Wejscie w życie: 1 stycznia 2012

Ostatnia Zmiana: 26 stycznia 2021

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

art. 1. więcej Art. 1. Ustawa określa:
1) zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu
funkcji opiekuńczo-wychowawczych;
2) zasady i formy sprawowania pieczy zastępczej oraz pomocy
w usamodzielnianiu jej pełnoletnich wychowanków;
3) zadania administracji publicznej w zakresie wspierania rodziny i systemu
pieczy zastępczej;
4) zasady finansowania wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
5) zadania w zakresie postępowania adopcyjnego.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji
opiekuńczo-wychowawczych to zespół planowych działań mających na celu
przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji.
2. System pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na
celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadkach
niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców.
3. Jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy
zastępczej są jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego
wykonujące zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
placówki wsparcia dziennego, organizatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, placówki
opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne,
interwencyjne ośrodki preadopcyjne, ośrodki adopcyjne oraz podmioty, którym
zlecono realizację zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności
w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy
zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu
terytorialnego oraz na organach administracji rządowej.
2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, jednostki samorządu terytorialnego
oraz organy administracji rządowej realizują w szczególności we współpracy ze
środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, Policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami
wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi.
3. Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są
realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości, zwłaszcza gdy przepisy ustawy
przewidują możliwość zlecania realizacji tych zadań przez organy jednostek
samorządu terytorialnego.

art. 4. więcej Art. 4. Stosując ustawę, należy mieć na względzie podmiotowość dziecka
i rodziny oraz prawo dziecka do:
1) wychowania w rodzinie, a w razie konieczności wychowywania dziecka poza
rodziną – do opieki i wychowania w rodzinnych formach pieczy zastępczej,
jeśli jest to zgodne z dobrem dziecka;
2) powrotu do rodziny;
3) utrzymywania osobistych kontaktów z rodzicami, z wyjątkiem przypadków,
w których sąd zakazał takich kontaktów;
4) stabilnego środowiska wychowawczego;
5) kształcenia, rozwoju uzdolnień, zainteresowań i przekonań oraz zabawy
i wypoczynku;
6) pomocy w przygotowaniu do samodzielnego życia;
7) ochrony przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie dziecka;
8) informacji i wyrażania opinii w sprawach, które go dotyczą, odpowiednio do
jego wieku i stopnia dojrzałości;
9) ochrony przed poniżającym traktowaniem i karaniem;
10) poszanowania tożsamości religijnej i kulturowej;
11) dostępu do informacji dotyczących jego pochodzenia.

Art. 4a. Podmioty realizujące zadania wynikające z niniejszej ustawy,
w szczególności dokonując oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy
zastępczej oraz kwalifikując dziecko do przysposobienia, są obowiązane do
wysłuchania dziecka, jeżeli jego wiek i stopień dojrzałości na to pozwalają, oraz
stosownie do okoliczności uwzględniają jego zdanie.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Ustawę stosuje się do:
1) osób posiadających obywatelstwo polskie:
a) mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) niemających miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, ale przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich
Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o
Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz
członków ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r.
o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe
z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej
i członków ich rodzin (Dz. U. z 2019 r. poz. 293), posiadających prawo
pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2a) osób umieszczonych w pieczy zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub
innego organu państwa obcego za zgodą sądu polskiego;
3) cudzoziemców mających miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej
na podstawie:
a) zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,
b) uzyskania w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony
uzupełniającej;
4) cudzoziemców mających miejsce zamieszkania i przebywających na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie:
a) zezwolenia na pobyt stały,
b) zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznością,
o której mowa w art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r.
o cudzoziemcach (Dz. U. z 2020 r. poz. 35);
5) cudzoziemców przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
którym zostało wydane tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca.
2. Osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 1–3, nie traci uprawnień określonych
w dziale IV w przypadku podjęcia nauki poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Przepisy działu III stosuje się także do małoletniego cudzoziemca
niewymienionego w ust. 1 pkt 2–4, przebywającego na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.

art. 6. więcej Art. 6. Ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także
burmistrza oraz prezydenta miasta.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Podmioty i osoby realizujące zadania w zakresie wspierania rodziny
i systemu pieczy zastępczej przetwarzają dane osobowe osób, do których stosuje
się niniejszą ustawę, oraz członków ich rodzin w zakresie niezbędnym do realizacji
zadań wynikających z niniejszej ustawy.
2. (uchylony)
3. Podmioty i osoby realizujące zadania w zakresie wspierania rodziny
i systemu pieczy zastępczej są obowiązane do zachowania w tajemnicy informacji
o osobach, do których stosuje się niniejszą ustawę, oraz członkach ich rodzin,
w tym informacji o udzielonej tym osobom pomocy i świadczeniach.
4. Dane osobowe, o których mowa w ust. 1, podlegają zabezpieczeniom
zapobiegającym nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub
przekazaniu polegającym co najmniej na:
1) dopuszczeniu do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób
posiadających pisemne upoważnienie wydane przez administratora danych;
2) pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych
osobowych do zachowania ich w tajemnicy.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji
opiekuńczo-wychowawczych wójt zapewnia wsparcie, które polega
w szczególności na:
1) analizie sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie;
2) wzmocnieniu roli i funkcji rodziny;
3) rozwijaniu umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny;
4) podniesieniu świadomości w zakresie planowania oraz funkcjonowania rodziny;
5) pomocy w integracji rodziny;
6) przeciwdziałaniu marginalizacji i degradacji społecznej rodziny;
7) dążeniu do reintegracji rodziny.
2. Wspieranie rodziny jest prowadzone w formie:
1) pracy z rodziną;
2) pomocy w opiece i wychowaniu dziecka.
3. Wspieranie rodziny jest prowadzone za jej zgodą i aktywnym udziałem,
z uwzględnieniem zasobów własnych oraz źródeł wsparcia zewnętrznego.

art. 9. więcej Art. 9. Rodzina może otrzymać wsparcie przez działania:
1) instytucji i podmiotów działających na rzecz dziecka i rodziny;
2) placówek wsparcia dziennego;
3) rodzin wspierających.

art. 10. więcej Art. 10. 1. Pracę z rodziną organizuje gmina lub podmiot, któremu gmina
zleciła realizację tego zadania na podstawie art. 190.
2. W przypadku gdy wyznaczonym na podstawie ust. 1 podmiotem jest
ośrodek pomocy społecznej albo centrum usług społecznych, w ośrodku albo
w centrum można utworzyć zespół do spraw asysty rodzinnej.
3. Praca z rodziną jest prowadzona w szczególności w formie:
1) konsultacji i poradnictwa specjalistycznego;
2) terapii i mediacji;
3) usług dla rodzin z dziećmi, w tym usług opiekuńczych i specjalistycznych;
4) pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego;
5) organizowania dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę ich
doświadczeń oraz zapobieganie izolacji, zwanych dalej „grupami wsparcia”
lub „grupami samopomocowymi”.
4. Praca z rodziną jest prowadzona także w przypadku czasowego
umieszczenia dziecka poza rodziną.

art. 11. więcej Art. 11. 1. W przypadku gdy ośrodek pomocy społecznej albo centrum usług
społecznych poweźmie informację o rodzinie przeżywającej trudności
w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, pracownik socjalny ośrodka
pomocy społecznej albo centrum usług społecznych przeprowadza w tej rodzinie
wywiad środowiskowy, na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 marca
2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1507, 1622, 1690, 1818 i 2473).
1a. W przypadku gdy rodzicem wychowującym dziecko jest małoletni
opuszczający młodzieżowy ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek
socjoterapii, schronisko dla nieletnich lub zakład poprawczy, pracownik socjalny
ośrodka pomocy społecznej albo centrum usług społecznych przeprowadza u tego
rodzica wywiad, o którym mowa w ust. 1, a następnie kierownik ośrodka pomocy
społecznej albo dyrektor centrum usług społecznych przydziela temu rodzicowi
asystenta rodziny.
2. Po przeprowadzeniu wywiadu, o którym mowa w ust. 1, pracownik
socjalny dokonuje analizy sytuacji rodziny.
3. Jeżeli z analizy, o której mowa w ust. 2, wynika konieczność przydzielenia
rodzinie asystenta rodziny, pracownik socjalny ośrodka pomocy społecznej albo
centrum usług społecznych występuje odpowiednio do kierownika ośrodka pomocy
społecznej albo dyrektora centrum usług społecznych z wnioskiem o jego przydzielenie.
4. Po otrzymaniu wniosku, o którym mowa w ust. 3, kierownik ośrodka
pomocy społecznej albo dyrektor centrum usług społecznych:
1) przydziela rodzinie asystenta rodziny albo
2) występuje do jednostki organizacyjnej gminy, która organizuje pracę
z rodziną, o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny albo
3) występuje do podmiotu, któremu gmina zleciła realizację pracy z rodziną na
podstawie art. 190, o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny.

art. 12. więcej Art. 12. 1. Asystentem rodziny może być osoba, która:
1) posiada:
a) wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika, psychologia, socjologia,
nauki o rodzinie lub praca socjalna lub
b) wykształcenie wyższe na dowolnym kierunku uzupełnione szkoleniem
z zakresu pracy z dziećmi lub rodziną i udokumentuje co najmniej
roczny staż pracy z dziećmi lub rodziną lub studiami podyplomowymi
obejmującymi zakres programowy szkolenia określony na podstawie
ust. 3 i udokumentuje co najmniej roczny staż pracy z dziećmi lub
rodziną lub
c) wykształcenie średnie lub średnie branżowe i szkolenie z zakresu pracy
z dziećmi lub rodziną, a także udokumentuje co najmniej 3-letni staż
pracy z dziećmi lub rodziną;
2) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej zawieszona ani ograniczona;
3) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe.
2. Asystent rodziny jest obowiązany do systematycznego podnoszenia swoich
kwalifikacji w zakresie pracy z dziećmi lub rodziną, w szczególności przez udział
w szkoleniach oraz samokształcenie.
3. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze rozporządzenia,
liczbę godzin i zakres programowy szkoleń, o których mowa w ust. l pkt l lit. b i c,
oraz kwalifikacje osób, które mogą prowadzić szkolenia, mając na uwadze
zapewnienie odpowiedniego poziomu wykonywania zadań przez asystenta rodziny.
4. Program szkolenia, o którym mowa w ust. l pkt l lit. b i c, zatwierdza, na
okres 5 lat na wniosek podmiotu, który opracował ten program, minister właściwy
do spraw rodziny.
5. We wniosku, o którym mowa w ust. 4, przedstawia się informacje
dotyczące w szczególności programu szkolenia, liczby godzin i kwalifikacji osób
prowadzących szkolenie, sposobu prowadzenia szkolenia oraz materiału
dydaktycznego wykorzystywanego podczas szkolenia.
6. Zatwierdzenie lub odmowa zatwierdzenia programu szkolenia, o którym
mowa w ust. l pkt l lit. b i c, następuje w drodze decyzji.

art. 13. więcej Art. 13. 1. W przypadku wszczęcia przeciwko asystentowi rodziny
postępowania karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego,
zawiesza się go w pełnieniu obowiązków do czasu prawomocnego zakończenia
postępowania.
2. W okresie zawieszenia, o którym mowa w ust. 1, asystent rodziny
otrzymuje połowę przysługującego mu wynagrodzenia.
3. W przypadku umorzenia postępowania karnego albo wydania wyroku
uniewinniającego asystentowi rodziny wypłaca się pozostałą część wynagrodzenia;
nie dotyczy to warunkowego umorzenia postępowania karnego.
4. Asystentowi rodziny zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę,
w przypadku umorzenia postępowania karnego albo wydania wyroku
uniewinniającego, okres zawieszenia wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego
zależą uprawnienia pracownicze; nie dotyczy to warunkowego umorzenia
postępowania karnego.

art. 14. więcej Art. 14. Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej
zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Do zadań asystenta rodziny należy w szczególności:
1) opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami
rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym, o którym mowa w art. 11
ust. 1;
2) opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej
pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem
pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym
w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa
domowego;
4) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;
5) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów
psychologicznych;
6) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych
z dziećmi;
7) wspieranie aktywności społecznej rodzin;
8) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
9) udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
10) motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na
celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
11) udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
12) podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia
bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
13) prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
13a) realizacja zadań określonych w ustawie z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu
kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2019 r. poz. 473 i 1818);
14) prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
15) dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku,
i przekazywanie tej oceny podmiotowi, o którym mowa w art. 17 ust. 1;
16) monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
17) sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;
18) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej,
właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami
i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny;
19) współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą, o których
mowa w art. 9a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie (Dz. U. z 2020 r. poz. 218), lub innymi podmiotami, których
pomoc przy wykonywaniu zadań uzna za niezbędną.
2. Podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 18 i 19, udzielają asystentowi
rodziny odpowiedniej pomocy w wykonywaniu czynności zawodowych.
3. Plan pracy z rodziną, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje zakres
realizowanych działań mających na celu przezwyciężenie trudnych sytuacji
życiowych, a także zawiera terminy ich realizacji i przewidywane efekty.
4. Liczba rodzin, z którymi jeden asystent rodziny może w tym samym czasie
prowadzić pracę, jest uzależniona od stopnia trudności wykonywanych zadań,
jednak nie może przekroczyć 15.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Asystent rodziny, w związku z wykonywaniem swoich zadań, ma
prawo do:
1) wglądu do dokumentów zawierających dane osobowe członków rodziny,
niezbędne do prowadzenia pracy z rodziną, w tym:
a) imię i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) obywatelstwo,
d) adres miejsca zamieszkania,
e) stan cywilny,
f) wykształcenie,
g) zawód,
h) miejsce pracy,
i) źródła dochodu,
j) dane dotyczące warunków mieszkaniowych,
k) dane dotyczące sytuacji prawnej oraz aktualnego miejsca pobytu dziecka,
l) dane o rozwoju psychofizycznym dziecka;
2) występowania do właściwych organów władzy publicznej, organizacji oraz
instytucji o udzielenie informacji, w tym zawierających dane osobowe,
niezbędnych do udzielenia pomocy rodzinie;
3) przedstawiania właściwym organom władzy publicznej, organizacjom oraz
instytucjom ocen i wniosków zmierzających do zapewnienia skutecznej
ochrony praw rodzin.
2. Asystent rodziny ma prawo do korzystania z poradnictwa, które ma na celu
zachowanie i wzmocnienie jego kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku
wypalenia zawodowego.
3. Asystent rodziny, wykonując czynności w ramach swoich obowiązków,
korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Asystenta rodziny zatrudnia kierownik jednostki organizacyjnej
gminy, która organizuje pracę z rodziną, lub podmiot, któremu gmina na podstawie
art. 190 zleciła organizację pracy z rodziną.
2. Praca asystenta rodziny jest wykonywana w ramach stosunku pracy
w systemie zadaniowego czasu pracy albo umowy o świadczenie usług, do której,
zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r.
poz. 1145 i 1495), stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
3. Praca asystenta rodziny nie może być łączona z wykonywaniem
obowiązków pracownika socjalnego na terenie gminy, w której praca ta jest
prowadzona.
4. Asystent rodziny nie może prowadzić postępowań z zakresu świadczeń
realizowanych przez gminę.

art. 18. więcej Art. 18. 1. W celu wsparcia rodziny dziecko może zostać objęte opieką
i wychowaniem w placówce wsparcia dziennego.
2. Placówkę wsparcia dziennego prowadzi gmina, podmiot, któremu gmina
zleciła realizację tego zadania na podstawie art. 190, lub podmiot, który uzyskał
zezwolenie wójta.
3. Powiat może prowadzić lub zlecić, na podstawie art. 190, prowadzenie
placówki wsparcia dziennego o zasięgu ponadgminnym. Placówka wsparcia
dziennego o zasięgu ponadgminnym może być prowadzona także przez podmiot,
który uzyskał zezwolenie starosty.

Art. 18a. 1. Gmina lub powiat mogą zlecić realizację obsługi ekonomiczno-
-administracyjnej i organizacyjnej prowadzonych przez siebie placówek wsparcia
dziennego na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2019 r. poz. 688, 1570 i 2020 oraz z 2020
r. poz. 284) organizacjom pozarządowym lub podmiotom wymienionym w art. 3
ust. 3 tej ustawy.
2. (uchylony)
3. Kierownikiem podmiotu, któremu zlecono realizację obsługi placówek
wsparcia dziennego, może być osoba, która spełnia wymagania określone w art. 25 ust. 2.

Art. 18aa. Do obsługi placówek wsparcia dziennego, w zakresie
wykonywanych zadań, o których mowa w art. 24 ust. 2–4, można zatrudniać osoby,
o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2–5.

Art. 18b. 1. Placówka wsparcia dziennego może być prowadzona w lokalu,
który spełnia wymagania lokalowe i sanitarne zawarte w przepisach wydanych na
podstawie ust. 3.
2. Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 1, potwierdza się pozytywną
opinią komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej oraz
pozytywną opinią właściwego państwowego inspektora sanitarnego, wydanymi
w drodze decyzji administracyjnej.
3. Minister właściwy do spraw rodziny w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wymagania
lokalowe i sanitarne, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzona
placówka wsparcia dziennego, uwzględniając konieczność zapewnienia
odpowiedniej jakości opieki sprawowanej nad dziećmi i warunków ochrony
przeciwpożarowej oraz liczbę dzieci, nad którymi jest sprawowana opieka.
4. Przepisów ust. 1 nie stosuje się do placówki wsparcia dziennego
prowadzonej w formie pracy podwórkowej realizowanej przez wychowawcę.

Art. 18c. 1. Gmina może połączyć placówkę wsparcia dziennego lub inny
gminny podmiot wyznaczony do pracy z rodziną z jednostką organizacyjną
pomocy społecznej, w tym jednostką organizacyjną, o której mowa w art.
111 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Jeżeli połączenie
obejmuje ośrodek pomocy społecznej albo centrum usług społecznych, placówka
wsparcia dziennego lub inny gminny podmiot wyznaczony do pracy z rodziną
działa odpowiednio w ramach tego ośrodka albo centrum.
2. Połączenie placówki wsparcia dziennego z domem pomocy społecznej
następuje z uwzględnieniem zasad określonych w art. 56a ustawy, o której mowa w ust. 1.

art. 19. więcej Art. 19. 1. Wójt albo starosta wydaje zezwolenie na prowadzenie placówki
wsparcia dziennego na wniosek, jeżeli podmiot występujący o zezwolenie
przedstawi:
1) dokumenty potwierdzające tytuł prawny do nieruchomości, na terenie której
placówka wsparcia dziennego ma prowadzić działalność;
2) odpis z właściwego rejestru;
3) oświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON oraz numerze
identyfikacji podatkowej NIP;
4) (uchylony)
5) statut placówki wsparcia dziennego lub jego projekt;
6) regulamin organizacyjny placówki wsparcia dziennego lub jego projekt;
7) informację o sposobie finansowania placówki wsparcia dziennego oraz
o niezaleganiu w regulowaniu zobowiązań podatkowych i składek na
ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
2. Przepisów ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do placówki wsparcia dziennego
prowadzonej w formie pracy podwórkowej realizowanej przez wychowawcę.

art. 20. więcej Art. 20. Zezwolenie na prowadzenie placówki wsparcia dziennego wydaje się
na czas nieokreślony.

art. 21. więcej Art. 21. Wójt albo starosta odmawia wydania zezwolenia, w przypadku gdy:
1) podmiot nie spełnia warunków określonych w ustawie;
2) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące podmiotowi wykonywania
działalności objętej zezwoleniem.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Jeżeli podmiot, któremu wydano zezwolenie na prowadzenie
placówki wsparcia dziennego:
1) przestał spełniać warunki określone w ustawie,
2) nie przedstawi na żądanie wójta albo starosty, w wyznaczonym terminie,
aktualnych dokumentów, o których mowa w art. 19
– wójt albo starosta wyznacza dodatkowy termin na spełnienie tych warunków albo
na dostarczenie wymaganych dokumentów lub informacji.
2. Po bezskutecznym upływie dodatkowego terminu, o którym mowa
w ust. 1, wójt albo starosta cofa zezwolenie na prowadzenie placówki wsparcia
dziennego.

art. 23. więcej Art. 23. 1. Placówka wsparcia dziennego współpracuje z rodzicami lub
opiekunami dziecka, a także z placówkami oświatowymi i podmiotami
leczniczymi.
2. Pobyt dziecka w placówce wsparcia dziennego jest nieodpłatny.
3. Pobyt dziecka w placówce wsparcia dziennego jest dobrowolny, chyba że
do placówki skieruje sąd.

art. 24. więcej Art. 24. 1. Placówka wsparcia dziennego może być prowadzona w formie:
1) opiekuńczej, w tym kół zainteresowań, świetlic, klubów i ognisk
wychowawczych;
2) specjalistycznej;
3) pracy podwórkowej realizowanej przez wychowawcę.
2. Placówka wsparcia dziennego prowadzona w formie opiekuńczej zapewnia
dziecku:
1) opiekę i wychowanie;
2) pomoc w nauce;
3) organizację czasu wolnego, zabawę i zajęcia sportowe oraz rozwój
zainteresowań.
3. Placówka wsparcia dziennego prowadzona w formie specjalistycznej
w szczególności:
1) organizuje zajęcia socjoterapeutyczne, terapeutyczne, korekcyjne,
kompensacyjne oraz logopedyczne;
2) realizuje indywidualny program korekcyjny, program psychokorekcyjny lub
psychoprofilaktyczny, w szczególności terapię pedagogiczną, psychologiczną
i socjoterapię.
4. Placówka wsparcia dziennego prowadzona w formie pracy podwórkowej
realizuje działania animacyjne i socjoterapeutyczne.
5. Placówka wsparcia dziennego może być prowadzona w połączonych
formach, o których mowa w ust. 1.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Placówką wsparcia dziennego kieruje kierownik.
1a. W przypadku zapewnienia wspólnej obsługi placówek wsparcia
dziennego na podstawie przepisów o samorządzie gminnym lub przepisów o
samorządzie powiatowym lub w przypadku zapewnienia na podstawie art. 18a ust.
1 wspólnej obsługi ekonomiczno-administracyjnej i organizacyjnej placówek
wsparcia dziennego, placówką wsparcia dziennego może kierować kierownik
podmiotu, który zapewnia tę obsługę, przy pomocy wyznaczonego w
poszczególnych placówkach wsparcia dziennego wychowawcy.
1b. W przypadku prowadzenia więcej niż jednej placówki wsparcia dziennego
przez podmiot, któremu gmina lub powiat zlecił realizację tego zadania na
podstawie art. 190, albo przez podmiot, który uzyskał zezwolenie wójta albo
starosty, placówkami tymi może kierować jeden kierownik przy pomocy
wyznaczonego w poszczególnych placówkach wsparcia dziennego wychowawcy.
2. Kierownikiem placówki wsparcia dziennego może być osoba, która:
1) posiada wykształcenie wyższe:
a) na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, socjologia,
praca socjalna, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program
obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-
-wychowawczą lub
b) na dowolnym kierunku, uzupełnione studiami podyplomowymi
w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie, resocjalizacji lub
kursem kwalifikacyjnym z zakresu pedagogiki opiekuńczo-
-wychowawczej;
2) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej zawieszona ani ograniczona;
3) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe.
3. W przypadku wszczęcia przeciwko kierownikowi placówki wsparcia
dziennego postępowania karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia
publicznego przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 26. więcej Art. 26. 1. Osobą pracującą z dziećmi w placówce wsparcia dziennego może
być osoba posiadająca następujące kwalifikacje:
1) w przypadku wychowawcy:
a) wykształcenie wyższe:
– na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia,
socjologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub na innym kierunku,
którego program obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę
opiekuńczo-wychowawczą lub
– na dowolnym kierunku, uzupełnione studiami podyplomowymi
w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie, resocjalizacji
lub kursem kwalifikacyjnym z zakresu pedagogiki opiekuńczo-
-wychowawczej,
b) co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe i udokumentuje
co najmniej 3-letni staż pracy z dziećmi lub rodziną;
2) w przypadku pedagoga – tytuł zawodowy magistra na kierunku pedagogika
albo pedagogika specjalna;
3) w przypadku psychologa – prawo wykonywania zawodu psychologa
w rozumieniu ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa
i samorządzie zawodowym psychologów (Dz. U. z 2019 r. poz. 1026);
4) w przypadku osoby prowadzącej terapię – udokumentowane przygotowanie
do prowadzenia terapii o profilu potrzebnym w pracy z dzieckiem i rodziną;
5) w przypadku opiekuna dziecięcego – ukończoną szkołę przygotowującą do
pracy w zawodzie opiekuna dziecięcego lub pielęgniarki albo studia
pedagogiczne.
2. W placówce wsparcia dziennego z dziećmi może pracować osoba, która:
1) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej ograniczona ani zawieszona;
2) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe.
3. W przypadku wszczęcia przeciwko osobie, o której mowa w ust. 1,
postępowania karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego
przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 27. więcej Art. 27. 1. Osobą zatrudnioną w placówce wsparcia dziennego, niebędącą
kierownikiem lub osobą, o której mowa w art. 26 ust. 1, może być osoba, która nie
była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe.
2. W przypadku wszczęcia przeciwko osobie, o której mowa w ust. 1,
postępowania karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego
przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 28. więcej Art. 28. 1. (uchylony)
2. Pod opieką jednego wychowawcy w placówce wsparcia dziennego, w tym
samym czasie, może przebywać nie więcej niż 15 dzieci.
3. Przy zapewnianiu opieki nad dziećmi przebywającymi w placówce
wsparcia dziennego oraz wykonywaniu innych czynności związanych z realizacją
zadań tej placówki można korzystać z pomocy wolontariuszy. Przepis art. 27 ust. 1
stosuje się odpowiednio.
4. Szczegółowe zadania oraz organizację działania placówki wsparcia
dziennego, w tym rodzaj dokumentacji dotyczącej dziecka oraz sposób jej
prowadzenia, określa regulamin organizacyjny placówki wsparcia dziennego
opracowany przez kierownika tej placówki.

Art. 28a. 1. Wójt sprawuje kontrolę nad podmiotami organizującymi pracę
z rodziną oraz placówkami wsparcia dziennego. W przypadku placówek, o których
mowa w art. 18 ust. 3, kontrolę sprawuje zarząd powiatu.
2. Wójt może upoważnić, w formie pisemnej, do sprawowania kontroli,
o której mowa w ust. 1, swojego zastępcę, pracownika urzędu albo kierownika
jednostki organizacyjnej gminy. Osobami upoważnionymi nie mogą być
pracownicy kontrolowanych jednostek.
3. Zarząd powiatu może upoważnić, w formie pisemnej, do sprawowania
kontroli, o której mowa w ust. 1, członka zarządu powiatu, pracownika urzędu albo
kierownika jednostki organizacyjnej powiatu. Osobami upoważnionymi nie mogą
być pracownicy kontrolowanych jednostek.
4. Wójt oraz odpowiednio zarząd powiatu w związku z przeprowadzanym
postępowaniem kontrolnym ma prawo do:
1) żądania informacji, dokumentów i danych, niezbędnych do sprawowania
kontroli;
2) wstępu w ciągu doby do obiektów i pomieszczeń kontrolowanej jednostki;
3) przeprowadzania oględzin obiektów, składników majątku kontrolowanej
jednostki oraz przebiegu określonych czynności objętych obowiązującym
standardem;
4) żądania od pracowników kontrolowanej jednostki udzielenia informacji
w formie ustnej lub pisemnej w zakresie przeprowadzanej kontroli;
5) obserwacji dzieci przebywających w placówkach wsparcia dziennego;
6) przeprowadzania indywidualnych rozmów z dziećmi przebywającymi
w placówkach wsparcia dziennego, w tym zasięgania opinii dzieci,
z uwzględnieniem ich wieku, możliwości intelektualnych oraz stopnia
dojrzałości poznawczej.
5. Przy przeprowadzaniu postępowania kontrolnego wójt oraz zarząd powiatu
może korzystać z pomocy osób posiadających specjalistyczną wiedzę z zakresu
przedmiotu kontroli. Przepisy ust. 3 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

art. 29. więcej Art. 29. 1. W celu wspierania rodziny przeżywającej trudności
w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzina może zostać objęta
pomocą rodziny wspierającej.
2. Rodzina wspierająca, przy współpracy asystenta rodziny, pomaga rodzinie
przeżywającej trudności w:
1) opiece i wychowaniu dziecka;
2) prowadzeniu gospodarstwa domowego;
3) kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych.

art. 30. więcej Art. 30. 1. Pełnienie funkcji rodziny wspierającej może być powierzone
osobom z bezpośredniego otoczenia dziecka, które nie były skazane prawomocnym
wyrokiem za umyślne przestępstwo.
2. Rodzinę wspierającą ustanawia wójt właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania rodziny wspieranej po uzyskaniu pozytywnej opinii kierownika
ośrodka pomocy społecznej albo dyrektora centrum usług społecznych, wydanej na
podstawie przeprowadzonego rodzinnego wywiadu środowiskowego.

art. 31. więcej Art. 31. 1. Z rodziną wspierającą wójt właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania rodziny wspieranej zawiera umowę, która określa zasady zwrotu
kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29 ust. 2.
2. Wójt może upoważnić kierownika ośrodka pomocy społecznej albo
dyrektora centrum usług społecznych do ustanawiania rodziny wspierającej lub
zawierania i rozwiązywania umów, o których mowa w ust. 1.

art. 32. więcej Art. 32. 1. Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności
zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców.
2. Pieczę zastępczą organizuje powiat.

art. 33. więcej Art. 33. Piecza zastępcza zapewnia:
1) pracę z rodziną umożliwiającą powrót dziecka do rodziny lub gdy jest to
niemożliwe – dążenie do przysposobienia dziecka, a w przypadku braku
możliwości przysposobienia dziecka – opiekę i wychowanie w środowisku zastępczym;
2) przygotowanie dziecka do:
a) godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia,
b) pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki,
c) nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie
akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych;
3) zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem
potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno-rekreacyjnych.

art. 34. więcej Art. 34. Piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
1) rodzinnej;
2) instytucjonalnej.

art. 35. więcej Art. 35. 1. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie
orzeczenia sądu, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 35a, art. 58 ust. 1 pkt 2 i 3
i art. 103 ust. 2 pkt 2 i 3.
2. W przypadku pilnej konieczności, na wniosek lub za zgodą rodziców
dziecka, możliwe jest umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej, na
podstawie umowy zawartej między rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny
dom dziecka a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny
lub miejsce prowadzenia rodzinnego domu dziecka. O zawartej umowie starosta
zawiadamia niezwłocznie sąd.
3. Do umowy stosuje się odpowiednio przepisy art. 54 ust. 3 pkt 1–4, 11 i 14, ust. 4 i 6–8.
4. Umowa wygasa z chwilą zakończenia przez sąd postępowania z zakresu
pieczy zastępczej.

Art. 35a. 1. W przypadku możliwości umieszczenia dziecka w pieczy
zastępczej w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie orzeczenia sądu lub innego
organu państwa obcego, przewidzianego przepisami umów dwustronnych,
Konwencji o jurysdykcji, prawie właściwym, uznawaniu, wykonywaniu
i współpracy w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej oraz środków ochrony
dzieci, sporządzonej w Hadze dnia 19 października 1996 r. (Dz. U. z 2010 r.
poz. 1158), lub rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada
2003 r. dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń
w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności
rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000 (Dz. Urz.
UE L 338 z 23.12.2003, str. 1 – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 6, str. 243, z późn. zm.), zgody na umieszczenie, o której mowa w tych
przepisach, udziela sąd opiekuńczy po ustaleniu, że takie umieszczenie odpowiada
dobru dziecka oraz że dziecko posiada istotne związki z Rzecząpospolitą Polską
albo jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Jeżeli sąd lub inny organ państwa obcego wskazał kandydatów do pełnienia
funkcji rodziny zastępczej albo prowadzenia rodzinnego domu dziecka albo
określoną placówkę opiekuńczo-wychowawczą, albo regionalną placówkę
opiekuńczo-terapeutyczną, albo interwencyjny ośrodek preadopcyjny, w których
dziecko ma być umieszczone, sąd opiekuńczy może wydać zgodę na umieszczenie
dziecka w pieczy zastępczej po uzyskaniu opinii starosty właściwego ze względu
na miejsce przyszłego sprawowania pieczy zastępczej.
3. W przypadku gdy sąd lub inny organ państwa obcego nie wskazał
kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej albo prowadzenia rodzinnego
domu dziecka albo określonej placówki opiekuńczo-wychowawczej, albo
regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, albo interwencyjnego ośrodka
preadopcyjnego, sąd opiekuńczy może wydać zgodę na umieszczenie dziecka
w pieczy zastępczej po uzyskaniu opinii prezydenta m.st. Warszawy.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, prezydent m.st. Warszawy
wskazuje kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej albo prowadzenia
rodzinnego domu dziecka albo placówkę opiekuńczo-wychowawczą, albo
regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną, albo interwencyjny ośrodek preadopcyjny.
5. W opiniach, o których mowa w ust. 2 i 3, zamieszcza się w szczególności
informacje o spełnianiu przez kandydatów warunków do pełnienia funkcji rodziny
zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz dołącza się pisemną
zgodę kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej albo prowadzenia
rodzinnego domu dziecka.
6. Zapewnienie sprowadzenia dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej
w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie orzeczenia sądu lub innego organu
państwa obcego, a gdy umieszczenie ma nastąpić na czas określony – także jego powrotu, należy do właściwego powiatowego centrum pomocy rodzinie. Nie wyłącza to uprawnienia w tym zakresie ustanowionej w ten sposób rodziny zastępczej.

art. 36. więcej Art. 36. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu
dziecka następuje po uzyskaniu zgody, odpowiednio rodziców zastępczych albo
prowadzącego rodzinny dom dziecka.

art. 37. więcej Art. 37. 1. Objęcie dziecka jedną z form pieczy zastępczej następuje na okres
nie dłuższy niż do osiągnięcia pełnoletności.
2. Osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej,
może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka
albo placówce opiekuńczo-wychowawczej, za zgodą odpowiednio rodziny
zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka albo dyrektora placówki
opiekuńczo-wychowawczej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli:
1) uczy się:
a) w szkole,
b) (uchylona)
c) w uczelni,
d) u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego lub
2) legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i uczy się:
a) w szkole,
b) (uchylona)
c) w uczelni,
d) na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia,
e) u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego.

art. 38. więcej Art. 38. 1. Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu
obowiązanego do finansowania pobytu dziecka w pieczy zastępczej, po
zasięgnięciu opinii asystenta rodziny, a w przypadku gdy rodzinie dziecka nie
został przydzielony asystent rodziny – po zasięgnięciu opinii podmiotu organizującego pracę z rodziną, może dochodzić na rzecz dziecka przebywającego w pieczy zastępczej świadczeń alimentacyjnych.
2. Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu obowiązanego
do finansowania pobytu dziecka w pieczy zastępczej jest obowiązany dochodzić
świadczeń alimentacyjnych, w przypadku gdy od umieszczenia dziecka w pieczy
zastępczej upłynął rok.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, w postępowaniu przed sądem
do kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie stosuje się odpowiednio
przepisy o udziale prokuratora w postępowaniu cywilnym.

Art. 38a. 1. Powiatowe centrum pomocy rodzinie oraz organizator rodzinnej
pieczy zastępczej gromadzą i przekazują odpowiednio rodzinie zastępczej,
prowadzącemu rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-
-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej,
dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego oraz zespołowi do spraw
okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w instytucjonalnej pieczy
zastępczej w szczególności następujące informacje oraz dokumentację dotyczące dziecka:
1) informacje o sytuacji prawnej dziecka, w tym informacje o sytuacji prawnej
umożliwiającej przysposobienie;
2) szczegółowe informacje o dziecku i jego sytuacji rodzinnej, w tym informacje o rodzeństwie;
3) odpis aktu urodzenia dziecka, a w przypadku sierot lub półsierot również
odpis aktu zgonu zmarłego rodzica;
4) orzeczenie sądu o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej albo wniosek
rodziców, dziecka lub osoby trzeciej o umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej;
5) dokumentację o stanie zdrowia dziecka, w tym kartę szczepień;
6) dokumenty szkolne, w szczególności świadectwa szkolne;
7) diagnozę psychofizyczną dziecka, w tym dziecka ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi, udziału w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych oraz
konieczności objęcia dziecka pomocą profilaktyczno-wychowawczą lub
resocjalizacyjną albo leczeniem i rehabilitacją;
8) plan pracy z rodziną, o którym mowa w art. 15 ust. 1 pkt 1, przekazany przez
asystenta rodziny, a w przypadku gdy rodzinie dziecka nie został
przydzielony asystent rodziny – przekazaną przez gminę informację o sytuacji
rodziny.
2. W przypadku małoletniego cudzoziemca poza informacjami
i dokumentacją, o których mowa w ust. 1, powiatowe centrum pomocy rodzinie
oraz organizator rodzinnej pieczy zastępczej ponadto gromadzą i przekazują
odpowiednio rodzinie zastępczej, prowadzącemu rodzinny dom dziecka,
dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej
placówki opiekuńczo-terapeutycznej, dyrektorowi interwencyjnego ośrodka
preadopcyjnego oraz zespołowi do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka
umieszczonego w instytucjonalnej pieczy zastępczej dostępne informacje oraz
dokumentację, a w szczególności:
1) dokumenty potwierdzające tożsamość dziecka;
2) dokumenty uprawniające dziecko do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, jeżeli zostały wydane;
3) dokumenty podróży dziecka;
4) informacje o okolicznościach pobytu dziecka na terenie Rzeczypospolitej Polskiej;
5) informacje o okolicznościach zgłoszenia dziecka do powiatowego centrum
pomocy rodzinie;
6) informacje o rodzicach dziecka;
7) dokumenty o stanie zdrowia dziecka.
3. W celu realizacji zadania, o którym mowa w ust. 1 i 2, powiatowe centrum
pomocy rodzinie oraz organizator rodzinnej pieczy zastępczej mają prawo do
uzyskania informacji oraz otrzymania lub wglądu do wszelkiej dostępnej
dokumentacji, w tym prawnej i medycznej, dotyczących przyjętego dziecka.

