Wejscie w życie: 1 stycznia 1991
Ostatnia Zmiana: 1 stycznia 2021
art. 1.
więcej
zbrojnych i powstaniach narodowych, wchodząc w skład formacji wojskowych lub
organizacji walczących o suwerenność i niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Za działalność kombatancką uznaje się:
1) pełnienie służby wojskowej w Wojsku Polskim lub w polskich formacjach
wojskowych przy armiach sojuszniczych podczas działań wojennych
prowadzonych na wszystkich frontach przez Państwo Polskie;
2) (uchylony)
3) pełnienie służby w polskich podziemnych formacjach i organizacjach, w tym
w działających w ramach tych organizacji oddziałach partyzanckich w okresie
wojny 1939–1945;
4) pełnienie służby wojskowej w armiach sojuszniczych, a także w sojuszniczych
organizacjach ruchu oporu w okresie wojny 1939–1945, z wyjątkiem formacji
Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych Związku Socjalistycznych
Republik Radzieckich (NKWD) oraz innych specjalnych formacji, które
prowadziły działalność przeciwko ludności polskiej;
5) pełnienie służby w polskich podziemnych formacjach wojskowych lub
organizacjach niepodległościowych na terytorium Państwa Polskiego w jego
granicach sprzed dnia 1 września 1939 r. oraz w granicach powojennych
w okresie od wkroczenia armii Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
(ZSRR) do dnia 21 października 1963 r., jeżeli były to formacje lub organizacje
stawiające sobie za cel niepodległość i suwerenność Rzeczypospolitej;
6) uczestniczenie w walkach w jednostkach Wojska Polskiego oraz
zmilitaryzowanych służbach państwowych z oddziałami Ukraińskiej
Powstańczej Armii oraz grupami Wehrwolfu;
7) uczestniczenie w tzw. Niszczycielskich Batalionach („Istriebitielnych
Batalionach”) na dawnych ziemiach polskich w województwach: lwowskim,
stanisławowskim, tarnopolskim i wołyńskim w obronie ludności polskiej przed
ukraińskimi nacjonalistami, w latach 1944–1945.
art. 2.
więcej
1) pełnienie funkcji cywilnych we władzach powstań narodowych oraz w
administracji podziemnego Państwa Polskiego w okresie wojny 1939–1945, a
także w podziemnych niepodległościowych organizacjach cywilnych w latach
1945–1956;
2) udział w okresie do 31 grudnia 1945 r. w walkach o zachowanie suwerenności
i niepodległości Państwa Polskiego w zmilitaryzowanych służbach
państwowych;
3) prowadzenie w okresie wojny 1939–1945 zorganizowanego i profesjonalnego
tajnego nauczania dzieci i młodzieży;
31) dawanie schronienia osobom narodowości żydowskiej lub innym osobom, za
których ukrywanie w latach 1939–1945, ze względu na ich narodowość lub
działalność na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej –
groziła kara śmierci;
4) zaokrętowanie marynarzy polskich w charakterze członków załogi na statku
bandery własnej lub bandery koalicyjnej, przeznaczonym do działań wojennych
w okresie wojny 1939–1945;
5) uczestniczenie w latach 1914–1945 w walkach o polskość i wolność narodową
Śląska, Wielkopolski, Ziemi Lubuskiej, Gdańska, Pomorza i Ziemi Kaszubskiej
oraz Warmii i Mazur, a także innych ziem zagarniętych przez zaborców;
6) czynny udział w zbrojnym wystąpieniu o wolność i suwerenność Polski
w Poznaniu w czerwcu 1956 r., który spowodował śmierć lub uszczerbek na
zdrowiu;
7) poniesienie śmierci, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia na czas powyżej
siedmiu dni w grudniu 1970 r. na Wybrzeżu wskutek działania wojska lub milicji
podczas wystąpień wolnościowych.
art. 3.
więcej
kombatancką zalicza się również czas przebywania:
1) w niewoli lub obozach internowanych oraz w obozach podległych Głównemu
Zarządowi do Spraw Jeńców Wojennych i Internowanych (GUPWI) NKWD,
a od marca 1946 r. MWD ZSRR, i obozach podległych Wydziałowi Obozów
Kontrolno-Filtracyjnych NKWD, a od marca 1946 r. MWD ZSRR,
spowodowanego działalnością kombatancką, o której mowa w art. 1 ust. 2;
2) w hitlerowskich więzieniach, obozach koncentracyjnych i ośrodkach zagłady
oraz w innych miejscach odosobnienia, w których warunki pobytu nie różniły się
od warunków w obozach koncentracyjnych, a osoby tam osadzone pozostawały
w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa, a także w więzieniach
i poprawczych obozach pracy oraz poprawczych koloniach pracy podległych
Głównemu Zarządowi Obozów i Kolonii Poprawczych (GUŁag) NKWD, a od
marca 1946 r. MWD ZSRR, a także w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski – spowodowanego działalnością, o której mowa w art. 1 ust. 2 i art. 2.
art. 4.
więcej
represjom wojennym i okresu powojennego. Represjami w rozumieniu ustawy są
okresy przebywania:
1) z przyczyn politycznych, narodowościowych, religijnych i rasowych:
a) w hitlerowskich więzieniach, obozach koncentracyjnych i ośrodkach
zagłady,
b) w innych miejscach odosobnienia, w których warunki pobytu nie różniły się
od warunków w obozach koncentracyjnych, a osoby tam osadzone
pozostawały w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa,
c) w innych miejscach odosobnienia, w których pobyt dzieci do lat 14 miał
charakter eksterminacyjny, a osoby tam osadzone pozostawały
w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa;
2) z przyczyn narodowościowych i rasowych w gettach;
3) z przyczyn politycznych, religijnych i narodowościowych:
a) w więzieniach oraz poprawczych obozach pracy i poprawczych koloniach
pracy podległych Głównemu Zarządowi Obozów i Kolonii Poprawczych
NKWD, a od marca 1946 r. MWD ZSRR,
b) na przymusowych zesłaniach i deportacji w ZSRR;
4) w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy
skazania w latach 1944–1956, na podstawie przepisów wydanych przez władze
polskie, przez sądy powszechne, wojskowe i specjalne albo w latach 1944–
1956 bez wyroku – za działalność polityczną bądź religijną, związaną z walką
o suwerenność i niepodległość.
2. Przepisy ustawy stosuje się także do osób, które jako dzieci zostały odebrane
rodzicom w celu poddania eksterminacji lub w celu przymusowego wynarodowienia.
art. 5.
więcej
w miesiącach. W przypadku braku danych do ustalenia takiego okresu, przyjmuje się
okres w wymiarze 1 miesiąca.
art. 6.
więcej
rozumie się przez to stowarzyszenia lub związki stowarzyszeń działające na podstawie prawa o stowarzyszeniach, zrzeszające kombatantów lub ofiary represji wojennych i okresu powojennego.
