Wyrok SA w Białymstoku z 16 maja 2014 r. w sprawie o zapłatę.

Teza Z zasady swobody umów (art. 353 1 k.c.) wynika, że rozwiązanie umowy najmu może nastąpić w każdym czasie na podstawie zgodnego oświadczenia woli stron.
Data orzeczenia 16 maja 2014
Data uprawomocnienia 16 maja 2014
Sąd Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny
Przewodniczący Jarosław Marek Kamiński
Tagi Nienależyte wykonanie zobowiązania
Podstawa Prawna 676kc 471kc 410kc 102kpc 361kc 233kpc 227kpc 217kpc 328kpc 688kc 353kc 89kc 462kc 463kc 6kc 659kc 385kpc 98kpc 108kpc

Rozstrzygnięcie
Sąd

Sygn. akt I ACa 95/14


WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2014 r.


Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny


w składzie:


Przewodniczący


:


SSA Jarosław Marek Kamiński (spr.)


Sędziowie


:


SA Jadwiga Chojnowska


SO del. Jolanta Fedorowicz


Protokolant


:


Urszula Westfal


po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2014 r. w Białymstoku


na rozprawie


sprawy z powództwa M. B.


przeciwko M. G.


o zapłatę


na skutek apelacji powódki


od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie


z dnia 7 listopada 2013 r. sygn. akt V GC 48/13


I.  oddala apelację;


II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego 5.400 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.


UZASADNIENIE


Powódka M. B. wniosła o zasądzenie od M. G. kwoty 282.964 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2012 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu.


W uzasadnieniu wskazała, iż na dochodzoną kwotę składają się następujące należności: 44.584 zł tytułem zwrotu nakładów poczynionych przez powódkę na lokal najęty od pozwanego, 231.000 zł tytułem odszkodowania za utracone dochody z działalności gospodarczej, prowadzonej w tym lokalu i 7.380 zł tytułem zwrotu nienależnego świadczenia. Podała, iż pozwany na mocy umowy z dnia 4 listopada 2004 r. oddał jej do użytkowania lokal przy ulicy (...) w O. i wyraził zgodę na prowadzenie przez nią w tym lokalu działalności gospodarczej do 2015 r. W dniu 1 kwietnia 2012 r. pozbawił ją jednak możliwości korzystania z tego lokalu.


Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. Podniósł, iż powódka nie regulowała terminowo należności z tytuły czynszu najmu, co skutkowało podpisaniem dwóch porozumień. Na mocy porozumienia zawartego w dniu 26 listopada 2011 r., zobowiązała się do spłaty zadłużenia w wysokości 13.440 zł i jednocześnie strony ustaliły, iż w przypadku nie wywiązania się z porozumienia, powódka opuści lokal do dnia 1 stycznia 2012 r. Powódka z porozumienia się nie wywiązała, jednak nie opuściła lokalu. W zaistniałej sytuacji w dniu 1 kwietnia 2012 r. pozwany wszedł do lokalu w asyście ochrony, pozbawiając tym samym powódkę jego posiadania. Ponadto stwierdził, iż powódka nie wskazała, jakiego okresu dotyczy żądanie odszkodowania za utracone dochody.


Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 7 listopada 2013 r. oddalił powództwo, zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.000 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i nie obciążył jej pozostałymi kosztami.


Z ustaleń tego Sądu wynika, że w dniu 4 listopada 2004 r. strony zawarły umowę, na mocy której pozwany oddał w najem powódce lokal użytkowy, położony w O. przy ul. (...), o powierzchni 88 m ( 2). Umowa najmu została zawarta na czas nieokreślony. Ustalono, iż jej rozwiązanie może nastąpić z przyczyn określonych w kodeksie cywilnym, za dwumiesięcznym okresem wypowiedzenia. Wysokość czynszu określono na kwotę 3.000 zł plus podatek VAT, płatną z góry do 10 każdego miesiąca. Opłaty za ścieki i zimną wodę oraz wywóz nieczystości miał ponosić najemca - na podstawie przedstawionych przez wynajmującego faktur. Lokal miał być wykorzystywany na działalność o profilu handlowo-usługowo-gastronomicznym. Ponadto strony ustaliły, iż wszelkie zmiany wymagające nakładów na lokal, wymagają pisemnej zgody wynajmującego.


Działalność gospodarczą w wynajmowanym lokalu, polegającą na prowadzeniu pubu (...), faktycznie prowadził mąż powódki A. B., legitymujący się jej pełnomocnictwem.