Art. 38b. 1. Zarząd powiatu sprawuje kontrolę nad organizatorami rodzinnej
pieczy zastępczej, rodzinami zastępczymi, prowadzącymi rodzinne domy dziecka
oraz placówkami opiekuńczo-wychowawczymi.
2. Zarząd powiatu może upoważnić, w formie pisemnej, do sprawowania
kontroli, o której mowa w ust. 1, członka zarządu powiatu, pracownika urzędu albo kierownika jednostki organizacyjnej powiatu. Osobami upoważnionymi nie mogą być pracownicy kontrolowanych jednostek.
3. W przypadku gdy umowa o pełnienie funkcji rodziny zastępczej
zawodowej jest zawarta przez starostę innego powiatu niż starosta powiatu
właściwego ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej, zarząd
powiatu sprawującego kontrolę jest określany w porozumieniu, o którym mowa w art. 54 ust. 3b.
4. W przypadku rodzinnego domu dziecka organizowanego na terenie innego
powiatu na zasadzie porozumienia, o którym mowa w art. 60 ust. 2, zarząd powiatu
sprawującego kontrolę jest określany w tym porozumieniu.
5. W przypadku placówki opiekuńczo-wychowawczej prowadzonej na
terenie innego powiatu na zasadzie porozumienia, o którym mowa w art. 93 ust. 2a,
zarząd powiatu sprawującego kontrolę jest określany w tym porozumieniu.
6. Zarząd województwa sprawuje kontrolę nad regionalnymi placówkami
opiekuńczo-terapeutycznymi oraz interwencyjnymi ośrodkami preadopcyjnymi.
7. Zarząd województwa może upoważnić, w formie pisemnej, do
sprawowania kontroli, o której mowa w ust. 6, członka zarządu województwa,
pracownika urzędu albo kierownika jednostki organizacyjnej województwa.
Osobami upoważnionymi nie mogą być pracownicy kontrolowanych jednostek.
8. Zarząd powiatu oraz odpowiednio zarząd województwa w związku
z przeprowadzanym postępowaniem kontrolnym ma prawo do:
1) żądania informacji, dokumentów i danych, niezbędnych do sprawowania kontroli;
2) wstępu w ciągu doby, w tym w porze nocnej – w przypadku zagrożenia
zdrowia lub życia dziecka, do obiektów i pomieszczeń kontrolowanej
jednostki, rodziny zastępczej lub osób prowadzących rodzinny dom dziecka,
w których wykonywane są ich zadania;
3) przeprowadzania oględzin obiektów, składników majątku kontrolowanej
jednostki oraz przebiegu określonych czynności objętych obowiązującym standardem;
4) przeprowadzania oględzin obiektów, w których kontrolowana rodzina
zastępcza lub osoby prowadzące rodzinny dom dziecka sprawują pieczę zastępczą;
5) żądania od pracowników kontrolowanej jednostki, rodziny zastępczej lub
osób prowadzących rodzinny dom dziecka udzielenia informacji w formie
ustnej lub pisemnej w zakresie przeprowadzanej kontroli;
6) obserwacji dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej;
7) przeprowadzania indywidualnych rozmów z dziećmi umieszczonymi
w pieczy zastępczej, w tym zasięgania opinii dzieci, z uwzględnieniem ich
wieku, możliwości intelektualnych oraz stopnia dojrzałości poznawczej.
9. Czynności kontrolnych nie może dokonywać koordynator rodzinnej pieczy zastępczej.
10. Przy przeprowadzaniu postępowania kontrolnego zarząd powiatu oraz
zarząd województwa może korzystać z pomocy osób posiadających specjalistyczną
wiedzę z zakresu przedmiotu kontroli. Przepisy ust. 7 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Art. 38c. W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii
rodzina zastępcza, prowadzący rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki
opiekuńczo-wychowawczej, dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo-
-terapeutycznej oraz dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego są
obowiązani do:
1) utrzymywania bezpośredniego kontaktu z właściwymi ze względu na miejsce
sprawowania pieczy zastępczej:
a) państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym,
b) wojewodą,
c) organami jednostek samorządu terytorialnego oraz
d) podmiotami leczniczymi, wykonującymi zadania w zakresie
zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
– w celu wymiany informacji o sytuacji epidemiologicznej;
2) informowania personelu o aktualnych przepisach oraz zaleceniach,
poleceniach, nakazach i zakazach odpowiednich służb i organów;
3) monitorowania zaopatrzenia w niezbędne środki ochrony osobistej
i podejmowania odpowiednich działań w celu ich niezbędnego uzupełnienia.

art. 39. więcej Art. 39. 1. Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:
1) rodzina zastępcza:
a) spokrewniona,
b) niezawodowa,
c) zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego
i zawodowa specjalistyczna;
2) rodzinny dom dziecka.
2. Rodziny zastępcze oraz rodzinne domy dziecka, na ich wniosek, mogą być
wspierane przez rodziny pomocowe, na zasadach określonych w art. 73–75.

art. 40. więcej Art. 40. 1. Rodzina zastępcza oraz rodzinny dom dziecka zapewniają dziecku
całodobową opiekę i wychowanie, w szczególności:
1) traktują dziecko w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości
osobowej;
2) zapewniają dostęp do przysługujących świadczeń zdrowotnych;
3) zapewniają kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych;
4) zapewniają rozwój uzdolnień i zainteresowań;
5) zaspokajają jego potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne oraz
religijne;
6) zapewniają ochronę przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie
prywatne dziecka;
7) umożliwiają kontakt z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że sąd
postanowi inaczej.
2. Rodzina zastępcza oraz prowadzący rodzinny dom dziecka współpracują
z ośrodkiem adopcyjnym, koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej
i organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej.

art. 41. więcej Art. 41. 1. Rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka tworzą małżonkowie
lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, u których umieszczono dziecko
w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej, z zastrzeżeniem art. 55 i 58.
2. Rodzinę zastępczą spokrewnioną tworzą małżonkowie lub osoba, o których
mowa w ust. 1, będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka.
3. Rodzinę zastępczą zawodową lub rodzinę zastępczą niezawodową tworzą
małżonkowie lub osoba, o których mowa w ust. 1, niebędący wstępnymi lub
rodzeństwem dziecka.

art. 42. więcej Art. 42. 1. Pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego
domu dziecka może być powierzone osobom, które:
1) dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
2) nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska
nie jest im ograniczona ani zawieszona;
3) wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
4) nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
5) są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało
potwierdzone:
a) zaświadczeniem lekarskim o stanie zdrowia wystawionym przez lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia
27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. z
2020 r. poz. 172), oraz
b) opinią o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji
rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka
wystawioną przez psychologa, który posiada co najmniej wykształcenie
wyższe magisterskie na kierunku psychologia oraz 2-letnie
doświadczenie w poradnictwie rodzinnym;
6) przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z tym że w przypadku
cudzoziemców ich pobyt jest legalny;
7) zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające
dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
a) rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
b) właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
c) wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
2. Pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej oraz
prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które nie
były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo.
3. W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba
tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.
4. Rodzina zastępcza oraz prowadzący rodzinny dom dziecka sprawujący
pieczę zastępczą nad dzieckiem mogą czasowo, za zgodą sądu, sprawować pieczę
zastępczą nad tym dzieckiem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Sprawowanie pieczy zastępczej nad dzieckiem może być czasowo
powierzone przez sąd rodzinie zastępczej lub prowadzącemu rodzinny dom
dziecka, którzy nie zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
w przypadku gdy rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka
sprawują pieczę zastępczą nad rodzeństwem tego dziecka.
5a. Przed wydaniem rozstrzygnięcia w sprawach, o których mowa w ust. 4
i 5, sąd zasięga opinii właściwego starosty.
6. Wydając opinie, o których mowa w ust. 5a, starosta bierze pod uwagę
opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, a także możliwość realizacji planu
pomocy dziecku.
6a. Starosta może upoważnić kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie do wydawania opinii, o których mowa w ust. 5a.
7. Okoliczności, o których mowa w ust. 1–3, ustala się na podstawie
przeprowadzonej przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej analizy sytuacji
osobistej, rodzinnej i majątkowej.

art. 43. więcej Art. 43. Kandydat do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej,
rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka może
odbyć szkolenie, o którym mowa w art. 44 ust. 1, po otrzymaniu od organizatora
rodzinnej pieczy zastępczej wstępnej akceptacji dokonanej na podstawie oceny
spełniania warunków, o których mowa w art. 42 ust. 1 i 2.

art. 44. więcej Art. 44. 1. Kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej,
rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka są
obowiązani posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez
organizatora rodzinnej pieczy zastępczej lub prowadzonego przez ośrodek adopcyjny.
2. Program szkolenia, o którym mowa w ust. 1, zatwierdza, na okres 5 lat, na
wniosek podmiotu prowadzącego szkolenie, minister właściwy do spraw rodziny.
3. We wniosku, o którym mowa w ust. 2, przedstawia się informacje
dotyczące w szczególności programu szkolenia, liczby godzin szkolenia
i kwalifikacji osób prowadzących szkolenie, sposobu prowadzenia szkolenia oraz
materiału dydaktycznego wykorzystywanego podczas szkolenia.
4. Zatwierdzenie lub odmowa zatwierdzenia programu szkolenia, o którym
mowa w ust. 1, następuje w drodze decyzji.
5. Szkolenie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej
spokrewnionej można prowadzić według indywidualnego planu szkolenia,
w zależności od potrzeb rodziny i dziecka.

art. 45. więcej Art. 45. Na wniosek kandydata do pełnienia funkcji rodziny zastępczej
zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu
dziecka, posiadającego świadectwo ukończenia szkolenia, o którym mowa
w art. 44 ust. 1, organizator rodzinnej pieczy zastępczej właściwy ze względu na
miejsce zamieszkania kandydata wydaje zaświadczenie kwalifikacyjne zawierające
potwierdzenie ukończenia tego szkolenia oraz spełniania warunków, o których
mowa w art. 42.

art. 46. więcej Art. 46. 1. Starosta prowadzi rejestr danych o osobach:
1) zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej,
rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu
dziecka;
2) pełniących funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny zastępczej
niezawodowej oraz prowadzących rodzinny dom dziecka.
2. Rejestr danych, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) imię i nazwisko;
2) datę urodzenia;
3) obywatelstwo;
4) adres miejsca zamieszkania;
5) stan cywilny;
6) wykształcenie;
7) zawód;
8) miejsce pracy;
9) źródła dochodu;
10) dane o warunkach mieszkaniowych;
11) dane niezbędne do stwierdzenia, że osoba może sprawować właściwą opiekę
nad dzieckiem, wynikające z zaświadczenia lekarskiego oraz opinii, o których
mowa w art. 42 ust. 1 pkt 5;
12) zakres ukończonych szkoleń;
13) liczbę umieszczonych dzieci i osób, o których mowa w art. 37 ust. 2 –
w przypadku osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2;
14) informację o pełnieniu przez rodzinę zastępczą zawodową funkcji pogotowia
rodzinnego lub funkcji rodziny zastępczej zawodowej specjalistycznej.
3. Osoby, o których mowa w ust. 1, są obowiązane do poinformowania
starosty o każdej zmianie danych, o których mowa w ust. 2, oraz do przedstawiania
co 2 lata zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia, wystawionego przez lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia
27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej, oraz opinii o posiadaniu
predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia
rodzinnego domu dziecka, wystawionej przez psychologa.
4. Dane z rejestru, o którym mowa w ust. 2, starosta przekazuje do
właściwego sądu.
5. Starosta może upoważnić kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie do prowadzenia rejestru danych, o którym mowa w ust. 1.

art. 47. więcej Art. 47. 1. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej przygotowuje rodziny
zastępcze oraz prowadzących rodzinne domy dziecka na przyjęcie dziecka przez:
1) udzielenie szczegółowych informacji, o których mowa w art. 38a ust. 1 pkt 1
i 2, oraz zapewnienie, w miarę potrzeby, kontaktu z dzieckiem przed
umieszczeniem go w tej rodzinie lub rodzinnym domu dziecka w terminie nie
późniejszym niż 7 dni przed przyjęciem dziecka;
2) przekazanie, nie później niż w dniu poprzedzającym dzień przyjęcia dziecka,
dokumentacji, o której mowa w art. 38a ust. 1 pkt 3–8.
2. W przypadku umieszczenia w rodzinnej pieczy zastępczej dziecka
wymagającego natychmiastowej pomocy lub umieszczenia dziecka w trybie
art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
organizator rodzinnej pieczy zastępczej przekazuje rodzinie zastępczej lub
prowadzącemu rodzinny dom dziecka informacje, o których mowa w art. 38a ust. 1 pkt 1 i 2, oraz dokumentację, o której mowa w art. 38a ust. 1 pkt 3–8, niezwłocznie po przyjęciu dziecka.
3. Niezależnie od dokumentacji i informacji, o których mowa w art. 38a
ust. 1, rodzina zastępcza oraz prowadzący rodzinny dom dziecka mają prawo do
uzyskania informacji oraz otrzymania lub wglądu do wszelkiej dostępnej
dokumentacji, w tym prawnej i medycznej, dotyczących przyjętego dziecka.
4. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej umożliwia rodzinom zastępczym
oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka uzyskanie porady w poradni
psychologiczno-pedagogicznej lub w innej poradni specjalistycznej oraz podjęcie
specjalistycznej terapii.
5. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej współpracuje z sądem oraz
informuje, co najmniej raz na 6 miesięcy, właściwy sąd o całokształcie sytuacji
osobistej dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu
dziecka oraz sytuacji rodziny dziecka.
6. W przypadku stwierdzenia ustania przyczyny umieszczenia dziecka
w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka organizator rodzinnej pieczy
zastępczej informuje właściwy sąd o możliwości powrotu dziecka do jego rodziny,
załączając opinię gminy lub podmiotu prowadzącego pracę z rodziną i opinię
koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.
7. W przypadku nieprzekazania do sądu w terminie 18 miesięcy od dnia
umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej informacji, o której mowa w ust. 6,
organizator rodzinnej pieczy zastępczej składa do właściwego sądu wniosek wraz
z uzasadnieniem o wszczęcie z urzędu postępowania o wydanie zarządzeń wobec
dziecka celem uregulowania jego sytuacji prawnej. Do wniosku organizator
rodzinnej pieczy zastępczej dołącza w szczególności opinię gminy lub podmiotu
prowadzącego pracę z rodziną i opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.

art. 48. więcej Art. 48. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze
rozporządzenia, wzór zaświadczenia kwalifikacyjnego zawierającego
potwierdzenie ukończenia szkolenia, spełniania warunków i posiadania
predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej, mając na uwadze konieczność
rzetelnej oceny predyspozycji kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej
lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka.

art. 49. więcej Art. 49. Obowiązek sprawowania pieczy nad dzieckiem i jego wychowania
rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka podejmuje z dniem
faktycznego umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu
dziecka na mocy orzeczenia sądu, umowy, o której mowa w art. 35 ust. 2, oraz
w sytuacjach określonych w art. 58 ust. 1 pkt 2 i 3.

art. 50. więcej Art. 50. 1. Jeżeli przeciwko osobie pełniącej funkcję rodziny zastępczej lub
prowadzącemu rodzinny dom dziecka wszczęto postępowanie karne o umyślne
przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego, do czasu prawomocnego
zakończenia postępowania starosta może odpowiednio:
1) zapewnić dziecku pieczę w innej rodzinie zastępczej;
2) wyznaczyć inną osobę, spełniającą warunki dla prowadzącego rodzinny dom
dziecka, o których mowa w art. 42, i powierzyć jej prowadzenie rodzinnego
domu dziecka, a gdy nie jest to możliwe, zapewnić dzieciom pieczę w rodzinie
zastępczej lub innym rodzinnym domu dziecka.
2. W przypadku gdy starosta zapewnił dziecku pieczę zastępczą w innej
rodzinie zastępczej lub w rodzinnym domu dziecka albo powierzył innej osobie
prowadzenie rodzinnego domu dziecka, przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 51. więcej Art. 51. Rodzina zastępcza zawodowa oraz prowadzący rodzinny dom
dziecka są obowiązani do systematycznego podnoszenia swoich kwalifikacji,
w szczególności przez udział w szkoleniach.

art. 52. więcej Art. 52. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze
rozporządzenia, liczbę godzin szkoleń i zakres programowy szkoleń dla
kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej
niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz dla kandydatów na
dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, biorąc pod uwagę
możliwość umieszczenia dzieci na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r.
o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2018 r. poz. 969) lub
legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem
o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz specyfikę zadań
opiekuńczo-wychowawczych dla poszczególnych form rodzinnej pieczy
zastępczej, a także mając na uwadze konieczność zapewnienia odpowiedniego
poziomu sprawowanej pieczy zastępczej.

art. 53. więcej Art. 53. 1. W rodzinie zastępczej zawodowej lub rodzinie zastępczej
niezawodowej, w tym samym czasie, może przebywać łącznie nie więcej niż
3 dzieci lub osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o
których mowa w art. 37 ust. 2.
2. W razie konieczności umieszczenia w rodzinie zastępczej rodzeństwa, za
zgodą rodziny zastępczej oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora
rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie
większej liczby dzieci.

art. 54. więcej Art. 54. 1. Z rodziną zastępczą niezawodową spełniającą warunki do
pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, posiadającą opinię koordynatora
rodzinnej pieczy zastępczej oraz co najmniej 3-letnie doświadczenie jako rodzina
zastępcza, prowadzący rodzinny dom dziecka lub pełniący funkcję dyrektora
placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, starosta zawiera, na
wniosek tej rodziny, umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej.
2. Z rodziną zastępczą niezawodową spełniającą warunki do pełnienia funkcji
rodziny zastępczej zawodowej, posiadającą pozytywną opinię koordynatora
rodzinnej pieczy zastępczej, starosta może zawrzeć, na wniosek tej rodziny, umowę
o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej.
3. Umowa, o której mowa w ust. 1 i 2, określa w szczególności:
1) strony umowy;
2) cel i przedmiot umowy;
3) miejsce sprawowania pieczy zastępczej;
4) sposób i zakres finansowania pieczy zastępczej;
5) liczbę dzieci powierzonych rodzinie zastępczej;
6) maksymalną liczbę dzieci, które można umieścić w danej rodzinie zastępczej;
7) gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej specjalistycznej
sprawującej pieczę zastępczą nad:
a) dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo
orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu
niepełnosprawności,
b) dzieckiem umieszczonym na podstawie ustawy z dnia 26 października
1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich,
c) małoletnią matką z dzieckiem;
7a) gotowość do sprawowania pieczy zastępczej nad małoletnim umieszczonym
w pieczy zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub innego organu państwa
obcego za zgodą sądu polskiego;
8) gotowość do pełnienia funkcji pogotowia rodzinnego;
9) wysokość wynagrodzenia przysługującego rodzinie zastępczej oraz sposób
wypłaty;
10) możliwość korzystania ze szkoleń i innych form podnoszenia kwalifikacji
przez osoby tworzące rodzinę zastępczą;
11) zakres niezbędnej pomocy w razie choroby osób tworzących rodzinę
zastępczą lub problemów z powierzonymi dziećmi;
12) warunki czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę
zastępczą, w szczególności związanego z wypoczynkiem;
12a) wysokość kosztów utrzymania i eksploatacji lokalu mieszkalnego w budynku
wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym ma być pełniona
funkcja rodziny zastępczej;
13) uprawnienia starosty w zakresie bieżącej kontroli wykonywania umowy;
14) czas, na jaki umowa została zawarta;
15) warunki i sposób zmiany oraz rozwiązania umowy.
3a. Umowa, o której mowa w ust. 1 i 2, może być zawarta przez starostę
innego powiatu niż starosta powiatu właściwego ze względu na miejsce
zamieszkania rodziny zastępczej niezawodowej.
3b. W przypadku, o którym mowa w ust. 3a, umowa może być zawarta po
uprzednim zawarciu porozumienia starosty powiatu właściwego ze względu na
miejsce zamieszkania rodziny zastępczej niezawodowej ze starostą innego powiatu.
3c. Porozumienie, o którym mowa w ust. 3b, może określać, że zadania
związane z funkcjonowaniem rodziny zastępczej zawodowej, w tym między
innymi dotyczące organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, porozumień, o których
mowa w art. 191 ust. 5, przyznawania świadczeń i dodatków przysługujących
rodzinie zastępczej zawodowej i finansowania rodziny zastępczej zawodowej,
wykonuje powiat starosty, który zawiera umowę o pełnienie funkcji rodziny
zastępczej zawodowej.
4. Starosta może upoważnić kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie do zawierania i rozwiązywania umów, o których mowa w ust. 1 i 2.
5. Umowę zawiera się na okres co najmniej 4 lat.
6. Jeżeli umowę zawierają małżonkowie, wynagrodzenie przysługuje
małżonkowi wskazanemu w umowie.
7. Umowa ulega rozwiązaniu, w przypadku gdy rodzina zastępcza zawodowa
zmieni miejsce sprawowania pieczy zastępczej, opuszczając terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub powiat, z którego starostą została zawarta umowa,
chyba że starosta postanowi inaczej lub zmiana miejsca sprawowania pieczy
zastępczej jest związana z wyjazdem wakacyjnym.
8. W zakresie nieuregulowanym ustawą do umowy mają zastosowanie
przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny dotyczące umowy zlecenia.

art. 55. więcej Art. 55. 1. Z kandydatami spełniającymi warunki do pełnienia funkcji
rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, na ich
wniosek, starosta może zawierać umowy o utworzeniu rodziny zastępczej
zawodowej lub rodzinnego domu dziecka. Do umowy przepisy art. 54 ust. 3–8
i art. 62 ust. 2–5 stosuje się odpowiednio.
2. Rodzinie zastępczej zawodowej lub prowadzącemu rodzinny dom dziecka,
o których mowa w ust. 1, do czasu umieszczenia pierwszego dziecka w celu
sprawowania nad nim pieczy zastępczej, wynagrodzenie nie przysługuje, chyba że
umowa stanowi inaczej.

art. 56. więcej Art. 56. Umowy, o których mowa w art. 54 ust. 1 i 2, zawiera się w ramach
limitu rodzin zastępczych zawodowych na dany rok kalendarzowy, określonego
w 3-letnim powiatowym programie dotyczącym rozwoju pieczy zastępczej.

art. 57. więcej Art. 57. 1. (uchylony)
1a. W przypadku gdy w rodzinie zastępczej zawodowej lub rodzinie
zastępczej niezawodowej przebywa więcej niż 3 dzieci, na wniosek rodziny
zastępczej, zatrudnia się osobę do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi
i przy pracach gospodarskich. Przepisy art. 64 ust. 3–6 stosuje się.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek rodziny zastępczej
zawodowej lub rodziny zastępczej niezawodowej, starosta może zatrudnić osobę
do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich.
Przepisy art. 64 ust. 3–6 stosuje się odpowiednio.
3. Osobą zatrudnioną do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy
pracach gospodarskich może być także małżonek niepobierający wynagrodzenia
z tytułu umowy o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej.
4. Starosta może upoważnić kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie do zawierania i rozwiązywania umów z osobami do pomocy przy
sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich.

art. 58. więcej Art. 58. 1. Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia
rodzinnego przyjmuje dziecko:
1) na podstawie orzeczenia sądu;
2) w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż
Graniczną;
3) na wniosek rodziców, dziecka lub innej osoby w przypadku, o którym mowa
w art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie.
2. Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego
może odmówić, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, przyjęcia dziecka:
1) jeżeli łączna liczba umieszczonych w tej rodzinie dzieci przekroczy 3;
2) powyżej 10. roku życia doprowadzonego przez Policję lub Straż Graniczną.
3. W przypadku przyjęcia dziecka w sytuacji, o której mowa w ust. 1 pkt 2
i 3, rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego informuje
o tym niezwłocznie, nie później niż w ciągu 24 godzin, właściwy sąd, starostę oraz
ośrodek pomocy społecznej albo centrum usług społecznych.
4. W rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego
umieszcza się dziecko do czasu unormowania sytuacji dziecka, nie dłużej jednak
niż na okres 4 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres ten może
być przedłużony, za zgodą organizatora rodzinnej pieczy zastępczej do 8 miesięcy
lub do zakończenia postępowania sądowego o:
1) powrót dziecka do rodziny;
2) przysposobienie;
3) umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej.

art. 59. więcej Art. 59. 1. W rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej umieszcza się
w szczególności:
1) dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem
o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
2) dzieci na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu
w sprawach nieletnich;
3) małoletnie matki z dziećmi.
2. W rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej nie można w tym
samym czasie umieścić dzieci legitymujących się orzeczeniem
o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności i dzieci na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r.
o postępowaniu w sprawach nieletnich.

art. 60. więcej Art. 60. 1. Rodzinny dom dziecka organizuje powiat lub podmiot, któremu
powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190.
2. Rodzinny dom dziecka może być organizowany na terenie innego powiatu
na zasadzie porozumienia zawartego pomiędzy starostą powiatu, który organizuje
rodzinny dom dziecka lub zleca realizację tego zadania na podstawie art. 190,
a starostą powiatu, na terenie którego organizowany jest rodzinny dom dziecka.
Przepisy art. 54 ust. 3c stosuje się odpowiednio.

art. 61. więcej Art. 61. 1. W rodzinnym domu dziecka, w tym samym czasie, może
przebywać łącznie nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność
przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2.
2. W razie konieczności umieszczenia w rodzinnym domu dziecka
rodzeństwa, za zgodą prowadzącego rodzinny dom dziecka oraz po uzyskaniu
pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne
umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci.

Art. 61a. 1. Z rodziną zastępczą zawodową, w której wychowuje się co
najmniej 6 dzieci, spełniającą warunki do prowadzenia rodzinnego domu dziecka
oraz posiadającą co najmniej 3-letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza
zawodowa, starosta zawiera, na wniosek tej rodziny, umowę o prowadzenie
rodzinnego domu dziecka.
2. Z rodziną zastępczą niezawodową lub zawodową spełniającą warunki do
prowadzenia rodzinnego domu dziecka starosta może zawrzeć, na wniosek tej
rodziny, umowę o prowadzenie rodzinnego domu dziecka.

art. 62. więcej Art. 62. 1. Praca prowadzącego rodzinny dom dziecka jest wykonywana na
podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami ustawy
z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące
zlecenia.
2. Z prowadzącym, o którym mowa w ust. 1, starosta lub podmiot, któremu
powiat zlecił organizowanie rodzinnego domu dziecka, zawiera umowę, która
określa w szczególności:
1) strony umowy;
2) cel i przedmiot umowy;
3) miejsce sprawowania pieczy zastępczej;
4) sposób i zakres finansowania działalności rodzinnego domu dziecka, ze
wskazaniem wysokości środków przeznaczonych na poszczególne cele;
5) liczbę dzieci powierzonych prowadzącemu rodzinny dom dziecka;
6) maksymalną liczbę dzieci, które można umieścić w danym rodzinnym domu
dziecka;
6a) gotowość do sprawowania pieczy zastępczej nad małoletnim umieszczonym
w pieczy zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub innego organu państwa
obcego za zgodą sądu polskiego;
7) wysokość wynagrodzenia przysługującego prowadzącemu rodzinny dom
dziecka oraz sposób wypłaty;
8) zasady korzystania ze szkoleń i innych form podnoszenia kwalifikacji przez
prowadzącego rodzinny dom dziecka;
9) zakres niezbędnej pomocy w razie choroby prowadzącego rodzinny dom
dziecka lub problemów z powierzonymi dziećmi;
10) warunki czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem, w szczególności
związanego z wypoczynkiem;
11) wysokość kosztów utrzymania i eksploatacji lokalu mieszkalnego w budynku
wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym ma być prowadzony
rodzinny dom dziecka;
12) zasady rozliczania otrzymywanych środków;
13) uprawnienia starosty w zakresie bieżącej kontroli wykonywania umowy;
14) wysokość i warunki przyznawania środków finansowych na remonty lub
pokrycie kosztów związanych ze zmianą lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym ma być prowadzony rodzinny dom dziecka;
15) czas, na jaki umowa została zawarta;
16) warunki i sposób zmiany oraz rozwiązania umowy.
2a. Starosta może upoważnić kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie do zawierania i rozwiązywania umów, o których mowa w ust. 2.
3. Umowę zawiera się na okres co najmniej 5 lat.
4. Jeżeli umowę zawierają małżonkowie, wynagrodzenie przysługuje
małżonkowi wskazanemu w umowie.
5. Umowa ulega rozwiązaniu, w przypadku gdy prowadzący rodzinny dom
dziecka zmieni miejsce sprawowania pieczy zastępczej, opuszczając terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub powiat, z którego starostą została zawarta umowa,
chyba że starosta postanowi inaczej lub zmiana miejsca sprawowania pieczy
zastępczej jest związana z wyjazdem wakacyjnym.

art. 63. więcej Art. 63. 1. W przypadku nieobecności prowadzącego rodzinny dom dziecka
dom ten prowadzi wskazana przez niego osoba, która uzyskała pozytywną opinię
koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, wyznaczona przez organizatora
rodzinnej pieczy zastępczej.
2. Do osoby wyznaczonej do prowadzenia rodzinnego domu dziecka, o której
mowa w ust. 1, przepisy art. 42 stosuje się odpowiednio.

art. 64. więcej Art. 64. 1. Starosta lub podmiot organizujący rodzinny dom dziecka,
w szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek prowadzącego rodzinny
dom dziecka może zatrudnić osobę do pomocy przy sprawowaniu opieki nad
dziećmi i przy pracach gospodarskich.
2. W rodzinnym domu dziecka, w którym przebywa więcej niż 4 dzieci,
starosta lub podmiot organizujący rodzinny dom dziecka, na wniosek
prowadzącego rodzinny dom dziecka, zatrudnia osobę do pomocy przy
sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich.
3. Osobę do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach
gospodarskich zatrudnia się na podstawie:
1) umowy o pracę albo
2) umowy o świadczenie usług, do której, zgodnie z przepisami ustawy z dnia
23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, stosuje się przepisy dotyczące
zlecenia.
4. Osoba do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach
gospodarskich, zatrudniona na podstawie umowy o pracę, może być zatrudniona
w systemie zadaniowego czasu pracy.
5. Osobą zatrudnioną do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy
pracach gospodarskich może być wyłącznie osoba wskazana lub zaakceptowana
przez prowadzącego rodzinny dom dziecka, która:
1) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej ograniczona ani zawieszona;
2) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe.
5a. Osobą zatrudnioną do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi
i przy pracach gospodarskich może być także małżonek niepobierający
wynagrodzenia z tytułu umowy o prowadzenie rodzinnego domu dziecka.
5b. Starosta może upoważnić kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie do zawierania i rozwiązywania umów z osobami do pomocy przy
sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich.
6. W przypadku wszczęcia przeciwko osobie zatrudnionej do pomocy przy
sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich postępowania
karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego przepisy art. 13
stosuje się odpowiednio.

art. 65. więcej Art. 65. (uchylony).

art. 66. więcej Art. 66. 1. Przy zapewnianiu pieczy i wychowania dzieciom umieszczonym
w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka oraz wykonywaniu innych
czynności związanych z realizacją zadań rodziny zastępczej lub rodzinnego domu
dziecka rodzina zastępcza oraz prowadzący rodzinny dom dziecka mogą korzystać
z pomocy wolontariuszy, organizowanej przez organizatora rodzinnej pieczy
zastępczej. Przepisy art. 64 ust. 5 stosuje się odpowiednio.
2. O potrzebie skorzystania z pomocy, o której mowa w ust. 1, rodzina
zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka informuje właściwego
organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.

art. 67. więcej Art. 67. 1. Nie można łączyć pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej
lub rodziny zastępczej niezawodowej z prowadzeniem rodzinnego domu dziecka,
a także pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej z funkcją rodziny
zastępczej niezawodowej.
2. W przypadku połączenia funkcji rodziny zastępczej spokrewnionej
z funkcją rodziny zastępczej zawodowej albo rodziny zastępczej niezawodowej
w rodzinie tej nie może przebywać więcej niż 3 dzieci oraz osób, które osiągnęły
pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2.
W razie konieczności umieszczenia w takiej rodzinie rodzeństwa, za zgodą tej
rodziny oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy
zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej liczby dzieci.
3. W przypadku połączenia funkcji rodziny zastępczej spokrewnionej
z prowadzeniem rodzinnego domu dziecka piecza zastępcza może być sprawowana
nad nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając
w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2. W przypadku konieczności
umieszczenia w tej formie pieczy zastępczej rodzeństwa, za zgodą sprawującego
pieczę zastępczą oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej
pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej
liczby dzieci.

art. 68. więcej Art. 68. Okres pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej oraz okres
prowadzenia rodzinnego domu dziecka wlicza się do okresu pracy wymaganego do
nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych.

art. 69. więcej Art. 69. 1. Rodzina zastępcza zawodowa oraz prowadzący rodzinny dom
dziecka mają prawo do czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem
w związku z wypoczynkiem, w wymiarze 30 dni kalendarzowych w okresie
12 miesięcy.
2. W okresie czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem w związku
z wypoczynkiem rodzinom zastępczym zawodowym oraz prowadzącym rodzinne
domy dziecka przysługuje wynagrodzenie.
3. Rodzina zastępcza zawodowa lub prowadzący rodzinny dom dziecka
informuje organizatora rodzinnej pieczy zastępczej o terminie czasowego
niesprawowania opieki nad dzieckiem w związku z wypoczynkiem, nie później niż
30 dni przed jego planowanym rozpoczęciem.

art. 70. więcej Art. 70. 1. Osoba, której przysługuje wynagrodzenie z tytułu pełnienia
funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
nie może kontynuować lub podjąć dodatkowego zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej bez zgody właściwego starosty.
2. Starosta, po zasięgnięciu opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej
może udzielić zgody, w przypadku gdy kontynuacja lub podjęcie dodatkowego
zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej nie będzie miało negatywnego wpływu na
sprawowanie pieczy zastępczej.
3. Starosta może upoważnić kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie do udzielania zgody, o której mowa w ust. 1.

art. 71. więcej Art. 71. 1. W przypadku gdy rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom
dziecka nie wypełnia swoich funkcji lub wypełnia je niewłaściwie, starosta
zawiadamia właściwy sąd.
2. W przypadku gdy sąd zmieni orzeczenie o umieszczeniu dziecka
w rodzinie zastępczej zawodowej lub rodzinnym domu dziecka z przyczyn,
o których mowa w ust. 1, starosta może rozwiązać z tą rodziną zastępczą lub
z osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka umowę o pełnienie funkcji rodziny
zastępczej lub prowadzenie rodzinnego domu dziecka, bez zachowania terminu
wypowiedzenia.
3. Wraz z zawiadomieniem, o którym mowa w ust. 1, powiatowe centrum
pomocy rodzinie informuje sąd o rodzinach zastępczych i rodzinnych domach
dziecka, w których można umieścić dziecko, o osobach spełniających warunki do
pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
oraz o placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych lub interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych odpowiednich dla dziecka.
4. Do czasu ponownego umieszczenia w pieczy zastępczej, starosta, właściwy
ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, ma obowiązek zapewnienia dziecku
opieki i wychowania.

art. 72. więcej Art. 72. W przypadku przeniesienia dziecka do innej rodziny zastępczej lub
rodzinnego domu dziecka dotychczasowa rodzina zastępcza lub osoba prowadząca
rodzinny dom dziecka, za pośrednictwem organizatora rodzinnej pieczy zastępczej,
przekazuje, nie później niż w dniu przeniesienia dziecka, osobie sprawującej pieczę
zastępczą dokumentację, o której mowa w art. 38a ust. 1 pkt 3–8. Przepisy art. 47
ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

art. 73. więcej Art. 73. 1. W przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem
przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka piecza zastępcza
nad dzieckiem może zostać powierzona rodzinie pomocowej.
2. Piecza zastępcza nad dzieckiem może być powierzona rodzinie
pomocowej, w szczególności w okresie:
1) czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub
prowadzącego rodzinny dom dziecka w związku z wypoczynkiem, o którym
mowa w art. 69, udziałem w szkoleniach lub pobytem w szpitalu;
2) nieprzewidzianych trudności lub zdarzeń losowych w rodzinie zastępczej lub
rodzinnym domu dziecka.

