Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie

art. 1. więcej Art. 1. § 1. Notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony
są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną (czynności notarialnych).
§ 2. W wypadkach określonych w ustawie czynności notarialnych mogą
dokonywać również zastępca notarialny lub aplikant notarialny.

art. 2. więcej Art. 2. § 1. Notariusz w zakresie swoich uprawnień, o których mowa w art. 1,
działa jako osoba zaufania publicznego, korzystając z ochrony przysługującej
funkcjonariuszom publicznym.
§ 2. Czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają
charakter dokumentu urzędowego.
§ 3. Czynności notarialnych dokonuje się w języku polskim. Na żądanie strony
notariusz może dokonać dodatkowo tej czynności w języku obcym, wykorzystując
własną znajomość języka obcego wykazaną w sposób określony dla tłumaczy
przysięgłych lub korzystając z pomocy tłumacza przysięgłego.

art. 3. więcej Art. 3. § 1. Czynności notarialnych notariusz dokonuje w kancelarii notarialnej,
zwanej dalej „kancelarią”.
§ 2. Czynność notarialna może być dokonana także w innym miejscu, jeżeli
przemawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności.

art. 4. więcej Art. 4. § 1. Notariusz może prowadzić tylko jedną kancelarię.
§ 2. Notariusz zatrudnia pracowników kancelarii oraz zapewnia warunki
lokalowe i wyposażenie kancelarii, stosowne dla notariatu.
§ 3. Kilku notariuszy może prowadzić jedną kancelarię na zasadach spółki
cywilnej lub partnerskiej. W takim jednak wypadku każdy z notariuszy dokonuje
czynności notarialnych we własnym imieniu i ponosi odpowiedzialność za czynności
przez siebie dokonane.

art. 5. więcej Art. 5. § 1. Notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje
wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe niż
maksymalne stawki taksy notarialnej właściwe dla danej czynności.
§ 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, nie obejmuje kosztów przejazdu
i innych niezbędnych wydatków, poniesionych przez notariusza w związku
z dokonaniem czynności.
§ 3. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej,
określi, w drodze rozporządzenia, maksymalne stawki taksy notarialnej za czynności
notarialne, o których mowa w § 1, oraz maksymalne kwoty, o które może być
zwiększone wynagrodzenie za dokonanie czynności notarialnych poza kancelarią
notarialną, mając na względzie wartość przedmiotu i rodzaj czynności notarialnej,
stopień jej zawiłości, nakład pracy notariusza, czas przeznaczony na dokonanie
czynności oraz interes społeczny gwarantujący należyty dostęp do czynności
notarialnych w obrocie cywilnoprawnym, a także uwzględniając, że maksymalna
stawka za czynność notarialną nie może przekroczyć sześciokrotności przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku,
ogłaszanego do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego,
stosowanego poczynając od drugiego kwartału każdego roku przez okres jednego
roku.

art. 6. więcej Art. 6. § 1. Jeżeli strona czynności notarialnej nie jest w stanie bez uszczerbku
utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza
wynagrodzenia, może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie w całości lub w części od
ponoszenia tego wynagrodzenia.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do osoby prawnej, która wykaże, że nie
ma dostatecznych środków na ponoszenie wynagrodzenia żądanego przez notariusza.
§ 3. Sąd po ustaleniu, że zachodzi potrzeba dokonania czynności notarialnej,
uwzględnia wniosek i wyznacza notariusza do dokonania żądanej przez stronę
czynności notarialnej.
§ 4. Za stronę zwolnioną od ponoszenia wynagrodzenia za dokonaną czynność
notarialną wynagrodzenie ponosi Skarb Państwa. Wynagrodzenie przyznaje
notariuszowi, na jego wniosek, sąd, który wyznaczył notariusza, na podstawie taksy,
o której mowa w art. 5.
§ 5. Do rozpoznania wniosku, o którym mowa w § 1, oraz przyznania
notariuszowi wynagrodzenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego
o postępowaniu nieprocesowym, z uwzględnieniem przepisów o zwolnieniu od
kosztów sądowych.

art. 7. więcej Art. 7. § 1. Notariusz jako płatnik na podstawie odrębnych przepisów pobiera
podatki.
§ 2. Jeżeli wniosek o wpis w księdze wieczystej, o którym mowa w art. 92 § 4,
podlega opłacie sądowej, notariusz pobiera od wnioskodawcy tę opłatę oraz wskazuje
we wniosku o wpis w księdze wieczystej wysokość pobranej opłaty sądowej.
Notariusz uzależnia sporządzenie aktu notarialnego oraz objęcie wnioskiem o wpis
w księdze wieczystej żądania dokonania w księdze wieczystej także innego wpisu
związanego z czynnością notarialną, od uprzedniego uiszczenia przez wnioskodawcę
należnej opłaty sądowej. Pobraną opłatę sądową notariusz przekazuje właściwemu
sądowi rejonowemu.
§ 2¹. Jeżeli wnioskodawca został zwolniony od kosztów sądowych od wniosku
o wpis w księdze wieczystej, notariusz wskazuje we wniosku o wpis w księdze
wieczystej, że opłata sądowa nie została pobrana i załącza prawomocne postanowienie
sądu w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych do dokumentów stanowiących
podstawę wpisu w księdze wieczystej, które przesyła do sądu prowadzącego księgę
wieczystą.
§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób
pobierania i uiszczania oraz sposób i termin przekazywania sądom należności, o których mowa w § 2, a także ich zwrotu oraz sposób prowadzenia ich ewidencji
przez notariusza i czas jej przechowywania, uwzględniając łatwość uiszczania opłat
i przekazywania ich sądom, szczegółowość ewidencji oraz konieczność zapewnienia
jej trwałości.

art. 8. więcej Art. 8. Notariusz używa pieczęci urzędowej z wizerunkiem orła.

art. 9. więcej Art. 9. § 1. Minister Sprawiedliwości prowadzi rejestr kancelarii.
§ 2. Minister Sprawiedliwości do dnia 31 stycznia każdego roku ogłasza
w formie obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski” wykaz zarejestrowanych kancelarii.

art. 10. więcej Art. 10. § 1. Notariusza powołuje i wyznacza siedzibę jego kancelarii Minister
Sprawiedliwości, na wniosek osoby zainteresowanej, po zasięgnięciu opinii rady
właściwej izby notarialnej.
§ 2. Niewyrażenie opinii, o której mowa w § 1, w ciągu 60 dni od dnia
otrzymania wniosku Ministra Sprawiedliwości, uważane jest za wyrażenie opinii
pozytywnej.
§ 3. Minister Sprawiedliwości może odmówić powołania na stanowisko
notariusza osoby, o której mowa w § 1, tylko wtedy, gdy kandydat nie spełnia
wymogów, o których mowa w art. 11–13, a także jeżeli dotychczasowe postępowanie
kandydata budzi wątpliwości co do jego rzetelności, uczciwości lub przestrzegania
wartości demokratycznego państwa prawnego. Ministrowi Sprawiedliwości oraz
organom samorządu notarialnego opiniującym kandydata na notariusza przysługuje
prawo wglądu do akt osobowych i dyscyplinarnych osoby składającej wniosek.

art. 11. więcej Art. 11. Notariuszem może być powołany ten, kto:
1) posiada obywatelstwo polskie, obywatelstwo innego państwa członkowskiego
Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia
o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, albo obywatelstwo innego
państwa, jeżeli na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej przysługuje mu prawo podjęcia zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w tych przepisach;
1a) korzysta w pełni z praw publicznych i ma pełną zdolność do czynności
prawnych;
2) jest nieskazitelnego charakteru i daje rękojmię prawidłowego wykonywania
zawodu notariusza;
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł
magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) odbył aplikację notarialną w Rzeczypospolitej Polskiej;
5) złożył egzamin notarialny w Rzeczypospolitej Polskiej;
6) (uchylony)
7) ukończył 26 lat.

art. 12. więcej Art. 12. § 1. Wymagania, o których mowa w art. 11 pkt 4 i 5, nie dotyczą osób,
które w Rzeczypospolitej Polskiej:
1) uzyskały tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego
nauk prawnych;
2) zajmowały stanowisko sędziego lub prokuratora;
2a) zajmowały stanowisko asesora sądowego przez okres co najmniej 2 lat;
3) wykonywały zawód adwokata lub radcy prawnego przez okres co najmniej 3 lat;
4) co najmniej przez 3 lata zajmowały stanowisko Prezesa Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej, jej wiceprezesa lub radcy.
§ 2. Do egzaminu notarialnego składanego przed komisją, o której mowa
w art. 71b § 1 lub 2, bez odbycia aplikacji notarialnej mogą przystąpić osoby, które
w Rzeczypospolitej Polskiej:
1) posiadają stopień naukowy doktora nauk prawnych;
2) przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem
wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione na stanowisku
referendarza sądowego, starszego referendarza sądowego, asystenta prokuratora,
asystenta sędziego lub były zatrudnione w Sądzie Najwyższym lub w Trybunale
Konstytucyjnym i wykonywały zadania odpowiadające czynnościom asystenta
sędziego;
3) po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 4 lat
w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu wykonywały na podstawie umowy o pracę lub umowy
cywilnoprawnej wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio
związane z czynnościami wykonywanymi przez notariusza w kancelarii
notarialnej;
4) po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 4 lat
w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do
egzaminu były zatrudnione w urzędach organów władzy publicznej i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze
świadczeniem pomocy prawnej na rzecz tych urzędów;
5) po ukończeniu aplikacji legislacyjnej przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie
dłuższym niż 6 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu były
zatrudnione w urzędach organów władzy publicznej lub w państwowych
jednostkach organizacyjnych i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej
czynności bezpośrednio związane z tworzeniem projektów ustaw, rozporządzeń
lub aktów prawa miejscowego;
6) zajmują stanowisko radcy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej;
7) zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, adwokacki, radcowski lub
komorniczy.
§ 2a. Do egzaminu notarialnego składanego przed komisją, o której mowa
w art. 71b § 1 lub 2, bez odbycia aplikacji notarialnej mogą przystąpić również osoby,
które przez okres co najmniej 4 lat w okresie nie dłuższym niż 6 lat przed złożeniem
wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione w międzynarodowym organie
sądowym, w szczególności w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej lub
Europejskim Trybunale Praw Człowieka i wykonywały zadania odpowiadające
czynnościom asystenta sędziego.
§ 2b. Do egzaminu notarialnego składanego przed komisją, o której mowa
w art. 71b § 1 lub 2, bez odbycia aplikacji notarialnej mogą przystąpić również osoby,
które nie złożyły wniosku o powołanie na notariusza w terminie określonym
w art. 14a, oraz osoby, o których mowa w art. 16a § 2 i art. 76 § 4b.
§ 3. W przypadku wykonywania pracy w niepełnym wymiarze okresy, o których
mowa w § 2 pkt 2–5 i w § 2a, podlegają proporcjonalnemu wydłużeniu.
§ 4. Osoby, o których mowa w § 2–2b, muszą spełniać wymagania przewidziane
w art. 11 pkt 1–3 i 7.

art. 13. więcej Art. 13. Wniosek, o którym mowa w art. 10 § 1, powinien zawierać dane
o kwalifikacjach osoby zainteresowanej, wymienionej w art. 11 lub art. 12 § 1, oraz
wskazywać lokal przewidywany do prowadzenia kancelarii i termin jej uruchomienia.
Do wniosku osoba zainteresowana jest obowiązana dołączyć – w przypadku osoby
urodzonej przed dniem 1 sierpnia 1972 r. – oświadczenie, o którym mowa w art. 7
ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach
organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów
(Dz. U. z 2020 r. poz. 306, 284 i 322) albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a
tej ustawy.

Art. 13a. Minister Sprawiedliwości zasięga z Krajowego Rejestru Karnego
informacji o osobie zainteresowanej powołaniem na stanowisko notariusza.

art. 14. więcej Art. 14. § 1. Notariusz jest obowiązany w ciągu 2 miesięcy od zawiadomienia
o powołaniu uruchomić kancelarię i zgłosić o tym Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 2. W razie nieuruchomienia kancelarii w terminie, o którym mowa w § 1,
powołanie traci moc; okoliczność tę stwierdza Minister Sprawiedliwości.

Art. 14a. Uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu notarialnego uprawnia do
złożenia wniosku, o którym mowa w art. 10 § 1, w terminie 10 lat od dnia doręczenia
uchwały o wyniku egzaminu notarialnego.

art. 15. więcej Art. 15. § 1. Przy powołaniu notariusz składa wobec Ministra Sprawiedliwości
ślubowanie według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście jako notariusz powierzone mi obowiązki wypełniać
zgodnie z prawem i sumieniem, dochować tajemnicy zawodowej,
w postępowaniu swym kierować się zasadami godności, honoru
i uczciwości.”.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może upoważnić prezesa właściwego sądu
apelacyjnego do przyjęcia ślubowania.

art. 16. więcej Art. 16. § 1. Minister Sprawiedliwości odwołuje notariusza, jeżeli notariusz:
1) zrezygnował z prowadzenia kancelarii;
2) z powodu choroby lub ułomności został uznany orzeczeniem lekarza orzecznika
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale niezdolnego do pełnienia
obowiązków notariusza lub bez uzasadnionej przyczyny odmówił poddania się
ocenie niezdolności do pracy, mimo zalecenia rady właściwej izby notarialnej;
2a) ukończył 70 lat;
3) (uchylony)
4) został pozbawiony prawa prowadzenia kancelarii orzeczeniem sądu
dyscyplinarnego;
4a) (utracił moc)1)
5) ma orzeczony zakaz wykonywania zawodu na mocy prawomocnego wyroku
sądu;
6) utracił prawa publiczne lub pełną zdolność do czynności prawnych.
§ 2. Odwołanie notariusza z przyczyn wymienionych w § 1 pkt 2 następuje po
uprzednim wysłuchaniu notariusza, chyba że nie jest to możliwe.
§ 3. Minister Sprawiedliwości może odwołać notariusza w wypadku, gdy
charakter stwierdzonych, w wyniku wizytacji, o której mowa w art. 44 § 2a zdanie
pierwsze, nieprawidłowości stanowi rażącą i oczywistą obrazę przepisów prawa,
a także w wypadku, gdy notariusz uzyskał dwie ujemne oceny w wyniku kolejnych
wizytacji przeprowadzonych przez wizytatora samorządu notarialnego lub Ministra
Sprawiedliwości. Odwołanie następuje po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby
notarialnej, wydanej na wniosek Ministra Sprawiedliwości, w terminie miesiąca od
daty wpływu wniosku.
§ 3a. W toku postępowania, o którym mowa w § 3, Minister Sprawiedliwości
może zlecić przeprowadzenie wizytacji lub lustracji prezesowi właściwego sądu
apelacyjnego lub sędziemu delegowanemu do pełnienia czynności administracyjnych
w Ministerstwie Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości niezwłocznie doręcza
protokół z wizytacji osobie zainteresowanej, która w wypadku, gdy protokół zawiera
ujemną ocenę, może zgłosić pisemne zastrzeżenia w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia.
§ 4. Niewydanie przez radę właściwej izby notarialnej opinii w terminie,
o którym mowa w § 3, nie wstrzymuje wydania decyzji.

Art. 16a. § 1. Osoba, która przestała być notariuszem z przyczyn, o których
mowa w art. 16 § 1 pkt 1, 4, 5 i 6 oraz § 3, może zostać ponownie powołana, jeżeli
spełnia wymagania określone w art. 11 pkt 1–3 i 7, z uwzględnieniem art. 51 § 4.
§ 2. Jeżeli osoba, o której mowa w § 1, przez co najmniej 10 lat nie wykonywała
zawodu notariusza, może zostać ponownie powołana na notariusza po złożeniu
egzaminu notarialnego. Obowiązku złożenia egzaminu nie stosuje się do osób,
o których mowa w art. 12 § 1.

art. 17. więcej Art. 17. Notariusz jest obowiązany postępować zgodnie ze złożonym
ślubowaniem oraz stale podnosić kwalifikacje zawodowe.

art. 18. więcej Art. 18. § 1. Notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności
sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności
notarialne.
§ 2. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa także po odwołaniu notariusza.
§ 3. Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy notariusz składa zeznania jako
świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo
ważnemu interesowi prywatnemu. W tych wypadkach od obowiązku zachowania
tajemnicy może zwolnić notariusza Minister Sprawiedliwości.
§ 4. Obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy informacji:
1) udostępnianych na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy
oraz finansowaniu terroryzmu,
2) przekazywanych na podstawie przepisów rozdziału 11a działu III ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.).
– w zakresie określonym tymi przepisami.

art. 19. więcej Art. 19. § 1. Notariusz nie może podejmować zatrudnienia bez uzyskania
uprzedniej zgody rady właściwej izby notarialnej, z wyjątkiem zatrudnienia w charakterze pracownika naukowo-dydaktycznego, dydaktycznego lub naukowego,
chyba że wykonywanie tego zatrudnienia przeszkadza w pełnieniu jego obowiązków.
§ 2. Notariuszowi nie wolno także podejmować zajęcia, które by przeszkadzało
w pełnieniu obowiązków albo mogło uchybiać powadze wykonywanego zawodu. Nie
wolno mu w szczególności zajmować się handlem, przemysłem, pośrednictwem
i doradztwem w interesach.
§ 3. O zamiarze podjęcia zatrudnienia lub zajęcia notariusz jest obowiązany
zawiadomić prezesa rady właściwej izby notarialnej. Rada rozstrzyga, czy podjęcie
zatrudnienia lub zajęcia nie uchybia obowiązkom notariusza albo powadze
wykonywanego zawodu. Jeżeli rada nie wyrazi zgody na zatrudnienie lub zajęcie,
o których mowa w § 1 i 2, sprawę, na wniosek notariusza, rozstrzyga Krajowa Rada
Notarialna, której decyzja jest ostateczna.

Art. 19a. Notariusz podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od
odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności,
o których mowa w art. 1 § 1.

Art. 19b. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu
z Ministrem Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej oraz
Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres
ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 19a, termin powstania
obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności
pod uwagę specyfikę wykonywanego zawodu oraz zakres realizowanych zadań.

Art. 19c.Rada izby notarialnej właściwej ze względu na siedzibę kancelarii
notarialnej jest obowiązana do przeprowadzania kontroli spełnienia obowiązku
zawarcia umowy ubezpieczenia, o którym mowa w art. 19a. Spełnienie tego
obowiązku ustala się na podstawie okazanej przez notariusza polisy lub innego
dokumentu ubezpieczenia, potwierdzającego zawarcie umowy tego ubezpieczenia,
wystawionego przez zakład ubezpieczeń.

Art. 19d. Minister Sprawiedliwości nadzoruje wykonywanie przez rady izb
notarialnych zadań określonych w art. 19c. Prezesi rad izb notarialnych obowiązani są
do składania Ministrowi Sprawiedliwości raz w roku, w terminie do dnia 15 marca,
sprawozdań z kontroli przeprowadzonych w poprzednim roku kalendarzowym.

art. 20. więcej Art. 20. § 1. Kancelaria powinna być czynna w dniach powszednich co najmniej
6 godzin dziennie.
§ 2. Rada właściwej izby notarialnej może ustalić 1 dzień powszedni tygodnia
jako wolny za przepracowaną sobotę.
§ 3. W wypadkach niecierpiących zwłoki albo szczególnych potrzeb kancelaria
może być czynna także w niedziele i święta.

art. 21. więcej Art. 21. § 1. Jeżeli notariusz nie może pełnić swych obowiązków, wyznacza na
ten czas zastępstwo spośród zastępców notarialnych zatrudnionych w jego kancelarii
oraz notariuszy ze wspólnej kancelarii prowadzonej w trybie art. 4 § 3 informując
o tym prezesa rady właściwej izby albo spośród zastępców notarialnych z wykazu
właściwej izby notarialnej oraz notariuszy mających siedzibę kancelarii notarialnej
w tej izbie, w porozumieniu z prezesem rady właściwej izby.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Jeżeli z powodu nieobecności notariusza wynikłej z nieprzewidzianych
przyczyn notariusz nie wyznaczył w kancelarii zastępstwa na czas swej nieobecności,
zastępstwo wyznacza prezes rady właściwej izby notarialnej. Zastępstwo obejmuje
wyłącznie dokonywanie czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 pkt 7, oraz
wydawanie przyjętych na przechowanie pieniędzy, papierów wartościowych,
dokumentów oraz danych na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w
przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
§ 4. W wypadkach, o których mowa w § 1 i 3 do zastępstwa notariusza może być
także wyznaczony notariusz emerytowany.

art. 22. więcej Art. 22. W wypadku zaprzestania prowadzenia kancelarii przez notariusza
z innych powodów niż jego śmierć lub zawieszenia go w czynnościach, rada izby
notarialnej wyznacza czasowo do pełnienia obowiązków notariusza zastępstwo
spośród zastępców notarialnych, notariuszy albo notariuszy emerytowanych danej
izby notarialnej. Zastępstwo obejmuje wyłącznie dokonywanie czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 pkt 7, oraz wydawanie przyjętych na przechowanie pieniędzy, papierów wartościowych, dokumentów oraz danych na
informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji
działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

Art. 22a. § 1. Notariusz może upoważnić aplikanta notarialnego objętego jego
patronatem do wykonywania czynności notarialnych określonych w art. 79 pkt 2, 4, 7
i 8, jeżeli aplikant odbył co najmniej 2 lata i 6 miesięcy aplikacji oraz uzyskał
pozytywny wynik z kolokwium, o którym mowa w art. 71 § 12.
§ 2. Upoważnienie jest udzielane w formie pisemnej na czas określony
i wskazuje czynności notarialne, do wykonywania których aplikant został
upoważniony.
§ 3. Notariusz niezwłocznie zawiadamia prezesa rady właściwej izby notarialnej,
Ministra Sprawiedliwości oraz prezesa właściwego sądu apelacyjnego o udzieleniu
upoważnienia, przesyłając jego kopię.
§ 4. Notariusz ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez aplikanta
notarialnego przy wykonywaniu czynności notarialnych, o których mowa w § 1.
Przepis art. 49 stosuje się odpowiednio.

art. 23. więcej Art. 23. Notariusze opłacają, na potrzeby organów samorządu notarialnego,
składki miesięczne, których wysokość ustala corocznie Krajowa Rada Notarialna.
Ponadto, stosownie do uchwał właściwych izb notarialnych, notariusze opłacają
składki na inne określone cele.

art. 24. więcej Art. 24. W zakresie ubezpieczeń społecznych do notariuszy i członków ich
rodzin stosuje się przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących
działalność gospodarczą.