Powódka i (...) Sp. z o.o. w W. w dniu 1 kwietnia 2009 r zawarły umowę o współpracy, na mocy której powódka zobowiązała się m.in. do dokonywania zakupów produktów spółki, zapłacenia kaucji za opakowania i udziału w akcjach promocyjnych organizowanych przez spółkę, świadczenia usług marketingowych. Wynagrodzenie za usługi marketingowe zostało ustalone w kwocie 12.000 zł - za okres od dnia 1 kwietnia 2009 do dnia 31 marca 2012 r.


W dniu 8 sierpnia 2011 r. strony podpisały porozumienie nr (...), w którym powódka potwierdziła saldo 8.000 zł z tytułu swojego zadłużenia wobec pozwanego. Stwierdzono w nim min., iż po porozumieniu nr (...)pozostaje zadłużenie w kwocie 3.200 zł, które powódka spłaci po 400 zł tygodniowo, według ustalonego harmonogramu.


W kolejnym porozumieniu z dnia 26 listopada 2011 r. powódka stwierdziła, iż na dzień jego podpisania zalega z tytułu poprzednich porozumień kwotę 3.200 zł plus bieżące 10.240 zł. Ustalono plan spłat na miesiąc grudzień. Jednocześnie strony ustaliły, iż w przypadku niewywiązania się przez powódkę z tego porozumienia opuści ona lokal do dnia 1 stycznia 2012 r. W dniu 21 grudnia 2011 r. pozwany przekazał mężowi powódki zwrot kaucji w wysokości 12.000 zł.


Pismem z dnia 6 marca 2012 r. pozwany wezwał powódkę do opróżnienia lokalu w terminie do 31 marca 2012 r., albo do przedstawienia propozycji nowej umowy, połączonej z uiszczeniem kaucji zabezpieczającej w terminie do dnia 10 marca 2012 r. Pismo to pozostało bez odpowiedzi. W dniu 1 kwietnia 2012 r. pozwany wszedł do lokalu w asyście pracowników ochrony, pozbawiając tym samym powódkę jego posiadania.


Pismem z dnia 2 kwietnia 2012 r. pozwany wezwał powódkę do zabrania pozostawionych w lokalu rzeczy w terminie do 17 kwietnia 2012 r. W dniu 2 kwietnia 2012 r. powódka udzieliła mężowi A. B. pełnomocnictwa do zabrania rzeczy, stanowiących wyposażenie pubu (...). A. B. w dniach 2, 3, 6, 7,16, 17, 27 kwietnia, 23 maja 2012 r. odbierał wyposażenie lokalu. W dniu 22 czerwca 2012 r. zakończono odbiór rzeczy. Powódka poleciła pozostałe rzeczy wyrzucić do kontenera. W dniach 4 i 6 kwietnia 2012 r. (...) zabrała z lokalu urządzenia będące częścią wyposażenia, a w dniu 10 kwietnia wyposażenie odebrała spółka (...).


Powódka w dniu 11 stycznia 2012 r. wystawiła spółce (...) faktury nr (...) na kwotę 2.460 zł i nr (...) na kwotę 4.920 zł. Jako nr rachunku bankowego wskazała konto bankowe pozwanego. Kwota ujęta w fakturach została przekazana na konto pozwanego. Zarówno pozwany, jak i świadek A. B. potwierdzili, że strony umówiły się, że wierzytelność przysługująca powódce od tej spółki zostanie przekazana na konto pozwanego na pokrycie zadłużenia powódki.


Z wydruku z księgi podatkowej powódki wynika, iż za rok 2011 osiągnęła ona dochód w wysokości 86.215,68 zł.


Powódka pismem z dnia 18 czerwca 2012 r. wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 356.128,71 zł tytułem zwrotu nakładów, utraty dochodu i niemożności realizacji kontraktu z (...). W odpowiedzi pozwany wskazał, iż powódce prawo do lokalu przysługiwało jedynie do końca 2011 r., albowiem nie uregulowała czynszu zgodnie z postanowieniami umowy. Poinformował jednocześnie, iż nie zamierza zatrzymywać żadnych nakładów, a wręcz przeciwnie żąda przywrócenia lokalu do stanu poprzedniego.


