Art. 8. 1. Osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia albo wydano
decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 r. w
Polsce stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za
poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wydania lub
wykonania orzeczenia albo decyzji. W razie śmierci tej osoby uprawnienie to
przechodzi na małżonka, dzieci i rodziców.
1a. (utracił moc)
1b. (uchylony)
1c. (uchylony)
1d. (utracił moc)
2. Żądanie odszkodowania lub zadośćuczynienia należy zgłosić odpowiednio w
sądzie okręgowym lub wojskowym sądzie okręgowym, który wydał postanowienie o
stwierdzeniu nieważności orzeczenia, w terminie 10 lat od daty jego uprawomocnienia się.
2a. Uprawnienia określone w ust. 1 przysługują również osobom, mieszkającym
obecnie bądź w chwili śmierci w Polsce, represjonowanym przez radzieckie organy
ścigania i wymiaru sprawiedliwości lub organy pozasądowe, działające na obecnym
terytorium Polski w okresie od dnia 1 lipca 1944 r. do dnia 31 grudnia 1956 r. oraz na
terytorium Polski w granicach ustalonych w Traktacie Ryskim, w okresie od dnia
1 stycznia 1944 r. do dnia 31 grudnia 1956 r., za działalność na rzecz niepodległego
bytu Państwa Polskiego lub z powodu takiej działalności. Żądanie odszkodowania i
zadośćuczynienia należy zgłosić w sądzie okręgowym, w którego okręgu zamieszkuje
osoba składająca żądanie; sąd ten jest właściwy do rozpoznania sprawy. Przepis art. 1
ust. 3 stosuje się odpowiednio, zaś przepisy art. 9–11 nie mają zastosowania.
2b. Przez działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, o której
mowa w ust. 2a, w odniesieniu do osób represjonowanych na terytorium Polski
w granicach ustalonych w Traktacie Ryskim poza obecnym terytorium Polski, należy
rozumieć działalność w okresie od dnia 17 września 1939 r. do dnia 5 lutego 1946 r.
2c. Żądanie odszkodowania i zadośćuczynienia za szkodę i krzywdę wynikłe z
wydania lub wykonania decyzji, o której mowa w ust. 1, należy zgłosić w sądzie
okręgowym, w którego okręgu zamieszkuje osoba składająca żądanie.
2d. Odpis żądania, o którym mowa w ust. 2, sąd doręcza prokuratorowi z urzędu.
3. W postępowaniu o odszkodowanie i zadośćuczynienie mają odpowiednie
zastosowanie przepisy rozdziału 58 Kodeksu postępowania karnego, z wyjątkiem art. 555.
4. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania, jeżeli w wyniku rewizji nadzwyczajnej,
kasacji lub wznowienia postępowania prawomocnie zasądzono odszkodowanie, chyba
że za jego zastosowaniem przemawiają względy słuszności.
5. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do osób, których działalność, w okresie będącym
podstawą stwierdzenia nieważności orzeczenia albo uznania za nieważne decyzji
określonej w ust. 1, stanowiła zaprzeczenie działalności na rzecz niepodległego bytu
Państwa Polskiego.
6. Przepisu ust. 2a nie stosuje się do osób, którym Szef Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych przyznał świadczenie pieniężne na
podstawie ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o świadczeniu pieniężnym
przysługującym osobom zesłanym lub deportowanym przez władze Związku
Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1936–1956 (Dz. U. poz. 1428).

Art. 8a. 1. Osobie, która w okresie od dnia 1 listopada 1982 r. do dnia 28 lutego
1983 r. pełniła czynną służbę wojskową, do której odbycia została powołana za
działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, przysługuje od Skarbu
Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.
2. Przepisy art. 8 ust. 1 zdanie drugie, ust. 2c i ust. 3–5 stosuje się odpowiednio.

Art. 8b. 1. Dziecku matki pozbawionej wolności, wobec której stwierdzono
nieważność orzeczenia, które przebywało wraz z matką w więzieniu lub innym
miejscu odosobnienia lub którego matka w okresie ciąży przebywała w więzieniu lub
innym miejscu odosobnienia, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za
poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.
2. Przepisy art. 8 ust. 1 zdanie drugie, ust. 2 oraz ust. 2d–5 stosuje się
odpowiednio.
3. Stwierdzenie nieważności orzeczenia, z uwzględnieniem art. 3 ust. 1, może
nastąpić także na wniosek dziecka, o którym mowa w ust. 1, a w razie jego śmierci –
także na wniosek jego małżonka, dzieci i rodziców.

Ustawa o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego art. 8