Wyrok SA w Białymstoku z 28 maja 2014 r. w sprawie o uchylenie uchwały.

Sygn. akt I ACa 110/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 maja 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Krzysztof Chojnowski (spr.)

Sędziowie

:

SSA Beata Wojtasiak

SSO del. Dariusz Małkiński

Protokolant

:

Urszula Westfal

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2014 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa W. W.

przeciwko (...) w O.

o uchylenie uchwały

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie

z dnia 10 grudnia 2013 r. sygn. akt I C 447/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego 135 tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Powódka W. W. w dniu 15 lipca 2013 roku wniosła pozew przeciwko (...)w O. o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej z dnia 19 października 2012 roku o wykluczeniu jej z grona członków pozwanej Spółdzielni. Domagała się też zasądzenia na jej rzecz od pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że o uchwale Rady Nadzorczej o wykluczeniu jej z członkostwa pozwanej Spółdzielni dowiedziała się w dniu 25 kwietnia 2013 roku na rozprawie przed Sądem Rejonowym w Olsztynie, przed którym toczy się sprawa z jej powództwa o przywrócenie do pracy w związku z niezasadnym rozwiązaniem umowy o pracę. W dniu 9 maja 2013 roku zażądała od pozwanej Spółdzielni przedłożenia dokumentacji, w tym zaskarżonej uchwały Rady Nadzorczej, ale nie została ona jej doręczona. W dniu 3 czerwca 2013 roku powódka uzyskała pewność, że w dniu 19 października 2012 roku Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o wykluczeniu jej z grona członków pozwanej Spółdzielni i złożyła odwołanie do Walnego Zgromadzenia, ale nie zezwolono jej na udział w posiedzeniu Walnego Zgromadzenia w dniu 28 czerwca 2013 roku. Podniosła, że jeżeli uchwała o wykluczeniu jej z pozwanej Spółdzielni została podjęta w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych, do którego jej zdaniem nie doszło, to pozwana naruszyła art. 193 § 3 Prawa spółdzielczego, zgodnie z którym wykluczenie nie może nastąpić po upływie jednego miesiąca od uzyskania przez spółdzielnię wiadomości o okolicznościach je uzasadniających. Podała też, że niedoręczenie uchwały o wykluczeniu stanowi naruszenie art. 24 § 4 i 5 Prawa spółdzielczego. Podkreśliła, że nie została ona zawiadomiona o podjęciu przez Radę Nadzorczą uchwały oraz, że nie wysłuchano jej wyjaśnień przed wykluczeniem.

Pozwana (...)w O. żądała oddalenia powództwa oraz zasądzenia na jej rzecz od powódki kosztów procesu według norm przepisanych. Podnosiła, że przyczyną wykluczenia powódki z grona spółdzielców było rozwiązanie umowy o pracę z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Zawiadomienie o uchwale Rady Nadzorczej o wykluczeniu powódki z członków pozwanej Spółdzielni wraz z uzasadnieniem oraz pouczeniem o prawie i terminie odwołania zostały zawarte w piśmie z dnia 19 października 2012 roku, które wysłano listem poleconym na dwa adresy powódki jeden w O., a drugi w O.. Oba pisma zostały zwrócone do nadawcy z uwagi na brak podjęcia korespondencji. Powódka potwierdziła, że we wskazanym okresie przebywała pod adresem podanym Spółdzielni, a więc miała możliwość odbioru pism. W tej sytuacji termin do zaskarżenia uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu powódki z członków pozwanej Spółdzielni minął, co z uwagi na materialnoprawny charakter tego terminu uzasadnia oddalenie powództwa bez potrzeby jego merytorycznego badania. Ponadto w dniu 7 września 2012 roku zostało złożone oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z uwagi na nieobecność powódki pracy w dniu 1 września 2012 roku. Oświadczenie to doręczono powódce w dniu 13 września 2012 roku. Celem wysłuchania powódki przed podjęciem uchwały o wykluczeniu powódki z członków pozwanej Spółdzielni członkowie Rady Nadzorczej udali się do miejsca zamieszkania powódki w O. w dniu 4 października 2012 roku oraz w O. w dniach 5 i 8 października 2012 roku, ale powódki tam nie było.

Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2013 roku Sąd Okręgowy w Olsztynie oddalił powództwo i zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 197 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Orzeczenie to zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:

W. W. była członkiem pozwanej Spółdzielni około 7-8 lat. Była zatrudniona na podstawie umowy o pracę jako osoba sprzątająca. Jej zadaniem było sprzątanie raz lub dwa razy w miesiącu budynku położonego w O. przy ulicy (...).

