Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych

art. 1. więcej Art. 1. Ustawa określa:
1) zakres i zasady działania oraz organizację jednostek budżetowych
i samorządowych zakładów budżetowych;
2) zakres i zasady działania agencji wykonawczych, instytucji gospodarki
budżetowej i państwowych funduszy celowych;
3) zasady funkcjonowania jednostek sektora finansów publicznych w zakresie
gospodarki finansowej;
4) zasady i tryb kontroli procesów związanych z gromadzeniem
i rozdysponowywaniem środków publicznych oraz gospodarowaniem
mieniem;
5) zasady zarządzania państwowym długiem publicznym oraz procedury
ostrożnościowe i sanacyjne;
6) zasady i tryb opracowywania oraz uchwalania Wieloletniego Planu
Finansowego Państwa;
7) zasady i tryb opracowywania oraz uchwalania wieloletniej prognozy
finansowej jednostki samorządu terytorialnego;
8) zasady i tryb sporządzania budżetu państwa w układzie zadaniowym;
9) zakres i szczegółowość oraz zasady i tryb planowania, uchwalania
i wykonywania budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu
terytorialnego;
10) szczególne zasady rachunkowości, planowania i sprawozdawczości
obowiązujące w sektorze finansów publicznych;
11) zasady gospodarowania środkami publicznymi pochodzącymi z budżetu Unii
Europejskiej oraz z innych źródeł zagranicznych;
12) zasady kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego oraz koordynacji kontroli
zarządczej i audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów
publicznych.

art. 2. więcej Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) Ministrze Finansów – rozumie się przez to odpowiednio ministra właściwego
do spraw budżetu, ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz
ministra właściwego do spraw instytucji finansowych;
2) zarządzie jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to również
wójta, burmistrza lub prezydenta miasta;
3) układzie zadaniowym – rozumie się przez to zestawienie odpowiednio
wydatków budżetu państwa lub kosztów jednostki sektora finansów
publicznych sporządzone według funkcji państwa, oznaczających
poszczególne obszary działań państwa, oraz:
a) zadań budżetowych grupujących wydatki według celów,
b) podzadań budżetowych grupujących działania umożliwiające realizację
celów zadania, w ramach którego podzadania te zostały wyodrębnione
– wraz z opisem celów tych zadań i podzadań, a także z bazowymi
i docelowymi miernikami stopnia realizacji celów działalności państwa,
oznaczającymi wartościowe, ilościowe lub opisowe określenie bazowego
i docelowego poziomu efektów z poniesionych nakładów;
4) odrębnych ustawach – rozumie się przez to ustawy inne niż niniejsza ustawa
oraz ustawa budżetowa;
5) środkach europejskich – rozumie się przez to środki, o których mowa w art. 5
ust. 3 pkt 1, 2, 4 i 5a–5c;
6) organizacjach pozarządowych – rozumie się przez to organizacje
pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2018 r. poz. 450, 650, 723 i 1365 oraz z 2019 r. poz. 37);
7) jednostce w dziale – rozumie się przez to jednostkę sektora finansów
publicznych podległą ministrowi kierującemu określonym działem
administracji rządowej lub przez niego nadzorowaną lub jednostkę sektora
finansów publicznych obsługującą organ podległy ministrowi kierującemu
określonym działem administracji rządowej lub przez niego nadzorowany;
8) dysponencie części budżetowej – rozumie się przez to kierowników jednostek
oraz organy wymienione w art. 139 ust. 2, właściwych ministrów,
kierowników urzędów centralnych, wojewodów oraz kierowników
państwowych jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 114 ust. 3
pkt 2, dysponujących częściami budżetu państwa;
9) scenariuszu makroekonomicznym – rozumie się przez to scenariusz
przedstawiający realistyczne prognozy makroekonomiczne, obejmujące w
szczególności założenia dotyczące kształtowania się: podstawowych
wielkości makroekonomicznych oraz celów dotyczących deficytu i długu
sektora instytucji rządowych i samorządowych w rozumieniu rozporządzenia
Rady (WE) nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w
sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską (Dz. Urz. UE L 145 z 10.06.2009, str.
1, z późn. zm.), państwowego długu publicznego oraz poziomu kwoty
wydatków, o której mowa w art. 112aa ust. 1.

art. 3. więcej Art. 3. Finanse publiczne obejmują procesy związane z gromadzeniem
środków publicznych oraz ich rozdysponowywaniem, w szczególności:
1) gromadzenie dochodów i przychodów publicznych;
2) wydatkowanie środków publicznych;
3) finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa;
4) zaciąganie zobowiązań angażujących środki publiczne;
5) zarządzanie środkami publicznymi;
6) zarządzanie długiem publicznym;
7) rozliczenia z budżetem Unii Europejskiej.

Art. 3a. Do umów i jednostronnych czynności prawnych, związanych z
gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowywaniem w zakresie:
1) operacji finansowych związanych z wykonywaniem budżetu państwa i
budżetu środków europejskich, w tym z zakresu obsługi bankowej,
2) operacji finansowych w zakresie środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt
2 i 3,
3) zaciągania pożyczek i kredytów, emisji skarbowych papierów wartościowych
oraz innych operacji związanych bezpośrednio z zarządzaniem długiem
Skarbu Państwa
– nie stosuje się przepisu art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o
Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 2261, z 2018 r. poz.
723, 1544 i 1669 oraz z 2019 r. poz. 60).

art. 4. więcej Art. 4. 1. Przepisy ustawy stosuje się do:
1) jednostek sektora finansów publicznych;
2) innych podmiotów w zakresie, w jakim wykorzystują środki publiczne lub
dysponują tymi środkami.
2. Przepisy dotyczące jednostek samorządu terytorialnego stosuje się
odpowiednio do związków metropolitalnych oraz związków gmin i powiatów.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Środkami publicznymi są:
1) dochody publiczne;
2) środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi
środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);
2a) środki, o których mowa w art. 3b ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2018 r. poz. 1307 i 1669);
3) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, inne niż
wymienione w pkt 2;
4) przychody budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego
oraz innych jednostek sektora finansów publicznych pochodzące:
a) ze sprzedaży papierów wartościowych,
b) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa oraz majątku jednostek
samorządu terytorialnego,
c) ze spłat pożyczek i kredytów udzielonych ze środków publicznych,
d) z otrzymanych pożyczek i kredytów,
e) z innych operacji finansowych;
5) przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące
z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł.
1a. Do przychodów budżetu państwa, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. e,
zalicza się także środki przekazane z rachunków depozytowych Ministra Finansów,
o których mowa w art. 83a, na inne rachunki Ministra Finansów.
2. Dochodami publicznymi są:
1) daniny publiczne, do których zalicza się: podatki, składki, opłaty, wpłaty
z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu
Państwa oraz banków państwowych, a także inne świadczenia pieniężne,
których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa, jednostek samorządu
terytorialnego, państwowych funduszy celowych oraz innych jednostek
sektora finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw;
2) inne dochody budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz
innych jednostek sektora finansów publicznych należne na podstawie
odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych;
3) wpływy ze sprzedaży wyrobów i usług świadczonych przez jednostki sektora
finansów publicznych;
4) dochody z mienia jednostek sektora finansów publicznych, do których zalicza
się w szczególności:
a) wpływy z umów najmu, dzierżawy i innych umów o podobnym
charakterze,
b) odsetki od środków na rachunkach bankowych,
c) odsetki od udzielonych pożyczek i od posiadanych papierów
wartościowych,
d) dywidendy z tytułu posiadanych praw majątkowych;
5) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej na rzecz jednostek sektora
finansów publicznych;
6) odszkodowania należne jednostkom sektora finansów publicznych;
7) kwoty uzyskane przez jednostki sektora finansów publicznych z tytułu
udzielonych poręczeń i gwarancji;
8) dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw, niestanowiące przychodów
w rozumieniu ust. 1 pkt 4 lit. a i b.
3. Do środków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zalicza się:
1) środki pochodzące z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności,
Europejskiego Funduszu Rybackiego oraz Europejskiego Funduszu
Morskiego i Rybackiego, z wyłączeniem środków, o których mowa w pkt 5
lit. a i b;
2) niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa
członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA),
z wyłączeniem środków, o których mowa w pkt 5 lit. c i d:
a) Norweskiego Mechanizmu Finansowego,
b) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego,
c) Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy;
3) środki przeznaczone na realizację programów przedakcesyjnych oraz
Programu Środki Przejściowe;
4) środki na realizację wspólnej polityki rolnej;
5) środki przeznaczone na realizację:
a) programów w ramach celu Europejska Współpraca Terytorialna,
b) programów, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 1638/2006 z dnia 24 października 2006 r.
określającym przepisy ogólne w sprawie ustanowienia Europejskiego
Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa (Dz. Urz. UE L 310 z 09.11.2006,
str. 1) oraz programów Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa,
c) Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004–2009,
d) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego
2004–2009;
5a) środki przeznaczone na realizację Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi
młodych;
5b) środki Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym;
5c) środki pochodzące z instrumentu „Łącząc Europę”, o którym mowa
w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1316/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiającym instrument „Łącząc Europę”, zmieniającym rozporządzenie (UE) nr 913/2010 oraz uchylającym
rozporządzenia (WE) nr 680/2007 i (WE) nr 67/2010 (Dz. Urz. UE L 348
z 20.12.2013, str. 129, z późn. zm.);
6) inne środki.
4. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, środki publiczne
niezaliczane do środków, o których mowa w ust. 3 pkt 5c i 6, oraz termin,
w którym środki te powinny być wydatkowane, uwzględniając źródło ich
pochodzenia, przeznaczenie oraz beneficjentów tych środków.
5. (uchylony)

art. 6. więcej Art. 6. 1. Środki publiczne przeznacza się na:
1) wydatki publiczne;
2) rozchody publiczne, w tym na rozchody budżetu państwa i budżetów
jednostek samorządu terytorialnego.
2. Rozchodami publicznymi są:
1) spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów;
2) wykup papierów wartościowych;
3) udzielone pożyczki i kredyty;
4) płatności wynikające z odrębnych ustaw, których źródłem finansowania są
przychody z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa;
5) inne operacje finansowe związane z zarządzaniem długiem publicznym
i płynnością;
6) płatności związane z udziałami Skarbu Państwa w międzynarodowych
instytucjach finansowych.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Dodatnia różnica między dochodami publicznymi a wydatkami
publicznymi, ustalona dla okresu rozliczeniowego, stanowi nadwyżkę sektora
finansów publicznych, zaś ujemna różnica jest deficytem sektora finansów
publicznych.
2. Dochody publiczne i wydatki publiczne oraz nadwyżkę lub deficyt sektora
finansów publicznych ustala się po wyeliminowaniu przepływów finansowych
między jednostkami tego sektora.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Jednostki sektora finansów publicznych są tworzone w formach
określonych w niniejszym rozdziale.
2. Jednostki sektora finansów publicznych mogą być tworzone na podstawie
niniejszej ustawy albo na podstawie odrębnych ustaw.

art. 9. więcej Art. 9. Sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy
kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
2a) związki metropolitalne;
3) jednostki budżetowe;
4) samorządowe zakłady budżetowe;
5) agencje wykonawcze;
6) instytucje gospodarki budżetowej;
7) państwowe fundusze celowe;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez
Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
9) Narodowy Fundusz Zdrowia;
10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
11) uczelnie publiczne;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury;
14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie
odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem
przedsiębiorstw, instytutów badawczych, instytutów działających w ramach
Sieci Badawczej Łukasiewicz, banków oraz spółek prawa handlowego.

art. 10. więcej Art. 10. 1. Jednostki budżetowe, samorządowe zakłady budżetowe, agencje
wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej i państwowe fundusze celowe
stosują zasady gospodarki finansowej określone w niniejszej ustawie.
2. Do jednostek sektora finansów publicznych, o których mowa w art. 9
pkt 8–14, działających na podstawie odrębnych ustaw stanowiących podstawę ich
utworzenia przepisy niniejszej ustawy stosuje się odpowiednio.

art. 11. więcej Art. 11. 1. Jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora
finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje
wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek
odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu
terytorialnego.
2. Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu określającego
w szczególności jej nazwę, siedzibę i przedmiot działalności.
3. Podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów
i wydatków, zwany dalej „planem finansowym jednostki budżetowej”.

Art. 11a. 1. Państwowe jednostki budżetowe, dla których organem
prowadzącym są organy administracji państwowej, prowadzące działalność
określoną w ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018
r. poz. 996, 1000, 1290, 1669 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 534) gromadzą na
wydzielonym rachunku dochody uzyskiwane:
1) ze spadków, zapisów i darowizn w postaci pieniężnej na rzecz jednostki
budżetowej;
2) z odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie będące
w zarządzie bądź użytkowaniu jednostki budżetowej;
3) z działalności wykraczającej poza zakres działalności podstawowej,
określonej w statucie, polegającej między innymi na świadczeniu usług,
w tym szkoleniowych i informacyjnych;
4) z opłat egzaminacyjnych, za wydawanie świadectw i certyfikatów, jak
również za sprawdzanie kwalifikacji;
5) z tytułu odpłatności za wyżywienie i zakwaterowanie uczniów i młodzieży
w bursach i internatach, ponoszonych przez rodziców lub opiekunów;
6) z dopłat bezpośrednich i innych płatności stosowanych w ramach Wspólnej
Polityki Rolnej Unii Europejskiej, otrzymanych na podstawie odrębnych
przepisów.
2. Decyzje o utworzeniu rachunku, o którym mowa w ust. 1, podejmują
kierownicy państwowych jednostek budżetowych, po uzyskaniu zgody organu
prowadzącego szkołę.
3. Dochody jednostek budżetowych, o których mowa w ust. 1, są
przeznaczone na:
1) sfinansowanie wydatków bieżących i majątkowych;
2) cele wskazane przez darczyńcę;
3) remont lub odtworzenie mienia w przypadku uzyskania dochodów z tytułu
wymienionego w ust. 1 pkt 2.
4. Dochody, o których mowa w ust. 1, wraz z odsetkami nie mogą być
przeznaczone na finansowanie wynagrodzeń osobowych.

art. 12. więcej Art. 12. 1. Jednostki budżetowe, z zastrzeżeniem odrębnych ustaw, tworzą,
łączą i likwidują:
1) ministrowie, kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie oraz inne
organy działające na podstawie odrębnych ustaw – państwowe jednostki
budżetowe;
2) organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego – gminne, powiatowe
lub wojewódzkie jednostki budżetowe.
2. Tworząc jednostkę budżetową, organ, o którym mowa w ust. 1, nadaje jej
statut, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej, oraz określa mienie
przekazywane tej jednostce w zarząd.
3. Likwidując jednostkę budżetową, organ, o którym mowa w ust. 1, określa
przeznaczenie mienia znajdującego się w zarządzie tej jednostki, z zastrzeżeniem
ust. 7. W przypadku państwowej jednostki budżetowej decyzja o przeznaczeniu
tego mienia jest podejmowana w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
aktywów państwowych.
4. Z zastrzeżeniem ust. 7, należności i zobowiązania likwidowanej:
1) państwowej jednostki budżetowej – przejmuje organ, który podjął decyzję
o likwidacji;
2) gminnej, powiatowej lub wojewódzkiej jednostki budżetowej – przejmuje
urząd odpowiedniej jednostki samorządu terytorialnego.
5. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do łączenia jednostek budżetowych.
6. Likwidując jednostkę budżetową, organ, o którym mowa w ust. 1, może
postanowić o utworzeniu jednostki o innej formie organizacyjno-prawnej.
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, organ może również zdecydować
o przejęciu należności i zobowiązań likwidowanej jednostki budżetowej przez
nowo utworzoną jednostkę.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Prezes Rady Ministrów może utworzyć jednostkę budżetową
realizującą zadania na rzecz administracji rządowej.
2. Prezes Rady Ministrów, tworząc jednostkę budżetową, o której mowa
w ust. 1, określi zakres realizowanych przez nią zadań.
3. Jednostka budżetowa, o której mowa w ust. 1, podlega Prezesowi Rady
Ministrów albo wskazanemu przez niego ministrowi lub kierownikowi urzędu
centralnego.
4. Przepisy art. 12 ust. 2–7 stosuje się odpowiednio.

art. 14. więcej Art. 14. Zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w zakresie:
1) gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi,
2) dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania
ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń
sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) targowisk i hal targowych,
6) zieleni gminnej i zadrzewień,
7) kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenów rekreacyjnych
i urządzeń sportowych,
7a) pomocy społecznej, reintegracji zawodowej i społecznej oraz rehabilitacji
zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,
8) utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym
w szczególności prowadzenia hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem,
w celu ich ochrony poza miejscem naturalnego występowania,
9) cmentarzy
– mogą być wykonywane przez samorządowe zakłady budżetowe.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania,
pokrywając koszty swojej działalności z przychodów własnych.
2. Podstawą gospodarki finansowej samorządowego zakładu budżetowego
jest roczny plan finansowy obejmujący przychody, w tym dotacje z budżetu
jednostki samorządu terytorialnego, koszty i inne obciążenia, stan środków
obrotowych, stan należności i zobowiązań na początek i koniec okresu oraz
rozliczenia z budżetem jednostki samorządu terytorialnego.
3. Samorządowy zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu jednostki
samorządu terytorialnego:
1) dotacje przedmiotowe;
2) dotacje celowe na zadania bieżące finansowane z udziałem środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3;
3) dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji
inwestycji.
4. W zakresie określonym w odrębnych ustawach samorządowy zakład
budżetowy może otrzymywać dotację podmiotową.
4a. Samorządowy zakład budżetowy może otrzymać z budżetu jednostki
samorządu terytorialnego środki finansowe wynikające z rozliczenia podatku od
towarów i usług, z tym że ich wysokość nie może być wyższa niż wynikająca
z rozliczenia tego podatku związanego z tym zakładem.
5. Nowo tworzonemu samorządowemu zakładowi budżetowemu może być
przyznana jednorazowa dotacja z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na
pierwsze wyposażenie w środki obrotowe.
6. Dotacje dla samorządowego zakładu budżetowego, z wyłączeniem dotacji,
o których mowa w ust. 3 pkt 2 i 3, nie mogą przekroczyć 50% kosztów jego
działalności.
7. Samorządowy zakład budżetowy wpłaca do budżetu jednostki samorządu
terytorialnego nadwyżkę środków obrotowych, ustaloną na koniec okresu
sprawozdawczego, chyba że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego
postanowi inaczej.
8. W planie finansowym samorządowego zakładu budżetowego mogą być
dokonywane zmiany w ciągu roku w przypadku realizowania wyższych od
planowanych przychodów i kosztów, pod warunkiem że nie spowoduje to zmniejszenia wpłat do budżetu jednostki samorządu terytorialnego ani zwiększenia dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego tworzy,
łączy, przekształca w inną formę organizacyjno-prawną i likwiduje samorządowy
zakład budżetowy.
2. Tworząc samorządowy zakład budżetowy, organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego określa:
1) nazwę i siedzibę zakładu;
2) przedmiot jego działalności;
3) źródła przychodów własnych zakładu;
4) stan wyposażenia zakładu w środki obrotowe oraz składniki majątkowe
przekazane zakładowi w użytkowanie;
5) terminy i sposób ustalania zaliczkowych wpłat nadwyżki środków
obrotowych dokonywanych przez zakład do budżetu jednostki samorządu
terytorialnego oraz sposób i terminy rocznych rozliczeń i dokonywania wpłat
do budżetu;
6) zasady ustalania i przekazywania z budżetu jednostki samorządu
terytorialnego środków finansowych wynikających z rozliczenia podatku od
towarów i usług, jeżeli przewiduje przekazywanie tych środków temu
zakładowi.
3. Likwidując samorządowy zakład budżetowy, organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego określa przeznaczenie mienia znajdującego się
w użytkowaniu tego zakładu.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do łączenia samorządowych
zakładów budżetowych.
5. Przekształcenie samorządowego zakładu budżetowego w inną formę
organizacyjno-prawną wymaga uprzednio jego likwidacji.
6. Należności i zobowiązania likwidowanego samorządowego zakładu
budżetowego przejmuje organ, który podjął decyzję o likwidacji, z zastrzeżeniem
ust. 7.
7. Należności i zobowiązania samorządowego zakładu budżetowego
likwidowanego w celu przekształcenia w inną formę organizacyjno-prawną
przejmuje utworzona jednostka.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, sposób
prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych
zakładów budżetowych, a w szczególności:
1) sposób i tryb sporządzania planów finansowych,
2) sposób dokonywania zmian w planach finansowych jednostek budżetowych
oraz zatwierdzania tych zmian,
3) tryb pobierania dochodów i dokonywania wydatków państwowych jednostek
budżetowych,
4) sposób ustalania nadwyżki środków obrotowych w samorządowych
zakładach budżetowych
– biorąc pod uwagę potrzebę przestrzegania zasad celowego i oszczędnego
dokonywania wydatków oraz jawności, przejrzystości i terminowej realizacji
zadań.
2. Minister Finansów, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1,
uwzględni specyfikę działalności jednostek organizacyjnych podległych
Ministrowi Obrony Narodowej, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych,
Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefowi Agencji Wywiadu
i Szefowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego, jednostek organizacyjnych Służby
Więziennej oraz jednostek organizacyjnych działających poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej.

art. 18. więcej Art. 18. Agencja wykonawcza jest państwową osobą prawną tworzoną na
podstawie odrębnej ustawy w celu realizacji zadań państwa.

art. 19. więcej Art. 19. 1. Zasady działania agencji wykonawczej określa ustawa, o której
mowa w art. 18, oraz statut.
2. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, wymogi, jakie
powinien spełniać statut agencji wykonawczej, w celu zapewnienia jednolitej
i przejrzystej organizacji wewnętrznej agencji wykonawczych pod względem
instytucjonalnym.

art. 20. więcej Art. 20. Agencja wykonawcza prowadzi gospodarkę finansową na zasadach
określonych w niniejszej ustawie i w ustawie, o której mowa w art. 18.

art. 21. więcej Art. 21. 1. Podstawą gospodarki finansowej agencji wykonawczej jest roczny
plan finansowy, obejmujący:
1) przychody z prowadzonej działalności;
2) dotacje z budżetu państwa;
3) zestawienie kosztów:
a) funkcjonowania agencji wykonawczej,
b) realizacji zadań ustawowych, z wyszczególnieniem kosztów realizacji
tych zadań przez inne podmioty
– z wyszczególnieniem wynagrodzeń i składek od nich naliczanych, płatności
odsetkowych wynikających z zaciągniętych zobowiązań oraz zakupu
towarów i usług;
4) wynik finansowy;
5) środki na wydatki majątkowe;
6) środki przyznane innym podmiotom;
7) stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku;
8) stan środków pieniężnych na początek i koniec roku.
2. Projekt rocznego planu finansowego agencji wykonawczej ustala jej
właściwy organ w porozumieniu z ministrem sprawującym nadzór nad agencją
wykonawczą. Po zatwierdzeniu przez ministra sprawującego nadzór projekt jest
przekazywany Ministrowi Finansów, w trybie i terminach określonych
w przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej.
3. W ramach projektu planu finansowego sporządza się plan dochodów
i wydatków agencji wykonawczej ujmowanych w terminie ich zapłaty.
4. W planie dochodów i wydatków agencji wykonawczej planowane wydatki
nie powinny być wyższe od planowanych dochodów. Planowane wydatki mogą
przekraczać planowane dochody za zgodą ministra sprawującego nadzór nad
agencją wykonawczą, wydaną w porozumieniu z Ministrem Finansów.
5. W planie finansowym agencji wykonawczej mogą być dokonywane
zmiany przychodów i kosztów po uzyskaniu zgody ministra sprawującego nadzór
nad agencją, wydanej po uzyskaniu opinii sejmowej komisji właściwej do spraw
budżetu, z zastrzeżeniem ust. 6. O dokonanych zmianach należy niezwłocznie
powiadomić Ministra Finansów.
6. Zmiany planu finansowego agencji wykonawczej nie mogą powodować
zwiększenia zobowiązań agencji ani pogorszenia planowanego wyniku
finansowego agencji, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej.
7. Agencja wykonawcza może otrzymywać dotacje z budżetu państwa,
w zakresie określonym w odrębnych ustawach.
8. Agencja wykonawcza może zaciągać zobowiązania na okres realizacji
danego zadania przekraczający rok budżetowy, jeżeli wydatki niezbędne na
obsługę zobowiązania znajdują się w rocznym planie finansowym.
9. Ograniczenie, o którym mowa w ust. 6, nie dotyczy zwiększenia planu
finansowego agencji wykonawczej z tytułu uzyskania pożyczki z budżetu państwa
na finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej.
10. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, sposób
prowadzenia gospodarki finansowej agencji wykonawczych, mając na względzie
potrzebę zapewnienia jednolitości zasad finansowania agencji wykonawczych oraz
przestrzegania zasad jawności i przejrzystości.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Agencja wykonawcza jest obowiązana corocznie wpłacać do
budżetu państwa, na rachunek bieżący dochodów państwowej jednostki
budżetowej obsługującej ministra sprawującego nadzór nad tą agencją, nadwyżkę
środków finansowych ustaloną na koniec roku, pozostającą po uregulowaniu
zobowiązań podatkowych, z zastrzeżeniem ust. 3.
2. Nadwyżkę, o której mowa w ust. 1, agencja wykonawcza przekazuje
niezwłocznie po uregulowaniu zobowiązań wymagalnych z okresu
sprawozdawczego, nie później jednak niż do dnia 30 czerwca roku następującego
po roku, w którym nadwyżka powstała.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach wynikających z konieczności
zapewnienia sprawnego i pełnego wykonywania zadań agencji wykonawczej Rada
Ministrów może, na wniosek ministra sprawującego nadzór nad agencją
wykonawczą, wyrazić zgodę, w formie uchwały, na niewpłacenie nadwyżki,
o której mowa w ust. 1.
4. Minister sprawujący nadzór nad agencją wykonawczą w porozumieniu
z Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, sposób ustalania
nadwyżki, uwzględniając potrzebę zapewnienia ciągłości finansowania zadań
agencji, dokonywania inwestycji niezbędnych do wykonywania zadań państwa
oraz mając na względzie źródła finansowania zadań realizowanych przez agencję.

art. 23. więcej Art. 23. 1. Instytucja gospodarki budżetowej jest jednostką sektora finansów
publicznych tworzoną w celu realizacji zadań publicznych, która:
1) odpłatnie wykonuje wyodrębnione zadania;
2) pokrywa koszty swojej działalności oraz zobowiązania z uzyskiwanych
przychodów.
2. Instytucja gospodarki budżetowej może być tworzona przez:
1) ministra lub Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, za zgodą Rady
Ministrów, udzieloną na jego wniosek;
2) organ lub kierownika jednostki, o których mowa w art. 139 ust. 2, jako organu
wykonującego funkcje organu założycielskiego.
3. Organ lub kierownik jednostki, o którym mowa w ust. 2 pkt 2,
o utworzeniu instytucji gospodarki budżetowej informuje Prezesa Rady Ministrów.
4. We wniosku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, minister lub Szef Kancelarii
Prezesa Rady Ministrów określą:
1) organ administracji rządowej wykonujący funkcje organu założycielskiego;
2) przedmiot działalności podstawowej;
3) źródła przychodów;
4) przeznaczenie zysku.
5. Instytucja gospodarki budżetowej uzyskuje osobowość prawną z chwilą
wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

art. 24. więcej Art. 24. 1. Instytucja gospodarki budżetowej może otrzymywać dotacje
z budżetu państwa na realizację zadań publicznych, jeżeli odrębne ustawy tak
stanowią.
1a. Instytucja gospodarki budżetowej może uzyskiwać przychody z odsetek
od wolnych środków przekazanych w depozyt, o którym mowa w art. 48 ust. 2.
2. Podstawą gospodarki finansowej instytucji gospodarki budżetowej jest
roczny plan finansowy, obejmujący:
1) przychody z prowadzonej działalności;
2) dotacje z budżetu państwa;
3) zestawienie kosztów:
a) funkcjonowania instytucji gospodarki budżetowej,
b) realizacji wyodrębnionych zadań
– z wyszczególnieniem wynagrodzeń i składek od nich naliczanych, płatności
odsetkowych wynikających z zaciągniętych zobowiązań oraz zakupu
towarów i usług;
4) środki na wydatki majątkowe;
5) wynik finansowy;
6) stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku;
7) stan środków pieniężnych na początek i koniec roku.
3. Koszty instytucji gospodarki budżetowej mogą być ponoszone tylko
w ramach uzyskanych przychodów, z uwzględnieniem możliwości wykorzystania
środków pieniężnych z poprzednich okresów, pozostających w dyspozycji
instytucji gospodarki budżetowej.
4. Nowo tworzonej instytucji gospodarki budżetowej może być przyznana
jednorazowa dotacja na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe.
5. W planie finansowym instytucji gospodarki budżetowej mogą być
dokonywane zmiany przychodów i kosztów w trakcie roku budżetowego po
uzyskaniu zgody organu wykonującego funkcje organu założycielskiego, z tym że
nie mogą one spowodować zwiększenia dotacji z budżetu państwa i pogorszenia
planowanego wyniku finansowego. O dokonanych zmianach należy niezwłocznie
powiadomić Ministra Finansów.
6. Za zgodą organu wykonującego funkcje organu założycielskiego, wydaną
w porozumieniu z Ministrem Finansów, w trakcie roku budżetowego mogą być
dokonywane zmiany planu finansowego polegające na zwiększeniu kosztów ponad
planowane przychody, jednak nie więcej niż o środki pieniężne z poprzednich
okresów, pozostające w dyspozycji instytucji gospodarki budżetowej.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Likwidując instytucję gospodarki budżetowej, organ wykonujący
funkcje organu założycielskiego określa, w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw aktywów państwowych, przeznaczenie mienia tej instytucji.
2. Należności i zobowiązania likwidowanej instytucji gospodarki budżetowej
przejmuje organ wykonujący funkcje organu założycielskiego.
3. Należności i zobowiązania instytucji gospodarki budżetowej likwidowanej
w celu przekształcenia w inną formę organizacyjno-prawną przejmuje utworzona
jednostka.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do łączenia instytucji gospodarki
budżetowej.

art. 26. więcej Art. 26. 1. Instytucja gospodarki budżetowej działa na podstawie statutu
nadanego przez organ wykonujący funkcje organu założycielskiego.
2. Statut instytucji gospodarki budżetowej określa w szczególności:
1) nazwę i siedzibę tej instytucji;
2) przedmiot działalności podstawowej tej instytucji;
3) źródła uzyskiwania przychodów tej instytucji;
4) tryb i zasady dokonywania zmian w statucie tej instytucji;
5) stan wyposażenia w środki obrotowe oraz składniki majątkowe przekazane tej
instytucji;
6) zasady prowadzenia działalności innej niż podstawowa, jeżeli ta instytucja
będzie prowadzić taką działalność.
3. Organizację wewnętrzną instytucji gospodarki budżetowej określa
regulamin organizacyjny nadawany przez dyrektora instytucji gospodarki
budżetowej.

art. 27. więcej Art. 27. 1. Dyrektora instytucji gospodarki budżetowej powołuje i odwołuje
organ wykonujący funkcje organu założycielskiego.
2. Do zadań dyrektora instytucji gospodarki budżetowej należy:
1) zarządzanie instytucją gospodarki budżetowej;
2) reprezentowanie instytucji gospodarki budżetowej na zewnątrz;
3) przygotowanie i nadanie regulaminu organizacyjnego instytucji gospodarki
budżetowej;
4) przygotowanie projektu rocznego planu finansowego;
5) przygotowanie rocznego sprawozdania finansowego instytucji gospodarki
budżetowej;
6) przygotowanie rocznego sprawozdania z działalności instytucji gospodarki
budżetowej, którego zakres informacyjny określa art. 49 ust. 2 i 3 ustawy
z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351).
3. Projekt rocznego planu finansowego jest przekazywany organowi
wykonującemu funkcje organu założycielskiego, w trybie i terminach określonych
w przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej.

art. 28. więcej Art. 28. 1. Instytucja gospodarki budżetowej samodzielnie gospodaruje
mieniem, kierując się zasadą efektywności jego wykorzystania.
2. Na mienie instytucji gospodarki budżetowej mogą składać się:
1) przeniesione na własność nieruchomości;
2) mienie stanowiące wyposażenie przekazane przez organ wykonujący funkcje
organu założycielskiego w formie użyczenia;
3) mienie nabyte z własnych środków.
3. Instytucja gospodarki budżetowej w celu zaciągnięcia zobowiązania
przewyższającego 30% rocznych przychodów jest obowiązana uzyskać zgodę
organu wykonującego funkcje organu założycielskiego.
4. Instytucja gospodarki budżetowej może zbywać środki trwałe. Zbycie
(najem, dzierżawa, użyczenie) aktywów może nastąpić wyłącznie na zasadach
określonych przez organ wykonujący funkcje organu założycielskiego, z
uwzględnieniem przepisów o gospodarce nieruchomościami.
5. Wartość majątku instytucji gospodarki budżetowej odzwierciedla fundusz
instytucji gospodarki budżetowej.
6. Fundusz instytucji gospodarki budżetowej zwiększa się lub zmniejsza
o kwotę zmian wartości majątku będących skutkiem:
1) aktualizacji wyceny środków trwałych na podstawie odrębnych przepisów;
2) (uchylony)
3) łączenia i podziału instytucji gospodarki budżetowej na podstawie bilansów
zamknięcia dzielonych lub łączonych jednostek.
7. (uchylony)
8. Instytucja gospodarki budżetowej tworzy fundusz zapasowy z zysku netto
z przeznaczeniem na:
1) finansowanie inwestycji;
2) pokrycie straty netto.

art. 29. więcej Art. 29. 1. Państwowy fundusz celowy jest tworzony na podstawie odrębnej
ustawy.
2. Przychody państwowego funduszu celowego pochodzą ze środków
publicznych, a koszty są ponoszone na realizację wyodrębnionych zadań
państwowych.
3. Państwowy fundusz celowy nie posiada osobowości prawnej.
4. Państwowy fundusz celowy stanowi wyodrębniony rachunek bankowy,
którym dysponuje minister wskazany w ustawie tworzącej fundusz albo inny organ
wskazany w tej ustawie.
5. Do państwowych funduszy celowych nie zalicza się funduszy, których
jedynym źródłem przychodów, z wyłączeniem odsetek od rachunku bankowego
i darowizn, jest dotacja z budżetu państwa.
6. Podstawą gospodarki finansowej państwowego funduszu celowego jest
roczny plan finansowy.
7. Ze środków państwowego funduszu celowego mogą być udzielane
pożyczki jednostkom samorządu terytorialnego, jeżeli ustawa tworząca fundusz tak
stanowi.
8. Koszty państwowego funduszu celowego mogą być pokrywane tylko
w ramach posiadanych środków finansowych obejmujących bieżące przychody,
w tym dotacje z budżetu państwa i pozostałości środków z okresów poprzednich.
9. W planie finansowym państwowego funduszu celowego mogą być
dokonywane zmiany polegające na zwiększeniu prognozowanych przychodów
i odpowiednio kosztów.
10. Zmiany planu finansowego państwowego funduszu celowego nie mogą
powodować zwiększenia dotacji z budżetu państwa.
11. Jeżeli państwowy fundusz celowy posiada zobowiązania wymagalne,
w tym kredyty i pożyczki, zwiększenie przychodów w pierwszej kolejności
przeznacza się na ich spłatę.
12. Zmiany kwot przychodów i kosztów państwowego funduszu celowego
ujętych w planie finansowym dokonuje odpowiednio minister lub organ
dysponujący tym funduszem po uzyskaniu zgody Ministra Finansów i opinii
sejmowej komisji do spraw budżetu.

art. 30. więcej Art. 30. 1. Państwowe i samorządowe osoby prawne są tworzone na
podstawie odrębnych ustaw.
2. Podstawą gospodarki finansowej państwowych i samorządowych osób
prawnych jest plan finansowy.
3. Plany finansowe państwowych i samorządowych osób prawnych są
sporządzane zgodnie z ustawami o ich utworzeniu, z uwzględnieniem przepisów
niniejszej ustawy.
4. Projekty planów finansowych państwowych osób prawnych, o których
mowa w art. 9 pkt 14, są przekazywane Ministrowi Finansów w trybie i terminach
określonych w przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej.

art. 31. więcej Art. 31. Jednostki, o których mowa w art. 30 ust. 1, wyodrębniają w planach
finansowych:
1) przychody z prowadzonej działalności;
2) dotacje z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
3) koszty, w tym:
a) wynagrodzenia i składki od nich naliczane,
b) płatności odsetkowe wynikające z zaciągniętych zobowiązań,
c) zakup towarów i usług;
4) środki na wydatki majątkowe;
5) środki przyznane innym podmiotom;
6) stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku;
7) stan środków pieniężnych na początek i koniec roku.

art. 32. więcej Art. 32. Agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej,
dysponenci państwowych funduszy celowych oraz państwowe osoby prawne,
o których mowa w art. 9 pkt 14, sporządzają plany finansowe w układzie
zadaniowym na rok budżetowy i dwa kolejne lata.

art. 33. więcej Art. 33. 1. Gospodarka środkami publicznymi jest jawna.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do środków publicznych, których
pochodzenie lub przeznaczenie zostało uznane za informację niejawną na
podstawie odrębnych przepisów lub jeżeli wynika to z umów międzynarodowych.

art. 34. więcej Art. 34. 1. Zasada jawności gospodarowania środkami publicznymi jest
realizowana przez:
1) jawność debaty budżetowej w Sejmie i Senacie oraz debat budżetowych
w organach stanowiących jednostek samorządu terytorialnego;
2) jawność debaty nad sprawozdaniem z wykonania budżetu państwa w Sejmie
i debat nad sprawozdaniami z wykonania budżetów jednostek samorządu
terytorialnego;
3) podawanie do publicznej wiadomości:
a) kwot dotacji udzielanych z budżetu państwa i budżetów jednostek
samorządu terytorialnego,
b) kwot dotacji udzielanych przez państwowe fundusze celowe,
c) zbiorczych danych dotyczących finansów publicznych,
d) informacji o wykonaniu budżetu państwa za okresy miesięczne;
4) jawność debaty nad projektem uchwały w sprawie wieloletniej prognozy
finansowej jednostki samorządu terytorialnego;
5) podawanie do publicznej wiadomości przez jednostki sektora finansów
publicznych informacji dotyczących:
a) zakresu zadań lub usług wykonywanych lub świadczonych przez
jednostkę oraz wysokości środków publicznych przekazanych na ich
realizację,
b) zasad i warunków świadczenia usług dla podmiotów uprawnionych,
c) zasad odpłatności za świadczone usługi;
6) zapewnianie radnym danej jednostki samorządu terytorialnego dostępu do:
a) dowodów księgowych i dokumentów inwentaryzacyjnych –
z zachowaniem przepisów o rachunkowości oraz o ochronie danych
osobowych,
b) informacji o wynikach przeprowadzonych kontroli gospodarki
finansowej,
c) sprawozdania z wykonania planu audytu za rok poprzedni;
7) udostępnianie przez Narodowy Fundusz Zdrowia informacji o przychodach
i kosztach oraz o świadczeniodawcach realizujących świadczenia opieki
zdrowotnej, z którymi Fundusz zawarł umowy, o zakresie przedmiotowym
umów oraz o sposobie ustalania ceny za zamówione świadczenia;
8) udostępnianie przez jednostki sektora finansów publicznych wykazu
podmiotów spoza sektora finansów publicznych, którym ze środków
publicznych została udzielona dotacja, dofinansowanie realizacji zadania lub pożyczka, lub którym została umorzona należność wobec jednostki sektora finansów publicznych;
9) udostępnianie corocznych sprawozdań dotyczących finansów i działalności
jednostek organizacyjnych należących do sektora finansów publicznych;
10) podejmowanie, w głosowaniu jawnym i imiennym, uchwał organu
wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego dotyczących
gospodarowania środkami publicznymi;
11) podawanie do publicznej wiadomości treści planów działalności, sprawozdań
z wykonania planów działalności oraz oświadczeń o stanie kontroli
zarządczej, o których mowa w art. 70.
2. Minister Finansów podaje do publicznej wiadomości sprawozdanie
z wykonania ustawy budżetowej przyjęte przez Radę Ministrów.

art. 35. więcej Art. 35. Klauzule umowne dotyczące wyłączenia jawności ze względu na
tajemnicę przedsiębiorstwa w umowach zawieranych przez jednostki sektora
finansów publicznych lub inne podmioty, o ile wynikające z umowy zobowiązanie
jest realizowane lub przeznaczone do realizacji ze środków publicznych, uważa się
za niezastrzeżone, z wyłączeniem informacji technicznych, technologicznych,
organizacyjnych przedsiębiorstwa lub innych posiadających wartość gospodarczą,
w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, co do których
przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich w tajemnicy, lub
w przypadku gdy jednostka sektora finansów publicznych wykaże, że informacja
stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa z uwagi na to, że wymaga tego istotny interes
publiczny lub ważny interes państwa.

art. 36. więcej Art. 36. 1. Minister Finansów podaje do publicznej wiadomości zbiorcze
dane dotyczące:
1) ogółu operacji finansowych sektora finansów publicznych, obejmujące
w szczególności dochody i wydatki, przychody i rozchody, zobowiązania
i należności, gwarancje i poręczenia;
2) wykonania budżetu państwa za okresy miesięczne, w tym kwotę deficytu lub
nadwyżki.
2. Minister Finansów podaje do publicznej wiadomości w terminie, o którym
mowa w art. 38, informacje obejmujące wykaz udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji, wskazując osoby prawne i fizyczne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, których te poręczenia
i gwarancje dotyczą.
3. Dyrektor izby administracji skarbowej ogłasza w wojewódzkim dzienniku
urzędowym wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych
nieposiadających osobowości prawnej, którym umorzono zaległości podatkowe,
odsetki za zwłokę lub opłaty prolongacyjne w kwocie przewyższającej 5000 zł,
wraz ze wskazaniem wysokości umorzonych kwot i przyczyn umorzenia.
4. Podanie do publicznej wiadomości wykazu, o którym mowa w ust. 3, nie
narusza przepisów o tajemnicy skarbowej.
5. Organ wydający decyzje o umorzeniu niepodatkowych należności budżetu
państwa, o których mowa w art. 60, podaje informację kwartalną o udzielonych
umorzeniach do publicznej wiadomości na swojej stronie podmiotowej w
Biuletynie Informacji Publicznej do końca miesiąca następującego po zakończeniu
kwartału.
6. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, sposób ustalania
umorzonych kwot oraz termin ogłaszania wykazu, o którym mowa w ust. 3, a także
organy obowiązane do przekazywania dyrektorowi izby administracji skarbowej
danych umożliwiających sporządzenie tego wykazu i termin ich przekazywania,
uwzględniając rodzaje podmiotów, których informacje dotyczą.

art. 37. więcej Art. 37. 1. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego podaje do publicznej
wiadomości w terminie:
1) do końca miesiąca następującego po zakończeniu kwartału – kwartalną
informację o wykonaniu budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym
kwotę deficytu albo nadwyżki, oraz o udzielonych umorzeniach
niepodatkowych należności budżetowych, o których mowa w art. 60;
2) o którym mowa w art. 38 – informację obejmującą:
a) dane dotyczące wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego
w poprzednim roku budżetowym, w tym kwotę deficytu albo nadwyżki,
b) kwotę wykorzystanych środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2,
c) kwotę zobowiązań, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 4,
d) kwoty dotacji otrzymanych z budżetów jednostek samorządu
terytorialnego oraz kwoty dotacji udzielonych innym jednostkom
samorządu terytorialnego,
e) wykaz udzielonych poręczeń i gwarancji, z wymienieniem podmiotów,
których gwarancje i poręczenia dotyczą,
f) wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych
nieposiadających osobowości prawnej, którym w zakresie podatków lub
opłat udzielono ulg, odroczeń, umorzeń lub rozłożono spłatę na raty
w kwocie przewyższającej łącznie 500 zł, wraz ze wskazaniem
wysokości umorzonych kwot i przyczyn umorzenia,
g) wykaz osób prawnych i fizycznych oraz jednostek organizacyjnych
nieposiadających osobowości prawnej, którym udzielono pomocy
publicznej.
2. Podanie do publicznej wiadomości wykazu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2
lit. f, nie narusza przepisów o tajemnicy skarbowej.

art. 38. więcej Art. 38. Minister Finansów ogłasza, w terminie do dnia 31 maja roku
następnego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski”:
1) kwotę i relację do produktu krajowego brutto:
a) państwowego długu publicznego,
b) długu Skarbu Państwa,
c) niewymagalnych zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych
przez Skarb Państwa,
2) kwotę niewymagalnych zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji
udzielonych przez jednostki sektora finansów publicznych
– według stanu na koniec roku budżetowego.

