Wejscie w życie: 16 lipca 2003

Ostatnia Zmiana: 29 luty 2020

Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego

art. 1. więcej Art. 1. Ustawa określa zasady kształtowania ustroju rolnego państwa przez:
1) poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych;
2) przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji nieruchomości rolnych;
3) zapewnienie prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych
przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach;
4) wspieranie rozwoju obszarów wiejskich;
5) wdrażanie i stosowanie instrumentów wsparcia rolnictwa;
6) aktywną politykę rolną państwa.

Art. 1a. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) nieruchomości rolnych:
a) wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa,
o którym mowa w ustawie z dnia 19 października 1991 r.
o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U.
z 2020 r. poz. 396, 568 i 1086),
b) o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha,
c) będących drogami wewnętrznymi,
d) sprzedanych na podstawie art. 42 ust. 1 lub 6 ustawy z dnia 19
października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi
Skarbu Państwa,
e) w których grunty, oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako
grunty pod stawami, stanowią co najmniej 70% powierzchni
nieruchomości;
2) udziałów we współwłasności nieruchomości, o których mowa w pkt 1.

Art. 1b. Przepisów ustawy, z zastrzeżeniem art. 9a, nie stosuje się do
nieruchomości rolnych położonych w granicach administracyjnych miast, jeżeli:
1) w stosunku do tych nieruchomości została podjęta:
a) uchwała o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej w rozumieniu
ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji
inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U.
z 2020 r. poz. 219 i 471) lub
b) uchwała o ustaleniu lokalizacji inwestycji towarzyszącej w rozumieniu
ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji
inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących;
2) zbycie następuje w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej lub inwestycji
towarzyszącej w rozumieniu ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach
w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji
towarzyszących.

Art. 1c. Przepisów ustawy nie stosuje się do nabycia nieruchomości rolnej do
Zasobu, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie
Nieruchomości (Dz. U. z 2020 r. poz. 1100), oraz do gruntów, które zostały zbyte
z tego Zasobu albo wniesione do spółki jako aport, w celu realizacji inwestycji
mieszkaniowej lub realizacji uzbrojenia technicznego, w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości – położonych
w granicach administracyjnych miast.

art. 2. więcej Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) „nieruchomości rolnej” – należy przez to rozumieć nieruchomość rolną
w rozumieniu Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne;
2) „gospodarstwie rolnym” – należy przez to rozumieć gospodarstwo rolne w
rozumieniu Kodeksu cywilnego, w którym powierzchnia nieruchomości
rolnej albo łączna powierzchnia nieruchomości rolnych jest nie mniejsza niż
1 ha;
3) „prowadzeniu działalności rolniczej” – należy przez to rozumieć prowadzenie
działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej lub
zwierzęcej, w tym produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej;
4) „Krajowym Ośrodku” – należy przez to rozumieć Krajowy Ośrodek Wsparcia
Rolnictwa;
5) „użytkach rolnych” – należy przez to rozumieć grunty orne, sady, łąki trwałe,
pastwiska trwałe, grunty rolne zabudowane, grunty pod stawami i grunty pod
rowami;
6) „osobie bliskiej” – należy przez to rozumieć zstępnych, wstępnych,
rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonka, osoby
przysposabiające i przysposobione oraz pasierbów;
7) „nabyciu nieruchomości rolnej” – należy przez to rozumieć przeniesienie
własności nieruchomości rolnej lub nabycie własności nieruchomości rolnej
w wyniku dokonania czynności prawnej lub orzeczenia sądu albo organu
administracji publicznej, a także innego zdarzenia prawnego;
8) „właścicielu nieruchomości rolnej” – należy przez to rozumieć również
współwłaściciela nieruchomości rolnej.