Art. 24a. (uchylony)

art. 25. więcej Art. 25. Notariusz, który przeszedł na emeryturę lub rentę, może używać tytułu
„emerytowany notariusz”.

art. 26. więcej Art. 26. § 1. Notariusze tworzą samorząd notarialny.
§ 2. Samorząd notarialny obejmuje izby notarialne i Krajową Radę Notarialną.
§ 3. Izby notarialne i Krajowa Rada Notarialna posiadają osobowość prawną.

art. 27. więcej Art. 27. Organami izby notarialnej są:
1) walne zgromadzenie notariuszy izby;
2) rada izby notarialnej.

art. 28. więcej Art. 28. § 1. Izbę notarialną stanowią notariusze prowadzący kancelarię
w okręgu sądu apelacyjnego.
§ 2. Siedzibą izby notarialnej jest siedziba sądu apelacyjnego.

art. 29. więcej Art. 29. § 1. Walne zgromadzenia notariuszy izby notarialnej są zwyczajne lub
nadzwyczajne.
§ 2. Zwyczajne walne zgromadzenie notariuszy zwołuje, w pierwszym kwartale
każdego roku, rada izby notarialnej. Nadzwyczajne walne zgromadzenie może być
zwołane z inicjatywy Ministra Sprawiedliwości, na podstawie uchwały rady albo na
wniosek co najmniej 1/5 ogólnej liczby notariuszy wchodzących w skład izby.
§ 3. W walnym zgromadzeniu jest obowiązany uczestniczyć każdy notariusz
należący do danej izby.

art. 30. więcej Art. 30. § 1. Do zakresu działania walnego zgromadzenia notariuszy izby
notarialnej należy:
1) wybór prezesa i wiceprezesa oraz pozostałych członków rady izby notarialnej;
2) wybór członka Krajowej Rady Notarialnej;
3) wybór notariuszy do sądów dyscyplinarnych oraz rzecznika dyscyplinarnego;
4) zatwierdzenie sprawozdania rocznego i zamknięcia okresu rachunkowego,
przedstawionego przez radę izby notarialnej;
5) uchwalenie budżetu;
6) ustalenie składek na określone cele;
7) załatwianie innych spraw w zakresie działania notariatu.
§ 2. Walne zgromadzenie notariuszy uchwala regulamin swego działania.

art. 31. więcej Art. 31. § 1. Rozstrzygnięcia walnego zgromadzenia zapadają w formie uchwał.
§ 2. Uchwały walnego zgromadzenia notariuszy izby notarialnej są
podejmowane zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy członków
izby.
§ 3. Wybory odbywają się w głosowaniu tajnym, z wyjątkiem wyboru
przewodniczącego zgromadzenia.

art. 32. więcej Art. 32. § 1. Rada izby notarialnej działa w siedzibie izby i oprócz prezesa oraz
wiceprezesa składa się z:
1) 5 członków w izbach liczących do 100 notariuszy;
2) 7 członków w izbach liczących od 101 do 200 notariuszy;
3) 9 członków w izbach liczących ponad 200 notariuszy.
§ 2. Kadencja rady trwa 3 lata.
§ 3. Prezes i wiceprezes nie mogą sprawować tych samych funkcji więcej niż
dwie, następujące bezpośrednio po sobie, pełne kadencje.

art. 33. więcej Art. 33. Rada izby notarialnej na pierwszym posiedzeniu dokonuje podziału
czynności między swych członków, jak również uchwala regulamin wewnętrznego
urzędowania rady.

art. 34. więcej Art. 34. § 1. Prezes rady izby notarialnej reprezentuje radę, kieruje jej pracami,
przewodniczy na posiedzeniach i wykonuje uchwały rady. W razie nieobecności
prezesa, jego obowiązki wykonuje wiceprezes rady.
§ 2. Do składania oświadczeń woli w sprawach majątkowych wymagane jest
współdziałanie dwóch członków rady, w tym prezesa lub wiceprezesa.

art. 35. więcej Art. 35. Do zakresu działania rady izby notarialnej należy:
1) opiniowanie wniosków w przedmiocie powoływania i odwoływania notariuszy;
2) nadzór nad wykonywaniem obowiązków przez notariuszy, zastępców
notarialnych i aplikantów notarialnych oraz nad przestrzeganiem przez nich
powagi i godności właściwej dla notariusza;
2a) nadzór nad wykonaniem obowiązkowego ubezpieczenia, o którym mowa
w art. 19a;
3) organizowanie szkolenia aplikantów notarialnych;
4) zarząd i rozporządzanie majątkiem izby;
5) zwoływanie walnych zgromadzeń notariuszy izby i wykonywanie uchwał tych
zgromadzeń;
6) prowadzenie wykazów notariuszy, zastępców notarialnych i aplikantów
notarialnych izby;
7) wykonywanie innych czynności przewidzianych prawem.

art. 36. więcej Art. 36. § 1. Do ważności uchwał rady izby notarialnej jest wymagana obecność
co najmniej połowy jej członków.
§ 2. Uchwały rady zapadają zwykłą większością głosów, przy czym w razie
równej liczby głosów decyduje głos prezesa rady.

art. 37. więcej Art. 37. Rada izby notarialnej przedstawia do dnia 31 marca każdego roku
Ministrowi Sprawiedliwości, Krajowej Radzie Notarialnej oraz prezesowi właściwego
sądu apelacyjnego wykaz zastępców notarialnych i aplikantów notarialnych izby,
według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku. Wykaz ten zawiera dane
o liczbie aplikantów notarialnych objętych patronatem lub zatrudnionych, w ramach
odbywania aplikacji, przez poszczególnych notariuszy wraz ze wskazaniem daty
objęcia patronatem lub wskazaniem zatrudnienia, a także imiona i nazwiska
aplikantów notarialnych, wskazanie formy odbywania aplikacji oraz imiona
i nazwiska ich patronów a ponadto nazwiska osób skreślonych w poprzednim roku
z wykazu zastępców notarialnych.

Art. 37a. Rada izby notarialnej przekazuje niezwłocznie Krajowej Radzie
Notarialnej aktualne informacje o notariuszach oraz zastępcach notarialnych.
Informacja obejmuje imię i nazwisko notariusza lub zastępcy notarialnego, właściwą
izbę notarialną, datę i numer decyzji o powołaniu notariusza lub o jego odwołaniu,
datę umieszczenia w wykazie zastępców notarialnych lub skreślenia z tego wykazu,
a także informacje o zawieszeniu w czynnościach zawodowych.

art. 38. więcej Art. 38. Krajowa Rada Notarialna jest reprezentantem notariatu.

art. 39. więcej Art. 39. § 1. Krajowa Rada Notarialna składa się z notariuszy wybranych przez
walne zgromadzenia notariuszy izb notarialnych.
§ 2. Prezesem Krajowej Rady Notarialnej jest notariusz, wybrany w drodze
tajnego głosowania spośród jej członków.
§ 3. Kadencja Krajowej Rady Notarialnej trwa 3 lata.
§ 4. Do członka Krajowej Rady Notarialnej przepis art. 32 § 3 stosuje się
odpowiednio.

art. 40. więcej Art. 40. § 1. Do zakresu działania Krajowej Rady Notarialnej należy
w szczególności:
1) uchwalanie regulaminu wewnętrznego urzędowania kancelarii;
2) przedstawianie opinii i propozycji w sprawach:
a) taksy notarialnej,
b) zmian przepisów dotyczących funkcjonowania notariatu;
3) współpraca z notariatami innych państw;
4) wyrażanie stanowiska w sprawach przedstawionych przez Ministra
Sprawiedliwości lub inne organy samorządu notarialnego;
5) wybór spośród członków rady rzecznika dyscyplinarnego;
6) uchwalanie regulaminu swego urzędowania;
7) wypowiadanie się w sprawie zasad etyki zawodowej notariuszy;
8) ustalanie wysokości składek miesięcznych notariuszy na potrzeby samorządu
notarialnego oraz zasad ich wydatkowania;
8a) uchwalanie zasad zwalniania aplikantów od ponoszenia w całości lub w części
opłaty rocznej, a także odraczania jej płatności lub rozkładania jej na raty;
9) ustalanie programu aplikacji notarialnej oraz nadzór nad szkoleniem aplikantów;
10) ustalanie zasad i trybu zwoływania kongresu notariuszy.
§ 2. Krajowa Rada Notarialna składa do dnia 30 kwietnia każdego roku
Ministrowi Sprawiedliwości sprawozdanie i ocenę stanu notariatu. Sprawozdanie
w szczególności zawiera dane dotyczące liczby sporządzonych czynności
notarialnych, dane dotyczące odprowadzonych podatków i opłat sądowych, w tym
odprowadzonego podatku VAT, dane dotyczące działalności nadzorczej izb
notarialnych i Krajowej Rady Notarialnej.
§ 3. Do Krajowej Rady Notarialnej stosuje się odpowiednio przepis art. 34 § 2.

art. 41. więcej Art. 41. Krajowa Rada Notarialna może zwołać kongres notariuszy w celu
zasięgnięcia opinii w istotnych sprawach notariatu.

Art. 41a. § 1. Krajowa Rada Notarialna na podstawie informacji
przekazywanych przez rady izb notarialnych, prowadzi w systemie
teleinformatycznym listę notariuszy oraz zastępców notarialnych, która zawiera imię
i nazwisko, właściwą izbę notarialną, datę i numer decyzji o powołaniu notariusza lub
o jego odwołaniu, datę umieszczenia w wykazie zastępców notarialnych lub skreślenia
z tego wykazu, a także informacje o zawieszeniu w czynnościach zawodowych.
§ 2. Krajowa Rada Notarialna zapewnia sądom prowadzącym księgi wieczyste
dostęp do listy, o której mowa w § 1, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego
w celu automatycznej weryfikacji notariuszy i zastępców notarialnych.
§ 3. Krajowa Rada Notarialna zapewnia Ministrowi Sprawiedliwości dostęp do
listy, o której mowa w § 1, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
§ 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, minimalną
funkcjonalność oraz warunki organizacyjno-techniczne funkcjonowania systemu
teleinformatycznego, o którym mowa w § 1, uwzględniając zgodność z minimalnymi
wymaganiami i sposobem stwierdzania zgodności oprogramowania, określonymi na
podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 346, 568 i 695) oraz
zapewnienie bezpieczeństwa danych, w tym ochronę przed nieuprawnionym
ujawnieniem i dostępem.

art. 42. więcej Art. 42. § 1. Nadzór nad działalnością notariuszy i organami samorządu
notarialnego sprawuje Minister Sprawiedliwości osobiście, za pośrednictwem
prezesów sądów apelacyjnych lub sądów wojewódzkich5)
albo przez wyznaczone osoby.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, określa szczegółowo
tryb wykonywania nadzoru, o którym mowa w § 1.

art. 43. więcej Art. 43. § 1. Minister Sprawiedliwości może zatrudnić notariusza, za jego zgodą,
w Ministerstwie Sprawiedliwości, sądzie apelacyjnym lub sądzie wojewódzkim5) do
wykonywania czynności nadzoru nad działalnością notariuszy i organami samorządu
notarialnego.
§ 2. Do notariusza, o którym mowa w § 1, stosuje się przepisy ustawy
o pracownikach urzędów państwowych.
§ 3. W okresie zatrudnienia w Ministerstwie Sprawiedliwości, sądzie
apelacyjnym lub sądzie wojewódzkim5) prawo notariusza do prowadzenia kancelarii
notarialnej ulega zawieszeniu.
§ 4. Minister Sprawiedliwości, w szczególnie uzasadnionych wypadkach, może,
na wniosek notariusza, zawiesić prawo notariusza do prowadzenia kancelarii w razie
podjęcia przez niego innego zatrudnienia lub wykonywania funkcji publicznej.

art. 44. więcej Art. 44. § 1. Nadzór nad notariuszami na obszarze właściwości izby notarialnej
wykonuje również rada izby przez swoich członków lub przez wyznaczonych w tym
celu notariuszy niebędących członkami rady albo emerytowanych notariuszy.
§ 2. W ramach nadzoru, o którym mowa w § 1, w każdej kancelarii
przeprowadza się wizytację co najmniej raz na 4 lata.
§ 2a. Po upływie 6 miesięcy od daty uruchomienia kancelarii notarialnej rada
właściwej izby notarialnej zleca przeprowadzenie jej wizytacji. Kolejną wizytację
przeprowadza się po upływie 2 lat.
§ 2b. W wypadku uzyskania przez notariusza ujemnej oceny w wyniku
wizytacji, o której mowa w § 2a zdanie pierwsze, Minister Sprawiedliwości zleca
radzie właściwej izby notarialnej przeprowadzenie kolejnej wizytacji, określając
termin jej przeprowadzenia. Minister Sprawiedliwości może odstąpić od zlecenia
wizytacji, jeżeli charakter stwierdzonych nieprawidłowości stanowi rażącą i oczywistą
obrazę przepisów prawa.
§ 2c. Notariusz, który przeprowadził wizytację kancelarii notarialnej
zakończonej ujemną oceną nie może być wyznaczony do przeprowadzenia kolejnej
wizytacji.
§ 3. Z wizytacji sporządza się protokół. Rada izby notarialnej ocenia wyniki
wizytacji i przedstawia – w terminie miesiąca od wizytacji – odpis protokołu
Ministrowi Sprawiedliwości, zawiadamiając go równocześnie o środkach podjętych
w celu usunięcia stwierdzonych uchybień.

art. 45. więcej Art. 45. Osoby powołane do nadzoru mają prawo wglądu w czynności
notarialne, badania ich zgodności z prawem, a także mogą żądać wyjaśnień oraz
zarządzać usunięcie uchybień i usterek, a w razie dostrzeżenia naruszenia przez
notariusza jego obowiązków – żądać wszczęcia postępowania dyscyplinarnego.

art. 46. więcej Art. 46. Organy samorządu notarialnego przesyłają Ministrowi Sprawiedliwości
uchwały, a także protokoły walnych zgromadzeń notariuszy oraz sprawozdania roczne
wraz z bilansami – w terminie 14 dni od ich powzięcia lub sporządzenia.

art. 47. więcej Art. 47. § 1. Minister Sprawiedliwości zwraca się do Sądu Najwyższego
o uchylenie sprzecznych z prawem uchwał organu samorządu notarialnego w terminie
3 miesięcy od dnia ich doręczenia. Jeżeli zaskarżona uchwała rażąco narusza prawo,
termin ten wynosi 6 miesięcy.
§ 2. Sąd Najwyższy utrzymuje zaskarżoną uchwałę w mocy lub uchyla uchwałę
i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania właściwemu organowi samorządu,
ustalając wytyczne co do sposobu jej załatwienia. Skargę spóźnioną Sąd Najwyższy
pozostawia bez rozpoznania.

art. 48. więcej Art. 48. Minister Sprawiedliwości może zwrócić się do organów samorządu
notarialnego o podjęcie uchwały w określonej sprawie należącej do właściwości tych
organów. Uchwała powinna być podjęta w terminie 1 miesiąca.

art. 49. więcej Art. 49. Notariusz ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy
wykonywaniu czynności notarialnych na zasadach określonych w Kodeksie
cywilnym, z uwzględnieniem szczególnej staranności, do jakiej jest obowiązany przy
wykonywaniu tych czynności.

art. 50. więcej Art. 50. Notariusz odpowiada dyscyplinarnie za przewinienia zawodowe, w tym
za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawnych, uchybienia powadze lub godności
zawodu, jak również za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, o
którym mowa w art. 19a, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 19b oraz
za niewykonanie obowiązku, o którym mowa w art. 71 § 8, i niewykonanie
zobowiązania, o którym mowa w art. 71a § 5, a także za niespełnienie obowiązku, o
którym mowa w art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu
nieruchomości przez cudzoziemców (Dz. U. z 2017 r. poz. 2278).

art. 51. więcej Art. 51. § 1. Karami dyscyplinarnymi są:
1) upomnienie;
2) nagana;
3) kara pieniężna do wysokości pięciokrotnego przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, nie niższa od połowy tego
wynagrodzenia;
4) pozbawienie prawa prowadzenia kancelarii.
§ 2. Wymierzenie kary nagany lub kary pieniężnej pociąga za sobą niemożność
udziału ukaranego w organach samorządu notarialnego i w sądzie dyscyplinarnym
przez okres 3 lat.
§ 3. Kary pieniężne wpływają na rzecz Skarbu Państwa.
§ 4. Osoba, która przestała być notariuszem w związku z orzeczeniem kary
dyscyplinarnej, o której mowa w § 1 pkt 4, może ponownie ubiegać się o powołanie
na notariusza po upływie 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary
pozbawienia prawa prowadzenia kancelarii.

art. 52. więcej Art. 52. § 1. Po upływie 5 lat od chwili czynu nie można wszcząć postępowania
dyscyplinarnego, a w razie wszczęcia – ulega ono umorzeniu.
§ 2. Jeżeli jednak czyn zawiera znamiona przestępstwa, przedawnienie
dyscyplinarne nie może nastąpić wcześniej niż przedawnienie przewidziane
w przepisach Kodeksu karnego.

art. 53. więcej Art. 53. § 1. Do orzekania w sprawach dyscyplinarnych są powołane sądy
dyscyplinarne:
1) w pierwszej instancji – sądy dyscyplinarne izb notarialnych;
2) w drugiej instancji – Wyższy Sąd Dyscyplinarny.
§ 2. Członków sądów dyscyplinarnych wybierają na trzyletnią kadencję
poszczególne walne zgromadzenia notariuszy izb notarialnych.
§ 3. Ogólną liczbę członków sądów dyscyplinarnych oraz liczbę członków tych
sądów wybieranych przez poszczególne walne zgromadzenia notariuszy izb
notarialnych określa Krajowa Rada Notarialna.
§ 4. Przewodniczących sądów dyscyplinarnych i ich zastępców wybierają
spośród siebie członkowie tych sądów.

art. 54. więcej Art. 54. § 1. Sąd dyscyplinarny orzeka w składzie 3 członków, a Wyższy Sąd
Dyscyplinarny w składzie 5 członków. W składzie orzekającym w drugiej instancji
nie może brać udziału członek sądu, który brał udział w wydaniu zaskarżonego
orzeczenia.
§ 2. Skład orzekający wyznacza przewodniczący sądu dyscyplinarnego.

art. 55. więcej Art. 55. Rzecznikami sądów dyscyplinarnych izb oraz Wyższego Sądu
Dyscyplinarnego są notariusze wybrani odpowiednio przez walne zgromadzenia
notariuszy i Krajową Radę Notarialną.

art. 56. więcej Art. 56. Obwiniony może ustanowić obrońcę spośród notariuszy, adwokatów
lub radców prawnych.

art. 57. więcej Art. 57. § 1. Postępowanie dyscyplinarne jest jawne.
§ 2. Sąd dyscyplinarny wyłącza jawność postępowania dyscyplinarnego ze
względu na konieczność ochrony tajemnicy określonej w art. 18 lub innej prawnie
chronionej tajemnicy, jeżeli ujawnienie tych tajemnic zagrażałoby dobru państwa albo
ważnemu interesowi prywatnemu. Sąd dyscyplinarny wyłącza również jawność
postępowania dyscyplinarnego, jeżeli jawność mogłaby obrażać dobre obyczaje.
§ 3. W razie wyłączenia jawności postępowania dyscyplinarnego orzeczenie
ogłaszane jest publicznie.
§ 4. Protokolantem może być notariusz lub aplikant notarialny wyznaczony
przez przewodniczącego sądu dyscyplinarnego.