Art. 61. Dzień 1 września ustanawia się Dniem Weterana Walk o Niepodległość
Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 62. 1. Tworzy się Korpus Weteranów Walk o Niepodległość
Rzeczypospolitej Polskiej.
2. W skład Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej
Polskiej wchodzą kombatanci posiadający, określone w ustawie, uprawnienia z tytułu
prowadzenia działalności kombatanckiej, o której mowa w art. 1 ust. 2, lub
działalności równorzędnej z działalnością kombatancką, o której mowa w art. 2 pkt 2
lub 4–6, zwani dalej „członkami Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość
Rzeczypospolitej Polskiej”.
3. Członkostwo w Korpusie Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej
Polskiej potwierdza legitymacja, wydawana na wniosek członka Korpusu Weteranów
Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej przez Szefa Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych.
4. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, tryb wydawania i dokumenty niezbędne do wydania legitymacji
członka Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej oraz
wzór tej legitymacji, mając na względzie konieczność zapewnienia sprawności
postępowania przy wydawaniu tej legitymacji oraz identyfikacji członków Korpusu
Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej.
art. 7.
więcej
kombatantów oraz osób, które podlegały represjom wojennym i okresu powojennego,
jest Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, podległy
ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego.
2. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wykonuje
swoje zadania przy pomocy Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych.
3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy zakres działania, sposób wykonywania zadań i organizację Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, mając na względzie konieczność zapewnienia sprawnego funkcjonowania tego Urzędu.
4. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych jest
powoływany i odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra
właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.
5. Stanowisko Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
może zajmować osoba, która:
1) posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
2) jest obywatelem polskim;
3) korzysta z pełni praw publicznych;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe.
5) (uchylony)
6) (uchylony)
7) (uchylony)
6. (uchylony)
7. (uchylony)
8. (uchylony)
9. (uchylony)
10. (uchylony)
11. (uchylony)
12. (uchylony)
13. (uchylony)
14. (uchylony)
Art. 71. Przy Szefie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
działa Rada do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, zwana dalej „Radą”,
jako organ opiniodawczo-doradczy w sprawach objętych działaniem Szefa Urzędu.
Art. 72. 1. W skład Rady wchodzi od 12 do 15 członków.
2. Członkowie Rady są powoływani spośród kombatantów i osób
represjonowanych i odwoływani przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych.
3. Członkowie Rady pełnią swoją funkcję społecznie.
4. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych określi,
w drodze zarządzenia, organizację i tryb pracy Rady.
Art. 73. 1. Do zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez
powiaty należy:
1) realizacja dla kombatantów i osób represjonowanych zadań w zakresie opieki
zdrowotnej i usług opiekuńczych;
2) organizacja na terenie powiatu obchodu rocznic w celu upamiętnienia walki
o niepodległość Polski oraz uczczenia pamięci ofiar wojny i okresu
powojennego;
3) świadczenie pomocy w przygotowywaniu udokumentowanych wniosków
o przyznanie w drodze wyjątku emerytur i rent;
4) analiza sytuacji życiowej kombatantów i osób represjonowanych oraz
podejmowanie w tym zakresie stosownych inicjatyw.
2. Do zadań wojewody należy wykonywanie działań zmierzających do integracji
środowisk kombatanckich i koordynacji ich działań.
3. Samorząd powiatowy oraz wojewoda współdziałają przy realizacji zadań,
o których mowa w ust. 1 i 2, z organizacjami społecznymi oraz stowarzyszeniami
kombatantów i osób represjonowanych.
4. Do realizacji zadań, o których mowa w ust. 2 i 3, wojewoda może
w porozumieniu z Szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
powołać pełnomocnika.
Art. 74. 1. Organem opiniodawczo-doradczym wojewody w sprawach
związanych z integracją środowisk kombatanckich i koordynacją ich działań jest
wojewódzka rada kombatancka.
2. Wojewoda zapewnia obsługę techniczno-administracyjną wojewódzkiej rady
kombatanckiej.
3. Członków wojewódzkiej rady kombatanckiej, w liczbie od 5 do 9, powołuje
wojewoda w porozumieniu z Szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych spośród mających miejsce zamieszkania na terenie danego
województwa osób, które uzyskały decyzję potwierdzającą działalność wymienioną w
art. 1 ust. 2 lub w art. 2 albo okoliczności, o których mowa w art. 4.
4. Członków wojewódzkiej rady kombatanckiej odwołuje wojewoda na wniosek
Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
5. Członkom wojewódzkiej rady kombatanckiej przysługuje zwrot kosztów
przejazdów na posiedzenia rady na zasadach określonych w przepisach wydanych na
podstawie art. 775
§ 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019
r. poz. 1040, 1043 i 1495).
6. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, organizację i tryb pracy wojewódzkiej rady kombatanckiej,
uwzględniając efektywność działania rady.
7. Zwrot kosztów przejazdów dla członków wojewódzkich rad kombatanckich
następuje z części budżetu państwa, której dysponentem jest Szef Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych.
art. 8.
więcej
zasięgnięciu opinii Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni
przeciwko Narodowi Polskiemu, określi, w drodze rozporządzenia:
1) miejsca odosobnienia, w których warunki pobytu nie różniły się od warunków
w obozach koncentracyjnych i w których osadzone osoby pozostawały
w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa,
2) więzienia i obozy NKWD lub więzienia i obozy będące pod nadzorem NKWD,
w których były osadzone osoby narodowości polskiej lub obywatele polscy
innych narodowości,
3) obozy, o których mowa w art. 3 pkt 2 i art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b i c oraz pkt 3
– mając na względzie ustalenia historyczne oraz konieczność zapewnienia sprawnej
i rzetelnej identyfikacji osób, które przebywały w tych miejscach odosobnienia,
więzieniach i obozach.
2. Na wniosek osoby zainteresowanej:
1) prezes sądu okręgowego, z zastrzeżeniem pkt 2 lit. a, potwierdza okoliczność,
o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4;
2) Prezes Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko
Narodowi Polskiemu potwierdza okoliczność, o której mowa:
a) w art. 4 ust. 1 pkt 4, w przypadku osadzenia bez wyroku w więzieniu lub
innym miejscu odosobnienia na terytorium Polski,
b) w art. 4 ust. 2.
art. 9.
więcej
zalicza się do okresów zatrudnienia, od których zależy przyznanie lub wysokość
świadczeń przysługujących pracownikom od pracodawcy, na podstawie złożonego
przez pracownika ubiegającego się o te świadczenia wniosku, do którego należy
dołączyć dokument stwierdzający przyznanie uprawnień określonych w ustawie.