Art. 38a. Minister Finansów ogłasza, w terminie do dnia 31 maja roku
następnego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski”:
1) kwotę ustaloną w wyniku przeliczenia kwoty państwowego długu
publicznego, ogłoszonej zgodnie z art. 38, na walutę polską z zastosowaniem
dla zobowiązań wyrażonych w walutach obcych średniej arytmetycznej średnich kursów każdej z walut obcych ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski i obowiązujących w dni robocze roku budżetowego, za który ogłaszana jest relacja, o której mowa w art. 38 pkt 1 lit. a,
2) kwotę wolnych środków służących finansowaniu potrzeb pożyczkowych
budżetu państwa w kolejnym roku budżetowym,
3) kwotę obliczoną jako różnica kwoty, o której mowa w pkt 1, oraz kwoty,
o której mowa w pkt 2,
4) relację kwoty, o której mowa w pkt 3, do produktu krajowego brutto
– według stanu na koniec roku budżetowego.

Art. 38b. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza, w formie
komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor
Polski”, w terminie do dnia 16 kwietnia:
1) wynik nominalny sektora instytucji rządowych i samorządowych podawany
do wiadomości publicznej zgodnie z art. 7 rozporządzenia Rady (WE)
nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie
procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską, zwany dalej „wynikiem
nominalnym”, za ostatnie cztery lata;
2) łączną dynamikę wartości produktu krajowego brutto w cenach stałych za
ostatnie sześć lat.

Art. 38c. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza, w formie
komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor
Polski”, w terminie do dnia 16 kwietnia, wysokość kosztów reformy emerytalnej
wskazanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
nr 1175/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. zmieniającym rozporządzenie Rady (WE)
nr 1466/97 w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru
i koordynacji polityk gospodarczych (Dz. Urz. UE L 306 z 23.11.2011, s. 12) za
ostatnie cztery lata.

art. 39. więcej Art. 39. 1. Dochody publiczne, wydatki publiczne i przychody, o których
mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, oraz środki, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3,
klasyfikuje się, z zastrzeżeniem ust. 2, według:
1) działów i rozdziałów – określających rodzaj działalności;
2) paragrafów – określających rodzaj dochodu, przychodu lub wydatku oraz
środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3.
2. (uchylony)
3. Przychody, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, oraz rozchody, o których
mowa w art. 6 ust. 2, klasyfikuje się według paragrafów określających źródło
przychodu lub rodzaj rozchodu.
4. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółową klasyfikację dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów
oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, z uwzględnieniem
Polskiej Klasyfikacji Działalności.
2) (uchylony)
5. Minister Finansów może określić w rozporządzeniu, o którym mowa
w ust. 4 pkt 1, klasyfikację wydatków o większej szczegółowości niż określona
w ust. 1 dla zadań z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego,
z uwzględnieniem specyfiki jednostek realizujących zadania z tego zakresu.

art. 40. więcej Art. 40. 1. Jednostki sektora finansów publicznych prowadzą rachunkowość
zgodnie z przepisami o rachunkowości, z uwzględnieniem zasad określonych
w niniejszej ustawie.
2. Plany kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu
terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych,
państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych
mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej powinny
uwzględniać, że:
1) dochody i wydatki ujmuje się w terminie ich zapłaty, niezależnie od rocznego
budżetu, którego dotyczą;
2) ujmuje się również wszystkie etapy rozliczeń poprzedzające płatność
dochodów i wydatków, a w zakresie wydatków i kosztów – także
zaangażowanie środków;
3) odsetki od nieterminowych płatności nalicza się i ewidencjonuje nie później
niż na koniec każdego kwartału;
4) wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych
dokonuje się nie później niż na koniec kwartału.
3. Szczególne zasady rachunkowości dla jednostek, o których mowa w ust. 2,
dotyczą:
1) ewidencji wykonania budżetu;
2) ewidencji wykonania budżetu w układzie zadaniowym;
3) ewidencji aktywów trwałych stanowiących własność Skarbu Państwa lub
jednostek samorządu terytorialnego;
4) wyceny poszczególnych składników aktywów i pasywów;
5) sporządzania sprawozdań finansowych oraz odbiorców tych sprawozdań.
4. Minister Finansów określi:
1) w drodze rozporządzeń:
a) szczególne zasady rachunkowości, o których mowa w ust. 3, oraz plany
kont, o których mowa w ust. 2,
b) zasady rachunkowości oraz plany kont dla organów podatkowych
jednostek samorządu terytorialnego,
2) w drodze zarządzenia – zasady rachunkowości oraz plany kont dla organów
podatkowych podległych Ministrowi Finansów, w zakresie poboru
i rozliczenia podatków, opłat, wpłat z zysku przedsiębiorstw państwowych,
jednoosobowych spółek Skarbu Państwa oraz banków państwowych, a także
innych niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru,
ustalania lub określania są uprawnione organy podatkowe
– uwzględniając potrzebę zapewnienia przejrzystości planów kont oraz charakter
działalności prowadzonej przez te jednostki.

art. 41. więcej Art. 41. 1. Jednostki sektora finansów publicznych sporządzają sprawozdania
z wykonania procesów, o których mowa w art. 3.
2. Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego, określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania sprawozdań:
a) z wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
b) z wykonania planów finansowych jednostek budżetowych,
c) z dochodów i wydatków na rachunkach, o których mowa w art. 163
i art. 223,
d) z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów
budżetowych,
e) z wykonania planów finansowych agencji wykonawczych,
f) z wykonania planów finansowych instytucji gospodarki budżetowej,
g) z wykonania planów finansowych państwowych funduszy celowych,
h) o stanie środków finansowych na rachunkach bankowych jednostek
samorządu terytorialnego,
i) z wykonania planów finansowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
j) (uchylona)
2) jednostki obowiązane do sporządzania poszczególnych sprawozdań,
o których mowa w pkt 1, oraz odbiorców tych sprawozdań;
3) rodzaje i zasady sporządzania sprawozdań w zakresie zobowiązań
wynikających z umów o partnerstwie publiczno-prywatnym zawieranych na
podstawie odrębnych ustaw przez podmioty sektora finansów publicznych.
3. Minister Finansów może, w drodze rozporządzenia, określić wykaz zadań
budżetowych grupujących wydatki według celów, a także szczegółowy sposób
i terminy sporządzania przez dysponentów materiałów do informacji, o których
mowa w art. 182 ust. 6, uwzględniając właściwość podmiotów i dysponentów
realizujących zadania budżetowe oraz zakres przedmiotowy tych zadań.
4. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje, formy,
terminy i sposoby sporządzania przez państwowe jednostki budżetowe,
dysponentów państwowych funduszy celowych, agencje wykonawcze, instytucje
gospodarki budżetowej oraz państwowe osoby prawne, o których mowa w art. 9
pkt 14, sprawozdań z wykonania planów finansowych w układzie zadaniowym.
5. Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego, określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje, formy, terminy i sposoby sporządzania przez jednostki sektora
finansów publicznych sprawozdań w zakresie ogółu operacji finansowych,
w szczególności w zakresie należności i zobowiązań, w tym państwowego
długu publicznego oraz udzielonych poręczeń i gwarancji;
2) odbiorców sprawozdań, o których mowa w pkt 1.
6. Minister Finansów, wydając rozporządzenia, o których mowa w ust. 2, 4
i 5, uwzględni konieczność określenia wzorów formularzy sprawozdań i stopnia
szczegółowości danych umożliwiających podanie do publicznej wiadomości informacji, o których mowa w art. 36 ust. 1 oraz w art. 38 pkt 1, a także sporządzenie informacji z wykonania budżetu państwa.
7. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego gromadzi i przetwarza dane oraz
sporządza zbiorcze sprawozdania w zakresie sprawozdań określonych
w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 5.

art. 42. więcej Art. 42. 1. Sposób gromadzenia środków publicznych z poszczególnych
tytułów określają odrębne ustawy.
2. Środki publiczne pochodzące z poszczególnych tytułów nie mogą być
przeznaczane na finansowanie imiennie wymienionych wydatków, chyba że
odrębna ustawa stanowi inaczej.
3. Ograniczenia wynikającego z ust. 2 nie stosuje się do:
1) wydatków finansowanych z kredytów udzielonych przez międzynarodowe
instytucje finansowe, o ile umowa tak stanowi;
2) wydatków finansowanych ze środków europejskich;
3) wydatków finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5
i 6.
4. Ograniczenia wynikającego z ust. 2 nie stosuje się również do kosztów
ponoszonych przez jednostki prowadzące działalność gospodarczą, agencje
wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej oraz inne państwowe osoby
prawne i samorządowe zakłady budżetowe.
5. Jednostki sektora finansów publicznych są obowiązane do ustalania
przypadających im należności pieniężnych, w tym mających charakter
cywilnoprawny, oraz terminowego podejmowania w stosunku do zobowiązanych
czynności zmierzających do wykonania zobowiązania.
6. Jednostki sektora finansów publicznych mogą odstąpić od podejmowania
w stosunku do zobowiązanego czynności zmierzających do wykonania
zobowiązania, jeżeli zachodzą przesłanki odstąpienia przez te jednostki od
czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych zgodnie
z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

art. 43. więcej Art. 43. Prawo realizacji zadań finansowanych ze środków publicznych
przysługuje ogółowi podmiotów, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej.

art. 44. więcej Art. 44. 1. Wydatki publiczne mogą być ponoszone na cele i w wysokościach
ustalonych w:
1) ustawie budżetowej;
2) uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego;
3) planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych.
2. Jednostki sektora finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie
z przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów wydatków.
3. Wydatki publiczne powinny być dokonywane:
1) w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad:
a) uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów,
b) optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych
celów;
2) w sposób umożliwiający terminową realizację zadań;
3) w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych
zobowiązań.
4. Jednostki sektora finansów publicznych zawierają umowy, których
przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane, na zasadach określonych
w przepisach o zamówieniach publicznych, o ile odrębne przepisy nie stanowią
inaczej.

art. 45. więcej Art. 45. Ze środków publicznych nie można tworzyć fundacji na podstawie
ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 1491).

art. 46. więcej Art. 46. 1. Jednostki sektora finansów publicznych mogą zaciągać
zobowiązania do sfinansowania w danym roku do wysokości wynikającej z planu
wydatków lub kosztów jednostki, pomniejszonej o wydatki na wynagrodzenia
i uposażenia, składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy, inne składki
i opłaty obligatoryjne oraz płatności wynikające z zobowiązań zaciągniętych
w latach poprzednich, z zastrzeżeniem art. 136 ust. 4 i art. 153.
2. Dysponent części budżetowej lub zarząd jednostki samorządu
terytorialnego może ustalić dla podległych lub nadzorowanych jednostek
dodatkowe ograniczenia zaciągania zobowiązań lub dokonywania wydatków.

art. 47. więcej Art. 47. Podmiot wnioskujący o przyznanie środków publicznych na
realizację wyodrębnionego zadania powinien przedstawić ofertę wykonania
zadania zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, gwarantującą wykonanie
zadania w sposób efektywny, oszczędny i terminowy.

art. 48. więcej Art. 48. 1. Jednostki sektora finansów publicznych, o których mowa w art. 9
pkt 2, 8 i 11, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, dla których
podmiotem tworzącym jest jednostka samorządu terytorialnego, samorządowe
instytucje kultury oraz samorządowe osoby prawne, o których mowa w art. 9
pkt 14, z wyłączeniem wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki
wodnej, mogą dokonywać lokat wolnych środków, z wyjątkiem środków
pochodzących z dotacji z budżetu:
1) w skarbowych papierach wartościowych;
2) w obligacjach emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego;
3) na rachunkach bankowych w bankach mających siedzibę na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej;
4) w formie depozytu u Ministra Finansów.
1a. Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, dla których
podmiotem tworzącym jest jednostka samorządu terytorialnego, samorządowe
instytucje kultury oraz samorządowe osoby prawne, o których mowa w art. 9
pkt 14, z wyłączeniem wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki
wodnej, mogą dokonywać lokat wolnych środków, z wyjątkiem środków
pochodzących z dotacji z budżetu, także w formie depozytu u jednostki samorządu
terytorialnego.
1b. Jednostki sektora finansów publicznych, o których mowa w art. 9 pkt 11,
mogą dokonywać lokat wolnych środków w sposób, o którym mowa w ust. 1 pkt
3, na okres nie dłuższy niż 3 dni. Ograniczenie w zakresie terminu lokowania, o
którym mowa w zdaniu pierwszym, nie dotyczy środków w walutach obcych.
2. Jednostki sektora finansów publicznych, o których mowa w art. 9 pkt 5, 6,
9 i 12, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, dla których podmiotem
tworzącym jest minister, centralny organ administracji rządowej, wojewoda lub
uczelnia medyczna, państwowe instytucje kultury, państwowe osoby prawne,
o których mowa w art. 9 pkt 14, oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej dokonują lokat wolnych środków, z wyjątkiem środków pochodzących z dotacji z budżetu, w formie depozytu u Ministra Finansów.
3. Obowiązek określony w ust. 2 obejmuje wolne środki jednostki sektora
finansów publicznych znajdujące się w jej dyspozycji, które nie są wydatkowane
w określonym dniu na wykonywanie zadań oraz funkcjonowanie danej jednostki.
4. Wolne środki, o których mowa w ust. 3, nie obejmują środków w walutach
obcych. Środki te mogą być lokowane w sposób, o którym mowa w ust. 1 pkt 3.
5. Wolne środki agencji płatniczych będące środkami, o których mowa
w art. 208 ust. 2, oraz środki przeznaczone na współfinansowanie realizacji zadań
finansowanych z udziałem tych środków nie są objęte obowiązkiem lokowania
w formie depozytu u Ministra Finansów. Środki te mogą być lokowane w sposób
określony w ust. 1.

art. 49. więcej Art. 49. 1. Jednostki sektora finansów publicznych, z wyłączeniem jednostek,
o których mowa w art. 9 pkt 2, nie mogą posiadać, obejmować lub nabywać
udziałów lub akcji w spółkach ani nabywać obligacji emitowanych przez podmioty
inne niż Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, a także udziałów
w spółdzielniach, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Minister właściwy do spraw aktywów państwowych przejmuje od
jednostek sektora finansów publicznych, z wyłączeniem jednostek, o których
mowa w art. 9 pkt 2, akcje i udziały w spółkach oraz obligacje wyemitowane przez
podmioty inne niż Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego oraz
wykonuje wynikające z nich uprawnienia Skarbu Państwa.

art. 50. więcej Art. 50. 1. Przyjmowane przez Radę Ministrów projekty ustaw oraz akty
prawne, których skutkiem finansowym może być zwiększenie wydatków lub
zmniejszenie dochodów jednostek sektora finansów publicznych w stosunku do
wielkości wynikających z obowiązujących przepisów, zawierają w uzasadnieniu:
1) określenie wysokości tych skutków;
2) wskazanie źródeł ich sfinansowania;
3) opis celów nowych zadań i mierników określających stopień realizacji celów.
1a. W przyjmowanych przez Radę Ministrów projektach ustaw, których
skutkiem finansowym może być zmiana poziomu wydatków jednostek sektora
finansów publicznych w stosunku do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów, określa się w treści projektu maksymalny limit tych wydatków wyrażony kwotowo, na okres 10 lat budżetowych wykonywania ustawy, oddzielnie
dla każdego roku, poczynając od pierwszego roku planowanego wejścia w życie
ustawy, w podziale na:
1) budżet państwa;
2) jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne;
3) pozostałe jednostki sektora finansów publicznych.
1b. W przypadku projektów ustaw, które przewidują obowiązywanie
przepisów w okresie krótszym niż 10 lat budżetowych, maksymalne limity
wydatków, o których mowa w ust. 1a, określa się na ten okres. Przepisu ust. 1c nie
stosuje się.
1c. Rada Ministrów przedstawia Sejmowi, trzy lata przed upływem okresu,
o którym mowa w ust. 1a, projekt zmiany ustawy określającej maksymalne limity
wydatków jednostek sektora finansów publicznych, wyrażone kwotowo, na
kolejnych 10 lat budżetowych wykonywania ustawy. Przepisy ust. 1 i 1a stosuje się
odpowiednio.
2. Projekt ustawy skutkującej zmianą poziomu dochodów lub wydatków
jednostek samorządu terytorialnego wymaga określenia wysokości skutków tych
zmian, wskazania źródeł ich sfinansowania oraz zaopiniowania przez Komisję
Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego.
3. Rada Ministrów, przekazując do Sejmu projekt ustawy, o którym mowa
w ust. 2, dołącza opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
4. Projekt ustawy, o którym mowa w ust. 1a, zawiera mechanizmy
korygujące, mające zastosowanie w przypadku przekroczenia lub zagrożenia
przekroczenia przyjętego na dany rok budżetowy maksymalnego limitu wydatków,
polegające na:
1) limitowaniu liczby udzielanych świadczeń w zależności od środków
przeznaczonych na ten cel w ustawie budżetowej lub
2) uzależnieniu wypłat od kryterium dochodowego lub majątkowego albo
zmianie kryterium dochodowego lub majątkowego uprawniającego do
nabycia świadczeń finansowanych ze środków publicznych, lub
3) zmianie kosztów realizacji zadań publicznych wykonywanych na rzecz
obywateli.
5. W projekcie ustawy, o której mowa w ust. 1a, określa się właściwy organ,
który monitoruje wykorzystanie limitu wydatków na wykonywanie zadania
publicznego przez jednostki sektora finansów publicznych oraz odpowiada za
wdrożenie mechanizmów korygujących.
6. Przepisów ust. 1a–1c, 4 i 5 nie stosuje się do przyjmowanego przez Radę
Ministrów projektu ustawy, której skutkiem może być zwiększenie, w stosunku do
wielkości wynikających z obowiązujących przepisów, następujących wydatków
budżetu państwa:
1) na obsługę długu publicznego;
2) środków własnych Unii Europejskiej oraz obligatoryjnych składek
wpłacanych do organizacji międzynarodowych;
3) na realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których
mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, w tym wydatków budżetu środków
europejskich;
4) wypłat i obsługi świadczeń rodzinnych, rodzicielskich świadczeń
uzupełniających, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, świadczenia
wychowawczego, dodatku wychowawczego, o którym mowa w przepisach o
wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, oraz finansowania składek
na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osoby pobierające świadczenie
pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy;
5) składek na ubezpieczenie społeczne za osoby przebywające na urlopach
wychowawczych i macierzyńskich oraz za osoby niepełnosprawne;
6) świadczeń emerytalno-rentowych funkcjonariuszy i uprawnionych członków
ich rodzin oraz uposażeń sędziów i prokuratorów w stanie spoczynku;
7) dotacji dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Emerytur
Pomostowych i Funduszu Emerytalno-Rentowego Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego na sfinansowanie wypłat świadczeń
emerytalno-rentowych gwarantowanych przez państwo;
7a) dotacji celowej dla Funduszu Solidarnościowego na dofinansowanie
świadczenia uzupełniającego, kosztów obsługi wypłaty tego świadczenia,
kosztów obsługi wniosku o świadczenie uzupełniające oraz kosztów
świadczeń zdrowotnych związanych z wydawaniem orzeczeń dla osób
niezdolnych do samodzielnej egzystencji, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz. U. poz. 1622);
8) wydatków obronnych w części budżetu państwa „obrona narodowa” oraz
w dziale „obrona narodowa” w innych częściach budżetu państwa.
7. Wejście w życie przepisów wykonawczych nie może skutkować zmianą
limitu wydatków jednostek sektora finansów publicznych określonego w ustawie,
na podstawie której wydawane są przepisy wykonawcze.
8. Przepisów ust. 1a–1c, 4, 5 oraz ust. 7 nie stosuje się w przypadku
wprowadzenia:
1) stanu wojennego;
2) stanu wyjątkowego na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
3) stanu klęski żywiołowej na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 50a. Minister Finansów publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej
wytyczne zapewniające stosowanie jednolitych wskaźników
makroekonomicznych, które będą stanowić podstawę oszacowywania skutków
finansowych projektowanej ustawy, w szczególności jednolitego określania
maksymalnego limitu wydatków jednostek sektora finansów publicznych na dane
zadanie, wyrażonego kwotowo, na okres 10 lat budżetowych wykonywania tej
ustawy.

art. 51. więcej Art. 51. 1. Zamieszczenie w budżecie państwa dochodów z określonych
źródeł lub wydatków na określone cele nie stanowi podstawy roszczeń ani
zobowiązań państwa wobec osób trzecich, ani roszczeń tych osób wobec państwa.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do:
1) jednostek samorządu terytorialnego;
2) pozostałych jednostek sektora finansów publicznych.

art. 52. więcej Art. 52. 1. Ujęte w budżecie państwa, budżetach jednostek samorządu
terytorialnego i planach finansowych jednostek budżetowych:
1) dochody oraz przychody – stanowią prognozy ich wielkości;
2) wydatki oraz łączne rozchody – stanowią nieprzekraczalny limit.
1a. Do rozchodów z tytułu zobowiązań finansowych zaciąganych
i spłacanych przez Ministra Finansów, działającego w imieniu Skarbu Państwa,
w tym samym roku budżetowym oraz do operacji finansowych dokonywanych pomiędzy rachunkami Ministra Finansów nie stosuje się przepisu ust. 1 pkt 2 w zakresie limitu rozchodów.
1b. Do rozchodów z tytułu zobowiązań finansowych zaciąganych
i spłacanych przez jednostki samorządu terytorialnego w tym samym roku
budżetowym w związku z przyjmowaniem depozytów, o których mowa w art. 48
ust. 1a, nie stosuje się przepisu ust. 1 pkt 2 w zakresie limitu rozchodów.
2. Ujęte w rocznych planach finansowych jednostek sektora finansów
publicznych:
1) przychody – stanowią prognozy ich wielkości;
2) koszty – mogą ulec zwiększeniu, jeżeli:
a) zrealizowano przychody wyższe od prognozowanych,
b) zwiększenie kosztów nie spowoduje zwiększenia dotacji z budżetu lub
zwiększenia planowanego stanu zobowiązań.
3. Zmiany w zakresie przychodów i kosztów, o których mowa w ust. 2,
wymagają dokonania zmian w rocznym planie finansowym.

art. 53. więcej Art. 53. 1. Kierownik jednostki sektora finansów publicznych, zwany dalej
„kierownikiem jednostki”, jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej tej
jednostki, z zastrzeżeniem ust. 5.
2. Kierownik jednostki może powierzyć określone obowiązki w zakresie
gospodarki finansowej pracownikom jednostki. Przyjęcie obowiązków przez te
osoby powinno być potwierdzone dokumentem w formie odrębnego imiennego
upoważnienia albo wskazania w regulaminie organizacyjnym tej jednostki.
3. Minister właściwy do spraw zagranicznych może, w drodze zarządzenia,
powierzyć określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej jednostki
podległej temu ministrowi, mającej siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej
Polskiej, kierownikowi innej jednostki podległej temu ministrowi. Przepis
ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Kierownik jednostki, któremu powierzono zgodnie z ust. 3 określone
obowiązki w zakresie gospodarki finansowej innej jednostki, jest odpowiedzialny
za gospodarkę finansową tej jednostki w zakresie powierzonych obowiązków.
5. Kierownik jednostki obsługującej, o której mowa w art. 10b ust. 1 ustawy
z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506), art. 6b
ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 511) albo art. 8d ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 512), jest odpowiedzialny za gospodarkę
finansową oraz rachunkowość i sprawozdawczość jednostki obsługiwanej, o której
mowa w art. 10a pkt 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym,
art. 6a pkt 1 i 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym albo
art. 8c pkt 1 i 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa
w zakresie obowiązków powierzonych uchwałą, o której mowa w art. 10b ust. 2
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, art. 6b ust. 2 ustawy z dnia
5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym i art. 8d ust. 2 ustawy z dnia
5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa albo porozumieniem, o którym
mowa w art. 10b ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym,
art. 6b ust. 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym i art. 8d
ust. 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa. Przepis ust. 2
stosuje się odpowiednio.

art. 54. więcej Art. 54. 1. Głównym księgowym jednostki sektora finansów publicznych,
zwanym dalej „głównym księgowym”, jest pracownik, któremu kierownik
jednostki powierza obowiązki i odpowiedzialność w zakresie:
1) prowadzenia rachunkowości jednostki;
2) wykonywania dyspozycji środkami pieniężnymi;
3) dokonywania wstępnej kontroli:
a) zgodności operacji gospodarczych i finansowych z planem finansowym,
b) kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji
gospodarczych i finansowych.
2. Głównym księgowym, z zastrzeżeniem ust. 9, może być osoba, która:
1) ma obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji
Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia
o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym, chyba że odrębne ustawy uzależniają zatrudnienie
w jednostce sektora finansów publicznych od posiadania obywatelstwa
polskiego;
2) ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw
publicznych;
3) nie była prawomocnie skazana za przestępstwo przeciwko mieniu, przeciwko
obrotowi gospodarczemu, przeciwko działalności instytucji państwowych
oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wiarygodności dokumentów lub za
przestępstwo skarbowe;
4) posiada znajomość języka polskiego w mowie i piśmie w zakresie
koniecznym do wykonywania obowiązków głównego księgowego;
5) spełnia jeden z poniższych warunków:
a) ukończyła ekonomiczne jednolite studia magisterskie, ekonomiczne
wyższe studia zawodowe, uzupełniające ekonomiczne studia
magisterskie lub ekonomiczne studia podyplomowe i posiada co
najmniej 3-letnią praktykę w księgowości,
b) ukończyła średnią, policealną lub pomaturalną szkołę ekonomiczną
i posiada co najmniej 6-letnią praktykę w księgowości,
c) jest wpisana do rejestru biegłych rewidentów na podstawie odrębnych
przepisów,
d) posiada certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia
ksiąg rachunkowych albo świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do
usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, wydane na podstawie
odrębnych przepisów.
2a. Jeżeli w ramach wspólnej obsługi, o której mowa w art. 10a ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, art. 6a ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r.
o samorządzie powiatowym i art. 8c ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r.
o samorządzie województwa, jednostka obsługująca zaliczana do sektora finansów
publicznych zapewnia realizację zadań głównego księgowego jednostki sektora
finansów publicznych przez osobę spełniającą wymogi, o których mowa w ust. 2,
w jednostce obsługiwanej nie zatrudnia się głównego księgowego.
3. Dowodem dokonania przez głównego księgowego wstępnej kontroli,
o której mowa w ust. 1 pkt 3, jest jego podpis złożony na dokumentach
dotyczących danej operacji. Złożenie podpisu przez głównego księgowego na
dokumencie, obok podpisu pracownika właściwego rzeczowo, oznacza, że:
1) nie zgłasza zastrzeżeń do przedstawionej przez właściwych rzeczowo
pracowników oceny prawidłowości tej operacji i jej zgodności z prawem;
2) nie zgłasza zastrzeżeń do kompletności oraz formalno-rachunkowej
rzetelności i prawidłowości dokumentów dotyczących tej operacji;
3) zobowiązania wynikające z operacji mieszczą się w planie finansowym
jednostki.
4. Główny księgowy, w razie ujawnienia nieprawidłowości w zakresie
określonym w ust. 3, zwraca dokument właściwemu rzeczowo pracownikowi,
a w razie nieusunięcia nieprawidłowości odmawia jego podpisania.
5. O odmowie podpisania dokumentu i jej przyczynach główny księgowy
zawiadamia pisemnie kierownika jednostki. Kierownik jednostki może wstrzymać
realizację zakwestionowanej operacji albo wydać w formie pisemnej polecenie jej
realizacji.
6. Jeżeli kierownik jednostki wyda polecenie realizacji zakwestionowanej
operacji, niezwłocznie zawiadamia o tym w formie pisemnej dysponenta części
budżetowej, a w przypadku jednostki samorządu terytorialnego i jednostek
wymienionych w art. 9 pkt 3, 4, 10, 13 i 14, dla których organem założycielskim
jest jednostka samorządu terytorialnego – zarząd jednostki samorządu
terytorialnego, uzasadniając realizację zakwestionowanej operacji. W przypadku
gdy polecenie wyda wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta lub marszałek
województwa, zawiadamia on organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego oraz właściwą regionalną izbę obrachunkową.
7. W celu realizacji swoich zadań główny księgowy ma prawo:
1) żądać od kierowników innych komórek organizacyjnych jednostki udzielania
w formie ustnej lub pisemnej niezbędnych informacji i wyjaśnień, jak również
udostępnienia do wglądu dokumentów i wyliczeń będących źródłem tych
informacji i wyjaśnień;
2) wnioskować do kierownika jednostki o określenie trybu, zgodnie z którym
mają być wykonywane przez inne komórki organizacyjne jednostki prace
niezbędne do zapewnienia prawidłowości gospodarki finansowej oraz
ewidencji księgowej, kalkulacji kosztów i sprawozdawczości finansowej.
8. Przepisy dotyczące głównego księgowego stosuje się odpowiednio do
głównego księgowego budżetu państwa, głównego księgowego części budżetowej
oraz skarbnika (głównego księgowego budżetu jednostki samorządu
terytorialnego).
9. Głównym księgowym placówki zagranicznej podległej ministrowi
właściwemu do spraw zagranicznych może być osoba, która spełnia wymagania
określone w ust. 2 pkt 1–4, posiada wykształcenie średnie lub średnie branżowe
oraz ukończyła z wynikiem pozytywnym kurs administracyjno-finansowy
organizowany przez urząd obsługujący ministra właściwego do spraw
zagranicznych.
10. Przepisy ust. 4–7 stosuje się odpowiednio do kierownika jednostki
obsługującej.

Art. 54a. 1. Jednostka sektora finansów publicznych może zawrzeć ugodę w
sprawie spornej należności cywilnoprawnej w przypadku dokonania oceny, że
skutki ugody są dla tej jednostki lub odpowiednio Skarbu Państwa albo budżetu
jednostki samorządu terytorialnego korzystniejsze niż prawdopodobny wynik
postępowania sądowego albo arbitrażowego.
2. Ocena skutków ugody nastąpi, w formie pisemnej, z uwzględnieniem
okoliczności sprawy, w szczególności zasadności spornych żądań, możliwości ich
zaspokojenia i przewidywanego czasu trwania oraz kosztów postępowania
sądowego albo arbitrażowego.

art. 55. więcej Art. 55. Należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny,
przypadające organom administracji rządowej, państwowym jednostkom
budżetowym i państwowym funduszom celowym, mogą być umarzane w całości
albo w części lub ich spłata może być odraczana lub rozkładana na raty.

art. 56. więcej Art. 56. 1. Należności, o których mowa w art. 55, mogą być z urzędu
umarzane w całości, jeżeli:
1) osoba fizyczna – zmarła, nie pozostawiając żadnego majątku albo pozostawiła
majątek niepodlegający egzekucji na podstawie odrębnych przepisów, albo
pozostawiła przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna
wartość nie przekracza kwoty 6000 zł;
2) osoba prawna – została wykreślona z właściwego rejestru osób prawnych przy
jednoczesnym braku majątku, z którego można by egzekwować należność,
a odpowiedzialność z tytułu należności nie przechodzi z mocy prawa na
osoby trzecie;
3) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie
uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności
lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne;
4) jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej uległa
likwidacji;
5) zachodzi interes publiczny.
2. W przypadku gdy oprócz dłużnika głównego są zobowiązane inne osoby,
należności, o których mowa w ust. 1, mogą zostać umorzone tylko wtedy, gdy
warunki umarzania są spełnione wobec wszystkich zobowiązanych.

art. 57. więcej Art. 57. Na wniosek dłużnika:
1) należności mogą być umarzane w całości – w przypadkach uzasadnionych
ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym;
2) należności mogą być umarzane w części, terminy spłaty całości albo części
należności mogą zostać odroczone lub płatność całości albo części należności
może zostać rozłożona na raty – w przypadkach uzasadnionych względami
społecznymi lub gospodarczymi, w szczególności możliwościami płatniczymi
dłużnika.

Art. 57a. 1. Należności zasądzone na rzecz Skarbu Państwa tytułem zwrotu
kosztów zastępstwa procesowego podlegają umorzeniu na wniosek dłużnika, jeżeli
zasądzono je w postępowaniu, którego celem było zapobieżenie naruszeniu
Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w
Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. poz. 284, z późn. zm.) lub
Protokołów dodatkowych do tej Konwencji lub uchylenie skutków tego naruszenia,
lub uzyskanie zadośćuczynienia lub odszkodowania za to naruszenie w krajowym
systemie prawnym, oraz w zakresie, w jakim z orzeczenia Europejskiego
Trybunału Praw Człowieka wynika, że w postępowaniu tym naruszono wobec
dłużnika tę Konwencję lub Protokoły dodatkowe do tej Konwencji.
2. Na wniosek dłużnika umorzeniu podlegają również należności Skarbu
Państwa z tytułu zwrotu kosztów postępowań prowadzonych w związku z
dochodzeniem należności, o których mowa w ust. 1.

art. 58. więcej Art. 58. 1. Do umarzania, odraczania terminów lub rozkładania na raty spłat
należności, o których mowa w art. 55, są uprawnieni:
1) minister właściwy do spraw aktywów państwowych – w odniesieniu do
należności Skarbu Państwa wynikających ze stosunków prawnych, w zakresie
których jest on właściwy;
1a) wojewoda – w odniesieniu do należności Skarbu Państwa wynikających z
realizowanych przez wojewodę zadań z zakresu wykonywania uprawnień
przysługujących Skarbowi Państwa;
2) kierownik państwowej jednostki budżetowej – w odniesieniu do pozostałych
należności przypadających tej jednostce budżetowej, jeżeli wartość należności
głównej nie przekracza kwoty 40 000 zł;
3) dysponent państwowego funduszu celowego – w odniesieniu do należności
tego funduszu;
4) dysponent części budżetowej – w pozostałych przypadkach.
2. Umorzenie należności oraz odroczenie terminu spłaty całości lub części
należności albo rozłożenie płatności całości lub części należności na raty następuje,
w formie pisemnej, na podstawie przepisów prawa cywilnego.
3. W przypadkach, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, umorzenie
należności następuje w formie jednostronnego oświadczenia woli.
3a. W przypadku, o którym mowa w art. 56 ust. 1 pkt 3, umorzenie należności
może nastąpić w formie jednostronnego oświadczenia woli, wówczas gdy
uzyskanie oświadczenia woli dłużnika jest niemożliwe albo znacznie utrudnione.
4. Przepisy ust. 1–3a oraz art. 55–57 stosuje się odpowiednio do umarzania,
odraczania lub rozkładania na raty spłat odsetek od tych należności oraz do
umarzania, odraczania lub rozkładania na raty spłaty innych należności ubocznych.
5. Przepisów ust. 1–4 oraz art. 55–57 nie stosuje się do należności, w
przypadku których odrębne przepisy regulują umarzanie, odraczanie terminów
spłaty lub rozkładanie na raty spłaty tych należności.
6. Dysponent części budżetowej lub dysponent państwowego funduszu
celowego może wyrazić zgodę na niedochodzenie należności budżetu państwa
o charakterze cywilnoprawnym, której kwota wraz z odsetkami nie przekracza
100 zł, a w przypadku należności z tytułu rekompensaty, o której mowa
w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 118 i 1649) – jeżeli jej kwota jest równa świadczeniu pieniężnemu w rozumieniu tej
ustawy albo większa od tego świadczenia.

art. 59. więcej Art. 59. 1. W przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub
interesem publicznym należności pieniężne mające charakter cywilnoprawny,
przypadające jednostce samorządu terytorialnego lub jej jednostkom
organizacyjnym wymienionym w art. 9 pkt 3, 4 i 13, mogą być umarzane, terminy
ich spłaty mogą zostać odroczone lub płatność tych należności może zostać
rozłożona na raty, na zasadach określonych przez organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust. 4.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określi szczegółowe
zasady, sposób i tryb udzielania ulg, o których mowa w ust. 1, warunki
dopuszczalności pomocy publicznej w przypadkach, w których ulga stanowić
będzie pomoc publiczną, oraz wskaże organ lub osobę uprawnione do udzielania
tych ulg.
3. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może, w drodze
uchwały, postanowić o stosowaniu z urzędu ulg, o których mowa w ust. 1,
w przypadku wystąpienia okoliczności wymienionych w art. 56 ust. 1.
4. Do należności cywilnoprawnych powstałych w związku z realizacją zadań
z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom
samorządu terytorialnego ustawami stosuje się przepisy art. 55–58, z tym że
uprawnienia kierownika państwowej jednostki budżetowej przysługują zarządowi
jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 59a. 1. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może,
w drodze uchwały, postanowić o niedochodzeniu należności o charakterze
cywilnoprawnym przypadających jednostce samorządu terytorialnego lub jej
jednostkom organizacyjnym wymienionym w art. 9 pkt 3, 4 i 13, których kwota
wraz z odsetkami nie przekracza 100 zł, a w przypadku należności z tytułu
rekompensaty, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r.
o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych – jeżeli
jej kwota jest równa świadczeniu pieniężnemu w rozumieniu tej ustawy albo
większa od tego świadczenia.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do należności powstałych w związku z
realizacją:
1) zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych
ustawami;
2) programów, projektów i zadań finansowanych z udziałem środków, o których
mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3.

art. 60. więcej Art. 60. Środkami publicznymi stanowiącymi niepodatkowe należności
budżetowe o charakterze publicznoprawnym są w szczególności następujące
dochody budżetu państwa, dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego
albo przychody państwowych funduszy celowych:
1) kwoty dotacji podlegające zwrotowi w przypadkach określonych w niniejszej
ustawie;
2) należności z tytułu gwarancji i poręczeń udzielonych przez Skarb Państwa
i jednostki samorządu terytorialnego;
3) wpłaty nadwyżek środków obrotowych samorządowych zakładów
budżetowych;
4) wpłaty nadwyżek środków finansowych agencji wykonawczych;
5) wpłaty środków z tytułu rozliczeń realizacji programów przedakcesyjnych;
6) należności z tytułu zwrotu środków przeznaczonych na realizację programów
finansowanych z udziałem środków europejskich oraz inne należności
związane z realizacją projektów finansowanych z udziałem tych środków,
a także odsetki od tych środków i od tych należności;
6a) należności z tytułu grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego
w postępowaniu w sprawach o wykroczenia oraz w postępowaniu
w sprawach o wykroczenia skarbowe;
7) dochody pobierane przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe na
podstawie odrębnych ustaw;
8) pobrane przez jednostkę samorządu terytorialnego dochody związane
z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań
zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami
i nieodprowadzone na rachunek dochodów budżetu państwa.

