Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych

art. 1. więcej Art. 1. Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do
jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem,
z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach
szczególnych.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na
następujące kategorie:
1) drogi krajowe;
2) drogi wojewódzkie;
3) drogi powiatowe;
4) drogi gminne.
2. Ulice leżące w ciągu dróg wymienionych w ust. 1 należą do tej samej kategorii
co te drogi.
3. Drogi publiczne ze względów funkcjonalno-technicznych dzielą się na klasy
określone w warunkach technicznych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.), jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie.

Art. 2a. 1. Drogi krajowe stanowią własność Skarbu Państwa.
2. Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego
samorządu województwa, powiatu lub gminy.

art. 3. więcej Art. 3. Drogi publiczne ze względu na ich dostępność dzielą się na:
1) drogi ogólnodostępne;
2) drogi o ograniczonej dostępności, w tym autostrady i drogi ekspresowe.

art. 4. więcej Art. 4. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) pas drogowy – wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad
i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty
budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem
i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą;
2) droga – budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz
instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do
prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym;
3) ulica – drogę na terenie zabudowy lub przeznaczonym do zabudowy zgodnie
z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której ciągu
może być zlokalizowane torowisko tramwajowe;
4) torowisko tramwajowe – część ulicy między skrajnymi szynami wraz
z zewnętrznymi pasami bezpieczeństwa o szerokości 0,5 m każdy;
5) jezdnia – część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów;
6) chodnik – część drogi przeznaczoną do ruchu pieszych;
7) korona drogi – jezdnie z poboczami, pasami awaryjnego postoju lub pasami
przeznaczonymi do ruchu pieszych, zatokami autobusowymi lub postojowymi,
a przy drogach dwujezdniowych – również z pasem dzielącym jezdnie;
8) zjazd – połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze,
stanowiące bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu
przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
9) skrzyżowanie dróg publicznych:
a) jednopoziomowe – przecięcie się lub połączenie dróg publicznych na
jednym poziomie,
b) wielopoziomowe – krzyżowanie się lub połączenie dróg publicznych na
różnych poziomach, zapewniające pełną lub częściową możliwość wyboru
kierunku jazdy (węzeł drogowy) lub krzyżowanie się dróg na różnych
poziomach, uniemożliwiające wybór kierunku jazdy (przejazd drogowy);
10) droga ekspresowa – drogę przeznaczoną wyłącznie do ruchu pojazdów
samochodowych:
a) wyposażoną w jedną lub dwie jezdnie,
b) posiadającą wielopoziomowe skrzyżowania z przecinającymi ją innymi
drogami transportu lądowego i wodnego, z dopuszczeniem wyjątkowo
jednopoziomowych skrzyżowań z drogami publicznymi,
c) wyposażoną w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek,
przeznaczone wyłącznie dla użytkowników drogi;
11) autostrada – drogę przeznaczoną wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych:
a) wyposażoną przynajmniej w dwie trwale rozdzielone jednokierunkowe
jezdnie,
b) posiadającą wielopoziomowe skrzyżowania ze wszystkimi przecinającymi
ją drogami transportu lądowego i wodnego,
c) wyposażoną w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek,
przeznaczone wyłącznie dla użytkowników autostrady;
11a) droga rowerowa – drogę przeznaczoną do ruchu rowerów albo rowerów
i pieszych, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem;
11b) droga o znaczeniu obronnym – droga publiczna lub jej odcinek, wyznaczona w
okresie pokoju, przewidziana do wykorzystania w czasie pokoju, kryzysu lub
wojny do wykonywania przewozów istotnych dla obronności państwa oraz
zobowiązań sojuszniczych;
12) drogowy obiekt inżynierski – obiekt mostowy, tunel, przepust i konstrukcję
oporową;
13) obiekt mostowy – budowlę przeznaczoną do przeprowadzenia drogi,
samodzielnego ciągu pieszego lub pieszo-rowerowego, szlaku wędrówek
zwierząt dziko żyjących lub innego rodzaju komunikacji nad przeszkodą
terenową, w szczególności: most, wiadukt, estakadę, kładkę;
14) tunel – budowlę przeznaczoną do przeprowadzenia drogi, samodzielnego ciągu
pieszego lub pieszo-rowerowego, szlaku wędrówek zwierząt dziko żyjących lub
innego rodzaju komunikacji przez przeszkodę terenową lub pod nią, w tym
przejście podziemne;
15) przepust – budowlę o przekroju poprzecznym zamkniętym, przeznaczoną do
przeprowadzenia cieków, szlaków wędrówek zwierząt dziko żyjących lub
urządzeń technicznych przez nasyp drogi;
15a) kanał technologiczny – ciąg osłonowych elementów obudowy, studni kablowych
oraz innych obiektów lub urządzeń służących umieszczeniu lub eksploatacji:
a) urządzeń infrastruktury technicznej związanych z potrzebami zarządzania
drogami lub potrzebami ruchu drogowego,
b) linii telekomunikacyjnych wraz z zasilaniem oraz linii
elektroenergetycznych, niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami
lub potrzebami ruchu drogowego;
16) konstrukcja oporowa – budowlę przeznaczoną do utrzymywania w stanie
stateczności nasypu lub wykopu;
17) budowa drogi – wykonywanie połączenia drogowego między określonymi
miejscami lub miejscowościami, a także jego odbudowę i rozbudowę;
18) przebudowa drogi – wykonywanie robót, w których wyniku następuje
podwyższenie parametrów technicznych i eksploatacyjnych istniejącej drogi,
niewymagających zmiany granic pasa drogowego;
19) remont drogi – wykonywanie robót przywracających pierwotny stan drogi, także
przy użyciu wyrobów budowlanych innych niż użyte w stanie pierwotnym;
20) utrzymanie drogi – wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych
i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym
także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej;
21) ochrona drogi – działania mające na celu niedopuszczenie do przedwczesnego
zniszczenia drogi, obniżenia klasy drogi, ograniczenia jej funkcji, niewłaściwego
jej użytkowania oraz pogorszenia warunków bezpieczeństwa ruchu;
22) zieleń przydrożna – roślinność umieszczoną w pasie drogowym, mającą na celu
w szczególności ochronę użytkowników drogi przed oślepianiem przez pojazdy
nadjeżdżające z kierunku przeciwnego, ochronę drogi przed zawiewaniem i zaśnieżaniem, ochronę przyległego terenu przed nadmiernym hałasem, zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;
23) reklama – umieszczone w polu widzenia użytkownika drogi tablica reklamowa
lub urządzenie reklamowe w rozumieniu art. 2 pkt 16b i 16c ustawy z dnia
27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
z 2020 r. poz. 293), a także każdy inny nośnik informacji wizualnej, wraz z jej
elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, niebędący znakiem drogowym,
o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ustawy z dnia
20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110 i 284),
ustawionym przez gminę znakiem informującym o obiektach zlokalizowanych
przy drodze, w tym obiektach użyteczności publicznej, znakiem informującym
o formie ochrony zabytków lub tablicą informacyjną o nazwie formy ochrony
przyrody w rozumieniu art. 115 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie
przyrody (Dz. U. z 2020 r. poz. 55);
24) dostępność drogi – cechę charakteryzującą gęstość połączeń danej drogi z innymi
drogami przez skrzyżowania dróg oraz zakres dostępu do drogi przez zjazdy;
25) pojazd nienormatywny – pojazd lub zespół pojazdów w rozumieniu art. 2 pkt 35a
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
26) transeuropejska sieć drogowa – sieć drogową określoną w decyzji Parlamentu
Europejskiego i Rady nr 661/2010/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie unijnych
wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (wersja
przekształcona) (Dz. Urz. UE L 204 z 05.08.2010, str. 1);
27) służby ratownicze – jednostki ochrony przeciwpożarowej w rozumieniu ustawy
z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2019 r. poz.
1372, 1518 i 1593) oraz zespoły ratownictwa medycznego w rozumieniu ustawy
z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U.
z 2019 r. poz. 993 i 1590);
28) ocena wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego –
strategiczną analizę wpływu wariantów planowanej drogi na poziom
bezpieczeństwa ruchu drogowego w sieci dróg publicznych znajdujących się
w obszarze oddziaływania planowanej drogi;
29) audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego – niezależną, szczegółową, techniczną
ocenę cech projektowanej, budowanej, przebudowywanej lub użytkowanej drogi
publicznej pod względem bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego;
30) klasyfikacja odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych
– analizę istniejącej sieci drogowej pod względem liczby wypadków
śmiertelnych, w wyniku której wytypowane zostają najbardziej niebezpieczne
odcinki dróg o dużej liczbie wypadków śmiertelnych;
31) klasyfikacja odcinków dróg ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej –
analizę istniejącej sieci drogowej, w wyniku której wytypowane zostają odcinki
dróg o dużej możliwości poprawy bezpieczeństwa oraz zmniejszenia kosztów
wypadków drogowych;
32) uczestnik ruchu drogowego – uczestnika ruchu drogowego w rozumieniu ustawy
z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
33) inteligentne systemy transportowe (ITS) – systemy wykorzystujące technologie
informacyjne i komunikacyjne w obszarze transportu drogowego, obejmującym
infrastrukturę, pojazdy i jego użytkowników, a także w obszarach zarządzania
ruchem i zarządzania mobilnością, oraz do interfejsów z innymi rodzajami
transportu;
34) interoperacyjność – zdolność systemów oraz będących ich podstawą procesów
gospodarczych do wymiany danych, informacji i wiedzy;
35) aplikacja ITS – operacyjne narzędzie zastosowania ITS;
36) usługa ITS – dostarczanie aplikacji ITS w określonych ramach organizacyjnych
i operacyjnych, w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników w obszarze
transportu drogowego, efektywności i wygody ich przemieszczania się, a także
ułatwiania lub wspierania operacji transportowych i przewozowych;
37) użytkownik ITS – każdego użytkownika aplikacji lub usług ITS, w tym
podróżnych, szczególnie zagrożonych uczestników ruchu drogowego,
użytkowników i zarządców dróg, podmioty zarządzające pojazdami
w transporcie osób lub rzeczy oraz służby ustawowo powołane do niesienia
pomocy;
38) szczególnie zagrożeni uczestnicy ruchu drogowego – niezmotoryzowanych
uczestników ruchu drogowego, w szczególności pieszych i rowerzystów, a także motocyklistów oraz osoby niepełnosprawne lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej;
39) interfejs – połączenie między systemami, które zapewnia ich łączenie
i współpracę;
40) ciągłość usług – zdolność do zapewnienia nieprzerwanych usług w ramach sieci
transportowych na obszarze Unii Europejskiej;
41) usługa EETS – usługę umożliwiającą korzystającym z dróg w państwach
członkowskich Unii Europejskiej, za użytkowanie których są pobierane opłaty
z wykorzystaniem systemu elektronicznego poboru opłat, wypełnienie
obowiązku uiszczenia tych opłat na obszarach EETS na podstawie umowy
zawartej z dostawcą EETS;
42) obszar EETS – sieć dróg na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej,
na której podmiot pobierający opłaty pobiera je z wykorzystaniem systemu
elektronicznego poboru opłat podlegającego przepisom dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2004/52/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie
interoperacyjności systemów elektronicznych opłat drogowych we Wspólnocie
(Dz. Urz. UE L 166 z 30.04.2004, str. 124, z późn. zm.);
43) dostawca EETS – osobę prawną świadczącą usługę EETS;
44) użytkownik EETS – podmiot obowiązany do uiszczenia opłat, który zawarł
umowę o świadczenie usługi EETS z dostawcą EETS;
45) rozporządzenie 2016/679 – rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
(UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych
w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego
przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne
rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1,
z późn. zm.).

Art. 4a. 1. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sieć autostrad
i dróg ekspresowych, mając na uwadze potrzeby społeczne i gospodarcze kraju
w zakresie rozwoju infrastruktury.
2. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej określi, w drodze zarządzenia, wykaz dróg o znaczeniu obronnym lub ich
odcinków. Zarządzenie to nie podlega ogłoszeniu.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Do dróg krajowych zalicza się:
1) autostrady i drogi ekspresowe oraz drogi leżące w ich ciągach do czasu
wybudowania autostrad i dróg ekspresowych;
2) drogi międzynarodowe;
3) drogi stanowiące inne połączenia zapewniające spójność sieci dróg krajowych;
4) drogi dojazdowe do ogólnodostępnych przejść granicznych obsługujących ruch
osobowy i towarowy bez ograniczeń ciężaru całkowitego pojazdów (zespołu
pojazdów) lub wyłącznie ruch towarowy bez ograniczeń ciężaru całkowitego
pojazdów (zespołu pojazdów);
5) drogi alternatywne dla autostrad płatnych;
6) drogi stanowiące ciągi obwodnicowe dużych aglomeracji miejskich.
7) (uchylony)
2. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrami
właściwymi do spraw administracji publicznej, spraw wewnętrznych oraz Ministrem
Obrony Narodowej, po zasięgnięciu opinii właściwych sejmików województw,
a w miastach na prawach powiatu – opinii rad miast, w drodze rozporządzenia, zalicza
drogi do kategorii dróg krajowych, mając na uwadze kryteria zaliczenia określone
w ust. 1.
2a. W przypadku konieczności zapewnienia dostępu drogowego w standardzie
wymaganym dla transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T) do polskich portów
wymienionych w załączniku II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady
(UE) nr 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie unijnych wytycznych
dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej i uchylającego decyzję
nr 661/2010/UE (Dz. Urz. UE L 348 z 20.12.2013, str. 1, z późn. zm.) minister
właściwy do spraw transportu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
gospodarki morskiej, po zasięgnięciu opinii właściwych sejmików województw,
a w miastach na prawach powiatu – opinii rad miast, w drodze rozporządzenia, zalicza drogi do kategorii dróg krajowych, mając na uwadze kryteria zaliczenia określone w ust. 1.
3. Minister właściwy do spraw transportu po zasięgnięciu opinii właściwych
zarządów województw, w miastach na prawach powiatu – właściwych prezydentów
miast, a w związkach metropolitalnych – właściwych zarządów tych związków,
w drodze rozporządzenia, ustala przebieg istniejących dróg krajowych w celu
zapewnienia ciągłości dróg krajowych.

art. 6. więcej Art. 6. 1. Do dróg wojewódzkich zalicza się drogi inne niż określone w art. 5 ust.
1, stanowiące połączenia między miastami lub mające znaczenie dla województwa.
2. Zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich następuje w drodze uchwały
sejmiku województwa w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw transportu
oraz obrony narodowej.
3. Ustalenie przebiegu istniejących dróg wojewódzkich następuje w drodze
uchwały sejmiku województwa, po zasięgnięciu opinii zarządów powiatów
i zarządów związków metropolitalnych, na obszarze których przebiega droga,
a w miastach na prawach powiatu – opinii prezydentów miast.

Art. 6a. 1. Do dróg powiatowych zalicza się drogi inne niż określone w art. 5
ust. 1 i art. 6 ust. 1, stanowiące połączenia miast będących siedzibami powiatów
z siedzibami gmin i siedzib gmin między sobą.
2. Zaliczenie drogi do kategorii dróg powiatowych następuje w drodze uchwały
rady powiatu w porozumieniu z zarządem województwa, po zasięgnięciu opinii
wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) gmin, na obszarze których przebiega droga,
oraz zarządów sąsiednich powiatów, a w miastach na prawach powiatu – opinii
prezydentów miast.
3. Ustalenie przebiegu istniejących dróg powiatowych następuje w drodze
uchwały rady powiatu, po zasięgnięciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów
miast) gmin, na obszarze których przebiega droga.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone
do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym
potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych.
2. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady
gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.
3. Ustalenie przebiegu istniejących dróg gminnych następuje w drodze uchwały
rady gminy.

Art. 7a. 1. Organy właściwe w sprawach zaliczenia do kategorii i ustalenia
przebiegu dróg, przekazując propozycje zaliczenia do kategorii lub propozycje
ustalenia przebiegu dróg, wyznaczają termin do przedstawienia opinii, o których
mowa w art. 5–7. Wyznaczony termin zgłaszania opinii nie może być krótszy niż
21 dni od dnia doręczenia propozycji do zaopiniowania.
2. Niezłożenie opinii w przewidzianym terminie uznaje się za akceptację
propozycji.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Drogi, drogi rowerowe, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu
pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane
w pasie drogowym tych dróg są drogami wewnętrznymi.
1a. Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie nadania nazwy drodze
wewnętrznej wymaga uzyskania pisemnej zgody właścicieli terenów, na których jest
ona zlokalizowana.
2. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg
wewnętrznych oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest
zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku – do właściciela tego terenu.
3. Finansowanie zadań, o których mowa w ust. 2, należy do zarządcy terenu, na
którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku – do właściciela tego
terenu.
4. Oznakowanie połączeń dróg wewnętrznych z drogami publicznymi oraz
utrzymanie urządzeń bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanych
z funkcjonowaniem tych połączeń, należy do zarządcy drogi publicznej.

art. 9. więcej Art. 9. (uchylony).

art. 10. więcej Art. 10. 1. Organem właściwym do pozbawienia drogi dotychczasowej kategorii
jest organ właściwy do zaliczenia jej do odpowiedniej kategorii.
2. Pozbawienia drogi jej kategorii dokonuje się w trybie właściwym do
zaliczenia drogi do odpowiedniej kategorii.
3. Pozbawienie drogi dotychczasowej kategorii, z wyjątkiem przypadku
wyłączenia drogi z użytkowania, jest możliwe jedynie w sytuacji jednoczesnego
zaliczenia tej drogi do nowej kategorii. Pozbawienie i zaliczenie nie może być dokonane później niż do końca trzeciego kwartału danego roku, z mocą od dnia 1 stycznia roku następnego.
3a. Pozbawienie drogi o znaczeniu obronnym dotychczasowej kategorii jest
możliwe jedynie w przypadku jednoczesnego zaliczenia tej drogi do nowej kategorii.
Przepis ust. 3 zdanie drugie stosuje się.
4. Nowo wybudowany odcinek drogi zostaje zaliczony do kategorii drogi,
w której ciągu leży.
5. Odcinek drogi krajowej zastąpiony nowo wybudowanym odcinkiem drogi
z chwilą oddania go do użytkowania zostaje pozbawiony dotychczasowej kategorii
i zaliczony do kategorii drogi wojewódzkiej.
5a. Sejmik województwa może, w drodze uchwały, pozbawić kategorii drogi
wojewódzkiej odcinek drogi wojewódzkiej o proporcjonalnej długości do odcinka
drogi krajowej, o którym mowa w ust. 5. Ten odcinek drogi wojewódzkiej zostaje
zaliczony do kategorii drogi powiatowej.
5b. Zarząd województwa informuje zarząd powiatu o zamiarze podjęcia
uchwały, o której mowa w ust. 5a, co najmniej na 30 dni przed jej podjęciem.
5c. Rada powiatu może, w drodze uchwały, pozbawić kategorii drogi
powiatowej odcinek drogi powiatowej o proporcjonalnej długości do odcinka drogi
wojewódzkiej, o którym mowa w ust. 5a. Ten odcinek drogi powiatowej zostaje
zaliczony do kategorii drogi gminnej.
5d. Zarząd powiatu informuje wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o zamiarze
podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 5c, co najmniej na 30 dni przed jej podjęciem.
5e. Odcinek drogi wojewódzkiej zastąpiony nowo wybudowanym odcinkiem
drogi z chwilą oddania go do użytkowania zostaje pozbawiony dotychczasowej
kategorii i zaliczony do kategorii drogi powiatowej. Przepisy ust. 5c i 5d stosuje się
odpowiednio.
5f. Odcinek drogi powiatowej zastąpiony nowo wybudowanym odcinkiem drogi
z chwilą oddania go do użytkowania zostaje pozbawiony dotychczasowej kategorii
i zaliczony do kategorii drogi gminnej.
6. Drogom publicznym, obiektom mostowym i tunelom nadaje się numerację.
7. Numery drogom, po zaliczeniu ich do kategorii dróg publicznych, nadają
odpowiednio:
1) drogom krajowym i wojewódzkim – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych
i Autostrad;
2) drogom powiatowym i gminnym – zarządy województw.
8. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad oraz zarządy województw
prowadzą rejestry numerów nadanych drogom.
9. Jednolite numery inwentarzowe, zwane dalej „JNI”, obiektom mostowym
i tunelom nadaje, na podstawie zgłoszeń zarządców dróg, Generalny Dyrektor Dróg
Krajowych i Autostrad.
10. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad prowadzi rejestr JNI
nadanych obiektom mostowym i tunelom.
11. Dla poszczególnych kategorii dróg właściwy zarządca drogi prowadzi
ewidencję dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów.
12. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia,
sposób numeracji oraz zakres, treść i sposób prowadzenia ewidencji dróg publicznych,
obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów, a także treść i sposób
prowadzenia rejestrów numerów nadanych drogom oraz rejestru JNI nadanych
obiektom mostowym i tunelom, mając na względzie potrzeby zarządzania drogami
publicznymi oraz gromadzenia danych o sieci tych dróg, w ramach jednolitej
metodyki systemu referencyjnego.

art. 11. więcej Art. 11. (uchylony).

art. 12. więcej Art. 12. (uchylony).

Art. 12a. 1. Organ właściwy do zarządzania ruchem na drogach wyznaczając
miejsca przeznaczone na postój pojazdów wyznacza stanowiska postojowe dla
pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową, o której mowa w art. 8 ustawy z dnia
20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, zwaną dalej „kartą parkingową”:
1) na drogach publicznych;
2) w strefach zamieszkania, o których mowa w art. 2 pkt 16 ustawy z dnia
20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
3) w strefach ruchu, o których mowa w art. 2 pkt 16a ustawy z dnia 20 czerwca
1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
2. Stanowiska postojowe, o których mowa w ust. 1, w miejscu przeznaczonym
na postój pojazdów wyznacza się w liczbie nie mniejszej niż:
1) 1 stanowisko – jeżeli liczba stanowisk wynosi 6–15;
2) 2 stanowiska – jeżeli liczba stanowisk wynosi 16–40;
3) 3 stanowiska – jeżeli liczba stanowisk wynosi 41–100;
4) 4% ogólnej liczby stanowisk jeżeli ogólna liczba stanowisk wynosi więcej niż
100.

Art. 12b. 1. Organ właściwy do zarządzania ruchem na drogach, wyznaczając
miejsca przeznaczone na postój pojazdów, wyznacza stanowiska postojowe dla
pojazdów elektrycznych i pojazdów hybrydowych w rozumieniu ustawy z dnia 11
stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2019 r. poz.
1124, 1495, 1527 i 1716 oraz z 2020 r. poz. 284) przy ogólnodostępnych stacjach
ładowania:
1) na drogach publicznych,
2) w strefach zamieszkania, o których mowa w art. 2 pkt 16 ustawy z dnia 20
czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym,
3) w strefach ruchu, o których mowa w art. 2 pkt 16a ustawy z dnia 20 czerwca
1997 r. – Prawo o ruchu drogowym
– oznaczając je odpowiednimi znakami drogowymi pozwalającymi odróżnić je od
stanowisk postojowych przeznaczonych dla pozostałych pojazdów samochodowych.
2. Stanowiska postojowe, o których mowa w ust. 1, wyznacza się co najmniej w
liczbie odpowiadającej liczbie punktów ładowania w danej lokalizacji.
3. Ze stanowisk postojowych, o których mowa w ust. 1, mogą korzystać
wyłącznie pojazdy elektryczne i pojazdy hybrydowe – przez czas ładowania.
4. Organ, o którym mowa w ust. 1, może wyznaczyć stanowiska postojowe
przeznaczone na postój pojazdów elektrycznych, pojazdów hybrydowych i pojazdów
napędzanych gazem ziemnym, w rozumieniu ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o
elektromobilności i paliwach alternatywnych, również w miejscach, gdzie nie
występują ogólnodostępne stacje ładowania, w celu promocji pojazdów napędzanych
paliwami alternatywnymi.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat
za:
1) postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych:
a) w strefie płatnego parkowania,
b) w śródmiejskiej strefie płatnego parkowania;
2) (uchylony)
3) przejazdy po drogach krajowych pojazdów samochodowych, w rozumieniu art. 2
pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, za które
uważa się także zespół pojazdów składający się z pojazdu samochodowego oraz
przyczepy lub naczepy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony,
w tym autobusów niezależnie od ich dopuszczalnej masy całkowitej.
2. Korzystający z dróg publicznych mogą być obowiązani do ponoszenia opłat
za:
1) przejazdy przez obiekty mostowe i tunele zlokalizowane w ciągach dróg
publicznych;
2) przeprawy promowe na drogach publicznych.
3. Od opłat, o których mowa w ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2, są zwolnione:
1) pojazdy:
a) Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Krajowej
Administracji Skarbowej wykorzystywane przez Służbę Celno-Skarbową,
służb ratowniczych,
b) zarządów dróg,
c) Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także sił zbrojnych państw
obcych, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest
stroną, tak stanowi,
d) wykorzystywane w ratownictwie lub w przypadku klęski żywiołowej,
e) pojazdy elektryczne, o których mowa w art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11
stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych;
2) autobusy szkolne przewożące dzieci do szkoły.
3a. Od opłat, o których mowa w ust. 1 pkt 3, są zwolnione pojazdy:
1) Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także sił zbrojnych państw obcych,
jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak
stanowi;
2) służb ratowniczych, służb ratownictwa górniczego, Morskiej Służby
Poszukiwania i Ratownictwa, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa,
Służby Więziennej, Inspekcji Transportu Drogowego, Krajowej Administracji
Skarbowej wykorzystywane przez Służbę Celno-Skarbową, Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego oraz Centralnego Biura
Antykorupcyjnego;
3) zarządcy dróg krajowych wykorzystywane do utrzymania tych dróg.
4. Od opłat, o których mowa w ust. 2 pkt 2, zwolnione są:
1) ciągniki rolnicze i inne maszyny rolnicze;
2) pojazdy zaopatrzone w kartę parkingową.
5. Korzystający z drogi publicznej jest zwolniony z opłat, o których mowa
w ust. 1 pkt 1 i ust. 2, w przypadku wykonywania przez niego przejazdu w ramach
pomocy humanitarnej lub medycznej.
6. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 5, następuje w drodze decyzji
administracyjnej, wydanej przez ministra właściwego do spraw transportu, na wniosek
podmiotu występującego o takie zwolnienie.

