Wejscie w życie: 1 stycznia 1998

Ostatnia Zmiana: 1 września 2019

Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy

art. 1. więcej Art. 1. 1. W celu ochrony zdrowia pracujących przed wpływem
niekorzystnych warunków środowiska pracy i sposobem jej wykonywania oraz
sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, w tym kontroli
zdrowia pracujących, tworzy się służbę medycyny pracy.
2. Systematyczna kontrola zdrowia pracujących, prowadzona także w celu
aktywnego oddziaływania na poprawę warunków pracy przez pracodawcę
i ograniczania w ten sposób ryzyka zawodowego, obejmuje procedury i badania
służące ocenie zdrowia pracujących ukierunkowanej na identyfikowanie tych
elementów stanu zdrowia, które pozostają w związku przyczynowym z warunkami pracy.
3. W ramach kontroli zdrowia osoby pracujące otrzymują informacje
i wskazania lekarskie odnośnie sposobów zapobiegania niekorzystnym zmianom
w stanie zdrowia.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Zadania służby medycyny pracy wykonują: lekarze, pielęgniarki,
psycholodzy i inne osoby o kwalifikacjach zawodowych niezbędnych do
wykonywania wielodyscyplinarnych zadań tej służby.
2. Jednostkami organizacyjnymi służby medycyny pracy są:
1) podmioty wykonujące działalność leczniczą w celu sprawowania
profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, z wyłączeniem
pielęgniarek i położnych wykonujących zawód w formach określonych
odrębnymi przepisami, zwane dalej „podstawowymi jednostkami służby
medycyny pracy”;
2) wojewódzkie ośrodki medycyny pracy.
3. Zadania służby medycyny pracy realizują, w zakresie i na zasadach
określonych w ustawie:
1) pielęgniarki wykonujące indywidualną praktykę pielęgniarską, indywidualną
specjalistyczną praktykę pielęgniarską, grupową praktykę pielęgniarską,
z wyłączeniem zadań, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. a–e, g i h oraz pkt 3;
2) psycholodzy oraz osoby o kwalifikacjach, o których mowa w ust. 1, w ramach
prowadzonej działalności gospodarczej.
4. Zadania służby medycyny pracy realizują, w zakresie i na zasadach
określonych w ustawie, także jednostki badawczo-rozwojowe i jednostki
organizacyjne uczelni medycznych, prowadzące działalność w dziedzinie
medycyny pracy.

art. 3. więcej Art. 3. Osoby realizujące zadania służby medycyny pracy przy wykonywaniu
czynności zawodowych są niezależne od pracodawców, pracowników i ich
przedstawicieli oraz innych podmiotów, na których zlecenie realizują zadania tej służby.

art. 4. więcej Art. 4. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) profilaktycznej opiece zdrowotnej – należy przez to rozumieć ogół działań
zapobiegających powstawaniu i szerzeniu się niekorzystnych skutków
zdrowotnych, które w sposób bezpośredni lub pośredni mają związek
z warunkami albo charakterem pracy;
2) pracującym – należy przez to rozumieć osoby wymienione w art. 5 ust. 1 i 3;
3) pracodawcy – należy przez to rozumieć jednostkę organizacyjną, choćby nie
posiadała osobowości prawnej, a także osobę fizyczną – jeżeli podmioty te
zatrudniają pracowników – lub będący odpowiednikiem pracodawcy podmiot
stosunku służbowego;
4) ryzyku zawodowym – należy przez to rozumieć możliwość wystąpienia
niepożądanych, związanych z wykonywaną pracą zdarzeń powodujących
straty, w szczególności niekorzystnych skutków zdrowotnych będących wynikiem zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub związanych ze sposobem wykonywania pracy.
4a) (uchylony)
5) (uchylony)