Art. 57a. Ministrowi Sprawiedliwości oraz osobom przez niego upoważnionym
przysługuje w każdym stadium postępowania dyscyplinarnego prawo wglądu do akt i żądania informacji o wynikach tego postępowania, jak również prawo żądania akt
sprawy.

art. 58. więcej Art. 58. Wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego mogą zgłosić
Minister Sprawiedliwości lub rada właściwej izby notarialnej po wstępnym
wyjaśnieniu okoliczności koniecznych do ustalenia znamion czynu zarzuconego obwinionemu oraz złożeniu wyjaśnień przez obwinionego, chyba że złożenie tych
wyjaśnień nie jest możliwe.

art. 59. więcej Art. 59. § 1. Po otrzymaniu wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego
przewodniczący sądu wyznacza termin rozprawy i zawiadamia o nim rzecznika
dyscyplinarnego, obwinionego oraz obrońcę, a w razie potrzeby wzywa świadków
i biegłych.
§ 2. Postępowanie dyscyplinarne w pierwszej instancji powinno być zakończone
w terminie 1 miesiąca od daty wpływu wniosku.
§ 3. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo rzecznika dyscyplinarnego,
obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje rozpoznania sprawy.

art. 60. więcej Art. 60. Jeżeli w toku rozprawy ujawni się inne przewinienie oprócz objętego
wnioskiem o wszczęcie postępowania, sąd może wydać co do tego przewinienia
orzeczenie tylko za zgodą rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego obrońcy.

art. 61. więcej Art. 61. W razie odwołania notariusza w toku postępowania dyscyplinarnego,
postępowanie toczy się nadal.

art. 62. więcej Art. 62. § 1. Uzasadnienie orzeczenia sądu dyscyplinarnego sporządza się na
piśmie w terminie 7 dni od ogłoszenia orzeczenia.
§ 2. Orzeczenie wraz z uzasadnieniem doręcza się rzecznikowi dyscyplinarnemu
i obwinionemu.

art. 63. więcej Art. 63. § 1. Od orzeczenia sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji
przysługuje obwinionemu, rzecznikowi dyscyplinarnemu oraz Ministrowi
Sprawiedliwości odwołanie do Wyższego Sądu Dyscyplinarnego w terminie 14 dni od
dnia otrzymania orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Odwołanie wnosi się do sądu
dyscyplinarnego pierwszej instancji. Odwołanie powinno być przesłane w terminie
7 dni od dnia jego wpływu wraz z aktami do sądu dyscyplinarnego drugiej instancji.
§ 2. Orzeczenie wraz z uzasadnieniem wydane przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny
doręcza się rzecznikowi dyscyplinarnemu, obwinionemu, Ministrowi Sprawiedliwości
oraz Krajowej Radzie Notarialnej.

Art. 63a. § 1. Od orzeczenia wydanego przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny
przysługuje obwinionemu, rzecznikowi dyscyplinarnemu, Ministrowi
Sprawiedliwości, Rzecznikowi Praw Obywatelskich oraz Krajowej Radzie Notarialnej
kasacja do Sądu Najwyższego.
§ 2. Orzeczenie, od którego służy kasacja podmiotom, o których mowa w § 1,
nie podlega wykonaniu do czasu wniesienia kasacji lub bezskutecznego upływu
terminu do jej wniesienia.

Art. 63b. Kasacja może być wniesiona z powodu rażącego naruszenia prawa, jak
również rażącej niewspółmierności kary dyscyplinarnej.

Art. 63c. Kasację wnosi się do Sądu Najwyższego za pośrednictwem sądu
dyscyplinarnego drugiej instancji w terminie 30 dni od dnia doręczenia orzeczenia
z uzasadnieniem.

Art. 63d. § 1. Od kasacji, o której mowa w art. 63a § 1, nie uiszcza się opłaty
sądowej.
§ 2. Orzeczenie, od którego wniesiono kasację, nie podlega wykonaniu do czasu
rozpoznania kasacji.
§ 3. Sąd Najwyższy rozpoznaje kasację na rozprawie w składzie trzech sędziów.

Art. 63e. Do rozpoznania kasacji, o której mowa w art. 63a § 1, stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego o kasacji, z wyłączeniem
art. 526 § 2 oraz art. 530 § 2 i 3.

art. 64. więcej Art. 64. Po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu dyscyplinarnego
przewodniczący sądu pierwszej instancji przesyła odpis orzeczenia Ministrowi
Sprawiedliwości oraz radzie właściwej izby notarialnej.

art. 65. więcej Art. 65. § 1. Odpis prawomocnego orzeczenia skazującego na karę
dyscyplinarną dołącza się do akt osobowych obwinionego.
§ 2. Wykonanie orzeczenia sądu dyscyplinarnego należy co do kary
wymienionej w art. 51 § 1 pkt 4 do Ministra Sprawiedliwości, a co do pozostałych kar
– do rady właściwej izby notarialnej.
§ 3. Po upływie 3 lat od uprawomocnienia się orzeczenia orzekającego karę
upomnienia lub nagany albo 5 lat od uprawomocnienia się orzeczenia orzekającego
karę pieniężną, a po upływie 15 lat od uprawomocnienia się orzeczenia o pozbawieniu
prawa prowadzenia kancelarii, Minister Sprawiedliwości zarządza usunięcie odpisu
orzeczenia z akt osobowych, jeżeli w tym okresie nie wydano przeciwko ukaranemu
innego orzeczenia o nałożeniu kary dyscyplinarnej.

art. 66. więcej Art. 66. (uchylony).

art. 67. więcej Art. 67. § 1. Koszty postępowania dyscyplinarnego wykładają organy
samorządu notarialnego.
§ 2. W wypadku prawomocnego ukarania, kosztami postępowania
dyscyplinarnego obciąża się notariusza.

art. 68. więcej Art. 68. § 1. Sąd dyscyplinarny może zawiesić w czynnościach zawodowych
notariusza, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne, dyscyplinarne lub
o ubezwłasnowolnienie.
§ 2. Na uchwałę o zawieszeniu w czynnościach zawodowych notariuszowi
przysługuje zażalenie.
§ 3. Zażalenie rozpoznaje sąd dyscyplinarny drugiej instancji.
§ 4. Zawieszenie w czynnościach zawodowych, z zastrzeżeniem § 5, ustaje
z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego, chyba że sąd
dyscyplinarny uchylił je wcześniej.
§ 5. W przypadku skazania notariusza na karę dyscyplinarną pozbawienia prawa
prowadzenia kancelarii zawieszenie w czynnościach zawodowych ustaje z chwilą
uprawomocnienia się decyzji Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie odwołania
notariusza ze stanowiska.

art. 69. więcej Art. 69. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.

art. 70. więcej Art. 70. Obsługę organizacyjno-kancelaryjną sądów dyscyplinarnych
zapewniają odpowiednio – rady izb notarialnych lub Krajowa Rada Notarialna.

art. 71. więcej Art. 71. § 1. Nabór na aplikację notarialną przeprowadza się w drodze egzaminu
wstępnego na aplikację notarialną, zwanego dalej „egzaminem wstępnym”.
§ 2. Aplikantem notarialnym może być osoba, która spełnia warunki określone
w art. 11 pkt 1–3 i uzyskała pozytywną ocenę z egzaminu wstępnego.
§ 3. Wpis na listę aplikantów notarialnych następuje na podstawie uchwały rady
izby notarialnej właściwej ze względu na miejsce złożenia zgłoszenia, o którym mowa
w art. 71d § 2. Uzyskanie przez kandydata pozytywnego wyniku z egzaminu
wstępnego uprawnia go do złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów notarialnych
w ciągu 2 lat od dnia doręczenia uchwały ustalającej wynik egzaminu wstępnego.
§ 4. Nie można odmówić wpisu osobie spełniającej warunki, o których mowa
w § 2 i 3.
§ 5. Aplikant notarialny może być również zatrudniony przez notariusza
prowadzącego kancelarię lub przez radę izby notarialnej.
§ 6. Aplikant notarialny odbywa aplikację u notariusza, z którym zawarł umowę
o pracę, a w przypadku zatrudnienia przez radę izby notarialnej, u notariusza
wyznaczonego przez tę radę.
§ 7. W wypadkach niewymienionych w § 6 aplikant notarialny odbywa aplikację
u notariusza wyznaczonego przez radę izby notarialnej, która dokonała wpisu na listę
aplikantów notarialnych.
§ 8. Notariusz ma obowiązek w okresie kolejnych 3 lat i 6 miesięcy objąć
patronatem co najmniej jednego aplikanta notarialnego.
§ 9. Prezes właściwego sądu apelacyjnego, na wniosek notariusza, może zwolnić
tego notariusza z obowiązku, o którym mowa w § 8, po zasięgnięciu opinii rady
właściwej izby notarialnej.
§ 10. Jeżeli w danym roku szkoleniowym po objęciu patronatem wszystkich
aplikantów notarialnych w poszczególnych izbach notarialnych, co najmniej jeden
notariusz danej izby notarialnej nie może wypełnić obowiązku, o którym mowa w § 8,
z uwagi na liczbę aplikantów notarialnych, prezes tej izby notarialnej występuje do
prezesa właściwego sądu apelacyjnego w terminie do dnia 31 stycznia danego roku o zwolnienie wskazanego notariusza lub notariuszy z tego obowiązku w danym roku
szkoleniowym.
§ 11. Notariusz, u którego aplikant notarialny odbywa aplikację, kieruje przez
cały okres aplikacji szkoleniem aplikanta notarialnego, zapoznaje go z czynnościami
należącymi do zakresu obowiązków notariusza i współdziała w tym zakresie z innymi
osobami szkolącymi aplikanta notarialnego, mając na uwadze, że w trakcie aplikacji
aplikant notarialny sporządza co najmniej 70 projektów aktów notarialnych i co
najmniej po 14 projektów innych czynności notarialnych, o których mowa w art. 79
pkt 1a, 2, 4, 5, 7 i 8, z tym że co najmniej 50 projektów aktów notarialnych oraz co
najmniej po 10 projektów wskazanych innych czynności notarialnych aplikant
notarialny sporządza przed upływem 2 lat i 6 miesięcy aplikacji.
§ 12. Przed upływem 2 lat i 6 miesięcy aplikacji rada izby notarialnej
przeprowadza kolokwium dla aplikantów ubiegających się o otrzymanie
upoważnienia, o którym mowa w art. 22a § 1, w celu sprawdzenia umiejętności
wykonywania czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 pkt 2, 4, 7 i 8.
§ 13. Na podstawie opinii osób szkolących aplikanta notarialnego oraz własnych
spostrzeżeń notariusz kierujący szkoleniem aplikanta notarialnego sporządza przed
upływem okresu, o którym mowa w art. 72 § 1, opinię o aplikancie notarialnym, do
której dołącza projekty przygotowanych przez aplikanta notarialnego projektów aktów
notarialnych i innych czynności notarialnych, o których mowa w § 11, wraz
z recenzjami co do poprawności ich wykonania. Opinię tę dołącza się do akt
osobowych aplikanta notarialnego, prowadzonych przez radę izby notarialnej.

Art. 71a. § 1. Rada izby notarialnej podejmuje uchwałę w sprawie wpisu na listę
aplikantów notarialnych w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku o wpis.
§ 2. Od uchwały o odmowie wpisu służy zainteresowanemu odwołanie do
Krajowej Rady Notarialnej w terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały.
§ 3. Od ostatecznej decyzji odmawiającej wpisu na listę aplikantów notarialnych
oraz w wypadku niepodjęcia uchwały przez radę izby notarialnej w terminie 14 dni od
złożenia wniosku o wpis lub niepodjęcia uchwały przez Krajową Radę Notarialną
w terminie 30 dni od doręczenia odwołania zainteresowanemu służy skarga do sądu
administracyjnego.
§ 4. Najpóźniej w terminie 30 dni od dnia podjęcia uchwały, o której mowa
w § 1, rada izby notarialnej, w formie uchwały, wyznacza aplikantowi patrona.
§ 5. W przypadku niepodjęcia uchwały, o której mowa w § 4, na wniosek
aplikanta prezes właściwego sądu apelacyjnego, w terminie 30 dni od dnia złożenia
wniosku, wskazuje notariusza zobowiązanego do objęcia patronatem wnioskującego
aplikanta notarialnego. Prezes sądu apelacyjnego przed wskazaniem notariusza może
zwrócić się do rady izby notarialnej o przesłanie dodatkowych informacji.

Art. 71b. § 1. Egzamin wstępny przeprowadzają komisje egzaminacyjne do
spraw aplikacji notarialnej przy Ministrze Sprawiedliwości, powołane w drodze
zarządzenia, zwane dalej „komisjami kwalifikacyjnymi”. Właściwość komisji kwalifikacyjnej obejmuje obszar właściwości jednej lub kilku izb notarialnych. Siedziba
komisji kwalifikacyjnej mieści się w siedzibie izby notarialnej.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, nie później niż 21 dni przed wyznaczonym
terminem egzaminu wstępnego, może powołać na obszarze właściwości izby
notarialnej więcej niż jedną komisję kwalifikacyjną do przeprowadzenia egzaminu
wstępnego, jeżeli przemawiają za tym względy organizacyjne, a w szczególności duża
liczba kandydatów przystępujących do egzaminu wstępnego. Przepisu art. 71f § 5 nie
stosuje się.
§ 3. Minister Sprawiedliwości jest organem wyższego stopnia w stosunku do
komisji kwalifikacyjnej.
§ 4. Egzamin wstępny polega na sprawdzeniu wiedzy kandydata na aplikanta
notarialnego, zwanego dalej „kandydatem”, z zakresu: materialnego i procesowego
prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawa gospodarczego, spółek
prawa handlowego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, materialnego
i procesowego prawa administracyjnego, postępowania sądowoadministracyjnego,
prawa Unii Europejskiej, prawa finansowego, prawa prywatnego międzynarodowego,
prawa konstytucyjnego oraz prawa o ustroju sądów i prokuratur, samorządu
notarialnego i innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej
Polskiej.
§ 5. Egzamin wstępny na aplikację notarialną przeprowadza się raz w roku
w terminie wyznaczonym przez Ministra Sprawiedliwości.
§ 6. W przypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie
egzaminu wstępnego przez daną komisję kwalifikacyjną w terminie, o którym mowa
w § 5, Minister Sprawiedliwości wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia
egzaminu wstępnego przez tę komisję kwalifikacyjną, o którym przewodniczący komisji kwalifikacyjnej zawiadamia kandydatów listem poleconym za
poświadczeniem odbioru oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie
wyznaczonej rady izby notarialnej. Przepisy art. 71c § 5 i § 7–11 stosuje się
odpowiednio, z wyłączeniem terminu, o którym mowa w § 9.

Art. 71c. § 1. Minister Sprawiedliwości powołuje każdego roku, w drodze
zarządzenia, zespół do przygotowania pytań testowych na egzamin wstępny dla
kandydatów, zwany dalej „zespołem do przygotowania pytań testowych”.
§ 2. W skład zespołu do przygotowania pytań testowych wchodzi 5 osób, w tym
3 przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości oraz 2 przedstawicieli delegowanych
przez Krajową Radę Notarialną.
§ 3. Przewodniczący zespołu do przygotowania pytań testowych, wyznaczony
przez Ministra Sprawiedliwości spośród jego przedstawicieli, kieruje pracami zespołu
do przygotowania pytań testowych.
§ 4. Obsługę administracyjno-biurową zespołu do przygotowania pytań
testowych zapewnia Minister Sprawiedliwości.
§ 5. Przewodniczącemu i członkom zespołu do przygotowania pytań testowych
przysługuje wynagrodzenie.
§ 6. Nie później niż 90 dni przed terminem egzaminu wstępnego,
przewodniczący zespołu do przygotowania pytań testowych, podaje do publicznej
wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w Biuletynie
Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie
do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429 oraz z 2020 r. poz. 695), zwanym
dalej „Biuletynem Informacji Publicznej”, ustalony przez zespół do przygotowania
pytań testowych i zatwierdzony przez Ministra Sprawiedliwości, wykaz tytułów
aktów prawnych, według stanu prawnego obowiązującego w dniu ogłoszenia,
z których wybrane stanowią podstawę opracowania pytań testowych na egzamin
wstępny.
§ 7. Zespół do przygotowania pytań testowych sporządza zestaw 150 pytań
w formie testu jednokrotnego wyboru na egzamin wstępny dla kandydatów na
aplikantów notarialnych wraz z wykazem prawidłowych odpowiedzi w sposób
uwzględniający konieczność ich zabezpieczenia przed nieuprawnionym ujawnieniem.
Zespół do przygotowania pytań testowych zapewnia zgodność wykazu prawidłowych
odpowiedzi z obowiązującym stanem prawnym.
§ 8. Każda rada izby notarialnej może zgłosić zespołowi do przygotowania pytań
testowych, za pośrednictwem przewodniczącego zespołu do przygotowania pytań
testowych, propozycję pytań testowych wraz z wykazem prawidłowych odpowiedzi.
§ 9. Sporządzony przez zespół do przygotowania pytań testowych zestaw pytań
testowych oraz wykaz prawidłowych odpowiedzi, przewodniczący zespołu do
przygotowania pytań testowych przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości nie później
niż 50 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu wstępnego. Minister
Sprawiedliwości zapewnia wydrukowanie odpowiedniej liczby egzemplarzy zestawu
pytań testowych wraz z kartami odpowiedzi oraz ich doręczenie, wraz z wykazem
prawidłowych odpowiedzi zgodnym z obowiązującym stanem prawnym na dzień
egzaminu, poszczególnym komisjom kwalifikacyjnym w sposób uwzględniający
konieczność ich zabezpieczenia przed nieuprawnionym ujawnieniem.
§ 10. Członkowie zespołu do przygotowania pytań testowych są zobowiązani do
przedstawienia pisemnego uzasadnienia prawidłowych odpowiedzi zgłoszonych przez
nich pytań testowych, w przypadku zaistnienia wątpliwości dotyczących treści pytań
testowych, a w szczególności w toku procedury odwoławczej od uchwały ustalającej
wynik egzaminu wstępnego kandydata.
§ 11. Do wydrukowania i doręczenia zestawów pytań testowych poszczególnym
komisjom kwalifikacyjnym nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843), jeżeli wartość
zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 tej ustawy.
§ 12. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i sposób działania zespołu do przygotowania pytań testowych,
2) tryb i sposób ustalania wykazu tytułów aktów prawnych, o którym mowa w § 6,
3) tryb i sposób zgłaszania propozycji pytań testowych i prawidłowych odpowiedzi,
przygotowania, przechowywania oraz przekazywania komisjom kwalifikacyjnym zestawu pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi i wykazu
prawidłowych odpowiedzi na egzamin wstępny,
4) tryb i sposób zapewnienia zgodności wykazu prawidłowych odpowiedzi
z obowiązującym stanem prawnym,
5) tryb i sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej zespołu do
przygotowania pytań testowych
– uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia naboru
na aplikację, w szczególności konieczność zapewnienia zgodności wykazu tytułów
aktów prawnych z zakresem przedmiotowym egzaminu wstępnego oraz konieczność
zabezpieczenia pytań testowych przed ich nieuprawnionym ujawnieniem, oraz
6) wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków zespołu, uwzględniając
nakład ich pracy i zakres obowiązków oraz liczbę kandydatów.
§ 13. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób
udzielenia zamówienia, o którym mowa w § 11, zapewniając zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców i mając na uwadze konieczność
zabezpieczenia pytań testowych przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.