Art. 13a. Zadania w zakresie budowy i eksploatacji autostrad i dróg
ekspresowych mogą być realizowane:
1) na zasadach ogólnych określonych w ustawie;
2) na zasadach określonych w przepisach o autostradach płatnych oraz o Krajowym
Funduszu Drogowym;
3) na zasadach określonych w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie
publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1445, 1572 i 2020);
4) na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych
spółkach specjalnego przeznaczenia (Dz. U. z 2019 r. poz. 1348 i 2020);
5) na zasadach określonych w ustawie z dnia 21 października 2016 r. o umowie
koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1528, 1655 i
2020).

Art. 13b. 1. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. a, pobiera się za
postój pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym
miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo.
1a. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. b, pobiera się za postój
pojazdów samochodowych w śródmiejskiej strefie płatnego parkowania, w
wyznaczonym miejscu, w określone dni lub codziennie, w określonych godzinach lub
całodobowo.
2. Strefę płatnego parkowania ustala się na obszarach charakteryzujących się
znacznym deficytem miejsc postojowych, jeżeli uzasadniają to potrzeby organizacji
ruchu, w celu zwiększenia rotacji parkujących pojazdów samochodowych lub
realizacji lokalnej polityki transportowej, w szczególności w celu ograniczenia
dostępności tego obszaru dla pojazdów samochodowych lub wprowadzenia
preferencji dla komunikacji zbiorowej.
2a. Śródmiejską strefę płatnego parkowania ustala się na obszarach zgrupowania
intensywnej zabudowy funkcjonalnego śródmieścia, które stanowi faktyczne centrum
miasta lub dzielnicy w mieście o liczbie ludności powyżej 100 000 mieszkańców,
jeżeli spełnione są warunki, o których mowa w ust. 2, a ustanowienie strefy płatnego
parkowania może nie być wystarczające do realizacji lokalnej polityki transportowej
lub polityki ochrony środowiska.
2b. Ustalenie śródmiejskiej strefy płatnego parkowania, w tym ustalenie
wysokości opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. b, wymaga uprzedniego
przeprowadzenia przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) analizy, która określi:
1) rotację parkujących pojazdów samochodowych w planowanej śródmiejskiej
strefie płatnego parkowania;
2) zakładany poziom rotacji parkujących pojazdów samochodowych w planowanej
śródmiejskiej strefie płatnego parkowania, z uwzględnieniem różnych poziomów
wysokości opłat za postój w tej strefie.
3. Rada gminy (rada miasta) na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta),
zaopiniowany przez organy zarządzające drogami i ruchem na drogach, może ustalić
strefę płatnego parkowania lub śródmiejską strefę płatnego parkowania.
4. Rada gminy (rada miasta), ustalając strefę płatnego parkowania lub
śródmiejską strefę płatnego parkowania:
1) ustala wysokość opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. a lub b, z tym że
opłata za pierwszą godzinę postoju pojazdu samochodowego nie może
przekraczać:
a) w strefie płatnego parkowania – 0,15% minimalnego wynagrodzenia, w
rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r.
poz. 1564),
b) w śródmiejskiej strefie płatnego parkowania – 0,45% minimalnego
wynagrodzenia, o którym mowa w lit. a;
2) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowane oraz zerową stawkę
opłaty dla niektórych użytkowników drogi;
3) określa sposób pobierania opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1.
4a. Ustalając wysokość opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. b, rada
gminy (rada miasta) bierze pod uwagę wyniki analizy, o której mowa w ust. 2b.
5. Stawki opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, mogą być zróżnicowane
w zależności od miejsca postoju. Przy ustalaniu stawek uwzględnia się progresywne
narastanie opłaty przez pierwsze trzy godziny postoju, przy czym progresja nie może
przekraczać powiększenia stawki opłaty o 20% za kolejne godziny w stosunku do
stawki za poprzednią godzinę postoju. Stawka opłaty za czwartą godzinę i za kolejne
godziny postoju nie może przekraczać stawki opłaty za pierwszą godzinę postoju.
6. Organ właściwy do zarządzania ruchem na drogach w uzgodnieniu z zarządcą
drogi:
1) wyznacza w strefie płatnego parkowania lub śródmiejskiej strefie płatnego
parkowania miejsca przeznaczone na postój pojazdów, w tym stanowiska
przeznaczone na postój pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową;
1a) wyznacza, w strefie płatnego parkowania lub śródmiejskiej strefie płatnego
parkowania, miejsca przeznaczone na postój pojazdów elektrycznych na czas
ładowania przy punktach ładowania zainstalowanych w ogólnodostępnych
stacjach ładowania, o których mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 stycznia 2018
r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych;
2) może wyznaczać w strefie płatnego parkowania lub śródmiejskiej strefie
płatnego parkowania zastrzeżone stanowiska postojowe (koperty) w celu
korzystania z nich na prawach wyłączności w określonych godzinach lub
całodobowo.
7. Opłaty, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera zarząd drogi,
a w przypadku jego braku – zarządca drogi.
8. Zarząd drogi albo zarządca drogi wykonuje obowiązek, o którym mowa w:
1) art. 13 ust. 1 lit. a–c rozporządzenia 2016/679 – pobierając opłatę, o której mowa
w art. 13 ust. 1 pkt 1, w szczególności zamieszczając stosowne informacje
w miejscu, w którym opłata ta jest wnoszona;
2) art. 13 ust. 1 lit. d–f i ust. 2 rozporządzenia 2016/679 – udostępniając informacje
w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie podmiotowej, o czym
informuje w sposób określony w pkt 1 osoby, których dane osobowe są
przetwarzane.
9. Zarząd drogi albo zarządca drogi informuje o ograniczeniach, o których mowa
w ust. 8, udostępniając stosowne informacje w miejscu, w którym opłata jest
wnoszona, w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie podmiotowej oraz
w miejscu widocznym w siedzibie.
10. Dane osobowe przetwarzane w związku z poborem opłat, o których mowa
w art. 13 ust. 1 pkt 1, przechowuje się przez okres ustalony zgodnie z przepisami
wydanymi na podstawie art. 6 ust. 2b ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym
zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2020 r. poz. 164).
11. Dane osobowe, o których mowa w ust. 10, podlegają zabezpieczeniom
zapobiegającym nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub
przekazywaniu polegającym co najmniej na:
1) dopuszczeniu do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób
posiadających pisemne upoważnienie wydane przez administratora danych;
2) pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych
osobowych do zachowania ich w tajemnicy.

Art. 13ba. Wystąpienie z żądaniem, o którym mowa
w art. 18 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, nie wpływa na obowiązek wniesienia
opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1.

Art. 13c. (uchylony).

Art. 13d. 1. Opłata, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, może być pobierana za
przejazd pojazdów przez obiekt mostowy lub tunel, którego długość jest większa niż
400 m.
2. Przez długość obiektu mostowego lub tunelu, o której mowa w ust. 1, należy
rozumieć długość całkowitą obiektu podaną w dokumentach ewidencyjnych obiektu mostowego lub tunelu, prowadzonych zgodnie z przepisami w sprawie numeracji i ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli i promów.
3. Ustala się następujące kategorie pojazdów w celu określania wysokości
opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1:
1) kategoria 1 – trójkołowe lub czterokołowe pojazdy samochodowe o masie
własnej nieprzekraczającej 550 kg;
2) kategoria 2 – pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej
nieprzekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusów, oraz zespoły tych pojazdów;
3) kategoria 3 – autobusy o dwóch osiach, ciągniki samochodowe bez naczep;
4) kategoria 4 – samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej
przekraczającej 3,5 t, autobusy o trzech i więcej osiach, pojazdy członowe
o całkowitej liczbie osi do pięciu;
5) kategoria 5 – zespoły pojazdów składające się z samochodu ciężarowego
o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i przyczepy albo
z autobusu i przyczepy oraz pojazdy członowe o całkowitej liczbie osi powyżej
pięciu, a także pojazdy specjalne.
4. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia, może
wprowadzić dla obiektów mostowych zlokalizowanych w ciągach dróg, których
zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad albo dla których
funkcję zarządcy drogi pełni drogowa spółka specjalnego przeznaczenia, opłatę,
o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, i ustalić wysokość opłaty, z tym że jednorazowa
opłata za przejazd przez obiekt mostowy nie może przekroczyć dla:
1) pojazdu kategorii 1 – 4 zł;
2) pojazdu kategorii 2 – 5 zł;
3) pojazdu kategorii 3 – 6 zł;
4) pojazdu kategorii 4 – 8 zł;
5) pojazdu kategorii 5 – 9 zł.
5. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały,
może wprowadzić dla obiektów mostowych zlokalizowanych w ciągach dróg, których
zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, opłatę, o której mowa w art. 13
ust. 2 pkt 1, i ustalić wysokość opłaty, z tym że jednorazowa opłata za przejazd przez
obiekt mostowy nie może przekroczyć stawek określonych w ust. 4 pkt 1–5.
6. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia, może
wprowadzić dla tuneli zlokalizowanych w ciągach dróg, których zarządcą jest
Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad albo dla których funkcję zarządcy
drogi pełni drogowa spółka specjalnego przeznaczenia, opłatę, o której mowa
w art. 13 ust. 2 pkt 1, i ustalić wysokość opłaty, z tym że jednorazowa opłata za
przejazd przez tunel nie może przekroczyć dla:
1) pojazdu kategorii 1 – 8 zł;
2) pojazdu kategorii 2 – 10 zł;
3) pojazdu kategorii 3 – 12 zł;
4) pojazdu kategorii 4 – 15 zł;
5) pojazdu kategorii 5 – 18 zł.
7. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały,
może wprowadzić dla tuneli zlokalizowanych w ciągach dróg, których zarządcą jest
jednostka samorządu terytorialnego, opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1,
i ustalić wysokość opłaty, z tym że jednorazowa opłata za przejazd przez tunel nie
może przekroczyć stawek, o których mowa w ust. 6 pkt 1–5.
8. Minister właściwy do spraw transportu wprowadzając opłatę, o której mowa
w art. 13 ust. 2 pkt 1, w drodze rozporządzenia:
1) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę
opłaty dla niektórych użytkowników drogi,
2) określa sposób ogłaszania wysokości tej opłaty,
3) określa sposób pobierania tej opłaty
– uwzględniając w szczególności potrzeby użytkowników w zakresie częstotliwości
korzystania z obiektów mostowych i tuneli, zmniejszenie skutków finansowych
wprowadzenia opłaty dla mieszkańców, dostępność informacji o wysokości opłat oraz
koszt poboru tej opłaty.
9. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wprowadzając opłatę,
o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, w drodze uchwały:
1) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę
opłaty dla niektórych użytkowników drogi;
2) określa sposób ogłaszania wysokości tej opłaty;
3) określa sposób pobierania tej opłaty.
10. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, pobiera zarząd drogi,
a w przypadku jego braku zarządca drogi, z zastrzeżeniem ust. 10a.
10a. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, może pobierać na warunkach
określonych w umowie, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia
2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia, drogowa spółka
specjalnego przeznaczenia, która pełni funkcję zarządcy drogi krajowej.

Art. 13e. 1. Opłata, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2, może być pobierana za
przewóz promem osób, zwierząt, bagażu lub pojazdów.
2. Nie pobiera się opłaty za przewóz osób od kierowcy przewożonego pojazdu.
3. Nie pobiera się opłaty za przewóz zwierzęcia przewożonego jako bagaż
ręczny.
4. Nie pobiera się opłaty za przewóz bagażu od osoby przewożącej bagaż ręczny,
którego masa nie przekracza 20 kg na osobę.
5. Ustala się następujące kategorie pojazdów w celu określania wysokości
opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2:
1) kategoria 1 – trójkołowe lub czterokołowe pojazdy samochodowe o masie
własnej nieprzekraczającej 550 kg, motorowery i motocykle;
2) kategoria 2 – pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej
nieprzekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusów, oraz zespoły tych pojazdów,
a także pojazdy zaprzęgowe;
3) kategoria 3 – autobusy o dwóch osiach, ciągniki samochodowe bez naczep;
4) kategoria 4 – samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej
przekraczającej 3,5 t, autobusy o trzech i więcej osiach, pojazdy członowe
o całkowitej liczbie osi do pięciu;
5) kategoria 5 – zespoły pojazdów składające się z samochodu ciężarowego
o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i przyczepy albo
z autobusu i przyczepy oraz pojazdy członowe o całkowitej liczbie osi powyżej
pięciu, a także pojazdy specjalne.
6. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia, może
wprowadzić dla przepraw promowych zlokalizowanych w ciągach dróg, których
zarządcą jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, opłatę, o której mowa
w art. 13 ust. 2 pkt 2, i ustalić wysokość opłaty, z tym że jednorazowa opłata za
przewóz promem nie może przekroczyć dla:
1) jednej osoby – 3 zł;
2) jednego zwierzęcia – 3 zł;
3) jednej sztuki bagażu – 5 zł;
4) pojazdu:
a) kategorii 1 – 8 zł,
b) kategorii 2 – 10 zł,
c) kategorii 3 – 12 zł,
d) kategorii 4 – 15 zł,
e) kategorii 5 – 18 zł.
7. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały,
może wprowadzić dla przepraw promowych zlokalizowanych w ciągach dróg, których
zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, opłatę, o której mowa w art. 13
ust. 2 pkt 2, i ustalić wysokość opłaty, z tym że jednorazowa opłata za przewóz
promem nie może przekroczyć stawek, o których mowa w ust. 6 pkt 1–4.
8. Minister właściwy do spraw transportu wprowadzając opłatę, o której mowa
w art. 13 ust. 2 pkt 2, w drodze rozporządzenia:
1) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę
opłaty dla niektórych użytkowników drogi,
2) określa sposób ogłaszania wysokości tej opłaty,
3) określa sposób pobierania tej opłaty
– uwzględniając w szczególności potrzeby użytkowników w zakresie częstotliwości
korzystania z przepraw promowych, zmniejszenie skutków finansowych
wprowadzenia opłaty dla mieszkańców, dostępność informacji o wysokości opłat oraz
koszt poboru tej opłaty.
9. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wprowadzając opłatę,
o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2, w drodze uchwały:
1) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę
opłaty dla niektórych użytkowników drogi;
2) określa sposób ogłaszania wysokości tej opłaty;
3) określa sposób pobierania tej opłaty.
10. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2, pobiera zarząd drogi, w której
ciągu jest zlokalizowana przeprawa promowa, a w przypadku jego braku zarządca
drogi.

Art. 13f. 1. Za nieuiszczenie opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1,
pobiera się opłatę dodatkową.
2. Rada gminy (rada miasta) określa wysokość opłaty dodatkowej, o której mowa
w ust. 1, oraz sposób jej pobierania. Wysokość opłaty dodatkowej nie może
przekroczyć 10% minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy
z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
3. Opłatę dodatkową, o której mowa w ust. 1, pobiera zarząd drogi,
a w przypadku jego braku zarządca drogi.
4. W związku z poborem opłaty dodatkowej zarząd drogi albo zarządca drogi
wykonują obowiązek, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia 2016/679,
przy pierwszej czynności skierowanej do osoby, której dane dotyczą, chyba że posiada
ona te informacje, a ich zakres lub treść nie uległy zmianie.
5. Wystąpienie z żądaniem, o którym mowa w art. 18 ust. 1 rozporządzenia
2016/679, nie wpływa na obowiązek wniesienia opłaty dodatkowej.

Art. 13g. (uchylony).

Art. 13h. W przypadku zawarcia umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym
opłaty, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, art. 13 ust. 2, oraz opłatę dodatkową,
o której mowa w art. 13f ust. 1, może pobierać partner prywatny.

Art. 13ha. 1. Opłata, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3, zwana dalej „opłatą
elektroniczną”, jest pobierana za przejazd po drogach krajowych lub ich odcinkach,
określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 6.
2. Opłatę elektroniczną ustala się jako iloczyn liczby kilometrów przejazdu
i stawki tej opłaty za kilometr dla danej kategorii pojazdu.
3. Ustala się następujące kategorie pojazdów w celu określenia stawki opłaty
elektronicznej:
1) kategoria 1 – pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej
3,5 tony i poniżej 12 ton;
2) kategoria 2 – pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej co
najmniej 12 ton;
3) kategoria 3 – autobusy.
4. Stawka opłaty elektronicznej za przejazd kilometra drogą krajową, niezależnie
od kategorii pojazdów, o której mowa w ust. 3, nie może być wyższa niż 2 zł oraz nie może przekroczyć stawki tej opłaty obliczonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 5.
5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółową metodę
obliczania maksymalnej stawki opłaty elektronicznej za przejazd 1 kilometra drogi
krajowej, uwzględniając koszty budowy drogi krajowej lub jej odcinka, w tym koszty
finansowe, koszty utrzymania, koszty remontów, ochrony oraz zarządzania drogą,
koszty poboru opłaty elektronicznej oraz inne koszty eksploatacji.
6. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia:
1) określi drogi krajowe lub ich odcinki, na których pobiera się opłatę elektroniczną,
2) ustali dla nich wysokość stawek opłaty elektronicznej za przejazd kilometra, dla
danej kategorii pojazdu, w wysokości nie większej niż określona w ust. 4
– mając na uwadze potrzeby utrzymania i ochrony dróg istotnych dla rozwoju sieci
drogowej, koszty poboru opłaty elektronicznej oraz klasę drogi, na której jest
pobierana opłata elektroniczna.
7. Rada Ministrów w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 6, może:
1) zróżnicować stawki opłaty elektronicznej ze względu na liczbę osi, emisję spalin
pojazdu samochodowego, porę dnia, kategorię dnia i porę roku, mając na uwadze
zapewnienie potrzeb ochrony środowiska, płynności ruchu, ochronę dróg
publicznych, optymalizację wykorzystania infrastruktury transportu lądowego,
a także propagowanie bezpieczeństwa ruchu drogowego;
2) wprowadzić stawki abonamentowe dla niektórych użytkowników drogi krajowej
w wysokości nie mniejszej niż 87% stawki opłaty elektronicznej, z zachowaniem
zasady przejrzystości i niedyskryminacji.

Art. 13haa. 1. Minister właściwy do spraw transportu realizuje politykę państwa
w zakresie opłaty elektronicznej i opłaty za przejazd autostradą, o której mowa
w art. 37a ust. 1a pkt 1 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych
oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 72, 278 i 1087).
2. W związku z wykonywaniem zadań, o których mowa w ust. 1, minister
właściwy do spraw transportu:
1) określa kierunki rozwoju sieci dróg objętych poborem opłaty elektronicznej oraz
opłaty za przejazd autostradą, o której mowa w art. 37a ust. 1a pkt 1 ustawy
z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym
Funduszu Drogowym;
2) prowadzi analizy kierunków rozwoju sieci drogowej, stawek opłaty
elektronicznej na poszczególnych drogach lub ich odcinkach, oraz wysokości
stawek opłaty elektronicznej, mając na względzie politykę transportową
państwa;
3) prowadzi działalność analityczną i prognostyczną dotyczącą:
a) zjawisk występujących w obszarze natężenia ruchu drogowego na
podstawie danych z systemu opłat, o których mowa w ust. 1,
w szczególności mających wpływ na przychody z ich tytułu,
b) działania i rozwoju systemów poboru i kontroli prawidłowości uiszczenia opłat
za korzystanie z infrastruktury drogowej stosowanych w Rzeczypospolitej
Polskiej i na świecie, w szczególności w Unii Europejskiej, oraz rozwiązań
w nich wykorzystywanych;
4) realizuje lub koordynuje współpracę z innymi państwami oraz
międzynarodowymi organami, organizacjami i instytucjami w zakresie opłat za
korzystanie z infrastruktury drogowej;
5) zapewnia uczestnictwo swojego przedstawiciela w posiedzeniach komitetów,
o których mowa w art. 9c ust. 1 dyrektywy 1999/62/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 1999 r. w sprawie pobierania opłat za
użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe (Dz. Urz.
UE L 187 z 20.07.1999, str. 42), zwanej dalej „dyrektywą 1999/62/WE”,
i art. 5 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/52/WE z dnia
29 kwietnia 2004 r. w sprawie interoperacyjności systemów elektronicznych
opłat drogowych we Wspólnocie (Dz. Urz. UE L 166 z 30.04.2004, str. 124,
z późn. zm. – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 34, str. 856);
6) ma prawo wnioskować o uczestnictwo przedstawicieli podmiotu pobierającego
opłaty elektroniczne w posiedzeniach komitetów, o których mowa w pkt 5, jeśli
jest to uzasadnione przedmiotem posiedzenia;
7) przekazuje do Komisji Europejskiej informacje i dane dotyczące elektronicznego
systemu poboru opłaty elektronicznej, zgodnie z art. 7h dyrektywy 1999/62/WE,
oraz sprawozdania, o których mowa w art. 11 ust. 1 tej dyrektywy.
3. Działania, o których mowa w ust. 2 pkt 4–6, są podejmowane w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych.

Art. 13hb. 1. (uchylony)
1a. (uchylony)
1b. (uchylony)
1ba. Opłatę elektroniczną pobiera Szef Krajowej Administracji Skarbowej,
zwany dalej „Szefem KAS”.
1bb. Opłata elektroniczna jest pobierana za pomocą systemu
teleinformatycznego, zwanego dalej „Systemem Poboru Opłaty Elektronicznej KAS”.
1c. (uchylony)
1d. (uchylony)
1e. (uchylony)
1f. (uchylony)
1g. (uchylony)
1h. (uchylony)
1i. (uchylony)
1j. (uchylony)
1k. Świadczenie usług z zakresu projektowania, budowy, rozwoju,
wdrożenia, utrzymania lub wsparcia urządzeń i elementów Systemu Poboru
Opłaty Elektronicznej KAS oraz kontroli prawidłowości uiszczenia tej opłaty
może być realizowane przez podmiot, o którym mowa w art. 4 ustawy z dnia
11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych, zwany dalej „Podmiotem
Wyznaczonym”.
1l. Podmiot Wyznaczony posiada przygotowanie techniczne oraz doświadczenie
w zakresie projektowania, budowy, rozwoju, wdrażania lub utrzymania technologii
teleinformatycznych.
1m. Usługi, o których mowa w ust. 1k, Podmiot Wyznaczony wykonuje na rzecz
Skarbu Państwa reprezentowanego przez ministra właściwego do spraw finansów
publicznych.
1n. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze
rozporządzenia, wyznaczyć Podmiot Wyznaczony oraz określić zakres realizowanych
przez niego usług, uwzględniając kryteria, o których mowa w ust. 1l, a także mając na
względzie interes Skarbu Państwa oraz zapewnienie możliwości wykorzystania
Systemu Poboru Opłaty Elektronicznej KAS do udostępniania danych osobowych
w sposób określony w art. 51a ust. 3 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej
Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 505, 568, 695 i 1087).
1o. W przypadku gdy Podmiot Wyznaczony jest nadzorowany albo podlega
ministrowi innemu niż minister właściwy do spraw finansów publicznych,
rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1n, wydaje się w porozumieniu z właściwym
ministrem.
1p. (uchylony)
1r. Minister właściwy do spraw finansów publicznych zawiera z Podmiotem
Wyznaczonym umowę, zwaną dalej „umową o świadczenie usług”, która określa
w szczególności:
1) szczegółowy przedmiot i zakres czynności realizowanych przez Podmiot
Wyznaczony, z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie ust. 1n;
2) harmonogram przygotowania lub wykonania czynności przez Podmiot
Wyznaczony;
3) termin wykonania czynności;
4) obowiązki Podmiotu Wyznaczonego;
5) wysokość i zasady wypłaty wynagrodzenia na rzecz Podmiotu Wyznaczonego;
6) tryb kontroli wykonania czynności przez Podmiot Wyznaczony;
7) skutki nienależytego wykonania i niewykonania umowy.
1s. Umowę o świadczenie usług finansuje się ze środków Krajowego Funduszu
Drogowego na zasadach określonych w ustawie z dnia 27 października 1994 r.
o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym.
1t. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1r pkt 5, obejmuje uzasadnione
koszty oraz rozsądny zysk Podmiotu Wyznaczonego.
2. Opłata elektroniczna stanowi przychód Krajowego Funduszu Drogowego.
3. (uchylony)

Art. 13hba. 1. W związku z poborem opłaty elektronicznej podmiot pobierający
tę opłatę wykonuje obowiązek, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia
2016/679, przy pierwszej czynności skierowanej do osoby, której dane dotyczą, chyba
że posiada ona te informacje, a ich zakres lub treść nie uległy zmianie, oraz za
pośrednictwem strony internetowej zawierającej informacje dotyczące poboru opłaty
elektronicznej.
2. Wystąpienie z żądaniem, o którym mowa w art. 18 ust. 1 rozporządzenia
2016/679, nie wpływa na obowiązek wniesienia opłaty elektronicznej.

Art. 13hc. 1. Uiszczenie opłaty elektronicznej następuje w systemie
elektronicznego poboru opłat, zgodnie z art. 13i.
2. Podmioty pobierające opłaty elektroniczne z wykorzystaniem systemów
elektronicznego poboru opłat mogą umożliwić użytkownikom dróg krajowych
uiszczanie tych opłat bez konieczności instalacji urządzenia, o którym mowa
w art. 13i ust. 3.

Art. 13hd. (uchylony).

Art. 13he. Szef KAS może wykorzystywać System Poboru Opłaty
Elektronicznej KAS w celu udostępniania danych osobowych w sposób określony
w art. 51a ust. 3 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji
Skarbowej.