Według Sądu Okręgowego, zawarte z pozwanym porozumienia wskazują, iż powódka nie regulowała terminowo czynszu za najem i opłat eksploatacyjnych. Porozumienia te podpisał A. B., legitymujący się jej pełnomocnictwem. Powódka nie podważyła wiarygodności podpisanych przez A. B. dokumentów prywatnych w postaci porozumień co do spłaty zaległości. A. B. potwierdził, iż to jego podpis widnieje na tych dokumentach. Twierdzenia powódki o tym, iż te porozumienia dotyczyły niewymagalnych jeszcze świadczeń uznał za niewiarygodne, jak również nie uwzględnił jej twierdzeń, jakoby pozwany dopisał treść dotyczącą opuszczenia lokalu przez powódkę - po jego podpisaniu przez A. B.. Wskazał przy tym, że na porozumieniu z dnia 8 sierpnia 2011 r. podpisy złożone są bezpośrednio pod jego treścią i tak samo jest na porozumieniu z listopada 2011 r.


Za niewiarygodne Sąd uznał również twierdzenia powódki, iż czynsz w rzeczywistości wynosił 8.000 zł miesięcznie, mając na uwadze, iż miesięczny dochód powódki z prowadzonej działalności wynosił 6 - 7.000 zł.


Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że pomimo zawarcia pierwszego porozumienia, należności nadal nie były regulowane, co potwierdza zawarcie kolejnego porozumienia. Ponadto pozwany zwrócił kaucję pobraną od powódki, a regułą jest zwrot kaucji po zakończeniu umowy najmu i opróżnieniu lokalu.


W tych okolicznościach przyjął, że nawet gdyby pozwany nie złożył powódce oświadczenia, czy też nie doręczył jej bądź też A. B. pisma rozwiązującego umowę, to rozwiązanie umowy najmu i tak by nastąpiło w sposób dorozumiany za porozumieniem stron.


Zdaniem Sądu, skoro powódka zajmowała lokal bez tytułu prawnego, albowiem umowę rozwiązano na warunkach uzgodnionych w porozumieniu z 26 listopada 2011 r., to tym samym brak jest przesłanek do uwzględnienia żądania zwrotu utraconych korzyści, z uwagi na brak zdarzenia (w tym przypadku łączącej strony umowy), z którym możliwe jest związanie odpowiedzialności pozwanego. Powództwo w tym zakresie nie byłoby też zasadne nawet gdyby uznać, iż umowa nie została skutecznie rozwiązana. Wprawdzie pozwany dokonał „siłowego” przejęcia lokalu w posiadanie, ale powódka nie wykazała, by tym czynem wyrządził jej szkodę. W ocenie Sądu, powódka w żaden sposób nie wykazała też wysokości roszczenia z tytułu zwrotu utraconych dochodów (korzyści).


Sąd Okręgowy uznał powództwo za niezasadne także w pozostałej części, a mianowicie żądania zwrotu nakładów poczynionych na przedmiotowy lokal oraz zwrotu nienależnego świadczenia.


Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 676 k.c., 471 k.c. oraz 410 k.c. powództwo oddalił. O kosztach procesu, z uwagi na trudną sytuację materialną powódki, orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c.


Powyższy wyrok powódka zaskarżyła w części co do punktu I tj. w zakresie, w którym Sąd Okręgowy oddalił powództwo o zapłatę kwoty 231.000 zł oraz w konsekwencji co do punktu II, zawierającego rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu.


Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:


I. Naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 471 k.c. w zw. z 361 §1 i 2 k.c. poprzez ich niezastosowanie, pomimo zaistnienia przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego z tytułu niewykonania umowy najmu, w związku z bezprawnym wyzuciem powódki z posiadania najętego lokalu.


II. Naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na wynik sprawy , tj.:


1.  art. 233 §1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów oraz sprzeczność ustaleń Sądu ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym przez przyjęcie, wbrew przeprowadzonym dowodom oraz zasadom logiki i doświadczenia życiowego, że łącząca strony umowa najmu z dnia 4 kwietnia 2004 r. uległa rozwiązaniu z końcem 2011 r. na skutek niewywiązania się powódki z porozumienia z dnia 26 listopada 2011 r.;


2.  art. 227 k.p.c. w zw. z 217 §1-3 k.p.c. poprzez nierozstrzygnięcie wniosków dowodowych powódki i w konsekwencji niedopuszczenie dowodów z dokumentów, zeznań świadków oraz z opinii biegłego z zakresu księgowości na okoliczności mające istotne znaczenie dla ustalenia zasadności i wysokości roszczenia odszkodowawczego powódki;