art. 61. więcej Art. 61. 1. Organami pierwszej instancji właściwymi do wydawania decyzji
w odniesieniu do należności, o których mowa w art. 60, o ile odrębne ustawy nie
stanowią inaczej, są:
1) w stosunku do należności budżetu państwa, z zastrzeżeniem pkt 3 – minister,
wojewoda, inni dysponenci części budżetowych oraz inni kierownicy
państwowych jednostek budżetowych;
2) w stosunku do należności, o których mowa w art. 60 pkt 6:
a) instytucje zarządzające, organ odpowiedzialny za wdrożenie instrumentu
„Łącząc Europę”, organ pełniący funkcję odpowiednio Krajowego
Punktu Kontaktowego lub Krajowej Instytucji Koordynującej w
programach finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3
pkt 2,
b) będący jednostkami sektora finansów publicznych: operatorzy
programów, instytucje pośredniczące, instytucje wdrażające lub
instytucje, które podpisały z beneficjentem umowę o dofinansowanie,
jeżeli posiadają upoważnienie od instytucji zarządzającej, organu
odpowiedzialnego za wdrożenie instrumentu „Łącząc Europę”, organu
pełniącego funkcję odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub
Krajowej Instytucji Koordynującej w programach finansowanych ze
środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, a w przypadku instytucji
wdrażającej lub instytucji, która podpisała z beneficjentem umowę o
dofinansowanie – od tak upoważnionych instytucji pośredniczącej lub
operatora programu;
3) w stosunku do należności, o których mowa w art. 60 pkt 6a, których pobór
należy do właściwości tego organu – naczelnik urzędu skarbowego, a w
przypadku grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego w postępowaniu
w sprawach o wykroczenia skarbowe przez naczelnika urzędu celnoskarbowego – naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania ukaranego;
4) w stosunku do należności budżetów jednostek samorządu terytorialnego –
wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta albo marszałek województwa;
5) w stosunku do należności stanowiących przychody państwowego funduszu
celowego – dysponent państwowego funduszu celowego.
2. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przysługuje odwołanie.
3. Organami odwoławczymi są:
1) Minister Finansów – od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez
wojewodę;
2) organ pełniący funkcję instytucji zarządzającej w rozumieniu ustawy z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508, z późn.
zm.), zwanej dalej „ustawą o pomocy społecznej”, albo ustawy z dnia 6
grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, zwanej dalej
„ustawą o zasadach prowadzenia polityki rozwoju”, albo ustawy z dnia 11
lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności
finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 (Dz. U. z 2018 r. poz.
1431 i 1544 oraz z 2019 r. poz. 60), zwanej dalej „ustawą o zasadach realizacji
programów”, organ odpowiedzialny za wdrożenie instrumentu „Łącząc
Europę”, organ pełniący funkcję odpowiednio Krajowego Punktu
Kontaktowego lub Krajowej Instytucji Koordynującej w programach
finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2 – od decyzji
wydanej przez operatora programu, instytucję pośredniczącą, instytucję
wdrażającą lub instytucję, która podpisała z beneficjentem umowę o
dofinansowanie, będących jednostkami sektora finansów publicznych;
2a) organ pełniący funkcję instytucji pośredniczącej w rozumieniu ustawy
o zasadach prowadzenia polityki rozwoju – od decyzji wydanej przez
instytucję wdrażającą, jeżeli rozpatrywanie odwołań od decyzji instytucji
wdrażającej zostało powierzone przez organ, o którym mowa w pkt 2,
instytucji pośredniczącej;
3) organ pełniący funkcję instytucji zarządzającej w rozumieniu ustawy z dnia
10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego
z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (Dz. U.
z 2017 r. poz. 1267) albo organ pełniący funkcję instytucji zarządzającej
w rozumieniu ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu
zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. U. z 2018 r. poz. 466) – od decyzji wydanej przez instytucję pośredniczącą;
3a) dyrektor izby administracji skarbowej – od decyzji wydanej w pierwszej
instancji przez naczelnika urzędu skarbowego;
4) samorządowe kolegium odwoławcze – od decyzji, o których mowa w ust. 1
pkt 4;
5) organ wyższego stopnia – od decyzji wydanej przez inny organ lub innego
dysponenta części budżetowej.
4. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra, instytucję
zarządzającą, organ odpowiedzialny za wdrożenie instrumentu „Łącząc Europę”
oraz organ pełniący funkcję odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub
Krajowej Instytucji Koordynującej w programach finansowanych ze środków, o
których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, nie służy odwołanie, jednakże strona
niezadowolona z decyzji może zwrócić się do organu, który ją wydał, z wnioskiem
o ponowne rozpatrzenie sprawy.
5. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4, stosuje się odpowiednio przepisy
dotyczące odwołań od decyzji.

art. 62. więcej Art. 62. 1. Zobowiązania z tytułu należności, o których mowa w art. 60, oraz
zobowiązania wraz z odsetkami za zwłokę stanowiące dochód budżetu państwa
podlegają, na wniosek zobowiązanego, potrąceniu z wzajemnej, bezspornej
i wymagalnej wierzytelności zobowiązanego wobec Skarbu Państwa z tytułu:
1) prawomocnego wyroku sądowego wydanego na podstawie art. 417 ustawy
z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025,
1104, 1629, 2073 i 2244 oraz z 2019 r. poz. 80), zwanej dalej „Kodeksem
cywilnym”;
2) prawomocnej ugody sądowej zawartej w związku z zaistnieniem okoliczności
przewidzianych w art. 417 Kodeksu cywilnego;
3) nabycia przez Skarb Państwa nieruchomości na cele uzasadniające jej
wywłaszczenie lub wywłaszczenia nieruchomości na podstawie przepisów
o gospodarce nieruchomościami;
4) odszkodowania za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub
zatrzymanie, uzyskanego na podstawie ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1987 i 2399 oraz z 2019 r. poz. 150);
5) odszkodowania uzyskanego na podstawie przepisów o uznaniu za nieważne
orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz
niepodległego bytu Państwa Polskiego;
6) odszkodowania orzeczonego w decyzji organu administracji rządowej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się również do wzajemnych, bezspornych
i wymagalnych wierzytelności zobowiązanego wobec państwowych jednostek
budżetowych z tytułu zamówień wykonanych przez niego na podstawie umów
zawartych w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, pod warunkiem że
potrącenie jest dokonywane przez tego zobowiązanego i z tej wierzytelności.
3. Potrącenia z tytułów wymienionych w ust. 1 i 2 można również dokonać
z urzędu.
4. Potrącenie następuje z dniem:
1) złożenia wniosku, który został uwzględniony;
2) wydania z urzędu postanowienia o potrąceniu.
5. Odmowa potrącenia następuje w drodze decyzji.
6. Potrącenie następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
7. Jednostka budżetowa, której zobowiązanie zostało potrącone
z wierzytelności zobowiązanego, jest zobowiązana wpłacić równowartość
wygasłego zobowiązania do właściwego organu w terminie 7 dni od dnia
dokonania potrącenia. Od niewpłaconej w terminie równowartości wygasłego
zobowiązania nalicza się odsetki ustawowe za opóźnienie.

art. 63. więcej Art. 63. 1. Uprawnienie, o którym mowa w art. 62 ust. 1, przysługuje również
zobowiązanemu w stosunku do gminy, powiatu lub województwa, z tytułu:
1) nabycia przez gminę, powiat lub województwo nieruchomości na cele
uzasadniające jej wywłaszczenie lub wywłaszczenia nieruchomości na
podstawie odrębnych ustaw;
2) odszkodowania orzeczonego w decyzji wydanej przez wójta, burmistrza,
prezydenta miasta, starostę lub marszałka województwa.
2. Przepisy art. 62 ust. 2–7 stosuje się odpowiednio.

art. 64. więcej Art. 64. 1. Należności, o których mowa w art. 60, właściwy organ może:
1) z urzędu umarzać w całości – w przypadku gdy zachodzi jedna z okoliczności,
o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1–4;
2) na wniosek zobowiązanego:
a) umarzać w całości – w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem
zobowiązanego lub interesem publicznym,
b) umarzać w części, odraczać terminy spłaty całości albo części należności
lub rozkładać na raty płatność całości albo części należności – w
przypadkach uzasadnionych względami społecznymi lub
gospodarczymi, w szczególności możliwościami płatniczymi
zobowiązanego.
2. Właściwy organ, na wniosek zobowiązanego prowadzącego działalność
gospodarczą, może udzielać określonych w ust. 1 pkt 2 ulg w spłacie zobowiązań z
tytułu należności, o których mowa w art. 60, które:
1) nie stanowią pomocy publicznej;
2) stanowią pomoc de minimis albo pomoc de minimis w rolnictwie lub
rybołówstwie – w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio
obowiązujących aktach prawa Unii Europejskiej dotyczących pomocy w
ramach zasady de minimis;
3) stanowią pomoc publiczną:
a) mającą na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami
żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi,
b) mającą na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce,
c) zgodną z zasadami rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, której
dopuszczalność została określona przez właściwe organy Unii
Europejskiej, udzielaną na przeznaczenia inne niż wymienione w lit. a i b.
3. W przypadku pomocy publicznej określonej w ust. 2 pkt 3 lit. a i b ulgi, o
których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą być udzielane, jeżeli w przepisach odrębnych
zostały określone szczegółowe warunki udzielania tej pomocy zapewniające jej
zgodność z zasadami rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.
4. W przypadku gdy udzielenie ulgi nastąpiło w sytuacji wystąpienia jednej z
okoliczności, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, decyzję o umorzeniu
należności pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.
5. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, przeznaczenia
pomocy, o których mowa w ust. 2 pkt 3 lit. c, udzielanej w formie ulg w spłacie
zobowiązań z tytułu należności, o których mowa w art. 60, oraz szczegółowe
warunki udzielania tych ulg, mając na uwadze dopuszczalność i warunki udzielania
pomocy państwa określone przez właściwe organy Unii Europejskiej.

art. 65. więcej Art. 65. Do odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania z tytułu
należności, o których mowa w art. 60 pkt 1–6, stosuje się przepisy Kodeksu
cywilnego.

art. 66. więcej Art. 66. Do egzekucji należności, o których mowa w art. 60, mają
zastosowanie przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 66a. 1. Zobowiązanie do zwrotu środków, o których mowa w art. 60 pkt
6, przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od dnia:
1) w którym decyzja, o której mowa w art. 189 ust. 3b, albo decyzja, o której
mowa w art. 207 ust. 9, stała się ostateczna, albo
2) wypłaty salda końcowego, o którym mowa w:
a) art. 89 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca
2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu
Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie
(WE) nr 1260/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006, str. 25, z późn. zm.) albo
b) art. 86 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1198/2006 z dnia 27 lipca
2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. Urz. UE L
223 z 15.08.2006, str. 1, z późn. zm.), albo
c) art. 141 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr
1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne przepisy
dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności,
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów
Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz
ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego,
Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego
oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz. Urz.
UE L 347 z 20.12.2013, str. 320, z późn. zm.)
– w zależności od tego, który z tych terminów nastąpi później.
2. Terminy, o których mowa w ust. 1, stosuje się także w przypadku
odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania do zwrotu środków, o których
mowa w art. 60 pkt 6.

art. 67. więcej Art. 67. 1. Do spraw dotyczących należności, o których mowa w art. 60,
nieuregulowanych niniejszą ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca
1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 oraz
z 2019 r. poz. 60) i odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia
1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.).
2. Do spraw dotyczących administracyjnych kar pieniężnych stosuje się
przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania
administracyjnego.

art. 68. więcej Art. 68. 1. Kontrolę zarządczą w jednostkach sektora finansów publicznych
stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań
w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.
2. Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie w szczególności:
1) zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi;
2) skuteczności i efektywności działania;
3) wiarygodności sprawozdań;
4) ochrony zasobów;
5) przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania;
6) efektywności i skuteczności przepływu informacji;
7) zarządzania ryzykiem.

art. 69. więcej Art. 69. 1. Zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej
kontroli zarządczej należy do obowiązków:
1) ministra w kierowanych przez niego działach administracji rządowej,
zwanego dalej „ministrem kierującym działem”, z zastrzeżeniem ust. 2;
2) wójta, burmistrza, prezydenta miasta, przewodniczącego zarządu jednostki
samorządu terytorialnego;
3) kierownika jednostki.
2. Minister Sprawiedliwości zapewnia funkcjonowanie adekwatnej,
skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej w kierowanym przez niego dziale
administracji rządowej, w zakresie spraw niezastrzeżonych odrębnymi przepisami
do kompetencji innych organów państwowych i z uwzględnieniem zasady
niezawisłości sędziowskiej.
3. Minister Finansów określi w formie komunikatu i ogłosi, w Dzienniku
Urzędowym Ministra Finansów, standardy kontroli zarządczej dla sektora finansów
publicznych, zgodne z międzynarodowymi standardami.
4. Minister Finansów może określić w formie komunikatu i ogłosić,
w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów, szczegółowe wytyczne w zakresie
kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych.
5. Minister kierujący działem może określić w formie komunikatu i ogłosić,
w dzienniku urzędowym ministra, szczegółowe wytyczne w zakresie kontroli
zarządczej dla kierowanych przez niego działów administracji rządowej.

art. 70. więcej Art. 70. 1. Minister kierujący działem sporządza, do końca listopada każdego
roku, plan działalności na rok następny dla kierowanych przez niego działów
administracji rządowej.
2. Plan działalności zawiera w szczególności określenie celów w ramach
poszczególnych zadań budżetowych wraz ze wskazaniem podzadań służących
osiągnięciu celów oraz mierniki określające stopień realizacji celu i ich planowane
wartości.
3. Minister kierujący działem sporządza do końca kwietnia każdego roku
sprawozdanie z wykonania planu działalności oraz składa oświadczenie o stanie
kontroli zarządczej za poprzedni rok w zakresie kierowanych przez niego działów
administracji rządowej.
4. Minister kierujący działem może zobowiązać kierownika jednostki
w dziale do sporządzania planu działalności na rok następny dla tej jednostki oraz
sporządzania sprawozdania z wykonania planu działalności i składania
oświadczenia o stanie kontroli zarządczej za poprzedni rok w zakresie kierowanej
przez niego jednostki.
5. Plan działalności, sprawozdanie z wykonania planu działalności oraz
oświadczenie o stanie kontroli zarządczej podlegają publikacji w Biuletynie
Informacji Publicznej.
6. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, wzór oświadczenia
o stanie kontroli zarządczej, biorąc pod uwagę cele kontroli zarządczej oraz zakres
odpowiedzialności za jej funkcjonowanie.
7. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania
oraz elementy planu działalności i sprawozdania z wykonania planu działalności,
mając na uwadze potrzebę zapewnienia przejrzystości informacji zawartych w tych
dokumentach.

art. 71. więcej Art. 71. Do zadań Ministra Finansów w zakresie koordynacji kontroli
zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych należy w szczególności:
1) upowszechnianie standardów, o których mowa w art. 69 ust. 3;
2) wydawanie wytycznych;
3) współpraca z krajowymi i zagranicznymi organizacjami;
4) współpraca z komitetami audytu, o których mowa w art. 288.

art. 72. więcej Art. 72. 1. Państwowy dług publiczny obejmuje zobowiązania sektora
finansów publicznych z następujących tytułów:
1) wyemitowanych papierów wartościowych opiewających na wierzytelności
pieniężne;
2) zaciągniętych kredytów i pożyczek;
3) przyjętych depozytów;
4) wymagalnych zobowiązań:
a) wynikających z odrębnych ustaw oraz prawomocnych orzeczeń sądów
lub ostatecznych decyzji administracyjnych,
b) uznanych za bezsporne przez właściwą jednostkę sektora finansów
publicznych będącą dłużnikiem.
1a. Tytuły dłużne, o których mowa w ust. 1 pkt 1–3, obejmują zobowiązania
finansowe wynikające ze stosunków prawnych, które nazwą odpowiadają tym
tytułom dłużnym, oraz z innych stosunków prawnych, które wywołują skutki
ekonomiczne podobne do skutków wynikających z papierów wartościowych
opiewających na wierzytelności pieniężne, umów kredytów i pożyczek oraz
przyjętych depozytów.
2. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób
klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego,
w tym rodzaje zobowiązań zaliczanych do tytułów dłużnych, uwzględniając
podstawowe kategorie przedmiotowe i podmiotowe zadłużenia oraz okresy
zapadalności.

art. 73. więcej Art. 73. 1. Państwowy dług publiczny oblicza się jako wartość nominalną
zobowiązań jednostek sektora finansów publicznych po wyeliminowaniu
wzajemnych zobowiązań między jednostkami tego sektora.
2. Przez wartość nominalną zobowiązania rozumie się wartość nominalną:
1) wyemitowanych papierów wartościowych;
2) zaciągniętej pożyczki, kredytu lub innego zobowiązania, to jest kwotę
świadczenia głównego, należną do zapłaty w dniu wymagalności
zobowiązania.
3. Wartość nominalna zobowiązań indeksowanych lub kapitalizowanych
odpowiada początkowej wartości nominalnej z uwzględnieniem przyrostu kapitału,
wynikającego z indeksacji lub kapitalizacji, naliczonego na koniec okresu sprawozdawczego.
4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się do obliczania kwot niewymagalnych
zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji niezaliczanych do państwowego długu
publicznego, a także odpowiednio do obliczania długu Skarbu Państwa oraz kwot
niewymagalnych zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji niezaliczanych do
długu Skarbu Państwa.
5. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób
ustalania:
1) wartości zobowiązań zaliczanych do:
a) państwowego długu publicznego,
b) długu Skarbu Państwa,
2) wartości zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji
– uwzględniając klasyfikację tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu
publicznego oraz konieczność prawidłowego obliczenia relacji państwowego długu
publicznego do produktu krajowego brutto.

art. 74. więcej Art. 74. 1. Minister Finansów sprawuje kontrolę nad sektorem finansów
publicznych w zakresie przestrzegania zasady stanowiącej, że państwowy dług
publiczny nie może przekroczyć 60% wartości rocznego produktu krajowego
brutto.
2. Minister Finansów sprawuje kontrolę nad stanem długu Skarbu Państwa
w celu zapewnienia przestrzegania zasady, o której mowa w ust. 1.
3. Minister Finansów sprawuje kontrolę, o której mowa w ust. 1 i 2,
w szczególności przez sprawdzanie realizacji obowiązków wynikających z art. 86.
4. Minister Finansów, w związku ze sprawowaną kontrolą, o której mowa
w ust. 1 i 2, ma prawo żądania od jednostek sektora finansów publicznych
dodatkowych informacji o bieżącym i prognozowanym zadłużeniu tych jednostek
oraz o strukturze zadłużenia.
5. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowej realizacji obowiązków
wynikających z art. 86 Minister Finansów informuje o nieprawidłowościach
organy nadzoru nad działalnością jednostek sektora finansów publicznych.

art. 75. więcej Art. 75. 1. Minister Finansów opracowuje czteroletnią strategię zarządzania
długiem Skarbu Państwa oraz oddziaływania na państwowy dług publiczny,
uwzględniając w szczególności:
1) uwarunkowania zarządzania długiem związane ze stabilnością
makroekonomiczną gospodarki;
2) analizę poziomu państwowego długu publicznego;
3) prognozy poziomu państwowego długu publicznego i długu Skarbu Państwa;
4) prognozy kosztów obsługi długu Skarbu Państwa;
5) kształtowanie struktury zadłużenia;
6) prognozy i analizę niewymagalnych zobowiązań z tytułu poręczeń
i gwarancji Skarbu Państwa.
2. Dokument, o którym mowa w ust. 1, Minister Finansów przedstawia
Radzie Ministrów do zatwierdzenia.
3. Rada Ministrów po zatwierdzeniu dokumentu, o którym mowa w ust. 1,
przedstawia go Sejmowi wraz z uzasadnieniem projektu ustawy budżetowej.

art. 76. więcej Art. 76. Przez potrzeby pożyczkowe budżetu państwa rozumie się
zapotrzebowanie na środki finansowe niezbędne do sfinansowania:
1) deficytu:
a) budżetu państwa,
b) budżetu środków europejskich;
2) rozchodów budżetu państwa.

art. 77. więcej Art. 77. Minister Finansów w celu sfinansowania potrzeb pożyczkowych
budżetu państwa oraz w związku z zarządzaniem długiem Skarbu Państwa jest
upoważniony do:
1) zaciągania zobowiązań finansowych w imieniu Skarbu Państwa,
w szczególności w drodze emisji papierów wartościowych oraz zaciągania
pożyczek i kredytów na rynku krajowym i zagranicznym;
2) spłaty zaciągniętych zobowiązań, o których mowa w pkt 1;
3) przeprowadzania innych operacji finansowych związanych z zarządzaniem
długiem, w tym operacji związanych z finansowymi instrumentami
pochodnymi;
4) zarządzania nadwyżką budżetu środków europejskich.

art. 78. więcej Art. 78. 1. Minister Finansów realizuje zadania wynikające z zarządzania
długiem Skarbu Państwa w szczególności przez:
1) dokonywanie czynności prawnych i faktycznych związanych z:
a) pozyskiwaniem zwrotnych środków finansujących potrzeby pożyczkowe
budżetu państwa,
b) obsługą zobowiązań Skarbu Państwa z tytułu wyemitowanych papierów
wartościowych oraz zaciągniętych kredytów i pożyczek;
2) zarządzanie wolnymi środkami budżetu państwa, a także zarządzanie
pasywami finansowymi oraz aktywami finansowymi Skarbu Państwa, w tym
środkami publicznymi wyodrębnionymi w związku z zarządzaniem długiem
Skarbu Państwa.
2. Zarządzanie wolnymi środkami, o których mowa w ust. 1 pkt 2, obejmuje
w szczególności ich lokowanie na rynku finansowym.
3. Zarządzanie pasywami finansowymi oraz aktywami finansowymi,
o których mowa w ust. 1 pkt 2, obejmuje w szczególności wykonywanie operacji
i działań na rynkach finansowych, które wpływają na zmianę struktury zadłużenia
Skarbu Państwa, w celu:
1) zwiększenia bezpieczeństwa finansowego potrzeb pożyczkowych budżetu
państwa;
2) obniżenia ryzyka lub kosztów obsługi długu Skarbu Państwa;
3) realizacji innych zadań związanych z zarządzaniem długiem Skarbu Państwa,
określonych w dokumencie, o którym mowa w art. 75 ust. 1.

Art. 78a. Minister Finansów, działając w imieniu Skarbu Państwa, w celu
sfinansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa oraz w związku z zarządzaniem długiem Skarbu Państwa jest upoważniony do przyjmowania wolnych środków w depozyt.

Art. 78b. 1. W przypadku, o którym mowa w art. 48 ust. 1 pkt 4, Minister
Finansów przyjmuje wolne środki w depozyt na warunkach określonych w umowie.
2. Minister Finansów może przyjmować wolne środki podmiotów
niebędących jednostkami sektora finansów publicznych, a zaliczanych do sektora
instytucji rządowych i samorządowych w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie
europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej
(Dz. Urz. UE L 174 z 26.06.2013, str. 1, z późn. zm.) w depozyt na warunkach
określonych w umowie.
3. Przyjęcie wolnych środków w depozyt na okres do 3 dni od podmiotów, o
których mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie w przypadku, gdy obsługę
bankową prowadzi Bank Gospodarstwa Krajowego.

Art. 78c. W przypadku, o którym mowa w art. 48 ust. 2, wolne środki są
przyjmowane w depozyt przez Ministra Finansów na czas oznaczony i podlegają
zwrotowi zgodnie z dyspozycją danej jednostki sektora finansów publicznych.

Art. 78d. 1. Minister Finansów, w ramach zarządzania długiem Skarbu
Państwa, w tym aktywami finansowymi, o których mowa w art. 78 ust. 1 pkt 2,
oraz w celu sfinansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa jest
upoważniony do przyjmowania w zarządzanie wolnych środków państwowych
funduszy celowych, o których mowa w art. 9 pkt 7.
2. Dysponenci państwowych funduszy celowych, o których mowa w art. 9
pkt 7, przekazują wolne środki Ministrowi Finansów w zarządzanie, z wyjątkiem
środków pochodzących z dotacji z budżetu. Przepisy art. 48 ust. 3 i 4 oraz art. 78c
stosuje się odpowiednio.

Art. 78e. 1. Wolne środki przyjęte w depozyt lub zarządzanie:
1) na okres do 3 dni są oprocentowane w wysokości nie niższej niż stopa
depozytowa Narodowego Banku Polskiego;
2) na okres dłuższy niż 3 dni i nie dłuższy niż 6 dni są oprocentowane według
stawki wynikającej z równania prostej wyznaczonej przez stopę depozytową
Narodowego Banku Polskiego dla depozytu na okres 3 dni oraz przez stopę
równą iloczynowi mnożnika, który nie może być niższy niż 0,9, i stopy
procentowej za depozyty na warszawskim rynku międzybankowym,
notowanej przez agencję informacyjną (WIBID), dla 1 tygodnia;
3) na okres od 7 dni są oprocentowane w wysokości iloczynu stawki WIBID
właściwej dla danego okresu lokowania i mnożnika, o którym mowa w pkt 2.
2. Wysokość mnożnika, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, ustala Minister
Finansów i ogłasza ją w formie komunikatu na stronach internetowych urzędu
obsługującego Ministra Finansów.
3. W przypadku rozwiązania depozytu lub zwrotu środków przekazanych
w zarządzanie przed upływem terminu, na jaki został utworzony depozyt lub środki
zostały przekazane w zarządzanie, odsetki nie przysługują.

Art. 78f. Minister Finansów może, w drodze umowy, zlecić za
wynagrodzeniem Bankowi Gospodarstwa Krajowego dokonywanie wszelkich
czynności prawnych i faktycznych związanych z przyjmowaniem wolnych
środków w depozyt lub zarządzanie oraz ich zwrotem.

Art. 78g. 1. Minister Finansów w odniesieniu do przypadków, o których
mowa w art. 48 ust. 2 i art. 78d, określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowe warunki przekazywania i przyjmowania wolnych środków
w depozyt lub zarządzanie przez Ministra Finansów, w szczególności terminy
przekazywania środków i terminy ich zwrotu;
2) wysokość lub sposób obliczania oprocentowania środków przyjętych
w depozyt lub zarządzanie;
3) szczegółowe warunki rozwiązywania depozytów lub zwrotu środków
przekazanych w zarządzanie przed terminem, na jaki został utworzony
depozyt lub środki zostały przekazane w zarządzanie;
4) sposób składania i wzory dyspozycji przekazania środków w depozyt lub
zarządzanie Ministrowi Finansów i ich zwrotu oraz dyspozycji rozwiązania
depozytu lub zwrotu środków przekazanych w zarządzanie przed terminem, na jaki został utworzony depozyt lub środki zostały przekazane w zarządzanie.
2. Minister Finansów, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1,
kieruje się potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa środków publicznych
i terminowej realizacji zadań finansowanych z tych środków przez jednostki
sektora finansów publicznych oraz zwiększenia efektywności zarządzania
środkami publicznymi i dbałością o finanse publiczne, a w zakresie wysokości
oprocentowania również terminami, na jakie środki są przekazywane w depozyt lub
zarządzanie, natomiast w zakresie składania dyspozycji także potrzebą
ujednolicenia składanych dokumentów oraz możliwościami wykorzystania
systemów teleinformatycznych.

Art. 78h. W celu realizacji zadań związanych z zarządzaniem długiem
Skarbu Państwa skarbowe papiery wartościowe, o których mowa w art. 79 ust. 2
oraz art. 102 ust. 3, mogą być przedmiotem pożyczki lub innych operacji
finansowych dokonywanych przez Ministra Finansów.

art. 79. więcej Art. 79. 1. Z chwilą wykupu skarbowe papiery wartościowe podlegają
umorzeniu.
2. Nie podlegają umorzeniu skarbowe papiery wartościowe nabywane przez
Skarb Państwa w celu zarządzania długiem Skarbu Państwa.

art. 80. więcej Art. 80. 1. Skarb Państwa może zaciągać pożyczki i kredyty wyłącznie na
finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, z zastrzeżeniem art. 81.
2. W imieniu Skarbu Państwa pożyczki i kredyty może zaciągać,
z zastrzeżeniem ust. 3, wyłącznie Minister Finansów.
3. W przypadku zaciągania pożyczki lub kredytu w drodze umowy, w tym
umowy międzynarodowej, zgodnie z którą wymagane jest, aby organem
działającym w imieniu pożyczkobiorcy (kredytobiorcy) była Rada Ministrów,
upoważnia ona Ministra Finansów do podpisania umowy i określa warunki jej
wykonywania.

art. 81. więcej Art. 81. 1. Na wniosek Rady Polityki Pieniężnej Skarb Państwa może
zaciągać średnioterminowe pożyczki i kredyty od Wspólnoty Europejskiej i jej
państw członkowskich w celu wsparcia bilansu płatniczego.
2. Na wniosek Rady Unii Europejskiej Skarb Państwa może uczestniczyć
w udzieleniu pożyczki na wsparcie bilansu płatniczego innego państwa
członkowskiego, na zasadach określanych w ustawie budżetowej.

art. 82. więcej Art. 82. Kwota zaciągniętych pożyczek i kredytów, o których mowa w art. 80
ust. 1 i art. 81 ust. 1, nie może przekroczyć limitów określonych w ustawie
budżetowej.

art. 83. więcej Art. 83. 1. Minister Finansów może dokonywać lokat w złotych i walutach
obcych oraz przeprowadzać inne operacje finansowe w Narodowym Banku
Polskim lub innym banku.
2. W przypadku zawierania transakcji na instrumentach pochodnych, dla
których zawarto umowę zabezpieczającą, Minister Finansów może otworzyć
w Narodowym Banku Polskim lub innym banku odrębny rachunek bankowy dla
wnoszonego zabezpieczenia w pieniądzu. Minister Finansów zwraca
zabezpieczenie wniesione w pieniądzu, wraz z odsetkami, w wysokości
i w terminach wynikających z umowy zabezpieczającej.
3. Środki znajdujące się na rachunku, o którym mowa w ust. 2, Minister
Finansów może lokować w Narodowym Banku Polskim lub innym banku.

Art. 83a. 1. Minister Finansów otwiera w Banku Gospodarstwa Krajowego
rachunki bankowe w złotych lub walutach obcych, na których są przechowywane
pieniądze przyjęte do depozytu sądowego lub składane na tych rachunkach na
podstawie odrębnych przepisów (rachunki depozytowe Ministra Finansów).
2. Minister Finansów jest upoważniony do czasowego zarządzania, w celu
sfinansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa oraz w związku
z zarządzaniem długiem Skarbu Państwa, środkami pieniężnymi zgromadzonymi
na rachunkach depozytowych Ministra Finansów z obowiązkiem ich zwrotu na
każde żądanie wraz z należnymi odsetkami.
3. Środki złożone na rachunkach depozytowych Ministra Finansów są
oprocentowane w wysokości:
1) stopy depozytowej Narodowego Banku Polskiego – w przypadku środków
zgromadzonych w złotych;
2) oprocentowania wkładów wypłacanych w danej walucie na każde żądanie
przez Bank Gospodarstwa Krajowego – w przypadku środków
zgromadzonych w walutach obcych.
4. Bank Gospodarstwa Krajowego, prowadząc rachunki depozytowe Ministra
Finansów, zapewnia w szczególności:
1) ewidencję analityczną środków dla poszczególnych depozytów
(mikrorachunki) w ramach każdego rachunku depozytowego Ministra
Finansów;
2) dzienne naliczanie odsetek oraz okresową kapitalizację odsetek należnych
z tytułu środków zgromadzonych na każdym mikrorachunku;
3) możliwość wymiany informacji z centralnym systemem informatycznym
zapewniającym obsługę gospodarki finansowej sądów w zakresie stanu
każdego mikrorachunku (kapitału i odsetek), wpłat na każdy mikrorachunek
i wypłat z każdego mikrorachunku.

art. 84. więcej Art. 84. Do zaciągania pożyczek i kredytów przez Skarb Państwa, emisji
skarbowych papierów wartościowych oraz innych operacji związanych
bezpośrednio z zarządzaniem państwowym długiem publicznym nie stosuje się
przepisów art. 35, art. 42 ust. 2 i art. 49, przepisów o zamówieniach publicznych
oraz przepisów o grach hazardowych.

art. 85. więcej Art. 85. Narodowy Bank Polski udostępnia Ministrowi Finansów dane,
w tym dane indywidualne oraz zestawienia i oceny, o których mowa w art. 23
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2017 r.
poz. 1373, z 2018 r. poz. 2243 oraz z 2019 r. poz. 371), niezbędne w celu realizacji
zadań, o których mowa w art. 77 i art. 78.

art. 86. więcej Art. 86. 1. W przypadku, gdy wartość relacji kwoty państwowego długu
publicznego do produktu krajowego brutto, o której mowa w art. 38 pkt 1 lit. a,
ogłoszonej zgodnie z art. 38:
1) (uchylony)
2) jest większa od 55%, a mniejsza od 60%, to:
a) na kolejny rok Rada Ministrów uchwala projekt ustawy budżetowej,
w którym:
– nie przewiduje się deficytu budżetu państwa lub przyjmuje się
poziom różnicy dochodów i wydatków budżetu państwa,
zapewniający, że relacja długu Skarbu Państwa do produktu
krajowego brutto przewidywana na koniec roku budżetowego,
którego dotyczy projekt ustawy, będzie niższa od relacji, o której
mowa w art. 38 pkt 1 lit. b, ogłoszonej zgodnie z art. 38,
– nie przewiduje się wzrostu wynagrodzeń pracowników państwowej
sfery budżetowej, w tym pracowników jednostek, o których mowa
w art. 139 ust. 2,
– waloryzacja rent i emerytur nie może przekroczyć poziomu
odpowiadającego wzrostowi cen towarów i usług konsumpcyjnych,
ogłoszonego przez Główny Urząd Statystyczny za poprzedni rok
budżetowy,
– wprowadza się zakaz udzielania pożyczek i kredytów z budżetu
państwa z wyjątkiem rat kredytów i pożyczek udzielonych w latach
poprzednich,
– nie przewiduje się wzrostu wydatków w jednostkach, o których
mowa w art. 139 ust. 2, na poziomie wyższym niż w administracji
rządowej,
b) Rada Ministrów dokonuje przeglądu wydatków budżetu państwa
finansowanych środkami pochodzącymi z kredytów zagranicznych oraz
przeglądu programów wieloletnich,
c) Rada Ministrów przedstawia Sejmowi program sanacyjny mający na celu
obniżenie relacji, o której mowa w art. 38 pkt 1 lit. a,
d) wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego określone
w uchwale budżetowej na kolejny rok mogą być wyższe niż dochody
tego budżetu powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych
i wolne środki, jedynie o kwotę związaną z realizacją zadań ze środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3,
e) Rada Ministrów dokonuje przeglądu obowiązujących przepisów w celu
przedstawienia propozycji rozwiązań prawnych mających wpływ na poziom dochodów budżetu państwa, w tym dotyczących stosowania stawek podatku od towarów i usług,
f) Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych otrzymuje
dotację celową z budżetu państwa na realizację zadania, o którym mowa
w art. 26a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2018 r.
poz. 511, 1000, 1076, 1925, 2192 i 2354), w wysokości do 30% środków
zaplanowanych na realizację tego zadania na dany rok,
g) organy administracji rządowej mogą zaciągać nowe zobowiązania na
przygotowanie inwestycji, jeżeli mają zapewnione finansowanie
z udziałem środków publicznych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2
i 3, na maksymalnym dopuszczalnym poziomie, określonym
w przepisach lub procedurach dotyczących danego rodzaju inwestycji,
nie mniejszym niż 50% całości kosztów, z tym że ograniczenia te nie
dotyczą:
– odbudowy lub przebudowy dróg krajowych w celu usunięcia
zagrożenia naruszenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym,
– inwestycji, o których mowa w art. 37 ust. 1 ustawy z dnia
24 czerwca 2010 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z usuwaniem skutków powodzi z 2010 r. (Dz. U. poz. 835 i 993),
– przygotowania, wdrożenia, budowy lub eksploatacji systemów
elektronicznego poboru opłat, o których mowa w art. 13i ustawy
z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz.
2068),
– zobowiązania z tytułu odszkodowań za nieruchomości przejęte
w trybie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach
przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych
(Dz. U. z 2018 r. poz. 1474);
3) jest równa lub większa od 60%, to:
a) stosuje się odpowiednio postanowienia pkt 2 lit. a, b oraz e–g,
b) Rada Ministrów, najpóźniej w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia
relacji, o której mowa w art. 38 pkt 1 lit. a, przedstawia Sejmowi program sanacyjny mający na celu ograniczenie tej relacji do poziomu poniżej 60%,
c) wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego określone
w uchwale budżetowej na kolejny rok nie mogą być wyższe niż dochody
tego budżetu,
d) poczynając od siódmego dnia po dniu ogłoszenia relacji, o której mowa
w art. 38 pkt 1 lit. a, jednostki sektora finansów publicznych nie mogą
udzielać nowych poręczeń i gwarancji.
2. W przypadku określonym w ust. 1 pkt 2 i 3 Rada Ministrów, w drodze
uchwały, może wyrazić zgodę na realizację inwestycji przewidzianych do
finansowania ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, które nie
spełniają wymagań określonych w ust. 1 pkt 2 lit. g.
3. W przypadku określonym w ust. 1 pkt 2 procedur, o których mowa w tym
przepisie, nie stosuje się, jeżeli relacja, o której mowa w art. 38a pkt 4, nie
przekracza 55%.
Art. 86a. Przepisu art. 86 ust. 1 pkt 1 nie stosuje się w roku 2013.

art. 87. więcej Art. 87. Program sanacyjny obejmuje:
1) wskazanie przyczyn kształtowania się relacji państwowego długu
publicznego, o której mowa w art. 38 pkt 1 lit. a;
2) program przedsięwzięć mających na celu doprowadzenie do ograniczenia
relacji, o której mowa w art. 38 pkt 1 lit. a, uwzględniający w szczególności
propozycje rozwiązań prawnych mających wpływ na poziom wydatków
i rozchodów w sektorze finansów publicznych;
3) trzyletnią prognozę dotyczącą relacji państwowego długu publicznego do
produktu krajowego brutto, wraz z przewidywanym rozwojem sytuacji
makroekonomicznej kraju.

art. 88. więcej Art. 88. Przepisów art. 86 i art. 87 nie stosuje się w przypadku
wprowadzenia:
1) stanu wojennego;
2) stanu wyjątkowego na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
3) stanu klęski żywiołowej na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

art. 89. więcej Art. 89. 1. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zaciągać kredyty
i pożyczki oraz emitować papiery wartościowe na:
1) pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu
jednostki samorządu terytorialnego;
2) finansowanie planowanego deficytu budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
3) spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu emisji papierów
wartościowych oraz zaciągniętych pożyczek i kredytów;
4) wyprzedzające finansowanie działań finansowanych ze środków
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.
2. Zaciągnięte kredyty i pożyczki oraz wyemitowane papiery wartościowe,
z przeznaczeniem na cel, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, podlegają spłacie lub
wykupowi w tym samym roku, w którym zostały zaciągnięte lub wyemitowane.

art. 90. więcej Art. 90. Na finansowanie wydatków na inwestycje i zakupy inwestycyjne, w
tym ujęte w ramach przedsięwzięć, o których mowa w art. 226 ust. 3, jednostki
samorządu terytorialnego mogą zaciągać pożyczki w państwowych funduszach
celowych oraz w państwowych i samorządowych osobach prawnych zaliczanych
do sektora finansów publicznych, o ile ustawa tworząca fundusz lub osobę prawną
tak stanowi.

art. 91. więcej Art. 91. 1. Suma zaciągniętych kredytów i pożyczek, innych zobowiązań
zaliczanych do tytułu dłużnego, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2, oraz
zobowiązań z wyemitowanych papierów wartościowych nie może przekroczyć
kwot określonych w uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego.
2. Zaciągnięcie lub wyemitowanie przez jednostkę samorządu terytorialnego
zobowiązania z tytułu:
1) kredytu lub pożyczki na cel, o którym mowa w art. 89 ust. 1 pkt 2–4 i art. 90,
2) innego niż wymienione w pkt 1, zaliczanego do tytułu dłużnego, o którym
mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2,
3) emisji papierów wartościowych na cel, o którym mowa w art. 89 ust. 1 pkt 2–
4 i art. 90
– wymaga uzyskania przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego opinii regionalnej izby
obrachunkowej o możliwości spłaty zobowiązania.
3. Przepisu ust. 2 pkt 2 nie stosuje się do:
1) zobowiązania krótkoterminowego, jeżeli podlega ono spłacie lub wykupowi
w tym samym roku, w którym zostało zaciągnięte lub wyemitowane;
2) zobowiązania o wartości nieprzekraczającej 0,5% planowanych dochodów
bieżących, o ile suma zaciągniętych zobowiązań z tego tytułu w roku
budżetowym nie przekroczyła 1% planowanych dochodów bieżących.