art. 5. więcej Art. 5. 1. Służba medycyny pracy realizuje zadania określone w ustawie
w odniesieniu do:
1) pracowników;
2) osób pozostających w stosunku służbowym;
3) osób wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą;
3a) (uchylony)
4) kandydatów do szkół ponadpodstawowych lub wyższych i na kwalifikacyjne
kursy zawodowe, uczniów i słuchaczy tych szkół, studentów oraz słuchaczy
kwalifikacyjnych kursów zawodowych, którzy w trakcie praktycznej nauki
zawodu lub stażu uczniowskiego są narażeni na działanie czynników
szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia;
5) doktorantów, którzy w trakcie kształcenia są narażeni na działanie czynników
szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia;
6) osób świadczących pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności
w zakładach karnych, przebywania w aresztach śledczych lub wykonujących
pracę w ramach kary ograniczenia wolności.
2. Obowiązek objęcia profilaktyczną opieką zdrowotną spoczywa na:
1) pracodawcach – w odniesieniu do osób wymienionych w ust. 1 pkt 1–3;
2) szkole, szkole wyższej lub organizatorze kwalifikacyjnych kursów
zawodowych – w odniesieniu do osób wymienionych w ust. 1 pkt 4;
3) podmiotowi uprawnionemu do prowadzenia szkoły doktorskiej – w
odniesieniu do osób wymienionych w ust. 1 pkt 5;
4) podmiocie zatrudniającym – w odniesieniu do osób wymienionych w ust. 1 pkt 6.
2a. (uchylony)
3. Profilaktyczną opieką zdrowotną służby medycyny pracy obejmuje się, na
ich wniosek:
1) osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek i osoby
z nimi współpracujące;
2) osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, z wyjątkiem
osób wymienionych w ust. 1 pkt 3;
3) rolników indywidualnych i pracujących z nimi domowników oraz członków
spółdzielni produkcji rolnej;
4) byłych pracowników oraz osoby, które wykonywały pracę na innej podstawie
niż stosunek pracy, a także osoby, które pozostawały w stosunku służbowym.
4. (uchylony)

art. 6. więcej Art. 6. 1. Służba medycyny pracy jest właściwa do realizowania zadań
z zakresu:
1) ograniczania szkodliwego wpływu pracy na zdrowie, w szczególności przez:
a) współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpoznawania i oceny
czynników występujących w środowisku pracy oraz sposobów
wykonywania pracy mogących mieć ujemny wpływ na zdrowie,
b) współdziałanie z pracodawcą w procesach rozpoznawania i oceny
ryzyka zawodowego w środowisku pracy oraz informowanie
pracodawców i pracujących o możliwości wystąpienia niekorzystnych
skutków zdrowotnych będących jego następstwem,
c) udzielanie pracodawcom i pracującym porad w zakresie organizacji
pracy, ergonomii, fizjologii i psychologii pracy;
2) sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi,
w szczególności przez:
a) wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych
przewidzianych w Kodeksie pracy,
b) orzecznictwo lekarskie do celów przewidzianych w Kodeksie pracy
i w przepisach wydanych na jego podstawie,
c) ocenę możliwości wykonywania pracy lub pobierania nauki
uwzględniającą stan zdrowia i zagrożenia występujące w miejscu pracy
lub nauki,
d) prowadzenie działalności konsultacyjnej, diagnostycznej i orzeczniczej
w zakresie patologii zawodowej,
e) prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na choroby
zawodowe lub inne choroby związane z wykonywaną pracą,
f) wykonywanie szczepień ochronnych, o których mowa w art. 20 ustawy
z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń
i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2018 r. poz. 151 i 1669),
g) monitorowanie stanu zdrowia osób pracujących zaliczanych do grup
szczególnego ryzyka, a zwłaszcza osób wykonujących pracę
w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych, młodocianych,
niepełnosprawnych oraz kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych,
h) wykonywanie badań umożliwiających wczesną diagnostykę chorób
zawodowych i innych chorób związanych z wykonywaną pracą;
3) prowadzenia ambulatoryjnej rehabilitacji leczniczej, uzasadnionej
stwierdzoną patologią zawodową;
4) organizowania i udzielania pierwszej pomocy medycznej w nagłych
zachorowaniach i wypadkach, które wystąpiły w miejscu pracy, służby lub
pobierania nauki;
5) inicjowania i realizowania promocji zdrowia, a zwłaszcza profilaktycznych
programów prozdrowotnych, wynikających z oceny stanu zdrowia
pracujących;
6) inicjowania działań pracodawców na rzecz ochrony zdrowia pracowników
i udzielania pomocy w ich realizacji, a w szczególności w zakresie:
a) informowania pracowników o zasadach zmniejszania ryzyka
zawodowego,
b) wdrażania zasad profilaktyki zdrowotnej u pracowników należących do
grup szczególnego ryzyka,
c) tworzenia warunków do prowadzenia rehabilitacji zawodowej,
d) wdrażania programów promocji zdrowia,
e) organizowania pierwszej pomocy przedmedycznej;
7) prowadzenia analiz stanu zdrowia pracowników, a zwłaszcza występowania
chorób zawodowych i ich przyczyn oraz przyczyn wypadków przy pracy;
8) gromadzenia, przechowywania i przetwarzania informacji o narażeniu
zawodowym, ryzyku zawodowym i stanie zdrowia osób objętych
profilaktyczną opieką zdrowotną.
9) (uchylony)
2. W stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie innej niż stosunek
pracy służba medycyny pracy wykonuje zadania określone w ust. 1.
3. W stosunku do osób wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 4 i 5 służba
medycyny pracy wykonuje zadania określone w ust. 1 pkt 2 lit. c oraz –
odpowiednio – w pkt 3–8.
4. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, zakres, w jakim służba medycyny
pracy wykonuje zadania wobec osób wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 6, biorąc pod
uwagę konieczność zapewnienia ochrony zdrowia tych osób.
5. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw oświaty i wychowania oraz ministrem właściwym do spraw
szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, zakres i tryb badań
lekarskich osób wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz sposób dokumentowania
tych badań, uwzględniając konieczność przyjęcia obiektywnych i niezbędnych
kryteriów oceny stanu zdrowia oraz biorąc pod uwagę konieczność ochrony danych
osobowych osób poddanych badaniu.
6. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia,
zakres i tryb sprawowania przez służbę medycyny pracy profilaktycznej opieki
zdrowotnej w stosunku do osób wymienionych w art. 5 ust. 3, objętych opieką na
ich wniosek, uwzględniając zakres zadań służby medycyny pracy.
7. (uchylony)