Art. 71d. § 1. W terminie do dnia 30 czerwca każdego roku Minister
Sprawiedliwości zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej ogłoszenie
o egzaminie wstępnym, w którym podaje w szczególności:
1) termin złożenia zgłoszenia o przystąpieniu do egzaminu wstępnego na aplikację
notarialną, zwanego dalej „zgłoszeniem”;
2) adres siedziby komisji kwalifikacyjnej;
3) termin przeprowadzenia egzaminu wstępnego;
4) wysokość opłaty za egzamin wstępny, o której mowa w art. 71e § 1.
§ 2. Zgłoszenie, o którym mowa w § 1 pkt 1, powinno zawierać:
1) wniosek o dopuszczenie do egzaminu wstępnego;
2) kwestionariusz osobowy;
3) życiorys;
4) kopię dokumentu potwierdzającego ukończenie wyższych studiów prawniczych
w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskanie tytułu magistra lub zagranicznych
studiów prawniczych uznanych w Rzeczypospolitej Polskiej, albo zaświadczenie
o zdaniu egzaminu magisterskiego;
5) (uchylony)
6) oryginał dowodu uiszczenia opłaty za egzamin wstępny;
7) 3 zdjęcia zgodnie z wymaganiami obowiązującymi przy wydawaniu dowodów
osobistych.
§ 2a. Zamiast dokumentów, o których mowa w § 2 pkt 4, można złożyć
zaświadczenie, z którego wynika, iż kandydat zdał wszystkie egzaminy i odbył
praktyki przewidziane w planie wyższych studiów prawniczych oraz ma wyznaczony
termin egzaminu magisterskiego. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu wstępnego
takiego kandydata jest złożenie przez niego w siedzibie komisji kwalifikacyjnej nie
później niż 7 dni przed terminem egzaminu wstępnego dokumentów, o których mowa
w § 2 pkt 4.
§ 3. Zgłoszenie powinno być złożone przez kandydata najpóźniej 45 dni przed
dniem rozpoczęcia egzaminu wstępnego do komisji kwalifikacyjnej. Termin do
złożenia zgłoszenia nie podlega przywróceniu.
§ 4. Jeżeli zgłoszenie nie spełnia wymagań formalnych określonych w § 2,
przewodniczący komisji kwalifikacyjnej wzywa kandydata listem poleconym do
usunięcia braków w trybie przepisu art. 64 § 2 Kodeksu postępowania
administracyjnego.
§ 5. Jeżeli kandydat nie uzupełni braków formalnych zgłoszenia zgodnie z § 4
lub nie spełni warunku, o którym mowa w ust. 2a, zgłoszenie pozostawia się bez
rozpoznania. O pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania przewodniczący komisji
kwalifikacyjnej orzeka postanowieniem i zawiadamia kandydata listem poleconym za
poświadczeniem odbioru. Na postanowienie przysługuje zażalenie do Ministra
Sprawiedliwości. Jeżeli zażalenie jest uzasadnione, przewodniczący komisji
kwalifikacyjnej może, nie przesyłając akt Ministrowi Sprawiedliwości, uchylić
zaskarżone postanowienie i sprawę rozpoznać na nowo.
§ 6. W wypadku nieuiszczenia przez kandydata opłaty za udział w egzaminie
wstępnym, przewodniczący komisji kwalifikacyjnej wzywa go w trybie określonym
w § 4, do uiszczenia opłaty w terminie 7 dni.
§ 7. Jeżeli kandydat pomimo wezwania, o którym mowa w § 6, nie uiścił opłaty
za udział w egzaminie wstępnym, przewodniczący komisji kwalifikacyjnej wydaje
postanowienie o zwrocie zgłoszenia. Na postanowienie to przysługuje zażalenie do
Ministra Sprawiedliwości.
§ 8. Jeżeli zgłoszenie zostało złożone po terminie, o którym mowa w § 3,
przewodniczący komisji kwalifikacyjnej wydaje decyzję odmawiającą dopuszczenia
kandydata do udziału w egzaminie wstępnym. Od decyzji tej przysługuje odwołanie
do Ministra Sprawiedliwości.
§ 9. O terminie i miejscu przeprowadzenia egzaminu wstępnego przewodniczący
komisji kwalifikacyjnej zawiadamia kandydata, który został zakwalifikowany do
udziału w egzaminie wstępnym, listem poleconym za poświadczeniem odbioru, co
najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia egzaminu wstępnego.

Art. 71e. § 1. Kandydat uiszcza opłatę za egzamin wstępny, która stanowi
dochód budżetu państwa.
§ 1a. W przypadku wydania postanowienia o pozostawieniu zgłoszenia bez
rozpoznania, wydania decyzji odmawiającej dopuszczenia do udziału w egzaminie
wstępnym albo złożenia nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu wstępnego
pisemnego oświadczenia kandydata o odstąpieniu od udziału w egzaminie wstępnym,
dwie trzecie uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na pisemny wniosek kandydata
złożony przewodniczącemu komisji kwalifikacyjnej w terminie 30 dni od dnia
złożenia tego wniosku.
§ 2. Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej
określa, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty – nie wyższą niż równowartość
minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r.
poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564), zwanego dalej „minimalnym wynagrodzeniem”
– uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia
egzaminu wstępnego.

Art. 71f. § 1. Minister Sprawiedliwości powołuje komisje kwalifikacyjne
spośród osób, których wiedza, doświadczenie i autorytet dają rękojmię prawidłowego
przebiegu egzaminu wstępnego.
§ 2. Komisja kwalifikacyjna składa się z siedmiu członków. W skład komisji
kwalifikacyjnej wchodzą:
1) czterej przedstawiciele Ministra Sprawiedliwości; przedstawicielem Ministra
Sprawiedliwości może być także, po wyrażeniu zgody, sędzia albo sędzia
w stanie spoczynku;
2) dwaj przedstawiciele delegowani przez Krajową Radę Notarialną;
3) jeden pracownik badawczy, badawczo-dydaktyczny lub dydaktyczny
prowadzący działalność naukową lub kształcenie w zakresie nauk prawnych w
szkole wyższej w Rzeczypospolitej Polskiej lub pracownik naukowy w instytucie
naukowym Polskiej Akademii Nauk i posiadający co najmniej stopień naukowy
doktora habilitowanego z zakresu nauk prawnych.
§ 3. Osoby, o których mowa w § 2 pkt 1 i 3, nie mogą być notariuszami.
§ 4. Minister Sprawiedliwości wyznacza przewodniczącego komisji
kwalifikacyjnej i jego zastępcę spośród swoich przedstawicieli. Podczas nieobecności
przewodniczącego zastępca przewodniczącego jest upoważniony do podejmowania
jego czynności.
§ 4a. Komisja kwalifikacyjna czuwa nad prawidłowym przebiegiem egzaminu
wstępnego. Przewodniczący komisji kwalifikacyjnej kieruje jej pracami i reprezentuje
ją na zewnątrz.
§ 5. Kadencja komisji kwalifikacyjnej trwa 2 lata.
§ 6. Nieoddelegowanie przedstawicieli do pracy w komisji kwalifikacyjnej przez
obowiązany organ lub niestawiennictwo członka komisji kwalifikacyjnej nie
wstrzymuje prac komisji kwalifikacyjnej.
§ 7. Przewodniczącemu i członkom komisji kwalifikacyjnej przysługuje zwrot
kosztów podróży i noclegów na zasadach określonych w przepisach dotyczących
należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub
samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze
kraju.
§ 8. Przewodniczącemu i członkowi komisji kwalifikacyjnej niebędącemu
pracownikiem administracji rządowej przysługuje wynagrodzenie za czynności
związane z udziałem w komisji kwalifikacyjnej.
§ 9. Właściwe izby notarialne zapewniają obsługę administracyjną i techniczną
działalności komisji kwalifikacyjnych, w tym przeprowadzanie egzaminów
wstępnych i egzaminów notarialnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji
rządowej.
§ 10. Ze środków przekazanych w trybie, o którym mowa w § 9, właściwe rady
pokrywają koszty przeprowadzenia egzaminów wstępnych i egzaminów notarialnych
oraz wydatki związane z działalnością komisji kwalifikacyjnych.
§ 11. Wydatki związane z działalnością komisji kwalifikacyjnych, w tym
z przeprowadzeniem egzaminów wstępnych i egzaminów notarialnych oraz
wynagrodzenie członków komisji kwalifikacyjnych, pokrywane są z części budżetu
państwa pozostającej w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości.
§ 12. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji kwalifikacyjnej oraz
powoływania i odwoływania członków komisji kwalifikacyjnej;
2) wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji
kwalifikacyjnej, uwzględniając liczbę osób, które złożyły zgłoszenie
o przystąpieniu do egzaminu wstępnego, oraz wniosek o dopuszczenie do
egzaminu notarialnego, zakres i nakład ich pracy w zorganizowaniu i przebiegu
egzaminu wstępnego i notarialnego oraz tryb wypłacania tego wynagrodzenia;
3) rodzaj dokumentów, o których mowa w art. 74a § 4 pkt 4–8;
4) szczegółowy tryb i sposób przeprowadzania egzaminu wstępnego i notarialnego,
w szczególności:
a) sposób działania komisji kwalifikacyjnej,
b) czas trwania poszczególnych części egzaminu notarialnego,
c) sposób zorganizowania obsługi administracyjnej i technicznej komisji
kwalifikacyjnej przez izby notarialne, w tym przekazywania środków,
sprawowania nadzoru nad ich wydatkowaniem i rozliczania wydatków
związanych z tą obsługą
– uwzględniając konieczność prawidłowego, terminowego i efektywnego
przeprowadzenia naboru na aplikację i przebiegu egzaminu wstępnego i notarialnego,
zapewnienia zachowania bezstronności pracy komisji kwalifikacyjnej oraz
konieczność uzyskania informacji niezbędnych do prawidłowego przeprowadzenia
egzaminu notarialnego.

Art. 71g. § 1. Członkostwo w komisji kwalifikacyjnej wygasa w przypadku
śmierci członka komisji kwalifikacyjnej.
§ 2. Minister Sprawiedliwości odwołuje członka komisji kwalifikacyjnej
w przypadku:
1) złożenia rezygnacji;
2) choroby trwale uniemożliwiającej sprawowanie przez niego funkcji członka
komisji kwalifikacyjnej;
3) niespełnienia warunków, o których mowa w art. 71f § 2;
4) niewykonywania lub nienależytego wykonywania obowiązków, z tym że
odwołanie członka komisji kwalifikacyjnej, o którym mowa w art. 71f § 2 pkt 2,
następuje za zgodą Krajowej Rady Notarialnej;
5) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane
z oskarżenia publicznego.
§ 3. Minister Sprawiedliwości może odwołać członka komisji kwalifikacyjnej
w przypadku wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w związku
z podejrzeniem o popełnienie przez niego przestępstwa umyślnego ściganego
z oskarżenia publicznego.
§ 4. Wygaśnięcie członkostwa lub odwołanie członka ze składu komisji
kwalifikacyjnej w czasie trwania postępowania konkursowego nie wstrzymuje prac
komisji kwalifikacyjnej.
§ 5. W wypadku wygaśnięcia członkostwa lub odwołania członka komisji
kwalifikacyjnej przed upływem kadencji, Minister Sprawiedliwości powołuje
w terminie 7 dni nowego członka na okres do końca kadencji, z zastrzeżeniem art. 71f
§ 2.
§ 6. (uchylony)

Art. 71h. § 1. Z prac komisji kwalifikacyjnej na czas przeprowadzania egzaminu
wstępnego podlega wyłączeniu członek komisji kwalifikacyjnej, jeżeli kandydat
zakwalifikowany do egzaminu wstępnego jest:
1) jego małżonkiem;
2) osobą pozostającą z nim w stosunku:
a) pokrewieństwa albo powinowactwa do drugiego stopnia,
b) przysposobienia;
3) osobą pozostającą z nim we wspólnym pożyciu;
4) osobą pozostającą wobec niego w stosunku osobistym innego rodzaju, który
mógłby wywoływać wątpliwości co do bezstronności członka komisji
kwalifikacyjnej.
§ 2. Powody wyłączenia trwają pomimo ustania małżeństwa lub
przysposobienia.
§ 3. Członkowie komisji kwalifikacyjnej przed rozpoczęciem egzaminu
wstępnego składają pisemne oświadczenia, iż nie pozostają z żadnym z kandydatów
zakwalifikowanych do egzaminu wstępnego w stosunku, o którym mowa w § 1.
§ 4. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu, o którym mowa
w § 3, powoduje odpowiedzialność na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego.

Art. 71i. § 1. Egzamin wstępny odbywa się w obecności co najmniej trzech
członków komisji kwalifikacyjnej.
§ 2. Nieobecność kandydata podczas egzaminu wstępnego oraz stawienie się na
egzamin wstępny po jego rozpoczęciu, bez względu na przyczynę, uważa się za
odstąpienie od udziału w egzaminie wstępnym.
§ 3. Kandydaci podczas egzaminu wstępnego nie mogą korzystać z tekstów
aktów prawnych, komentarzy, orzecznictwa oraz innej pomocy, a także nie mogą
posiadać urządzeń służących do przekazu lub odbioru informacji.
§ 4. Przewodniczący komisji kwalifikacyjnej wyklucza z egzaminu wstępnego
kandydata, który podczas egzaminu wstępnego korzystał z pomocy innej osoby,
posługiwał się niedozwolonymi materiałami lub urządzeniami, pomagał pozostałym
kandydatom lub w inny sposób zakłócał przebieg egzaminu wstępnego.
§ 5. Wykluczenie, o którym mowa w § 4, następuje w drodze postanowienia, na
które nie przysługuje zażalenie.
§ 6. Postanowienie o wykluczeniu stanowi podstawę do wydania przez komisję
kwalifikacyjną uchwały o negatywnym wyniku z egzaminu wstępnego.

Art. 71j. § 1. Egzamin wstępny polega na rozwiązaniu testu składającego się
z zestawu 150 pytań zawierających po 3 propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna
jest prawidłowa, oraz z karty odpowiedzi. Kandydat może wybrać tylko jedną
odpowiedź, którą zaznacza na karcie odpowiedzi. Za każdą prawidłową odpowiedź
kandydat uzyskuje 1 punkt.
§ 1a. Wybór odpowiedzi polega na zakreśleniu na karcie odpowiedzi jednej
z trzech propozycji odpowiedzi (A albo B, albo C).
§ 1b. Zmiana zakreślonej odpowiedzi jest niedozwolona.
§ 1c. Wyłączną podstawę ustalenia wyniku kandydata stanowią odpowiedzi
zakreślone na karcie odpowiedzi.
§ 1d. Prawidłowość odpowiedzi ocenia się według stanu prawnego
obowiązującego w dniu egzaminu wstępnego.
§ 2. Test sprawdza komisja kwalifikacyjna w składzie, który przeprowadza
egzamin wstępny.
§ 3. Pozytywny wynik z egzaminu wstępnego otrzymuje kandydat, który uzyskał
z testu co najmniej 100 punktów.
§ 4. Z przebiegu egzaminu wstępnego sporządza się niezwłocznie protokół,
który podpisują członkowie komisji kwalifikacyjnej uczestniczący w egzaminie
wstępnym. Członkowie komisji kwalifikacyjnej mogą zgłaszać uwagi do protokołu.
§ 5. Przewodniczący komisji kwalifikacyjnej przesyła Ministrowi
Sprawiedliwości protokół w terminie 7 dni od dnia sporządzenia.
§ 6. Dokumentację związaną z przeprowadzeniem egzaminu wstępnego, po jego
zakończeniu, przewodniczący komisji kwalifikacyjnej przekazuje właściwej radzie
izby notarialnej, z czego sporządza się protokół. Kopię protokołu przewodniczący
komisji kwalifikacyjnej przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości w terminie 7 dni od
dnia sporządzenia.

Art. 71k. § 1. Po przeprowadzeniu egzaminu wstępnego komisja kwalifikacyjna
ustala wynik kandydata w drodze uchwały i doręcza odpis uchwały kandydatowi
i Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 2. Przewodniczący komisji kwalifikacyjnej niezwłocznie ogłasza wyniki
egzaminu wstępnego.
§ 3. W terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały komisji kwalifikacyjnej
ustalającej wynik egzaminu wstępnego, kandydatowi służy odwołanie do Ministra
Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości rozstrzyga odwołanie w formie decyzji
administracyjnej.
§ 4. Jeżeli w trakcie ponownego rozpoznania sprawy na skutek złożonego
odwołania od uchwały, o której mowa w § 1, zostanie stwierdzony błąd rachunkowy
lub inna oczywista omyłka pisarska zawarta w uchwale komisji kwalifikacyjnej,
Minister Sprawiedliwości uchyla uchwałę i przekazuje sprawę komisji
kwalifikacyjnej do ponownego rozpoznania. Przepis ten nie narusza art. 138
§ 2 Kodeksu postępowania administracyjnego.
§ 5. Minister Sprawiedliwości zawiadamia o wynikach egzaminu wstępnego
rady izb notarialnych oraz prezesów sądów apelacyjnych i publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwiska osób, które uzyskały pozytywny wynik
z egzaminu, oraz imiona ich rodziców.

art. 72. więcej Art. 72. § 1. Aplikacja notarialna rozpoczyna się 1 stycznia każdego roku, trwa
3 lata i 6 miesięcy i polega na zaznajomieniu aplikanta notarialnego z całokształtem
pracy notariusza. W ramach szkolenia aplikant notarialny jest obowiązany do
zaznajomienia się z czynnościami sądów w sprawach cywilnych, gospodarczych
i wieczystoksięgowych.
§ 2. Aplikantowi notarialnemu, który odbył aplikację notarialną, rada właściwej
izby notarialnej wydaje w terminie 14 dni zaświadczenie o odbyciu aplikacji
notarialnej.

Art. 72a. § 1. Aplikacja notarialna jest odpłatna.
§ 2. Szkolenie aplikantów notarialnych pokrywane jest z opłat wnoszonych
przez aplikantów do właściwej izby notarialnej.
§ 3. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Notarialnej, określa, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty rocznej, kierując się
koniecznością zapewnienia aplikantom właściwego poziomu wykształcenia, przy
czym wysokość tej opłaty nie może być wyższa niż sześciokrotność minimalnego
wynagrodzenia.
§ 4. Rada izby notarialnej może zwolnić aplikanta notarialnego od ponoszenia
opłaty, o której mowa w § 3, w całości lub w części, a także odroczyć jej płatność lub
rozłożyć ją na raty.
§ 5. W wypadku podjęcia uchwały o zwolnieniu aplikanta notarialnego od
ponoszenia opłaty w całości lub w części, koszty szkolenia tego aplikanta pokrywane
są, proporcjonalnie do wysokości zwolnienia, ze środków własnych właściwej izby
notarialnej.

Art. 72b. § 1. Rada właściwej izby notarialnej, w uzasadnionych przypadkach,
na wniosek aplikanta notarialnego może udzielić aplikantowi notarialnemu zgody na
przerwę w odbywaniu aplikacji na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.
§ 2. Przerwa może być udzielona tylko raz w trakcie trwania aplikacji.
§ 3. W trakcie trwania przerwy aplikant notarialny jest zwolniony od obowiązku
ponoszenia opłaty, o której mowa w art. 72a, proporcjonalnie do czasu trwania tej
przerwy.

Art. 72c. Do obowiązków aplikanta należy:
1) sumienne wykonywanie powierzonych obowiązków, w tym poleceń
przełożonego lub patrona;
2) uczestniczenie w przewidzianych programem aplikacji zajęciach seminaryjnych
oraz w praktykach;
3) samodzielne pogłębianie wiedzy prawniczej i praktycznych umiejętności
niezbędnych do zajmowania stanowiska notariusza.

art. 73. więcej Art. 73. Aplikację notarialną organizuje i prowadzi rada izby notarialnej na
podstawie programu ustalonego przez Krajową Radę Notarialną.

art. 74. więcej Art. 74. § 1. Egzamin notarialny przeprowadzają komisje, o których mowa
w art. 71b § 1 lub § 2. Przepisy art. 71h stosuje się odpowiednio.
§ 2. Do egzaminu notarialnego może przystąpić osoba, która ukończyła aplikację
notarialną, o której mowa w art. 11 pkt 4, i otrzymała zaświadczenie o jej odbyciu,
oraz osoba, o której mowa w art. 12 § 2–2b.
§ 3. Egzamin notarialny polega na sprawdzeniu przygotowania prawniczego
osoby przystępującej do egzaminu notarialnego, zwanej dalej „zdającym”, do
samodzielnego i należytego wykonywania zawodu notariusza.
§ 4. Egzamin notarialny składa się z trzech części pisemnych.
§ 5. Egzamin notarialny przeprowadza się raz w roku w terminie wyznaczonym
przez Ministra Sprawiedliwości.
§ 6. W przypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie
egzaminu przez komisję w terminie, o którym mowa w § 5, Minister Sprawiedliwości
wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia egzaminu przez tę komisję, o którym
przewodniczący komisji zawiadamia zdających listem poleconym za poświadczeniem
odbioru oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie wyznaczonej rady izby
notarialnej. Przepisy § 11 i § 14–17 stosuje się odpowiednio, z wyłączeniem terminu,
o którym mowa w § 16.
§ 7. Minister Sprawiedliwości powołuje przed każdym egzaminem notarialnym,
w drodze zarządzenia, zespół do przygotowania zadań na egzamin notarialny, zwany
dalej „zespołem”.
§ 8. W skład zespołu wchodzi 7 osób, w tym 4 przedstawicieli Ministra
Sprawiedliwości oraz 3 przedstawicieli delegowanych przez Krajową Radę Notarialną
– spośród osób, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię prawidłowego
przygotowania egzaminu notarialnego.
§ 9. Pracami zespołu kieruje przewodniczący lub w przypadku jego nieobecności
zastępca, powołani przez Ministra Sprawiedliwości spośród jego przedstawicieli.
§ 10. Obsługę administracyjno-biurową zespołu zapewnia Minister
Sprawiedliwości. W ramach obsługi administracyjno-biurowej zespołu Minister
Sprawiedliwości uzgadnia z przewodniczącym zespołu lub jego zastępcą terminarz
pracy zespołu oraz zapewnia zespołowi miejsce i odpowiednie warunki pracy.
§ 11. Przewodniczącemu i członkom zespołu przysługuje wynagrodzenie.
§ 12. (uchylony)
§ 13. (uchylony)
§ 14. Na każdą z części egzaminu notarialnego zespół sporządza zadania wraz
z opisami istotnych zagadnień.
§ 15. Ostateczną treść zadań wraz z opisami istotnych zagadnień ustala zespół
większością głosów w obecności co najmniej pięciu członków zespołu. W razie
równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego zespołu.
§ 16. Ustalone przez zespół zadania wraz z opisami istotnych zagadnień
przewodniczący zespołu przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości nie później niż
50 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu notarialnego. Minister
Sprawiedliwości zapewnia wydrukowanie odpowiedniej liczby egzemplarzy zadań
i opisów istotnych zagadnień oraz ich doręczenie poszczególnym komisjom, w sposób
uwzględniający konieczność zabezpieczenia zadań wraz z opisami istotnych
zagadnień przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.
§ 17. Do wydrukowania i doręczenia zadań wraz z opisami istotnych zagadnień
poszczególnym komisjom kwalifikacyjnym nie stosuje się przepisów ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, jeżeli wartość zamówienia jest
mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 tej
ustawy.
§ 18. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i sposób działania zespołu,
2) tryb i sposób zgłaszania propozycji zadań wraz z opisami istotnych zagadnień na
egzamin notarialny oraz ich przygotowania, przechowywania i przekazywania
komisjom kwalifikacyjnym zadań na egzamin notarialny
– uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia
egzaminu notarialnego oraz konieczność zabezpieczenia zadań wraz z opisami
istotnych zagadnień przed ich nieuprawnionym ujawnieniem, oraz
3) wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków zespołu, uwzględniając
nakład ich pracy i zakres obowiązków.
§ 19. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób
udzielenia zamówienia, o którym mowa w § 17, mając na uwadze konieczność
zachowania zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców
i zabezpieczenia zadań wraz z opisami istotnych zagadnień przed ich nieuprawnionym
ujawnieniem.

