Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych

art. 1. więcej Art. 1. Ustawa określa:
1) zasady emisji, zbywania, nabywania, wykupu i zabezpieczenia listów
zastawnych oraz
2) zasady tworzenia, organizacji, działalności i szczególnego nadzoru nad bankami
hipotecznymi.

art. 2. więcej Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) „bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości” – należy przez to rozumieć
ustaloną zgodnie z przepisami ustawy wartość, która w ocenie banku
hipotecznego odzwierciedla poziom ryzyka związanego z nieruchomością jako
przedmiotem zabezpieczenia kredytów udzielanych przez bank hipoteczny;
2) „zabezpieczeniu hipoteką” – należy przez to rozumieć hipotekę na rzecz banku
hipotecznego ustanowioną na prawie użytkowania wieczystego lub prawie
własności nieruchomości położonej na obszarze kraju.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Hipoteczny list zastawny jest papierem wartościowym imiennym lub
na okaziciela, którego podstawę emisji stanowią wierzytelności banku hipotecznego
zabezpieczone hipotekami, w którym to liście bank hipoteczny zobowiązuje się wobec
uprawnionego do spełnienia określonych świadczeń pieniężnych.
2. Publiczny list zastawny jest papierem wartościowym imiennym lub na
okaziciela, którego podstawę emisji stanowią wierzytelności banku hipotecznego
z tytułu:
1) kredytów w części zabezpieczonej wraz z należnymi odsetkami, gwarancją lub
poręczeniem Narodowego Banku Polskiego, Europejskiego Banku Centralnego, rządów lub banków centralnych państw członkowskich Unii Europejskiej, Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, z wyłączeniem państw, które
restrukturyzują lub restrukturyzowały swoje zadłużenie zagraniczne w ciągu
ostatnich 5 lat, oraz gwarancją lub poręczeniem Skarbu Państwa zgodnie
z przepisami odrębnych ustaw, albo
2) kredytów udzielonych podmiotom wymienionym w pkt 1, albo
3) kredytów w części zabezpieczonej wraz z należnymi odsetkami, gwarancją lub
poręczeniem jednostek samorządu terytorialnego oraz kredytów udzielonych
jednostkom samorządu terytorialnego.
3. Do publicznych listów zastawnych stosuje się odpowiednio przepisy
dotyczące hipotecznych listów zastawnych, z wyłączeniem przepisów ustawy
w zakresie zabezpieczenia hipoteką.
4. Bank hipoteczny, udzielając kredytu jednostce samorządu terytorialnego, jak
również nabywając papiery wartościowe emitowane przez jednostkę samorządu
terytorialnego, jest obowiązany uzyskać, na dzień przyznania kredytu lub nabycia
papierów wartościowych, opinię regionalnej izby obrachunkowej o możliwości spłaty
kredytu lub wykupu papierów wartościowych, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy
z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, 1622,
1649, 2020 i 2473).

art. 4. więcej Art. 4. Świadczenia pieniężne, o których mowa w art. 3, polegają na wypłacie
odsetek i wykupie hipotecznych listów zastawnych w sposób i w terminach
określonych w warunkach emisji, z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.

art. 5. więcej Art. 5. Hipoteczny list zastawny może być nominowany w złotych albo
w walucie obcej w rozumieniu przepisów Prawa dewizowego.

Art. 5a. 1. List zastawny nie może mieć formy dokumentu, z zastrzeżeniem
ust. 2.
2. List zastawny o jednostkowej wartości nominalnej przekraczającej kwotę
stanowiącą równowartość 100 000 euro, ustaloną przy zastosowaniu średniego kursu
euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu podjęcia przez emitenta
decyzji o emisji, może mieć formę dokumentu.
3. List zastawny podlega zarejestrowaniu w depozycie papierów wartościowych
prowadzonym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie
instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2020 r. poz. 89).
4. List zastawny, o którym mowa w ust. 2, podlega zarejestrowaniu w depozycie
papierów wartościowych prowadzonym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca
2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, a w przypadku, o którym mowa
w art. 5 ust. 1a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi –
w innym systemie rejestracji, w terminie 6 miesięcy od dnia emisji.

art. 6. więcej Art. 6. Hipoteczny list zastawny, o którym mowa w art. 5a ust. 2, zawiera
w szczególności:
1) nazwę „hipoteczny list zastawny”;
2) wskazanie podstawy prawnej emisji;
3) nazwę (firmę) banku hipotecznego będącego emitentem oraz jego siedzibę;
4) serię i numer hipotecznego listu zastawnego;
5) oznaczenie wartości nominalnej oraz datę, od której nalicza się oprocentowanie,
i wysokość oprocentowania, a także terminy wypłaty odsetek, termin wykupu
hipotecznego listu zastawnego, miejsce płatności oraz warunki wykupu;
6) (uchylony)
7) informację, że uprawnionemu z hipotecznego listu zastawnego nie przysługuje
prawo wcześniejszego niż w określonym terminie przedstawienia go do wykupu;
8) miejsce i datę wystawienia hipotecznego listu zastawnego;
9) podpisy osób uprawnionych do zaciągania zobowiązań w imieniu banku
hipotecznego oraz podpis powiernika; podpisy te mogą być odtwarzane
sposobem mechanicznym.

art. 7. więcej Art. 7. (uchylony).

