Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych

art. 1. więcej Art. 1. 1. Celem spółdzielni mieszkaniowej, zwanej dalej „spółdzielnią”, jest
zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin,
przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów
jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.
1¹. Spółdzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści majątkowych kosztem
swoich członków, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali.
2. Przedmiotem działalności spółdzielni może być:
1) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków
spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali
mieszkalnych;
1¹) (uchylony)
2) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków
odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub
lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności
w garażach wielostanowiskowych;
3) budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na
rzecz członków własności tych domów;
4) udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub
domów jednorodzinnych;
5) budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży
znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym
przeznaczeniu.
3. Spółdzielnia ma obowiązek zarządzania nieruchomościami stanowiącymi jej
mienie lub nabyte na podstawie ustawy mienie jej członków.
4. Statut spółdzielni określa, którą działalność spośród wymienionych w ust. 2
i 3, prowadzi spółdzielnia.
5. Spółdzielnia może zarządzać nieruchomością niestanowiącą jej mienia lub
mienia jej członków na podstawie umowy zawartej z właścicielem
(współwłaścicielami) tej nieruchomości.
6. Spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na
zasadach określonych w odrębnych przepisach i w statucie, jeżeli działalność ta
związana jest bezpośrednio z realizacją celu, o którym mowa w ust. 1.
7. W zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia
16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2020 r. poz. 275, 568, 695 i 875),
z zastrzeżeniem ust. 8 i 9.
8. Przepisów ustawy wymienionej w ust. 7, dotyczących wystąpienia ze
spółdzielni, wykluczenia ze spółdzielni i wykreślenia z rejestru członków spółdzielni,
nie stosuje się. Osoba będąca założycielem spółdzielni oraz właściciel lokalu będący
członkiem spółdzielni może wystąpić z niej za wypowiedzeniem.
9. Nie stosuje się przepisów ustawy wymienionej w ust. 7 dotyczących udziałów
i wpisowego, a także przepisów dotyczących obowiązku złożenia deklaracji w celu
przyjęcia w poczet członków spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 3.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Lokalem w rozumieniu ustawy jest samodzielny lokal mieszkalny,
a także lokal o innym przeznaczeniu, o których mowa w przepisach ustawy z dnia
24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2020 r. poz. 532 i 568).
2. Lokalem mieszkalnym w rozumieniu ustawy jest również pracownia twórcy
przeznaczona do prowadzenia działalności w dziedzinie kultury i sztuki.
3. Domem jednorodzinnym w rozumieniu ustawy jest dom mieszkalny, jak
również samodzielna część domu bliźniaczego lub szeregowego przeznaczona przede
wszystkim do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Do domów jednorodzinnych
stosuje się przepisy ustawy dotyczące lokali.
4. Wartością rynkową lokalu w rozumieniu ustawy jest wartość określona na
podstawie przepisów działu IV rozdziału 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 65, 284, 471 i 782).
5. Osobą bliską w rozumieniu ustawy jest zstępny, wstępny, rodzeństwo, dzieci
rodzeństwa, małżonek, osoba przysposabiająca i przysposobiona oraz osoba, która
pozostaje faktycznie we wspólnym pożyciu.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Członkiem spółdzielni jest osoba fizyczna, choćby nie miała zdolności
do czynności prawnych albo miała ograniczoną zdolność do czynności prawnych:
1) której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego;
2) której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu;
3) której przysługuje roszczenie o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego
prawa do lokalu mieszkalnego;
4) której przysługuje roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu, zwane
dalej „ekspektatywą własności”; lub
5) będąca założycielem spółdzielni, z zastrzeżeniem ust. 9.
2. Członkami spółdzielni są oboje małżonkowie, jeżeli prawo do lokalu
przysługuje im wspólnie, albo jeżeli wspólnie ubiegają się o zawarcie umowy
o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo
prawa odrębnej własności lokalu.
3. Członkiem spółdzielni jest osoba prawna, której przysługuje spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu, ekspektatywa własności lub będąca założycielem
spółdzielni, z zastrzeżeniem ust. 9. Osobie tej nie przysługuje spółdzielcze lokatorskie
prawo do lokalu mieszkalnego.
3¹. Członkiem spółdzielni może być osoba, która nabyła prawo odrębnej
własności lokalu. Właścicielowi lokalu, który nie jest członkiem spółdzielni,
przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Przepis art. 16
ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze stosuje się odpowiednio.
Osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu, zachowuje członkostwo
w spółdzielni.
3². Członkostwo w spółdzielni powstaje z chwilą:
1) nabycia roszczenia o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego;
2) nabycia ekspektatywy własności;
3) zawarcia umowy nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
4) zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego, jeżeli członkostwo nie zostało nabyte wcześniej;
5) upływu terminu jednego roku, o którym mowa w art. 15 ust. 4, w przypadkach
przewidzianych w art. 15 ust. 2 i 3, jeżeli przed upływem tego terminu jedna
z osób, o których mowa w art. 15 ust. 2 lub 3, złożyła pisemne zapewnienie
o gotowości zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego
prawa do lokalu mieszkalnego, z zastrzeżeniem pkt 6;
6) prawomocnego rozstrzygnięcia przez sąd w postępowaniu nieprocesowym lub
wyboru dokonanego przez spółdzielnię, o których mowa w art. 15 ust. 4,
w przypadkach przewidzianych w art. 15 ust. 2 i 3, jeżeli pisemne zapewnienie
o gotowości zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego
prawa do lokalu mieszkalnego zgłosiła więcej niż jedna osoba;
7) wpisania spółdzielni do Krajowego Rejestru Sądowego w przypadku osób
będących założycielami spółdzielni.
3³. Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się odpowiednio do osób, którym przysługuje
prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub garażu
wolnostojącego, o których mowa w art. 1719
, lub do ułamkowego udziału we współwłasności garażu wielostanowiskowego, o którym mowa w art. 27¹.
3⁴. Członkiem spółdzielni może być najemca, o którym mowa w art. 48 ust. 1.
Przepisy dotyczące członkostwa właścicieli lokali stosuje się odpowiednio.
4. (uchylony)
5. Jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo odrębnej własności
lokalu albo ekspektatywa własności należy do kilku osób, członkiem spółdzielni może
być tylko jedna z nich, chyba że przysługuje ono wspólnie małżonkom. W przypadku
zgłoszenia się kilku uprawnionych rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym.
Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu wystąpienia do
sądu, nie dłuższego niż 12 miesięcy, wyboru dokonuje spółdzielnia. Do czasu
rozstrzygnięcia, o którym mowa w zdaniu drugim, lub wyboru, o którym mowa
w zdaniu trzecim, osoby, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do
lokalu, prawo odrębnej własności lokalu albo ekspektatywa własności, mogą
wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika w celu wykonywania uprawnień
wynikających z członkostwa w spółdzielni.
6. Członkostwo w spółdzielni ustaje z chwilą:
1) wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego;
2) zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub udziału w tym prawie;
3) zbycia prawa odrębnej własności lokalu lub udziału w tym prawie;
4) zbycia ekspektatywy własności lub udziału w tym prawie;
5) wygaśnięcia roszczenia o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do
lokalu mieszkalnego;
6) rozwiązania umowy o budowę lokalu, o której mowa w art. 18.
7. Członkostwo w spółdzielni ustaje także w przypadkach określonych
w art. 24¹ ust. 1 i art. 26. Do osób, które w następstwie tego utraciły członkostwo
w spółdzielni, przepisy art. 108b ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo
spółdzielcze dotyczące członków spółdzielni stosuje się odpowiednio.
8. Jeżeli członkowi przysługuje w danej spółdzielni więcej niż jeden tytuł
prawny do lokalu będący podstawą uzyskania członkostwa, utrata członkostwa
następuje dopiero w przypadku utraty wszystkich tytułów prawnych do lokali
w ramach tej spółdzielni. Przepis ten stosuje się odpowiednio do członka, który jest
stroną umowy lub umów o budowę lokalu lub lokali.
9. Członkostwo osób będących założycielami spółdzielni ustaje, jeżeli w ciągu
trzech lat od chwili wpisania spółdzielni do Krajowego Rejestru Sądowego
spółdzielnia nie ustanowi na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego, prawa odrębnej własności lokalu albo nie dojdzie do zawarcia umowy
o budowę lokalu.

art. 4. więcej Art. 4. 1. Członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do
lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją
i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją
i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat
zgodnie z postanowieniami statutu.
1¹. Osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze
własnościowe prawa do lokali, są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów
związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających
na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5.
2. Członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani
uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich
lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją
i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat
zgodnie z postanowieniami statutu.
3. Członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz
spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej
własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali
przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia
im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.
4. Właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani
uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich
lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również
obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem
nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego
korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu.
Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak
członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5.
4¹. Zarząd spółdzielni prowadzi odrębnie dla każdej nieruchomości:
1) ewidencję i rozliczenie przychodów i kosztów, o których mowa w ust. 1–2 i 4;
2) ewidencję i rozliczenie wpływów i wydatków funduszu remontowego, o którym
mowa w art. 6 ust. 3; ewidencja i rozliczenie wpływów i wydatków funduszu
remontowego na poszczególne nieruchomości powinny uwzględniać wszystkie
wpływy i wydatki funduszu remontowego tych nieruchomości.
5. Członkowie spółdzielni uczestniczą w kosztach związanych z działalnością
społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię, jeżeli uchwała
walnego zgromadzenia tak stanowi. Właściciele lokali niebędący członkami oraz
osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze
własnościowe prawa do lokali, mogą odpłatnie korzystać z takiej działalności na
podstawie umów zawieranych ze spółdzielnią.
6. Za opłaty, o których mowa w ust. 1–2 i 4, odpowiadają solidarnie z członkami
spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osobami
niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe
prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, z wyjątkiem
pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie
korzystające z lokalu.
6¹. Odpowiedzialność osób, o których mowa w ust. 6, ogranicza się do
wysokości opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania lub faktycznego
korzystania z lokalu.
6². Opłaty, o których mowa w ust. 1–2 i 4, wnosi się co miesiąc z góry do 10 dnia
miesiąca. Statut spółdzielni może określić inny termin wnoszenia opłat, nie
wcześniejszy jednak niż ustawowy.
6³. Opłaty, o których mowa w ust. 1–2 i 4, przeznacza się wyłącznie na cele
określone w tych przepisach.
6⁴. Spółdzielnia jest obowiązana, na żądanie członka spółdzielni, właściciela
lokalu niebędącego członkiem spółdzielni lub osoby niebędącej członkiem
spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
przedstawić kalkulację wysokości opłat.
7. O zmianie wysokości opłat spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby,
o których mowa w ust. 1–2 i 4, co najmniej na 3 miesiące naprzód na koniec miesiąca
kalendarzowego. Zmiana wysokości opłat wymaga uzasadnienia na piśmie.
7¹. W przypadku zmiany wysokości opłat na pokrycie kosztów niezależnych od
spółdzielni, w szczególności energii, gazu, wody oraz odbioru ścieków, odpadów
i nieczystości ciekłych, spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których
mowa w ust. 1–2 i 4, co najmniej na 14 dni przed upływem terminu do wnoszenia
opłat, ale nie później niż ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego ten termin. Przepis
ust. 7 zdanie drugie stosuje się.
8. Członkowie spółdzielni, osoby niebędące członkami spółdzielni, którym
przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, oraz właściciele niebędący
członkami spółdzielni mogą kwestionować zasadność zmiany wysokości opłat
bezpośrednio na drodze sądowej. W przypadku wystąpienia na drogę sądową ponoszą oni opłaty w dotychczasowej wysokości. Ciężar udowodnienia zasadności zmiany
wysokości opłat spoczywa na spółdzielni.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Pożytki i inne przychody z nieruchomości wspólnej służą pokrywaniu
wydatków związanych z jej eksploatacją i utrzymaniem, a w części przekraczającej te
wydatki przypadają właścicielom lokali proporcjonalnie do ich udziałów
w nieruchomości wspólnej.
2. Pożytki i inne przychody z własnej działalności gospodarczej spółdzielnia
może przeznaczyć w szczególności na pokrycie wydatków związanych z eksploatacją
i utrzymaniem nieruchomości w zakresie obciążającym członków oraz na
prowadzenie działalności społecznej, oświatowej i kulturalnej.