Art. 74a. § 1. Minister Sprawiedliwości zamieszcza w Biuletynie Informacji
Publicznej, nie później niż na 90 dni przed terminem egzaminu notarialnego,
ogłoszenie o egzaminie notarialnym, w którym podaje w szczególności:
1) termin złożenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu notarialnego, zwanego
dalej „wnioskiem”;
2) adres siedziby komisji kwalifikacyjnej;
3) termin przeprowadzenia przez komisję kwalifikacyjną każdej części egzaminu
notarialnego;
4) wysokość opłaty za egzamin notarialny.
§ 2. Aplikanci notarialni, którzy odbyli aplikację notarialną, o której mowa
w art. 11 pkt 4, przeprowadzaną przez radę właściwej izby notarialnej oraz osoby,
o których mowa w art. 12 § 2–2b, zamieszkałe na obszarze właściwości komisji, mogą
złożyć w jej siedzibie wniosek. Osoby, o których mowa w art. 12 § 2–2b, które nie
mają miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, składają wniosek
w siedzibie wybranej izby notarialnej.
§ 3. Osoby, które odbyły aplikację notarialną, o której mowa w art. 11 pkt 4,
dołączają do wniosku zaświadczenie o odbyciu aplikacji notarialnej oraz oryginał
dowodu uiszczenia opłaty za egzamin notarialny.
§ 4. Osoby, o których mowa w art. 12 § 2–2b, dołączają do wniosku
odpowiednio:
1) kwestionariusz osobowy;
2) życiorys;
3) kopię dokumentu potwierdzającego ukończenie wyższych studiów prawniczych
w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskanie tytułu magistra lub zagranicznych
studiów prawniczych uznanych w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) dokument zaświadczający posiadanie stopnia naukowego doktora nauk
prawnych lub zdanie odpowiednio egzaminu: sędziowskiego, prokuratorskiego,
adwokackiego, radcowskiego lub komorniczego w Rzeczypospolitej Polskiej;
5) dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia
w Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art. 12 § 2 pkt 2, na
stanowiskach referendarza sądowego, starszego referendarza sądowego,
asystenta prokuratora lub asystenta sędziego, a w przypadku osób, które
wykonywały w Sądzie Najwyższym, Trybunale Konstytucyjnym zadania
odpowiadające czynnościom asystenta sędziego – również dokumenty
określające zakres ich obowiązków;
6) dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia, o którym
mowa w art. 12 § 2a, oraz zakres obowiązków związany z wykonywaniem zadań
odpowiadających czynnościom asystenta sędziego w międzynarodowym organie
sądowym, w szczególności w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej lub
Europejskim Trybunale Praw Człowieka;
7) dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia
w Rzeczypospolitej Polskiej lub wykonywania na podstawie umów
cywilnoprawnych w kancelarii notarialnej w Rzeczypospolitej Polskiej
wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych
z czynnościami wykonywanymi przez notariusza;
8) dokumenty potwierdzające zatrudnienie na stanowisku radcy Prokuratorii
Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej;
8a) dokumenty zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia
w Rzeczypospolitej Polskiej w urzędach organów władzy publicznej
i wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej wymagających wiedzy prawniczej
czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej na rzecz
tych urzędów;
8b) dokument zaświadczający o ukończeniu aplikacji legislacyjnej oraz dokumenty
zaświadczające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia w urzędach organów
władzy publicznej lub w państwowych jednostkach organizacyjnych
w Rzeczypospolitej Polskiej i wykonywania wymagających wiedzy prawniczej
czynności bezpośrednio związanych z tworzeniem projektów ustaw,
rozporządzeń lub aktów prawa miejscowego w tych urzędach lub jednostkach;
9) (uchylony)
10) oryginał dowodu uiszczenia opłaty za egzamin notarialny;
11) 3 zdjęcia zgodnie z wymaganiami obowiązującymi przy wydawaniu dowodów
osobistych.
§ 5. Osoby, o których mowa w:
1) § 3 – składają wniosek najpóźniej w terminie 21 dni,
2) § 4 – składają wniosek najpóźniej w terminie 45 dni
– przed dniem rozpoczęcia egzaminu notarialnego. Przepisy art. 71d § 4–9 stosuje się
odpowiednio.
§ 6. Rady izb notarialnych, każdego roku, w terminie 7 dni od dnia zakończenia
aplikacji, przekazują terytorialnie właściwej komisji kwalifikacyjnej oraz Ministrowi
Sprawiedliwości listę osób, które odbyły aplikację notarialną.

Art. 74b. § 1. Kandydat uiszcza opłatę za egzamin notarialny, która stanowi
dochód budżetu państwa.
§ 1a. W przypadku wydania postanowienia o pozostawieniu zgłoszenia bez
rozpoznania, wydania decyzji odmawiającej dopuszczenia do udziału w egzaminie
notarialnym albo złożenia nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu
notarialnego pisemnego oświadczenia kandydata o odstąpieniu od udziału
w egzaminie notarialnym, dwie trzecie uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na
pisemny wniosek kandydata złożony przewodniczącemu komisji w terminie 30 dni od
dnia złożenia tego wniosku.
§ 2. Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej
określa, w drodze rozporządzenia, wysokość opłaty egzaminacyjnej – nie wyższą niż
równowartość minimalnego wynagrodzenia – uwzględniając konieczność
prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia egzaminu notarialnego.

Art. 74c. § 1. Pracownikowi przysługuje prawo do urlopu płatnego w wysokości
80% wynagrodzenia, w wymiarze 30 dni kalendarzowych, na przygotowanie się do
egzaminu notarialnego. Z uprawnienia tego można skorzystać tylko raz.
§ 2. Pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do
wynagrodzenia w celu uczestniczenia w egzaminie wstępnym i notarialnym.

Art. 74d. § 1. Pierwsza i druga część egzaminu notarialnego polegają na
opracowaniu projektów aktów notarialnych na podstawie opisanych przypadków.
§ 2. Trzecia część egzaminu notarialnego polega na opracowaniu projektu
odmowy dokonania czynności notarialnej albo uzasadnienia jej dopuszczalności albo
na opracowaniu projektu czynności notarialnej innej niż akt notarialny.
§ 3. Członkowie komisji dokonują oceny za poszczególne części egzaminu
notarialnego z zastosowaniem następującej skali ocen:
1) oceny pozytywne:
a) celująca (6),
b) bardzo dobra (5),
c) dobra (4),
d) dostateczna (3);
2) ocena negatywna – niedostateczna (2).
§ 4. W trakcie egzaminu notarialnego zdający nie może posiadać urządzeń
służących do przekazu lub odbioru informacji.
§ 5. W trakcie egzaminu notarialnego zdający może korzystać z tekstów aktów
prawnych i komentarzy oraz orzecznictwa.
§ 6. Przepisy art. 71i § 1, 2 i 4–6 stosuje się odpowiednio.

Art. 74e. § 1. (uchylony)
§ 2. Oceny rozwiązania każdego z zadań z części egzaminu notarialnego
dokonują niezależnie od siebie dwaj członkowie komisji, biorąc pod uwagę
w szczególności zachowanie wymogów formalnych, zastosowanie właściwych przepisów prawa i umiejętność ich interpretacji, poprawność zaproponowanego przez
zdającego sposobu rozstrzygnięcia problemu.
§ 3. Każdy z członków komisji sprawdzających pracę pisemną wystawia ocenę
cząstkową i sporządza pisemne uzasadnienie wystawionej oceny cząstkowej
i przekazuje je niezwłocznie przewodniczącemu komisji, który załącza wszystkie
uzasadnienia ocen cząstkowych dotyczące prac zdającego do protokołu z przebiegu
egzaminu notarialnego.
§ 4. Ostateczną ocenę z pracy pisemnej z każdego z zadań z części egzaminu
notarialnego stanowi średnia ocen cząstkowych przyznanych przez każdego członka
komisji sprawdzającego pracę pisemną, przy czym:
1) oceny pozytywne to:
a) celująca – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 6,00,
b) bardzo dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 5,00
lub 5,50,
c) dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 4,00 lub
4,50,
d) dostateczna – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 3,00
lub 3,50;
2) ocena negatywna – niedostateczna – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych
ocen wynosi 2,00 lub 2,50.

Art. 74f. § 1. Pozytywny wynik z egzaminu notarialnego otrzymuje zdający,
który z każdej części egzaminu notarialnego otrzymał ocenę pozytywną.
§ 2. Komisja podejmuje uchwałę o wyniku egzaminu notarialnego większością
głosów obecnych członków. Komisja doręcza zdającemu uchwałę a jej odpis przesyła
w terminie 7 dni Ministrowi Sprawiedliwości, Prezesowi Krajowej Rady Notarialnej
oraz dołącza do akt osobowych zdającego.
§ 3. Minister Sprawiedliwości publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej
imiona i nazwiska osób, które uzyskały pozytywny wynik z egzaminu, oraz imiona ich
rodziców.

Art. 74g. § 1. Z przebiegu egzaminu notarialnego sporządza się niezwłocznie
protokół, który podpisują członkowie komisji uczestniczący w egzaminie
notarialnym. Członkowie komisji mogą zgłaszać uwagi do protokołu.
§ 2. Dokumentację związaną z przeprowadzeniem egzaminu notarialnego, po
jego zakończeniu, przewodniczący komisji przekazuje właściwej radzie izby
notarialnej, z czego sporządza się protokół. Kopię protokołu z przebiegu egzaminu
oraz kopię protokołu z przekazania dokumentacji przewodniczący komisji przekazuje
Ministrowi Sprawiedliwości w terminie 7 dni od dnia sporządzenia.

Art. 74h. § 1. Od uchwały o wyniku egzaminu notarialnego zdającemu
przysługuje odwołanie do komisji egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze
Sprawiedliwości w terminie 14 dni od dnia otrzymania uchwały, o której mowa
w art. 74f § 2.
§ 2. Minister Sprawiedliwości powołuje, w drodze zarządzenia, komisję
egzaminacyjną II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości, zwaną dalej „komisją
odwoławczą”, w składzie 9 członków.
§ 2a. W przypadku, kiedy przemawiają za tym względy organizacyjne,
a w szczególności duża liczba odwołań od uchwał o wynikach egzaminu notarialnego,
Minister Sprawiedliwości może powołać więcej niż jedną komisję odwoławczą do
rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach danego egzaminu notarialnego,
wskazując ich właściwość terytorialną.
§ 3. Do składu komisji odwoławczej kandydatów na członków wskazują:
1) Minister Sprawiedliwości – 5 członków, spośród których wyznacza
przewodniczącego,
2) Krajowa Rada Notarialna – 4 członków
– spośród osób, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię rzetelnego rozpoznania
odwołań.
§ 4. Przewodniczącemu i członkom komisji odwoławczej za udział w jej pracach
przysługuje wynagrodzenie.
§ 5. Przepisy art. 71f § 7, § 11, art. 71g § 1, § 2 pkt 1, 2, 4, 5 i § 3 stosuje się
odpowiednio.
§ 6. W przypadku wygaśnięcia członkostwa w komisji odwoławczej lub
odwołania członka z komisji odwoławczej, Minister Sprawiedliwości niezwłocznie
powołuje nowego członka komisji odwoławczej. W przypadku członka, o którym
mowa w § 3 pkt 2, Krajowa Rada Notarialna w terminie określonym przez Ministra
Sprawiedliwości wskazuje nowego kandydata na członka komisji odwoławczej.
§ 7. Członek komisji odwoławczej podlega wyłączeniu od udziału
w postępowaniu w sprawie z przyczyn wskazanych w art. 71h § 1. Przepis art. 71h
§ 2 stosuje się.
§ 8. Członkowie komisji odwoławczej przed przystąpieniem do rozpatrywania
sprawy składają pisemne oświadczenia, iż nie pozostają z osobą, której dotyczy
sprawa, w stosunku, o którym mowa w art. 71h § 1.
§ 9. Do zadań komisji odwoławczej należy rozpatrywanie odwołań od wyników
egzaminu notarialnego.
§ 10. Uchwały są podejmowane większością 2/3 głosów w obecności co
najmniej połowy członków komisji odwoławczej.
§ 11. Od uchwały komisji odwoławczej służy skarga do sądu administracyjnego.
§ 12. Do postępowania przed komisją odwoławczą stosuje się odpowiednio
przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
§ 13. Obsługę administracyjno-biurową komisji odwoławczej zapewnia Minister
Sprawiedliwości.
§ 14. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji odwoławczej,
2) termin powołania komisji odwoławczej,
3) wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji odwoławczej,
uwzględniając zakres i nakład ich pracy oraz tryb jego wypłacania,
4) tryb i sposób działania komisji odwoławczej,
5) sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej komisji odwoławczej
– uwzględniając konieczność prawidłowego i terminowego rozpoznawania odwołań
oraz zapewnienia zachowania bezstronności pracy członków komisji odwoławczej.

Art. 74i. W przypadku nieuzyskania pozytywnego wyniku z egzaminu
notarialnego, zdający może przystępować do kolejnych egzaminów notarialnych,
z tym że egzamin ten zdaje w całości.

art. 75. więcej Art. 75. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia, organizację i przebieg aplikacji
notarialnej, w tym:
1) zadania aplikanta notarialnego i sposób ich wykonywania,
2) termin rozpoczęcia i zakończenia zajęć seminaryjnych oraz przerwy w ich
odbywaniu, a także tryb wyznaczenia dodatkowego terminu rozpoczęcia zajęć
seminaryjnych,
3) tryb i sposób organizacji zajęć seminaryjnych i praktycznych oraz ich rodzaj,
4) sposób odbywania aplikacji w przypadku aplikanta notarialnego niebędącego
zatrudnionym przez notariusza lub radę izby notarialnej,
5) okres niemożności pełnienia przez aplikanta notarialnego jego obowiązków
wliczany do okresu aplikacji oraz tryb postępowania w przypadku jego
przekroczenia, a także tryb i sposób usprawiedliwiania braku możliwości
pełnienia obowiązków aplikanta notarialnego,
6) tryb, formę i sposób przeprowadzenia kolokwium, o którym mowa w art. 71 § 12
oraz skład i tryb powołania komisji przeprowadzającej kolokwium
– mając na względzie konieczność zapewnienia właściwego prowadzenia aplikacji,
odpowiedniego poziomu szkolenia aplikantów notarialnych, sprawdzenie
praktycznego przygotowania aplikanta notarialnego do samodzielnego wykonywania
czynności notarialnych, o których mowa w art. 79 pkt 2, 4, 7 i 8, oraz właściwego
przygotowania do zawodu notariusza, a także mając na uwadze ustawowy czas trwania
aplikacji oraz biorąc pod uwagę możliwość zaistnienia szczególnych sytuacji
uniemożliwiających rozpoczęcie zajęć seminaryjnych w wyznaczonym terminie.

art. 76. więcej Art. 76. § 1. Zastępcą notarialnym jest osoba, która uzyskała pozytywny wynik
z egzaminu notarialnego i złożyła ślubowanie.
§ 2. Minister Sprawiedliwości niezwłocznie po ustaleniu wyniku egzaminu
notarialnego wydaje zaświadczenie o uzyskaniu statusu zastępcy notarialnego, które
doręcza zastępcy notarialnemu i prezesowi rady izby notarialnej, właściwej według
miejsca zamieszkania zastępcy notarialnego, a w wypadku osób, które nie mają
miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prezesowi rady izby
notarialnej, o której mowa w art. 74a § 2 zdanie drugie.
§ 3. Na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w § 2, prezes rady właściwej
izby notarialnej odbiera ślubowanie, a następnie umieszcza zastępcę notarialnego
w wykazie zastępców notarialnych danej izby. Art. 15 § 1 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Rada skreśla zastępcę notarialnego z wykazu, o którym mowa w § 3:
1) na wniosek zastępcy notarialnego;
2) z chwilą powołania zastępcy notarialnego na stanowisko notariusza;
3) w wypadku orzeczenia wobec zastępcy notarialnego kary dyscyplinarnej,
o której mowa w art. 78 pkt 2 lit. d.
§ 4a. Osoba skreślona z wykazu zastępców notarialnych z przyczyn, o których
mowa w art. 76 § 4 pkt 1 i 3, może zostać powołana na notariusza, jeżeli spełnia
wymagania określone w art. 11 pkt 1–3 i 7, z uwzględnieniem art. 78 pkt 4.
§ 4b. Po upływie 10 lat od skreślenia z wykazu zastępców notarialnych osoba,
o której mowa w § 4a, może ubiegać się o powołanie na notariusza po złożeniu
egzaminu notarialnego. Obowiązku złożenia egzaminu nie stosuje się do osób,
o których mowa w art. 12 § 1.
§ 5. Skreślenie z wykazu zastępców notarialnych skutkuje wygaśnięciem
uprawnień zastępcy notarialnego.
§ 6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór
zaświadczenia, o którym mowa w § 2, mając na uwadze potrzebę zamieszczenia
wszystkich danych koniecznych do potwierdzenia uprawnień zastępcy notarialnego.

Art. 76a. § 1. Zastępca notarialny może być zatrudniony w kancelarii
notarialnej.
§ 2. Notariusz może upoważnić zastępcę notarialnego zatrudnionego w swojej
kancelarii do wykonywania czynności notarialnych w wypadkach innych niż opisane
w art. 21 i art. 22. Przepisy art. 22a § 2–4 stosuje się odpowiednio.

art. 77. więcej Art. 77. Aplikanci notarialni i zastępcy notarialni mają prawo uczestniczyć
w walnych zgromadzeniach notariuszy izby notarialnej; mogą oni zabierać głos
w obradach, jednakże bez prawa składania wniosków i brania udziału w głosowaniu.

art. 78. więcej Art. 78. Do aplikantów notarialnych i zastępców notarialnych stosuje się
przepisy art. 18 i art. 19 oraz przepisy o odpowiedzialności dyscyplinarnej notariuszy
z następującymi zmianami:
1) aplikant notarialny odpowiada dyscyplinarnie również za niewypełnianie
ustawowych obowiązków aplikanta notarialnego, o których mowa w art. 72c;
2) karami dyscyplinarnymi są:
a) upomnienie,
b) nagana,
c) kara pieniężna do wysokości określonej w art. 51 § 1 pkt 3,
d) skreślenie z wykazu zastępców notarialnych,
e) skreślenie z listy aplikantów notarialnych;
3) skazany na karę nagany nie może być powołany na notariusza w terminie roku
od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, a skazany na karę pieniężną nie może
być również w tym okresie wyznaczony do zastępowania notariusza;
4) osoba skreślona z wykazu zastępców notarialnych w związku z orzeczeniem
kary dyscyplinarnej, o której mowa w pkt 2 lit. d, może ubiegać się o powołanie
na notariusza po upływie 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kary
skreślenia z wykazu zastępców notarialnych;
5) osoba skreślona z listy aplikantów notarialnych w związku z orzeczeniem kary
dyscyplinarnej, o której mowa w pkt 2 lit. e, może ubiegać się o ponowny wpis
na listę aplikantów po upływie 5 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia
kary skreślenia z listy aplikantów notarialnych;
6) po upływie 7 lat i 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia
o skreśleniu z listy aplikantów notarialnych oraz po upływie 15 lat od dnia
uprawomocnienia się orzeczenia o skreśleniu z wykazu zastępców notarialnych,
Minister Sprawiedliwości zarządza usunięcie odpisu orzeczenia z akt
osobowych, jeżeli w tym okresie nie wydano przeciwko ukaranemu innego
orzeczenia o nałożeniu kary dyscyplinarnej.

