocy społecznej.
Badania przeprowadza się co najmniej raz na 6 miesięcy.
art. 39.
więcej
ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak
opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do
sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu
pomocy społecznej bez jej zgody.
2. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, może wystąpić również kierownik
szpitala psychiatrycznego, jeżeli przebywająca w nim osoba jest niezdolna do
samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a potrzebuje stałej
opieki i pielęgnacji, natomiast nie wymaga dalszego leczenia w tym szpitalu.
3. Jeżeli osoba wymagająca skierowania do domu pomocy społecznej ze względu
na swój stan psychiczny nie jest zdolna do wyrażenia na to zgody, o jej skierowaniu
do domu pomocy społecznej orzeka sąd opiekuńczy.
art. 40.
więcej
pomocy społecznej osoby, o której mowa w art. 38, należy do starosty powiatu
właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.
2. Jeżeli osoba, wobec której wydano postanowienie o przyjęciu do domu
pomocy społecznej, odmawia stawienia się w domu pomocy społecznej lub w inny
sposób utrudnia wykonanie tego postanowienia, sąd z urzędu lub na wniosek organu
do spraw pomocy społecznej może zarządzić zatrzymanie i przymusowe
doprowadzenie tej osoby do domu pomocy społecznej przez Policję.
3. W przypadku wystąpienia u osoby, o której mowa w art. 38, przebywającej
w domu pomocy społecznej, zachowań zagrażających jej życiu lub zdrowiu, lub życiu
lub zdrowiu innych osób, można wobec niej stosować przymus bezpośredni również
w celu zapobieżenia opuszczeniu domu pomocy społecznej.
art. 41.
więcej
ubezwłasnowolniona, jej przedstawiciel ustawowy, małżonek, krewni w linii prostej,
rodzeństwo oraz osoba sprawująca nad nią faktyczną opiekę, mogą występować do
sądu opiekuńczego z wnioskiem o zmianę orzeczenia o przyjęciu do domu pomocy
społecznej.
2. Z wnioskiem o zmianę orzeczenia o przyjęciu do domu pomocy społecznej
może także wystąpić kierownik domu pomocy społecznej, jeżeli uzna, że zmieniły się
okoliczności uzasadniające orzeczenie o przyjęciu osoby do domu pomocy społecznej.
3. W przypadku gdy osoba nie wyraża zgody na dalsze przebywanie w domu
pomocy społecznej i nie została do niego przyjęta na podstawie orzeczenia sądu
opiekuńczego o przyjęciu do domu pomocy społecznej, osoba ta, jej przedstawiciel
ustawowy, małżonek, krewni w linii prostej, rodzeństwo, osoba sprawująca nad nią
faktyczną opiekę lub kierownik domu pomocy społecznej mogą wystąpić do sądu
opiekuńczego z wnioskiem o zniesienie obowiązku przebywania w domu pomocy
społecznej.
art. 42.
więcej
w niniejszej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania
cywilnego o postępowaniu nieprocesowym, ze zmianami wynikającymi z niniejszej
ustawy. Do wysłuchania osoby ubezwłasnowolnionej, która na wniosek jej opiekuna
prawnego ma być przyjęta do szpitala psychiatrycznego albo domu pomocy
społecznej, stosuje się odpowiednio art. 547 Kodeksu postępowania cywilnego.
Art. 42a. Sąd może zarządzić przeprowadzenie przez kuratora sądowego
wywiadu środowiskowego w celu ustalenia warunków życiowych osoby, której
postępowanie dotyczy, oraz jej funkcjonowania w środowisku.
art. 43.
więcej
przeznaczonego dla osób chorych psychicznie lub upośledzonych umysłowo ma
prawo wstępu o każdej porze sędzia w celu kontroli legalności przyjęcia
i przebywania w takim szpitalu lub domu pomocy społecznej osób z zaburzeniami
psychicznymi, przestrzegania ich praw oraz kontroli warunków, w jakich one tam
przebywają.
