Art. 23. 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
1) wydatków na:
a) nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów,
z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
b) nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione
w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub
jego zorganizowanych części,
c) ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g
ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę
naliczania odpisów amortyzacyjnych
– wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone
o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są
jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego
zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne
zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez
względu na czas ich poniesienia;
2) (uchylony)
3) (uchylony)
4) odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według
zasad określonych w art. 22a–22o, w części ustalonej od wartości samochodu
przewyższającej kwotę:
a) 225 000 zł – w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem
elektrycznym w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11 stycznia
2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2020 r.
poz. 908 i 1086),
b) 150 000 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych;
5) strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych
w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa
w art. 22h ust. 1 pkt 1;
6) strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków
trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany
rodzaju działalności;
6a) strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych, jeżeli
te środki lub wartości zostały przeniesione poza terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej w sposób określony w art. 30da;
7) odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika;
kosztem uzyskania przychodów są jednak:
a) podstawowe odpisy i wpłaty na te fundusze, jeżeli obowiązek lub
możliwość ich tworzenia w ciężar kosztów określają odrębne ustawy,
b) odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o zakładowym
funduszu świadczeń socjalnych obciążają koszty działalności
pracodawcy, jeżeli środki pieniężne stanowiące równowartość tych
odpisów i zwiększeń zostały wpłacone na rachunek Funduszu;
8) wydatków na:
a) spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od
tych pożyczek (kredytów), z tym że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na spłatę pożyczki (kredytu) w przypadku, gdy pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej, jeżeli:
– pożyczkobiorca (kredytobiorca) w związku ze spłatą pożyczki
(kredytu) zwraca kwotę kapitału większą niż kwota otrzymanej
pożyczki (kredytu) – w wysokości różnicy pomiędzy kwotą zwrotu
kapitału a kwotą otrzymanej pożyczki (kredytu),
– pożyczkodawca (kredytodawca) otrzymuje środki pieniężne
stanowiące spłatę kapitału w wysokości niższej od kwoty udzielonej
pożyczki (kredytu) – w wysokości różnicy pomiędzy kwotą
udzielonej pożyczki (kredytu) a kwotą zwróconego kapitału,
b) spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji
i poręczeń,
c) umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem
(nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów;
9) odsetek od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło
przychodów;
9a) odsetek od udziału kapitałowego wspólnika spółki niebędącej osobą prawną;
10) wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci,
a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą
prawną – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki;
kosztem uzyskania przychodów jest jednak wynagrodzenie małżonka
podatnika i małoletnich dzieci podatnika, a w przypadku prowadzenia
działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – także małżonków
i małoletnich dzieci wspólników tej spółki, należne z tytułów określonych
w art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, 8 i 9 lub z tytułu odbywania praktyk
absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r.
o praktykach absolwenckich (Dz. U. z 2018 r. poz. 1244), z zastrzeżeniem
pkt 55 i art. 22 ust. 6ba;
10a) wartości pracy osób, o których mowa w art. 3 ustawy o zarządzie
sukcesyjnym, na rzecz przedsiębiorstwa w spadku;
11) darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z tym że kosztem uzyskania przychodów
są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których
mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu
przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego, z przeznaczeniem
wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te
organizacje;
12) podatku dochodowego, podatku od spadków i darowizn;
13) jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz
dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia
warunków pracy;
14) kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań;
15) grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym
skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od
tych grzywien i kar;
16) kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu:
a) nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska,
b) niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli
dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy;
16a) dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 17 ust. 2 ustawy z dnia
11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania
niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1932,
z 2019 r. poz. 1403 oraz z 2020 r. poz. 284), z tym że kosztem uzyskania
przychodów jest poniesiona opłata produktowa, o której mowa w art. 12 ust. 2
tej ustawy;
16b) dodatkowej opłaty za brak sieci zbierania pojazdów, o której mowa w art. 17
ust. 2 ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych
z eksploatacji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1610 oraz z 2020 r. poz. 284), z tym że
kosztem uzyskania przychodów są poniesione opłaty, o których mowa
w art. 14 ust. 1 oraz art. 28a ust. 1 tej ustawy, z wyłączeniem połowy opłaty
ustalonej zgodnie z art. 28a ust. 4 tej ustawy;
16c) dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 77 ust. 2 ustawy z dnia
11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1895 oraz z 2020 r. poz. 150, 284 i 875), z tym że kosztem uzyskania przychodów jest poniesiona opłata, o której mowa w art. 72 ust. 2 tej ustawy;
16d) dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 42 ust. 2 ustawy z dnia
24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2019 r. poz. 521 i
1403 oraz z 2020 r. poz. 150 i 284), z tym że kosztem uzyskania przychodów
są poniesione wydatki, o których mowa w art. 37 ust. 4, oraz poniesione
opłaty, o których mowa w art. 38 ust. 2 tej ustawy;
16e) dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 37 ust. 2 ustawy z dnia
13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami
opakowaniowymi (Dz. U. z 2020 r. poz. 1114), z tym że kosztem uzyskania
przychodów jest poniesiona opłata produktowa, o której mowa w art. 34
ust. 2 tej ustawy;
16f) dodatkowej opłaty, o której mowa w art. 12i ust. 1 ustawy z dnia
11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2365
oraz z 2020 r. poz. 322 i 1492);
16g) dodatkowej opłaty, o której mowa w art. 9
2 ust. 21 ustawy z dnia
26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2277 oraz z 2020 r. poz. 1492);
17) wierzytelności odpisanych jako przedawnione;
18) odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych
i innych należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia
1997 r. – Ordynacja podatkowa;
19) kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów,
wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od
wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług;
20) wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności lub
ich części, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako
przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w
sposób określony w ust. 2;
21) odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy
aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od
tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na
podstawie ust. 3;
22) rezerw, jeżeli obowiązek ich tworzenia w ciężar kosztów nie wynika
z odrębnych ustaw; nie są jednak kosztem uzyskania przychodów rezerwy
utworzone zgodnie z ustawą o rachunkowości;
23) kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi
gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych;
24) (uchylony)
25) (uchylony)
26) kwot dodatkowych opłat rocznych za niezabudowanie bądź
niezagospodarowanie gruntów w określonym terminie, wynikającym
z przepisów o gospodarce nieruchomościami;
27) udzielonych pożyczek, w tym straconych pożyczek;
28) (uchylony)
29) wpłat, o których mowa w art. 21 ust. 1 i w art. 23 ustawy o rehabilitacji
zawodowej;
30) składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest
obowiązkowa, z wyjątkiem:
a) wpłat podatników prowadzących działalność gospodarczą w dziedzinie
turystyki, wypoczynku, sportu i rekreacji na rzecz Polskiej Organizacji
Turystycznej,
b) składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców
i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw – do
wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty
odpowiadającej 0,25% kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim
roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie społeczne; jeżeli przedsiębiorca nie wypłacał tych
wynagrodzeń, kwota składek zaliczana do kosztów uzyskania
przychodów w roku podatkowym nie może przekroczyć kwoty 250 zł;
31) kosztów uzyskania przychodów ze źródeł przychodów znajdujących się na
obszarze Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych
źródeł w ogóle nie podlegają opodatkowaniu albo są zwolnione od podatku dochodowego;
32) naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań,
w tym również od pożyczek (kredytów);
33) odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających
koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji;
34) strat z odpłatnego zbycia wierzytelności, w tym w sposób określony w art. 17
ust. 1 pkt 9, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które uprzednio na
podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychód należny – do wysokości
uprzednio zarachowanej jako przychód należny;
34a) strat w części niepokrytej przychodami uzyskanymi z nabytych
wierzytelności, w tym nabytego pakietu wierzytelności;
34b) wydatków na nabycie wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta uprzednio
została zbyta przez podatnika lub spółkę niebędącą osobą prawną, w której
podatnik jest wspólnikiem – w części przekraczającej przychód uzyskany
przez podatnika z tego uprzedniego lub pierwszego zbycia;
35) (uchylony)
36) wydatków ponoszonych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich
samochodów na potrzeby wykonywanej działalności:
a) w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe) w wysokości
przekraczającej kwotę ustaloną przy zastosowaniu stawek za jeden
kilometr przebiegu pojazdu,
b) w jazdach lokalnych – w wysokości przekraczającej wysokość
miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo w wysokości przekraczającej
stawki za jeden kilometr przebiegu pojazdu,
określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra;
37) składek na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy, Fundusz
Solidarnościowy i inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych
ustaw – od nagród i premii wypłaconych w gotówce lub papierach
wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym;
37a) wpłat dokonywanych do pracowniczych planów kapitałowych, o których
mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii
wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym;
38) wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni,
udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak
kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów
w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu
wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo
umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem
ust. 3e;
38a) wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych –
do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji
z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego
zbycia – o ile wydatki te, stosownie do art. 22g ust. 3 i 4, nie powiększają
wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych
i prawnych;
38b) zapłaconych odsetek i prowizji od kredytu, za który nabyto papiery
wartościowe, udziały (akcje), udziały w spółdzielni lub pochodne instrumenty
finansowe, przypadających proporcjonalnie na tę część kredytu, która nie
została wydatkowana na nabycie tych papierów wartościowych, udziałów
(akcji), udziałów w spółdzielni lub pochodnych instrumentów finansowych;
38c) wydatków poniesionych przez wspólnika na nabycie lub objęcie udziałów
(akcji) przekazywanych spółce nabywającej w drodze wymiany udziałów;
wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego
zbycia lub umorzenia otrzymanych za nie udziałów (akcji) spółki
nabywającej, ustalony zgodnie z pkt 38 i art. 22 ust. 1f;
38d) poniesionych wydatków związanych z zamianą waluty wirtualnej na inną walutę wirtualną;
39) (uchylony)
40) umorzonych pożyczek, jeżeli ich umorzenie nie jest związane
z postępowaniem restrukturyzacyjnym lub postępowaniem upadłościowym;
41) umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które
uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne
– do wysokości zarachowanej jako przychód należny;
42) wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach
o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; kosztem uzyskania
przychodów są jednak świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz koszty, o których mowa w art. 22 ust. 1p pkt 2;
43) podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów:
a) podatek naliczony:
– jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub
nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów
lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
– w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów
i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot
różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek od
towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub
wartości niematerialnej i prawnej,
b) podatek należny:
– w przypadku importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia
towarów, jeżeli nie stanowi on podatku naliczonego w rozumieniu
przepisów o podatku od towarów i usług; kosztem uzyskania
przychodów nie jest jednak podatek należny w części
przekraczającej kwotę podatku od nabycia tych towarów i usług,
która mogłaby stanowić podatek naliczony w rozumieniu przepisów
o podatku od towarów i usług,
– w przypadku przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub
świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczony
zgodnie z odrębnymi przepisami,
– od nieodpłatnie przekazanych towarów, obliczony zgodnie
z odrębnymi przepisami, w przypadku gdy wyłącznym warunkiem
ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego
towarów lub usług od przekazującego w określonej ilości lub wartości,
c) kwota podatku od towarów i usług, nieuwzględniona w wartości
początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art. 22a–22o, lub
dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub
wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi tej amortyzacji
– w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zmniejszenie
podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od
towarów i usług;