Art. 78a. § 1. Rada izby notarialnej skreśla aplikanta notarialnego z listy
aplikantów notarialnych, jeżeli aplikant notarialny:
1) zrezygnował z odbywania aplikacji notarialnej;
2) został uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków aplikanta
notarialnego;
3) został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo
skarbowe;
4) został ubezwłasnowolniony częściowo bądź całkowicie;
5) nie ukończył, bez usprawiedliwionej przyczyny, aplikacji notarialnej w terminie,
o którym mowa w art. 72 § 1.
§ 2. Rada izby notarialnej może skreślić aplikanta notarialnego z listy aplikantów
notarialnych, jeżeli został prawomocnie skazany za nieumyślne przestępstwo lub
nieumyślne przestępstwo skarbowe.
§ 3. Skreślenie aplikanta notarialnego z listy aplikantów notarialnych
z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 5 oraz § 2, następuje po uprzednim
wysłuchaniu aplikanta notarialnego, chyba że nie jest to możliwe.
§ 4. Od uchwały rady izby notarialnej w sprawie skreślenia z listy aplikantów
notarialnych, służy odwołanie do Krajowej Rady Notarialnej w terminie 14 dni od
daty doręczenia uchwały.
§ 5. Od uchwały Krajowej Rady Notarialnej w sprawie skreślenia z listy
aplikantów notarialnych służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od
dnia doręczenia uchwały.

Art. 78b. § 1. Przepisy art. 15 ust. 1 i 3, art. 18 i art. 19 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r.
w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych
i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy
95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119
z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.7)
) stosuje się w zakresie, w jakim nie naruszają
obowiązku zachowania przez notariusza tajemnicy, o której mowa w art. 18.
§ 2. Przepisu art. 21 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady
(UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych
w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu
takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie
danych) w przypadku danych osobowych pozyskanych przez notariusza przy
dokonywaniu czynności notarialnych nie stosuje się.

Art. 78c. Obowiązek zachowania tajemnicy, o której mowa w art. 18, nie ustaje,
w przypadku gdy z żądaniem ujawnienia informacji uzyskanych przy dokonywaniu
czynności notarialnych występuje Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Art. 78d. Okres przechowywania danych osobowych zgromadzonych przez
Krajową Radę Notarialną, rady izb notarialnych oraz komisje kwalifikacyjne przy
wykonywaniu zadań określonych w ustawie wynosi 10 lat od końca roku, w którym zakończyło się postępowanie, w którym dane zostały zgromadzone. Przepis
art. 90 § 1 stosuje się odpowiednio.

art. 79. więcej Art. 79. Notariusz dokonuje następujących czynności:
1) sporządza akty notarialne;
1a) sporządza akty poświadczenia dziedziczenia;
1b) podejmuje czynności dotyczące europejskiego poświadczenia spadkowego;
1c) podejmuje czynności związane z zarządem sukcesyjnym przedsiębiorstwem
osoby fizycznej i z tymczasowym przedstawicielem w zakresie udziału
małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie, na zasadach określonych
w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem
osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw
(Dz. U. poz. 1629 oraz z 2019 r. poz. 1495);
2) sporządza poświadczenia;
3) (uchylony)
4) spisuje protokoły;
5) sporządza protesty weksli i czeków;
6) przyjmuje na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe, dokumenty, dane na
informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji
działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
7) sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów;
8) sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów;
8a) składa wnioski o wpis w księdze wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi
podstawę wpisu w księdze wieczystej;
9) sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów.

art. 80. więcej Art. 80. § 1. Akty i dokumenty powinny być sporządzone przez notariusza
w sposób zrozumiały i przejrzysty.
§ 2. Przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz jest obowiązany
czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych
osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne.
§ 3. Notariusz jest obowiązany udzielać stronom niezbędnych wyjaśnień
dotyczących dokonywanej czynności notarialnej.
§ 4. Notariusz może sprostować protokołem niedokładności, błędy pisarskie,
rachunkowe lub inne oczywiste omyłki. Do protokołu nie stosuje się przepisów art. 5,
art. 92 § 1 pkt 4–8 i art. 94 § 1.

art. 81. więcej Art. 81. Notariusz odmówi dokonania czynności notarialnej sprzecznej
z prawem.

Art. 81a. Odmowę dokonania czynności notarialnej notariusz stwierdza
w protokole. Do protokołu nie stosuje się przepisów art. 92 § 1 pkt 7 i 8 oraz art. 94
§ 1.

art. 82. więcej Art. 82. Osobę, której odmówiono dokonania czynności notarialnej, poucza się
o prawie i trybie zaskarżenia odmowy. Osoba ta w terminie tygodnia od dnia odmowy
dokonania czynności notarialnej może żądać na piśmie sporządzenia i doręczenia
uzasadnienia odmowy. Notariusz sporządza uzasadnienie w terminie tygodnia od dnia
otrzymania żądania.

art. 83. więcej Art. 83. § 1. Na odmowę dokonania czynności notarialnej osoba zainteresowana
może wnieść, w terminie tygodnia od dnia doręczenia uzasadnienia odmowy, a gdy
nie zażądała w przepisanym terminie doręczenia uzasadnienia odmowy – od dnia,
w którym dowiedziała się o odmowie, zażalenie do sądu okręgowego właściwego ze
względu na siedzibę kancelarii notariusza odmawiającego dokonania czynności
notarialnej. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem tego notariusza.
§ 1a. Notariusz, o którym mowa w § 1, jest obowiązany ustosunkować się do
zażalenia w terminie tygodnia i wraz z zażaleniem przedstawić swoje stanowisko
sądowi oraz doręczyć je osobie zainteresowanej, chyba że sporządził i doręczył już tej
osobie uzasadnienie odmowy.
§ 1b. Sąd rozpoznaje zażalenie na rozprawie, stosując odpowiednio przepisy
Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.
§ 2. Notariusz może, jeżeli uzna zażalenie za słuszne, dokonać czynności
notarialnej; w tym przypadku nie nadaje zażaleniu dalszego biegu.

art. 84. więcej Art. 84. § 1. Notariuszowi nie wolno dokonywać czynności notarialnych, które
dotyczą:
1) samego notariusza;
2) jego małżonka;
3) krewnych lub powinowatych notariusza w linii prostej bez ograniczenia stopnia,
a w linii bocznej krewnych i powinowatych do trzeciego stopnia włącznie;
4) osób związanych z notariuszem z tytułu przysposobienia, opieki, kurateli lub
będących w bliskim z nim stosunku.
§ 2. Zakaz przewidziany w § 1 stosuje się również wobec zastępcy notariusza.
§ 3. Ograniczenia wymienione w § 1 i 2 trwają także po ustaniu małżeństwa,
przysposobienia, opieki lub kurateli.

art. 85. więcej Art. 85. § 1. Przy dokonywaniu czynności notarialnej notariusz jest obowiązany
stwierdzić tożsamość osób biorących udział w czynności.
§ 2. Stwierdzenie powinno nastąpić na podstawie prawem przewidzianych
dokumentów, a w braku takich dokumentów – w sposób wyłączający wszelką
wątpliwość co do określenia tożsamości osoby biorącej udział w czynności
notarialnej.
§ 3. Sposób stwierdzenia tożsamości notariusz określi w sporządzonym
dokumencie.

art. 86. więcej Art. 86. Notariuszowi nie wolno dokonywać czynności notarialnej, jeżeli
poweźmie wątpliwość, czy strona czynności notarialnej ma zdolność do czynności
prawnych.

art. 87. więcej Art. 87. § 1. Jeżeli osoba biorąca udział w czynnościach:
1) nie zna języka polskiego i do czynności nie jest dołączony przekład na inny
znany tej osobie język, notariusz powinien przetłumaczyć akt lub inny dokument
osobiście albo przy pomocy tłumacza; przepis art. 2 § 3 stosuje się;
2) jest głucha lub głuchoniema, notariusz jest obowiązany przekonać się, że treść
czynności jest jej dokładnie znana i zrozumiała, z tym że notariusz może
przywołać do czynności biegłego;
3) jest niewidoma, głucha, niema lub głuchoniema, notariusz na życzenie takiej
osoby powinien przywołać do czynności wskazaną przez nią zaufaną osobę;
o powyższym notariusz powinien uprzedzić osoby zainteresowane;
4) nie umie lub nie może pisać, powinna na dokumencie złożyć tuszowy odcisk
palca; obok tego odcisku zaś inna osoba wpisze imię i nazwisko osoby
nieumiejącej lub niemogącej pisać, umieszczając swój podpis;
5) może złożyć podpis jedynie w alfabecie nieznanym notariuszowi, należy
stwierdzić, że jest to podpis tej osoby.
§ 2. O zachowaniu warunków przewidzianych w § 1 pkt 2 i 3, a także o sposobie
stwierdzenia okoliczności, o których mowa w § 1, bądź o niemożności złożenia
podpisu lub tuszowego odcisku – notariusz czyni stosowną wzmiankę w treści
sporządzonego dokumentu.
§ 3. Nie może być świadkiem czynności notarialnej osoba będąca
z zawierającymi czynność lub z osobami, na których rzecz czynność jest dokonywana,
w takim stosunku, który nie pozwala notariuszowi w jej imieniu ani na jej rzecz
dokonać czynności.

art. 88. więcej Art. 88. Podpisy na aktach notarialnych i poświadczonych dokumentach są
składane w obecności notariusza. Jeżeli podpis na poświadczonym dokumencie był
złożony nie w obecności notariusza, osoba, która podpisała, powinna uznać przed
notariuszem złożony podpis za własnoręczny. Okoliczność tę notariusz zaznacza
w sporządzonym dokumencie.

art. 89. więcej Art. 89. § 1. Strony czynności notarialnej odpowiadają solidarnie za
wynagrodzenie należne notariuszowi.
§ 2. Notariusz wymienia na każdym sporządzonym dokumencie wysokość
pobranego wynagrodzenia, podatków i innych opłat, powołując podstawę prawną.

art. 90. więcej Art. 90. § 1. Dokumenty obejmujące dokonane czynności notarialne notariusz
przekazuje na przechowanie do archiwum ksiąg wieczystych właściwego sądu
rejonowego po upływie 10 lat od ich sporządzenia lub z chwilą zaprzestania
prowadzenia działalności kancelarii.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, określi warunki
przekazywania na przechowanie dokumentów, o których mowa w § 1, oraz sposób
prowadzenia ksiąg notarialnych, czynienia wzmianek o wydaniu wypisów, odpisów,
wyciągów i innych dokumentów.

art. 91. więcej Art. 91. Notariusz sporządza akt notarialny, jeżeli wymaga tego przepis prawa
lub taka jest wola stron.

art. 92. więcej Art. 92. § 1. Akt notarialny powinien zawierać:
1) dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu, a w razie potrzeby lub na żądanie strony
– godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu;
2) miejsce sporządzenia aktu;
3) imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba
wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania
czynności notarialnych – nadto imię i nazwisko tej osoby;
4) imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych,
nazwę i siedzibę osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział
w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu
osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób
obecnych przy sporządzaniu aktu;
4a) jeżeli obejmuje nabycie nieruchomości przez cudzoziemca lub objęcie lub
nabycie przez niego udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków w spółce
handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadku osoby fizycznej – informację o jej obywatelstwie, a w przypadku podmiotu z
siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – określenie lub oświadczenie,
czy podmiot ten jest cudzoziemcem w rozumieniu art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia
24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, wraz z
uzasadnieniem;
5) oświadczenia stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie
dokumenty;
6) stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy
spisywaniu aktu;
7) stwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany;
8) podpisy biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu;
9) podpis notariusza.
§ 2. Jeżeli w akcie bierze udział osoba, która nie umie lub nie może pisać,
notariusz stwierdza, że osoba ta aktu nie podpisała, i podaje, z jakich powodów.
§ 3. Jeżeli akt notarialny dotyczy czynności prawnej, akt ten powinien zawierać
treści istotne dla tej czynności. Ponadto akt notarialny powinien zawierać inne
stwierdzenia, których potrzeba umieszczenia w akcie wynika z niniejszej ustawy,
z przepisów szczególnych albo z woli stron.
§ 4. Jeżeli akt notarialny zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa
ujawnionego w księdze wieczystej albo ustanowienie prawa, które może być
ujawnione w księdze wieczystej bądź obejmuje czynność przenoszącą własność
nieruchomości, chociażby dla tej nieruchomości nie była prowadzona księga
wieczysta, notariusz sporządzający akt notarialny, nie później niż w dniu jego
sporządzenia, składa wniosek o wpis w księdze wieczystej za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe. Na żądanie strony
czynności notarialnej, wniosek zawiera żądanie dokonania w księdze wieczystej także
innego wpisu związanego z czynnością notarialną.
§ 4¹. Złożenie wniosku o wpis w księdze wieczystej przez notariusza za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe
uważa się za złożenie wniosku przez stronę czynności notarialnej.
§ 5. (uchylony)
§ 6. Jeżeli akt notarialny w swej treści zawiera przeniesienie własności
nieruchomości dokonane przez osobę, na rzecz której zostało przekształcone prawoużytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości na podstawie art. 1
ust. 1, 2 albo ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa
użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. z 2019 r.
poz. 1314), przed upływem 5 lat, licząc od dnia przekształcenia, notariusz, który
sporządził ten akt, jest obowiązany przesłać z urzędu jego wypis organowi, który
wydał decyzję o przekształceniu.
§ 7. Jeżeli akt notarialny w swej treści zawiera przeniesienie własności
nieruchomości lub prawa, o którym mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia
23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym (Dz. U. z 2016 r.
poz. 786), na których ustanowiono zabezpieczenie odwróconego kredytu
hipotecznego ujawnione w księdze wieczystej, notariusz, który sporządził ten akt, jest
obowiązany przesłać z urzędu jego wypis bankowi, którego prawo ujawniono w tej
księdze wieczystej.
§ 8. Jeżeli akt notarialny dotyczy umowy deweloperskiej, o której mowa w art. 3
pkt 5 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu
mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1805 oraz z 2020 r.
poz. 471), a deweloper jest właścicielem lub wieczystym użytkownikiem
nieruchomości, notariusz sporządzający akt notarialny składa wniosek o wpis
w księdze wieczystej roszczenia nabywcy, o którym mowa w art. 23 ust. 2 tej ustawy,
za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.
§ 9. Jeżeli akt notarialny dotyczy umowy deweloperskiej, o której mowa w art. 3
pkt 5 ustawy, o której mowa w § 8, a deweloper nie jest właścicielem lub wieczystym
użytkownikiem nieruchomości, notariusz sporządzający akt notarialny składa wniosek
o wpis w księdze wieczystej roszczenia nabywcy, o którym mowa w art. 23 ust. 2 tej
ustawy, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie
sądowe, jeżeli deweloper przedłoży zgodę właściciela lub wieczystego użytkownika
nieruchomości na wpis. W przypadku braku zgody notariusz poucza nabywcę
o skutkach braku wpisu i o treści § 10.
§ 10. Jeżeli przed przeniesieniem własności lub użytkowania wieczystego
nieruchomości, na której jest prowadzone albo planowane przedsięwzięcie
deweloperskie, o którym mowa w art. 3 pkt 6 ustawy, o której mowa w § 8, deweloper
zawierał dotyczące tego przedsięwzięcia deweloperskiego umowy deweloperskie,
o których mowa w art. 3 pkt 5 tej ustawy, a roszczenia nabywców nie zostały wpisane do księgi wieczystej wskutek braku zgody, o której mowa w § 9, notariusz
sporządzający akt notarialny przenoszący własność lub użytkowanie wieczyste
nieruchomości na dewelopera obejmuje wnioskiem, o którym mowa w § 4, także
żądanie wpisu w księdze wieczystej roszczeń nabywców lokali mieszkalnych lub
domów jednorodzinnych wynikających z umów deweloperskich, chyba że wynikające
z nich zobowiązania wygasły.
§ 12. Jeżeli akt notarialny dotyczy umowy najmu instytucjonalnego z dojściem
do własności, o której mowa w art. 19k ust. 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o
ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu
cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 875), notariusz
sporządzający akt notarialny składa wniosek o wpis w księdze wieczystej roszczenia
najemcy, o którym mowa w art. 19l ust. 1 tej ustawy, za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe.

Art. 92a. § 1. Krajowa Rada Notarialna prowadzi Centralne Repozytorium
Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych, zwane dalej „Repozytorium”, w
systemie teleinformatycznym, w którym przechowuje się elektroniczne wypisy
i wyciągi z aktów notarialnych sporządzonych na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej. Krajowa Rada Notarialna w zakresie i na zasadach określonych w przepisach
szczególnych zapewni notariuszom, sądom oraz innym organom państwowym
uprawnionym na podstawie tych przepisów dostęp do Repozytorium oraz
bezpieczeństwo Repozytorium, w szczególności ochronę danych zgromadzonych w
Repozytorium przed nieuprawnionym dostępem, przetwarzaniem, zmianą lub utratą.
§ 2. Niezwłocznie po sporządzeniu aktu notarialnego zawierającego w swej treści
dane stanowiące podstawę wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru
Sądowego albo podlegającego złożeniu do akt rejestrowych podmiotu wpisanego do
rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego notariusz umieszcza jego elektroniczny wypis w Repozytorium. Notariusz opatruje wypis kwalifikowanym
podpisem elektronicznym.
§ 3. Wypisy aktów notarialnych innych niż określone w § 2 umieszcza się w
Repozytorium, jeżeli wynika to wprost z odrębnych przepisów oraz pozwalają na to
warunki organizacyjno-techniczne systemu teleinformatycznego.
§ 4. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio do protokołów, o których mowa w art.
80 § 4.
§ 5. Na żądanie strony aktu notariusz umieszcza w Repozytorium także
elektroniczny wyciąg z aktu notarialnego, o którym mowa w § 2.
§ 6. Z chwilą umieszczenia wypisu lub wyciągu z aktu notarialnego w
Repozytorium notariusz otrzymuje za pośrednictwem systemu teleinformatycznego
zawiadomienie, które zawiera numer dokumentu w Repozytorium, a także dzień,
miesiąc i rok oraz godzinę i minutę jego umieszczenia w Repozytorium. Notariusz
dołącza zawiadomienie do oryginału aktu notarialnego oraz wydaje stronie aktu drugi
egzemplarz zawiadomienia.
§ 7. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
informatyzacji i po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej określi, w drodze
rozporządzenia, sposób sporządzenia elektronicznego wypisu i wyciągu z aktu
notarialnego, warunki organizacyjno-techniczne ich umieszczania przez notariuszy w
Repozytorium, ich przechowywania, a także tryb informowania Ministra
Sprawiedliwości i podmiotów wymienionych w § 1 o ewentualnych przerwach w
dostępie do Repozytorium, uwzględniając minimalne wymagania dla rejestrów
publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej, bezpieczeństwo danych,
w tym ochronę przed nieuprawnionym ujawnieniem i dostępem.

art. 93. więcej Art. 93. Jeżeli akt notarialny jest sporządzony na dwóch lub więcej arkuszach,
to arkusze te powinny być ponumerowane, parafowane i połączone.

art. 94. więcej Art. 94. § 1. Akt notarialny przed podpisaniem powinien być odczytany przez
notariusza lub przez inną osobę w jego obecności. Przy odczytaniu aktu notariusz
powinien się przekonać, że osoby biorące udział w czynności dokładnie rozumieją
treść oraz znaczenie aktu, a akt jest zgodny z ich wolą. Na żądanie powinny być
odczytane również załączniki do aktu.
§ 2. Wszelkie wywabiania i wyskrobywania są niedopuszczalne; wolne miejsca
powinny być przekreślone, a poprawki należy omówić na końcu aktu przed złożeniem
podpisu przez osoby biorące udział w czynności lub przed złożeniem podpisu przez
notariusza, jeżeli poprawka dotyczy aktu niepodpisywanego przez strony. Zbędne
wyrazy albo ich części powinny być przekreślone w ten sposób, aby można je było
odczytać, a przekreślenia te należy na końcu aktu omówić przed złożeniem podpisów.
Przekreślenia nieomówione uważa się za niedokonane.

art. 95. więcej Art. 95. Oryginały aktów notarialnych nie mogą być wydawane poza miejsce ich
przechowywania.