Art. 7a. Warunki emisji listów zastawnych zawierają w szczególności
informację o:
1) sposobie i terminach wypłaty odsetek,
2) terminach i warunkach wykupu listu zastawnego
– stosowanych w przypadku ogłoszenia upadłości banku hipotecznego.

art. 8. więcej Art. 8. 1. W zakresie nieuregulowanym niniejszą ustawą do zasad emisji, obrotu
i wykupu hipotecznych listów zastawnych mają zastosowanie przepisy:
1) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania
instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 623, 1655, 1798 i 2217);
1a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1129 z dnia
14 czerwca 2017 r. w sprawie prospektu, który ma być publikowany w związku z ofertą publiczną papierów wartościowych lub dopuszczeniem ich do obrotu na rynku regulowanym oraz uchylenia dyrektywy 2003/71/WE (Dz. Urz. UE L 168
z 30.06.2017, str. 12);
2) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
3) ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 483 i 2243
oraz z 2019 r. poz. 1572, 1655, 1798 i 2217), z wyjątkiem przepisów art. 14,
art. 31 ust. 1–3 i 6, art. 32, art. 74 ust. 2 i 3, art. 78–87 i art. 90.
2. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, szczególny tryb
i warunki wprowadzania listów zastawnych do publicznego obrotu. Rozporządzenie
powinno w szczególności określać zakres obowiązków informacyjnych tak, aby
umożliwić inwestorom rzetelną ocenę sytuacji finansowej i gospodarczej emitenta.

art. 9. więcej Art. 9. 1. Bank hipoteczny jest tworzony wyłącznie w formie spółki akcyjnej.
2. Statut banku hipotecznego określa jego nazwę, która zawiera dodatkowo
wyrazy „bank hipoteczny”.

art. 10. więcej Art. 10. Do zasad tworzenia, organizacji i działania banków hipotecznych
nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy Prawa
bankowego oraz przepisy o Narodowym Banku Polskim.

art. 11. więcej Art. 11. Komisja Nadzoru Finansowego może określić, w drodze uchwały,
szczegółowe zasady dotyczące wyposażenia banków hipotecznych w kapitał
założycielski.

Art. 11a. Bank hipoteczny może wykonywać wyłącznie czynności określone
w niniejszej ustawie.

art. 12. więcej Art. 12. Do podstawowych czynności banku hipotecznego należy:
1) udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteką;
2) udzielanie kredytów niezabezpieczonych hipoteką, o których mowa w art. 3
ust. 2;
3) nabywanie wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie
kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz wierzytelności z tytułu kredytów
niezabezpieczonych hipoteką, o których mowa w pkt 2;
4) emitowanie hipotecznych listów zastawnych, których podstawę stanowią
wierzytelności banku hipotecznego z tytułu:
a) udzielonych kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz
b) nabytych wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie
kredytów zabezpieczonych hipoteką;
5) emitowanie publicznych listów zastawnych, których podstawę stanowią:
a) wierzytelności banku hipotecznego z tytułu udzielonych kredytów
niezabezpieczonych hipoteką, o których mowa w pkt 2,
b) nabyte przez bank hipoteczny wierzytelności innych banków z tytułu
udzielonych przez nie kredytów niezabezpieczonych hipoteką, o których
mowa w pkt 2.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Ogólna kwota wierzytelności z tytułu czynności, o których mowa
w art. 12 pkt 1 i 3, w części przekraczającej 60% bankowo-hipotecznej wartości
nieruchomości nie może przekroczyć 30% ogólnej kwoty wierzytelności banku
hipotecznego zabezpieczonych hipoteką.
2. Wysokość pojedynczego kredytu zabezpieczonego hipoteką w dniu:
1) jego udzielenia – w przypadku udzielania kredytów zabezpieczonych hipoteką,
2) nabycia wierzytelności z tytułu takiego kredytu – w przypadku nabywania
wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów
zabezpieczonych hipoteką
– nie może przekroczyć bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości.