44) strat powstałych w wyniku nieobjętych zwolnieniem od podatku akcyzowego
ubytków wyrobów akcyzowych oraz podatku akcyzowego od tych ubytków;
45) odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 22a–22o, od tej
części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub
wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości
niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania
podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek
formie;
45a) odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych:
a) nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku, jeżeli:
– nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania
rzeczy lub praw lub
– dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub
– nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i
darowizn, lub
– nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych
przepisów zaniechano poboru podatku,
b) jeżeli przed dniem 1 stycznia 1995 r. zostały nabyte lecz niezaliczone do
środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
c) oddanych do nieodpłatnego używania – za miesiące, w których składniki
te były oddane do nieodpłatnego używania;
45b) odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej wartości niematerialnych
i prawnych wniesionych do spółki niebędącej osobą prawną w postaci wkładu
niepieniężnego, stanowiących równowartość uzyskanych informacji
związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub
organizacyjnej (know-how);
45c) odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej wartości niematerialnych
i prawnych, o których mowa w art. 22b ust. 1 pkt 4–7, jeżeli uprzednio te
prawa lub wartości były przez podatnika lub spółkę niebędącą osobą prawną,
której jest wspólnikiem, nabyte lub wytworzone a następnie zbyte – w części
przekraczającej przychód uzyskany przez podatnika z ich uprzedniego zbycia;
46) poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania, stanowiącego własność
podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, samochodu osobowego
niebędącego składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, oraz
składek na ubezpieczenie takiego samochodu; te wydatki i składki w
wysokości 20% stanowią jednak koszty uzyskania przychodów pod
warunkiem, że samochód ten jest wykorzystywany również do celów
związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika;
46a) 25% poniesionych wydatków, z zastrzeżeniem pkt 36, z tytułu kosztów
używania samochodu osobowego, innego niż określony w pkt 46, na potrzeby
prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej – jeżeli samochód
osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych
z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika;
47) składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, innego niż określony
w pkt 46, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji,
w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla
celów ubezpieczenia;
47a) dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu,
o której mowa w art. 23a pkt 1, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy
o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie
samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną
w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości
samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy;
48) strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów
ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte
ubezpieczeniem dobrowolnym;
49) wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych
składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi
przepisami do środków trwałych – w przypadku stwierdzenia, że składniki te
nie są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa;
50) opłat sankcyjnych, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie
do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
51) kosztów utrzymania zakładowych obiektów socjalnych, w części pokrytej ze
środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych;
52) wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność
gospodarczą i osób z nimi współpracujących – w części przekraczającej
wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych
przepisach wydanych przez właściwego ministra;
53) (uchylony)
54) strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek,
zadatków) w związku z niewykonaniem umowy;
55) niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat,
świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6,
art. 13 pkt 2 i 4–9 oraz w art. 18, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania
praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r.
o praktykach absolwenckich, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania
stażu uczniowskiego, o którym mowa w art. 121a ustawy z dnia 14 grudnia
2016 r. – Prawo oświatowe, a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego wypłacanych przez zakład pracy, z zastrzeżeniem art. 22
ust. 6ba;
55a) nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek,
z zastrzeżeniem pkt 37 oraz art. 22 ust. 6bb, określonych w ustawie z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części
finansowanej przez płatnika składek;
55aa) niedokonanych wpłat do pracowniczych planów kapitałowych, o których
mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych, w części
finansowanej przez podmiot zatrudniający, z zastrzeżeniem pkt 37a;
55b) należnych, wypłaconych, dokonanych lub postawionych do dyspozycji
wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12
ust. 1 i art. 13 pkt 2, 5 i 7–9 cudzoziemcowi, który w okresie świadczenia
pracy lub wykonywania osobiście działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie posiadał ważnego, wymaganego na podstawie odrębnych przepisów, dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, a także składek z tytułu tych należności w części
finansowanej przez płatnika składek oraz zasiłków pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy temu
cudzoziemcowi;
56) wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów
(przychodów), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b, 46, 47a, 47d, 116,
122, 129, 136 i 137;
57) składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych
umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących
ryzyka, o którym mowa w dziale I w grupach 1, 3 i 5 oraz w dziale II w
grupach 1 i 2 załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności
ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 895), jeżeli
uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa
ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego,
w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
a) wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
b) możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających
z umowy,
c) wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie;
58) składek na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconych w roku podatkowym przez
podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych;
59) dodatkowej opłaty wymierzanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na
podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
60) (uchylony)
61) poniesionych wydatków oraz wartości przekazanych rzeczy, praw lub
wykonanych usług, wynikających z czynności, które nie mogą być
przedmiotem prawnie skutecznej umowy, w szczególności w związku
z popełnieniem przestępstwa określonego w art. 229 ustawy z dnia 6 czerwca
1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1950 i 2128 oraz z 2020 r. poz.
568, 875 i 1086);
62) podatku od wydobycia niektórych kopalin;
63) (uchylony)
64) wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania
z praw i wartości, o których mowa w art. 22b ust. 1 pkt 4–7, nabytych lub
wytworzonych przez podatnika lub spółkę niebędącą osobą prawną, której jest
wspólnikiem, a następnie zbytych – w części przekraczającej przychód
uzyskany przez podatnika z ich zbycia;
65) podatku, o którym mowa w art. 30g;
66) daniny solidarnościowej, o której mowa w rozdziale 6a.
2. Za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20, uważa się te
wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:
1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako
odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ
postępowania egzekucyjnego, albo
2) postanowieniem sądu o:
a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek
niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów
postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub
b) umorzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli zachodzi okoliczność,
o której mowa w lit. a, lub
c) zakończeniu postępowania upadłościowego, albo
3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że
przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem
wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
3. Nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21,
uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy:
1) dłużnik zmarł, został wykreślony z Centralnej Ewidencji i Informacji
o Działalności Gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została
ogłoszona jego upadłość albo
2) zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne lub został złożony wniosek
o zatwierdzenie układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu, o którym
mowa w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, lub zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów
o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
3) wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu
i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
4) wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa
sądowego.
3a. (uchylony)
3b. W przypadku gdy opłata, w tym czynsz, z tytułu umowy leasingu, o której
mowa w art. 23a pkt 1, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym
charakterze została skalkulowana w sposób obejmujący koszty eksploatacji
samochodu osobowego, przepis ust. 1 pkt 46a stosuje się do tej części opłaty, która
obejmuje koszty eksploatacji samochodu osobowego.
3c. Przepis ust. 1 pkt 43 lit. c stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany
prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
o której mowa w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług.
3d. Przepis ust. 1 pkt 55a stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt
37 oraz art. 22 ust. 6bb, do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy
oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
3e. Przepisu ust. 1 pkt 38 zdanie po średniku nie stosuje się przy zamianie
jednostek uczestnictwa subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu
tego samego funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami, dokonanej
na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych
i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
3f. W przypadku gdy podatnik wniósł do spółki niebędącej osobą prawną
wkład niepieniężny, a spółka niebędąca osobą prawną uległa przekształceniu
w spółkę lub została przejęta przez spółkę, przez wydatki na nabycie lub objęcie
udziałów (akcji) spółki uważa się wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie
składników majątku stanowiących przedmiot takiego wkładu, niezaliczone do
kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie.
4. Ilekroć w ust. 1 jest mowa o stawce za jeden kilometr przebiegu pojazdu,
rozumie się przez to stawkę określoną dla samochodów osobowych,
uwzględniającą odpowiednio pojemność silnika.
5. Przebieg pojazdu, o którym mowa w ust. 1 pkt 36, powinien być,
z wyłączeniem ryczałtu pieniężnego, udokumentowany w ewidencji przebiegu
pojazdu potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca. Do
prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu obowiązana jest osoba używająca tego
pojazdu. W razie braku tej ewidencji wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu
używania samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania
przychodów.
5a. Poniesione wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 46 i 46a, oraz kwota,
o której mowa w ust. 1 pkt 47a, obejmują także podatek od towarów i usług, który
zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi podatku
naliczonego, oraz naliczony podatek od towarów i usług, w tej części, w jakiej
zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje
obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług.
5b. Przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się do odpisów z tytułu zużycia
samochodu osobowego, jeżeli ten samochód został oddany przez podatnika do
odpłatnego używania na podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a
pkt 1, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze,
a oddawanie w odpłatne używanie na podstawie takiej umowy stanowi przedmiot
działalności podatnika.
5c. W przypadku samochodu osobowego oddanego do używania na
podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1, ograniczenie, o którym
mowa w ust. 1 pkt 47a, stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę
wartości samochodu osobowego.
5d. W przypadku gdy umowa najmu, dzierżawy lub inna umowa o podobnym
charakterze została zawarta na okres krótszy niż 6 miesięcy, przez wartość
samochodu, o której mowa w ust. 1 pkt 47a, rozumie się wartość przyjętą dla celów ubezpieczenia.
5e. W przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym
w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności
i paliwach alternatywnych kwota limitu, o którym mowa w ust. 1 pkt 47a, wynosi 225 000 zł.
5f. W przypadku nieprowadzenia przez podatnika ewidencji, o której mowa
w art. 86a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, uznaje się, że samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika.
5g. Przepisu ust. 5f nie stosuje się, jeżeli podatnik na podstawie przepisów
ustawy o podatku od towarów i usług nie jest obowiązany do prowadzenia takiej
ewidencji, z wyjątkiem przypadku, gdy brak tego obowiązku wynika z art. 86a
ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług.
5h. W przypadku ustalenia, że podatnik, niezgodnie ze stanem faktycznym,
nie stosował ograniczenia wynikającego z ust. 1 pkt 46a, przepis ten stosuje się od
dnia rozpoczęcia używania przez podatnika danego samochodu osobowego.
6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, maksymalną wysokość wpłat dokonywanych przez
przedsiębiorców, prowadzących działalność gospodarczą w dziedzinie turystyki,
wypoczynku, sportu i rekreacji, na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej,
uznawaną za koszt uzyskania przychodów.
7. Ewidencja przebiegu pojazdu, o której mowa w ust. 5, powinna zawierać
co najmniej następujące dane: nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby
używającej pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika, kolejny
numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd – dokąd), liczbę faktycznie
przejechanych kilometrów, stawkę za 1 km przebiegu, kwotę wynikającą
z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za 1 km
przebiegu oraz podpis podatnika (pracodawcy) i jego dane.
8. Przepis ust. 1 pkt 38b stosuje się wyłącznie przy określaniu dochodu,
o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 1 oraz art. 30b ust. 2 pkt 1–4.
9. Przepisu ust. 1 pkt 45a lit. a nie stosuje się do środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych, nabytych w drodze darowizny, jeżeli
darczyńca dokonywał odpisów amortyzacyjnych od tych składników. W tym
przypadku stosuje się odpowiednio przepisy art. 22g ust. 12 oraz art. 22h ust. 3 i
nie stosuje się przepisu art. 22g ust. 15.