Art. 13i. 1. Wprowadzane po dniu 1 stycznia 2007 r. systemy elektronicznego
poboru opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz opłaty za przejazd
autostradą, o których mowa w ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach
płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, powinny wykorzystywać co
najmniej jedną z następujących technologii:
1) lokalizację satelitarną;
2) system łączności ruchomej opartej na standardzie GSM-GPRS, zgodny
z normami państw członkowskich Unii Europejskiej wdrażających normę GSM
TS 03.60/23.060;
3) system radiowy do obsługi transportu i ruchu drogowego pracujący w paśmie
częstotliwości 5,8 GHz.
1a. Uiszczanie opłat za pomocą systemu elektronicznego poboru opłat, o którym
mowa w ust. 1, może następować z wykorzystaniem usługi EETS.
1b. Uiszczanie opłat z wykorzystaniem usługi EETS nie ma wpływu na
wysokość tych opłat.
2. Podmioty pobierające opłaty z wykorzystaniem systemów elektronicznego
poboru opłat, o których mowa w ust. 1, są obowiązane umożliwiać świadczenie usługi
EETS.
3. Podmioty pobierające opłaty z wykorzystaniem systemów elektronicznego
poboru opłat powinny oferować urządzenia na potrzeby pobierania tych opłat do
instalacji w pojazdach samochodowych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy z dnia
20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
4. (uchylony)
4a. Kierujący pojazdem samochodowym wyposażonym w urządzenie, o którym
mowa w ust. 3 lub w art. 16l ust. 1, jest obowiązany do wprowadzenia do urządzenia
prawidłowych danych o kategorii pojazdu, o której mowa w art. 13ha ust. 3, lub
o liczbie osi pojazdu – w przypadku, o którym mowa w art. 13ha ust. 7 pkt 1.
4b. Właściciel pojazdu samochodowego oraz jego posiadacz są obowiązani do
używania urządzenia, o którym mowa w ust. 3 lub w art. 16l ust. 1, zgodnie z jego
przeznaczeniem.
5. Urządzenia, o których mowa w ust. 3, mogą być również wykorzystywane do
innych celów w transporcie drogowym, pod warunkiem że nie prowadzi to do
dodatkowych obciążeń użytkowników lub stworzenia dyskryminacji między nimi.
Urządzenia mogą być połączone z zainstalowanym w pojeździe samochodowym
tachografem.
6. (uchylony)

Art. 13j. Przepisów art. 13i nie stosuje się do:
1) systemów opłat, których poboru nie dokonuje się środkami elektronicznymi;
2) systemów elektronicznych opłat, które nie wymagają instalowania w pojazdach
samochodowych urządzeń na potrzeby poboru opłat;
3) systemów opłat wprowadzanych na drogach powiatowych i gminnych,
w odniesieniu do których koszty dostosowania do wymagań wymienionych
w art. 13i są niewspółmiernie wysokie do korzyści.

Art. 13k. 1. Za naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej, o którym
mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3, wymierza się karę pieniężną w wysokości:
1) 500 zł – w przypadku zespołu pojazdów o łącznej dopuszczalnej masie
całkowitej powyżej 3,5 tony złożonego z samochodu osobowego
o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony oraz przyczepy;
2) 1500 zł – w pozostałych przypadkach.
2. Za naruszenie obowiązku, o którym mowa w art. 13i:
1) ust. 4a,
2) ust. 4b, jeśli skutkuje ono uiszczeniem opłaty w niepełnej wysokości
– wymierza się karę pieniężną.
3. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 2, wymierza się w wysokości:
1) 250 zł – w przypadku zespołu pojazdów o łącznej dopuszczalnej masie
całkowitej powyżej 3,5 tony złożonego z samochodu osobowego
o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony oraz przyczepy;
2) 750 zł – w pozostałych przypadkach.
4. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2, wymierza się
właścicielowi pojazdu samochodowego, o którym mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3, a jeśli
pojazdem jest zespół pojazdów to właścicielowi pojazdu złączonego z przyczepą lub
naczepą. Jeżeli właściciel nie jest posiadaczem pojazdu to kary nakłada się na podmiot,
na rzecz którego przeniesiono posiadanie tego pojazdu.
5. Karę pieniężną, o której mowa w ust. 2 pkt 1, wymierza się kierującemu
pojazdem samochodowym, o którym mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3.
6. Na podmiot, o którym mowa w:
1) ust. 4, nie może zostać nałożona więcej niż jedna kara pieniężna za poszczególne
naruszenia, o których mowa w ust. 1 lub ust. 2 pkt 2, dotyczące danego pojazdu
samochodowego,
2) ust. 5, nie może zostać nałożona więcej niż jedna kara pieniężna za naruszenie,
o którym mowa w ust. 2 pkt 1
– stwierdzone w trakcie jednej doby.
7. Za dobę, w rozumieniu ust. 6, uznaje się okres od godziny 000 do godziny 2400
w danym dniu.
8. Kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, nie nakłada się jeśli naruszenie
obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej, o którym mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3, jest wynikiem naruszenia przez kierującego pojazdem samochodowym obowiązku, o którym mowa w art. 13i ust. 4a.
9. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 1 i 2, nakłada się w drodze decyzji
administracyjnej.

Art. 13l. 1. Do kontroli prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, w tym
kontroli używanego w pojeździe urządzenia, o którym mowa w art. 13i ust. 3, jeżeli
jest ono wymagane, oraz urządzenia, o którym mowa w art. 16l ust. 1, a także
nałożenia i pobierania kar pieniężnych, o których mowa w art. 13k, jest uprawniony
Główny Inspektor Transportu Drogowego.
2. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy tryb, sposób i zakres kontroli, o której mowa w ust. 1, uwzględniając
technologię wykorzystaną w systemie elektronicznego poboru opłat elektronicznych.

Art. 13m. 1. Kary pieniężne, o których mowa w art. 13k ust. 1 i 2, są
przekazywane na wyodrębniony rachunek bankowy Głównego Inspektora Transportu
Drogowego w terminie 21 dni od dnia, w którym decyzja w sprawie nałożenia kary
stała się ostateczna. Koszty związane z uiszczeniem kary pokrywa obowiązany
podmiot.
2. W przypadku gdy zostanie stwierdzona okoliczność uzasadniająca nałożenie
kary pieniężnej, o której mowa w art. 13k ust. 1 lub 2, na zagraniczny podmiot mający
siedzibę albo miejsce zamieszkania w państwie, z którym Rzeczpospolita Polska nie
jest związana umową lub porozumieniem o współpracy we wzajemnym dochodzeniu
należności bądź możliwość egzekucji należności nie wynika wprost z przepisów
międzynarodowych oraz przepisów tego państwa, osoba przeprowadzająca kontrolę
pobiera kaucję w wysokości odpowiadającej przewidywanej karze pieniężnej.
3. Kaucję pobiera się w formie:
1) gotówkowej, za pokwitowaniem na druku ścisłego zarachowania,
2) bezgotówkowej, za pomocą karty płatniczej, przy czym koszty związane
z autoryzacją transakcji i przekazem środków ponosi obowiązany podmiot, lub
3) przelewu na wyodrębniony rachunek bankowy organu prowadzącego
postępowanie administracyjne w sprawie o nałożenie kary pieniężnej, o której
mowa w art. 13k ust. 1 lub 2, przy czym koszty przelewu ponosi obowiązany
podmiot.
4. Kaucja przechowywana jest na nieoprocentowanym rachunku bankowym,
o którym mowa w ust. 3 pkt 3.
5. Organ prowadzący postępowanie administracyjne w sprawie o nałożenie kary
pieniężnej, o której mowa w art. 13k ust. 1 lub 2, przekazuje kaucję:
1) na rachunek bankowy, o którym mowa w ust. 1 – w terminie 7 dni od dnia,
w którym decyzja o nałożeniu kary stała się ostateczna;
2) na rachunek bankowy podmiotu, który ją wpłacił – w terminie 7 dni od dnia
doręczenia decyzji o uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności decyzji o nałożeniu
kary pieniężnej.
6. W przypadku gdy wysokość nałożonej kary pieniężnej, o której mowa
w art. 13k ust. 1 lub 2, jest mniejsza od wysokości pobranej kaucji, do powstałej
różnicy stosuje się odpowiednio przepis ust. 5 pkt 2.
7. Jeśli w sytuacji, o której mowa w ust. 2, nie pobrano kaucji, osoba
przeprowadzająca kontrolę kieruje lub usuwa pojazd, na koszt podmiotu
obowiązanego, na najbliższy parking strzeżony, o którym mowa w art. 130a ust. 5c
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
8. W zakresie postępowania w związku z usuwaniem pojazdu stosuje się
odpowiednio przepisy art. 130a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu
drogowym.
9. Zwrot pojazdu z parkingu następuje po przekazaniu kaucji przez podmiot,
o którym mowa w ust. 2, na zasadach określonych w ust. 3.
10. Jeżeli kara pieniężna, o której mowa w art. 13k ust. 1 lub 2, nie zostanie
uiszczona lub pojazd nie zostanie odebrany z parkingu w ciągu 30 dni od dnia,
w którym decyzja w sprawie nałożenia kary stała się ostateczna, stosuje się
odpowiednio przepisy działu II rozdziału 6 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r.
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1438, z późn.
zm.) dotyczące egzekucji należności pieniężnych z ruchomości.

Art. 13n. Nie wszczyna się postępowania w sprawie nałożenia kar pieniężnych,
o których mowa w art. 13k ust. 1–2d, jeżeli od dnia popełnienia naruszenia upłynęło
6 miesięcy.

Art. 13na. 1. W przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli niedopełnienia
obowiązku, o którym mowa w art. 13i ust. 4aa albo w art. 13ic ust. 1
– kierujący pojazdem samochodowym podlega karze grzywny w wysokości
1500 zł.
2. Prawo do nakładania i pobierania kary grzywny w drodze mandatu karnego za
czyn, o którym mowa w ust. 1, przysługuje inspektorom Inspekcji Transportu
Drogowego i funkcjonariuszom Służby Celno-Skarbowej.
3. Orzekanie w sprawie nałożenia kary grzywny, o której mowa w ust. 1,
następuje w trybie określonym w ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks
postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2020 r. poz. 729 i 956).

Art. 13o. 1. W pasie drogowym dróg, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1,
w związku z realizacją zadań, o których mowa w art. 13hb ust. 1ba i art. 13l ust. 1,
a także art. 37a ust. 1a pkt 1 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach
płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, Szef KAS może instalować
stacjonarne i przenośne urządzenia służące do kontroli prawidłowości uiszczenia
opłaty elektronicznej oraz poboru opłaty za przejazd autostradą, wraz z fundamentami,
konstrukcjami wsporczymi oraz przynależnymi elementami wyposażenia. Czynności
tych należy dokonać w porozumieniu z Głównym Inspektorem Transportu
Drogowego.
2. Instalacja urządzeń, o których mowa w ust. 1, odbywa się w sposób
niepowodujący zagrożeń dla bezpieczeństwa użytkowników drogi, po uzgodnieniu
z zarządcą drogi warunków, jakie należy spełnić w tym zakresie. Uzgodnienie
następuje w terminie nie dłuższym niż 30 dni, licząc od dnia przekazania przez Szefa
KAS propozycji lokalizacji tych urządzeń.
3. Przepisów art. 40 ust. 1 i 3 nie stosuje się do zajęcia pasa drogowego przez
Szefa KAS na cele związane z realizacją zadań, o których mowa w art. 13hb ust. 1ba
i art. 13l ust. 1, a także art. 37a ust. 1a pkt 1 ustawy z dnia 27 października 1994 r.
o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym.
4. Zarząd drogi użycza Szefowi KAS grunty w pasie drogowym na cele związane
z instalacją urządzeń, o których mowa w ust. 1. Przepisów art. 43 ust. 2 pkt 3
i art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
(Dz. U. z 2020 r. poz. 65, 284, 471 i 782) nie stosuje się.
5. Do Szefa KAS należy utrzymanie, serwis, przenoszenie, usuwanie i wymiana
urządzeń, o których mowa w ust. 1.
6. Szef KAS może zlecać w swoim imieniu innym podmiotom wykonywanie
zadań, o których mowa w ust. 1 i 5.
7. Zadania, o których mowa w ust. 1 i 5, są finansowane z Krajowego Funduszu
Drogowego.

art. 14. więcej Art. 14. (uchylony).

art. 15. więcej Art. 15. (uchylony).

art. 16. więcej Art. 16. 1. Budowa lub przebudowa dróg publicznych spowodowana inwestycją
niedrogową należy do inwestora tego przedsięwzięcia.
2. Szczegółowe warunki budowy lub przebudowy dróg, o których mowa
w ust. 1, określa umowa między zarządcą drogi a inwestorem inwestycji niedrogowej.
3. W przypadku, w którym inwestycją niedrogową jest kanał technologiczny,
umowa, o której mowa w ust. 2, może przewidywać przekazanie zarządcy drogi
kanału technologicznego, na warunkach uzgodnionych w umowie, z możliwością
ustanowienia na rzecz przekazującego inwestora prawa do korzystania z części kanału.
W takim przypadku do ustanowienia prawa na rzecz przekazującego inwestora
postanowień art. 39 ust. 7–7ac i 7f–7k nie stosuje się.
4. Przekazywany kanał technologiczny, o którym mowa w ust. 3, powinien
odpowiadać warunkom technicznym określonym w odrębnych przepisach, jak
również warunkom określonym w decyzji, o której mowa w art. 39 ust. 3.

Art. 16a. (uchylony).

Art. 16b. (uchylony).

Art. 16c. (uchylony).

Art. 16d. (uchylony).

Art. 16e. 1. Usługę EETS może świadczyć dostawca EETS mający siedzibę na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wpisany do rejestru dostawców EETS, zwanego
dalej „rejestrem EETS”, po zawarciu w formie pisemnej umów dotyczących
świadczenia usługi EETS z:
1) podmiotem pobierającym opłatę, o którym mowa w art. 13i ust. 2;
2) użytkownikiem EETS.
2. Warunkami świadczenia usługi EETS są:
1) posiadanie certyfikatu zgodności z normą przenoszącą normę EN ISO 9001 lub
jego odpowiednika;
2) posiadanie umożliwiających świadczenie usługi EETS: wyposażenia
technicznego oraz składników interoperacyjności, o których mowa w art. 16x
ust. 1, dla których wystawiono deklaracje WE zgodności lub przydatności do
stosowania, potwierdzające ich zgodność z przepisami decyzji Komisji
2009/750/WE z dnia 6 października 2009 r. w sprawie definicji europejskiej
usługi opłaty elektronicznej oraz jej elementów technicznych (Dz. Urz.
UE L 268 z 13.10.2009, str. 11), zwanej dalej „decyzją 2009/750/WE”,
o których mowa w załączniku IV do tej decyzji;
3) znajdowanie się w sytuacji finansowej zapewniającej podjęcie i prowadzenie
działalności w zakresie świadczenia usługi EETS dostosowanej do rozmiaru
przewidzianej działalności;
4) posiadanie planu zarządzania ryzykiem związanym ze świadczeniem usługi
EETS;
5) pełnienie funkcji członków zarządu oraz funkcji członków rady nadzorczej przez
osoby, które nie zostały prawomocnie skazane za przestępstwo popełnione
w celu osiągnięcia korzyści majątkowych lub przestępstwo przeciwko
wiarygodności dokumentów.
3. Plan zarządzania ryzykiem, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, zawiera
w szczególności procedury:
1) monitorowania sposobu świadczenia usługi EETS;
2) na wypadek problemów natury technicznej zakłócających funkcjonowanie usługi
EETS.
4. Plan zarządzania ryzykiem, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, co najmniej raz na
dwa lata jest poddawany ocenie niezależnego audytora, która obejmuje także wnioski
z jej przeprowadzenia.
5. Plan zarządzania ryzykiem, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, oraz ocena
niezależnego audytora, o której mowa w ust. 4, są sporządzane i dokonywane na
zlecenie i koszt przedsiębiorcy.

Art. 16f. 1. Organem prowadzącym rejestr EETS jest minister właściwy do
spraw transportu.
2. Rejestr EETS jest udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie
podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw transportu.
3. Wpisu do rejestru EETS dokonuje się na wniosek przedsiębiorcy zawierający
następujące dane:
1) firmę, siedzibę i adres wnioskodawcy;
2) formę organizacyjno-prawną wnioskodawcy;
3) imiona i nazwiska osób pełniących funkcje członków zarządu i członków rady
nadzorczej.
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, załącza się dokumenty potwierdzające
spełnienie warunków, o których mowa w art. 16e ust. 2.
5. Sytuację finansową, o której mowa w art. 16e ust. 2 pkt 3, potwierdza się na
podstawie:
1) zaświadczenia banku, w którym jest prowadzony podstawowy rachunek bieżący
przedsiębiorcy, określającego wielkość posiadanych środków finansowych oraz
zdolność kredytową i płatniczą;
2) zaświadczenia właściwego urzędu w każdym państwie, w którym jest
prowadzona działalność, stwierdzającego, że przedsiębiorca nie zalega
z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub
zdrowotne lub dokumentu potwierdzającego uzyskanie przewidzianego prawem
zwolnienia, odroczenia, rozłożenia na raty zaległych płatności lub wstrzymania
w całości wykonania decyzji właściwego organu;
3) zatwierdzonego sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy, jeżeli
przedsiębiorca jest obowiązany do jego sporządzenia na podstawie przepisów
o rachunkowości lub innych przepisów szczególnych, a także sprawozdania
z badania, jeżeli obowiązek badania sprawozdania finansowego wynika
z przepisów o rachunkowości lub innych przepisów szczególnych – w przypadku
przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w roku obrotowym
poprzedzającym rok złożenia wniosku;
4) oświadczenia zapewniającego, że w stosunku do przedsiębiorcy nie zgłoszono
wniosku o ogłoszenie upadłości lub nie znajduje się on w stanie likwidacji.
6. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, załącza się oświadczenie następującej
treści:
„Oświadczam, że:
1) informacje zawarte we wniosku o wpis do rejestru dostawców EETS są
zgodne z prawdą;
2) znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej
w zakresie świadczenia usługi EETS określone w ustawie z dnia 21 marca
1985 r. o drogach publicznych.”.
Oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie
fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim
klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie
fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu
o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
7. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 6, zawiera również następujące dane:
1) firmę, siedzibę i adres przedsiębiorcy;
2) miejsce i datę złożenia oświadczenia;
3) podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy, ze wskazaniem
imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.
8. W rejestrze EETS umieszcza się dane, o których mowa w ust. 3, wnioski
z oceny, o których mowa w art. 16e ust. 4, a także informację o zawieszeniu
świadczenia usługi EETS.
9. Wniosek, o którym mowa w ust. 3, i załączane dokumenty, o których mowa
w ust. 4–6, sporządza się w języku polskim albo wnioskodawca zleca ich tłumaczenie
na język polski. Tłumaczenie sporządza tłumacz przysięgły lub właściwy konsul
Rzeczypospolitej Polskiej.
10. W przypadku gdy wniosek o wpis do rejestru EETS nie zawiera danych,
o których mowa w ust. 3, lub nie dołączono do niego dokumentów, o których mowa
w ust. 4–6, minister właściwy do spraw transportu wzywa niezwłocznie
wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku, w terminie nie krótszym niż 14 dni.
11. Wpis do rejestru EETS albo odmowa dokonania tego wpisu następuje
w terminie 2 miesięcy od daty otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia.
12. Wpis albo odmowa wpisu do rejestru EETS następuje w drodze decyzji
administracyjnej. Wpisu do rejestru odmawia się w przypadku nieprzedłożenia
dokumentów potwierdzających spełnienie warunków, o których mowa w art. 16e
ust. 2, lub oświadczenia, o którym mowa w ust. 6.
13. Minister właściwy do spraw transportu wysyła zawiadomienie o wszczęciu
postępowania w sprawie wpisu, odmowy wpisu, wykreślenia z rejestru EETS oraz
decyzje w tych sprawach przedsiębiorcy albo dostawcy EETS oraz zawiadamia
o wszczęciu postępowań oraz wydaniu decyzji podmioty pobierające opłaty, o których
mowa w art. 13i ust. 2, w drodze obwieszczeń, na stronie podmiotowej obsługującego
go urzędu.
14. Uprawnienia dostawcy EETS wynikające z decyzji o wpisie do rejestru
EETS nie przechodzą na podmioty powstałe w wyniku jego podziału albo łączenia się
z innymi podmiotami.

Art. 16g. 1. Minister właściwy do spraw transportu wykreśla, w drodze decyzji
administracyjnej, dostawcę EETS z rejestru EETS:
1) na jego wniosek;
2) z urzędu w przypadku stwierdzenia:
a) zaprzestania świadczenia przez dostawcę EETS usługi EETS przez okres co
najmniej 12 miesięcy,
b) niespełniania przez dostawcę EETS warunków, o których mowa w art. 16e
ust. 2,
c) niezłożenia co najmniej jednego z oświadczeń, o których mowa w art. 16i
ust. 1 pkt 7, pomimo upływu terminu, o którym mowa w art. 16i ust. 1
pkt 7, i wezwania do ich złożenia.
2. Minister właściwy do spraw transportu może wykreślić dostawcę EETS
z rejestru EETS w przypadku niespełnienia przez niego obowiązku, o którym mowa
w art. 4 ust. 1 decyzji 2009/750/WE.
3. Podejmując decyzję o wykreśleniu dostawcy EETS z rejestru EETS,
w przypadku, o którym mowa w ust. 2, minister właściwy do spraw transportu bierze
pod uwagę:
1) liczbę umów dotyczących świadczenia usługi EETS zawartych przez dostawcę
EETS z podmiotami pobierającymi opłaty na wszystkich obszarach EETS oraz
2) stosunek długości sieci dróg, co do której dostawca EETS zawarł umowy
o świadczenie usługi EETS z podmiotami pobierającymi opłaty na obszarach
EETS, do długości sieci dróg na wszystkich obszarach EETS.
4. Minister właściwy do spraw transportu informuje podmioty prowadzące
odpowiednie rejestry w innych niż Rzeczpospolita Polska państwach członkowskich Unii Europejskiej o wpisaniu dostawcy EETS do rejestru EETS oraz o jego wykreśleniu z tego rejestru.

Art. 16h. Usługę EETS na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może także
świadczyć dostawca EETS mający siedzibę na terytorium innego niż Rzeczpospolita
Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej wpisany do odpowiedniego
rejestru prowadzonego w państwie jego siedziby, po zawarciu w formie pisemnej
umów dotyczących świadczenia usługi EETS z:
1) podmiotem pobierającym opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2;
2) użytkownikiem EETS.

Art. 16i. 1. Dostawca EETS jest obowiązany:
1) w ramach świadczenia usługi EETS uiszczać opłaty, o których mowa w art. 13
ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz opłatę za przejazd autostradą, naliczane za pomocą
urządzenia, o którym mowa w art. 16l ust. 1;
2) niezwłocznie informować podmiot pobierający opłaty, z którym zawarł umowę,
o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1, o danych, w tym danych
osobowych użytkownika EETS, koniecznych do realizacji tej umowy, w tym
dostarczonych użytkownikom EETS urządzeniach, o których mowa w art. 16l
ust. 1, oraz przypisaniu tych urządzeń do pojazdu samochodowego
i użytkownika EETS;
3) monitorować sposób świadczenia usługi EETS zgodnie z procedurami
określonymi w planie zarządzania ryzykiem, o którym mowa w art. 16e ust. 2
pkt 4;
4) współpracować z podmiotem uprawnionym do kontroli prawidłowości
uiszczenia opłaty elektronicznej, o którym mowa w art. 13l ust. 1 oraz 1b, w tym
przekazywać temu podmiotowi dane osobowe użytkowników EETS
naruszających obowiązki, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3, art. 13i ust. 4a
lub 4b, na zasadach określonych w umowie, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1
albo art. 16h pkt 1;
5) udostępniać na swojej stronie internetowej informację o obsługiwanych
obszarach EETS oraz warunkach zawierania umów o świadczenie usługi EETS
z użytkownikami EETS;
6) niezwłocznie informować ministra właściwego do spraw transportu o zmianach
dotyczących go danych i informacji zawartych w rejestrze EETS;
7) corocznie, w terminie do dnia 30 czerwca, składać ministrowi właściwemu do
spraw transportu dokumenty, o których mowa w art. 16f ust. 4 i 5, oraz
oświadczenie o zakresie prowadzonej działalności dotyczącej świadczenia usługi
EETS za rok poprzedni, zawierające informację o obsługiwanych obszarach
EETS, a także oświadczenie, że spełnia wymogi, o których mowa w art. 16e
ust. 2 – w przypadku dostawcy EETS wpisanego do rejestru EETS;
8) niezwłocznie przekazywać ministrowi właściwemu do spraw transportu wnioski
z oceny planu zarządzania ryzykiem, o których mowa w art. 16e ust. 4 –
w przypadku dostawcy EETS wpisanego do rejestru EETS;
9) niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni od dnia zawieszenia albo
zakończenia świadczenia usługi EETS, zgłosić ministrowi właściwemu do spraw
transportu fakt zawieszenia albo zakończenia świadczenia usługi EETS –
w przypadku dostawcy EETS wpisanego do rejestru EETS.
2. Oświadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, składa się pod rygorem
odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, zamieszczając w nich
klauzulę, o której mowa w art. 16f ust. 6, oraz dane, o których mowa w art. 16f ust. 7.

