Art. 23. 1. W celu rozpoznawania zagrożeń, realizacji nadzoru nad
przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych oraz przygotowania do działań
ratowniczych Państwowa Straż Pożarna przeprowadza czynności kontrolno-
-rozpoznawcze oraz ćwiczenia.
2. Czynności kontrolno-rozpoznawcze są przeprowadzane na podstawie:
1) rocznego planu czynności kontrolno-rozpoznawczych;
2) art. 269 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U.
z 2019 r. poz. 1396, z późn. zm.), w zakresie zakładów o zwiększonym ryzyku
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej i zakładów o dużym ryzyku
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej;
3) zlecenia starosty, o którym mowa w art. 35 ust. 3 pkt 5 ustawy z dnia 5 czerwca
1998 r. o samorządzie powiatowym;
4) polecenia sądu, prokuratora lub Najwyższej Izby Kontroli;
5) zgłoszenia obiektu, dla którego przepisy prawa wymagają wydania przez organy
Państwowej Straży Pożarnej opinii lub zajęcia przez nie stanowiska w zakresie
ochrony przeciwpożarowej;
6) zawiadomienia wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o stwierdzeniu
zagrożenia życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych
w znacznych rozmiarach lub bezpośredniego zagrożenia środowiska, o którym
mowa w art. 60 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U.
z 2019 r. poz. 1292 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 424);
7) wystąpienia istotnych nowych okoliczności w zakresie stanu bezpieczeństwa na
terenie działania komendy powiatowej (miejskiej) Państwowej Straży Pożarnej.
3. Czynności kontrolno-rozpoznawcze są przeprowadzane w zakresie:
1) kontroli przestrzegania przepisów przeciwpożarowych;
2) oceny zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej rozwiązań
technicznych zastosowanych w obiekcie budowlanym;
3) oceny zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym;
4) ustalania spełnienia wymogów bezpieczeństwa w zakładzie o zwiększonym
ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej lub zakładzie o dużym
ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, na zasadach ustalonych dla
kontroli w art. 269 oraz art. 269a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo
ochrony środowiska;
5) rozpoznawania możliwości i warunków prowadzenia działań ratowniczych przez
jednostki ochrony przeciwpożarowej;
6) rozpoznawania innych miejscowych zagrożeń;
7) wstępnego ustalania nieprawidłowości, które przyczyniły się do powstania
pożaru oraz okoliczności jego rozprzestrzenienia się;
8) zbierania informacji niezbędnych do wykonania analizy poważnej awarii
przemysłowej i formułowania zaleceń dla prowadzącego zakład;
9) postępowania z substancjami zubożającymi warstwę ozonową, fluorowanymi
gazami cieplarnianymi i pozostałymi fluorowanymi gazami cieplarnianymi
w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających
warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych
(Dz. U. z 2019 r. poz. 2158 oraz z 2020 r. poz. 284), wykorzystywanymi
w ochronie przeciwpożarowej, a także systemami ochrony przeciwpożarowej
oraz gaśnicami zawierającymi te substancje lub gazy lub od nich uzależnionymi;
10) oceny spełniania wymagań przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej
w miejscach zbierania, przetwarzania oraz wytwarzania odpadów lub warunków
ochrony przeciwpożarowej określonych przy wydawaniu zezwolenia na
zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na
wytwarzanie odpadów uwzględniającego przetwarzanie odpadów oraz
pozwolenia na wytwarzanie odpadów.
4. Prawo do przeprowadzania czynności kontrolno-rozpoznawczych mają
strażacy upoważnieni przez właściwego komendanta Państwowej Straży Pożarnej.
5. Czynności kontrolno-rozpoznawcze mogą być przeprowadzane przez inne
osoby upoważnione przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.
6. Strażacy, o których mowa w ust. 4, w przypadku naruszenia:
1) przepisów przeciwpożarowych lub
2) przepisów art. 250 ust. 1, 4, 5, 8 i 9, art. 251 ust. 1, 5–8, art. 252 ust. 1, art. 253
ust. 1, art. 254 ust. 1, art. 255 ust. 1 i 2, art. 256–258, art. 261 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz
ust. 2–5, art. 261a ust. 1 i 2, art. 262, art. 263 lub art. 264 ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, przez prowadzącego zakład
o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej lub prowadzącego
zakład o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej
– mają prawo do nakładania grzywny w drodze mandatu karnego.
7. Czynności kontrolno-rozpoznawcze mogą być przeprowadzane po doręczeniu
kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia tych czynności przynajmniej na
7 dni, a w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 5, przynajmniej na 3 dni – przed
terminem ich rozpoczęcia. Upoważnienie może być doręczone kontrolowanemu
w chwili przystąpienia do czynności kontrolno-rozpoznawczych, jeżeli:
1) powzięto informację o możliwości występowania w miejscu ich
przeprowadzania zagrożenia życia ludzi lub bezpośredniego niebezpieczeństwa
powstania pożaru, lub poważnej awarii przemysłowej;
2) przeprowadzenie czynności kontrolno-rozpoznawczych jest niezbędne w celu
dokonania ustaleń w zakresie określonym w ust. 3 pkt 7 i 8.
8. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 7, powinno zawierać:
1) określenie podstawy prawnej przeprowadzenia czynności kontrolno-
-rozpoznawczych;
2) oznaczenie organu przeprowadzającego czynności kontrolno-rozpoznawcze;
3) datę i miejsce wystawienia;
4) imię i nazwisko, określenie stanowiska służbowego strażaka upoważnionego do
przeprowadzenia czynności kontrolno-rozpoznawczych oraz numer jego
legitymacji służbowej;
5) imię i nazwisko oraz określenie rodzaju i numeru dokumentu tożsamości innej
osoby upoważnionej do przeprowadzenia czynności kontrolno-rozpoznawczych;
6) oznaczenie podmiotu objętego czynnościami kontrolno-rozpoznawczymi
i miejsca ich przeprowadzenia;
7) informacje o zakresie przedmiotowym czynności kontrolno-rozpoznawczych;
8) wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli;
9) podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji;
10) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego.
9. W chwili przystąpienia do czynności kontrolno-rozpoznawczych upoważnieni
do przeprowadzania tych czynności, zwani dalej „kontrolującymi”, okazują
kontrolowanemu: strażak – legitymację służbową, a inna osoba – dokument tożsamości.
10. Kontrolowany jest obowiązany umożliwić kontrolującemu przeprowadzenie
czynności kontrolno-rozpoznawczych, a w tym:
1) udzielić niezbędnych informacji i wyjaśnień w sprawach objętych zakresem tych
czynności oraz wyrazić zgodę na sporządzenie dokumentacji fotograficznej;
2) umożliwić dostęp do obiektów, urządzeń i innych składników majątkowych,
w stosunku do których mają być przeprowadzone czynności;
3) zapewnić wgląd w dokumentację i prowadzone ewidencje objęte zakresem czynności;
4) umożliwić sporządzenie kopii niezbędnych dokumentów;
5) zapewnić warunki do pracy, w tym, w miarę możliwości, samodzielne
pomieszczenie i miejsce do przechowywania dokumentów;
6) udostępnić środki łączności i inne konieczne środki techniczne, jakimi
dysponuje, w zakresie niezbędnym do przeprowadzania czynności.
11. Kontrolujący ma prawo wstępu do wszystkich obiektów i pomieszczeń,
chyba że stanowią one część mieszkalną lub ich właścicielami albo zarządzającymi są:
1) komórki lub jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej
albo przez niego nadzorowane, Policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencja Wywiadu, Służba Ochrony Państwa, Centralne Biuro Antykorupcyjne,
Straż Marszałkowska lub Straż Graniczna;
2) obce misje dyplomatyczne, urzędy konsularne albo inne instytucje
międzynarodowe korzystające z immunitetów dyplomatycznych lub konsularnych.
12. Kontrolujący podlega obowiązującym w obiektach i pomieszczeniach
kontrolowanego przepisom o bezpieczeństwie i higienie pracy, o ochronie informacji
niejawnych oraz o ochronie przeciwpożarowej. Kontrolujący nie podlega
przeszukaniu przewidzianemu w regulaminie ochrony obiektów i pomieszczeń kontrolowanego.
13. Z ustaleń dokonanych w toku czynności kontrolno-rozpoznawczych
kontrolujący sporządza protokół, który podpisują kontrolujący oraz kontrolowany albo
osoba przez niego upoważniona.
14. Kontrolowany lub osoba przez niego upoważniona mają prawo wniesienia
zastrzeżeń do protokołu przed jego podpisaniem.
15. W razie odmowy podpisania protokołu przez kontrolowanego albo osobę,
o której mowa w ust. 14, kontrolujący czyni o tym wzmiankę w protokole.
16. Kontrolujący doręcza oryginał protokołu bez zbędnej zwłoki właściwemu
miejscowo komendantowi powiatowemu (miejskiemu) Państwowej Straży Pożarnej.
Kopię protokołu kontrolujący doręcza kontrolowanemu lub osobie przez niego
upoważnionej, a także – w przypadku gdy kontrola dotyczyła działalności polegającej
na gospodarowaniu odpadami w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012
r. o odpadach – właściwemu miejscowo wojewódzkiemu inspektorowi ochrony
środowiska.
17. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) sposób planowania i warunki przeprowadzania czynności kontrolno-
-rozpoznawczych;
2) sposób sporządzania i zakres protokołów z czynności kontrolno-
-rozpoznawczych;
3) warunki, jakie powinni spełniać strażacy i inne osoby, które mogą być
upoważnione do przeprowadzania czynności kontrolno-rozpoznawczych;
4) zakres właściwości komendantów Państwowej Straży Pożarnej odnośnie
upoważniania strażaków do przeprowadzania czynności kontrolno-
-rozpoznawczych;
5) sposób gromadzenia i przekazywania wyników czynności kontrolno-
-rozpoznawczych oraz wzory zestawień tych wyników.
Rozporządzenie powinno umożliwiać właściwą realizację czynności kontrolno-
-rozpoznawczych oraz ich dokumentację.

Art. 23a. Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się
przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej art. 23

DODAJ