Art. 91a. 1. W celu sfinansowania środków niezbędnych na pokrycie deficytu
lub rozchodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego, jednostka samorządu
terytorialnego może przyjmować w depozyt wolne środki od samodzielnych
publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym jest
jednostka samorządu terytorialnego, samorządowych instytucji kultury oraz
samorządowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14, z wyłączeniem
wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
2. Przyjmowanie wolnych środków w depozyt następuje na podstawie
uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego wyrażającej
zgodę na przyjmowanie w depozyt wolnych środków, podjętej na wniosek zarządu,
oraz umowy. Uchwała może ponadto określać:
1) warunki przyjmowania wolnych środków w depozyt przez jednostkę
samorządu terytorialnego;
2) wysokość lub sposób obliczania oprocentowania środków przyjętych
w depozyt przez jednostkę samorządu terytorialnego.

art. 92. więcej Art. 92. 1. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zaciągać jedynie takie
zobowiązania, o których mowa w art. 91 ust. 2, których koszty obsługi, jeżeli
występują, są ponoszone co najmniej raz do roku, przy czym:
1) dyskonto od emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego papierów
wartościowych nie może przekraczać 5% wartości nominalnej;
2) kapitalizacja odsetek jest niedopuszczalna.
2. Ograniczenie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio do
jednostek sektora finansów publicznych innych niż Skarb Państwa.

art. 93. więcej Art. 93. 1. Jednostki sektora finansów publicznych, z wyjątkiem Skarbu
Państwa, nie mogą zaciągać pożyczek lub kredytów, emitować papierów
wartościowych oraz udzielać poręczeń i gwarancji, których wartość nominalna
należna do zapłaty w dniu wymagalności, wyrażona w złotych, nie została ustalona
w dniu zawierania transakcji.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których
nie stosuje się ograniczeń, o których mowa w ust. 1, uwzględniając
w szczególności specyfikę kredytów i pożyczek z instytucji międzynarodowych
lub od pożyczkodawców rządowych, jak również biorąc pod uwagę możliwość
wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań oraz ograniczenie wzrostu poziomu
państwowego długu publicznego.

art. 94. więcej Art. 94. 1. Jednostki samorządu terytorialnego mogą udzielać poręczeń
i gwarancji, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy. Łączna kwota
poręczeń i gwarancji określana jest w uchwale budżetowej.
2. Poręczenia i gwarancje, o których mowa w ust. 1, są terminowe i udzielane
do określonej kwoty.

art. 95. więcej Art. 95. 1. Skarbowy papier wartościowy jest papierem wartościowym,
w którym Skarb Państwa stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela takiego papieru,
i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, które może
mieć charakter pieniężny lub niepieniężny.
2. Skarbowe papiery wartościowe mogą być emitowane lub wystawiane
w granicach limitów określonych w ustawie budżetowej.
3. Skarbowe papiery wartościowe opiewające na świadczenia pieniężne mogą
być emitowane lub wystawiane wyłącznie przez Ministra Finansów.
4. Skarbowe papiery wartościowe opiewające na świadczenia niepieniężne
emituje Minister Finansów.
5. Skarbowe papiery wartościowe opiewające na świadczenia pieniężne
uprawniające do określonych świadczeń niepieniężnych w zamian za te skarbowe
papiery wartościowe emituje Minister Finansów.
6. Skarb Państwa odpowiada całym majątkiem za zobowiązania wynikające
z wyemitowanych lub wystawionych skarbowych papierów wartościowych.

art. 96. więcej Art. 96. Skarbowe papiery wartościowe mogą być emitowane lub wystawiane
jako papiery wartościowe o pierwotnym terminie wykupu:
1) nie dłuższym niż rok, do których zalicza się w szczególności bony skarbowe
(krótkoterminowe skarbowe papiery wartościowe);
2) dłuższym niż rok, do których zalicza się w szczególności obligacje skarbowe.

art. 97. więcej Art. 97. 1. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, warunki
emitowania danego rodzaju skarbowych papierów wartościowych,
a w szczególności:
1) jednostkową wartość nominalną,
2) walutę, w której może następować emisja, lub sposób określenia waluty
emisji,
3) zasady i tryb sprzedaży, w tym termin lub sposób ustalenia ceny sprzedaży
emitowanych papierów wartościowych na rynku pierwotnym,
4) podmioty, którym skarbowe papiery wartościowe danej emisji są oferowane
do nabycia na rynku pierwotnym,
5) ograniczenia co do obrotu skarbowymi papierami wartościowymi na rynku
pierwotnym i wtórnym,
6) sposób realizacji świadczeń z tytułu skarbowych papierów wartościowych
– kierując się koniecznością optymalnego zaspokajania potrzeb pożyczkowych
budżetu państwa oraz efektywnego zarządzania długiem Skarbu Państwa.
2. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, warunki emitowania
skarbowych papierów wartościowych, o których mowa w art. 95 ust. 5, a w
szczególności:
1) walutę, w której może następować emisja,
2) zasady i tryb sprzedaży skarbowych papierów wartościowych,
3) rodzaj świadczeń niepieniężnych wydawanych w zamian za skarbowe papiery
wartościowe,
4) podmioty, którym skarbowe papiery wartościowe danej emisji mogą być
oferowane do nabycia na rynku pierwotnym,
5) ograniczenia co do obrotu skarbowymi papierami wartościowymi na rynku
pierwotnym i wtórnym
– kierując się koniecznością zapewnienia efektywnego zarządzania długiem oraz
aktywami Skarbu Państwa.

art. 98. więcej Art. 98. 1. Minister Finansów określi, przez wydanie listu emisyjnego,
szczegółowe warunki emisji skarbowych papierów wartościowych dotyczące treści
świadczeń wynikających ze skarbowego papieru wartościowego i sposób ich
realizacji.
2. Minister Finansów określi, przez wydanie listu emisyjnego, szczegółowe
warunki emisji skarbowych papierów wartościowych, o których mowa w art. 95
ust. 5, dotyczące treści świadczeń wynikających z tego papieru i sposób ich
realizacji. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
3. Minister Finansów może upoważnić inny podmiot do wydania listu
emisyjnego dotyczącego skarbowych papierów wartościowych przeznaczonych na
rynki finansowe.
4. List emisyjny zawiera w szczególności:
1) datę emisji;
2) powołanie podstawy prawnej emisji;
3) cenę zbycia lub sposób jej ustalenia;
4) stopę procentową lub sposób jej obliczania;
5) określenie sposobu i terminów wypłaty należności głównej oraz należności
ubocznych;
6) datę, od której nalicza się oprocentowanie skarbowych papierów
wartościowych tej emisji;
7) termin wykupu oraz zastrzeżenia dotyczące możliwości wcześniejszego
wykupu.
5. Minister Finansów podaje do publicznej wiadomości szczegółowe warunki
danej emisji. Podanie do publicznej wiadomości listu emisyjnego jest warunkiem
dojścia emisji do skutku.

art. 99. więcej Art. 99. Bon skarbowy jest krótkoterminowym papierem wartościowym
oferowanym do sprzedaży w kraju na rynku pierwotnym z dyskontem i wykupywanym według wartości nominalnej po upływie okresu, na jaki został wyemitowany.

art. 100. więcej Art. 100. 1. Obligacja skarbowa jest papierem wartościowym oferowanym do
sprzedaży w kraju lub za granicą, oprocentowanym w postaci dyskonta lub odsetek.
2. Obligacja skarbowa sprzedawana jest na rynku pierwotnym:
1) z dyskontem,
2) według wartości nominalnej,
3) powyżej wartości nominalnej
– i wykupywana po upływie okresu, na jaki została wyemitowana.

art. 101. więcej Art. 101. 1. Skarbowy papier oszczędnościowy jest skarbowym papierem
wartościowym oferowanym do sprzedaży:
1) osobom fizycznym;
2) stowarzyszeniom, innym organizacjom społecznym i zawodowym oraz
fundacjom wpisanym do rejestru sądowego, a w przypadku nierezydentów –
również wpisanym do innego rejestru urzędowego, o ile warunki emitowania
tak stanowią.
2. Skarbowy papier oszczędnościowy może być wyłączony z obrotu na rynku
wtórnym albo może być przedmiotem obrotu tylko między podmiotami, o których
mowa w ust. 1, o ile warunki emitowania tak stanowią.

art. 102. więcej Art. 102. 1. Skarbowe papiery wartościowe są zbywane na rynku pierwotnym
odpłatnie.
2. Emisja następuje z dniem rozliczenia zaoferowanych do nabycia
skarbowych papierów wartościowych oraz w kwocie równej wartości nominalnej
zbytych papierów wartościowych.
3. W celach związanych z zarządzaniem długiem Skarbu Państwa Minister
Finansów może wyemitować skarbowe papiery wartościowe w kwocie wyższej od
wartości nominalnej zbytych papierów wartościowych.
4. Skarbowe papiery wartościowe, o których mowa w ust. 3 oraz w art. 79
ust. 2, są zarejestrowane na rachunku Ministra Finansów.

art. 103. więcej Art. 103. Wieloletni Plan Finansowy Państwa jest sporządzany na dany rok
budżetowy i trzy kolejne lata.

Art. 103a. (uchylony).

art. 104. więcej Art. 104. 1. Wieloletni Plan Finansowy Państwa:
1) zawiera Program Konwergencji, opracowany zgodnie z rozporządzeniem
Rady (WE) nr 1466/97/WE z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia
nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk
gospodarczych (Dz. Urz. WE L 209 z 02.08.1997, s. 1, z późn. zm.; Dz. Urz.
UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, s. 84, z późn. zm.);
2) określa cele wraz z miernikami stopnia ich realizacji, w układzie
obejmującym główne funkcje państwa.
2. Wieloletni Plan Finansowy Państwa w części zawierającej Program
Konwergencji określa dodatkowo:
1) główne cele polityki społecznej i gospodarczej;
2) planowane działania i ich wpływ na poziom dochodów i wydatków sektora
instytucji rządowych i samorządowych, o których mowa w rozporządzeniu
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r.
w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych
w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 174 z 26.06.2013, s. 1), w tym na
długookresową stabilność finansów publicznych;
3) planowaną wstępną kwotę wydatków obliczoną zgodnie z art. 112aa ust. 1
albo art. 112d ust. 3;
4) zmiany w zakresie podejmowanych działań i celów, w stosunku do
poprzedniego Programu Konwergencji;
5) wstępną prognozę podstawowych wielkości makroekonomicznych wraz
z założeniami stanowiącymi podstawę jej opracowania.

art. 105. więcej Art. 105. 1. Wieloletni Plan Finansowy Państwa stanowi podstawę
przygotowywania projektu ustawy budżetowej na kolejny rok budżetowy.
2. (uchylony)
3. (uchylony)

art. 106. więcej Art. 106. 1. Minister Finansów przedstawia Radzie Ministrów projekt
Wieloletniego Planu Finansowego Państwa.
2. Rada Ministrów uchwala Wieloletni Plan Finansowy Państwa, w terminie
do dnia 30 kwietnia, i ogłasza go w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski” oraz w Biuletynie Informacji Publicznej.

art. 107. więcej Art. 107. (uchylony).

art. 108. więcej Art. 108. Ministrowie, w terminie do dnia 15 kwietnia, przedkładają
Ministrowi Finansów informację o realizacji Wieloletniego Planu Finansowego
Państwa w zakresie określonym w art. 104 ust. 1 pkt 2.

art. 109. więcej Art. 109. 1. Ustawa budżetowa jest podstawą gospodarki finansowej państwa
w danym roku budżetowym.
2. Ustawa budżetowa składa się z:
1) budżetu państwa;
2) załączników;
3) postanowień, których obowiązek zamieszczenia w ustawie budżetowej
wynika z niniejszej ustawy lub z odrębnych ustaw.
3. Ustawa budżetowa jest uchwalana na okres roku budżetowego.
4. Rokiem budżetowym jest rok kalendarzowy.
5. Ustawa budżetowa nie może zawierać przepisów zmieniających inne
ustawy.

art. 110. więcej Art. 110. Budżet państwa określa:
1) łączną kwotę prognozowanych podatkowych i niepodatkowych dochodów
budżetu państwa;
2) łączną kwotę planowanych wydatków budżetu państwa;
2a) kwotę planowanych wydatków, obliczoną zgodnie z art. 112aa ust. 1 albo
art. 112d ust. 3, oraz kwotę planowanego limitu wydatków, o którym mowa
w art. 112aa ust. 3;
3) kwotę planowanego deficytu budżetu państwa wraz ze źródłami jego
pokrycia;
4) łączną kwotę prognozowanych dochodów budżetu środków europejskich;
5) łączną kwotę planowanych wydatków budżetu środków europejskich;
6) wynik budżetu środków europejskich;
7) łączną kwotę planowanych przychodów budżetu państwa;
8) łączną kwotę planowanych rozchodów budżetu państwa;
9) planowane saldo przychodów i rozchodów budżetu państwa;
10) limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz
emitowanych papierów wartościowych.

art. 111. więcej Art. 111. Dochodami podatkowymi i niepodatkowymi budżetu państwa są:
1) podatki i opłaty, w części, która zgodnie z odrębnymi ustawami nie stanowi
dochodów jednostek samorządu terytorialnego, przychodów państwowych
funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych;
2) cła;
3) wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek
Skarbu Państwa oraz banków państwowych;
4) wpłaty z tytułu dywidendy;
5) wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego;
6) wpłaty nadwyżki środków finansowych agencji wykonawczych;
7) dochody pobierane przez państwowe jednostki budżetowe, o ile odrębne
ustawy nie stanowią inaczej;
8) dochody z najmu i dzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze,
dotyczące składników majątkowych Skarbu Państwa, o ile odrębne ustawy nie
stanowią inaczej;
9) odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych państwowych
jednostek budżetowych lub organów władzy publicznej, o ile odrębne ustawy
nie stanowią inaczej;
10) odsetki od lokat terminowych ustanowionych ze środków zgromadzonych na
centralnym rachunku bieżącym budżetu państwa;
11) odsetki od udzielonych z budżetu państwa pożyczek krajowych
i zagranicznych;
12) grzywny, mandaty i inne kary pieniężne, o ile odrębne ustawy nie stanowią
inaczej;
13) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej na rzecz Skarbu Państwa;
14) dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw, niestanowiące przychodów
w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 4 lit. a i b, o ile odrębne ustawy nie stanowią
inaczej;
15) inne dochody określone w odrębnych ustawach lub umowach
międzynarodowych;
16) środki europejskie i środki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b, na
realizację projektów pomocy technicznej oraz środki, o których mowa w art. 5
ust. 3 pkt 5 lit. c i d i pkt 6 oraz w art. 4 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie
finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej
oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94,
(WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE)
nr 485/2008 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 549), zwanego dalej
„rozporządzeniem nr 1306/2013”, po ich przekazaniu na rachunek dochodów
budżetu państwa;
17) odsetki wykupywane przez nabywców obligacji skarbowych lub nadwyżka
wynikająca z różnicy pomiędzy ceną emisyjną a wartością nominalną
zbywanych obligacji skarbowych.

art. 112. więcej Art. 112. 1. Wydatki budżetu państwa są przeznaczone w szczególności na:
1) funkcjonowanie organów władzy publicznej, w tym organów administracji
rządowej, organów kontroli i ochrony prawa oraz sądów i trybunałów;
2) zadania wykonywane przez administrację rządową;
3) subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego;
3a) subwencje dla podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki;
4) dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego;
5) wpłaty do budżetu Unii Europejskiej, zwane dalej „środkami własnymi Unii
Europejskiej”;
6) subwencje dla partii politycznych;
7) dotacje na zadania określone odrębnymi ustawami;
8) obsługę długu publicznego;
9) wkład krajowy na realizację programów finansowanych z udziałem środków
europejskich lub środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 3, 5 i 6.
2. Z budżetu państwa są finansowane zadania określone w odrębnych
ustawach i umowach międzynarodowych.

Art. 112a. (uchylony).

Art. 112aa.

Art. 112b. (uchylony).

Art. 112c. (uchylony).

Art. 112d.

Art. 112e. Przepisów art. 112a i art. 112b nie stosuje się w roku 2013.

art. 113. więcej Art. 113. 1. Różnica między dochodami a wydatkami budżetu państwa
stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu państwa albo deficyt budżetu państwa,
z zastrzeżeniem art. 118 ust. 2.
2. Deficyt budżetu państwa oraz inne pożyczkowe potrzeby budżetu państwa
mogą być sfinansowane przychodami pochodzącymi z:
1) sprzedaży skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym
i zagranicznym;
2) kredytów zaciąganych w bankach krajowych i zagranicznych;
3) pożyczek;
4) prywatyzacji majątku Skarbu Państwa;
5) kwot pochodzących ze spłat udzielonych kredytów i pożyczek;
6) nadwyżki budżetu państwa z lat ubiegłych;
7) nadwyżki budżetu środków europejskich, z zastrzeżeniem art. 118 ust. 4;
8) innych operacji finansowych.

art. 114. więcej Art. 114. 1. Budżet państwa składa się z części odpowiadających organom
władzy publicznej, kontroli państwowej, sądom, trybunałom i innym organom
wymienionym w art. 139 ust. 2, administracji rządowej, przy czym dla
poszczególnych działów administracji rządowej oraz dla urzędów nadzorowanych
przez Prezesa Rady Ministrów ustala się odpowiednio odrębne części budżetu.
2. W odrębnych częściach budżetu państwa ujmuje się:
1) subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego;
2) rezerwę ogólną;
3) rezerwy celowe;
4) obsługę długu Skarbu Państwa;
5) środki własne Unii Europejskiej;
6) przychody i rozchody związane z finansowaniem potrzeb pożyczkowych
budżetu państwa;
7) dochody, o których mowa w art. 111 pkt 16.
3. W uzasadnionych przypadkach, na wniosek właściwego ministra,
w budżecie państwa mogą być tworzone odrębne części dla:
1) urzędów centralnych nadzorowanych przez ministra;
2) państwowych jednostek organizacyjnych, które nie są organami władzy lub
administracji rządowej;
3) zadań ogólnych, jeżeli wyodrębnienie części jest uzasadnione koniecznością
zapewnienia bieżącej kontroli dochodów lub wydatków.
4. Częściami budżetu państwa dysponują dysponenci części budżetowych,
jeżeli odrębne ustawy nie stanowią inaczej.
5. Dochody i wydatki oraz przychody i rozchody budżetu państwa klasyfikuje
się według zasad określonych w art. 39 oraz według części budżetowych, o których
mowa w ust. 1–4.
6. Minister Finansów ustala, w drodze rozporządzenia, klasyfikację części
budżetowych oraz dysponentów części budżetowych dla części budżetowych,
o których mowa w ust. 1–3, mając na celu zapewnienie przejrzystości
gospodarowania środkami budżetu państwa.

art. 115. więcej Art. 115. 1. Z budżetu państwa, w zakresie ustalonym w ustawie budżetowej,
mogą być udzielane:
1) pożyczki i kredyty wynikające z umów międzynarodowych;
2) pożyczki wynikające z ustaw innych niż ustawa budżetowa.
2. Pożyczki i kredyty udzielane z budżetu państwa są oprocentowane, o ile
odrębne ustawy nie stanowią inaczej. Wysokość oprocentowania określa umowa.

art. 116. więcej Art. 116. 1. Podatkowe i niepodatkowe dochody budżetu państwa ujmuje się
w załączniku do ustawy budżetowej według:
1) źródeł dochodów;
2) części i działów klasyfikacji budżetowej.
2. Wydatki budżetu państwa ujmuje się w załączniku do ustawy budżetowej
w podziale na części, działy i rozdziały klasyfikacji budżetowej wydatków oraz
grupy wydatków, z wyodrębnieniem wydatków przeznaczonych na:
1) realizację projektów pomocy technicznej programów finansowanych
z udziałem środków europejskich i środków, o których mowa w art. 5 ust. 3
pkt 5;
2) współfinansowanie realizacji programów finansowanych z udziałem środków
europejskich i wpłat do wspólnych budżetów pomocy technicznej programów
finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5;
3) realizację programów, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. c i d.

art. 117. więcej Art. 117. 1. Budżet środków europejskich jest rocznym planem dochodów
i podlegających refundacji wydatków przeznaczonych na realizację programów
finansowanych z udziałem środków europejskich, z wyłączeniem środków
przeznaczonych na realizację projektów pomocy technicznej oraz środków,
o których mowa w art. 4 ust. 2 rozporządzenia nr 1306/2013.
2. W budżecie środków europejskich ujmuje się:
1) dochody z tytułu realizacji programów finansowanych z udziałem środków
europejskich;
2) wydatki na realizację programów finansowanych z udziałem środków
europejskich w części podlegającej refundacji.

art. 118. więcej Art. 118. 1. Różnica pomiędzy dochodami a wydatkami budżetu środków
europejskich stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu środków europejskich albo
deficyt budżetu środków europejskich.
2. Deficyt budżetu środków europejskich albo nadwyżka środków
europejskich nie są wliczane do, odpowiednio, deficytu albo nadwyżki budżetu
państwa.
3. Deficyt budżetu środków europejskich jest finansowany w ramach potrzeb
pożyczkowych budżetu państwa.
4. Nadwyżka budżetu środków europejskich jest źródłem spłaty zobowiązań
budżetu państwa zaciągniętych na pokrycie deficytu budżetu środków
europejskich.

art. 119. więcej Art. 119. 1. Dochody budżetu środków europejskich ujmuje się w ustawie
budżetowej według:
1) części klasyfikacji budżetowej;
2) programów finansowanych z udziałem środków europejskich.
2. Wydatki budżetu środków europejskich ujmuje się w ustawie budżetowej
w podziale na:
1) części i działy klasyfikacji wydatków;
2) programy finansowane z udziałem środków europejskich w ramach części
i działów klasyfikacji wydatków.

art. 120. więcej Art. 120. W budżecie środków europejskich ujmuje się rezerwę celową na
wydatki związane z realizacją programów finansowanych z udziałem środków
europejskich, o której mowa w art. 140 ust. 2 pkt 3, w zakresie, w jakim wydatki te
podlegają refundacji.

art. 121. więcej Art. 121. 1. Programy finansowane z udziałem środków europejskich są
ujmowane w załączniku do ustawy budżetowej.
2. Dla każdego programu w załączniku, o którym mowa w ust. 1, określa się:
1) instytucję zarządzającą;
2) (uchylony)
3) (uchylony)
4) planowane w roku budżetowym i kolejnych dwóch latach dochody budżetu
państwa z tytułu wpływu środków europejskich;
5) planowane w roku budżetowym i kolejnych dwóch latach wydatki budżetu
państwa i budżetu środków europejskich na realizację programu;
6) plan wydatków budżetu państwa w roku budżetowym na finansowanie
programu.

art. 122. więcej Art. 122. 1. W załącznikach do ustawy budżetowej zamieszcza się także:
1) plany finansowe:
a) agencji wykonawczych,
b) instytucji gospodarki budżetowej,
c) państwowych funduszy celowych,
d) państwowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14;
2) wykaz:
a) jednostek otrzymujących dotacje podmiotowe i celowe, z wyłączeniem
dotacji celowych na finansowanie i współfinansowanie programów
i projektów finansowanych z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 1 pkt 2, oraz kwoty dotacji,
b) programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, wraz z limitami wydatków budżetu państwa
przeznaczonych na finansowanie tych programów,
c) wieloletnich limitów zobowiązań w kolejnych latach realizacji
programów finansowanych z udziałem środków europejskich wraz
z wykazem wieloletnich limitów wydatków realizowanych w ich
ramach;
3) plan wydatków budżetu państwa w roku budżetowym na:
a) realizację projektów pomocy technicznej programów finansowanych
z udziałem środków europejskich i środków, o których mowa w art. 5
ust. 3 pkt 5,
b) realizację programów współfinansowanych z udziałem środków
europejskich i wpłat do wspólnych budżetów pomocy technicznej
programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 5,
c) realizację programów, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. c i d
– w szczegółowości klasyfikacji budżetowej: część, dział, rozdział;
4) zestawienie programów wieloletnich w układzie zadaniowym;
5) zestawienie zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych
jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami;
6) zakres i kwoty dotacji przedmiotowych i podmiotowych;
7) plan przychodów i rozchodów budżetu państwa.
2. Zestawienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, zawiera:
1) nazwę programu i podstawę prawną jego utworzenia;
2) jednostkę organizacyjną realizującą program lub koordynującą jego
wykonanie;
3) cel programu;
4) zadania programu;
5) okres realizacji programu;
6) łączne nakłady, w tym z budżetu państwa, na realizację programu;
7) wysokość wydatków w roku budżetowym oraz w kolejnych latach na
realizację programu;
8) mierniki określające stopień realizacji celu.
3. W przypadku gdy z określonych w odrębnych przepisach zasad i trybu
udzielania dotacji wynika, że nie jest możliwe ujęcie jednostki w wykazie,
o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, wykaz może zawierać grupy jednostek i łączną
kwotę dotacji.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, dysponent części budżetowej,
w której zaplanowane zostały dotacje, podaje do publicznej wiadomości, w drodze
obwieszczenia, wykaz jednostek wraz z kwotami dotacji przyznanych
poszczególnym jednostkom.

art. 123. więcej Art. 123. 1. Plany finansowe agencji wykonawczych ujmuje się oddzielnie
dla każdej agencji, z wyodrębnieniem:
1) przychodów, w tym dotacji z budżetu państwa;
2) kosztów w podziale na koszty:
a) funkcjonowania agencji wykonawczej,
b) realizacji zadań ustawowych
– w tym wynagrodzeń i składek naliczanych od wynagrodzeń;
3) wyniku finansowego.
2. Plany finansowe państwowych funduszy celowych ujmuje się oddzielnie
dla każdego funduszu, z wyodrębnieniem:
1) stanu początkowego i końcowego środków pieniężnych, należności
i zobowiązań;
2) przychodów własnych;
3) dotacji z budżetu państwa oraz innych jednostek sektora finansów
publicznych;
4) kosztów na realizację zadań, w tym kosztów wynagrodzeń i składek
naliczanych od wynagrodzeń;
5) zadań finansowanych ze środków funduszu.
3. Plany finansowe instytucji gospodarki budżetowej oraz państwowych osób
prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14, ujmuje się odrębnie dla każdej
jednostki, z wyodrębnieniem stanu początkowego i końcowego środków
obrotowych oraz stanu środków pieniężnych, należności i zobowiązań,
przychodów własnych, dotacji z budżetu państwa oraz kosztów realizacji zadań.

art. 124. więcej Art. 124. 1. Wydatki budżetu państwa dzielą się na następujące grupy
wydatków:
1) dotacje i subwencje;
2) świadczenia na rzecz osób fizycznych;
3) wydatki bieżące jednostek budżetowych;
4) wydatki majątkowe;
5) wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa;
6) wydatki na realizację programów finansowanych z udziałem środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2, w tym wydatki budżetu środków
europejskich;
7) środki własne Unii Europejskiej.
2. Świadczenia na rzecz osób fizycznych obejmują wydatki budżetu państwa
kierowane, na podstawie odrębnych przepisów, bezpośrednio lub pośrednio do
osób fizycznych, a niebędące wynagrodzeniem za świadczoną pracę.
3. Wydatki bieżące jednostek budżetowych obejmują:
1) wynagrodzenia i uposażenia osób zatrudnionych w państwowych jednostkach
budżetowych oraz składki naliczane od tych wynagrodzeń i uposażeń;
2) zakupy towarów i usług;
3) koszty utrzymania oraz inne wydatki związane z funkcjonowaniem jednostek
budżetowych i realizacją ich statutowych zadań;
4) koszty zadań zleconych do realizacji jednostkom zaliczanym i niezaliczanym
do sektora finansów publicznych, z wyłączeniem organizacji pozarządowych.
4. Wydatki majątkowe obejmują:
1) wydatki na zakup i objęcie akcji oraz wniesienie wkładów do spółek prawa
handlowego;
2) wydatki inwestycyjne państwowych jednostek budżetowych oraz dotacje
celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji
realizowanych przez inne jednostki.
5. Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa obejmują w szczególności
wydatki budżetu państwa z tytułu oprocentowania i dyskonta od skarbowych
papierów wartościowych, oprocentowania zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz
wypłat związanych z udzielonymi przez Skarb Państwa poręczeniami
i gwarancjami, a także koszty związane z emisją skarbowych papierów
wartościowych.

art. 125. więcej Art. 125. 1. Środki własne Unii Europejskiej ujmuje się w ustawie
budżetowej w wysokości ustalonej w toku procedury budżetowej Unii
Europejskiej.
2. Do środków własnych Unii Europejskiej zalicza się:
1) udział we wpływach z ceł, opłat rolnych i cukrowych;
2) środki obliczone na podstawie podatku od towarów i usług, zgodnie
z metodologią wynikającą z przepisów Unii Europejskiej;
3) środki obliczone na podstawie wartości rocznego dochodu narodowego
brutto.
3. Do środków własnych Unii Europejskiej zalicza się również odsetki i kary
za nieterminowe lub nieprawidłowo naliczone płatności.

art. 126. więcej Art. 126. Dotacje są to podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki
z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz
z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie niniejszej ustawy,
odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub
dofinansowanie realizacji zadań publicznych.

art. 127. więcej Art. 127. 1. Dotacje celowe są to środki przeznaczone na:
1) finansowanie lub dofinansowanie:
a) zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych
jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
b) ustawowo określonych zadań, w tym zadań z zakresu mecenatu państwa
nad kulturą, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu
terytorialnego,
c) bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego,
d) zadań agencji wykonawczych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3
lit. b,
e) zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym,
f) kosztów realizacji inwestycji;
2) dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym
w odrębnych ustawach.
2. Dotacjami celowymi są także środki przeznaczone na:
1) realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 6, wydatkowane przez podmioty realizujące te
programy, inne niż państwowe jednostki budżetowe;
2) realizację projektów pomocy technicznej finansowanych z udziałem środków
europejskich i środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b;
3) finansowanie lub dofinansowanie zadań realizowanych przez jednostki
samorządu terytorialnego oraz inne podmioty, ze środków przekazywanych
przez jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 5, 7 i 14;
4) realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 5;
5) współfinansowanie realizacji programów finansowanych z udziałem środków
europejskich;
6) wyprzedzające finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej, o którym mowa
w odrębnych przepisach, w części podlegającej refundacji ze środków Unii
Europejskiej.

art. 128. więcej Art. 128. 1. Udzielanie dotacji celowych dla jednostek samorządu
terytorialnego określają odrębne ustawy.
2. Kwota dotacji na dofinansowanie zadań własnych bieżących
i inwestycyjnych nie może stanowić więcej niż 80% kosztów realizacji zadania,
chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej.

art. 129. więcej Art. 129. Kwoty dotacji celowych na zadania z zakresu administracji
rządowej oraz inne zadania zlecone odrębnymi ustawami jednostkom samorządu
terytorialnego określane są przez dysponentów części budżetowych według zasad przyjętych w budżecie państwa do określenia wydatków podobnego rodzaju, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.

art. 130. więcej Art. 130. 1. Dotacje przedmiotowe są to środki przeznaczone na dopłaty do
określonych rodzajów wyrobów lub usług, kalkulowane według stawek
jednostkowych.
2. Dotacje przedmiotowe mogą być udzielane na podstawie odrębnych ustaw
lub przepisów Unii Europejskiej:
1) dla przedsiębiorców wytwarzających określone rodzaje wyrobów lub
świadczących określone rodzaje usług,
2) dla podmiotów wykonujących zadania na rzecz rolnictwa
– z uwzględnieniem ich równoprawności.
3. Ustawa budżetowa ustala kwoty i przedmiot dotacji, o których mowa
w ust. 2.
4. Minister Finansów ustala, w drodze rozporządzenia, stawki dotacji
przedmiotowych, o których mowa w ust. 2 pkt 1, oraz określa szczegółowy sposób
i tryb udzielania i rozliczania tych dotacji, z zastrzeżeniem ust. 6 i 7, w tym formę
składania wniosków, informowania o ich przyjęciu lub odrzuceniu, warunki
przekazywania i rozliczenia dotacji, termin zwrotu dotacji, uwzględniając łączne
kwoty dotacji na poszczególne cele określone w ustawie budżetowej oraz mając na
celu zapewnienie jawności i przejrzystości gospodarowania środkami budżetu
państwa.
5. Minister właściwy do spraw rolnictwa oraz minister właściwy do spraw
rozwoju wsi w porozumieniu z Ministrem Finansów ustalają, w drodze
rozporządzenia, stawki dotacji, o których mowa w ust. 2 pkt 2, na jednostkę usługi
lub produktu oraz szczegółowy sposób i tryb udzielania oraz rozliczania tych
dotacji, z uwzględnieniem równoprawności podmiotów, w tym formę składania
wniosków, informowania o ich przyjęciu lub odrzuceniu, warunki przekazywania
i rozliczenia dotacji, termin zwrotu dotacji, uwzględniając łączne kwoty dotacji na
poszczególne cele określone w ustawie budżetowej oraz mając na celu zapewnienie
jawności i przejrzystości gospodarowania środkami budżetu państwa.
6. W przypadku gdy ustawa budżetowa ustali dotacje przedmiotowe do
podręczników szkolnych minister właściwy do spraw oświaty i wychowania
w porozumieniu z Ministrem Finansów ustala, w drodze rozporządzenia, stawki oraz określa szczegółowy sposób oraz tryb udzielania i rozliczania dotacji, w tym formę składania wniosków, informowania o ich przyjęciu lub odrzuceniu, warunki
przekazywania i rozliczenia dotacji, termin zwrotu dotacji, uwzględniając łączne
kwoty dotacji na poszczególne cele określone w ustawie budżetowej oraz mając na
celu zapewnienie jawności i przejrzystości gospodarowania środkami budżetu
państwa.
7. W przypadku gdy ustawa budżetowa ustali dotacje przedmiotowe do
posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, Minister Finansów ustala, w drodze
rozporządzenia, stawki oraz określa szczegółowy sposób oraz tryb udzielania
i rozliczania dotacji, w tym formę składania wniosków, informowania o ich
przyjęciu lub odrzuceniu, warunki przekazywania i rozliczenia dotacji, termin
zwrotu dotacji, uwzględniając łączne kwoty dotacji na poszczególne cele określone
w ustawie budżetowej oraz mając na celu zapewnienie jawności i przejrzystości
gospodarowania środkami budżetu państwa.

art. 131. więcej Art. 131. Dotacje podmiotowe obejmują środki dla podmiotu wskazanego
w odrębnej ustawie lub w umowie międzynarodowej, wyłącznie na dofinansowanie
działalności bieżącej w zakresie określonym w odrębnej ustawie lub umowie
międzynarodowej.

art. 132. więcej Art. 132. 1. Z budżetu państwa są finansowane inwestycje państwowych
jednostek budżetowych.
2. Z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje celowe na finansowanie lub
dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji:
1) agencji wykonawczych;
2) instytucji gospodarki budżetowej;
3) innych państwowych osób prawnych, dla których zasady gospodarki
finansowej określają odrębne ustawy;
4) jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych, na podstawie
odrębnej ustawy;
5) w zakresie zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym;
6) realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego jako zadania:
a) własne,
b) z zakresu administracji rządowej;
7) związanych z badaniami naukowymi lub pracami rozwojowymi.
3. Dotacje celowe z budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowywanie
kosztów realizacji inwestycji:
1) przedsiębiorców – są udzielane z uwzględnieniem przepisów o postępowaniu
w sprawach dotyczących pomocy publicznej;
2) związanych z badaniami naukowymi lub pracami rozwojowymi – są
udzielane z uwzględnieniem kryteriów i trybu określonych w odrębnych
przepisach;
3) w ramach umów o partnerstwie publiczno-prywatnym – są udzielane
z uwzględnieniem przepisów o partnerstwie publiczno-prywatnym.
4. Do realizacji inwestycji finansowanych z udziałem środków, o których
mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, stosuje się przepisy odrębne.

art. 133. więcej Art. 133. Łączna kwota dotacji przyznanych w kolejnych latach na
dofinansowanie inwestycji realizowanej przez jednostkę niezaliczaną do sektora
finansów publicznych, o której mowa w art. 132 ust. 2 pkt 4, ze środków
niepochodzących z budżetu Unii Europejskiej nie może być wyższa niż 50%
planowanej wartości kosztorysowej inwestycji, chyba że odrębne ustawy stanowią
inaczej.

Art. 133a. Inwestycje finansowane lub dofinansowane z budżetu państwa
w łącznej kwocie stanowiącej minimum 50% wartości kosztorysowej,
z wyłączeniem inwestycji współfinansowanych ze środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 1, podlegają obowiązkowi przeprowadzania corocznej oceny
stopnia realizacji założonych celów, w ramach kontroli zarządczej w jednostkach
sektora finansów publicznych.

Art. 133b. 1. Planowanie inwestycji przez podmiot publiczny, w rozumieniu
art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym
(Dz. U. z 2017 r. poz. 1834 oraz z 2018 r. poz. 1693), w tym inwestycji objętych
programami rozwoju, o których mowa w art. 15 ust. 4 pkt 2 ustawy o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju, wymaga wydania niewiążącej opinii ministra
właściwego do spraw rozwoju regionalnego w przedmiocie sposobu realizacji
inwestycji, jeżeli planowana kwota finansowania z budżetu państwa tych inwestycji
przekracza 300 000 tys. zł.
2. Opinia, o której mowa w ust. 1, nie jest wymagana, jeżeli inwestycja:
1) będzie realizowana na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o
partnerstwie publiczno-prywatnym albo
2) będzie realizowana na podstawie ustawy z dnia 21 października 2016 r. o
umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. poz. 1920 oraz z
2018 r. poz. 1669 i 1693), albo
3) będzie współfinansowana ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i
3, albo
4) dotyczy obronności lub bezpieczeństwa, w tym obejmuje zamówienia
publiczne, o których mowa w art. 7 pkt 36 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019).
3. Podmiot publiczny nie może w celu uniknięcia stosowania ust. 1 dzielić
inwestycji na kilka inwestycji.

Art. 133c. 1. Opinię, o której mowa w art. 133b ust. 1, wydaje się na wniosek
podmiotu publicznego.
2. Podmiot publiczny składa wniosek w dwóch egzemplarzach. Do wniosku
załącza się w postaci papierowej lub elektronicznej:
1) opis planowanej inwestycji;
2) wskazanie sposobu realizacji inwestycji, wraz z uzasadnieniem;
3) ocenę efektywności realizacji inwestycji w ramach partnerstwa publicznoprywatnego w porównaniu do efektywności jego realizacji w sposób
wskazany we wniosku;
4) opis sposobu i źródeł finansowania inwestycji obejmujący w szczególności
przewidywaną wysokość środków z budżetu państwa przeznaczonych w
poszczególnych okresach budżetowych na realizację inwestycji;
5) kopie aktów właściwych organów zatwierdzających realizację inwestycji lub
kopie innych podobnych aktów, w szczególności plany inwestycyjne oraz
opinie i oceny wydane przez właściwego ministra;
6) opis głównych rozwiązań technicznych i technologicznych.
3. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego może, przed wydaniem
opinii, o której mowa w art. 133b ust. 1, zwrócić się do Ministra Finansów o wydanie opinii o planowanym przez wnioskodawcę sposobie realizacji inwestycji,
w zakresie wpływu planowanych wydatków z budżetu państwa na bezpieczeństwo
finansów publicznych.
4. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego może, wyznaczając
odpowiedni termin, zwrócić się do podmiotu publicznego o poprawienie,
wyjaśnienie lub uzupełnienie wniosku i załączników do niego.
5. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego zwraca wniosek
podmiotowi publicznemu, podając uzasadnienie prawne i faktyczne, jeżeli wniosek
lub załączona dokumentacja nie zawierają danych, o których mowa w ust. 2.

Art. 133d. 1. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego wydaje
opinię, o której mowa w art. 133b ust. 1, podając uzasadnienie prawne i faktyczne,
biorąc pod uwagę korzyść dla interesu publicznego, w szczególności zakładaną
jakość wykonywania zadań podmiotu publicznego i oszczędne wykorzystanie
zasobów oraz możliwość finansowania przedsięwzięcia ze środków budżetu
państwa.
2. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego wydaje opinię w
terminie 60 dni od dnia otrzymania kompletnego wniosku.
3. Termin, o którym mowa w ust. 2, ulega przedłużeniu o czas nie dłuższy niż
30 dni, jeżeli wystąpi o to Minister Finansów. Minister właściwy do spraw rozwoju
regionalnego niezwłocznie zawiadamia podmiot publiczny o przedłużeniu terminu.
4. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego niezwłocznie po
wydaniu opinii przesyła:
1) opinię wnioskodawcy;
2) kopię opinii Ministrowi Finansów.
5. Podmiot publiczny może złożyć kolejny wniosek o wydanie opinii w
zakresie tej samej inwestycji w przypadku zmiany treści załączników wskazanych
w art. 133c ust. 2.

