Art. 194. Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych
w ustawie pozostają w mocy przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustaw
i dekretu wymienionych w art. 195, jeżeli nie są sprzeczne z przepisami niniejszej
ustawy.

Art. 194a. 1. Emerytury i renty przysługujące na podstawie ustawy, które
zostały obliczone od kwoty bazowej stanowiącej mniej niż 100% przeciętnego
wynagrodzenia, podlegają przeliczeniu.
2. Przeliczenie emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy polega na
ponownym obliczeniu świadczenia od kwoty bazowej określonej w ust. 4 i 5.
3. Przeliczenie renty rodzinnej polega na ponownym jej obliczeniu jako
odpowiedniego procentu świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
przeliczonego zgodnie z ust. 2.
4. Dla świadczeń przysługujących emerytom i rencistom urodzonym przed
dniem 1 stycznia 1930 r. podwyższa się kwotę bazową do:
1) 96,5% przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia wysokości
świadczenia w dniu jego przyznania – od dnia 1 marca 2005 r.;
2) 100% przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia wysokości
świadczenia w dniu jego przyznania – od dnia 1 marca 2006 r.
5. Dla świadczeń przysługujących emerytom i rencistom urodzonym po dniu
31 grudnia 1929 r. podwyższa się kwotę bazową do 100% przeciętnego
wynagrodzenia przyjętego do ustalenia wysokości świadczenia w dniu jego
przyznania – od dnia 1 marca 2008 r.
6. Przeliczona emerytura i renta podlega podwyższeniu w ramach waloryzacji
przypadających do dnia, od którego przysługuje prawo do świadczenia w przeliczonej
wysokości, a jeżeli wypłata była wstrzymana – z uwzględnieniem waloryzacji
przypadających w okresie do dnia jej wznowienia.
7. Emerytury i renty przelicza się z urzędu, a jeżeli wypłata świadczenia jest
wstrzymana – po jej wznowieniu.

Art. 194b. 1. Osobom pobierającym świadczenia ustalone w kwocie nie wyższej
niż kwota najniższej emerytury lub renty przysługuje jednorazowa wypłata
w wysokości:
1) 100 zł – dla osób pobierających emeryturę, rentę z tytułu całkowitej niezdolności
do pracy lub rentę rodzinną;
2) 75 zł – dla osób pobierających rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
2. Realizacja wypłaty następuje w marcu 2005 r. i w marcu 2006 r.
3. Jednorazowa wypłata nie przysługuje w tym roku kalendarzowym, w którym
przeprowadzono waloryzację emerytur i rent.
4. Jednorazowa wypłata finansowana jest ze środków budżetu państwa.

Art. 194c. Jeżeli w okresie od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 30 września
2011 r. emeryt pobierał emeryturę, do której prawo zostało zawieszone od dnia
1 października 2011 r. na podstawie art. 103a, może zgłosić wniosek o ponowne
ustalenie wysokości emerytury na zasadach określonych w art. 194d–194h, o ile nie
pobrał emerytury wskutek tego zawieszenia przez co najmniej 18 miesięcy.

Art. 194d. Jeżeli z wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości emerytury
wystąpi emeryt, któremu świadczenie obliczono zgodnie z art. 53, wysokość
emerytury oblicza się na nowo zgodnie z tym przepisem.

Art. 194e. 1. Emeryt, któremu przyznano emeryturę na podstawie art. 24 ust. 1
i obliczono jej wysokość zgodnie z art. 26, może zgłosić wniosek o ponowne ustalenie
wysokości emerytury na zasadach określonych w ust. 2–5.
2. Wysokość emerytury oblicza się według zasad określonych w art. 26.
3. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie
emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie
ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku
o ponowne ustalenie wysokości emerytury oraz zwaloryzowanego kapitału
początkowego po pomniejszeniu o kwotę stanowiącą iloczyn kwoty pobieranej
emerytury, ustalonej na dzień jej przyznania po raz pierwszy w wysokości przed
odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na
ubezpieczenie zdrowotne oraz liczby miesięcy pobierania tej emerytury.
4. Do ustalenia wysokości emerytury przyjmuje się wiek ubezpieczonego w dniu
zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury.
5. Jeżeli wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury złożył członek
otwartego funduszu emerytalnego, przepis art. 108 ust. 2a stosuje się odpowiednio.

Art. 194f. Jeżeli z wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości emerytury
wystąpi emeryt, któremu przyznano emeryturę na podstawie art. 24 ust. 1 i obliczono
jej wysokość zgodnie z art. 183 ust. 1 lub 2, wysokość emerytury ustala się na nowo zgodnie z art. 183 ust. 1 lub 2 – z tym, że podstawę obliczenia emerytury w części ustalonej zgodnie z art. 26, z uwzględnieniem zasad określonych w art. 194e ust. 3, pomniejsza się w proporcji do części emerytury obliczonej zgodnie z art. 183 ust. 1
pkt 2 lub ust. 2 pkt 2.

Art. 194g. Przepisy art. 194e stosuje się do emerytur obliczonych zgodnie
z art. 55.

Art. 194h. 1. Ponowne ustalenie wysokości emerytury następuje na wniosek
zgłoszony nie wcześniej niż po ustaniu ubezpieczeń emerytalnych i rentowych.
2. Jeżeli w wyniku ponownego ustalenia emerytura jest niższa, świadczenie
przysługuje w dotychczasowej wysokości.
3. Ustalenie wysokości emerytury zgodnie z art. 194c–194g może nastąpić tylko
raz.

Art. 194i. Do ustalenia podstawy obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24,
ubezpieczonego urodzonego w 1953 r., nie stosuje się przepisu art. 25 ust. 1b, jeżeli
wniosek o przyznanie tej emerytury zgłosi w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia
w życie ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. poz. 1222), pod warunkiem że prawo
do emerytury przed osiągnięciem wieku emerytalnego ma ustalone na podstawie
wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r.

Art. 194j. 1. Kwotę emerytury przyznanej na podstawie art. 24 ubezpieczonemu
urodzonemu w 1953 r., który wcześniej pobierał emeryturę wymienioną
w art. 25 ust. 1b na podstawie wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r.,
ustala się ponownie od podstawy ustalonej z zastosowaniem art. 194i.
2. Przeliczeniu podlega podstawa obliczenia emerytury przyjęta w decyzji
o ustaleniu prawa do emerytury.
3. Do ustalenia nowej kwoty emerytury przyjmuje się średnie dalsze trwanie
życia przyjęte w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury, a następnie uwzględnia się
kolejne zmiany wysokości świadczenia.
4. Emerytura w ponownie ustalonej wysokości przysługuje od dnia, od którego
podjęto wypłatę emerytury przyznanej na podstawie art. 24, a w przypadku gdy prawo
do tej emerytury było zawieszone – od dnia, od którego mogłaby być podjęta jej
wypłata.
5. Jeżeli ponownie ustalona wysokość emerytury przyznanej na podstawie
art. 24 jest wyższa od wypłacanej dotychczas, emerytowi wypłaca się wyrównanie.
Kwotę wyrównania stanowi różnica między sumą kwot emerytur, jakie
przysługiwałyby w okresie od dnia, o którym mowa w ust. 4, do dnia wydania decyzji,
o której mowa w ust. 1, z uwzględnieniem ich waloryzacji, a sumą kwot wypłaconych
w tym okresie.
6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio do ponownego ustalenia wysokości
renty rodzinnej.

Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych art. 194

DODAJ