art. 74. więcej Art. 74. 1. Rodziną pomocową może być:
1) rodzina zastępcza niezawodowa, rodzina zastępcza zawodowa lub
prowadzący rodzinny dom dziecka;
2) małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim przeszkoleni
do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu
dziecka lub rodziny przysposabiającej.
2. Rodzina zastępcza zawodowa, rodzina zastępcza niezawodowa lub
prowadzący rodzinny dom dziecka może przyjąć dziecko jako rodzina pomocowa
bez względu na liczbę dzieci pozostających pod ich opieką.

art. 75. więcej Art. 75. 1. Podstawą umieszczenia dziecka w rodzinie pomocowej jest
umowa między starostą a rodziną pomocową.
2. Umowa określa w szczególności:
1) strony umowy;
2) cel i przedmiot umowy;
3) miejsce sprawowania pieczy zastępczej;
4) sposób i zakres finansowania pieczy zastępczej;
5) liczbę dzieci powierzonych rodzinie pomocowej;
6) wysokość świadczeń, o których mowa w art. 85 ust. 6 i 7, przysługujących
rodzinie pomocowej oraz sposób wypłaty;
7) zakres niezbędnej pomocy w razie choroby osób tworzących rodzinę
pomocową lub problemów z powierzonymi dziećmi;
8) uprawnienia starosty w zakresie bieżącej kontroli wykonywania umowy;
9) czas, na jaki umowa została zawarta;
10) warunki i sposób zmiany oraz rozwiązania umowy.
3. O zawartej umowie starosta zawiadamia niezwłocznie sąd.
3a. Starosta może upoważnić kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie do zawierania i rozwiązywania umów, o których mowa w ust. 2, oraz do
powiadamiania sądu o zawartej umowie.
4. Jeżeli umowę zawierają małżonkowie, świadczenie przysługuje
małżonkowi wskazanemu w umowie.
5. W zakresie nieuregulowanym ustawą do umowy mają zastosowanie
przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny dotyczące umowy
zlecenia.
6. Czas pobytu dziecka w rodzinie pomocowej nie może przekroczyć
2 miesięcy.

art. 76. więcej Art. 76. 1. Organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest jednostka
organizacyjna powiatu lub podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania
na podstawie art. 190.
1a. Organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej nie może być placówka
opiekuńczo-wychowawcza.
2. W przypadku gdy organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest
powiatowe centrum pomocy rodzinie, w centrum tym tworzy się zespół do spraw
rodzinnej pieczy zastępczej.
3. Na terenie jednego powiatu może działać więcej niż jeden organizator
rodzinnej pieczy zastępczej.
4. Do zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności:
1) prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej
zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego
domu dziecka;
2) kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej
lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie zaświadczeń
kwalifikacyjnych zawierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię
o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy
zastępczej;
3) organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny
zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka;
3a) zapewnienie badań psychologicznych kandydatom do pełnienia funkcji
rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz rodzinom
zastępczym i osobom prowadzącym rodzinne domy dziecka;
4) organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora
placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, wydawanie
świadectw ukończenia tych szkoleń oraz opinii dotyczącej predyspozycji do
pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo-
-wychowawczej typu rodzinnego;
5) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy
dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod
uwagę ich potrzeby;
6) zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę
zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin
pomocowych;
7) organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy
dziecka pomocy wolontariuszy;
8) współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z powiatowym
centrum pomocy rodzinie, ośrodkiem pomocy społecznej, centrum usług
społecznych, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi;
9) prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę
zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej;
10) zapewnianie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę
zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego;
11) dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej
pieczy zastępczej;
12) prowadzenie działalności diagnostyczno-konsultacyjnej, której celem jest
pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do
pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej
niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, a także szkolenie
i wspieranie psychologiczno-pedagogiczne osób sprawujących rodzinną
pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą;
13) przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy,
o której mowa w art. 42 ust. 7, dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji
rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka;
14) zapewnianie rodzinom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz
prowadzącym rodzinne domy dziecka poradnictwa, które ma na celu
zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku
wypalenia zawodowego;
14a) zapewnianie koordynatorom rodzinnej pieczy zastępczej szkoleń mających na
celu podnoszenie ich kwalifikacji;
15) przedstawianie staroście i radzie powiatu corocznego sprawozdania z efektów pracy;
16) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną
sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających;
17) organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo
prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki,
w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego
wypoczynku.

art. 77. więcej Art. 77. 1. Rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka obejmuje się, na ich
wniosek, opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.
1a. W stosunku do rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka,
nieobjętych opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, zadania
koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej wykonuje organizator rodzinnej pieczy
zastępczej.
2. Koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej wyznacza organizator rodzinnej
pieczy zastępczej, po zasięgnięciu opinii odpowiednio rodziny zastępczej lub
prowadzącego rodzinny dom dziecka.
3. Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy
w szczególności:
1) udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy
dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej;
2) przygotowanie, we współpracy z odpowiednio rodziną zastępczą lub
prowadzącym rodzinny dom dziecka oraz asystentem rodziny, a w przypadku
gdy rodzinie dziecka nie został przydzielony asystent rodziny – we
współpracy z podmiotem organizującym pracę z rodziną, planu pomocy
dziecku;
3) pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka
w nawiązaniu wzajemnego kontaktu;
4) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy
dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym
psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej;
5) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną
sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających;
6) udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy
zastępczej;
7) przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi
rodzinnej pieczy zastępczej.
4. Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej nie może mieć pod opieką łącznie
więcej niż 15 rodzin zastępczych lub rodzinnych domów dziecka.
5. Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej jest obowiązany do
systematycznego podnoszenia swoich kwalifikacji w zakresie pracy z dziećmi lub
rodziną, w szczególności przez udział w szkoleniach i samokształcenie.
6. Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej ma prawo do korzystania
z poradnictwa zawodowego, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie jego
kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego.

art. 78. więcej Art. 78. 1. Koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej może być osoba, która:
1) posiada:
a) wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna,
psychologia, socjologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub
b) wykształcenie wyższe na dowolnym kierunku, uzupełnione studiami
podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie,
resocjalizacji lub kursem kwalifikacyjnym z zakresu pedagogiki
opiekuńczo-wychowawczej oraz co najmniej roczne doświadczenie
w pracy z dzieckiem i rodziną lub co najmniej roczne doświadczenie
jako rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka;
2) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej zawieszona ani ograniczona;
3) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe.
2. W przypadku wszczęcia przeciwko osobie będącej koordynatorem
rodzinnej pieczy zastępczej postępowania karnego o umyślne przestępstwo ścigane
z oskarżenia publicznego przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 79. więcej Art. 79. 1. Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej jest zatrudniany przez
organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.
2. Praca koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej jest wykonywana
w ramach stosunku pracy w systemie zadaniowego czasu pracy lub umowy
o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. –
Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
3. Praca koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej nie może być łączona
z wykonywaniem obowiązków pracownika socjalnego.
4. Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej nie może prowadzić postępowań
z zakresu świadczeń realizowanych przez powiat.
5. W przypadku niewypełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 77 ust. 3
pkt 5, z koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej stosunek pracy lub umowa
o świadczenie usług, o których mowa w ust. 2, mogą zostać rozwiązane bez
zachowania okresu wypowiedzenia.

art. 80. więcej Art. 80. 1. Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka, na
każde umieszczone dziecko, przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego
utrzymania, nie niższe niż kwota:
1) 660 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie
zastępczej spokrewnionej;
2) 1000 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie
zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym
domu dziecka.
1a. Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka do
świadczenia, o którym mowa w ust. 1, na każde umieszczone dziecko w wieku do
ukończenia 18. roku życia przysługuje dodatek w wysokości świadczenia
wychowawczego określonego w przepisach o pomocy państwa w wychowywaniu
dzieci, zwany dalej „dodatkiem wychowawczym”.
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. (uchylony)
5. (uchylony)

art. 81. więcej Art. 81. 1. Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka na
dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem
o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatek
nie niższy niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów
utrzymania tego dziecka.
2. Rodzinie zastępczej zawodowej na dziecko umieszczone na podstawie
ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich
przysługuje dodatek nie niższy niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie
zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka.

art. 82. więcej Art. 82. 1. Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka
przysługuje świadczenie, o którym mowa w art. 80 ust. 1, oraz dodatki, o których
mowa w art. 81, również po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności, jeżeli nadal
przebywa w tej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka, na zasadach
określonych w art. 37 ust. 2.
1a. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, świadczenia oraz dodatki
przysługują w czasie trwania odpowiednio roku szkolnego, roku akademickiego,
kursu albo przygotowania zawodowego.
1b. W przypadku gdy po ukończeniu:
1) nauki w szkole ponadgimnazjalnej lub ponadpodstawowej osoba, która
osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o której mowa w art.
37 ust. 2, została przyjęta w tym samym roku kalendarzowym na studia
wyższe lub do zakładu kształcenia nauczycieli,
2) studiów pierwszego stopnia osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając
w pieczy zastępczej, o której mowa w art. 37 ust. 2, została przyjęta w tym
samym roku kalendarzowym na studia drugiego stopnia
– świadczenia oraz dodatki przysługujące rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu
rodzinny dom dziecka przysługują także za wrzesień.
2. (uchylony)

art. 83. więcej Art. 83. 1. Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka
starosta może przyznać:
1) dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka;
2) świadczenie na pokrycie:
a) niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka
– jednorazowo,
b) kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych
zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo
lub okresowo.
2. Rodzina zastępcza niezawodowa i zawodowa może otrzymywać środki
finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub
domu jednorodzinnego w wysokości odpowiadającej kosztom ponoszonym przez
rodzinę zastępczą niezawodową albo zawodową na czynsz, opłaty z tytułu najmu,
opłaty za energię elektryczną i cieplną, opał, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, dźwig osobowy, antenę zbiorczą, abonament telewizyjny i radiowy, usługi telekomunikacyjne oraz związanym z kosztami eksploatacji, obliczonym przez podzielenie łącznej kwoty tych kosztów przez liczbę osób zamieszkujących
w tym lokalu lub domu jednorodzinnym i pomnożenie przez liczbę dzieci i osób,
które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa
w art. 37 ust. 2, umieszczonych w rodzinie zastępczej wraz z osobami tworzącymi
tę rodzinę zastępczą.
3. (uchylony)
3a. Środki finansowe, o których mowa w ust. 2, starosta jest zobowiązany
przyznać rodzinie zastępczej zawodowej, w której umieszczono powyżej 3 dzieci
i osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których
mowa w art. 37 ust. 2, oraz jeżeli potrzeba przyznania tych środków zostanie
potwierdzona w opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.
4. Rodzinie zastępczej zawodowej starosta może raz do roku przyznać
świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego
remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu
jednorodzinnego.

art. 84. więcej Art. 84. Prowadzący rodzinny dom dziecka otrzymuje środki finansowe na:
1) utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu
jednorodzinnego, w którym jest prowadzony rodzinny dom dziecka,
w wysokości odpowiadającej kosztom ponoszonym przez rodzinny dom
dziecka na czynsz, opłaty z tytułu najmu, opłaty za energię elektryczną
i cieplną, opał, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, dźwig
osobowy, antenę zbiorczą, abonament telewizyjny i radiowy, usługi
telekomunikacyjne oraz związanym z kosztami eksploatacji, obliczonym
przez podzielenie łącznej kwoty tych kosztów przez liczbę osób
zamieszkujących w tym lokalu lub domu jednorodzinnym i pomnożenie przez
liczbę dzieci i osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy
zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2, umieszczonych w rodzinnym
domu dziecka wraz z prowadzącym rodzinny dom dziecka;
2) pokrycie niezbędnych kosztów związanych z remontem lub ze zmianą lokalu
w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym jest prowadzony rodzinny dom dziecka – do wysokości środków określonych w umowie, o której mowa w art. 62;
3) pokrycie innych niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów związanych
z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu
dziecka – do wysokości środków określonych w umowie, o której mowa w art. 62.

art. 85. więcej Art. 85. 1. Rodzinie zastępczej zawodowej oraz prowadzącemu rodzinny dom
dziecka przysługuje wynagrodzenie nie niższe niż kwota 2000 zł miesięcznie.
2. Rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego
przysługuje wynagrodzenie nie niższe niż kwota 2600 zł miesięcznie.
3. Ustalając wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1 i 2, bierze się
pod uwagę w szczególności kwalifikacje, szkolenia i oceny rodziny zastępczej
zawodowej oraz prowadzącego rodzinny dom dziecka.
4. W przypadku gdy rodzina zastępcza zawodowa lub prowadzący rodzinny
dom dziecka nie sprawuje opieki nad dzieckiem z powodu umieszczenia dziecka
w jednostce, o której mowa w art. 87 ust. 2, albo opuszczenia rodziny zastępczej
zawodowej lub rodzinnego domu dziecka przez ostatnie powierzone dziecko lub
osobę, która osiągnęła pełnoletność, przebywając w pieczy zastępczej, o której
mowa w art. 37 ust. 2, nad którymi była sprawowana piecza zastępcza, rodzina
zastępcza zawodowa oraz prowadzący rodzinny dom dziecka za okres
pozostawania w gotowości do czasu powrotu dziecka z jednostki, o której mowa
w art. 87 ust. 2, lub przyjęcia kolejnego dziecka otrzymują wynagrodzenie w wysokości 80% dotychczas otrzymywanego wynagrodzenia.
5. Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego,
w której przebywa przez okres dłuższy niż 10 dni w miesiącu kalendarzowym
więcej niż 3 dzieci lub co najmniej jedno dziecko, o którym mowa w art. 81,
otrzymuje dodatek w wysokości 20% otrzymywanego wynagrodzenia.
6. Rodzina zastępcza zawodowa oraz prowadzący rodzinny dom dziecka, za
czas sprawowania funkcji rodziny pomocowej, otrzymuje świadczenie
w wysokości nie niższej niż 20% otrzymywanego wynagrodzenia miesięcznie.
7. Rodzina zastępcza niezawodowa oraz małżonkowie lub osoba, o których
mowa w art. 74 ust. 1 pkt 2, za czas sprawowania funkcji rodziny pomocowej otrzymują miesięcznie świadczenie w wysokości nie niższej niż 20% kwoty, o której mowa w ust. 1.
8. Świadczenia, o których mowa w ust. 6 i 7, przysługują w wysokości
proporcjonalnej do liczby dni pobytu dziecka w rodzinie zastępczej lub rodzinnym
domu dziecka w danym miesiącu kalendarzowym.

art. 86. więcej Art. 86. 1. Wysokości wynagrodzeń i świadczeń, określone w umowach,
o których mowa w art. 54, 62 i 75, są waloryzowane corocznie średniorocznym
wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń, określonym w ustawie budżetowej, dla
pracowników państwowej sfery budżetowej nieobjętych mnożnikowymi
systemami wynagrodzeń od dnia 1 kwietnia każdego roku kalendarzowego.
2. Kwoty, o których mowa w art. 80 ust. 1 i art. 81, podlegają waloryzacji
wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanym przez Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego, od dnia 1 czerwca roku kalendarzowego
następującego po roku kalendarzowym, w którym wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych w okresie od roku kalendarzowego, w którym była
przeprowadzona ostatnio waloryzacja, przekroczył 105%.
3. Wysokość kwot, o których mowa w ust. 2, jest ogłaszana w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w drodze obwieszczenia,
przez ministra właściwego do spraw rodziny, w terminie do końca marca roku
kalendarzowego, w którym jest przeprowadzana waloryzacja.

art. 87. więcej Art. 87. 1. Świadczenia i dodatki, o których mowa w art. 80 ust. 1 i 1a oraz
art. 81, przyznaje się od dnia faktycznego umieszczenia dziecka odpowiednio
w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka do dnia faktycznego
opuszczenia przez dziecko rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka,
a w przypadku dodatku wychowawczego nie wcześniej jednak niż od miesiąca
złożenia wniosku, o którym mowa w art. 88.
1a. Prawo do dodatku wychowawczego ustala się na okres 12 miesięcy.
1b. W przypadku braku zmian w sytuacji rodziny zastępczej lub
prowadzącego rodzinny dom dziecka mającej wpływ na prawo do dodatku
wychowawczego ustala się je na okres kolejnych 12 miesięcy z urzędu.
2. W przypadku gdy rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka
nie ponosi kosztów utrzymania dziecka w związku z jego pobytem w:
1) domu pomocy społecznej,
2) specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym,
3) młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
4) młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę,
5) specjalnym ośrodku wychowawczym,
6) (uchylony)
7) (uchylony)
8) (uchylony)
9) hospicjum stacjonarnym,
10) oddziale medycyny paliatywnej,
11) areszcie śledczym,
12) schronisku dla nieletnich,
13) zakładzie karnym,
14) zakładzie poprawczym
– otrzymuje świadczenia, o których mowa w art. 80 ust. 1, w wysokości nie niższej
niż 20% przyznanych świadczeń.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, rodzinie zastępczej lub
prowadzącemu rodzinny dom dziecka dodatki, o których mowa w art. 80 ust. 1a
i art. 81, nie przysługują.
4. W przypadku gdy świadczenia oraz dodatki, o których mowa w art. 80 ust.
1 i 1a oraz art. 81, przysługują rodzinie zastępczej lub prowadzącemu rodzinny dom
dziecka za niepełny miesiąc kalendarzowy, świadczenia oraz dodatki wypłaca się
w wysokości proporcjonalnej do liczby dni pobytu dziecka w danym miesiącu
kalendarzowym.
5. W przypadku powierzenia rodzinie pomocowej opieki i wychowania nad
dzieckiem umieszczonym w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka,
rodzinie pomocowej wypłaca się świadczenie i dodatki przysługujące rodzinie
zastępczej lub prowadzącemu rodzinny dom dziecka, o których mowa w art. 80 ust.
1 i 1a oraz art. 81, w wysokości proporcjonalnej do liczby dni pobytu dziecka
w danym miesiącu w tej rodzinie pomocowej.

art. 88. więcej Art. 88. 1. Świadczenia, dodatki i dofinansowanie do wypoczynku, o których
mowa w art. 80 ust. 1 i 1a, art. 81, art. 83 i art. 84, są udzielane na wniosek odpowiednio rodziny zastępczej, rodziny pomocowej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, rodzina pomocowa składa, w przypadku
gdy rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka nie pobierali
świadczeń, dodatków lub dofinansowania do wypoczynku, o których mowa
w art. 80 ust. 1 i 1a, art. 81, art. 83 i art. 84.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, rodzina zastępcza, rodzina pomocowa
oraz prowadzący rodzinny dom dziecka składają w powiatowym centrum pomocy
rodzinie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.
4. Przyznanie oraz odmowa przyznania świadczeń, dodatków
i dofinansowania do wypoczynku, o których mowa w art. 80 ust. 1 i 1a, art. 81, art.
83 i art. 84, następuje w drodze decyzji.
5. W przypadku zmiany przepisów regulujących prawo do świadczeń,
dodatków i dofinansowania do wypoczynku, o których mowa w art. 80 ust. 1 i 1a,
art. 81, art. 83 i art. 84, oraz w przypadku zmiany sytuacji osobistej rodziny
zastępczej, rodziny pomocowej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka, a także
w przypadku zmiany sytuacji osobistej, dochodowej lub majątkowej
umieszczonego dziecka, organ właściwy do wydania decyzji może bez zgody
rodziny zastępczej, rodziny pomocowej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka
zmienić lub uchylić decyzję, o której mowa w ust. 4.
6. Decyzję zmienia się lub uchyla, jeżeli rodzina zastępcza, rodzina
pomocowa lub prowadzący rodzinny dom dziecka marnotrawi przyznane
świadczenia.

art. 89. więcej Art. 89. Osoby otrzymujące świadczenia, dodatki, wynagrodzenia oraz
dofinansowania do wypoczynku, o których mowa w niniejszym rozdziale, zwane
dalej „świadczeniami pieniężnymi”, są obowiązane niezwłocznie poinformować
organ, który przyznał świadczenie pieniężne, o każdej zmianie sytuacji osobistej,
dochodowej i majątkowej ich oraz dziecka, która ma wpływ na prawo do tych
świadczeń.

art. 90. więcej Art. 90. W przypadku osób lub małżonków, niespełniających warunków
dotyczących rodzin zastępczych w zakresie niezbędnych szkoleń, którym sąd
powierzył tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie art. 109 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U.
z 2019 r. poz. 2086 i 2089), przepisy art. 80–82, 86 i 87 stosuje się odpowiednio.

art. 91. więcej Art. 91. Rada powiatu może, w drodze uchwały, podnieść wysokość
świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 80 ust. 1, art. 81, 83 i 85.

art. 92. więcej Art. 92. 1. Nienależnie pobrane świadczenia pieniężne podlegają zwrotowi,
łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, przez osobę, która je pobrała.
2. Za nienależnie pobrane świadczenia pieniężne uważa się świadczenia:
1) wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie albo
wstrzymanie wypłaty świadczenia pieniężnego w całości lub w części;
2) przyznane lub wypłacone w przypadku świadomego wprowadzenia w błąd
przez osobę pobierającą te świadczenia;
3) wypłacone bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa, jeżeli
stwierdzono nieważność decyzji przyznającej świadczenie pieniężne albo
w wyniku wznowienia postępowania uchylono decyzję przyznającą to
świadczenie i odmówiono prawa do tego świadczenia.
3. Wysokość należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń
pieniężnych oraz termin ich spłaty ustala, w drodze decyzji, organ, który przyznał
świadczenie pieniężne.
4. Należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych ulegają
przedawnieniu z upływem 3 lat, licząc od dnia, w którym decyzja ustalająca ich
wysokość stała się ostateczna.
5. Bieg przedawnienia, o którym mowa w ust. 4, przerywa odroczenie
terminu płatności należności, rozłożenie spłaty należności na raty oraz każda
czynność zmierzająca do ściągnięcia należności, jeżeli o czynności tej dłużnik
został zawiadomiony.
6. Nie wydaje się decyzji o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń
pieniężnych, jeżeli od terminu ich pobrania upłynęło 10 lat.
6a. Od kwot nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych, o których mowa
w ust. 2 pkt 1 i 2, naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie.
7. Kwoty nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych wraz z odsetkami,
ustalone ostateczną decyzją, podlegają potrąceniu z bieżąco wypłacanych
świadczeń pieniężnych.
8. Należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych
podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji.
9. Odsetki ustawowe za opóźnienie od kwot nienależnie pobranych świadczeń
pieniężnych, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, naliczane są od pierwszego dnia
miesiąca następującego po dniu wypłaty nienależnie pobranych świadczeń
pieniężnych do dnia spłaty.
10. Uzyskane kwoty zalicza się w pierwszej kolejności na poczet należności
najdawniej wymagalnych.
11. Starosta może umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń
pieniężnych łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności
albo rozłożyć na raty, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności
dotyczące sytuacji rodziny. Umorzenie kwoty nienależnie pobranych świadczeń
pieniężnych łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczenie terminu
płatności albo rozłożenie na raty świadczeń pieniężnych innych niż dodatek
wychowawczy, następuje w porozumieniu z wójtem.

art. 93. więcej Art. 93. 1. Instytucjonalna piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
1) placówki opiekuńczo-wychowawczej;
2) regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej;
3) interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
2. Placówkę opiekuńczo-wychowawczą prowadzi powiat lub podmiot,
któremu powiat zlecił realizację tego zadania na podstawie art. 190.
2a. Placówka opiekuńczo-wychowawcza może być prowadzona na terenie
innego powiatu na zasadzie porozumienia zawartego pomiędzy starostą powiatu,
który prowadzi placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub zleca realizację tego
zadania na podstawie art. 190, a starostą powiatu, na terenie którego prowadzona
jest placówka opiekuńczo-wychowawcza. Przepisy art. 54 ust. 3c stosuje się
odpowiednio.
2b. Powiat może połączyć placówkę wsparcia dziennego o zasięgu
ponadgminnym z placówką opiekuńczo-wychowawczą lub z prowadzoną przez
siebie jednostką organizacyjną pomocy społecznej.
3. Samorząd województwa może prowadzić lub zlecić, na podstawie art. 190,
prowadzenie regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego
ośrodka preadopcyjnego.
3a. Powiat albo samorząd województwa może połączyć prowadzone przez
siebie formy instytucjonalnej pieczy zastępczej z jednostkami organizacyjnymi
pomocy społecznej. Jeżeli połączenie obejmuje odpowiednio powiatowe centrum
pomocy rodzinie albo regionalne ośrodki polityki społecznej, formy
instytucjonalnej pieczy zastępczej prowadzone są w ramach tych jednostek.
3b. Przepisów ust. 3a nie stosuje się do placówek opiekuńczowychowawczych typu rodzinnego.
4. Placówka opiekuńczo-wychowawcza:
1) zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego
niezbędne potrzeby, w szczególności emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne,
bytowe, społeczne i religijne;
2) realizuje przygotowany we współpracy z asystentem rodziny plan pomocy
dziecku;
3) umożliwia kontakt dziecka z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że
sąd postanowi inaczej;
4) podejmuje działania w celu powrotu dziecka do rodziny;
5) zapewnia dziecku dostęp do kształcenia dostosowanego do jego wieku
i możliwości rozwojowych;
6) obejmuje dziecko działaniami terapeutycznymi;
7) zapewnia korzystanie z przysługujących świadczeń zdrowotnych.

Art. 93a. 1. Osoba kierująca jednostką powstałą w wyniku połączenia,
o którym mowa w art. 18c, art. 93 ust. 2b lub 3a, obowiązana jest spełniać
obowiązujące wymagania do kierowania co najmniej jedną prowadzoną dotychczas
działalnością realizowaną w połączonych jednostkach.
2. Osoby zatrudnione na kierowniczych stanowiskach urzędniczych
w jednostce powstałej w wyniku połączenia – z wyłączeniem osoby kierującej
jednostką, odpowiedzialne za wykonywanie zadań realizowanych dotychczas w połączonych jednostkach obowiązane są spełniać obowiązujące wymagania dla tych stanowisk.

art. 94. więcej Art. 94. 1. Powiat może zlecić realizację obsługi ekonomiczno-
-administracyjnej i organizacyjnej prowadzonych przez siebie placówek
opiekuńczo-wychowawczych na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r.
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie organizacjom pozarządowym
lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 tej ustawy.
2. Dyrektorem podmiotu, któremu zlecono realizację zadania zapewnienia
obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych, może być osoba, która spełnia
wymagania określone w art. 97 ust. 3.

Art. 94a. Do obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych, w zakresie
wykonywanych zadań, o których mowa w art. 93 ust. 4, można zatrudniać osoby,
o których mowa w art. 98 ust. 1 pkt 2–4.

art. 95. więcej Art. 95. 1. W placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego,
interwencyjnego lub specjalistyczno--terapeutycznego są umieszczane dzieci
powyżej 10. roku życia, wymagające szczególnej opieki lub mające trudności
w przystosowaniu się do życia w rodzinie.
2. Umieszczenie dziecka poniżej 10. roku życia w placówce
opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub
specjalistyczno-terapeutycznego jest możliwe w przypadku, gdy w danej placówce
opiekuńczo-wychowawczej umieszczona jest matka lub ojciec tego dziecka oraz
w innych wyjątkowych przypadkach, szczególnie gdy przemawia za tym stan
zdrowia dziecka lub dotyczy to rodzeństwa.
3. W placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego,
interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego można umieścić, w tym
samym czasie, łącznie nie więcej niż 14 dzieci oraz osób, które osiągnęły
pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2,
z zastrzeżeniem ust. 3a.
3a. W przypadku gdy umieszczone w placówce opiekuńczo-wychowawczej
typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego
dziecko lub osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej,
o której mowa w art. 37 ust. 2, zostały umieszczone w:
1) domu pomocy społecznej,
2) specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym,
3) młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
4) młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę,
5) specjalnym ośrodku wychowawczym,
6) hospicjum stacjonarnym,
7) oddziale medycyny paliatywnej,
8) areszcie śledczym,
9) schronisku dla nieletnich,
10) zakładzie karnym,
11) zakładzie poprawczym
– dyrektor tej placówki może, pomimo przekroczenia dopuszczalnej liczby dzieci
w placówce, za zezwoleniem wojewody, przyjąć kolejne dziecko.
4. W placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego można umieścić,
w tym samym czasie, łącznie nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły
pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2.
4a. W razie konieczności umieszczenia w placówce opiekuńczo-
-wychowawczej typu rodzinnego rodzeństwa, za zgodą dyrektora tej placówki oraz
po uzyskaniu zezwolenia wojewody, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym
czasie większej liczby dzieci, nie więcej jednak niż 10.
5. Placówka opiekuńczo-wychowawcza zapewnia możliwość przyjmowania
dzieci przez całą dobę.

art. 96. więcej Art. 96. Placówka opiekuńczo-wychowawcza współpracuje, w zakresie
wykonywanych zadań, z sądem, powiatowym centrum pomocy rodzinie, rodziną,
asystentem rodziny, organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej oraz z innymi
osobami i instytucjami, które podejmują się wspierania działań wychowawczych
placówki opiekuńczo-wychowawczej, w szczególności w zakresie przygotowania
dziecka do samodzielnego życia, jeżeli osoby te uzyskają akceptację dyrektora
placówki opiekuńczo-wychowawczej oraz pozytywną opinię organizatora
rodzinnej pieczy zastępczej.

art. 97. więcej Art. 97. 1. Placówką opiekuńczo-wychowawczą kieruje dyrektor.
1a. W przypadku zapewnienia wspólnej obsługi placówek opiekuńczowychowawczych typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistycznoterapeutycznego na podstawie przepisów o samorządzie powiatowym placówką
opiekuńczo-wychowawczą może kierować dyrektor jednostki obsługującej, która
prowadzi wspólną obsługę, przy pomocy wyznaczonego w poszczególnych
placówkach opiekuńczo-wychowawczych wychowawcy.
1b. W przypadku zlecenia realizacji obsługi placówek opiekuńczowychowawczych typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistycznoterapeutycznego na podstawie art. 94 ust. 1 placówką opiekuńczo-wychowawczą
może kierować dyrektor podmiotu, któremu zlecono realizację, przy pomocy
wyznaczonego w poszczególnych placówkach opiekuńczo-wychowawczych
wychowawcy.
2. (uchylony)
2a. W przypadku prowadzenia więcej niż jednej placówki opiekuńczo-
-wychowawczej przez podmiot, któremu powiat zlecił realizację tego zadania na
podstawie art. 190, placówkami tymi może kierować jeden dyrektor przy pomocy
wyznaczonego w poszczególnych placówkach opiekuńczo-wychowawczych
wychowawcy.
3. Dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego,
interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego może być osoba, która:
1) posiada tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny:
a) na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, nauki
o rodzinie lub na innym kierunku, którego program obejmuje
resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-wychowawczą, albo
b) na dowolnym kierunku, uzupełniony studiami podyplomowymi
w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie lub resocjalizacji;
2) posiada co najmniej 3-letni staż pracy w instytucji zajmującej się pracą
z dziećmi lub rodziną albo udokumentowane doświadczenie pracy z dziećmi
lub rodziną;
3) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej zawieszona ani ograniczona;
4) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
5) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe;
6) jest zdolna do kierowania placówką opiekuńczo-wychowawczą, co zostało
potwierdzone zaświadczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do
pełnienia tej funkcji.
4. Dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego może
być osoba, która:
1) posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;
2) posiada świadectwo ukończenia szkolenia, o którym mowa w art. 44;
3) posiada pozytywną opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej dotyczącą
predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora.
Przepisy ust. 3 pkt 3–6 stosuje się odpowiednio.
5. W przypadku wszczęcia przeciwko osobie będącej dyrektorem placówki
opiekuńczo-wychowawczej postępowania karnego o umyślne przestępstwo
ścigane z oskarżenia publicznego przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 98. więcej Art. 98. 1. Osobą pracującą z dziećmi w placówce opiekuńczo-
-wychowawczej może być osoba posiadająca następujące kwalifikacje:
1) w przypadku wychowawcy – wykształcenie wyższe:
a) na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, praca
socjalna, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program
obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-
-wychowawczą, albo
b) na dowolnym kierunku, uzupełnione studiami podyplomowymi
w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie lub resocjalizacji;
2) w przypadku pedagoga – tytuł zawodowy magistra na kierunku pedagogika
albo pedagogika specjalna;
3) w przypadku psychologa – prawo wykonywania zawodu psychologa
w rozumieniu ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa
i samorządzie zawodowym psychologów;
4) w przypadku osoby prowadzącej terapię – udokumentowane przygotowanie
do prowadzenia terapii o profilu potrzebnym w pracy z dzieckiem i rodziną;
5) w przypadku opiekuna dziecięcego – ukończoną szkołę przygotowującą do
pracy w zawodzie opiekuna dziecięcego lub pielęgniarki albo studia
pedagogiczne;
6) w przypadku pracownika socjalnego – wykształcenie wyższe uprawniające do
wykonywania zawodu.
2. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do wychowawcy w placówce
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego posiadającego wykształcenie średnie
lub średnie branżowe i pozytywną opinię organizatora rodzinnej pieczy zastępczej
dotyczącą predyspozycji do pełnienia funkcji wychowawcy.
3. W placówce opiekuńczo-wychowawczej z dziećmi może pracować osoba, która:
1) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej zawieszona ani ograniczona;
2) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe;
4) jest zdolna do pracy w placówce opiekuńczo-wychowawczej, co zostało
potwierdzone zaświadczeniem lekarskim o braku przeciwwskazań do tej pracy.
4. Osoby, o których mowa w ust. 1, mają prawo do korzystania z poradnictwa,
które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie
zjawisku wypalenia zawodowego.
5. W przypadku wszczęcia przeciwko osobie, o której mowa w ust. 1,
postępowania karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego
przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 99. więcej Art. 99. 1. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, z wyłączeniem
sytuacji, o której mowa w art. 97 ust. 2, może pełnić równocześnie funkcję
wychowawcy.
2. Powiat lub podmiot prowadzący placówkę opiekuńczo-wychowawczą typu
rodzinnego, na wniosek dyrektora tej placówki, zatrudnia w placówce:
1) co najmniej jedną osobę do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi
i przy pracach gospodarskich – w przypadku gdy w placówce przebywa
więcej niż 4 dzieci;
2) co najmniej dwie osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi
i przy pracach gospodarskich – w przypadku gdy w placówce przebywa
więcej niż 8 dzieci.
Przepis art. 98 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
3. W placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego można zatrudnić
tylko osobę wskazaną przez dyrektora. Może to być osoba z nim spokrewniona,
spowinowacona lub jego małżonek.
4. Przy zapewnianiu opieki lub wychowania nad dzieckiem przebywającym
w placówce opiekuńczo-wychowawczej oraz wykonywaniu innych czynności
związanych z realizacją zadań tej placówki można korzystać z pomocy
wolontariuszy. Przepis art. 98 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
5. W placówce opiekuńczo-wychowawczej w razie potrzeby mogą być
zatrudnione osoby do obsługi i administracji. Przepis art. 98 ust. 3 pkt 3 i 4 stosuje
się odpowiednio.