Art. 16j. 1. Dostawca EETS uiszcza opłaty, o których mowa w art. 13 ust. 1
pkt 3 i ust. 2, oraz opłatę za przejazd autostradą, podmiotowi pobierającemu opłaty,
z którym zawarł umowę, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1, nie
rzadziej niż raz na 2 tygodnie, chyba że umowa ta stanowi inaczej. W przypadku gdy
opłata stanowi przychód Krajowego Funduszu Drogowego niedopuszczalne jest
określenie w umowie terminu uiszczania opłat dłuższego niż 2 tygodnie.
2. Dostawca EETS nie może dokonywać potrącenia z opłat, o których mowa
w art. 13 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz opłaty za przejazd autostradą, oraz podejmować
innych czynności skutkujących zmniejszeniem wysokości opłaty należnej podmiotowi
pobierającemu opłaty.
3. W przypadku nieterminowego uiszczania opłat przez dostawcę EETS
podmiotowi pobierającemu opłaty należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.
4. W przypadku gdy opłaty, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz
opłata za przejazd autostradą, stanowią przychód Krajowego Funduszu Drogowego
albo jednostek samorządu terytorialnego, obowiązek ich uiszczenia przez dostawcę EETS podmiotowi pobierającemu opłaty podlega egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Przepis stosuje się w przypadku niemożności ściągnięcia należności podmiotu
pobierającego opłaty z zabezpieczenia, o którym mowa w art. 16k ust. 1.

Art. 16k. 1. Dostawca EETS jest obowiązany ustanowić zabezpieczenie
należności z tytułu opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz opłat za
przejazd autostradą, a także odsetek, o których mowa w art. 16j ust. 3.
2. Zabezpieczenie ustanawia się, tak aby umożliwiało podmiotowi
pobierającemu opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, bezwarunkowe,
natychmiastowe, pełne i nieodwołalne ściągnięcie należnej opłaty wraz z odsetkami.
3. Zabezpieczenie może być ustanawiane według wyboru podmiotu
pobierającego opłaty w jednej lub w kilku następujących formach:
1) pieniężnej, wpłaconej przelewem na rachunek bankowy wskazany przez podmiot
pobierający opłaty;
2) gwarancji bankowej;
3) gwarancji ubezpieczeniowej;
4) poręczenia udzielonego przez podmiot, którego zdolność do spłaty zobowiązań
w roku kalendarzowym, w którym przypada data udzielenia poręczenia, została
oceniona na poziomie:
a) co najmniej BBB + albo Baa 1 przyznawanym przez agencje ratingowe
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 2c ust. 3 ustawy z dnia
8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb
Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2020 r. poz. 122) albo
b) odpowiadającym co najmniej poziomowi BBB + albo Baa 1 przyznawanym
przez agencje ratingowe o międzynarodowej renomie;
5) innego równoważnego instrumentu finansowego.
4. Zabezpieczenie jest ustanawiane na okres nie krótszy niż rok, w kwocie
obliczonej w sposób określony w informacji o obszarze EETS, o której mowa
w art. 16o pkt 3 lit. c.

Art. 16l. 1. W ramach świadczenia usługi EETS dostawca EETS dostarcza
użytkownikowi EETS urządzenie na potrzeby pobierania opłat, które jest
interoperacyjne i zdolne do komunikowania się między systemami elektronicznego poboru opłat używanymi na obszarach EETS, oraz przedstawia dokument potwierdzający spełnienie przez to urządzenie wymagań technicznych określonych
w decyzji 2009/750/WE.
2. Dostawca EETS wprowadza do składników interoperacyjności, o których
mowa w art. 16x ust. 1, w tym urządzenia, o którym mowa w ust. 1, i przechowuje
w nich dane pojazdu, na podstawie których jest naliczana opłata, z zastrzeżeniem
art. 13i ust. 4a. Dane pojazdu ustala się na podstawie przedłożonego przez
użytkownika EETS dokumentu.
3. Dostawca EETS zapewnia serwis urządzenia, o którym mowa w ust. 1.
4. Dostawca EETS prowadzi wykaz przeznaczonych do zablokowania urządzeń,
o których mowa w ust. 1, który niezwłocznie przekazuje podmiotowi pobierającemu
opłaty, z którym zawarł umowę, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h
pkt 1.
5. Dostawca EETS niezwłocznie informuje użytkownika EETS o przekazaniu
podmiotowi pobierającemu opłaty wykazu, o którym mowa w ust. 4, w którym
umieszczono urządzenie wydane temu użytkownikowi.
6. Podmiot pobierający opłaty niezwłocznie blokuje urządzenie na podstawie
wykazu, o którym mowa w ust. 4.
7. Dostawca EETS nie uiszcza opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3
i ust. 2, oraz opłat za przejazd autostradą, naliczanych za pomocą urządzenia
umieszczonego w wykazie, o którym mowa w ust. 4, od chwili dostarczenia tego
wykazu podmiotowi pobierającemu opłaty.
8. Wykaz, o którym mowa w ust. 4, jest przekazywany na zasadach określonych
w umowie, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1.

Art. 16m. Dostawca EETS za udostępnienie usługi EETS może pobierać
wynagrodzenie od użytkowników EETS na zasadach określonych w umowie, o której
mowa w art. 16e ust. 1 pkt 2 albo art. 16h pkt 2.

Art. 16n. 1. W ramach korzystania z usługi EETS użytkownik EETS jest
obowiązany uiszczać dostawcy EETS kwotę odpowiadającą opłacie, o której mowa
w art. 13 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz opłacie za przejazd autostradą, naliczonej za pomocą
urządzenia, o którym mowa w art. 16l ust. 1.
2. Niewypełnienie obowiązku, o którym mowa w ust. 1, nie ma wpływu na
konieczność wypełnienia nałożonego na dostawcę EETS obowiązku, o którym mowa
w art. 16i ust. 1 pkt 1, wobec podmiotu pobierającego opłaty, z którym zawarł umowę,
o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1.
3. Uiszczanie kwoty, o której mowa w ust. 1, dostawcy EETS przez użytkownika
EETS wyklucza możliwość dochodzenia opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3
i ust. 2, oraz opłat za przejazd autostradą, od użytkownika EETS przez podmiot
pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2.
4. Dostawca EETS, dokonując rozliczenia użytkownika EETS, wyodrębnia
kwotę, o której mowa w ust. 1, i kwotę wynagrodzenia za usługę EETS oraz wskazuje
termin ich zapłaty.
5. Rozliczenie powinno zawierać informacje określające czas i miejsce
naliczenia opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz opłat za przejazd
autostradą, a także zestawienie składników tego rozliczenia, chyba że użytkownik
EETS zdecyduje inaczej.

Art. 16o. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, jest
obowiązany:
1) zapewnić niedyskryminacyjne warunki zawierania umów dotyczących
świadczenia usługi EETS z dostawcami EETS;
2) dopuszczać na sieci dróg, na której pobiera opłaty, użytkowanie urządzeń,
o których mowa w art. 16l ust. 1, pod warunkiem zawarcia umowy, o której
mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1;
3) zamieszczać na swojej stronie internetowej:
a) wykaz dostawców EETS, z którymi zawarł umowę, o której mowa
w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1,
b) informację o sieci dróg, na której pobiera opłaty, kategoriach pojazdów
podlegających opłacie i odpowiadających im stawkach opłat oraz
technologii poboru opłat,
c) informację o obszarze EETS spełniającą wymogi określone w załączniku
I do decyzji 2009/750/WE,
d) informację o planowanej zmianie danych dotyczących obszaru EETS
obejmujących w szczególności:
– wysokość stawek opłat,
– kategorie i rodzaje pojazdów podlegających opłacie,
– technologię poboru opłat,
– sieć dróg, na których pobierana jest opłata;
4) niezwłocznie informować ministra właściwego do spraw transportu o danych
i informacjach, o których mowa w pkt 3 lit. a–c;
5) niezwłocznie informować ministra właściwego do spraw transportu o zmianach
danych i informacji, o których mowa w pkt 3 lit. d;
6) umożliwić stosowanie interfejsów, o których mowa w załączniku II do decyzji
2009/750/WE;
7) podejmować działania umożliwiające prawidłowy pobór opłat z wykorzystaniem
usługi EETS w przypadku zakłócenia funkcjonowania tej usługi z jego winy,
zgodnie z art. 5 ust. 7 decyzji 2009/750/WE.
Art. 16p. Minister właściwy do spraw transportu niezwłocznie informuje
Komisję Europejską oraz podmioty prowadzące odpowiednie rejestry w innych niż
Rzeczpospolita Polska państwach członkowskich Unii Europejskiej o planowanych
zmianach danych, o których mowa w art. 16o pkt 3 lit. d.

Art. 16q. 1. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, jest
uprawniony do sprawdzania sposobu świadczenia usługi EETS przez dostawcę EETS,
z którym zawarł umowę, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo w art. 16h pkt 1.
2. Dostawca EETS jest obowiązany do współdziałania przy sprawdzaniu
sposobu świadczenia usługi EETS.
3. Sprawdzanie sposobu świadczenia usługi EETS nie może uniemożliwiać
świadczenia usługi EETS.

Art. 16r. 1. Potwierdzenie faktu poruszania się przez użytkownika EETS po
obszarze EETS, na podstawie którego podmiot pobierający opłaty, o którym mowa
w art. 13i ust. 2, nalicza opłaty, jest przekazywane między stronami umowy, o której
mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1, na zasadach w niej określonych.
2. W przypadku stwierdzenia przez podmiot pobierający opłaty, o którym mowa
w art. 13i ust. 2, faktu przejazdu
pojazdu po obszarze EETS, pomimo braku potwierdzenia tego faktu przez
dostawcę EETS zgodnie z ust. 1, podmiot
pobierający opłaty wzywa dostawcę EETS do uiszczenia opłaty za ten przejazd.
3. W przypadkach, o którym mowa w ust. 2, dostawca EETS przed podjęciem
działań mających na celu wyegzekwowanie kwoty odpowiadającej opłacie, o której
mowa w art. 16n ust. 1, od użytkownika EETS informuje go o obowiązku jej
uiszczenia.

Art. 16s. 1. Umowę, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 oraz art. 16h pkt 1,
zawiera się na podstawie warunków ogólnych określonych w informacji o obszarze
EETS, o której mowa w art. 16o pkt 3 lit. c. Umowa może zawierać także warunki
szczególne.
2. Umowa, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 oraz art. 16h pkt 1, powinna
określać co najmniej:
1) zasady i sposób dostarczenia wykazu, o którym mowa w art. 16l ust. 4;
2) stałe opłaty nałożone na dostawców EETS odzwierciedlające koszty
zapewnienia, obsługi i utrzymania systemu umożliwiającego świadczenie usługi
EETS ponoszone przez podmiot pobierający opłaty na obszarze poboru opłat,
w przypadku gdy koszty te nie są wliczone w opłatę;
3) zasady wypłaty wynagrodzenia, o którym mowa w art. 16t, o ile jest
przewidziane;
4) podział obowiązków i wynikających z nich ryzyk związanych z zapewnieniem
działania systemu elektronicznego poboru opłat;
4a) zasady współpracy, o której mowa w art. 16i ust. 1 pkt 4;
5) formę i zasady ustanowienia zabezpieczenia, o którym mowa w art. 16k, oraz
korzystania z niego przez podmiot pobierający opłaty, a także zasady jego
zwrotu;
6) formy i tryb sprawdzania sposobu świadczenia usługi EETS, o którym mowa
w art. 16q, ustalone z uwzględnieniem art. 5 ust. 6 decyzji 2009/750/WE;
7) skutki nienależytego wykonania i niewykonania obowiązków umownych,
w szczególności kary umowne lub obniżenie wynagrodzenia;
8) warunki rozwiązania i wypowiedzenia umowy, w szczególności w przypadku
wykreślenia dostawcy EETS z rejestru EETS albo odpowiedniego rejestru
w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej;
9) zasady wzajemnych rozliczeń w razie rozwiązania i wypowiedzenia umowy,
w szczególności w przypadku wykreślenia dostawcy EETS z rejestru EETS albo odpowiedniego rejestru w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej.

Art. 16t. 1. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, może
wypłacać wynagrodzenie dostawcy EETS.
2. Wynagrodzenie dla dostawcy EETS składa się z:
1) kwoty odpowiadającej oszczędnościom powstałym po stronie podmiotu
pobierającego opłaty w związku ze świadczeniem usługi EETS przez dostawcę
EETS lub
2) prowizji w przypadku przeniesienia wskazanych w umowie, o której mowa
w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1, ryzyk związanych z poborem opłat na
obszarze EETS na dostawcę EETS.
3. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, w informacji
o obszarze EETS, o której mowa w art. 16o pkt 3 lit. c, zawiera:
1) informację, czy przewidziana jest wypłata wynagrodzenia dla dostawców EETS
oraz
2) zasady ustalania wynagrodzenia dla dostawców EETS, z zachowaniem zasady
niedyskryminacji.

Art. 16u. 1. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, może
jednocześnie świadczyć usługę EETS. W takim przypadku podmiot ten zawiera
umowy, o których mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1, z innymi
podmiotami pobierającymi opłaty, o których mowa w art. 13i ust. 2.
2. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, będący
jednocześnie dostawcą EETS nie może
pokrywać kosztów wykonywania jednej z tych działalności przychodami
pochodzącymi z drugiego rodzaju działalności (subsydiowanie skrośne) i jest
obowiązany:
1) prowadzić ewidencję księgową odrębnie dla każdej z tych działalności;
2) sporządzać i przechowywać sprawozdania finansowe dotyczące tych
działalności, zawierające bilans oraz rachunek zysków i strat za okresy
sprawozdawcze, na zasadach i w trybie określonych w przepisach
o rachunkowości.
3. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, będący
jednocześnie dostawcą EETS, obowiązany do sporządzenia sprawozdania
finansowego na podstawie przepisów o rachunkowości lub innych przepisów
szczególnych, sporządza i przechowuje, na zasadach i w trybie określonych w tych
przepisach, sprawozdania finansowe za okresy sprawozdawcze, odrębnie dla
poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności gospodarczej.
4. W przypadku gdy z przepisów o rachunkowości lub innych przepisów
szczególnych wynika obowiązek badania sprawozdania finansowego, sprawozdanie
podlega badaniu także w zakresie eliminowania subsydiowania skrośnego pomiędzy
działalnościami, o których mowa w ust. 1.

Art. 16v. 1. Minister właściwy do spraw transportu prowadzi rejestr zawierający
informacje dotyczące:
1) nazwy i adresu siedziby podmiotów pobierających opłaty, o których mowa
w art. 13i ust. 2;
2) miejsca publikacji informacji, o których mowa w art. 16o pkt 3;
3) systemów poboru opłat, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 i ust. 2, oraz opłat
za przejazd autostradą obejmujące:
a) technologie poboru opłat,
b) kategorie i rodzaje pojazdów podlegających opłacie,
c) wysokość stawek opłat,
d) sieci dróg, na których pobierane są opłaty;
4) dostawców EETS, którzy zawarli umowy z podmiotami pobierającymi opłaty,
o których mowa w art. 13i ust. 2.
2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, jest udostępniany w Biuletynie Informacji
Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do
spraw transportu.
3. Minister właściwy do spraw transportu do dnia 31 grudnia każdego roku drogą
elektroniczną przekazuje Komisji Europejskiej oraz podmiotom prowadzącym
odpowiednie rejestry w innych niż Rzeczpospolita Polska państwach członkowskich
Unii Europejskiej informacje zawarte w rejestrze, o którym mowa w ust. 1, oraz
w rejestrze EETS.

Art. 16w. 1. W zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się odpowiednio
przepisy rozdziału 4, 5 i 7 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny
zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. z 2019 r. poz. 544).
2. Wymagania, o których mowa w załączniku II i III do decyzji 2009/750/WE,
uznaje się za wymagania w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach
oceny zgodności i nadzoru rynku.
3. Niematerialne składniki interoperacyjności, takie jak oprogramowanie, uznaje
się za wyroby w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny
zgodności i nadzoru rynku.
4. Dostawcę EETS, który wystawia deklarację WE przydatności do stosowania
zgodnie z załącznikiem IV do decyzji 2009/750/WE, uznaje się za producenta lub
upoważnionego przedstawiciela, w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r.
o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku.
5. Czynności, o których mowa w rozdziale 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r.
o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, wykonuje minister właściwy do spraw
transportu.

Art. 16x. 1. Urządzenia, o których mowa w art. 16l ust. 1, oraz pozostałe
składniki interoperacyjności, biorące udział w zapewnieniu funkcjonowania usługi
EETS, w tym interfejsy, o których mowa w załączniku II do decyzji 2009/750/WE,
zwane dalej „składnikami interoperacyjności”, powinny spełniać wymogi, o których
mowa w załączniku II i III do tej decyzji.
2. Składniki interoperacyjności podlegają ocenie zgodnie z załącznikiem IV do
decyzji 2009/750/WE.
3. Producent, dostawca EETS lub upoważniony przedstawiciel sporządza dla
składników interoperacyjności deklarację WE zgodnie z pkt 3 załącznika IV do
decyzji 2009/750/WE oraz umieszcza oznakowanie CE zgodnie z rozporządzeniem
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r.
ustanawiającym wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do
warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylającym rozporządzenie (EWG)
nr 339/93 (Dz. Urz. UE L 218 z 13.08.2008, str. 30).
4. Oznakowanie CE umieszcza się na składniku interoperacyjności lub na jego
etykiecie w sposób widoczny, czytelny i trwały, a gdy nie jest to możliwe lub nie można tego zapewnić z uwagi na charakter wyrobu, umieszcza się je na opakowaniu lub na dokumentach towarzyszących.
5. W ocenie, o której mowa w ust. 2, mogą uczestniczyć notyfikowane jednostki
certyfikujące lub notyfikowane jednostki kontrolujące, spełniające wymagania,
o których mowa w załączniku V do decyzji 2009/750/WE.
6. W przypadku gdy ocena, o której mowa w ust. 2, wymaga udziału podmiotu
pobierającego opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, podmiot ten może pobierać
opłatę za czynności związane z tą oceną. Wysokość opłaty strony ustalają w umowie,
o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1, lub w odrębnej umowie
dotyczącej takiej oceny.

Art. 16y. 1. Kontrolę składników interoperacyjności przeprowadza organ
wyspecjalizowany, o którym mowa w art. 58 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 13 kwietnia
2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku.
2. Postępowanie w sprawach wprowadzonych do obrotu składników
interoperacyjności niezgodnych z wymaganiami określonymi w załączniku II i III do
decyzji 2009/750/WE prowadzą organy wyspecjalizowane, o których mowa w art. 58
ust. 3 pkt 8 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru
rynku.
3. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przekazuje informacje
o wydanych przez organy wyspecjalizowane decyzjach, o których mowa w art. 84
ust. 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru
rynku, oraz przyczynach ich podjęcia Komisji Europejskiej.

Art. 16z. 1. Spór pomiędzy podmiotem pobierającym opłaty, o którym mowa
w art. 13i ust. 2, a dostawcą EETS
dotyczący:
1) negocjacji związanych z usługą EETS,
2) umowy, o której mowa w art. 16e ust. 1 pkt 1 albo art. 16h pkt 1
– może być przedmiotem postępowania pojednawczego prowadzonego na wniosek
złożony przez podmiot pobierający opłaty, lub dostawcę EETS, przez niezależną
Komisję powoływaną do wydawania opinii w sprawie sporów związanych z usługą
EETS, zwaną dalej „Komisją”. Złożenie wniosku nie narusza prawa stron do
rozstrzygania sporów na podstawie odrębnych przepisów.
2. Komisja jest powoływana na wniosek, o którym mowa w ust. 1, oddzielnie do
rozstrzygnięcia każdego sporu. Wniosek składa się do ministra właściwego do spraw
transportu.
3. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, określa się zakres i istotę sporu. Do
wniosku załącza się dokumenty dotyczące istoty sporu.

Art. 16za. 1. Komisja składa się z trzech członków:
1) osoby wskazanej przez dostawcę EETS;
2) osoby wskazanej przez podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i
ust. 2;
3) przewodniczącego.
2. Członkiem Komisji może zostać osoba fizyczna, która:
1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
2) nie została prawomocnie skazana za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia
korzyści majątkowych lub przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów;
3) jest bezstronna i niezależna od stron sporu, o którym mowa w art. 16z ust. 1, oraz
pozostałych dostawców EETS i podmiotów pobierających opłaty na obszarach
EETS.
3. Bezstronność i niezależność, o których mowa w ust. 2 pkt 3, nie jest
zachowana, jeżeli kandydat na członka Komisji, zastępczego członka Komisji lub
członek Komisji:
1) posiada udziały, akcje lub inne tytuły własności w podmiotach będących
dostawcami EETS lub pobierającymi opłaty na obszarach EETS lub jednostkach
z nimi powiązanych w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 43 ustawy z dnia 29 września
1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, 1495, 1571, 1655 i 1680);
2) jest lub był w ostatnich 5 latach przedstawicielem prawnym (pełnomocnikiem),
członkiem organów nadzorujących, zarządzających, administrujących lub
pracownikiem podmiotów, o których mowa w pkt 1;
3) osiągnął w ciągu ostatnich 5 lat lub w czasie pełnienia funkcji członka Komisji,
przychód z tytułu świadczenia usług na rzecz podmiotów, o których mowa
w pkt 1;
4) jest małżonkiem, krewnym lub powinowatym w linii prostej do drugiego stopnia
lub jest związany z tytułu opieki, przysposobienia lub kurateli z osobą będącą członkiem organów nadzorujących, zarządzających lub administrujących podmiotów, o których mowa w pkt 1.
4. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, lub dostawca
EETS, składając wniosek, o którym mowa w art. 16z ust. 1, wskazuje po jednym
kandydacie na członka Komisji i zastępczego członka Komisji oraz co najmniej dwóch
i nie więcej niż czterech kandydatów na przewodniczącego Komisji. Po otrzymaniu
wniosku, minister właściwy do spraw transportu wzywa drugą stronę sporu do
wskazania, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania wezwania,
kandydata na członka Komisji i zastępczego członka Komisji oraz co najmniej dwóch
i nie więcej niż czterech kandydatów na przewodniczącego Komisji, a także do
złożenia dokumentów dotyczących istoty sporu.
5. Kandydaci na członków Komisji, zastępczych członków Komisji
i przewodniczącego Komisji składają ministrowi właściwemu do spraw transportu
pisemne oświadczenie, że spełniają wymogi, o których mowa w ust. 2. Oświadczenie
składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej
treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego
oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej
za składanie fałszywych zeznań.
6. Kandydaci na członków Komisji wybierają przewodniczącego Komisji
spośród wskazanych kandydatów na przewodniczącego i informują o dokonanym
wyborze ministra właściwego do spraw transportu.
7. Minister właściwy do spraw transportu, po otrzymaniu informacji o wyborze
przewodniczącego Komisji powołuje Komisję w drodze zarządzenia, które podlega
ogłoszeniu w dzienniku urzędowym tego ministra. Komisja rozpoczyna swoją
działalność z chwilą ogłoszenia zarządzenia. Minister właściwy do spraw transportu
zawiadamia strony postępowania o powołaniu Komisji.
8. Członkostwo w Komisji ustaje z dniem:
1) śmierci członka Komisji;
2) złożenia rezygnacji przez członka Komisji ministrowi właściwemu do spraw
transportu;
3) zaprzestania spełniania przez członka Komisji wymagań określonych w ust. 2;
4) następującym po dniu wydania uchwały kończącej postępowanie.
9. Członek Komisji, który złożył rezygnację, jest obowiązany uczestniczyć
w pracach Komisji do czasu powołania następcy.
10. W przypadku gdy przed wydaniem uchwały kończącej postępowanie ustało
członkostwo w Komisji przewodniczącego Komisji, wyboru nowego
przewodniczącego Komisji dokonuje się spośród pozostałych kandydatów na
przewodniczącego Komisji, wskazanych zgodnie z ust. 4. Przepisy ust. 6 i 7 stosuje
się odpowiednio.
11. W przypadku ustania członkostwa w Komisji pozostałych członków
Komisji, minister właściwy do spraw transportu niezwłocznie powołuje na członka
Komisji zastępczego członka Komisji, wskazanego przez stronę zgodnie z ust. 4.
Przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio.

Art. 16zb. 1. Przewodniczący Komisji kieruje pracą Komisji oraz czuwa nad
sprawnym przebiegiem postępowania i w tym celu może wydawać zarządzenia.
Przewodniczący Komisji reprezentuje Komisję na zewnątrz.
2. Tryb pracy Komisji określa regulamin ustalany przez Komisję.
3. Komisja, w terminie 30 dni od dnia powołania, może wezwać podmiot
pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, lub dostawcę EETS do
uzupełnienia złożonych dokumentów.
4. Podmiot pobierający opłaty, o którym mowa w art. 13i ust. 2, dostawca EETS
oraz osoby trzecie zaangażowane w świadczenie usług EETS mają obowiązek
udzielania na żądanie Komisji informacji związanych z istotą sporu, o którym mowa
w art. 16z ust. 1.

Art. 16zc. 1. Komisja kończy postępowanie, wydając opinię w formie uchwały,
odnoszącą się do zakresu i istoty sporu, wskazanych we wniosku, o którym mowa
w art. 16z ust. 1, najpóźniej w terminie 6 miesięcy od dnia powołania Komisji.
2. Do terminu określonego w ust. 1 nie wlicza się okresu, w którym Komisja nie
mogła prowadzić postępowania z powodu dokonania zmian w składzie Komisji na
podstawie art. 16za ust. 10 i 11.
3. Uchwała Komisji, o której mowa w ust. 1, zapada większością głosów.
4. Uchwałę, o której mowa w ust. 1, sporządza się w języku polskim albo
tłumaczy na język polski. Tłumaczenie sporządza tłumacz przysięgły lub właściwy
konsul Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Uchwała, o której mowa w ust. 1, powinna być sporządzona na piśmie
i zawierać datę wydania, oznaczenie Komisji, która ją wydała, imiona i nazwiska
członków Komisji, oznaczenie stron sporu, opinię co do istoty sporu, uzasadnienie
faktyczne i prawne opinii, rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania
i wskazanie podmiotu zobowiązanego do ich poniesienia. Uchwałę podpisują wszyscy
członkowie Komisji.
6. Na zgodny wniosek stron o zakończenie postępowania, złożony przed
wydaniem opinii, o której mowa w ust. 1, Komisja niezwłocznie wydaje uchwałę
kończącą postępowanie, nie rozstrzygając istoty sporu. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio.
7. Do postępowania przed Komisją stosuje się przepisy art. 1833 i art. 1834
ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. –
Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1460, z późn. zm.).