2. (uchylony)
3. W przypadku gdy pracownik w okresach, o których mowa w art. 1 ust. 2,
art. 2, art. 3 i art. 4 ust. 1, był jednocześnie zatrudniony, okresy te zalicza się do okresu
zatrudnienia warunkującego nabycie świadczeń pracowniczych, jeżeli przy ustalaniu
prawa do tych świadczeń do okresu tego zatrudnienia nie zostało zaliczone to
zatrudnienie.
art. 10.
więcej
„innymi osobami uprawnionymi”, pozostającym w zatrudnieniu, zwiększa się
przysługujący im urlop wypoczynkowy o 10 dni roboczych. Zwiększenie to nie
przysługuje, jeżeli osoby te korzystają z urlopu o wymiarze przekraczającym 26 dni
roboczych w ciągu roku.
art. 11.
więcej
uprawnioną w okresie 2 lat przed osiągnięciem wieku uprawniającego do
wcześniejszego przejścia na emeryturę, o którym mowa w art. 14, może nastąpić po
uprzednim uzyskaniu zgody starosty.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy osób zajmujących kierownicze stanowiska
obsadzane w drodze powołania oraz osób, które spełniają warunki wymagane do
uzyskania emerytury, a także rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy
pracownika.
art. 12.
więcej
przysługują świadczenia pieniężne i inne uprawnienia przewidziane w przepisach ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2020 r. poz. 203 i 252).
1a. Członkom rodzin pozostałym po kombatantach będących inwalidami
wojennymi lub wojskowymi przysługują świadczenia pieniężne i inne uprawnienia
przewidziane w przepisach ustawy, o której mowa w ust. 1, z wyłączeniem uprawnień
określonych w art. 12a i art. 23b tej ustawy.
2. Świadczenia pieniężne i inne uprawnienia przewidziane w przepisach ustawy,
o której mowa w ust. 1, z wyłączeniem uprawnień określonych w art. 12a i art. 23b tej
ustawy, przysługują na zasadach określonych w tych przepisach również:
1) osobom, które zostały uznane za niezdolne do pracy wskutek niezdolności do
pracy pozostającej w związku z pobytem w miejscach, o których mowa w art. 3
i art. 4 ust. 1;
2) członkom rodzin pozostałym po osobach pobierających w chwili śmierci rentę
z tytułu niezdolności do pracy, o której mowa w pkt 1.
3. Za niezdolność do pracy pozostającą w związku z pobytem w miejscach,
o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1, uważa się niezdolność do pracy będącą
następstwem zranień, kontuzji lub innych obrażeń lub chorób powstałych w związku
z tym pobytem.
4. Związek zranień, kontuzji lub innych obrażeń lub chorób z pobytem
w miejscach, o których mowa w art. 3 i art. 4 ust. 1, a także związek niezdolności do
pracy z takim pobytem ustala lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
5. Dokumentem potwierdzającym prawo do korzystania z uprawnień, o których
mowa w ust. 1, jest legitymacja osoby represjonowanej wystawiona przez organ
rentowy.
6. Legitymacja osoby represjonowanej, o której mowa w ust. 5, podlega z dniem
śmierci osoby represjonowanej anulowaniu przez organ rentowy.
7. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, tryb wydawania i anulowania legitymacji osoby represjonowanej,
dokumenty wymagane do wydania legitymacji osoby represjonowanej oraz wzór
legitymacji osoby represjonowanej, kierując się koniecznością zapewnienia
sprawności postępowania przy wydawaniu legitymacji osób represjonowanych.
art. 13.
więcej
w wymiarze podwójnym przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty, na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53 i 252).
art. 14.
więcej
na emeryturę po osiągnięciu 55 lat przez kobietę i 60 lat przez mężczyznę, jeżeli mają
okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do kombatantów i innych osób
uprawnionych, nabywających prawo do emerytury z innych tytułów niż zatrudnienie.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się do osób urodzonych przed dniem 1 stycznia
1949 r.
art. 15.
więcej
emeryturę lub rentę albo uposażenie w stanie spoczynku bądź uposażenie rodzinne,
przysługuje dodatek, zwany dalej „dodatkiem kombatanckim”, w wysokości
144,25 zł miesięcznie.
2. Dodatek kombatancki przysługuje oprócz emerytury lub renty i nie jest
uwzględniany przy obliczaniu wysokości świadczeń określonych w przepisach ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.
3. W razie zbiegu prawa do kilku świadczeń o charakterze emerytalno-
-rentowym, przysługuje tylko jeden dodatek kombatancki, o którym mowa w ust. 1.
31. W razie zbiegu prawa do uposażenia w stanie spoczynku albo uposażenia
rodzinnego z prawem do świadczeń o charakterze emerytalnym lub rentowym,
ust. 3 stosuje się odpowiednio.
4. Osobie uprawnionej jednocześnie do dodatku kombatanckiego i dodatku
z tytułu tajnego nauczania na podstawie odrębnych przepisów przysługuje tylko jeden
z tych dodatków – wyższy lub wybrany przez zainteresowanego.
5. Kwota dodatku kombatanckiego, o której mowa w ust. 1, ulega podwyższeniu
przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent – od miesiąca, w którym jest
przeprowadzona waloryzacja.
6. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w formie komunikatu
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” co najmniej na
7 dni roboczych przed najbliższym terminem waloryzacji należną od tego terminu
kwotę dodatku kombatanckiego.
7. (utracił moc)
art. 16.
więcej
do emerytury lub renty na podstawie przepisów o zaopatrzeniu inwalidów wojennych
i wojskowych oraz ich rodzin lub na podstawie innych przepisów, jeżeli nie mają
niezbędnych środków utrzymania, może być przyznana w drodze wyjątku:
1) emerytura, jeżeli osiągnęli wiek: 55 lat kobieta i 60 lat mężczyzna;
2) renta z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli zostali uznani za niezdolnych do
pracy.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do członków rodzin pozostałych po
kombatantach i innych osobach uprawnionych, jeżeli spełniają warunki wymagane do
uzyskania renty rodzinnej.
3. Emerytury i renty, o których mowa w ust. 1 i 2, przyznaje się odpowiednio
w wysokości najniższej emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty
rodzinnej, określonych w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
4. Do emerytur i rent, o których mowa w ust. 1 i 2, przysługują dodatki:
pielęgnacyjny oraz do rent rodzinnych – dodatek dla sierot zupełnych, na zasadach
i w wysokości określonych w przepisach ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a także dodatek
kombatancki.
5. W razie śmierci osoby, o której mowa w ust. 1 i 2, przysługuje zasiłek
pogrzebowy.
6. Świadczenia, o których mowa w ust. 1 i 2, przyznaje Prezes Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych.
art. 17.
więcej
i art. 16, oraz w innych sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Emeryturę i rentę przyznawaną w drodze wyjątku, wraz z dodatkiem
kombatanckim, wypłaca się począwszy od dnia powstania prawa do tych świadczeń,
jednak za okres nie dłuższy niż 3 miesiące kalendarzowe poprzedzające miesiąc
złożenia wniosku.