2. Kontrolę sprawuje sędzia wykazujący się szczególną znajomością
problematyki ochrony zdrowia psychicznego wyznaczony przez prezesa sądu
okręgowego, w którego okręgu znajduje się szpital psychiatryczny lub dom pomocy
społecznej.
3. Kontrola jest prowadzona przez:
1) badanie prawidłowości prowadzenia dokumentacji stanowiącej podstawę
przyjęcia do szpitala psychiatrycznego i domu pomocy społecznej oraz
przebywania w tych podmiotach osób z zaburzeniami psychicznymi;
1a) badanie prawidłowości stosowania ograniczenia możliwości samodzielnego
opuszczania terenu domu pomocy społecznej na podstawie ustawy z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej;
2) badanie prawidłowości prowadzenia dokumentacji medycznej dotyczącej
zastosowania przymusu bezpośredniego lub rejestru przypadków zastosowania
przymusu bezpośredniego, z uwzględnieniem danych utrwalonych za pomocą
urządzeń monitorujących;
3) badanie prawidłowości prowadzenia dokumentacji medycznej dotyczącej
świadczeń zdrowotnych stwarzających podwyższone ryzyko dla osób
z zaburzeniami psychicznymi;
4) badanie współdziałania kontrolowanego podmiotu z rodzinami i opiekunami
osób z zaburzeniami psychicznymi;
5) badanie prawidłowości i terminowości załatwiania skarg i wniosków osób
z zaburzeniami psychicznymi przebywających w kontrolowanym podmiocie;
6) kontakt bezpośredni z osobami z zaburzeniami psychicznymi przebywającymi
w kontrolowanym podmiocie;
7) wydawanie zaleceń pokontrolnych oraz sprawdzanie prawidłowości
i terminowości ich realizacji;
8) podejmowanie innych czynności zmierzających do usunięcia uchybień
i zapobiegania ich powstawaniu.
4. Sędzia wykonuje kontrole:
1) stałe – co najmniej raz w roku, obejmujące wszystkie czynności, o których mowa
w ust. 3, przeprowadzane w szpitalach psychiatrycznych i w domach pomocy
społecznej lub
2) doraźne – obejmujące wszystkie albo niektóre z czynności, o których mowa
w ust. 3, przeprowadzane w szczególności w razie uzasadnionego podejrzenia występowania uchybień w funkcjonowaniu szpitala psychiatrycznego i domu pomocy społecznej.
5. Sędzia zawiadamia kierownika szpitala psychiatrycznego i domu pomocy
społecznej o przystąpieniu do czynności kontrolnych i zakresie kontroli.
6. Po zakończeniu kontroli sędzia zapoznaje kierownika kontrolowanego
podmiotu z jej wynikami, umożliwiając w terminie 3 dni roboczych ustosunkowanie
się do dokonanych ustaleń oraz do propozycji zaleceń pokontrolnych. W miarę potrzeby kierownik organizuje naradę pokontrolną, w której powinni brać udział również inni pracownicy kontrolowanego podmiotu.
7. O terminie i przedmiocie narady pokontrolnej zawiadamia się organ
sprawujący nadzór nad kontrolowanym podmiotem.
8. Sędzia sporządza sprawozdanie z przebiegu kontroli w terminie 14 dni od dnia
jej zakończenia. Sprawozdanie przechowuje się we właściwym sądzie okręgowym.
9. Sprawozdanie z przebiegu kontroli zawiera:
1) wskazanie terminu przeprowadzonej kontroli;
2) wskazanie okresu objętego kontrolą i szczegółowego przedmiotu kontroli;
3) ocenę sposobu wykonania zaleceń wydanych w następstwie poprzedniej
kontroli;
4) szczegółową ocenę kontrolowanego podmiotu;
5) ustalenie wyników przeprowadzonej kontroli, w tym stwierdzonych uchybień;
6) zalecenia pokontrolne;
7) ewentualne wnioski związane z naruszeniem obowiązków zawodowych;
8) podpis sędziego;
9) datę sporządzenia.