art. 6. więcej Art. 6. 1. Różnica między kosztami eksploatacji i utrzymania danej
nieruchomości, zarządzanej przez spółdzielnię na podstawie art. 1 ust. 3,
a przychodami z opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1–2 i 4, zwiększa odpowiednio
przychody lub koszty eksploatacji i utrzymania danej nieruchomości w roku
następnym.
2. Wartość środków trwałych finansowanych bezpośrednio z funduszu
udziałowego lub wkładów mieszkaniowych i budowlanych nie zwiększa funduszu
zasobowego; umorzenie wartości tych środków trwałych obciąża odpowiednio
fundusz udziałowy lub wkłady mieszkaniowe i budowlane.
3. Spółdzielnia tworzy fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych. Odpisy na
ten fundusz obciążają koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Obowiązek
świadczenia na fundusz dotyczy członków spółdzielni, właścicieli lokali niebędących
członkami spółdzielni oraz osób niebędących członkami spółdzielni, którym
przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali.
4. Jeżeli kredyt zaciągany przez spółdzielnię ma być zabezpieczony hipoteką
ustanowioną na nieruchomości, której spółdzielnia jest właścicielem, a osoby
niebędące członkami spółdzielni lub członkowie spółdzielni są uprawnieni z tytułu
spółdzielczych praw do lokali w budynku na tej nieruchomości lub zawarto z tymi
członkami umowy o budowę lokali na tej nieruchomości, to zawarcie umowy kredytu wymaga również pisemnej zgody większości tych członków spółdzielni oraz osób
niebędących członkami; warunek ten stosuje się do zmiany umowy kredytu
polegającej na zmianie sposobu zabezpieczenia spłaty zaciągniętego kredytu przez
ustanowienie hipoteki. Środki finansowe pochodzące z tego kredytu przeznacza się
wyłącznie na potrzeby tej nieruchomości.
5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy spółdzielnia zaciąga
kredyt, który ma być zabezpieczony hipoteką ustanowioną na użytkowaniu
wieczystym lub części ułamkowej nieruchomości stanowiącej udział spółdzielni we
współwłasności tej nieruchomości, a osoby niebędące członkami spółdzielni lub
członkowie spółdzielni są uprawnieni z tytułu spółdzielczych praw do lokali
w budynku na użytkowanym gruncie lub w budynku stanowiącym współwłasność
spółdzielni lub zawarto z tymi członkami umowy o budowę lokali na tym gruncie albo
nieruchomości stanowiącej współwłasność spółdzielni.

Art. 6¹. 1. W razie awarii wywołującej szkodę lub zagrażającej bezpośrednio
powstaniem szkody osoba korzystająca z lokalu jest obowiązana niezwłocznie
udostępnić lokal w celu usunięcia awarii. Jeżeli osoba ta jest nieobecna lub odmawia
udostępnienia lokalu, spółdzielnia ma prawo wejść do lokalu w obecności
funkcjonariusza Policji, a gdy wymaga to pomocy straży pożarnej – także przy jej
udziale.
2. Jeżeli otwarcie lokalu nastąpiło pod nieobecność pełnoletniej osoby z niego
korzystającej, spółdzielnia jest obowiązana zabezpieczyć lokal i znajdujące się w nim
rzeczy, do czasu przybycia tej osoby; z czynności tych sporządza się protokół.
3. Po wcześniejszym uzgodnieniu terminu osoba korzystająca z lokalu powinna
także udostępnić spółdzielni lokal w celu:
1) dokonania okresowego, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach również
doraźnego przeglądu stanu wyposażenia technicznego lokalu oraz ustalenia
zakresu niezbędnych prac i ich wykonania;
2) zastępczego wykonania przez spółdzielnię prac obciążających członka
spółdzielni albo osobę niebędącą członkiem spółdzielni, której przysługuje
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, albo właściciela lokalu niebędącego
członkiem spółdzielni.
4. Jeżeli lokal lub budynek wymaga remontu obciążającego spółdzielnię lub
przebudowy, spółdzielnia może żądać od osób korzystających z tego lokalu lub budynku jego udostępnienia w celu wykonania koniecznych robót po wcześniejszym uzgodnieniu terminu.
5. (uchylony)
6. Jeżeli rodzaj remontu budynku tego wymaga, osoby korzystające z lokalu lub
budynku obowiązane są na żądanie i koszt spółdzielni w uzgodnionym terminie
przenieść się do lokalu zamiennego na okres wykonywania remontu, ściśle oznaczony
i podany do wiadomości zainteresowanych. Okres ten nie może być dłuższy niż 12 miesięcy.
7. W okresie używania lokalu zamiennego członek spółdzielni bądź osoba
niebędąca członkiem spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo
do lokalu, albo właściciel lokalu niebędący członkiem spółdzielni wnosi opłaty
jedynie za używanie tego lokalu. Opłaty za używanie lokalu zamiennego, bez względu
na jego wyposażenie techniczne, nie mogą być wyższe niż opłaty za używanie lokalu
dotychczasowego.
8. Lokalem zamiennym, o którym mowa w ust. 6 i 7, jest lokal zamienny
w rozumieniu ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów,
mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 611).

art. 7. więcej Art. 7. 1. W ciągu 3 miesięcy po wygaśnięciu tytułu prawnego do lokalu
mieszkalnego osoby, którym przysługiwało spółdzielcze prawo do lokalu, oraz
zamieszkujące w tym lokalu osoby, które prawa swoje od nich wywodzą, są
obowiązane do opróżnienia lokalu. Na spółdzielni nie ciąży obowiązek dostarczenia
innego lokalu.
2. (uchylony)
3. Spółdzielnia współpracuje z organami samorządowymi i rządowymi oraz
instytucjami i organizacjami, które mogą ułatwić uzyskanie innego mieszkania przez
osoby wymienione w ust. 1, a w szczególności ułatwia im uzyskanie potrzebnych
informacji oraz bezzwłocznie dokonuje rozliczenia zobowiązań i wypłaty należności.
4. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w wypadku wygaśnięcia tytułu
prawnego do korzystania z lokalu o innym przeznaczeniu, o ile umowa nie stanowi
inaczej.

art. 8. więcej Art. 8. W sprawach nieuregulowanych w ustawie prawa i obowiązki członków
spółdzielni dotyczące w szczególności:
1) zawierania umów w sprawie budowy lokali,
1¹) (uchylony)
2) zawierania z członkami, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, umów
o przeniesienie własności lokali,
3)2) wnoszenia, ustalania i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego,
4) rozliczeń z tytułu dodatkowego wyposażenia lokalu,
5) uprawnień członka spółdzielni do zamiany lokalu
określają postanowienia statutu.

Art. 8¹. 1. Członek spółdzielni mieszkaniowej ma prawo otrzymania odpisu
statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad
organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz
faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi.
2. Koszty sporządzania odpisów i kopii tych dokumentów, z wyjątkiem statutu
i regulaminów uchwalonych na podstawie statutu, pokrywa członek spółdzielni
wnioskujący o ich otrzymanie.
3. Statut spółdzielni mieszkaniowej, regulaminy, uchwały i protokoły obrad
organów spółdzielni, a także protokoły lustracji i roczne sprawozdanie finansowe
powinny być udostępnione na stronie internetowej spółdzielni.

Art. 8². 1. Członkowie innych niż zarząd organów spółdzielni mieszkaniowej
pełnią swoje funkcje społecznie, z tym że statut może przewidywać wynagrodzenie za
udział w posiedzeniach, które jest wypłacane w formie miesięcznego ryczałtu bez
względu na ilość posiedzeń i nie może być większe niż minimalne wynagrodzenie za
pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę.
2. W skład rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej nie mogą wchodzić
osoby, będące pracownikami spółdzielni. Uchwała w sprawie wyboru takiej osoby do
rady nadzorczej jest nieważna. Z chwilą nawiązania stosunku pracy przez członka rady
nadzorczej ustaje jego członkostwo w radzie nadzorczej tej samej spółdzielni.
3. Nie można być członkiem rady nadzorczej dłużej niż przez 2 kolejne kadencje
rady nadzorczej.
4. Kadencja rady nadzorczej nie może trwać dłużej niż 3 lata.

Art. 8³. 1. Walne zgromadzenie spółdzielni mieszkaniowej nie może być
zastąpione przez zebranie przedstawicieli, jednakże, jeżeli statut tak stanowi,
w przypadku gdy liczba członków spółdzielni mieszkaniowej przekroczy 500, walne
zgromadzenie może być podzielone na części. Rada nadzorcza ustala zasady
zaliczania członków do poszczególnych części walnego zgromadzenia z tym, że nie
można zaliczyć członków uprawnionych do lokali znajdujących się w obrębie jednej
nieruchomości do różnych części walnego zgromadzenia.
1¹. Członek spółdzielni może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu osobiście
albo przez pełnomocnika. Pełnomocnik nie może zastępować więcej niż jednego
członka. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności
i dołączone do protokołu walnego zgromadzenia. Lista pełnomocnictw podlega
odczytaniu po rozpoczęciu walnego zgromadzenia. Przepisu art. 36 § 3 zdanie
pierwsze ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze nie stosuje się.
2. Zarząd zwołuje walne zgromadzenie przynajmniej raz w roku w ciągu
6 miesięcy po upływie roku obrachunkowego.
3. Zarząd zwołuje walne zgromadzenie także na żądanie:
1) rady nadzorczej;
2) przynajmniej jednej dziesiątej, nie mniej jednak niż trzech członków, jeżeli
uprawnienia tego nie zastrzeżono w statucie dla większej liczby członków.
4. Żądanie zwołania walnego zgromadzenia powinno być złożone pisemnie
z podaniem celu jego zwołania.
5. W przypadku wskazanym w ust. 3 walne zgromadzenie zwołuje się w takim
terminie, aby mogło się ono odbyć w ciągu czterech tygodni od dnia wniesienia
żądania. Jeżeli to nie nastąpi, zwołuje je rada nadzorcza, związek rewizyjny, w którym
spółdzielnia jest zrzeszona, lub Krajowa Rada Spółdzielcza, na koszt spółdzielni.
6. O czasie, miejscu i porządku obrad walnego zgromadzenia lub jego części
zawiadamia się wszystkich członków na piśmie co najmniej 21 dni przed terminem
posiedzenia walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części. Zawiadomienie
powinno zawierać czas, miejsce, porządek obrad oraz informację o miejscu wyłożenia
wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem obrad oraz
informację o prawie członka do zapoznania się z tymi dokumentami.
7. Walne zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach
objętych porządkiem obrad podanym do wiadomości członków w terminach
i w sposób określony w ustawie.
8. Walne zgromadzenie jest ważne niezależnie od liczby obecnych na nim
członków.
9. Uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich
części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie
lub statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym
zgromadzeniu. Jednakże w sprawach likwidacji spółdzielni, przeznaczenia majątku
pozostałego po zaspokojeniu zobowiązań likwidowanej spółdzielni, zbycia
nieruchomości, zbycia zakładu lub innej wyodrębnionej jednostki organizacyjnej do
podjęcia uchwały konieczne jest aby w posiedzeniach wszystkich części walnego
zgromadzenia, na których uchwała była poddana pod głosowanie, uczestniczyła
łącznie co najmniej połowa ogólnej liczby uprawnionych do głosowania, chyba, że
statut stanowi inaczej.
10. Projekty uchwał i żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku
obrad walnego zgromadzenia lub jego wszystkich części mają prawo zgłaszać: zarząd,
rada nadzorcza i członkowie. Projekty uchwał, w tym uchwał przygotowanych
w wyniku tych żądań, powinny być wykładane na co najmniej 14 dni przed terminem
walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części.
11. Członkowie mają prawo zgłaszać projekty uchwał i żądania, o których mowa
w ust. 10, w terminie do 15 dni przed dniem posiedzenia walnego zgromadzenia lub
jego pierwszej części. Projekt uchwały zgłaszanej przez członków spółdzielni musi
być poparty przez co najmniej 10 członków.
12. Członek ma prawo zgłaszania poprawek do projektów uchwał nie później niż
na 3 dni przed posiedzeniem walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części.
13. Zarząd jest zobowiązany do przygotowania pod względem formalnym
i przedłożenia pod głosowanie na walnym zgromadzeniu projektów uchwał
i poprawek zgłoszonych przez członków spółdzielni.