3.  art. 328 §2 k.p.c. poprzez nie odniesienie się przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu skarżonego wyroku do dowodów z aneksu do porozumienia z dnia 26 listopada 2011 r. oraz oświadczenia z dnia 10 lutego 2012 r., nie podanie przyczyn, dla których Sąd pierwszej instancji zrezygnował z dopuszczenia i przeprowadzenia dowodów- z potwierdzenia salda za czynsz z dnia 18 kwietnia 2011 r., porozumienia z dnia 30 maja 2011 r. oraz z zeznań świadków M. H. i T. R., a także poprzez lakoniczne umotywowanie niedopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresu księgowości, co spowodowało wadliwość uzasadnienia w stopniu uniemożliwiającym jego kontrolę instancyjną;


4.  art. 102 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kwoty 2.000 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, pomimo wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej powódki.


Wskazując na powyższe zarzuty, wniosła o :


1. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z:


a) dokumentów:


– potwierdzenia salda za czynsz z dnia 18 kwietnia 2011 r. oraz porozumienia z dnia 30 maja 2011 r. (znajdujących się a aktach sprawy) na okoliczność praktyki pozwanego polegającej na domaganiu się przez niego od powódki spełnienia dodatkowych świadczeń pieniężnych, niewynikających z łączącej strony umowy najmu oraz świadczenia przez powódkę kwot w wysokości wyższej niż wartość czynszu wynikająca z łączącego strony stosunku prawnego;


b) zeznań świadków:


- M. H. ul. (...) (...)-(...) W. na okoliczność przebiegu współpracy powódki z (...) S.A. do dnia 31 marca 2011 r. oraz zamiaru zawarcia przez (...) S.A. umowy o współpracę z powódką na kolejny okres rozliczeniowy; - T. R. ul. (...) (...)-(...) W. na okoliczność sposobu dokonywania rozliczeń między stronami, wymuszania od powódki przez pozwanego dodatkowych świadczeń pieniężnych pod groźbą usunięcia powódki z lokalu;


c) opinii biegłego z zakresu księgowości na okoliczność ustalenia na podstawie dokumentacji księgowej powódki wysokości dochodu utraconego przez powódkę, w związku z bezprawnym pozbawieniem powódki możliwości kontynuowania prowadzenia działalności gospodarczej w lokalu pozwanego;


2.  zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 231.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2012 r. do dnia zapłaty;


3.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, z rozliczeniem za obie instancje, ewentualnie wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania z rozstrzygnięciem o kosztach procesu.


Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:


Apelacja powódki jest niezasadna.


W ocenie Sądu Apelacyjnego, kwestią o podstawowym znaczeniu dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, wymagającą dokonania tak wykładni umowy najmu, jak i innych porozumień stron tej umowy, jest wyjaśnienie, czy umowa wiążąca strony uległa rozwiązaniu na warunkach uzgodnionych z porozumieniu z 26 listopada 2011 r., to jest z dniem 1 stycznia 2012 r. Powyższe ustalenie pozwoli bowiem na ocenę, czy usunięcie powódki z tego lokalu oznaczało niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy najmu, co mogło z kolei rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą pozwanego na podstawie art. 471 k.c.


Umowa najmu z dnia 4 listopada 2004 r., zgodnie z ust. 2 pkt. 1 została zawarta na czas nieokreślony. Strony przewidziały w pkt. 2 ust. 2 tej umowy, że jej rozwiązanie może nastąpić z przyczyn kodeksowych, z utrzymaniem okresu wypowiedzenia (dwóch miesięcy). W pierwotnej zatem treści tej umowy uzgodniono, że jej rozwiązanie mogło nastąpić – co do zasady – w sposób powszechnie przyjęty w obrocie, a mianowicie w wyniku jej jednostronnego wypowiedzenia przez każdą ze stron, z zachowaniem umownego terminu wypowiedzenia, bez konieczności podawania przyczyny takiego wypowiedzenia. Odrębną natomiast kwestią jest, czy skrócenie ustawowego trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia (art. 688 k.c.) – ustanowionego w interesie najemcy – do dwóch miesięcy, było skuteczne w odniesieniu do powódki jako najemcy lokalu.