10. Prezes sądu okręgowego przesyła odpis sprawozdania z przebiegu kontroli
w terminie 14 dni od dnia jego otrzymania właściwemu sądowi opiekuńczemu,
kierownikowi kontrolowanego podmiotu i organowi sprawującemu nadzór nad tym
podmiotem, w celu podjęcia stosownych czynności.
11. W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działalności kontrolowanego
podmiotu prezes sądu okręgowego przesyła odpis sprawozdania z przebiegu kontroli
w terminie 30 dni od dnia zakończenia kontroli Ministrowi Sprawiedliwości oraz
ministrowi właściwemu do spraw zdrowia – w przypadku kontroli w szpitalu
psychiatrycznym albo właściwemu wojewodzie – w przypadku kontroli w domu
pomocy społecznej.
12. Kierownik kontrolowanego podmiotu lub organ sprawujący nadzór nad tym
podmiotem może, w terminie 14 dni od dnia otrzymania sprawozdania z przebiegu
kontroli, zgłosić prezesowi sądu okręgowego zastrzeżenia lub wnioski dotyczące
wyników kontroli oraz zaleceń pokontrolnych.
13. Prezes sądu okręgowego w terminie 30 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń lub
wniosków, o których mowa w ust. 12, zawiadamia zgłaszającego o sposobie ich
załatwienia.
14. Kierownik kontrolowanego podmiotu składa prezesowi sądu okręgowego we
wskazanym przez niego terminie informację dotyczącą zakresu i sposobu wykonania
zaleceń pokontrolnych.
15. O niewykonaniu lub niewłaściwym wykonaniu zaleceń pokontrolnych
prezes sądu okręgowego zawiadamia organ sprawujący nadzór nad kontrolowanym
podmiotem.
Art. 43a. 1. Domy pomocy społecznej niewymienione w art. 43 ust. 1 oraz
placówki zapewniające całodobową opiekę, o których mowa w art. 67 i art. 69 ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, podlegają kontroli w zakresie
przestrzegania praw osób, w stosunku do których zastosowano ograniczenie
możliwości samodzielnego opuszczania domu pomocy społecznej lub placówki.
2. Do kontroli, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 43.
art. 44.
więcej
miejsca siedziby szpitala ustanawia na jej wniosek kuratora, jeżeli osoba ta w czasie
pobytu w szpitalu potrzebuje pomocy do prowadzenia wszystkich swoich spraw albo
spraw określonego rodzaju. Zakres obowiązków oraz uprawnień kuratora określa sąd
opiekuńczy.
2. Jeżeli osoba przebywająca w szpitalu psychiatrycznym ze względu na stan
zdrowia nie jest zdolna do złożenia wniosku, sąd opiekuńczy może ustanowić dla niej
kuratora z urzędu.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do osób chorych psychicznie lub
upośledzonych umysłowo, przebywających w domu pomocy społecznej.
art. 45.
więcej
i art. 39 sąd opiekuńczy orzeka niezwłocznie po przeprowadzeniu rozprawy; rozprawa
powinna się odbyć nie później niż w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku lub
otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 23 ust. 4.
1a. W przypadkach uzasadnionych interesem osoby, której postępowanie
dotyczy bezpośrednio, sąd zarządza przeprowadzenie rozprawy w szpitalu.
2. Sędzia wizytujący szpital wysłuchuje osobę przyjętą do szpitala
psychiatrycznego w trybie art. 23, 24 lub 28 nie później niż w terminie 48 godzin od
otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 23 ust. 4. W razie stwierdzenia, że
pobyt tej osoby w szpitalu psychiatrycznym jest oczywiście bezzasadny, sędzia
zarządza natychmiastowe jej wypisanie ze szpitala i wnosi o umorzenie postępowania.
art. 46.
więcej
szpitala psychiatrycznego oraz wypisania jej z takiego szpitala uczestnikami
postępowania z mocy prawa oprócz wnioskodawcy są: ta osoba oraz jej przedstawiciel
ustawowy. W miarę potrzeby sąd zawiadamia o rozprawie małżonka osoby, której
postępowanie dotyczy, oraz osobę sprawującą nad nią faktyczną opiekę; mogą oni
wziąć udział w każdym stanie sprawy i wtedy stają się uczestnikami.