Pismem z dnia 7 września 2012 roku pozwana Spółdzielnia oświadczyła, że rozwiązuje z powódką umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych polegającego na niestawiennictwie w pracy w dniu 1 września 2012 roku. Pismo to zostało wysłane na adres powódki w O. i powódka osobiście je odebrała. Powódka nie interesowała się jednak tym, z jakich względów została zwolniona z pracy. Nie interesowała się również tym, czy zaświadczenie lekarskie usprawiedliwiające nieobecność w pracy dotarło do wiadomości pozwanej Spółdzielni.

Powódka nie informowała pozwanej Spółdzielni, że wcześniej podane przez nią adresy zamieszkania, na które można było wysyłać korespondencję adresowaną do powódki, są nieaktualne.

Uchwałą Nr(...) z dnia 8 października 2012 roku Rada Nadzorcza, działając na podstawie § 22 pkt 2 ppkt 1 Statutu pozwanej Spółdzielni, wykluczyła powódkę z grona członków pozwanej Spółdzielni w związku z rozwiązaniem z nią umowy o pracę bez wypowiedzenia z racji ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Jednocześnie pouczono powódkę o prawie odwołania się od tej uchwały w ciągu czternastu dni do Walnego Zgromadzenia lub zaskarżenia tej uchwały do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia uchwały z uzasadnieniem. Uchwała Rady Nadzorczej wraz z uzasadnieniem została wysłana listem poleconym na dwa znane adresy powódki - jeden w O., a drugi w O.. Powódka mimo dwukrotnej awizacji przesyłki nie odebrała kierowanej do niej korespondencji.

Członkowie Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni trzykrotnie próbowali zawiadomić powódkę o terminie posiedzenia Rady Nadzorczej, na którym miała być rozpatrywana sprawa wykluczenia powódki z członków pozwanej Spółdzielni. W dniu 4 października 2012 roku dwóch członków Rady Nadzorczej udało się do powódki pod adres w O., ale drzwi do mieszkania otworzyła młoda kobieta, która oświadczyła, że wynajmuje ten lokal i powódka tam nie mieszka. Następnego dnia dwóch członków Rady Nadzorczej odwiedziło powódkę pod adresem w O., jednakże nikogo tam nie zastano, zaś sąsiedzi poinformowali, że obecnie lokal ten jest wynajmowany przez studentów. W dniu 8 października 2012 roku ponownie wybrano się pod adres w O., ale powódki tam nie było.

Pismem z dnia 9 maja 2013 roku powódka wskazała, że w dniu 25 kwietnia 2013 roku na rozprawie przed Sądem Rejonowym w Olsztynie dowiedziała się o uchwale Rady Nadzorczej o wykluczeniu jej z członków pozwanej Spółdzielni. Powódka zwróciła się do pozwanej Spółdzielni o pilne przedstawienie dokumentacji, w szczególności korespondencji z Zarządem Spółdzielni i uchwał Rady Nadzorczej.

W dniu 14 czerwca 2013 roku powódka wniosła do pozwanej Spółdzielni pismo, w którym odwołała się od uchwały Rady Nadzorczej z dnia 19 października 2012 roku. Podkreśliła, że uchwała ta zapadła z rażącym naruszeniem prawa spółdzielczego i zapisów Statutu pozwanej Spółdzielni, zgodnie z którymi wykluczenie nie może nastąpić po upływie jednego miesiąca od daty uzyskania przez Spółdzielnię wiadomości o okolicznościach je uzasadniających. Podała także, że we wskazanym okresie przebywała pod adresem podanym Radzie Nadzorczej i nie otrzymała żadnej korespondencji.

W piśmie z dnia 26 czerwca 2013 roku powódka podała, że w związku z nieuzyskaniem odpowiedzi od Rady Nadzorczej odwołuje się od uchwały Rady Nadzorczej z dnia 19 października 2012 roku o wykluczeniu jej z grona spółdzielców i wnosi o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania do Walnego Zgromadzenia. Wyjaśniła, że wykluczenie nastąpiło z rażącym naruszeniem prawa spółdzielczego, jak również Statutu pozwanej Spółdzielni, bowiem wykluczenie nie może nastąpić po upływie jednego miesiąca od daty uzyskania przez Spółdzielnię wiadomości o okolicznościach je uzasadniających. Stwierdziła nadto, że przebywała pod adresem wskazanym przez Radę Nadzorczą i nie otrzymała żadnej korespondencji.