Art. 133e. 1. Opinii, o której mowa w art. 133b ust. 1, nie ujawnia się osobom
trzecim do chwili zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego, umowy o
partnerstwie publiczno-prywatnym lub umowy koncesji na roboty budowlane lub
usługi albo zakończenia postępowania w inny sposób w zakresie inwestycji,
będącej przedmiotem tej opinii. W przypadku gdy mimo wydania opinii nie wszczęto postępowania w sprawie wyboru partnera prywatnego, zawarcia umowy koncesji lub zamówienia, opinia może zostać ujawniona nie wcześniej niż w
terminie 2 lat od jej wydania.
2. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego nie ujawnia informacji
pozyskanych w związku z wydaniem opinii, o której mowa w art. 133b ust. 1, jeżeli
groziłoby to ujawnieniem tajemnicy przedsiębiorstwa lub innych tajemnic
ustawowo chronionych.

art. 134. więcej Art. 134. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
sposób i tryb finansowania inwestycji z budżetu państwa, w tym określania
wysokości kwot dotacji w kolejnych latach realizacji inwestycji,
a w szczególności:
1) warunki finansowania inwestycji ze środków budżetu państwa i ocenę
efektywności ich wykorzystania,
2) sposób przekazywania środków budżetu państwa przewidzianych na
finansowanie inwestycji,
3) sposób rozliczania inwestycji finansowanych ze środków budżetu państwa
– z uwzględnieniem zasady, że łączna kwota środków z budżetu państwa nie może
być wyższa niż wartość kosztorysowa inwestycji określona przy rozpoczęciu jej
realizacji, obejmująca koszty przygotowania do realizacji, koszty robót
budowlanych, koszty nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych i koszty
pierwszego wyposażenia, oraz z uwzględnieniem warunków dokonywania
wydatków przez państwowe jednostki budżetowe i zasad udzielania dotacji na
realizację inwestycji innym jednostkom.

art. 135. więcej Art. 135. 1. Zakup lub budowa nieruchomości na potrzeby organów
administracji rządowej wymaga zgody ministra właściwego do spraw
budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz
mieszkalnictwa.
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. (uchylony)

art. 136. więcej Art. 136. 1. Ustawa budżetowa może określać, w ramach limitów wydatków
na rok budżetowy, limity wydatków na programy wieloletnie.
2. Programy wieloletnie są ustanawiane przez Radę Ministrów w celu
realizacji strategii przyjętych przez Radę Ministrów, w tym w zakresie obronności
i bezpieczeństwa państwa. Rada Ministrów, ustanawiając program, wskazuje jego
wykonawcę.
3. Realizacja programów wieloletnich może być podzielona na etapy.
4. Jednostki realizujące program wieloletni mogą zaciągać zobowiązania
w celu sfinansowania w poszczególnych latach realizacji tego programu do
wysokości łącznej kwoty wydatków określonych dla całego programu. W razie
wspólnej realizacji programu wieloletniego przez dwa lub więcej podmioty,
zobowiązania zaciągane przez każdy podmiot nie mogą przekroczyć kwoty
planowanej dla tego podmiotu.

art. 137. więcej Art. 137. 1. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób
finansowania zadań realizowanych w ramach międzynarodowej współpracy
z zakresu wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa, wynikających
z umów i porozumień.
2. Rada Ministrów, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, określi
w szczególności rodzaj realizowanych zadań, źródła i formę ich finansowania oraz
wykorzystania wpływów uzyskanych w wyniku realizowanych zadań w przypadku
przejściowego ich finansowania, uwzględniając postanowienia umów i porozumień
wskazanych w ust. 1.

art. 138. więcej Art. 138. 1. Minister Finansów przedstawia Radzie Ministrów założenia
projektu budżetu państwa na rok następny, uwzględniające ustalenia oraz kierunki
działań zawarte w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa.
2. Materiały do projektu ustawy budżetowej opracowują i przedstawiają
Ministrowi Finansów dysponenci części budżetowych, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4.
3. Materiały do projektu ustawy budżetowej w zakresie programów
finansowanych z udziałem środków europejskich i środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 5, opracowuje i przedstawia Ministrowi Finansów minister
właściwy do spraw rozwoju regionalnego, z uwzględnieniem wieloletnich limitów
wydatków, o których mowa w art. 122 ust. 1 pkt 2 lit. c, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Materiały do projektu ustawy budżetowej w zakresie środków
pochodzących z Europejskiego Funduszu Rybackiego, Europejskiego Funduszu
Morskiego i Rybackiego oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4,
opracowuje i przedstawia Ministrowi Finansów odpowiednio minister właściwy do
spraw rybołówstwa lub minister właściwy do spraw rozwoju wsi, a w zakresie
środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5b – minister właściwy do spraw
zabezpieczenia społecznego.
5. Właściwe organy oraz kierownicy jednostek opracowują i przedstawiają
projekty planów finansowych właściwym ministrom w terminach określonych
w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 6.
6. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób,
tryb i terminy opracowania materiałów, o których mowa w ust. 2–5, w tym:
1) planów rzeczowych zadań realizowanych ze środków budżetowych,
2) projektów planów dochodów i wydatków poszczególnych części
budżetowych na rok budżetowy,
3) zestawienia programów wieloletnich,
4) wykazu wydatków związanych z realizacją Wspólnej Polityki Rolnej oraz
innych programów, projektów i zadań finansowanych z udziałem środków,
o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2,
5) wzory formularzy,
6) projektów rocznych planów finansowych jednostek, o których mowa w art. 9
pkt 14, dla których organem założycielskim lub nadzorującym jest organ
administracji rządowej,
7) materiałów do opracowania zestawienia i planu, o których mowa w art. 142
pkt 10 i 11,
8) materiałów do opracowania Wieloletniego Planu Finansowego Państwa oraz
informacji o jego realizacji w zakresie określonym w art. 104 ust. 1 pkt 2
– kierując się koniecznością uwzględniania klasyfikacji dochodów i wydatków
budżetowych, opracowania budżetu w układzie zadaniowym oraz zakresem
podmiotowym i przedmiotowym spraw wymagających ujęcia w projekcie ustawy
budżetowej.

art. 139. więcej Art. 139. 1. Minister Finansów przedstawia Radzie Ministrów projekt ustawy
budżetowej na rok następny wraz z uzasadnieniem.
2. Minister Finansów włącza do projektu ustawy budżetowej dochody
i wydatki Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli,
Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego wraz z wojewódzkimi
sądami administracyjnymi, Krajowej Rady Sądownictwa, sądownictwa
powszechnego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka,
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Prezesa Urzędu Ochrony Danych
Osobowych, Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko
Narodowi Polskiemu, Krajowego Biura Wyborczego i Państwowej Inspekcji
Pracy.

art. 140. więcej Art. 140. 1. W budżecie państwa tworzy się rezerwę ogólną nie wyższą niż
0,2% wydatków budżetu.
2. W budżecie państwa mogą być tworzone rezerwy celowe:
1) na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej
nie jest możliwy do dokonania w okresie opracowywania projektu ustawy
budżetowej;
2) na wydatki, których realizacja jest uwarunkowana zaciągnięciem kredytu
w międzynarodowej instytucji finansowej lub pozyskaniem środków z innych
źródeł;
3) na wydatki związane z realizacją programów współfinansowanych
z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2;
4) gdy odrębne ustawy tak stanowią.
3. Suma rezerw celowych, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 4, nie może
przekroczyć 5% wydatków budżetu.
4. W częściach budżetu państwa, których dysponentami są poszczególni
wojewodowie, może być tworzona rezerwa w wysokości do 1% planowanych
wydatków, z wyłączeniem dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego.

art. 141. więcej Art. 141. Rada Ministrów uchwala projekt ustawy budżetowej i wraz
z uzasadnieniem przedkłada go Sejmowi w terminie do dnia 30 września roku
poprzedzającego rok budżetowy.

art. 142. więcej Art. 142. Do projektu ustawy budżetowej dołącza się uzasadnienie
zawierające w szczególności:
1) główne cele polityki społecznej i gospodarczej, zgodne z Wieloletnim Planem
Finansowym Państwa;
2) omówienie scenariusza makroekonomicznego na rok budżetowy i trzy kolejne
lata, w szczególności założeń makroekonomicznych dotyczących prognozy:
a) produktu krajowego brutto i jego składowych, w tym:
– wielkości eksportu netto,
– popytu krajowego, w tym konsumpcji prywatnej i zbiorowej,
– nakładów brutto na środki trwałe,
b) poziomu cen towarów i usług konsumpcyjnych,
c) kursu walutowego,
d) przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej,
e) poziomu zatrudnienia i bezrobocia,
f) salda obrotów bieżących;
2a) porównanie scenariusza makroekonomicznego z najbardziej aktualnymi
prognozami Komisji Europejskiej i prognozami przygotowanymi przez inne
niezależne instytucje wraz z omówieniem znaczących różnic;
2b) informacje o działaniach podjętych w przypadku wystąpienia znaczących
odchyleń negatywnie wpływających na prognozy makroekonomiczne w
okresie czterech kolejnych lat budżetowych poprzedzających opracowanie
scenariusza makroekonomicznego;
2c) analizę wrażliwości w zakresie deficytu i długu sektora instytucji rządowych
i samorządowych w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 z
dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej
nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę
Europejską, państwowego długu publicznego oraz poziomu kwoty wydatków,
o której mowa w art. 112aa ust. 1, przy różnych założeniach dotyczących
wzrostu gospodarczego i stóp procentowych wraz z omówieniem istotnych
czynników ryzyka;
3) kierunki polityki fiskalnej, zawierające w szczególności założenia dotyczące
średniookresowego celu budżetowego oraz działania z zakresu polityki
fiskalnej i polityki gospodarczej zmierzające do jego osiągnięcia;
4) przewidywane wykonanie budżetu państwa za rok budżetowy poprzedzający
rok budżetowy, którego dotyczy projekt ustawy budżetowej;
5) omówienie projektowanych:
a) przychodów i rozchodów oraz dochodów i wydatków budżetowych,
b) przychodów i kosztów państwowych funduszy celowych,
c) przychodów i kosztów agencji wykonawczych,
d) wykazów określonych w art. 122 ust. 1 pkt 2 lit. b i c;
6) omówienie przewidywanych dochodów i wydatków, nadwyżki lub deficytu
oraz długu sektora finansów publicznych;
6a) omówienie kwoty planowanych wydatków obliczonej zgodnie z art. 112aa
ust. 1 albo art. 112d ust. 3 oraz kwoty planowanego limitu wydatków,
o którym mowa w art. 112aa ust. 3;
6b) informacje o sumie obliczonej zgodnie z art. 112aa ust. 5, wielkości
wskaźnika średniookresowej dynamiki wartości produktu krajowego brutto,
o każdym dyskrecjonalnym działaniu przekraczającym 0,03% wartości
produktu krajowego brutto, o których mowa w art. 112aa ust. 1, oraz
o każdym jednorazowym i tymczasowym działaniu po stronie dochodów
przekraczającym 0,03% wartości produktu krajowego brutto, o którym mowa
w art. 112aa ust. 3;
7) omówienie wielkości środków własnych Unii Europejskiej oraz środków
ujętych w budżecie środków europejskich;
8) informacje o udzielonych przez Skarb Państwa kwotach poręczeń i gwarancji,
według przewidywanego wykonania na koniec roku budżetowego
poprzedzającego rok budżetowy, którego dotyczy projekt ustawy budżetowej;
9) (uchylony)
10) zestawienie zadań i celów priorytetowych na dany rok budżetowy;
11) skonsolidowany plan wydatków na rok budżetowy i dwa kolejne lata
państwowych jednostek budżetowych, państwowych funduszy celowych,
agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej oraz państwowych
osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14, sporządzany w układzie
zadań budżetowych określonych w art. 2 pkt 3, wraz z celami i miernikami
stopnia realizacji celów.

art. 143. więcej Art. 143. 1. Dysponenci części budżetowych, w terminie do dnia
25 października, przekazują informacje o przyjętych przez Radę Ministrów
w projekcie ustawy budżetowej kwotach:
1) dochodów i wydatków, w tym wynagrodzeń – jednostkom podległym;
2) dotacji na zadania z zakresu administracji rządowej, zadania inspekcji i straży,
dotacji na realizację zadań własnych oraz o kwotach dochodów związanych
z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej – jednostkom samorządu
terytorialnego;
3) środków na realizację programów finansowanych z udziałem środków
europejskich, dla których zarządy województw są instytucją zarządzającą lub
pośredniczącą – zarządom województw.
2. W terminie do dnia 1 grudnia jednostki, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
opracowują i przekazują właściwym dysponentom części budżetowych projekty
planów finansowych na następny rok budżetowy, zgodne z projektem ustawy
budżetowej.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do kwot dochodów z podatków i ceł
pobieranych przez jednostki podległe Ministrowi Finansów.

art. 144. więcej Art. 144. 1. W przypadku gdy Rada Ministrów przedkłada Sejmowi projekt
ustawy o prowizorium budżetowym, przepis art. 141 stosuje się odpowiednio.
2. Do projektu ustawy o prowizorium budżetowym stosuje się przepisy
odnoszące się do projektu ustawy budżetowej, z wyłączeniem art. 142 pkt 10 i 11.
3. W przypadku przedstawienia Sejmowi projektu ustawy o prowizorium
budżetowym, Rada Ministrów przedstawia Sejmowi projekt ustawy budżetowej nie
później niż na 3 miesiące przed zakończeniem okresu obowiązywania ustawy
o prowizorium budżetowym.

art. 145. więcej Art. 145. 1. W przypadku gdy ustawa budżetowa albo ustawa o prowizorium
budżetowym nie zostaną ogłoszone przed dniem 1 stycznia, to do czasu ogłoszenia
odpowiedniej ustawy:
1) podstawą gospodarki finansowej jest przedstawiony Sejmowi odpowiedni
projekt ustawy, o którym mowa w art. 141 lub w art. 144;
2) obowiązują stawki należności budżetowych oraz składki na państwowe
fundusze celowe w wysokości ustalonej dla roku poprzedzającego rok
budżetowy.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podstawą
gospodarki finansowej państwa jest ustawa albo projekt ustawy o prowizorium budżetowym, a przed upływem terminu obowiązywania ustawy o prowizorium budżetowym nie zostanie ogłoszona ustawa budżetowa.

art. 146. więcej Art. 146. 1. Dysponenci części budżetowych, w terminie 10 dni roboczych od
dnia ogłoszenia ustawy budżetowej, przekazują jednostkom podległym informacje
o kwotach dochodów i wydatków, w tym wynagrodzeń.
2. Jednostki, o których mowa w ust. 1, sporządzają plany finansowe celem
zapewnienia ich zgodności z ustawą budżetową.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do kwot dochodów z podatków i ceł
pobieranych przez jednostki podległe Ministrowi Finansów.

art. 147. więcej Art. 147. 1. Minister Finansów, w porozumieniu z dysponentami części
budżetowych, opracowuje harmonogram realizacji budżetu państwa.
2. Harmonogram, o którym mowa w ust. 1, obejmuje:
1) prognozę dochodów budżetu państwa w poszczególnych miesiącach roku
budżetowego;
2) wielkość wydatków planowanych do sfinansowania w poszczególnych
miesiącach roku budżetowego.
3. Harmonogram realizacji wydatków podlega aktualizacji na wniosek
dysponenta części budżetowej lub Ministra Finansów.
4. Dysponent części budżetowej może poinformować podległe i nadzorowane
jednostki o harmonogramie, o którym mowa w ust. 1.

art. 148. więcej Art. 148. W terminie 21 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej
dysponenci części budżetowych przekazują:
1) jednostkom samorządu terytorialnego informacje o kwotach dotacji
celowych, dotacji na zadania z zakresu administracji rządowej, zadania
inspekcji i straży, dotacji na realizację zadań własnych oraz o kwotach
dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej
oraz innych zadań zleconych odrębnymi ustawami jednostkom samorządu
terytorialnego, określonych w ustawie budżetowej;
2) samorządom województw informacje o środkach na realizację programów
finansowanych z udziałem środków europejskich, dla których zarządy
województw są instytucją zarządzającą lub pośredniczącą, określonych
w ustawie budżetowej.

art. 149. więcej Art. 149. 1. Dotacje celowe na realizację zadań z zakresu administracji
rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami są przekazywane jednostce
samorządu terytorialnego przez wojewodę w terminie umożliwiającym pełne
i terminowe wykonywanie zadań.
2. Dotacje celowe na realizację zadań z zakresu administracji rządowej oraz
innych zadań zleconych ustawami mogą również być przekazywane – w terminach
określonych w odrębnych przepisach – przez:
1) Kierownika Krajowego Biura Wyborczego lub działających z jego
upoważnienia dyrektorów zespołów i delegatur Krajowego Biura
Wyborczego na finansowanie zadań związanych z prowadzeniem rejestru
wyborców oraz organizacją i przeprowadzaniem wyborów i referendów;
2) dyrektorów urzędów statystycznych na finansowanie zadań związanych
z organizacją spisów powszechnych i rolnych.

art. 150. więcej Art. 150. Dysponent części budżetowej lub dysponent środków, o których
mowa w art. 127 ust. 2, udzielając dotacji celowej, w tym jednostce sektora
finansów publicznych, w przypadku gdy odrębne przepisy lub umowa
międzynarodowa nie określają trybu i zasad udzielania lub rozliczania tej dotacji,
zawiera umowę, która określa w szczególności:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana,
i termin jego wykonania;
2) wysokość udzielonej dotacji;
3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku
budżetowego;
4) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
5) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie dłuższy niż 15 dni od
określonego w umowie dnia wykonania zadania, a w przypadku zadania
realizowanego za granicą – 30 dni od określonego w umowie dnia jego
wykonania;
6) tryb kontroli wykonania zadania; w umowie można postanowić, że kontrola
będzie prowadzona na zasadach i w trybie określonych w przepisach
o kontroli w administracji rządowej.

art. 151. więcej Art. 151. 1. Dysponent części budżetowej może zlecić organizacji
pozarządowej realizację swoich zadań na podstawie zawartej z tą organizacją
umowy, przyznając jednocześnie dotację celową na realizację tych zadań.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna określać:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana,
i termin jego wykonania;
2) wysokość udzielonej dotacji i tryb płatności;
3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku
budżetowego;
4) tryb kontroli wykonywania zadania;
5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
6) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie dłuższy niż 15 dni od
określonego w umowie dnia wykonania zadania, a w przypadku zadania
realizowanego za granicą – 30 dni od określonego w umowie dnia jego
wykonania.

art. 152. więcej Art. 152. 1. Jednostki, którym została udzielona dotacja, o której mowa
w art. 150 i art. 151 ust. 1, są obowiązane do prowadzenia wyodrębnionej
ewidencji księgowej środków otrzymanych z dotacji oraz wydatków
dokonywanych z tych środków.
2. Zatwierdzenie przez dysponenta części budżetowej lub dysponenta
środków, o których mowa w art. 127 ust. 2, rozliczenia dotacji w zakresie
rzeczowym i finansowym, przedstawionego przez obowiązaną do tego jednostkę,
powinno nastąpić w terminie 30 dni od dnia jego przedstawienia, a w przypadku
dotacji na realizację zadania za granicą – 60 dni od dnia jego przedstawienia.
3. W przypadku stwierdzenia na podstawie rozliczenia, o którym mowa
w ust. 2, że dotacja wykorzystana została w części lub całości niezgodnie
z przeznaczeniem albo pobrana w nadmiernej wysokości, dysponent części
budżetowej lub dysponent środków, o których mowa w art. 127 ust. 2, określa,
w drodze decyzji, wysokość kwoty podlegającej zwrotowi do budżetu państwa.

art. 153. więcej Art. 153. 1. Minister Finansów, na wniosek dysponenta części budżetowej,
może udzielić zapewnienia finansowania lub dofinansowania z budżetu państwa
w danym roku budżetowym, jeżeli środki na ten cel zostały ujęte w rezerwie
celowej, oraz w kolejnych latach:
1) projektów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1
pkt 2;
2) wydatków bieżących lub inwestycyjnych;
3) programów wieloletnich.
2. Minister Finansów może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
tryb składania wniosków, o których mowa w ust. 1, wzór wniosku i niezbędne
dokumenty, mając na względzie właściwość podmiotów realizujących zadania,
zakres przedmiotowy tych zadań oraz efektywność wykorzystania środków
budżetu państwa.

art. 154. więcej Art. 154. 1. Podziału rezerw celowych dokonuje, z zastrzeżeniem ust. 3–6,
Minister Finansów w porozumieniu z właściwymi ministrami lub innymi
dysponentami części budżetowych, nie później niż do dnia 15 października,
z wyjątkiem rezerw, o których mowa w art. 140 ust. 2 pkt 2 i 3, oraz rezerw
przeznaczonych na finansowanie zobowiązań Skarbu Państwa i rezerw
przeznaczonych na przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i usuwanie ich
skutków.
2. Właściwi ministrowie lub inni dysponenci części budżetowych występują
do Ministra Finansów do dnia 30 września o podział rezerw celowych, w wyniku
którego następuje zwiększenie wydatków części budżetowych państwa, których
dysponentami są wojewodowie.
3. Podziału rezerwy celowej na finansowanie zadań, dla których udzielone
zostały zapewnienia finansowania lub dofinansowania z budżetu państwa, Minister
Finansów dokonuje nie później niż do dnia 20 grudnia.
4. Podziału rezerwy celowej na zwiększenie wynagrodzeń wynikających ze
zmian organizacyjnych i nowych zadań w państwowych jednostkach budżetowych
dokonuje Rada Ministrów, uwzględniając wskaźniki zatrudnienia osób
niepełnosprawnych w tych jednostkach.
5. Podziału rezerwy celowej przeznaczonej na realizację programów
finansowanych z udziałem środków europejskich i środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5, dokonuje Minister Finansów na wniosek ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, z zastrzeżeniem ust. 6.
6. Podziału rezerwy celowej przeznaczonej na realizację programów
finansowanych z udziałem środków pochodzących z Europejskiego Funduszu
Rybackiego, Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz na Wspólną
Politykę Rolną dokonuje Minister Finansów, na wniosek ministrów właściwych do
spraw: rybołówstwa, rozwoju wsi i rynków rolnych, a rezerwy celowej
przeznaczonej na realizację programu finansowanego z udziałem środków
pochodzących z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym
dokonuje Minister Finansów, na wniosek ministra właściwego do spraw
zabezpieczenia społecznego.
7. Rezerwy celowe mogą być przeznaczone, z zastrzeżeniem ust. 9, wyłącznie
na cel, na jaki zostały utworzone, oraz wykorzystane zgodnie z klasyfikacją
wydatków.
8. Zmiana klasyfikacji wydatków, o której mowa w ust. 7, może być
dokonana przez Ministra Finansów w porozumieniu z właściwym ministrem lub
innym dysponentem części budżetowej nie później niż do dnia 15 listopada.
W przypadku rezerw celowych, o których mowa w ust. 3, zmiana klasyfikacji
wydatków może nastąpić do dnia 20 grudnia, a w przypadku rezerw celowych,
o których mowa w ust. 5 i 6 – do końca roku budżetowego.
9. Minister Finansów może, po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej
komisji właściwej do spraw budżetu, dokonać zmiany przeznaczenia rezerwy
celowej.

art. 155. więcej Art. 155. 1. Rezerwą ogólną dysponuje Rada Ministrów.
2. Rada Ministrów może upoważnić, w drodze rozporządzenia, Prezesa Rady
Ministrów i Ministra Finansów do dysponowania rezerwą ogólną do wysokości
określonych kwot, uwzględniając zróżnicowanie tych kwot.
3. Rezerwa ogólna nie może być przeznaczona na zwiększenie wydatków,
które zostały zmniejszone w trakcie realizacji budżetu w wyniku przeniesień,
dokonanych na podstawie art. 171.

art. 156. więcej Art. 156. O podziale rezerwy, o której mowa w art. 140 ust. 4, wojewodowie
zawiadamiają Ministra Finansów.

art. 157. więcej Art. 157. Nie stanowią rezerwy, o której mowa w art. 140 ust. 4, środki
niepodzielone przez wojewodów, przeznaczone na realizację zadań z zakresu
administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu
terytorialnego ustawami.

art. 158. więcej Art. 158. Ograniczenia, o których mowa w art. 154 ust. 3, 6–8 oraz w art. 155
ust. 3, nie mają zastosowania w przypadku realizacji zadań wynikających
z przepisów dotyczących wprowadzenia stanów nadzwyczajnych na terytorium
państwa lub na jego części.

art. 159. więcej Art. 159. Rada Ministrów kieruje wykonywaniem budżetu państwa.

art. 160. więcej Art. 160. 1. W celu rzetelnego i gospodarnego wykonania budżetu państwa
Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, określić:
1) organy administracji rządowej uprawnione do dokonywania określonych
rodzajów wydatków;
2) wytyczne dotyczące:
a) szczegółowego sposobu dokonywania wydatków, o których mowa
w pkt 1,
b) szczegółowego sposobu i terminów sporządzania informacji
z wykonania wydatków, o których mowa w pkt 1, oraz jednostki
obowiązane do ich sporządzania,
c) warunków zaciągania zobowiązań w ramach wydatków planowanych
w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa.
2. Rada Ministrów, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1,
uwzględnia zakres i rodzaj określanych wydatków oraz konieczność zachowania
zasady przejrzystości finansów publicznych przy sporządzaniu informacji z ich
wykonania i warunkach zaciągania zobowiązań.

art. 161. więcej Art. 161. 1. Zobowiązania na okres dłuższy niż rok budżetowy w ramach
realizacji współpracy rozwojowej na terytoriach uznanych za strefę działań
wojennych mogą być zaciągane, jeżeli wydatki niezbędne na obsługę zobowiązania
są ujęte w ustawie budżetowej.
2. Środki niewykorzystane w ramach zaciągniętego zobowiązania
wieloletniego nie podlegają zwrotowi do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego i traktowane są jako środki niewygasające, podlegające zwrotowi najpóźniej do dnia 30 czerwca kolejnego roku.
3. Rada Ministrów może wydawać, w drodze rozporządzenia, wytyczne
dotyczące zasad zaciągania zobowiązań na okres dłuższy niż rok budżetowy
w ramach realizacji współpracy rozwojowej na terytoriach uznanych za strefę
działań wojennych, określając:
1) podmioty uprawnione do dokonywania określonych rodzajów wydatków;
2) szczegółowy sposób dokonywania wydatków, o których mowa w pkt 1;
3) szczegółowy sposób i termin sporządzania informacji z wykonania
wydatków, o których mowa w pkt 1, oraz jednostki obowiązane do ich
sporządzania.
4. Rada Ministrów, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 3,
uwzględnia właściwość podmiotów realizujących zadania oraz zakres tych zadań.

art. 162. więcej Art. 162. W toku wykonywania budżetu państwa obowiązują następujące
zasady gospodarki finansowej:
1) ustalanie, pobieranie i odprowadzanie dochodów budżetu państwa następuje
na zasadach i w terminach wynikających z obowiązujących przepisów;
2) pełna realizacja zadań następuje w terminach określonych przepisami
i harmonogramem, o którym mowa w art. 147 ust. 1;
3) dokonywanie wydatków następuje w granicach kwot określonych w planie
finansowym, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych przeniesień
i zgodnie z planowanym przeznaczeniem, w sposób celowy i oszczędny,
z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów;
4) zlecanie zadań powinno następować na zasadzie wyboru najkorzystniejszej
oferty, z uwzględnieniem przepisów o zamówieniach publicznych, o
partnerstwie publiczno-prywatnym oraz o umowie koncesji na roboty
budowlane lub usługi, a w odniesieniu do organizacji pozarządowych – z
odpowiednim zastosowaniem art. 43 i art. 151.

art. 163. więcej Art. 163. 1. Państwowe jednostki budżetowe mające siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej, podległe ministrowi właściwemu do spraw
zagranicznych albo ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, mogą gromadzić
na wydzielonym rachunku bankowym dochody uzyskiwane z:
1) odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie
bądź użytkowaniu jednostki budżetowej;
2) wpływów z najmu, dzierżawy lub sprzedaży składników majątkowych;
3) tytułu odsetek od środków zgromadzonych na rachunku.
2. Dochody, o których mowa w ust. 1, są przeznaczane na sfinansowanie
wydatków bieżących i inwestycyjnych związanych z remontami i odtworzeniem
mienia państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Wydatki mogą być dokonywane do wysokości kwot zgromadzonych
dochodów, w ramach planu finansowego obejmującego bieżące dochody
i pozostałości środków z okresów poprzednich.
4. Środki pieniężne gromadzone na wydzielonym rachunku bankowym, o
którym mowa w ust. 1, w zależności od potrzeb wskazanych przez ministra
właściwego do spraw zagranicznych lub ministra właściwego do spraw gospodarki
mogą być przekazywane na wydzielony rachunek bankowy do innych jednostek
budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej,
podległych tym ministrom.

art. 164. więcej Art. 164. 1. Wydatki nieprzewidziane, których obowiązkowe płatności
wynikają z tytułów wykonawczych, wyroków sądowych lub ugód, mogą być
dokonywane bez względu na poziom środków finansowych zaplanowanych na ten
cel. Odpowiednia zmiana planu wydatków powinna nastąpić w trybie przeniesień
wydatków z innych podziałek klasyfikacji wydatków lub z rezerw celowych.
2. Do przeniesień, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się ograniczeń
wynikających z art. 171 ust. 1–5.

art. 165. więcej Art. 165. 1. Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa są dokonywane przed
innymi wydatkami budżetu państwa.
2. Minister Finansów może dokonywać przeniesień wydatków planowanych
na obsługę długu Skarbu Państwa między częściami budżetu państwa, w których
ujmuje się obsługę długu zagranicznego Skarbu Państwa oraz obsługę długu
krajowego Skarbu Państwa.

art. 166. więcej Art. 166. 1. Środki finansowe uzyskane przez Ministra Finansów z tytułu
transakcji finansowych na instrumentach pochodnych, polegających na wymianie płatności odsetkowych, pomniejszają wydatki związane z obsługą długu Skarbu Państwa.
2. Środki finansowe uzyskane przez Ministra Finansów z tytułu transakcji
finansowych na instrumentach pochodnych, polegających na wymianie płatności
kapitałowych, pomniejszają rozchody.

art. 167. więcej Art. 167. 1. Wpłaty środków własnych Unii Europejskiej do jej budżetu
dokonywane są w terminach i wysokości wynikających z umowy
międzynarodowej, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. W przypadku gdy w trakcie roku budżetowego – w wyniku zmian
wprowadzonych w budżecie ogólnym Unii Europejskiej – wpłata środków
własnych, o których mowa w ust. 1, ulegnie zwiększeniu i nie będzie możliwe
pokrycie zwiększonych środków z rezerw celowych, Rada Ministrów przedstawia
sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu propozycje sfinansowania
zwiększonego wydatku.
3. W pierwszej kolejności na cel, o którym mowa w ust. 2, przeznacza się:
1) wydatki zablokowane na podstawie art. 177;
2) niepodzielone rezerwy celowe.
4. Pozytywna opinia sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu
o propozycjach sfinansowania zwiększonych wpłat środków własnych Unii
Europejskiej oznacza:
1) upoważnienie dla Ministra Finansów do przeniesienia wydatków między
częściami i działami w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 1;
2) zgodę na zmianę przeznaczenia rezerw celowych bez stosowania trybu
określonego w art. 154 ust. 9 w przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2;
3) upoważnienie dla Rady Ministrów do dokonania przeniesienia planowanych
wydatków między częściami i działami budżetu państwa – w przypadku
innych wydatków.

art. 168. więcej Art. 168. 1. Dotacje udzielone z budżetu państwa w części niewykorzystanej
do końca roku budżetowego lub w terminie określonym w przepisach wydanych na
podstawie art. 181 ust. 3 podlegają zwrotowi do budżetu państwa odpowiednio do
dnia 31 stycznia następnego roku albo w terminie 21 dni od dnia określonego w tych przepisach, z zastrzeżeniem art. 151 ust. 2 pkt 6 oraz terminów wynikających z przepisów wydanych na podstawie art. 189 ust. 4 i 4a.
2. Dotacje udzielone z budżetu państwa na realizację zadań za granicą
w części niewykorzystanej do końca roku budżetowego podlegają zwrotowi do
budżetu państwa do dnia 28 lutego następnego roku.
3. Od kwot dotacji zwróconych po terminie określonym w ust. 1 lub 2 nalicza
się odsetki w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, począwszy od
dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin zwrotu dotacji.
4. Wykorzystanie dotacji następuje przez zapłatę za zrealizowane zadania, na
które dotacja była udzielona. Przekazanie środków na rachunek beneficjenta nie
oznacza wykorzystania dotacji.
5. W przypadku gdy odrębne przepisy stanowią o sposobie udzielenia
i rozliczenia dotacji, wykorzystanie następuje przez realizację celów wskazanych
w tych przepisach.
6. Dotacje celowe przyznane jednostkom samorządu terytorialnego na
realizację zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych
ustawami, w części niewykorzystanej w danym roku, podlegają zwrotowi do
budżetu państwa w części, w jakiej zadanie nie zostało wykonane, w terminie
określonym w ust. 1.

art. 169. więcej Art. 169. 1. Dotacje udzielone z budżetu państwa:
1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem,
2) pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości
– podlegają zwrotowi do budżetu państwa wraz z odsetkami w wysokości
określonej jak dla zaległości podatkowych, w ciągu 15 dni od dnia stwierdzenia
okoliczności, o których mowa w pkt 1 lub pkt 2.
2. Dotacjami pobranymi w nadmiernej wysokości są dotacje otrzymane
z budżetu państwa w wysokości wyższej niż określona w odrębnych przepisach,
umowie lub wyższej niż niezbędna na dofinansowanie lub finansowanie
dotowanego zadania.
3. Dotacjami nienależnymi są dotacje udzielone bez podstawy prawnej.
4. Zwrotowi do budżetu państwa podlega ta część dotacji, która została
wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem, nienależnie udzielona lub pobrana
w nadmiernej wysokości.
5. Odsetki od dotacji podlegających zwrotowi do budżetu państwa nalicza się,
począwszy od dnia:
1) przekazania z budżetu państwa dotacji wykorzystanych niezgodnie
z przeznaczeniem,
2) stwierdzenia nieprawidłowego naliczenia lub nienależnego pobrania dotacji
– z zastrzeżeniem, że jeżeli dotacja stanowi pomoc publiczną, w rozumieniu art. 87
ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, odsetki nalicza się od dnia
przekazania dotacji beneficjentowi.
6. W przypadku niedokonania zwrotu dotacji w terminie, o którym mowa
w ust. 1 oraz w art. 150 pkt 5, art. 151 ust. 2 pkt 6, art. 168 ust. 1 i 2, organ lub inny
dysponent części budżetowej, który udzielił dotacji, wydaje decyzję określającą
kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki.
7. Do subwencji dla podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki
przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio.

art. 170. więcej Art. 170. 1. Zmiany kwot dotacji celowych na zadania zlecone jednostkom
samorządu terytorialnego mogą następować w terminie do dnia 15 listopada roku
budżetowego, a zmiany kwot dotacji na dofinansowanie zadań własnych jednostek
samorządu terytorialnego – do dnia 30 listopada roku budżetowego.
2. Terminy określone w ust. 1 nie obowiązują w przypadku:
1) dofinansowania zadań jednostek samorządu terytorialnego realizowanych
w związku ze zdarzeniem losowym lub finansowania zobowiązań Skarbu
Państwa;
2) uprzedniego udzielenia zapewnienia finansowania lub dofinansowania
z budżetu państwa.

art. 171. więcej Art. 171. 1. Dysponenci części budżetowych mogą dokonywać przeniesień
wydatków między rozdziałami i paragrafami klasyfikacji wydatków,
z zastrzeżeniem ust. 5, w ramach danej części i działu budżetu państwa.
2. Przeniesienie polegające na zmniejszeniu lub zwiększeniu wydatków
przeznaczonych na realizację programów finansowanych z udziałem środków
europejskich wymaga zgody ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego,
z zastrzeżeniem art. 194 ust. 5 i 6.
2a. O udzieleniu zgody na dokonanie przeniesienia, o której mowa w ust. 2,
minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego informuje niezwłocznie Ministra
Finansów.
3. Przeniesienie polegające na zmniejszeniu lub zwiększeniu wydatków
majątkowych jednorazowo o kwotę powyżej 100 tys. zł wymaga zgody Ministra
Finansów, z zastrzeżeniem ust. 4. O przeniesieniach wydatków majątkowych
dokonanych poniżej tej kwoty dysponenci części budżetowych informują
niezwłocznie Ministra Finansów.
4. W przypadku wydatków na inwestycje budowlane, każde przeniesienie
polegające na zmniejszeniu lub zwiększeniu tych wydatków wymaga zgody
Ministra Finansów.
5. Dysponenci części budżetowych mogą upoważnić kierowników
podległych jednostek do dokonywania przeniesień wydatków w obrębie jednego
rozdziału.
6. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 5, nie obejmuje przenoszenia
wydatków, na dokonanie których wymagana jest zgoda ministra właściwego do
spraw rozwoju regionalnego lub Ministra Finansów.
7. Przeniesienia wydatków, o których mowa w ust. 1 i 5, nie mogą zwiększać
planowanych wydatków na uposażenia i wynagrodzenia ze stosunku pracy, o ile
odrębne ustawy nie stanowią inaczej.
8. Przepisy ust. 1–7 nie mają zastosowania do podziału rezerw budżetu
państwa.
9. Ministrowie będący dysponentami więcej niż jednej części budżetowej
mogą dokonywać przeniesień wydatków między częściami w ramach jednego
działu i rozdziału budżetu państwa. O podjętych decyzjach ministrowie informują
niezwłocznie Radę Ministrów. Rada Ministrów może uchylić decyzję ministra.

art. 172. więcej Art. 172. 1. W razie zniesienia lub przekształcenia ministerstwa Prezes Rady
Ministrów może, w drodze rozporządzenia, dokonywać przeniesienia planowanych
dochodów i wydatków budżetowych między częściami budżetu państwa,
z zachowaniem przeznaczenia środków publicznych wynikającego z ustawy
budżetowej.
2. Prezes Rady Ministrów w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, może
określić dla utworzonego lub przekształconego ministerstwa kwoty wynagrodzeń
w podziale na części i działy budżetu państwa.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również w przypadku zniesienia lub
przekształcenia, będących dysponentami części budżetowych, organów, urzędów
i jednostek organizacyjnych podległych Prezesowi Rady Ministrów albo
ministrowi lub przez nich nadzorowanych.

art. 173. więcej Art. 173. 1. Środki z budżetu państwa przeznaczone na finansowanie
programów wieloletnich nie mogą być, z zastrzeżeniem ust. 2, wykorzystane na
inne cele.
2. Niewykorzystane środki na finansowanie programów wieloletnich Rada
Ministrów może przeznaczyć na finansowanie innych programów wieloletnich lub
zobowiązań Skarbu Państwa.

art. 174. więcej Art. 174. Minister Finansów sprawuje ogólną kontrolę:
1) realizacji dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów budżetu
państwa;
2) efektywności i skuteczności realizacji budżetu w układzie zadaniowym;
3) wykorzystania środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2;
4) poziomu deficytu sektora finansów publicznych.

art. 175. więcej Art. 175. 1. Dysponenci części budżetowych sprawują nadzór i kontrolę:
1) nad całością gospodarki finansowej podległych im jednostek
organizacyjnych, w tym nad dokonywaniem przez te jednostki wstępnej
oceny celowości poniesionych wydatków oraz realizacją właściwych
procedur;
2) wykorzystania dotacji udzielonych z budżetu państwa;
3) realizacji zadań finansowanych z budżetu państwa;
4) efektywności i skuteczności realizacji planów w układzie zadaniowym na
podstawie mierników stopnia realizacji celów.
2. Przedmiotem nadzoru i kontroli, o których mowa w ust. 1, jest
w szczególności:
1) prawidłowość i terminowość pobierania dochodów;
2) zgodność wydatków z planowanym przeznaczeniem;
3) prawidłowość wykorzystania środków finansowych, w tym zakres
zrealizowanych zadań;
4) wysokość i terminy przekazywania dotacji;
5) prawidłowość wykorzystania dotacji udzielonych z budżetu państwa, pod
względem zgodności z przeznaczeniem oraz wysokości wykorzystanej dotacji
a stopniem realizacji zadań przewidzianych do sfinansowania dotacją
z budżetu państwa.
3. Dysponenci części budżetowych ustalają, w tym w odniesieniu do
podległych jednostek organizacyjnych, sposób dokonywania wydatków przy
wykorzystaniu służbowych kart płatniczych, w szczególności:
1) funkcje, stanowiska i zakres obowiązków służbowych uprawniających do
korzystania ze służbowej karty płatniczej;
2) tryb i warunki przyznawania służbowej karty płatniczej i ustalania wysokości
miesięcznych limitów wydatków;
3) rodzaje towarów i usług, za które może być dokonywana zapłata za pomocą
służbowej karty płatniczej;
4) przypadki, kiedy może być dokonana wypłata gotówki za pomocą służbowej
karty płatniczej;
5) sposób prowadzenia ewidencji wydanych służbowych kart płatniczych;
6) sposób i terminy rozliczania płatności dokonanych przy wykorzystaniu
służbowej karty płatniczej.

art. 176. więcej Art. 176. 1. Minister Finansów może dokonać oceny planowania
i gospodarowania środkami publicznymi w jednostkach sektora finansów
publicznych, z wyłączeniem jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2,
i jednostek samorządu terytorialnego.
2. Ocenę, o której mowa w ust. 1, przeprowadzają osoby upoważnione przez
Ministra Finansów.
3. Podczas przeprowadzania oceny planowania i gospodarowania środkami
publicznymi osoby upoważnione przez Ministra Finansów kierują się
wskazówkami zawartymi w standardach audytu wewnętrznego, o których mowa
w art. 273 ust. 1.
4. Osoby upoważnione przez Ministra Finansów mają prawo wstępu do
pomieszczeń jednostki oraz wglądu do wszelkich dokumentów, informacji i danych oraz do innych materiałów związanych z funkcjonowaniem jednostki, w tym zawartych na elektronicznych nośnikach danych, jak również do wykonywania
z nich kopii, odpisów, wyciągów, zestawień lub wydruków, z zachowaniem
przepisów o tajemnicy ustawowo chronionej.
5. Pracownicy jednostki, w której przeprowadzana jest ocena, są obowiązani
udzielać informacji i wyjaśnień, a także potwierdzać kopie, odpisy, wyciągi lub
zestawienia, o których mowa w ust. 4.

art. 177. więcej Art. 177. 1. W przypadku stwierdzenia:
1) niegospodarności w określonych jednostkach,
2) opóźnień w realizacji zadań,
3) nadmiaru posiadanych środków,
4) naruszenia zasad gospodarki finansowej, o których mowa w art. 162
– może być podjęta decyzja o blokowaniu planowanych wydatków budżetowych.
2. Blokowanie planowanych wydatków budżetowych oznacza okresowy lub
obowiązujący do końca roku zakaz dysponowania częścią lub całością
planowanych wydatków.
3. Decyzje o blokowaniu planowanych wydatków, w przypadkach
określonych w ust. 1, podejmują:
1) Minister Finansów – w zakresie całego budżetu państwa, z wyłączeniem
jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2;
2) dysponenci części budżetowych – w zakresie ich części budżetu państwa.
4. O decyzjach, o których mowa w ust. 3 pkt 2, dysponenci części
budżetowych niezwłocznie informują Ministra Finansów.
5. W decyzjach, o których mowa w ust. 3, może być zawarty wykaz
wydatków, które nie mogą być dokonywane.
6. Minister Finansów, po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej komisji
właściwej do spraw budżetu, może utworzyć nową rezerwę celową i przenieść do
tej rezerwy kwoty wydatków zablokowane na podstawie ust. 1 pkt 2 i 3.
7. Rezerwę, o której mowa w ust. 6, przeznacza się na sfinansowanie
zobowiązań Skarbu Państwa lub na cele osobno wskazane w ustawie budżetowej.
8. Minister Finansów informuje niezwłocznie Radę Ministrów o przyczynach
podjęcia decyzji, o których mowa w ust. 3 pkt 1. Rada Ministrów może uchylić decyzję Ministra Finansów w terminie 30 dni od dnia poinformowania o podjęciu decyzji.

art. 178. więcej Art. 178. 1. W przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa
w art. 177 ust. 1, dotyczących wydatkowania środków przeznaczonych na
programy finansowane z udziałem środków europejskich, z wyłączeniem
programów finansowanych z udziałem środków Europejskiego Funduszu
Rybackiego, Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4, Minister Finansów, na wniosek odpowiednio
ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego lub ministra właściwego do
spraw zabezpieczenia społecznego, może utworzyć nową rezerwę celową
i przenieść do niej zablokowane kwoty wydatków, po poinformowaniu sejmowej
komisji właściwej do spraw budżetu.
2. Rezerwę, o której mowa w ust. 1, przeznacza się na te programy, w których
realizacji nie występują opóźnienia.

art. 179. więcej Art. 179. 1. W przypadku zagrożenia realizacji ustawy budżetowej może
nastąpić blokowanie na czas oznaczony planowanych wydatków budżetu państwa.
2. Blokowanie planowanych wydatków budżetu państwa, o którym mowa
w ust. 1, oznacza wstrzymanie przekazywania środków na realizację zadań
finansowanych z budżetu państwa lub okresowy albo obowiązujący do końca roku
zakaz dysponowania częścią lub całością planowanych wydatków.
3. Blokowanie, o którym mowa w ust. 2, nie może dotyczyć subwencji ogólnej
dla samorządu terytorialnego oraz subwencji dla podmiotów systemu szkolnictwa
wyższego i nauki.
4. Rada Ministrów po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej komisji
właściwej do spraw budżetu podejmuje, w drodze rozporządzenia, decyzję
o blokowaniu wydatków.
5. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 4, Rada Ministrów określa
w szczególności:
1) część budżetu państwa,
2) łączną kwotę wydatków, która podlega blokowaniu
– uwzględniając stopień zagrożenia realizacji poszczególnych zadań oraz stopień
zagrożenia realizacji ustawy budżetowej.
6. Szczegółową klasyfikację wydatków, które podlegają blokowaniu, ustala
dysponent części budżetowej.

art. 180. więcej Art. 180. W przypadku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego na terytorium
państwa lub na jego części Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia,
dokonywać przeniesienia planowanych wydatków budżetowych między częściami
i działami budżetu państwa w celu realizacji zadań wynikających z przepisów
dotyczących wprowadzenia tego stanu.

Art. 180a. W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo
stanu epidemii, Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, dokonywać
przeniesienia planowanych wydatków budżetowych między częściami i działami
budżetu państwa w celu wsparcia realizacji zadań wynikających z przepisów
o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi,
uwzględniając wysokość oraz rodzaj koniecznego wsparcia i bieżące wykonanie
wydatków w poszczególnych częściach i działach budżetu państwa.