Art. 2a. 1. Nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik
indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej.
2. Powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z powierzchnią
nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rodzinnego nabywcy
nie może przekraczać powierzchni 300 ha użytków rolnych ustalonej zgodnie
z art. 5 ust. 2 i 3.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą nabycia nieruchomości rolnej:
1) przez:
a) osobę bliską zbywcy,
b) jednostkę samorządu terytorialnego,
c) Skarb Państwa lub działający na jego rzecz Krajowy Ośrodek,
ca) spółkę prawa handlowego:
– której wyłącznym udziałowcem albo akcjonariuszem jest Skarb
Państwa, będącą operatorem systemu przesyłowego albo posiadającą
koncesję na przesyłanie paliw ciekłych, w rozumieniu ustawy z dnia
10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 833,
843, 1086, 1378 i 1565),
– która jest operatorem systemu dystrybucyjnego gazowego w
rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne,
w przypadku nabycia nieruchomości rolnej na cele związane z
budową, modernizacją lub rozbudową systemu dystrybucyjnego
gazowego,
cb) spółkę kapitałową lub grupę kapitałową, o których mowa w art. 1 ust. 1
ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o szczególnych uprawnieniach ministra
właściwego do spraw aktywów państwowych oraz ich wykonywaniu
w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych
prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy
naftowej oraz paliw gazowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2012 oraz z 2020 r.
poz. 284), w przypadku nabycia nieruchomości rolnej na cele związane
z budową, modernizacją lub rozbudową mienia określonego w art. 1 ust.
2 tej ustawy,
d) osoby prawne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do
Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa
do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach
wolności sumienia i wyznania,
e) parki narodowe, w przypadku nabycia nieruchomości rolnej na cele
związane z ochroną przyrody,
f) przez osobę, która zbyła nieruchomość rolną na cele związane z
realizacją Inwestycji lub Inwestycji Towarzyszącej w rozumieniu ustawy
z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym (Dz. U.
z 2020 r. poz. 234 i 1378) – w okresie 3 lat od dnia zawarcia umowy –
albo została z niej wywłaszczona na te same cele,
g) przez Spółkę Celową, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o
Centralnym Porcie Komunikacyjnym,
h) spółdzielnię produkcji rolnej w wyniku:
– wykonania prawa pierwokupu, o którym mowa w art. 147 § 2 ustawy
z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2020 r.
poz. 275, 568, 695 i 875), lub
– zbycia wkładu gruntowego przez członka tej spółdzielni,
i) członka spółdzielni produkcji rolnej, mającego wkład gruntowy w tej
spółdzielni, w przypadku zbycia na jego rzecz wkładu gruntowego przez
innego członka tej samej spółdzielni;
1a) o powierzchni mniejszej niż 1 ha;
2) w wyniku dziedziczenia oraz zapisu windykacyjnego;
3) na podstawie art. 151 lub art. 231 Kodeksu cywilnego;
4) w toku postępowania restrukturyzacyjnego w ramach postępowania
sanacyjnego;
5) na podstawie art. 118 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu
społecznym rolników (Dz. U. z 2020 r. poz. 174 i 782);
6) na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów
rolnych i leśnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1161 oraz z 2020 r. poz. 471);
7) na podstawie art. 125 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 65, 284, 471 i 782);
8) na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze
(Dz. U. z 2020 r. poz. 1064 i 1339);
9) w toku postępowania egzekucyjnego i upadłościowego;
10) w wyniku zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego po ustaniu
małżeństwa oraz działu spadku;
11) w wyniku podziału, przekształcenia bądź łączenia spółek prawa handlowego;
12) położonej na obszarze górniczym lub terenie górniczym w rozumieniu ustawy
z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze.
3a. Jeżeli nabywana nieruchomość rolna ma wejść w skład wspólności
majątkowej małżeńskiej, wystarczające jest, gdy określone w ustawie wymogi
dotyczące nabywcy nieruchomości rolnej spełnia jeden z małżonków.
4. Nabycie nieruchomości rolnej przez inne podmioty lub w innych
przypadkach niż wymienione w ust. 1 i 3, może nastąpić za zgodą Dyrektora
Generalnego Krajowego Ośrodka, wyrażoną w drodze decyzji administracyjnej,
wydanej na wniosek:
1) zbywcy nieruchomości rolnej, jeżeli:
a) wykaże, że nie było możliwości sprzedaży nieruchomości rolnej
podmiotom, o których mowa w ust. 1, chyba że nabycie tej
nieruchomości ma nastąpić na podstawie innej niż sprzedaż czynności
prawnej,
b) nabywca nieruchomości rolnej zobowiąże się do prowadzenia
działalności rolniczej na nabywanej nieruchomości rolnej,
c) w wyniku nabycia nieruchomości rolnej nie dojdzie do nadmiernej
koncentracji gruntów rolnych;
2) osoby fizycznej zamierzającej utworzyć gospodarstwo rodzinne, która:
a) posiada kwalifikacje rolnicze,
b) spełnia warunek określony w pkt 1 lit. b,
c) zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia
nieruchomości rolnej na terenie gminy, na obszarze której położona jest
jedna z nieruchomości rolnych, która wejdzie w skład tworzonego
gospodarstwa rodzinnego;
3) osoby fizycznej zamierzającej powiększyć gospodarstwo rolne, jeżeli:
a) przyznano jej pomoc, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy z
dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z
udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju
Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
na lata 2014–2020 (Dz. U. z 2020 r. poz. 217, 300, 695 i 1440),
b) nabycie nieruchomości rolnej będzie zgodne z warunkami przyznanej
pomocy, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy z dnia 20 lutego
2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów
Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
2014–2020,
c) spełnia warunek określony w pkt 1 lit. b,
d) zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia
nieruchomości rolnej na terenie gminy, na obszarze której położona jest
jedna z nieruchomości rolnych, wchodzących w skład posiadanego
gospodarstwa rolnego,
e) w wyniku nabycia nieruchomości rolnej nie dojdzie do nadmiernej
koncentracji gruntów rolnych;
4) uczelni, jeżeli nieruchomość rolna:
a) jest niezbędna dla realizacji przez nią celów dydaktycznych lub
prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych,
b) będzie wykorzystywana na cele rolnicze;
5) nabywcy nieruchomości rolnej, jeżeli:
a) nieruchomość rolna położona jest w obszarze rozmieszczenia inwestycji
celu publicznego, stanowiącej realizację celów, o których mowa w art. 6
ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub
w granicach linii rozgraniczających teren lokalizacji takiej inwestycji
ustalonych w ostatecznej decyzji administracyjnej,
b) zobowiąże się do rozpoczęcia realizacji inwestycji, o której mowa w lit.
a, w terminie 12 miesięcy od dnia nabycia nieruchomości rolnej,
c) określi termin zrealizowania inwestycji, o której mowa w lit. a.
4a. Krajowy Ośrodek zapewnia utrzymanie i rozwój systemu
teleinformatycznego umożliwiającego zamieszczanie nieodpłatnie:
1) ogłoszeń o zamiarze sprzedaży nieruchomości rolnych, zwanych dalej
„ogłoszeniami o nieruchomości rolnej”;
2) odpowiedzi na ogłoszenia o nieruchomości rolnej.
4b. Uważa się, że warunek, o którym mowa w ust. 4 pkt 1 lit. a, został
spełniony, jeżeli:
1) żaden rolnik indywidualny nie złożył odpowiedzi na ogłoszenie o
nieruchomości rolnej zamieszczone w systemie teleinformatycznym, o
którym mowa w ust. 4a, przez zbywcę nieruchomości rolnej albo przez
oddział terenowy Krajowego Ośrodka, właściwy ze względu na położenie
nieruchomości rolnej – na wniosek złożony do tego oddziału przez zbywcę
nieruchomości rolnej, oraz
2) podana w ogłoszeniu o nieruchomości rolnej cena nieruchomości rolnej
niezabudowanej lub bez nasadzeń nie przewyższa o 50% lub więcej średniej
ceny gruntów rolnych dla danej klasy bonitacyjnej gruntu w danym województwie za kwartał poprzedzający dzień podania średniej ceny gruntów
rolnych przez Główny Urząd Statystyczny, chyba że zbywca nieruchomości
rolnej dysponuje operatem szacunkowym, z którego wynika, że cena
nieruchomości rolnej przewyższa o co najmniej 50% średnią cenę gruntów
rolnych dla danej klasy bonitacyjnej gruntu w danym województwie za
kwartał poprzedzający dzień podania średniej ceny gruntów rolnych przez
Główny Urząd Statystyczny.
4c. Uważa się, że odpowiedź na ogłoszenie o nieruchomości rolnej nie została
złożona również w przypadku, gdy:
1) proponowana cena nieruchomości rolnej była niższa o ponad 5% niż
określona w ogłoszeniu o nieruchomości rolnej i nie została zaakceptowana
przez zbywcę nieruchomości rolnej lub
2) została złożona po upływie terminu wskazanego w ogłoszeniu o
nieruchomości rolnej.
4d. Ogłoszenie o nieruchomości rolnej zawiera co najmniej:
1) oznaczenie sprzedawanej nieruchomości rolnej z podaniem danych z
ewidencji gruntów i budynków dotyczących jej oznaczenia, powierzchni,
klasy bonitacyjnej i rodzaju użytków rolnych oraz numeru księgi wieczystej
albo zbioru dokumentów prowadzonego dla tej nieruchomości;
2) opis budynków i innych składników majątkowych wchodzących w skład
sprzedawanej nieruchomości rolnej;
3) informację o przeznaczeniu sprzedawanej nieruchomości rolnej w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, w miejscowym planie
rewitalizacji, w miejscowym planie odbudowy, a w przypadku braku
miejscowego planu – informację o lokalizacji inwestycji celu publicznego
ustalonej w ostatecznej decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego,
informację o sposobie zagospodarowania terenu i warunkach zabudowy
ustalonych w ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy; w przypadku braku
ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – informację o ustaleniach studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;
4) cenę nieruchomości rolnej;
5) termin składania odpowiedzi na ogłoszenie o nieruchomości rolnej, który nie
może być krótszy niż 30 dni, licząc od dnia zamieszczenia go w systemie
teleinformatycznym, o którym mowa w ust. 4a.
4e. Odpowiedź na ogłoszenie o nieruchomości rolnej:
1) zawiera co najmniej:
a) proponowaną cenę zakupu nieruchomości rolnej,
b) imię i nazwisko rolnika indywidualnego, który zamierza kupić
nieruchomość rolną, wraz z podaniem adresu zameldowania na pobyt
stały,
c) oświadczenie podmiotu składającego odpowiedź na ogłoszenie o
nieruchomości rolnej, że jest rolnikiem indywidualnym;
2) składa się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w
ust. 4a, lub w oddziale terenowym Krajowego Ośrodka, właściwym ze
względu na położenie nieruchomości rolnej, we wskazanym w ogłoszeniu o
nieruchomości rolnej terminie, przy czym termin uważa się za zachowany
także, jeżeli przed jego upływem odpowiedź na ogłoszenie o nieruchomości
rolnej została nadana w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego
w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z
2020 r. poz. 1041);
3) uważa się za oświadczenie woli o zamiarze zawarcia umowy sprzedaży
nieruchomości rolnej;
4) złożona w oddziale terenowym Krajowego Ośrodka, przekazywana jest
niezwłocznie zbywcy nieruchomości rolnej.
4f. Zbywca nieruchomości rolnej dający ogłoszenie o nieruchomości rolnej
bez zamiaru zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości rolnej jest obowiązany do
naprawienia szkody, jaką poniósł:
1) podmiot, który złożył odpowiedź na ogłoszenie o nieruchomości rolnej, przez
to, że liczył na zawarcie tej umowy, jeżeli odpowiedź ta spełniała warunki
określone w ust. 4e;
2) Krajowy Ośrodek w związku z czynnościami związanymi z zamieszczonym
ogłoszeniem o nieruchomości rolnej i odpowiedzią na to ogłoszenie.
4g. Podmiot, który złożył odpowiedź na ogłoszenie o nieruchomości rolnej
bez zamiaru zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości rolnej, jest obowiązany do
naprawienia szkody, jaką poniósł:
1) zbywca nieruchomości rolnej dający ogłoszenie o nieruchomości rolnej, przez
to, że liczył na zawarcie tej umowy;
2) Krajowy Ośrodek w związku z czynnościami związanymi z zamieszczonym
ogłoszeniem o nieruchomości rolnej i odpowiedzią na to ogłoszenie.
4h. Jeżeli wniosek, o którym mowa w ust. 4, został złożony po upływie 6
miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa w ust. 4d pkt 5, Dyrektor
Generalny Krajowego Ośrodka odmawia wyrażenia zgody na nabycie
nieruchomości rolnej.
5. Organem wyższego stopnia, w rozumieniu przepisów Kodeksu
postępowania administracyjnego, w sprawach, o których mowa w ust. 4, jest
minister właściwy do spraw rozwoju wsi.
5a. Stronami postępowania administracyjnego w sprawach, o których mowa
w ust. 4, są zbywca i nabywca nieruchomości rolnej.
5b. Wniosek, o którym mowa w ust. 4, poza elementami podania określonymi
w Kodeksie postępowania administracyjnego zawiera:
1) oznaczenie zbywcy i nabywcy nieruchomości rolnej z podaniem ich adresów
zamieszkania albo siedziby oraz w przypadku osoby fizycznej – numer
identyfikacyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności
(PESEL) zbywcy i nabywcy nieruchomości rolnej, jeżeli został nadany,
natomiast jeżeli osoba fizyczna nie posiada obywatelstwa polskiego – kod
kraju, numer paszportu lub innego dokumentu tożsamości;
2) oznaczenie zbywanej nieruchomości rolnej według ewidencji gruntów i
budynków;
3) uzasadnienie wniosku zawierające w szczególności cel, dla którego
nieruchomość rolna jest nabywana, oraz przewidywany sposób jej
wykorzystania.
5c. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4, dołącza się:
1) wypis z ewidencji gruntów i budynków dla zbywanej nieruchomości rolnej;
2) odpis księgi wieczystej lub zaświadczenie wydane na podstawie zbioru
dokumentów prowadzonego dla zbywanej nieruchomości rolnej, lub
informację o numerze księgi wieczystej dostępnej w centralnej bazie danych
ksiąg wieczystych;
3) zaświadczenie o przeznaczeniu zbywanej nieruchomości rolnej w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego;
4) dokumenty potwierdzające spełnienie warunków do uzyskania zgody, o której
mowa w ust. 4;
5) oświadczenie zbywcy nieruchomości rolnej o zamiarze zbycia nieruchomości
rolnej na rzecz wnioskodawcy, o którym mowa w ust. 4 pkt 2–5;
6) oświadczenie zbywcy nieruchomości rolnej, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, o:
a) braku możliwości sprzedaży nieruchomości rolnej na rzecz rolnika
indywidualnego,
b) ustalonej z nabywcą nieruchomości rolnej cenie sprzedaży
nieruchomości rolnej.
6. W przypadku niewyrażenia zgody, o której mowa w ust. 4, Krajowy
Ośrodek, na pisemne żądanie zbywcy nieruchomości rolnej złożone w terminie
miesiąca od dnia, w którym decyzja o niewyrażeniu zgody stała się ostateczna, jest
obowiązany do zakupu nieruchomości rolnej za zapłatą ceny odpowiadającej jej
wartości rynkowej określonej przez Krajowy Ośrodek przy zastosowaniu sposobów
określenia wartości nieruchomości przewidzianych w przepisach o gospodarce
nieruchomościami.
6a. Przepisu ust. 6 nie stosuje się w przypadku, gdy nie wyrażono zgody, o
której mowa w ust. 4:
1) ze względu na niespełnienie warunku, o którym mowa w ust. 4 pkt 1 lit. a lub
c;
2) jeżeli o jej wyrażenie wnioskował podmiot, o którym mowa w ust. 4 pkt 2–5.
7. Krajowy Ośrodek w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania żądania
zbywcy nieruchomości rolnej powiadamia go o wysokości ceny, o której mowa w
ust. 6.
8. Zbywca nieruchomości rolnej w terminie miesiąca od dnia otrzymania
powiadomienia, o którym mowa w ust. 7, może:
1) wystąpić do sądu o ustalenie ceny odpowiadającej wartości rynkowej
nieruchomości rolnej nabywanej przez Krajowy Ośrodek albo
2) złożyć pisemne oświadczenie o cofnięciu żądania nabycia tej nieruchomości
przez Krajowy Ośrodek.
9. W przypadku, o którym mowa w ust. 8 pkt 1, sąd ustala cenę odpowiadającą
wartości rynkowej nieruchomości rolnej przy zastosowaniu sposobów określenia
wartości nieruchomości przewidzianych w przepisach o gospodarce nieruchomościami.
10. W przypadku, o którym mowa w ust. 8 pkt 2, Krajowemu Ośrodkowi
przysługuje roszczenie o zwrot poniesionych kosztów ustalenia ceny, o której
mowa w ust. 6.