art. 14. więcej Art. 14. Ze środków uzyskanych z emisji listów zastawnych bank hipoteczny
może refinansować kredyty zabezpieczone hipoteką oraz nabyte wierzytelności
innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką;
refinansowanie w odniesieniu do pojedynczego kredytu lub pojedynczej
wierzytelności nie może jednak przekroczyć kwoty odpowiadającej 60% bankowo-
-hipotecznej wartości nieruchomości, a w przypadku nieruchomości mieszkalnych
w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 75 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady
(UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych
dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 1, z późn. zm.) – 80% bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Poza czynnościami, o których mowa w art. 12, banki hipoteczne
mogą wykonywać następujące czynności:
1) (uchylony)
2) zaciąganie kredytów i pożyczek;
3) emitowanie obligacji;
4) przechowywanie papierów wartościowych;
5) nabywanie i obejmowanie akcji lub udziałów innych podmiotów, których forma
prawna zapewnia ograniczenie odpowiedzialności banku hipotecznego do
wysokości zainwestowanych środków, o ile służy to wykonywaniu czynności
banku hipotecznego, przy czym ogólna wartość nabytych i objętych akcji
i udziałów nie może przekroczyć 10% wysokości funduszy własnych banku
hipotecznego;
6) (uchylony)
7) świadczenie usług konsultacyjno-doradczych związanych z rynkiem
nieruchomości, w tym także w zakresie ustalania bankowo-hipotecznej wartości
nieruchomości;
8) zarządzanie wierzytelnościami banku hipotecznego oraz innych banków, z tytułu
kredytów, o których mowa w art. 12, jak również udzielanie tych kredytów
w imieniu innych banków na podstawie zawartych z nimi umów.
2. Wysokość zobowiązań wynikających z czynności, o których mowa w ust. 1
pkt 1–3, nie może przekroczyć łącznie:
1) w okresie pięciu lat od dnia rozpoczęcia działalności operacyjnej przez bank
hipoteczny – dziesięciokrotnej wysokości funduszy własnych banku
hipotecznego;
2) po upływie okresu, o którym mowa w pkt 1 – sześciokrotnej wysokości funduszy
własnych banku hipotecznego.
3. Środki uzyskane z wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1–3,
mogą być przeznaczone wyłącznie na refinansowanie czynności, o których mowa
w art. 12.

Art. 15a. Banki hipoteczne mogą podejmować działania służące wykonywaniu
czynności, o których mowa w art. 12 i art. 15 ust. 1 pkt 1–3 i 5, a w szczególności:
1) wykonywać czynności obrotu dewizowego;
2) wykonywać czynności ograniczające ryzyko walutowe i ryzyko stopy
procentowej, z zastrzeżeniem art. 19 ust. 2.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Wolne środki pieniężne bank hipoteczny może przeznaczyć na:
1) lokaty w bankach posiadających fundusze własne w wysokości nie mniejszej niż
równowartość w złotych kwoty 10 000 000 euro przeliczonej według kursu
średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski;
2) nabycie wyemitowanych przez siebie listów zastawnych w celu ich
zdeponowania pod nadzorem powiernika, o ile jest to związane z wypełnieniem
przez bank hipoteczny wymogu, o którym mowa w art. 18 ustawy, lub w celu
umorzenia;
3) nabycie papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez
podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1;
4) nabycie papierów wartościowych emitowanych przez jednostki samorządu
terytorialnego;
5) nabycie listów zastawnych emitowanych przez inne banki hipoteczne.
2. Bank hipoteczny może nabywać nieruchomości jedynie w celu uniknięcia strat
z tytułu udzielonych kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz gdy jest to niezbędne
ze względu na potrzeby związane z działalnością banku.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Łączna kwota nominalnych wartości znajdujących się w obrocie
listów zastawnych banku hipotecznego nie może przekroczyć 40-krotności jego
funduszy własnych, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Na potrzeby ustalenia limitu, o którym mowa w ust. 1, do funduszy własnych
dolicza się kwotę rezerwy na ryzyko ogólne, o której mowa w art. 130 ust. 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 2357).
3. (uchylony)