3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, po zasięgnięciu
opinii Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, określi,
w drodze rozporządzenia, tryb przyznawania dodatku kombatanckiego oraz emerytury
i renty przyznawanych w drodze wyjątku, mając na względzie konieczność
zapewnienia sprawności postępowania przy przyznawaniu tych świadczeń.
art. 18.
więcej
środowiskowej opieki socjalnej w miejscu zamieszkania, w uzyskaniu miejsc
w domach pomocy społecznej, w szczególności w domach przeznaczonych dla
kombatantów.
art. 19.
więcej
w trudnej sytuacji materialnej, zdrowotnej oraz w związku z zaistnieniem zdarzeń
losowych, może być przyznana pomoc pieniężna – jednorazowa lub okresowa.
2. Pomoc pieniężna jednorazowa może być przyznana w szczególności na:
1) częściowe pokrycie kosztów zakupu wózka inwalidzkiego, sprzętu
rehabilitacyjnego lub wyrobów medycznych;
2) dostosowanie pomieszczeń mieszkalnych do rodzaju niepełnosprawności.
3. Pomoc pieniężna okresowa może być przyznana w szczególności na:
1) zaspokojenie potrzeb bytowych i ochronę zdrowia w przypadku długotrwałej
choroby powodującej wzrost kosztów utrzymania, zakupu leków, środków
opatrunkowych oraz dojazdów do zakładów leczniczych na zabiegi medyczne
i rehabilitacyjne;
2) opłacenie pomocy pielęgnacyjnej niezbędnej z uwagi na wiek oraz stan zdrowia;
3) opłacenie lektora dla ociemniałych kombatantów będących inwalidami
wojennymi.
4. Pomoc pieniężna jednorazowa przysługuje również wdowom lub wdowcom
pozostałym po kombatantach oraz innych osobach uprawnionych, posiadającym
decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wydaną na
podstawie art. 22 ust. 2.
Art. 19a. 1. Pomoc pieniężna jednorazowa może być przyznana, jeżeli:
1) dochód osoby samotnie gospodarującej nie przekracza kwoty odpowiadającej
220% najniższej emerytury, ogłaszanej przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych na podstawie art. 94 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwanej
dalej „najniższą emeryturą”;
2) dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 150%
najniższej emerytury;
3) dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie
przekracza kwoty odpowiadającej 300% najniższej emerytury, w przypadku gdy
wnioskodawca:
a) pobiera rentę inwalidy wojennego lub wojskowego,
b) jest osobą całkowicie niezdolną do pracy i do samodzielnej egzystencji.
2. Pomoc pieniężna okresowa może być przyznana, jeżeli:
1) dochód osoby samotnie gospodarującej nie przekracza kwoty odpowiadającej
150% najniższej emerytury;
2) dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 100%
najniższej emerytury.
3. Pomoc pieniężna jednorazowa jest przyznawana do wysokości 150%
najniższej emerytury, przy czym pomoc przeznaczona na częściowe pokrycie kosztów
zakupu wózka inwalidzkiego, sprzętu rehabilitacyjnego, wyrobów medycznych lub
dostosowanie pomieszczeń mieszkalnych do rodzaju niepełnosprawności jest
przyznawana do wysokości 300% najniższej emerytury.
4. Pomoc pieniężna okresowa jest przyznawana do wysokości 100% najniższej
emerytury miesięcznie.
5. Pomoc pieniężna okresowa jest przyznawana na okres do 6 miesięcy i nie
częściej niż raz na 12 miesięcy.
6. Pomoc pieniężna jednorazowa jest przyznawana nie częściej niż raz na
12 miesięcy.
Art. 19b. 1. Ustalenie prawa do pomocy pieniężnej i jej wypłata należy do zadań
Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
2. W przypadku osób pobierających rentę inwalidy wojennego lub rentę rodzinną
po inwalidzie wojennym ustalenie prawa do pomocy pieniężnej i jej wypłata należy
do zadań Związku Inwalidów Wojennych RP.
3. Podziału środków finansowych na pomoc pieniężną dokonuje Szef Urzędu do
Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Art. 19c. 1. Pomoc pieniężna może być przyznana na wniosek osób, o których
mowa w art. 19 ust. 1 i 4.
2. Wniosek o przyznanie pomocy pieniężnej składa się w Urzędzie do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych. W przypadku osób pobierających rentę
inwalidy wojennego lub rentę rodzinną po inwalidzie wojennym wniosek składa się
w Związku Inwalidów Wojennych RP.
3. Wniosek o przyznanie pomocy pieniężnej zawiera imię lub imiona oraz
nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL, dane teleadresowe: adres miejsca
zamieszkania lub adres korespondencyjny, numer telefonu lub adres poczty elektronicznej, nazwę banku i numer rachunku bankowego lub nazwę spółdzielczej kasy
oszczędnościowo-kredytowej i numer rachunku w spółdzielczej kasie
oszczędnościowo-kredytowej, na który ma zostać wypłacona pomoc pieniężna,
dochód netto wnioskodawcy, a także imię, nazwisko, stopień pokrewieństwa oraz
dochód netto osób, z którymi wnioskodawca prowadzi gospodarstwo domowe.
4. Do wniosku o przyznanie pomocy pieniężnej należy dołączyć odpowiednio
kopie dokumentów, które będą stanowić podstawę ustalenia stanu zdrowia, sytuacji
rodzinnej i materialnej wnioskodawcy lub osób prowadzących wspólne gospodarstwo
domowe z wnioskodawcą:
1) orzeczenia o inwalidztwie, o niezdolności do pracy lub o stopniu
niepełnosprawności;
2) dokumentu potwierdzającego wysokość dochodu netto, w szczególności
aktualnej decyzji o waloryzacji renty lub emerytury lub zaświadczenia
pracodawcy o wysokości wynagrodzenia za pracę;
3) nakazu płatniczego podatku rolnego oraz zaświadczenia z urzędu gminy
o wielkości gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych;
4) zaświadczenia o kontynuowaniu przez dziecko wnioskodawcy nauki
w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole
wyższej;
5) decyzji o uznaniu lub odmowie uznania danej osoby za bezrobotną oraz utracie
statusu bezrobotnego, przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu lub
wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku, stypendium
i innych finansowanych z Funduszu Pracy świadczeń niewynikających z
zawartych umów albo oświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych
lub poszukujących pracy.
Art. 19d. W szczególnie uzasadnionych przypadkach kombatantom i innym
osobom uprawnionym, a także pozostałym po nich wdowom lub wdowcom, o których
mowa w art. 19 ust. 4, na ich wniosek, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych może przyznać pomoc pieniężną na innych warunkach niż
określone w art. 19a ust. 1–4 i ust. 6 i art. 19b ust. 2.