art. 9. więcej Art. 9. 1. Przez umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do
lokalu mieszkalnego spółdzielnia zobowiązuje się oddać osobie, na rzecz której
ustanowione jest prawo, lokal mieszkalny do używania, a osoba ta zobowiązuje się
wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie
spółdzielni. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być
ustanowione na rzecz członka spółdzielni albo członka spółdzielni i jego małżonka.
2. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być
ustanowione w budynku stanowiącym własność lub współwłasność spółdzielni.
3. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie
przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.
4. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje z chwilą
zawarcia między osobą ubiegającą się o ustanowienie tego prawa a spółdzielnią
umowy, o której mowa w ust. 1. Umowa powinna być zawarta pod rygorem
nieważności w formie pisemnej.
5. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może należeć do
jednej osoby albo do małżonków.
6. Do ochrony spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego
stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności.
7. Wynajmowanie lub oddawanie w bezpłatne używanie przez członka całego
lub części lokalu mieszkalnego nie wymaga zgody spółdzielni, chyba że byłoby to
związane ze zmianą sposobu korzystania z lokalu lub przeznaczenia lokalu bądź jego
części. Jeżeli wynajęcie lub oddanie w bezpłatne używanie miałoby wpływ na
wysokość opłat na rzecz spółdzielni, członek obowiązany jest do pisemnego
powiadomienia spółdzielni o tej czynności.
7¹. Umowy zawarte przez członka w sprawie korzystania z lokalu mieszkalnego
lub jego części wygasają najpóźniej z chwilą wygaśnięcia spółdzielczego
lokatorskiego prawa do tego lokalu.
8. Jeżeli spółdzielnia, na mocy jednostronnej czynności prawnej, ustanowiła dla
siebie odrębną własność lokalu mieszkalnego, przeniesienie własności lokalu
mieszkalnego może nastąpić wyłącznie na rzecz członka, któremu przysługuje
spółdzielcze prawo do tego lokalu.

Art. 9¹. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego dla lokalu
mieszkalnego wybudowanego w ramach przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlanego
realizowanego przy wykorzystaniu finansowania zwrotnego, o którym mowa w
przepisach ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania
budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2019 r. poz. 2195), może być ustanowione
wyłącznie na rzecz osób spełniających warunki, o których mowa w art. 30 ust. 1 tej
ustawy.

Art. 9².1. Lokale, o których mowa w art. 9¹, mogą być wyodrębniane na własność.
2. Wyodrębnienie, o którym mowa w ust. 1, nie może nastąpić przed upływem
5 lat od dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku.
3. Zgodę na wyodrębnianie na własność lokali w danej nieruchomości podejmuje
walne zgromadzenie spółdzielni w formie uchwały.

art. 10. więcej Art. 10. 1. Z osobą ubiegającą się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego
prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa
ta, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać
strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie spółdzielczego
lokatorskiego prawa do tego lokalu, a ponadto powinna zawierać:
1) zobowiązanie osoby ubiegającej się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego
prawa do lokalu do pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego w części
przypadającej na jej lokal przez wniesienie wkładu mieszkaniowego określonego
w umowie;
2) określenie zakresu rzeczowego robót realizowanego zadania inwestycyjnego,
które będzie stanowić podstawę ustalenia wysokości kosztów budowy lokalu;
3) określenie zasad ustalania wysokości kosztów budowy lokalu;
4) inne postanowienia określone w statucie.
2. Osoba, o której mowa w ust. 1, wnosi wkład mieszkaniowy według zasad
określonych w statucie w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem budowy przypadającym na jej lokal a uzyskaną przez spółdzielnię pomocą ze środków
publicznych lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy
lokalu. Jeżeli część wkładu mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego
przez spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, osoba,
o której mowa w ust. 1, jest obowiązana uczestniczyć w spłacie tego kredytu wraz
z odsetkami w części przypadającej na jej lokal.
3. Rozliczenie kosztów budowy następuje w terminie 6 miesięcy od dnia oddania
budynku do użytkowania.
4. (uchylony)
5. (uchylony)

art. 11. więcej Art. 11. 1. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa
z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym
rozdziale.
1¹. W przypadku zaległości z zapłatą opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, za
okres co najmniej 6 miesięcy, rażącego lub uporczywego wykraczania osoby
korzystającej z lokalu przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo
niewłaściwego zachowania tej osoby czyniącego korzystanie z innych lokali lub
nieruchomości wspólnej uciążliwym, spółdzielnia może w trybie procesu żądać
orzeczenia przez sąd o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego. Jeżeli podstawą żądania orzeczenia o wygaśnięciu spółdzielczego
lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zaleganie z zapłatą opłat, o których
mowa w art. 4 ust. 1, nie można orzec o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego
prawa do tego lokalu, jeżeli najpóźniej przed zamknięciem rozprawy przed sądem
pierwszej instancji, a jeżeli wniesiono apelację – przed sądem drugiej instancji członek
spółdzielni uiści wszystkie zaległe opłaty.
1². W przypadku gdy spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego
przysługuje małżonkom wspólnie, sąd może orzec o wygaśnięciu spółdzielczego
lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego wobec jednego z małżonków albo wobec
obojga małżonków.
1³. (uchylony)
1⁴. Z chwilą gdy orzeczenie sądu, o którym mowa w ust. 1¹ i 1², stanie się prawomocne, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1², spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu
mieszkalnego wygasa wobec jednego z małżonków albo wobec obojga małżonków.
2. W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15 i art. 16¹, ogłasza nie później niż
w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu,
przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu
w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej.
Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu jest wpłata wartości rynkowej
lokalu.
2a. Spółdzielnia nie przenosi odrębnej własności lokalu, jeżeli:
1) osoba, której przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu
mieszkalnego, a której prawo wygasło, zgłosi roszczenie o ponowne
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego
w przypadku, o którym mowa w art. 16¹;
2) osoba, o której mowa w art. 15 ust. 2, zgłosi roszczenie o ustanowienie
spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu.
2¹. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu.
Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty,
jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu
przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.
2². Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część
zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1,
w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia
skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków,
potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części
przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1,
a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.
2³. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy oraz koszty sądowe w postępowaniu wieczystoksięgowym
obciążają osobę, na rzecz której spółdzielnia dokonuje przeniesienia własności lokalu.
2⁴. Warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 2¹, jest opróżnienie lokalu.
2⁵. Przepisów ust. 2 nie stosuje się do lokali mieszkalnych wybudowanych przy
wykorzystaniu finansowania zwrotnego, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia
26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa
mieszkaniowego. Dla takich lokali, w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego
lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia mieszkaniowa może
ustanowić spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wyłącznie na rzecz
osób spełniających warunki, o których mowa w art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 26
października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.
2⁶. W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego, gdy ten lokal nie podlega zbyciu w drodze przetargu na podstawie
ust. 2, spółdzielnia zwraca osobie uprawnionej wniesiony wkład mieszkaniowy albo
jego wniesioną część, zwaloryzowane według wartości rynkowej lokalu.
W rozliczeniu tym nie uwzględnia się długu obciążającego członka spółdzielni
z tytułu przypadającej na niego części zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu na
sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu wraz z odsetkami, o którym
mowa w art. 10 ust. 2.
2⁷. W przypadku, o którym mowa w ust. 2⁶, warunkiem zwrotu wartości wkładu
mieszkaniowego albo jego części jest:
1) wniesienie wkładu mieszkaniowego przez członka spółdzielni i zawarcie umowy
o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, do
którego wygasło prawo przysługujące innej osobie;
2) opróżnienie lokalu, chyba że członek spółdzielni zawierający umowę
o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, do
którego wygasło prawo przysługujące innej osobie, wyrazi pisemną zgodę na
dokonanie wypłaty pomimo nieopróżnienia lokalu.
2⁸. W przypadku, o którym mowa w ust. 2⁷ pkt 1, z wkładu mieszkaniowego
potrąca się kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty
określenia wartości rynkowej lokalu.
2⁹. Członek spółdzielni zawierający umowę o ustanowienie spółdzielczego
lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, do którego wygasło prawo
przysługujące innej osobie, wnosi wkład mieszkaniowy w wysokości, o której mowa
w ust. 2⁶, oraz zobowiązuje się do spłaty długu obciążającego tę osobę z tytułu
przypadającej na nią części zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu na sfinansowanie
kosztów budowy danego lokalu wraz z odsetkami.
3. Umowa o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego, zawarta z inną osobą przed wygaśnięciem prawa do tego lokalu, jest nieważna.

Art. 11¹. (uchylony).

art. 12. więcej Art. 12. 1. Na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze
lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć
z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:
1) spłaty przypadającej na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych
z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności
odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami,
a jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub
z innych środków – spłaty przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu
w kwocie podlegającej odprowadzeniu przez spółdzielnię do budżetu państwa;
2) spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.
1¹. (utracił moc)
1². Spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1,
w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że
nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6
ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie
przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym
wybudowała sama budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.
1³. W przypadku lokalu mieszkalnego wybudowanego z udziałem kredytu
udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu
Mieszkaniowego, spłata przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu, o której
mowa w ust. 1 pkt 1, podlega odprowadzeniu przez spółdzielnię mieszkaniową do
Funduszu Dopłat, o którym mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do
oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej (Dz. U. z 2019
r. poz. 1454).
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu
wieczystoksięgowym obciążają członka spółdzielni, na rzecz którego spółdzielnia
dokonuje przeniesienia własności lokalu.
5. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, wynosi 1/4 minimalnego wynagrodzenia
za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę.

Art. 12¹. 1. Statut spółdzielni może przewidywać ograniczenie możliwości
przeniesienia przez spółdzielnię na inne osoby własności lokali mieszkalnych
w domach dla inwalidów, osób samotnych i innych domach o specjalnym
przeznaczeniu.
2. (uchylony)

Art. 12². (uchylony).