art. 18. więcej Art. 18. 1. Suma nominalnych kwot wierzytelności banku hipotecznego
zabezpieczonych hipoteką oraz praw i środków, o których mowa w ust. 3 i 4,
wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, stanowiących podstawę
emisji hipotecznych listów zastawnych, nie może być niższa niż 110% łącznej kwoty
nominalnych wartości znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych,
przy czym suma nominalnych kwot wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczonych hipoteką, stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych, nie może być niższa niż 85% łącznej kwoty nominalnych wartości
znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych.
1a. Suma nominalnych kwot wierzytelności banku hipotecznego, o których
mowa w art. 3 ust. 2, oraz praw i środków, o których mowa w ust. 3 i 4, wpisanych do
rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, stanowiących podstawę emisji publicznych listów zastawnych, nie może być niższa niż 110% łącznej kwoty nominalnych
wartości znajdujących się w obrocie publicznych listów zastawnych, przy czym suma
nominalnych kwot wierzytelności banku hipotecznego, o których mowa w art. 3
ust. 2, stanowiących podstawę emisji publicznych listów zastawnych, nie może być
niższa niż 85% łącznej kwoty nominalnych wartości znajdujących się w obrocie
publicznych listów zastawnych.
2. Ustalany odrębnie dla hipotecznych listów zastawnych oraz publicznych
listów zastawnych dochód banku hipotecznego z tytułu odsetek od:
1) wierzytelności zabezpieczonych hipoteką albo wierzytelności, o których mowa
w art. 3 ust. 2, oraz
2) praw i środków, o których mowa w ust. 3 i 4
– stanowiących podstawę emisji odpowiednio hipotecznych listów zastawnych albo
publicznych listów zastawnych, nie może być niższy od kosztów z tytułu odsetek od
znajdujących się w obrocie odpowiednio hipotecznych listów zastawnych albo
publicznych listów zastawnych.
3. Podstawą emisji listów zastawnych mogą być również środki banku
hipotecznego:
1) ulokowane w papierach wartościowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 3;
2) ulokowane w Narodowym Banku Polskim;
3) posiadane w gotówce.
3a. Bank hipoteczny jest obowiązany utrzymywać, odrębnie dla hipotecznych
listów zastawnych oraz publicznych listów zastawnych, utworzoną ze środków,
o których mowa w ust. 3, nadwyżkę w wysokości nie niższej niż łączna kwota
nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie odpowiednio
hipotecznych albo publicznych listów zastawnych, przypadających do wypłaty
w okresie kolejnych 6 miesięcy.
3b. Środki przeznaczone na nadwyżkę, o której mowa w ust. 3a, nie mogą
stanowić podstawy emisji listów zastawnych.
4. Przy określaniu kwot, o których mowa w ust. 1–3a, uwzględnia się wartość
nabytych instrumentów finansowych zabezpieczających, spełniających warunki
wymienione w art. 35a ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
(Dz. U. z 2019 r. poz. 351, 1495, 1571, 1655 i 1680), oraz zmiany ich wartości.

art. 19. więcej Art. 19. 1. W rozumieniu niniejszej ustawy listy zastawne wyemitowane przez
bank hipoteczny i przekazane do depozytu pod nadzór powiernika nie są listami
zastawnymi w obrocie.
2. W przypadku emitowania hipotecznych listów zastawnych w walucie innej
niż:
1) waluta, w której wyrażone są wierzytelności banku hipotecznego
zabezpieczające te listy, lub
2) waluta, w której wyrażone są środki, o których mowa w art. 18 ust. 3,
bank hipoteczny obowiązany jest do dokonania czynności ograniczających ryzyko
walutowe.

art. 20. więcej Art. 20. 1. Wierzytelność banku hipotecznego, która ma być wpisana do rejestru
zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych, może być zabezpieczona wyłącznie
hipoteką wpisaną w księdze wieczystej na pierwszym miejscu.
2. Jeżeli wierzytelność banku hipotecznego została wyrażona w walucie obcej,
wpisu hipoteki zabezpieczającej tę wierzytelność dokonuje się w księdze wieczystej
w tej samej walucie.
3. Wniosek o wpis hipoteki zabezpieczającej wierzytelność hipoteczną, która ma
być wpisana do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych, sąd
prowadzący księgę wieczystą rozpoznaje w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku.
4. Bank hipoteczny przed zabezpieczeniem hipoteką wierzytelności z tytułu
udzielonego kredytu może oddać do dyspozycji kredytobiorcy określoną w umowie
kredytowej kwotę środków pieniężnych, jeżeli do sądu został złożony wniosek o wpis
hipoteki zabezpieczającej tę wierzytelność i ustanowione zostało, do czasu powstania
hipoteki, dodatkowe zabezpieczenie udzielonego kredytu, w szczególności:
1) gwarancja lub poręczenie podmiotów, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1;
2) gwarancja lub poręczenie banków spełniających warunek, o którym mowa
w art. 16 ust. 1 pkt 1;
3) ubezpieczenie kredytu.
5. Bank hipoteczny może również oddać do dyspozycji kredytobiorcy określoną
w umowie kredytowej kwotę środków pieniężnych przed zabezpieczeniem hipoteką wierzytelności z tytułu udzielonego kredytu, pod warunkiem ustanowienia zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 4, jeżeli w księdze wieczystej prowadzonej dla
nieruchomości, na której realizowane jest przedsięwzięcie budowlane, ujawnione
zostało roszczenie banku hipotecznego o ustanowienie na jego rzecz hipoteki, dla
zabezpieczenia spłaty kredytu, na nieruchomości lokalowej jednocześnie
z wyodrębnieniem lokalu. Wykreślenie roszczenia z księgi wieczystej wymaga zgody
banku hipotecznego, na rzecz którego ma być ustanowiona hipoteka.
6. Wniosek o wpis roszczenia, o którym mowa w ust. 5, może być złożony przez
właściciela nieruchomości, na której realizowane jest przedsięwzięcie budowlane,
bank hipoteczny albo nabywcę nieruchomości lokalowej, o których mowa w ust. 5.
Wpis roszczenia do księgi wieczystej nie wymaga zgody właściciela nieruchomości,
na której realizowane jest przedsięwzięcie budowlane.