Art. 99a. Niezależnie od dokumentacji i informacji, o których mowa
w art. 38a ust. 1, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej ma prawo do
uzyskania informacji oraz otrzymania lub wglądu do wszelkiej dostępnej
dokumentacji, w tym prawnej i medycznej, dotyczących dziecka.

art. 100. więcej Art. 100. 1. Praca z dzieckiem w placówce opiekuńczo-wychowawczej jest
prowadzona zgodnie z planem pomocy dziecku, sporządzonym i realizowanym
przez wychowawcę we współpracy z asystentem rodziny, a w przypadku gdy
rodzinie dziecka nie został przydzielony asystent rodziny – we współpracy
z podmiotem organizującym pracę z rodziną.
2. Pracę z grupą dzieci oraz pracę indywidualną z dzieckiem organizuje
wychowawca.
3. Wychowawca realizuje zadania wynikające z planu pomocy dziecku oraz
pozostaje w stałym kontakcie z rodziną.
4. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej zgłasza informacje
o przebywających w tej placówce dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną do
ośrodków adopcyjnych, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających.
4a. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej w terminie 18 miesięcy od
dnia umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej składa do właściwego sądu wniosek
wraz z uzasadnieniem o wszczęcie z urzędu postępowania o wydanie zarządzeń
wobec dziecka celem zbadania zaistnienia warunków umożliwiających jego powrót
do rodziny albo umieszczenia go w rodzinie przysposabiającej. Do wniosku
dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej dołącza opinię gminy lub podmiotu
prowadzącego pracę z rodziną.
5. W przypadku niewypełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 4,
z dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej stosunek pracy może zostać
rozwiązany bez zachowania okresu wypowiedzenia.

art. 101. więcej Art. 101. 1. Placówka opiekuńczo-wychowawcza jest prowadzona jako
placówka opiekuńczo-wychowawcza typu:
1) socjalizacyjnego;
2) interwencyjnego;
3) specjalistyczno-terapeutycznego;
4) rodzinnego.
2. Typ placówki opiekuńczo-wychowawczej określa jej regulamin.
3. Placówka opiekuńczo-wychowawcza może łączyć zadania placówek,
o których mowa w ust. 1 pkt 1–3.

art. 102. więcej Art. 102. Placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego:
1) wychowuje dzieci w różnym wieku, w tym dorastające i usamodzielniające się;
2) umożliwia wspólne wychowanie i opiekę licznemu rodzeństwu;
3) współpracuje z koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej i asystentem rodziny.

art. 103. więcej Art. 103. 1. Zadaniem placówki opiekuńczo-wychowawczej typu
interwencyjnego jest doraźna opieka nad dzieckiem w czasie trwania sytuacji
kryzysowej, w szczególności placówka jest obowiązana przyjąć dziecko
w przypadkach wymagających natychmiastowego zapewnienia dziecku opieki.
2. Do placówki, o której mowa w ust. 1, dziecko przyjmuje się:
1) na podstawie orzeczenia sądu;
2) w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż
Graniczną;
3) na wniosek rodziców, dziecka lub osoby trzeciej lub umieszcza się dziecko
w trybie art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 2 i 3, przepisów art. 95 ust. 1
i 3 nie stosuje się.
4. Do placówki, o której mowa w ust. 1, nie może być przyjęte dziecko
w trakcie samowolnego pobytu poza:
1) zakładem poprawczym, schroniskiem dla nieletnich, młodzieżowym
ośrodkiem wychowawczym, aresztem śledczym, zakładem karnym;
2) podmiotem leczniczym niebędącym przedsiębiorcą lub domem pomocy
społecznej, jeżeli pobyt w tych instytucjach został orzeczony w trybie
określonym w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu
w sprawach nieletnich.
5. Do placówki, o której mowa w ust. 1, są przyjmowane dzieci niezależnie
od miejsca zamieszkania.
6. Pobyt dziecka w placówce, o której mowa w ust. 1, nie może trwać dłużej
niż 3 miesiące.
7. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres, o którym mowa w ust. 6,
może zostać przedłużony do zakończenia trwającego postępowania sądowego o:
1) powrót dziecka do rodziny;
2) przysposobienie;
3) umieszczenie w pieczy zastępczej.
8. O przyjęciu dziecka dyrektor placówki, o której mowa w ust. 1, informuje
niezwłocznie, nie później niż w ciągu 24 godzin, sąd, powiatowe centrum pomocy
rodzinie oraz ośrodek pomocy społecznej albo centrum usług społecznych.
9. Dziecko poniżej 10. roku życia, przyjęte do placówki, o której mowa
w ust. 1, zostaje niezwłocznie przeniesione do jednej z rodzinnych form pieczy zastępczej.

art. 104. więcej Art. 104. 1. W placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego
może zostać wyodrębniona część organizacyjna dysponująca bazą noclegową
i zapewniająca opiekę wychowawczą, czynna przez całą dobę, wykorzystywana
w sytuacjach kryzysowych, kiedy dziecko ze względów rodzinnych musi czasowo
zamieszkać poza swoją rodziną za zgodą rodziców lub opiekunów prawnych albo
kiedy rodzina musi czasowo uzyskać schronienie.
2. Rada powiatu określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki ponoszenia
opłaty za pobyt w wyodrębnionej części organizacyjnej, o której mowa w ust. 1.

art. 105. więcej Art. 105. 1. Placówka opiekuńczo-wychowawcza typu specjalistyczno-
-terapeutycznego sprawuje opiekę nad dzieckiem o indywidualnych potrzebach,
w szczególności:
1) legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem
o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności;
2) wymagającym stosowania specjalnych metod wychowawczych
i specjalistycznej terapii;
3) wymagającym wyrównywania opóźnień rozwojowych i edukacyjnych.
2. Placówka, o której mowa w ust. 1, zapewnia zajęcia wychowawcze,
socjoterapeutyczne, korekcyjne, kompensacyjne, logopedyczne, terapeutyczne,
rekompensujące braki w wychowaniu w rodzinie i przygotowujące do życia
społecznego, a dzieciom niepełnosprawnym także odpowiednią rehabilitację
i zajęcia rewalidacyjne.

art. 106. więcej Art. 106. 1. Placówka opiekuńczo-wychowawcza powstaje z dniem
uzyskania zezwolenia wojewody właściwego ze względu na miejsce prowadzenia tej placówki.
2. W budynku może się mieścić tylko jedna placówka opiekuńczo-
-wychowawcza.
2a. Placówka opiekuńczo-wychowawcza, z wyjątkiem przypadków, o
których mowa w ust. 3 i 3a, nie może się mieścić na jednej nieruchomości
gruntowej ani w jednym budynku z izbami wytrzeźwień lub z zapewniającymi
całodobową opiekę:
1) innymi jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
2) jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej;
3) młodzieżowymi ośrodkami wychowawczymi;
4) młodzieżowymi ośrodkami socjoterapii;
5) specjalnymi ośrodkami wychowawczymi;
6) specjalistycznymi ośrodkami wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie lub
ośrodkami wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie;
7) jednostkami organizacyjnymi wymiaru sprawiedliwości;
8) hospicjami;
9) zakładami opiekuńczo-leczniczymi;
10) zakładami pielęgnacyjno-opiekuńczymi;
11) zakładami rehabilitacji leczniczej.
3. Wojewoda może zezwolić na funkcjonowanie w jednym wielorodzinnym
budynku więcej niż jednej placówki opiekuńczo-wychowawczej do 14 dzieci,
uwzględniając specyfikę i zadania tych placówek oraz potrzeby środowiska lokalnego w przypadku lokali stanowiących odrębną nieruchomość w rozumieniu
przepisów o własności lokali.
3a. Wojewoda może zezwolić na funkcjonowanie na jednej nieruchomości
gruntowej więcej niż jednej placówki opiekuńczo-wychowawczej do 14 dzieci,
uwzględniając specyfikę i zadania tych placówek oraz potrzeby środowiska
lokalnego.
4. Wojewoda wydaje zezwolenie na wniosek, jeżeli podmiot występujący
o zezwolenie:
1) spełnia warunki określone w ustawie i standardy określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 127;
2) przedstawi:
a) dokumenty potwierdzające tytuł prawny do nieruchomości, na terenie
której placówka opiekuńczo-wychowawcza ma prowadzić działalność,
b) odpis z właściwego rejestru,
c) oświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON oraz numerze
identyfikacji podatkowej NIP,
d) wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
a w przypadku ich braku zaświadczenie właściwego organu gminy
o zgodności lokalizacji obiektu, w którym będzie prowadzona placówka opiekuńczo-wychowawcza, z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
e) pozytywną opinię starosty powiatu, na terenie którego będzie
prowadzona placówka opiekuńczo-wychowawcza, w przypadku
placówki opiekuńczo-wychowawczej organizowanej przez podmiot,
któremu powiat zlecił realizację tego zadania,
f) pozytywne opinie właściwego miejscowo komendanta powiatowego lub
miejskiego Państwowej Straży Pożarnej i właściwego państwowego
inspektora sanitarnego o warunkach bezpieczeństwa i higieny
w budynku, w którym będzie mieścić się placówka opiekuńczo-
-wychowawcza, oraz najbliższego jej otoczenia, mając na uwadze
specyfikę placówki,
g) statut placówki opiekuńczo-wychowawczej lub jego projekt,
h) regulamin organizacyjny placówki opiekuńczo-wychowawczej lub jego projekt,
i) informację o sposobie finansowania placówki opiekuńczo-
-wychowawczej oraz o niezaleganiu w regulowaniu zobowiązań
podatkowych i składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie
zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń
Pracowniczych.
5. Dokumenty, o których mowa w ust. 4 pkt 2 lit. f, są wymagane
w przypadku, gdy wojewoda po przeprowadzeniu oględzin obiektu zażąda ich
przedstawienia.
6. Zezwolenie wydaje się po przeprowadzeniu oględzin obiektu, w którym
placówka opiekuńczo-wychowawcza ma prowadzić działalność.
7. Zezwolenie na prowadzenie placówki opiekuńczo-wychowawczej wydaje
się na czas nieokreślony.
8. Po uzyskaniu zezwolenia placówka opiekuńczo-wychowawcza podlega
wpisowi do rejestru placówek, o którym mowa w art. 186 pkt 1.
9. Jeżeli podmiot, któremu wydano zezwolenie na prowadzenie placówki
opiekuńczo-wychowawczej:
1) przestał spełniać warunki określone w ustawie i standardy usług określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 127,
2) nie przedstawi, na żądanie wojewody, w wyznaczonym terminie, aktualnych
dokumentów, o których mowa w ust. 4 pkt 2 lit. b–g
– wojewoda wyznacza dodatkowy termin na spełnienie tych warunków lub
standardów albo na dostarczenie wymaganych dokumentów lub informacji.
10. Po bezskutecznym upływie dodatkowego terminu, o którym mowa
w ust. 9, wojewoda cofa zezwolenie na prowadzenie placówki opiekuńczo-
-wychowawczej.
11. W przypadku cofnięcia zezwolenia wojewoda wykreśla placówkę
opiekuńczo-wychowawczą z rejestru placówek, o którym mowa w art. 186 pkt 1.

art. 107. więcej Art. 107. 1. Podmiot prowadzący placówkę opiekuńczo-wychowawczą nie
może jej zlikwidować bez zgody wojewody.
2. Wojewoda wydaje zgodę na likwidację placówki opiekuńczo-
-wychowawczej, jeżeli starosta zapewni właściwą pieczę zastępczą dzieciom z tej
placówki.
3. Dokumentację likwidowanej placówki opiekuńczo-wychowawczej
przechowuje starosta właściwy ze względu na siedzibę placówki.

art. 108. więcej Art. 108. 1. Na wniosek dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej lub
na wniosek wychowawcy, za zgodą dyrektora placówki opiekuńczo-
-wychowawczej, po zasięgnięciu opinii powiatowego centrum pomocy rodzinie
powiatu właściwego do ponoszenia średnich miesięcznych wydatków
przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej,
starosta powiatu, który skierował dziecko do placówki opiekuńczo-wychowawczej,
może przenieść dziecko do innej placówki opiekuńczo-wychowawczej tego
samego typu.
2. O przeniesieniu dziecka umieszczonego w placówce opiekuńczo-
-wychowawczej na podstawie orzeczenia sądu starosta informuje właściwy sąd.
3. Placówka opiekuńczo-wychowawcza, za zgodą starosty, może przyjąć
dziecko z terenu innego powiatu, jeśli dysponuje wolnym miejscem w tej
placówce.

art. 109. więcej Art. 109. 1. W regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej są
umieszczane dzieci wymagające szczególnej opieki, które ze względu na stan
zdrowia wymagający stosowania specjalistycznej opieki i rehabilitacji nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
2. W regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej można umieścić,
w tym samym czasie, łącznie nie więcej niż 30 dzieci.
3. Wojewoda, uwzględniając specyfikę i zadania regionalnej placówki
opiekuńczo-terapeutycznej, może zezwolić na umieszczenie większej liczby dzieci,
nie więcej jednak niż 45.

art. 110. więcej Art. 110. Regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna, za zgodą
marszałka województwa, może przyjąć dziecko z powiatu leżącego w granicach
innego województwa, jeżeli dysponuje wolnym miejscem.

art. 111. więcej Art. 111. 1. W interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym umieszcza się dzieci,
które wymagają specjalistycznej opieki i w okresie oczekiwania na
przysposobienie nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej.
2. W interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, w tym samym czasie, można
umieścić nie więcej niż 20 dzieci.
3. Pobyt dziecka w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym nie może trwać
dłużej niż do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.

art. 112. więcej Art. 112. Regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne oraz interwencyjne
ośrodki preadopcyjne zapewniają specjalistyczną opiekę medyczną i rehabilitację
dzieciom umieszczonym w tych placówkach i ośrodkach.

art. 113. więcej Art. 113. 1. Do regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych przepisy
art. 93 ust. 4, art. 94, art. 95 ust. 5, art. 96–100, art. 106 ust. 1, 2, ust. 2a pkt 1–8 i
ust. 3–11, art. 107 i art. 108 stosuje się odpowiednio.
2. Do interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych przepisy art. 93 ust. 4, art.
94, art. 95 ust. 5, art. 96–100, art. 106 ust. 1, 2, ust. 2a pkt 1–7 i ust. 3–11, art. 107
i art. 108 stosuje się odpowiednio.

Art. 113a. Na wniosek dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu
socjalizacyjnego, dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu
interwencyjnego, dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu
specjalistyczno-terapeutycznego, dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo-
-terapeutycznej oraz dyrektora interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, składany
w powiatowym centrum pomocy rodzinie właściwym ze względu na miejsce położenia placówki lub ośrodka, na każde umieszczone w tych placówkach i ośrodkach dziecko w wieku do ukończenia 18. roku życia przysługuje dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego określonego w przepisach o pomocy
państwa w wychowywaniu dzieci. Przepisy dotyczące dodatku wychowawczego
stosuje się odpowiednio.

art. 114. więcej Art. 114. 1. Placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego otrzymuje
środki finansowe na utrzymanie dziecka oraz środki finansowe na bieżące
funkcjonowanie placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego.
2. Rada powiatu, w drodze uchwały, może zwiększyć wysokość środków
finansowych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu
rodzinnego oraz wysokość środków finansowych na bieżące funkcjonowanie
placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego.

art. 115. więcej Art. 115. 1. Środki finansowe na utrzymanie dziecka w placówce
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego przysługują w zryczałtowanej kwocie
nie niższej niż 660 zł miesięcznie.
2. Środki finansowe na utrzymanie dziecka legitymującego się orzeczeniem
o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego
przysługują w zryczałtowanej kwocie nie niższej niż 860 zł miesięcznie.
2a. Do zryczałtowanej kwoty, o której mowa w ust. 1 i 2, na wniosek
dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, składany
w powiatowym centrum pomocy rodzinie właściwym ze względu na miejsce
położenia placówki, na każde umieszczone dziecko w wieku do ukończenia 18.
roku życia przysługuje dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego
określonego w przepisach o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Przepisy
dotyczące dodatku wychowawczego stosuje się odpowiednio.
3. Zryczałtowana kwota, o której mowa w ust. 1 i 2, obejmuje wydatki na:
1) wyżywienie dostosowane do potrzeb rozwojowych dziecka;
2) wyposażenie w:
a) odzież, obuwie, bieliznę i inne przedmioty osobistego użytku, stosownie
do wieku i indywidualnych potrzeb dziecka,
b) środki higieny osobistej;
3) podręczniki, pomoce i przybory szkolne;
4) koszty przejazdu do i z miejsca uzasadnionego pobytu poza placówką
opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego;
5) zajęcia kulturalne, rekreacyjne i sportowe;
6) zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego dziecka;
7) miesięczną drobną kwotę do własnego dysponowania przez dziecko
umieszczone w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego;
8) opłatę za pobyt w bursie lub internacie, jeżeli dziecko uczy się poza
miejscowością, w której mieści się placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego.
4. Zryczałtowana kwota, o której mowa w ust. 1 i 2, może zostać zwiększona o wydatki na:
1) dofinansowanie wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka w wieku
od 6. do 18. roku życia – raz w roku;
2) pokrycie:
a) niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego
dziecka – jednorazowo,
b) wydatków związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych
zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo.

art. 116. więcej Art. 116. 1. Środki finansowe na bieżące funkcjonowanie placówki
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego są określane w miesięcznych
i rocznych stawkach.
2. W miesięcznych stawkach są określane środki finansowe na:
1) utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym albo domu
jednorodzinnego, w którym mieści się placówka opiekuńczo-wychowawcza
typu rodzinnego;
2) usługi telekomunikacyjne.
3. W rocznych stawkach są określane środki finansowe na:
1) bieżące naprawy, remonty oraz wyposażenie placówki opiekuńczo-
-wychowawczej typu rodzinnego w sprzęt niezbędny dla umieszczonych
w niej dzieci;
2) świadczenia opieki zdrowotnej, które w całości lub w części nie są
finansowane ze środków publicznych na zasadach określonych w przepisach
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
3) wyrównywanie opóźnień w nauce.

art. 117. więcej Art. 117. 1. Środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku
wielorodzinnym, w którym mieści się placówka opiekuńczo-wychowawcza typu
rodzinnego, przysługują w miesięcznej stawce odpowiadającej wysokości kwoty
kosztów ponoszonych na czynsz, opłaty za energię elektryczną i cieplną, wodę, gaz,
odbiór nieczystości stałych i płynnych, windę, antenę zbiorczą, abonament
telewizyjny i radiowy, koszty związane z kosztami eksploatacji i remontów, zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną, z uwzględnieniem podatku od
nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów, podzielonej przez
liczbę osób zamieszkujących w tym lokalu i pomnożonej przez liczbę dzieci
umieszczonych w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz
dyrektora placówki.
2. Środki finansowe na utrzymanie domu jednorodzinnego, w którym mieści
się placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego, przysługują
w miesięcznej stawce odpowiadającej wysokości kwoty kosztów ponoszonych na
czynsz, opłaty za energię cieplną i elektryczną, wodę, gaz, odbiór nieczystości
stałych i płynnych, abonament telewizyjny i radiowy, ryczałt na zakup opału,
koszty związane z kosztami eksploatacji i remontów, z uwzględnieniem podatku
od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów, podzielonej przez
liczbę osób zamieszkujących w domu jednorodzinnym i pomnożonej przez liczbę
dzieci umieszczonych w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego
oraz dyrektora placówki.

art. 118. więcej Art. 118. 1. Środki finansowe na usługi telekomunikacyjne przysługują
w miesięcznej stawce odpowiadającej wysokości kosztów ponoszonych na
abonament i połączenia telefoniczne w ruchu automatycznym.
2. Wysokość środków finansowych na połączenia telefoniczne w ruchu
automatycznym, w kwocie nie wyższej niż 346 zł, ustala starosta w porozumieniu
z dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego.

art. 119. więcej Art. 119. 1. Środki finansowe na bieżące naprawy i remonty przysługują
w rocznej stawce odpowiadającej wysokości ponoszonych kosztów podzielonych
przez liczbę osób zamieszkujących w lokalu mieszkalnym lub domu jednorodzinnym i pomnożonej przez liczbę dzieci umieszczonych w placówce
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, w kwocie nie wyższej niż 1581 zł na
dziecko.
2. Środki finansowe na wyposażenie placówki opiekuńczo-wychowawczej
typu rodzinnego w sprzęt niezbędny dla umieszczonych w niej dzieci,
z uwzględnieniem standardu usług świadczonych w placówkach opiekuńczo-
-wychowawczych, przysługują w rocznej stawce odpowiadającej wysokości
poniesionych kosztów, w kwocie nie wyższej niż 2915 zł na dziecko.

art. 120. więcej Art. 120. Środki finansowe na świadczenia opieki zdrowotnej, które
w całości lub w części nie są finansowane ze środków publicznych na zasadach
określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych, lub na wyrównywanie opóźnień w nauce przysługują
w rocznej stawce ustalonej ze starostą w miarę wystąpienia potrzeb, w wysokości
poniesionych wydatków, w kwocie nie wyższej niż 2685 zł na dziecko.

art. 121. więcej Art. 121. Do kwot, o których mowa w art. 115 ust. 1 i 2 i art. 118–120,
przepisy art. 86 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 121a. Dodatek, o którym mowa w art. 113a, przeznacza się
w szczególności na rozwój zainteresowań oraz zwiększanie szans edukacyjnych
i rozwojowych dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej.

art. 122. więcej Art. 122. Wojewoda sprawuje kontrolę nad działalnością placówek
opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-
-terapeutycznych oraz interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych.

Art. 122a. Kontrola nad placówkami opiekuńczo-wychowawczymi,
regionalnymi placówkami opiekuńczo-terapeutycznymi i interwencyjnymi
ośrodkami preadopcyjnymi obejmuje w szczególności:
1) przestrzeganie standardów opieki i wychowania, o których mowa
w przepisach dotyczących placówek opiekuńczo-wychowawczych,
regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych i interwencyjnych
ośrodków preadopcyjnych;
2) działania placówki na rzecz utrzymania przez dziecko kontaktów z rodziną;
3) zaspokajanie potrzeb dziecka i respektowanie jego praw;
4) przestrzeganie przepisów określających zasady działania placówki
opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej
i interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

art. 123. więcej Art. 123. (uchylony).

art. 124. więcej Art. 124. (uchylony).

art. 125. więcej Art. 125. (uchylony).

art. 126. więcej Art. 126. (uchylony).

art. 127. więcej Art. 127. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze
rozporządzenia:
1) tryb i sposób kierowania i przyjmowania dziecka do placówki
opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej
i interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego oraz ich opuszczania,
z uwzględnieniem dzieci cudzoziemców,
2) organizację placówek i ośrodków, o których mowa w pkt 1, w tym:
a) maksymalną liczbę dzieci pozostających pod opieką jednego
wychowawcy oraz innych osób pracujących z dziećmi, w zależności od
organizacji pracy i potrzeb dzieci,
b) warunki sprawowania opieki w godzinach nocnych,
c) organizację pracy wychowawczej, w tym tryb przeprowadzania
diagnozy psychofizycznej dziecka,
d) prowadzoną dokumentację dotyczącą dziecka,
3) standardy usług świadczonych w placówkach i ośrodkach, o których mowa w pkt 1,
4) wzór wniosku o wydanie zezwolenia na prowadzenie placówki lub ośrodka,
o którym mowa w pkt 1
– uwzględniając zadania realizowane przez placówki opiekuńczo-wychowawcze,
regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne oraz interwencyjne ośrodki
preadopcyjne, potrzebę zapewnienia prawidłowego funkcjonowania tych placówek
i ośrodków oraz odpowiedniego poziomu świadczonych usług, a także kontaktów
dziecka z jego rodziną.

art. 128. więcej Art. 128. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej ocenia:
1) sytuację dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej oraz w rodzinnym
domu dziecka;
2) rodzinę zastępczą oraz prowadzącego rodzinny dom dziecka.

art. 129. więcej Art. 129. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonuje oceny sytuacji
dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej oraz w rodzinnym domu dziecka w celu:
1) ustalania aktualnej sytuacji rodzinnej dziecka;
2) analizy stosowanych metod pracy z dzieckiem i rodziną;
3) modyfikowania planu pomocy dziecku;
4) monitorowania procedur adopcyjnych dzieci z uregulowaną sytuacją prawną
umożliwiającą przysposobienie;
5) oceny stanu zdrowia dziecka i jego aktualnych potrzeb;
6) oceny zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
7) informowania sądu o potrzebie umieszczenia dziecka w placówce działającej
na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, z późn. zm.), przepisów o działalności leczniczej
lub o pomocy społecznej.

art. 130. więcej Art. 130. 1. Oceny sytuacji dziecka organizator rodzinnej pieczy zastępczej
dokonuje na posiedzeniu z udziałem:
1) odpowiednio rodziną zastępczą albo prowadzącym rodzinny dom dziecka;
2) pedagogiem;
3) psychologiem;
4) właściwym asystentem rodziny;
5) przedstawicielem ośrodka adopcyjnego;
6) koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej;
7) rodzicami dziecka, z wyjątkiem rodziców pozbawionych władzy rodzicielskiej.
2. Do udziału w posiedzeniu w sprawie sytuacji dziecka umieszczonego
w rodzinnej pieczy zastępczej mogą być zapraszani w szczególności
przedstawiciele: sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania rodziny
zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka, właściwego powiatowego
centrum pomocy rodzinie, ośrodka pomocy społecznej, centrum usług społecznych,
Policji, ochrony zdrowia, instytucji oświatowych oraz organizacji społecznych
statutowo zajmujących się problematyką rodziny i dziecka, a także osoby bliskie dziecku.

art. 131. więcej Art. 131. 1. Ocena sytuacji dziecka powinna być przeprowadzana w miarę
potrzeb, jednak w przypadku dzieci w wieku poniżej 3 lat nie rzadziej niż co
3 miesiące, a w przypadku dzieci starszych nie rzadziej niż co 6 miesięcy.
2. Po dokonaniu oceny sytuacji dziecka organizator rodzinnej pieczy
zastępczej formułuje na piśmie opinię dotyczącą zasadności dalszego pobytu
dziecka w pieczy zastępczej, a następnie przekazuje ją do właściwego sądu.

art. 132. więcej Art. 132. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonuje oceny rodziny
zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka pod względem predyspozycji
do pełnienia powierzonej im funkcji oraz jakości wykonywanej pracy.

art. 133. więcej Art. 133. Oceny rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka
organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonuje w konsultacji w szczególności
z koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej oraz asystentem rodziny pracującym
z rodziną dziecka.

art. 134. więcej Art. 134. 1. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonuje pierwszej
oceny rodziny zastępczej albo prowadzącego rodzinny dom dziecka nie później niż
przed upływem roku od umieszczenia pierwszego dziecka w rodzinie zastępczej
albo rodzinnym domu dziecka.
2. Kolejna ocena jest dokonywana po upływie roku od dokonania pierwszej
oceny, a następne nie rzadziej niż co 3 lata.
2a. Do ocen, o których mowa w ust. 1 i 2, rodzina zastępcza i prowadzący
rodzinny dom dziecka mogą złożyć, w terminie 14 dni od dnia otrzymania oceny,
zastrzeżenia do starosty.
2b. Starosta rozpatruje zastrzeżenia w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania.
2c. W przypadku, gdy starosta nie rozpatrzy zastrzeżeń, o których mowa
w ust. 2a, w terminie, o którym mowa w ust. 2b, uznaje się, że zastrzeżenia te
zostały uwzględnione przez starostę.
2d. W razie uwzględnienia zastrzeżeń przez starostę ocenę rodziny zastępczej
albo prowadzącego rodzinny dom dziecka sporządza się po raz drugi. Do oceny
sporządzonej po raz drugi przysługują zastrzeżenia na zasadach określonych
w ust. 2a–2c.
3. W przypadku negatywnej ostatecznej oceny rodziny zastępczej albo
prowadzącego rodzinny dom dziecka, kolejna ocena jest dokonywana nie później
niż w terminie 6 miesięcy od dnia dokonania tej oceny. W przypadku kolejnej
negatywnej ostatecznej oceny organizator rodzinnej pieczy zastępczej kieruje do
sądu wniosek o uchylenie postanowienia o umieszczeniu dziecka w rodzinie
zastępczej albo rodzinnym domu dziecka.
4. W przypadku rodzin zastępczych zawodowych oraz rodzinnych domów
dziecka w celu ustalenia zasadności przedłużenia okresu obowiązywania umowy,
o której mowa odpowiednio w art. 54 lub art. 62, oceny dokonuje się także na trzy
miesiące przed wygaśnięciem tej umowy.
5. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej wyznacza termin oceny rodziny
zastępczej albo prowadzącego rodzinny dom dziecka, uwzględniając stopień
przygotowania rodziny zastępczej albo prowadzącego rodzinny dom dziecka do
wykonywania ich zadań.

art. 135. więcej Art. 135. W placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego,
interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutycznego, regionalnej placówce
opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym zespół
do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, zwany dalej „zespołem”, ocenia
sytuację umieszczonego dziecka.

art. 136. więcej Art. 136. Zespół dokonuje oceny dziecka w celu:
1) ustalania aktualnej sytuacji rodzinnej dziecka;
2) analizy stosowanych metod pracy z dzieckiem i rodziną;
3) modyfikowania planu pomocy dziecku;
4) monitorowania procedur adopcyjnych dzieci z uregulowaną sytuacją prawną
umożliwiającą przysposobienie;
5) oceny stanu zdrowia dziecka i jego aktualnych potrzeb;
6) oceny możliwości powrotu dziecka do rodziny lub umieszczenia go
w rodzinnej pieczy zastępczej;
7) informowania sądu o potrzebie umieszczenia dziecka w placówce działającej
na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe,
przepisów ustawy o działalności leczniczej lub o pomocy społecznej.

art. 137. więcej Art. 137. 1. W skład zespołu wchodzą:
1) dyrektor placówki lub osoba przez niego wyznaczona;
2) pedagog, psycholog oraz pracownik socjalny, jeżeli są zatrudnieni
w placówce;
3) wychowawca kierujący procesem wychowawczym dziecka;
4) przedstawiciel organizatora rodzinnej pieczy zastępczej;
5) lekarz i pielęgniarka, w miarę indywidualnych potrzeb dziecka;
5a) rodzice dziecka, z wyjątkiem rodziców pozbawionych praw rodzicielskich;
6) inne osoby, w szczególności asystent rodziny prowadzący pracę z rodziną
dziecka oraz przedstawiciel ośrodka adopcyjnego.
2. Do udziału w posiedzeniu zespołu mogą być zapraszani w szczególności
przedstawiciele: sądu właściwego ze względu na miejsce położenia placówki,
właściwego powiatowego centrum pomocy rodzinie, ośrodka pomocy społecznej,
centrum usług społecznych, Policji, ochrony zdrowia, instytucji oświatowych oraz
organizacji społecznych statutowo zajmujących się problematyką rodziny
i dziecka, a także osoby bliskie dziecku.

art. 138. więcej Art. 138. 1. Zespół dokonuje okresowej oceny sytuacji dziecka w miarę
potrzeb nie rzadziej niż co pół roku, a w przypadku dziecka w wieku poniżej 3 lat
nie rzadziej niż co trzy miesiące.
2. Po dokonaniu okresowej oceny sytuacji dziecka zespół formułuje na piśmie
wniosek dotyczący zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce i przesyła go do sądu.

art. 139. więcej Art. 139. 1. W placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oceny
sytuacji dziecka dokonuje dyrektor w porozumieniu z organizatorem rodzinnej
pieczy zastępczej właściwym ze względu na położenie placówki.
2. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej wspiera dyrektora placówki
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego w sporządzeniu planu pomocy dziecku.
3. Przepisy art. 136 i 138 stosuje się odpowiednio.

Art. 139a. 1. Do zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, zespołu do
spraw okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w instytucjonalnej pieczy
zastępczej oraz dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego
należy także:
1) sporządzanie opinii o zasadności przysposobienia dziecka;
2) sporządzanie opinii o kontaktach dziecka z rodziną biologiczną i wpływie
tych kontaktów na dziecko;
3) sporządzanie opinii o zasadności przysposobienia związanego ze zmianą
miejsca zamieszkania dziecka na miejsce zamieszkania poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej mającej na celu stwierdzenie, że przysposobienie to
leży w jego najlepszym interesie;
4) sporządzanie opinii o zasadności wspólnego umieszczenia rodzeństwa
w rodzinie przysposabiającej;
5) sporządzanie opinii o możliwości nieumieszczenia wspólnie rodzeństwa
w rodzinie przysposabiającej z powodu nieznalezienia kandydata do
przysposobienia rodzeństwa;
6) przekazywanie właściwemu ośrodkowi adopcyjnemu informacji
i dokumentacji, o których mowa w art. 38a ust. 1, oraz informacji o przebiegu
pobytu dziecka w pieczy zastępczej.
2. Sporządzając opinię, o której mowa w ust. 1 pkt 1, organizator rodzinnej
pieczy zastępczej, zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka
umieszczonego w instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz dyrektor placówki
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego biorą pod uwagę konieczność
zagwarantowania, że przysposobienie leży w najlepszym interesie dziecka.
3. Sporządzając opinię, o której mowa w ust. 1 pkt 3, organizator rodzinnej
pieczy zastępczej, zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego biorą pod uwagę w szczególności możliwość zapewnienia dziecku stabilnego, rodzinnego środowiska
wychowawczego, w tym zastępczego, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Sporządzając opinie, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i 5, organizator
rodzinnej pieczy zastępczej, zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka
umieszczonego w instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz dyrektor placówki
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego biorą pod uwagę w szczególności
więzi między rodzeństwem.
5. Opinie, o których mowa w ust. 1 pkt 1–5, organizator rodzinnej pieczy
zastępczej, zespół do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego
w instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz dyrektor placówki opiekuńczo-
-wychowawczej typu rodzinnego przekazuje właściwemu ośrodkowi
adopcyjnemu.