art. 7. więcej Art. 7. 1. Służba medycyny pracy, wykonując swoje zadania, współdziała z:
1) pracodawcami i ich organizacjami;
2) pracownikami i ich przedstawicielami, a zwłaszcza ze związkami zawodowymi;
3) lekarzami udzielającymi pracującym świadczeń z zakresu podstawowej
opieki zdrowotnej;
4) Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Kasą Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego i Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych,
zespołami do spraw orzekania o niepełnosprawności oraz Narodowym
Funduszem Zdrowia;
5) Państwową Inspekcją Pracy, Państwową Inspekcją Sanitarną oraz innymi
organami nadzoru i kontroli warunków pracy;
6) jednostkami badawczo-rozwojowymi, szkołami wyższymi oraz innymi
organizacjami i instytucjami, których działalność służy ochronie zdrowia pracujących.
2. Współdziałanie z pracodawcami i ich organizacjami oraz z pracownikami
i ich przedstawicielami polega w szczególności na:
1) bieżącej wzajemnej wymianie informacji o zagrożeniach zdrowia
występujących na stanowiskach pracy i przedstawianiu wniosków
zmierzających do ich ograniczenia lub likwidacji;
2) uczestniczeniu w inicjatywach prozdrowotnych na rzecz pracujących,
zwłaszcza dotyczących realizacji programów promocji zdrowia;
3) dokonywaniu wyboru form opieki zdrowotnej i programów ich wdrażania,
odpowiednich do rodzaju zakładu pracy i występujących w nim zagrożeń zawodowych.
3. Współdziałanie z lekarzami, o których mowa w ust. 1 pkt 3, polega
w szczególności na wymianie informacji o stanie zdrowia pracujących objętych ich
opieką, zwłaszcza o stanach chorobowych mogących mieć związek z zagrożeniami
zawodowymi lub sposobem wykonywania pracy.
4. Współdziałanie z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Kasą Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego, Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Osób
Niepełnosprawnych, zespołami do spraw orzekania o niepełnosprawności oraz
Narodowym Funduszem Zdrowia polega w szczególności na wykonywaniu przez
służbę medycyny pracy świadczeń zdrowotnych na podstawie zawartej umowy dla
podmiotów realizujących zadania w zakresie orzecznictwa w sprawie niezdolności
do pracy i potrzebie przeprowadzenia rehabilitacji zawodowej, warunkujących
prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, ubezpieczenia społecznego
rolników, orzecznictwa, o którym mowa w przepisach o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, a także świadczeń
zdrowotnych z zakresu patologii zawodowej.
5. W ramach współdziałania z Państwową Inspekcją Pracy, Państwową
Inspekcją Sanitarną oraz innymi organami nadzoru i kontroli warunków pracy:
1) jednostki służby medycyny pracy informują właściwą inspekcję
o zagrożeniach dla zdrowia stwierdzonych w miejscu wykonywania pracy
i o przypadkach naruszania przez pracodawcę obowiązków w zakresie ochrony zdrowia pracowników, wynikających z Kodeksu pracy, niniejszej
ustawy i przepisów wydanych na ich podstawie;
2) właściwe inspekcje i inne organy informują odpowiednie jednostki służby
medycyny pracy o wynikach kontroli pracodawców w sprawach mających
wpływ na ochronę zdrowia pracowników.
6. Współdziałanie z jednostkami badawczo-rozwojowymi, szkołami
wyższymi oraz innymi organizacjami i instytucjami, których działalność służy
ochronie zdrowia pracujących, obejmuje w szczególności, na zasadach określonych
w odrębnych przepisach, udział w pracach naukowo-badawczych, zjazdach
i sympozjach naukowych, przekazywanie informacji naukowych, udział
w szkoleniu podyplomowym oraz w konsultacjach przy formułowaniu programów
nauczania i doskonalenia zawodowego.