Art. 2b. 1. Nabywca nieruchomości rolnej jest obowiązany prowadzić
gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez
okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w
przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście.
2. W okresie, o którym mowa w ust. 1, nabyta nieruchomość nie może być
zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom.
3. Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka, na wniosek nabywcy
nieruchomości rolnej, wyraża zgodę, w drodze decyzji administracyjnej, na
dokonanie czynności, o których mowa w ust. 2, przed upływem okresu 5 lat od dnia
przeniesienia własności tej nieruchomości, w przypadkach uzasadnionych ważnym
interesem nabywcy nieruchomości rolnej lub interesem publicznym.
3a. Organem wyższego stopnia, w rozumieniu przepisów Kodeksu
postępowania administracyjnego, w sprawach, o których mowa w ust. 3, jest
minister właściwy do spraw rozwoju wsi.
4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do nieruchomości rolnej:
1) zbywanej lub oddawanej w posiadanie:
a) osobie bliskiej,
b) w wyniku wykonania umowy z następcą, o której mowa w art. 84 ustawy
z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, jeżeli
następca ten w chwili nabycia będzie rolnikiem indywidualnym,
c) jednostce samorządu terytorialnego, Skarbowi Państwa lub działającemu
na jego rzecz Krajowemu Ośrodkowi,
d) państwowej lub samorządowej osobie prawnej, jeżeli nieruchomość
rolna jest przeznaczona na cele publiczne określone w ostatecznej decyzji
o lokalizacji inwestycji celu publicznego,
e) osobie, której została przyznana pomoc, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt
6 lit. a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów
wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na
rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020,
f) spółce, o której mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. ca,
g) spółce kapitałowej lub grupie kapitałowej, o których mowa w art. 2a ust.
3 pkt 1 lit. cb,
h) na podstawie art. 151 lub art. 231 Kodeksu cywilnego;
2) nabytej w wyniku dziedziczenia oraz działu spadku lub zapisu
windykacyjnego;
3) położonej w granicach administracyjnych miasta o powierzchni mniejszej niż
1 ha;
4) położonej na obszarze górniczym lub terenie górniczym w rozumieniu ustawy
z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze.

Art. 2c. Przepisy ustawy dotyczące nabycia nieruchomości rolnej stosuje się
odpowiednio do nabycia:
1) użytkowania wieczystego nieruchomości rolnej albo udziału w użytkowaniu
wieczystym nieruchomości rolnej;
2) udziału we współwłasności nieruchomości rolnej.

art. 3. więcej Art. 3. 1. W przypadku sprzedaży nieruchomości rolnej prawo pierwokupu
przysługuje z mocy ustawy jej dzierżawcy, jeżeli:
1) umowa dzierżawy została zawarta w formie pisemnej i ma datę pewną oraz
była wykonywana co najmniej przez 3 lata, licząc od tej daty, oraz
2) nabywana nieruchomość rolna wchodzi w skład gospodarstwa rodzinnego
dzierżawcy.
2. O treści umowy sprzedaży nieruchomości rolnej zawiadamia się
dzierżawcę tej nieruchomości, jeżeli umowa dzierżawy trwała co najmniej 3 lata od
dnia jej zawarcia.
3. Jeżeli dzierżawcy przysługuje prawo pierwokupu, o którym mowa w ust. 1,
zawiadomienie, o którym mowa w ust. 2, wywołuje skutki określone w przepisach
Kodeksu cywilnego dotyczących prawa pierwokupu.
4. W przypadku braku uprawnionego do pierwokupu, o którym mowa
w ust. 1, albo niewykonania przez niego tego prawa, prawo pierwokupu
przysługuje z mocy ustawy Krajowemu Ośrodkowi działającemu na rzecz Skarbu
Państwa.
5. Przepisów ust. 1–4 nie stosuje się, jeżeli:
1) nabywcą nieruchomości rolnej jest:
a) jednostka samorządu terytorialnego,
b) Skarb Państwa,
ba) spółka, o której mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. ca,
bb) spółka kapitałowa lub grupa kapitałowa, o których mowa w art. 2a ust. 3
pkt 1 lit. cb,
c) osoba bliska zbywcy,
d) Spółka Celowa, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o
Centralnym Porcie Komunikacyjnym,
e) spółdzielnia produkcji rolnej, o której mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. h,
f) członek spółdzielni produkcji rolnej, o którym mowa w art. 2a ust. 3 pkt
1 lit. i;
2) nabycie nieruchomości rolnej następuje za zgodą, o której mowa w art. 2a
ust. 4, albo za zgodą, o której mowa w art. 29a ust. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia
19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu
Państwa;
3) sprzedaż następuje między osobami prawnymi, o których mowa w art. 2a
ust. 3 pkt 1 lit. d, tego samego kościoła lub związku wyznaniowego.
6. (uchylony)
7. Prawo pierwokupu, o którym mowa w ust. 4, nie przysługuje, jeżeli
w wyniku nabycia nieruchomości rolnej następuje powiększenie gospodarstwa
rodzinnego, jednak do powierzchni nie większej niż określona w art. 5 ust. 1 pkt 2,
a nabywana nieruchomość rolna jest położona w gminie, w której ma miejsce
zamieszkania nabywca, lub w gminie graniczącej z tą gminą.
8. Jeżeli cena sprzedawanej nieruchomości rażąco odbiega od jej wartości
rynkowej, wykonujący prawo pierwokupu może, w terminie 14 dni od dnia
złożenia oświadczenia o wykonaniu prawa pierwokupu, wystąpić do sądu
o ustalenie ceny tej nieruchomości.
8a. Krajowy Ośrodek może dokonać zapłaty niespornej części ceny
nieruchomości rolnej przed wystąpieniem do sądu o ustalenie ceny tej
nieruchomości.
9. Sąd ustala cenę odpowiadającą wartości rynkowej nieruchomości rolnej
przy zastosowaniu sposobów określenia wartości nieruchomości przewidzianych w
przepisach o gospodarce nieruchomościami.
10. Krajowy Ośrodek wysyła zobowiązanemu z prawa pierwokupu
oświadczenie w formie aktu notarialnego o wykonaniu prawa pierwokupu
przesyłką poleconą nadaną za potwierdzeniem odbioru w placówce pocztowej
operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo
pocztowe, a następnie publikuje na stronie podmiotowej w Biuletynie Informacji
Publicznej Krajowego Ośrodka.
11. Uważa się, że zobowiązany z prawa pierwokupu zapoznał się z treścią
oświadczenia Krajowego Ośrodka o wykonaniu prawa pierwokupu z chwilą jego
publikacji na stronie podmiotowej w Biuletynie Informacji Publicznej Krajowego
Ośrodka.