art. 21. więcej Art. 21. 1. W przypadku gdy termin wykupu listu zastawnego jest dłuższy niż
5 lat od dnia emisji, bank hipoteczny, dla zapewnienia zgodności działania
z przepisami art. 18, może dokonać umorzenia listów zastawnych przed terminem
wykupu, jednak nie wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia emisji, o ile w warunkach
emisji wyraźnie zastrzeżono taką możliwość.
2. Jeżeli zabezpieczona hipoteką wierzytelność banku wpisana do rejestru
zabezpieczenia listów zastawnych powstała w wyniku umowy o udzielenie kredytu
o stałym oprocentowaniu, możliwość wcześniejszego jednostronnego wypowiedzenia
umowy kredytowej przez kredytobiorcę może być wyłączona, jednak na okres nie
dłuższy niż 5 lat.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Ustalanie bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości jest
dokonywane z zachowaniem należytej staranności i ostrożności, w szczególności
z uwzględnieniem jedynie tych cech nieruchomości oraz związanych z nią dochodów,
które przy założeniu racjonalnej eksploatacji mogą mieć trwały charakter i które może
uzyskać każdy posiadacz nieruchomości.
2. Bankowo-hipoteczną wartość nieruchomości ustala bank hipoteczny na
podstawie ekspertyzy.
3. Ekspertyzę bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości, o której mowa
w ust. 2, wykonują zgodnie z przepisami ustawy oraz regulaminem banku
hipotecznego:
1) bank hipoteczny albo
2) inne podmioty, na zlecenie banku hipotecznego, po uzgodnieniu z kredytobiorcą,
w szczególności podmioty, o których mowa w art. 174 ust. 2 i 6 ustawy z dnia
21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 65).
4. Ekspertyza, o której mowa w ust. 2, sporządzana jest na piśmie i opatrzona
podpisem osoby ją sporządzającej. Ekspertyza ta powinna umożliwiać należytą
kontrolę, przez Komisję Nadzoru Finansowego i powiernika, podejmowanego przez
bank hipoteczny ryzyka związanego z nieruchomością jako przedmiotem
zabezpieczenia kredytów udzielanych przez bank hipoteczny.
5. Szczegółowe zasady ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości
określa regulamin wydawany przez bank hipoteczny. Regulamin, a także każda jego
zmiana, wymagają zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Finansowego.

art. 23. więcej Art. 23. 1. Wierzytelności zabezpieczone hipotekami ustanowionymi w trakcie
realizacji inwestycji budowlanych nie mogą w sumie przekraczać 10% ogólnej
wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, stanowiących podstawę emisji
hipotecznych listów zastawnych. W ramach tego limitu wierzytelności zabezpieczone
hipotekami, ustanowionymi na nieruchomościach przeznaczonych pod zabudowę
zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, nie mogą przekraczać 10%.
2. Nie mogą stanowić podstawy emisji hipotecznych listów zastawnych
wierzytelności zabezpieczone hipotekami ustanowionymi na nieruchomościach,
których eksploatacja zgodnie z przeznaczeniem nie posiada trwałego charakteru,
a w szczególności na nieruchomościach, których częścią składową są złoża kopalin.