Art. 12³. (uchylony).

art. 13. więcej Art. 13. Po ustaniu małżeństwa wskutek rozwodu lub po unieważnieniu
małżeństwa małżonkowie zawiadamiają spółdzielnię, któremu z nich przypadło
spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Do momentu zawiadomienia
spółdzielni o tym, komu przypadło spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu
mieszkalnego, małżonkowie, których małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód
lub unieważnione, odpowiadają solidarnie za opłaty, o których mowa w art. 4 ust. 1.

art. 14. więcej Art. 14. 1. Z chwilą śmierci jednego z małżonków spółdzielcze lokatorskie
prawo do lokalu mieszkalnego, które przysługiwało obojgu małżonkom, przypada
drugiemu małżonkowi.
2. Przepis ust. 1 nie narusza uprawnień spadkobierców do dziedziczenia wkładu.

art. 15. więcej Art. 15. 1. (uchylony)
2. W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego w następstwie śmierci uprawnionego lub w przypadkach, o których
mowa w art. 11, roszczenia o zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego
lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują jego osobom bliskim.
2¹. Umowy, o których mowa w ust. 2, zawiera się na warunkach określonych
w dotychczasowej umowie o ustanowieniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do
lokalu mieszkalnego.
3. W przypadku śmierci osoby, o której mowa w art. 10, w okresie oczekiwania
na zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego osobom, o których mowa w ust. 2, które miały wspólnie z osobą,
o której mowa w art. 10, zamieszkać w tym lokalu, przysługują roszczenia o zawarcie
umowy zgodnie z postanowieniami umowy o budowę lokalu.
4. Do zachowania roszczeń, o których mowa w ust. 2 i 3, konieczne jest złożenie
w terminie jednego roku pisemnego zapewnienia o gotowości zawarcia umowy
o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.
W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, rozstrzyga sąd w postępowaniu
nieprocesowym, biorąc pod uwagę w szczególności okoliczność, czy osoba
uprawniona na podstawie ust. 2 zamieszkiwała z byłym członkiem. Po bezskutecznym
upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, wyboru
dokonuje spółdzielnia. Jeżeli o roszczeniu rozstrzygał sąd, osoby, które pozostawały
w sporze, niezwłocznie zawiadamiają o tym spółdzielnię. Do
momentu zawiadomienia spółdzielni o tym, komu przypadło spółdzielcze
lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, osoby te odpowiadają solidarnie za opłaty,
o których mowa w art. 4 ust. 1.
5. Osoba, o której mowa w ust. 3, staje się stroną umowy o budowę lokalu
wiążącej osobę, o której mowa w art. 10.
6. W wypadku wygaśnięcia roszczeń lub braku uprawnionych osób, o których
mowa w ust. 3, spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu
ustaloną zgodnie z art. 11 ust. 2¹ i 2².
7. W wypadku ustania członkostwa w okresie poprzedzającym zawarcie umowy
o budowę lokalu osobom, o których mowa w ust. 3, przysługują roszczenia o przyjęcie
do spółdzielni i zawarcie umowy.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Jeżeli w toku likwidacji, postępowania upadłościowego albo
postępowania egzekucyjnego z nieruchomości spółdzielni nabywcą budynku albo
udziału w budynku nie będzie spółdzielnia mieszkaniowa, spółdzielcze lokatorskie
prawo do lokalu mieszkalnego przekształca się w prawo najmu podlegające przepisom
ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie
Kodeksu cywilnego.
2. W przypadku nabycia prawa do gruntu wraz z prawem własności
znajdującego się na nim budynku albo udziałem we współwłasności tego budynku
przez inną spółdzielnię mieszkaniową, osoby, którym przysługują spółdzielcze
lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych w tym budynku albo roszczenia
o ustanowienie takiego prawa, stają się członkami tej spółdzielni, a spółdzielcze
lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego lub roszczenie o ustanowienie takiego
prawa przysługuje w stosunku do spółdzielni, która nabyła prawo do gruntu wraz
z prawem własności budynku lub udziałem we współwłasności budynku.
Jednocześnie ustają stosunki członkostwa w spółdzielni, której prawo do gruntu wraz
z prawem własności znajdującego się na nim budynku albo udziałem we
współwłasności tego budynku zostało zbyte.
3. (uchylony)

Art. 16¹. 1. Osobie, której przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do
lokalu mieszkalnego, a której prawo wygasło z powodu nieuiszczania opłat
związanych z eksploatacją i utrzymaniem jej lokalu lub eksploatacją i utrzymaniem
nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, przysługuje roszczenie do
spółdzielni o ponowne ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu
mieszkalnego, jeżeli spłaci spółdzielni całe zadłużenie wynikające z nieuiszczania
tych opłat wraz z odsetkami.
2. Roszczenie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje tylko wtedy, jeżeli
wcześniej nie został ustanowiony tytuł prawny do lokalu na rzecz innej osoby.
Warunkiem ustanowienia przez spółdzielnię tytułu prawnego do lokalu na rzecz innej
osoby jest opróżnienie lokalu przez osobę, której spółdzielcze lokatorskie prawo do
lokalu mieszkalnego wygasło.

art. 17. więcej Art. 17. (uchylony).

Art. 17¹. 1. (uchylony)
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. (uchylony)
5. (uchylony)
6. Nabywca spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu staje się członkiem
spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 3. Dotyczy to również spadkobiercy, zapisobiorcy
i licytanta. Nabywca zawiadamia niezwłocznie spółdzielnię o nabyciu prawa.

Art. 17². 1. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest prawem
zbywalnym, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Jest ono
ograniczonym prawem rzeczowym.
2. (utracił moc)
3. Zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu obejmuje także wkład
budowlany. Dopóki prawo to nie wygaśnie, zbycie samego wkładu jest nieważne.
4. Umowa zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu powinna być
zawarta w formie aktu notarialnego. Wypis tego aktu notariusz przesyła niezwłocznie
spółdzielni.
5. (uchylony)
6. Przedmiotem zbycia może być ułamkowa część spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu. Pozostałym współuprawnionym z tytułu
własnościowego prawa do lokalu przysługuje prawo pierwokupu. Umowa zbycia ułamkowej części własnościowego prawa do lokalu zawarta bezwarunkowo albo bez
zawiadomienia uprawnionych o zbyciu lub z podaniem im do wiadomości istotnych
postanowień umowy niezgodnie z rzeczywistością jest nieważna.

Art. 17³. (uchylony).

Art. 17⁴. (uchylony).

Art. 17⁵. (uchylony).

Art. 17⁶. Spółdzielnie mieszkaniowe są obowiązane prowadzić rejestr lokali, dla
których zostały założone oddzielne księgi wieczyste.

Art. 17⁷. Jeżeli w wyniku ostatecznego rozliczenia kosztów budowy powstała
różnica pomiędzy wysokością wstępnie ustalonego wkładu budowlanego a kosztami
budowy lokalu, uprawniony albo zobowiązany z tego tytułu jest członek albo osoba
niebędąca członkiem spółdzielni, którym w chwili dokonania tego rozliczenia
przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Art. 17⁸. 1. (uchylony)
2. (uchylony)
3. (uchylony)

Art. 17⁹. 1. Jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przeszło na kilku
spadkobierców, powinni oni, w terminie jednego roku od dnia otwarcia spadku,
wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika w celu dokonywania czynności prawnych
związanych z wykonywaniem tego prawa, włącznie z zawarciem w ich imieniu
umowy o przeniesienie własności lokalu. W razie bezskutecznego upływu tego
terminu, na wniosek spadkobierców lub spółdzielni, sąd w postępowaniu
nieprocesowym wyznaczy przedstawiciela.
2. W razie śmierci jednego z małżonków, którym spółdzielcze własnościowe
prawo do lokalu przysługiwało wspólnie, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 17¹⁰. W przypadku długotrwałych zaległości z zapłatą opłat, o których
mowa w art. 4 ust. 1, 11
i 5, rażącego lub uporczywego wykraczania osoby
korzystającej z lokalu przeciwko obowiązującemu porządkowi domowemu albo niewłaściwego zachowania tej osoby czyniącego korzystanie z innych lokali lub
nieruchomości wspólnej uciążliwym, przepis art. 16 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r.
o własności lokali stosuje się odpowiednio. Z żądaniem, o którym mowa w tym
przepisie, występuje zarząd spółdzielni na wniosek rady nadzorczej.

Art. 17¹¹. 1. W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego własnościowego prawa do
lokalu spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową lokalu.
Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa, ustalona w sposób przewidziany
w ust. 2, nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby
obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię, zgodnie
z postanowieniami statutu.
2. Z wartości rynkowej lokalu potrąca się niewniesioną przez osobę, której
przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, część wkładu
budowlanego, a w wypadku gdy nie został spłacony kredyt zaciągnięty przez
spółdzielnię na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu – potrąca się kwotę
niespłaconego kredytu wraz z odsetkami.
3. Warunkiem wypłaty wartości spółdzielczego własnościowego prawa do
lokalu jest opróżnienie lokalu, o którym mowa w art. 7 ust. 1.

Art. 17¹². 1. W wypadkach gdy ustawa przewiduje wygaśnięcie spółdzielczego
własnościowego prawa do lokalu, prawo to, jeżeli jest obciążone hipoteką, nie wygasa,
lecz przechodzi z mocy prawa na spółdzielnię.
2. Prawo do lokalu, nabyte w sposób określony w ust. 1, spółdzielnia powinna
zbyć w drodze przetargu w terminie 6 miesięcy.
3. Spółdzielnia jest obowiązana uiścić osobie uprawnionej wartość nabytego
prawa po potrąceniu należności wymienionych w art. 1711 ust. 2 oraz z tytułu
obciążenia hipoteką. Obowiązek spółdzielni powstaje dopiero z chwilą zbycia prawa
w drodze przetargu.

Art. 17¹³. Do egzekucji ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości.

Art. 17¹⁴. 1. Na pisemne żądanie członka lub osoby niebędącej członkiem
spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności
lokalu po dokonaniu przez niego:
1) spłaty przypadających na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych
z budową, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego
spółdzielni wraz z odsetkami;
2) spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.
1¹. Spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1,
w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że
nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6
ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie
przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym
wybudowała budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.
2. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu
wieczystoksięgowym obciążają osobę, na rzecz której spółdzielnia dokonuje
przeniesienia własności lokalu.
3. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, wynosi 1/4 minimalnego wynagrodzenia
za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę.

Art. 17¹⁵. 1. Na pisemne żądanie członka spółdzielni mieszkaniowej albo osoby
niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje prawo do miejsca postojowego
w wielostanowiskowym garażu, spółdzielnia jest obowiązana przenieść na te osoby
ułamkowy udział we współwłasności tego garażu, przy zachowaniu zasady, jeżeli
statut spółdzielni nie stanowi inaczej, że udziały przypadające na każde miejsce
postojowe są równe, po dokonaniu przez nich spłat, o których mowa w art. 1714 ust. 1.
2. Koszty ustanowienia odrębnej własności wielostanowiskowego garażu
stanowiącego współwłasność osób, o których mowa w ust. 1, pokrywają
w odpowiednich ułamkowych częściach te osoby, zgodnie z przepisami art. 1714 ust. 2 i 3.

Art. 17¹⁶. 1. Wynajmowanie lub oddawanie w bezpłatne używanie przez członka
albo osobę niebędącą członkiem spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu, całego lub części lokalu nie wymaga zgody
spółdzielni, chyba że byłoby to związane ze zmianą sposobu korzystania z lokalu lub
przeznaczenia lokalu bądź jego części. Jeżeli wynajęcie lub oddanie w bezpłatne
używanie miałoby wpływ na wysokość opłat na rzecz spółdzielni, osoby te
obowiązane są do pisemnego powiadomienia spółdzielni o tej czynności.
2. Umowy zawarte przez członka albo osobę niebędącą członkiem spółdzielni,
której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, w sprawie korzystania
z lokalu lub jego części wygasają najpóźniej z chwilą wygaśnięcia spółdzielczego
prawa do tego lokalu.

Art. 17¹⁷. Jeżeli spółdzielnia, na mocy jednostronnej czynności prawnej,
ustanowiła dla siebie odrębną własność
lokalu, przeniesienie własności lokalu może nastąpić wyłącznie na rzecz członka,
któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu, albo osoby
niebędącej członkiem spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze własnościowe
prawo do tego lokalu.