Art. 139b. Do ocen oraz zastrzeżeń, o których mowa w niniejszym rozdziale,
przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania
administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256) nie stosuje się.

art. 140. więcej Art. 140. 1. Osobie opuszczającej, po osiągnięciu pełnoletności, rodzinę
zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub
regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną, zwanej dalej „osobą
usamodzielnianą”, w przypadku gdy umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na
podstawie orzeczenia sądu:
1) przyznaje się pomoc na:
a) kontynuowanie nauki,
b) usamodzielnienie,
c) zagospodarowanie;
2) udziela się pomocy w uzyskaniu:
a) odpowiednich warunków mieszkaniowych,
b) zatrudnienia;
3) zapewnia się pomoc prawną i psychologiczną.
2. Przez osobę usamodzielnianą rozumie się również osobę, której pobyt
w rodzinnej pieczy zastępczej ustał na skutek śmierci osób tworzących rodzinę
zastępczą lub osoby prowadzącej rodzinny dom dziecka, w okresie 6 miesięcy
przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą pełnoletności.
3. W przypadku gdy osoba usamodzielniana:
1) przebywa w domu pomocy społecznej albo placówce zapewniającej
całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym lub przewlekle chorym,
2) otrzymuje pomoc dla osób usamodzielnianych w rozumieniu przepisów
o pomocy społecznej
– pomoc, o której mowa w ust. 1, nie przysługuje.

art. 141. więcej Art. 141. 1. Pomoc na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie oraz na
zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, która przebywała
w pieczy zastępczej przez okres co najmniej:
1) 3 lat – w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą
spokrewnioną;
2) roku – w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą
niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę
opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-
-terapeutyczną.
2. Do okresów pobytu w pieczy zastępczej, o których mowa w ust. 1, wlicza
się również:
1) okresy pobytu w domu pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych intelektualnie, domu dla matek z małoletnimi dziećmi
i kobiet w ciąży oraz w schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym,
specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku
wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii, zapewniającym
całodobową opiekę, i młodzieżowym ośrodku wychowawczym, jeżeli
orzeczenie sądu o umieszczeniu w pieczy zastępczej nie zostało uchylone;
2) okres pobytu osoby pełnoletniej w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu
dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, na zasadach określonych
w art. 37 ust. 2.

art. 142. więcej Art. 142. 1. Pomoc na usamodzielnienie oraz pomoc na zagospodarowanie
jest przyznawana osobie usamodzielnianej, której dochód miesięczny nie
przekracza kwoty 1200 zł.
2. W przypadku gdy dochód miesięczny osoby usamodzielnianej przekracza
kwotę 1200 zł, można przyznać pomoc na usamodzielnienie lub pomoc na
zagospodarowanie, jeżeli jest to uzasadnione jej sytuacją mieszkaniową,
dochodową, majątkową lub osobistą.
3. Ustalając dochód osoby usamodzielnianej uwzględnia się sumę dochodów
tej osoby, jej małżonka oraz dzieci pozostających na jej utrzymaniu, podzieloną
przez liczbę tych osób.
4. Ustalając dochód osoby usamodzielnianej uwzględnia się dochody,
o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
(Dz. U. z 2020 r. poz. 111), uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku.

art. 143. więcej Art. 143. 1. Pomoc, o której mowa w art. 140 ust. 1, jest przyznawana lub
udzielana na wniosek osoby usamodzielnianej.
2. Wniosek o przyznanie pomocy na kontynuowanie nauki i pomocy na
usamodzielnienie osoba usamodzielniana składa w powiecie właściwym do
ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i
usamodzielnienie za pośrednictwem kierownika powiatowego centrum pomocy
rodzinie powiatu właściwego ze względu na miejsce pobytu osoby
usamodzielnianej.
3. Wniosek o przyznanie pomocy na zagospodarowanie oraz o udzielenie
pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych lub w uzyskaniu
zatrudnienia składa się w powiecie właściwym ze względu na miejsce osiedlenia
się osoby usamodzielnianej.
4. W przypadku cudzoziemców wniosek składa się w powiecie właściwym ze
względu na miejsce pobytu osoby usamodzielnianej.

art. 144. więcej Art. 144. Osoby usamodzielniane są obowiązane niezwłocznie
poinformować organ, który przyznał pomoc, o której mowa w art. 140 ust. 1 pkt 1,
o każdej zmianie ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która ma wpływ
na prawo do tych świadczeń.

art. 145. więcej Art. 145. 1. Warunkiem przyznania pomocy na kontynuowanie nauki i na
usamodzielnienie jest złożenie wniosku oraz posiadanie zatwierdzonego
indywidualnego programu usamodzielnienia, określającego w szczególności:
1) zakres współdziałania osoby usamodzielnianej z opiekunem
usamodzielnienia;
2) sposób uzyskania przez osobę usamodzielnianą wykształcenia lub
kwalifikacji zawodowych, pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków
mieszkaniowych oraz w podjęciu przez osobę usamodzielnianą zatrudnienia.
2. Osoba usamodzielniana co najmniej rok przed osiągnięciem przez nią
pełnoletności wskazuje osobę, która podejmuje się pełnienia funkcji opiekuna
usamodzielnienia oraz przedstawia pisemną zgodę tej osoby.
3. Opiekunem usamodzielnienia może być osoba tworząca rodzinę zastępczą,
prowadząca rodzinny dom dziecka, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej,
pracownik socjalny powiatowego centrum pomocy rodzinie, osoba będąca w placówce opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówce opiekuńczo-
-terapeutycznej wychowawcą lub psychologiem, lub inna osoba wskazana przez
osobę usamodzielnianą i zaakceptowana przez kierownika powiatowego centrum
pomocy rodzinie powiatu właściwego do ponoszenia wydatków na finansowanie
pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.
4. Indywidualny program usamodzielnienia jest opracowywany przez osobę
usamodzielnianą wspólnie z opiekunem usamodzielnienia co najmniej na miesiąc
przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą pełnoletności, a następnie jest
zatwierdzany przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu
właściwego do ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie
nauki i usamodzielnienie.
5. Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu właściwego do
ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki
i usamodzielnienie informuje powiat właściwy ze względu na planowane miejsce
osiedlenia się osoby usamodzielnianej o zamiarze osiedlenia się tej osoby
w miejscowości wskazanej w indywidualnym programie usamodzielnienia oraz
przesyła mu kopię tego programu i informacje o opiekunie usamodzielnienia.
6. Zmiany w indywidualnym programie usamodzielnienia może dokonać
osoba usamodzielniana wspólnie z opiekunem usamodzielnienia w przypadku zmiany sytuacji życiowej tej osoby. Zmiany programu wymagają zatwierdzenia przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu właściwego do ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki
i usamodzielnienie.
7. Po zakończeniu realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia
osoba usamodzielniana wraz z opiekunem usamodzielnienia i kierownikiem
powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu właściwego do ponoszenia
wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie
dokonują oceny końcowej procesu usamodzielnienia.
8. W szczególnie uzasadnionych przypadkach pomoc na kontynuowanie
nauki i na usamodzielnienie może być przyznana osobie usamodzielnianej, której
indywidualny program usamodzielnienia został zatwierdzony po terminie
określonym w art. 145 ust. 4.
9. Pomoc na kontynuowanie nauki i na usamodzielnienie przyznaje się
i wypłaca za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym
został złożony wniosek o przyznanie pomocy.

art. 146. więcej Art. 146. 1. Pomoc na kontynuowanie nauki przyznaje się osobie
usamodzielnianej, jeżeli kontynuuje naukę:
1) w szkole;
2) w zakładzie kształcenia nauczycieli;
3) w uczelni;
4) na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem
usamodzielnienia;
5) u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego.
2. Wysokość pomocy, o której mowa w ust. 1, wynosi nie mniej niż 500 zł
miesięcznie.
3. Pomoc, o której mowa w ust. 1, przyznaje się na czas nauki, nie dłużej
jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25. roku życia.
4. Pomoc, o której mowa w ust. 1, przysługuje w czasie trwania odpowiednio
roku szkolnego, roku akademickiego, kursu albo przygotowania zawodowego.
5. W przypadku gdy po ukończeniu:
1) nauki w szkole ponadgimnazjalnej lub ponadpodstawowej osoba
usamodzielniana została przyjęta w tym samym roku kalendarzowym na
studia wyższe lub do zakładu kształcenia nauczycieli,
2) studiów pierwszego stopnia osoba usamodzielniana została przyjęta w tym
samym roku kalendarzowym na studia drugiego stopnia
– pomoc, o której mowa w ust. 1, przysługuje także za wrzesień.
6. (uchylony)
7. W przypadku gdy uprawnienie do pomocy na kontynuowanie nauki nie
obejmuje pełnego miesiąca kalendarzowego, pomoc przyznaje się w wysokości
proporcjonalnej do liczby dni w danym miesiącu kalendarzowym, w których
przysługuje pomoc.

art. 147. więcej Art. 147. Pomoc na kontynuowanie nauki nie przysługuje w przypadku, gdy
osoba usamodzielniana:
1) kontynuuje naukę w szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej
lub uczelni, która zapewnia nieodpłatną naukę i nieodpłatne pełne utrzymanie;
2) bez uzasadnionych powodów zmieniła trzykrotnie, na tym samym poziomie
kształcenia, szkołę, zakład kształcenia nauczycieli lub uczelnię, kurs lub
przygotowanie do wykonywania zawodu;
3) została umieszczona w zakładzie karnym.

art. 148. więcej Art. 148. 1. Pomoc na kontynuowanie nauki można zawiesić w przypadku, gdy:
1) w trakcie kształcenia w zakładzie kształcenia nauczycieli lub w uczelni osoba
usamodzielniana przebywa na urlopie od zajęć;
2) osoba usamodzielniana nie realizuje indywidualnego programu
usamodzielnienia.
2. Zawieszenie pomocy na kontynuowanie nauki następuje z urzędu lub na
wniosek osoby usamodzielnianej, w drodze decyzji.

art. 149. więcej Art. 149. 1. Wysokość pomocy na usamodzielnienie wynosi:
1) w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą
spokrewnioną – nie mniej niż 3300 zł, jeżeli przebywała w pieczy zastępczej
przez okres co najmniej 3 lat;
2) w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą
niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę
opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-
-terapeutyczną:
a) nie mniej niż 6600 zł – jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres
powyżej 3 lat,
b) nie mniej niż 3300 zł – jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres
od 2 do 3 lat,
c) nie mniej niż 1650 zł – jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres
poniżej 2 lat, nie krócej jednak niż przez okres roku.
2. Pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona, w zależności od
ustaleń indywidualnego programu usamodzielniania, jednorazowo lub w ratach, nie
później jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26. roku życia.
3. W przypadku gdy osoba usamodzielniana otrzymuje pomoc na
kontynuowanie nauki, pomoc na usamodzielnienie jest wypłacana po zakończeniu
pobierania pomocy na kontynuowanie nauki. W uzasadnionych przypadkach
pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona w trakcie wypłacania pomocy
na kontynuowanie nauki.

art. 150. więcej Art. 150. 1. Pomoc na zagospodarowanie jest wypłacana jednorazowo, nie
później niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26. roku życia,
w wysokości nie niższej niż 1500 zł, a w przypadku osoby legitymującej się
orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności
w wysokości nie niższej niż 3000 zł.
2. Pomoc na zagospodarowanie może być przyznana w formie rzeczowej.

art. 151. więcej Art. 151. 1. Przyznanie oraz odmowa przyznania pomocy dla osoby
usamodzielnianej na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie oraz na
zagospodarowanie następuje w drodze decyzji.
2. W przypadku zmiany przepisów regulujących prawo do pomocy dla osoby
usamodzielnianej lub jej wysokość oraz w przypadku zmiany sytuacji osobistej,
dochodowej lub majątkowej osoby usamodzielnianej, organ właściwy do wydania
decyzji może bez zgody osoby usamodzielnianej zmienić lub uchylić decyzję,
o której mowa w ust. 1.
3. Decyzję zmienia się lub uchyla, jeżeli osoba usamodzielniana marnotrawi
przyznane świadczenia.
4. Udzielenie osobie usamodzielnianej pomocy, o której mowa w art. 140
ust. 1 pkt 2, nie wymaga wydania decyzji.

art. 152. więcej Art. 152. Przyznania pomocy na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie
lub na zagospodarowanie można odmówić w przypadku, gdy:
1) istnieje uzasadnione przypuszczenie, że pomoc zostanie wykorzystana
niezgodnie z celem, na jaki zostanie przyznana;
2) osoba usamodzielniana przed osiągnięciem pełnoletności opuściła
samowolnie pieczę zastępczą;
3) osoba usamodzielniana porzuciła naukę umożliwiającą jej przygotowanie
zawodowe i nie podejmuje zatrudnienia;
4) stosunek pracy z osobą usamodzielnianą został rozwiązany bez
wypowiedzenia z winy pracownika;
5) osoba usamodzielniana bez uzasadnionej przyczyny uchyla się od podjęcia
proponowanego jej zatrudnienia;
6) osoba usamodzielniana została skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne
przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

art. 153. więcej Art. 153. Do pomocy dla osób usamodzielnianych przepisy art. 86 ust. 2 i 3,
art. 91 i 92 stosuje się odpowiednio.

art. 154. więcej Art. 154. 1. Prowadzenie procedur przysposobienia oraz przygotowanie osób
zgłaszających gotowość do przysposobienia dziecka, zwanych dalej „kandydatami
do przysposobienia dziecka”, stanowi wyłączną kompetencję ośrodka
adopcyjnego.
2. Ośrodek adopcyjny prowadzi samorząd województwa lub podmiot,
któremu samorząd województwa zlecił realizację tego zadania, na podstawie
art. 190.
3. W przypadku zlecenia realizacji zadania, o którym mowa w ust. 2,
marszałek województwa zleca prowadzenie ośrodka adopcyjnego na okres co
najmniej 5 lat.
4. Marszałek województwa publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej
województwa wykaz ośrodków adopcyjnych, które na terenie województwa
prowadzą postępowania adopcyjne.

art. 155. więcej Art. 155. 1. Ośrodek adopcyjny w realizacji swoich zadań kieruje się dobrem
dziecka i poszanowaniem jego praw.
2. Ośrodek adopcyjny współpracuje ze środowiskiem lokalnym,
w szczególności z innymi podmiotami właściwymi w zakresie wspierania rodziny
i systemu pieczy zastępczej, jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej,
sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami
leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami
społecznymi.

art. 156. więcej Art. 156. 1. Do zadań ośrodka adopcyjnego należy, w szczególności:
1) kwalifikacja dzieci zgłoszonych do przysposobienia oraz sporządzanie dla
dziecka zakwalifikowanego do przysposobienia diagnozy psychologicznej
i pedagogicznej oraz gromadzenie aktualnych informacji o stanie zdrowia
dziecka;
1a) promowanie idei adopcji, w tym poszukiwanie kandydatów do
przysposobienia dziecka;
2) dobór rodziny przysposabiającej właściwej ze względu na potrzeby dziecka;
3) współpraca z sądem opiekuńczym, polegająca w szczególności na
powiadamianiu o okolicznościach uzasadniających wszczęcie z urzędu
postępowania opiekuńczego;
4) udzielanie pomocy w przygotowaniu wniosków o przysposobienie
i zgromadzeniu niezbędnych dokumentów;
5) gromadzenie i aktualizowanie informacji o dzieciach, które mogą być
przysposobione;
6) przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych kandydatów do
przysposobienia dziecka;
7) przeprowadzanie analizy sytuacji osobistej, zdrowotnej, rodzinnej,
dochodowej i majątkowej kandydatów do przysposobienia dziecka, zwanej
dalej „wywiadem adopcyjnym”;
8) prowadzenie działalności diagnostyczno-konsultacyjnej dla kandydatów do
przysposobienia dziecka;
9) wspieranie psychologiczno-pedagogiczne kandydatów do przysposobienia
dziecka oraz osób, które przysposobiły dziecko;
10) organizowanie szkoleń dla kandydatów do przysposobienia dziecka;
11) wydawanie świadectw ukończenia szkolenia dla kandydatów do
przysposobienia dziecka, dokonywanie wstępnej oceny kandydatów do
przysposobienia dziecka, sporządzanie opinii kwalifikacyjnej o kandydatach
do przysposobienia dziecka oraz opinii, o której mowa w art. 586 § 4 ustawy
z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019
r. poz. 1460, z późn. zm.);
11a) prowadzenie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej
lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie świadectw
ukończenia tych szkoleń;
11b) prowadzenie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz wydawanie świadectw
ukończenia tych szkoleń;
12) zapewnienie pomocy psychologicznej kobietom w ciąży oraz pacjentkom
oddziałów ginekologiczno-położniczych, które sygnalizują zamiar
pozostawienia dziecka bezpośrednio po urodzeniu;
13) prowadzenie dokumentacji z zakresu wykonywanych zadań.
2. Ośrodki adopcyjne wykonują swoje zadania nieodpłatnie.
3. (uchylony)
4. (uchylony)

art. 157. więcej Art. 157. Szczegółowe zadania oraz organizację działania, w tym godziny
pracy, ośrodka adopcyjnego określa regulamin organizacyjny tego ośrodka,
opracowany przez dyrektora ośrodka w porozumieniu z marszałkiem
województwa.

art. 158. więcej Art. 158. 1. Dyrektorem ośrodka adopcyjnego może być osoba, która:
1) posiada tytuł zawodowy magistra na kierunku psychologia, socjologia,
pedagogika, nauki o rodzinie lub prawo;
2) posiada co najmniej 3-letni staż pracy w instytucji zajmującej się pracą
z dziećmi lub rodziną;
3) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej zawieszona ani ograniczona;
4) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
5) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe.
2. W przypadku wszczęcia przeciwko osobie będącej dyrektorem ośrodka
adopcyjnego postępowania karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia
publicznego przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 159. więcej Art. 159. 1. Osobą pracującą w ośrodku adopcyjnym, zajmującą się
prowadzeniem procedur przysposobienia lub przygotowaniem osób zgłaszających
gotowość do przysposobienia dziecka może być osoba, która:
1) posiada tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny:
a) na kierunku psychologia, pedagogika, nauki o rodzinie lub prawo, albo
b) na dowolnym kierunku, uzupełniony studiami podyplomowymi
w zakresie psychologii, pedagogiki lub nauk o rodzinie;
2) posiada co najmniej roczny staż pracy z dziećmi w instytucjach, których
zakres działania obejmuje opiekę nad dzieckiem lub pracę z rodziną;
3) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska
nie jest jej zawieszona ani ograniczona;
4) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek
w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
5) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe.
2. W przypadku wszczęcia przeciwko osobie, o której mowa w ust. 1,
postępowania karnego o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego
przepisy art. 13 stosuje się odpowiednio.

art. 160. więcej Art. 160. 1. Ośrodek adopcyjny współpracuje z kandydatami do
przysposobienia dziecka w zakresie opieki nad dzieckiem i jego wychowania,
w szczególności w następujących dziedzinach:
1) diagnoza pedagogiczna i psychologiczna dzieci i rodzin;
2) problemy wychowawcze w rodzinie;
3) problemy związane z rozwojem dziecka.
2. Ośrodek adopcyjny wspiera osoby, które przysposobiły dziecko,
w wykonywaniu przez nie funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:
1) pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i opiekuńczych;
2) poradnictwo i terapię, w tym terapię rodzinną;
3) pomoc pedagogiczną i psychologiczną;
4) pomoc prawną w zakresie prawa rodzinnego.
3. Pomocy i poradnictwa, o których mowa w ust. 2, udziela się na wniosek.

art. 161. więcej Art. 161. 1. Ośrodek adopcyjny prowadzi:
1) dokumentację dotyczącą:
a) kandydatów do przysposobienia dziecka,
b) szkoleń osób, o których mowa w lit. a,
c) dzieci zakwalifikowanych do przysposobienia, w tym dzieci
zakwalifikowanych do przysposobienia związanego ze zmianą
dotychczasowego miejsca zamieszkania dziecka na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej na miejsce zamieszkania w innym państwie,
d) pomocy pedagogicznej, psychologicznej i z zakresu prawa rodzinnego
udzielonej osobom, które przysposobiły dziecko, i rodzinom naturalnym;
2) rejestr osób, które ukończyły szkolenie, o którym mowa w art. 172 ust. 1.
2. Ośrodek adopcyjny przetwarza następujące informacje dotyczące
kandydatów do przysposobienia dziecka:
1) imię i nazwisko;
2) obywatelstwo;
3) adres miejsca zamieszkania;
4) stan cywilny;
5) wykształcenie;
6) zawód;
7) miejsce pracy;
8) warunki mieszkaniowe;
9) źródła dochodu;
10) dane o stanie zdrowia niezbędne do stwierdzenia, że osoba może sprawować
właściwą opiekę nad dzieckiem, wynikające z zaświadczenia lekarskiego
o stanie zdrowia wystawionego przez lekarza podstawowej opieki
zdrowotnej;
11) informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego.
3. Ośrodek adopcyjny, w tym wojewódzki bank danych i centralny bank
danych, oraz organ centralny, o którym mowa w art. 187 ust. 1 pkt 9, przetwarzają
następujące informacje dotyczące dzieci zgłoszonych do przysposobienia:
1) imię i nazwisko dziecka;
2) adres miejsca zamieszkania dziecka;
3) datę i miejsce urodzenia dziecka;
4) dane dotyczące sytuacji prawnej oraz aktualnego miejsca pobytu dziecka;
5) szczegółowy opis przebiegu pobytu dziecka w pieczy zastępczej, zawierający
również daty umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej;
6) dane o stanie zdrowia i rozwoju psychofizycznym dziecka;
7) stosunek dziecka do przysposobienia;
8) imiona i nazwiska rodziców dziecka;
9) numery PESEL rodziców dziecka;
10) daty urodzenia rodziców dziecka;
11) dane dotyczące stanu zdrowia rodziców dziecka oraz inne dotyczące ich
informacje mające wpływ na zdrowie dziecka;
12) informacje na temat utrzymywania przez rodzinę biologiczną kontaktów z dzieckiem;
13) dane dotyczące sytuacji prawnej oraz aktualnego miejsca pobytu rodzeństwa dziecka.
4. W celu realizacji zadań, o których mowa w art. 156 ust. 1, ośrodki
adopcyjne mają prawo do uzyskania informacji oraz otrzymania lub wglądu do
wszelkiej dostępnej dokumentacji dotyczących dziecka, w tym prawnej
i medycznej.
5. Dane osobowe, o których mowa w ust. 1, podlegają zabezpieczeniom
zapobiegającym nadużyciom lub niezgodnemu z prawem dostępowi lub
przekazaniu polegającym co najmniej na:
1) dopuszczeniu do przetwarzania danych osobowych wyłącznie osób
posiadających pisemne upoważnienie wydane przez administratora danych;
2) pisemnym zobowiązaniu osób upoważnionych do przetwarzania danych
osobowych do zachowania ich w tajemnicy.

art. 162. więcej Art. 162. 1. Marszałek województwa wyznacza i ogłasza, w drodze
obwieszczenia, w wojewódzkim dzienniku urzędowym ośrodek adopcyjny
właściwy do prowadzenia banku danych o dzieciach z terenu województwa
oczekujących na przysposobienie, zwanego dalej „wojewódzkim bankiem
danych”, i informuje o tym sąd.
2. Marszałek województwa monitoruje przebieg procesów adopcyjnych
w ośrodkach adopcyjnych na terenie województwa.

art. 163. więcej Art. 163. Minister właściwy do spraw rodziny wyznacza i ogłasza, w drodze
obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor
Polski” ośrodek adopcyjny właściwy do prowadzenia centralnego banku danych
o dzieciach oczekujących na przysposobienie, zwanego dalej „centralnym bankiem danych”.

art. 164. więcej Art. 164. 1. Rodzice, podmiot leczniczy, organizator rodzinnej pieczy
zastępczej, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki
opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego oraz inna
instytucja lub osoba, które powzięły informację o dziecku uzasadniającą
zakwalifikowanie dziecka do przysposobienia, zgłaszają tę informację do ośrodka
adopcyjnego działającego na terenie województwa, w którym przebywa dziecko.
2. W przypadku powzięcia informacji, o której mowa w ust. 1, ośrodek
adopcyjny niezwłocznie:
1) występuje do organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, zespołu do spraw
okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w instytucjonalnej pieczy
zastępczej oraz dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu
rodzinnego o przekazanie, w terminie 7 dni, opinii oraz dokumentacji, o których mowa w art. 139a, chyba że posiada te opinie oraz dokumentację, oraz
2) sporządza informację o sytuacji prawnej, rodzinnej i zdrowotnej dziecka,
zwaną dalej „kartą dziecka”, której integralną część stanowi metryka
prowadzenia sprawy.
3. W przypadku gdy ośrodek adopcyjny nie może sporządzić karty dziecka,
gdyż nie posiada informacji o sytuacji prawnej dziecka, w terminie 3 dni roboczych
od powzięcia informacji, o której mowa w ust. 1, występuje do właściwego dla
siebie miejscowo ośrodka adopcyjnego prowadzącego wojewódzki bank danych
o ustalenie sytuacji prawnej dziecka.
4. W terminie 7 dni roboczych od otrzymania wystąpienia, o którym mowa
w ust. 3, ośrodek adopcyjny prowadzący wojewódzki bank danych przekazuje
ośrodkowi adopcyjnemu, o którym mowa w ust. 3, informację o sytuacji prawnej dziecka.
5. W terminie 30 dni od dnia sporządzenia karty dziecka ośrodek adopcyjny
na podstawie opinii, o których mowa w art. 139a ust. 1 pkt 1 i 2, dokonuje
kwalifikacji dziecka do przysposobienia krajowego, sporządza dokument
potwierdzający zakwalifikowanie dziecka do przysposobienia krajowego oraz
rozpoczyna poszukiwanie kandydata do przysposobienia dziecka.
6. W przypadku niepozyskania kandydata do przysposobienia dziecka
ośrodek adopcyjny odpowiedzialny za kwalifikację dziecka do przysposobienia
krajowego przesyła do właściwego dla siebie miejscowo ośrodka adopcyjnego
prowadzącego wojewódzki bank danych:
1) dokument potwierdzający zakwalifikowanie dziecka do przysposobienia
krajowego,
2) kartę dziecka,
3) opinie i dokumentację, o których mowa w art. 139a
– zwane dalej „dokumentacją kwalifikacyjną”.
7. Ośrodek adopcyjny prowadzący wojewódzki bank danych, o którym mowa
w ust. 6, w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania dokumentacji
kwalifikacyjnej, przekazuje tę dokumentację ośrodkom adopcyjnym na terenie
województwa oraz ośrodkom adopcyjnym prowadzącym wojewódzkie banki
danych w pozostałych województwach.
8. Przed przekazaniem dokumentacji kwalifikacyjnej ośrodkom adopcyjnym
na terenie województwa oraz ośrodkom adopcyjnym prowadzącym wojewódzkie
banki danych w pozostałych województwach ośrodek adopcyjny prowadzący
wojewódzki bank danych, o którym mowa w ust. 6, może żądać uzupełnienia lub
aktualizacji dokumentacji kwalifikacyjnej w przypadku stwierdzenia uchybień lub
konieczności pozyskania dodatkowych informacji.
9. Ośrodki adopcyjne prowadzące wojewódzkie banki danych, w terminie
3 dni roboczych od dnia otrzymania dokumentacji kwalifikacyjnej, przekazują tę
dokumentację ośrodkom adopcyjnym działającym na terenie ich województwa
celem poszukiwania dla dziecka rodziny przysposabiającej.
10. W przypadku nieznalezienia kandydata do przysposobienia dziecka
w terminie 55 dni od dnia wysłania przez ośrodek adopcyjny prowadzący
wojewódzki bank danych, o którym mowa w ust. 6, dokumentacji kwalifikacyjnej
do ośrodków adopcyjnych na terenie województwa oraz do ośrodków adopcyjnych
prowadzących wojewódzkie banki danych w pozostałych województwach, ośrodek
adopcyjny prowadzący wojewódzki bank danych, o którym mowa w ust. 6, w terminie 3 dni roboczych, przekazuje dokumentację kwalifikacyjną dziecka
ośrodkowi adopcyjnemu prowadzącemu centralny bank danych.
11. Ośrodek adopcyjny prowadzący centralny bank danych, na podstawie
opinii, o której mowa w art. 139a ust. 1 pkt 3, w terminie 7 dni roboczych od dnia
otrzymania dokumentacji kwalifikacyjnej, dokonuje kwalifikacji dziecka do
przysposobienia międzynarodowego oraz sporządza dokument potwierdzający
zakwalifikowanie dziecka do przysposobienia międzynarodowego. Dokonując
kwalifikacji dziecka do przysposobienia międzynarodowego, ośrodek adopcyjny
prowadzący centralny bank danych może zasięgać opinii ministra właściwego do
spraw rodziny.
12. Ośrodek adopcyjny prowadzący centralny bank danych przed dokonaniem
kwalifikacji dziecka do przysposobienia międzynarodowego może żądać
uzupełnienia lub aktualizacji dokumentacji kwalifikacyjnej w przypadku
stwierdzenia uchybień lub konieczności pozyskania dodatkowych informacji
mogących mieć wpływ na tę kwalifikację.
13. Żądanie uzupełnienia lub aktualizacji dokumentacji kwalifikacyjnej lub
zasięgnięcie opinii ministra właściwego do spraw rodziny wstrzymuje bieg
terminów, o których mowa odpowiednio w ust. 7 i 11.
14. W przypadku gdy po przeprowadzeniu kwalifikacji dziecka do
przysposobienia międzynarodowego ośrodek adopcyjny prowadzący centralny
bank danych nie zakwalifikuje dziecka do tego przysposobienia, informuje o tym,
wraz ze szczegółowym wyjaśnieniem, w terminie 3 dni roboczych, ośrodek
adopcyjny odpowiedzialny za kwalifikację dziecka do przysposobienia krajowego.
15. W przypadku powzięcia przez ośrodek adopcyjny odpowiedzialny za
kwalifikację dziecka do przysposobienia krajowego informacji o zmianie sytuacji
dziecka ośrodek ten informuje ośrodek adopcyjny prowadzący centralny bank
danych o zmianie sytuacji dziecka. W przypadku gdy zmiana sytuacji dziecka ma
wpływ na kwalifikację dziecka do przysposobienia międzynarodowego, ośrodek
adopcyjny prowadzący centralny bank danych dokonuje ponownej kwalifikacji
dziecka do przysposobienia międzynarodowego.
16. Ośrodek adopcyjny prowadzący centralny bank danych, w terminie 3 dni
roboczych od dnia sporządzenia kwalifikacji międzynarodowej dziecka, przekazuje
dokumentację kwalifikacyjną oraz dokument potwierdzający zakwalifikowanie
dziecka do przysposobienia międzynarodowego ośrodkowi adopcyjnemu
upoważnionemu do współpracy z organami centralnymi innych państw lub
z licencjonowanymi przez rządy innych państw organizacjami lub ośrodkami
adopcyjnymi celem poszukiwania dla dziecka rodziny przysposabiającej poza
granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
17. Ośrodek adopcyjny upoważniony do współpracy z organami centralnymi
innych państw lub z licencjonowanymi przez rządy innych państw organizacjami
lub ośrodkami adopcyjnymi, po znalezieniu kandydata mającego miejsce
zamieszkania poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, sporządza dokument
potwierdzający dobór kandydata do przysposobienia dziecka.
18. W przypadku gdy miejscem zamieszkania kandydata do przysposobienia
dziecka jest państwo strona Konwencji z dnia 29 maja 1993 r. o ochronie dzieci
i współpracy w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego (Dz. U. z 2000 r.
poz. 448 oraz z 2002 r. poz. 17), ośrodek adopcyjny upoważniony do współpracy
z organami centralnymi innych państw lub z licencjonowanymi przez rządy innych państw organizacjami lub ośrodkami adopcyjnymi przekazuje dokumentację kwalifikacyjną, dokument potwierdzający zakwalifikowanie dziecka do przysposobienia międzynarodowego oraz dokumentację dotyczącą kandydatów do
przysposobienia dziecka organowi centralnemu, o którym mowa w art. 187 ust. 1
pkt 9, w celu wydania przez ten organ rozstrzygnięcia w przedmiocie zgody,
o której mowa w art. 17 Konwencji z dnia 29 maja 1993 r. o ochronie dzieci
i współpracy w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego.
19. Rozstrzygając w przedmiocie zgody, o której mowa w art. 17 Konwencji
z dnia 29 maja 1993 r. o ochronie dzieci i współpracy w dziedzinie
przysposobienia międzynarodowego organ centralny, o którym mowa w art. 187
ust. 1 pkt 9, przed wydaniem tej zgody, może żądać uzupełnienia lub aktualizacji
dokumentacji kwalifikacyjnej oraz dokumentacji dotyczącej kandydatów do
przysposobienia dziecka.
20. Organ centralny, o którym mowa w art. 187 ust. 1 pkt 9, nie wydaje
zgody, o której mowa w art. 17 Konwencji z dnia 29 maja 1993 r. o ochronie dzieci
i współpracy w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego w przypadku gdy:
1) uzna, że przysposobienie międzynarodowe nie leży w nadrzędnym interesie dziecka lub
2) postępowanie w sprawie przysposobienia dziecka zostało przeprowadzone
z naruszeniem przepisów dotyczących przysposobienia dziecka, a naruszenie
to ma istotny wpływ na rozstrzygnięcie w przedmiocie zgody.
21. Procedury, o których mowa w ust. 1, ust. 2 pkt 2, ust. 3–20, są
prowadzone z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa
w art. 187 ust. 3.

Art. 164a. 1. Karta dziecka zawiera następujące informacje:
1) imię i nazwisko dziecka;
2) adres miejsca zamieszkania dziecka;
3) datę i miejsce urodzenia dziecka;
4) dane dotyczące sytuacji prawnej oraz aktualnego miejsca pobytu dziecka;
5) szczegółowy opis przebiegu pobytu dziecka w pieczy zastępczej, zawierający
również daty umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej;
6) dane o stanie zdrowia i rozwoju psychofizycznym dziecka;
7) stosunek dziecka do przysposobienia;
8) imiona i nazwiska rodziców dziecka;
9) daty urodzenia rodziców dziecka;
10) numery PESEL rodziców dziecka;
11) dane dotyczące stanu zdrowia rodziców dziecka oraz inne dotyczące ich
informacje mające wpływ na zdrowie dziecka;
12) informacje na temat utrzymywania przez rodzinę biologiczną kontaktów z dzieckiem;
13) dane dotyczące sytuacji prawnej oraz aktualnego miejsca pobytu rodzeństwa
dziecka, a także informację, czy rodzeństwo zostało zgłoszone do przysposobienia.
2. Metryka prowadzenia sprawy zawiera daty wykonania czynności,
o których mowa w art. 164.

art. 165. więcej Art. 165. O możliwości przysposobienia dziecka, którego brat albo siostra
zostali wcześniej przysposobieni, należy bezzwłocznie poinformować tę rodzinę,
która przysposobiła brata albo siostrę.

art. 166. więcej Art. 166. 1. Kwalifikacja dziecka do przysposobienia krajowego obejmuje:
1) diagnozę psychologiczną dziecka;
2) określenie specyfiki potrzeb dziecka w kontekście prawidłowego doboru rodziny;
3) dokonywaną przez psychologa ocenę stopnia możliwości nawiązania przez
dziecko więzi emocjonalnej w nowej rodzinie;
4) ustalenie sytuacji prawnej rodzeństwa dziecka;
5) dokonywaną przez psychologa analizę aktualnych więzi dziecka z bliskimi
mu osobami;
6) analizę całościowej sytuacji dziecka w celu zbadania, czy przysposobienie
leży w jego najlepszym interesie, dokonywaną na podstawie opinii, o których
mowa w art. 139a ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5.
1a. Kwalifikacja dziecka do przysposobienia międzynarodowego obejmuje:
1) dokonywaną przez psychologa ocenę stopnia możliwości nawiązania przez
dziecko więzi emocjonalnej w rodzinie mającej miejsce zamieszkania poza
granicami Rzeczypospolitej Polskiej;
2) analizę całościowej sytuacji dziecka w celu zbadania, czy przysposobienie
międzynarodowe leży w jego najlepszym interesie, dokonywaną na podstawie
opinii, o której mowa w art. 139a ust. 1 pkt 3;
3) analizę prawidłowości prowadzenia poszukiwania kandydata do
przysposobienia na terenie kraju.
2. Przy kwalifikowaniu dziecka do przysposobienia ośrodek adopcyjny
współpracuje w szczególności z asystentem rodziny, a w przypadku gdy rodzinie
dziecka nie został przydzielony asystent rodziny – z podmiotem organizującym
pracę z rodziną, koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, organizatorem
rodzinnej pieczy zastępczej, placówkami opiekuńczo-wychowawczymi,
regionalnymi placówkami opiekuńczo-terapeutycznymi, interwencyjnymi
ośrodkami preadopcyjnymi, podmiotami leczniczymi, placówkami oświatowymi,
jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, sądami oraz Policją.

Art. 166a. 1. Rodzeństwo powinno być umieszczane w jednej rodzinie
przysposabiającej, chyba że:
1) ośrodek adopcyjny odpowiedzialny za kwalifikację dziecka do
przysposobienia krajowego, na podstawie opinii, o której mowa w art. 139a
ust. 1 pkt 4, uzna, że wspólne umieszczenie dziecka wraz z rodzeństwem
w rodzinie przysposabiającej nie leży w najlepszym interesie dziecka lub
2) ośrodek adopcyjny odpowiedzialny za kwalifikację dziecka do
przysposobienia krajowego, na podstawie opinii, o której mowa w art. 139a
ust. 1 pkt 5, uzna, ze względu na najlepiej pojęty interes dziecka, że z powodu
nieznalezienia kandydata do przysposobienia rodzeństwa na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej oraz nieznalezienia kandydata do przysposobienia
rodzeństwa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej jest możliwe
umieszczanie rodzeństwa w różnych rodzinach przysposabiających.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, ośrodek adopcyjny
odpowiedzialny za kwalifikację dziecka do przysposobienia krajowego rozpoczyna
poszukiwanie kandydatów do przysposobienia dziecka oraz przesyła dokumentację
kwalifikacyjną do właściwego dla siebie miejscowo ośrodka adopcyjnego
prowadzącego wojewódzki bank danych. Przepisy art. 164 ust. 7–20 stosuje się
odpowiednio.

art. 167. więcej Art. 167. Dziecko może być zakwalifikowane do przysposobienia
związanego ze zmianą dotychczasowego miejsca zamieszkania dziecka na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na miejsce zamieszkania w innym państwie
po wyczerpaniu wszystkich możliwości znalezienia kandydata do przysposobienia
tego dziecka na terenie kraju, chyba że między przysposabiającym
a przysposabianym dzieckiem istnieje stosunek pokrewieństwa lub powinowactwa
albo gdy przysposabiający już przysposobił siostrę lub brata przysposabianego dziecka.

art. 168. więcej Art. 168. 1. Minister właściwy do spraw rodziny współpracuje z organami
centralnymi innych państw lub licencjonowanymi przez rządy tych państw
organizacjami lub ośrodkami adopcyjnymi w zakresie przysposobienia związanego
ze zmianą dotychczasowego miejsca zamieszkania dziecka na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej na miejsce zamieszkania w innym państwie lub
wyznacza ośrodki adopcyjne upoważnione do tej współpracy.
2. Procedury przysposobienia związane ze zmianą miejsca zamieszkania
dziecka na miejsce zamieszkania poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej może
przeprowadzać wyłącznie ośrodek adopcyjny upoważniony do współpracy z
organami centralnymi innych państw lub z licencjonowanymi przez rządy innych
państw organizacjami lub ośrodkami adopcyjnymi.
3. Minister właściwy do spraw rodziny ogłasza, w drodze obwieszczenia,
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” listę
ośrodków adopcyjnych, o których mowa w ust. 2.

art. 169. więcej Art. 169. 1. Po ukończeniu szkolenia, o którym mowa w art. 172 ust. 1,
i otrzymaniu pozytywnej opinii kwalifikacyjnej o kandydatach do przysposobienia
oraz zakwalifikowaniu dziecka do przysposobienia, ośrodek adopcyjny udostępnia
informacje o dziecku tym kandydatom oraz umożliwia im kontakt z dzieckiem. Nie
dotyczy to osoby przysposabiającego, o której mowa w art. 1191a ustawy z dnia
25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
2. W przypadku gdy kandydat do przysposobienia dziecka zamieszkuje poza
granicami Rzeczypospolitej Polskiej, podmioty, o których mowa w art. 168 ust. 2:
1) przekazują, po zakwalifikowaniu dziecka do przysposobienia przez ośrodek
adopcyjny prowadzący centralny bank danych, informację o dziecku pełnomocnikom organizacji lub ośrodków adopcyjnych licencjonowanych przez rządy innych państw;
2) umożliwiają kandydatowi zakwalifikowanemu przez te podmioty, po
wydaniu przez organ centralny, o którym mowa w art. 187 ust. 1 pkt 9, zgody,
o której mowa w art. 17 Konwencji z dnia 29 maja 1993 r. o ochronie dzieci i
współpracy w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego, kontakt
z dzieckiem, chyba że przysposobienie następuje między członkami rodziny.

art. 170. więcej Art. 170. 1. W przypadku gdy gotowość do przysposobienia dziecka zgłoszą:
1) osoby spokrewnione lub spowinowacone z dzieckiem,
2) rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka, w których dziecko
jest umieszczone,
3) osoby, które już przysposobiły brata lub siostrę małoletniego
– ośrodek adopcyjny nie wszczyna postępowania w zakresie poszukiwania
kandydatów do przysposobienia dziecka, o którym mowa w art. 164 ust. 5–9 i 15,
a wszczęte zawiesza.
2. Wszczęcie lub podjęcie postępowania, o którym mowa w art. 164,
następuje, jeżeli osoby, o których mowa w ust. 1, nie uzyskają pozytywnej
wstępnej oceny ośrodka adopcyjnego.
3. W przypadku gdy osoby wymienione w ust. 1 pkt 1 nie mają stałego pobytu
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a dziecko w wyniku przysposobienia
miałoby zmienić miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej na miejsce
zamieszkania w innym państwie, ośrodek adopcyjny, nie wszczynając
postępowania w zakresie poszukiwania kandydatów do przysposobienia dziecka,
o którym mowa w art. 164 ust. 5–9 i 15, albo zawieszając to postępowanie,
przesyła posiadane dokumenty do ośrodka adopcyjnego prowadzącego centralny
bank danych.

art. 171. więcej Art. 171. Ośrodek adopcyjny odpowiedzialny za kwalifikację do
przysposobienia dziecka zgłoszonego uprzednio do wojewódzkich banków danych
lub do centralnego banku danych, informuje ośrodki adopcyjne prowadzące te
banki danych o przysposobieniu dziecka, w terminie 7 dni od dnia
uprawomocnienia się postanowienia sądu.

art. 172. więcej Art. 172. 1. Kandydaci do przysposobienia dziecka są obowiązani posiadać
świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny.
2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy kandydatów do
przysposobienia:
1) spokrewnionych albo spowinowaconych z dzieckiem lub
2) którzy wcześniej przysposobili rodzeństwo dziecka, lub
3) sprawujących nad dzieckiem rodzinną pieczę zastępczą, z wyjątkiem osób lub
małżonków, niespełniających warunków dotyczących rodzin zastępczych
w zakresie niezbędnych szkoleń, którym sąd powierzył tymczasowo pełnienie
funkcji rodziny zastępczej na podstawie art. 109 § 2 pkt 5 ustawy z dnia
25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
3. Program szkolenia kandydatów do przysposobienia dziecka zatwierdza, na
okres pięciu lat, minister właściwy do spraw rodziny, na wniosek podmiotu
prowadzącego szkolenie.
4. Zatwierdzenie lub odmowa zatwierdzenia programu szkolenia, o którym
mowa w ust. 3, następuje w drodze decyzji.
5. Przed skierowaniem kandydata do przysposobienia dziecka na szkolenie
ośrodek adopcyjny dokonuje jego wstępnej oceny, z uwzględnieniem:
1) kwalifikacji osobistych, o których mowa w art. 1141 ustawy z dnia 25 lutego
1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy;
2) motywacji do podjęcia się wychowywania dziecka;
3) wywiadu adopcyjnego.

art. 173. więcej Art. 173. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze
rozporządzenia, liczbę godzin i zakres programowy szkolenia dla kandydatów do
przysposobienia dziecka oraz kwalifikacje osób, które mogą prowadzić szkolenia,
biorąc pod uwagę specyfikę zadań opiekuńczo-wychowawczych wykonywanych
przez kandydatów oraz mając na uwadze konieczność zapewnienia odpowiedniego
poziomu sprawowanej opieki.