Art. 19e. 1. Do spraw związanych z przyznawaniem pomocy pieniężnej
przepisy art. 6 pkt 3, 10, 14 i 16, art. 8 ust. 3–13, art. 11 ust. 1, art. 12, art. 13, art. 98,
art. 100, art. 104, art. 105, art. 106 ust. 1, 3a i 5, art. 107 ust. 5b–5d i art. 109 ustawy
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1507, 1622, 1690,
1818 i 2473) stosuje się odpowiednio.
1a. Do dochodu ustalanego w postępowaniu o przyznanie pomocy pieniężnej nie
wlicza się świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 36 pkt 1 ustawy z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, kwoty zasiłku pielęgnacyjnego, o którym
mowa w art. 16 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
(Dz. U. z 2020 r. poz. 111), kwoty dodatku pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 75
ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, kwoty dodatku pieniężnego do renty inwalidzkiej, o którym mowa
w art. 12a ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych
i wojskowych oraz ich rodzin, oraz pomocy pieniężnej.
2. Do postępowania w sprawie przyznania pomocy pieniężnej przez Związek
Inwalidów Wojennych RP lub Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256).
Art. 19f. (uchylony).
art. 20.
więcej
taryfowa w wysokości 50% przy przejazdach środkami komunikacji miejskiej.
2. Kombatantom i innym osobom uprawnionym – emerytom, rencistom
i inwalidom oraz osobom pobierającym uposażenie w stanie spoczynku lub
uposażenie rodzinne, poza uprawnieniami określonymi w ust. 1, przysługuje:
1) ulga w wysokości 51% na przejazdy w komunikacji krajowej środkami
publicznego transportu zbiorowego:
a) kolejowego w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych oraz
autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej – na podstawie
biletów jednorazowych,
b) kolejowego w 2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne – na
podstawie biletów jednorazowych;
2) dodatek kompensacyjny w wysokości 15% dodatku kombatanckiego, o którym
mowa w art. 15;
3) ryczałt energetyczny w wysokości 165,71 zł miesięcznie;
4) w 2002 r. ryczałt energetyczny za korzystanie z energii elektrycznej, gazowej
i cieplnej na cele domowe w wysokości 88,23 zł.
2a. Osoba uprawniona do ulgowego przejazdu, o której mowa w ust. 2 pkt 1
lit. b, korzystająca z przejazdu w klasie 1, zobowiązana jest do uiszczenia dopłaty
w wysokości stanowiącej różnicę między należnością za pełnopłatny przejazd
w klasie 1 a należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 2.
3. Uprawnienia, o których mowa w ust. 2, przysługują również wdowom lub
wdowcom – emerytom i rencistom oraz osobom pobierającym uposażenie w stanie
spoczynku lub uposażenie rodzinne pozostałym po kombatantach i innych osobach
uprawnionych.
3a. W przypadku zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia emerytalnego
lub rentowego przysługuje jeden dodatek kompensacyjny, o którym mowa w ust. 2
pkt 2.
3b. W przypadku zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia emerytalnego
lub rentowego przysługuje jeden ryczałt energetyczny, o którym mowa w ust. 2 pkt 3.
3c. Ryczałt energetyczny, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, podlega corocznie
waloryzacji od dnia waloryzacji emerytur i rent.
3d. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych ogłasza,
w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor
Polski”, w terminie do 7. dnia roboczego lutego każdego roku, należną od terminu
waloryzacji kwotę ryczałtu energetycznego.
3e. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty ryczałtu energetycznego
w wysokości przysługującej w dniu poprzedzającym termin waloryzacji przez
wskaźnik, o którym mowa w ust. 3g.
3f. W wyniku waloryzacji wysokość ryczałtu energetycznego nie może ulec
zmniejszeniu.
3g. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza, w formie komunikatu,
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie do
dnia 31 stycznia każdego roku, średnioroczny wskaźnik cen konsumpcyjnych
nośników energii w poprzednim roku kalendarzowym.
4. (uchylony)
5. (uchylony)
5a. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia,
rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych
przejazdów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i ust. 3, mając na względzie konieczność
zapewnienia identyfikacji osób uprawnionych do ulgowych przejazdów.
6. Właściwe organy administracji rządowej oraz organy jednostek samorządu
terytorialnego i ich związków określają szczegółowe zasady stosowania ulg
i uprawnień, o których mowa w ust. 1–3.
Art. 201. 1. Kombatantom i innym osobom uprawnionym, które łącznie spełniają
następujące warunki:
1) nie posiadają prawa do żadnych świadczeń rentowych lub emerytalnych ani
prawa do uposażenia w stanie spoczynku albo uposażenia rodzinnego,
2) nie osiągają dochodów z tytułu pracy, pozarolniczej działalności gospodarczej
podlegającej ubezpieczeniu społecznemu lub z tytułu rolniczej działalności
gospodarczej podlegającej obowiązkowemu ubezpieczeniu rolników,
3) osiągnęły wiek 55 lat kobiety i 60 lat mężczyźni, przysługuje świadczenie
w wysokości dodatku kombatanckiego, o którym mowa w art. 15 ust. 1.
2. Osobom, o których mowa w ust. 1, przysługują także uprawnienia określone
w art. 20 ust. 2.
2a. Świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego, dodatek
kompensacyjny oraz ryczałt energetyczny są wypłacane osobom, o których mowa
w ust. 1, kwartalnie w trzecim miesiącu kwartału.
3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, tryb przyznawania osobom, o których mowa w ust. 1, świadczenia
w wysokości dodatku kombatanckiego, dodatku kompensacyjnego oraz ryczałtu
energetycznego, mając na względzie konieczność zapewnienia sprawności
postępowania przy ich przyznawaniu i wypłacaniu.
Art. 202. 1. Uznaje się zasługi osób, które z narażeniem życia, zdrowia lub
wolności ukrywały i ratowały osoby ścigane przez okupacyjne władze niemieckie lub
sowieckie, a także przez polskie władze okresu powojennego do 1956 r. z powodu ich
działalności na rzecz suwerenności i niepodległości Polski oraz z przyczyn
narodowościowych, religijnych i rasowych. W dowód uznania tych zasług Szef
Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych występuje, w szczególnie
uzasadnionych przypadkach, z wnioskiem do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
o nadanie odznaczeń przewidzianych w ustawie z dnia 16 października 1992 r.
o orderach i odznaczeniach (Dz. U. z 2020 r. poz. 138).
2. Za osoby spełniające warunki, o których mowa w ust. 1, uznaje się zwłaszcza
obywateli polskich odznaczonych medalem „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”
przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie.
3. Do osób, o których mowa w ust. 1 i 2, nie stosuje się przepisów
o świadczeniach przewidzianych w rozdziałach 2, 3 i 4.
Art. 203. 1. Członek Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość
Rzeczypospolitej Polskiej ma prawo do jednorazowego, bezpłatnego otrzymania
ubioru mundurowego na własność oraz do jego noszenia wraz z oznakami stopni
wojskowych.