Art. 23a. Ilekroć w rozdziale jest mowa o:
1) umowie leasingu – rozumie się przez to umowę nazwaną w kodeksie
cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana
dalej „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania
i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie,
zwanej dalej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub
wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego
użytkowania gruntów;
2) podstawowym okresie umowy leasingu – rozumie się przez to czas
oznaczony, na jaki została zawarta ta umowa, z wyłączeniem czasu, na który
może być przedłużona lub skrócona; w przypadku zmiany strony lub stron tej
umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne
postanowienia umowy nie uległy zmianie;
3) odpisach amortyzacyjnych – rozumie się przez to odpisy amortyzacyjne
dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 22a–22m,
z uwzględnieniem art. 23;
4) normatywnym okresie amortyzacji – rozumie się przez to w odniesieniu do:
a) środków trwałych – okres, w którym odpisy amortyzacyjne, wynikające
z zastosowania stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek
amortyzacyjnych, zrównują się z wartością początkową środków
trwałych,
b) wartości niematerialnych i prawnych – okres ustalony w art. 22m;
5) rzeczywistej wartości netto – rozumie się przez to:
a) wartość początkową środków trwałych lub wartości niematerialnych
i prawnych zaktualizowaną zgodnie z odrębnymi przepisami,
pomniejszoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa
w art. 22h ust. 1 pkt 1,
b) wartość, o której mowa w art. 22ł ust. 6;
6) hipotetycznej wartości netto – rozumie się przez to wartość początkową
określoną zgodnie z art. 22g pomniejszoną o:
a) odpisy amortyzacyjne obliczone według zasad określonych w art. 22k
ust. 1 z uwzględnieniem współczynnika 3 – w odniesieniu do środków trwałych,
b) odpisy amortyzacyjne obliczone przy zastosowaniu trzykrotnie
skróconych okresów amortyzowania, o których mowa w pkt 4 lit. b –
w odniesieniu do wartości niematerialnych i prawnych;
7) spłacie wartości początkowej – rozumie się przez to faktycznie otrzymaną
przez finansującego w opłatach ustalonych w umowie leasingu równowartość
wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych
i prawnych, określoną zgodnie z art. 22g, w podstawowym okresie umowy
leasingu; spłaty tej nie koryguje się o kwotę wypłaconą korzystającemu,
o której mowa w art. 23d albo art. 23h.

