Art. 4. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) pas drogowy – wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad
i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty
budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem
i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą;
2) droga – budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz
instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do
prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym;
3) ulica – drogę na terenie zabudowy lub przeznaczonym do zabudowy zgodnie
z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której ciągu
może być zlokalizowane torowisko tramwajowe;
4) torowisko tramwajowe – część ulicy między skrajnymi szynami wraz
z zewnętrznymi pasami bezpieczeństwa o szerokości 0,5 m każdy;
5) jezdnia – część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów;
6) chodnik – część drogi przeznaczoną do ruchu pieszych;
7) korona drogi – jezdnie z poboczami, pasami awaryjnego postoju lub pasami
przeznaczonymi do ruchu pieszych, zatokami autobusowymi lub postojowymi,
a przy drogach dwujezdniowych – również z pasem dzielącym jezdnie;
8) zjazd – połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze,
stanowiące bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu
przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
9) skrzyżowanie dróg publicznych:
a) jednopoziomowe – przecięcie się lub połączenie dróg publicznych na
jednym poziomie,
b) wielopoziomowe – krzyżowanie się lub połączenie dróg publicznych na
różnych poziomach, zapewniające pełną lub częściową możliwość wyboru
kierunku jazdy (węzeł drogowy) lub krzyżowanie się dróg na różnych
poziomach, uniemożliwiające wybór kierunku jazdy (przejazd drogowy);
10) droga ekspresowa – drogę przeznaczoną wyłącznie do ruchu pojazdów
samochodowych:
a) wyposażoną w jedną lub dwie jezdnie,
b) posiadającą wielopoziomowe skrzyżowania z przecinającymi ją innymi
drogami transportu lądowego i wodnego, z dopuszczeniem wyjątkowo
jednopoziomowych skrzyżowań z drogami publicznymi,
c) wyposażoną w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek,
przeznaczone wyłącznie dla użytkowników drogi;
11) autostrada – drogę przeznaczoną wyłącznie do ruchu pojazdów samochodowych:
a) wyposażoną przynajmniej w dwie trwale rozdzielone jednokierunkowe
jezdnie,
b) posiadającą wielopoziomowe skrzyżowania ze wszystkimi przecinającymi
ją drogami transportu lądowego i wodnego,
c) wyposażoną w urządzenia obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek,
przeznaczone wyłącznie dla użytkowników autostrady;
11a) droga rowerowa – drogę przeznaczoną do ruchu rowerów albo rowerów
i pieszych, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem;
11b) droga o znaczeniu obronnym – droga publiczna lub jej odcinek, wyznaczona w
okresie pokoju, przewidziana do wykorzystania w czasie pokoju, kryzysu lub
wojny do wykonywania przewozów istotnych dla obronności państwa oraz
zobowiązań sojuszniczych;
12) drogowy obiekt inżynierski – obiekt mostowy, tunel, przepust i konstrukcję
oporową;
13) obiekt mostowy – budowlę przeznaczoną do przeprowadzenia drogi,
samodzielnego ciągu pieszego lub pieszo-rowerowego, szlaku wędrówek
zwierząt dziko żyjących lub innego rodzaju komunikacji nad przeszkodą
terenową, w szczególności: most, wiadukt, estakadę, kładkę;
14) tunel – budowlę przeznaczoną do przeprowadzenia drogi, samodzielnego ciągu
pieszego lub pieszo-rowerowego, szlaku wędrówek zwierząt dziko żyjących lub
innego rodzaju komunikacji przez przeszkodę terenową lub pod nią, w tym
przejście podziemne;
15) przepust – budowlę o przekroju poprzecznym zamkniętym, przeznaczoną do
przeprowadzenia cieków, szlaków wędrówek zwierząt dziko żyjących lub
urządzeń technicznych przez nasyp drogi;
15a) kanał technologiczny – ciąg osłonowych elementów obudowy, studni kablowych
oraz innych obiektów lub urządzeń służących umieszczeniu lub eksploatacji:
a) urządzeń infrastruktury technicznej związanych z potrzebami zarządzania
drogami lub potrzebami ruchu drogowego,
b) linii telekomunikacyjnych wraz z zasilaniem oraz linii
elektroenergetycznych, niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami
lub potrzebami ruchu drogowego;
16) konstrukcja oporowa – budowlę przeznaczoną do utrzymywania w stanie
stateczności nasypu lub wykopu;
17) budowa drogi – wykonywanie połączenia drogowego między określonymi
miejscami lub miejscowościami, a także jego odbudowę i rozbudowę;
18) przebudowa drogi – wykonywanie robót, w których wyniku następuje
podwyższenie parametrów technicznych i eksploatacyjnych istniejącej drogi,
niewymagających zmiany granic pasa drogowego;
19) remont drogi – wykonywanie robót przywracających pierwotny stan drogi, także
przy użyciu wyrobów budowlanych innych niż użyte w stanie pierwotnym;
20) utrzymanie drogi – wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych
i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym
także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej;
21) ochrona drogi – działania mające na celu niedopuszczenie do przedwczesnego
zniszczenia drogi, obniżenia klasy drogi, ograniczenia jej funkcji, niewłaściwego
jej użytkowania oraz pogorszenia warunków bezpieczeństwa ruchu;
22) zieleń przydrożna – roślinność umieszczoną w pasie drogowym, mającą na celu
w szczególności ochronę użytkowników drogi przed oślepianiem przez pojazdy
nadjeżdżające z kierunku przeciwnego, ochronę drogi przed zawiewaniem i zaśnieżaniem, ochronę przyległego terenu przed nadmiernym hałasem, zanieczyszczeniem powietrza, wody i gleby;
23) reklama – umieszczone w polu widzenia użytkownika drogi tablica reklamowa
lub urządzenie reklamowe w rozumieniu art. 2 pkt 16b i 16c ustawy z dnia
27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.