1a. Osoba, której postępowanie dotyczy bezpośrednio, może być doprowadzona
na rozprawę sądową na mocy zarządzenia sądowego. W tym przypadku stosuje się
odpowiednio art. 547 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego.
2. Przed wydaniem postanowienia co do istoty sprawy, sąd jest obowiązany
uzyskać opinię jednego lub kilku lekarzy psychiatrów. Biegłym nie może być osoba,
która uczestniczyła w podjęciu decyzji o przyjęciu do szpitala lub odmowie wypisania
osoby chorej psychicznie ze szpitala psychiatrycznego.
2a. Jeżeli osoba psychicznie chora, która ma być poddana badaniu przez
biegłego, odmawia stawienia się we wskazanym miejscu lub w inny sposób uchyla się
od tego badania, sąd może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie tej
osoby przez Policję do wskazanego miejsca.
2b. Zapewnienie realizacji postanowienia sądowego o przyjęciu do szpitala
psychiatrycznego osoby, o której mowa w art. 29 ust. 1, należy do marszałka
województwa.
2c. Jeżeli osoba psychicznie chora, wobec której wydano postanowienie
o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, odmawia stawienia się w szpitalu
psychiatrycznym lub w inny sposób utrudnia wykonanie tego postanowienia, sąd
z urzędu lub na wniosek upoważnionego przez marszałka województwa lekarza
psychiatry może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie tej osoby do
szpitala psychiatrycznego przez Policję.
3. Przepisy ust. 1, 2 i 5 stosuje się odpowiednio do postępowania o przyjęcie do
domu pomocy społecznej albo wypisanie z domu pomocy społecznej. Do czasu
przyjęcia osoby, o której mowa w art. 38 ust. 2 i art. 39, do domu pomocy społecznej
organ do spraw pomocy społecznej powinien zapewnić jej niezbędną pomoc.
3a. Do przeniesienia osoby ubezwłasnowolnionej do innego domu pomocy
społecznej stosuje się przepisy dotyczące przyjęcia do domu pomocy społecznej.
4. Sąd zawiadamia prokuratora o potrzebie wzięcia udziału w postępowaniu,
jeżeli uzna to za konieczne.
5. W sprawach dotyczących wypisania osoby chorej psychicznie ze szpitala
psychiatrycznego uczestnikiem postępowania z mocy prawa jest również szpital
psychiatryczny.
Art. 46a. 1. Przy wykonywaniu postanowień sądowych o przyjęciu do domu
pomocy społecznej lub szpitala psychiatrycznego stosuje się art. 18.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przewidziane w innych przepisach
środki przymusu bezpośredniego mogą być stosowane jedynie po uprzednim
bezskutecznym zastosowaniu przymusu bezpośredniego przewidzianego w niniejszej
ustawie albo gdy jego zastosowanie byłoby niecelowe.
3. Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie przez Policję, o którym mowa
w art. 40 i 46, następuje w obecności lekarza, pielęgniarki lub zespołu ratownictwa
medycznego.
art. 47.
więcej
postępowanie dotyczy bezpośrednio, nie ma zastosowania przepis art. 368 Kodeksu
postępowania cywilnego oraz w zakresie objętym treścią tego artykułu również
przepis art. 370 tego kodeksu.
art. 48.
więcej
adwokata lub radcę prawnego z urzędu, nawet bez jej wniosku, jeżeli osoba ta ze
względu na stan zdrowia psychicznego nie jest zdolna do złożenia wniosku, a sąd uzna
udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie za potrzebny.