Art. 180b. W przypadku uruchomienia programu mobilizacji gospodarki
Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, dokonywać przeniesienia
planowanych wydatków budżetowych między częściami i działami budżetu
państwa w celu wsparcia realizacji zadań wynikających z przepisów
o organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa realizowanych przez
przedsiębiorców, uwzględniając wysokość oraz rodzaj koniecznego wsparcia
i bieżące wykonanie wydatków w poszczególnych częściach i działach budżetu
państwa.

art. 181. więcej Art. 181. 1. Niezrealizowane kwoty wydatków budżetu państwa wygasają,
z zastrzeżeniem ust. 2 i 9, z upływem roku budżetowego.
2. Nie później niż do dnia 15 grudnia roku budżetowego Rada Ministrów
może ustalić, w drodze rozporządzenia, po uzyskaniu w tej sprawie opinii sejmowej
komisji właściwej do spraw budżetu, wykaz oraz plan finansowy wydatków, do
których nie stosuje się przepisów ust. 1, w szczegółowości określonej w art. 116
ust. 2, i ostateczny termin ich dokonania, nie dłuższy niż 31 marca następnego roku
budżetowego.
3. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 2, Rada Ministrów
uwzględni terminy zakończenia procedur wynikających z przepisów o zamówieniach publicznych, stopień zaawansowania realizacji programów wieloletnich, a w przypadku wydatków inwestycyjnych – zrealizowany, ale
niezafakturowany zakres zadań rzeczowych danej inwestycji.
4. W wykazie, o którym mowa w ust. 2, nie mogą być ujęte wydatki, które
w toku realizacji budżetu zostały zwiększone w trybie art. 171 ust. 3 oraz art. 173
ust. 2.
5. Środki finansowe na wydatki, o których mowa w ust. 2, Minister Finansów,
do dnia 31 grudnia roku budżetowego, przekazuje na wyodrębniony rachunek
wydatków centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa.
6. Rada Ministrów w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 2, może:
1) wskazać środki finansowe przeznaczone na:
a) integrację społeczną,
b) poprawę jakości kształcenia,
c) rozwój potencjału adaptacyjnego pracowników i przedsiębiorstw
– w ramach realizacji programów współfinansowanych z udziałem
Europejskiego Funduszu Społecznego, do których nie stosuje się przepisów
ust. 5, uwzględniając rodzaje beneficjentów, rodzaje projektów oraz
procedury stosowane przy ich realizacji;
2) wskazać, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, środki finansowe
przeznaczone na realizację programów współfinansowanych z udziałem
środków europejskich innych niż wymienione w pkt 1, do których nie stosuje
się przepisów ust. 5, uwzględniając rodzaje beneficjentów realizujących
projekty, rodzaje projektów oraz procedury stosowane przy ich realizacji,
mając na uwadze sprawne funkcjonowanie programu, projektu lub zadania.
7. Środki finansowe, o których mowa w ust. 6, pozostają na rachunkach
beneficjentów realizujących projekty lub zadania z udziałem środków europejskich
i mogą być wydatkowane w terminach określonych w rozporządzeniu, o którym
mowa w ust. 2.
8. Środki finansowe niewykorzystane w terminie określonym przez Radę
Ministrów podlegają przekazaniu na dochody budżetu państwa na wyodrębniony
rachunek dochodów centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa w terminie
21 dni od dnia określonego w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 2.
9. Minister Finansów może, na wniosek dysponenta części budżetowej,
wyrazić zgodę na regulowanie zobowiązań wymagalnych według stanu na dzień
31 grudnia roku ubiegłego w ciężar planu wydatków tego roku w terminie do 9 dni
roboczych roku następnego.

art. 182. więcej Art. 182. 1. Wykonanie ustawy budżetowej podlega kontroli Sejmu.
2. Rada Ministrów przedstawia Sejmowi i Najwyższej Izbie Kontroli,
w terminie do dnia 31 maja roku następnego, roczne sprawozdanie z wykonania
ustawy budżetowej oraz:
1) sprawozdanie o dochodach i wydatkach związanych z zadaniami z zakresu
administracji rządowej, realizowanymi przez jednostki samorządu
terytorialnego, i innymi zadaniami zleconymi jednostkom samorządu
terytorialnego odrębnymi ustawami;
2) zbiorczą informację o wykonaniu budżetów jednostek samorządu
terytorialnego;
3) ocenę realizacji scenariusza makroekonomicznego;
4) (uchylony)
5) informację o wykonaniu wydatków w układzie zadaniowym.
3. Sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej powinno zawierać:
1) dochody, wydatki oraz nadwyżkę albo deficyt sektora finansów publicznych;
2) dochody i wydatki wynikające z zamknięć rachunków budżetu państwa,
sporządzone według szczegółowości i układu ustawy budżetowej;
3) przychody i koszty państwowych funduszy celowych;
4) przychody i koszty agencji wykonawczych;
5) przychody i koszty instytucji gospodarki budżetowej;
6) przychody i koszty jednostek, o których mowa w art. 9 pkt 14.
4. Do sprawozdania dołącza się:
1) omówienie wykonania budżetu państwa, z uwzględnieniem różnic między
wielkościami uchwalonymi a wykonanymi;
2) informację o realizacji wydatków, które nie wygasły z upływem roku
budżetowego;
3) omówienie wielkości środków własnych Unii Europejskiej,
z uwzględnieniem różnic między wielkościami uchwalonymi a wykonanymi;
4) informacje dotyczące otrzymanych i wydatkowanych środków, o których
mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3;
5) (uchylony)
6) informację o realizacji kwoty wydatków obliczonej zgodnie z art. 112aa ust. 1
albo art. 112d ust. 3 oraz kwoty limitu wydatków, o którym mowa
w art. 112aa ust. 3;
7) informację o sumie obliczonej zgodnie z art. 112aa ust. 5.
5. Zbiorcza informacja o wykonaniu budżetów jednostek samorządu
terytorialnego powinna zawierać, odrębnie dla każdego stopnia jednostki
samorządu terytorialnego:
1) zestawienie dochodów według ważniejszych źródeł;
2) zestawienie wydatków według działów;
3) zestawienie wydatków według ważniejszych rodzajów wydatków;
4) zestawienie przychodów i kosztów samorządowych zakładów budżetowych;
5) omówienie wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
6) kwotę nadwyżki albo deficytu jednostek samorządu terytorialnego.
6. Informacja o wykonaniu wydatków w układzie zadaniowym,
z wyodrębnieniem wydatków na programy wieloletnie, powinna zawierać:
1) omówienie realizacji Wieloletniego Planu Finansowego Państwa w zakresie
określonym w art. 104 ust. 1 pkt 2;
2) omówienie i zestawienie planowanych i poniesionych wydatków oraz
planowanych i osiągniętych wartości mierników stopnia realizacji celów
sporządzane w układzie zadań budżetowych określonych w art. 2 pkt 3.
7. Do sprawozdania, o którym mowa w ust. 2, Rada Ministrów dołącza:
1) sprawozdanie dotyczące przestrzegania zasady stanowiącej, że kwota
państwowego długu publicznego nie może przekroczyć 60% wartości
rocznego produktu krajowego brutto w danym roku budżetowym;
2) informację dotyczącą długu, poręczeń i gwarancji sektora finansów
publicznych, o których mowa w art. 38.

art. 183. więcej Art. 183. Minister Finansów przedstawia sejmowej komisji właściwej do
spraw budżetu i Najwyższej Izbie Kontroli informację o przebiegu wykonania
ustawy budżetowej za pierwsze półrocze w terminie do dnia 10 września tego roku.

art. 184. więcej Art. 184. 1. Wydatki związane z realizacją programów i projektów
finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, są
dokonywane zgodnie z procedurami określonymi w umowie międzynarodowej lub
innymi procedurami obowiązującymi przy ich wykorzystaniu.
2. Przy wydatkowaniu środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz
ust. 3 pkt 5 lit. c i d, a także środków przeznaczonych na realizację programów
finansowanych z tych środków, stosuje się odpowiednio zasady rozliczania
określone dla dotacji z budżetu państwa.

art. 185. więcej Art. 185. W trakcie wykonywania budżetu środków europejskich wydatki
dokonywane w ramach płatności są klasyfikowane w podziale na części, działy,
rozdziały i paragrafy klasyfikacji wydatków.

art. 186. więcej Art. 186. Wydatki na realizację programów i projektów finansowanych
z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, mogą być
przeznaczone na:
1) realizację projektów przez jednostki budżetowe;
2) płatności w ramach programów finansowanych z udziałem środków
europejskich;
3) dotacje celowe dla beneficjentów;
4) realizację projektów finansowanych w ramach Programu Środki Przejściowe;
5) realizację Wspólnej Polityki Rolnej zgodnie z odrębnymi ustawami.

art. 187. więcej Art. 187. Za obsługę płatności w ramach programów finansowanych
z udziałem środków europejskich, zwanych dalej „płatnościami”, odpowiada
Minister Finansów.

art. 188. więcej Art. 188. 1. Podstawą dokonania płatności na rzecz beneficjenta jest zlecenie
płatności wystawione przez instytucję, z którą beneficjent zawarł umowę
o dofinansowanie projektu, oraz pisemna zgoda dysponenta części budżetowej na
dokonanie płatności, z zastrzeżeniem, że w przypadku gdy projekt realizuje
instytucja zarządzająca lub instytucja pośrednicząca będąca zarządem województwa lub przez zarząd województwa upoważniona, zlecenia płatności są wystawiane przez zarząd województwa.
1a. Instytucja, o której mowa w ust. 1, może, za zgodą dysponenta części
budżetowej, upoważnić pisemnie inny podmiot będący państwową jednostką
budżetową lub agencją wykonawczą, realizujący projekt finansowany z udziałem
środków europejskich, do wystawiania zleceń płatności.
2. Dysponent części budżetowej może upoważnić na piśmie instytucję,
o której mowa w ust. 1, lub podmiot, o którym mowa w ust. 1a, do wydawania
zgody na dokonywanie płatności.
3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do decyzji, o której mowa w art. 5
pkt 9 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo w art. 9 pkt 4
lit. a ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju
sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego, albo w art. 9
ust. 2 pkt 3 ustawy o zasadach realizacji programów.
4. Instytucja, o której mowa w ust. 1, informuje właściwego dysponenta
części budżetowej o zleceniach płatności przekazywanych do Banku Gospodarstwa
Krajowego, a w przypadku programów finansowanych z udziałem środków
europejskich, dla których instytucją zarządzającą lub pośredniczącą jest zarząd
województwa, także zarząd województwa.
5. Płatności mogą być przekazywane na rachunek beneficjenta, podmiotu
upoważnionego przez beneficjenta lub wykonawcy.
6. Minister Finansów w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
rozwoju regionalnego, ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego
oraz ministrem właściwym do spraw rybołówstwa określi, w drodze
rozporządzenia:
1) wzór zlecenia płatności,
2) zakres, terminy i tryb przekazywania przez Bank Gospodarstwa Krajowego
informacji dotyczących płatności,
3) wzory, zakres, terminy i tryb przekazywania informacji przez instytucję,
o której mowa w ust. 1, do dysponenta części budżetowej lub do zarządu
województwa
– mając na względzie sprawność realizacji płatności, wymogi prowadzenia przez
dysponentów części budżetowych ewidencji księgowej wydatków w ramach programów oraz zapewnienie skutecznej kontroli nad środkami przekazanymi do Banku Gospodarstwa Krajowego.

art. 189. więcej Art. 189. 1. Zlecenie płatności może dotyczyć kwoty wydatków
kwalifikowalnych zgodnie z kryteriami określonymi na podstawie ustawy
o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo ustawy o zasadach realizacji
programów, albo ustawy o pomocy społecznej, albo rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 1316/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r.
ustanawiającego instrument „Łącząc Europę” zmieniającego rozporządzenie (UE)
nr 913/2010 oraz uchylającego rozporządzenia (WE) nr 680/2007 i (WE)
nr 67/2010, a w przypadku programu finansowanego z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego albo Europejskiego Funduszu
Rybackiego – na podstawie odpowiednio ustawy z dnia 10 lipca 2015 r.
o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem
Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego albo ustawy z dnia 3 kwietnia
2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem
Europejskiego Funduszu Rybackiego, wynikającej z wniosku o płatność,
zweryfikowanego pozytywnie przez instytucję, o której mowa w art. 188 ust. 1.
2. Instytucja, o której mowa w art. 188 ust. 1, może wystawić zlecenie
dokonania płatności zaliczkowej dla beneficjenta.
3. W przypadku niezłożenia wniosku o płatność na kwotę lub w terminie 14
dni od dnia upływu terminu, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie
ust. 4 i 4a, od środków pozostałych do rozliczenia, przekazanych w ramach zaliczki,
nalicza się odsetki jak dla zaległości podatkowych, liczone od dnia przekazania
środków do dnia złożenia wniosku o płatność.
3a. W przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 3,
instytucja, która podpisała umowę z beneficjentem, wzywa go do:
1) zapłaty odsetek lub
2) wyrażenia zgody na pomniejszenie kolejnych płatności
– w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.
3b. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 3a, organ
pełniący funkcję instytucji zarządzającej, instytucji pośredniczącej albo instytucji
wdrażającej w rozumieniu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo
ustawy o zasadach realizacji programów albo organ pełniący funkcję instytucji zarządzającej lub pośredniczącej w rozumieniu ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem
Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego lub ustawy z dnia 3 kwietnia
2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem
Europejskiego Funduszu Rybackiego wydaje decyzję o zapłacie odsetek
określającą:
1) kwotę środków, od których nalicza się odsetki;
2) termin, od którego nalicza się odsetki, a także sposób ich zapłaty. Przepis
art. 207 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
3c. Decyzji, o której mowa w ust. 3b, nie wydaje się, jeżeli przed jej wydaniem
dokonano zapłaty odsetek oraz środki, od których te odsetki zostały naliczone,
beneficjent rozliczył w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie
ust. 4 i 4a.
3d. Instytucja zarządzająca lub instytucja pośrednicząca mogą, na podstawie
porozumienia lub umowy, o których mowa w art. 27 i art. 32 ustawy o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju albo w art. 10 ust. 1 i 2 ustawy o zasadach realizacji
programów, upoważnić instytucję wdrażającą, będącą jednostką sektora finansów
publicznych, do wydawania decyzji, o której mowa w ust. 3b.
3e. Od decyzji, o której mowa w ust. 3b, wydanej przez instytucję
pośredniczącą lub instytucję wdrażającą, o której mowa w ust. 3d, służy odwołanie
odpowiednio do właściwej instytucji zarządzającej albo, jeżeli rozpatrywanie
odwołań od decyzji instytucji wdrażającej zostało powierzone instytucji
pośredniczącej – instytucji pośredniczącej. W przypadku wydania decyzji
w pierwszej instancji przez instytucję zarządzającą służy wniosek o ponowne
rozpatrzenie sprawy do tej instytucji.
3f. Przepisu ust. 3 nie stosuje się do projektów rozliczanych w całości albo w
części na podstawie art. 67 ust. 1 lit. b–d rozporządzenia Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne
przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,
Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego
Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego
Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne
dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006.
4. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego w porozumieniu z
Ministrem Finansów określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb udzielania
oraz rozliczania zaliczek, w tym zwrotu środków pochodzących z dotacji z budżetu
państwa i jednostek samorządu terytorialnego, a także terminy składania wniosków
o płatność oraz ich zakres, uwzględniając rodzaje beneficjentów i sposób wdrażania
działań w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich.
4a. Minister właściwy do spraw rybołówstwa w porozumieniu z Ministrem
Finansów określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb udzielania oraz
rozliczania zaliczek, w tym zwrotu środków pochodzących z dotacji z budżetu
państwa, a także terminy składania wniosków o płatność oraz ich zakres w ramach
programu finansowanego z udziałem środków Europejskiego Funduszu Morskiego
i Rybackiego, uwzględniając rodzaje beneficjentów i sposób wdrażania działań
w ramach programu finansowanego z udziałem środków Europejskiego Funduszu
Morskiego i Rybackiego.
5. W przypadku programów realizowanych z udziałem środków, o których
mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, udzielenie, wypłata i rozliczenie zaliczki następuje
w terminach i na warunkach określonych w umowie o dofinansowanie, z
uwzględnieniem wytycznych państw darczyńców lub umów zawartych z tymi
państwami.
6. Przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio do projektów realizowanych
z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2.

art. 190. więcej Art. 190. W przypadku gdy beneficjentem projektu finansowanego ze
środków europejskich jest jednostka sektora finansów publicznych, każdy wydatek
kwalifikowalny powinien zostać ujęty we wniosku o płatność przekazywanym
właściwej instytucji w terminie do 3 miesięcy od dnia jego poniesienia.

art. 191. więcej Art. 191. 1. Instytucja, o której mowa w art. 188 ust. 1, przekazuje
dysponentowi części budżetowej lub do zarządu województwa, w terminie do
5 dnia każdego miesiąca, zbiorcze harmonogramy wydatków wynikających z
podpisanych umów, o których mowa w art. 5 pkt 9 ustawy o zasadach prowadzenia
polityki rozwoju albo w art. 134a pkt 7 i art. 134b ust. 2 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, albo w art. 17 ust. 1 i w art. 19 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem
Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, albo w art. 9 pkt 4 lit. b ustawy
z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora
rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego, albo w art. 9 ust. 2
pkt 3 ustawy o zasadach realizacji programów.
2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do zbiorczych harmonogramów
wydatków wynikających z decyzji, o których mowa w art. 5 pkt 9 ustawy
o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo w art. 9 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 3
kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego
z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego, albo w art. 9 ust. 2 pkt 3 ustawy
o zasadach realizacji programów.
3. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do zbiorczych harmonogramów
wydatków wynikających z umów o dofinansowanie projektów finansowanych ze
środków pochodzących z instrumentu „Łącząc Europę”.

art. 192. więcej Art. 192. 1. Minister Finansów przekazuje na rachunki w Banku
Gospodarstwa Krajowego środki na płatności na rzecz beneficjentów,
a w przypadku Wspólnej Polityki Rolnej – na rzecz agencji płatniczych, o których
mowa w odrębnych ustawach.
2. Kwota środków, o których mowa w ust. 1, nie może być wyższa niż łączny
limit wydatków dla programów finansowanych z udziałem środków europejskich,
określony w budżecie środków europejskich.
3. Bank Gospodarstwa Krajowego może prowadzić obsługę wypłat na
współfinansowanie realizacji programów i projektów finansowanych z udziałem
środków europejskich, w ramach umowy zawartej z właściwym dysponentem
części budżetowej.
4. Właściwy dysponent części budżetowej może zlecić Bankowi
Gospodarstwa Krajowego dokonywanie wypłat, o których mowa w ust. 3,
i przekazać środki na rachunek prowadzony przez ten Bank.
5. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego przekazuje Ministrowi
Finansów kwartalne prognozy płatności w ramach programów finansowanych
z udziałem środków europejskich w terminie do 15 dnia miesiąca poprzedzającego
dany kwartał. W odniesieniu do programu finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego albo Europejskiego Funduszu Rybackiego prognozy przekazuje minister właściwy do spraw rybołówstwa,
w odniesieniu do środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4 – minister
właściwy do spraw rozwoju wsi oraz minister właściwy do spraw rynków rolnych,
a w odniesieniu do środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5b – minister
właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego.
6. Minister Finansów informuje ministra właściwego do spraw rozwoju
regionalnego, ministra właściwego do spraw rybołówstwa oraz ministra
właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego o kwocie środków wypłaconych
przez Bank Gospodarstwa Krajowego beneficjentom w ramach programów
finansowanych z udziałem środków europejskich, z wyłączeniem środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4, w terminie do 15 dnia miesiąca następującego
po miesiącu, w którym dokonano płatności.
7. Minister Finansów informuje niezwłocznie ministra właściwego do spraw
rozwoju regionalnego oraz ministra właściwego do spraw rozwoju wsi i ministra
właściwego do spraw rybołówstwa o kwocie środków przekazanych przez Komisję
Europejską w związku z realizacją programów finansowanych z udziałem środków
europejskich oraz o odsetkach narosłych od tych środków w ramach
poszczególnych programów.

art. 193. więcej Art. 193. 1. Jednostki realizujące program finansowany z udziałem środków
europejskich mogą zaciągać zobowiązania, rozumiane jako suma limitów
wydatków wynikających z decyzji o dofinansowaniu lub umów z beneficjentami
programów finansowanych z udziałem środków europejskich, do wysokości
łącznej kwoty wydatków określonych dla całego programu, z uwzględnieniem
wieloletnich limitów wydatków, o których mowa w art. 122 ust. 1 pkt 2 lit. c.
2. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego przedstawia Radzie
Ministrów, w terminie do końca miesiąca następującego po zakończeniu kwartału,
informacje o wysokości zobowiązań wynikających z zawartych z beneficjentami
umów w ramach poszczególnych programów, wysokości środków przekazanych
beneficjentom i planowanych do przekazania do końca roku budżetowego.
3. Rada Ministrów, na wniosek Ministra Finansów zaopiniowany przez
ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, może podjąć decyzję
o wstrzymaniu zaciągania zobowiązań w ramach danego programu w przypadku zagrożenia wykonania planu dochodów budżetu z tytułu realizacji programów finansowanych ze środków europejskich, określonych w ustawie budżetowej.
4. Na wniosek instytucji zarządzającej lub organu pełniącego funkcję
odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub Krajowej Instytucji
Koordynującej w programach finansowanych ze środków, o których mowa w art.
5 ust. 3 pkt 2, minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, w porozumieniu
z Ministrem Finansów, może wyrazić zgodę na zaciągnięcie zobowiązań
przekraczających łączną kwotę wydatków programu, o której mowa w ust. 1.
O wyrażonej zgodzie minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego informuje
Radę Ministrów.
5. Maksymalny udział budżetu państwa w finansowaniu wydatków w ramach
programu operacyjnego nie może przekroczyć wieloletniego limitu zobowiązań
budżetu państwa określonego w załączniku do ustawy budżetowej, o którym mowa
w art. 122.

art. 194. więcej Art. 194. 1. Minister Finansów, na wniosek ministra właściwego do spraw
rozwoju regionalnego, zaopiniowany przez właściwego dysponenta części
budżetowej, dokonuje przeniesień między częściami i działami budżetu państwa
wydatków przeznaczonych na realizację programów finansowanych z udziałem
środków europejskich, z wyłączeniem Europejskiego Funduszu Morskiego
i Rybackiego, Europejskiego Funduszu Rybackiego oraz środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 4.
2. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego może wystąpić
z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, także na wniosek właściwego dysponenta
części budżetowej.
3. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego niezwłocznie informuje
Radę Ministrów o przyczynach wystąpienia z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1,
w przypadku negatywnej opinii właściwego dysponenta części budżetowej. Rada
Ministrów może uchylić decyzję Ministra Finansów o przeniesieniu, o którym
mowa w ust. 1, w terminie 30 dni od dnia poinformowania o podjęciu decyzji.
4. Właściwy dysponent części budżetowej może dokonywać przeniesień
pomiędzy programami finansowanymi z udziałem środków europejskich w ramach
części i działu klasyfikacji wydatków. Przeniesienie wymaga zgody ministra
właściwego do spraw rozwoju regionalnego, z wyłączeniem środków Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, Europejskiego Funduszu Rybackiego oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4.
4a. O wyrażonej zgodzie minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego
informuje niezwłocznie Ministra Finansów.
5. Minister Finansów na wniosek ministra właściwego do spraw rozwoju wsi
lub ministra właściwego do spraw rynków rolnych dokonuje przeniesień między
częściami i działami w ramach wydatków z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 4, a w ramach wydatków z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 5b, przeniesień między działami Minister Finansów dokonuje na
wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.
6. Właściwy dysponent części budżetowej może dokonywać przeniesień
w ramach części i działu klasyfikacji wydatków z udziałem środków, o którym
mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4.

art. 195. więcej Art. 195. 1. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego sprawuje
nadzór i kontrolę nad realizacją programów finansowanych z udziałem środków
europejskich, z wyłączeniem środków Europejskiego Funduszu Morskiego i
Rybackiego, Europejskiego Funduszu Rybackiego oraz środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 4 i 5b.
2. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, minister właściwy do spraw
rynków rolnych oraz minister właściwy do spraw rybołówstwa sprawują nadzór
i kontrolę nad realizacją programów finansowanych odpowiednio z udziałem
środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4, środków Europejskiego Funduszu
Morskiego i Rybackiego oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego.
3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego sprawuje nadzór
i kontrolę nad realizacją programu finansowanego z udziałem środków, o których
mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5b.

art. 196. więcej Art. 196. 1. Dla obsługi budżetu państwa w zakresie krajowych środków
finansowych są prowadzone następujące rachunki bankowe:
1) centralny rachunek bieżący budżetu państwa, z wyodrębnieniem rachunków
dochodów i wydatków budżetu państwa oraz rachunków środków do
sfinansowania pożyczkowych potrzeb budżetu państwa;
2) rachunki bieżące państwowych jednostek budżetowych, z wyodrębnieniem
rachunków dochodów i wydatków, oraz prowadzone dla tych rachunków
rachunki VAT, o których mowa w rozdziale 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997
r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 2187, 2243 i 2354 oraz z 2019 r.
poz. 326);
3) rachunki bieżące urzędów obsługujących organy podatkowe, dla gromadzenia
dochodów budżetu państwa, z wyodrębnieniem rachunków dla niektórych
rodzajów dochodów;
4) rachunki bieżące państwowych funduszy celowych, o ile odrębne ustawy nie
stanowią inaczej, oraz prowadzone dla tych rachunków rachunki VAT, o
których mowa w rozdziale 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo
bankowe;
5) rachunki pomocnicze oraz prowadzone dla tych rachunków rachunki VAT, o
których mowa w rozdziale 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo
bankowe;
6) rachunki bieżące państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Obsługę bankową budżetu państwa w zakresie rachunków bankowych
wymienionych w ust. 1 pkt 1–3 i 5 oraz państwowych funduszy celowych,
o których mowa w art. 9 pkt 8, prowadzi Narodowy Bank Polski lub Bank
Gospodarstwa Krajowego, z zastrzeżeniem ust. 3, 6 i 7.
2a. Obsługę bankową rachunków budżetu środków europejskich prowadzi
Narodowy Bank Polski lub Bank Gospodarstwa Krajowego.
3. Wyboru podmiotu prowadzącego obsługę rachunków, o których mowa
w ust. 1 pkt 1–3, oraz rachunków, o których mowa w ust. 1 pkt 4, prowadzonych
dla państwowych funduszy celowych zarządzanych przez Zakład Ubezpieczeń
Społecznych lub Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, dokonuje
Minister Finansów, uwzględniając niezbędne warunki techniczne i organizacyjne,
które powinny być spełnione przez ten podmiot, jak również wpływ na stan finansów publicznych w związku z podjęciem i prowadzeniem obsługi tych rachunków.
4. Bank Gospodarstwa Krajowego może podjąć obsługę rachunków,
o których mowa w ust. 1 pkt 1–3, nie wcześniej niż z dniem przyjęcia przez
Rzeczpospolitą Polską waluty euro.
5. Obsługę bankową rachunków jednostek sektora finansów publicznych,
o których mowa w art. 9 pkt 5–7, 9 i 12, samodzielnych publicznych zakładów
opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym jest minister, centralny
organ administracji rządowej, wojewoda lub uczelnia medyczna, państwowych
instytucji kultury, państwowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14,
wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej prowadzi Bank
Gospodarstwa Krajowego.
6. Minister Finansów może dokonać wyboru podmiotu prowadzącego obsługę
rachunków bankowych, wymienionych w ust. 1 pkt 5, dla niektórych rodzajów
rachunków pomocniczych.
7. Obsługę rachunków bankowych wymienionych w ust. 1 pkt 5 na potrzeby
finansowania związków operacyjnych i taktycznych oraz oddziałów
i pododdziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej użytych lub
przebywających poza granicami państwa może prowadzić bank inny niż Narodowy
Bank Polski lub Bank Gospodarstwa Krajowego.

art. 197. więcej Art. 197. 1. Dochody budżetu państwa są gromadzone odpowiednio na
rachunkach urzędów obsługujących organy podatkowe dla gromadzenia dochodów
lub na rachunkach bieżących dochodów państwowych jednostek budżetowych
i przekazywane na centralny rachunek bieżący budżetu państwa, którego
dysponentem jest Minister Finansów.
2. Wydatki budżetu państwa są dokonywane przez dysponentów środków
budżetowych z ich rachunków bieżących wydatków ze środków otrzymanych
bezpośrednio lub za pośrednictwem rachunku bieżącego wydatków dysponenta
nadrzędnego z centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa.
3. Niewykorzystane przez dysponentów środków budżetowych środki,
o których mowa w ust. 2, są przekazywane bezpośrednio lub za pośrednictwem
rachunku bieżącego wydatków dysponenta nadrzędnego na centralny rachunek
bieżący budżetu państwa.
4. Operacje z tytułu przychodów i rozchodów budżetu państwa są
dokonywane na centralnym rachunku bieżącym budżetu państwa lub na rachunkach
pomocniczych Ministra Finansów.

art. 198. więcej Art. 198. Minister Finansów, kierując się ogólnie sprawowaną kontrolą
realizacji dochodów i wydatków budżetu państwa, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy sposób wykonywania budżetu państwa, w tym:
1) sposób i warunki ustanawiania przez dysponentów części budżetowych
dysponentów drugiego i trzeciego stopnia;
2) tryb i terminy przekazywania:
a) na centralny rachunek bieżący budżetu państwa dochodów pobieranych
przez urzędy obsługujące organy podatkowe i państwowe jednostki
budżetowe z rachunków, o których mowa w art. 196 ust. 1 pkt 2 i 3,
b) z centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa środków na rachunki,
o których mowa w art. 196 ust. 1 pkt 2 i 3, z tytułu zwrotu nadpłat
dochodów, określonych w odrębnych przepisach, dokonywanych z tych
rachunków,
c) z centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa środków na rachunki,
o których mowa w art. 196 ust. 1 pkt 2, w celu dokonywania wydatków
przez te jednostki,
d) na centralny rachunek bieżący budżetu państwa niewykorzystanych
środków, o których mowa w art. 197 ust. 3,
e) na centralny rachunek bieżący budżetu państwa środków, o których
mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2,
f) środków pozostałych po uregulowaniu zobowiązań, o których mowa
w art. 181 ust. 9.

art. 199. więcej Art. 199. 1. Obsługa bankowa rachunków budżetu państwa jest prowadzona
w ramach umowy rachunku bankowego.
2. W ramach obsługi bankowej budżetu państwa podmiot prowadzący
obsługę udostępnia:
1) Ministrowi Finansów i Najwyższej Izbie Kontroli informacje o stanach
środków na rachunkach, o których mowa w art. 196 ust. 1,
2) właściwym dysponentom informacje o stanach środków w podległych im
jednostkach, na rachunkach bieżących, o których mowa w art. 196 ust. 1 pkt 2 i 3
– w zakresie i terminach określonych w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 3.
3. Minister Finansów, mając na względzie ujednolicenie zasad obsługi
rachunków budżetu państwa oraz kierując się koniecznością zapewnienia płynnego
przepływu informacji, określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje i tryb
dokonywania operacji na rachunkach, o których mowa w art. 196 ust. 1, oraz zakres
i terminy udostępniania informacji, o których mowa w ust. 2, w ramach
prowadzonej obsługi bankowej budżetu państwa, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Jeżeli podmiotem prowadzącym obsługę centralnego rachunku bieżącego
budżetu państwa jest Narodowy Bank Polski, Minister Finansów, wydając
rozporządzenie, o którym mowa w ust. 3, zasięga opinii Prezesa Narodowego
Banku Polskiego.

Art. 199a. W ramach obsługi bankowej rachunków jednostek sektora
finansów publicznych, o których mowa w art. 9 pkt 5–7, 9 i 12, samodzielnych
publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym jest
minister, centralny organ administracji rządowej, wojewoda lub uczelnia
medyczna, państwowych instytucji kultury, państwowych osób prawnych,
o których mowa w art. 9 pkt 14, oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska
i gospodarki wodnej Bank Gospodarstwa Krajowego udostępnia Ministrowi
Finansów i Najwyższej Izbie Kontroli informacje o stanach środków na
poszczególnych rachunkach.

art. 200. więcej Art. 200. 1. Obsługę bankową płatności prowadzi Bank Gospodarstwa
Krajowego w ramach umowy rachunku bankowego zawartej z Ministrem
Finansów.
2. Minister Finansów przedstawia do zaopiniowania ministrowi właściwemu
do spraw rozwoju regionalnego oraz ministrowi właściwemu do spraw
rybołówstwa projekt umowy, o której mowa w ust. 1.

art. 201. więcej Art. 201. Umowa rachunku bankowego, o której mowa w art. 200 ust. 1,
określa w szczególności:
1) liczbę i rodzaje prowadzonych rachunków bankowych;
2) wysokość oprocentowania rachunków bankowych;
3) rodzaje sprawozdań z realizacji zadań przez Bank Gospodarstwa Krajowego
i terminy ich składania;
4) tryb dokonywania kontroli zadań realizowanych przez Bank Gospodarstwa
Krajowego;
5) wynagrodzenie Banku Gospodarstwa Krajowego z tytułu realizowanych
zadań;
6) zakres odpowiedzialności Banku Gospodarstwa Krajowego, w tym
w szczególności za nieterminową realizację zadań.

art. 202. więcej Art. 202. 1. Środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz
niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie
Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu są gromadzone na
wyodrębnionych rachunkach bankowych.
2. Obsługę bankową rachunków, o których mowa w ust. 1, prowadzi
Narodowy Bank Polski lub Bank Gospodarstwa Krajowego na podstawie umów
rachunku bankowego.
3. W ramach obsługi, o której mowa w ust. 2, Narodowy Bank Polski lub
Bank Gospodarstwa Krajowego dokonują wypłat na podstawie dyspozycji Ministra
Finansów lub jego pełnomocników, a w zakresie środków, o których mowa w art. 5
ust. 3 pkt 5 lit. a i b, na podstawie dyspozycji ministra właściwego do spraw
rozwoju regionalnego.

art. 203. więcej Art. 203. Środki, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 6, stanowią
dochody jednostek samorządu terytorialnego, przychody innych jednostek sektora
finansów publicznych lub jednostek spoza tego sektora, jeżeli jednostki otrzymały
te środki bezpośrednio od dawcy środków, chyba że możliwość otrzymania tych
środków wynika z umowy międzynarodowej lub porozumienia między organem
administracji rządowej a dawcą środków.

art. 204. więcej Art. 204. Środki, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, są przeznaczone
wyłącznie na cele określone w umowie międzynarodowej, przepisach odrębnych
lub deklaracji dawcy.

art. 205. więcej Art. 205. (uchylony).

art. 206. więcej Art. 206. 1. Szczegółowe warunki dofinansowania projektu określa umowa
o dofinansowanie projektu, o której mowa w art. 5 pkt 9 ustawy o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju, w art. 17 ust. 1 oraz w art. 19 ust. 1 pkt 3 ustawy
z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego
z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego albo w art. 9 pkt 4
lit. b ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju
sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego, albo w art. 9
ust. 2 pkt 3 ustawy o zasadach realizacji programów – z wyłączeniem programów
w ramach Celu Europejska Współpraca Terytorialna, a projektu w ramach
Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym określają umowy,
o których mowa w art. 134a pkt 7 i art. 134b ust. 2 pkt 2 ustawy o pomocy
społecznej, albo umowa o dofinansowanie projektu finansowanego ze środków
pochodzących z instrumentu „Łącząc Europę”.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna określać w szczególności:
1) opis projektu lub zadania, w tym cel, na jaki przyznano środki, i termin jego
realizacji;
2) harmonogram dokonywania wydatków, obejmujący okres co najmniej
jednego kwartału;
3) wysokość przyznanych środków;
4) zobowiązanie do poddania się kontroli i tryb kontroli realizacji projektu lub
zadania;
4a) zobowiązanie do stosowania wytycznych, o których mowa w art. 2 pkt 32
ustawy o zasadach realizacji programów, a w zakresie programu
finansowanego z udziałem środków pochodzących z Europejskiego Funduszu
Pomocy Najbardziej Potrzebującym – zobowiązanie do stosowania
wytycznych, o których mowa w art. 134a pkt 6 ustawy o pomocy społecznej;
5) termin i sposób rozliczenia projektu oraz ewentualnych zaliczek;
6) formy zabezpieczeń należytego wykonania zobowiązań wynikających
z umowy;
7) warunki rozwiązania umowy ze względu na nieprawidłowości występujące
w trakcie realizacji projektu;
8) warunki i terminy zwrotu środków, w tym środków nieprawidłowo
wykorzystanych lub pobranych w nadmiernej wysokości lub w sposób
nienależny.
3. Aktualizacja harmonogramu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, nie wymaga
zmiany umowy, o której mowa w ust. 1.
4. Przepis ust. 2 pkt 6 nie ma zastosowania do beneficjenta programu
finansowanego z udziałem środków europejskich będącego jednostką sektora
finansów publicznych albo fundacją, której jedynym fundatorem jest Skarb
Państwa, a także do Banku Gospodarstwa Krajowego, a w zakresie programu
finansowanego z udziałem środków pochodzących z Europejskiego Funduszu
Pomocy Najbardziej Potrzebującym – do umów, o których mowa w art. 134a pkt 7
i art. 134b ust. 2 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej.
5. W przypadku gdy beneficjentem jest państwowa jednostka budżetowa,
warunki, o których mowa w ust. 1, określone zostają w porozumieniu. Przepis
ust. 2 stosuje się odpowiednio, z wyjątkiem pkt 6 i 8.

art. 207. więcej Art. 207. 1. W przypadku gdy środki przeznaczone na realizację programów
finansowanych z udziałem środków europejskich są:
1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem,
2) wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184,
3) pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości
– podlegają zwrotowi wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości
podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków, w terminie 14 dni od dnia
doręczenia ostatecznej decyzji, o której mowa w ust. 9, na wskazany w tej decyzji
rachunek bankowy.
2. Zwrot środków może zostać dokonany przez pomniejszenie kolejnej
płatności na rzecz beneficjenta o kwotę podlegającą zwrotowi. Instytucja, o której
mowa w art. 188 ust. 1, uwzględnia tę kwotę w zleceniu płatności kierowanym do
Banku Gospodarstwa Krajowego. W takim przypadku przepisu ust. 4 pkt 3 nie
stosuje się.
2a. Odsetki, o których mowa w ust. 1, nalicza się do dnia zwrotu środków lub
do dnia wpływu do właściwej instytucji pisemnej zgody na pomniejszenie
kolejnych płatności, o której mowa w ust. 8, jeżeli taka zgoda została wyrażona.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do odsetek, o których mowa w ust. 1.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, beneficjent zostaje wykluczony
z możliwości otrzymania środków, o których mowa w ust. 1, jeżeli:
1) otrzymał płatność na podstawie przedstawionych jako autentyczne
dokumentów podrobionych lub przerobionych lub dokumentów
potwierdzających nieprawdę lub
2) (uchylony)
3) nie zwrócił środków wraz z odsetkami w terminie 14 dni od dnia upływu
terminu, o którym mowa w ust. 1, lub
4) okoliczności, o których mowa w ust. 1, wystąpiły wskutek popełnienia
przestępstwa przez beneficjenta, partnera, podmiot upoważniony do
dokonywania wydatków, a w przypadku gdy podmioty te nie są osobami
fizycznymi – osobę uprawnioną do wykonywania w ramach projektu
czynności w imieniu beneficjenta, przy czym fakt popełnienia przestępstwa
przez wyżej wymienione podmioty został potwierdzony prawomocnym
wyrokiem sądowym.
5. Okres wykluczenia, o którym mowa w ust. 4, rozpoczyna się od dnia, kiedy
decyzja, o której mowa w ust. 9, stała się ostateczna, zaś kończy się z upływem
trzech lat od dnia dokonania zwrotu tych środków. Jeżeli okoliczności, o których
mowa w ust. 4 pkt 1 i 4, zostały stwierdzone po dniu, w którym decyzja, o której
mowa w ust. 9, stała się ostateczna, okres wykluczenia rozpoczyna się od dnia
stwierdzenia tych okoliczności, z zastrzeżeniem ust. 6.
6. Jeżeli zwrot środków przez beneficjenta, o którym mowa w ust. 4 pkt 1 i 4,
został dokonany w trybie określonym w ust. 8 lub przed wydaniem decyzji, o której
mowa w ust. 9, okres wykluczenia, o którym mowa w ust. 4, rozpoczyna się od
dnia stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 4, a kończy się
z upływem trzech lat liczonych od dnia dokonania zwrotu środków przez
beneficjenta.
7. Przepisu ust. 4 nie stosuje się do podmiotów, które na podstawie odrębnych
przepisów realizują zadania interesu publicznego, jeżeli spowoduje to niemożność wdrożenia działania w ramach programu lub znacznej jego części, do jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych osób prawnych, instytutów
badawczych prowadzących działalność leczniczą, podmiotów leczniczych
utworzonych przez organy administracji rządowej oraz podmiotów leczniczych
utworzonych lub prowadzonych przez uczelnie medyczne, a także do
beneficjentów, o których mowa w art. 134b ust. 2 pkt 2 ustawy o pomocy
społecznej.
8. W przypadku stwierdzenia okoliczności, o których mowa w ust. 1,
instytucja określona odpowiednio w ust. 9, 11 i 11a lub instytucja, która podpisała
z beneficjentem umowę o dofinansowanie, wzywa do:
1) zwrotu środków lub
2) do wyrażenia zgody na pomniejszenie kolejnych płatności, o którym mowa
w ust. 2,
w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.
9. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 8, organ:
1) pełniący funkcję instytucji zarządzającej lub instytucji pośredniczącej
w rozumieniu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo ustawy
z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora
rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego, albo ustawy
z dnia 10 lipca 2015 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora
rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego,
albo ustawy o zasadach realizacji programów, albo
2) pełniący funkcję instytucji pośredniczącej dla Europejskiego Funduszu
Pomocy Najbardziej Potrzebującym, albo
3) pełniący funkcję odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub
Krajowej Instytucji Koordynującej w programach finansowanych ze środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, albo
4) odpowiedzialny za wdrożenie instrumentu „Łącząc Europę”
– wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego
nalicza się odsetki, oraz sposób zwrotu środków, z uwzględnieniem ust. 2, oraz
zawierającą pouczenie o sankcji wynikającej z ust. 4 pkt 3, z zastrzeżeniem ust. 7.
10. Decyzji, o której mowa w ust. 9, nie wydaje się, jeżeli dokonano zwrotu
środków przed jej wydaniem.
11. Instytucja zarządzająca lub instytucja pośrednicząca na podstawie
porozumienia lub umowy, o których mowa w art. 27 i art. 32 ustawy o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju albo art. 10 ust. 1 i 2 ustawy o zasadach realizacji
programów, albo organ odpowiedzialny za wdrożenie instrumentu „Łącząc
Europę”, albo organ pełniący funkcję odpowiednio Krajowego Punktu
Kontaktowego lub Krajowej Instytucji Koordynującej w programach
finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, na podstawie
porozumienia lub umowy, może upoważnić instytucję wdrażającą, a w przypadku
programów finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2 –
operatora programu, instytucję pośredniczącą lub instytucję, która podpisała z
beneficjentem umowę o dofinansowanie, będących jednostkami sektora finansów
publicznych, do wydawania decyzji, o której mowa w ust. 9.
11a. W przypadku gdy operator programu lub instytucja pośrednicząca
w programach finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2,
powierza na podstawie porozumienia lub umowy wykonywanie części swoich
zadań innemu podmiotowi będącemu jednostką sektora finansów publicznych,
porozumienie lub umowa może również zawierać upoważnienie do wydawania
decyzji, o której mowa w ust. 9, o ile operator programu lub instytucja
pośrednicząca zostały upoważnione do wydawania takich decyzji na podstawie
ust. 11.
12. Od decyzji, o której mowa w ust. 9, wydanej przez:
1) operatora programu albo
2) instytucję pośredniczącą lub instytucję wdrażającą, o których mowa w ust. 11,
albo
3) podmiot upoważniony do wydania tej decyzji na podstawie ust. 11a
– służy odwołanie do właściwej instytucji zarządzającej albo organu pełniącego
funkcję odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub Krajowej Instytucji
Koordynującej w programach finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5
ust. 3 pkt 2, a jeżeli rozpatrywanie odwołań od decyzji instytucji wdrażającej
zostało powierzone instytucji pośredniczącej – do instytucji pośredniczącej.
12a. W przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez:
1) instytucję zarządzającą albo
2) organ odpowiedzialny za wdrożenie instrumentu „Łącząc Europę”, albo
3) organ pełniący funkcję odpowiednio Krajowego Punktu Kontaktowego lub
Krajowej Instytucji Koordynującej w programach finansowanych ze
środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2
– służy wniosek do tej instytucji albo organu o ponowne rozpatrzenie sprawy.
13. Przepisów ust. 1–9 nie stosuje się do państwowych jednostek
budżetowych.