Art. 23b. 1. Opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez
korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków
trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią przychód
finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt
uzyskania przychodów korzystającego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, jeżeli:
1) umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona
w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40%
normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są
podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości
niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 5 lat, jeżeli
jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;
2) umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna
nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony;
3) suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2,
pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej
wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych
i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy
leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących
uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości
rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; przepis art. 19 stosuje
się odpowiednio.
2. Jeżeli finansujący w dniu zawarcia umowy leasingu korzysta ze zwolnień
w podatku dochodowym przysługujących na podstawie:
1) art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
2) przepisów o specjalnych strefach ekonomicznych,
3) art. 23 i 37 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem
zagranicznym (Dz. U. z 1997 r. poz. 143, z 1998 r. poz. 1063 oraz z 1999 r.
poz. 484 i 1178)
– do umowy tej stosuje się zasady opodatkowania określone w art. 23f–23h.
3. W przypadku finansującego będącego spółką niebędącą osobą prawną
ograniczenia, o których mowa w ust. 2, dotyczą także wspólników tych spółek.

Art. 23c. Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, o której
mowa w art. 23b ust. 1, finansujący przenosi na korzystającego własność środków
trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, będących przedmiotem tej
umowy:
1) przychodem ze sprzedaży środków trwałych lub wartości niematerialnych
i prawnych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie
sprzedaży; jeżeli jednak cena ta jest niższa od hipotetycznej wartości netto
środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przychód ten
określa się w wysokości wartości rynkowej według zasad określonych
w art. 19;
2) kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży jest
rzeczywista wartość netto.

Art. 23d. 1. Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu,
o której mowa w art. 23b ust. 1, finansujący przenosi na osobę trzecią własność
środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, będących
przedmiotem tej umowy, oraz wypłaca korzystającemu z tytułu spłaty ich wartości
uzgodnioną kwotę – przy określaniu przychodu ze sprzedaży i kosztu jego
uzyskania stosuje się przepisy art. 14, art. 19, art. 22 i art. 23.
2. Kwota wypłacona korzystającemu, w przypadku określonym w ust. 1,
stanowi koszt uzyskania przychodów finansującego w dniu zapłaty do wysokości
różnicy pomiędzy rzeczywistą wartością netto a hipotetyczną wartością netto.
3. Kwota otrzymana przez korzystającego, w przypadku określonym w ust. 1,
stanowi jego przychód w dniu jej otrzymania.

Art. 23e. 1. Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu,
o której mowa w art. 23b ust. 1 pkt 1, finansujący oddaje korzystającemu do
dalszego używania środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, będące
przedmiotem tej umowy, przychodem finansującego i odpowiednio kosztem
uzyskania przychodów korzystającego są opłaty ustalone przez strony tej umowy.
2. Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, o której mowa
w art. 23b ust. 1 pkt 2, finansujący oddaje korzystającemu do dalszego używania
środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, będące przedmiotem tej umowy,
przychodem finansującego są opłaty ustalone przez strony tej umowy, także wtedy,
gdy odbiegają znacznie od wartości rynkowej.

Art. 23f. 1. Do przychodów finansującego, z zastrzeżeniem ust. 3,
i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się
opłat, o których mowa w art. 23b ust. 1, w części stanowiącej spłatę wartości
początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli są
spełnione łącznie następujące warunki:
1) umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony;
2) suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek
od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków
trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia
przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości
niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy
odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej
umowy leasingu; przepis art. 19 stosuje się odpowiednio;
3) umowa zawiera postanowienie, że w podstawowym okresie umowy leasingu:
a) odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający, w przypadku gdy nie
jest osobą wymienioną w lit. b, albo
b) finansujący rezygnuje z dokonywania odpisów amortyzacyjnych,
w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca
działalności gospodarczej.
2. Jeżeli wysokość kwoty spłaty wartości środków trwałych lub wartości
niematerialnych i prawnych przypadających na poszczególne opłaty nie jest
określona w umowie leasingu, ustala się ją proporcjonalnie do okresu trwania tej umowy.
3. Do przychodów finansującego zalicza się opłaty, o których mowa
w art. 23b ust. 1, uzyskane z tytułu wszystkich umów leasingu zawartych przez
finansującego dotyczących tego samego środka trwałego lub wartości
niematerialnej i prawnej, w części przewyższającej spłatę wartości początkowej,
określonej zgodnie z art. 22g.

Art. 23g. 1. Jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w art. 23f ust. 1,
i po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na
korzystającego własność środków trwałych lub wartości niematerialnych
i prawnych będących przedmiotem tej umowy:
1) przychodem ze sprzedaży środków trwałych lub wartości niematerialnych
i prawnych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie
sprzedaży, także wtedy, gdy odbiega ona znacznie od ich wartości rynkowej;
2) do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków poniesionych
przez finansującego na nabycie lub wytworzenie środków trwałych lub
wartości niematerialnych i prawnych stanowiących przedmiot umowy
leasingu; kosztem są jednak te wydatki pomniejszone o spłatę wartości
początkowej, o której mowa w art. 23a pkt 7.
2. Jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w art. 23f ust. 1, i po upływie
podstawowego okresu umowy leasingu finansujący oddaje korzystającemu do
dalszego używania środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, będące
przedmiotem umowy, przychodem finansującego i odpowiednio kosztem
uzyskania przychodów korzystającego są opłaty ustalone przez strony, także wtedy,
gdy odbiegają znacznie od wartości rynkowej.
Art. 23h. 1. Jeżeli są spełnione warunki, o których mowa w art. 23f ust. 1,
i po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na osobę
trzecią własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych,
będących przedmiotem umowy, oraz wypłaca korzystającemu z tytułu spłaty ich
wartości uzgodnioną kwotę:
1) przy określaniu przychodu ze sprzedaży stosuje się przepisy, o których mowa
w art. 14 i art. 19;
2) do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków poniesionych
przez finansującego na nabycie lub wytworzenie środków trwałych lub
wartości niematerialnych i prawnych stanowiących przedmiot umowy;
kosztem są jednak te wydatki pomniejszone o spłatę wartości początkowej,
o której mowa w art. 23a pkt 7.
2. Kwota wypłacona korzystającemu stanowi koszt uzyskania przychodów
finansującego i jest przychodem korzystającego w dniu jej otrzymania.