Art. 95a. Notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub
testamentowego, z wyłączeniem dziedziczenia na podstawie testamentów
szczególnych.

Art. 95aa. § 1. Osobami zainteresowanymi w rozumieniu niniejszego rozdziału
są osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi
i testamentowi, a także osoby, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy
windykacyjne.
§ 2. Odrzucenie spadku lub zapisu windykacyjnego oraz uznanie za niegodnego
powoduje utratę statusu osoby zainteresowanej.

Art. 95b. Przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz
spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych,
z uwzględnieniem art. 95ca.

Art. 95c. § 1. Przystępując do spisania protokołu dziedziczenia notariusz poucza
osoby biorące udział w spisywaniu protokołu o obowiązku ujawnienia wszelkich
okoliczności objętych treścią protokołu oraz o odpowiedzialności karnej za złożenie
fałszywych oświadczeń.
§ 2. W protokole dziedziczenia zamieszcza się w szczególności:
1) zgodne żądanie poświadczenia dziedziczenia złożone przez osoby biorące udział
w spisywaniu protokołu;
2) oświadczenia o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych
spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;
3) oświadczenia o znanych testamentach spadkodawcy lub braku takich
testamentów;
4) oświadczenia, że w odniesieniu do spadku nie zostało uprzednio wydane
postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku i nie toczy się postępowanie
o stwierdzenie nabycia spadku ani nie został sporządzony akt poświadczenia
dziedziczenia;
5) oświadczenia, czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne oraz który
spośród spadkobierców powołanych do spadku z ustawy odpowiada warunkom
przewidzianym do dziedziczenia gospodarstwa rolnego;
6) oświadczenia o obywatelstwie i miejscu zwykłego pobytu spadkodawcy
w chwili śmierci;
7) oświadczenia, czy były składane oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu
spadku lub zapisu windykacyjnego, czy zostało wydane orzeczenie dotyczące
niegodności spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis
windykacyjny, oraz czy były zawierane umowy z przyszłym spadkodawcą
w przedmiocie zrzeczenia się dziedziczenia po nim;
8) wzmiankę o pouczeniu przez notariusza o odpowiedzialności karnej za składanie
fałszywych oświadczeń;
9) oświadczenie odbierane w toku czynności o tym, czy w skład spadku wchodzą
własność lub wieczyste użytkowanie nieruchomości położonych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków
w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem
nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o ile nie
zostało ono już złożone w toku wcześniejszych czynności – jeżeli w kręgu osób
zainteresowanych znajduje się cudzoziemiec w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy z
dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców;
10) oświadczenie, czy w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo w spadku objęte
zarządem sukcesyjnym.
§ 3. Jeżeli od dnia otwarcia spadku nie upłynęło sześć miesięcy, w protokole
dziedziczenia należy zamieścić oświadczenia spadkobierców o prostym przyjęciu
spadku lub przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza albo o odrzuceniu spadku, chyba że oświadczenia tej treści zostały już przez spadkobierców uprzednio złożone.
W takim przypadku należy zamieścić wzmiankę o dacie, miejscu i treści złożonych
przez poszczególnych spadkobierców oświadczeń. Przepisy te stosuje się także do
oświadczeń osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne.
§ 4. Do protokołu dziedziczenia notariusz załącza:
1) odpis aktu zgonu spadkodawcy;
2) odpisy aktów stanu cywilnego osób powołanych do spadku z ustawy;
2a) projekt protokołu dziedziczenia oraz protokoły obejmujące oświadczenia
o wyrażeniu zgody na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z jego
projektem, o ile zostały sporządzone lub spisane;
3) inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie praw do spadku.

Art. 95ca. § 1. Na wniosek osoby zainteresowanej przy jej udziale notariusz
sporządza projekt protokołu dziedziczenia.
§ 2. Do sporządzenia projektu protokołu dziedziczenia przepis art. 95c stosuje
się odpowiednio.
§ 3. Osoba zainteresowana może w oświadczeniu złożonym przed notariuszem,
który sporządził projekt protokołu dziedziczenia, albo przed innym notariuszem
potwierdzić dane zamieszczone w projekcie protokołu dziedziczenia i wyrazić zgodę
na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z jego projektem.
§ 4. Do spisania protokołu obejmującego oświadczenie, o którym mowa w § 3,
przepis art. 95c § 1 stosuje się odpowiednio. Wypis projektu protokołu dziedziczenia
stanowi załącznik do protokołu obejmującego to oświadczenie.
§ 5. Jeżeli wszystkie osoby zainteresowane złożą oświadczenie, o którym mowa
w § 3, notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale co najmniej jednej osoby
zainteresowanej.
§ 6. Osoby zainteresowane, które nie złożyły wcześniej oświadczenia, o którym
mowa w § 3, mogą złożyć takie oświadczenie, uczestnicząc w spisaniu protokołu
dziedziczenia.

Art. 95d. W razie złożenia testamentu notariusz dokonuje jego otwarcia
i ogłoszenia, chyba że otwarcie i ogłoszenie testamentu już nastąpiło. Z otwarcia
i ogłoszenia testamentu sporządza się protokół.

Art. 95da. § 1. Notariusz może zwracać się do organów administracji publicznej
oraz organów wykonujących zadania z zakresu administracji publicznej o udzielenie
informacji lub wydanie dokumentów stanowiących dowód faktu istotnego dla
sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia.
§ 2. Notariusz może zwrócić się do Ministra Sprawiedliwości o udzielenie tekstu
właściwego prawa obcego. Celem ustalenia treści właściwego prawa obcego notariusz
może zastosować także inne odpowiednie środki.

Art. 95e. § 1. Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt
poświadczenia dziedziczenia, jeżeli nie ma wątpliwości co do istnienia jurysdykcji
krajowej, treści właściwego prawa obcego, osoby spadkobiercy i wysokości udziałów
w spadku, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny – także co
do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił zapis windykacyjny, i przedmiotu
zapisu.
§ 2. Notariusz odmawia sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia, jeżeli:
1) w stosunku do spadku został już uprzednio sporządzony akt poświadczenia
dziedziczenia lub wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku;
2) w toku sporządzania protokołu dziedziczenia ujawnią się okoliczności
wskazujące, że przy jego sporządzeniu nie były obecne wszystkie osoby, które
mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi, lub też
osoby, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, albo istnieją
lub istniały testamenty, które nie zostały otwarte lub ogłoszone;
3) (uchylony)
4) w sprawie brak jurysdykcji krajowej.
§ 3. Jeżeli spadek ma przypaść jako spadkobiercy ustawowemu gminie lub
Skarbowi Państwa, a przedstawione przez osobę zainteresowaną dowody nie są
wystarczające do sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia, notariusz może
sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia dopiero po wezwaniu spadkobierców
przez ogłoszenie dokonane na koszt osoby zainteresowanej. Przepisy art. 673
i art. 674 Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio.

Art. 95f. § 1. Akt poświadczenia dziedziczenia powinien zawierać:
1) dzień, miesiąc i rok oraz miejsce sporządzenia aktu;
2) imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba
wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania
czynności notarialnych – nadto imię i nazwisko tej osoby;
3) imię i nazwisko spadkodawcy, imiona jego rodziców oraz jego numer PESEL;
4) datę i miejsce zgonu albo znalezienia zwłok spadkodawcy oraz jego miejsce
zwykłego pobytu w chwili śmierci;
5) wskazanie spadkobierców, którym spadek przypadł – imiona, nazwiska i imiona
rodziców oraz datę i miejsce urodzenia osób fizycznych, a w przypadku osób
prawnych – nazwę i siedzibę;
6) tytuł powołania do spadku i wysokość udziałów w spadku, a w razie
dziedziczenia testamentowego – określenie formy testamentu;
7) wskazanie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne podlegające
dziedziczeniu z ustawy oraz ich udziały w nim;
7a) wskazanie osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne,
oraz przedmiotów tych zapisów, chyba że osoby te nie chcą lub nie mogą być
zapisobiercami albo zapisy windykacyjne okazały się bezskuteczne;
8) powołanie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu;
9) (uchylony)
10) podpis notariusza;
11) adnotację o dokonaniu rejestracji zgodnie z art. 95i.
§ 2. Przepisy art. 93 i art. 94 stosuje się odpowiednio.

Art. 95g. Na protokole dziedziczenia zamieszcza się adnotację o sporządzeniu
aktu poświadczenia dziedziczenia.

Art. 95h. § 1. Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia
dziedziczenia dokonuje jego wpisu do Rejestru Spadkowego przez wprowadzenie za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego danych wynikających z tego aktu,
o których mowa w art. 95ha pkt 3−7. Notariusz opatruje wpis kwalifikowanym
podpisem elektronicznym.
§ 2. Z chwilą dokonania wpisu w Rejestrze Spadkowym notariusz otrzymuje za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego zawiadomienie o zarejestrowaniu oraz
możliwości uzyskania potwierdzenia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia ze wskazaniem numeru wpisu. W taki sam sposób notariusz uzyskuje
zawiadomienie o niezarejestrowaniu aktu poświadczenia dziedziczenia.
§ 3. Adnotację o zarejestrowaniu umieszcza się na akcie poświadczenia
dziedziczenia, wskazując numer wpisu, a także dzień, miesiąc i rok oraz godzinę
i minutę dokonanego wpisu.
§ 4. Zarejestrowanie aktu poświadczenia dziedziczenia nie następuje, jeżeli akt
poświadczenia dziedziczenia albo prawomocne postanowienie w przedmiocie
stwierdzenia nabycia spadku dotyczące tego samego spadku zostały już wpisane do
Rejestru Spadkowego.

Art. 95ha. Rejestr Spadkowy zawiera:
1) numer wpisu;
2) datę oraz godzinę i minutę dokonania wpisu;
3) datę oraz miejsce sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia albo datę
wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, postanowienia
uchylającego lub zmieniającego postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku
albo postanowienia uchylającego zarejestrowany akt poświadczenia
dziedziczenia oraz sygnaturę akt sprawy, albo datę oraz miejsce wydania
europejskiego poświadczenia spadkowego, jego sprostowania, zmiany,
uchylenia lub zawieszenia jego skutków, albo datę wydania postanowienia
o wydaniu, sprostowaniu, zmianie lub uchyleniu europejskiego poświadczenia
spadkowego, albo o zawieszeniu jego skutków lub postanowienia o zmianie albo
uchyleniu tych postanowień oraz sygnaturę akt sprawy;
4) imię i nazwisko notariusza oraz siedzibę jego kancelarii, a jeżeli akt
poświadczenia dziedziczenia lub europejskie poświadczenie spadkowe
sporządziła osoba zastępująca notariusza – również imię i nazwisko tej osoby,
a w przypadku postanowienia sądu – oznaczenie sądu;
5) imię i nazwisko spadkodawcy, imiona jego rodziców oraz numer Powszechnego
Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), o ile jest znany;
6) imię i nazwisko spadkodawcy, imiona jego rodziców oraz datę i miejsce jego
urodzenia – jeżeli numer PESEL spadkodawcy nie jest znany lub spadkodawca
go nie posiadał;
7) datę i miejsce zgonu albo znalezienia zwłok spadkodawcy oraz jego miejsce
zwykłego pobytu w chwili śmierci.

Art. 95i. § 1. Krajowa Rada Notarialna tworzy system teleinformatyczny w celu
prowadzenia Rejestru Spadkowego, zapewnia notariuszom i sądom dostęp do tego
systemu w celu dokonywania wpisów oraz ochronę danych zgromadzonych
w Rejestrze Spadkowym przed nieuprawnionym dostępem, przetwarzaniem oraz
zmianą lub utratą. Dane weryfikowane za pomocą kwalifikowanego certyfikatu
podpisu elektronicznego zapewniają notariuszowi oraz prezesowi sądu lub osobie
przez niego wyznaczonej dostęp do Rejestru Spadkowego.
§ 2. Krajowa Rada Notarialna udostępnia w systemie teleinformatycznym
informacje o zarejestrowanych aktach poświadczenia dziedziczenia, postanowieniach
o stwierdzeniu nabycia spadku oraz europejskich poświadczeniach spadkowych
obejmujące dane, o których mowa w art. 95ha.
§ 3. Za wpisy dokonywane w Rejestrze Spadkowym notariusz oraz sąd pobierają
opłatę, którą przekazują Krajowej Radzie Notarialnej.
§ 4. W przypadku wpisów dokonywanych przez notariusza opłatę, o której
mowa w § 3, notariusz pobiera od stron czynności notarialnej podlegającej wpisowi
do Rejestru Spadkowego. Notariusz uzależnia dokonanie czynności od uprzedniego
uiszczenia należnej opłaty.
§ 5. W przypadku wpisów dokonywanych przez sąd opłatę, o której mowa w § 3,
uiszcza wnioskodawca wraz z wniesieniem pisma wszczynającego postępowanie
o wydanie orzeczenia podlegającego wpisowi do Rejestru Spadkowego. Do pisma,
wraz z którym nie wniesiono opłaty, stosuje się odpowiednio przepis art. 130 ustawy
z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz.
1460, z późn. zm.8)
). Do opłaty stosuje się przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 755 i 807)
dotyczące wydatków, z wyłączeniem art. 83 tej ustawy.
§ 6. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób uiszczania i wysokość opłat za
wpisy dokonywane w Rejestrze Spadkowym przez notariusza albo sąd, mając na
względzie wysokość kosztów administracyjnych prowadzenia Rejestru Spadkowego
oraz jego niedochodowy charakter i niezbędny rozwój.

Art. 95j. Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki
prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Art. 95k. § 1. O uchyleniu zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia
Krajowa Rada Notarialna zawiadamia notariusza, który czyni o tym wzmiankę na
akcie poświadczenia dziedziczenia.
§ 2. Prezes Krajowej Rady Notarialnej niezwłocznie poleca wykreślenie
z Rejestru Spadkowego uchylonego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub
zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia albo poleca dokonanie
odpowiedniej zmiany wpisu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Art. 95l. Jeżeli w akcie poświadczenia dziedziczenia nie wskazano
spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne lub osób, na których rzecz
spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, notariusz sporządzi w tym przedmiocie
akt uzupełniający, stosując odpowiednio przepisy niniejszego rozdziału.

Art. 95m. Oryginały aktów poświadczenia dziedziczenia nie mogą być
wydawane poza miejsce ich przechowywania.

Art. 95n. § 1. Do zarejestrowanych aktów poświadczenia dziedziczenia stosuje
się odpowiednio przepisy rozdziału 9.
§ 2. Notariusz na żądanie sądu, prokuratora, dyrektora izby administracji
skarbowej oraz naczelnika urzędu skarbowego przesyła wypis zarejestrowanego aktu
poświadczenia dziedziczenia.
§ 3.Wypis zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia może być
wydany ponadto osobie, która wykaże istnienie interesu prawnego. Art. 83 stosuje się
odpowiednio.

Art. 95o. Przepisów art. 95c § 2 pkt 5, art. 95f § 1 pkt 7 i art. 95l nie stosuje się
do spadków otwartych po dniu 13 lutego 2001 r.

Art. 95p. Ilekroć w przepisach odrębnych jest mowa o postanowieniu
o stwierdzeniu nabycia spadku, należy rozumieć przez to również zarejestrowany akt
poświadczenia dziedziczenia. Jeżeli ustawa wyznacza początek lub koniec biegu
terminu na dzień uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia
spadku, należy rozumieć przez to również dzień zarejestrowania aktu poświadczenia
dziedziczenia.

Art. 95q. W zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji,
prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie
ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego (Dz. Urz. UE L 201
z 27.07.2012, str. 107, z późn. zm.) do czynności dotyczących europejskiego
poświadczenia spadkowego stosuje się odpowiednio przepisy o sporządzaniu aktu
poświadczenia dziedziczenia, chyba że przepisy niniejszego rozdziału stanowią
inaczej.

Art. 95r. Przy czynnościach dotyczących europejskiego poświadczenia
spadkowego stosuje się odpowiednio przepisy art. 670, art. 672–674
i art. 676 Kodeksu postępowania cywilnego.

Art. 95s. § 1. Przy czynnościach dotyczących europejskiego poświadczenia
spadkowego połączonych z wydatkami notariusz może odmówić dokonania czynności
notarialnej, jeżeli strona nie złoży zaliczki na ich pokrycie w wysokości i terminie
określonych przez notariusza.
§ 2. Jeżeli strona nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla
siebie i rodziny ponieść żądanej przez notariusza zaliczki, może wystąpić z wnioskiem
do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie
w całości lub części od ponoszenia tych wydatków. Przepis art. 6 stosuje się
odpowiednio.

Art. 95t. Notariusz stwierdza w protokole wydanie, sprostowanie, zmianę lub
uchylenie europejskiego poświadczenia spadkowego albo zawieszenie jego skutków,
jak również odmowę dokonania tych czynności. Do protokołu nie stosuje się
przepisów art. 92 § 1 pkt 7 i 8 oraz art. 94 § 1.

Art. 95u. § 1. Notariusz z urzędu doręcza wypis protokołu obejmującego
wydanie lub odmowę wydania europejskiego poświadczenia spadkowego wraz
z pouczeniem o przysługującym środku odwoławczym. Uzasadnienie tych czynności
notariusz sporządza w terminie tygodnia na żądanie osoby biorącej udział w czynności notarialnej zgłoszone w terminie tygodnia od dnia doręczenia wypisu protokołu albo
gdy osoba biorąca udział w czynności notarialnej, która takiego żądania nie zgłosiła,
wniosła środek odwoławczy w ustawowym terminie.
§ 2. Wnioskodawcy doręcza się wypis protokołu obejmującego wydanie
europejskiego poświadczenia spadkowego wraz z poświadczonym odpisem tego
poświadczenia.

Art. 95v. W razie stwierdzenia, że istnieje określona w rozporządzeniu,
o którym mowa w art. 95q, podstawa do zmiany lub uchylenia europejskiego
poświadczenia spadkowego, notariusz może je zmienić lub uchylić także z urzędu.

Art. 95w. Notariusz z urzędu doręcza wypis protokołu obejmującego
sprostowanie, zmianę lub uchylenie europejskiego poświadczenia spadkowego albo
zawieszenie jego skutków, jak również odmowę dokonania tych czynności, wraz
z pouczeniem o przysługującym środku odwoławczym. Przepis art. 95u § 1 zdanie
drugie stosuje się odpowiednio. Wypis protokołu obejmującego te czynności notariusz
z urzędu doręcza także wszystkim osobom, którym wydano poświadczone odpisy
europejskiego poświadczenia spadkowego.

Art. 95x. § 1. Na czynności notariusza w przedmiocie wydania, sprostowania,
zmiany lub uchylenia albo zawieszenia skutków europejskiego poświadczenia
spadkowego przysługuje zażalenie. Przepis art. 83 stosuje się odpowiednio.
§ 2. Na postanowienie sądu drugiej instancji wydane w wyniku rozpoznania
zażalenia skarga kasacyjna nie przysługuje.
§ 3. W postępowaniach dotyczących europejskiego poświadczenia spadkowego
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie
przysługuje.

Art. 95y. § 1. Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu europejskiego
poświadczenia spadkowego dokonuje jego wpisu do Rejestru Spadkowego przez
wprowadzenie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego danych wynikających
z tego poświadczenia, o których mowa w art. 95ha pkt 3–7. Notariusz opatruje wpis
kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
§ 2. Z chwilą dokonania wpisu w Rejestrze Spadkowym notariusz otrzymuje za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego zawiadomienie o zarejestrowaniu oraz
możliwości uzyskania potwierdzenia zarejestrowania europejskiego poświadczenia spadkowego ze wskazaniem numeru wpisu. W taki sam sposób notariusz uzyskuje
zawiadomienie o niezarejestrowaniu europejskiego poświadczenia spadkowego.
§ 3. Adnotację o zarejestrowaniu umieszcza się na europejskim poświadczeniu
spadkowym, wskazując numer wpisu, a także dzień, miesiąc i rok oraz godzinę
i minutę dokonanego wpisu.
§ 4. Przepisy § 1–3 stosuje się odpowiednio do sprostowania, zmiany lub
uchylenia europejskiego poświadczenia spadkowego albo zawieszenia jego skutków.

Art. 95z. Notariusz sporządza akt powołania zarządcy sukcesyjnego albo akt
odwołania zarządcy sukcesyjnego w przypadkach wskazanych w ustawie z dnia 5
lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych
ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, zwanej dalej „ustawą o
zarządzie sukcesyjnym”.