art. 24. więcej Art. 24. 1. Bank hipoteczny prowadzi i przechowuje rejestr zabezpieczenia
listów zastawnych, do którego wpisywane są w odrębnych pozycjach wierzytelności
banku hipotecznego oraz prawa i środki, o których mowa w art. 18 ust. 3 i 4,
stanowiące podstawę emisji listów zastawnych, a także środki tworzące nadwyżkę,
o której mowa w art. 18 ust. 3a. Rejestr zabezpieczenia listów zastawnych
prowadzony jest odrębnie dla hipotecznych listów zastawnych i dla publicznych
listów zastawnych.
2. W przypadku ustanowienia hipoteki zabezpieczającej wierzytelność banku
hipotecznego wpisaną do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych,
należy uczynić o tym wpis w księdze wieczystej.
2a. Czynność polegająca na ustanowieniu zabezpieczenia zobowiązania banku
hipotecznego, której przedmiotem są wierzytelności banku hipotecznego lub prawa
lub środki, o których mowa w art. 18 ust. 3, 3a i 4, wpisane do rejestru zabezpieczenia
listów zastawnych, jest nieważna, chyba że została dokonana w celu zabezpieczenia
jego zobowiązań na potrzeby:
1) instrumentów finansowych zabezpieczających, o których mowa w art. 18 ust. 4,
wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych;
2) systemu płatności i systemu rozrachunku papierów wartościowych, których
uczestnikiem jest bank hipoteczny, oraz rozliczeń zabezpieczeń finansowych
ustanowionych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r.
o niektórych zabezpieczeniach finansowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 103).
3. Czynność rozporządzająca banku hipotecznego, której przedmiotem jest
wierzytelność hipoteczna wpisana do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych,
wymaga uprzedniej pisemnej zgody powiernika.
4. Wpisy, o których mowa w ust. 1, dokonywane są do pełnej wysokości kredytu
udzielonego na podstawie umowy kredytowej zawartej z bankiem hipotecznym lub
umowy kredytowej, z której wynika wierzytelność hipoteczna nabyta przez bank
hipoteczny.
5. (uchylony)
6. Komisja Nadzoru Finansowego, w drodze uchwały, określi wzór rejestru
zabezpieczenia listów zastawnych.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Bank hipoteczny przeprowadza rachunek zabezpieczenia listów
zastawnych w celu monitorowania wypełniania w perspektywie długookresowej
wymogów, o których mowa w art. 18 ust. 1, 1a i 2. Rachunek jest przeprowadzany
w każdym dniu roboczym.
2. Bank hipoteczny ustala, czy – na dzień dokonania ustalenia – wierzytelności
banku hipotecznego oraz prawa i środki, o których mowa w art. 18 ust. 3, 3a i 4,
wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, wystarczają na:
1) pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych (test równowagi pokrycia)
oraz
2) pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych w przedłużonych terminach
wymagalności, o których mowa w art. 446 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r.
– Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 498, z późn. zm.) (test płynności).
3. Przeprowadzając test równowagi pokrycia i test płynności, bank hipoteczny
uwzględnia koszty likwidacji osobnej masy upadłości oraz różnice walutowe
i oprocentowania, jeżeli takie różnice pomiędzy składnikami osobnej masy upadłości
a zobowiązaniami z listów zastawnych nie będą zabezpieczone przez odpowiednie
transakcje zabezpieczające przed ryzykiem zmiany stopy procentowej lub ryzykiem
walutowym.
4. Test równowagi pokrycia jest przeprowadzany nie rzadziej niż co 6 miesięcy,
a test płynności – nie rzadziej niż co 3 miesiące.
5. Wyniki testu równowagi pokrycia i testu płynności uznaje się za pozytywne,
jeżeli po ich przeprowadzeniu ustalono, że – na dzień dokonania ustalenia –
wierzytelności banku hipotecznego oraz prawa i środki, o których mowa w art. 18
ust. 3, 3a i 4, wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, wystarczają na
pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych.
6. Rachunek zabezpieczenia listów zastawnych oraz test równowagi pokrycia
i test płynności są przeprowadzane odrębnie dla hipotecznych listów zastawnych i dla
publicznych listów zastawnych.
7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii
Komisji Nadzoru Finansowego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
warunki oraz sposób przeprowadzania:
1) rachunku zabezpieczenia listów zastawnych, o którym mowa w ust. 1, w tym
terminy, dla których jest on przeprowadzany,
2) testu równowagi pokrycia i testu płynności
– mając na względzie konieczność zapewnienia bezpieczeństwa wyemitowanych
listów zastawnych.

art. 26. więcej Art. 26. Bank hipoteczny ogłasza w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, nie
później niż przed upływem trzech miesięcy od zakończenia roku obrotowego:
1) łączną kwotę nominalnych wartości wyemitowanych przez ten bank listów
zastawnych, jakie znajdowały się w obrocie na ostatni dzień roku obrotowego;
2) łączną kwotę wierzytelności banku hipotecznego i środków wpisanych do
rejestru zabezpieczenia listów zastawnych według stanu na ostatni dzień roku
obrotowego.

art. 27. więcej Art. 27. 1. Przy każdym banku hipotecznym powołuje się powiernika oraz co
najmniej jednego zastępcę powiernika, przy czym liczbę zastępców powiernika
dostosowuje się do skali działalności banku hipotecznego. Powiernik i jego zastępca
nie mogą być pracownikami banku hipotecznego.
2. Powiernika i jego zastępcę powołuje na okres 6 lat, na wniosek rady
nadzorczej banku hipotecznego, Komisja Nadzoru Finansowego. Ta sama osoba może
być ponownie powołana na powiernika lub jego zastępcę tylko raz.
3. Powiernik i jego zastępca powinni posiadać obywatelstwo jednego
z państw-członków Unii Europejskiej, wykształcenie wyższe i dawać rękojmię
rzetelnego wykonywania nałożonych na nich obowiązków.