Art. 3a. 1. Krajowemu Ośrodkowi działającemu na rzecz Skarbu Państwa
przysługuje prawo pierwokupu udziałów i akcji w spółce kapitałowej w rozumieniu
ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r.
poz. 1526), która jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości
rolnej o powierzchni co najmniej 5 ha albo nieruchomości rolnych o łącznej
powierzchni co najmniej 5 ha.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku zbywania:
1) akcji spółek, których akcje są dopuszczone do obrotu zorganizowanego
w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami
finansowymi (Dz. U. z 2020 r. poz. 89, 284, 288 i 568);
2) udziałów i akcji na rzecz osoby bliskiej;
3) udziałów i akcji przez Skarb Państwa;
4) udziałów i akcji na rzecz spółki, o której mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. ca;
5) udziałów i akcji na rzecz spółki kapitałowej lub grupy kapitałowej, o których
mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. cb.
3. Krajowemu Ośrodkowi przed nabyciem udziałów i akcji w spółce, o której
mowa w ust. 1, przysługuje prawo przeglądania ksiąg i dokumentów tej spółki oraz
żądania od tej spółki informacji dotyczących obciążeń i zobowiązań nieujętych w
księgach i dokumentach. Uzyskane przez Krajowy Ośrodek informacje stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1010 i 1649).
3a. W przypadku gdy udziały lub akcje są obciążone prawem zastawu,
Krajowy Ośrodek dokonuje zapłaty ceny w terminie 14 dni od dnia otrzymania
zawiadomienia o wygaśnięciu zastawu, o ile zapłata ceny jest już wymagalna.
4. Do prawa pierwokupu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio
przepisy art. 3 ust. 8, 8a, 10 i 11 oraz przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące prawa
pierwokupu co do nieruchomości, z tym że termin do złożenia oświadczenia o
wykonaniu prawa pierwokupu wynosi 2 miesiące, licząc od dnia wpływu do
Krajowego Ośrodka zawiadomienia dokonanego przez spółkę, o której mowa w
ust. 1, której udziały lub akcje stanowią przedmiot warunkowej umowy sprzedaży.
Do zawiadomienia dołącza się:
1) wypisy z ewidencji gruntów i budynków dla wszystkich nieruchomości
rolnych stanowiących własność lub użytkowanie wieczyste spółki, o której
mowa w ust. 1;
2) odpis księgi wieczystej lub zaświadczenie wydane na podstawie zbioru
dokumentów prowadzonego dla zbywanej nieruchomości rolnej, lub
informację o numerze księgi wieczystej dostępnej w centralnej bazie danych
ksiąg wieczystych;
3) potwierdzone za zgodność z oryginałem bilans oraz rachunek zysków i strat
spółki, o której mowa w ust. 1, za trzy ostatnie lata obrotowe;
4) aktualną listę wspólników lub akcjonariuszy oraz umowę lub statut spółki, o
której mowa w ust. 1;
5) oświadczenie zarządu spółki, o której mowa w ust. 1, o wysokości zobowiązań
warunkowych.
5. Sądem właściwym do ustalenia ceny zbywanych akcji lub udziałów jest sąd
właściwy dla siedziby spółki, o której mowa w ust. 1.
6. Osoba, która złożyła nieprawdziwe oświadczenie, o którym mowa w ust. 4
pkt 5, podlega odpowiedzialności karnej za składanie fałszywego oświadczenia.
Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej
treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego
oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności
karnej za składanie fałszywego oświadczenia.

Art. 3b. 1. W przypadku zmiany wspólnika lub przystąpienia nowego
wspólnika do spółki osobowej w rozumieniu ustawy z dnia 15 września 2000 r. –
Kodeks spółek handlowych, która jest właścicielem lub użytkownikiem
wieczystym nieruchomości rolnej o powierzchni co najmniej 5 ha albo
nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni co najmniej 5 ha, Krajowy Ośrodek
działający na rzecz Skarbu Państwa może złożyć oświadczenie o nabyciu tych
nieruchomości za zapłatą ceny odpowiadającej ich wartości rynkowej.
2. Wartość rynkową nieruchomości rolnej Krajowy Ośrodek określa przy
zastosowaniu sposobów określenia wartości nieruchomości przewidzianych w
przepisach o gospodarce nieruchomościami.
3. Spółka, o której mowa w ust. 1, jest obowiązana powiadomić Krajowy
Ośrodek o zmianie bądź przystąpieniu nowego wspólnika do tej spółki w terminie
miesiąca od dnia dokonania czynności prawnej, w wyniku której nastąpiła zmiana
bądź przystąpienie wspólnika. Do powiadomienia dołącza się wypis z ewidencji
gruntów i budynków każdej nieruchomości rolnej stanowiącej własność spółki.
4. Spółka, o której mowa w ust. 1, w terminie miesiąca od dnia otrzymania
oświadczenia Krajowego Ośrodka o nabyciu nieruchomości rolnej może wystąpić
do sądu o ustalenie ceny odpowiadającej wartości rynkowej nieruchomości rolnej
nabywanej przez Krajowy Ośrodek.
4a. Sąd ustala cenę odpowiadającą wartości rynkowej nieruchomości rolnej
przy zastosowaniu sposobów określenia wartości nieruchomości przewidzianych w
przepisach o gospodarce nieruchomościami.
5. Do wykonywania uprawnienia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się
odpowiednio przepisy art. 3 ust. 10 i 11 oraz przepisy Kodeksu cywilnego
dotyczące prawa pierwokupu.
6. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się, jeżeli:
1) zamiast dotychczasowego wspólnika wspólnikiem staje się osoba jemu bliska;
2) nowym wspólnikiem staje się osoba bliska któregokolwiek ze wspólników.

Art. 3c. 1. W przypadku podjęcia przez spółkę akcyjną, która jest
właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości rolnej o powierzchni
co najmniej 5 ha albo nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni co najmniej 5
ha, uchwały, o której mowa w art. 27 ust. 2 pkt 3a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o
ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2019 r.
poz. 623, 1798 i 2217), Krajowy Ośrodek działający na rzecz Skarbu Państwa może
złożyć oświadczenie o nabyciu tych nieruchomości za zapłatą ceny odpowiadającej
ich wartości rynkowej określonej przy zastosowaniu sposobów określenia wartości
nieruchomości przewidzianych w przepisach o gospodarce nieruchomościami.
2. Spółka, o której mowa w ust. 1, jest obowiązana powiadomić Krajowy
Ośrodek o uchwale, o której mowa w ust. 1, w terminie miesiąca od dnia jej
podjęcia. Do powiadomienia dołącza się wypis z ewidencji gruntów i budynków
dla każdej nieruchomości rolnej stanowiącej własność spółki.
3. Spółka, o której mowa w ust. 1, w terminie miesiąca od dnia otrzymania
oświadczenia Krajowego Ośrodka o nabyciu nieruchomości rolnej może wystąpić
do sądu o ustalenie ceny odpowiadającej wartości rynkowej nieruchomości rolnej
nabywanej przez Krajowy Ośrodek.
4. Sąd ustala cenę odpowiadającą wartości rynkowej nieruchomości rolnej
przy zastosowaniu sposobów określenia wartości nieruchomości przewidzianych w
przepisach o gospodarce nieruchomościami.
5. Do wykonywania uprawnienia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się
odpowiednio przepisy art. 3 ust. 10 i 11 oraz przepisy Kodeksu cywilnego
dotyczące prawa pierwokupu.

art. 4. więcej Art. 4. 1. Jeżeli nabycie nieruchomości rolnej następuje w wyniku:
1) zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży lub
2) jednostronnej czynności prawnej, lub
3) orzeczenia sądu, organu administracji publicznej albo orzeczenia sądu lub
organu egzekucyjnego wydanego na podstawie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym, lub
4) innej czynności prawnej lub innego zdarzenia prawnego, w szczególności:
a) zasiedzenia nieruchomości rolnej, dziedziczenia oraz zapisu
windykacyjnego, którego przedmiotem jest nieruchomość rolna lub
gospodarstwo rolne,
b) podziału, przekształcenia bądź łączenia spółek prawa handlowego
– Krajowy Ośrodek działający na rzecz Skarbu Państwa może złożyć oświadczenie
o nabyciu tej nieruchomości za zapłatą ceny tej nieruchomości.
2. Jeżeli cena, o której mowa w ust. 1, nie wynika z treści czynności prawnej,
orzeczenia sądu, organu administracji publicznej albo orzeczenia sądu lub organu
egzekucyjnego wydanego na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym,
wartość rynkową nieruchomości rolnej Krajowy Ośrodek określa przy
zastosowaniu sposobów określenia wartości nieruchomości przewidzianych w
przepisach o gospodarce nieruchomościami.
2a. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, właściciel nieruchomości rolnej w
terminie miesiąca od dnia otrzymania oświadczenia Krajowego Ośrodka o nabyciu
tej nieruchomości może wystąpić do sądu o ustalenie ceny odpowiadającej wartości
rynkowej nieruchomości rolnej nabywanej przez Krajowy Ośrodek. Sąd ustala cenę
odpowiadającą wartości rynkowej nabywanej nieruchomości rolnej przy
zastosowaniu sposobów określenia wartości nieruchomości przewidzianych
w przepisach o gospodarce nieruchomościami.
3. Jeżeli cena, o której mowa w ust. 1, wynikająca z treści czynności prawnej
rażąco odbiega od wartości rynkowej nieruchomości rolnej, stosuje się
odpowiednio przepisy art. 3 ust. 8 i 9.
4. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje:
1) jeżeli w wyniku przeniesienia własności nieruchomości rolnej następuje
powiększenie gospodarstwa rodzinnego, jednak do powierzchni nie większej
niż określona w art. 5 ust. 1 pkt 2, a nabywana nieruchomość rolna jest
położona w gminie, w której ma miejsce zamieszkania nabywca, lub w gminie
graniczącej z tą gminą;
2) jeżeli nabycie nieruchomości rolnej następuje:
a) za zgodą, o której mowa w art. 2a ust. 4, albo za zgodą, o której mowa
w art. 29a ust. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 19 października 1991 r.
o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, lub
b) przez osobę bliską zbywcy,
c) w wyniku dziedziczenia ustawowego albo dziedziczenia przez rolnika
indywidualnego,
d) przez rolnika indywidualnego w wyniku zapisu windykacyjnego,
e) przez spółkę, o której mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. ca,
f) przez spółkę kapitałową lub grupę kapitałową, o których mowa w art. 2a
ust. 3 pkt 1 lit. cb,
g) przez Spółkę Celową, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o
Centralnym Porcie Komunikacyjnym,
h) przez spółdzielnię produkcji rolnej, o której mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1
lit. h,
i) przez członka spółdzielni produkcji rolnej, o którym mowa w art. 2a ust.
3 pkt 1 lit. i;
3) jeżeli przeniesienie własności nieruchomości rolnej następuje w wyniku
wykonania umowy z następcą, o której mowa w art. 84 ustawy z dnia 20
grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników;
4) jeżeli przeniesienie własności nieruchomości rolnej następuje między
osobami prawnymi, o których mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. d, tego samego
kościoła lub związku wyznaniowego.
5. Do wykonywania uprawnienia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się
odpowiednio przepisy art. 3 ust. 10 i 11 oraz przepisy Kodeksu cywilnego
dotyczące prawa pierwokupu, z tym że:
1) zawiadomienia dokonuje:
a) nabywca – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2,
b) sąd, organ administracji publicznej lub organ egzekucyjny –
w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3,
c) nabywca nieruchomości rolnej – w przypadku, o którym mowa w ust. 1
pkt 4 lit. a,
d) spółka nabywająca nieruchomość rolną – w przypadku, o którym mowa
w ust. 1 pkt 4 lit. b;
2) do zawiadomienia dołącza się wypis z ewidencji gruntów i budynków
dotyczący nieruchomości rolnej stanowiącej przedmiot nabycia.
6. Przepisy ust. 1–3, ust. 4 pkt 2 lit. b–g, art. 3 ust. 10 i 11 oraz art. 3a ust. 3–
6 stosuje się odpowiednio do nabycia udziałów i akcji w spółce prawa handlowego, która jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości rolnej o
powierzchni co najmniej 5 ha, albo nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni
co najmniej 5 ha, z wyłączeniem przypadku, gdy nabywcą udziałów i akcji jest
Skarb Państwa. W przypadku nabycia udziałów lub akcji takiej spółki w wyniku
podwyższenia kapitału zakładowego, zawiadomienia, o którym mowa w ust. 5,
dokonuje spółka po wpisaniu tego podwyższenia do rejestru przedsiębiorców,
prowadzonego na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Art. 4a. Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do nabycia gospodarstwa
rolnego, z tym że prawo pierwokupu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, przysługuje
wyłącznie dzierżawcy całego gospodarstwa rolnego.