Art. 17¹⁸. 1. Jeżeli w toku likwidacji, postępowania upadłościowego albo
postępowania egzekucyjnego z nieruchomości spółdzielni, nabywcą budynku albo
udziału w budynku nie będzie spółdzielnia mieszkaniowa, spółdzielcze własnościowe
prawo do lokalu przekształca się w prawo odrębnej własności lokalu lub we własność
domu jednorodzinnego.
2. W wypadku nabycia budynku lub udziału w budynku przez inną spółdzielnię
mieszkaniową byłemu członkowi przysługuje roszczenie o przyjęcie do tej
spółdzielni.
3. Przez byłego członka, o którym mowa w ust. 2, należy rozumieć członka,
którego członkostwo ustało na skutek wykreślenia spółdzielni z rejestru w związku
z zakończeniem postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego i któremu
przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Art. 17¹⁹. Przepisy art. 17¹ ust. 6, art. 17² ust. 1, 3, 4 i 6, art. 17⁶, art. 17⁷, art. 17⁹–17¹³ i art. 1716–17¹⁸ stosuje się odpowiednio do miejsc postojowych w garażach wielostanowiskowych i garaży wolno stojących.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Z osobą ubiegającą się o ustanowienie odrębnej własności lokalu
spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa ta, zawarta w formie pisemnej
pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie odrębnej własności tego lokalu,
a ponadto powinna zawierać:
1) zobowiązanie osoby ubiegającej się o ustanowienie odrębnej własności lokalu do
pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego w części przypadającej na jej lokal
przez wniesienie wkładu budowlanego określonego w umowie;
2) określenie zakresu rzeczowego robót realizowanego zadania inwestycyjnego,
które będzie stanowić podstawę ustalenia wysokości kosztów budowy lokalu;
3) określenie zasad ustalania wysokości kosztów budowy lokalu;
4) określenie rodzaju, położenia i powierzchni lokalu oraz pomieszczeń do niego
przynależnych;
5) inne postanowienia określone w statucie.
2. Osoba, o której mowa w ust. 1, wnosi wkład budowlany według zasad
określonych w statucie i w umowie, o której mowa w ust. 1, w wysokości
odpowiadającej całości kosztów budowy przypadających na jej lokal. Jeżeli część
wkładu budowlanego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu
na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, osoba ta jest obowiązana do spłaty
tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jej lokal.
3. Przepisy ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2 nie dotyczą osób, które zawierają umowę
o budowę bezpośrednio z wykonawcą robót budowlanych, w przypadku zadań
nieobejmujących nieruchomości wspólnych lub części wspólnych.
4. Rozliczenie kosztów budowy następuje w terminie 3 miesięcy od dnia oddania
budynku do użytkowania. Po upływie tego terminu roszczenie spółdzielni
o uzupełnienie wkładu budowlanego wygasa.

art. 19. więcej Art. 19. 1. Z chwilą zawarcia umowy, o której mowa w art. 18 ust. 1, powstaje
ekspektatywa własności. Ekspektatywa własności jest zbywalna wraz z wkładem
budowlanym albo jego wniesioną częścią, przechodzi na spadkobierców i podlega
egzekucji.
2. Nabycie ekspektatywy własności obejmuje również wniesiony wkład
budowlany albo jego część.
3. Umowa zbycia ekspektatywy własności powinna być zawarta w formie aktu
notarialnego.

art. 20. więcej Art. 20. 1. Umowa o budowę lokalu ulega rozwiązaniu w wyniku jej
wypowiedzenia przez spółdzielnię lub osobę, o której mowa w art. 18 ust. 1.
2. Spółdzielnia może wypowiedzieć umowę o budowę lokalu, gdy osoba,
o której mowa w art. 18 ust. 1, lub jej następca prawny, z przyczyn leżących po ich
stronie, nie dotrzymali tych warunków umowy określonych w art. 18 ust. 1 pkt 1 i 5,
bez których dalsza realizacja zadania inwestycyjnego lub ustanowienie odrębnej
własności lokali wzniesionych w ramach wspólnie realizowanego zadania
inwestycyjnego byłoby niemożliwe albo poważnie utrudnione.
3. Wypowiedzenie może nastąpić na 3 miesiące naprzód na koniec kwartału
kalendarzowego, chyba że strony postanowią w umowie inaczej.

art. 21. więcej Art. 21. 1. Spółdzielnia ustanawia na rzecz osoby, o której mowa
w art. 18 ust. 1, albo nabywcy ekspektatywy własności odrębną własność lokalu,
w terminie 2 miesięcy po jego wybudowaniu, a jeżeli na podstawie odrębnych
przepisów jest wymagane pozwolenie na użytkowanie – w terminie 2 miesięcy od
uzyskania takiego pozwolenia. Na żądanie członka spółdzielnia ustanawia takie prawo
w chwili, gdy ze względu na stan realizacji inwestycji możliwe jest przestrzenne
oznaczenie lokalu.
2. Ustanowienie odrębnej własności lokalu może nastąpić na rzecz małżonków
albo osób wskazanych przez osobę, o której mowa w art. 18 ust. 1, które wspólnie
z nią ubiegają się o ustanowienie takiego prawa.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Umowa o ustanowienie odrębnej własności lokali może być zawarta
przez spółdzielnię łącznie ze wszystkimi osobami, które ubiegają się o ustanowienie
takiego prawa, wraz ze związanymi z nim udziałami w nieruchomości. W takim
wypadku wysokość udziałów w nieruchomości wspólnej określa ta umowa.
2. Nieruchomość, z której wyodrębnia się własność lokali, może być
zabudowana również więcej niż jednym budynkiem, stosownie do postanowień
umowy, o której mowa w ust. 1.

art. 23. więcej Art. 23. 1. (uchylony)
2. Spółdzielnia nie może odmówić przyjęcia w poczet członków niebędącego jej
członkiem właściciela lokalu podlegającego przepisom ustawy, w tym także nabywcy
prawa odrębnej własności lokalu, spadkobiercy, zapisobiercy i licytanta,
z zastrzeżeniem art. 3.

art. 24. więcej Art. 24. Właściciel lokalu niebędący członkiem spółdzielni może zaskarżyć do
sądu uchwałę walnego zgromadzenia spółdzielni w takim zakresie, w jakim dotyczy
ona jego prawa odrębnej własności lokalu. Przepisy art. 42 ustawy – Prawo
spółdzielcze stosuje się odpowiednio.

Art. 24¹. 1. Większość właścicieli lokali w budynku lub budynkach położonych
w obrębie danej nieruchomości, obliczana według wielkości udziałów
w nieruchomości wspólnej, może podjąć uchwałę, że w zakresie ich praw i
obowiązków oraz zarządu nieruchomością wspólną będą miały zastosowanie przepisy
ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Do podjęcia uchwały stosuje się
odpowiednio przepisy tej ustawy.
2. Uchwała, o której mowa w ust. 1, nie narusza przysługujących członkom
spółdzielni spółdzielczych praw do lokali.
3. Z chwilą ustania członkostwa właściciel lokalu staje się współwłaścicielem
środków zgromadzonych na funduszu remontowym, o którym mowa w art. 6 ust. 3,
w wysokości odpowiadającej przypadającemu na ten lokal udziałowi we
współwłasności nieruchomości wspólnej. Wysokość tego udziału ustala się na
podstawie ewidencji i rozliczenia wpływów i wydatków funduszu remontowego,
o których mowa w art. 4 ust. 4
1 pkt 2, według stanu na dzień ustania członkostwa.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do właściciela lokalu, który nie był
członkiem spółdzielni.
5. Spółdzielnia mieszkaniowa w przypadkach, o których mowa w ust. 1 lub
w art. 26, niezwłocznie rozlicza z właścicielami lokali zaewidencjonowane wpływy
i wydatki funduszu remontowego oraz pozostałe nakłady na remonty nieruchomości.
6. Od dnia powstania wspólnoty mieszkaniowej właściciele lokali są obowiązani
uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości
stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania
przez osoby zamieszkujące w określonym budynku lub osiedlu na podstawie zawartej
ze spółdzielnią umowy.

art. 25. więcej Art. 25. (uchylony).

art. 26. więcej Art. 26. 1. Jeżeli w określonym budynku lub budynkach położonych w obrębie
danej nieruchomości została wyodrębniona własność wszystkich lokali, po
wyodrębnieniu własności ostatniego lokalu stosuje się przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Spółdzielnia w terminie 14 dni od dnia
wyodrębnienia własności ostatniego lokalu w określonym budynku lub budynkach
położonych w obrębie danej nieruchomości zawiadamia o tym na piśmie właścicieli
lokali w tej nieruchomości.
2. W terminie 3 miesięcy od dnia wyodrębnienia własności ostatniego lokalu
większość właścicieli lokali w budynku lub w budynkach położonych w obrębie danej
nieruchomości, obliczana według wielkości udziałów w nieruchomości wspólnej,
może podjąć uchwałę, że w zakresie ich praw i obowiązków oraz zarządu
nieruchomością wspólną stosuje się odpowiednio art. 27. Do podjęcia uchwały stosuje
się odpowiednio przepisy art. 30 ust. 1a, art. 31 i art. 32 ustawy z dnia 24 czerwca
1994 r. o własności lokali.
3. Spółdzielnia w terminie 14 dni od dnia wyodrębnienia własności ostatniego
lokalu w określonym budynku lub budynkach położonych w obrębie danej
nieruchomości zawiadamia o tym na piśmie właścicieli lokali w tej nieruchomości.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepisy art. 24¹ ust. 3 i 4.

art. 27. więcej Art. 27. 1. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do prawa odrębnej
własności lokalu stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o własności lokali,
z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Zarząd nieruchomościami wspólnymi stanowiącymi współwłasność
spółdzielni jest wykonywany przez spółdzielnię jak zarząd powierzony, o którym
mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, z
zastrzeżeniem art. 24¹ i art. 26. Przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r.
o własności lokali o zarządzie nieruchomością wspólną nie stosuje się, z wyjątkiem
art. 22 oraz art. 29 ust. 1 i 1a, które stosuje się odpowiednio.
3. Przepisów ustawy, o której mowa w ust. 2, o wspólnocie mieszkaniowej
i zebraniu właścicieli nie stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 2, art. 24¹ i art. 26. Do
podjęcia uchwały, o której mowa w art. 22 ust. 2 i 4 ustawy, o której mowa w ust. 2,
stosuje się odpowiednio przepisy tej ustawy.
4. Uchwałę, o której mowa w art. 12 ust. 3 ustawy o własności lokali, podejmuje
rada nadzorcza spółdzielni na wniosek większości właścicieli lokali w budynku lub
budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości obliczanej według wielkości
udziałów w nieruchomości wspólnej.
5. Z żądaniem, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o własności lokali,
występuje zarząd spółdzielni na wniosek większości właścicieli lokali w budynku lub
budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości.

Art. 27¹. Przepisy art. 18–22, art. 23 ust. 2, art. 24, art. 24¹, art. 26 i art. 27 stosuje
się odpowiednio do ułamkowego udziału we współwłasności garażu wielostanowiskowego.

Art. 27². (utracił moc).

Art. 27³. Kto, będąc członkiem zarządu spółdzielni mieszkaniowej,
pełnomocnikiem, albo likwidatorem, wbrew obowiązkowi dopuszcza do tego, że
spółdzielnia:
1) nie udostępnia członkowi spółdzielni mieszkaniowej odpisów oraz kopii
dokumentów, o których mowa w art. 8¹,
2) nie rozlicza kosztów budowy lokalu w terminach, o których mowa w art. 10 ust.
3 albo art. 18 ust. 4
– podlega karze grzywny.