art. 8. więcej Art. 8. Minister Obrony Narodowej, minister właściwy do spraw
wewnętrznych, Minister Sprawiedliwości oraz minister właściwy do spraw
transportu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, każdy
w zakresie swojego działania, określą, w drodze rozporządzeń, zadania służby
medycyny pracy niewymienione w art. 6 ust. 1, a wynikające ze specyfiki ryzyka
zawodowego osób zatrudnionych lub pozostających w stosunku służbowym
w podległych lub nadzorowanych zakładach pracy i w innych jednostkach
organizacyjnych, uwzględniając specyfikę środowiska pracy.

art. 9. więcej Art. 9. 1. Do wykonywania zadań służby medycyny pracy w zakresie
przeprowadzania badań wstępnych, okresowych i kontrolnych oraz sprawowania
profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, niezbędnej z uwagi na
warunki pracy, uprawnieni są lekarze spełniający dodatkowe wymagania
kwalifikacyjne, określone w trybie art. 229 § 8 pkt 4 Kodeksu pracy.
2. Dodatkowe wymagania kwalifikacyjne, o których mowa w ust. 1,
obowiązują również lekarzy wykonujących zadania służby medycyny pracy
określone w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c.
3. Minister właściwy do spraw zdrowia, w drodze rozporządzenia, ustali
specjalizacje lekarskie niezbędne do wykonywania orzecznictwa w zakresie chorób
zawodowych, biorąc pod uwagę charakter i specyfikę chorób zawodowych.
4. Minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze
rozporządzenia, zadania służby medycyny pracy, których wykonywanie przez
osoby niebędące lekarzami wymaga posiadania dodatkowych kwalifikacji, rodzaj
i tryb uzyskiwania tych kwalifikacji oraz wzory stosowanych dokumentów, mając
na względzie konieczność zapewnienia właściwego poziomu świadczeń oraz biorąc
pod uwagę konieczność ochrony danych osobowych osób poddanych badaniu.

art. 10. więcej Art. 10. 1. Podjęcie oraz zakończenie działalności przez podstawową
jednostkę służby medycyny pracy, pielęgniarkę, psychologa lub inną osobę,
o której mowa w art. 2 ust. 1, w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad
pracującymi wymaga zgłoszenia, w formie pisemnej, we właściwym ze względu na
miejsce jej wykonywania wojewódzkim ośrodku medycyny pracy.
2. Zgłoszenia dokonuje podstawowa jednostka służby medycyny pracy,
pielęgniarka lub psycholog, o których mowa w art. 2 ust. 3, albo inna osoba,
o której mowa w art. 2 ust. 1.
3. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, w zależności od podmiotu
podejmującego lub kończącego działalność w zakresie profilaktycznej opieki
zdrowotnej zawiera odpowiednio:
1) nazwę podstawowej jednostki służby medycyny pracy albo imię i nazwisko;
2) adres miejsca wykonywania praktyki, o której mowa w art. 2 ust. 2 pkt 1 lit. c
i ust. 3 pkt 1, albo adres prowadzonej działalności gospodarczej, o której
mowa w art. 2 ust. 3 pkt 2;
3) oznaczenie podmiotu tworzącego w rozumieniu przepisów o działalności
leczniczej i adres podmiotu leczniczego sprawującego profilaktyczną opiekę
zdrowotną nad pracującymi, jeżeli zgłoszenia dokonuje podstawowa
jednostka służby medycyny pracy niebędąca lekarzem wykonującym zawód
w ramach działalności leczniczej jako indywidualną praktykę lekarską,
indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską lub grupową praktykę lekarską;
4) numer prawa wykonywania zawodu;
5) termin podjęcia lub zakończenia działalności;
6) informacje o dodatkowych kwalifikacjach do przeprowadzania badań
profilaktycznych lub wykonywania zadań służby medycyny pracy.
4. Zgłoszenia należy dokonać w ciągu 30 dni od dnia podjęcia lub
zakończenia działalności.