Art. 4b. 1. Krajowy Ośrodek może nabywać na własność Skarbu Państwa
nieruchomości rolne w celu poprawy struktury obszarowej gospodarstw rolnych.
2. Krajowy Ośrodek:
1) za zgodą ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, wydaną na uzasadniony
wniosek Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka, może obejmować i
nabywać,
2) na wniosek ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, obejmuje i nabywa
– odpłatnie albo nieodpłatnie, na własność Skarbu Państwa, akcje i udziały w
spółkach prawa handlowego, jeżeli wymaga tego realizacja zadań wynikających z
polityki państwa w zakresie wdrażania i stosowania instrumentów wsparcia
rolnictwa, aktywnej polityki rolnej oraz rozwoju obszarów wiejskich.
3. Nabycie nieruchomości rolnych oraz objęcie i nabycie akcji i udziałów, o
których mowa w ust. 1 i 2, następuje po cenie odpowiadającej wartości rynkowej
tych nieruchomości, akcji lub udziałów, uwzględniającej ich obciążenia.
4. Do objęcia i nabycia akcji i udziałów, o których mowa w ust. 2, stosuje się
przepis art. 3a ust. 3a.

Art. 4c. W przypadku wykonywania prawa pierwokupu, o którym mowa w
art. 3a ust. 1, oraz prawa nabycia, o którym mowa w art. 4 ust. 6, przepisy art. 600
Kodeksu cywilnego stosuje się również do postanowień umowy spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością i statutu spółki akcyjnej.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Za gospodarstwo rodzinne uważa się gospodarstwo rolne:
1) prowadzone przez rolnika indywidualnego oraz
2) w którym łączna powierzchnia użytków rolnych jest nie większa niż 300 ha.
2. Przy ustalaniu powierzchni użytków rolnych, o której mowa w ust. 1 pkt 2,
będących przedmiotem współwłasności uwzględnia się powierzchnię
nieruchomości rolnych odpowiadających udziałowi we współwłasności takich
nieruchomości, a w przypadku współwłasności łącznej uwzględnia się łączną
powierzchnię nieruchomości rolnych stanowiących przedmiot współwłasności.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do ustalania powierzchni użytków
rolnych będących przedmiotem współposiadania samoistnego oraz
współposiadania na podstawie użytkowania wieczystego lub na podstawie umowy
dzierżawy.

art. 6. więcej Art. 6. 1. Za rolnika indywidualnego uważa się osobę fizyczną będącą
właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub
dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych
nie przekracza 300 ha, posiadającą kwalifikacje rolnicze oraz co najmniej od 5 lat
zamieszkałą w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości
rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i prowadzącą przez ten okres
osobiście to gospodarstwo.
1a. Do okresu, o którym mowa w ust. 1, zalicza się okres zamieszkiwania w
innej gminie bezpośrednio poprzedzający zmianę miejsca zamieszkania, jeżeli w
gminie tej jest albo była położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w
skład gospodarstwa rolnego, o którym mowa w ust. 1.
2. Uważa się, że osoba fizyczna:
1) osobiście prowadzi gospodarstwo rolne, jeżeli:
a) pracuje w tym gospodarstwie,
b) podejmuje wszelkie decyzje dotyczące prowadzenia działalności
rolniczej w tym gospodarstwie;
2) posiada kwalifikacje rolnicze, jeżeli uzyskała:
a) wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, zasadnicze branżowe,
średnie, średnie branżowe lub wyższe lub
b) tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza
w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i posiada
co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
c) wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż
pracy w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze
i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem,
albo wykształcenie średnie lub średnie branżowe inne niż rolnicze
i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
d) wykształcenie podstawowe, gimnazjalne, zasadnicze zawodowe lub
zasadnicze branżowe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 5-letni staż
pracy w rolnictwie.
3. Za staż pracy, o którym mowa w ust. 2, uznaje się okres, w którym osoba
fizyczna:
1) podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników lub
2) prowadziła działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o obszarze nie
mniejszym niż 1 ha stanowiącym jej własność, przedmiot użytkowania
wieczystego, przedmiot samoistnego posiadania lub dzierżawy, lub
3) była zatrudniona w gospodarstwie rolnym na podstawie umowy o pracę lub
spółdzielczej umowy o pracę, wykonując pracę związaną z prowadzeniem
działalności rolniczej, lub
4) wykonywała pracę związaną z prowadzeniem działalności rolniczej
w charakterze członka spółdzielni produkcji rolnej, lub
5) odbyła staż, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2020 r. poz.
1409), obejmujący wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem
działalności rolniczej.
3a. Za staż pracy, o którym mowa w ust. 2, uznaje się również okres pracy w
indywidualnym gospodarstwie rolnym potwierdzony zaświadczeniem wydanym na
podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w
indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. poz.
310).
4. Przy ustalaniu powierzchni użytków rolnych, o których mowa w ust. 1,
stosuje się odpowiednio przepisy art. 5 ust. 2 i 3.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Dowodem potwierdzającym osobiste prowadzenie gospodarstwa
rolnego jest pisemne oświadczenie prowadzącego to gospodarstwo.
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. Dowodem potwierdzającym zamieszkanie jest zaświadczenie
o zameldowaniu na pobyt stały.
5. Dowodem potwierdzającym spełnienie warunku określonego w art. 5 ust.
1:
1) pkt 1 w zakresie dotyczącym powierzchni użytków rolnych jest pisemne
oświadczenie nabywcy albo uprawnionego do pierwokupu;
2) pkt 2 jest pisemne oświadczenie nabywcy albo uprawnionego do pierwokupu.
5a. Osoba, która złożyła nieprawdziwe oświadczenie, o którym mowa w ust.
1 lub ust. 5 pkt 1 lub 2, podlega odpowiedzialności karnej za składanie fałszywego
oświadczenia. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim
klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za
złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o
odpowiedzialności karnej za składanie fałszywego oświadczenia.
6. Przy zawieraniu umowy, w wyniku której następuje przeniesienie
własności nieruchomości rolnej, nabywca jest obowiązany do przedłożenia
dowodów, o których mowa w ust. 1, 4, 5 i 9 oraz przepisach wydanych na
podstawie ust. 8 pkt 5, albo złożenia oświadczenia, że nie spełnia warunków
określonych w art. 5 i 6. W oświadczeniu tym należy podać łączną powierzchnię
i miejsce położenia nieruchomości rolnych, których nabywca jest właścicielem,
użytkownikiem wieczystym, dzierżawcą lub samoistnym posiadaczem.
7. Dowody, o których mowa w ust. 1, 4, 5 i 9, w przepisach wydanych na
podstawie ust. 8 pkt 5, oraz oświadczenie, o którym mowa w ust. 6, stanowią
załączniki do umowy, w wyniku której następuje przeniesienie własności
nieruchomości rolnej.
8. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia:
1) wykaz kierunków studiów wyższych, których ukończenie uznaje się za
posiadanie wykształcenia wyższego rolniczego,
2) wykaz zawodów, których posiadanie uznaje się za wykształcenie średnie
rolnicze, średnie branżowe rolnicze, zasadnicze zawodowe rolnicze lub
zasadnicze branżowe rolnicze,
3) zagadnienia objęte zakresem studiów podyplomowych, ze względu na które
uznaje się te studia za studia podyplomowe, których zakres jest związany
z rolnictwem,
4) wykaz tytułów kwalifikacyjnych, tytułów zawodowych oraz tytułów
zawodowych mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności
rolniczej,
5) rodzaje dowodów potwierdzających posiadanie kwalifikacji rolniczych,
o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2
– mając na względzie wykonywanie działalności rolniczej przez osoby posiadające
kwalifikacje rolnicze.
9. Dowodem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji rolniczych mogą być
również odpowiednie dokumenty wydane przez właściwe organy lub instytucje
państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Konfederacji
Szwajcarskiej.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Nieruchomości rolne, udziały we współwłasności oraz inne prawa
dotyczące nieruchomości rolnych, akcje i udziały spółek prawa handlowego nabyte
przez Krajowy Ośrodek działający na rzecz Skarbu Państwa wchodzą w skład
Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
2. Nieruchomość, o której mowa w ust. 1, znajdująca się w dniu wejścia
w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa we władaniu innych osób na
podstawie umów, pozostaje nadal we władaniu tych osób na dotychczasowych
warunkach, do chwili zawarcia z Krajowym Ośrodkiem nowych umów.
3. Jeżeli nowe umowy nie zostaną zawarte w terminie roku od dnia wejścia
nieruchomości w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, dotychczasowe
umowy wygasają.