Art. 173a. Szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,
prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki
opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego nie mogą być łączone ze szkoleniami
dla kandydatów do przysposobienia dziecka.

art. 174. więcej Art. 174. 1. Ośrodki adopcyjne, o których mowa w art. 162, 163 i 168 ust. 2,
przekazują ministrowi właściwemu do spraw rodziny, nie rzadziej niż co
6 miesięcy, informacje o realizacji powierzonych zadań.
2. Ośrodki adopcyjne przekazują informacje o realizacji powierzonych zadań
za pośrednictwem marszałka województwa.

Art. 174a. Administratorem danych osobowych przetwarzanych przez dany
ośrodek adopcyjny podczas wykonywanych przez niego zadań wynikających
z niniejszej ustawy jest ten ośrodek adopcyjny.

art. 175. więcej Art. 175. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze
rozporządzenia, wzór kwestionariusza wywiadu adopcyjnego oraz karty dziecka,
w tym metryki prowadzenia sprawy, mając na uwadze sprawne i rzetelne przeprowadzenie procedury przysposobienia.

Art. 175a. 1. Zarząd województwa sprawuje kontrolę nad ośrodkami adopcyjnymi.
2. Zarząd województwa może upoważnić, w formie pisemnej, do
sprawowania kontroli, o której mowa w ust. 1, członka zarządu województwa,
pracownika urzędu albo kierownika jednostki organizacyjnej województwa.
Osobami upoważnionymi nie mogą być pracownicy kontrolowanych jednostek.
3. Zarząd województwa w związku z przeprowadzanym postępowaniem
kontrolnym ma prawo do:
1) żądania informacji, dokumentów i danych, niezbędnych do sprawowania kontroli;
2) wstępu w ciągu doby do obiektów i pomieszczeń kontrolowanej jednostki;
3) przeprowadzania oględzin obiektów, składników majątku kontrolowanej
jednostki oraz przebiegu określonych czynności objętych obowiązującym standardem;
4) żądania od pracowników kontrolowanej jednostki udzielenia informacji
w formie ustnej lub pisemnej w zakresie przeprowadzanej kontroli.
4. Przy przeprowadzaniu postępowania kontrolnego zarząd powiatu oraz
zarząd województwa może korzystać z pomocy osób posiadających specjalistyczną
wiedzę z zakresu przedmiotu kontroli. Przepisy ust. 2 zdanie drugie stosuje się
odpowiednio.

art. 176. więcej Art. 176. Do zadań własnych gminy należy:
1) opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny;
2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny;
3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek
wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności
w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:
a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy
asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin
wspierających,
c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich
miejsc dla dzieci;
4) finansowanie:
a) (uchylona)
b) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
c) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29
ust. 2, ponoszonych przez rodziny wspierające;
5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu
dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce
opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania
rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji
elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym
mowa w art. 187 ust. 3;
7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub
przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej,
zamieszkałego na terenie gminy.
8) (uchylony)

art. 177. więcej Art. 177. 1. Do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej
realizowanych przez gminę należy wykonywanie zadań wynikających z rządowych
programów z zakresu wspierania rodziny oraz rządowego programu, o którym
mowa w art. 187a ust. 1.
2. Gmina realizuje zadania zlecone z zakresu administracji rządowej zgodnie
z wytycznymi przekazanymi przez wojewodę.

art. 178. więcej Art. 178. Wójt może upoważnić swojego zastępcę, pracownika urzędu albo
kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych lub
kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek
kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych lub
kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy, do prowadzenia postępowań
w sprawach z zakresu wspierania rodziny oraz wydawania w tych sprawach
decyzji.

art. 179. więcej Art. 179. 1. W terminie do dnia 31 marca każdego roku wójt składa radzie
gminy roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz
przedstawia potrzeby związane z realizacją zadań.
2. Rada gminy, biorąc pod uwagę potrzeby, o których mowa w ust. 1, uchwala
gminne programy wspierania rodziny.

art. 180. więcej Art. 180. Do zadań własnych powiatu należy:
1) opracowanie i realizacja 3-letnich powiatowych programów dotyczących
rozwoju pieczy zastępczej, zawierających między innymi coroczny limit
rodzin zastępczych zawodowych;
2) zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych,
rodzinnych domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-
-wychowawczych;
3) organizowanie wsparcia osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny
zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze
i regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, przez wspieranie procesu
usamodzielnienia;
4) tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych,
rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych;
5) prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek wsparcia
dziennego o zasięgu ponadgminnym;
6) organizowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy
dziecka i dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu
rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,
prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora
placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego;
7) organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności
przez tworzenie warunków do powstawania:
a) grup wsparcia,
b) specjalistycznego poradnictwa;
8) (uchylony)
9) wyznaczanie organizatora rodzinnej pieczy zastępczej;
10) zapewnienie przeprowadzenia przyjętemu do pieczy zastępczej dziecku
niezbędnych badań lekarskich;
11) prowadzenie rejestru danych, o którym mowa w art. 46;
12) kompletowanie we współpracy z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej
albo centrum usług społecznych dokumentacji związanej z przygotowaniem
dziecka do umieszczenia w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;
13) finansowanie:
a) świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu,
umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka,
placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach
opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach
preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych, na jego terenie lub na
terenie innego powiatu,
b) pomocy przyznawanej osobom usamodzielnianym opuszczającym
rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-
-wychowawcze lub regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne,
c) szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,
prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka oraz
dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego;
14) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania
rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz przekazywanie ich właściwemu
wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu
teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3;
15) przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji, o której mowa
w art. 193 ust. 8.

art. 181. więcej Art. 181. Do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej
realizowanych przez powiat należy:
1) realizacja zadań wynikających z rządowych programów wspierania rodziny
i systemu pieczy zastępczej oraz rządowego programu, o którym mowa
w art. 187a ust. 1;
2) finansowanie pobytu w pieczy zastępczej osób, o których mowa w art. 5
ust. 3;
2a) finansowanie:
a) wydatków związanych z dowozem do rodziny zastępczej, rodzinnego
domu dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej
placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka
preadopcyjnego, a także związanych z odwiezieniem dziecka, gdy
umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na czas określony, jeżeli
sposób i zasady pokrycia kosztów powrotu dziecka nie wynikają
z orzeczenia lub informacji sądu lub innego organu państwa obcego,
b) średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie
dziecka oraz świadczeń pieniężnych,
c) pomocy przyznawanej osobom usamodzielnianym opuszczającym
rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-
-wychowawcze lub regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne
– dotyczących osób, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 2a,
umieszczonych w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka,
placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych, interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych lub rodzinach pomocowych;
3) finansowanie dodatku wychowawczego, dodatku, o którym mowa
w art. 113a, i dodatku do zryczałtowanej kwoty, o którym mowa
w art. 115 ust. 2a.

art. 182. więcej Art. 182. 1. Zadania powiatu w zakresie pieczy zastępczej starosta wykonuje
za pośrednictwem powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz organizatorów
rodzinnej pieczy zastępczej.
2. Do zakresu działania powiatowego centrum pomocy rodzinie należą
wszystkie sprawy z zakresu pieczy zastępczej niezastrzeżone na rzecz innych
podmiotów.
3. W sprawach indywidualnych dotyczących świadczeń, dodatków, środków
finansowych, opłat oraz innych kwot, o których mowa w art. 80 ust. 1 i 1a, art. 81,
art. 83 ust. 1, 2 i 4, art. 84, art. 92 ust. 1, art. 140 ust. 1 pkt 1 i art. 193 ust. 1, decyzje
wydaje starosta, upoważniony przez niego kierownik powiatowego centrum
pomocy rodzinie lub inni pracownicy powiatowego centrum pomocy rodzinie
upoważnieni przez starostę na wniosek kierownika.
4. Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie współpracuje z sądem
w sprawach dotyczących opieki i wychowania dzieci, których rodzice zostali
pozbawieni lub ograniczeni we władzy rodzicielskiej nad nimi.
5. Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie składa zarządowi
powiatu coroczne sprawozdanie z działalności powiatowego centrum pomocy
rodzinie oraz przedstawia zestawienie potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej.
6. Powiatowe programy systemu pieczy zastępczej uchwalane są na podstawie
zestawienia potrzeb, o którym mowa w ust. 5.

art. 183. więcej Art. 183. Do zadań własnych samorządu województwa należy:
1) prowadzenie interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych i regionalnych
placówek opiekuńczo-terapeutycznych;
2) opracowywanie programów dotyczących wspierania rodziny i systemu pieczy
zastępczej, będących integralną częścią strategii rozwoju województwa;
3) promowanie nowych rozwiązań w zakresie wspierania rodziny i systemu
pieczy zastępczej;
3a) szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr jednostek organizacyjnych
samorządu gminnego i powiatowego;
4) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania
rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz przekazywanie ich właściwemu
wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu
teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3.

art. 184. więcej Art. 184. Do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej
realizowanych przez samorząd województwa należy organizowanie i prowadzenie
ośrodków adopcyjnych oraz realizacja zadań wynikających z rządowego programu,
o którym mowa w art. 187a ust. 1.

art. 185. więcej Art. 185. 1. Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej
w województwie wykonuje regionalny ośrodek polityki społecznej.
2. Kierownik regionalnego ośrodka polityki społecznej składa zarządowi
województwa coroczne sprawozdanie z działalności interwencyjnego ośrodka
preadopcyjnego, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej oraz ośrodka
adopcyjnego, a także przedstawia plany działań tych jednostek na kolejny rok.

art. 186. więcej Art. 186. Do zadań wojewody należy:
1) prowadzenie rejestrów:
a) placówek opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek
opiekuńczo-terapeutycznych i interwencyjnych ośrodków
preadopcyjnych,
b) wolnych miejsc w placówkach i ośrodkach, o których mowa w lit. a, na
terenie województwa;
2) wydawanie i cofanie zezwoleń na prowadzenie placówek i ośrodków,
o których mowa w pkt 1 lit. a;
3) kontrola nad:
a) realizacją zadań z zakresu wspierania rodziny, pieczy zastępczej,
usamodzielnień pełnoletnich wychowanków i adopcji wykonywanych przez:
– jednostki samorządu terytorialnego,
– jednostki organizacyjne wspierania rodziny i systemu pieczy
zastępczej
– zwane dalej „kontrolowanymi jednostkami”,
b) zgodnością zatrudnienia pracowników jednostek organizacyjnych
wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej z wymaganymi
kwalifikacjami;
3a) zasięganie informacji o sposobie realizacji zadań wynikających z niniejszej
ustawy przez samorząd gminny, powiatowy i województwa;
4) (uchylony)
5) (uchylony)
6) gromadzenie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania
rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz przekazywanie ich ministrowi
właściwemu do spraw rodziny, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem
systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3;
7) współdziałanie z ministrem właściwym do spraw rodziny przy
opracowywaniu, realizacji i finansowaniu programów wspierania rodziny
i systemu pieczy zastępczej.

art. 187. więcej Art. 187. 1. Do zadań ministra właściwego do spraw rodziny należy:
1) monitorowanie realizacji zadań wynikających z ustawy;
2) finansowe wsparcie gminnych programów wspierania rodziny i powiatowych
programów dotyczących rozwoju systemu pieczy zastępczej;
3) zatwierdzanie programów szkoleń, o których mowa w art. 12, 44 i 172;
4) zlecanie i finansowanie badań, ekspertyz i analiz w obszarze działań na rzecz
wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
5) opracowywanie i finansowanie rządowych programów wspierania rodziny
i systemu pieczy zastępczej;
6) określanie zadań administracji publicznej w zakresie utrzymania i rozwoju
systemu informatycznego w jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny
i systemu pieczy zastępczej oraz sprawowanie nadzoru nad funkcjonowaniem
tego systemu;
7) współdziałanie z organizacjami pozarządowymi w zakresie wspierania
rodziny i systemu pieczy zastępczej;
8) gromadzenie danych ze sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu
wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej przekazywanych przez
wojewodę;
9) wykonywanie zadań organu centralnego, wyznaczonego zgodnie
z art. 6 Konwencji z dnia 29 maja 1993 r. o ochronie dzieci i współpracy
w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego;
10) zlecanie części zadań instytucjom upoważnionym na podstawie
art. 9 Konwencji z dnia 29 maja 1993 r. o ochronie dzieci i współpracy
w dziedzinie przysposobienia międzynarodowego.
2. Minister właściwy do spraw rodziny może dokonywać kontroli i oceny
realizacji programów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, które wspiera finansowo.
3. Systemy teleinformatyczne stosowane w urzędach administracji publicznej
realizujących zadania w zakresie określonym w ustawie stanowią integralne części
systemów teleinformatycznych stosowanych do realizacji świadczeń rodzinnych
określonych w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
3a. W przypadku gdy systemy teleinformatyczne, o których mowa w ust. 3,
zapewnia minister właściwy do spraw rodziny, administratorem danych osobowych
zawartych w dokumentach przesyłanych w formie elektronicznej za pomocą tych
systemów jest minister właściwy do spraw rodziny.
4. Minister właściwy do spraw rodziny może utworzyć rejestr centralny
obejmujący dane dotyczące jednostek organizacyjnych realizujących zadania
z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, a także dane dotyczące
osób i rodzin, którym udzielono wsparcia, oraz form udzielonego wsparcia,
gromadzone przez jednostki organizacyjne realizujące zadania z zakresu
wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na podstawie przepisów ustawy.
5. W przypadku utworzenia rejestru centralnego, o którym mowa w ust. 4,
jednostki organizacyjne realizujące zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu
pieczy zastępczej przekazują dane do rejestru centralnego.
6. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze rozporządzenia,
wzory, sposób sporządzania i terminy przekazywania sprawozdań rzeczowo-
-finansowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodzin i systemu pieczy
zastępczej, realizowanych ze środków budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, mając na uwadze potrzebę ujednolicenia informacji przekazywanych przez podmioty realizujące ustawę.
7. Minister właściwy do spraw rodziny udostępnia w Biuletynie Informacji
Publicznej listę zatwierdzonych programów szkoleń, o których mowa w art. 12
ust. 4, art. 44 ust. 2 i art. 172 ust. 3.

Art. 187a. 1. Rada Ministrów może przyjąć rządowy program wsparcia rodzin z dziećmi.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki
realizacji programu, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając potrzebę zapewnienia
efektywności tego programu.
3. Świadczenia przyznane na podstawie programu, o którym mowa w ust. 1,
są wolne od egzekucji, wolne od podatku dochodowego oraz nie podlegają
wliczeniu do dochodu uprawniającego do wszelkich świadczeń i dodatków
przysługujących na podstawie przepisów odrębnych.
4. Informacje składane przez osobę ubiegającą się o przyznanie świadczeń na
podstawie programu, o którym mowa w ust. 1, są składane pod rygorem
odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Przedstawiający
informacje jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem
świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”.
Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie
fałszywych zeznań.
5. Wniosek i załączniki do wniosku o przyznanie świadczeń na podstawie
programu, o którym mowa w ust. 1, mogą być składane drogą elektroniczną za
pomocą systemów teleinformatycznych banków krajowych oraz spółdzielczych
kas oszczędnościowo-kredytowych, świadczących usługi składania drogą
elektroniczną wniosków o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego, na
podstawie art. 13 ust. 5 pkt 3 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w
wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407).

art. 188. więcej Art. 188. Minister właściwy do spraw rodziny może przyznawać nagrody
pieniężne z budżetu państwa, z części będącej w jego dyspozycji, za wybitne,
nowatorskie rozwiązania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy
zastępczej.

art. 189. więcej Art. 189. Rada Ministrów do dnia 31 lipca przedkłada Sejmowi i Senatowi
informację o realizacji ustawy w roku poprzednim wraz z wnioskami dotyczącymi
sposobu i zakresu finansowania zadań jednostek samorządu terytorialnego
wynikających z ustawy.

art. 190. więcej Art. 190. 1. Organy jednostek samorządu terytorialnego mogą zlecić
realizację zadań, o których mowa w art. 10 ust. 1, art. 18 ust. 2 i 3, art. 60 ust. 1,
art. 76 ust. 1, art. 93 ust. 2 i 3 i art. 154 ust. 2:
1) organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność w zakresie
wspierania rodziny, pieczy zastępczej lub pomocy społecznej;
2) osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym działającym na podstawie
przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej
Polskiej, stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych
oraz o gwarancji wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe
obejmują prowadzenie działalności w zakresie wspierania rodziny i systemu
pieczy zastępczej lub pomocy społecznej.
2. Do zlecania realizacji zadań, o których mowa w ust. 1, stosuje się ustawę
z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Art. 190a. Sądy, organy i jednostki organizacyjne są obowiązane
niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni, udostępnić lub udzielić na
wniosek podmiotu realizującego zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu
pieczy zastępczej niezbędnych informacji, które mają znaczenie w realizacji zadań
wynikających z niniejszej ustawy.

art. 191. więcej Art. 191. 1. Powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka
przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi:
1) wydatki na opiekę i wychowanie dziecka umieszczonego w rodzinie
zastępczej albo rodzinnym domu dziecka;
2) średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce
opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-
-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
3) wydatki na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki
i usamodzielnienie.
2. Jeżeli nie można ustalić powiatu właściwego ze względu na miejsce
zamieszkania dziecka, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca jego
ostatniego zameldowania na pobyt stały.
3. Jeżeli nie można ustalić miejsca ostatniego zameldowania dziecka na pobyt
stały, właściwy do ponoszenia wydatków jest powiat miejsca siedziby sądu, który
orzekł o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej.
4. W przypadku powrotu dziecka do rodziny i ponownego umieszczenia go
w pieczy zastępczej, wydatki ponosi powiat właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania dziecka przed ponownym umieszczeniem go w pieczy zastępczej.
Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się.
4a. Wydatki, o których mowa w art. 191 ust. 1, na osoby, o których mowa
w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 2a, oraz na małoletnich cudzoziemców
niewymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 2–4 i przebywających na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej ponosi powiat właściwy odpowiednio ze względu na
miejsce zamieszkania rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka
albo na położenie placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki
opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
5. Powiat, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć dziecko rodzina
zastępcza, rodzinny dom dziecka lub placówka opiekuńczo-wychowawcza,
zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1–4, porozumienie w sprawie przyjęcia
dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków, o których mowa
w ust. 1 pkt 1 i 2.
6. Samorząd województwa, na terenie którego funkcjonują mogące przyjąć
dziecko regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna lub interwencyjny ośrodek
preadopcyjny, zawiera z powiatem, o którym mowa w ust. 1–4, porozumienie
w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków,
o których mowa w ust. 1 pkt 2.
7. Wynagrodzenia wraz z pochodnymi od wynagrodzenia dla zawodowej
rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka i osób zatrudnionych
w rodzinie zastępczej oraz rodzinnym domu dziecka oraz świadczenia dla rodziny pomocowej finansuje proporcjonalnie do liczby dzieci powiat, o którym mowa w ust. 1–4.
8. Przepisów ust. 1 i 5 nie stosuje się w przypadku:
1) dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej pełniącej funkcję pogotowia
rodzinnego lub placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego,
na podstawie art. 58 ust. 1 lub art. 103 ust. 2;
2) dzieci pozostawionych bezpośrednio po urodzeniu lub dzieci, których
tożsamość rodziców jest nieznana.
9. W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo rodzinnym
domu dziecka gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed
umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio
wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, w wysokości:
1) 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w pierwszym roku pobytu
dziecka w pieczy zastępczej;
2) 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w drugim roku pobytu
dziecka w pieczy zastępczej;
3) 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w trzecim roku
i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.
Przepisy ust. 2–4 i 7 stosuje się odpowiednio.
10. W przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-
-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo
interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym gmina właściwa ze względu na miejsce
zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej
ponosi odpowiednio wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w wysokości:
1) 10% w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
2) 30% w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,
3) 50% w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej
– średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka
w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-
-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
Przepisy ust. 2–4 i 7 stosuje się odpowiednio.
10a. Przepisów ust. 9 i 10 nie stosuje się w przypadku dzieci, o których mowa
w ust. 8 pkt 2.
11. Do okresów pobytu dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w ust. 9
i 10, wlicza się również okres przebywania tego dziecka, po osiągnięciu
pełnoletności, w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub placówce
opiekuńczo-wychowawczej, na zasadach określonych w art. 37 ust. 2.
12. Wydatki na dziecko, o którym mowa w ust. 8 pkt 1, w wysokości
proporcjonalnej do liczby dni pobytu dziecka w rodzinie zastępczej pełniącej
funkcję pogotowia rodzinnego albo placówce opiekuńczo-wychowawczej typu
interwencyjnego, ponosi powiat, o którym mowa w ust. 1–4, albo powiat, który
otrzymuje zwrot wydatków na utrzymanie dziecka.
13. Wydatki na dziecko, o którym mowa w ust. 8 pkt 2, w rodzinie zastępczej
zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej, rodzinnym domu dziecka,
placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-
-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym ponosi powiat
właściwy ze względu na miejsce pozostawienia dziecka.
13a. Powiat, na terenie którego umieszczono dziecko w pieczy zastępczej, jest
obowiązany do poinformowania o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej
gminy oraz powiatu obowiązanych do ponoszenia na to dziecko wydatków,
o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, w terminie 14 dni od dnia umieszczenia dziecka
w pieczy zastępczej.
14. W przypadku gdy za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym
domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce
opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym wydatki
poniosła gmina i powiat, kwoty, o których mowa w art. 92 ust. 10, dzieli się,
uwzględniając wysokość poniesionych wydatków.
15. Powiat właściwy ze względu na miejsce osiedlenia się osoby
usamodzielnianej ponosi wydatki na finansowanie pomocy, o której mowa
w art. 140 ust. 1 pkt 1 lit. c i pkt 2.
16. W sprawach rozstrzygania sporów o właściwość powiatów oraz gmin
obowiązanych do ponoszenia wydatków, o których mowa w ust. 1, stosuje się
przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania
administracyjnego.
17. Przepisów ust. 9 i 10 nie stosuje się w przypadku umieszczenia w pieczy
zastępczej dziecka, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b i pkt 2a, oraz
małoletnich cudzoziemców niewymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 2–4.

art. 192. więcej Art. 192. Do wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, o których mowa
w art. 191 ust. 1, zalicza się:
1) świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej
lub w rodzinnym domu dziecka;
2) dodatek, o którym mowa w art. 81;
3) dofinansowanie do wypoczynku dziecka;
4) świadczenie na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami
przyjmowanego dziecka;
5) świadczenie przyznane w związku z wystąpieniem zdarzenia losowego lub
innego zdarzenia mającego wpływ na jakość sprawowanej opieki;
5a) środki finansowe na pokrycie nieprzewidzianych kosztów związanych
z opieką i wychowaniem dziecka w rodzinnym domu dziecka lub
funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka;
6) środki finansowe na pomoc na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie;
7) środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku
wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym zamieszkuje rodzina
zastępcza zawodowa, rodzina zastępcza niezawodowa lub w którym jest
prowadzony rodzinny dom dziecka, oraz środki finansowe związane ze
zmianą tego lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu
jednorodzinnego;
8) świadczenie związane z remontem lokalu mieszkalnego w budynku
wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym zamieszkuje rodzina
zastępcza zawodowa lub jest prowadzony rodzinny dom dziecka;
9) wynagrodzenie wraz z pochodnymi od wynagrodzenia dla zawodowej
rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka i osób
zatrudnionych w rodzinie zastępczej oraz rodzinnym domu dziecka lub
zajmujących się opieką i wychowaniem w rodzinnym domu dziecka;
10) świadczenia dla rodziny pomocowej.

art. 193. więcej Art. 193. 1. Za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą
miesięczną opłatę w wysokości:
1) przyznanych świadczeń oraz dodatków, o których mowa w art. 80 ust. 1
i art. 81 – w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej
spokrewnionej, rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej
niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka;
2) średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka
w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-
-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym – w przypadku
umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej
placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku
preadopcyjnym.
1a. Opłatę, o której mowa w ust. 1, rodzice ponoszą od dnia umieszczenia
dziecka w pieczy zastępczej.
2. Za ponoszenie opłaty, o której mowa w ust. 1, rodzice odpowiadają
solidarnie.
3. (uchylony)
4. (uchylony)
5. (uchylony)
6. Opłatę, o której mowa w ust. 1, ponoszą także rodzice pozbawieni władzy
rodzicielskiej lub którym władza rodzicielska została zawieszona albo ograniczona.
6a. Opłaty, o której mowa w ust. 1, nie ponosi się za okres, w którym dziecko
umieszczone w pieczy zastępczej przebywa u rodziców.
7. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do rodziców dziecka pozostawionego
bezpośrednio po urodzeniu.
7a. Od opłaty, o której mowa w ust. 1, naliczane są odsetki ustawowe za
opóźnienie od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym
decyzja ustalająca opłatę stała się ostateczna.
7b. Należności z tytułu nieponoszenia opłaty, o której mowa w ust. 1,
podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji.
8. W przypadku powstania zaległości z tytułu nieponoszenia opłaty, o której
mowa w ust. 1, za okres dłuższy niż 12 miesięcy starosta przekazuje do biura
informacji gospodarczej informację gospodarczą o powstaniu tej zaległości.

art. 194. więcej Art. 194. 1. Opłatę, o której mowa w art. 193 ust. 1, ustala, w drodze decyzji,
starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed
umieszczeniem w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce
opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo
interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
1a. Jeżeli zmianie uległy okoliczności mające wpływ na wydanie decyzji
administracyjnej dotyczącej opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1,
w szczególności zmianie uległa wysokość przyznanych świadczeń oraz dodatków,
o których mowa w art. 80 ust. 1 i art. 81, albo średnich miesięcznych wydatków
przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej,
regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku
preadopcyjnym, starosta może bez zgody strony zmienić lub uchylić ostateczną
decyzję administracyjną dotyczącą tej opłaty.
2. Rada powiatu określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki umorzenia
w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności,
rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1.
3. Starosta na wniosek lub z urzędu, uwzględniając uchwałę, o której mowa
w ust. 2, może umorzyć w całości lub w części łącznie z odsetkami, odroczyć
termin płatności, rozłożyć na raty lub odstąpić od ustalenia opłaty, o której mowa
w art. 193 ust. 1.

art. 195. więcej Art. 195. 1. W przypadku gdy za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej,
rodzinie pomocowej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-
-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo
interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym wydatki na opiekę i wychowanie dziecka
albo średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce
opiekuńczo-wychowawczej albo środki finansowe na utrzymanie dziecka
w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz środki finansowe na
bieżące funkcjonowanie tej placówki poniosła gmina i powiat, uzyskaną opłatę, o której mowa w art. 193 ust. 1, dzieli się proporcjonalnie do poniesionych wydatków.
2. Uzyskaną opłatę zalicza się w pierwszej kolejności na poczet należności
najdawniej wymagalnych.

art. 196. więcej Art. 196. 1. Średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka
w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-
-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym stanowi kwota
rocznych wydatków przeznaczonych na działalność tej placówki lub ośrodka
wynikająca z utrzymania dzieci z poprzedniego roku kalendarzowego, bez
wydatków inwestycyjnych, powiększona o prognozowany średnioroczny wskaźnik
cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjęty w ustawie budżetowej na
dany rok kalendarzowy, podzielona przez liczbę miejsc w placówce lub ośrodku,
ustaloną jako sumę rzeczywistej liczby dzieci w poszczególnych miesiącach
poprzedniego roku kalendarzowego. Ustalając średnie miesięczne wydatki
przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej,
regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku
preadopcyjnym, nie uwzględnia się dodatku, o którym mowa w art. 113a, oraz
dodatku do zryczałtowanej kwoty, o którym mowa w art. 115 ust. 2a.
2. Ustalając średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka,
o których mowa w ust. 1, uwzględnia się odpowiednio wydatki przeznaczone na
działalność jednostki obsługującej, o której mowa w ustawie z dnia 5 czerwca
1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 511, 1571 i 1815), i
jednostki, której zlecono realizację obsługi placówek opiekuńczo-wychowawczych
na podstawie art. 94.
3. Średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka
w placówce opiekuńczo-wychowawczej są ustalane przez starostę, a w przypadku
regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych oraz interwencyjnych
ośrodków preadopcyjnych przez marszałka województwa, i ogłaszane
odpowiednio przez starostę lub marszałka województwa w wojewódzkim
dzienniku urzędowym, nie później niż do dnia 31 marca danego roku.
4. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 3, stanowi podstawę do ustalenia
odpłatności za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej
placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym od następnego miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym zostało opublikowane. Do tego czasu odpłatność za pobyt w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz
interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym ustala się na podstawie ogłoszenia z roku poprzedniego.
5. W placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce
opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, które
rozpoczęły działalność, średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie
dziecka ustala się w wysokości średniej wojewódzkiej kwoty średnich
miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka odpowiednio
w placówkach opiekuńczo-wychowawczych danego typu, regionalnych
placówkach opiekuńczo-terapeutycznych lub interwencyjnych ośrodkach
preadopcyjnych. W przypadku gdy w danym województwie nie ma placówek
opiekuńczo-wychowawczych danego typu, regionalnych placówek
opiekuńczo-terapeutycznych lub interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych,
średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce
opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz
interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, które rozpoczęły działalność, ustala się
w wysokości średniej krajowej kwoty średnich miesięcznych wydatków
przeznaczonych na utrzymanie dziecka odpowiednio w placówkach opiekuńczo-
-wychowawczych danego typu, regionalnych placówkach opiekuńczo-
-terapeutycznych lub interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych.
6. W celu ustalenia średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na
utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce
opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, które
nie były prowadzone przez cały rok kalendarzowy, kwotę wydatków
przeznaczonych na działalność tej placówki lub ośrodka wynikającą z utrzymania
dzieci z poprzedniego roku kalendarzowego, bez wydatków inwestycyjnych,
powiększoną o prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych ogółem, przyjęty w ustawie budżetowej na dany rok
kalendarzowy, dzieli się przez liczbę miejsc w tej placówce lub ośrodku, ustaloną
jako sumę rzeczywistej liczby dzieci w poszczególnych dniach poprzedniego roku kalendarzowego, a powstały iloraz mnoży się przez średnią liczbę dni w miesiącach, w których funkcjonowała ta placówka lub ośrodek.

Art. 196a. 1. Dodatek wychowawczy, dodatek, o którym mowa w art. 113a,
i dodatek do zryczałtowanej kwoty, o którym mowa w art. 115 ust. 2a, oraz koszty
ich obsługi są finansowane w formie dotacji celowej z budżetu państwa.
2. Koszty obsługi, o których mowa w ust. 1, wynoszą 1% otrzymanej dotacji
na dodatek wychowawczy, dodatek, o którym mowa w art. 113a, i dodatek do
zryczałtowanej kwoty, o którym mowa w art. 115 ust. 2a.
3. Zwroty nienależnie pobranych dodatków wychowawczych, dodatków,
o których mowa w art. 113a, i dodatków do zryczałtowanej kwoty, o których mowa
w art. 115 ust. 2a, w trakcie danego roku budżetowego nie mają wpływu na
wysokość kosztów obsługi, o których mowa w ust. 2.
4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek ministra
właściwego do spraw rodziny, działającego w porozumieniu z właściwymi
dysponentami części budżetowych, może dokonywać przeniesień wydatków
budżetowych między częściami budżetu państwa, działami, rozdziałami
i paragrafami klasyfikacji wydatków, z przeznaczeniem na realizację dodatku
wychowawczego, dodatku, o którym mowa w art. 113a, i dodatku do
zryczałtowanej kwoty, o którym mowa w art. 115 ust. 2a.
5. Wydatki zaplanowane na realizację dodatku wychowawczego, dodatku,
o którym mowa w art. 113a, i dodatku do zryczałtowanej kwoty, o którym mowa
w art. 115 ust. 2a, w częściach budżetowych, z wyłączeniem rezerw celowych,
oraz przeniesione w trybie, o którym mowa w ust. 4, nie mogą być przeznaczane
na realizację innych zadań, z wyłączeniem zadań realizowanych na podstawie art. 187a.
6. Do wydatków przeniesionych w trybie, o którym mowa w ust. 4, nie stosuje
się przepisów art. 170 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. z 2019 r. poz. 869, z późn. zm.).

art. 197. więcej Art. 197. 1. Jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje
celowe z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych z zakresu realizacji
zadań wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej.
2. (uchylony)
2a. Koszty obsługi, opracowania i realizacji przez ministra właściwego do
spraw rodziny i wojewodę programów, o których mowa w art. 187 ust. 1 pkt 5,
wynoszą do 1% przyznanych dotacji.
3. Dotacje celowe z budżetu państwa na dofinansowanie zadań z programów,
o których mowa w art. 187 ust. 1 pkt 5, udzielane są na podstawie umowy, która
określa w szczególności:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana,
i termin jego wykonania;
2) wysokość udzielonej dotacji;
3) termin wykorzystania dotacji;
4) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
5) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, przy czym termin ten nie może
być dłuższy niż 15 dni od określonego w umowie dnia wykonania zadania;
6) tryb kontroli wykonania zadania.