Art. 23i. 1. Jeżeli przedmiotem umowy leasingu zawartej na czas oznaczony
są grunty lub prawo wieczystego użytkowania gruntów, a suma ustalonych w niej
opłat odpowiada co najmniej wartości gruntów lub prawa wieczystego użytkowania
gruntów równej wydatkom na ich nabycie – do przychodów finansującego
i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się
opłat ustalonych w tej umowie, ponoszonych przez korzystającego w
podstawowym okresie tej umowy z tytułu używania przedmiotu umowy, w części
stanowiącej spłatę tej wartości; przepis art. 23f ust. 2 stosuje się odpowiednio.
2. Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący
przenosi na korzystającego lub osobę trzecią własność gruntów lub prawo
wieczystego użytkowania gruntów będących przedmiotem tej umowy, albo oddaje
je korzystającemu do dalszego używania, do ustalenia przychodów i kosztów
uzyskania przychodów stron umowy przepisy art. 23g i art. 23h stosuje się odpowiednio.

Art. 23j. 1. Jeżeli w umowie leasingu została określona cena, po której
korzystający ma prawo nabyć przedmiot umowy po zakończeniu podstawowego
okresu tej umowy, cenę tę uwzględnia się w sumie opłat, o których mowa
w art. 23b ust. 1 pkt 3 i art. 23f ust. 1 pkt 2.
2. Do sumy opłat, o której mowa w ust. 1, nie zalicza się:
1) płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, o ile są one
wyodrębnione z opłat leasingowych;
2) podatków, w których obowiązek podatkowy ciąży na finansującym z tytułu
własności lub posiadania środków trwałych, będących przedmiotem umowy leasingu, oraz składek na ubezpieczenie tych środków trwałych, jeżeli w umowie leasingu zastrzeżono, że korzystający będzie ponosił ciężar tych
podatków i składek niezależnie od opłat za używanie;
3) kaucji określonej w umowie leasingu wpłaconej finansującemu przez korzystającego.
3. Kaucji, o której mowa w ust. 2 pkt 3, nie zalicza się do przychodów
finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego.

Art. 23k. 1. Jeżeli finansujący przeniósł na rzecz osoby trzeciej
wierzytelności z tytułu opłat, o których mowa w art. 23b ust. 1, a nie została
przeniesiona na osobę trzecią własność przedmiotu umowy leasingu:
1) do przychodów finansującego nie zalicza się kwot wypłaconych przez osobę
trzecią z tytułu przeniesienia wierzytelności;
2) kosztem uzyskania przychodów finansującego jest zapłacone osobie trzeciej
dyskonto lub wynagrodzenie.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, opłaty ponoszone przez
korzystającego na rzecz osoby trzeciej stanowią przychód finansującego w dniu
wymagalności zapłaty.

Art. 23l. Do opodatkowania stron umowy zawartej na czas nieoznaczony lub
na czas oznaczony, lecz niespełniającej warunków, określonych w art. 23b ust. 1
pkt 3 lub art. 23f ust. 1, lub art. 23i ust. 1, stosuje się przepisy, o których mowa
w art. 11, art. 22 i art. 23, dla umów najmu i dzierżawy.

Art. 23m. 1. Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:
1) cenie transferowej – oznacza to rezultat finansowy warunków ustalonych lub
narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cenę, wynagrodzenie,
wynik finansowy lub wskaźnik finansowy;
2) podmiocie – oznacza to osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę
organizacyjną niemającą osobowości prawnej oraz zagraniczny zakład;
3) podmiotach niepowiązanych – oznacza to podmioty inne niż podmioty
powiązane;
4) podmiotach powiązanych – oznacza to:
a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co
najmniej jeden inny podmiot, lub
b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:
– ten sam inny podmiot lub
– małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby
fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden
podmiot, lub
c) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub
d) podatnika i jego zagraniczny zakład;
5) powiązaniach – oznacza to relacje, o których mowa w pkt 4, występujące
pomiędzy podmiotami powiązanymi;
6) transakcji kontrolowanej – oznacza to identyfikowane na podstawie
rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym
przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały
ustalone lub narzucone w wyniku powiązań;
7) uprzednim porozumieniu cenowym – oznacza to uprzednie porozumienie
cenowe w rozumieniu art. 81 pkt 1 ustawy z dnia 16 października 2019 r.
o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz
zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (Dz. U. poz. 2200).
2. Przez wywieranie znaczącego wpływu, o którym mowa
w ust. 1 pkt 4 lit. a i b, rozumie się:
1) posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:
a) udziałów w kapitale lub
b) praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub
c) udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich
ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów
inwestycyjnych, lub
2) faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie
kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę
organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub
3) pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub
powinowactwa do drugiego stopnia.
3. Posiadanie pośrednio udziału lub prawa, o którym mowa w ust. 2 pkt 1,
oznacza sytuację, w której jeden podmiot posiada w drugim podmiocie udział lub
prawo za pośrednictwem innego podmiotu lub większej liczby podmiotów, przy
czym wielkość posiadanego pośrednio udziału lub prawa odpowiada:
1) wielkości udziału albo prawa łączącego dowolne dwa podmioty spośród
wszystkich podmiotów uwzględnianych przy ustalaniu posiadania pośrednio
udziału lub prawa – w przypadku gdy wszystkie wielkości udziałów lub praw
łączących te podmioty są równe;
2) najniższej wielkości udziału lub prawa łączącego podmioty, pomiędzy
którymi wielkość posiadanego pośrednio udziału lub prawa jest ustalana –
w przypadku gdy wielkości udziałów lub praw łączących te podmioty są różne;
3) sumie wielkości posiadanych pośrednio udziałów lub praw – w przypadku
gdy podmioty, pomiędzy którymi wielkość posiadanego pośrednio udziału lub
prawa jest ustalana, łączy więcej niż jeden posiadany pośrednio udział lub prawo.
4. Jeżeli pomiędzy podmiotami występują relacje, które nie są ustanawiane
lub utrzymywane z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, w tym mające na
celu manipulowanie strukturą właścicielską lub tworzenie cyrkularnych struktur
właścicielskich, to podmioty, pomiędzy którymi występują takie relacje, uznaje się
za podmioty powiązane.

Art. 23n. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do transakcji
kontrolowanych, w których cena lub sposób określenia ceny przedmiotu takiej
transakcji kontrolowanej wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie
aktów normatywnych.

Art. 23o. 1. Podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na
warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
2. Jeżeli w wyniku istniejących powiązań zostaną ustalone lub narzucone
warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty
niepowiązane, i w wyniku tego podatnik wykazuje dochód niższy (stratę wyższą)
od tego, jakiego należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały,
organ podatkowy określa dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia warunków
wynikających z tych powiązań.
3. Określając wysokość dochodu (straty) podatnika w sytuacji, o której mowa
w ust. 2, organ podatkowy bierze pod uwagę faktyczny przebieg i okoliczności
zawarcia i realizacji transakcji kontrolowanej oraz zachowanie stron tej transakcji.
4. W przypadku gdy organ podatkowy uzna, że w porównywalnych
okolicznościach podmioty niepowiązane kierujące się racjonalnością ekonomiczną
nie zawarłyby danej transakcji kontrolowanej lub zawarłyby inną transakcję, lub
dokonałyby innej czynności, zwanych dalej „transakcją właściwą”, uwzględniając:
1) warunki, które ustaliły między sobą podmioty powiązane,
2) fakt, że warunki ustalone między podmiotami powiązanymi uniemożliwiają
określenie ceny transferowej na takim poziomie, na jaki zgodziłyby się
podmioty niepowiązane kierujące się racjonalnością ekonomiczną,
uwzględniając opcje realistycznie dostępne w momencie zawarcia transakcji
– organ ten określa dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia transakcji
kontrolowanej, a w przypadku gdy jest to uzasadnione, określa dochód (stratę)
podatnika z transakcji właściwej względem transakcji kontrolowanej.
5. Podstawą zastosowania ust. 4 nie może być wyłącznie:
1) trudność w weryfikacji ceny transferowej przez organ podatkowy albo
2) brak porównywalnych transakcji występujących pomiędzy podmiotami
niepowiązanymi w porównywalnych okolicznościach.
6. W okresie obowiązywania uprzedniego porozumienia cenowego organ
podatkowy nie określa zobowiązania podatkowego (wysokości straty) w zakresie, w jakim wykazany przez podatnika dochód (strata) został ustalony zgodnie z tym porozumieniem.