Art. 8a. 1. Krajowy Ośrodek sprawuje nadzór nad spełnianiem zobowiązań,
o których mowa w art. 2a ust. 4 pkt 1 lit. b, pkt 2 lit. c, pkt 3 lit. d, pkt 5 lit. b i c,
oraz warunków, o których mowa w art. 2a ust. 4 pkt 4 lit. b i art. 2b ust. 1 i 2.
2. W ramach nadzoru, o którym mowa w ust. 1, Krajowy Ośrodek
przeprowadza kontrole, zgodnie z przyjętym i zatwierdzonym przez Dyrektora
Generalnego Krajowego Ośrodka planem kontroli.
3. Imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli wydaje Dyrektor
Generalny Krajowego Ośrodka lub dyrektor oddziału terenowego Krajowego
Ośrodka.
4. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 3, zawiera imię i nazwisko osoby
upoważnionej do przeprowadzenia kontroli, miejsce i zakres kontroli, podstawę
prawną do jej przeprowadzenia oraz podpis osoby wydającej upoważnienie.
5. Osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli mają prawo do:
1) wstępu na teren nieruchomości rolnych kontrolowanych podmiotów;
2) żądania związanych z przedmiotem kontroli:
a) pisemnych lub ustnych informacji,
b) okazywania i udostępniania dokumentów.
6. Osoba upoważniona do przeprowadzenia kontroli, przed jej rozpoczęciem,
jest obowiązana okazać imienne upoważnienie, o którym mowa w ust. 3.
7. Z przebiegu kontroli sporządza się protokół, który zawiera
w szczególności:
1) czas trwania kontroli;
2) imię i nazwisko, stanowisko służbowe osoby przeprowadzającej kontrolę;
3) dane identyfikujące kontrolowanego;
4) opis stanu faktycznego, stwierdzonego w wyniku kontroli.
8. Protokół przedstawia się osobie kontrolowanej, która ma prawo wnieść do
niego swoje uwagi.
9. Protokół kontroli podpisuje osoba kontrolowana oraz kontrolujący; w razie
odmowy złożenia podpisu przez osobę kontrolowaną przeprowadzający kontrolę
zamieści o tym wzmiankę w protokole.
10. Jeden egzemplarz protokołu pozostawia się osobie kontrolowanej.

art. 9. więcej Art. 9. 1. Nabycie własności nieruchomości rolnej, udziału we
współwłasności nieruchomości rolnej, użytkowania wieczystego oraz nabycie akcji
i udziałów w spółce prawa handlowego będącej właścicielem nieruchomości rolnej
o powierzchni co najmniej 5 ha albo nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni
co najmniej 5 ha dokonane niezgodnie z przepisami ustawy jest nieważne. W
szczególności nieważne jest:
1) dokonanie czynności prawnej bez zawiadomienia uprawnionego do prawa
pierwokupu lub bez powiadomienia Krajowego Ośrodka – w przypadku
określonym w art. 3b i art. 4 ust. 1;
2) zbycie albo oddanie w posiadanie nieruchomości rolnej bez zgody Dyrektora
Generalnego Krajowego Ośrodka, o której mowa w art. 2b ust. 3;
3) nabycie nieruchomości rolnej w oparciu o nieprawdziwe oświadczenia albo
fałszywe lub potwierdzające nieprawdę dokumenty.
2. Z powództwem o stwierdzenie nieważności czynności prawnej z przyczyn,
o których mowa w ust. 1, oprócz osób mających w tym interes prawny może
wystąpić Krajowy Ośrodek.
3. Jeżeli nabywca nieruchomości rolnej:
1) w okresie, o którym mowa w art. 2b ust. 1:
a) nie podjął lub zaprzestał prowadzenia gospodarstwa rolnego, a w
przypadku osoby fizycznej osobistego prowadzenia gospodarstwa
rolnego, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna,
b) oddał w posiadanie nabytą nieruchomość rolną bez zgody Krajowego
Ośrodka,
2) nie wykonuje zobowiązania, o którym mowa w art. 2a ust. 4 pkt 1 lit. b, pkt 2
lit. c lub pkt 3 lit. d,
3) nie wykorzystuje nieruchomości na cele rolnicze, w przypadku, o którym
mowa w art. 2a ust. 4 pkt 4 lit. b,
4) nie rozpocznie albo nie zrealizuje inwestycji w terminach wskazanych w art.
2a ust. 4 pkt 5 lit. b oraz c
– Krajowy Ośrodek może wystąpić do sądu o nabycie własności tej nieruchomości
przez Krajowy Ośrodek działający na rzecz Skarbu Państwa, za zapłatą ceny
odpowiadającej jej wartości rynkowej określonej stosownie do przepisów o
gospodarce nieruchomościami.

Art. 9a. 1. Notariusz sporządzający umowę przeniesienia własności
nieruchomości, o której mowa w art. 1b, jest obowiązany do przekazania wypisu
aktu notarialnego obejmującego umowę przenoszącą własność nieruchomości
rolnej do właściwego ze względu na położenie nieruchomości dyrektora oddziału
terenowego Krajowego Ośrodka w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, zawiera pouczenie o możliwości nabycia
przez Krajowy Ośrodek nieruchomości w przypadku, o którym mowa w ust. 3.
3. Jeżeli nabywca nieruchomości, o której mowa w art. 1b:
1) w terminie 2 lat od dnia zawarcia umowy przeniesienia własności
nieruchomości, o której mowa w art. 1b:
a) w przypadku, o którym mowa w pkt 1 – nie uzyskał pozwolenia na
budowę zgodnie z uchwałą o ustaleniu lokalizacji inwestycji
mieszkaniowej lub uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji
towarzyszącej,
b) w przypadku, o którym mowa w pkt 2 – nie uzyskał uchwały o ustaleniu
lokalizacji inwestycji mieszkaniowej lub uchwały o ustaleniu lokalizacji
inwestycji towarzyszącej oraz nie uzyskał pozwolenia na budowę
zgodnie z tą uchwałą,
2) w terminie 5 lat od dnia uzyskania ostatecznej decyzji o pozwoleniu na
budowę nie zrealizował i nie oddał do użytkowania:
a) w przypadku inwestycji składającej się z więcej niż jednego budynku
mieszkalnego – co najmniej 50% budynków mieszkalnych wchodzących
w skład inwestycji lub
b) infrastruktury towarzyszącej w rozumieniu ustawy z dnia 5 lipca 2018 r.
o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych
oraz inwestycji towarzyszących
– Krajowy Ośrodek może złożyć w formie aktu notarialnego oświadczenie
o nabyciu nieruchomości, o której mowa w art. 1b.
4. Terminy, o których mowa w ust. 3 pkt 1 lub 2, mogą być, na wniosek
inwestora, przedłużone przez Krajowy Ośrodek nie dłużej jednak niż o rok, licząc
od dnia upływu tych terminów, jeżeli nie mogły zostać dotrzymane z przyczyn
niezależnych od inwestora.
5. Ostateczne rozstrzygnięcia, o których mowa w ust. 3 pkt 1, organy je
wydające przekazują nie później niż w terminie 3 dni od dnia ich podjęcia do
właściwego ze względu na położenie nieruchomości dyrektora oddziału
terenowego Krajowego Ośrodka.
6. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3, Krajowy Ośrodek przesyła
właścicielowi nieruchomości przesyłką poleconą nadaną za potwierdzeniem odbioru w placówce pocztowej operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, a następnie publikuje je na stronie
podmiotowej w Biuletynie Informacji Publicznej Krajowego Ośrodka.
7. Uważa się, że nabywca nieruchomości, o której mowa w art. 1b, zapoznał
się z treścią oświadczenia Krajowego Ośrodka, o którym mowa w ust. 3, z chwilą
jego publikacji na stronie podmiotowej w Biuletynie Informacji Publicznej
Krajowego Ośrodka.
8. Nabycie nieruchomości, o którym mowa w ust. 3, następuje po cenie
ustalonej na podstawie wartości rynkowej nieruchomości, o której mowa
w przepisach o gospodarce nieruchomościami, określonej na dzień złożenia
oświadczenia o nabyciu nieruchomości, o którym mowa w ust. 3.
9. Postanowienia ust. 1–8 stosuje się odpowiednio do nabycia udziałów lub
ich części we współwłasności nieruchomości, o których mowa w art. 1b.

art. 10. więcej Art. 10. W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93, z
późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 695 uchyla się § 2;
2) po art. 1070 dodaje się art. 10701 w brzmieniu:
Art. 10701. W razie zbycia udziału w spadku obejmującym gospodarstwo
rolne stosuje się odpowiednio art. 166 oraz art. 3 i 4 ustawy z dnia 11
kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz.U. Nr 64, poz. 592).".