W rozważaniach prawnych Sąd I instancji odwołał się do art. 24 § 6 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo spółdzielcze oraz § 24 ust. 3 Statutu pozwanej Spółdzielni i wskazał, że członek pozwanej Spółdzielni może odwołać się od uchwały Rady Nadzorczej o jego wykluczeniu albo wykreśleniu do Walnego Zgromadzenia w ciągu czternastu dni od daty zawiadomienia o podjęciu uchwały albo zaskarżyć tę uchwałę do sądu w terminie sześciu tygodni od daty doręczenia uchwały z uzasadnieniem. Sąd Okręgowy podkreślił przy tym, że z § 24 ust. 2 zdanie 3 Statutu pozwanej Spółdzielni wynika, iż członek pozwanej Spółdzielni ma obowiązek zawiadamiać ją o każdej zmianie adresu, a zaniedbanie w tym zakresie wiąże się z uznaniem korespondencji za doręczoną, jeśli wysłano ją pod ostatni znany Spółdzielni adres.

Sąd Okręgowy zaznaczył, że pismo zawierające informację o podjęciu przez Radę Nadzorczą uchwały z dnia 8 października 2012 roku o wykluczeniu powódki z członkostwa w pozwanej Spółdzielni wraz z uzasadnieniem i pouczeniem zostało wysłane na podane przez powódkę dwa adresy, jeden w O., a drugi w O., a korespondencja ta po dwukrotnej awizacji wróciła z adnotacją „zwrot nie podjęto w terminie”. W świetle § 24 ust. 2 zdanie 3 Statutu pozwanej Spółdzielni adresowana do powódki korespondencja została doręczona, a zatem termin do zaskarżenia do sądu uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku zaczął biec po upływie siedmiu dni od daty powtórnej awizacji.

Sąd I instancji podkreślił przy tym, że w pismach z dnia 13 i 26 czerwca 2013 roku powódka potwierdziła, iż w czasie podejmowania przez Radę Nadzorczą uchwały o jej wykluczeniu z członków pozwanej Spółdzielni mieszkała pod adresem wskazanym przez Radę Nadzorczą. Z kolei w trakcie przesłuchania w charakterze strony powódka przyznała, że nie informowała władz Spółdzielni o zmianie adresu zamieszkania, a wcześniej pod adresem w O. otrzymała oświadczenie pozwanej Spółdzielni o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Powódka twierdziła również, że w sierpniu 2012 roku sprzedała mieszkanie położone w O. i wyprowadziła się z niego, a pomiędzy 23 września a około 5 października 2012 roku przebywała w sanatorium. Sąd Okręgowy wskazał jednak, że tych ostatnich okoliczności powódka nie powoływała w pismach, w których odwołała się od uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku do Walnego Zgromadzenia, a nie sposób przyjąć, aby o tak ważnych okolicznościach rzutujących na ocenę zachowania terminu do zaskarżenia uchwały Rady Nadzorczej powódka zapomniała wspomnieć. Sąd I instancji zaznaczył, że pobyt powódki w sanatorium w podanym przez nią okresie nie miał wpływu na możliwość odbioru przez nią korespondencji, bowiem zawiadomienie o podjęciu przez Radę Nadzorczą uchwały z dnia 8 października 2012 roku zostało wysłane dopiero w dniu 19 października 2012 roku (w przypadku adresu w O. pierwsza awizacja miała miejsce w dniu 22 października 2012 roku, a druga w dniu 29 października 2012 roku, co oznacza, że termin do zaskarżenia uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku zaczął biec od dnia 6 listopada 2012 roku).