z 2020 r. poz. 293), a także każdy inny nośnik informacji wizualnej, wraz z jej
elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, niebędący znakiem drogowym,
o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ustawy z dnia
20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110 i 284),
ustawionym przez gminę znakiem informującym o obiektach zlokalizowanych
przy drodze, w tym obiektach użyteczności publicznej, znakiem informującym
o formie ochrony zabytków lub tablicą informacyjną o nazwie formy ochrony
przyrody w rozumieniu art. 115 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie
przyrody (Dz. U. z 2020 r. poz. 55);
24) dostępność drogi – cechę charakteryzującą gęstość połączeń danej drogi z innymi
drogami przez skrzyżowania dróg oraz zakres dostępu do drogi przez zjazdy;
25) pojazd nienormatywny – pojazd lub zespół pojazdów w rozumieniu art. 2 pkt 35a
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
26) transeuropejska sieć drogowa – sieć drogową określoną w decyzji Parlamentu
Europejskiego i Rady nr 661/2010/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie unijnych
wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (wersja
przekształcona) (Dz. Urz. UE L 204 z 05.08.2010, str. 1);
27) służby ratownicze – jednostki ochrony przeciwpożarowej w rozumieniu ustawy
z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2019 r. poz.
1372, 1518 i 1593) oraz zespoły ratownictwa medycznego w rozumieniu ustawy
z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U.
z 2019 r. poz. 993 i 1590);
28) ocena wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego –
strategiczną analizę wpływu wariantów planowanej drogi na poziom
bezpieczeństwa ruchu drogowego w sieci dróg publicznych znajdujących się
w obszarze oddziaływania planowanej drogi;
29) audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego – niezależną, szczegółową, techniczną
ocenę cech projektowanej, budowanej, przebudowywanej lub użytkowanej drogi
publicznej pod względem bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego;
30) klasyfikacja odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych
– analizę istniejącej sieci drogowej pod względem liczby wypadków
śmiertelnych, w wyniku której wytypowane zostają najbardziej niebezpieczne
odcinki dróg o dużej liczbie wypadków śmiertelnych;
31) klasyfikacja odcinków dróg ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej –
analizę istniejącej sieci drogowej, w wyniku której wytypowane zostają odcinki
dróg o dużej możliwości poprawy bezpieczeństwa oraz zmniejszenia kosztów
wypadków drogowych;
32) uczestnik ruchu drogowego – uczestnika ruchu drogowego w rozumieniu ustawy
z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
33) inteligentne systemy transportowe (ITS) – systemy wykorzystujące technologie
informacyjne i komunikacyjne w obszarze transportu drogowego, obejmującym
infrastrukturę, pojazdy i jego użytkowników, a także w obszarach zarządzania
ruchem i zarządzania mobilnością, oraz do interfejsów z innymi rodzajami
transportu;
34) interoperacyjność – zdolność systemów oraz będących ich podstawą procesów
gospodarczych do wymiany danych, informacji i wiedzy;
35) aplikacja ITS – operacyjne narzędzie zastosowania ITS;
36) usługa ITS – dostarczanie aplikacji ITS w określonych ramach organizacyjnych
i operacyjnych, w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników w obszarze
transportu drogowego, efektywności i wygody ich przemieszczania się, a także
ułatwiania lub wspierania operacji transportowych i przewozowych;
37) użytkownik ITS – każdego użytkownika aplikacji lub usług ITS, w tym
podróżnych, szczególnie zagrożonych uczestników ruchu drogowego,
użytkowników i zarządców dróg, podmioty zarządzające pojazdami
w transporcie osób lub rzeczy oraz służby ustawowo powołane do niesienia
pomocy;
38) szczególnie zagrożeni uczestnicy ruchu drogowego – niezmotoryzowanych
uczestników ruchu drogowego, w szczególności pieszych i rowerzystów, a także motocyklistów oraz osoby niepełnosprawne lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej;
39) interfejs – połączenie między systemami, które zapewnia ich łączenie
i współpracę;
40) ciągłość usług – zdolność do zapewnienia nieprzerwanych usług w ramach sieci
transportowych na obszarze Unii Europejskiej;
41) usługa EETS – usługę umożliwiającą korzystającym z dróg w państwach
członkowskich Unii Europejskiej, za użytkowanie których są pobierane opłaty
z wykorzystaniem systemu elektronicznego poboru opłat, wypełnienie
obowiązku uiszczenia tych opłat na obszarach EETS na podstawie umowy
zawartej z dostawcą EETS;
42) obszar EETS – sieć dróg na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej,
na której podmiot pobierający opłaty pobiera je z wykorzystaniem systemu
elektronicznego poboru opłat podlegającego przepisom dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2004/52/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie
interoperacyjności systemów elektronicznych opłat drogowych we Wspólnocie
(Dz. Urz. UE L 166 z 30.04.2004, str. 124, z późn. zm.);
43) dostawca EETS – osobę prawną świadczącą usługę EETS;
44) użytkownik EETS – podmiot obowiązany do uiszczenia opłat, który zawarł
umowę o świadczenie usługi EETS z dostawcą EETS;
45) rozporządzenie 2016/679 – rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
(UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych
w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego
przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne
rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1,
z późn. zm.).

Art. 4a. 1. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sieć autostrad
i dróg ekspresowych, mając na uwadze potrzeby społeczne i gospodarcze kraju
w zakresie rozwoju infrastruktury.
2. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej określi, w drodze zarządzenia, wykaz dróg o znaczeniu obronnym lub ich
odcinków. Zarządzenie to nie podlega ogłoszeniu.

Ustawa o drogach publicznych art. 4