art. 11. więcej Art. 11. 1. Jednostka służby medycyny pracy prowadzi
dokumentację medyczną osób objętych zakresem jej działania.
2. Obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej obejmuje również
pielęgniarkę, o której mowa w art. 2 ust. 3 pkt 1.
2a. Obowiązek prowadzenia dokumentacji badań i orzeczeń
psychologicznych obejmuje również psychologa, o którym mowa w art. 2 ust. 3 pkt 2.
3. Dane zawarte w dokumentacji medycznej oraz dane zawarte
w dokumentacji, o której mowa w ust. 2a, są objęte tajemnicą zawodową
i służbową. Dane te mogą być udostępniane wyłącznie podmiotom określonym
w art. 19 i art. 2 ust. 4 oraz podmiotom uprawnionym do udostępniania im
dokumentacji medycznej na podstawie odrębnych przepisów i na zasadach
określonych w tych przepisach.
4. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej
Rady Lekarskiej oraz Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określi, w drodze
rozporządzenia, rodzaje dokumentacji medycznej, o której mowa w ust. 1 i 2, oraz
sposób jej prowadzenia i przechowywania, a także wzory stosowanych
dokumentów, mając na względzie właściwe udokumentowanie przeprowadzanych
badań oraz zapewnienie ochrony danych osobowych.
5. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia,
rodzaje dokumentacji badań i orzeczeń psychologicznych, o których mowa w ust.
2a, wzory stosowanych dokumentów oraz szczegółowy sposób jej prowadzenia,
przechowywania i udostępniania, mając na względzie właściwe udokumentowanie
przeprowadzanych badań oraz zapewnienie ochrony danych osobowych. Minister
właściwy do spraw zdrowia przed wydaniem rozporządzenia może zasięgnąć opinii
Krajowej Rady Psychologów.

art. 12. więcej Art. 12. 1. Badania wstępne, okresowe i kontrolne pracowników oraz inne
świadczenia zdrowotne są wykonywane na podstawie pisemnej umowy zawartej
przez podmiot obowiązany do ich zapewnienia, o którym mowa w art. 5 ust. 2, zwany dalej „zleceniodawcą”, z podstawową jednostką służby medycyny pracy, zwaną dalej „zleceniobiorcą”.
2. Umowa powinna określać w szczególności:
1) strony umowy oraz osoby objęte świadczeniami z tytułu umowy;
2) zakres opieki zdrowotnej, który w odniesieniu do pracowników powinien
obejmować co najmniej te rodzaje świadczeń, do których zapewnienia
zleceniodawca jest obowiązany na podstawie Kodeksu pracy, niniejszej
ustawy i przepisów wydanych na ich podstawie;
3) warunki i sposób udzielania świadczeń zdrowotnych, a w szczególności:
sposób rejestracji osób objętych umową, organizację udzielania świadczeń,
tryb przekazywania zaświadczeń lekarskich o zdolności do pracy bądź nauki
oraz sposób podania tych informacji do wiadomości zainteresowanych;
4) sposób kontrolowania przez zleceniodawcę wykonywania postanowień umowy;
5) obowiązki zleceniodawcy wobec zleceniobiorcy dotyczące:
a) przekazywania informacji o występowaniu czynników szkodliwych dla
zdrowia lub warunków uciążliwych wraz z aktualnymi wynikami badań
i pomiarów tych czynników,
b) zapewnienia udziału w komisji bezpieczeństwa i higieny pracy
działającej na terenie zakładu pracy,
c) zapewnienia możliwości przeglądu stanowisk pracy w celu dokonania
oceny warunków pracy,
d) udostępniania dokumentacji wyników kontroli warunków pracy,
w części odnoszącej się do ochrony zdrowia;
6) wysokość należności, sposób jej ustalania, terminy płatności oraz tryb
rozliczeń finansowych;
7) dopuszczalność zlecania osobom trzecim przez zleceniobiorcę niektórych
obowiązków wynikających z umowy, zgodnie z art. 14;
8) okres, na który została zawarta umowa, z tym że okres ten nie może
być krótszy niż rok;
9) sposób rozwiązywania umowy za wypowiedzeniem i przypadki stanowiące
podstawę rozwiązywania umowy ze skutkiem natychmiastowym;
10) tryb rozstrzygania sporów związanych z realizacją i rozliczeniem
finansowym umowy, zwłaszcza w przypadku uchybień stwierdzonych
w trybie określonym w art. 18 ust. 2 pkt 2.
3. Realizacja zadań służby medycyny pracy, określonych w trybie art. 9 ust.
4, przez osoby, o których mowa w art. 2 ust. 3, następuje na podstawie umowy
zawartej ze zleceniodawcą. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. Zleceniobiorca informuje właściwą inspekcję o niewywiązywaniu się przez
zleceniodawcę z zobowiązań, o których mowa w ust. 2 pkt 5.

art. 13. więcej Art. 13. Zleceniodawca, działając w porozumieniu z przedstawicielami
pracowników, ma prawo wyboru podstawowej jednostki służby medycyny pracy.