Z zasady swobody umów (art. 353 1 k.c.) wynika jednak, że rozwiązanie umowy najmu może nastąpić w każdym czasie na podstawie zgodnego oświadczenia woli stron. W rozpoznawanej sprawie z uwagi na brzmienie ust. 9 umowy, zgodnie z którym każda zmiana postanowień umowy wymaga formy pisemnej w postaci aneksu pod rygorem nieważności, oświadczenia woli obu stron o rozwiązaniu umowy, powinny także nastąpić w formie pisemnej.


Zdaniem Sądu Apelacyjnego, dochowanie tej formy nie wymagało jednak zawarcia formalnego do niej aneksu. Wystarczającym było zgodne złożenie oświadczeń woli na piśmie w jakimkolwiek dokumencie prywatnym.


Bezsprzecznie dokumentem takim było porozumienie z dnia 26 listopada 2011 r., w którym pełnomocnik powódki przyznał istnienie zadłużenia powódki wobec pozwanego z tytułu wcześniejszych porozumień w wysokości 3200 zł oraz zadłużenia określonego jako „bieżące” w wysokości 10 240 zł. Potwierdzono także istnienie kaucji zabezpieczającej w wysokości 12 000 zł, ustalono plan spłaty tego zadłużenia w grudniu 2011 r., to jest w dniach: 11, 18, 25 i 31 grudnia 2012 r. po (...),5 zł, oraz uzgodniono, że do 20 grudnia 2011 r. dług zostanie zredukowany o 6000 zł. Strony w przedmiotowym porozumieniu zastrzegły, że w przypadku nie wywiązywania się z porozumienia przez powódkę nastąpi opuszczenie lokalu do 01 stycznia 2012 r.


Według Sądu Apelacyjnego, w ten sposób strony w istocie rzeczy zmieniły umowę najmu, wprowadzając do jej treści warunek rozwiązujący umowę z dniem 1 stycznia 2011 r., który miał się ziścić w przypadku, gdyby do dnia 20 grudnia 2011 r. powódka nie spłaciła 3 525 zł z zadłużenia bieżącego ( (...),5 zł) i 6000 zł z zaległych długów (art. 89 k.c.). Należy przyznać, że treść tego porozumienia nie jest precyzyjna, gdyż strony stosowały sobie tylko znane sposoby rozliczeń, nie dokumentując wszystkich czynności związanych z regulowaniem zobowiązań. Powódka nie dysponowała na przykład dowodami wpłat, bądź pokwitowaniami pozwanego uiszczenia sum pieniężnych z tytułu czynszu, pomimo tego, że zgodnie z art. 462 k.c. mogła żądać ich od wierzyciela, a w przypadku odmowy pokwitowania mogła powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia (art. 463 k.c.). Brak wymienionych dokumentów niewątpliwie zresztą skomplikował sytuację procesową powódki, na której spoczywał ciężar dowiedzenia, iż warunek rozwiązujący, o którym była mowa, nie ziścił się (art. 6 k.c.).


W tym stanie rzeczy, dla oceny, czy wiążąca strony umowa uległa rozwiązaniu z dniem 1 stycznia 2012 r., istotne znaczenie ma dokument prywatny nazwany „Aneks do porozumienia z dnia 26.11.2011 r.”, będący jednakże tylko pisemnym oświadczeniem pozwanego, gdyż tylko on ten dokument podpisał (k. 103). Został on sporządzony w dniu 21 grudnia 2011 r., a z jego treści wynika, że w dniu 21 grudnia 2011 r. zwrócono kaucję 12 000 zł, zaś stan długu z wcześniejszych porozumień wynosi na ten dzień 500 zł. Zawiera on także późniejsze oświadczenia pozwanego (pokwitowania) o dokonywaniu przez powódkę jeszcze innych wpłat w grudniu 2011 r. i styczniu 2012 r. Także treść tego dokumentu również do końca nie jest jasna.