Art. 23p. 1. Ceny transferowe weryfikuje się, stosując metodę najbardziej
odpowiednią w danych okolicznościach, wybraną spośród następujących metod:
1) porównywalnej ceny niekontrolowanej;
2) ceny odprzedaży;
3) koszt plus;
4) marży transakcyjnej netto;
5) podziału zysku.
2. W przypadku gdy nie jest możliwe zastosowanie metod, o których mowa
w ust. 1, stosuje się inną metodę, w tym techniki wyceny, najbardziej odpowiednią
w danych okolicznościach.
3. Przy wyborze metody najbardziej odpowiedniej w danych okolicznościach
uwzględnia się w szczególności warunki, jakie zostały ustalone lub narzucone
pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostępność informacji niezbędnych do
prawidłowego zastosowania metody oraz specyficzne kryteria jej zastosowania.
4. Określając wysokość dochodu (straty), organ podatkowy stosuje metodę
przyjętą przez podmiot powiązany, chyba że zastosowanie metody innej niż
przyjęta przez podmiot powiązany jest bardziej odpowiednie w danych
okolicznościach.
5. W przypadku gdy zgodnie z art. 23o ust. 4 organ podatkowy:
1) pomija transakcję kontrolowaną – odstępuje od zastosowania metody;
2) zastępuje transakcję kontrolowaną transakcją właściwą – stosuje metodę
odpowiednią dla transakcji właściwej.

Art. 23q. Podatnik może dokonać korekty cen transferowych poprzez zmianę
wysokości uzyskanych przychodów lub poniesionych kosztów uzyskania
przychodów, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) w transakcjach kontrolowanych realizowanych przez podatnika w trakcie
roku podatkowego ustalone zostały warunki, które ustaliłyby podmioty
niepowiązane;
2) nastąpiła zmiana istotnych okoliczności mających wpływ na ustalone
w trakcie roku podatkowego warunki lub znane są faktycznie poniesione koszty lub uzyskane przychody będące podstawą obliczenia ceny transferowej, a zapewnienie ich zgodności z warunkami, jakie ustaliłyby
podmioty niepowiązane, wymaga dokonania korekty cen transferowych;
3) w momencie dokonania korekty podatnik posiada oświadczenie podmiotu
powiązanego, że podmiot ten dokonał korekty cen transferowych w tej samej
wysokości, co podatnik;
4) podmiot powiązany, o którym mowa w pkt 3, ma miejsce zamieszkania,
siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie
lub na terytorium, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu
podwójnego opodatkowania oraz istnieje podstawa prawna do wymiany
informacji podatkowych z tym państwem;
5) podatnik potwierdzi dokonanie korekty cen transferowych w rocznym
zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, którego dotyczy ta korekta.

Art. 23r. 1. W przypadku transakcji kontrolowanych stanowiących usługi
o niskiej wartości dodanej organ podatkowy odstępuje od określenia dochodu
(straty) podatnika w zakresie wysokości narzutu na kosztach tych usług, jeżeli
łącznie są spełnione następujące warunki:
1) narzut na kosztach tych usług został ustalony przy wykorzystaniu metody,
o której mowa w art. 23p ust. 1 pkt 3 albo 4, i wynosi:
a) nie więcej niż 5% kosztów – w przypadku nabycia usług,
b) nie mniej niż 5% kosztów – w przypadku świadczenia usług;
2) usługodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub
zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję
podatkową;
3) usługobiorca posiada kalkulację obejmującą następujące informacje:
a) rodzaj i wysokość kosztów uwzględnionych w kalkulacji,
b) sposób zastosowania i uzasadnienie wyboru kluczy alokacji dla
wszystkich podmiotów powiązanych korzystających z usług.
2. Przepis ust. 1 ma zastosowanie do usług wymienionych w załączniku
nr 4 do ustawy, które spełniają łącznie następujące warunki:
1) mają charakter usług wspomagających działalność gospodarczą usługobiorcy;
2) nie stanowią głównego przedmiotu działalności grupy podmiotów powiązanych;
3) wartość tych usług świadczonych przez usługodawcę na rzecz podmiotów
niepowiązanych nie przekracza 2% wartości tych usług świadczonych na
rzecz podmiotów powiązanych i niepowiązanych;
4) nie są przedmiotem dalszej odprzedaży przez usługobiorcę, z wyłączeniem
odprzedaży usług nabytych we własnym imieniu, ale na rzecz innego
podmiotu powiązanego (refakturowanie).

Art. 23s. 1. W przypadku transakcji kontrolowanej dotyczącej pożyczki
organ podatkowy odstępuje od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie
wysokości oprocentowania tej pożyczki, jeżeli łącznie są spełnione następujące
warunki:
1) oprocentowanie pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy jest
ustalane w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone
w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych
aktualnym na dzień zawarcia tej umowy;
2) nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem
lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii;
3) pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat;
4) w trakcie roku obrotowego łączny poziom zobowiązań albo należności
podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami
powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek
wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty;
5) pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę
lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
2. Kwoty pożyczki wyrażone w walucie obcej przelicza się na złote według
kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego
w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wypłaty kwoty pożyczki.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do kredytu i emisji obligacji.
4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza nie rzadziej niż
raz w roku, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski”, rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, o których
mowa w ust. 1 pkt 1, biorąc pod uwagę rodzaje bazowych stóp procentowych
stosowanych na międzybankowym rynku finansowym.

Art. 23t. (uchylony).

Art. 23u. Jeżeli warunki transakcji realizowanej pomiędzy osobą fizyczną lub
jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, mającą siedzibę lub
zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z podmiotem mającym miejsce
zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą
konkurencję podatkową odbiegają od warunków, jakie ustaliłyby między sobą
podmioty niepowiązane, z których żaden nie ma miejsca zamieszkania, siedziby
lub zarządu na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję
podatkową, przepisy art. 23o i art. 23p stosuje się odpowiednio.

Art. 23v. 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi,
w drodze rozporządzenia, sposób i tryb:
1) oceny zgodności warunków ustalonych przez podmioty powiązane
z warunkami, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, w tym
kryteria porównywalności tych warunków,
2) określania wysokości dochodu (straty) podatnika w drodze oszacowania
z zastosowaniem metod, o których mowa w art. 23p ust. 1–3, w tym
określania wynagrodzenia z tytułu przeniesienia pomiędzy podmiotami
powiązanymi istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub kategorii ryzyka
3) (uchylony)
– mając na uwadze zapewnienie prawidłowości weryfikacji cen transferowych
dokonywanej przez podatników i organy podatkowe oraz uwzględniając wytyczne
Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w sprawie cen transferowych dla
przedsiębiorstw wielonarodowych oraz administracji podatkowych.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, wykaz krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję
podatkową, uwzględniając treść ustaleń w tym zakresie podjętych przez
Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, istnienie podstawy prawnej do
wymiany informacji podatkowych między Rzecząpospolitą Polską a danym krajem
lub terytorium, terminowość realizowania obowiązku wymiany informacji
podatkowych oraz rzetelność, kompletność i czytelność przekazywanych
informacji podatkowych, a także rzeczywiste cechy systemu podatkowego danego kraju lub terytorium mogące doprowadzić do stosowania szkodliwej konkurencji podatkowej.