art. 14. więcej Art. 14. 1. Podstawowa jednostka służby medycyny pracy może zlecić, na
podstawie umowy, wykonywanie niektórych świadczeń, w szczególności badań
diagnostycznych i specjalistycznych konsultacji lekarskich, podmiotom
wykonującym działalność leczniczą uprawnionym do wykonywania tych
świadczeń na podstawie odrębnych przepisów.
2. Koszty zleceń, o których mowa w ust. 1, obciążają podstawową jednostkę
służby medycyny pracy.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Samorząd województwa tworzy i utrzymuje wojewódzki ośrodek
medycyny pracy.
2. Kierownikiem wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy jest lekarz
specjalista w dziedzinie medycyny pracy lub medycyny przemysłowej.

art. 16. więcej Art. 16. (uchylony).

art. 17. więcej Art. 17. Do zadań wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy należy
w szczególności:
1) udzielanie konsultacji podstawowym jednostkom służby medycyny pracy;
2) wykonywanie kontroli podstawowych jednostek służby medycyny pracy,
w zakresie i w sposób określony w ustawie;
3) prowadzenie podyplomowego kształcenia z zakresu medycyny pracy,
z wyjątkiem tych form, które z mocy odrębnych przepisów są zastrzeżone do
kompetencji innych jednostek;
4) prowadzenie działalności diagnostycznej i orzeczniczej w zakresie chorób zawodowych;
5) rozpatrywanie odwołań od orzeczeń lekarskich wydawanych do celów
przewidzianych w Kodeksie pracy;
6) współdziałanie w programowaniu i realizacji zadań z zakresu profilaktyki
i promocji zdrowia;
7) udzielanie konsultacji i opiniowanie spraw dotyczących organizacji
i funkcjonowania opieki zdrowotnej nad pracującymi oraz innych spraw
związanych z ochroną zdrowia pracujących;
8) prowadzenie rejestrów zgłoszeń, o których mowa w art. 10;
9) udzielanie świadczeń zdrowotnych, w ilościach niezbędnych do prowadzenia
specjalizacji z medycyny pracy i innych specjalizacji lekarskich, których
program obejmuje odbycie staży kierunkowych w zakresie medycyny pracy –
na zasadach określonych w art. 12;
10) udzielanie świadczeń zdrowotnych na zlecenie jednostek podstawowych
służby medycyny pracy w zakresie i na zasadach określonych w art. 14;
11) przyjmowanie, gromadzenie, przechowywanie i przetwarzanie dokumentacji
służby medycyny pracy, przekazanej w związku z likwidacją jednostek
organizacyjnych tej służby;
12) gromadzenie, przechowywanie i przetwarzanie informacji zawartych
w rejestrach, o których mowa w art. 10, oraz dokumentacji z kontroli
jednostek podstawowych służby medycyny pracy zarejestrowanych na terenie województwa;
13) przeprowadzanie okresowych badań lekarskich realizowanych w trybie art.
229 § 5 Kodeksu pracy, w przypadku gdy podmiot, który zatrudniał
pracownika, uległ likwidacji;
14) przeprowadzanie badań i wydawanie orzeczeń lekarskich określonych
w odrębnych przepisach.

Art. 17a. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze
rozporządzenia, limit badań wykonywanych do celów przewidzianych w Kodeksie
pracy w ramach świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 17 pkt 9, biorąc
pod uwagę niezbędność ich przeprowadzania dla potrzeb szkolenia
specjalizacyjnego lekarzy przez wojewódzkie ośrodki medycyny pracy.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Kontrola, o której mowa w art. 17 pkt 2, obejmuje tryb, zakres
i jakość udzielanych świadczeń zdrowotnych oraz sprawowania opieki zdrowotnej
określonych w ustawie.
2. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli zostały stwierdzone
nieprawidłowości, kierownik wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy kieruje do
podstawowej jednostki służby medycyny pracy lub osób, o których mowa w art.
2 ust. 3, wystąpienie pokontrolne, w którym wskazuje nieprawidłowości i ich
przyczyny oraz przedstawia wnioski dotyczące ich usunięcia, a także określa termin
powiadomienia o wykonaniu zaleceń zawartych we wnioskach lub o ich
niewykonaniu wraz z przyczynami.
3. W razie stwierdzenia istotnych uchybień dotyczących trybu, zakresu
i jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych lub sprawowania opieki zdrowotnej
kierownik wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy kieruje jednocześnie wniosek do:
1) zleceniodawcy o zastosowanie wobec zleceniobiorcy skutków
przewidzianych w umowie;
2) odpowiedniego organu właściwej okręgowej izby:
a) o wszczęcie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności
zawodowej, o którym mowa w art. 38 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r.
o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. poz. 178, z późn. zm.) albo
b) o wszczęcie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności
zawodowej, o którym mowa w art. 41 ustawy z dnia 17 maja 1989 r.
o izbach lekarskich (Dz. U. poz. 158, z późn. zm.) lub o powołanie
komisji w celu oceny przygotowania zawodowego, o której mowa w art. 11 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2019 r. poz. 537, 577, 730 i 959) albo
3) Regionalnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej o wszczęcie
postępowania dyscyplinarnego, o którym mowa w art. 20 ustawy z dnia
8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym
psychologów (Dz. U. z 2019 r. poz. 1026).