2. Członek Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej
Polskiej składa wniosek o wydanie ubioru mundurowego do wojskowego komendanta
uzupełnień właściwego ze względu na jego miejsce zamieszkania.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera:
1) imię i nazwisko;
2) datę i miejsce urodzenia;
3) numer PESEL, a w przypadku nieposiadania numeru PESEL – serię i numer
dowodu osobistego albo innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
4) adres zamieszkania lub adres do korespondencji;
5) informację o posiadanym stopniu wojskowym.
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, dołącza się kopię:
1) legitymacji potwierdzającej członkostwo w Korpusie Weteranów Walk o
Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej;
2) dokumentu potwierdzającego posiadany stopień wojskowy.
5. Ubiór mundurowy wydaje dowódca jednostki budżetowej właściwy w
sprawach zaopatrywania w dziale mundurowym, do którego wojskowy komendant
uzupełnień przesyła wniosek, o którym mowa w ust. 2.
6. Dowódca jednostki budżetowej właściwy w sprawach zaopatrywania w dziale
mundurowym zawiadamia niezwłocznie członka Korpusu Weteranów Walk o
Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, który złożył wniosek, o którym mowa w ust.
2, o miejscu i terminie wydania ubioru mundurowego.
7. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, elementy
ubioru mundurowego członka Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość
Rzeczypospolitej Polskiej, okoliczności i sposób noszenia ubioru mundurowego wraz
z oznakami stopni wojskowych oraz jego wzór.
8. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 7, bierze się pod uwagę:
1) płeć członka Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej
Polskiej;
2) aby ubiór mundurowy był praktyczny i estetyczny;
3) konieczność odróżnienia ubioru mundurowego od umundurowania używanego
w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 204. 1. Członek Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość
Rzeczypospolitej Polskiej legitymujący się kartą kombatanta kierujący pojazdem samochodowym oznaczonym tą kartą może nie stosować się do niektórych znaków drogowych dotyczących zakazu ruchu lub postoju, na zasadach określonych dla osoby
niepełnosprawnej legitymującej się kartą parkingową kierującej pojazdem
samochodowym oznaczonym tą kartą, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia
20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110 i 284).
2. Kartę kombatanta wydaje członkowi Korpusu Weteranów Walk
o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej Szef Urzędu do Spraw Kombatantów
i Osób Represjonowanych, na jego pisemny wniosek.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera:
1) imię i nazwisko;
2) datę i miejsce urodzenia;
3) numer PESEL, a w przypadku nieposiadania numeru PESEL – serię i numer
dowodu osobistego albo innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
4) adres zamieszkania lub adres do korespondencji.
4. Kartę kombatanta wydaje się członkowi Korpusu Weteranów Walk
o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej bezterminowo. Za wydanie karty nie
pobiera się opłaty.
5. Karta kombatanta traci ważność:
1) w przypadku zgłoszenia utraty karty przez osobę, której wydano kartę;
2) w przypadku zwrotu karty organowi, który ją wydał;
3) w razie śmierci osoby, której wydano kartę.
6. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
dokonuje, z zachowaniem przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 oraz z 2020 r. poz. 288), wyboru
producenta blankietów kart kombatanta.
7. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór oraz tryb wydawania kart kombatanta członkom Korpusu Weteranów Walk
o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, uwzględniając w szczególności konieczność zapewnienia jednolitej procedury wydawania kart kombatanta oraz technicznego zabezpieczenia karty w sposób gwarantujący jej autentyczność;
2) zasady nadawania numerów wydawanym kartom kombatanta, uwzględniając
w szczególności konieczność stworzenia sprawnego systemu wydawania,
ewidencjonowania i kontroli prawidłowości wykorzystywania kart;
3) tryb postępowania w sprawie zwrotu karty kombatanta, mając na względzie
zapewnienie jednolitej procedury zwrotu kart;
4) wzór wniosku o wydanie karty kombatanta, mając na uwadze zapewnienie
jednolitej formy składanych wniosków.
art. 21.
więcej
decyzję potwierdzającą działalność wymienioną w art. 1 ust. 2 i w art. 2 albo fakty,
o których mowa w art. 4, posiada obywatelstwo polskie lub posiadała je w okresie
działalności kombatanckiej bądź w okresie podlegania represjom, z zastrzeżeniem
ust. 2.
1a. Uprawnienia wdów i wdowców, o których mowa w art. 20 ust. 3,
pozostałych po kombatantach i innych osobach uprawnionych przysługują osobom
posiadającym obywatelstwo polskie lub Kartę Polaka, o której mowa w ustawie z dnia
7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2019 r. poz. 1598).
2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, nie przysługują osobie, która:
1) w okresie wojny 1939–1945 kolaborowała z hitlerowskim okupantem;
2) przymusowo pełniła służbę w armii niemieckiej lub dobrowolnie zadeklarowała
odstępstwo od narodowości polskiej, jeżeli potem do końca wojny nie brała
udziału w walce o niepodległość Polski;
21) kolaborowała z radzieckimi władzami okupacyjnymi w latach 1939–1941;
3) służyła w NKWD albo w innych organach represji ZSRR lub w oddziałach
radzieckiej partyzantki prowadzących działania przeciwko Narodowi, Państwu
Polskiemu lub jego obywatelom;
4) w latach 1944–1956:
a) pełniła służbę lub funkcję i była zatrudniona w strukturach Urzędów
Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa i Informacji Wojskowej, a także nadzorujących je komórkach jednostek zwierzchnich związanych ze stosowaniem represji wobec osób działających na rzecz suwerenności
i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej,
b) była zatrudniona, pełniła służbę lub funkcję w jednostkach organizacyjnych
lub na stanowiskach związanych ze stosowaniem represji wobec osób
podejrzanych lub skazanych za działalność podjętą na rzecz suwerenności
i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej:
– w organach prokuratury i prokuraturze wojskowej,
– w sądownictwie powszechnym lub wojskowym,
– w służbie więziennej,
c) była zatrudniona, pełniła służbę lub funkcję w aparacie bezpieczeństwa
publicznego poza strukturami Urzędów Bezpieczeństwa, Służby
Bezpieczeństwa lub Informacji Wojskowej, jeżeli podczas i w związku z tą
działalnością wykonywała zadania śledcze i operacyjne związane
bezpośrednio ze zwalczaniem organizacji oraz osób działających na rzecz
suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej,
d) była funkcjonariuszem organów bądź jednostek organizacyjnych Polskiej
Partii Robotniczej lub Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, do których
właściwości rzeczowej – terenowej i centralnej – należał nadzór nad instytucjami, o których mowa w lit. a i b, bądź nad zadaniami, o których mowa
w lit. c;
5) uchybiła godności obywatela polskiego, wykorzystując władzę otrzymaną od
instytucji stosujących represje do ciemiężenia współwięźniów;
6) uchybiła godności obywatela polskiego, donosząc władzom komunistycznym
o żołnierzach podziemia, legionistach, organizacjach podziemnych,
partyzanckich i tych wszystkich, których obejmują art. 2 i 4;
7) dopuściła się zabójstwa lub innej zbrodni wobec osób cywilnych w okresie do
31 grudnia 1956 r. w związku z działalnością uznaną za działalność
kombatancką lub równorzędną w rozumieniu ustawy, za co została skazana
prawomocnym wyrokiem sądu.