Art. 16zd. 1. Postępowanie przed Komisją jest prowadzone na koszt stron
postępowania.
2. Koszty postępowania, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:
1) koszty ekspertyz i opinii;
2) koszty tłumaczeń;
3) koszty poniesione przez strony w związku z prowadzonym postępowaniem,
niezbędne do celowego dochodzenia praw;
4) koszty podróży i noclegów członków Komisji;
5) wynagrodzenie członków Komisji.
3. Koszty, o których mowa w ust. 2 pkt 1–4, ustala się na podstawie dowodów
potwierdzających poniesienie wydatków.
4. Wysokość wynagrodzenia członków Komisji ustala się w regulaminie,
o którym mowa w art. 16zb ust. 2. Postanowienia regulaminu dotyczące
wynagrodzenia członków Komisji wymagają uprzedniego uzgodnienia ze stronami
postępowania.
5. Przewodniczący Komisji może wezwać strony postępowania do uiszczenia
zaliczki na poczet kosztów postępowania.
6. Przed wydaniem uchwały Komisja wzywa strony postępowania do wskazania
poniesionych wydatków związanych z prowadzonym postępowaniem.
7. Strona, której stanowisko odnośnie do istoty sporu Komisja uznała za
niezasadne, pokrywa w całości koszty postępowania.
8. W przypadku, o którym mowa w art. 16zc ust. 6, strony ponoszą koszty
postępowania po połowie.
9. W przypadku częściowego uznania przez Komisję stanowiska strony co do
istoty sporu Komisja może stosunkowo rozdzielić koszty postępowania. Komisja
może jednak nałożyć na jedną ze stron obowiązek poniesienia całości kosztów
postępowania, jeżeli Komisja w znacznej części uznała za zasadne stanowisko drugiej
strony.
10. Niezależnie od wyniku sprawy Komisja może włożyć na stronę postępowania
obowiązek zwrotu kosztów, wywołanych ich niesumiennym lub oczywiście
niewłaściwym postępowaniem. Dotyczy to zwłaszcza kosztów powstałych wskutek
uchylenia się od wyjaśnień lub złożenia wyjaśnień niezgodnych z prawdą, zatajenia
lub opóźnionego powołania dowodów.

Art. 16ze. Uchwała Komisji, o której mowa w art. 16zc ust. 1, w przedmiocie
kosztów postępowania, podlega wykonaniu w drodze egzekucji sądowej po nadaniu
jej klauzuli wykonalności. Przepisy działu II tytułu I części trzeciej ustawy z dnia
17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego o postępowaniu o nadanie
klauzuli wykonalności stosuje się odpowiednio.

Art. 16zf. 1. Dokumentację pracy Komisji, w tym uchwały Komisji,
przewodniczący Komisji przekazuje ministrowi właściwemu do spraw transportu
niezwłocznie po zakończeniu postępowania.
2. Uchwały Komisji, o których mowa w art. 16zc ust. 1 i 6, podlegają ogłoszeniu
w formie komunikatu w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw
transportu.

Art. 16zg. 1. Obsługę organizacyjno-biurową Komisji, w tym odpowiednie
pomieszczenia i wyposażenie, zapewnia urząd obsługujący ministra właściwego do
spraw transportu.
2. Urząd obsługujący ministra właściwego do spraw transportu wymienia
informacje z odpowiednimi podmiotami powołanymi w innych niż Rzeczpospolita Polska państwach członkowskich Unii Europejskiej, na podstawie art. 10 decyzji 2009/750/WE.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Do zakresu działania ministra właściwego do spraw transportu
należy:
1) określanie kierunków rozwoju sieci drogowej;
2) wydawanie przepisów techniczno-budowlanych i eksploatacyjnych dotyczących
dróg i drogowych obiektów inżynierskich;
3) koordynacja działań w zakresie przygotowania dróg na potrzeby obrony
państwa;
4) koordynacja działań na rzecz rozwiązywania problemów klęsk żywiołowych
w zakresie dróg publicznych;
5) (uchylony)
6) sprawowanie nadzoru nad Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych
i Autostrad.
2. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej określa, w drodze rozporządzenia, sposób koordynacji działań, o których
mowa w ust. 1 pkt 3, uwzględniając w szczególności konieczność zapewnienia
sprawnego współdziałania właściwych organów i instytucji w tym zakresie.
3. Minister właściwy do spraw transportu może wydawać, rozpowszechniać lub
rekomendować wzorce i standardy dotyczące przygotowania inwestycji w zakresie
dróg publicznych, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania lub ochrony tych dróg,
w formie opracowań, które są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej na
stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw transportu.
4. Wzorce i standardy, o których mowa w ust. 3, są stosowane dobrowolnie.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach
dróg krajowych jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, do którego
należy:
1) wykonywanie zadań zarządcy dróg krajowych;
2) realizacja budżetu państwa w zakresie dróg krajowych.
2. Do Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad należy również:
1) współudział w realizacji polityki transportowej w zakresie dróg;
1a) gromadzenie danych i sporządzanie informacji o sieci dróg publicznych;
2) przygotowanie dróg krajowych, których jest zarządcą, na potrzeby obrony
państwa;
2a) nadzór nad przygotowaniem innych niż określone w pkt 2 dróg publicznych na
potrzeby obrony państwa zgodnie z zaleceniami ministra właściwego do spraw
transportu;
3) wydawanie zezwoleń na przejazd pojazdów nienormatywnych;
4) współpraca z administracjami drogowymi innych państw i organizacjami
międzynarodowymi;
5) współpraca z organami samorządu terytorialnego w zakresie rozbudowy
i utrzymania infrastruktury drogowej;
6) zarządzanie ruchem na drogach krajowych;
6a) ochrona zabytków drogownictwa;
7) wykonywanie zadań związanych z przygotowywaniem i koordynowaniem
budowy i eksploatacji albo wyłącznie eksploatacji, autostrad płatnych, w tym:
a) prowadzenie prac studialnych dotyczących autostrad płatnych,
przygotowywanie dokumentów wymaganych w postępowaniu w sprawie
oceny oddziaływania na środowisko – na etapie wydania decyzji o ustaleniu
lokalizacji autostrady, o którym mowa w przepisach o ochronie środowiska,
b) współpraca z organami właściwymi w sprawach zagospodarowania
przestrzennego, obrony narodowej, geodezji i gospodarki gruntami,
ewidencji gruntów i budynków, scalania i wymiany gruntów, melioracji
wodnych, ochrony gruntów rolnych i leśnych, ochrony środowiska oraz
ochrony zabytków,
c) nabywanie, w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa, nieruchomości pod
autostrady i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do
nieruchomości,
d) opracowywanie projektów kryteriów oceny ofert w postępowaniu
przetargowym i przeprowadzanie postępowań przetargowych,
e) (uchylona)
f) uzgadnianie projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego oraz technicznego autostrady lub jej odcinka w zakresie zgodności z przepisami techniczno-budowlanymi dotyczącymi autostrad płatnych,
g) kontrola budowy i eksploatacji autostrady w zakresie przestrzegania
warunków umowy o budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację
autostrady,
h) wykonywanie innych zadań, w sprawach dotyczących autostrad,
określonych przez ministra właściwego do spraw transportu;
8) (uchylony)
8a) (uchylony)
9) (uchylony)
9a) dostosowywanie autostrad płatnych do poboru opłat za przejazd autostradą
zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 27
października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu
Drogowym;
9b) współpraca z Szefem KAS w zakresie dostosowania infrastruktury dróg
krajowych do poboru opłaty elektronicznej i kontroli oraz opłaty za przejazd
autostradą;
10) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 12 stycznia 2007 r.
o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia oraz umowy zawartej w trybie
art. 6 ust. 1 tej ustawy.
3. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad powołuje Prezes Rady
Ministrów, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru,
na wniosek ministra właściwego do spraw transportu. Prezes Rady Ministrów
odwołuje Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
4. Minister właściwy do spraw transportu na wniosek Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad powołuje zastępców Generalnego Dyrektora Dróg
Krajowych i Autostrad spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru. Minister właściwy do spraw transportu odwołuje zastępców Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
5. Stanowisko Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad może
zajmować osoba, która:
1) posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
2) jest obywatelem polskim;
3) korzysta z pełni praw publicznych;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe;
5) posiada kompetencje kierownicze;
6) posiada co najmniej 6-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na
stanowisku kierowniczym;
7) posiada wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
6. Informację o naborze na stanowisko Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych
i Autostrad ogłasza się przez umieszczenie ogłoszenia w miejscu powszechnie
dostępnym w siedzibie urzędu oraz w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu
i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Ogłoszenie
powinno zawierać:
1) nazwę i adres urzędu;
2) określenie stanowiska;
3) wymagania związane ze stanowiskiem wynikające z przepisów prawa;
4) zakres zadań wykonywanych na stanowisku;
5) wskazanie wymaganych dokumentów;
6) termin i miejsce składania dokumentów;
7) informację o metodach i technikach naboru.
7. Termin, o którym mowa w ust. 6 pkt 6, nie może być krótszy niż 10 dni od
dnia opublikowania ogłoszenia w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa
Rady Ministrów.
8. Nabór na stanowisko Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad
przeprowadza zespół, powołany przez ministra właściwego do spraw transportu,
liczący co najmniej 3 osoby, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię
wyłonienia najlepszych kandydatów. W toku naboru ocenia się doświadczenie
zawodowe kandydata, wiedzę niezbędną do wykonywania zadań na stanowisku, na
które jest przeprowadzany nabór, oraz kompetencje kierownicze.
9. Ocena wiedzy i kompetencji kierowniczych, o których mowa w ust. 8, może
być dokonana na zlecenie zespołu przez osobę niebędącą członkiem zespołu, która
posiada odpowiednie kwalifikacje do dokonania tej oceny.
10. Członek zespołu oraz osoba, o której mowa w ust. 9, mają obowiązek
zachowania w tajemnicy informacji dotyczących osób ubiegających się o stanowisko,
uzyskanych w trakcie naboru.
11. W toku naboru zespół wyłania nie więcej niż 3 kandydatów, których
przedstawia ministrowi właściwemu do spraw transportu.
12. Z przeprowadzonego naboru zespół sporządza protokół zawierający:
1) nazwę i adres urzędu;
2) określenie stanowiska, na które był prowadzony nabór, oraz liczbę kandydatów;
3) imiona, nazwiska i adresy nie więcej niż 3 najlepszych kandydatów
uszeregowanych według poziomu spełniania przez nich wymagań określonych
w ogłoszeniu o naborze;
4) informację o zastosowanych metodach i technikach naboru;
5) uzasadnienie dokonanego wyboru albo powody niewyłonienia kandydata;
6) skład zespołu.
13. Wynik naboru ogłasza się niezwłocznie przez umieszczenie informacji
w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej
Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Informacja o wyniku naboru zawiera:
1) nazwę i adres urzędu;
2) określenie stanowiska, na które był prowadzony nabór;
3) imiona, nazwiska wybranych kandydatów oraz ich miejsca zamieszkania
w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego albo informację o niewyłonieniu
kandydata.
14. Umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów ogłoszenia o naborze oraz o wyniku tego naboru jest bezpłatne.
15. Zespół przeprowadzający nabór na stanowiska, o których mowa w ust. 4,
powołuje Generalny Dyrektor Dróg
Krajowych i Autostrad.
16. Do sposobu przeprowadzania naboru na stanowiska, o których mowa
w ust. 4, stosuje się odpowiednio ust. 5–14.

Art. 18a. 1. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad realizuje swoje
zadania przy pomocy Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Generalna
Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wykonuje również zadania zarządu dróg
krajowych.
2. W skład Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad wchodzą,
z zastrzeżeniem ust. 3a, oddziały w województwach.
3. Obszar działania oddziału pokrywa się, z zastrzeżeniem ust. 3a, z obszarem
województwa.
3a. Minister właściwy do spraw transportu, na wniosek Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad, w drodze zarządzenia, może tworzyć oddziały
regionalne realizujące zadania Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad
w zakresie poszczególnych autostrad i dróg ekspresowych, przy czym oddziały te
prowadzą działalność na obszarze większym niż jedno województwo.
4. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad powołuje i odwołuje
dyrektorów oddziałów Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
5. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad może upoważnić
pracowników Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad do załatwiania
określonych spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, w szczególności do
wydawania decyzji administracyjnych.
6. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze zarządzenia, nadaje
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad statut, określający jej wewnętrzną
organizację.
7. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, tryb
sporządzania informacji oraz gromadzenia i udostępniania danych o sieci dróg
publicznych, obiektach mostowych, tunelach oraz promach, uwzględniając potrzebę
zapewnienia ich jednolitości i kompletności.
8. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad otrzymuje środki, ustalane
corocznie w ustawie budżetowej,
na związane z budową autostrad prace studialne i dokumentacyjne, przejęcie
nieruchomości i gospodarowanie nimi,
odszkodowania, należności z tytułu ochrony gruntów leśnych, prace scaleniowe
i wymienne, przeprowadzanie ratowniczych badań archeologicznych i badań
ekologicznych oraz opracowywanie ich wyników.

art. 19. więcej Art. 19. 1. Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego,
do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy,
remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.
2. Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:
1) krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
2) wojewódzkich – zarząd województwa;
3) powiatowych – zarząd powiatu;
4) gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).
3. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad jest zarządcą autostrady
wybudowanej na zasadach określonych w ustawie do czasu przekazania jej, w drodze
porozumienia, spółce, z którą zawarto umowę o budowę i eksploatację albo wyłącznie
eksploatację autostrady. Spółka pełni funkcję zarządcy autostrady płatnej na
warunkach określonych w umowie o budowę i eksploatację albo wyłącznie
eksploatację autostrady, z wyjątkiem zadań, o których mowa w art. 20 pkt 1, 8, 17
i 20, które wykonuje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
3a. (uchylony)
4. Zarządzanie drogami publicznymi może być przekazywane między
zarządcami w trybie porozumienia, regulującego w szczególności wzajemne
rozliczenia finansowe. Zarządcy dróg mogą zawierać także porozumienia w sprawie
finansowania albo dofinansowania zadań z zakresu zarządzania drogami
z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
5. W granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg
publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych oraz dróg, o których mowa
w przepisach wydanych na podstawie art. 5 ust. 2a, jest prezydent miasta.
5a. Funkcje zarządcy dróg krajowych, z wyjątkiem autostrad i dróg
ekspresowych, oraz dróg wojewódzkich, może pełnić zarząd związku
metropolitalnego.
5b. Powierzenie zarządowi związku metropolitalnego funkcji zarządcy drogi
następuje w trybie porozumienia odpowiednio z zarządem województwa albo
prezydentem miasta, regulującego w szczególności wzajemne rozliczenia finansowe.
6. (uchylony)
7. W przypadku zawarcia umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym zadania
zarządcy, o których mowa w art. 20 pkt 3–5, 7, 11–13 oraz 15 i 16, może wykonywać
partner prywatny.
8. Drogowa spółka specjalnego przeznaczenia pełni funkcję zarządcy drogi
krajowej na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia oraz umowie, o której mowa w art. 6 ust. 1 tej ustawy.
9. Zadania na drogach o znaczeniu obronnym wykonywane w ramach
przygotowań obronnych państwa ujętych w programach obronnych, o których mowa
w art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku
obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1541 i 2020), są finansowane
z budżetu państwa w ramach wydatków obronnych, o których mowa w art. 7 ustawy
z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu
Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1453 i 2020).

art. 20. więcej Art. 20. Do zarządcy drogi należy w szczególności:
1) opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące
informowanie o tych planach organów właściwych do sporządzania
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;
2) opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu,
utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich;
3) pełnienie funkcji inwestora;
4) utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich,
urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą,
z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2;
5) realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu;
6) przygotowanie infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz
wykonywanie innych zadań na rzecz obronności kraju;
7) koordynacja robót w pasie drogowym;
8) wydawanie zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy z dróg oraz pobieranie
opłat i kar pieniężnych;
9) prowadzenie ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów
oraz udostępnianie ich na żądanie uprawnionym organom;
9a) sporządzanie informacji o drogach publicznych oraz przekazywanie ich
Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad;
10) przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów
inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich
wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym weryfikację cech i wskazanie usterek, które wymagają prac konserwacyjnych lub naprawczych ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego;
10a) badanie wpływu robót drogowych na bezpieczeństwo ruchu drogowego;
11) wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych
i zabezpieczających;
12) przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników;
13) przeciwdziałanie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym powstać
lub powstającym w następstwie
budowy lub utrzymania dróg;
14) wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów
inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie
objazdów drogami różnej kategorii, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie
bezpieczeństwa osób lub mienia;
15) dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego;
16) utrzymywanie zieleni przydrożnej, w tym sadzenie i usuwanie drzew oraz
krzewów;
17) nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg publicznych
i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości;
18) nabywanie nieruchomości innych niż wymienione w pkt 17 na potrzeby
zarządzania drogami i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego do nich
prawa;
19) zarządzanie i utrzymywanie kanałów technologicznych i pobieranie opłat,
o których mowa w art. 39 ust. 7;
20) zarządzanie bezpieczeństwem dróg w transeuropejskiej sieci drogowej.

Art. 20a. Do zarządcy drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 1 i 2, należy
ponadto budowa, przebudowa, remont i utrzymanie:
1) parkingów przeznaczonych dla postoju pojazdów wykonujących przewozy
drogowe, wynikającego z konieczności przestrzegania przepisów o czasie
prowadzenia pojazdów oraz przepisów o ograniczeniach i zakazach ruchu
drogowego;
2) miejsc wykonywania kontroli ruchu i transportu drogowego, przeznaczonych
w szczególności do ważenia pojazdów.

Art. 20b. 1. Do zarządcy drogi należy ponadto instalacja w pasie drogowym
stacjonarnych urządzeń rejestrujących, o których mowa w art. 2 pkt 59 ustawy z dnia
20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, obudów na te urządzenia, ich
usuwanie oraz utrzymanie zewnętrznej infrastruktury dla zainstalowanych urządzeń.
2. Zarządcy dróg instalują lub usuwają stacjonarne urządzenia rejestrujące lub
obudowy na te urządzenia na wniosek Głównego Inspektora Transportu Drogowego
lub z inicjatywy własnej, za zgodą Głównego Inspektora Transportu Drogowego.
3. Zadania, o których mowa w ust. 1, są finansowane przez zarządcę drogi.
4. W przypadku dróg zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg
Krajowych i Autostrad obowiązki, o których mowa w ust. 1–3, wykonuje Główny
Inspektor Transportu Drogowego.
5. Przepisy ust. 1–3 o zarządcy drogi stosuje się odpowiednio do straży
gminnych (miejskich) w przypadku urządzeń rejestrujących eksploatowanych przez te
straże.
6. W pasie drogowym dróg publicznych zabrania się instalowania, usuwania,
a także eksploatowania (bieżącej obsługi) urządzeń rejestrujących lub obudów na te
urządzenia przez podmioty inne niż zarządcy dróg, Policja, Inspekcja Transportu
Drogowego oraz straże gminne (miejskie).
7. Zarządcy dróg, Policja, Inspekcja Transportu Drogowego oraz straże gminne
(miejskie) mogą zlecać w swoim imieniu innym podmiotom: instalację, usunięcie
a także obsługę techniczną obejmującą naprawę, remont i wymianę urządzeń
rejestrujących oraz obudów na te urządzenia.

Art. 20c. 1. Zapewnienie funkcjonowania stacjonarnych urządzeń rejestrujących
oraz obudów na te urządzenia, polegające w szczególności na: zakupie, utrzymaniu
i naprawie oraz wynikające z ich bieżącej eksploatacji i obsługi w tym również import
danych zarejestrowanych przez te urządzenia oraz montaż urządzeń
w zainstalowanych obudowach, należy odpowiednio do:
1) Inspekcji Transportu Drogowego – w przypadku urządzeń zainstalowanych
przez Inspekcję Transportu Drogowego lub zarządcę drogi działającego na
wniosek Głównego Inspektora Transportu Drogowego oraz w przypadku
obudów urządzeń rejestrujących należących do Policji;
2) jednostki samorządu terytorialnego lub straży gminnej (miejskiej) –
w pozostałych przypadkach.
2. Zadania, o których mowa w ust. 1, są finansowane odpowiednio przez:
1) Inspekcję Transportu Drogowego z budżetu państwa z części, której
dysponentem jest minister właściwy do spraw transportu – w przypadku
urządzeń określonych w ust. 1 pkt 1;
2) właściwe jednostki samorządu terytorialnego – w przypadku urządzeń
określonych w ust. 1 pkt 2.

Art. 20d. 1. Dochody uzyskane z grzywien nałożonych za naruszenia przepisów
ruchu drogowego ujawnione za pomocą urządzeń rejestrujących, jednostki samorządu
terytorialnego przeznaczają w całości na finansowanie:
1) zadań inwestycyjnych, modernizacyjnych lub remontowych związanych z siecią
drogową;
2) utrzymania i funkcjonowania infrastruktury oraz urządzeń drogowych, w tym na
budowę, przebudowę, remont, utrzymanie i ochronę dróg oraz drogowych
obiektów inżynierskich;
3) poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym popularyzację przepisów
ruchu drogowego, działalność edukacyjną oraz współpracę w tym zakresie
z właściwymi organizacjami społecznymi i instytucjami pozarządowymi.
2. Środki uzyskane z grzywien nałożonych przez Inspekcję Transportu
Drogowego za naruszenia przepisów ruchu drogowego ujawnione za pomocą
urządzeń rejestrujących, są przekazywane w terminie pierwszych dwóch dni
roboczych po zakończeniu tygodnia, w którym wpłynęły, na rachunek Krajowego
Funduszu Drogowego z przeznaczeniem na finansowanie:
1) zadań inwestycyjnych związanych z poprawą bezpieczeństwa ruchu drogowego
na drogach krajowych;
2) budowy lub przebudowy dróg krajowych.

Art. 20e. Przepisów art. 40 ust. 1 i 3 nie stosuje się do zajęcia pasa drogowego
przez Inspekcję Transportu Drogowego w związku z wykonywaniem zadań
określonych w art. 20b ust. 4 oraz art. 20c ust. 1 pkt 1.

Art. 20f. Zarządca drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2, jest obowiązany:
1) uwzględniać uchwały rady gminy, w których dla zaspokojenia potrzeb
mieszkańców wskazane zostaną wstępne miejsca lokalizacji nowych
przystanków komunikacyjnych; o ostatecznej lokalizacji takiego przystanku decyduje zarządca drogi, uwzględniając charakter drogi oraz warunki bezpieczeństwa ruchu drogowego;
2) udostępnić nieodpłatnie gminie na jej wniosek część pasa drogowego w celu
budowy, przebudowy i remontu wiat przystankowych lub innych urządzeń
służących do obsługi podróżnych.

Art. 20g. 1. W pasie drogowym dróg, o których mowa w art. 2 ust. 1, mogą być
instalowane stacjonarne i przenośne urządzenia służące do obserwacji i rejestracji
obrazu zdarzeń na drogach, wraz z fundamentami, konstrukcjami wsporczymi oraz
przynależnymi elementami wyposażenia.
2. Urządzenia, o których mowa w ust. 1, mogą instalować:
1) Straż Graniczna w związku z realizacją zadań określonych w ustawie z dnia 12
października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 305) na obszarze
strefy nadgranicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 października
1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1776);
2) organy Krajowej Administracji Skarbowej w związku z realizacją zadań
określonych w ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji
Skarbowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 768, 730, 1520, 1556, 2200 i 2550);
3) Inspekcja Transportu Drogowego w związku z realizacją zadań określonych w
ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
3. Instalacja urządzeń, o których mowa w ust. 1, odbywa się w sposób
niepowodujący zagrożeń dla bezpieczeństwa użytkowników drogi po uzgodnieniu z
zarządcą drogi warunków, jakie należy spełnić w tym zakresie. Uzgodnienie następuje
w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące, licząc od dnia przekazania przez właściwy
podmiot propozycji lokalizacji urządzeń.
4. Podmioty, o których mowa w ust. 2, mogą zlecać w swoim imieniu innym
podmiotom: instalację, usuwanie, a także utrzymanie, serwis i wymianę urządzeń, o
których mowa w ust. 1.
5. Przepisów art. 40 ust. 1 i 3 nie stosuje się do zajęcia pasa drogowego w
związku z realizacją zadań określonych w ust. 1, 2 i 4.