Art. 23w. 1. Podmioty powiązane są obowiązane do sporządzania lokalnej
dokumentacji cen transferowych za rok podatkowy w celu wykazania, że ceny
transferowe zostały ustalone na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty
niepowiązane.
2. Lokalna dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji
kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której wartość, pomniejszona o podatek
od towarów i usług, przekracza w roku podatkowym następujące progi
dokumentacyjne:
1) 10 000 000 zł – w przypadku transakcji towarowej;
2) 10 000 000 zł – w przypadku transakcji finansowej;
3) 2 000 000 zł – w przypadku transakcji usługowej;
4) 2 000 000 zł – w przypadku innej transakcji niż określona w pkt 1–3.
3. Progi dokumentacyjne są ustalane odrębnie dla:
1) każdej transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym niezależnie od
przyporządkowania transakcji kontrolowanej do transakcji towarowych,
finansowych, usługowych albo innych transakcji;
2) strony kosztowej i przychodowej.
4. Wartość transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, o której
mowa w ust. 2 i 3, jest ustalana bez względu na liczbę dokumentów księgowych,
dokonanych lub otrzymanych płatności oraz podmiotów powiązanych, z którymi
zawierana jest transakcja kontrolowana.
5. Przy ocenie, czy transakcja kontrolowana ma charakter jednorodny,
uwzględnia się:
1) jednolitość transakcji kontrolowanej w ujęciu ekonomicznym oraz
2) kryteria porównywalności określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 23v ust. 1 pkt 1, oraz
3) metody weryfikacji cen transferowych, o których mowa w art. 23p ust. 1–3, oraz
4) inne istotne okoliczności transakcji kontrolowanej.

Art. 23x. 1. Wartość transakcji kontrolowanej, o której mowa w art. 23w
ust. 2, odpowiada:
1) wartości kapitału – w przypadku pożyczki i kredytu;
2) wartości nominalnej – w przypadku emisji obligacji;
3) sumie gwarancyjnej – w przypadku poręczenia lub gwarancji;
4) wartości przypisanych przychodów lub kosztów – w przypadku przypisania
dochodu (straty) do zakładu zagranicznego;
5) wartości właściwej dla danej transakcji kontrolowanej – w przypadku
pozostałych transakcji.
2. Wartość transakcji kontrolowanej, o której mowa w art. 23w ust. 2, określa
się na podstawie:
1) otrzymanych lub wystawionych faktur dotyczących danego roku
podatkowego albo
2) umów lub innych dokumentów – w przypadku gdy faktura nie została
wystawiona lub w przypadku transakcji finansowych, albo
3) otrzymanych lub przekazanych płatności – w przypadku gdy nie jest możliwe
określenie tej wartości na podstawie pkt 1 i 2.
3. Określając wartość transakcji kontrolowanych o charakterze jednorodnym,
o których mowa w ust. 1, nie uwzględnia się wartości transakcji kontrolowanych,
o których mowa w art. 23z.
4. Wartość transakcji kontrolowanej wyrażoną w walucie obcej przelicza się
na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski
obowiązującego w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień realizacji
operacji gospodarczej lub zawarcia umowy.

Art. 23y. 1. Podmioty powiązane, które są obowiązane do sporządzenia
lokalnej dokumentacji cen transferowych, składają urzędom skarbowym
oświadczenie o jej sporządzeniu, w terminie do końca dziewiątego miesiąca po
zakończeniu roku podatkowego.
2. W oświadczeniu o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych
podmiot powiązany oświadcza, że:
1) sporządził lokalną dokumentację cen transferowych;
2) ceny transferowe transakcji kontrolowanych objętych lokalną dokumentacją
cen transferowych są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą
podmioty niepowiązane.
3. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, podpisuje kierownik jednostki
w rozumieniu ustawy o rachunkowości, podając pełnioną przez siebie funkcję, przy
czym:
1) oświadczenie składa i podpisuje każda z osób uprawnionych do reprezentacji
– w przypadku gdy kilka osób spełnia kryteria kierownika jednostki albo nie
jest możliwe określenie kierownika jednostki;
2) nie jest dopuszczalne złożenie oświadczenia przez pełnomocnika.
4. Oświadczenie o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych
składa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej zgodnie z przepisami
Ordynacji podatkowej.
5. Przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio do podatników obowiązanych do
sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych na podstawie art. 23za ust. 1.

Art. 23z. Obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych
nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych:
1) zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce
zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia
łącznie następujące warunki:
a) nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 63a i 63b,
b) nie poniósł straty podatkowej;
2) objętych uprzednim porozumieniem cenowym w okresie, którego dotyczy to
porozumienie;
3) których wartość w całości trwale nie stanowi przychodu albo kosztu
uzyskania przychodu, z wyłączeniem transakcji finansowych, transakcji
kapitałowych oraz transakcji dotyczących inwestycji, środków trwałych lub
wartości niematerialnych i prawnych;
4) w przypadku gdy powiązania wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem
Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami;
5) w których cena została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego na
podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. poz. 2019 oraz z 2020 r. poz. 288);
6) realizowanych między grupą producentów rolnych wpisaną do rejestru,
o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach
producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U.
z 2018 r. poz. 1026), a jej członkami, dotyczących odpłatnego zbycia:
a) na rzecz grupy producentów rolnych produktów lub grup produktów
wyprodukowanych w gospodarstwach członków takiej grupy,
b) przez grupę producentów rolnych na rzecz jej członków towarów
wykorzystywanych przez członka do produkcji produktów lub grup
produktów, o których mowa w lit. a, oraz świadczenia usług związanych z tą produkcją;
7) realizowanych między wstępnie uznaną grupą producentów owoców
i warzyw lub uznaną organizacją producentów owoców i warzyw,
działających na podstawie ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji
rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu (Dz. U. z 2019 r. poz. 935 oraz
z 2020 r. poz. 285), a jej członkami, dotyczących odpłatnego zbycia:
a) na rzecz takiej grupy lub organizacji produktów lub grup produktów
wyprodukowanych w gospodarstwach członków takiej grupy lub organizacji,
b) przez taką grupę lub organizację na rzecz jej członków towarów
wykorzystywanych przez członka do produkcji produktów lub grup
produktów, o których mowa w lit. a, oraz świadczenia usług związanych z tą produkcją;
8) polegających na przypisaniu dochodu do zagranicznego zakładu położonego
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa
w art. 3 ust. 2a, jeżeli przepisy właściwych umów międzynarodowych,
których stroną jest Rzeczpospolita Polska, przewidują, że dochody te mogą
być opodatkowane tylko w państwie innym niż Rzeczpospolita Polska.

Art. 23za. 1. Do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych są
obowiązani także podatnicy:
1) dokonujący, bezpośrednio lub pośrednio, zapłaty należności na rzecz
podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium
lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, jeżeli łączna
kwota wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym
łączna kwota wymagalnych w tym roku świadczeń przekracza 100 000 zł lub
równowartość tej kwoty, lub
2) zawierający z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd
na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową:
a) umowę spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli łączna wartość
wniesionych przez wspólników wkładów przekracza 100 000 zł lub
równowartość tej kwoty, lub
b) umowę wspólnego przedsięwzięcia lub inną umowę o podobnym
charakterze, w których wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia
określona w umowie, a w przypadku braku określenia w umowie tej wartości – przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza 100 000 zł
lub równowartość tej kwoty.
2. Kwoty, o których mowa w ust. 1, wyrażone w walucie obcej, przelicza się
na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski,
obowiązującego w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień realizacji
operacji gospodarczej lub zawarcia umowy.

