czy te przepisy mają zastosowanie także w sytuacji, gdy środki na moje konto przelały osoby, które nie są ze mną spokrewnione? Czy fiskus będzie zwracać uwagę na stopień pokrewieństwa? I co jeżeli nie jestem w stanie udokumentować pochodzenia niektórych z tych środków?
Tak, przepisy, o których była mowa, mają zastosowanie niezależnie od stopnia pokrewieństwa osoby dokonującej wpłaty. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 z późn. zm.) nie rozróżnia czy wpłata pochodzi od osoby spokrewnionej czy też nie. Podkreślenie wartości, do której darowizny są zwolnione od podatku (9637 zł od jednej osoby w skali roku dla roku 2023), odnosi się do wszystkich darowizn, nie tylko tych od członków rodziny.
Warto tu również wspomnieć, że organy podatkowe mogą rzeczywiście zwracać uwagę na charakter wpływów oraz ich częstotliwość – w kontekście określenia, czy nie mają one charakteru przychodu podlegającego opodatkowaniu. Może się więc zdarzyć, że fiskus zapyta o pochodzenie środków.
Niezdolność do udokumentowania pochodzenia środków może stanowić problem w przypadku kontroli skarbowej. Dokumentacja jest kluczowa dla wykazania legalności wpływów i że zostały one należycie opodatkowane lub są zwolnione od opodatkowania. Przy braku takiej dokumentacji, organ podatkowy może podjąć decyzję o obłożeniu ich podatkiem oraz nałożeniu dodatkowych sankcji, opartej na art. 56 §4 i §6 Ordynacji podatkowej, w sytuacji, gdy uzna, że środki te stanowią przychód nieujawniony w zeznaniu podatkowym.
Zawsze rekomenduje się zatem prowadzenie starannej dokumentacji wszelkich transakcji finansowych oraz przechowywanie wszelkich dokumentów, które mogą potwierdzić ich charakter i pochodzenie, na wypadek ewentualnej kontroli ze strony organów podatkowych. Warto także pamiętać, że na mocy art. 70 §1 Ordynacji podatkowej, podatnik ma obowiązek udowodnienia faktów, które zgłasza z zamiarem uchylenia się od obowiązku podatkowego.