Art. 20h. 1. Jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej, właściwy podmiot lub
osoba przez niego upoważniona, na podstawie pisemnego wniosku, udostępnia nieodpłatnie dane osobowe przetwarzane w związku z poborem opłaty elektronicznej oraz wykonywaniem zadania, o którym mowa w art. 20 pkt 12:
1) Policji,
2) Inspekcji Transportu Drogowego,
3) Żandarmerii Wojskowej,
4) Straży Granicznej,
5) Biuru Nadzoru Wewnętrznego,
6) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
7) Agencji Wywiadu,
8) Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu,
9) Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,
10) Służbie Wywiadu Wojskowego,
11) prokuratorowi,
12) sądom,
13) Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, dyrektorowi izby administracji
skarbowej, naczelnikowi urzędu celno-skarbowego,
14) Służbie Ochrony Państwa
– w zakresie niezbędnym do realizacji ich ustawowych zadań.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, wskazuje:
1) oznaczenie sprawy;
2) okoliczności, z których wynika konieczność pozyskania żądanych danych;
3) dane podlegające udostępnieniu.
3. Właściwy organ może wyrazić zgodę na udostępnienie za pomocą środków
komunikacji elektronicznej danych osobowych, o których mowa w ust. 1, podmiotom,
o których mowa w ust. 1 pkt 1–5 i 7–14, bez konieczności składania pisemnych
wniosków, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem lub zakresem wykonywanych zadań.
4. Udostępnianie danych osobowych, o których mowa w ust. 1, w sposób
określony w ust. 3, następuje po złożeniu przez podmioty, o których mowa
w ust. 1 pkt 1–5 i 7–14, wniosku zawierającego:
1) określenie zakresu danych podlegających udostępnieniu;
2) określenie osób uprawnionych do przetwarzania danych, o których mowa
w pkt 1;
3) oświadczenie, że podmioty te posiadają:
a) urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie kto, kiedy, w jakim celu
i jakie dane uzyskał, oraz
b) zabezpieczenie techniczne i organizacyjne uniemożliwiające wykorzystanie
danych niezgodnie z celem ich uzyskania.
5. Właściwy organ udostępnia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego dane
osobowe, o których mowa w ust. 1, w sposób, o którym mowa w ust. 3, jeżeli
jednostka organizacyjna Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, będąca odbiorcą
danych, złoży oświadczenie, o którym mowa w ust. 4 pkt 3.
6. Właściwy organ nie udostępnia na podstawie ust. 1 i 3 danych osobowych,
o których mowa w art. 9 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, chyba że podmiot, o którym
mowa w ust. 1, jest ustawowo upoważniony do przetwarzania tych danych.

art. 21. więcej Art. 21. 1. Zarządca drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 2–4 i ust. 5, może
wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej
zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu
lub radę gminy. Jeżeli jednostka taka nie została utworzona, zadania zarządu drogi
wykonuje zarządca.
1a. Zarządca drogi może upoważnić pracowników odpowiednio: urzędu
marszałkowskiego, starostwa, urzędu miasta lub gminy albo pracowników jednostki
organizacyjnej będącej zarządem drogi, do załatwiania spraw w jego imieniu,
w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych.
2. Zarządy dróg mają prawo do:
1) wstępu na grunty przyległe do pasa drogowego, jeżeli jest to niezbędne do
wykonywania czynności związanych z utrzymaniem i ochroną dróg;
2) urządzania czasowego przejazdu przez grunty przyległe do pasa drogowego
w razie przerwy w komunikacji na drodze;
3) ustawiania na gruntach przyległych do pasa drogowego zasłon
przeciwśnieżnych.
3. Właścicielom lub użytkownikom gruntów, którzy ponieśli szkody w wyniku
czynności wymienionych w ust. 2, przysługuje odszkodowanie na zasadach
określonych w przepisach o gospodarce nieruchomościami.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Zarząd drogi sprawuje nieodpłatny trwały zarząd gruntami w pasie
drogowym.
2. Grunty, o których mowa w ust. 1, zarząd drogi może oddawać w najem,
dzierżawę albo je użyczać, w drodze umowy, na cele związane z potrzebami
zarządzania drogami, ruchu drogowego lub obsługi użytkowników ruchu, a także na
cele instalacji urządzeń, o których mowa w art. 20g ust. 1. Zarząd drogi pobiera z
tytułu najmu lub dzierżawy opłaty w wysokości ustalonej w umowie. Przepisów
art. 43 ust. 2 pkt 3 i art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami nie stosuje się.
2a. W przypadku zawarcia umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym partner
prywatny może otrzymać w najem, dzierżawę albo użyczenie nieruchomości leżące
w pasie drogowym, w celu wykonywania działalności gospodarczej.
2b. (uchylony)
2c. W granicach miast na prawach powiatu tablice reklamowe i urządzenia
reklamowe mogą być umieszczane na gruntach, o których mowa w ust. 1, na
podstawie odpłatnej umowy cywilnoprawnej w wypadkach uzasadnionych względami
funkcjonalnymi, w szczególności wówczas gdy takie tablice lub urządzenia są
umieszczone na wiatach przystankowych lub obiektach małej architektury.
2d. Wartość świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych przysługujących
zarządowi dróg w sytuacji, o której mowa w ust. 2c, nie może być niższa niż wysokość
opłaty za zajęcie pasa drogowego, która miałaby zastosowanie w przypadku danej
tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego umieszczanych na podstawie decyzji,
o której mowa w art. 40 ust. 1.
3. W przypadku nabywania gruntów przeznaczonych pod pas drogowy zarząd
drogi może wystąpić z wnioskiem o dokonanie podziału lub scalenia i podziału
nieruchomości, zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami lub przepisami
o scalaniu gruntów.

art. 23. więcej Art. 23. (wygasł).

art. 24. więcej Art. 24. (wygasł).

Art. 24a. 1. Zarządzanie tunelem położonym w transeuropejskiej sieci
drogowej, będącym na etapie projektowania, budowy lub w użytkowaniu, o długości powyżej 500 m należy do zarządcy drogi, zwanego dalej „zarządzającym tunelem”, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.
2. Do długości tunelu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepis art. 13d ust. 2
ustawy.
3. Do obowiązków zarządzającego tunelem należy w szczególności:
1) sporządzanie dokumentacji bezpieczeństwa tunelu, o której mowa w art. 24d
ust. 1, i jej aktualizowanie;
2) sporządzanie sprawozdań z każdego pożaru oraz wypadku, w którym są ranni lub
zabici albo naruszona została konstrukcja tunelu, który wydarzył się
w tunelu, i przekazywanie ich w terminie 2 tygodni od wystąpienia pożaru lub
wypadku do wojewody, urzędnika zabezpieczenia, służb ratowniczych i Policji;
3) organizowanie szkoleń i ćwiczeń, o których mowa w art. 24e ust. 1 i 2, dla
pracowników zarządzającego tunelem, służb ratowniczych i Policji we
współpracy z urzędnikiem zabezpieczenia oraz Policją;
4) przygotowywanie planów bezpieczeństwa określających zasady postępowania
w razie pożaru, wypadku, awarii technicznej lub katastrofy budowlanej.

Art. 24b. 1. Wojewoda sprawuje nadzór nad zapewnieniem bezpieczeństwa
tunelu, w szczególności przez:
1) wydawanie pozwolenia na użytkowanie tunelu;
2) wyłączanie z użytkowania lub ograniczenie użytkowania tunelu, jeżeli nie są
spełnione wymagania bezpieczeństwa;
3) określanie warunków umożliwiających wznowienie użytkowania tunelu;
4) przeprowadzanie regularnych badań i kontroli tunelu oraz opracowywanie
odnośnych wymagań bezpieczeństwa;
5) kontrolę umieszczania w siedzibie urzędnika zabezpieczenia planów
bezpieczeństwa, o których mowa w art. 24a ust. 3 pkt 4;
6) określanie procedury natychmiastowego zamknięcia tunelu w razie wypadku,
w którym są ranni lub zabici albo naruszona została konstrukcja tunelu,
katastrofy budowlanej lub awarii technicznej;
7) kontrolę wprowadzania działań niezbędnych do zwiększenia bezpieczeństwa
tunelu;
8) przeprowadzanie w tunelu, co najmniej raz na 5 lat, kontroli spełniania wymagań
bezpieczeństwa;
9) powiadamianie uczestników ćwiczeń, o których mowa w art. 24e ust. 1 i 2, o ich
terminie, miejscu przeprowadzenia oraz obowiązku wzięcia w nich udziału.
2. W przypadku stwierdzenia, na podstawie sprawozdania, o którym mowa
w art. 24a ust. 3 pkt 2, że tunel nie spełnia wymagań bezpieczeństwa, wojewoda
powiadamia zarządzającego tunelem i urzędnika zabezpieczenia o konieczności
podjęcia działań zwiększających bezpieczeństwo tunelu.
3. W sytuacji, o której mowa w ust. 2, wojewoda określa warunki użytkowania
tunelu lub ponownego otwarcia tunelu, które będą stosowane do czasu wprowadzenia
środków zaradczych lub innych ograniczeń.
4. W sytuacji, gdy tunel nie spełnia wymagań bezpieczeństwa, a podjęte środki
zaradcze obejmują zasadniczą zmianę konstrukcji tunelu lub sposobu jego
użytkowania, wojewoda przeprowadza analizę ryzyka dla danego tunelu.
5. Opracowując analizę ryzyka, o której mowa w ust. 4, bierze się pod uwagę
wszystkie czynniki projektowe, warunki ruchu, mające wpływ na bezpieczeństwo,
charakterystykę ruchu drogowego, długość danego tunelu i jego geometrię, a także
dobowe natężenie ruchu przejeżdżających samochodów ciężarowych.

Art. 24c. 1. Dla tunelu, o którym mowa w art. 24a ust. 1, zarządzający tunelem,
w uzgodnieniu z wojewodą, powołuje urzędnika zabezpieczenia.
2. Urzędnik zabezpieczenia jest niezależny w zakresie wykonywania swoich
obowiązków, wynikających z ust. 3, i może wykonywać swoje zadania w odniesieniu
do kilku tuneli położonych na obszarze działania zarządzającego tunelem.
3. Do obowiązków urzędnika zabezpieczenia należy w szczególności:
1) koordynacja współpracy zarządzającego tunelem ze służbami ratowniczymi
i Policją;
2) udział w przygotowaniu planów bezpieczeństwa, o których mowa w art. 24a
ust. 3 pkt 4;
3) udział w planowaniu, wdrażaniu i ocenie działań podejmowanych w razie
wypadku, w którym są ranni lub zabici albo naruszona została konstrukcja
tunelu, lub w razie katastrofy budowlanej;
4) kontrola przeszkolenia pracowników zarządzającego tunelem oraz udział
w organizowaniu ćwiczeń, o których mowa w art. 24e ust. 1 i 2;
5) wspólna ze służbami ratowniczymi i Policją ocena ćwiczeń, o których mowa
w art. 24e ust. 1 i 2, sporządzanie sprawozdania zawierającego wnioski z przeprowadzonych ćwiczeń oraz wnioski
dotyczące oceny stanu bezpieczeństwa tunelu;
6) wydawanie opinii w sprawach oddawania tunelu do użytkowania, polegające
w szczególności na opiniowaniu dokumentacji bezpieczeństwa;
7) kontrola prawidłowości utrzymania tuneli;
8) współdziałanie z właściwymi służbami w ocenie każdego wypadku, w którym są
ranni lub zabici albo naruszona
została konstrukcja tunelu, lub też katastrofy budowlanej tunelu.

Art. 24d. 1. Zarządzający tunelem, sporządzając dokumentację bezpieczeństwa,
określa środki zapobiegawcze i ochronne oraz reagowania na potencjalne zdarzenia,
konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego w tunelu,
uwzględniając strukturę ruchu drogowego i inne uwarunkowania związane
z konstrukcją i otoczeniem tunelu.
2. Dokumentacja bezpieczeństwa stanowi integralną część dokumentacji tunelu,
gromadzonej przez zarządzającego tunelem w związku z procesem inwestycyjnym
oraz użytkowaniem tunelu.
3. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia,
elementy oraz tryb postępowania z dokumentacją bezpieczeństwa, o której mowa
w ust. 1, mając na względzie poszczególne etapy procesu inwestycyjnego oraz etap
użytkowania tunelu.

Art. 24e. 1. Ćwiczenia częściowe dla pracowników zarządzającego tunelem,
służb ratowniczych i Policji organizuje się raz w roku.
2. Ćwiczenia w pełnym zakresie są przeprowadzane w każdym tunelu
przynajmniej raz na 4 lata.
3. Urzędnik zabezpieczenia przekazuje wojewodzie sprawozdanie, o którym
mowa w art. 24c ust. 3 pkt 5.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych i minister właściwy do spraw
transportu określą, w drodze rozporządzenia, zakres ćwiczeń dla rodzajów ćwiczeń,
o których mowa w ust. 1 i 2, mając na uwadze potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa
ruchu drogowego w tunelu.

Art. 24f. 1. Wojewoda w trybie art. 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo
budowlane, na wniosek zarządzającego tunelem, może udzielić odstępstwa od wymagań zawartych w przepisach techniczno-budowlanych, dotyczących warunków bezpieczeństwa w tunelu w przypadku możliwości zastosowania rozwiązań
technicznych o wyższych parametrach bezpieczeństwa.
2. Minister właściwy do spraw transportu ocenia zasadność wniosku,
a w przypadku pozytywnej oceny przekazuje go Komisji Europejskiej.
3. Jeżeli w terminie 3 miesięcy od dnia przekazania wniosku Komisji
Europejskiej, Komisja nie zgłosi sprzeciwu na odstępstwo, minister właściwy do
spraw transportu upoważnia wojewodę do udzielenia zgody na odstępstwo.
W przypadku sprzeciwu Komisji upoważnienie do udzielenia zgody na odstępstwo nie
może być udzielone.

Art. 24g. 1. Zarządzający tunelem jest obowiązany przekazywać Generalnemu
Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad sprawozdania, o których mowa w art. 24a
ust. 3 pkt 2, co 2 lata, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego po upływie
dwuletniego okresu objętego sprawozdaniem.
2. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad przekazuje, co 2 lata,
Komisji Europejskiej zbiorczą informację z otrzymanych sprawozdań, o których
mowa w ust. 1, ze wskazaniem częstotliwości i przyczyn pożarów oraz wypadków,
w terminie do dnia 30 września roku następnego po upływie dwuletniego okresu
objętego sprawozdaniem.
3. Zbiorcza informacja, o której mowa w ust. 2, zawiera ocenę pożarów
i wypadków w tunelach i informacje na temat rzeczywistej roli i skuteczności
urządzeń i środków bezpieczeństwa.

Art. 24h. Zarządzanie bezpieczeństwem dróg w transeuropejskiej sieci
drogowej polega na:
1) przeprowadzeniu:
a) oceny wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego,
b) audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego;
2) dokonywaniu klasyfikacji odcinków dróg:
a) ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych,
b) ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej.

Art. 24i. 1. Ocenę wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu
drogowego przeprowadza się na etapie planowania tej drogi przed wszczęciem
postępowania w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa
w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2020 r. poz. 283, 284 i 322).
2. Przy przeprowadzaniu oceny wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo
ruchu drogowego uwzględnia się:
1) liczbę zabitych w wypadkach drogowych oraz liczbę wypadków drogowych na
drogach, z których ruch drogowy może zostać przeniesiony na planowaną drogę;
2) warianty przebiegu i parametrów planowanej drogi w przypadku budowy drogi
oraz rozkład ruchu drogowego na sieci drogowej;
3) wpływ planowanej drogi na istniejącą sieć drogową;
4) wpływ planowanej drogi na uczestników ruchu drogowego;
5) natężenie ruchu drogowego i jego rodzaj;
6) czynniki sezonowe i klimatyczne;
7) potrzeby uczestników ruchu drogowego w zakresie bezpiecznych stref
parkingowych;
8) lokalną aktywność tektoniczną, sejsmiczną oraz możliwość wystąpienia tąpnięć
górniczych.
3. Ocena wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego
zawiera w szczególności:
1) opis planowanej budowy lub przebudowy drogi;
2) opis stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego istniejącego oraz jego stanu
w przypadku niezrealizowania planowanej budowy lub przebudowy drogi;
3) przedstawienie proponowanych i możliwych rozwiązań w zakresie
bezpieczeństwa ruchu drogowego;
4) analizę wpływu alternatywnych rozwiązań na bezpieczeństwo ruchu drogowego;
5) porównanie rozwiązań alternatywnych, w tym analizę kosztów i korzyści.
4. Wyniki oceny wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego
zarządca drogi uwzględnia na kolejnych etapach projektowania budowy albo
przebudowy drogi.

Art. 24j. 1. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego przeprowadza się:
1) w ramach opracowywania na potrzeby decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach karty informacyjnej przedsięwzięcia lub raportu
o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, ich ewentualnego uzupełniania
oraz gdy w toku postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach wyniknie potrzeba przedstawienia nowego wariantu drogi;
2) przed wszczęciem postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na
realizację inwestycji drogowej, decyzji o pozwoleniu na budowę albo przed
zgłoszeniem wykonywania robót;
3) przed wszczęciem postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na
użytkowanie drogi lub zawiadomieniem o zakończeniu budowy lub przebudowy
drogi;
4) przed upływem 12 miesięcy od dnia oddania drogi do użytkowania.
2. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 1 pkt 1, uwzględnia się w szczególności:
1) położenie geograficzne oraz warunki geograficzne, klimatyczne
i meteorologiczne;
2) lokalizację i rodzaj skrzyżowań;
3) ograniczenia ruchu;
4) funkcjonalność w ramach sieci drogowej;
5) dopuszczalną oraz projektową prędkość pojazdu;
6) przekrój poprzeczny, w tym liczbę i szerokość pasów ruchu;
7) plan sytuacyjny i profil podłużny;
8) ograniczenia widoczności;
9) dostępność dla środków publicznego transportu zbiorowego;
10) skrzyżowania z liniami kolejowymi;
11) projektowane przejścia dla zwierząt i inne urządzenia ochrony środowiska.
3. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 1 pkt 2, uwzględnia się w szczególności:
1) oznakowanie pionowe i poziome drogi, na podstawie projektu organizacji ruchu;
2) oświetlenie drogi i skrzyżowań;
3) urządzenia i obiekty w pasie drogowym;
4) sposób zagospodarowania terenów przyległych do pasa drogowego, w tym
roślinność;
5) uczestników ruchu drogowego oraz ich potrzeby w zakresie bezpiecznych stref
parkingowych;
6) sposób dostosowania urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego do potrzeb
uczestników ruchu drogowego.
4. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 1 pkt 3, uwzględnia się w szczególności:
1) bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego i widoczność w różnych
warunkach pogodowych oraz porach dnia;
2) widoczność oznakowania pionowego i poziomego drogi na podstawie wizji
lokalnej w terenie;
3) stan nawierzchni drogi.
5. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 1 pkt 4, uwzględnia się ocenę zachowań uczestników ruchu drogowego
i wpływ tych zachowań na bezpieczeństwo ruchu drogowego.
6. Przy przeprowadzaniu audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, o którym
mowa w ust. 3–5, uwzględnia się w razie potrzeby kryteria stosowane przy
przeprowadzaniu audytu na etapach wcześniejszych.

Art. 24k. 1. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego przeprowadza audytor
bezpieczeństwa ruchu drogowego lub
zespół audytujący, w którego skład wchodzi co najmniej jeden audytor
bezpieczeństwa ruchu drogowego.
2. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego nie może być przeprowadzany przez
audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, który wykonywał lub wykonuje zadania
w zakresie projektowania, budowy, przebudowy, zarządzania odcinkiem drogi
podlegającym audytowi, zarządzania ruchem lub nadzoru nad zarządzaniem ruchem
na odcinku drogi podlegającym audytowi.
3. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego nie może być przeprowadzany przez
audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, którego małżonek, krewny i powinowaty
do drugiego stopnia, osoba związana z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub
kurateli wykonywał lub wykonuje zadania w zakresie projektowania, budowy,
przebudowy, zarządzania odcinkiem drogi podlegającym audytowi, zarządzania ruchem lub nadzoru nad zarządzaniem ruchem na odcinku drogi podlegającym audytowi.
4. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego może przeprowadzać audytor
bezpieczeństwa ruchu drogowego będący pracownikiem jednostki wykonującej
zadania zarządcy drogi lub audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego niepozostający
w stosunku pracy z jednostką wykonującą zadania zarządcy drogi.
5. W jednostce wykonującej zadania zarządcy drogi zatrudniającej audytora
bezpieczeństwa ruchu drogowego tworzy się wieloosobowe lub jednoosobowe
komórki audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
6. Działalnością wieloosobowej komórki audytu bezpieczeństwa ruchu
drogowego kieruje audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego, zwany dalej
„kierownikiem komórki audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego”.
7. Kierownik komórki audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego podlega
bezpośrednio kierownikowi jednostki, o której mowa w ust. 5, a w Generalnej
Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad – Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych
i Autostrad.
8. Kierownik jednostki, o której mowa w ust. 5, a w Generalnej Dyrekcji Dróg
Krajowych i Autostrad – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, zapewnia
warunki niezbędne do niezależnego, obiektywnego i efektywnego prowadzenia
audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym zapewnia organizacyjną odrębność
komórki audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
9. Do audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego zatrudnionego
w jednoosobowej komórce audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego stosuje się
przepisy ustawy dotyczące kierownika komórki audytu bezpieczeństwa ruchu
drogowego.

Art. 24l. 1. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego wymaga przedstawienia
jego wyniku, na który składają się sprawozdanie oraz sformułowane na jego podstawie
zalecenia dla zarządcy drogi.
2. Zarządca drogi uwzględnia wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego
na dalszych etapach przygotowania, budowy i użytkowania drogi.
3. W uzasadnionych przypadkach zarządca drogi może nie uwzględnić wyniku
audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, zarządca drogi jest obowiązany do
opracowania uzasadnienia stanowiącego załącznik do wyniku audytu bezpieczeństwa
ruchu drogowego.

Art. 24m. 1. Klasyfikację odcinków dróg ze względu na koncentrację
wypadków śmiertelnych oraz klasyfikację
odcinków dróg ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej przeprowadza się
co najmniej raz na trzy lata.
2. Klasyfikację odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków
śmiertelnych przeprowadza się, w odniesieniu do natężenia ruchu, dla odcinków dróg
pozostających w użytkowaniu nie mniej niż trzy lata.
3. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia,
metodę dokonywania klasyfikacji, o których mowa w ust. 1, mając na uwadze liczbę
wypadków drogowych, natężenie ruchu, rodzaj ruchu oraz poprawę poziomu
bezpieczeństwa użytkowników dróg, a także zmniejszenie kosztów wypadków
drogowych.
4. Wyniki klasyfikacji, o których mowa w ust. 1, podlegają ocenie wykonywanej
przez zespół ekspertów powoływany przez zarządcę drogi. W skład zespołu ekspertów
wchodzi co najmniej jedna osoba posiadająca kwalifikacje i doświadczenie
wymienione w art. 24n ust. 2 pkt 4 i 5.
5. Zespół ekspertów, po przeprowadzeniu wizytacji w terenie, przedstawia
zarządcy drogi propozycję działań, które należy podjąć w celu poprawy
bezpieczeństwa ruchu drogowego, mając na uwadze propozycje działań
przedstawione po przeprowadzeniu ostatniej klasyfikacji, o której mowa w ust. 1, oraz
sprawozdań, o których mowa w art. 130b ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. –
Prawo o ruchu drogowym.
6. Zarządca drogi przeprowadza analizę kosztów i korzyści proponowanych
działań, o których mowa w ust. 5. Działania wybrane przez zarządcę drogi są
realizowane w ramach dostępnych środków finansowych.
7. Zarządca drogi jest obowiązany do poinformowania uczestników ruchu
drogowego o wynikach klasyfikacji, o której mowa w ust. 2, na swojej stronie
podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej.

Art. 24n. 1. Audytorem bezpieczeństwa ruchu drogowego jest osoba, która
posiada certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego.
2. Certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego może uzyskać osoba,
która:
1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
2) korzysta z pełni praw publicznych;
3) nie została skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe;
4) posiada wyższe wykształcenie techniczne w zakresie budownictwa drogowego,
inżynierii ruchu drogowego lub transportu;
5) posiada co najmniej 5-letnią praktykę w zakresie projektowania dróg, inżynierii
ruchu drogowego, zarządzania drogami, zarządzania ruchem drogowym lub
opiniowania projektów drogowych pod względem bezpieczeństwa ruchu
drogowego;
6) posiada zaświadczenie o ukończeniu szkolenia i zdaniu egzaminu na audytora
bezpieczeństwa ruchu drogowego.
3. Audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego ma obowiązek stałego podnoszenia
kwalifikacji zawodowych na szkoleniach okresowych co najmniej raz na trzy lata.
4. Szkolenia zakończone egzaminem, o których mowa w ust. 2 pkt 6, oraz
szkolenia okresowe, o których mowa w ust. 3, przeprowadzają uczelnie w rozumieniu
ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020
r. poz. 85) prowadzące studia drugiego stopnia z zakresu budownictwa drogowego
oraz instytuty badawcze posiadające kategorię naukową A+ albo A, działające w
zakresie budownictwa drogowego na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o
instytutach badawczych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1350 i 2227 oraz z 2020 r. poz. 284).
5. (uchylony)
6. Certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego wydaje, na wniosek
kandydata na audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, na okres trzech lat minister
właściwy do spraw transportu, po dostarczeniu przez tego kandydata oświadczenia o spełnieniu wymogów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, oraz dokumentów potwierdzających spełnienie wymogów, o których mowa w ust. 2 pkt 3–6.
7. Certyfikat audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego jest przedłużany na
kolejne trzy lata na wniosek audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego po
dostarczeniu potwierdzenia ukończenia szkolenia okresowego, o którym mowa w ust.
3, oświadczenia o spełnieniu wymogów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, oraz
dokumentu potwierdzającego spełnienie wymogu, o którym mowa w ust. 2 pkt 3.
7a. Rozpatrując wniosek, o którym mowa w ust. 6 i 7, minister właściwy do
spraw transportu wykonuje obowiązek, o którym mowa w art. 13 ust. 1
i 2 rozporządzenia 2016/679, przy pierwszej czynności skierowanej do osoby
składającej wniosek, chyba że posiada ona te informacje, a ich zakres lub treść nie
uległy zmianie.
8. Minister właściwy do spraw transportu odmawia w drodze decyzji
administracyjnej:
1) wydania certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego w przypadku
niespełnienia któregokolwiek z wymogów, o których mowa w ust. 2;
2) przedłużenia certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego
w przypadku niespełnienia któregokolwiek z wymogów, o których mowa
w ust. 7.
9. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia zakończonego
egzaminem, o którym mowa w ust. 2 pkt 6,
2) sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia okresowego, o którym
mowa w ust. 3,
3) wzór certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego
– mając na uwadze zapewnienie odpowiedniego poziomu edukacyjnego szkoleń oraz
jednolitego wzoru dokumentu.