art. 28. więcej Art. 28. 1. Powiernik i jego zastępca mogą być odwołani przez Komisję
Nadzoru Finansowego w razie:
1) zrzeczenia się wykonywania obowiązków;
2) utraty zdolności do pełnienia powierzonych im obowiązków na skutek
długotrwałej choroby, trwającej co najmniej 3 miesiące w ciągu roku
kalendarzowego;
3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa;
4) upadłości banku hipotecznego;
5) niewypełnienia czynności, do których są zobowiązani zgodnie z niniejszą
ustawą.
2. Od decyzji Komisji Nadzoru Finansowego odwołującej powiernika lub jego
zastępcę służy skarga do sądu administracyjnego.

art. 29. więcej Art. 29. 1. Powiernik i jego zastępca są niezależni i nie podlegają poleceniom
organu, który ich powołał.
2. Spory między powiernikiem a bankiem hipotecznym rozstrzyga Komisja
Nadzoru Finansowego.

art. 30. więcej Art. 30. Do zadań powiernika należy sprawdzanie, czy:
1) zobowiązania wynikające ze znajdujących się w obrocie listów zastawnych
zabezpieczone są przez bank hipoteczny zgodnie z przepisami niniejszej ustawy;
2) przyjęta przez bank hipoteczny bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości
ustalona została zgodnie z regulaminem, o którym mowa w art. 22 ust. 2; do zadań powiernika nie należy sprawdzanie, czy bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości odpowiada jej wartości rzeczywistej;
3) bank hipoteczny przestrzega wymogów, o których mowa w art. 18;
3a) wyniki testu równowagi pokrycia i testu płynności potwierdzają, że
wierzytelności banku hipotecznego oraz prawa i środki, o których mowa
w art. 18 ust. 3, 3a i 4, wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych,
wystarczają na pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych;
4) sposób prowadzenia przez bank hipoteczny rejestru zabezpieczenia listów
zastawnych odpowiada warunkom niniejszej ustawy;
5) bank hipoteczny zapewnia zgodnie z przepisami niniejszej ustawy
zabezpieczenie dla planowanej emisji listów zastawnych oraz kontrolę, czy
dokonane zostały odpowiednie wpisy do rejestru zabezpieczenia listów
zastawnych.

Art. 30a. W przypadku:
1) stwierdzenia nieprzestrzegania przez bank wymogów, o których mowa w art. 18,
lub
2) gdy wynik testu równowagi pokrycia lub testu płynności nie jest pozytywny
– powiernik niezwłocznie zawiadamia o tym Komisję Nadzoru Finansowego.

art. 31. więcej Art. 31. 1. Powiernik prowadzi bieżącą kontrolę prawidłowości prowadzenia
rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
2. Do 7 dnia każdego miesiąca powiernik przekazuje Komisji Nadzoru
Finansowego zatwierdzony przez siebie, aktualny odpis wpisów w rejestrze
zabezpieczenia listów zastawnych za miesiąc poprzedni. Komisja Nadzoru
Finansowego przechowuje odpisy co najmniej przez 10 lat.
3. Wykreślenie wpisów w rejestrze zabezpieczenia listów zastawnych może
nastąpić jedynie za pisemną zgodą powiernika; złożenie przez powiernika czytelnego
podpisu przy adnotacji o wykreśleniu wpisu z rejestru jest równoznaczne
z wyrażeniem zgody na piśmie.

art. 32. więcej Art. 32. 1. W celu wykonania zadań, o których mowa w art. 30, powiernik ma
prawo badać w dowolnym czasie księgi rachunkowe, rejestry, plany i inne dokumenty
banku.
1a. Powiernikowi i jego zastępcy, w związku z wykonywaniem ich zadań, bank
hipoteczny, w zakresie określonym w ust. 1, udziela informacji stanowiących
tajemnicę bankową.
1b. Powiernik i jego zastępca są obowiązani do nieujawniania informacji, które
uzyskali w czasie pełnienia przez nich funkcji.
2. W przypadku niewykonania przez bank hipoteczny zaleceń powiernika
podjętych w związku z czynnościami, do których zobowiązany jest na podstawie
niniejszej ustawy, powiernik niezwłocznie zawiadamia o tym Komisję Nadzoru
Finansowego.
3. W celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości Komisja Nadzoru
Finansowego może skorzystać z uprawnień nadzorczych, określonych przepisami
Prawa bankowego oraz przepisami o Narodowym Banku Polskim.