2. Sąd ustanawia adwokata lub radcę prawnego z urzędu, jeżeli postępowanie
dotyczy bezpośrednio osoby przyjmowanej do szpitala psychiatrycznego albo do
domu pomocy społecznej, albo przebywającej w danym podmiocie, bez jej zgody.
art. 49.
więcej
Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy sposób postępowania w sprawach przyjęcia oraz wypisania ze
szpitala psychiatrycznego,
2) wzory:
a) skierowania do szpitala psychiatrycznego,
b) zawiadomień kierownika szpitala psychiatrycznego oraz sądu opiekuńczego
o przyjęciu do tego szpitala osoby chorej psychicznie bez jej pisemnej
zgody na podstawie art. 23 ust. 1 lub osoby z zaburzeniami psychicznymi
na podstawie art. 24 ust. 1,
c) (uchylona)
d) zawiadomień sądu opiekuńczego o wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego
oraz o pozostaniu w szpitalu psychiatrycznym za zgodą osoby przyjętej do
tego szpitala
– uwzględniając ochronę praw i godności osób przyjmowanych i wypisywanych ze
szpitali psychiatrycznych oraz potrzebę zapewnienia sprawnego przebiegu procesu
leczniczego.
art. 50.
więcej
obowiązane do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym powezmą wiadomość
w związku z wykonywaniem tych czynności, stosownie do odrębnych przepisów,
a nadto z zachowaniem przepisów niniejszego rozdziału.
2. Od obowiązku zachowania tajemnicy osoba wymieniona w ust. 1 jest
zwolniona w stosunku do:
1) lekarza sprawującego opiekę nad osobą z zaburzeniami psychicznymi;
2) właściwych organów administracji rządowej lub samorządowej co do
okoliczności, których ujawnienie jest niezbędne do wykonywania zadań
z zakresu pomocy społecznej;
3) osób współuczestniczących w wykonywaniu czynności w ramach pomocy
społecznej, w zakresie, w jakim to jest niezbędne;
4) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Policji, Żandarmerii Wojskowej, Straży Granicznej, Służby
Więziennej, Służby Ochrony Państwa i ich upoważnionych pisemnie funkcjonariuszy lub żołnierzy w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych;
5) policjanta, upoważnionego pisemnie przez kierownika jednostki organizacyjnej
Policji, prowadzącego czynności operacyjno-rozpoznawcze w zakresie
poszukiwań i identyfikacji osób.
art. 51.
więcej
której podjęto czynności wynikające z niniejszej ustawy, nie utrwala się oświadczeń
obejmujących przyznanie się do popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary.
Zasadę tę stosuje się również do dokumentacji dotyczącej badań przeprowadzonych
na żądanie uprawnionego organu.
art. 52.
więcej
tajemnicy, stosownie do przepisów niniejszego rozdziału, jako świadków na
okoliczność wypowiedzi osoby, wobec której podjęto czynności wynikające z niniejszej ustawy, co do popełnienia przez nią czynu zabronionego pod groźbą kary.
2. Zakaz określony w ust. 1 stosuje się odpowiednio do lekarzy wykonujących
czynności biegłego.
art. 53.
więcej
niniejszej ustawy informacje o występujących u innej osoby objawach zaburzeń
psychicznych, wiedząc, że te informacje są nieprawdziwe,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
art. 54.
więcej
art. 55.
więcej
2. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw zdrowia opracuje docelową sieć domów pomocy
społecznej dla osób psychicznie chorych oraz środowiskowych domów samopomocy.
3. Realizacja sieci, o której mowa w ust. 2, nastąpi w terminie do dnia 31 grudnia 2025 r.
art. 56.
więcej
ogłoszenia.
Wyszukiwarka
- Kodeks Karny dostęp do ustawy
- 22 Kodeks Karny konkretny artykuł ustawy
- Sąd Okręgowy w Ełku informacje o sądzie
- Pełnomocnictwo ogólne dostęp do wzorców