art. 19. więcej Art. 19. Osoba wyznaczona przez kierownika wojewódzkiego ośrodka
medycyny pracy, uprawniona do wykonywania kontroli, ma prawo żądać od:
1) kontrolowanego podmiotu – niezbędnych informacji i udostępnienia
dokumentacji, z tym że dokumentacja medyczna może być udostępniona
tylko osobom wykonującym odpowiedni zawód medyczny;
2) zleceniodawcy zadań służby medycyny pracy – dostępu do stanowisk pracy
w celu zweryfikowania ich oceny dokonanej przez osobę będącą podstawową
jednostką służby medycyny pracy, osobę zatrudnioną w podstawowej
jednostce tej służby lub osobę wykonującą zadania tej służby w formach,
o których mowa w art. 2 ust. 3.

art. 20. więcej Art. 20. 1. Kontrolę jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych
w wojewódzkich ośrodkach medycyny pracy oraz kontrolę realizacji zadań,
o których mowa w art. 17, przeprowadzają, na zlecenie ministra właściwego do
spraw zdrowia, jednostki, o których mowa w art. 2 ust. 4.
2. Przepisy ust. 1 oraz art. 18 i 19 nie naruszają przepisów o kontroli
wykonywanej na podstawie przepisów o działalności leczniczej oraz przepisów
o wykonywaniu zawodu lekarza lub przepisów o wykonywaniu zawodu pielęgniarki i położnej.

Art. 20a. Jednostki, o których mowa w art. 2 ust. 4:
1) w zakresie zadań służby medycyny pracy, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b–d:
a) uczestniczą w orzekaniu w sprawach chorób zawodowych w zakresie
uregulowanym w odrębnych przepisach,
b) orzekają dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy w przypadkach
zakwestionowania treści orzeczenia lekarskiego wydanego przez lekarza
zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy;
2) prowadzą, na podstawie odrębnych przepisów, kształcenie przeddyplomowe
i podyplomowe w zakresie medycyny pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy,
ergonomii i psychologii pracy;
3) inicjują, opracowują i prowadzą, w tym również na zlecenie ministra
właściwego do spraw zdrowia, programy prewencji zagrożeń zdrowia
wynikających z wpływu niekorzystnych warunków środowiska pracy
i sposobu wykonywania pracy, w szczególności ujawnianych w drodze badań
epidemiologicznych;
4) wspomagają jednostki organizacyjne służby medycyny pracy działalnością
konsultacyjną w zakresie medycyny pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy,
ergonomii i psychologii pracy oraz wykonują ekspertyzy, zwłaszcza
w sytuacji wystąpienia nowych problemów dotyczących zdrowia pracujących.

art. 21. więcej Art. 21. 1. Ze środków budżetu samorządu województwa finansuje się:
1) zadania służby medycyny pracy, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. d i e
oraz pkt 3 i 4, a także w art. 20a pkt 1 lit. b;
2) zadania służby medycyny pracy wykonywane zgodnie z art. 6 ust. 3,
z zastrzeżeniem art. 21a;
3) (utracił moc)
4) działalność wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy obejmującą realizację
zadań, o których mowa w art. 17 pkt 1–8, 11 i 12;
5) działalność profilaktyczną wynikającą z programów zapobiegania
i zwalczania określonych chorób oraz programów promocji zdrowia
ustalonych przez samorząd województwa;
6) okresowe badania lekarskie realizowane w trybie art. 229 § 5 Kodeksu pracy,
w przypadku gdy podmiot, który zatrudniał pracownika, uległ likwidacji,
z wyłączeniem badań wykonywanych w trybie art. 7a ustawy z dnia
19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest
(Dz. U. z 2017 r. poz. 2119).
2. Z części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do
spraw zdrowia, mogą być finansowane w całości lub w części programy prewencji
zagrożeń zdrowia, o których mowa w art. 20a pkt 3.
3. Profilaktyczna opieka zdrowotna sprawowana w odniesieniu do osób
świadczących pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w zakładach
karnych, przebywania w aresztach śledczych lub wykonujących pracę w ramach
kary ograniczenia wolności, jeżeli obowiązek objęcia profilaktyką nie spoczywa na
pracodawcy, jest finansowana z budżetu państwa z części, której dysponentem jest
Minister Sprawiedliwości.