Art. 197a. 1. Wojewoda w związku z przeprowadzanym postępowaniem
kontrolnym ma prawo do:
1) żądania informacji, dokumentów i danych, niezbędnych do sprawowania kontroli;
2) wstępu w ciągu doby do obiektów i pomieszczeń kontrolowanej jednostki;
3) przeprowadzania oględzin obiektów, składników majątku kontrolowanej
jednostki oraz przebiegu określonych czynności objętych obowiązującym
standardem;
4) żądania od pracowników kontrolowanej jednostki udzielenia informacji
w formie ustnej i pisemnej w zakresie przeprowadzanej kontroli;
5) wzywania i przesłuchiwania świadków;
6) zwrócenia się o wydanie opinii biegłych;
7) obserwacji dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej lub
przebywających w placówkach wsparcia dziennego;
8) przeprowadzania indywidualnych rozmów z dziećmi umieszczonymi
w instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz z dziećmi przebywającymi
w placówkach wsparcia dziennego, w tym zasięgania opinii dzieci,
z uwzględnieniem ich wieku, możliwości intelektualnych oraz stopnia
dojrzałości poznawczej;
9) obserwacji zajęć prowadzonych przez wychowawcę w instytucjonalnej
pieczy zastępczej oraz w placówkach wsparcia dziennego.
2. Przy przeprowadzaniu postępowania kontrolnego wojewoda może
korzystać z pomocy osób posiadających specjalistyczną wiedzę z zakresu
przedmiotu kontroli.

Art. 197b. 1. Czynności, o których mowa w art. 197a ust. 1, w imieniu
i z upoważnienia wojewody przeprowadzają upoważnieni pracownicy wydziału
właściwego do spraw wspierania rodziny, pieczy zastępczej, usamodzielnień
pełnoletnich wychowanków i adopcji urzędu wojewódzkiego w zespołach co
najmniej dwuosobowych, zwanych dalej „zespołami inspektorów”.
2. Zespół inspektorów, wykonując w kontrolowanej jednostce czynności,
o których mowa w art. 197a ust. 1, jest obowiązany do okazania legitymacji
służbowych oraz imiennego upoważnienia do prowadzenia czynności kontrolnych
wskazującego kontrolowaną jednostkę.
3. Członkiem zespołu inspektorów upoważnionym do prowadzenia czynności
kontrolnych w kontrolowanych jednostkach może być osoba, która posiada:
1) tytuł zawodowy magistra na kierunku pedagogika, pedagogika specjalna,
psychologia, nauki o rodzinie lub na innym kierunku, którego program
obejmuje resocjalizację, pracę socjalną, pedagogikę opiekuńczo-
-wychowawczą;
2) co najmniej trzyletni staż pracy w zawodzie pedagoga lub psychologa albo
w zakresie resocjalizacji lub co najmniej trzyletni staż pracy z dziećmi lub
rodziną w jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.
4. Do kontroli spraw, w przypadku których zachodzi konieczność zapoznania
się z informacjami niejawnymi, kontrolujący inspektor powinien posiadać poświadczenie bezpieczeństwa upoważniające do dostępu do informacji niejawnych, uzyskane na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 742).

Art. 197c. 1. Wojewoda w związku z prowadzoną kontrolą może wystąpić
z wnioskiem do właściwego miejscowo komendanta Policji o pomoc, jeżeli jest to
niezbędne do przeprowadzenia czynności, o których mowa w art. 197a ust. 1.
2. Komendant Policji jest obowiązany do zapewnienia zespołowi inspektorów
pomocy Policji w toku wykonywanych przez ten zespół czynności.

Art. 197d. 1. Wojewoda, po przeprowadzeniu postępowania kontrolnego,
może wydać zalecenia pokontrolne.
2. Kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania
zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia.
3. Wojewoda, w terminie 14 dni od dnia otrzymania zastrzeżeń, o których
mowa w ust. 2, przedstawia stanowisko w sprawie ich uwzględnienia.
4. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń przez wojewodę kontrolowana
jednostka jest obowiązana, w terminie 30 dni od dnia otrzymania stanowiska
wojewody, o którym mowa w ust. 3, do powiadomienia wojewody o realizacji
zaleceń pokontrolnych.
5. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń przez wojewodę kontrolowana
jednostka jest obowiązana, w terminie 30 dni od dnia otrzymania stanowiska
wojewody, o którym mowa w ust. 3, do powiadomienia wojewody o realizacji
zaleceń pokontrolnych, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych
zastrzeżeń.
6. W przypadku stwierdzenia istotnych uchybień w działalności wojewoda,
niezależnie od przysługujących mu innych środków, zawiadamia o stwierdzonych
uchybieniach właściwy organ założycielski kontrolowanej jednostki oraz organ
zlecający realizację zadania na podstawie art. 190 – w przypadku jednostki, która
działa na podstawie tego zlecenia.
7. Organ, o którym mowa w ust. 6, do którego skierowano zawiadomienie
o stwierdzonych uchybieniach, jest obowiązany, w terminie 30 dni od dnia
otrzymania zawiadomienia o stwierdzonych uchybieniach, powiadomić wojewodę
o podjętych czynnościach.

Art. 197e. 1. W przypadku niepodjęcia lub niewykonania czynności
wynikających z zaleceń pokontrolnych, mających na celu ograniczenie lub
likwidację stwierdzonych istotnych uchybień lub nieprawidłowości
w funkcjonowaniu placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki
opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
wojewoda może orzec o czasowym lub stałym cofnięciu zezwolenia na
prowadzenie tej placówki lub ośrodka.
2. Jeżeli w wyniku przeprowadzonych czynności, o których mowa
w art. 197a ust. 1, zostały ujawnione rażące zaniedbania lub zaniechania realizacji
obowiązków ustawowych, wojewoda może wezwać jednostkę samorządu
terytorialnego do wyznaczenia wykonawcy zastępczego, w terminie nie dłuższym
niż 2 miesiące od dnia otrzymania wezwania.
3. W przypadku niewyznaczenia przez jednostkę samorządu terytorialnego
wykonawcy zastępczego w terminie, o którym mowa w ust. 2, wojewoda może
wystąpić do sądu administracyjnego ze skargą na bezczynność organu jednostki
samorządu terytorialnego.

Art. 197f. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze
rozporządzenia:
1) organizację i tryb przeprowadzania kontroli przez wojewodę,
2) wzór legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli
– uwzględniając konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu sprawowania
kontroli nad realizacją zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Art. 197g. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale stosuje się
przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania
administracyjnego.

art. 198. więcej Art. 198. 1. Kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych, o których mowa
w art. 197d ust. 1, podlega karze pieniężnej w wysokości od 500 do 10 000 zł.
2. Kto wykonuje zadania placówki wsparcia dziennego, placówki
opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej,
interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego lub ośrodka adopcyjnego bez zezwolenia odpowiednio wójta, starosty albo wojewody lub bez zlecenia odpowiednio wójta,
starosty albo marszałka województwa, podlega karze w wysokości 10 000 zł.
3. Karę, o której mowa w ust. 2, nakłada wojewoda po przeprowadzeniu
postępowania kontrolnego. Przepisy art. 197a–197c, art. 197f i art. 197g stosuje się odpowiednio.
4. W przypadku wykonywania przez jeden podmiot zadań placówki wsparcia
dziennego, placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki
opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego lub ośrodka
adopcyjnego w sposób określony w ust. 2, w więcej niż jednym miejscu, karę
wymierza się osobno za każde miejsce, w którym wykonywane są te zadania.

art. 199. więcej Art. 199. 1. Karę pieniężną, o której mowa w art. 198, wymierza, w drodze
decyzji, wojewoda.
2. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje odwołanie do ministra
właściwego do spraw rodziny.
3. Od nieuiszczonej w terminie kary pieniężnej pobiera się odsetki ustawowe
za opóźnienie.
4. Egzekucja kary pieniężnej wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 3,
następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
5. Kara pieniężna jest wpłacana na rachunek bieżący dochodów wojewody.

art. 200. więcej Art. 200. Wpływy z tytułu kary pieniężnej, o której mowa w art. 198,
stanowią dochód budżetu państwa.

art. 201. więcej Art. 201. W ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9,
poz. 59, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 100 § 2 otrzymuje brzmienie:
§ 2. W wypadkach, o których mowa w § 1, sąd opiekuńczy lub inne organy
władzy publicznej zawiadamiają jednostkę organizacyjną wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, w rozumieniu przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, o potrzebie udzielenia rodzinie dziecka
odpowiedniej pomocy. Właściwa jednostka organizacyjna wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej jest obowiązana informować sąd o rodzajach udzielanej pomocy i jej rezultatach.”;
2) w art. 109:
a) w § 2:
– pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania, w szczególności do pracy z asystentem rodziny, realizowania planu pracy z rodziną, skierować małoletniego do placówki wsparcia dziennego, określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej lub skierować rodziców
do placówki albo specjalisty zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń,”,
– pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka albo w instytucjonalnej pieczy zastępczej
albo powierzyć tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej małżonkom lub osobie, niespełniającym warunków dotyczących rodzin zastępczych, w zakresie niezbędnych szkoleń, określonych
w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.”,
b) § 4 otrzymuje brzmienie:
§ 4. W przypadku, o którym mowa w § 2 pkt 5, a także w razie zastosowania innych środków określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, sąd opiekuńczy zawiadamia o wydaniu
orzeczenia właściwą jednostkę organizacyjną wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, która udziela rodzinie małoletniego odpowiedniej pomocy i składa sądowi opiekuńczemu, w terminach określonych
przez ten sąd, sprawozdania dotyczące sytuacji rodziny i udzielanej
pomocy oraz realizacji planu pracy z rodziną, a także współpracuje
z kuratorem sądowym”;
3) po art. 112 dodaje się tytuł w brzmieniu: „Oddział 2a. Piecza zastępcza”;
4) art. 1121 i 1122 otrzymują brzmienie:
Art. 1121. §1. Obowiązek i prawo wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem umieszczonym w pieczy zastępczej, jego wychowania i reprezentowania w tych sprawach, a w szczególności w dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb, należą do rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka albo kierującego placówką opiekuńczo-wychowawczą, regionalną
placówką opiekuńczo-terapeutyczną lub interwencyjnym ośrodkiem preadopcyjnym. Pozostałe obowiązki i prawa wynikające z władzy rodzicielskiej należą do rodziców dziecka.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli sąd opiekuńczy postanowił inaczej.
Art. 1122. Organizację, funkcjonowanie oraz finansowanie rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka, placówek opiekuńczowychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczoterapeutycznych i interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych
oraz zasady określające kryteria wiekowe dzieci umieszczanych
w tych placówkach i ośrodkach regulują przepisy o wspieraniu
rodziny i systemie pieczy zastępczej.”;
5) po art. 1122 dodaje art. 1123–1128
w brzmieniu:
Art. 1123. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej powinno nastąpić po
wyczerpaniu wszystkich form pomocy rodzicom dziecka, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, chyba że dobro dziecka wymaga zapewnienia mu niezwłocznie pieczy zastępczej.
Art. 1124. Dziecko umieszcza się w pieczy zastępczej do czasu zaistnienia
warunków umożliwiających jego powrót do rodziny albo umieszczenia go w rodzinie przysposabiającej.
Art. 1125. § 1. Sąd może powierzyć sprawowanie pieczy zastępczej małżonkom albo osobie niepozostającej w związku małżeńskim, którzy są wstępnymi albo rodzeństwem dziecka. Sprawowanie pieczy
zastępczej sąd może także powierzyć małżonkom albo osobie niepozostającej w związku małżeńskim, którzy nie są wstępnymi albo rodzeństwem dziecka, jeżeli osoby te zostały wpisane do rejestru osób zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka albo pełnią już funkcję rodziny zastępczej zawodowej lub rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzących rodzinny dom dziecka.
§ 2. Jeżeli jest to uzasadnione dobrem dziecka sąd może tymczasowo, nie dłużej jednak niż na 6 miesięcy, powierzyć pełnienie funkcji rodziny zastępczej małżonkom albo osobie niepozostającej w związku małżeńskim, którzy nie są wstępnymi albo rodzeństwem dziecka, niespełniającym warunku niezbędnych szkoleń,
określonego w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, dotyczących rodzin zastępczych.
Art. 1126. Piecza zastępcza nad dzieckiem posiadającym orzeczenie
o niepełnosprawności albo orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności jest powierzana przede wszystkim rodzinie zastępczej zawodowej.
Art. 1127. § 1. Sąd umieszcza dziecko w instytucjonalnej pieczy zastępczej,
jeżeli brak jest możliwości umieszczenia dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej lub z innych ważnych względów nie jest to zasadne.
§ 2. W miarę możliwości sąd umieszcza dziecko w pieczy zastępczej na terenie powiatu miejsca zamieszkania dziecka.
Art. 1128. Rodzeństwo powinno być umieszczone w tej samej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczowychowawczej lub regionalnej placówce opiekuńczoterapeutycznej, chyba że byłoby to sprzeczne z dobrem dziecka.”;
6) w art. 1131 § 2 otrzymuje brzmienie:
§ 2. Przepisy § 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli dziecko nie przebywa u żadnego z rodziców, a pieczę nad nim sprawuje opiekun lub gdy zostało umieszczone w pieczy zastępczej.”;
7) w art. 1141 § 1 otrzymuje brzmienie:
§ 1. Przysposobić może osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych,
jeżeli jej kwalifikacje osobiste uzasadniają przekonanie, że będzie należycie
wywiązywała się z obowiązków przysposabiającego oraz posiada opinię
kwalifikacyjną oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego
przez ośrodek adopcyjny, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, chyba że obowiązek ten jej nie dotyczy.”;
8) w art. 1191 w § 1 po zdaniu pierwszym dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
„Rodzicom, którzy wyrazili taką zgodę, władza rodzicielska i prawo do
kontaktów z dzieckiem nie przysługują.”;
9) w art. 1201§ 4 otrzymuje brzmienie:
§ 4. Przy wykonywaniu nadzoru nad przebiegiem styczności przysposabiającego z przysposabianym sąd opiekuńczy korzysta z pomocy ośrodka adopcyjnego oraz, w razie potrzeby, organu pomocniczego w sprawach opiekuńczych.”;
10) w art. 149:
a) § 4 otrzymuje brzmienie:
§ 4. W razie potrzeby ustanowienia opieki dla małoletniego umieszczonego w pieczy zastępczej, sąd powierza sprawowanie opieki, przede wszystkim:
1) w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej – rodzicom zastępczym,
2) w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinnym domu dziecka –
osobom prowadzącym ten dom,
3) w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczowychowawczej typu rodzinnego – osobom prowadzącym tę placówkę,
4) w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczowychowawczej: socjalizacyjnej, specjalistyczno-terapeutycznej, interwencyjnej lub regionalnej placówce opiekuńczoterapeutycznej – osobom bliskim dziecka
– w terminie 7 dni od uprawomocnienia się postanowienia o pozbawieniu władzy rodzicielskiej.”,
b) dodaje się § 5 w brzmieniu:
§ 5. W wypadku, o którym mowa w art. 1191 § 1, nie stosuje się przepisów § 1, 2 i 4 pkt 4.”.

art. 202. więcej Art. 202. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr
43, poz. 296, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 5701 otrzymuje brzmienie:
Art. 5701. § 1. Sąd opiekuńczy może zarządzić przeprowadzenie przez kuratora sądowego wywiadu środowiskowego, a także zwrócić się do
właściwej jednostki organizacyjnej wspierania rodziny i systemu
pieczy zastępczej o informacje dotyczące małoletniego i jego środowiska, a w szczególności dotyczące zachowania się i warunków wychowawczych małoletniego, sytuacji bytowej rodziny,
przebiegu nauki małoletniego i sposobu spędzania czasu wolnego,
jego kontaktów środowiskowych, stosunku do niego rodziców lub
opiekunów, podejmowanych oddziaływań wychowawczych, stanu zdrowia i znanych w środowisku uzależnień małoletniego.
§ 2. W przypadku gdy z rodziną małoletniego asystent rodziny prowadzi pracę określoną w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, sąd opiekuńczy zwraca się o informacje,
o których mowa w § 1, do właściwej jednostki organizacyjnej wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.
§ 3. Sąd opiekuńczy może zwrócić się o informację do właściwej jednostki organizacyjnej wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej w celu wskazania osób właściwych do zapewnienia dziecku rodzinnej pieczy zastępczej.”;
2) w art. 578 dotychczasową treść oznacza się jako § 1 oraz dodaje się § 2 w brzmieniu:
§ 2. Sąd w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia
o pozbawieniu władzy rodzicielskiej przesyła to postanowienie do właściwego ośrodka adopcyjnego, prowadzącego wojewódzki bank danych o
dzieciach oczekujących na przysposobienie.”;
3) art. 5791 otrzymuje brzmienie:
Art. 5791 § 1. Po powzięciu wiadomości o umieszczeniu dziecka w pieczy
zastępczej bez orzeczenia sądu opiekuńczego, sąd ten niezwłocznie wszczyna postępowanie opiekuńcze.
§ 2. Jeżeli umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej nastąpiło w trybie art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493, z 2009 r. Nr 206,
poz. 1589 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 146 i Nr 125, poz. 842) sąd niezwłocznie, po wysłuchaniu pracownika socjalnego, który odebrał dziecko z rodziny, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin,
wydaje orzeczenie o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej, albo orzeczenie o powrocie dziecka do rodziny.
§ 3. Sąd opiekuńczy okresowo, nie rzadziej niż raz na sześć miesięcy, dokonuje oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej w celu ustalenia możliwości powrotu dziecka do rodziny.
Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd wszczyna postępowanie o
pozbawienie władzy rodzicielskiej jego rodziców.”;
4) po art. 5791 dodaje się art. 5792 w brzmieniu:
Art. 5792. § 1. Przed umieszczeniem dziecka w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka, sąd zasięga:
1) opinii właściwego ośrodka pomocy społecznej, opinii właściwego organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, informacji o dotychczasowym sprawowaniu funkcji przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka oraz informacji z rejestru danych prowadzonego przez starostę na podstawie przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
2) opinii starosty właściwego ze względu na miejsce sprawowania rodzinnej pieczy zastępczej – w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie innego powiatu niż powiat miejsca zamieszkania dziecka.
§ 2. W opinii, o której mowa w § 1 pkt 2, zamieszcza się w szczególności informacje o spełnianiu przez kandydata warunków do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego
domu dziecka, określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i
systemie pieczy zastępczej.”;
5) w art. 5821 w § 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) zobowiązać osobę, pod której pieczą dziecko pozostaje, do złożenia na
rachunek depozytowy sądu odpowiedniej kwoty pieniężnej w celu pokrycia wydatków uprawnionego związanych z wykonywaniem kontaktu na wypadek niewykonania lub niewłaściwego wykonania przez osobę zobowiązaną obowiązków wynikających z postanowienia o kontaktach; nie dotyczy to rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka, rodzin pomocowych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych oraz interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych,”;
6) w art. 586 § 4 otrzymuje brzmienie:
§ 4. Przed wydaniem orzeczenia sąd opiekuńczy występuje o opinię kwalifikacyjną do ośrodka adopcyjnego oraz – jeżeli jest to uzasadnione dobrem dziecka – zasięga opinii innej specjalistycznej placówki.”.

art. 203. więcej Art. 203. W ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz.
94, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 15110 w pkt 9 lit. g otrzymuje brzmienie:
„g) jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę,”;
2) w art. 183 w § 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, ma prawo do urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze:”.

art. 204. więcej Art. 204. W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97,
poz. 674, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 1:
a) uchyla się ust. 1a,
b) w ust. 2 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) pracownicy zatrudnieni u pracodawców niewymienionych w ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1–3, pełniący funkcję instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz kierowników praktycznej nauki zawodu, posiadający kwalifikacje
określone dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu oraz wykonujący pracę dydaktyczną i wychowawczą w wymiarze przewidzianym dla tych nauczycieli;”;
2) w art. 3 pkt 1–3 otrzymują brzmienie:
„1) nauczycielach bez bliższego określenia – rozumie się przez to nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i placówkach wymienionych w art. 1
ust. 1;
2) szkołach bez bliższego określenia – rozumie się przez to przedszkola, szkoły i placówki oraz inne jednostki organizacyjne wymienione w art.
1 ust. 1, a także odpowiednio ich zespoły;
3) stażu – rozumie się przez to okres zatrudnienia nauczyciela w przedszkolach, szkołach i placówkach oraz innych jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2, w wymiarze co
najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, rozpoczętego i realizowanego w trybie i na zasadach określonych w przepisach rozdziału 3a, z tym że w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 9e ust. 1–3,
równoważny z odbywaniem stażu jest odpowiednio okres zatrudnienia na tych stanowiskach lub czas urlopowania lub zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy;”;
3) w art. 6a ust. 12 otrzymuje brzmienie:
„12. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a w stosunku do nauczycieli szkół artystycznych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich i rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych odpowiednio – minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz
Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw oświaty i wychowania, określą, w drodze rozporządzeń, kryteria i
tryb dokonywania oceny pracy nauczyciela, tryb postępowania odwoławczego oraz skład i sposób powoływania zespołu oceniającego, mając na uwadze zapewnienie odpowiedniego poziomu wykonywania pracy przez
nauczyciela.”;
4) w art. 9:
a) w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która:”,
b) uchyla się ust. 1a;
5) w art. 9b w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Warunkiem nadania nauczycielowi kolejnego stopnia awansu zawodowego jest spełnienie wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 3, odbycie stażu, z zastrzeżeniem art. 9e ust. 1–3, zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego nauczyciela, o której mowa w art. 9c ust. 6, oraz:”;
6) w art. 9c ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Nauczycielowi stażyście i nauczycielowi kontraktowemu odbywającemu
staż dyrektor szkoły przydziela spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych opiekuna, z tym że w przedszkolach, szkołach i placówkach, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2, opiekunem nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego może być również nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze.”;
7) w art. 9g:
a) ust. 10 otrzymuje brzmienie:
„10. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, Ministrem Obrony Narodowej i Ministrem Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia:
1) sposób odbywania stażu,
2) rodzaj dokumentacji załączanej do wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego,
3) zakres wymagań do uzyskania poszczególnych stopni awansu zawodowego,
4) tryb działania komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych,
5) wzory zaświadczeń o uzyskaniu akceptacji lub zdaniu egzaminu oraz wzory aktów nadania stopni awansu zawodowego
– uwzględniając potrzebę stopniowania i różnicowania wymagań stawianych nauczycielom na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz potrzebę prawidłowego przeprowadzania postępowań kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych.”,
b) w ust. 11a:
– pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) spełnia jeden z następujących warunków:
a) jest nauczycielem akademickim zatrudnionym w szkole wyższej, kształcącym nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych, o których mowa w art. 1 ust. 1,
b) jest nauczycielem zatrudnionym w przedszkolu, szkole, placówce lub innej jednostce organizacyjnej, o której mowa w art. 1,
c) jest konsultantem współpracującym z Centrum Edukacji Artystycznej;”,
– pkt 8 otrzymuje brzmienie:
„8) uzyskała rekomendację, zawierającą opis dorobku zawodowego
nauczyciela lub nauczyciela akademickiego, wydaną przez instytucję lub stowarzyszenie działające w systemie oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki lub na ich rzecz albo nauczycielski związek zawodowy.”;
c) ust. 11b otrzymuje brzmienie:
„11b. W przypadku osoby spełniającej warunek, o którym mowa w ust. 11a pkt 5 lit. c, wpis na listę ekspertów następuje po akceptacji ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.”,
d) ust. 12 otrzymuje brzmienie:
„12. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, Ministrem Obrony Narodowej i Ministrem Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, ramowy program szkolenia kandydatów na ekspertów, sposób prowadzenia listy ekspertów, tryb wpisywania i skreślania ekspertów z listy, uwzględniając w szczególności
podstawowe treści programowe szkolenia i minimalny wymiar godzin szkolenia, a także dokumenty wymagane od osób ubiegających się o wpis na listę ekspertów oraz zakres danych objętych wpisem na listę.”;
8) w art. 20 ust. 8 otrzymuje brzmienie:
„8. W wypadkach podyktowanych koniecznością realizacji programu nauczania w tej samej lub w innej szkole nauczyciel pozostający w stanie nieczynnym może, na swój wniosek lub na wniosek dyrektora szkoły, podjąć pracę zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami w niepełnym lub w pełnym wymiarze zajęć, jednak na okres nie dłuższy niż okres stanu nieczynnego. Z tytułu wykonywania pracy nauczycielowi przysługuje odpowiednie do wymiaru zajęć wynagrodzenie, niezależnie od pobieranego wynagrodzenia z tytułu
pozostawania w stanie nieczynnym.”;
9) w art. 28 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy z przyczyny określonej w art. 23 ust. 1 pkt 3, przyznaje się odprawę pieniężną w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego ostatnio pobieranego w czasie trwania stosunku pracy – za każdy pełny rok pracy na stanowisku nauczyciela, w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 1a, nieprzekraczającą jednak sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.”;
10) w art. 35 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego
wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru
godzin zajęć.”;
11) w art. 42:
a) w ust. 3 w tabeli lp. 8 otrzymuje brzmienie:

(tabela w załączniku)

b) ust. 7a otrzymuje brzmienie:
„7a. Zajęcia i czynności realizowane w ramach czasu pracy nauczyciela:
1) o których mowa w ust. 2 pkt 1, są rejestrowane i rozliczane w okresach tygodniowych odpowiednio w dziennikach lekcyjnych lub dziennikach zajęć;
2) o których mowa w ust. 2 pkt 2, realizowane w wymiarze określonym w ust. 2 pkt 2 odpowiednio w lit. a i b, są rejestrowane i rozliczane w okresach półrocznych w dziennikach zajęć pozalekcyjnych.”;
12) w art. 49 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) w budżetach wojewodów łącznie w wysokości stanowiącej równowartość 2.744 średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty, z przeznaczeniem na wypłaty nagród kuratorów oświaty oraz nagród organów sprawujących nadzór pedagogiczny dla nauczycieli, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1;”.

art. 205. więcej Art. 205. W ustawie z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich
(Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 6:
a) pkt 9 otrzymuje brzmienie:
„9) orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w
rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim;”,
b) pkt 11 otrzymuje brzmienie:
„11) zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, z wyłączeniem umieszczenia w
rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej niezawodowej, placówce wsparcia dziennego, placówce opiekuńczo-wychowawczej i regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.”;
2) art. 12 otrzymuje brzmienie:
Art. 12. W razie stwierdzenia u nieletniego upośledzenia umysłowego, choroby psychicznej lub innego zakłócenia czynności psychicznych bądź nałogowego używania alkoholu albo innych środków w celu
wprowadzenia się w stan odurzenia, sąd rodzinny może orzec umieszczenie nieletniego w szpitalu psychiatrycznym lub innym odpowiednim zakładzie leczniczym. Jeżeli zachodzi potrzeba zapewnienia nieletniemu jedynie opieki wychowawczej, sąd może orzec umieszczenie go w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, a w przypadku gdy nieletni jest upośledzony umysłowo w stopniu głębokim i wymaga jedynie opieki – w domu pomocy społecznej.”;
3) w art. 25 § 2 otrzymuje brzmienie:
§ 2. Przed wydaniem orzeczenia o umieszczeniu nieletniego w młodzieżowym
ośrodku wychowawczym, podmiocie leczniczym niebędącym przedsiębiorcą, domu pomocy społecznej albo zakładzie poprawczym sąd zwraca się o wydanie opinii, o której mowa w § 1.”;
4) w art. 25a § 2, art. 32 § 3, art. 80 § 1, art. 82 § 1 i art. 95a § 8 skreśla się wyrazy
„w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654)”;
5) art. 26 otrzymuje brzmienie:
Art. 26. Wobec nieletniego można tymczasowo zastosować nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej albo zakładu pracy, a także nadzór kuratora lub innej osoby godnej zaufania, a
jeżeli byłoby to niewystarczające – umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim lub zastosować środki leczniczowychowawcze, o których mowa w art. 12.”;
6) w art. 30 § 5 otrzymuje brzmienie:
§ 5. Na rozprawę lub posiedzenie sąd może wezwać także kuratora, przedstawiciela schroniska dla nieletnich, zakładu poprawczego, młodzieżowego
ośrodka wychowawczego, placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcą albo domu pomocy społecznej, w którym nieletni przebywa, a ponadto również inne osoby, w szczególności asystenta rodziny,
koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, przedstawiciela szkoły, do której
nieletni uczęszcza, zakładu pracy, w którym jest zatrudniony, lub organizacji społecznej, do której należy; w sprawach o czyn karalny jako przestępstwo skarbowe można wezwać także przedstawiciela właściwego finansowego organu dochodzenia, określonego w Kodeksie karnym skarbowym.”;
7) w art. 32 § 2 otrzymuje brzmienie:
§ 2. Do kosztów postępowania zalicza się również należność z tytułu pobytu
nieletniego w policyjnej izbie dziecka, schronisku dla nieletnich, zakładzie
poprawczym, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, w domu pomocy
społecznej, jak również zryczałtowaną kwotę z tytułu: postępowania mediacyjnego, badań nieletniego w rodzinnym ośrodku diagnostycznokonsultacyjnym, umieszczenia w rodzinie zastępczej zawodowej, pobytu w
ośrodku kuratorskim lub ustanowienia nadzoru kuratora.”;
8) w art. 40:
a) w § 6 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) w ciągu 72 godzin od chwili zatrzymania nie ogłoszono nieletniemu
postanowienia o umieszczeniu w schronisku dla nieletnich lub tymczasowym umieszczeniu w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, rodzinie zastępczej zawodowej albo w zakładzie lub placówce, o których
mowa w art. 12.”,
b) § 7 otrzymuje brzmienie:
§ 7. W policyjnej izbie dziecka można również umieścić nieletniego w trakcie samowolnego pobytu poza schroniskiem dla nieletnich, młodzieżowym ośrodkiem wychowawczym lub zakładem poprawczym na
czas niezbędny do przekazania nieletniego właściwemu zakładowi, nie dłużej jednak niż na 5 dni.”;
9) w art. 66 § 1 otrzymuje brzmienie:
§ 1. Organizacja i system wychowawczy w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i schroniskach dla nieletnich oraz w zakładach poprawczych powinny zapewniać możliwość indywidualnego oddziaływania na nieletnich odpowiednio do ich osobowości i potrzeb wychowawczych.”;
10) art. 68 otrzymuje brzmienie:
Art. 68. Przepis art. 17 § 2 nie ma zastosowania w wypadkach, gdy wykonywany jest środek polegający na umieszczeniu nieletniego w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, podmiocie leczniczym
niebędącym przedsiębiorcą, domu pomocy społecznej albo w zakładzie poprawczym.”;
11) w art. 70 § 2 otrzymuje brzmienie:
§ 2. W sprawach nieletnich umieszczonych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcą, domach pomocy społecznej oraz w schroniskach dla nieletnich i zakładach poprawczych wnioski w postępowaniu wykonawczym może również składać dyrektor właściwego zakładu.”;
12) art. 72 otrzymuje brzmienie:
Art. 72. O umieszczeniu nieletniego w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w podmiocie leczniczym niebędącym przedsiębiorcą lub w domu pomocy społecznej oraz o umieszczeniu w zakładzie
poprawczym, jak również o każdej zmianie tego zakładu, placówki, ośrodka lub domu pomocy społecznej dyrektor zakładu,
placówki, ośrodka lub domu pomocy społecznej zawiadamia sąd rodzinny, który wykonuje orzeczenie.”;
13) w art. 73 § 1 otrzymuje brzmienie:
§ 1. Wykonywanie środków, o których mowa w art. 6 pkt 2, 3 i 6 oraz w art. 7 i
8, jak również umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim, podmiocie leczniczym niebędącym
przedsiębiorcą albo domu pomocy społecznej ustaje z mocy prawa z chwilą ukończenia przez nieletniego lat 18, a wykonywanie pozostałych środków – z chwilą ukończenia lat 21; jeżeli środki wychowawcze zastosowano na podstawie art. 10 § 4 Kodeksu karnego lub art. 5 § 2 Kodeksu karnego skarbowego – wykonywanie ich ustaje z mocy prawa z chwilą ukończenia przez sprawcę lat 21.”;
14) w art. 74 § 3 otrzymuje brzmienie:
§ 3. Jeżeli orzeczono umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, a zachodzą warunki, o których mowa w § 2, sąd rodzinny może zastosować środki przewidziane w art. 26, a jeżeli nieletni był dotychczas objęty instytucjonalną pieczą zastępczą, sąd może postanowić o tymczasowym umieszczeniu dziecka w instytucjonalnej pieczy zastępczej do czasu wykonania postanowienia, nie dłużej jednak niż przez okres trzech miesięcy.”;
15) w art. 76 § 1 otrzymuje brzmienie:
§ 1. Jeżeli rodzice lub opiekun nie mogą zapewnić nieletniemu zwalnianemu
z młodzieżowego ośrodka wychowawczego, podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcą, domu pomocy społecznej, zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich albo opuszczającemu rodzinę zastępczą niezbędnych warunków wychowawczych i bytowych – udziela się nieletniemu pomocy.”;
16) w art. 77 § 1 otrzymuje brzmienie:
§ 1. Nadzór nad wykonywaniem orzeczeń o skierowaniu nieletniego do ośrodka kuratorskiego, o umieszczeniu w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, domu pomocy społecznej, podmiocie leczniczym niebędącym przedsiębiorcą, schronisku dla nieletnich i zakładzie poprawczym, jak również decyzji o umieszczeniu w policyjnej izbie dziecka, sprawuje sędzia rodzinny.”;
17) art. 81 otrzymuje brzmienie:
Art. 81. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w młodzieżowym ośrodku
wychowawczym, w szczególności wskazując organ odpowiedzialny za kierowanie nieletnich do odpowiednich placówek i uwzględniając sprawność postępowania, konieczność zapewnienia bezpieczeństwa tych placówek, właściwych warunków pobytu nieletnich i przestrzegania ich praw.”;
18) w dziale IV tytuł rozdziału 4 otrzymuje brzmienie:
„Stosowanie środków przymusu bezpośredniego wobec nieletniego umieszczonego w zakładzie poprawczym, w schronisku dla nieletnich, młodzieżowym ośrodku wychowawczym”;
19) w art. 95a w § 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) samowolnemu opuszczaniu przez nieletniego zakładu poprawczego,
schroniska dla nieletnich, młodzieżowego ośrodka wychowawczego,”;
20) w art. 95c § 1 otrzymuje brzmienie:
§ 1. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób użycia środków przymusu bezpośredniego wobec nieletnich umieszczonych w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich i
młodzieżowych ośrodkach wychowawczych oraz sposób kontroli nad decyzjami o zastosowaniu tych środków, a także określi rodzaje młodzieżowych ośrodków wychowawczych, w których mogą być stosowane środki przymusu bezpośredniego, uwzględniając w szczególności cel stosowania środków,
formy, w jakich mogą być one stosowane, związaną z ich stosowaniem potrzebę doboru właściwych metod oddziaływania wychowawczego na nieletniego, sposób prowadzenia dokumentacji związanej z zastosowaniem środków, szczegółowy sposób sprawowania opieki nad stanem zdrowia fizycznego i psychicznego nieletniego, wobec którego zastosowano środek, mając na uwadze konieczność poszanowania praw i godności nieletniego oraz zapewnienia bezpieczeństwa zakładów, schronisk i placówek.”.

art. 206. więcej Art. 206. W ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r.
Nr 93, poz. 768) w art. 4 w ust. 1 w pkt 16 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje
się pkt 17 w brzmieniu:
„17) nabycie w drodze dziedziczenia lub darowizny przez osoby tworzące
rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka, o których
mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
pieniędzy lub innych rzeczy pod warunkiem, że pieniądze te lub rzeczy
w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania zostaną przeznaczone na
cele bezpośrednio związane ze sprawowaniem pieczy zastępczej.”.

art. 207. więcej Art. 207. W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142,
poz. 1591, z późn. zm.) w art. 7 w ust. 1 po pkt 6 dodaje się pkt 6a w brzmieniu:
„6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,”.

art. 208. więcej Art. 208. W ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z
2008 r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.) w art. 29 w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„ 2) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności
wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na
wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego
domu dziecka,”.

art. 209. więcej Art. 209. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.
U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, z późn. zm.14)) w art. 21 w ust. 1 pkt 24 otrzymuje brzmienie:
„24) świadczenia, dodatki i inne kwoty oraz wartość nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych z tytułu szkolenia, o których mowa w art. 31, art. 44 ust. 1, art. 80 ust. 1, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art.
84 pkt 2 i 3, art. 140 ust. 1 pkt 1 i art. 156 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr…poz …) oraz środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego
w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w części przysługującej
na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka
dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej;”.

art. 210. więcej Art. 210. W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
poz. 2572, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) uchyla się art. 35a;
2) art. 72 otrzymuje brzmienie:
Art. 72. Dzieciom i młodzieży pozbawionym całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej, a także dzieciom i młodzieży niedostosowanym społecznie organizuje się opiekę i wychowanie na zasadach
określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz w przepisach o pomocy społecznej.”.

art. 211. więcej Art. 211. W ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001 r.
Nr 142, poz. 1590, z późn. zm.) w art. 14 w ust. 1 po pkt 4 dodaje się pkt 4a
w brzmieniu:
„4a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,”.

art. 212. więcej Art. 212. W ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr
142, poz. 1592, z późn. zm.) w art. 4 w ust. 1 po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:
„3a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,”.