3. Nie stosuje się przepisu ust. 2 pkt 4 lit. a i b wobec osób:
1) które przedłożą dowody, że do wymienionych służb i organów zostały
skierowane przez organizacje niepodległościowe lub przez te organizacje były
zwerbowane w celu udzielenia im pomocy.
2) (uchylony)
4. (uchylony)
art. 22.
więcej
decyzji administracyjnej, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych lub osoby przez niego upoważnione, na podstawie
udokumentowanego wniosku zainteresowanej osoby. Na podstawie decyzji
o przyznaniu uprawnień określonych w ustawie Szef Urzędu do Spraw Kombatantów
i Osób Represjonowanych wydaje odpowiednie zaświadczenie.
1a. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera imię lub imiona oraz nazwisko,
nazwisko rodowe w przypadku kobiet, datę i miejsce urodzenia, imiona rodziców,
obywatelstwo, numer PESEL, dane teleadresowe: adres miejsca zamieszkania lub
adres korespondencyjny wnioskodawcy, numer telefonu lub adres poczty
elektronicznej, a także dowody potwierdzające prowadzenie działalności
kombatanckiej lub doznane represje. W przypadku wnioskodawców zamieszkałych za
granicą wniosek powinien zawierać także imię lub imiona oraz nazwisko
wnioskodawcy używane w czasie prowadzenia działalności kombatanckiej lub
w czasie podlegania represjom oraz nazwisko rodowe matki wnioskodawcy.
2. W trybie, o którym mowa w ust. 1, wydawane są decyzje i zaświadczenia
potwierdzające uprawnienia osób, o których mowa w art. 20 ust. 3, przy czym
wniosek o wydanie decyzji zawiera dodatkowo odpis aktu zgonu małżonka, dowód
potwierdzający posiadanie obywatelstwa polskiego albo Karty Polaka i dowód
posiadania przez wnioskodawcę statusu emeryta lub rencisty. W przypadku wdów
i wdowców pozostałych po osobach posiadających w chwili śmierci uprawnienia
kombatanckie nie przedkłada się dowodów potwierdzających prowadzenie
działalności kombatanckiej lub doznane represje przez osobę zmarłą.
2a. W przypadku wznowienia postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 5
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego przepisu
art. 146 § 1 tej ustawy nie stosuje się.
3. (utracił moc)
4. (uchylony)
art. 23.
więcej
Art. 23a. 1. Wydatki na:
1) pomoc pieniężną, o której mowa w art. 19, wraz z kosztami jej obsługi, które
mogą wynosić do 5% wartości tej pomocy,
2) upamiętnianie i popularyzowanie historii walk o Odrodzenie Polski i represji
wojennych oraz okresu powojennego, w tym na działalność dokumentacyjną
i wydawniczą,
3) pokrycie kosztów zadań administracyjnych i opiekuńczych, wykonywanych na
rzecz środowiska kombatanckiego, zlecanych organizacjom pozarządowym
przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
– są realizowane ze środków budżetu państwa.
1a. Wydatki na pokrycie kosztów związanych z wydaniem ubioru mundurowego,
o którym mowa w art. 203
ust. 1, są realizowane ze środków budżetu państwa, z części,
której dysponentem jest Minister Obrony Narodowej.
2. (uchylony)
3. Środki na upamiętnianie i popularyzowanie historii walk o Odrodzenie Polski
i represji wojennych oraz okresu powojennego, przez działalność dokumentacyjną
i wydawniczą, mogą otrzymywać także, na podstawie umów zawartych
z dysponentem części budżetowej – Szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych – podmioty inne niż określone w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia
24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U.
z 2019 r. poz. 688, 1570 i 2020 oraz z 2020 r. poz. 284).
4. Do wyłaniania podmiotów, o których mowa w ust. 3, stosuje się odpowiednio
przepisy działu II rozdziału 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie.
art. 24.
więcej
uprawnionych i pozostałych po nich członków rodzin, dodatek kompensacyjny
określony w art. 20 ust. 2 pkt 2 i ust. 3, ryczałt energetyczny określony w art. 20 ust. 2
pkt 3 i ust. 3 oraz odsetki za opóźnienie w ustaleniu prawa do nich lub ich wypłaty są
wypłacane przez właściwe organy emerytalne lub rentowe i finansowane wraz
z kosztami ich obsługi z budżetu państwa.
2. Świadczenia, dodatek kompensacyjny oraz ryczałt energetyczny, o których
mowa w ust. 1, przysługujące osobom otrzymującym uposażenie w stanie spoczynku
albo uposażenie rodzinne wypłacają ze środków budżetu państwa jednostki
wypłacające te uposażenia. Jeżeli jednak osoby te są uprawnione także do pobierania
świadczenia o charakterze rentowym, świadczenia, o których mowa w ust. 1, wypłaca
właściwy organ rentowy.
Art. 24a. 1. Na wniosek kombatanta lub innej osoby uprawnionej,
zamieszkałych za granicą w państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie
członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub
w państwie, z którym Rzeczpospolitą Polską łączy umowa międzynarodowa
w dziedzinie ubezpieczeń społecznych przewidująca transfer emerytur lub rent,
świadczenia pieniężne, dodatek kompensacyjny oraz ryczałt energetyczny, wypłaca
się wraz z emeryturą, rentą, uposażeniem w stanie spoczynku lub innymi
świadczeniami, w państwie zamieszkania, na rachunek bankowy tej osoby za granicą
lub w innej formie wskazanej przez organ emerytalny lub rentowy, w terminach
i trybie ustalonym przez ten organ. Wypłata dokonywana jest w walucie
wymienialnej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się do kombatantów i innych osób uprawnionych, którzy
są uprawnieni do świadczenia w wysokości dodatku kombatanckiego, o którym mowa
w art. 201 oraz do dodatku kompensacyjnego i ryczałtu energetycznego, mimo braku
prawa do emerytury lub renty, uposażenia w stanie spoczynku albo uposażenia
rodzinnego.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do kombatantów i innych osób
uprawnionych zamieszkałych za granicą w państwie, z którym Rzeczpospolitej
Polskiej nie łączy umowa międzynarodowa w dziedzinie ubezpieczeń społecznych
przewidująca transfer emerytur lub rent.