art. 208. więcej Art. 208. 1. Przepisy art. 187–191, art. 193, art. 206 oraz art. 207 nie dotyczą
Wspólnej Polityki Rolnej, która jest finansowana zgodnie z odrębnymi ustawami.
2. Środki europejskie w części dotyczącej Wspólnej Polityki Rolnej są
przekazywane agencjom płatniczym przez Bank Gospodarstwa Krajowego
w oparciu o umowę zawartą z Ministrem Finansów.
3. Obsługę bankową rachunków agencji płatniczych w zakresie środków,
o których mowa w ust. 2, oraz środków przeznaczonych na współfinansowanie
realizacji zadań finansowanych z udziałem tych środków prowadzi Narodowy
Bank Polski lub Bank Gospodarstwa Krajowego na podstawie umów rachunku
bankowego.
4. Środki europejskie, w części dotyczącej wyprzedzającego finansowania
w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, o którym mowa w odrębnych przepisach,
z wyłączeniem zadań z zakresu pomocy technicznej, są przekazywane właściwym
dysponentom przez Bank Gospodarstwa Krajowego na podstawie dyspozycji
Ministra Finansów.

art. 209. więcej Art. 209. 1. Należności i wierzytelności przypadające agencjom płatniczym
w ramach Wspólnej Polityki Rolnej mogą być, w szczególnie uzasadnionych
przypadkach, umarzane w całości lub w części, a ich spłata odraczana lub
rozkładana na raty.
1a. (uchylony)
1b. W okresie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, od
należności, o których mowa w ust. 1, których spłata została odroczona lub
rozłożona na raty, odsetki za zwłokę są naliczane do dnia wniesienia podania
o odroczenie lub rozłożenie na raty spłaty należności, włącznie z tym dniem.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i
tryb umarzania w całości lub w części, odraczania lub rozkładania na raty spłaty należności, o których mowa w ust. 1, a także wskaże organy do tego uprawnione, z uwzględnieniem:
1) przesłanek uzasadniających umorzenie w całości lub w części, odroczenie lub
rozłożenie na raty spłaty tych należności;
2) rodzaju i zakresu udzielonych ulg w spłaceniu należności;
3) właściwości organów uprawnionych do umarzania należności w całości lub
w części, odraczania lub rozkładania ich spłaty na raty w zależności od
wysokości kwoty udzielonej ulgi.

art. 210. więcej Art. 210. 1. Minister Finansów prowadzi rejestr podmiotów wykluczonych na
podstawie art. 207 oraz udostępnia zawarte w nim informacje instytucjom
zarządzającym, organom pełniącym funkcję odpowiednio Krajowego Punktu
Kontaktowego lub Krajowej Instytucji Koordynującej w programach
finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, instytucjom
pośredniczącym, operatorom programów, instytucjom wdrażającym, instytucji
certyfikującej, a także beneficjentom w zakresie ich własnego statusu.
1a. Zgłoszenie podmiotu do rejestru, o którym mowa w ust. 1, uzyskiwanie
informacji z tego rejestru oraz udostępnianie i przekazywanie informacji zawartych
w tym rejestrze, z wyjątkiem udostępniania i przekazywania informacji
beneficjentom, odbywają się za pośrednictwem elektronicznej platformy usług
administracji publicznej ePUAP, o której mowa w przepisach o informatyzacji
działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
2. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób i tryb wpisywania podmiotów wykluczonych do rejestru, o którym
mowa w ust. 1,
2) wzór formularza zgłoszenia podmiotu podlegającego wpisowi do rejestru,
3) zakres przedmiotowy informacji, które będą zawarte w rejestrze,
4) sposób i tryb uzyskiwania informacji z rejestru,
5) tryb przekazywania informacji zawartych w rejestrze,
6) sposób i tryb dokonywania zmian w rejestrze
– zapewniając ochronę informacji zawartych w rejestrze przed ich ujawnieniem
osobom i podmiotom nieuprawnionym.

art. 211. więcej Art. 211. 1. Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem
dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki.
2. Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest uchwalany na rok
budżetowy.
3. Rokiem budżetowym jest rok kalendarzowy.
4. Podstawą gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego
w danym roku budżetowym jest uchwała budżetowa.
5. Uchwała budżetowa składa się z:
1) budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
2) załączników.

art. 212. więcej Art. 212. 1. Uchwała budżetowa określa:
1) łączną kwotę planowanych dochodów budżetu jednostki samorządu
terytorialnego, z wyodrębnieniem dochodów bieżących i majątkowych;
2) łączną kwotę planowanych wydatków budżetu jednostki samorządu
terytorialnego, z wyodrębnieniem wydatków bieżących i majątkowych;
3) kwotę planowanego deficytu albo planowanej nadwyżki budżetu jednostki
samorządu terytorialnego wraz ze źródłami pokrycia deficytu albo
przeznaczenia nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
4) łączną kwotę planowanych przychodów budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
5) łączną kwotę planowanych rozchodów budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
6) limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz
emitowanych papierów wartościowych, o których mowa w art. 89 ust. 1
i art. 90;
6a) limit zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego, o którym mowa
w art. 72 ust. 1 pkt 2, innych niż określone w pkt 6;
7) kwotę wydatków przypadających do spłaty w danym roku budżetowym,
zgodnie z zawartą umową, z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez
jednostkę samorządu terytorialnego;
8) szczególne zasady wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego
w roku budżetowym, wynikające z odrębnych ustaw;
9) uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej
w ramach budżetu gminy;
10) inne postanowienia, których obowiązek zamieszczenia w uchwale
budżetowej wynika z postanowień organu stanowiącego jednostki samorządu
terytorialnego.
2. W uchwale budżetowej organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego może upoważnić zarząd do:
1) zaciągania kredytów i pożyczek oraz emitowania papierów wartościowych,
o których mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90;
1a) zaciągania zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego, o którym mowa
w art. 72 ust. 1 pkt 2, innych niż określone w pkt 1;
2) dokonywania zmian w budżecie, w zakresie określonym w art. 258.

art. 213. więcej Art. 213. W uchwale budżetowej nie zamieszcza się przepisów
niezwiązanych z wykonywaniem budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

art. 214. więcej Art. 214. W załącznikach do uchwały budżetowej zamieszcza się:
1) zestawienie planowanych kwot dotacji udzielanych z budżetu jednostki
samorządu terytorialnego;
2) plan dochodów rachunku dochodów jednostek, o których mowa w art. 223
ust. 1, oraz wydatków nimi finansowanych;
3) plany przychodów i kosztów samorządowych zakładów budżetowych.

art. 215. więcej Art. 215. 1. Zestawienie, o którym mowa w art. 214 pkt 1, sporządza się
w podziale na dotacje dla jednostek sektora finansów publicznych i dotacje dla
jednostek spoza sektora finansów publicznych.
2. W zestawieniu, o którym mowa w art. 214 pkt 1, wyodrębnia się dotacje
przedmiotowe, podmiotowe i celowe związane z realizacją zadań jednostki
samorządu terytorialnego.

art. 216. więcej Art. 216. 1. Źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego określa
odrębna ustawa.
2. Wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na
realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, a w szczególności na:
1) zadania własne jednostek samorządu terytorialnego;
2) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone ustawami
jednostkom samorządu terytorialnego;
3) zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji
w drodze umowy lub porozumienia;
4) zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu
terytorialnego;
5) pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu
terytorialnego, określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego;
6) programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1
pkt 2 i 3.
3. Wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być
przeznaczone na realizację zadań wynikających z porozumień, o których mowa w
art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.

art. 217. więcej Art. 217. 1. Różnica między dochodami a wydatkami budżetu jednostki
samorządu terytorialnego stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu jednostki
samorządu terytorialnego albo deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
2. Deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być
sfinansowany przychodami pochodzącymi z:
1) sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez jednostkę
samorządu terytorialnego;
2) kredytów;
3) pożyczek;
4) prywatyzacji majątku jednostki samorządu terytorialnego;
5) nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego z lat ubiegłych,
pomniejszonej o środki określone w pkt 8;
6) wolnych środków jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym
budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikających z rozliczeń
wyemitowanych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek z lat
ubiegłych;
7) spłaty udzielonych pożyczek w latach ubiegłych;
8) niewykorzystanych środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu,
wynikających z rozliczenia dochodów i wydatków nimi finansowanych
związanych ze szczególnymi zasadami wykonywania budżetu określonymi
w odrębnych ustawach oraz wynikających z rozliczenia środków określonych
w art. 5 ust. 1 pkt 2 i dotacji na realizację programu, projektu lub zadania
finansowanego z udziałem tych środków.

art. 218. więcej Art. 218. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane
dotacje podmiotowe, o ile odrębne ustawy tak stanowią.

art. 219. więcej Art. 219. 1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być
udzielane dotacje przedmiotowe dla samorządowych zakładów budżetowych,
kalkulowane według stawek jednostkowych.
2. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje
przedmiotowe również innym podmiotom niż wymienione w ust. 1, o ile odrębne
przepisy tak stanowią.
3. Kwoty i zakres dotacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określa uchwała
budżetowa.
4. Stawki dotacji przedmiotowych ustala organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego.

art. 220. więcej Art. 220. 1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być
udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie
dotacji celowej lub pomoc rzeczowa.
2. Podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa.
3. Spory w zakresie zwrotu dotacji rozstrzygają sądy powszechne.

art. 221. więcej Art. 221. 1. Podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych
i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją
tych zadań.
2. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie –
na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym
mowa w ust. 1.
3. Umowa, o której mowa w ust. 2, powinna określać:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana,
i termin jego wykonania;
2) wysokość dotacji udzielanej podmiotowi wykonującemu zadanie i tryb
płatności;
3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku
budżetowego;
4) tryb kontroli wykonywania zadania;
5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
6) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie dłuższy niż terminy zwrotu
dotacji określone w niniejszym dziale.
4. Tryb postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone
w ustawie, o której mowa w ust. 2, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli
wykonywania zleconego zadania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego, mając na uwadze zapewnienie jawności
postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.

Art. 221a. 1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być
udzielane dotacje celowe na dofinansowanie kosztów inwestycji związanych z
wykonywaniem zadań publicznych jednostki w ramach umów o partnerstwie
publiczno-prywatnym, z uwzględnieniem przepisów o partnerstwie publicznoprywatnym.
2. Udzielenie dotacji następuje na podstawie umowy o partnerstwie
publiczno-prywatnym z uwzględnieniem przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej.
3. Do umowy, o której mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepis art.
221 ust. 3.

art. 222. więcej Art. 222. 1. W budżecie jednostki samorządu terytorialnego tworzy się
rezerwę ogólną, w wysokości nie niższej niż 0,1% i nie wyższej niż 1% wydatków
budżetu.
2. W budżecie jednostki samorządu terytorialnego mogą być tworzone
rezerwy celowe:
1) na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej
nie może być dokonany w okresie opracowywania budżetu jednostki
samorządu terytorialnego;
2) na wydatki związane z realizacją programów finansowanych z udziałem
środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2;
3) gdy odrębne ustawy tak stanowią.
3. Suma rezerw celowych, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 3, nie może
przekroczyć 5% wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
4. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego dokonuje podziału rezerw,
o których mowa w ust. 1 i 2.

art. 223. więcej Art. 223. 1. Samorządowe jednostki budżetowe prowadzące działalność
określoną w ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe gromadzą na
wydzielonym rachunku dochody określone w uchwale przez organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego, pochodzące w szczególności:
1) ze spadków, zapisów i darowizn w postaci pieniężnej na rzecz jednostki
budżetowej;
2) z odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie
albo użytkowaniu jednostki budżetowej;
3) z działalności polegającej na świadczeniu usług w ramach kształcenia
zawodowego – w przypadku jednostek budżetowych prowadzących
kształcenie zawodowe.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określi w
szczególności:
1) jednostki budżetowe, które gromadzą dochody;
2) źródła, z których dochody są gromadzone na rachunku;
3) przeznaczenie dochodów, z tym że dochody wraz z odsetkami nie mogą być
przeznaczone na finansowanie wynagrodzeń osobowych;
4) sposób i tryb sporządzania planu finansowego dochodów i wydatków nimi
finansowanych, dokonywania zmian w tym planie oraz ich zatwierdzania.
3. W przypadku samorządowych jednostek budżetowych, o których mowa w
ust. 1, prowadzących kształcenie zawodowe, dochody gromadzone ze spadków,
zapisów i darowizn w postaci pieniężnej przekazywanych na cele kształcenia
zawodowego oraz z tytułu działalności, o której mowa w ust. 1 pkt 3, są
przeznaczane na cele kształcenia zawodowego realizowanego przez te jednostki.
4. Wydatki z rachunku, o którym mowa w ust. 1, mogą być dokonywane do
wysokości kwot zgromadzonych dochodów, w ramach planu finansowego.
5. Środki finansowe pozostające na rachunku, o którym mowa w ust. 1, na
dzień 31 grudnia roku budżetowego, podlegają odprowadzeniu na rachunek
budżetu jednostki samorządu terytorialnego w terminie do dnia 5 stycznia
następnego roku.

art. 224. więcej Art. 224. 1. Jednostce samorządu terytorialnego może być udzielona
pożyczka z budżetu państwa, jeżeli:
1) jednostka samorządu terytorialnego realizuje postępowanie naprawcze lub
przystępuje do jego realizacji oraz
2) z analizy programu postępowania naprawczego wynika, że w stopniu wysoce
prawdopodobnym:
a) nastąpi poprawa sytuacji finansowej tej jednostki oraz skuteczności
w wykonywaniu jej ustawowych zadań,
b) najpóźniej na koniec roku, w którym upływa termin spłaty pożyczki,
zostaną zachowane zasady określone w art. 242–244,
c) zapewniona zostanie spłata pożyczki wraz z odsetkami.
2. Pożyczka i odsetki nie podlegają umorzeniu.
3. Wniosek o udzielenie pożyczki jednostka samorządu terytorialnego składa
do Ministra Finansów, a w przypadku zlecenia przez Ministra Finansów Bankowi
Gospodarstwa Krajowego czynności, o których mowa w art. 225 ust. 1, do Banku
Gospodarstwa Krajowego. Do wniosku o udzielenie pożyczki jednostka samorządu
terytorialnego załącza program postępowania naprawczego, dokumenty zawierające dane umożliwiające dokonanie bieżącej i prognozowanej oceny sytuacji finansowej tej jednostki oraz propozycje zabezpieczeń spłaty pożyczki.
4. W przypadku niedokonania spłaty pożyczki w terminie określonym
w umowie pożyczki Minister Finansów może potrącić niespłaconą kwotę pożyczki
wraz z odsetkami z należnej subwencji ogólnej ustalonej dla tej jednostki
samorządu terytorialnego.
5. Przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio do pożyczki udzielanej jednostce
samorządu terytorialnego realizującej program postępowania ostrożnościowego lub
przystępującej do jego realizacji, jeżeli zagrożenie wykonania zadań publicznych
powstało z przyczyn niezależnych od tej jednostki.
6. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy zakres danych zawartych we wniosku o udzielenie pożyczki,
2) wykaz dokumentów dołączonych do wniosku,
3) rodzaje i zakres przyjmowanych zabezpieczeń
– biorąc pod uwagę rodzaj prowadzonego przez jednostkę samorządu
terytorialnego postępowania, zakres informacji niezbędnych do dokonania oceny,
o której mowa w ust. 3, oraz zapewnienie sprawności rozpatrywania wniosków.

art. 225. więcej Art. 225. 1. Minister Finansów może, w drodze umowy, zlecić Bankowi
Gospodarstwa Krajowego dokonywanie czynności związanych z udzielaniem
jednostce samorządu terytorialnego pożyczki oraz jej rozliczaniem i egzekucją,
polegających w szczególności na:
1) przyjmowaniu od jednostki samorządu terytorialnego wniosku o udzielenie
pożyczki oraz weryfikacji czy wniosek spełnia wymogi określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 224 ust. 6;
2) dokonywaniu ocen i analiz programu postępowania ostrożnościowego lub
naprawczego;
3) przygotowaniu i zawieraniu, w imieniu Ministra Finansów, umowy pożyczki
z jednostką samorządu terytorialnego;
4) kontroli spłaty pożyczki i ocenie sytuacji finansowej jednostki samorządu
terytorialnego w okresie spłaty;
5) podejmowaniu czynności zmierzających do odzyskania kwot niespłaconej
pożyczki lub odsetek od tej pożyczki i należnych opłat, w tym czynności
sądowych i egzekucyjnych.
2. Umowa określa wysokość wynagrodzenia za czynności dokonywane przez
Bank Gospodarstwa Krajowego oraz zakres czynności zleconych Bankowi.
3. W przypadku zlecenia Bankowi Gospodarstwa Krajowego dokonywania
czynności związanych z udzielaniem jednostkom samorządu terytorialnego
pożyczek oraz ich rozliczaniem i egzekucją Minister Finansów może otworzyć
w Banku Gospodarstwa Krajowego rachunek bankowy do obsługi pożyczek, na
który będą przekazywane środki przewidziane na ten cel w ustawie budżetowej.
4. Rachunek bankowy, o którym mowa w ust. 3, jest oprocentowany.
Oprocentowanie rachunku ustalone zostanie w umowie, o której mowa w ust. 1.
5. (uchylony)

art. 226. więcej Art. 226. 1. Wieloletnia prognoza finansowa powinna być realistyczna
i określać dla każdego roku objętego prognozą co najmniej:
1) dochody bieżące oraz wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu
terytorialnego, w tym na obsługę długu, gwarancje i poręczenia;
2) dochody majątkowe, w tym dochody ze sprzedaży majątku, oraz wydatki
majątkowe budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
3) wynik budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
4) przeznaczenie nadwyżki albo sposób sfinansowania deficytu;
5) przychody i rozchody budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
z uwzględnieniem długu zaciągniętego oraz planowanego do zaciągnięcia;
6) kwotę długu jednostki samorządu terytorialnego oraz sposób sfinansowania
jego spłaty;
6a) relacje, o których mowa w art. 242–244, w tym informację o stopniu
niezachowania tych relacji w przypadkach, o których mowa w art. 240a ust. 4
i 8 oraz art. 240b;
7) (uchylony)
8) kwoty wydatków bieżących i majątkowych wynikających z limitów
wydatków na planowane i realizowane przedsięwzięcia, o których mowa
w ust. 3.
2. (uchylony)
2a. Do wieloletniej prognozy finansowej dołącza się objaśnienia przyjętych
wartości. W objaśnieniach mogą być zawarte także informacje uszczegóławiające
dane, o których mowa w ust. 1.
3. W załączniku do uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej
określa się odrębnie dla każdego przedsięwzięcia:
1) nazwę i cel;
2) jednostkę organizacyjną odpowiedzialną za realizację lub koordynującą
wykonywanie przedsięwzięcia;
3) okres realizacji i łączne nakłady finansowe;
4) limity wydatków w poszczególnych latach;
5) limit zobowiązań.
4. Przez przedsięwzięcia, o których mowa w ust. 3, należy rozumieć
wieloletnie programy, projekty lub zadania, w tym związane z:
1) programami finansowanymi z udziałem środków, o których mowa w art. 5
ust. 1 pkt 2 i 3;
2) umowami o partnerstwie publiczno-prywatnym.

art. 227. więcej Art. 227. 1. Wieloletnia prognoza finansowa obejmuje okres roku
budżetowego oraz co najmniej trzech kolejnych lat budżetowych.
2. Prognozę kwoty długu, stanowiącą część wieloletniej prognozy finansowej,
sporządza się na okres, na który zaciągnięto oraz planuje się zaciągnąć
zobowiązania.

art. 228. więcej Art. 228. 1. Uchwała w sprawie wieloletniej prognozy finansowej może
zawierać upoważnienie dla zarządu jednostki samorządu terytorialnego do
zaciągania zobowiązań:
1) związanych z realizacją zamieszczonych w niej przedsięwzięć;
2) z tytułu umów, których realizacja w roku budżetowym i w latach następnych
jest niezbędna do zapewnienia ciągłości działania jednostki i z których
wynikające płatności wykraczają poza rok budżetowy.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może upoważnić
zarząd jednostki samorządu terytorialnego do przekazania uprawnień kierownikom
jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego do zaciągania
zobowiązań, o których mowa w ust. 1. W zakresie umów określonych w ust. 1 pkt 2 przekazanie uprawnień może dotyczyć także umów, z których wynikają zobowiązania zaliczane do tytułu dłużnego, o którym mowa
w art. 72 ust. 1 pkt 2.

art. 229. więcej Art. 229. Wartości przyjęte w wieloletniej prognozie finansowej i budżecie
jednostki samorządu terytorialnego powinny być zgodne co najmniej w zakresie
wyniku budżetu i związanych z nim kwot przychodów i rozchodów oraz długu
jednostki samorządu terytorialnego.

art. 230. więcej Art. 230. 1. Inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały w sprawie
wieloletniej prognozy finansowej i jej zmiany należy wyłącznie do zarządu
jednostki samorządu terytorialnego.
2. Projekt uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej lub jej
zmiany zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia wraz z projektem
uchwały budżetowej:
1) regionalnej izbie obrachunkowej – celem zaopiniowania;
2) organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego.
3. Opinię do projektu uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej
lub jej zmiany, przedstawionego wraz z projektem uchwały budżetowej, regionalna
izba obrachunkowa wydaje ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia
przestrzegania przepisów ustawy dotyczących uchwalania i wykonywania
budżetów w następnych latach, na które zaciągnięto i planuje się zaciągnąć
zobowiązania. Przepis art. 246 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Regionalna izba obrachunkowa na podstawie przyjętej przez jednostkę
samorządu terytorialnego wieloletniej prognozy finansowej oraz uchwały
budżetowej przedstawia opinię w sprawie prawidłowości planowanej kwoty długu
jednostki samorządu terytorialnego wynikającej z planowanych i zaciągniętych
zobowiązań, o której mowa w art. 226 ust. 1 pkt 6. Przepis art. 246 ust. 2 stosuje
się odpowiednio.
5. W przypadku negatywnej opinii regionalnej izby obrachunkowej
w zakresie, o którym mowa w ust. 4, jednostka samorządu terytorialnego dokonuje
takich zmian uchwał, aby została zachowana relacja określona w art. 243.
6. Uchwałę, o której mowa w ust. 2, organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego podejmuje nie później niż uchwałę budżetową.
7. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może uchylić
obowiązującej uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej, jednocześnie
nie podejmując nowej uchwały w tej sprawie.
8. Jednostka samorządu terytorialnego przekazuje regionalnej izbie
obrachunkowej uchwały i zarządzenia w sprawie wieloletniej prognozy
finansowej.
9. Projekt uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej lub jej
zmiany, o którym mowa w ust. 2, oraz uchwała i zarządzenie w sprawie
wieloletniej prognozy finansowej są przekazywane do regionalnej izby
obrachunkowej w formie dokumentu elektronicznego.

Art. 230a. Regionalna izba obrachunkowa przekazuje, w formie dokumentu
elektronicznego, Ministrowi Finansów:
1) projekty wieloletnich prognoz finansowych, o których mowa w art. 230 ust. 2,
wraz z wynikami opinii;
2) wieloletnie prognozy finansowe wraz z wynikami rozstrzygnięć nadzorczych.

Art. 230b. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego
oraz załącznika, o których mowa w art. 226 ust. 1 i 3,
2) sposób przekazywania przez jednostkę samorządu terytorialnego regionalnej
izbie obrachunkowej:
a) projektów uchwał, o których mowa w art. 230 ust. 2,
b) uchwał i zarządzeń w sprawie wieloletniej prognozy finansowej,
3) sposób i terminy przekazywania przez regionalne izby obrachunkowe
Ministrowi Finansów:
a) projektów wieloletnich prognoz finansowych, o których mowa
w art. 230 ust. 2, wraz z wynikami opinii,
b) wieloletnich prognoz finansowych wraz z wynikami rozstrzygnięć
nadzorczych
– mając na względzie potrzebę zapewnienia jawności i przejrzystości finansów
publicznych, sporządzenia realistycznych prognoz finansowych jednostek
samorządu terytorialnego oraz uzyskania przez Ministra Finansów informacji
umożliwiających realizację zadań, o których mowa w art. 74 i art. 174 pkt 4.

art. 231. więcej Art. 231. 1. Zmiana kwot wydatków na realizację przedsięwzięć może
nastąpić w wyniku podjęcia uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu
terytorialnego, zmieniającej zakres wykonywania lub wstrzymującej wykonywanie
przedsięwzięcia.
2. Uchwały budżetowe określają wydatki na realizowane przedsięwzięcia
w wysokości umożliwiającej ich terminowe zakończenie.
3. Jeżeli organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie postanowi
o zaniechaniu realizacji, okresowym wstrzymaniu realizacji lub ograniczeniu
rzeczowego zakresu przedsięwzięcia, a wydatki zaplanowane w projekcie budżetu
przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego nie różnią się od wydatków
przewidzianych na realizację przedsięwzięcia, organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego nie może, bez zgody zarządu jednostki samorządu
terytorialnego, zmniejszyć wydatków zaplanowanych w uchwale budżetowej na
realizację przedsięwzięcia.

art. 232. więcej Art. 232. 1. Zmian w wieloletniej prognozie finansowej, z wyłączeniem
zmian limitów zobowiązań i kwot wydatków na przedsięwzięcia, dokonuje zarząd
jednostki samorządu terytorialnego.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może upoważnić
zarząd jednostki samorządu terytorialnego do dokonywania zmian limitów
zobowiązań i kwot wydatków na realizację przedsięwzięcia finansowanego
z udziałem środków europejskich albo środków, o których mowa
w art. 5 ust. 1 pkt 3, w związku ze zmianami w realizacji tego przedsięwzięcia,
o ile zmiany te nie pogorszą wyniku budżetu dla każdego roku objętego wieloletnią
prognozą finansową. Upoważnienie to obejmuje także upoważnienie do
dokonywania zmian środków przeznaczonych na współfinansowanie realizacji
przedsięwzięć, o których mowa w zdaniu pierwszym, w tym wkładu własnego
beneficjenta, oraz wynikających z rozstrzygniętych konkursów, o których mowa
w art. 38 ust. 1 pkt 1 ustawy o zasadach realizacji programów.

art. 233. więcej Art. 233. Inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały:
1) budżetowej,
2) o prowizorium budżetowym,
3) o zmianie uchwały budżetowej
– przysługuje wyłącznie zarządowi jednostki samorządu terytorialnego.

art. 234. więcej Art. 234. Uchwała organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego
w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej określa w szczególności:
1) wymaganą szczegółowość projektu budżetu jednostki samorządu
terytorialnego;
2) terminy obowiązujące w toku prac nad projektem uchwały budżetowej
jednostki samorządu terytorialnego;
3) wymogi dotyczące uzasadnienia i materiały informacyjne, które zarząd
przedłoży organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego wraz
z projektem uchwały budżetowej.

art. 235. więcej Art. 235. 1. W planie dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego
wyszczególnia się, w układzie działów klasyfikacji budżetowej, planowane kwoty
dochodów bieżących i dochodów majątkowych według ich źródeł, w tym
w szczególności z tytułu dotacji i środków na finansowanie wydatków na realizację
zadań finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3.
2. Przez dochody bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego
rozumie się dochody budżetowe niebędące dochodami majątkowymi.
3. Do dochodów majątkowych zalicza się:
1) dotacje i środki przeznaczone na inwestycje;
2) dochody ze sprzedaży majątku;
3) dochody z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo
własności.
4. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może ustalić większą
szczegółowość planu dochodów budżetu.

art. 236. więcej Art. 236. 1. W planie wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego
wyszczególnia się, w układzie działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej,
planowane kwoty wydatków bieżących i wydatków majątkowych.
2. Przez wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego rozumie
się wydatki budżetowe niebędące wydatkami majątkowymi.
3. W planie wydatków bieżących wyodrębnia się w układzie działów
i rozdziałów planowane kwoty wydatków bieżących, w szczególności na:
1) wydatki jednostek budżetowych, w tym na:
a) wynagrodzenia i składki od nich naliczane,
b) wydatki związane z realizacją ich statutowych zadań;
2) dotacje na zadania bieżące;
3) świadczenia na rzecz osób fizycznych;
4) wydatki na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, w części związanej z realizacją zadań jednostki
samorządu terytorialnego;
5) wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez jednostkę samorządu
terytorialnego, przypadające do spłaty w danym roku budżetowym;
6) obsługę długu jednostki samorządu terytorialnego.
4. W planie wydatków majątkowych wyodrębnia się w układzie działów
i rozdziałów planowane kwoty wydatków majątkowych, do których zalicza się
wydatki na:
1) inwestycje i zakupy inwestycyjne, w tym na programy finansowane
z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, w części
związanej z realizacją zadań jednostki samorządu terytorialnego;
2) zakup i objęcie akcji i udziałów;
3) wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego.
5. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może ustalić większą
szczegółowość planu wydatków.

art. 237. więcej Art. 237. 1. W planie dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu
terytorialnego określa się także dochody i wydatki finansowane z tych dochodów,
związane ze szczególnymi zasadami wykonywania budżetu jednostki
wynikającymi z odrębnych ustaw.
2. W planie dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu
terytorialnego wyodrębnia się dochody i wydatki związane z realizacją:
1) zadań z zakresu administracji rządowej i innych zleconych jednostce
samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami;
2) zadań wykonywanych na mocy porozumień z organami administracji
rządowej;
3) zadań realizowanych w drodze umów lub porozumień między jednostkami
samorządu terytorialnego.

art. 238. więcej Art. 238. 1. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego sporządza
i przedkłada projekt uchwały budżetowej:
1) organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego,
2) regionalnej izbie obrachunkowej – celem zaopiniowania
– do dnia 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy.
2. Wraz z projektem uchwały budżetowej zarząd jednostki samorządu
terytorialnego przedkłada organowi stanowiącemu jednostki samorządu
terytorialnego i regionalnej izbie obrachunkowej:
1) uzasadnienie do projektu uchwały budżetowej;
2) inne materiały określone w uchwale, o której mowa w art. 234.
3. Opinię regionalnej izby obrachunkowej o projekcie uchwały budżetowej
zarząd jednostki samorządu terytorialnego jest obowiązany przedstawić, przed
uchwaleniem budżetu, organowi stanowiącemu jednostki samorządu
terytorialnego.

art. 239. więcej Art. 239. Uchwałę budżetową organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego podejmuje przed rozpoczęciem roku budżetowego, a w szczególnie
uzasadnionych przypadkach – nie później niż do dnia 31 stycznia roku
budżetowego.

art. 240. więcej Art. 240. 1. Do czasu podjęcia uchwały budżetowej, jednak nie później niż do
dnia 31 stycznia roku budżetowego, podstawą gospodarki finansowej jest projekt
uchwały budżetowej przedstawiony organowi stanowiącemu jednostki samorządu
terytorialnego, o którym mowa w art. 238 ust. 1.
2. Bez zgody zarządu jednostki samorządu terytorialnego organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego nie może wprowadzić w projekcie uchwały
budżetowej jednostki samorządu terytorialnego zmian powodujących zmniejszenie
dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu
jednostki samorządu terytorialnego.
3. W przypadku niepodjęcia uchwały budżetowej w terminie, o którym mowa
w ust. 1, regionalna izba obrachunkowa, w terminie do końca lutego roku
budżetowego, ustala budżet jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych. Do dnia ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały, o której
mowa w ust. 1.

Art. 240a. 1. W razie braku możliwości uchwalenia wieloletniej prognozy
finansowej lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z zasadami
określonymi w art. 242–244, oraz zagrożenia realizacji zadań publicznych przez
jednostkę samorządu terytorialnego, kolegium regionalnej izby obrachunkowej
wzywa jednostkę samorządu terytorialnego do opracowania i uchwalenia programu
postępowania naprawczego oraz przedłożenia tego programu celem zaopiniowania
do regionalnej izby obrachunkowej, w terminie 45 dni od dnia otrzymania
wezwania.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwala program
postępowania naprawczego na okres nieprzekraczający 3 kolejnych lat
budżetowych.
3. Program postępowania naprawczego zawiera w szczególności:
1) analizę stanu finansów jednostki samorządu terytorialnego, w tym określenie
przyczyn zagrożenia realizacji zadań publicznych;
2) plan przedsięwzięć naprawczych, wraz z harmonogramem ich wprowadzania,
zmierzających do usunięcia zagrożenia, o którym mowa w ust. 1, oraz
zachowania relacji określonej w art. 242–244;
3) przewidywane efekty finansowe poszczególnych przedsięwzięć
naprawczych, wraz z określeniem sposobu ich obliczania.
4. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może uchwalić
wieloletnią prognozę finansową oraz budżet jednostki, które nie zachowują relacji
określonej w art. 242–244 w okresie realizacji programu postępowania
naprawczego, który uzyskał pozytywną opinię regionalnej izby obrachunkowej,
przy czym niezachowanie relacji może dotyczyć jedynie spłat zobowiązań
istniejących na dzień uchwalenia programu postępowania naprawczego oraz spłat
pożyczki otrzymanej z budżetu państwa.
5. W okresie realizacji postępowania naprawczego jednostka samorządu
terytorialnego:
1) nie może podejmować nowych inwestycji finansowanych kredytem, pożyczką
lub emisją papierów wartościowych;
2) nie może udzielać pomocy finansowej innym jednostkom samorządu
terytorialnego;
3) nie może udzielać poręczeń, gwarancji i pożyczek;
4) nie może ponosić wydatków na promocję jednostki;
5) nie może ponosić wydatków z funduszu sołeckiego, chyba że poniesienie
wydatków jest konieczne do zakończenia realizacji zadania rozpoczętego
przed dniem przyjęcia programu postępowania naprawczego;
6) ogranicza realizację zadań innych niż obligatoryjne, finansowanych ze
środków własnych.
6. Począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym został
przyjęty program postępowania naprawczego, do dnia zakończenia postępowania
naprawczego wysokość ustalonych przez organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego diet radnych i wydatków na wynagrodzenie zarządu jednostki
samorządu terytorialnego nie może przekroczyć odpowiednich kwot wydatków
z tego tytułu z roku poprzedzającego rok, w którym została podjęta uchwała
w sprawie programu postępowania naprawczego.
7. Program postępowania naprawczego może zawierać inne ograniczenia niż
określone w ust. 5 i 6.
8. W przypadku nieopracowania przez jednostkę samorządu terytorialnego
programu postępowania naprawczego lub braku pozytywnej opinii regionalnej izby
obrachunkowej do tego programu budżet jednostki ustala regionalna izba
obrachunkowa. Budżet może być ustalony bez zachowania relacji określonej
w art. 242–244. Przepis art. 240 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
9. Zmiana budżetu jednostki samorządu terytorialnego ustalonego zgodnie
z ust. 8, bez zachowania relacji określonych w art. 242–244, nie może powodować
zwiększenia stopnia niezachowania relacji wynikającego z tego budżetu.
10. Do ustalenia budżetu jednostki samorządu terytorialnego zgodnie z ust. 8
oraz do jego zmiany przepisy ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
11. W przypadku nieopracowania przez jednostkę samorządu terytorialnego
programu postępowania naprawczego lub braku pozytywnej opinii regionalnej izby
obrachunkowej do tego programu w jednostce samorządu terytorialnego można
zawiesić jej organy i ustanowić zarząd komisaryczny, w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym albo ustawie z dnia 5 czerwca
1998 r. o samorządzie województwa, z wyłączeniem wezwania organów jednostki
do niezwłocznego przedłożenia programu poprawy sytuacji. W tym przypadku
program postępowania naprawczego jest niezwłocznie opracowywany
i przedstawiany do zaopiniowania regionalnej izbie obrachunkowej przez
komisarza rządowego.

Art. 240b. 1. W razie braku możliwości uchwalenia wieloletniej prognozy
finansowej lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z zasadami
określonymi w art. 242–244, budżet jednostki samorządu terytorialnego ustala
regionalna izba obrachunkowa. Budżet może być ustalony bez zachowania relacji
określonych w art. 242–244. Przepis art. 240 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
2. Do zmiany budżetu jednostki samorządu terytorialnego ustalonego zgodnie
z ust. 1, bez zachowania relacji określonych w art. 242–244, przepis art. 240a
ust. 9 stosuje się odpowiednio.

art. 241. więcej Art. 241. W przypadku gdy Rada Ministrów uchwali projekt ustawy
o prowizorium budżetowym, organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego, na wniosek zarządu, może podjąć uchwałę o prowizorium
budżetowym jednostki samorządu terytorialnego na okres objęty prowizorium
budżetowym.

art. 242. więcej Art. 242. 1. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może
uchwalić budżetu, w którym planowane wydatki bieżące są wyższe niż planowane
dochody bieżące powiększone o przychody, o których mowa w art. 217
ust. 2 pkt 5, 7 i 8.
2. Na koniec roku budżetowego wykonane wydatki bieżące nie mogą być
wyższe niż wykonane dochody bieżące powiększone o przychody, o których mowa
w art. 217 ust. 2 pkt 5, 7 i 8, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4.
3. Wykonane wydatki bieżące mogą być wyższe niż wykonane dochody
bieżące powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych jedynie o kwotę
związaną z realizacją wydatków bieżących z udziałem środków, o których mowa
w art. 5 ust. 1 pkt 2, w przypadku gdy środki te nie zostały przekazane w danym
roku budżetowym.
4. W przypadku równoważenia wydatków bieżących środkami, o których
mowa w art. 217 ust. 2 pkt 8, ocena spełnienia zasady określonej w ust. 2 za rok
poprzedzający rok budżetowy następuje po wyeliminowaniu kwot związanych
z tymi środkami.

art. 243. więcej Art. 243.