Art. 27⁴. W sprawach o czyny, o których mowa w art. 27³, orzekanie następuje
w trybie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

art. 28. więcej Art. 28. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. — Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296,
z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz. 157 i Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82
i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21,
poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198,
Nr 53, poz. 306, Nr 55, poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496,
z 1993 r. Nr 12, poz. 53, z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43,
poz. 189, Nr 73, poz. 350 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102,
poz. 643, Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882, Nr 139, poz. 934, Nr 140, poz. 940
i Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532 oraz z 2000 r. Nr 22,
poz. 269 i 271, Nr 48, poz. 552 i 554, Nr 55, poz. 665, Nr 73, poz. 852, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191
i 1193, Nr 122, poz. 1314, 1319 i 1322) w art. 17 po pkt 5 kropkę zastępuje się przecinkiem oraz dodaje się pkt 6
w brzmieniu:
„6) o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale spółdzielni.”

art. 29. więcej Art. 29. W ustawie z dnia 16 września 1982 r. — Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 i Nr 133,
poz. 654, z 1996 r. Nr 5, poz. 32, Nr 24, poz. 110 i Nr 43, poz. 189, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 111, poz. 723
i Nr 121, poz. 769 i 770 oraz z 1999 r. Nr 40, poz. 399, Nr 60, poz. 636, Nr 77, poz. 874 i Nr 99, poz. 1151) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 26 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Byłemu członkowi nie przysługuje prawo do funduszu zasobowego oraz do innego majątku spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 125 § 5a.”;
2) w art. 108 w § 1 wyrazy „większością 2/3 głosów” zastępuje się wyrazami „zwykłą większością głosów”;
3) po art. 108 dodaje się art. 108a w brzmieniu:
„Art. 108a. § 1. Członkowie spółdzielni, których prawa i obowiązki majątkowe są związane z wyodrębnioną organizacyjnie jednostką spółdzielni albo
z częścią majątku spółdzielni, która nadaje się do takiego wyodrębnienia, mogą na podstawie uchwały podjętej większością głosów tych
członków wystąpić do zarządu spółdzielni z żądaniem zwołania walnego zgromadzenia w celu podjęcia uchwały o podziale spółdzielni w ten sposób, że z tej jednostki organizacyjnej albo części majątku zostanie utworzona nowa spółdzielnia. W zakresie reprezentacji tych członków stosuje się odpowiednio przepisy o zakładaniu spółdzielni.
§ 2. Zarząd spółdzielni jest obowiązany niezwłocznie przygotować dokumenty niezbędne do podjęcia przez
walne zgromadzenie uchwały o podziale oraz udostępnić je członkom żądającym podziału.
§ 3.Walne zgromadzenie może podjąć uchwałę odmawiającą podziału tylko ze względu na ważne interesy
gospodarcze dotychczasowej spółdzielni lub istotne interesy jej członków.
§ 4. W razie podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały odmawiającej podziału spółdzielni albo uchwały
o podziale naruszającej istotne interesy członków występujących z żądaniem podziału, członkowie,
którzy wystąpili z takim żądaniem, mogą w terminie sześciu tygodni od dnia odbycia walnego zgromadzenia wystąpić do sądu o wydanie
orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale.
§ 5. Przepis § 4 stosuje się odpowiednio w razie nierozpatrzenia przez walne zgromadzenie zgłoszonego przez członków żądania w terminie
trzech miesięcy od dnia jego doręczenia.
§ 6. W razie podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały o podziale niezawierającej wszystkich składników treści tej uchwały określonych
w art. 108 § 2, członkowie zgłaszający żądanie podziału mogą wystąpić do zarządu spółdzielni z żądaniem zwołania walnego zgromadzenia w celu podjęcia uzupełniającej uchwały o podziale. Przepisy § 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
§ 7. Przepisy § 2—6 stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy z żądaniem podziału występuje organ
spółdzielni powołany do reprezentowania członków, których prawa i obowiązki majątkowe są związane
z wyodrębnioną organizacyjnie jednostką spółdzielni.
§ 8. Uchwała walnego zgromadzenia o podziale spółdzielni zawierająca wszystkie składniki treści określone w art. 108 § 2 oraz prawomocne
orzeczenie sądu zastępujące taką uchwałę stanowią podstawę do dokonania stosownych wpisów
w rejestrze i w księdze wieczystej.”;
4) w art. 125:
a) § 5 otrzymuje brzmienie:
„§ 5. Pozostały majątek zostaje przeznaczony na cele określone w uchwale ostatniego walnego zgromadzenia.”,
b) po § 5 dodaje się § 5a i § 5b w brzmieniu:
„§ 5a. Jeżeli zgodnie z uchwałą, o której mowa
w § 5, pozostały majątek ma być w całości lub części podzielony między członków, w podziale tym uwzględnia sę byłych członków, którym do chwili przejęcia albo postawienia spółdzielni w stan likwidacji nie wypłacono wszystkich udziałów.
§ 5b. Przepisu § 5a nie stosuje si´ do spółdzielni mieszkaniowych.”;
5) skreśla się art. 204, 205 i 207;
6) w art. 208:
a) skreśla się § 1, 2 i 4,
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Wartość środków trwałych i innych finansowanych bezpośrednio z funduszu udziałowego lub wkładów budowlanych, o których mowa w art. 213 § 1, nie zwiększa funduszu zasobowego; umorzenie wartości tych środków trwałych obciąża odpowiednio fundusz udziałowy lub wkłady budowlane.”;
7) skreśla się art. 209—212;
8) w art. 213:
a) w § 1 skreśla się wyrazy „mieszkaniowego lub” oraz po wyrazie „spółdzielcze” dodaje się wyraz „własnościowe”,
b) skreśla się § 2—4;
9) w art. 215:
a) w § 1 i 2 po wyrazie „Spółdzielcze” dodaje się wyraz „własnościowe”,
b) w § 2, 3 i 5 po użytym w różnych przypadkach wyrazie „spółdzielcze” dodaje się użyty w odpowiednich przypadkach wyraz „własnościowe”;
10) w art. 216 w § 1 i 2 oraz w art. 217 w § 3 po użytym
w różnych przypadkach wyrazie „spółdzielcze” dodaje się użyty w odpowiednich przypadkach wyraz „własnościowe”;
11) skreśla się art. 218—222;
12) w art. 226:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Członek jest obowiązany uczestniczyć w kosztach budowy, eksploatacji i utrzymania nieruchomości spółdzielczych, działalności społecznej, oświatowej i kulturalnej oraz w zobowiązaniach spółdzielni z innych tytułów przez wniesienie wkładu budowlanego na zasadach określonych
w umowie i statucie, w wysokości odpowiadającej całości kosztów budowy przypadających na jego lokal oraz przez uiszczanie opłat związanych z używaniem lokalu.”,
b) skreśla się § 2;
13) w art. 229 skreśla się § 3;
14) w art. 232 skreśla się § 1—3;
15) skreśla się art. 234 i 236;
16) w art. 237 skreśla się wyraz „małe”;
17) w art. 238 skreśla się § 1;
18) skreśla się art. 239.

art. 30. więcej Art. 30. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r.
Nr 14, poz. 176, Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122,
poz. 1324) w art. 27a wprowadza się następujące zmiany:
1) w ust. 1 w pkt 1:
a) w lit. c) wyrazy „przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu” zastępuje się wyrazami „przeniesienia przez spółdzielni´
mieszkaniową na rzecz członka własności lokalu mieszkalnego”,
b) lit. g) otrzymuje brzmienie:
„g) remont i modernizacją budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego
na podstawie tytułu prawnego oraz wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej, utworzonych na podstawie odrębnych przepisów,”;
2) w ust. 3 w pkt 3 w lit. a) oraz w ust. 6 w pkt 1 po wyrazach „fundusz remontowy” dodaje si´ wyrazy
„spółdzielni mieszkaniowej lub”.

art. 31. więcej Art. 31. W ustawie z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz. U.
z 1998 r. Nr 120, poz. 787 i Nr 162, poz. 1119, z 1999 r. Nr 111, poz. 1281 oraz z 2000 r. Nr 3, poz. 46, Nr 5,
poz. 67, Nr 83, poz. 946, Nr 88, poz. 988, Nr 95, poz. 1041 i Nr 122, poz. 1317) w art. 42 w ust. 5a po wyrazach „Prawa spółdzielczego” dodaje się wyrazy
„oraz prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 27).”

art. 32. więcej Art. 32. W ustawie z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070) w art. 8 w ust. 2 w pkt 2 dodaje się na końcu wyrazy „albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,”.

art. 33. więcej Art. 33. W ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1996 r. Nr 5, poz. 32 i Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 80,
poz. 508 i Nr 103, poz. 652 oraz z 2000 r. Nr 3, poz. 27 i Nr 122, poz. 1310) w art. 10 w ust. 1 wprowadza się
następujące zmiany:
1) w pkt 3 wyrazy „przekształcenia spółdzielczego prawa do lokalu z lokatorskiego na własnościowe” zastępuje się wyrazami „przeniesienia przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz członka prawa własności lokalu mieszkalnego”;
2) w pkt 5 wyrazy „o przekształcenie prawa do lokalu na własnościowe” zastępuje się wyrazami „o przeniesienie przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz
członka prawa własności lokalu mieszkalnego”.

art. 34. więcej Art. 34. W ustawie z dnia 5 czerwca 1997 r. o kasach oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez
państwo oszczędzania na cele mieszkaniowe (Dz. U. Nr 85, poz. 538) w art. 8 wprowadza się następujące zmiany:
1) pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności
lokalu lub domu jednorodzinnego,”;
2) pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) wniesienie przez członka spółdzielni mieszkaniowej wpłat przeznaczonych na przeniesienie
przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz członka prawa własności lokalu mieszkalnego.”

art. 35. więcej Art. 35. 1. Spółdzielnia mieszkaniowa, która w dniu 5 grudnia 1990 r. była
posiadaczem gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, gminy, osoby prawnej innej niż Skarb Państwa, gmina albo związek międzygminny lub osoby fizycznej oraz przed tym dniem wybudowała
sama lub wybudowali jej poprzednicy prawni, budynki lub inne urządzenia trwale
związane z gruntem, może żądać, aby właściciel zajętej na ten cel działki budowlanej
przeniósł na nią jej własność za wynagrodzeniem. Przepis stosuje się, jeżeli przed
dniem złożenia wniosku przez spółdzielnię nie została wydana decyzja o nakazie
rozbiórki budynków. Przepis art. 4 pkt 3a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami stosuje się odpowiednio.
1¹. Jeżeli budynki spełniające warunki określone w ust. 1 położone są na kilku
nieruchomościach, z których część stanowi własność spółdzielni, a część przedmiot
użytkowania wieczystego, spółdzielnia może żądać nabycia własności działek
znajdujących się w jej użytkowaniu wieczystym. Przepis art. 69 ustawy o gospodarce
nieruchomościami stosuje się odpowiednio.
1². Jeżeli budynki spełniające warunki określone w ust. 1 położone są na gruncie
oddanym w użytkowanie wieczyste innej osobie niż spółdzielnia mieszkaniowa
będąca posiadaczem tych budynków, spółdzielnia może żądać, aby osoba ta przeniosła
na nią prawo użytkowania wieczystego za wynagrodzeniem.
1³. Jeżeli budynki stanowiące własność spółdzielni położone są na kilku
działkach gruntu, do których spółdzielni przysługuje prawo użytkowania wieczystego,
a w umowach o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste ustalono różne terminy
użytkowania wieczystego, spółdzielnia może żądać od właściciela gruntu zmiany
postanowień umownych w celu ujednolicenia terminów użytkowania wieczystego
poprzez przyjęcie terminu uśrednionego.
2. Jeżeli właścicielem działek budowlanych, o których mowa w ust. 1, jest Skarb
Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki, zamiast
przeniesienia własności tych działek na rzecz spółdzielni działki te na wniosek
spółdzielni mieszkaniowej zostają jej oddane w użytkowanie wieczyste.
2¹. (utracił moc)
3. Wynagrodzenie z tytułu nabycia praw do działek gruntu, o których mowa
w ust. 1–1², ustala się w wysokości równej wartości rynkowej tych działek, przy czym
nie uwzględnia się wartości budynków i innych urządzeń, o ile zostały wybudowane ub nabyte przez spółdzielnię lub jej poprzedników prawnych. Jeżeli właścicielem
zbywanych działek jest Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego,
właściwy organ może udzielić bonifikaty na zasadach określonych w przepisach
o gospodarce nieruchomościami.
4. (uchylony)
4¹. (utracił moc)
4². (uchylony)
5. Jeżeli spółdzielnia mieszkaniowa nie wystąpiła z żądaniem przeniesienia na
nią własności działek budowlanych, o których mowa w ust. 1, nabycia przez
spółdzielnię mieszkaniową własności tych działek za wynagrodzeniem, ustalonym
zgodnie z ust. 3, mogą żądać ich właściciele.