Art. 21a. Pełnoletni kandydaci na kwalifikacyjne kursy zawodowe oraz
pełnoletni słuchacze kwalifikacyjnych kursów zawodowych ponoszą koszty
przeprowadzonych badań oceny możliwości pobierania nauki uwzględniającej stan
zdrowia i zagrożenia występujące w miejscu nauki.

art. 22. więcej Art. 22. Pracodawcy:
1) ponoszą koszty przeprowadzanych badań wstępnych, okresowych
i kontrolnych oraz profilaktycznej opieki zdrowotnej niezbędnej ze względu
na warunki pracy, na zasadach określonych w Kodeksie pracy oraz przepisach
wydanych na jego podstawie;
2) finansują wybrane przez siebie świadczenia zdrowotne z zakresu
profilaktycznej opieki zdrowotnej, należące do zadań służby medycyny pracy
określonych w art. 6 ust. 1.

Art. 22a. (uchylony).

art. 23. więcej Art. 23. Ze środków własnych finansują profilaktyczną opiekę zdrowotną
sprawowaną przez służbę medycyny pracy:
1) osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek i osoby
z nimi współpracujące;
2) rolnicy indywidualni i pracujący z nimi domownicy oraz członkowie
spółdzielni produkcji rolnej, z wyjątkiem orzecznictwa dotyczącego
rolniczych chorób zawodowych, którego finansowanie następuje na zasadach
określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników;
3) byli pracownicy oraz osoby, które wykonywały pracę na innej podstawie niż
stosunek pracy, lub osoby, które pozostawały w stosunku służbowym, o ile
w odrębnych przepisach nie wskazano innego sposobu finansowania.

art. 24. więcej Art. 24. Do jednostek organizacyjnych służby medycyny pracy będących
zakładami opieki zdrowotnej, w zakresie nieuregulowanym w ustawie, stosuje się
przepisy ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Rady nadzorcze wojewódzkich ośrodków medycyny pracy prowadzących działalność w dniu wejścia w życie ustawy, w terminie 3 miesięcy od tego dnia, dostosują statuty ośrodków do warunków ich funkcjonowania określonych w ustawie i przedstawią je do zatwierdzenia właściwym wojewodom.
2. Jeżeli na obszarze województwa nie utworzono wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, wojewoda utworzy taki ośrodek lub zawrze porozumienie w sprawie utworzenia międzywojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, zgodnie z art. 16, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
3. Kierownicy wojewódzkich ośrodków medycyny pracy prowadzących działalność w dniu wejścia w życie ustawy, nie spełniający warunku określonego w art. 15 ust. 2, mogą pełnić tę funkcję do zakończenia okresu, na jaki zostali powołani, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od dnia wejścia w życie ustawy.

art. 26. więcej Art. 26. 1. Podmioty, o których mowa w art. 10, prowadzące w dniu wejścia w życie ustawy działalność z zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej, dokonają jej zgłoszenia w terminie 2 miesięcy od tego dnia w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy właściwym ze względu na miejsce wykonywania tej działalności.
2. W razie braku wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, powinno zostać dokonane w terminie 2 miesięcy od dnia utworzenia wojewódzkiego lub międzywojewódzkiego ośrodka.

art. 27. więcej Art. 27. 1. Minister Obrony Narodowej, minister właściwy do spraw
wewnętrznych, Minister Sprawiedliwości oraz „Polskie Koleje Państwowe Spółka
Akcyjna” tworzą i utrzymują w jednostkach sobie podległych służby wykonujące
zadania odpowiednie do zadań służby medycyny pracy.
2. Ministrowie, o których mowa w ust. 1, a w stosunku do jednostek
tworzonych i utrzymywanych przez „Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna”
– minister właściwy do spraw transportu, w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw zdrowia, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze rozporządzeń:
1) szczegółowy sposób, tryb tworzenia i organizacji służb wykonujących
zadania odpowiednie do zadań służby medycyny pracy,
2) kwalifikacje zawodowe pracowników realizujących te zadania,
3) szczegółowy sposób i tryb kontroli tych służb
– biorąc pod uwagę zadania służby medycyny pracy.

art. 28. więcej Art. 28. Ustawa nie narusza przepisów o orzecznictwie lekarskim,
a w szczególności przepisów o orzecznictwie w sprawie niezdolności do pracy,
warunkującej prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego i z ubezpieczenia
społecznego rolników, oraz o orzecznictwie, o których mowa w przepisach
o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych.

art. 29. więcej Art. 29. Traci moc ustawa z dnia 15 grudnia 1951 r. o włączeniu organizacji
lecznictwa pracowniczego do państwowej administracji służby zdrowia (Dz. U. poz. 466).

art. 30. więcej Art. 30. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r.

Wyszukiwarka