Art. 23zb. 1. Podmioty powiązane konsolidowane metodą pełną lub
proporcjonalną, które są obowiązane do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen
transferowych, dołączają do tej dokumentacji grupową dokumentację cen
transferowych, sporządzoną za rok obrotowy, w terminie do końca dwunastego
miesiąca po zakończeniu roku obrotowego, jeżeli należą do grupy podmiotów powiązanych:
1) dla której jest sporządzane skonsolidowane sprawozdanie finansowe;
2) której skonsolidowane przychody przekroczyły w poprzednim roku
obrotowym kwotę 200 000 000 zł lub jej równowartość.
2. Kwoty przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, wyrażone w walucie
obcej przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w ostatnim dniu roboczym sprawozdawczego roku obrotowego poprzedzającego rok obrotowy, którego dotyczy grupowa
dokumentacja cen transferowych.
3. Grupowa dokumentacja cen transferowych może być sporządzona przez
podmiot powiązany obowiązany do dołączania grupowej dokumentacji cen
transferowych lub inny podmiot należący do grupy podmiotów powiązanych.
Sporządzenie grupowej dokumentacji cen transferowych przez inny podmiot
z grupy podmiotów powiązanych nie zwalnia z odpowiedzialności za zgodność tej
dokumentacji z art. 23zc ust. 2.
4. W przypadku gdy grupowa dokumentacja cen transferowych została
sporządzona w języku angielskim, organ podatkowy może wystąpić z żądaniem
przedłożenia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia tego żądania, grupowej
dokumentacji cen transferowych w języku polskim.

Art. 23zc. 1. Lokalna dokumentacja cen transferowych zawiera następujące
elementy:
1) opis podmiotu powiązanego;
2) opis transakcji, w tym analizę funkcji, ryzyk i aktywów;
3) analizę cen transferowych, w tym:
a) analizę danych podmiotów niepowiązanych lub transakcji zawieranych
z podmiotami niepowiązanymi lub pomiędzy podmiotami
niepowiązanymi uznanych za porównywalne do warunków ustalonych w
transakcjach kontrolowanych, zwaną dalej „analizą porównawczą”, albo
b) analizę wykazującą zgodność warunków, na jakich została zawarta
transakcja kontrolowana, z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty
niepowiązane, zwaną dalej „analizą zgodności” – w przypadku gdy
sporządzenie analizy porównawczej nie jest właściwe w świetle danej
metody weryfikacji cen transferowych lub nie jest możliwe przy
zachowaniu należytej staranności;
4) informacje finansowe.
2. Grupowa dokumentacja cen transferowych zawiera następujące elementy
dotyczące grupy kapitałowej w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 44 ustawy o rachunkowości:
1) opis tej grupy;
2) opis istotnych wartości niematerialnych i prawnych tej grupy;
3) opis istotnych transakcji finansowych tej grupy;
4) informacje finansowe i podatkowe tej grupy.
3. W przypadku transakcji kontrolowanych spełniających kryteria, o których
mowa w art. 23r i art. 23s, lokalna dokumentacja cen transferowych może nie
zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności.
4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy zakres elementów lokalnej dokumentacji cen
transferowych i grupowej dokumentacji cen transferowych, mając na uwadze
ułatwienie podatnikom sporządzania poprawnej dokumentacji cen transferowych
oraz uwzględniając wytyczne Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
w sprawie cen transferowych dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz
administracji podatkowych.

Art. 23zd. Analiza porównawcza oraz analiza zgodności podlegają
aktualizacji nie rzadziej niż co 3 lata, chyba że zmiana otoczenia ekonomicznego
w stopniu znacznie wpływającym na sporządzoną analizę uzasadnia dokonanie
aktualizacji w roku zaistnienia tej zmiany.

Art. 23ze. 1. Podmioty powiązane, które są obowiązane do sporządzania
lokalnej dokumentacji cen transferowych lub grupowej dokumentacji cen
transferowych, przedkładają, na żądanie organów podatkowych, tę dokumentację,
w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego żądania.
2. W przypadku wystąpienia prawdopodobieństwa zaniżenia wartości
transakcji kontrolowanej organ podatkowy może zwrócić się do podatnika
niebędącego mikroprzedsiębiorcą w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia
6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców z żądaniem sporządzenia i przedłożenia
lokalnej dokumentacji cen transferowych niezawierającej analizy porównawczej
lub analizy zgodności dla wskazanych przez organ podatkowy transakcji
kontrolowanych w roku podatkowym, w terminie 30 dni od dnia doręczenia
takiego żądania. Żądanie wskazuje okoliczności świadczące
o prawdopodobieństwie zaniżenia wartości transakcji kontrolowanej.
3. Organ podatkowy może wystąpić z żądaniem, o którym mowa w ust. 1, po
upływie terminu, o którym mowa w art. 23y ust. 1, a w przypadku grupowej dokumentacji cen transferowych – po upływie terminu, o którym mowa w art. 23zb ust. 1.
4. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, ma zastosowanie również do
podatników, o których mowa w art. 23za ust. 1, w zakresie należności i umów
wskazanych w tym przepisie. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 23zf. 1. Podmioty powiązane:
1) obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych –
w zakresie transakcji kontrolowanych objętych tym obowiązkiem lub
2) realizujące transakcje kontrolowane określone w art. 23z pkt 1
– przekazują Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, w terminie do końca
dziewiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, za pomocą środków
komunikacji elektronicznej, informację o cenach transferowych za rok podatkowy,
sporządzoną na podstawie wzoru dokumentu elektronicznego zamieszczonego
w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego
ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
2. Informacja o cenach transferowych zawiera:
1) cel złożenia informacji i okres, za jaki jest składana;
2) dane identyfikacyjne podmiotu składającego informację oraz podmiotu, dla
którego jest składana informacja;
3) ogólne informacje finansowe podmiotu, dla którego jest składana informacja;
4) informacje dotyczące podmiotów powiązanych i transakcji kontrolowanych;
5) informacje dotyczące metod i cen transferowych;
6) dodatkowe informacje lub wyjaśnienia dotyczące danych lub informacji,
o których mowa w pkt 2–5.
3. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, ma zastosowanie również do
podatników, o których mowa w art. 23za ust. 1, w zakresie należności i umów
wskazanych w tym przepisie. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
4. W przypadku transakcji kontrolowanych, o których mowa w art. 23z pkt 1,
w informacji o cenach transferowych nie uwzględnia się informacji oraz wyjaśnień,
o których mowa w ust. 2 pkt 3, 5 i 6.
5. W przypadku spółek niemających osobowości prawnej podmiotem
obowiązanym do przekazania informacji o cenach transferowych jest wyznaczony wspólnik. Wyznaczenie wspólnika nie zwalnia pozostałych wspólników z odpowiedzialności za nieprzekazanie informacji o cenach transferowych.
6. Informacja o cenach transferowych jest wykorzystywana w celu analizy
ryzyka zaniżenia dochodu do opodatkowania w zakresie cen transferowych oraz do
innych analiz ekonomicznych lub statystycznych.
7. Szef Krajowej Administracji Skarbowej zapewnia ministrowi właściwemu
do spraw finansów publicznych bieżący dostęp do informacji o cenach
transferowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy zakres danych i informacji przekazywanych
w informacji o cenach transferowych, wraz z objaśnieniami co do sposobu jej
sporządzenia, uwzględniając konieczność zapewnienia dokonywania prawidłowej
analizy ryzyka zaniżenia dochodu do opodatkowania w obszarze cen transferowych
oraz innych analiz ekonomicznych lub statystycznych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 23

DODAJ