art. 36. więcej Art. 36. Ustanowienie odrębnej własności lokali położonych w budynkach
usytuowanych na gruntach, o których mowa w art. 35 ust. 1, może nastąpić po nabyciu
przez spółdzielnię mieszkaniową własności lub prawa użytkowania wieczystego
działek budowlanych, na których wybudowano te budynki.

art. 37. więcej Art. 37. (uchylony).

art. 38. więcej Art. 38. (uchylony).

art. 39. więcej Art. 39. 1. Na pisemne żądanie najemcy lokalu użytkowego, w tym garażu,
a także najemcy pracowni wykorzystywanej przez twórcę do prowadzenia działalności
w dziedzinie kultury i sztuki, który poniósł w pełni koszty budowy tego lokalu albo
ponieśli je jego poprzednicy prawni, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tą osobą
umowę przeniesienia własności tego lokalu po dokonaniu przez najemcę spłaty
z tytułu udziału w nieruchomości wspólnej oraz spłaty zadłużenia z tytułu świadczeń
wynikających z umowy najmu.
2. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu
wieczystoksięgowym obciążają osobę, na rzecz której spółdzielnia dokonuje
przeniesienia własności lokalu.
3. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, wynosi 1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

art. 40. więcej Art. 40. Spółdzielnia pozostaje właścicielem lub współwłaścicielem
nieruchomości i użytkownikiem lub współużytkownikiem wieczystym gruntu
w takim zakresie, w jakim nie narusza to przysługującej członkom i właścicielom
lokali niebędącym członkami spółdzielni odrębnej własności lokali lub praw z nią
związanych. W szczególności mieniem spółdzielni pozostają:
1) nieruchomości służące prowadzeniu przez spółdzielnię działalności wytwórczej,
budowlanej, handlowej, usługowej, społecznej, oświatowo-kulturalnej,
administracyjnej i innej, zabudowane budynkami i innymi urządzeniami;
2) nieruchomości zabudowane urządzeniami infrastruktury technicznej, w tym
urządzeniami i sieciami technicznego uzbrojenia terenu związanymi
z funkcjonowaniem budynków lub osiedli, z zastrzeżeniem art. 49 Kodeksu cywilnego;
3) nieruchomości niezabudowane.

art. 41. więcej Art. 41. 1. Po wejściu ustawy w życie spółdzielnia jest obowiązana:
1) wystąpić z wnioskiem do właściwego organu w sprawie połączenia lub podziału
nieruchomości, jeżeli jest to niezbędne do wydzielenia nieruchomości
pozostających w całości własnością spółdzielni, o których mowa w art. 40;
2) podjąć czynności związane z rozgraniczeniem oraz połączeniem nieruchomości,
a także ewidencją gruntów i budynków, jeżeli bez tych czynności oznaczenie
przedmiotu odrębnej własności lokali położonych w obrębie nieruchomości
innych niż te, o których mowa w art. 35, byłoby niemożliwe albo działka
wydzielona pod budynkiem lub budynkami nie spełniałaby wymogów
przewidzianych dla działek budowlanych.
2. Podział nieruchomości może nastąpić niezależnie od istnienia i ustaleń
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przepis art. 95 pkt 1 ustawy
o gospodarce nieruchomościami stosuje się odpowiednio.
3. Podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do
wydzielenia działki gruntu nie mają dostępu do drogi publicznej w rozumieniu
przepisu art. 93 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
4. Uzasadnione koszty związane z podziałem nieruchomości oraz
z czynnościami związanymi z rozgraniczeniem nieruchomości oraz ewidencją
gruntów i budynków, w tym również koszty uzasadnionych prac geodezyjnych,
refunduje Skarb Państwa.
5. Koszty, o których mowa w ust. 4, są refundowane z budżetu państwa na
wniosek spółdzielni. Wniosek o refundację kosztów spółdzielnia składa do wojewody
właściwego ze względu na siedzibę spółdzielni, dołączając rachunki lub inne dowody
poniesienia tych kosztów.
6. Przy wyborze wykonawcy prac, o których mowa w ust. 1, spółdzielnia stosuje
przepisy o zamówieniach publicznych.
7. Wojewoda zwraca koszty, o których mowa w ust. 4.
8. (uchylony)

art. 42. więcej Art. 42. 1. W okresie 24 miesięcy od dnia złożenia pierwszego wniosku
o wyodrębnienie własności lokalu w danej nieruchomości spółdzielnia mieszkaniowa
określi przedmiot odrębnej własności wszystkich lokali mieszkalnych i lokali o innym
przeznaczeniu w tej nieruchomości.
2. Określenie przedmiotu odrębnej własności lokali w danej nieruchomości
następuje na podstawie uchwały zarządu spółdzielni sporządzonej w formie pisemnej
pod rygorem nieważności.
3. Uchwała, o której mowa w ust. 2, powinna określać:
1) oznaczenie nieruchomości obejmującej budynek wraz z gruntem przynależnym
do tego budynku, jako podstawową nieruchomość ewidencyjną, w którym
ustanawia się odrębną własność lokali; nieruchomość wielobudynkowa może
być utworzona tylko wtedy, gdy budynki są posadowione w sposób
uniemożliwiający ich rozdzielenie, lub działka, na której posadowiony jest
budynek pozbawiona jest dostępu do drogi publicznej lub wewnętrznej;
2) rodzaj, położenie i powierzchnię lokali oraz pomieszczeń przynależnych, w tym
piwnic lub pomieszczeń gospodarczych, o ile piwnica lub pomieszczenie
gospodarcze jest w tym budynku przyporządkowane danemu lokalowi a władający lokalem faktycznie piwnicę lub pomieszczenie gospodarcze użytkuje;
3) wielkość udziałów we współwłasności nieruchomości wspólnej związanych
z odrębną własnością każdego lokalu;
4) oznaczenie osób, którym zgodnie z przepisami ustawy przysługuje prawo
żądania przeniesienia na nich własności poszczególnych lokali;
5) przypadający na każdy lokal stan zadłużenia z tytułu:
a) kredytu wraz ze skapitalizowanymi odsetkami,
b) dokonanego na podstawie odrębnych przepisów przejściowego wykupienia
ze środków budżetu państwa odsetek wraz z oprocentowaniem tych
odsetek.
c) (uchylona)
d) (uchylona)
4. Do określenia wielkości udziałów we współwłasności nieruchomości
wspólnej dla każdego lokalu, dokonywanego w uchwale zarządu spółdzielni, mają
odpowiednie zastosowanie przepisy art. 3 ust. 3–6 ustawy o własności lokali.
5. Uchwały, o których mowa w ust. 2, od dnia wejścia w życie stanowią
podstawę oznaczania lokali i przypadających na każdy lokal udziałów
w nieruchomości wspólnej przy zawieraniu umów o ustanowieniu odrębnej własności
lokali na rzecz członków spółdzielni, osób niebędących członkami spółdzielni, którym
przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub spółdzielni
mieszkaniowej oraz o przeniesieniu własności tych lokali przez spółdzielnię na rzecz
członków spółdzielni lub innych osób.
6. Decyzje o przyjęciu metody określenia powierzchni użytkowej lokali oraz
pomieszczeń do nich przynależnych w danej nieruchomości podejmuje zarząd
spółdzielni. Przyjęta metoda określenia powierzchni lokali oraz pomieszczeń
przynależnych ma zastosowanie do wszystkich lokali znajdujących się w danej nieruchomości.
7. Decyzję o przynależności do lokalu, jako jego części składowych,
pomieszczeń przynależnych, w rozumieniu art. 2 ust. 4 ustawy o własności lokali,
podejmuje zarząd spółdzielni.

art. 43. więcej Art. 43. 1. Projekty uchwał, o których mowa w art. 42 ust. 2, zarząd spółdzielni
wykłada na co najmniej 14 dni do wglądu w lokalu siedziby spółdzielni, po pisemnym, wysłanym z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem, imiennym powiadomieniu
o terminie i miejscu wyłożenia projektów uchwał do wglądu tych osób, których te
projekty uchwał dotyczą i którym, zgodnie z przepisami niniejszej ustawy,
przysługuje prawo żądania przeniesienia na nich własności poszczególnych lokali.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1, mogą w terminie 14 dni po upływie okresu
wyłożenia projektu uchwały do wglądu przedstawić zarządowi spółdzielni pisemne
wnioski dotyczące zmian tego projektu.
3. Zarząd spółdzielni obowiązany jest rozpatrzyć wnioski, o których mowa
w ust. 2, najpóźniej w ciągu 14 dni od upływu terminu ich składania i najdalej w ciągu
14 dni od ich rozpatrzenia odpowiednio skorygować projekt uchwały i podjąć uchwałę
o treści uwzględniającej dokonane korekty.
4. O wynikach rozpatrzenia wniosków, o których mowa w ust. 2, oraz o treści
zmian projektu uchwały, do którego wnioski zgłoszono, zarząd spółdzielni, w ciągu
7 dni od podjęcia uchwały, powiadamia na piśmie osoby, o których mowa w ust. 1,
a tym osobom, które wnioski zgłaszały, podaje jednocześnie odpowiednie faktyczne
i prawne uzasadnienie nieuwzględnienia w całości lub w części wniosków
zgłoszonych przez te osoby.
5. Osoby, o których mowa w ust. 1, mogą, w terminie 30 dni od dnia jej
doręczenia, zaskarżyć uchwałę do sądu z powodu jej niezgodności z prawem lub jeśli
uchwała ta narusza ich interes prawny lub uprawnienia. Przyczyną stwierdzenia
nieważności uchwały nie może być niepodjęcie przez osoby zainteresowane
wysłanych przez zarząd spółdzielni powiadomień, o których mowa w ust. 1 i 4.
6. Uchwała, o której mowa w ust. 3, wchodzi w życie z dniem jej podjęcia, chyba
że zostanie zaskarżona do sądu zgodnie z przepisem ust. 5.

art. 44. więcej Art. 44. 1. (utracił moc)
1¹. (uchylony)
2. (utracił moc)
2¹. (uchylony)
3. Wierzytelność spółdzielni w stosunku do właścicieli lokali należna od nich
z tytułu przypadającej im do spłaty części kredytów zaciągniętych przez spółdzielnię mieszkaniową może zostać
zabezpieczona hipoteką na lokalach stanowiących własność tych osób.
4. (uchylony)

art. 45. więcej Art. 45. 1. Z chwilą zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu, do którego
członkowi albo osobie niebędącej członkiem przysługiwało spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub spółdzielcze prawo do lokalu
użytkowego, w tym spółdzielcze prawo do garażu, hipoteki ustanowione na tych
ograniczonych prawach rzeczowych obciążają nieruchomości powstałe w wyniku
zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu.
2. Wierzyciel, którego wierzytelność w dniu zawarcia umowy przeniesienia
własności lokalu była zabezpieczona hipoteką na ograniczonym prawie rzeczowym,
może dochodzić zaspokojenia z lokalu stanowiącego odrębną własność, powstałą
w wyniku zawarcia tej umowy.
3. Do księgi wieczystej prowadzonej dla ograniczonego prawa rzeczowego
stosuje się art. 24¹ ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych
i hipotece (Dz. U. z 2019 r. poz. 2204).

art. 46. więcej Art. 46. (uchylony).