Art. 24o. Audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego traci certyfikat audytora
bezpieczeństwa ruchu drogowego w przypadku:
1) skazania prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe;
2) pozbawienia praw publicznych;
3) całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona skrzyżowań
dróg różnej kategorii, wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi w pasie drogowym
oraz urządzeniami bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanymi z funkcjonowaniem tego skrzyżowania, należy do zarządcy drogi właściwego dla drogi wyższej
kategorii.
2. Koszt budowy lub przebudowy skrzyżowania, o którym mowa w ust. 1, wraz
z koniecznymi drogowymi obiektami inżynierskimi w pasie drogowym oraz
urządzeniami bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanymi z funkcjonowaniem
tego skrzyżowania, ponosi zarządca drogi, który wystąpił z inicjatywą budowy lub
przebudowy takiego skrzyżowania.
3. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona skrzyżowania autostrady
lub drogi ekspresowej z innymi drogami publicznymi, wraz z drogowymi obiektami
inżynierskimi w pasie drogowym oraz urządzeniami bezpieczeństwa i organizacji
ruchu, związanymi z funkcjonowaniem tego skrzyżowania, należy do zarządcy
autostrady lub drogi ekspresowej.
4. Koszt budowy lub przebudowy skrzyżowania, o którym mowa w ust. 3, wraz
z koniecznymi drogowymi obiektami inżynierskimi w pasie drogowym oraz
urządzeniami bezpieczeństwa i organizacji ruchu, związanymi z funkcjonowaniem
tego skrzyżowania, ponosi zarządca drogi, który wystąpił z inicjatywą budowy lub
przebudowy takiego skrzyżowania.

art. 26. więcej Art. 26. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona budowli
brzegowych przepraw promowych zlokalizowanych w ciągu drogi wraz
z urządzeniami i instalacjami oraz jednostkami przeprawowymi (promami) należy do
zarządcy tej drogi.

art. 27. więcej Art. 27. (uchylony).

art. 28. więcej Art. 28. 1. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona skrzyżowań
dróg z liniami kolejowymi w poziomie szyn, wraz z zaporami, urządzeniami sygnalizacyjnymi, znakami kolejowymi, jak również nawierzchnią drogową w obszarze między rogatkami, a w przypadku ich braku – w odległości 4 m od skrajnych szyn,
należy do zarządu kolei.
2. Do zarządów kolei należy również:
1) konserwacja znajdującej się nad skrajnią kolejową dolnej części konstrukcji
wiaduktów drogowych, łącznie z urządzeniami zabezpieczającymi;
2) budowa i utrzymanie urządzeń odwadniających wiadukty kolejowe nad drogami,
łącznie z urządzeniami odprowadzającymi wodę poza koronę drogi;
3) budowa skrzyżowań dróg z torami kolejowymi w różnych poziomach w razie
budowy nowej lub zmiany trasy istniejącej linii kolejowej, zwiększenia ilości
torów, elektryfikacji linii, zwiększenia szybkości lub częstotliwości ruchu
pociągów.

Art. 28a. 1. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona torowiska
tramwajowego umieszczonego w pasie drogowym należy do podmiotu
zarządzającego torowiskiem tramwajowym.
2. Podmiot zarządzający torowiskiem tramwajowym, o którym mowa w ust. 1,
uzgadnia z zarządcą drogi warunki wykonania robót na terenie tego torowiska.

art. 29. więcej Art. 29. 1. Budowa lub przebudowa zjazdu należy do właściciela lub
użytkownika nieruchomości przyległych do drogi, po uzyskaniu, w drodze decyzji
administracyjnej, zezwolenia zarządcy drogi na lokalizację zjazdu lub przebudowę
zjazdu, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. W przypadku budowy lub przebudowy drogi budowa lub przebudowa
zjazdów dotychczas istniejących należy do zarządcy drogi.
3. Zezwolenie na lokalizację zjazdu, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na czas
nieokreślony, z zastrzeżeniem ust. 5. W zezwoleniu na lokalizację zjazdu określa się
miejsce lokalizacji zjazdu i jego parametry techniczne, a w zezwoleniu na przebudowę
zjazdu – jego parametry techniczne, a także zamieszcza się, w przypadku obu
zezwoleń, pouczenie o obowiązku:
1) przed rozpoczęciem robót budowlanych:
a) dokonania czynności wymaganych przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
– Prawo budowlane,
b) uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na prowadzenie robót w pasie
drogowym;
2) uzgodnienia z zarządcą drogi projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego zjazdu – o ile projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany jest wymagany.
3a. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, dołącza się do wniosku
o pozwolenie na budowę oraz zgłoszenia budowy lub wykonania robót
budowlanych, o których mowa w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo
budowlane.
4. Ze względu na wymogi wynikające z warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać drogi publiczne, zarządca drogi może odmówić wydania zezwolenia na
lokalizację zjazdu lub jego przebudowę albo wydać zezwolenie na lokalizację zjazdu
na czas określony.
5. Decyzja o wydaniu zezwolenia na lokalizację zjazdu, o którym mowa w ust. 1,
wygasa, jeżeli w ciągu 3 lat od jego wydania zjazd nie został wybudowany.
6. Budowa lub przebudowa zjazdu na podstawie zezwolenia, o którym mowa
w ust. 1, nie wymaga uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu.

Art. 29a. 1. Za wybudowanie lub przebudowę zjazdu:
1) bez zezwolenia zarządcy drogi,
2) o parametrach innych niż określone w zezwoleniu zarządcy drogi
– zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną
w wysokości 10-krotności opłaty ustalanej zgodnie z art. 40 ust. 4.
2. Karę, o której mowa w ust. 1, zarządca drogi wymierza również za
użytkowanie zjazdu po terminie określonym w zezwoleniu zarządcy drogi.
3. Termin płatności kary, o której mowa w ust. 1, wynosi 14 dni od dnia,
w którym decyzja ustalająca jej wysokość stała się ostateczna.

art. 30. więcej Art. 30. Utrzymywanie zjazdów, łącznie ze znajdującymi się pod nimi
przepustami, należy do właścicieli lub użytkowników gruntów przyległych do drogi.

art. 31. więcej Art. 31. (uchylony).

art. 32. więcej Art. 32. 1. W przypadku gdy budowa lub przebudowa drogi w miejscu jej
przecięcia się z inną drogą transportu
lądowego – z wyjątkiem skrzyżowania z linią kolejową w poziomie szyn,
o którym mowa w art. 28 ust. 1 – wodnego, korytarzem powietrznym w strefie
lotniska lub urządzeniem typu liniowego (w szczególności linią energetyczną lub
telekomunikacyjną, rurociągiem, taśmociągiem) powoduje naruszenie tych obiektów
lub urządzeń albo konieczność zmian dotychczasowego ich stanu, przywrócenie
poprzedniego stanu lub dokonanie zmiany należy do zarządcy drogi, z zastrzeżeniem
ust. 2–4.
2. Koszty przyłączy do urządzeń liniowych w granicach pasa drogowego,
z zastrzeżeniem ust. 4, pokrywa w całości zarządca drogi, a poza tymi granicami
właściciel lub użytkownik urządzeń.
3. Koszty przełożenia urządzeń liniowych w pasie drogowym, wynikające
z naruszenia lub konieczności zmian stanu dotychczasowego urządzenia liniowego,
w wysokości odpowiadającej wartości tych urządzeń i przy zachowaniu
dotychczasowych właściwości użytkowych i parametrów technicznych,
z zastrzeżeniem ust. 4, pokrywa zarządca drogi.
4. Jeżeli w wyniku uzgodnień zarządcy drogi z zainteresowaną stroną zostaną
wprowadzone ulepszenia urządzeń, koszty tych ulepszeń pokrywa odpowiednio ich
właściciel lub użytkownik.
5. Przekazanie przez zarządcę drogi urządzeń, o których mowa w ust. 2–4,
wykonanych w pasie drogowym, osobie uprawnionej następuje nieodpłatnie, na
podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.

art. 33. więcej Art. 33. Wykonanie skrzyżowań nowo budowanych lub przebudowywanych
obiektów, o których mowa w art. 32 ust. 1, oraz linii kolejowych, powodujące
naruszenie stanu istniejącej drogi lub konieczność dokonania zmian elementów drogi,
należy do inwestora zlecającego budowę lub przebudowę tych obiektów.

art. 34. więcej Art. 34. Odległość granicy pasa drogowego od zewnętrznej krawędzi wykopu,
nasypu, rowu lub od innych urządzeń wymienionych w art. 4 pkt 1 i 2 powinna
wynosić co najmniej 0,75 m, a dla autostrad i dróg ekspresowych – co najmniej 2 m.

art. 35. więcej Art. 35. 1. Zarządca drogi sporządza i weryfikuje okresowo plany rozwoju sieci
drogowej i przekazuje je, niezwłocznie po sporządzeniu, organom właściwym
w sprawie sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego.
2. W planach zagospodarowania przestrzennego województwa i miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego przeznacza się pod przyszłą budowę dróg
pas terenu o szerokości uwzględniającej ochronę użytkowników dróg i terenu
przyległego przed wzajemnym niekorzystnym oddziaływaniem.
3. Zmianę zagospodarowania terenu przyległego do pasa drogowego,
w szczególności polegającą na budowie obiektu budowlanego lub wykonaniu innych
robót budowlanych, a także zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub
jego części, zarządca drogi uzgadnia w zakresie możliwości włączenia do drogi ruchu
drogowego spowodowanego tą zmianą.
4. W pasie terenu, o którym mowa w ust. 2, mogą być wznoszone tylko
tymczasowe obiekty budowlane oraz urządzenia budowlane związane z obiektami
budowlanymi. Ich usunięcie w wypadku budowy drogi następuje na koszt właściciela,
bez odszkodowania.
5. Nieruchomości położone w pasie, o którym mowa w ust. 2, stanowiące
własność Skarbu Państwa, przeznaczone pod przyszłą budowę drogi, nie mogą być
zbyte bez zgody właściwego zarządcy drogi.

art. 36. więcej Art. 36. W przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi
lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu, lub bez zawarcia odpłatnej
umowy cywilnoprawnej, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c, lub niezgodnie
z warunkami tej umowy, właściwy zarządca drogi orzeka, w drodze decyzji
administracyjnej, o jego przywróceniu do stanu poprzedniego. Przepisu tego nie
stosuje się w przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub
niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu, wymagającego podjęcia przez
właściwy organ nadzoru budowlanego decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego.

art. 37. więcej Art. 37. (uchylony).

art. 38. więcej Art. 38. 1. Istniejące w pasie drogowym obiekty budowlane i urządzenia
niezwiązane z gospodarką drogową lub obsługą ruchu, które nie powodują zagrożenia
i utrudnień ruchu drogowego i nie zakłócają wykonywania zadań zarządu drogi, mogą
pozostać w dotychczasowym stanie.
2. Przebudowa lub remont obiektów budowlanych lub urządzeń, o których mowa
w ust. 1, wymaga zgody zarządcy drogi, a w przypadku gdy planowane roboty są
objęte obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę, również uzgodnienia projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego.
3. Wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 2, powinno nastąpić w terminie 14 dni
od dnia wystąpienia z wnioskiem o taką zgodę. Niezajęcie stanowiska w tym terminie
uznaje się jako wyrażenie zgody. Odmowa wyrażenia zgody następuje w drodze
decyzji administracyjnej.

art. 39. więcej Art. 39. 1. Zabrania się dokonywania w pasie drogowym czynności, które
mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo
zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego.
W szczególności zabrania się:
1) lokalizacji obiektów budowlanych, umieszczania urządzeń, przedmiotów
i materiałów niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami
ruchu drogowego;
2) włóczenia po drogach oraz porzucania na nich przedmiotów lub używania
pojazdów niszczących nawierzchnię drogi;
3) poruszania się po drogach pojazdów nienormatywnych bez wymaganego
zezwolenia lub w sposób niezgodny z przepisami ruchu drogowego;
4) samowolnego ustawiania, zmieniania i uszkadzania znaków drogowych
i urządzeń ostrzegawczo-zabezpieczających;
5) umieszczania reklam:
a) imitujących znaki i sygnały drogowe oraz urządzenia bezpieczeństwa ruchu
drogowego,
b) poza obszarem zabudowanym, z wyłączeniem parkingów i miejsc obsługi
podróżnych;
6) umieszczania urządzeń zastępujących obowiązujące znaki drogowe;
7) niszczenia rowów, skarp, nasypów i wykopów oraz samowolnego rozkopywania
drogi;
8) zaorywania lub zwężania w inny sposób pasa drogowego;
9) odprowadzania wody i ścieków z urządzeń melioracyjnych, gospodarskich lub
zakładowych do rowów przydrożnych lub na jezdnię drogi;
10) wypasania zwierząt gospodarskich;
11) rozniecania ognisk w pobliżu drogowych obiektów inżynierskich i przepraw
promowych oraz przejeżdżania przez nie z otwartym ogniem;
12) usuwania, niszczenia i uszkadzania zadrzewień przydrożnych.
1a. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do umieszczania, konserwacji,
przebudowy i naprawy infrastruktury telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia
16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2019 r. poz. 2460) oraz urządzeń
służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii
elektrycznej, w tym punktów ładowania stanowiących część infrastruktury ładowania
drogowego transportu publicznego, oraz urządzeń związanych z ich eksploatacją, a
także do innych czynności związanych z eksploatacją tej infrastruktury i tych
urządzeń, jeżeli warunki techniczne i wymogi bezpieczeństwa na to pozwalają.
2. (uchylony)
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie drogowym
obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania
drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam, może nastąpić wyłącznie za
zezwoleniem właściwego zarządcy drogi, wydawanym w drodze decyzji
administracyjnej – zezwolenie nie jest wymagane w przypadku zawarcia umowy,
o której mowa w ust. 7 lub w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c. Jednakże właściwy zarządca
drogi:
1) może odmówić wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym
urządzeń i infrastruktury, o których mowa w ust. 1a, wyłącznie, jeżeli ich
umieszczenie spowodowałoby zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego,
naruszenie wymagań wynikających z przepisów odrębnych lub miałoby
doprowadzić do utraty uprawnień z tytułu gwarancji lub rękojmi w zakresie
budowy, przebudowy lub remontu dróg;
1a) odmawia wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym infrastruktury
telekomunikacyjnej, jeżeli w kanale technologicznym istnieją wolne zasoby;
2) odmawia wydania zezwolenia na umieszczenie w pasie drogowym reklam, jeżeli
ich umieszczenie mogłoby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej
urządzeń, lub zmniejszenie jej trwałości, lub zagrażać bezpieczeństwu
ruchu drogowego oraz w przypadkach, gdy reklamy nie spełniają warunków,
o których mowa w art. 42a.
3a. W decyzji, o której mowa w ust. 3, określa się w szczególności: rodzaj
inwestycji, sposób, miejsce i warunki jej umieszczenia w pasie drogowym oraz
pouczenie inwestora, że przed rozpoczęciem robót budowlanych jest zobowiązany do:
1) uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy albo wykonywania
robót budowlanych;
2) uzgodnienia z zarządcą drogi, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę,
projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego obiektu lub urządzenia, o którym
mowa w ust. 3;
3) uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na zajęcie pasa drogowego, dotyczącego
prowadzenia robót w pasie drogowym lub na umieszczenie w nim obiektu lub
urządzenia.
3aa. W przypadku gdy decyzja, o której mowa w ust. 3, dotyczy lokalizacji
w pasie drogowym infrastruktury telekomunikacyjnej, w decyzji tej określa się
dodatkowo, czy w okresie 4 lat od jej wydania planowana jest budowa, przebudowa
lub remont odcinka drogi, którego dotyczy decyzja, o ile wynika to wprost z uchwały
budżetowej jednostki samorządu terytorialnego, wieloletniej prognozy finansowej
jednostki samorządu terytorialnego, programu wieloletniego wydanego na podstawie
art. 136 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U.
z 2019 r. poz. 869, 1622, 1649, 2020 i 2473 oraz z 2020 r. poz. 284) lub planów,
o których mowa w art. 20 pkt 1 lub 2 niniejszej ustawy.
3b. W przypadku gdy właściwy organ nie wyda decyzji, o której mowa w ust. 3,
w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku, a w odniesieniu do infrastruktury
telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo
telekomunikacyjne – w terminie 45 dni od dnia złożenia wniosku, organ wyższego
stopnia, a w przypadku braku takiego organu – organ nadzorujący, wymierza temu
organowi, w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę pieniężną
w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki.
3ba. Kary pieniężne nałożone przez organy, o których mowa w ust. 3b, są
przekazywane na wyodrębnione rachunki bankowe tych organów.
3bb. Środki z kar, o których mowa w ust. 3b, gromadzone na wyodrębnionych
rachunkach bankowych, o których mowa w ust. 3ba, są przekazywane w terminie
2 dni roboczych następujących po upływie tygodnia, w którym wpłynęły, na rachunek:
1) Krajowego Funduszu Drogowego – w przypadku gdy kara nałożona została na
zarządcę drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 1;
2) Funduszu Dróg Samorządowych – w przypadku gdy kara nałożona została na
zarządcę drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 2–4 i ust. 5.
3c. Karę pieniężną uiszcza się w terminie 14 dni od dnia doręczenia
postanowienia, o którym mowa w ust. 3b. W przypadku nieuiszczenia kary pieniężnej,
o której mowa w ust. 3b, podlega ona ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.
3d. Do terminu, o którym mowa w ust. 3b, nie wlicza się terminów
przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów
zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo
z przyczyn niezależnych od organu.
4. Utrzymanie obiektów i urządzeń, o których mowa w ust. 3, należy do ich
posiadaczy.
5. Jeżeli budowa, przebudowa lub remont drogi wymaga przełożenia urządzenia
lub obiektu, o którym mowa w ust. 3, koszt tego przełożenia ponosi jego właściciel.
5a. Z zastrzeżeniem art. 32 ust. 3, jeżeli budowa, przebudowa lub remont drogi
wymaga przełożenia infrastruktury telekomunikacyjnej umieszczonej w pasie
drogowym, koszt tego przełożenia ponosi:
1) zarządca drogi – w przypadku gdy nie upłynęły 4 lata od dnia wydania decyzji,
o której mowa w ust. 3, pod warunkiem zachowania dotychczasowych
właściwości użytkowych oraz parametrów technicznych infrastruktury telekomunikacyjnej;
2) właściciel infrastruktury telekomunikacyjnej – w przypadku gdy:
a) upłynęły 4 lata od dnia wydania decyzji, o której mowa w ust. 3,
b) na żądanie właściciela wprowadzono ulepszenia w infrastrukturze
telekomunikacyjnej,
c) infrastruktura telekomunikacyjna została zlokalizowana w pasie
drogowym, mimo że zarządca drogi zawarł w decyzji, o której mowa
w ust. 3, informację o planowanej w okresie 4 lat budowie, przebudowie lub
remoncie odcinka drogi, którego dotyczy decyzja.
6. Zarządca drogi jest obowiązany zlokalizować kanał technologiczny w pasie
drogowym w trakcie:
1) budowy dróg publicznych;
2) przebudowy dróg publicznych, chyba że w pasie drogowym przebudowywanej
drogi zostały już zlokalizowane kanalizacja kablowa lub kanał technologiczny.
6a. (uchylony)
6b. (uchylony)
6c. Minister właściwy do spraw informatyzacji, na wniosek zarządcy drogi
w drodze decyzji, zwalnia zarządcę z obowiązku budowy kanału technologicznego,
jeżeli w pobliżu pasa drogowego istnieje już kanał technologiczny lub linia
światłowodowa, posiadające wolne zasoby wystarczające do zaspokojenia potrzeb
społecznych w zakresie dostępu do usług szerokopasmowych lub w sytuacji, gdy
lokalizowanie kanału technologicznego byłoby ekonomicznie nieracjonalne lub
technicznie niemożliwe. Wniosek do ministra właściwego do spraw informatyzacji
składa się najpóźniej na 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku o wydanie decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach, o zezwoleniu na realizację inwestycji
drogowej, o pozwoleniu na budowę albo przed dniem zgłoszenia przebudowy dróg.
6d. Niezwłocznie po wybudowaniu kanału technologicznego, a jeszcze przed
jego udostępnieniem innym podmiotom, zarządca drogi przekazuje Prezesowi UKE
informację o przebiegu nowo zlokalizowanego kanału technologicznego.
6e. Zarządca drogi, na wniosek Prezesa UKE lub przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego, udziela informacji o kanałach technologicznych
zlokalizowanych w pasie drogowym na obszarze jego właściwości.
7. Zarządca drogi udostępnia kanał technologiczny na pisemny wniosek
podmiotu, który zgłosił zainteresowanie jego udostępnieniem, w drodze decyzji,
w której określa warunki udostępnienia tego kanału.
7a. W przypadku gdy funkcję zarządcy autostrady płatnej pełni spółka, o której
mowa w art. 19 ust. 3, albo funkcję zarządcy drogi pełni drogowa spółka specjalnego
przeznaczenia, o której mowa w ustawie z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych
spółkach specjalnego przeznaczenia, kanały technologiczne udostępnia się za opłatą,
w drodze umowy dzierżawy lub najmu. Przepisy ust. 7h i 7i stosuje się odpowiednio.
7aa. W przypadku niezawarcia umowy, o której mowa w ust. 7a, w terminie
30 dni od dnia złożenia wniosku o udostępnienie kanału technologicznego każda ze
stron może zwrócić się do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji w sprawie
udostępnienia tego kanału. Przepis art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2410) stosuje się odpowiednio.
7ab. Decyzja w sprawie udostępnienia kanału technologicznego określa
w szczególności:
1) imię i nazwisko oraz adres albo nazwę i adres siedziby wnioskodawcy;
2) lokalizację kanału technologicznego;
3) zakres udostępnienia kanału technologicznego;
4) planowany okres udostępnienia kanału technologicznego;
5) wysokość opłaty za udostępnienie kanału technologicznego oraz sposób jej
uiszczania.
7ac. Zarządca drogi odmawia, w drodze decyzji, udostępnienia kanału
technologicznego w przypadku braku wolnych zasobów w tym kanale.
7ad. Do decyzji, o której mowa w ust. 7, stosuje się przepisy działu II rozdziału
14 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego,
z wyjątkiem przepisów o milczącym załatwieniu sprawy.
7b. (uchylony)
7c. (uchylony)
7d. (uchylony)
7e. (uchylony)
7f. Przepisu art. 40 ust. 3 nie stosuje się do linii telekomunikacyjnych
i elektroenergetycznych oraz innych urządzeń umieszczanych w kanale
technologicznym.
7g. Za udostępnienie kanału technologicznego lub jego części pobiera się opłatę.
7h. Opłatę za udostępnienie kanału technologicznego ustala się jako iloczyn
liczby metrów bieżących udostępnionego kanału technologicznego i stawki opłaty za
udostępnienie 1 mb kanału technologicznego, pobieranej za każdy rok jego
udostępnienia, przy czym za udostępnienie kanału technologicznego na okres krótszy
niż rok opłata obliczana jest proporcjonalnie do liczby dni udostępnienia kanału
technologicznego.
7i. Stawki opłat za udostępnienie 1 mb kanału technologicznego za każdy rok
jego udostępniania nie mogą przekroczyć:
1) 7,00 zł – w przypadku rury osłonowej;
2) 5,50 zł – w przypadku rury światłowodowej;
3) 1,00 zł – w przypadku mikrorury wchodzącej w skład wiązki mikrorur.
7j. Opłatę za udostępnienie kanału technologicznego, za pierwszy rok jego
udostępniania, uiszcza się w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja
o udostępnieniu kanału technologicznego stała się ostateczna, a za lata następne –
w terminie do dnia 15 stycznia każdego roku, z góry za dany rok.
7k. Minister właściwy do spraw informatyzacji w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku
o udostępnienie kanału technologicznego, rodzaje dokumentów dołączanych do tego
wniosku, wysokość stawek opłat za udostępnienie 1 mb kanału technologicznego oraz
sposób obliczania opłaty za częściowe udostępnienie kanału technologicznego, biorąc
pod uwagę poziom uzasadnionych kosztów budowy i eksploatacji kanału
technologicznego, jego wypełnienie kablem lub kanalizacją kablową oraz potrzeby
rozwoju telekomunikacji, w szczególności w zakresie szerokopasmowego dostępu do
Internetu.
8. Wykonywanie zadań związanych z zarządzaniem i utrzymywaniem
kanałów technologicznych, o których mowa w ust. 6, zarządca drogi może
powierzyć, w drodze umowy, podmiotowi wyłonionemu w drodze przetargu,
z zachowaniem przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień
publicznych lub w trybie określonym w ustawie z dnia 21 października 2016 r.
o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.