Art. 243a. Środków, o których mowa w art. 26 ust. 2 ustawy z dnia
15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 483 i 2243), ani świadczeń
emitenta należnych obligatariuszom uprawnionym z obligacji przychodowych nie
uwzględnia się przy ustalaniu ograniczeń zadłużenia jednostek samorządu
terytorialnego, o których mowa w art. 243.

art. 244. więcej Art. 244. 1. Do łącznej kwoty przypadających w danym roku budżetowym
spłat i wykupów, o których mowa w art. 243 ust. 1, dodaje się, przypadające do
spłaty w tym samym roku budżetowym, kwoty zobowiązań związku
współtworzonego przez daną jednostkę samorządu terytorialnego:
1) w wysokości proporcjonalnej do jej udziału we wspólnej inwestycji
współfinansowanej kredytem, pożyczką lub emisją obligacji spłacanych lub
wykupywanych w danym roku budżetowym;
2) w pozostałych przypadkach – w wysokości proporcjonalnej do jej udziału we
wpłatach wnoszonych na rzecz związku, którego jest członkiem.
2. Łączna kwota spłat i wykupów jednostki samorządu terytorialnego,
o której mowa w art. 243, nie obejmuje zobowiązań związku współtworzonego
przez tę jednostkę, na które jednostka udzieliła gwarancji i poręczeń.

art. 245. więcej Art. 245. Zarząd związku jednostek samorządu terytorialnego informuje
zarządy jednostek samorządu terytorialnego tworzących związek oraz właściwą
regionalną izbę obrachunkową o kwotach zobowiązań związku, w terminie 15 dni
od dnia ich zaciągnięcia.

art. 246. więcej Art. 246. 1. Regionalna izba obrachunkowa na podstawie projektu uchwały
budżetowej przedstawia opinię w sprawie możliwości sfinansowania deficytu
przedstawionego przez jednostkę samorządu terytorialnego.
2. Opinia, o której mowa w ust. l, jest publikowana przez jednostkę
samorządu terytorialnego w terminie 7 dni od dnia otrzymania od regionalnej izby obrachunkowej, na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1330 i 1669).
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do uchwały budżetowej.

art. 247. więcej Art. 247. 1. Budżet jednostki samorządu terytorialnego wykonuje jej zarząd.
2. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego sprawuje ogólny nadzór nad
realizacją, określonych uchwałą budżetową, dochodów i wydatków, przychodów
i rozchodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
3. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego określi szczegółowe zasady,
sposób i tryb przyznawania i korzystania ze służbowych kart płatniczych przy
dokonywaniu wydatków z budżetu jednostki samorządu terytorialnego oraz innych
samorządowych jednostek organizacyjnych i osób prawnych, a także zasady
rozliczania płatności dokonywanych przy ich wykorzystaniu, z uwzględnieniem
konieczności zapewnienia prawidłowości i gospodarności dokonywania
wydatków.

art. 248. więcej Art. 248. 1. W terminie 7 dni od dnia przekazania projektu uchwały
budżetowej organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego zarząd
jednostki samorządu terytorialnego przekazuje podległym jednostkom informacje
niezbędne do opracowania projektów ich planów finansowych.
2. Jednostki, o których mowa w ust. 1, opracowują projekty planów
finansowych w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji określonej w ust. 1,
nie później jednak niż do dnia 22 grudnia.

art. 249. więcej Art. 249. 1. W terminie 21 dni od dnia podjęcia uchwały budżetowej zarząd
jednostki samorządu terytorialnego:
1) przekazuje podległym jednostkom informacje o ostatecznych kwotach
dochodów i wydatków tych jednostek oraz wysokości dotacji i wpłat do
budżetu;
2) opracowuje plan finansowy zadań z zakresu administracji rządowej oraz
innych zadań zleconych jednostce samorządu terytorialnego odrębnymi
ustawami, przyjmując jako podstawę dla tego planu kwotę dotacji przyznanych na ten cel w roku budżetowym oraz wielkość dochodów związanych z realizacją tych zadań, które podlegają przekazaniu do budżetu
państwa.
2. Jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego dostosowują
projekty planów do uchwały budżetowej.
3. W planie finansowym urzędu jednostki samorządu terytorialnego ujmuje
się wszystkie wydatki budżetowe nieujęte w planach finansowych innych jednostek
budżetowych, w tym wydatki związane z funkcjonowaniem organu stanowiącego
jednostki samorządu terytorialnego i zarządu jednostki samorządu terytorialnego.
4. W planie, o którym mowa w ust. 3, ujmuje się także:
1) dotacje dla samorządowych zakładów budżetowych;
2) dotacje i środki przekazywane na rzecz innych jednostek samorządu
terytorialnego i związków jednostek samorządu terytorialnego;
3) pozostałe dotacje;
4) wpłaty do budżetu państwa z przeznaczeniem na zwiększenie części
subwencji ogólnej, określone w odrębnych ustawach;
5) płatności oraz składki wpłacane na rzecz instytucji krajowych
i zagranicznych.
5. W planie finansowym wojewódzkiej jednostki budżetowej, innej niż urząd
marszałkowski, mogą być ujmowane dotacje związane z realizacją programów
operacyjnych.
6. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego może opracować harmonogram
realizacji budżetu jednostki samorządu terytorialnego i poinformować o nim
podległe i nadzorowane jednostki.

art. 250. więcej Art. 250. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego, udzielając dotacji
celowej, w tym jednostce sektora finansów publicznych, w przypadku gdy odrębne
przepisy lub umowa międzynarodowa nie określają trybu i zasad udzielania lub
rozliczania tej dotacji, zawiera umowę, która określa w szczególności:
1) wysokość dotacji, cel lub opis zakresu rzeczowego zadania, na którego
realizację są przekazywane środki dotacji;
2) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku
budżetowego;
3) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji oraz termin zwrotu
niewykorzystanej części dotacji celowej, z tym że termin ten nie może być
dłuższy niż terminy zwrotu określone w niniejszym dziale.

art. 251. więcej Art. 251. 1. Dotacje udzielone z budżetu jednostki samorządu terytorialnego
w części niewykorzystanej do końca roku budżetowego podlegają zwrotowi do
budżetu tej jednostki w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku, z
zastrzeżeniem terminów wynikających z przepisów wydanych na podstawie art.
189 ust. 4.
2. W przypadku podjęcia uchwały, o której mowa w art. 263 ust. 2,
niewykorzystana część dotacji podlega zwrotowi do budżetu jednostki samorządu
terytorialnego w terminie 15 dni od dnia określonego w tej uchwale.
3. W przypadku gdy termin wykorzystania dotacji, o których mowa w ust. 1,
jest krótszy niż rok budżetowy, niewykorzystana część dotacji podlega zwrotowi
w terminie 15 dni po upływie terminu wykorzystania dotacji.
4. Wykorzystanie dotacji następuje w szczególności przez zapłatę za
zrealizowane zadania, na które dotacja była udzielona, albo, w przypadku gdy
odrębne przepisy stanowią o sposobie udzielenia i rozliczenia dotacji,
wykorzystanie następuje przez realizację celów wskazanych w tych przepisach.
5. Od kwot dotacji zwróconych po terminach określonych w ust. 1–3 nalicza
się odsetki w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, począwszy od
dnia następującego po upływie terminów zwrotu określonych w ust. 1–3.

art. 252. więcej Art. 252. 1. Dotacje udzielone z budżetu jednostki samorządu terytorialnego:
1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem,
2) pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości
– podlegają zwrotowi do budżetu wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla
zaległości podatkowych, w ciągu 15 dni od dnia stwierdzenia okoliczności,
o których mowa w pkt 1 lub pkt 2.
2. W przypadku gdy termin wykorzystania dotacji, o których mowa w ust. 1,
jest krótszy niż rok budżetowy, podlegają one zwrotowi w terminie 15 dni po
upływie terminu wykorzystania dotacji.
3. Dotacjami pobranymi w nadmiernej wysokości są dotacje otrzymane
z budżetu jednostki samorządu terytorialnego w wysokości wyższej niż określona w odrębnych przepisach, umowie lub wyższej niż niezbędna na dofinansowanie lub finansowanie dotowanego zadania.
4. Dotacjami nienależnymi są dotacje udzielone bez podstawy prawnej.
5. Zwrotowi do budżetu jednostki samorządu terytorialnego podlega ta część
dotacji, która została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem, nienależnie
udzielona lub pobrana w nadmiernej wysokości.
6. Odsetki od dotacji podlegających zwrotowi do budżetu jednostki
samorządu terytorialnego nalicza się począwszy od dnia:
1) przekazania z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacji
wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem;
2) następującego po upływie terminów zwrotu określonych w ust. 1 i 2
w odniesieniu do dotacji pobranej nienależnie lub w nadmiernej wysokości.

art. 253. więcej Art. 253. Przepisów art. 251 i art. 252 nie stosuje się, jeżeli odrębne ustawy
określają zasady i tryb zwrotu dotacji.

art. 254. więcej Art. 254. W toku wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego
obowiązują następujące zasady gospodarki finansowej:
1) ustalanie, pobieranie i odprowadzanie dochodów budżetu jednostki
samorządu terytorialnego następuje na zasadach i w terminach wynikających
z obowiązujących przepisów;
2) pełna realizacja zadań następuje w terminach określonych w przepisach
i harmonogramie, o którym mowa w art. 249 ust. 6, jeżeli został on
opracowany;
3) dokonywanie wydatków następuje w granicach kwot określonych w planie
finansowym, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych przeniesień
i zgodnie z planowanym przeznaczeniem, w sposób celowy i oszczędny,
z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów;
4) zlecanie zadań powinno następować na zasadzie wyboru najkorzystniejszej
oferty, z uwzględnieniem przepisów o zamówieniach publicznych,
a w odniesieniu do organizacji pozarządowych – z odpowiednim
zastosowaniem art. 43 i art. 221.

art. 255. więcej Art. 255. 1. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego przekazuje pobrane
dochody budżetowe związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostce samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami, pomniejszone o określone w odrębnych ustawach dochody budżetowe
przysługujące jednostce samorządu terytorialnego z tytułu wykonywania tych
zadań, na rachunek bieżący dochodów dysponenta części budżetowej
przekazującego dotację celową, według stanu środków określonego na:
1) 10 dzień miesiąca – w terminie do 15 dnia danego miesiąca;
2) 20 dzień miesiąca – w terminie do 25 dnia danego miesiąca.
2. Pobrane do dnia 31 grudnia i nieprzekazane w terminach, o których mowa
w ust. 1, dochody budżetowe związane z realizacją zadań z zakresu administracji
rządowej oraz innych zadań zleconych jednostce samorządu terytorialnego
odrębnymi ustawami są przekazywane odpowiednio przez zarząd jednostki
samorządu terytorialnego na rachunek bieżący dochodów dysponenta części
budżetowej przekazującego dotację celową – w terminie do dnia 8 stycznia roku
następującego po roku budżetowym, a gdy ten dzień jest dniem wolnym od pracy
– do pierwszego dnia roboczego po tym terminie.
3. Dochody, o których mowa w ust. 1 i 2, są przekazywane wraz z należnymi
odsetkami:
1) pobranymi od dłużników z tytułu nieterminowo regulowanych należności
stanowiących dochód budżetu państwa;
2) naliczonymi w wysokości jak dla zaległości podatkowych w przypadku
nieodprowadzonych dochodów budżetowych przez zarząd jednostki
samorządu terytorialnego w terminach, o których mowa w ust. 1 i 2.
4. W przypadku nieprzekazania dochodów budżetowych w terminach,
o których mowa w ust. 1 i 2, dysponent części budżetowej przekazujący dotację
celową wydaje decyzję określającą kwotę dochodów przypadającą do zwrotu
i termin, od którego naliczane są odsetki.
5. Do dochodów budżetowych nieprzekazanych przez jednostkę samorządu
terytorialnego do budżetu państwa stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące
zwrotu dotacji.

art. 256. więcej Art. 256. Wydatki nieprzewidziane, których obowiązkowe płatności
wynikają z tytułów wykonawczych, wyroków sądowych lub ugód, mogą być
dokonywane bez względu na poziom środków finansowych zaplanowanych na ten cel. Odpowiednia zmiana planu wydatków powinna nastąpić w trybie przeniesień wydatków z innych podziałek klasyfikacji wydatków lub z rezerw celowych.

art. 257. więcej Art. 257. W toku wykonywania budżetu zarząd może dokonywać zmian
w planie dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego
polegających na zmianach planu:
1) dochodów i wydatków związanych ze zmianą kwot lub uzyskaniem dotacji
przekazywanych z budżetu państwa, z budżetów innych jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych;
2) dochodów jednostki samorządu terytorialnego, wynikających ze zmian kwot
subwencji w wyniku podziału rezerw subwencji ogólnej;
3) wydatków jednostki samorządu terytorialnego w ramach działu w zakresie
wydatków bieżących, z wyjątkiem zmian planu wydatków na uposażenia
i wynagrodzenia ze stosunku pracy, o ile odrębne przepisy nie stanowią
inaczej;
4) dochodów i wydatków jednostki samorządu terytorialnego związanych ze
zwrotem dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub innych jednostek
samorządu terytorialnego.

art. 258. więcej Art. 258. 1. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może
upoważnić zarząd do:
1) dokonywania innych zmian w planie wydatków niż określone w art. 257,
z wyłączeniem przeniesień wydatków między działami;
2) przekazania niektórych uprawnień do dokonywania przeniesień planowanych
wydatków innym jednostkom organizacyjnym jednostki samorządu
terytorialnego;
3) przekazania uprawnień innym jednostkom organizacyjnym jednostki
samorządu terytorialnego do zaciągania zobowiązań z tytułu umów, których
realizacja w roku budżetowym i w latach następnych jest niezbędna do
zapewnienia ciągłości działania jednostki i z których wynikające płatności
wykraczają poza rok budżetowy;
4) dokonywania zmian w planie dochodów i wydatków związanych ze:
a) zmianą kwot lub uzyskaniem płatności przekazywanych z budżetu
środków europejskich, o ile zmiany te nie pogorszą wyniku budżetu,
b) zmianami w realizacji przedsięwzięcia finansowanego z udziałem
środków europejskich albo środków, o których mowa
w art. 5 ust. 1 pkt 3, o ile zmiany te nie pogorszą wyniku budżetu,
c) zwrotem płatności otrzymanych z budżetu środków europejskich.
2. Kierownicy jednostek organizacyjnych dokonujący przeniesień wydatków
na podstawie upoważnień, o których mowa w ust. 1 pkt 2, wprowadzają
odpowiednie zmiany w planach finansowych i informują o dokonanych
przeniesieniach zarząd.
3. Sejmik województwa może upoważnić zarząd województwa do
dokonywania przeniesień w planie wydatków między działami, wynikających
z rozstrzygniętych konkursów, o których mowa w art. 38 ust. 1 pkt 1 ustawy
o zasadach realizacji programów, w zakresie zadań związanych z realizacją
regionalnych programów operacyjnych, dla których zarząd województwa jest
instytucją zarządzającą.

art. 259. więcej Art. 259. 1. Rezerwy celowe mogą być przeznaczone wyłącznie na cel, na
jaki zostały utworzone, oraz wykorzystane zgodnie z klasyfikacją budżetową
wydatków.
2. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego może, po uzyskaniu pozytywnej
opinii komisji właściwej do spraw budżetu organu stanowiącego jednostki
samorządu terytorialnego, dokonać zmiany przeznaczenia rezerwy celowej.
3. Wydatki przenoszone z rezerwy ogólnej nie mogą zwiększać planowanych
wydatków na uposażenia i wynagrodzenia ze stosunku pracy, o ile odrębne
przepisy nie stanowią inaczej.

art. 260. więcej Art. 260. 1. W przypadkach stwierdzenia:
1) niegospodarności w określonych jednostkach,
2) opóźnień w realizacji zadań,
3) nadmiaru posiadanych środków,
4) naruszenia zasad gospodarki finansowej, o których mowa w art. 254
– zarząd jednostki samorządu terytorialnego może podjąć decyzję o blokowaniu
planowanych wydatków budżetowych.
2. O podjętej decyzji zarząd jednostki samorządu terytorialnego zawiadamia
organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
3. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego może, po uzyskaniu pozytywnej
opinii komisji właściwej do spraw budżetu organu stanowiącego jednostki
samorządu terytorialnego, utworzyć nową rezerwą celową na finansowanie
zobowiązań jednostki samorządu terytorialnego, przenosząc do niej zablokowane
kwoty wydatków.
4. Rezerwa celowa, o której mowa w ust. 3, nie może być przeznaczona na
finansowanie wynagrodzeń i uposażeń.

art. 261. więcej Art. 261. Kierownik samorządowej jednostki budżetowej może, w celu
realizacji zadań, zaciągać zobowiązania pieniężne, w tym zobowiązania zaliczane
do tytułu dłużnego, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 2, inne niż kredyt
i pożyczka, do wysokości kwot wydatków określonych w zatwierdzonym planie
finansowym jednostki.

art. 262. więcej Art. 262. 1. Czynności prawnych polegających na zaciąganiu kredytów
i pożyczek, innych zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego, o którym mowa
w art. 72 ust. 1 pkt 2, oraz udzielaniu pożyczek, poręczeń i gwarancji, a także
emisji papierów wartościowych dokonuje dwóch członków zarządu wskazanych
w uchwale przez zarząd, z zastrzeżeniem ust. 2. Dla ważności tych czynności
konieczna jest kontrasygnata skarbnika jednostki samorządu terytorialnego.
2. Czynności prawnych, o których mowa w ust. 1, w gminie dokonuje wójt,
burmistrz, prezydent miasta.
3. Skarbnik, który odmówi kontrasygnaty, dokonuje jej na pisemne polecenie
przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem
przypadku, gdy wykonanie polecenia stanowiłoby przestępstwo albo wykroczenie.
W takim przypadku skarbnik powiadamia o tym organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego i regionalną izbę obrachunkową.

art. 263. więcej Art. 263. 1. Niezrealizowane kwoty wydatków budżetu jednostki samorządu
terytorialnego wygasają, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, z upływem roku budżetowego.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może ustalić,
w drodze uchwały, wykaz wydatków, do których nie stosuje się przepisu ust. 1,
oraz określić ostateczny termin dokonania każdego wydatku ujętego w tym
wykazie w następnym roku budżetowym.
3. W wykazie, o którym mowa w ust. 2, ujmuje się wydatki związane
z realizacją umów:
1) w sprawie zamówienia publicznego;
2) które zostaną zawarte w wyniku zakończonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w którym dokonano wyboru wykonawcy.
4. Ostateczny termin dokonania wydatków, które nie wygasają z upływem
roku budżetowego, upływa 30 czerwca roku następnego.
5. Łącznie z wykazem wydatków, które nie wygasają z upływem roku
budżetowego, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala plan
finansowy tych wydatków w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków,
z wyodrębnieniem wydatków majątkowych.
6. Środki finansowe na wydatki ujęte w wykazie, o których mowa w ust. 2, są
gromadzone na wyodrębnionym subkoncie podstawowego rachunku bankowego
jednostki samorządu terytorialnego.
7. Środki finansowe niewykorzystane w terminie określonym przez organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podlegają przekazaniu na dochody
budżetu jednostki samorządu terytorialnego w terminie 7 dni od dnia określonego
przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.

art. 264. więcej Art. 264. 1. Bankową obsługę budżetu jednostki samorządu terytorialnego
wykonuje bank wybrany na zasadach określonych w przepisach o zamówieniach
publicznych.
2. Zasady wykonywania obsługi bankowej określa umowa zawarta między
zarządem jednostki samorządu terytorialnego a bankiem.
3. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może upoważnić
zarząd jednostki samorządu terytorialnego do lokowania wolnych środków
budżetowych na rachunkach w innych bankach lub w formie depozytu u Ministra
Finansów.
4. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego może, w granicach upoważnień
zawartych w uchwale budżetowej, zaciągać kredyty w wybranych przez siebie
bankach, w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych.
5. W celu zabezpieczenia kredytu lub pożyczki nie można udzielać
pełnomocnictwa do dysponowania rachunkiem bankowym jednostki samorządu
terytorialnego.

art. 265. więcej Art. 265. Jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 10, 13 i 14, dla których
organem założycielskim jest jednostka samorządu terytorialnego, przedstawiają
właściwemu zarządowi jednostki samorządu terytorialnego w terminie do dnia:
1) 31 lipca roku budżetowego – informację o przebiegu wykonania planu
finansowego jednostki za pierwsze półrocze, uwzględniającą w szczególności
stan należności i zobowiązań, w tym wymagalnych;
2) 28 lutego roku następującego po roku budżetowym – sprawozdanie roczne
z wykonania planu finansowego jednostki, w szczegółowości nie mniejszej
niż w planie finansowym.

art. 266. więcej Art. 266. 1. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia organowi
stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego i regionalnej izbie
obrachunkowej, w terminie do dnia 31 sierpnia:
1) informację o przebiegu wykonania budżetu jednostki samorządu
terytorialnego za pierwsze półrocze;
2) informację o kształtowaniu się wieloletniej prognozy finansowej, w tym
o przebiegu realizacji przedsięwzięć, o których mowa w art. 226 ust. 3;
3) informację, o której mowa w art. 265 pkt 1.
2. Zakres i formę informacji, o których mowa w ust. 1, określa organ
stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.

art. 267. więcej Art. 267. 1. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia,
w terminie do dnia 31 marca roku następującego po roku budżetowym, organowi
stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego:
1) sprawozdanie roczne z wykonania budżetu tej jednostki, zawierające
zestawienie dochodów i wydatków wynikające z zamknięć rachunków
budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w szczegółowości nie mniejszej
niż w uchwale budżetowej;
2) sprawozdania, o których mowa w art. 265 pkt 2;
3) informację o stanie mienia jednostki samorządu terytorialnego, zawierającą:
a) dane dotyczące przysługujących jednostce samorządu terytorialnego
praw własności,
b) dane dotyczące:
– innych niż własność praw majątkowych, w tym w szczególności
o ograniczonych prawach rzeczowych, użytkowaniu wieczystym,
wierzytelnościach, udziałach w spółkach, akcjach,
– posiadania,
c) dane o zmianach w stanie mienia komunalnego, w zakresie określonym
w lit. a i b, od dnia złożenia poprzedniej informacji,
d) dane o dochodach uzyskanych z tytułu wykonywania prawa własności
i innych praw majątkowych oraz z wykonywania posiadania,
e) inne dane i informacje o zdarzeniach mających wpływ na stan mienia
jednostki samorządu terytorialnego.
2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje również wykaz
jednostek budżetowych, o których mowa w art. 223.
3. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zarząd jednostki samorządu
terytorialnego przedstawia regionalnej izbie obrachunkowej, w terminie do dnia
31 marca roku następującego po roku budżetowym.

art. 268. więcej Art. 268. Roczne sprawozdanie finansowe jednostki samorządu
terytorialnego, w której liczba mieszkańców, ustalona przez Główny Urząd
Statystyczny, na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego rok, za który sporządzono
sprawozdanie, przekracza 150 tysięcy, podlega badaniu przez biegłego rewidenta.

art. 269. więcej Art. 269. Sprawozdanie z wykonania budżetu jednostki samorządu
terytorialnego sporządza się na podstawie danych z ewidencji księgowej budżetu.
Sprawozdanie powinno uwzględniać w szczególności:
1) dochody i wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego
w szczegółowości określonej jak w uchwale budżetowej;
2) zmiany w planie wydatków na realizację programów finansowanych
z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, dokonane
w trakcie roku budżetowego;
3) stopień zaawansowania realizacji programów wieloletnich.

art. 270. więcej Art. 270. 1. Sprawozdanie finansowe jednostki samorządu terytorialnego
zarząd przekazuje organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego,
w terminie do dnia 31 maja roku następującego po roku budżetowym.
2. Komisja rewizyjna organu stanowiącego jednostki samorządu
terytorialnego rozpatruje sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z wykonania
budżetu wraz z opinią regionalnej izby obrachunkowej o tym sprawozdaniu oraz
informację, o której mowa w art. 267 ust. 1 pkt 3. W przypadku gdy jednostka
samorządu terytorialnego jest obowiązana do badania sprawozdania finansowego,
o którym mowa w art. 268, przedmiotem rozpatrzenia przez komisję rewizyjną jest
również sprawozdanie z tego badania.
3. Komisja rewizyjna przedstawia organowi stanowiącemu jednostki
samorządu terytorialnego, w terminie do dnia 15 czerwca roku następującego po
roku budżetowym, wniosek w sprawie absolutorium dla zarządu.
4. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego rozpatruje
i zatwierdza sprawozdanie finansowe jednostki samorządu terytorialnego wraz ze
sprawozdaniem z wykonania budżetu, w terminie do dnia 30 czerwca roku
następującego po roku budżetowym.

art. 271. więcej Art. 271. 1. Nie później niż dnia 30 czerwca roku następującego po roku
budżetowym, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego podejmuje
uchwałę w sprawie absolutorium dla zarządu po zapoznaniu się z:
1) sprawozdaniem z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
2) sprawozdaniem finansowym;
3) sprawozdaniem z badania sprawozdania finansowego, o którym mowa w art.
268;
4) opinią regionalnej izby obrachunkowej, o której mowa w art. 270 ust. 2;
5) informacją o stanie mienia jednostki samorządu terytorialnego;
6) stanowiskiem komisji rewizyjnej.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może żądać
przedłożenia przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego dodatkowych
wyjaśnień odnoszących się do dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2.

art. 272. więcej Art. 272. 1. Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną,
której celem jest wspieranie ministra kierującego działem lub kierownika jednostki w realizacji celów i zadań przez systematyczną ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze.
2. Ocena, o której mowa w ust. 1, dotyczy w szczególności adekwatności,
skuteczności i efektywności kontroli zarządczej w dziale administracji rządowej
lub jednostce.

art. 273. więcej Art. 273. 1. Minister Finansów określi, w formie komunikatu, i ogłosi
w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów standardy audytu wewnętrznego dla
jednostek sektora finansów publicznych, zgodne z powszechnie uznawanymi
standardami audytu wewnętrznego.
2. Audytor wewnętrzny, prowadząc audyt wewnętrzny, kieruje się
wskazówkami zawartymi w standardach audytu wewnętrznego, o których mowa
w ust. 1.

art. 274. więcej Art. 274. 1. Audyt wewnętrzny prowadzi się w:
1) Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;
2) ministerstwach;
3) urzędach wojewódzkich;
4) izbach administracji skarbowej;
5) (uchylony)
6) Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, w tym w zarządzanych przez niego
funduszach;
7) Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w tym w funduszach
zarządzanych przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
8) Narodowym Funduszu Zdrowia;
9) Krajowym Zasobie Nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca
2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz. U. z 2018 r. poz. 2363).
2. Audyt wewnętrzny prowadzi się także w:
1) państwowych jednostkach budżetowych, jeżeli kwota ujętych w planie
finansowym jednostki budżetowej dochodów lub kwota wydatków
przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;
2) uczelniach publicznych, jeżeli kwota ujętych w planie rzeczowo-finansowym
przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;
3) samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej, które nie zostały
utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli kwota ujętych
w planie finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość
40 000 tys. zł;
4) agencjach wykonawczych, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym
przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;
5) państwowych funduszach celowych, jeżeli kwota ujętych w planie
finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł.
3. Audyt wewnętrzny prowadzi się w jednostkach samorządu terytorialnego,
jeżeli ujęta w uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego kwota
dochodów i przychodów lub kwota wydatków i rozchodów przekroczyła wysokość
40 000 tys. zł.
4. Audyt wewnętrzny prowadzi się również w jednostkach sektora finansów
publicznych, których kierownicy podejmą decyzję o prowadzeniu audytu
wewnętrznego.
5. Audyt wewnętrzny prowadzi się również w jednostkach w dziale
wskazanych przez właściwego ministra kierującego działem. Wskazując jednostkę
zobowiązaną minister określa termin rozpoczęcia prowadzenia audytu
wewnętrznego.
6. Przepisy ust. 5 stosuje się odpowiednio do jednostek podległych Prezesowi
Rady Ministrów lub przez niego nadzorowanych oraz jednostek obsługujących
organy podległe Prezesowi Rady Ministrów lub przez niego nadzorowane.
7. Kierownicy jednostek, o których mowa w ust. 2–6, informują pisemnie
Ministra Finansów o rozpoczęciu prowadzenia audytu wewnętrznego.

art. 275. więcej Art. 275. Audyt wewnętrzny prowadzi:
1) audytor wewnętrzny zatrudniony w jednostce albo
2) usługodawca niezatrudniony w jednostce, zwany dalej „usługodawcą”.

art. 276. więcej Art. 276. W jednostce samorządu terytorialnego zadania przypisane
kierownikowi jednostki związane z audytem wewnętrznym wykonują
odpowiednio: wójt, burmistrz, prezydent miasta, przewodniczący zarządu jednostki
samorządu terytorialnego.

art. 277. więcej Art. 277. 1. W jednostkach, o których mowa w art. 274 ust. 1–6, tworzy się
wieloosobowe lub jednoosobowe komórki audytu wewnętrznego, z zastrzeżeniem
ust. 2 oraz art. 278. W przypadku jednostek samorządu terytorialnego komórkę
audytu wewnętrznego tworzy się w urzędzie tej jednostki.
2. W przypadku państwowych funduszy celowych komórki audytu
wewnętrznego tworzy się w jednostkach budżetowych obsługujących te fundusze.
3. Działalnością wieloosobowej komórki audytu wewnętrznego kieruje
audytor wewnętrzny, zwany dalej „kierownikiem komórki audytu wewnętrznego”.
4. Do audytora wewnętrznego zatrudnionego w jednoosobowej komórce
audytu wewnętrznego przepisy ustawy dotyczące kierownika komórki audytu
wewnętrznego stosuje się odpowiednio.

art. 278. więcej Art. 278. 1. W jednostkach, o których mowa w art. 274 ust. 2, audyt
wewnętrzny może być prowadzony przez usługodawcę, jeżeli:
1) żadna z kwot, o których mowa w art. 274 ust. 2 pkt 1–5, nie przekroczyła
100 000 tys. zł, lub
2) jednostka zatrudnia mniej niż 200 pracowników
– z zastrzeżeniem ust. 2.
2. W jednostkach w dziale audyt wewnętrzny może być prowadzony przez
usługodawcę za zgodą właściwego ministra kierującego działem.
3. W jednostkach samorządu terytorialnego audyt wewnętrzny może być
prowadzony przez usługodawcę, jeżeli ujęta w uchwale budżetowej jednostki
samorządu terytorialnego kwota dochodów i przychodów oraz kwota wydatków
i rozchodów jest niższa niż 100 000 tys. zł.
4. Przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio do jednostek podległych
i nadzorowanych oraz jednostek obsługujących organy podległe lub nadzorowane
przez Prezesa Rady Ministrów.

art. 279. więcej Art. 279. 1. Usługodawcą, o którym mowa w art. 275 pkt 2, może być:
1) osoba fizyczna, spełniająca warunki określone w art. 286;
2) osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, spełniająca warunki
określone w art. 286;
3) spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka
komandytowo-akcyjna lub osoba prawna, która zatrudnia do prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostce osoby spełniające warunki określone w art. 286.
2. Umowa zawarta przez jednostkę sektora finansów publicznych
z usługodawcą powinna zawierać postanowienia gwarantujące prowadzenie audytu
wewnętrznego zgodnie z przepisami niniejszej ustawy. W umowie należy także
określić sposób postępowania z dokumentami, w tym także w formie
elektronicznej, wytworzonymi dla celów prowadzenia audytu wewnętrznego, tak
aby zapewnić ich dostępność, ochronę przed nieupoważnionym
rozpowszechnianiem, uszkodzeniem lub zniszczeniem.
3. Umowę z usługodawcą, o której mowa w ust. 2, jednostka sektora
finansów publicznych zawiera na okres co najmniej roku.

art. 280. więcej Art. 280. Kierownik komórki audytu wewnętrznego podlega bezpośrednio
kierownikowi jednostki, a w urzędzie administracji rządowej, w którym tworzy się
stanowisko dyrektora generalnego urzędu – dyrektorowi generalnemu w zakresie
określonym odrębnymi ustawami.

art. 281. więcej Art. 281. Rozwiązanie stosunku pracy ani zmiana warunków płacy i pracy
kierownika komórki audytu wewnętrznego ministerstwa oraz jednostki w dziale nie
może nastąpić bez zgody właściwego komitetu audytu.

art. 282. więcej Art. 282. 1. Kierownik jednostki, a w urzędzie administracji rządowej,
w którym tworzy się stanowisko dyrektora generalnego urzędu – dyrektor
generalny, zapewnia warunki niezbędne do niezależnego, obiektywnego
i efektywnego prowadzenia audytu wewnętrznego, w tym zapewnia organizacyjną
odrębność komórki audytu wewnętrznego oraz ciągłość prowadzenia audytu
wewnętrznego w jednostce.
2. Audytor wewnętrzny ma prawo wstępu do pomieszczeń jednostki oraz
wglądu do wszelkich dokumentów, informacji i danych oraz do innych materiałów
związanych z funkcjonowaniem jednostki, w tym utrwalonych na elektronicznych
nośnikach danych, jak również do sporządzania ich kopii, odpisów, wyciągów,
zestawień lub wydruków, z zachowaniem przepisów o tajemnicy ustawowo
chronionej.
3. Pracownicy jednostki są obowiązani udzielać informacji i wyjaśnień,
a także sporządzać i potwierdzać kopie, odpisy, wyciągi lub zestawienia, o których
mowa w ust. 2.

art. 283. więcej Art. 283. 1. Audyt wewnętrzny, z zastrzeżeniem ust. 2, przeprowadza się na
podstawie rocznego planu audytu wewnętrznego, zwanego dalej „planem audytu”.
2. W uzasadnionych przypadkach audyt wewnętrzny przeprowadza się poza
planem audytu.
3. Do końca roku kierownik komórki audytu wewnętrznego w porozumieniu
z kierownikiem jednostki przygotowuje na podstawie analizy ryzyka plan audytu
na następny rok.
4. Kierownik komórki audytu wewnętrznego, przeprowadzając analizę
ryzyka, bierze pod uwagę w szczególności zadania wynikające z planu
działalności, a także wytyczne ministra kierującego działem, komitetu audytu oraz
szczegółowe wytyczne Ministra Finansów, o których mowa w art. 69 ust. 4.
5. Do końca stycznia każdego roku kierownik komórki audytu wewnętrznego
sporządza sprawozdanie z wykonania planu audytu za rok poprzedni.

art. 284. więcej Art. 284. 1. (uchylony)
2. (utracił moc)

art. 285. więcej Art. 285. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
sposób i tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego oraz przekazywania
informacji o pracy i wynikach audytu wewnętrznego, w szczególności:
1) sposób sporządzania oraz elementy planu audytu,
2) sposób dokumentowania przebiegu oraz wyników audytu wewnętrznego,
3) sposób sporządzania oraz elementy wyników audytu wewnętrznego,
4) sposób sporządzania oraz elementy sprawozdania z wykonania planu audytu
oraz
5) tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego zleconego, o którym mowa
w art. 292 ust. 1 pkt 1 i art. 293,
6) tryb przeprowadzania oceny prowadzenia audytu wewnętrznego, o której
mowa w art. 292 ust. 1 pkt 2 i art. 294
– z uwzględnieniem powszechnie uznawanych standardów audytu wewnętrznego.

art. 286. więcej Art. 286. 1. Audytorem wewnętrznym może być osoba, która:
1) ma obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego
państwa, którego obywatelom, na podstawie umów międzynarodowych lub
przepisów prawa wspólnotowego, przysługuje prawo podjęcia zatrudnienia na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw
publicznych;
3) nie była karana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) posiada wyższe wykształcenie;
5) posiada następujące kwalifikacje do przeprowadzania audytu wewnętrznego:
a) jeden z certyfikatów: Certified Internal Auditor (CIA), Certified
Government Auditing Professional (CGAP), Certified Information
Systems Auditor (CISA), Association of Chartered Certified
Accountants (ACCA), Certified Fraud Examiner (CFE), Certification in
Control Self Assessment (CCSA), Certified Financial Services Auditor
(CFSA) lub Chartered Financial Analyst (CFA), lub
b) złożyła, w latach 2003–2006, z wynikiem pozytywnym egzamin na
audytora wewnętrznego przed Komisją Egzaminacyjną powołaną przez
Ministra Finansów, lub
c) uprawnienia biegłego rewidenta, lub
d) dwuletnią praktykę w zakresie audytu wewnętrznego i legitymuje się
dyplomem ukończenia studiów podyplomowych w zakresie audytu
wewnętrznego, wydanym przez jednostkę organizacyjną, która w dniu
wydania dyplomu była uprawniona, zgodnie z odrębnymi ustawami, do
nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych lub
prawnych.
2. Za praktykę w zakresie audytu wewnętrznego, o której mowa w ust. 1 pkt 5
lit. d, uważa się udokumentowane przez kierownika jednostki wykonywanie
czynności, w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż 1/2 etatu, związanych z:
1) przeprowadzaniem audytu wewnętrznego pod nadzorem audytora
wewnętrznego;
2) realizacją czynności w zakresie audytu gospodarowania środkami
pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegającymi zwrotowi
środkami z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), o którym mowa w ustawie z dnia
16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2018 r.
poz. 508, z późn. zm.);
3) nadzorowaniem lub wykonywaniem czynności kontrolnych, o których mowa
w ustawie z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U.
z 2019 r. poz. 489).

art. 287. więcej Art. 287. 1. Do przeprowadzania audytu wewnętrznego w jednostce
samorządu terytorialnego, w tym w jej jednostkach organizacyjnych, audytora
wewnętrznego zatrudnionego w urzędzie jednostki samorządu terytorialnego
upoważnia odpowiednio: wójt, burmistrz, prezydent miasta, przewodniczący
zarządu jednostki samorządu terytorialnego.
2. W przypadku gdy do przeprowadzenia audytu wewnętrznego konieczne
jest dokonanie czynności w innych jednostkach w dziale, minister kierujący
działem może upoważnić audytora wewnętrznego zatrudnionego w ministerstwie
do ich dokonania.
3. W przypadku gdy do przeprowadzenia audytu wewnętrznego konieczne
jest dokonanie czynności w jednostce podległej lub nadzorowanej, kierownik
jednostki nadrzędnej lub nadzorującej może upoważnić audytora wewnętrznego
zatrudnionego w tej jednostce do ich dokonania.
4. W przypadku gdy do przeprowadzenia audytu wewnętrznego konieczne
jest dokonanie czynności w jednostkach organizacyjnych stanowiących aparat
pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich,
wojewoda może upoważniać audytora wewnętrznego zatrudnionego w urzędzie
wojewódzkim do ich dokonania.
5. Przepisy art. 282 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

art. 288. więcej Art. 288. 1. Minister kierujący działem powołuje, w drodze zarządzenia,
komitet audytu.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do działów administracji rządowej, w których
nie występują jednostki w dziale.
3. Dla działów administracji rządowej kierowanych przez jednego ministra
można utworzyć wspólny komitet audytu.
4. Celem komitetu audytu jest doradztwo świadczone na rzecz ministra
kierującego działem w zakresie zapewnienia funkcjonowania adekwatnej,
skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej oraz skutecznego audytu
wewnętrznego.

art. 289. więcej Art. 289. 1. Do zadań komitetu audytu należy w szczególności:
1) sygnalizowanie istotnych ryzyk;
2) sygnalizowanie istotnych słabości kontroli zarządczej oraz proponowanie jej
usprawnień;
3) wyznaczanie priorytetów do rocznych i strategicznych planów audytu
wewnętrznego;
4) przegląd istotnych wyników audytu wewnętrznego oraz monitorowanie ich
wdrożenia;
5) przegląd sprawozdań z wykonania planu audytu wewnętrznego oraz z oceny
kontroli zarządczej;
6) monitorowanie efektywności pracy audytu wewnętrznego, w tym
przeglądanie wyników wewnętrznych i zewnętrznych ocen pracy audytu
wewnętrznego;
7) wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy oraz zmianę warunków płacy
i pracy kierowników komórek audytu wewnętrznego.
2. Do końca lutego każdego roku komitet audytu składa sprawozdanie
z realizacji zadań w roku poprzednim, w tym w szczególności zadań, o których
mowa w ust. 1, ministrowi kierującemu działem oraz Ministrowi Finansów.
Sprawozdanie z realizacji zadań podlega publikacji w Biuletynie Informacji
Publicznej.

art. 290. więcej Art. 290. 1. W skład komitetu audytu wchodzi nie mniej niż 3 członków,
w tym:
1) wskazana przez ministra osoba w randze sekretarza lub podsekretarza stanu
jako przewodniczący komitetu;
2) co najmniej 2 osoby, niebędące pracownikami ministerstwa lub jednostek
w dziale, zwane dalej „członkami niezależnymi”.
2. Członkowie niezależni wykonują swoje zadania za wynagrodzeniem.
3. Organizację i tryb pracy komitetu audytu określa regulamin nadany przez
ministra, na wniosek przewodniczącego komitetu.
4. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia:
1) niezbędne kwalifikacje członków niezależnych,
2) sposób ustalania wynagrodzeń członków niezależnych,
3) wymogi, jakie powinien spełniać regulamin komitetu audytu
– mając na uwadze zapewnienie rzetelnej identyfikacji i oceny ryzyk, pracy audytu
wewnętrznego w działach administracji rządowej oraz sprawne funkcjonowanie
komitetu audytu.

art. 291. więcej Art. 291. 1. Komórka audytu wewnętrznego utworzona w ministerstwie:
1) gromadzi plany audytu, sprawozdania z wykonania planów oraz inne,
niezbędne dla komitetu audytu, informacje z jednostek w dziale;
2) przygotowuje zbiorcze informacje o istotnych ryzykach i słabościach kontroli
zarządczej oraz proponowanych usprawnieniach kontroli zarządczej;
3) zapewnia obsługę organizacyjną komitetu audytu;
4) prowadzi inne działania mające na celu wsparcie komitetu audytu.
2. Kierownicy komórek audytu wewnętrznego w innych jednostkach w dziale
przekazują, na wniosek kierownika komórki audytu wewnętrznego utworzonej
w ministerstwie, dokumenty i informacje niezbędne do realizacji zadań, o których
mowa w ust. 1.

art. 292. więcej Art. 292. 1. Do zadań Ministra Finansów w zakresie koordynacji audytu
wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych należy
w szczególności:
1) zlecanie przeprowadzenia audytu wewnętrznego, z wyłączeniem jednostek,
o których mowa w art. 139 ust. 2, oraz jednostek samorządu terytorialnego;
2) ocena audytu wewnętrznego, z wyłączeniem jednostek, o których mowa
w art. 139 ust. 2, oraz jednostek samorządu terytorialnego;
3) upowszechnianie standardów, o których mowa w art. 273 ust. 1;
4) wydawanie wytycznych;
5) współpraca z krajowymi i zagranicznymi organizacjami;
6) współpraca z komitetami audytu.
2. W celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2:
1) Minister Finansów może żądać od kierownika jednostki przedłożenia
wszelkich materiałów i dokumentów, z zachowaniem przepisów o tajemnicy
ustawowo chronionej, a także udzielania informacji i wyjaśnień;
2) kierownik jednostki oraz kierownik komórki audytu wewnętrznego są
obowiązani do współpracy z Ministrem Finansów w zakresie ustalenia
sposobu przeprowadzenia czynności w tej jednostce.

art. 293. więcej Art. 293. 1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zlecić
przeprowadzenie audytu wewnętrznego w zakresie środków, o których mowa w art.
5 ust. 1 pkt 2, w jednostkach, o których mowa w art. 274 ust. 1–4, z wyłączeniem
jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2. Przepis art. 292 ust. 2 stosuje się
odpowiednio.
2. Audyt wewnętrzny zlecony, o którym mowa w art. 292 ust. 1 pkt 1, może
być przeprowadzony także na polecenie Prezesa Rady Ministrów.

art. 294. więcej Art. 294. 1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może dokonać oceny
audytu wewnętrznego w zakresie środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2, w
jednostkach, o których mowa w art. 274 ust. 1–4, z wyłączeniem jednostek,
o których mowa w art. 139 ust. 2. Przepis art. 292 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
2. Ocena, o której mowa w ust. 1 i art. 292 ust. 1 pkt 2, może być dokonana w
siedzibie jednostki przez pracowników Ministerstwa Finansów na podstawie
pisemnego upoważnienia Ministra Finansów lub Szefa Krajowej Administracji
Skarbowej.

art. 295. więcej Art. 295. 1. Kierownik jednostki, o której mowa w art. 274 ust. 1, 2 i 4–6,
z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego, przedstawia Ministrowi
Finansów, do końca stycznia każdego roku, informację o realizacji zadań z zakresu
audytu wewnętrznego w roku poprzednim.
2. Kierownik jednostki, o której mowa w art. 274 ust. 1, 2 i 4–6,
z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego oraz jednostek, o których
mowa w art. 139 ust. 2, przedstawia Ministrowi Finansów, na jego wniosek,
w każdym czasie, informacje związane z funkcjonowaniem kontroli zarządczej.
3. Minister Finansów może określić, w formie komunikatów, oraz ogłosić
w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów wzory informacji, o których mowa
w ust. 1 i 2.

art. 296. więcej Art. 296. Kierownik komórki audytu wewnętrznego jednostki sektora
finansów publicznych obowiązanej do prowadzenia audytu wewnętrznego,
z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego oraz jednostek, o których
mowa w art. 139 ust. 2, przedstawia Ministrowi Finansów, na jego wniosek,
w każdym czasie, informacje i dokumenty związane z prowadzeniem audytu
wewnętrznego.

art. 297. więcej Art. 297. Ustawa wchodzi w życie w terminie i na zasadach określonych
w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach
publicznych (Dz. U. poz. 1241, z późn. zm.).