Art. 46¹. Wpływy ze spłat przypadającej na lokal części umorzenia kredytu, o ile
spółdzielnia skorzystała ze środków publicznych lub innych środków, przeznacza się
na spłatę podlegającego odprowadzeniu do budżetu państwa umorzenia kredytu
obciążającego ten lokal.

art. 47. więcej Art. 47. (uchylony).

art. 48. więcej Art. 48. 1. Na pisemne żądanie najemcy spółdzielczego lokalu mieszkalnego,
który przed przejęciem przez spółdzielnię mieszkaniową był mieszkaniem
przedsiębiorstwa państwowego, państwowej osoby prawnej lub państwowej jednostki
organizacyjnej, jeżeli najemca był uprawniony do korzystania z tego lokalu w dniu
jego przejęcia, spółdzielnia ma obowiązek zawrzeć z nim umowę przeniesienia
własności lokalu, po dokonaniu przez niego:
1) spłaty zadłużenia z tytułu świadczeń wynikających z umowy najmu lokalu;
2) wpłaty wkładu budowlanego określonego przez zarząd spółdzielni w wysokości
proporcjonalnej do powierzchni użytkowej zajmowanego mieszkania:
a) wynikającej ze zwaloryzowanej ceny nabycia budynku – jeżeli spółdzielnia
nabyła budynek odpłatnie,
b) wynikającej z kosztów dokonanych przez spółdzielnię nakładów
przeznaczonych na utrzymanie budynku, w którym znajduje się lokal
w zakresie, w jakim koszty te nie zostały uwzględnione w świadczeniach
wynikających z umowy najmu oraz wynikającej z poniesionych przez
spółdzielnię kosztów w postępowaniu wieczystoksięgowym i kosztów
wynagrodzenia notariusza związanych z zawarciem umowy nabycia
budynku – jeżeli spółdzielnia nabyła budynek nieodpłatnie.
Wysokość ustalonego przez spółdzielnię wkładu budowlanego wnoszonego przez
najemców nie może przekraczać 5% aktualnej wartości rynkowej prawa odrębnej
własności lokali zajmowanych przez tych najemców, jeżeli spółdzielnia nabyła
budynek nieodpłatnie.
1¹. Najemca nie jest obowiązany do spłaty kosztów poniesionych przez
spółdzielnię tytułem nakładów przeznaczonych na utrzymanie budynku w takiej
części, w jakiej znalazły pokrycie w otrzymanej przez spółdzielnię premii termomodernizacyjnej lub premii remontowej, o których mowa w ustawie z dnia
21 listopada 2008 r. o wspieraniu
termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności
budynków (Dz. U. z 2020 r. poz. 22, 284 i 412).
1². Rada nadzorcza może podjąć uchwałę określającą zasady udzielania
bonifikaty od kwoty, o której mowa w ust. 1 pkt 2.
1³. Najemca nie jest obowiązany do spłaty kosztów w takiej części, w jakiej
koszty te zostały pokryte w związku z wnoszeniem świadczeń wynikających z umowy najmu.
2. Żądanie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje również osobie bliskiej
w stosunku do najemcy, o którym mowa w ust. 1.
3. (utracił moc)
4. Kaucje mieszkaniowe, o których mowa w art. 7 ust. 3, w związku
z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania
zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe (Dz. U. z 2014 r. poz. 1381), podlegają zaliczeniu na poczet kosztów lub kwoty, o których mowa w ust. 1.
5. Wysokość kaucji mieszkaniowej waloryzuje się proporcjonalnie do wartości
rynkowej lokalu.
6. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, oraz koszty sądowe w postępowaniu
wieczystoksięgowym obciążają najemcę, na rzecz którego spółdzielnia dokonuje
przeniesienia własności lokalu.
7. Wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy
zawieraniu umowy, o której mowa w ust. 1, wynosi 1/4 minimalnego wynagrodzenia
za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę.

Art. 48¹. 1. Po śmierci członka spółdzielni, który wystąpił z żądaniem
przeniesienia własności lokalu określonym w art. 12, jeżeli brak jest osób
uprawnionych, o których mowa w art. 15 ust. 2, jego spadkobiercy mogą żądać
przeniesienia na nich własności lokalu, nawet jeżeli żaden z nich nie jest członkiem
spółdzielni. W tym wypadku nie stosuje się art. 15 ust. 6 oraz uznaje się, iż wniosek
o przeniesienie własności lokalu został złożony w dniu pierwszego wystąpienia
z żądaniem przez członka spółdzielni.
2. Po śmierci członka spółdzielni albo osoby niebędącej członkiem spółdzielni,
której przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a które to osoby
wystąpiły z żądaniem przeniesienia własności określonym w art. 17¹⁴ lub 17¹⁵, ich
spadkobiercy mogą żądać przeniesienia na nich własności lokalu lub udziału we
współwłasności garażu. W tym przypadku uznaje się, iż wniosek o przeniesienie
własności lokalu został złożony w dniu pierwszego wystąpienia z żądaniem przez
członka spółdzielni lub osobę niebędącą członkiem spółdzielni, której przysługiwało
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
3. Po śmierci najemcy, który wystąpił z żądaniem przeniesienia własności
określonym w art. 39 i 48, jeżeli brak jest osób, które wstępują w stosunek najmu na
podstawie art. 691 Kodeksu cywilnego, jego spadkobiercy mogą żądać przeniesienia
na nich własności lokalu, nawet jeżeli żaden z nich nie jest członkiem spółdzielni.
W tym przypadku uznaje się, iż wniosek o przeniesienie własności lokalu został
złożony w dniu pierwszego wystąpienia z żądaniem przez najemcę.

art. 49. więcej Art. 49. 1. Jeżeli przed upływem 24 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie
spółdzielnia nie podejmie czynności, o których mowa w art. 41 i 42, a nie toczy się
postępowanie sądowe w trybie art. 43 ust. 5, sąd na wniosek członka spółdzielni
mieszkaniowej, któremu zgodnie z przepisami ustawy przysługuje, z zastrzeżeniem
art. 36, prawo żądania przeniesienia na niego własności lokalu należącego przed tym
dniem do spółdzielni, orzeknie o ustanowieniu odrębnej własności lokalu
mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, na zasadach określonych w art. 39–43.
2. Postępowanie toczy się według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego
o zniesieniu współwłasności, z wyjątkiem art. 625. Koszty sądowe postępowania
ponosi spółdzielnia.

Art. 49¹. Osoba, która na podstawie ustawy może żądać ustanowienia prawa
odrębnej własności lokalu, w razie bezczynności spółdzielni, może wystąpić do sądu
z powództwem na podstawie art. 64 Kodeksu cywilnego w związku z art. 1047 §
1 Kodeksu postępowania cywilnego.

art. 50. więcej Art. 50. (uchylony).

art. 51. więcej Art. 51. (uchylony).

art. 52. więcej Art. 52. Do istniejących w dniu wejścia ustawy w życie praw do domów
jednorodzinnych i lokali mieszkalnych budowanych w celu przeniesienia ich
własności na rzecz członków stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 21 ustawy.
Do czasu przeniesienia własności na rzecz członka spółdzielni mają zastosowanie zasady:
1) jeżeli prawo do domu jednorodzinnego przeszło na kilku spadkobierców,
powinni oni, w terminie jednego roku od dnia otwarcia spadku, wyznaczyć
spośród siebie pełnomocnika w celu dokonywania czynności prawnych
związanych z wykonywaniem tego prawa, włącznie z zawarciem w ich imieniu
umowy o przeniesienie własności domu. W razie bezskutecznego upływu tego
terminu, na wniosek spadkobierców lub spółdzielni, sąd w postępowaniu nieprocesowym wyznaczy przedstawiciela. Pełnomocnik (przedstawiciel)
uprawniony jest do udziału w walnym zgromadzeniu;
2) w razie śmierci jednego z małżonków, którym prawo do domu jednorodzinnego
przysługiwało wspólnie, przepis pkt 1 stosuje się odpowiednio;
3) po przeprowadzeniu rozliczenia kosztów budowy i ostatecznym ustaleniu
wkładów budowlanych, wniesieniu przez członków tych wkładów bądź też ich
części i przejęciu zobowiązań spółdzielni pokrywających resztę należności
z tytułu wkładów spółdzielnia przenosi na członków własność przydzielonych
domów wraz z prawami do działek;
4) przeniesienie własności domu może nastąpić także na rzecz spadkobierców
członka lub małżonków, jeżeli prawo do domu przysługuje im obojgu;
5) członkowie, oprócz wkładu budowlanego, obowiązani są pokryć koszty
przeniesienia własności domu, a także udział w kosztach likwidacji spółdzielni,
o ile przeniesienie własności następuje w ramach postępowania likwidacyjnego.

art. 53. więcej Art. 53. 1. Członek spółdzielni, który w dniu wejścia ustawy w życie
zamieszkuje w mieszkaniu rotacyjnym należącym do tej spółdzielni, staje się z tym
dniem najemcą tego mieszkania w rozumieniu przepisów ustawy o najmie lokali
mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, a jeżeli przed tym dniem wniósł
wymagany wkład mieszkaniowy – staje się osobą uprawnioną do spółdzielczego
lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w rozumieniu niniejszej ustawy.
2. Przepis ust. 1 nie narusza praw nabytych członka spółdzielni do zawarcia
umowy w sprawie ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa innego lokalu
mieszkalnego lub prawa odrębnej własności takiego lokalu.

art. 54. więcej Art. 54. 1. Spółdzielnie istniejące w dniu wejścia ustawy w życie dokonają
zmian swoich statutów stosownie do wymagań niniejszej ustawy i w trybie
przewidzianym w ustawie – Prawo spółdzielcze. Zgłoszenia do rejestru tych zmian
spółdzielnie dokonają nie później niż do dnia 31 grudnia 2002 r.
2. Do czasu zarejestrowania zmian statutów postanowienia dotychczasowych
statutów pozostają w mocy. Jednakże w razie sprzeczności między nimi a przepisami
niniejszej ustawy stosuje się przepisy tej ustawy.

Art. 54¹. 1. Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do spółdzielni
mieszkaniowych będących w likwidacji lub w upadłości.
2. Pisemne żądania, o których mowa w art. 12, 17¹⁴, 17¹⁵, 39, 48 i 48¹, składane są w wypadkach, o których mowa w ust. 1, do likwidatora lub syndyka masy
upadłościowej spółdzielni.

Art. 54². Przepisu art. 38 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo
spółdzielcze nie stosuje się do ustanawiania prawa odrębnej własności lokali
i przeniesienia własności lokali, domów jednorodzinnych oraz miejsc postojowych
w garażach wielostanowiskowych, z uwzględnieniem art. 9² ust. 3.

art. 55. więcej Art. 55. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia,
z tym że przepisy art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. g, ust. 3 pkt 3 lit. a oraz ust. 6 pkt 1 ustawy
wymienionej w art. 30, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie do
wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej dokonanych
od dnia 1 stycznia 2001 r.