art. 40. więcej Art. 40. 1. Zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową,
remontem, utrzymaniem i ochroną dróg, wymaga zezwolenia zarządcy drogi,
wydanego w drodze decyzji administracyjnej – zezwolenie nie jest wymagane
w przypadku zawarcia umowy, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c.
2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy:
1) prowadzenia robót w pasie drogowym;
2) umieszczania w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej
niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu
drogowego;
3) umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych
z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam;
4) zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż
wymienione w pkt 1–3.
2a. W przypadku robót budowlanych prowadzonych w ramach koordynacji
robót budowlanych, o której mowa w art. 36a ustawy z dnia 7 maja 2010 r.
o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, dwóch lub więcej
zajmujących pas drogowy może złożyć do zarządcy drogi wspólny wniosek o wydanie
zezwolenia na zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1,
a zarządca drogi może wydać decyzję administracyjną o zezwoleniu na zajęcie pasa
drogowego, w której określi prawa i obowiązki każdego z zajmujących pas drogowy.
2b. W przypadku gdy właściwy organ nie wyda decyzji, o której mowa w ust. 1,
w odniesieniu do infrastruktury telekomunikacyjnej i decyzji, o której mowa w ust. 2a,
w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku, organ wyższego stopnia, a w przypadku
braku takiego organu – organ nadzorujący, wymierza temu organowi, w drodze
postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę pieniężną w wysokości 500 zł za
każdy dzień zwłoki.
2c. Do kar, o których mowa w ust. 2b, przepisy art. 39 ust. 3ba–3d stosuje się
odpowiednio.
3. Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę.
4. Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 i 4,
ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa
drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m² pasa drogowego i liczby dni zajmowania
pasa drogowego, przy czym zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż
24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa drogowego przez 1 dzień.
5. Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2,
ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych powierzchni pasa drogowego
zajętej przez rzut poziomy urządzenia i stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego
pobieranej za każdy rok umieszczenia urządzenia w pasie drogowym, przy czym za
umieszczenie urządzenia w pasie drogowym lub na drogowym obiekcie inżynierskim przez okres krótszy niż rok opłata obliczana jest proporcjonalnie do liczby dni umieszczenia urządzenia w pasie drogowym lub na drogowym obiekcie inżynierskim.
6. Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 3,
ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych powierzchni pasa drogowego
zajętej przez rzut poziomy obiektu budowlanego albo powierzchni reklamy, liczby dni
zajmowania pasa drogowego i stawki opłaty za zajęcie 1 m² pasa drogowego.
6a. Nie pobiera się opłaty za zajęcie pasa drogowego w związku
z umieszczaniem w pasie drogowym tablic informujących o nazwie formy ochrony
przyrody, o których mowa w art. 115 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie
przyrody oraz znaków informujących o formie ochrony zabytków.
6b. Opłatę za zajęcie pasa drogowego, o której mowa w ust. 6, powiększa się, od
dnia wprowadzenia opłaty reklamowej przez radę gminy, o wysokość opłaty
reklamowej, o której mowa w art. 17a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach
i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1170).
6c. Od linii telekomunikacyjnych lub elektroenergetycznych umieszczonych
w kanalizacji kablowej nie pobiera się opłaty, o której mowa w ust. 5.
7. Minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia, ustala,
z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej, dla dróg, których zarządcą jest
Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, wysokość stawek opłaty za zajęcie
1 m2 pasa drogowego. Stawki opłaty, o których mowa w ust. 4 i 6, nie mogą
przekroczyć 10 zł za jeden dzień zajmowania pasa drogowego, a stawka opłaty,
o której mowa w ust. 5, nie może przekroczyć 200 zł, z tym że w odniesieniu do
obiektów i urządzeń infrastruktury telekomunikacyjnej stawki opłaty, o których mowa
w ust. 4 i 6, nie mogą przekroczyć 0,20 zł za jeden dzień zajmowania pasa drogowego,
a stawka opłaty, o której mowa w ust. 5, nie może przekroczyć 20 zł.
8. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały,
ustala dla dróg, których zarządcą jest jednostka samorządu terytorialnego, wysokość
stawek opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego. Stawki opłaty, o których mowa w ust.
4 i 6, nie mogą przekroczyć 10 zł za jeden dzień zajmowania pasa drogowego,
a stawka opłaty, o której mowa w ust. 5, nie może przekroczyć 200 zł, z tym że
w odniesieniu do obiektów i urządzeń infrastruktury telekomunikacyjnej stawki
opłaty, o których mowa w ust. 4 i 6, nie mogą przekroczyć 0,20 zł za jeden dzień zajmowania pasa drogowego, a stawka opłaty, o której mowa w ust. 5, nie może przekroczyć 20 zł.
9. Przy ustalaniu stawek, o których mowa w ust. 7 i 8, uwzględnia się:
1) kategorię drogi, której pas drogowy zostaje zajęty;
2) rodzaj elementu zajętego pasa drogowego;
3) procentową wielkość zajmowanej szerokości jezdni;
4) rodzaj zajęcia pasa drogowego;
5) rodzaj urządzenia lub obiektu budowlanego umieszczonego w pasie drogowym.
10. Zajęcie pasa drogowego o powierzchni mniejszej niż 1 m² lub powierzchni
pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy obiektu budowlanego lub urządzenia mniejszej niż 1 m²
jest traktowane jak zajęcie 1 m² pasa drogowego.
11. Opłatę, o której mowa w ust. 3, ustala, w drodze decyzji administracyjnej,
właściwy zarządca drogi przy udzielaniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. W
sytuacji, o której mowa w ust. 2a, opłatę, o której mowa w ust. 3, ustala się proporcjonalnie do planowanego okresu zajęcia pasa drogowego przez każdego
z zajmujących pas drogowy, wskazanego przez nich we wspólnym wniosku o wydanie
zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. Ustalając opłatę, właściwy zarządca drogi
uwzględnia także ustalenia umowy, o której mowa w art. 50a ustawy z dnia 8 marca
1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506, 1309, 1571, 1696 i 1815),
art. 50a ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2019 r.
poz. 511, 1571 i 1815) i art. 59a ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie
województwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 512, 1571 i 1815).
12. Za zajęcie pasa drogowego:
1) bez zezwolenia zarządcy drogi lub bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 22
ust. 2, 2a lub 2c,
2) z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi lub
w umowie, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c,
3) o powierzchni większej niż określona w zezwoleniu zarządcy drogi lub
w umowie, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c
– zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną
w wysokości 10-krotności opłaty ustalanej zgodnie z ust. 4–6.
13. Termin uiszczenia opłaty, o której mowa w ust. 3, oraz kary, o której mowa
w ust. 12, wynosi 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca ich wysokość stała się
ostateczna, z zastrzeżeniem ust. 13a.
13a. Opłatę roczną, o której mowa w ust. 5, za pierwszy rok umieszczenia
urządzenia w pasie drogowym uiszcza się w terminie określonym w ust. 13, a za lata
następne w terminie do dnia 15 stycznia każdego roku, z góry za dany rok.
14. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w razie konieczności usunięcia awarii urządzeń
niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego,
a znajdujących się w pasie drogowym. Po zlokalizowaniu awarii prowadzący roboty
niezwłocznie zawiadamia o tym zarządcę drogi i w porozumieniu z nim określa
termin i powierzchnię zajętego pasa drogowego.
14a. Zarządca drogi określa, w drodze decyzji administracyjnej, warunki zajęcia
pasa drogowego, o którym mowa w ust. 14, oraz warunki jego przywrócenia do stanu
poprzedniego, a także ustala wysokość opłaty, o której mowa w ust. 4.
14aa. Do decyzji, o której mowa w ust. 14a, stosuje się przepisy działu II
rozdziału 14 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania
administracyjnego, z wyjątkiem przepisów o milczącym załatwieniu sprawy.
14b. Za wejście w pas drogowy, o którym mowa w ust. 14, bez zawiadomienia
zarządcy drogi, przekroczenie ustalonego terminu i powierzchni zajęcia pasa
drogowego zarządca drogi wymierza karę pieniężną zgodnie z ust. 12.
15. Zajmujący pas drogowy jest obowiązany zapewnić bezpieczne warunki
ruchu i przywrócić pas do poprzedniego stanu użyteczności w określonym terminie.
16. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa warunki niezbędne do
udzielania zezwoleń na zajmowanie
pasa drogowego na cele, o których mowa w ust. 2, mając na względzie
bezpieczeństwo użytkowania i ochronę dróg.

Art. 40a. 1. Opłaty określone w art. 13 ust. 1 pkt 1 i ust. 2, art. 13f ust. 1, art. 39
ust. 7ab pkt 5 i art. 40 ust. 3 oraz kary pieniężne określone w art. 29a ust. 1 i 2 oraz w
art. 40 ust. 12, a także opłaty z tytułu umów zawieranych na podstawie art. 22 ust. 2
są przekazywane odpowiednio do budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub
na wyodrębniony rachunek bankowy Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i
Autostrad.
1a. W przypadku zawarcia umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym opłaty
pobierane przez partnera prywatnego, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, art. 13
ust. 2 pkt 1, oraz opłata dodatkowa, o której mowa w art. 13f ust. 1, stanowią
przychody partnera prywatnego.
1b. W przypadku powierzenia drogowej spółce specjalnego przeznaczenia
pobierania opłat, o których mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, mogą one stanowić przychód
tej spółki, jeżeli umowa, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia
2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia, tak stanowi.
1c. Kary pieniężne określone w art. 13k ust. 1–2d są przekazywane na
wyodrębniony rachunek pomocniczy Głównego Inspektora Transportu Drogowego.
1ca. Opłaty elektroniczne oraz kary grzywny, o których mowa w art. 13na ust. 1,
są przekazywane na wyodrębniony rachunek pomocniczy urzędu obsługującego
ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Szef KAS przekazuje wpłacone
opłaty elektroniczne i kary grzywny na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego.
1d. Środki uzyskane z opłat za postój pojazdów samochodowych w śródmiejskiej
strefie płatnego parkowania, w wysokości nie mniejszej niż 65% tych opłat, oraz
środki z opłat dodatkowych, o których mowa w art. 13f ust. 1, pobranych z tytułu
nieuiszczenia opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. b, gmina przeznacza
wyłącznie na sfinansowanie poprawy publicznego transportu zbiorowego, budowę lub
przebudowę infrastruktury pieszej lub rowerowej lub zieleń i zadrzewienia w gminie.
1e. Środki, o których mowa w ust. 1d, gmina gromadzi na wydzielonym
rachunku.
2. (uchylony)
3. Środki z opłat i kar pieniężnych, gromadzone na wyodrębnionym rachunku
bankowym Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, o którym mowa w ust.
1, oraz środki z kar, gromadzone na wyodrębnionym rachunku bankowym Głównego
Inspektora Transportu Drogowego, o którym mowa w ust. 1c, są przekazywane
w terminie dwóch dni roboczych następujących po zakończeniu tygodnia, w którym
wpłynęły, na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego, z przeznaczeniem na
budowę lub przebudowę dróg krajowych, drogowych obiektów inżynierskich i
przepraw promowych oraz na zakup urządzeń do ważenia pojazdów.
4. Środki z opłat elektronicznych są przekazywane na rachunek Krajowego
Funduszu Drogowego.
5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi w drodze
rozporządzenia:
1) tryb, sposób i termin wnoszenia opłat elektronicznych oraz ich rozliczania,
w tym tryb dokonywania zwrotu nienależnie pobranych opłat elektronicznych,
2) tryb i termin przekazywania opłat elektronicznych oraz kar pieniężnych, o
których mowa w art. 13k ust. 1–2d, na rachunek Krajowego Funduszu
Drogowego,
3) przypadki, w których ustanawiane jest zabezpieczenie należności z tytułu opłat
elektronicznych, oraz formę i sposób jego ustalania,
4) (uchylony)
– mając na uwadze sprawny pobór opłat elektronicznych od użytkowników,
efektywną obsługę i zabezpieczenie wpływów do Krajowego Funduszu Drogowego,
o którym mowa w ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz
o Krajowym Funduszu Drogowym, oraz technologię wykorzystaną w systemie
elektronicznego poboru opłat elektronicznych, a także uwzględniając koszty
urządzenia, o którym mowa w art. 13i ust. 3.

Art. 40b. (uchylony).

Art. 40c. (uchylony).

Art. 40d. 1. W przypadku nieterminowego uiszczenia opłat, o których mowa
w art. 39 ust. 7ab pkt 5 i art. 40 ust. 3, opłat wynikających z umów zawieranych
zgodnie z art. 22 ust. 2 oraz kar pieniężnych, o których mowa 13k ust. 1–2d, art. 29a
ust. 1 i 2 i art. 40 ust. 12, pobiera się odsetki ustawowe za opóźnienie.
2. Opłaty, o których mowa w art. 39 ust. 7ab pkt 5 i art. 40 ust. 3, wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, opłaty, o których mowa w art. 13f ust. 1, oraz
kary pieniężne, o których mowa 13k ust. 1–2d, art. 29a ust. 1 i 2 i art. 40 ust. 12, wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie podlegają przymusowemu ściągnięciu
w trybie określonym w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.
3. Obowiązek uiszczenia opłat, o których mowa w art. 13f ust. 1, art. 39 ust. 7ab
pkt 5 i art. 40 ust. 3, oraz kar pieniężnych, o których mowa 13k ust. 1–2d, art. 29a ust.
1 i 2 i art. 40 ust. 12, przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od ostatniego dnia roku
kalendarzowego, w którym opłaty lub kary powinny zostać uiszczone.

Art. 40e. 1. Organ, który udzielił zezwolenia, o którym mowa w art. 40 ust. 1, na
cele związane z infrastrukturą telekomunikacyjną, przenosi, w drodze decyzji, na
rzecz podmiotu będącego nabywcą tej infrastruktury, na jego wniosek, prawa
i obowiązki wynikające z tego zezwolenia.
2. Do decyzji, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy działu II rozdziału 14
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.
3. Sprawę przeniesienia praw i obowiązków wynikających z zezwolenia,
o którym mowa w art. 40 ust. 1, na cele związane z infrastrukturą telekomunikacyjną
uznaje się za załatwioną milcząco w sposób w całości uwzględniający żądania
podmiotu występującego z wnioskiem, jeżeli w terminie 30 dni od daty doręczenia
wniosku właściwemu organowi organ ten nie wyda decyzji w sprawie przeniesienia
praw i obowiązków wynikających z zezwolenia, o którym mowa w art. 40 ust. 1, na
cele związane z infrastrukturą telekomunikacyjną.

Art. 40f. (uchylony).

art. 41. więcej Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów
o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 t, z zastrzeżeniem ust. 2
i 3.
2. Minister właściwy do spraw transportu ustala, w drodze rozporządzenia,
wykaz:
1) dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy
o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t,
2) dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku
pojedynczej osi do 8 t
– mając na uwadze potrzebę ochrony dróg oraz zapewnienia ruchu tranzytowego.
3. Drogi wojewódzkie inne niż drogi określone na podstawie ust. 2 pkt 1, drogi
powiatowe oraz drogi gminne stanowią sieć dróg, po których mogą poruszać się
pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t.

art. 42. więcej Art. 42. 1. Zabrania się umieszczania nadziemnych urządzeń liniowych,
w szczególności linii energetycznej, telekomunikacyjnej, rurociągu, taśmociągu,
wzdłuż pasów drogowych, poza terenem zabudowy, w odległości mniejszej niż 5 m
od granicy pasa, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach związanych z potrzebami
obronnymi i zadaniami na rzecz obronności kraju oraz ochrony środowiska
umieszczenie urządzenia liniowego w odległości mniejszej niż określona
w ust. 1 może nastąpić za zgodą zarządcy drogi, którą zarządca drogi wydaje
inwestorowi przed uzyskaniem pozwolenia na budowę lub zgłoszeniem budowy albo
wykonywania robót budowlanych. Przepis art. 38 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
3. Urządzenia liniowe, o których mowa w ust. 1, mogą być umieszczane:
1) na obszarach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi – na skarpach nasypów
drogowych, z wyjątkiem nasypów spełniających jednocześnie funkcję wałów
przeciwpowodziowych, a w przypadku braku takiej możliwości – na krawędzi
korony drogi,
2) na terenach górskich, zalesionych i w parkach narodowych – w pasie drogowym
poza koroną drogi
– na warunkach określonych przez zarządcę drogi i za jego zgodą. Przepis art. 38
ust. 3 stosuje się odpowiednio.
4. Zarządca drogi wydaje zgodę, o której mowa w ust. 3, przed uzyskaniem przez
inwestora pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy albo wykonywania robót
budowlanych.
5. Zgody, o których mowa w ust. 2 i 4, dołącza się do wniosku o pozwolenie
na budowę oraz zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych, o których
mowa w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane.

Art. 42a. 1. Widoczna z jezdni przez kierującego pojazdem reklama emitująca
światło, umieszczona w pasie drogowym lub w odległości od zewnętrznej krawędzi
jezdni, o której mowa w art. 43 ust. 1, musi spełniać wymagania określone w ust. 2
oraz w przepisach wydanych na podstawie ust. 3.
2. W przypadku reklam umożliwiających bieżącą zmianę informacji wizualnej:
1) niedopuszczalne jest wyświetlanie ruchomych obrazów;
2) niedopuszczalne jest stosowanie efektów wizualnych i przerw pomiędzy kolejno
wyświetlanymi informacjami;
3) minimalny czas prezentacji informacji wizualnej musi być dłuższy niż
10 sekund.
3. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia,
maksymalną luminancję powierzchni informacji wizualnej umieszczonej na reklamie emitującej światło, w ciągu dnia
i w ciągu nocy, w terenie zabudowy i poza terenem zabudowy, mając na względzie
zachowanie bezpieczeństwa ruchu drogowego.
4. Przepisów wydanych na podstawie ust. 3 nie stosuje się do umieszczania
w pasie drogowym lub w odległościach od zewnętrznej krawędzi jezdni, o których
mowa w art. 43 ust. 1, widocznych z jezdni przez kierującego pojazdem szyldów
w rozumieniu art. 2 pkt 16d ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym, o ile pole powierzchni bocznej prostopadłościanu
opisanego na danej tablicy lub urządzeniu reklamowym emitującym światło jest
mniejsze niż 2 m², a najdłuższy bok nie jest dłuższy niż 3 m.

art. 43. więcej Art. 43. 1. Obiekty budowlane przy drogach oraz niebędące obiektami
budowlanymi reklamy umieszczone przy drogach poza obszarami zabudowanymi,
powinny być usytuowane w odległości od zewnętrznej krawędzi jezdni co najmniej:
Lp. / Rodzaj drogi / W terenie zabudowy / Poza terenem zabudowy
1. / Autostrada / 30m / 50 m
2. / Droga / ekspresowa / 20 m / 40 m
3. / Droga ogólnodostępna
a) krajowa / 10 m / 25 m
b) wojewódzka, powiatowa / 8 m / 20 m
c) gminna / 6 m / 15 m
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach usytuowanie obiektu
budowlanego przy drodze, o której mowa w ust. 1 lp. 3 tabeli, w odległości mniejszej
niż określona w ust. 1, może nastąpić wyłącznie za zgodą zarządcy drogi, wydaną
przed uzyskaniem przez inwestora obiektu pozwolenia na budowę lub zgłoszeniem
budowy albo wykonywania robót budowlanych. Przepis art. 38 ust. 3 stosuje się
odpowiednio.
2a. Zgodę, o której mowa w ust. 2, dołącza się do wniosku o pozwolenie na
budowę oraz zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych, o których
mowa w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się przy sytuowaniu reklam poza terenem
zabudowy.

Art. 43a. 1. W przypadku podjęcia przez zainteresowane podmioty,
w szczególności zarządców dróg publicznych poszczególnych kategorii, decyzji
o wdrażaniu aplikacji ITS lub usług ITS, podmioty te przy ich wdrażaniu stosują
przepisy wydane na podstawie ust. 3, mając na uwadze potrzeby w szczególności
użytkowników ITS, w tym szczególnie zagrożonych uczestników ruchu drogowego.
2. Podmioty, o których mowa w ust. 1, przy wyborze i wdrażaniu aplikacji ITS
i usług ITS stosują odpowiednio
następujące zasady:
1) skuteczności – rzeczywiste przyczynianie się do rozwiązania kluczowych
wyzwań mających wpływ na transport drogowy w Europie, w szczególności
zmniejszenia zatorów, ograniczenia emisji zanieczyszczeń, zwiększenia
efektywności energetycznej transportu, osiągnięcia wyższych poziomów
bezpieczeństwa i ochrony użytkowników ITS, w tym szczególnie zagrożonych
uczestników ruchu drogowego;
2) opłacalności – optymalizowanie stosunku kosztów do rezultatów mierzonych
realizacją celów;
3) proporcjonalności – zapewnianie różnych poziomów osiągalnej jakości usług
ITS i ich wdrażania, z uwzględnieniem specyfiki lokalnej, regionalnej, krajowej
i europejskiej, jeżeli jest to celowe;
4) wspierania ciągłości usług ITS – zapewnianie ciągłości usług ITS na obszarze
Unii Europejskiej, w szczególności w ramach transeuropejskiej sieci drogowej
oraz, w miarę możliwości, na zewnętrznych granicach Unii Europejskiej;
ciągłość usług powinna być zapewniona na poziomie dostosowanym do cech
sieci łączących odpowiednio państwa, regiony, a także miasta z obszarami
wiejskimi;
5) zapewniania interoperacyjności – zapewnianie, aby ITS oraz procesy
gospodarcze będące ich podstawą były zdolne do wymiany danych, informacji
i wiedzy, aby umożliwić skuteczne świadczenie usług ITS;
6) wspierania zgodności wstecznej – zapewnianie zdolności ITS do współpracy
z istniejącymi systemami służącymi temu samemu celowi bez utrudniania
rozwoju nowych technologii, jeżeli jest to celowe;
7) poszanowania istniejącej infrastruktury krajowej i cech sieci drogowej –
uwzględnianie naturalnych różnic między cechami sieci drogowych,
w szczególności w zakresie natężenia ruchu oraz warunków drogowych
związanych z pogodą;
8) promowania równego dostępu – nieutrudnianie dostępu do aplikacji ITS i usług
ITS szczególnie zagrożonym uczestnikom ruchu drogowego oraz ich
niedyskryminowanie w zakresie tego dostępu;
9) wspierania dojrzałości – wykazywanie, po dokonaniu odpowiedniej oceny
ryzyka, odporności innowacyjnych ITS osiągniętej dzięki odpowiedniemu
poziomowi zaawansowania technicznego i wykorzystania operacyjnego;
10) zapewniania jakości określania czasu i położenia – wykorzystywanie
infrastruktury satelitarnej lub dowolnej innej technologii zapewniającej
równorzędne poziomy dokładności na potrzeby aplikacji ITS i usług ITS, które
wymagają globalnych, nieprzerwanych, dokładnych i gwarantowanych usług
związanych z określaniem czasu i położenia;
11) ułatwiania intermodalności – uwzględnianie przy wdrażaniu ITS kwestii
związanych z koordynacją różnych rodzajów transportu, jeżeli jest to celowe;
12) poszanowania spójności – uwzględnianie istniejących zasad, kierunków polityki
i działań Unii Europejskiej, które mają zastosowanie w zakresie ITS,
w szczególności w dziedzinie normalizacji.
3. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw informatyzacji może określić, w drodze rozporządzenia:
1) po wydaniu przez Komisję Europejską specyfikacji w zakresie wdrażania
inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego,
szczegółowe wymagania techniczne lub operacyjne dla aplikacji ITS i usług ITS,
2) sposoby wdrażania aplikacji ITS i usług ITS
– mając na uwadze potrzebę zapewnienia skoordynowanego i spójnego wdrażania
inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego,
zaspokajanie w możliwie szerokim zakresie potrzeb użytkowników ITS oraz
uwzględniając zasady, o których mowa w ust. 2.

art. 44. więcej Art. 44. (uchylony).

art. 45. więcej Art. 45. (uchylony).

art. 46. więcej Art. 46. (uchylony).

art. 47. więcej Art. 47. (uchylony).

art. 48. więcej Art. 48. W Kodeksie wykroczeń art. 98 otrzymuje brzmienie:
„Art. 98. Kto, prowadząc pojazd poza drogą publiczną, nie zachowuje należytej ostrożności, czym zagraża bezpieczeństwu innych osób, lub nie stosuje się do przepisów regulujących korzystanie z dróg wewnętrznych lub innych miejsc dostępnych dla ruchu pojazdów,
podlega karze grzywny albo karze nagany.”.

art. 49. więcej Art. 49. W ustawie z dnia 19 grudnia 1975 r. o niektórych podatkach i opłatach terenowych (Dz. U. Nr 45, poz. 229, z 1982 r. Nr 7, poz. 55, z 1983 r. Nr 6, poz. 35 i z 1985 r. Nr 12, poz. 50) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 19: a) oznaczenie pkt 1 skreśla się, b) pkt 2 skreśla się;
2) w art. 20: a) oznaczenie ust. 1 skreśla się, b) ust. 2 i 3 skreśla się.

art. 50. więcej Art. 50. Użyte w art. 27 pkt 3 ustawy z dnia 20 lipca 1983 r. o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 41, poz. 185 i Nr 62, poz. 286 oraz z 1984 r. Nr 21, poz. 100 i Nr 31, poz. 173) określenie „drogi państwowe” oznacza w rozumieniu niniejszej ustawy drogi krajowe, określone w art. 14 ust. 1 pkt 1 lit. c).

Art. 50a. W okresie do dnia 31 grudnia 2028 r. od opłat za przejazdy po drogach
krajowych, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3, są zwolnione autobusy zeroemisyjne
operatora publicznego transportu zbiorowego realizującego przewozy o charakterze
użyteczności publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 16 grudnia
2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2136 i 2371 oraz
z 2018 r. poz. 317, 650, 907 i 1669).

art. 51. więcej Art. 51. 1. Z dniem wejścia ustawy w życie:
1) grunty państwowe położone poza granicami miast, oddane osobom fizycznym
w zamian za grunty zajęte pod budowę dróg publicznych, stają się z mocy prawa
własnością tych osób; grunty takie położone w granicach miast przechodzą na
własność lub w użytkowanie wieczyste osób fizycznych, stosownie do przepisów
szczególnych;
2) grunty oddane i zajęte pod drogi publiczne, wybudowane z udziałem czynu
społecznego i istniejące w tym dniu, stają się z mocy prawa własnością Państwa.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do gruntów zajętych pod istniejące drogi
publiczne, w odniesieniu do których zostało wszczęte postępowanie
wywłaszczeniowe przed dniem wejścia ustawy w życie.

art. 52. więcej Art. 52. Traci moc ustawa z dnia 29 marca 1962 r. o drogach publicznych
(Dz. U. poz. 90 oraz z 1971 r. poz. 115).

art. 53. więcej Art. 53. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 1985 r.