art. 213. więcej Art. 213. W ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 oraz z 2010 r. Nr 40, poz. 224 i Nr 134, poz. 903) w art. 67 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego
domu dziecka;”.

art. 214. więcej Art. 214. W ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512) w
art. 29 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) przyjęła na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia.”.

art. 215. więcej Art. 215. W ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4 w ust. 1 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
„1a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;”;
2) w art. 33a w ust. 2 w pkt 3 lit. a otrzymuje brzmienie:
„a) placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, centrum integracji społecznej, domów pomocy społecznej, placówek opiekuńczowychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych
i interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych, określonych w przepisach
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, oraz szkół lub placówek publicznych określonych w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), bez zezwolenia,”.

art. 216. więcej Art. 216. W ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2009 r. Nr 189, poz. 1472 oraz z 2010 r.
Nr 81, poz. 531) art. 62 i 63 otrzymują brzmienie:
Art. 62. 1. Organ przyjmujący wniosek doprowadza małoletniego bez opieki
do rodziny zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia
rodzinnego lub placówki opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego.
2. Małoletni bez opieki przebywa w rodzinie zastępczej zawodowej
pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego lub placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego, do czasu wydania orzeczenia przez sąd opiekuńczy.
Art. 63. Koszty pobytu małoletniego bez opieki w rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego lub placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego oraz koszty
opieki medycznej, do zakończenia postępowania w sprawie nadania statusu uchodźcy decyzją ostateczną, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do
spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Szefa Urzędu.”.

art. 217. więcej Art. 217. W ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r.
Nr 139, poz. 992, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 7 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;”;
2) w art. 23 w ust. 4 w pkt 4 lit. c otrzymuje brzmienie:
„c) prawomocny wyrok sądu rodzinnego stwierdzający przysposobienie
lub zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka,”.

art. 218. więcej Art. 218. W ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175,
poz. 1362, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 6:
a) pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) jednostka organizacyjna pomocy społecznej – regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, dom pomocy społecznej, placówkę specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej;”,
b) uchyla się pkt 11a,
c) pkt 15 otrzymuje brzmienie:
„15) średni miesięczny koszt utrzymania w domu pomocy społecznej – kwotę rocznych kosztów działalności domu wynikającą z utrzymania mieszkańców, z roku poprzedniego, bez kosztów inwestycyjnych, wydatków bieżących na remonty i zakupy związane z realizacją programu naprawczego, powiększoną o prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjęty w ustawie budżetowej na dany rok kalendarzowy, podzieloną przez liczbę miejsc, ustaloną jako sumę rzeczywistej liczby mieszkańców w poszczególnych miesiącach roku poprzedniego, w domu;”;
2) w art. 7 uchyla się pkt 10;
3) w art. 9 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Kwota stanowiąca podstawę ustalenia wysokości kwoty minimalnego i maksymalnego świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, a także maksymalna kwota zasiłku stałego ulegają zmianie w terminach weryfikacji kryteriów dochodowych o 50% sumy kwot, o które wzrosły kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej i kryterium dochodowe na osobę w rodzinie.”;
4) w art. 10:
a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„1. Przy ustalaniu prawa do zasiłków stałego i okresowego w składzie rodziny nie uwzględnia się dzieci wychowywanych w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka oraz pełnoletnich wychowanków rodziny
zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, a do dochodu rodziny nie wlicza się ich dochodów oraz świadczeń na pokrycie kosztów ich utrzymania i dodatków przyznanych na podstawie przepisów o wspieraniu
rodziny i systemie pieczy zastępczej.
2. Przy ustalaniu prawa do pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki do dochodu nie wlicza się pomocy pieniężnej, o której mowa w art. 88 ust. 1.”,
b) uchyla się ust. 3;
5) w art. 11 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym lub asystentem rodziny, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień,
nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub wykonywania prac społecznie użytecznych, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji
o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.”;
6) w art. 17:
a) pkt 12 otrzymuje brzmienie:
„12) prowadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chronionych;”,
b) uchyla się pkt 13;
7) w art. 19:
a) uchyla się pkt 3–5,
b) pkt 6 i 7 otrzymują brzmienie:
„6) przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schroniska dla nieletnich,
zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające całodobową opiekę lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze;
7) pomoc w integracji ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia, młodzieży opuszczającej domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie,
domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolnowychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki
socjoterapii zapewniające całodobową opiekę lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze, mających braki w przystosowaniu się;”;
8) w art. 20:
a) w ust. 1 uchyla się pkt 5 i 6,
b) uchyla się ust. 3;
9) w art. 21 uchyla się pkt 6;
10) w art. 22:
a) uchyla się pkt 3a,
b) pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) prowadzenie rejestru domów pomocy społecznej, placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, w tym prowadzonych na podstawie przepisów o działalności gospodarczej;”,
c) uchyla się pkt 6 i 8a;
11) w art. 23 w ust. 1 uchyla się pkt 8;
12) w art. 36:
a) w pkt 1 uchyla się lit. e,
b) w pkt 2 uchyla się lit. p i r;
13) w art. 46 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Poradnictwo rodzinne obejmuje problemy funkcjonowania rodziny, w tym problemy opieki nad osobą niepełnosprawną, a także terapię rodzinną.”;
14) w art. 53 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Osobie, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki, w szczególności osobie z zaburzeniami psychicznymi, osobie
opuszczającej pieczę zastępczą w rozumieniu przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zakład dla nieletnich, a także cudzoziemcowi, który uzyskał w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, może być przyznany pobyt w mieszkaniu chronionym.”;
15) w dziale II tytuł rozdziału 4 otrzymuje brzmienie:
„Pomoc dla osób usamodzielnianych”;
16) uchyla się art. 70–87a;
17) art. 88 otrzymuje brzmienie:
Art. 88. 1. Osoba pełnoletnia opuszczająca dom pomocy społecznej dla dzieci
i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, specjalny ośrodek szkolnowychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę i młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zwana dalej „osobą usamodzielnianą”, zostaje objęta pomocą mającą na celu jej życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem przez pracę socjalną, a także pomocą:
1) pieniężną na usamodzielnienie;
2) pieniężną na kontynuowanie nauki;
3) w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym;
4) w uzyskaniu zatrudnienia;
5) na zagospodarowanie – w formie rzeczowej.
2. Pomoc, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobie usamodzielnianej, w przypadku gdy skierowanie na pobyt całodobowy do domu pomocy społecznej, specjalnego ośrodka szkolnowychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego albo młodzieżowego ośrodka socjoterapii zapewniającego całodobową
opiekę nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu.
3. Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki przysługuje osobie, która przebywała w domu pomocy społecznej, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii
zapewniającym całodobową opiekę albo młodzieżowym ośrodku wychowawczym co najmniej rok.
4. Pomoc, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobie usamodzielnianej opuszczającej dom pomocy społecznej, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy albo specjalny ośrodek wychowawczy, w przypadku gdy osoba ta jest zdolna do samodzielnej egzystencji.
5. Pomoc, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobie opuszczającej dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, jeżeli bezpośrednio przed przyjęciem do takiego domu przebywała co najmniej rok w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, w domu pomocy społecznej, w schronisku dla nieletnich, w zakładzie poprawczym, w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, w specjalnym ośrodku wychowawczym, w młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę albo w młodzieżowym ośrodku wychowawczym.
6. Warunkiem uzyskania pomocy, o której mowa w ust. 1, jest zobowiązanie się osoby usamodzielnianej do realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia, opracowanego wspólnie z opiekunem usamodzielnienia, zatwierdzonego przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.
7. W realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia osobę usamodzielnianą wspiera opiekun usamodzielnienia, którym może być pracownik socjalny powiatowego centrum pomocy rodzinie, wychowawca, psycholog lub pracownik socjalny domu pomocy społecznej, schroniska dla nieletnich, zakładu poprawczego, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii zapewniającego całodobową opiekę, młodzieżowego ośrodka wychowawczego, albo inna osoba wskazana przez osobę usamodzielnianą.”;
18) w art. 89:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Wysokość pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki i pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz wartość pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej ustala się od kwoty 1647 zł, zwanej dalej „podstawą”.”,
b) uchyla się ust. 4,
c) w ust. 7 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) osoba usamodzielniana przed osiągnięciem pełnoletności opuściła samowolnie dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży lub schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę lub młodzieżowy ośrodek wychowawczy;”;
19) w art. 90 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki udziela starosta powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed skierowaniem do placówki, o której mowa w art. 88 ust. 1.”;
20) w art. 91a ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej lub regionalnej placówki
opiekuńczo-terapeutycznej, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, zawiadamia właściwy sąd opiekuńczy o udzielaniu pomocy małoletniemu cudzoziemcowi, o którym mowa w ust. 1.”;
21) w art. 97 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Do określenia średniego miesięcznego kosztu utrzymania w domu dla matek
z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące średniego miesięcznego kosztu utrzymania w domu pomocy społecznej.”;
22) w art. 106 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Udzielenie świadczeń w postaci interwencji kryzysowej, pracy socjalnej, poradnictwa, uczestnictwa w zajęciach klubu samopomocy, a także przyznanie biletu kredytowanego nie wymaga wydania decyzji administracyjnej.”;
23) w art. 107 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się w celu ustalenia sytuacji
osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osób i rodzin, w tym osób, o
których mowa w art. 103, przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki.”;
24) w art. 112:
a) uchyla ust. 6 i 7a,
b) ust. 8 otrzymuje brzmienie:
„8. Starosta przy pomocy powiatowego centrum pomocy rodzinie sprawuje nadzór nad działalnością jednostek specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, oraz ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej i
ośrodków interwencji kryzysowej.”,
c) uchyla się ust. 10 i 11;
25) w art. 120:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Pracowników socjalnych mogą również zatrudniać inne instytucje, a w szczególności jednostki organizacyjne właściwe w sprawach zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu, szpitale, zakłady karne, do
wykonywania zadań tych jednostek w zakresie pomocy społecznej.”,
b) dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. Pracownicy socjalni mogą być również zatrudniani przez podmioty realizujące zadania określone w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.”;
26) art. 123 otrzymuje brzmienie:
Art. 123. Prawa i obowiązki pracowników zatrudnionych w samorządowych jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej regulują przepisy o pracownikach samorządowych.”.

art. 219. więcej Art. 219. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) w art. 5 w pkt 3 lit. a otrzymuje brzmienie:
„a) dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,”.

art. 220. więcej Art. 220. W ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.
U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594) w art. 95 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) o przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka, o nadanie dziecku nazwiska, o przysposobienie dziecka, o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką oraz o umieszczenie dziecka
w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka;”.

art. 221. więcej Art. 221. W ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U.
Nr 180, poz. 1493, z 2009 r. Nr 206, poz. 1589 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 146 i Nr 125, poz. 842) w art. 12a:
1) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„1. W razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie pracownik socjalny wykonujący obowiązki służbowe ma prawo odebrać dziecko z rodziny i umieścić je u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia
6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
2. Tryb umieszczania dzieci w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczowychowawczej regulują przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. .... Nr ...., poz. ....).”;
2) ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:
„4. Pracownik socjalny ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia sądu
opiekuńczego, nie później niż w ciągu 24 godzin, o odebraniu dziecka z rodziny i umieszczeniu go u niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
5. Do umieszczenia dziecka u osoby najbliższej niezamieszkującej wspólnie stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej.”.

art. 222. więcej Art. 222. W ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz.
1635, z późn. zm.) w art. 2 w ust. 1 w pkt 1 lit. c otrzymuje brzmienie:
„c) świadczeń socjalnych oraz w sprawach załatwianych na podstawie przepisów o pomocy społecznej, przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz przepisów o zatrudnieniu socjalnym,”.

art. 223. więcej Art. 223. W ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
(Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 3 w ust. 5 w pkt 2 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje pkt 3 w brzmieniu:
„3) umieszczenia osoby uprawnionej w pieczy zastępczej.”;
2) w art. 10 w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej;”.

art. 224. więcej Art. 224. W ustawie z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i
wymianie danych gospodarczych (Dz. U. Nr 81, poz. 530) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 2 w ust. 2 pkt 3 i 4 otrzymują brzmienie:
„3) dłużniku będącym konsumentem – rozumie się przez to osobę fizyczną, o której mowa w art. 221
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), osobę zobowiązaną do świadczeń alimentacyjnych, o której mowa w art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7, z późn. zm.), a także rodzica zobowiązanego do ponoszenia opłaty za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr… poz. …);
4) wierzycielu – rozumie się przez to osobę fizyczną, której wierzytelność
została stwierdzona tytułem wykonawczym, osobę fizyczną wykonującą działalność gospodarczą, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której w związku z wykonywaną
działalnością gospodarczą lub stosunkiem prawnym przysługuje wierzytelność, organ właściwy wierzyciela w rozumieniu art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do
alimentów oraz właściwą jednostkę organizacyjną wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
2) w art. 16 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„6. Wierzyciel przekazuje do biura informacje gospodarcze, o których mowa w art. 192 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej na zasadach i w zakresie określonym w tej ustawie.”.

art. 225. więcej Art. 225. W ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz.
654) w art. 3 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. W ramach struktury organizacyjnej podmiotu leczniczego może zostać wydzielona jednostka organizacyjna, w celu udzielania świadczeń zdrowotnych mieszkańcom domów pomocy społecznej, wychowankom regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych lub interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych, zlokalizowana na terenie tych podmiotów.”.

art. 226. więcej Art. 226. 1. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy działające na
podstawie dotychczasowych przepisów:
1) spokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze:
a) tworzone przez wstępnych lub rodzeństwo, stają się rodzinami
zastępczymi spokrewnionymi, w rozumieniu niniejszej ustawy,
b) tworzone przez osoby inne niż wymienione w lit. a, stają się rodzinami
zastępczymi niezawodowymi, w rozumieniu niniejszej ustawy;
2) niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze, stają się rodzinami
zastępczymi niezawodowymi, w rozumieniu niniejszej ustawy;
3) zawodowe niespokrewnione z dzieckiem specjalistyczne rodziny zastępcze
stają się rodzinami zastępczymi zawodowymi specjalistycznymi,
w rozumieniu niniejszej ustawy;
4) zawodowe niespokrewnione z dzieckiem rodziny zastępcze o charakterze
pogotowia rodzinnego stają się rodzinami zastępczymi zawodowymi
pełniącymi funkcję pogotowia rodzinnego, w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Umowy o pełnienie funkcji zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem
rodziny zastępczej lub zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem rodziny
zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego, zawarte na podstawie przepisów
dotychczasowych, zachowują ważność do czasu ich wygaśnięcia lub rozwiązania
lub do czasu zawarcia umowy na podstawie przepisów niniejszej ustawy, nie dłużej
jednak niż przez okres 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
3. Przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 2, starosta na wniosek
rodziny zastępczej zawiera umowę, o której mowa w art. 54.
4. Wydane na podstawie przepisów dotychczasowych decyzje w sprawie:
1) pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka
umieszczonego w rodzinie zastępczej,
2) opłaty za pobyt w rodzinie zastępczej dziecka lub osoby pełnoletniej,
przebywającej w rodzinie zastępczej do czasu ukończenia szkoły, w której
rozpoczęła naukę przed osiągnięciem pełnoletności, ponoszonej przez rodziców,
3) opłaty za pobyt w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej dziecka
lub osoby pełnoletniej, przebywającej w całodobowej placówce opiekuńczo-
-wychowawczej do czasu ukończenia szkoły, w której rozpoczęła naukę przed
osiągnięciem pełnoletności, ponoszonej przez rodziców
– zachowują moc do dnia wygaśnięcia, nie dłużej jednak niż przez okres 3 miesięcy
od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
5. Sprawy o wynagrodzenia, dodatki oraz świadczenia na pokrycie kosztów
utrzymania dziecka lub osoby przebywającej w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, do których prawo powstało przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, podlegają, z zastrzeżeniem ust. 9, rozpatrzeniu na zasadach i w trybie określonych w przepisach dotychczasowych,
na wniosek osoby otrzymującej te świadczenia, dodatki i wynagrodzenia. Przepisy
art. 193 i art. 194 stosuje się odpowiednio.
6. Wniosek, o którym mowa w ust. 5, składa się w terminie 1 miesiąca od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy.
7. Starosta, w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy,
zobowiązany jest do poinformowania rodziny zastępczej oraz osoby prowadzącej
placówkę opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego o możliwości złożenia
wniosku, o którym mowa w ust. 5.
8. W przypadku niezłożenia wniosku w terminie, o którym mowa w ust. 6, do
spraw, o których mowa w ust. 5, stosuje się przepisy niniejszej ustawy.
9. W przypadku gdy do spraw, o których mowa w ust. 5, stosuje się przepisy
dotychczasowe, ukończenie przez dziecko, po dniu wejścia w życie niniejszej
ustawy, 7. roku życia nie powoduje zmniejszenia wysokości świadczenia na
pokrycie kosztów utrzymania dziecka lub osoby przebywającej w rodzinie zastępczej.

art. 227. więcej Art. 227. 1. Programy szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny
zastępczej lub prowadzenia placówek rodzinnych zatwierdzone na podstawie
przepisów dotychczasowych, obowiązują do dnia zatwierdzenia odpowiedniego
programu na podstawie niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż przez okres 2 lat od
dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Do osób, które uzyskały świadectwo ukończenia szkolenia dla kandydatów
do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia placówek rodzinnych,
prowadzonych na podstawie przepisów dotychczasowych nie stosuje się przepisu
art. 44 ust. 1.

art. 228. więcej Art. 228. 1. Publiczne placówki opiekuńczo-wychowawcze wsparcia
dziennego działające na podstawie przepisów dotychczasowych, z dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy stają się placówkami wsparcia dziennego, w rozumieniu
niniejszej ustawy.
2. Jednostki samorządu terytorialnego prowadzące placówki, o których mowa
w ust. 1, są obowiązane dostosować organizację, zasady i warunki funkcjonowania
tych placówek do wymagań określonych na podstawie przepisów niniejszej ustawy
w terminie 36 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
3. Niepubliczne placówki opiekuńczo-wychowawcze wsparcia dziennego,
działające na podstawie przepisów dotychczasowych, funkcjonują nie dłużej niż
przez okres 42 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
4. Do placówek, o których mowa w ust. 3, stosuje się przepisy dotychczasowe.
5. Po upływie terminu, o którym mowa w ust. 3, placówki opiekuńczo-
-wychowawcze wsparcia dziennego mogą prowadzić działalność, jeżeli zapewnią
dzieciom bezpieczne i higieniczne warunki pobytu, co zostanie stwierdzone przez
wójta w terminie, o którym mowa w ust. 3.
6. Podmiot prowadzący placówkę, o której mowa w ust. 3, przekazuje
wójtowi dokumentację dotyczącą sprawowanej opieki nad dziećmi niezwłocznie
po zaprzestaniu działalności, nie później jednak niż w terminie 14 dni.

art. 229. więcej Art. 229. 1. Całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze typu
interwencyjnego, działające na podstawie przepisów dotychczasowych, z dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy, stają się placówkami opiekuńczo-
-wychowawczymi typu interwencyjnego, w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze typu socjalizacyjnego,
działające na podstawie przepisów dotychczasowych, z dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy, stają się placówkami opiekuńczo-wychowawczymi typu
socjalizacyjnego, w rozumieniu niniejszej ustawy.
3. Wielofunkcyjne całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze,
działające na podstawie przepisów dotychczasowych, z dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy, stają się placówkami opiekuńczo-wychowawczymi typu
socjalizacyjnego, interwencyjnego oraz specjalistyczno-terapeutycznego,
w rozumieniu niniejszej ustawy.
4. Całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego,
działające na podstawie przepisów dotychczasowych, z dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy, stają się placówkami opiekuńczo-wychowawczymi typu
rodzinnego, w rozumieniu niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 6.
5. Do placówek, o których mowa w ust. 4, przepisy art. 223 ustawy z dnia
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych stosuje się odpowiednio.
6. Jeżeli w terminie 7 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy dyrektor
całodobowej placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, działającej do
dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, złoży wniosek o przekształcenie
w rodzinny dom dziecka, starosta zobowiązany jest do podpisania z dyrektorem tej
placówki umowy, o której mowa w art. 62.
7. Regionalne placówki opiekuńczo-wychowawcze, działające na podstawie
przepisów dotychczasowych, z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stają się
regionalnymi placówkami opiekuńczo-terapeutycznymi, w rozumieniu niniejszej
ustawy.
8. Do placówek, o których mowa w ust. 1–4 i 7, w okresie 12 miesięcy od
dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.
9. Umowy o realizację zadania, którego przedmiotem jest prowadzenie
niepublicznych placówek, o których mowa w ust. 1–4 i 7, zachowują moc do czasu
wygaśnięcia lub rozwiązania, nie dłużej jednak niż przez okres 5 lat od dnia wejścia
w życie niniejszej ustawy.
10. W przypadku zakończenia działalności placówki, o której mowa w ust. 1–
7, podmiot prowadzący tę placówkę przekazuje powiatowemu centrum pomocy
rodzinie, nie później niż w dniu oddania dziecka, dokumentację dotyczącą
sprawowanej opieki nad dzieckiem.
11. Powiatowe centrum pomocy rodzinie niezwłocznie przekazuje
dokumentację, o której mowa w ust. 10, odpowiednio rodzinie zastępczej,
prowadzącemu rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-
-wychowawczej lub dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej,
które przyjęły dziecko.

art. 230. więcej Art. 230. 1. Liczba dzieci umieszczonych w placówkach
opiekuńczo-wychowawczych, o których mowa w art. 229 ust. 1–3, po upływie
okresu, o którym mowa w art. 229 ust. 8, nie dłużej jednak niż do dnia 1 stycznia
2021 r., nie może być wyższa niż 30. Przepisy art. 103 ust. 3 stosuje się
odpowiednio.
2. W przypadku gdy umieszczone w placówkach, o których mowa w art. 229
ust. 1–3, dziecko lub osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy
zastępczej, o której mowa w art. 37 ust. 2, zostały umieszczone w:
1) domu pomocy społecznej,
2) specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym,
3) młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
4) młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę,
5) specjalnym ośrodku wychowawczym,
6) hospicjum stacjonarnym,
7) oddziale medycyny paliatywnej,
8) areszcie śledczym,
9) schronisku dla nieletnich,
10) zakładzie karnym,
11) zakładzie poprawczym
– dyrektor tej placówki może, pomimo przekroczenia dopuszczalnej liczby dzieci
w placówce, za zezwoleniem wojewody, przyjąć kolejne dziecko.

art. 231. więcej Art. 231. W placówkach opiekuńczo-wychowawczych, o których mowa
w art. 229 ust. 1–3, w okresie 4 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy mogą
być umieszczane dzieci powyżej 7. roku życia. Przepisy art. 95 ust. 2 stosuje się
odpowiednio.

art. 232. więcej Art. 232. 1. W placówkach opiekuńczo-wychowawczych, o których mowa
w art. 229 ust. 1–3 i 7, w okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia
2019 r. mogą przebywać dzieci powyżej 7. roku życia.
2. Po upływie okresu, o którym mowa w ust. 1, w placówkach opiekuńczo-
-wychowawczych mogą przebywać dzieci powyżej 10. roku życia.
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się w przypadkach, o których mowa
w art. 95 ust. 2.

Art. 232a. Do dnia 31 grudnia 2014 r. po otrzymaniu wniosku, o którym
mowa w art. 11 ust. 3, kierownik ośrodka pomocy społecznej może:
1) przydzielić rodzinie asystenta rodziny;
2) wystąpić do jednostki organizacyjnej gminy, która organizuje pracę z rodziną
o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny;
3) wystąpić do podmiotu, któremu gmina zleciła realizację pracy z rodziną na
podstawie art. 190, o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny.

Art. 232b. 1. Do dnia 31 grudnia 2014 r. na wniosek rodziny zastępczej
zawodowej, w której przebywa więcej niż 3 dzieci starosta:
1) zatrudnia osobę do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy
pracach gospodarskich albo
2) przyznaje środki finansowe, o których mowa w art. 83 ust. 2, jeżeli zasadność
przyznania tych środków zostanie potwierdzona w opinii organizatora
rodzinnej pieczy zastępczej.
2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, starosta, na wniosek rodziny, może przyznać łącznie.
3. Do osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 1, przepisy art. 64 ust. 3–6 stosuje się odpowiednio.

art. 233. więcej Art. 233. 1. Do dnia 31 grudnia 2014 r. rodziny zastępcze i rodzinne domy
dziecka nieposiadające co najmniej 2-letniego doświadczenia jako rodzina
zastępcza lub rodzinny dom dziecka, obejmuje się, na ich wniosek, opieką
koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Przepis art. 77 ust. 1a stosuje się
odpowiednio.
2. Do dnia 31 grudnia 2014 r. rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka
posiadające co najmniej 2-letnie doświadczenie jako rodzina zastępcza lub
rodzinny dom dziecka, mogą zostać objęte, na ich wniosek, opieką koordynatora
rodzinnej pieczy zastępczej. Przepis art. 77 ust. 1a stosuje się odpowiednio.

art. 234. więcej Art. 234. 1. Zawodowe niespokrewnione z dzieckiem wielodzietne rodziny
zastępcze działające na podstawie przepisów dotychczasowych funkcjonują do
czasu wygaśnięcia lub rozwiązania umowy zawartej na podstawie przepisów
dotychczasowych, nie dłużej jednak niż przez okres 3 lat od dnia wejścia w życie
niniejszej ustawy.
2. Przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 1, starosta zawiera
z zawodową niespokrewnioną z dzieckiem wielodzietną rodziną zastępczą, na jej
wniosek, umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej lub
prowadzenie rodzinnego domu dziecka, uwzględniając warunki określone niniejszą ustawą.
3. Do rodzin zastępczych, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy
dotychczasowe, z zastrzeżeniem ust. 5.
4. Wysokość otrzymywanego przez rodzinę zastępczą, o której mowa
w ust. 1, wynagrodzenia, dodatków oraz świadczeń na pokrycie kosztów
utrzymania nie może być niższa od kwot wynagrodzenia, dodatków i świadczeń,
określonych w niniejszej ustawie dla rodziny zastępczej zawodowej.
5. Rodzinie zastępczej, o której mowa w ust. 1, w której przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy zostało umieszczone dziecko na podstawie ustawy z dnia
26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, przysługuje
dodatek nie niższy niż 200 zł miesięcznie na dziecko.

art. 235. więcej Art. 235. Okres prowadzenia placówki opiekuńczo-wychowawczej typu
rodzinnego wlicza się do okresu doświadczenia, o którym mowa w art. 54 ust. 1.

art. 236. więcej Art. 236. 1. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy pracownicy
zatrudnieni na podstawie przepisów dotychczasowych w:
1) placówkach opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego stają się
pracownikami placówek wsparcia dziennego, w rozumieniu niniejszej
ustawy;
2) całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu
interwencyjnego stają się pracownikami placówek opiekuńczo-
-wychowawczych typu interwencyjnego, w rozumieniu niniejszej ustawy;
3) całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu
socjalizacyjnego stają się pracownikami placówek opiekuńczo-
-wychowawczych typu socjalizacyjnego, w rozumieniu niniejszej ustawy;
4) wielofunkcyjnych całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych
stają się pracownikami placówek opiekuńczo-wychowawczych typu
socjalizacyjnego, interwencyjnego oraz specjalistyczno-terapeutycznego,
w rozumieniu niniejszej ustawy;
5) całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego
stają się pracownikami placówek opiekuńczo-wychowawczych typu
rodzinnego, w rozumieniu niniejszej ustawy;
6) regionalnych placówkach opiekuńczo-wychowawczych stają się
pracownikami regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych,
w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Pracownicy zatrudnieni na podstawie przepisów dotychczasowych
w placówkach, o których mowa w ust. 1, którzy nie spełniają wymagań
kwalifikacyjnych przewidzianych dla stanowiska zajmowanego przez nich w dniu
wejścia w życie niniejszej ustawy, mogą być nadal zatrudniani na tych
stanowiskach, nie dłużej jednak niż przez okres 6 lat od dnia wejścia w życie
niniejszej ustawy.

art. 237. więcej Art. 237. 1. W stosunku do osób, o których mowa w art. 1 ust. 1a ustawy
z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, w brzmieniu obowiązującym do
dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, zatrudnionych w placówkach opiekuńczo-
-wychowawczych, o których mowa w art. 228 ust. 1 i art. 229 ust. 1–7, ustawę
z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela stosuje się przez okres 2 lat od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1, po upływie 2 lat od dnia wejścia w życie
niniejszej ustawy, stają się pracownikami samorządowymi w rozumieniu ustawy
z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2019 r.
poz. 1282).
3. W odniesieniu do osób, o których mowa w ust. 1, przez okres 2 lat od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy, nadzór pedagogiczny sprawuje wojewoda.

art. 238. więcej Art. 238. 1. W przypadku gdy dziecko zostało umieszczone w pieczy
zastępczej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy przepisów art. 176 pkt 5
oraz art. 191 ust. 9–11 i 14 nie stosuje się.
2. W przypadku gdy dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do ustalania właściwości powiatu
zobowiązanego do finansowania pobytu dziecka w pieczy zastępczej stosuje się
przepisy dotychczasowe.

art. 239. więcej Art. 239. Rada Ministrów przedstawia po raz pierwszy Sejmowi i Senatowi
informację, o której mowa w art. 189, do dnia 30 lipca 2013 r.

art. 240. więcej Art. 240. 1. Do pomocy dla osób usamodzielnianych, które przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy opuściły rodzinę zastępczą albo placówkę opiekuńczo-wychowawczą, albo pobierają pomoc przyznaną im na podstawie art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. Do okresów pobytu w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 141 ust. 1,
zalicza się również okresy pobytu przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
w rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej, domu pomocy
społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domu dla
matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz w schronisku dla nieletnich,
zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym
ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii, zapewniającym
całodobową opiekę, i młodzieżowym ośrodku wychowawczym, jeżeli orzeczenie
sądu o umieszczeniu w rodzinie zastępczej lub placówce
opiekuńczo-wychowawczej nie zostało uchylone.
3. Osoby, którym na podstawie dotychczasowych przepisów odmówiono
prawa do pomocy na kontynuowanie nauki z powodu nieprzebywania na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo niespełnienia kryterium dochodowego,
nabywają prawo do tej pomocy, jeżeli spełniają warunki określone w niniejszej ustawie.

art. 241. więcej Art. 241. 1. Marszałkowie województw, w terminie do dnia 31 grudnia
2011 r., utworzą ośrodki adopcyjne, o których mowa w niniejszej ustawie.
2. Starostowie, w terminie do dnia 31 grudnia 2011 r., wyznaczą
organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej, o których mowa w niniejszej ustawie.
3. Marszałkowie województw oraz starostowie mogą zlecić realizację zadań,
o których mowa w ust. 1 i 2, na zasadach, o których mowa w art. 190.
4. Podmiot prowadzący przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
ośrodek adopcyjno-opiekuńczy, w terminie do dnia 15 stycznia 2012 r., przekazuje
za zgodą osób zainteresowanych właściwemu:
1) staroście – dokumentację dotyczącą kandydatów do pełnienia funkcji rodziny
zastępczej lub prowadzenia placówki rodzinnej oraz rodzin zastępczych
i osób prowadzących placówki rodzinne;
2) marszałkowi województwa – dokumentację dotyczącą osób zgłaszających
gotowość przysposobienia dziecka oraz prowadzonych procedur
przysposobienia.
5. W przypadku gdy na organizatora rodzinnej pieczy zastępczej został
wyznaczony podmiot prowadzący przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
ośrodek adopcyjno-opiekuńczy, przepisu ust. 4 pkt 1 nie stosuje się.
6. Starosta niezwłocznie przekazuje otrzymaną dokumentację, o której mowa
w ust. 4 pkt 1, organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej.
7. Marszałek województwa niezwłocznie przekazuje otrzymaną
dokumentację, o której mowa w ust. 4 pkt 2, ośrodkowi adopcyjnemu.

art. 242. więcej Art. 242. Postępowania w sprawie przysposobienia dziecka wszczęte przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy są prowadzone przez ośrodki adopcyjne
utworzone na podstawie niniejszej ustawy na dotychczasowych zasadach.

art. 243. więcej Art. 243. Do osób, wobec których przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy orzeczono o umieszczeniu w rodzinie zastępczej lub młodzieżowym
ośrodku socjoterapii na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich stosuje się przepisy dotychczasowe.

art. 244. więcej Art. 244. 1. Publiczne ośrodki adopcyjno-opiekuńcze ulegają likwidacji
z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Pracownicy ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, o których mowa w ust. 1,
z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stają się pracownikami starostwa
powiatowego.
3. W przypadku wyznaczenia, na podstawie art. 241 ust. 2, na organizatora
rodzinnej pieczy zastępczej jednostki organizacyjnej powiatu, osoby, o których
mowa w ust. 2, z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stają się pracownikami
tej jednostki.
4. Prowadzący postępowania adopcyjne pracownicy publicznych ośrodków
adopcyjno-opiekuńczych, w których w 2010 r. przeprowadzono co najmniej
10 procedur adopcyjnych zakończonych przysposobieniem dziecka oraz
prowadzący postępowania adopcyjne pracownicy publicznych ośrodków
adopcyjno-opiekuńczych prowadzących do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy
wojewódzki bank danych, z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stają się
pracownikami urzędu marszałkowskiego, z zastrzeżeniem ust. 5.
5. W przypadku wyznaczenia do prowadzenia wojewódzkiego banku danych
ośrodka adopcyjnego utworzonego na podstawie art. 241 ust. 1, prowadzonego przez samorząd województwa, pracownicy zatrudnieni w publicznym ośrodku adopcyjno-opiekuńczym prowadzącym do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy wojewódzki bank danych stają się pracownikami tego ośrodka.

art. 245. więcej Art. 245. 1. Podmiotom prowadzącym niepubliczne ośrodki adopcyjno-opiekuńcze przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w których w 2010 r. przeprowadzono co najmniej 20 procedur adopcyjnych zakończonych
przysposobieniem dziecka, marszałek województwa zleca prowadzenie ośrodka
adopcyjnego na okres co najmniej 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Ośrodki adopcyjne, o których mowa w ust. 1, mogą zostać wyznaczone do
prowadzenia wojewódzkiego banku danych.

art. 246. więcej Art. 246. Pracownicy zatrudnieni na podstawie przepisów dotychczasowych
w ośrodkach adopcyjno-opiekuńczych, którzy nie spełniają wymagań
kwalifikacyjnych przewidzianych w niniejszej ustawie dla pracowników ośrodków
adopcyjnych, mogą być zatrudniani w tych ośrodkach, nie dłużej jednak niż przez
okres 6 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

art. 247. więcej Art. 247. 1. Minister właściwy do spraw rodziny wprowadzi program na
dofinansowanie w okresie 11 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy zadań
własnych gminy i powiatu z zakresu realizacji zadań wspierania rodziny oraz
systemu pieczy zastępczej, w szczególności na pokrycie części wydatków
związanych z powołaniem asystentów rodziny, koordynatorów rodzinnej pieczy
zastępczej oraz prowadzeniem szkoleń, dla rodzin zastępczych i prowadzących
rodzinne domy dziecka.
1a. Program, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw rodziny
opracowuje, realizuje i finansuje we współpracy z wojewodą.
1b. Koszty obsługi, opracowania i realizacji przez ministra właściwego do
spraw rodziny i wojewodę programu, o którym mowa w ust. 1, wynoszą do 1%
przyznanych dotacji.
2. Program jest finansowany dotacją celową z budżetu państwa.
3. Wysokość dotacji z budżetu państwa na realizację programu będzie
określana na kolejne lata w ustawie budżetowej na dany rok.
4. Wysokość dotacji może przekroczyć 50% wydatków na realizację zadania.

art. 248. więcej Art. 248. Waloryzacja wynagrodzeń i świadczeń, o której mowa w art. 86
ust. 1, po raz pierwszy jest dokonywana w roku kalendarzowym następującym po
roku, w którym niniejsza ustawa weszła w życie.

art. 249. więcej Art. 249. Waloryzacja, o której mowa w art. 86 ust. 2, kwot, o których mowa
w art. 80 ust. 1, art. 81, art. 121, art. 146 ust. 2, art. 149 ust. 1 i art. 150 ust. 1, jest
dokonywana po raz pierwszy w roku kalendarzowym następującym po roku
kalendarzowym, w którym wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych
w okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przekroczył 105%.

art. 250. więcej Art. 250. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 6a
ust. 12 oraz art. 9g ust. 10 i 12 ustawy, o której mowa w art. 204, zachowują moc
do dnia wejścia w życie aktów wykonawczych wydanych na podstawie art. 6a
ust. 12 oraz art. 9g ust. 10 i 12 ustawy, o której mowa w art. 204 w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy.

art. 251. więcej Art. 251. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r., z wyjątkiem
art. 77 ust. 1, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 r., i art. 241, który
wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Wyszukiwarka