art. 11. więcej Art. 11. W ustawie z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (Dz.U. z 1989 r.
Nr 58, poz. 349, z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1994 r. Nr 127, poz. 627, z 1998 r. Nr
106, poz. 668, z 2000 r. Nr 12, poz. 136, z 2001 r. Nr 81, poz. 875 oraz z 2002 r. Nr
25, poz. 253) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 3 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Postępowanie scaleniowe lub wymienne przeprowadza na koszt Skarbu
Państwa, z zastrzeżeniem art. 4 ust. 2, starosta, jako zadanie z zakresu
administracji rządowej. Organem wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu
postępowania administracyjnego w stosunku do starosty w sprawach z tego
zakresu jest wojewoda.";
2) w art. 4 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) grunty Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, których powierzchnia
przekracza 10% projektowanego obszaru scalenia i nie mogą być
racjonalnie zagospodarowane bez scalenia,";
3) w art. 5:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Jeżeli do racjonalnego ukształtowania gruntów wchodzących w skład
gospodarstw rolnych zachodzi potrzeba zmiany ich położenia w drodze
wzajemnej wymiany, wymiana taka może być dokonana na zgodny
wniosek właścicieli tych gruntów, a w przypadku gruntów Zasobu
Własności Rolnej Skarbu Państwa - za zgodą Agencji. Wymianą mogą
być objęte również grunty z zabudowaniami.",
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. W przypadku wymiany gruntów z zabudowaniami wartość budynków
określa się według wyceny dokonanej przez rzeczoznawcę
majątkowego na zasadach określonych w przepisach o gospodarce
nieruchomościami, chyba że strony uzgodnią inne zasady rozliczeń.";
4) w art. 8:
a) ust. 5-7 otrzymują brzmienie:
„5. Dopłaty uczestnikom scalenia są wypłacane ze środków powiatu
jednorazowo, w terminie dwóch miesięcy po zakończeniu scalenia.
6. Uczestnik scalenia zobowiązany do dopłaty uiszcza ją w terminie
dwóch miesięcy po zakończeniu scalenia, na rachunek powiatu.
7. Dopłaty między uczestnikami wymiany są regulowane bezpośrednio
między nimi.",
b) dodaje się ust. 8 i 9 w brzmieniu:
„8. Na wniosek uczestników postępowania scaleniowego grunty Zasobu
Własności Rolnej Skarbu Państwa objęte postępowaniem mogą, za
zgodą Agencji, zostać w całości lub w części rozdysponowane za
dopłaty na rzecz uczestników postępowania.
9. Do należności Agencji z tytułu dopłat stosuje się przepisy o
gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa dotyczące
sprzedaży nieruchomości rolnych.";
5) w art. 9 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. W przypadku niedokonania wyboru rady uczestników scalenia w terminie
określonym przez starostę funkcję tej rady sprawuje powołany
postanowieniem tego organu zespół, w skład którego wchodzi rada sołecka,
sołtys oraz przedstawiciel Agencji będącej uczestnikiem scalenia oraz przedstawiciel społeczno-zawodowych organizacji rolników; w przypadku
gdy postępowaniem scaleniowym objęto grunty więcej niż jednej wsi, w
skład zespołu wchodzą sołtysi tych wsi, przedstawiciele rad sołeckich po
jednym z każdej wsi, przedstawiciel Agencji będącej uczestnikiem scalenia
oraz przedstawiciel społeczno-zawodowych organizacji rolników.";
6) w art. 10 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) przedstawiciel Agencji będącej uczestnikiem scalenia,";
7) w art. 11 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Wartość szacunkową lasów oraz sadów, ogrodów, chmielników i innych
upraw specjalnych stanowi wartość szacunkowa gruntów, obliczona na
podstawie szacunku wykonanego w sposób określony w ust. 1 lub 2, oraz
wartość drzewostanów, drzew i krzewów, a także innych części składowych
gruntów, ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego na zasadach
określonych w przepisach o gospodarce nieruchomościami.";
8) w art. 17 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„1. Grunty niezbędne na cele miejscowej użyteczności publicznej, pod ulice i
drogi publiczne oraz pod wykonane i utrzymywane na koszt Skarbu
Państwa albo przewidziane do takiego wykonania i utrzymywania
urządzenia melioracji wodnych można za zgodą Agencji wydzielać z
gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, uwzględniając
uzasadnione interesy osób korzystających z tych gruntów.
2. Jeżeli na terenie objętym scaleniem nie ma gruntów Zasobu Własności
Rolnej Skarbu Państwa, grunty na cele miejscowej użyteczności publicznej
oraz pod ulice i drogi wydziela się z gruntów uczestników scalenia, a
każdemu z nich zmniejsza się przysługujący mu obszar gruntów o część,
której wartość szacunkowa odpowiada stosunkowi wartości szacunkowej
gruntów przeznaczonych na wymienione cele do wartości wszystkich
scalanych gruntów.";
9) w art. 34 w pkt 6 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 7 w brzmieniu:
„7) Agencji - rozumie się przez to Agencję Nieruchomości Rolnych.".

art. 12. więcej Art. 12. W ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami
rolnymi Skarbu Państwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 57, poz. 603, Nr 115, poz. 1229, Nr
122, poz. 1323, Nr 154, poz. 1793 i 1800, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676
i Nr 155, poz. 1287 oraz z 2003 r. Nr 6, poz. 64 i Nr 49, poz. 408) wprowadza się
następujące zmiany:
1) tytuł rozdziału 2 otrzymuje brzmienie:
„Agencja Nieruchomości Rolnych";
2) w art. 3:
a) w ust. 1 wyrazy „Własności Rolnej Skarbu Państwa" zastępuje się wyrazami
„Nieruchomości Rolnych",
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Nadzór nad Agencją sprawuje minister właściwy do spraw Skarbu
Państwa, a w zakresie określonym w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz pkt 7-9
oraz w zakresie zadań określonych w przepisach o kształtowaniu
ustroju rolnego - nadzór nad Agencją sprawuje minister właściwy do
spraw rozwoju wsi.";
3) art. 6 otrzymuje brzmienie:
Art. 6. 1. Agencja realizuje zadania wynikające z polityki państwa, w
szczególności w zakresie:
1) tworzenia oraz poprawy struktury obszarowej gospodarstw
rodzinnych,
2) tworzenia warunków sprzyjających racjonalnemu
wykorzystaniu potencjału produkcyjnego Zasobu Własności
Rolnej Skarbu Państwa,
3) restrukturyzacji oraz prywatyzacji mienia Skarbu Państwa
użytkowanego na cele rolnicze,
4) obrotu nieruchomościami i innymi składnikami majątku
Skarbu Państwa użytkowanymi na cele rolne,
5) administrowania zasobami majątkowymi Skarbu Państwa
przeznaczonymi na cele rolne,
6) zabezpieczenia majątku Skarbu Państwa,
7) inicjowania prac urządzeniowo-rolnych na gruntach Skarbu
Państwa oraz popierania organizowania na gruntach Skarbu
Państwa prywatnych gospodarstw rolnych,
8) tworzenia miejsc pracy w związku z restrukturyzacją
państwowej gospodarki rolnej,
9) wspierania działań mających na celu udzielanie pomocy
byłym pracownikom państwowych przedsiębiorstw
gospodarki rolnej i członkom ich rodzin w przezwyciężaniu
trudnych sytuacji życiowych, a w szczególności przez
przyznawanie stypendiów dzieciom byłych pracowników,
uczącym się w szkołach ponadgimnazjalnych oraz
kształcącym się w szkołach wyższych.
2. Oprócz zadań, o których mowa w ust. 1, Agencja realizuje
również inne zadania określone odrębnymi przepisami, a w
szczególności przepisami o kształtowaniu ustroju rolnego.";
4) w art. 7:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi, w drodze rozporządzenia,
nadaje Agencji statut, biorąc pod uwagę zakres jej zadań.",
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Statut, o którym mowa w ust. 2, określa:
1) organizację wewnętrzną Agencji,
2) tryb działania Rady Nadzorczej,
3) zasady udzielania pełnomocnictw,
4) system kontroli wewnętrznej i audytu wewnętrznego,
5) sposób postępowania z mieniem niezagospodarowanym.";
5) w art. 10 uchyla się ust. 13;
6) w art. 20 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Środki finansowe z gospodarowania mieniem Zasobu przeznacza się na
finansowanie obciążających mienie Zasobu zadań określonych w ustawie w
tym na obsługę zobowiązań Agencji określonych w art. 20a ust. 1 i 4, a
także zadań określonych przepisami o kształtowaniu ustroju rolnego.";
7) w art. 20c w ust. 1 w pkt 2 dodaje się lit. d w brzmieniu:
„d) koszty wykonywania przez Agencję uprawnień określonych w przepisach o
kształtowaniu ustroju rolnego,";
8) w art. 23 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
Ñ3. Poręczenia i gwarancje, o których mowa w ust. 2, mogą być udzielane do
80% kwoty kredytu z przeznaczeniem na nabycie nieruchomości rolnej,
która wejdzie w skład gospodarstwa rodzinnego, pod warunkiem, że
wierzytelność Agencji zostanie zabezpieczona hipoteką na nabywanej
nieruchomości, wpisaną w księdze wieczystej na pierwszym miejscu, oraz
dodatkowo w inny sposób zaakceptowany przez Agencję.";
9) w art. 26a:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
Ñ1. Nie pobiera się podatku od czynności cywilnoprawnych i opłaty
skarbowej w sprawach dotyczących Zasobu oraz nieruchomości
nabywanych przez Agencję na własność Skarbu Państwa.",
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Agencja nie ma obowiązku uiszczania opłat w sprawach cywilnych
dotyczących mienia stanowiącego Zasób oraz w sprawach, o których
mowa w przepisach o kształtowaniu ustroju rolnego.";
10) po art. 28 dodaje się art. 28a w brzmieniu:
Art. 28a. 1. Sprzedaż nieruchomości rolnej przez Agencję może nastąpić,
jeżeli w wyniku tej sprzedaży łączna powierzchnia użytków
rolnych będących własnością nabywcy nie przekroczy 500 ha.
2. Przy ustalaniu powierzchni użytków rolnych, o której mowa w
ust. 1, będących przedmiotem współwłasności uwzględnia się
powierzchnię nieruchomości rolnych odpowiadających udziałowi
we współwłasności takich nieruchomości, a w przypadku
współwłasności łącznej uwzględnia się łączną powierzchnię
nieruchomości rolnych stanowiących przedmiot współwłasności.
3. Powierzchnię użytków rolnych, o której mowa w ust. 1 i 2, ustala
się na podstawie oświadczenia złożonego przez nabywcę
nieruchomości rolnej.";
11) w art. 29:
a) ust. 3b otrzymuje brzmienie:
„3b. Agencja może zastrzec, że w przetargu mogą uczestniczyć wyłącznie:
1) osoby fizyczne spełniające warunki określone w przepisach o
kształtowaniu ustroju rolnego zamierzające utworzyć lub powiększyć
gospodarstwo rodzinne w rozumieniu tych przepisów, które są:
a) rolnikami posiadającymi gospodarstwo rolne w gminie, na
obszarze której położona jest nieruchomość wystawiana do
przetargu, oraz zamierzającymi powiększyć to gospodarstwo, lub
b) pracownikami zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw
gospodarki rolnej zamierzającymi utworzyć gospodarstwo, lub
c) rolnikami, którzy po dniu 31 grudnia 1991 r. sprzedali Skarbowi
Państwa nieruchomości niezbędne na cele publiczne, lub
d) członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych postawionych w
stan likwidacji lub upadłości,
2) osoby spełniające warunki do objęcia programem osadnictwa
rolniczego;
3) repatrianci w rozumieniu przepisów o obywatelstwie polskim przybyli
do Rzeczypospolitej Polskiej nie wcześniej niż 6 lat przed dniem przetargu;
4) spółki utworzone przez pracowników zlikwidowanych państwowych
przedsiębiorstw gospodarki rolnej.",
b) dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
„5. Agencji przysługuje prawo odkupu nieruchomości na rzecz Skarbu
Państwa w okresie 5 lat, licząc od dnia jej nabycia od Agencji, z
ujawnieniem tego prawa w księdze wieczystej.";
12) w art. 31:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Jeżeli nabywca przed zawarciem umowy sprzedaży wpłaci co najmniej
20% ceny, Agencja może rozłożyć spłatę pozostałej należności na
roczne lub półroczne raty, na okres nie dłuższy niż 15 lat.",
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Przy rozłożeniu spłaty należności na raty Agencja stosuje
oprocentowanie, chyba że należność została ustalona w umowie według
innego miernika wartości niż pieniądz.",
c) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Jeżeli nabywca nieruchomości zbędzie pod jakimkolwiek tytułem
prawnym tę nieruchomość lub jej część albo udziały w jej
współwłasności przed zapłaceniem całej należności z tytułu sprzedaży,
Agencja może zażądać zapłaty całej niespłaconej należności w
wyznaczonym przez siebie terminie.".