art. 33. więcej Art. 33. 1. Powiernik i jego zastępca otrzymują wynagrodzenie, którego
wysokość ustala Komisja Nadzoru Finansowego w akcie powołania. Koszty związane
z wykonywaniem funkcji powiernika i jego zastępcy, w tym wynagrodzenie, stanowią
koszt działalności banku.
2. Bank hipoteczny zapewnia powiernikowi i jego zastępcy warunki pracy
odpowiednie do wykonywanych przez nich zadań.
3. Powiernikowi i jego zastępcy przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego
na zasadach określonych w Kodeksie pracy, w terminie uzgodnionym z bankiem
hipotecznym.
4. Okres pełnienia funkcji powiernika i jego zastępcy zalicza się do okresów
pracy oraz innych okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych. Do
osób pełniących funkcję powiernika i jego zastępcy mają zastosowanie przepisy
o ubezpieczeniu społecznym i zdrowotnym, o ile osoby te nie są objęte tymi
ubezpieczeniami z innych tytułów.

art. 34. więcej Art. 34. 1. W zakresie nieuregulowanym niniejszą ustawą nadzór nad bankami
hipotecznymi wykonywany jest zgodnie z przepisami Prawa bankowego oraz
przepisami o Narodowym Banku Polskim.
2. (uchylony)
3. Sprawdzanie prawidłowości dokonywanych przez bank hipoteczny wpisów do
rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, w tym również zgodność ustalania
bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości z zasadami, o których mowa
w regulaminie wydanym na podstawie art. 22 ust. 5, Komisja Nadzoru Finansowego
może zlecić niezależnemu biegłemu na koszt kontrolowanego banku.
4. Komisja Nadzoru Finansowego może określić szczególne normy płynności
oraz inne normy dopuszczalnego ryzyka w działalności banku hipotecznego.

art. 35. więcej Art. 35. (uchylony).

art. 36. więcej Art. 36. (uchylony).

art. 37. więcej Art. 37. 1. Kto dokonuje emisji listów zastawnych nie będąc do tego uprawniony
lub przy emisji narusza obowiązki określone w art. 17–19 i 22–24, lub nie będąc
uprawniony do emitowania listów zastawnych emitowane papiery wartościowe
określa nazwą „list zastawny” lub inną nazwą, która zawiera te wyrazy, podlega
grzywnie do 50 000 zł i karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu, o którym mowa w ust. 1,
działając w imieniu osoby prawnej.
3. Jeżeli sprawca nieumyślnie dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 lub 2,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do
lat 2.

art. 38. więcej Art. 38. W rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512, z 1994 r. Nr 1, poz. 1, z 1995 r. Nr 85, poz. 426, z 1996 r. Nr 6, poz. 43, Nr 43, poz. 189, Nr 106, poz. 496 i Nr 149, poz. 703 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 54, poz. 349, Nr 117, poz. 751 i Nr 121, poz. 770) w art. 227 wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 1 wyrazy „Ministra Finansów” oraz „Minister” zastępuje się wyrazami „Komisji Nadzoru Bankowego” oraz „Komisja Nadzoru Bankowego”;
2) w § 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) ogólną kwotę nominalną nie umorzonych do dnia ogłoszenia upadłości listów zastawnych oraz ogólną kwotę nie zapłaconych odsetek od listów zastawnych, których termin płatności przypada przed tym dniem,”;
3) w § 7 skreśla się pkt 3.

art. 39. więcej Art. 39. 1. W ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. Nr 19, poz. 147, z 1991 r. Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496, z 1994 r. Nr 85, poz. 388, z 1996 r. Nr 107, poz. 499 oraz z 1997 r. Nr 117, poz. 752 i Nr 137, poz. 926) w art. 16 w ust. 2 dodaje się pkt 5 w brzmieniu:
„5) wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczone hipoteką oraz informacje, że zostały one wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, o którym mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. Nr 140, poz. 940)”.
2. Minister Sprawiedliwości dostosuje do niniejszej ustawy przepisy rozporządzenia z dnia 18 marca 1992 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. Nr 29, poz. 128 i z 1994 r. Nr 136, poz. 711).

art. 40. więcej Art. 40. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz. 157 i Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55, poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53, z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73, poz. 350 i Nr 149, poz. 703 oraz z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643, Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882 i Nr 139, poz. 934) w art. 1025 w § 1 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:
„2a) należności zabezpieczone hipotecznie, wynikające z wierzytelności banku hipotecznego wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, prowadzonego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. Nr 140, poz. 940).”

art. 41. więcej Art. 41. W ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 1995 r. Nr 4, poz. 18 i Nr 133, poz. 654 oraz z 1997 r. Nr 24, poz. 119, Nr 79, poz. 484, Nr 85, poz. 538, Nr 88, poz. 554) w art. 14 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
„4. Od aktywów pochodzących z emisji hipotecznych listów zastawnych i publicznych listów zastawnych nie nalicza się obowiązkowej opłaty rocznej i nie tworzy się funduszu ochrony środków gwarantowanych.”

art. 42. więcej Art. 42. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1998 r.