Art. 95za. Przed sporządzeniem aktu powołania zarządcy sukcesyjnego albo
aktu odwołania zarządcy sukcesyjnego notariusz spisuje protokół powołania zarządcy
sukcesyjnego albo protokół odwołania zarządcy sukcesyjnego.

Art. 95zb. Przystępując do spisania protokołu powołania zarządcy sukcesyjnego
albo protokołu odwołania zarządcy sukcesyjnego, notariusz poucza osoby biorące
udział w spisywaniu protokołu o obowiązku ujawnienia wszelkich okoliczności
objętych treścią protokołu oraz odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych
oświadczeń.

Art. 95zc. § 1. W protokole powołania zarządcy sukcesyjnego zamieszcza się:
1) żądanie sporządzenia aktu powołania zarządcy sukcesyjnego złożone przez:
a) małżonka spadkodawcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w
spadku, lub spadkobiercę ustawowego, który przyjął spadek, albo
spadkobiercę testamentowego, który przyjął spadek, albo zapisobiercę
windykacyjnego, który przyjął zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z
ogłoszonym testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku – w przypadku gdy nie zostało wydane prawomocne postanowienie
o stwierdzeniu nabycia spadku, nie został zarejestrowany akt poświadczenia
dziedziczenia ani nie zostało wydane europejskie poświadczenie spadkowe,
b) właściciela przedsiębiorstwa w spadku w rozumieniu ustawy o zarządzie
sukcesyjnym – w przypadku gdy zostało wydane prawomocne
postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, został zarejestrowany akt
poświadczenia dziedziczenia, albo zostało wydane europejskie
poświadczenie spadkowe;
2) oświadczenie osoby, o której mowa w pkt 1, o:
a) powołaniu zarządcy sukcesyjnego,
b) przysługującym jej udziale w przedsiębiorstwie w spadku oraz znanych jej
innych osobach, którym przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku;
3) oświadczenia osoby, o której mowa w pkt 1 lit. a, o:
a) istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców
od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi,
b) znanych jej testamentach spadkodawcy lub braku takich testamentów;
4) oświadczenia osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w
spadku większy niż 85/100, o zgodzie na powołanie zarządcy sukcesyjnego, a
jeżeli oświadczenia te zostały już uprzednio złożone – informację o dacie,
miejscu i treści złożonych oświadczeń;
5) oświadczenie osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego o wyrażeniu zgody na
pełnienie tej funkcji oraz braku prawomocnie orzeczonych wobec niej zakazów,
o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, a jeżeli
oświadczenia te zostały już uprzednio złożone – informację o dacie, miejscu i
treści złożonych oświadczeń;
6) inne dane wymagane do zgłoszenia powołania zarządcy sukcesyjnego do
Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;
7) wzmiankę o pouczeniu przez notariusza o odpowiedzialności karnej za złożenie
fałszywych oświadczeń.
§ 2. Do protokołu powołania zarządcy sukcesyjnego notariusz załącza:
1) odpis aktu zgonu spadkodawcy – w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 lit.
a;
2) odpis prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku albo wypis
zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia albo europejskiego
poświadczenia spadkowego – w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 lit. b;
3) wypisy aktów notarialnych obejmujących oświadczenia, o których mowa w § 1
pkt 4 lub 5, jeżeli oświadczenia te nie zostały zawarte w protokole powołania
zarządcy sukcesyjnego.

Art. 95zd. § 1. Akt powołania zarządcy sukcesyjnego powinien zawierać:
1) dzień, miesiąc i rok oraz miejsce sporządzenia aktu;
2) imię i nazwisko notariusza oraz siedzibę jego kancelarii, a jeżeli akt sporządziła
osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania
czynności notarialnych – ponadto imię i nazwisko tej osoby;
3) imię i nazwisko spadkodawcy, firmę spadkodawcy i miejsce wykonywania przez
niego działalności gospodarczej wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o
Działalności Gospodarczej oraz jego numer identyfikacji podatkowej (NIP);
4) imię i nazwisko oraz imiona rodziców osoby powołującej zarządcę
sukcesyjnego, a także jej numer PESEL, jeżeli został nadany, a także wysokość
przysługującego tej osobie udziału w przedsiębiorstwie w spadku;
5) imiona i nazwiska oraz imiona rodziców osób, które wyraziły zgodę na
powołanie zarządcy sukcesyjnego, oraz ich numery PESEL, jeżeli zostały
nadane, a także wysokość przysługujących tym osobom udziałów w
przedsiębiorstwie w spadku;
6) wskazanie powołanego zarządcy sukcesyjnego przez podanie jego imienia
i nazwiska, imion jego rodziców, numeru PESEL, jeżeli został nadany, albo daty
urodzenia osoby nieposiadającej numeru PESEL, oraz adresu do doręczeń;
7) powołanie protokołu powołania zarządcy sukcesyjnego;
8) adnotację o zgłoszeniu powołania zarządcy sukcesyjnego do Centralnej
Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;
9) podpis notariusza.
§ 2. Przepisy art. 93 i art. 94 stosuje się odpowiednio.

Art. 95ze. Notariusz odmawia sporządzenia aktu powołania zarządcy
sukcesyjnego, jeżeli w toku sporządzania protokołu powołania zarządcy sukcesyjnego
ujawnią się okoliczności wskazujące na uzasadnione wątpliwości co do kręgu osób, którym przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, powodujące brak
możliwości stwierdzenia, że wymagana większość tych osób wyraziła zgodę na
powołanie zarządcy sukcesyjnego.

Art. 95zf. § 1. W protokole odwołania zarządcy sukcesyjnego zamieszcza się:
1) żądanie sporządzenia aktu odwołania zarządcy sukcesyjnego złożone przez:
a) małżonka spadkodawcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w
spadku, lub spadkobiercę ustawowego, który przyjął spadek, albo
spadkobiercę testamentowego, który przyjął spadek, albo zapisobiercę
windykacyjnego, który przyjął zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z
ogłoszonym testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w
spadku – w przypadku gdy nie zostało wydane prawomocne postanowienie
o stwierdzeniu nabycia spadku, nie został zarejestrowany akt poświadczenia
dziedziczenia ani nie zostało wydane europejskie poświadczenie spadkowe,
b) właściciela przedsiębiorstwa w spadku w rozumieniu ustawy o zarządzie
sukcesyjnym – w przypadku gdy zostało wydane prawomocne
postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, został zarejestrowany akt
poświadczenia dziedziczenia albo zostało wydane europejskie
poświadczenie spadkowe;
2) oświadczenie osoby, o której mowa w pkt 1, o:
a) odwołaniu zarządcy sukcesyjnego,
b) przysługującym jej udziale w przedsiębiorstwie w spadku oraz znanych jej
innych osobach, którym przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku;
3) oświadczenia osoby, o której mowa w pkt 1 lit. a, o:
a) istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców
od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi,
b) znanych jej testamentach spadkodawcy lub braku takich testamentów;
4) oświadczenia osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w
spadku większy niż 1/2, o zgodzie na odwołanie zarządcy sukcesyjnego, a jeżeli
oświadczenia te zostały już uprzednio złożone – informację o dacie, miejscu
i treści złożonych oświadczeń;
5) inne dane wymagane do zgłoszenia odwołania zarządcy sukcesyjnego do
Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;
6) wzmiankę o pouczeniu przez notariusza o odpowiedzialności karnej za złożenie
fałszywych oświadczeń.
§ 2. Do protokołu odwołania zarządcy sukcesyjnego notariusz załącza wypisy
aktów notarialnych obejmujących oświadczenia, o których mowa w § 1 pkt 4, jeżeli
oświadczenia te nie zostały zawarte w protokole odwołania zarządcy sukcesyjnego.

Art. 95zg. § 1. Akt odwołania zarządcy sukcesyjnego powinien zawierać:
1) dzień, miesiąc i rok oraz miejsce sporządzenia aktu;
2) imię i nazwisko notariusza oraz siedzibę jego kancelarii, a jeżeli akt sporządziła
osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania
czynności notarialnych – ponadto imię i nazwisko tej osoby;
3) imię i nazwisko spadkodawcy, firmę spadkodawcy i miejsce wykonywania przez
niego działalności gospodarczej wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o
Działalności Gospodarczej oraz jego NIP;
4) imię i nazwisko oraz imiona rodziców osoby odwołującej zarządcę
sukcesyjnego, a także jej numer PESEL, jeżeli został nadany, a także wysokość
przysługującego tej osobie udziału w przedsiębiorstwie w spadku;
5) imiona i nazwiska oraz imiona rodziców osób, które wyraziły zgodę na
odwołanie zarządcy sukcesyjnego, oraz ich numery PESEL, jeżeli zostały
nadane, a także wysokość przysługujących tym osobom udziałów w
przedsiębiorstwie w spadku;
6) wskazanie odwołanego zarządcy sukcesyjnego przez podanie jego imienia
i nazwiska, imion jego rodziców oraz numeru PESEL, jeżeli został nadany, albo
daty urodzenia osoby nieposiadającej numeru PESEL;
7) powołanie protokołu odwołania zarządcy sukcesyjnego;
8) adnotację o zgłoszeniu odwołania zarządcy sukcesyjnego do Centralnej
Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;
9) podpis notariusza.
§ 2. Przepisy art. 93 i art. 94 stosuje się odpowiednio.

Art. 95zh. Notariusz odmawia sporządzenia aktu odwołania zarządcy
sukcesyjnego, jeżeli w toku sporządzania protokołu odwołania zarządcy sukcesyjnego
ujawnią się okoliczności wskazujące na uzasadnione wątpliwości co do kręgu osób,
którym przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, powodujące brak możliwości stwierdzenia, że wymagana większość tych osób wyraziła zgodę na odwołanie zarządcy sukcesyjnego.

Art. 95zi. § 1. Zarządca sukcesyjny składa przed notariuszem do protokołu
oświadczenie o rezygnacji z pełnienia tej funkcji.
§ 2. Protokół rezygnacji zarządcy sukcesyjnego powinien zawierać:
1) imię i nazwisko spadkodawcy, firmę spadkodawcy i miejsce wykonywania przez
niego działalności gospodarczej wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o
Działalności Gospodarczej oraz jego NIP;
2) imię i nazwisko oraz imiona rodziców zarządcy sukcesyjnego, a także jego
numer PESEL, jeżeli został nadany;
3) oświadczenie zarządcy sukcesyjnego o rezygnacji z pełnienia tej funkcji;
4) oświadczenie zarządcy sukcesyjnego o znanych mu osobach, którym przysługuje
udział w przedsiębiorstwie w spadku, i adresach ich zamieszkania;
5) inne dane wymagane do zgłoszenia rezygnacji zarządcy sukcesyjnego do
Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
§ 3. O złożeniu oświadczenia o rezygnacji zarządcy sukcesyjnego z pełnienia tej
funkcji notariusz niezwłocznie zawiadamia osoby, o których mowa w § 2 pkt 4,
przesyłając im wypis protokołu rezygnacji zarządcy sukcesyjnego.

Art. 95zj. Do czynności, o których mowa w niniejszym rozdziale, stosuje się
odpowiednio przepis art. 95da.

Art. 95zk. § 1. Oryginały aktów powołania zarządcy sukcesyjnego i aktów
odwołania zarządcy sukcesyjnego nie mogą być wydawane poza miejsce ich
przechowywania.
§ 2. Do aktów powołania zarządcy sukcesyjnego i aktów odwołania zarządcy
sukcesyjnego stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 9.
§ 3. Notariusz na żądanie sądu, prokuratora, dyrektora izby administracji
skarbowej oraz naczelnika urzędu skarbowego przesyła wypis aktu powołania
zarządcy sukcesyjnego albo aktu odwołania zarządcy sukcesyjnego.
§ 4. Wypis aktu powołania zarządcy sukcesyjnego albo aktu odwołania zarządcy
sukcesyjnego może być wydany ponadto osobie, która wykaże istnienie interesu
prawnego. Art. 83 stosuje się odpowiednio.

Art. 95zl. Przepisy niniejszego rozdziału, z wyłączeniem art. 95zc § 1 pkt 6,
art. 95zd § 1 pkt 8, art. 95zf § 1 pkt 5, art. 95zg § 1 pkt 8 i art. 95zi § 2 pkt 5, stosuje
się odpowiednio do powołania, odwołania i rezygnacji tymczasowego
przedstawiciela, o którym mowa w przepisach rozdziału 11a ustawy o zarządzie
sukcesyjnym.

art. 96. więcej Art. 96. Notariusz poświadcza:
1) własnoręczność podpisu;
2) zgodność odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym dokumentem;
3) datę okazania dokumentu;
4) pozostawanie osoby przy życiu lub w określonym miejscu.

art. 97. więcej Art. 97. § 1. Każde poświadczenie powinno zawierać datę i oznaczenie miejsca
jego sporządzenia, na żądanie – również godzinę dokonania czynności, oznaczenie
kancelarii, podpis notariusza i jego pieczęć.
§ 2. Elektroniczne poświadczenie zgodności odpisu, wyciągu lub kopii
z okazanym dokumentem notariusz opatruje kwalifikowanym podpisem
elektronicznym.

art. 98. więcej Art. 98. Notariusz stwierdza zgodność odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym
dokumentem. Jeżeli okazany dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki,
uszkodzenia), notariusz stwierdza to w poświadczeniu.

art. 99. więcej Art. 99. § 1. Notariusz poświadcza na okazanym mu dokumencie datę, a na
żądanie stron także godzinę i minutę okazania tego dokumentu.
§ 2. W poświadczeniu notariusz wymienia imię, nazwisko i miejsce
zamieszkania osoby, która dokument okazała.
§ 3. W poświadczeniu dokonanym na dokumencie obejmującym nabycie lub
objęcie przez cudzoziemca udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków w spółce
handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej notariusz wymienia
imię, nazwisko, miejsce zamieszkania osoby fizycznej i jej obywatelstwo, a w
przypadku poświadczenia podpisów składanych przez osoby reprezentujące podmiot
z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – ich oświadczenie co do posiadanego przez reprezentowany przez nich podmiot statusu cudzoziemca w
rozumieniu art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu
nieruchomości przez cudzoziemców.
§ 4. Przy dokonywaniu czynności poświadczenia na dokumencie, o którym
mowa w § 3, notariusz sporządza kopię dokumentu.

art. 100. więcej Art. 100. Pozostawanie przy życiu lub w określonym miejscu danej osoby
poświadcza notariusz w razie stawiennictwa tej osoby w kancelarii notariusza albo
w razie przekonania się o tym fakcie przez notariusza poza kancelarią. Notariusz
w poświadczeniu ustala tożsamość tej osoby oraz określa dzień, godzinę i minutę
stwierdzenia pozostawania osoby przy życiu lub w określonym miejscu.

art. 101. więcej Art. 101. Minister Sprawiedliwości może, w drodze rozporządzenia, upoważnić
organy samorządu terytorialnego i banki mające swoją siedzibę w miejscowościach,
w których nie ma kancelarii notarialnej, do sporządzania niektórych poświadczeń
dokonywanych przez notariusza.

art. 102. więcej Art. 102. (uchylony).

art. 103. więcej Art. 103. (uchylony).

art. 104. więcej Art. 104. § 1. Notariusz spisuje protokoły walnych zgromadzeń organizacji
społecznych, stowarzyszeń, spółdzielni, spółek i innych osób prawnych
w przypadkach prawem przewidzianych.
§ 2. Jeżeli statut osoby prawnej, o której mowa w § 1, lub przepis szczególny nie
stanowią inaczej, protokół podpisują przewodniczący zgromadzenia i notariusz.
§ 3. Notariusz spisuje również protokoły, w tym protokoły dziedziczenia i
protokoły związane z zarządem sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, w
celu stwierdzenia przebiegu pewnych czynności i zdarzeń wywołujących skutki
prawne, a w szczególności dotyczące stawiennictwa stron i złożonych przez nie
oświadczeń, a także – na żądanie strony stawającej – niestawiennictwa strony drugiej.
§ 4. Protokoły spisuje się w formie aktu notarialnego.

art. 105. więcej Art. 105. Przy sporządzaniu protestów weksli i czeków notariusz stosuje
przepisy prawa właściwe dla tych czynności.

art. 106. więcej Art. 106. § 1. Notariusz przyjmuje na przechowanie wszelkiego rodzaju
dokumenty, także w kopertach zamkniętych.
§ 2. Notariusz przyjmuje na przechowanie informatyczny nośnik danych,
o którym mowa w art. 79 pkt 6, zabezpieczony w sposób uniemożliwiający
zapoznanie się z jego treścią.
§ 3. W przypadku złożenia na przechowanie w kopercie zamkniętej dokumentu
lub informatycznego nośnika danych, o którym mowa w art. 79 pkt 6,
zabezpieczonego w sposób uniemożliwiający zapoznanie się z jego treścią, koperta
lub zabezpieczenie powinno być zaopatrzone w podpis składającego.
§ 4. Do informatycznego nośnika danych, o którym mowa w art. 79 pkt 6,
stosuje się odpowiednio przepisy wydane na podstawie art. 5 ust. 2c ustawy z dnia
14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2020 r. poz.
164).

art. 107. więcej Art. 107. § 1. Z przyjęcia dokumentu na przechowanie notariusz spisuje
protokół, w którym wymienia datę przyjęcia, ustala tożsamość osoby składającej
dokument oraz wskazuje, komu i pod jakimi warunkami dokument bądź jego odpis
ma być wydany. Dokument przyjęty na przechowanie wydaje się osobie wymienionej
w protokole lub jej następcy prawnemu.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do informatycznego nośnika danych,
o którym mowa w art. 106.

art. 108. więcej Art. 108. § 1. Notariusz w związku z dokonywaną w jego kancelarii czynnością
ma prawo przyjąć na przechowanie, w celu wydania ich osobie wskazanej przy
złożeniu lub jej następcy prawnemu, papiery wartościowe albo pieniądze w walucie
polskiej lub obcej. Dla udokumentowania tych czynności notariusz prowadzi specjalne
konto bankowe.

art. 109. więcej Art. 109. Wypis ma moc prawną oryginału.

Art. 109a. Wypisy aktu notarialnego sprostowanego protokołem zgodnie
z art. 80 § 4 wydaje się z uwzględnieniem treści sprostowania.

art. 110. więcej Art. 110. § 1. Wypisy aktu notarialnego wydaje się stronom aktu lub osobom,
dla których zastrzeżono w akcie prawo otrzymania wypisu, a także ich następcom
prawnym.
§ 2. Za zgodą stron lub na podstawie prawomocnego postanowienia sądu
wojewódzkiego, w którego okręgu znajduje się kancelaria notariusza, wypis aktu
notarialnego może być wydany także innym osobom. Sąd orzeka w tym przedmiocie
w trybie postępowania nieprocesowego, po wysłuchaniu stron aktu notarialnego, jeżeli
stawią się na wezwanie. Postanowienie sądu wojewódzkiego5)
nie podlega zaskarżeniu.
§ 3. W nagłówku wypisu aktu zaznacza się, że wydany dokument jest wypisem.
Wypis powinien być dosłownym powtórzeniem oryginału, jednak poprawek i przekreśleń znajdujących się w oryginale nie należy zamieszczać w wypisie. Na
końcu wypisu zaznacza się, komu i kiedy wypis wydano. Wypis podpisuje notariusz
i opatruje pieczęcią. Wypis mający więcej niż jeden arkusz powinien być
ponumerowany, połączony, parafowany i spojony pieczęcią.

Art. 110a. § 1. W nagłówku elektronicznego wypisu aktu notarialnego zaznacza
się, że wydany dokument jest wypisem. Elektroniczny wypis aktu notarialnego jest
dosłownym powtórzeniem oryginału, jednak poprawek i przekreśleń znajdujących się
w oryginale nie zamieszcza się w wypisie.
§ 2. Elektroniczny wypis aktu notarialnego notariusz opatruje kwalifikowanym
podpisem elektronicznym i umieszcza w Repozytorium.
§ 3. Przepisy art. 109 i art. 109a stosuje się odpowiednio.

art. 111. więcej Art. 111. § 1. Informacje pisemne i inne dokumenty wydaje się osobom, na
których żądanie zostały dokonane czynności notarialne; jeżeli z treści stosunku
prawnego to wynika, wydaje się je stronie, której czynność notarialna dotyczy.
§ 2. Notariusz w przypadkach prawem przewidzianych przesyła sądom i innym
organom państwowym informacje pisemne o sporządzonych dokumentach i wypisy
tych dokumentów.
§ 3. Informacji ustnych o dokonanych czynnościach notariusz może jedynie
udzielić instytucjom i osobom, które mają prawo otrzymać wypisy dokumentów
stwierdzających te czynności.

art. 112. więcej Art. 112. § 1. Do wydawania wyciągów i odpisów stosuje się te same zasady, na
jakich wydaje się wypisy.
§ 2. Przepis art. 110 § 3 stosuje się odpowiednio do wyciągów i odpisów.
§ 3. Przepis art. 110a stosuje się odpowiednio do elektronicznych wyciągów.