Art. 24b. 1. W celu zapewnienia możliwości weryfikacji udzielania świadczeń
opieki zdrowotnej Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
prowadzi, w formie elektronicznej, bazę danych osób mających uprawnienia z tytułów
określonych w art. 1–4, zwaną dalej „bazą danych osób uprawnionych”, zawierającą
informacje posiadane przez Szefa Urzędu, w tym informacje udostępniane przez
podmioty określone w ust. 3.
2. W bazie danych osób uprawnionych są przetwarzane następujące informacje
dotyczące tych osób:
1) imię lub imiona oraz nazwisko;
2) adres miejsca zamieszkania;
3) data urodzenia;
4) numer PESEL, a w przypadku osób, którym nie nadano numeru PESEL – numer
dokumentu potwierdzającego tożsamość;
5) informacja o rodzaju przyznanego świadczenia: rencie, rencie inwalidy
wojennego, rencie osoby represjonowanej, dodatku kombatanckim, świadczeniu
w wysokości dodatku kombatanckiego.
3. Do nieodpłatnego przekazywania informacji do bazy danych osób
uprawnionych w zakresie określonym w ust. 2 są obowiązane następujące podmioty:
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, wojskowe biura
emerytalne, Biuro Emerytalne Służby Więziennej, Minister Sprawiedliwości
w zakresie spraw dotyczących sędziów w stanie spoczynku oraz Prokurator Generalny
w zakresie spraw dotyczących prokuratorów w stanie spoczynku.
4. Podmioty określone w ust. 3 przekazują Szefowi Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych informacje do bazy danych osób
uprawnionych do 15. dnia miesiąca następującego po zakończeniu każdego kwartału
w roku kalendarzowym.
Art. 24c. 1. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
aktualizuje bazę danych osób uprawnionych i przekazuje nieodpłatnie informacje
zawarte w tej bazie Narodowemu Funduszowi Zdrowia w terminie 14 dni od dnia przekazania informacji do bazy danych osób uprawnionych przez podmioty określone
w art. 24b ust. 3.
2. Podczas aktualizowania bazy danych osób uprawnionych Szef Urzędu do
Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych usuwa z bazy danych informacje
o danej osobie uprawnionej w razie zgonu tej osoby lub wydania decyzji
o pozbawieniu jej uprawnień określonych w ustawie.
3. W celu uzyskania informacji o zgonach Szef Urzędu do Spraw Kombatantów
i Osób Represjonowanych korzysta z rejestru PESEL na zasadach określonych
w przepisach ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2019
r. poz. 1397 i 2294).
art. 25.
więcej
dotychczasowych przepisów, zachowują te uprawnienia, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Pozbawia się uprawnień kombatanckich osoby:
1) wymienione w art. 21 w ust. 2:
a) w pkt 1, 3 i 4, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 3,
b) w pkt 2, 21, 5 i 6, jeżeli w wyniku postępowania weryfikacyjnego wykazano
im czyny, o których mowa w tych przepisach;
2) które na mocy dotychczasowych przepisów uzyskały uprawnienia kombatanckie
wyłącznie z tytułu działalności w latach 1944–1956 w charakterze „uczestników
walk o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej” lub innych tytułów niż
wymienione w art. 1 ust. 2, w art. 2 oraz w art. 4. Uprawnienia te zachowują
jednak osoby, które uczestniczyły w Wojnie Domowej w Hiszpanii w latach
1936–1939 lub które uprawnienia te uzyskały z tytułów określonych w ustawie,
oraz żołnierze z poboru, którzy pełnili służbę wojskową w Wojsku Polskim
w okresie od 10 maja 1945 r. do 30 czerwca 1947 r.
3. Uprawnienia uzyskane od Związku Bojowników o Wolność i Demokrację
i Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej po 31 grudnia 1988 r. podlegają
weryfikacji.
4. Decyzje administracyjne w sprawie pozbawienia uprawnień kombatanckich
podejmuje Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
5. Decyzje, o których mowa w ust. 4, są wydawane, w tym w wyniku
weryfikacji, z urzędu lub na wniosek stowarzyszeń kombatanckich, Ministra
Sprawiedliwości, Ministra Obrony Narodowej albo ministra właściwego do spraw
wewnętrznych.
6. (uchylony)
7. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zawiadamia
niezwłocznie właściwy organ emerytalny lub rentowy albo właściwą jednostkę
wypłacającą uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne oraz dowódcę
jednostki budżetowej właściwego do wydania ubioru mundurowego o pozbawieniu
danej osoby uprawnień kombatanckich.
art. 26.
więcej
uprawnień kombatanckich tracą uprawnienia wynikające z ustawy, z wyjątkiem
uprawnień, o których mowa w art. 12, z tym że osobom, które w dniu wejścia w życie
ustawy pobierały emerytury, renty inwalidzkie lub renty rodzinne, zamiast tych
świadczeń przyznaje się:
1) świadczenia na zasadach ogólnych, określonych w przepisach o zaopatrzeniu
emerytalnym pracowników i ich rodzin lub w innych przepisach o zaopatrzeniu
emerytalnym;
2) świadczenia w kwocie najniższej, jeżeli nie spełniają warunków do przyznania
świadczeń, o których mowa w pkt 1; przepisy o zaopatrzeniu emerytalnym
pracowników i ich rodzin stosuje się odpowiednio.
art. 27.
więcej
wystawione na podstawie dotychczasowych przepisów, do czasu wydania nowych
zaświadczeń zachowują moc, chyba że została wydana decyzja o pozbawieniu
uprawnień.
art. 28.
więcej
art. 29.
więcej
art. 30.
więcej
o niepodległość i suwerenność Rzeczypospolitej Polskiej przedstawia Prezydentowi
Rzeczypospolitej Polskiej, z własnej inicjatywy lub na wniosek stowarzyszeń
kombatanckich:
1) Minister Obrony Narodowej – w stosunku do osób, o których mowa w art. 1,
2) Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych – w stosunku do
osób, o których mowa w art. 2 i 4
– na zasadach określonych w obowiązujących przepisach.
2. Przepis ust. 1 nie narusza uprawnień ministra właściwego do spraw
zagranicznych do przedstawiania wniosków o nadanie tych odznaczeń.
3. Przepisy dotyczące postępowania w sprawach nadawania odznaczeń,
niepozostające w sprzeczności z ust. 1 i 2, stosuje się odpowiednio.
art. 31.
więcej
art. 32.
więcej
art. 33.
więcej
kombatantów (Dz. U. poz. 122 i 269, z 1986 r. poz. 202 oraz z 1987 r. poz. 84 i 180).
art. 34.
więcej
Wyszukiwarka
- Kodeks Karny dostęp do ustawy
- 22 Kodeks Karny konkretny artykuł ustawy
- Sąd Okręgowy w Ełku informacje o sądzie
- Pełnomocnictwo ogólne dostęp do wzorców