art. 13. więcej Art. 13 W ustawie z dnia 29 grudnia 1993 r. o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa. (Dz. U. Z 1994 r. Nr 1, poz. 2, Nr 80, poz. 369 i Nr 98, poz.
473, z 1997 r. Nr 41, poz. 255, Nr 79, poz. 484 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 106,
poz. 668, z 2000 r. Nr 48, poz. 547, Nr 48, poz. 550 i Nr 88, poz. 983, z 2001 r. Nr 3,
poz. 19, Nr 29, poz. 320, Nr 38, poz. 452, Nr 125, poz. 1363 i Nr 129, poz. 1438, z
2002 r. Nr 112, poz. 976 i Nr 143, poz. 1197) w art. 3 wprowadza się następujące zmiany:
1) w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) poprawy struktury agrarnej, w tym zwłaszcza tworzenia i powiększania
gospodarstw rodzinnych w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego,";
2) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Agencja realizuje zadanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, w zakresie
dotyczącym tworzenia i powiększania gospodarstw rodzinnych, w
szczególności poprzez dopłatę do oprocentowania kredytów bankowych na
zakup nieruchomości rolnych, które utworzą gospodarstwo rodzinne albo
wejdą w skład takiego gospodarstwa, z tym że kwota kredytu nie może
przekraczać 90% wartości zakupywanej nieruchomości, a okres spłaty
kredytu nie może przekraczać 20 lat.".

art. 14. więcej Art. 14. W ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U. z 1999
r. Nr 82, poz. 928, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 23 otrzymuje brzmienie:
Art. 23. 1. Dział rozwój wsi obejmuje sprawy:
1) kształtowania ustroju rolnego państwa,
2) ochrony gruntów przeznaczonych na cele rolne,
3) scalania i wymiany gruntów, gleboznawczej klasyfikacji
gruntów oraz podziału i rozgraniczenia nieruchomości na
obszarze wsi,
4) infrastruktury wsi, w szczególności:
a) melioracji, w zakresie spraw nieobjętych działem
gospodarka wodna, zaopatrzenia wsi i rolnictwa w wodę
oraz oczyszczania ścieków i gospodarki odpadami,
b) elektryfikacji i gazyfikacji w zakresie spraw nieobjętych
działem gospodarka oraz telefonizacji wsi w zakresie
spraw nieobjętych działem łączność,
c) prac urządzeniowo-rolnych na gruntach Skarbu Państwa,
5) ubezpieczenia społecznego rolników,
6) wspierania tworzenia miejsc pracy w związku z
restrukturyzacją państwowej gospodarki rolnej,
7) wspierania działań mających na celu udzielanie pomocy
byłym pracownikom państwowych przedsiębiorstw
gospodarki rolnej i członkom ich rodzin w przezwyciężaniu
trudnych sytuacji życiowych,
8) rozwoju przedsiębiorczości, w tym w szczególności
podnoszenia kwalifikacji zawodowych, wspomagania
pozarolniczych form aktywności zawodowej i gospodarczej
mieszkańców wsi.
2. W zakresie ubezpieczenia społecznego rolników minister
właściwy do spraw rozwoju wsi współdziała z ministrem
właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego.
3. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi sprawuje nadzór nad
działalnością Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a w zakresie spraw
wymienionych w ust. 1 pkt 1 i 4 lit. c oraz pkt 6-8 - nad
działalnością Agencji Nieruchomości Rolnych.
4. W zakresie nadzoru nad działalnością Agencji Nieruchomości
Rolnych minister właściwy do spraw rozwoju wsi współdziała z
ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.";
2) w art. 25 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa sprawuje nadzór nad
działalnością Agencji Nieruchomości Rolnych - z uwzględnieniem
przepisów art. 23 ust. 3 i 4.".

art. 15. więcej Art. 15. W ustawie z dnia 26 lipca 2001 r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych
prawa własności nieruchomości (Dz.U. Nr 113, poz. 1209, z 2002 r. Nr 113, poz.
984 oraz z 2003 r. Nr 3, poz. 24) art. 1 otrzymuje brzmienie:
Art. 1. 1. Osoby fizyczne będące w dniu 26 maja 1990 r. oraz w dniu wejścia
w życie ustawy użytkownikami wieczystymi lub
współużytkownikami wieczystymi nieruchomości zabudowanych
na cele mieszkaniowe lub stanowiących nieruchomości rolne
nabywają z mocy prawa własność tych nieruchomości z dniem, w
którym decyzja, o której mowa w ust. 3, stała się ostateczna.
2. Prawo własności nieruchomości nabywają także osoby fizyczne
będące następcami prawnymi osób, o których mowa w ust. 1.
3. Decyzję o nabyciu prawa własności nieruchomości wydaje
starosta - w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa, lub
wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek
województwa - w odniesieniu do nieruchomości będącej
własnością jednostki samorządu terytorialnego.
4. Ostateczna decyzja, o której mowa w ust. 3, stanowi podstawę
wpisu do księgi wieczystej.
5. Opłaty sądowe z tytułu założenia i wpisu do księgi wieczystej
prawa własności nieruchomości nabytych na podstawie decyzji, o
której mowa w ust. 3, pokrywa Skarb Państwa.
6. Koszty pomiarów oraz opracowań geodezyjnych i
kartograficznych związanych z postępowaniem w sprawie
wydania decyzji, o której mowa w ust. 3, pokrywa Skarb
Państwa.
7. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, w
drodze rozporządzenia, określi szczegółowy tryb wydawania
decyzji, o których mowa w ust. 3.".

art. 16. więcej Art. 16. Do postępowań wszczętych na podstawie ustawy, o której mowa w art. 11, niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

art. 17. więcej Art. 17. Do postępowań wszczętych na podstawie ustawy, o której mowa w art. 15, i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Ilekroć w dotychczasowych przepisach jest mowa o „Agencji
Własności Rolnej Skarbu Państwa”, należy przez to rozumieć Agencję
Nieruchomości Rolnych.
2. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy Agencja Nieruchomości
Rolnych staje się następcą prawnym Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.

art. 19. więcej Art. 19. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia,
z wyjątkiem art. 7 ust. 3, który wchodzi w życie z dniem uzyskania przez
Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

Wyszukiwarka