Powódka w apelacji wywodziła, że stanowi on dowód tego, że do dnia 20 grudnia 2011 r. wykonała warunki porozumienia z 26 listopada 2011 r., skoro - na dzień 21 grudnia 2011 r. - stan jej zadłużenia z wcześniejszych porozumień wynosił tylko 500 zł. W takiej jednak sytuacji wątpliwości budzi okoliczność, jaki cel miało zwrócenie powódce kaucji w wysokości 12 000 zł, która zgodnie z utrwalonym w obrocie zwyczajem służy zabezpieczeniu roszczeń wynajmującego wobec najemcy. Zwrot takiej kaucji oznacza bowiem, że stosunek najmu został zakończony, a strony wzajemnie rozliczone. Powyższą sprzeczność wiarygodnie wyjaśnił pozwany, stwierdzając, że faktycznie wspomniana kaucja została zaliczona na poczet długu powódki, w związku z czym strony ustaliły, że na koniec grudnia 2011 r. zaległości wynoszą 500 zł (e-protokół rozprawy apelacyjnej, k. 225 odw.). Pokrycie zadłużenia kaucją zabezpieczającą nie może zostać uznane za spełnienie przez powódkę zobowiązania podjętego w porozumieniu z 26 listopada 2011 r., a nadto – jak trafnie wskazał to Sąd Okręgowy – świadczy o tym, że w dniu 21 grudnia 2011 r. strony były zgodne co do tego, że umowa zostaje rozwiązana na skutek nie wywiązywania się powódki z przedmiotowego porozumienia.


Z przytoczonych względów, zarzuty apelacji, odnoszące się do omawianej kwestii, okazały się bezzasadne.


Sąd Okręgowy faktycznie nie odniósł się do dokumentu prywatnego w postaci oświadczenia z dnia 10 lutego 2012 r. (k.9), w którym obie strony oświadczyły, że przedmiotowy lokal wynajmowany przez powódkę od pozwanego ma pozwolenie na prowadzenie działalności pod nazwą (...) do 2015 r., zgodnie z obowiązującą umową.


Jednak powyższe uchybienie procesowe nie miało istotnego znaczenia dla wyniku sprawy. Można zgodzić się z powódką, że literalne odczytanie treści tego dokumentu zdaje się świadczyć, że między stronami nadał trwał – w dacie jego składania – stosunek najmu. Przy jego ocenie nie można jednakże nie uwzględnić faktu, że został on sporządzony w jednoznacznie określonym celu, a mianowicie uzyskania reszty wynagrodzenia należnego powódce od kontrahenta (...) z umowy o współpracę nr (...), zawartej w dniu 1 kwietnia 2009 r. (k.10) określanej jako umowa marketingowa. Jednym bowiem z warunków tej umowy, przewidzianym w § 1, było dysponowanie przez powódkę tytułem prawnym do przedmiotowego lokalu. Wyjaśnienia pozwanego, że podpisał to oświadczenie, aby odzyskać chociaż część długów, brzmią wiarygodnie w świetle bezspornego faktu, że całość tego wynagrodzenia w kwocie 7 380 zł została przelana na jego rachunek bankowy, wskazany w fakturach wystawionych przez powódkę (k. 11). Powyższa okoliczność dodatkowo potwierdza istnienie zadłużenia powódki wobec pozwanego.


Oświadczenia stron, zawarte w tym dokumencie, nie zostały zatem złożone w celu potwierdzenia istniejącego stanu rzeczy, gdyż mijały się z prawdą, skoro umowa najmu została wcześniej rozwiązana. Same zaś oświadczenia tej treści nie mogły spowodować nawiązania między stronami nowego stosunku zobowiązaniowego, chociażby z tego powodu, że nie zawierały wszystkich istotnych elementów umowy najmu, w tym oznaczenia umówionego czynszu (art. 659 k.c.).


W tym stanie rzeczy należy przyjąć, że działania pozwanego, polegające na pozbawieniu powódki w dniu 1 kwietnia 2012 r. posiadania lokalu, nie oznaczały nie wykonania lub nienależytego wykonania umowy najmu, ponieważ taka umowa już stron nie wiązała. Powódka korzystała z lokalu bezumownie, a więc bezprawnie. Odpowiedzialność odszkodowawcza pozwanego nie znajdowała zatem podstawy prawnej w normie art. 471 k.c. w zw. z art. 659 § 1 k.c.


Z tych też względów bezprzedmiotowe było prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność wysokości dochodu utraconego przez powódkę, albowiem nie została wykazana sama zasada odpowiedzialności pozwanego. Nie było też istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, jak strony rozliczały się we wcześniejszym okresie, skoro w porozumieniu z dnia 26 listopada 2011 r. zgodnie stwierdziły istniejący na ten dzień stan zadłużenia powódki. Brak rozstrzygnięcia o wnioskach dowodowych powódki, powołanych na ustalenie powyższych okoliczności, stanowił wprawdzie uchybienie procesowe, które jednak nie miało wpływu na rozpatrzenie sprawy.


Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c.


O kosztach procesu za drugą instancję rozstrzygnięto zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.

Wyszukiwarka