Sąd I instancji uznał, że zeznania powódki nie polegały na prawdzie i miały na celu jedynie usprawiedliwienie nieodebrania przez nią zawiadomienia o podjęciu przez Radę Nadzorczą uchwały o wykluczeniu powódki z członków pozwanej Spółdzielni. Powódka nie przedłożyła żadnego dokumentu potwierdzającego, że na przełomie września i października 2012 roku faktycznie przebywała w sanatorium. Wskazał przy tym, że nawet jeżeli powódka przebywała w sanatorium na przełomie września i października 2012 roku, to miała obowiązek powiadomić pozwaną Spółdzielnię o tymczasowej zmianie adresu, zwłaszcza że pobyt w sanatorium z reguły jest planowany z wyprzedzeniem. W ocenie Sądu Okręgowego wiarygodność powódki podważają też jej zeznania w zakresie, w jakim twierdziła, że o podjęciu przez Radę Nadzorczą uchwały o wykluczeniu jej z członków pozwanej Spółdzielni dowiedziała się w czerwcu lub lipcu 2013 roku na Walnym Zgromadzeniu. W uzasadnieniu pozwu wskazywała bowiem, że już na rozprawie przed Sądem Rejonowym w Olsztynie w dniu 25 kwietnia 2013 roku powzięła informację, iż Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o wykluczeniu jej z członków pozwanej Spółdzielni. Ostatecznie powódka oświadczyła, że nie pamięta, jak w rzeczywistości było. Sąd Okręgowy podkreślił też, że powódka po uzyskaniu w dniu 25 kwietnia 2013 roku wiadomości o podjęciu przez Radę Nadzorczą uchwały o wykluczeniu jej z członków pozwanej Spółdzielni dopiero pismem z dnia 9 maja 2013 roku, a więc po upływie dwóch tygodni, zwróciła się do pozwanej Spółdzielni o potwierdzenie tej informacji. W ocenie Sądu I instancji nie sposób zatem wykluczyć, że powódka posiadając wiedzę o rozwiązaniu umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym oraz będąc świadomą, iż w świetle uregulowań Statutu pozwanej Spółdzielni stanowi to przyczynę wykluczenia ze Spółdzielni, celowo nie odbierała korespondencji zawierającej uchwałę o jej wykluczeniu z pozwanej Spółdzielni będąc przekonana, że tego typu działanie będzie skutkowało wstrzymaniem rozpoczęcia biegu terminu do zaskarżenia uchwały. Zdaniem Sądu nie bez znaczenia jest także to, że powódka po otrzymaniu zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia nie interesowała się tym, czy zaświadczenie lekarskie dotarło do wiadomości pozwanej Spółdzielni i nie próbowała wyjaśnić przyczyny jej zwolnienia, bowiem zachowaniem tym powódka wykazała brak troski o własne sprawy.

W ocenie Sądu I instancji powódka miała możliwość zapoznania się z treścią uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku o wykluczeniu jej z członków pozwanej Spółdzielni i dlatego rozpoczął bieg sześciotygodniowy termin do wniesienia powództwa do sądu. Sąd Okręgowy zaznaczył, że powódka jako członek pozwanej Spółdzielni zaakceptowała postanowienia jej Statutu i powinna była zawiadomić organy pozwanej Spółdzielni o zmianie adresu, czego nie uczyniła, a zaniedbanie w tym zakresie nosi znamiona rażącego. Sąd Okręgowy podkreślił także, że powódka nawet nie wskazywała, iż nie wiedziała o postanowieniach Statutu pozwanej Spółdzielni, które pozwalają uznać za doręczoną korespondencję wysłaną na znany Spółdzielni adres, podnosząc jedynie, że Spółdzielnia mogła zawiadomić ją o treści uchwały przez telefon. Sąd I instancji nie zaakceptował jednak tego stanowiska, wskazując, że z § 24 ust. 2 zdanie drugie Statutu pozwanej Spółdzielni wynika, iż zawiadomienia członka o podjęciu uchwały o jego wykluczeniu z członków pozwanej Spółdzielni dokonuje się pisemnie. Niedochowanie wymogu pisemności skutkowałoby nieskutecznością zawiadomienia. Pozwana Spółdzielnia zachowała się zgodnie z postanowieniami Statutu powiadamiając powódkę pisemnie (listem poleconym) na dwa znane jej adresy, a to, że powódka nie odbierała korespondencji nie ma żadnego wpływu na bieg terminu do zaskarżenia uchwały.

Sąd Okręgowy uznał, że termin do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu powódki z członków pozwanej Spółdzielni nie został zachowany, a z uwagi na to, iż jest to termin prawa materialnego (prekluzyjny), roszczenie powódki wygasło. Wskazał przy tym, że nie ma możliwości przywrócenia terminu prekluzyjnego. Wyjątek z art. 42 § 8 Prawa spółdzielczego ma zastosowanie do uchwał walnego zgromadzenia, a nadto przepis ten wymaga - oprócz wywołania szczególnie dotkliwych skutków dla członka - stwierdzenia, że opóźnienie jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami i nie jest nadmierne.

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że zbędna była merytoryczna ocena powództwa. Badanie zachowania wymogu zawiadomienia powódki o terminie posiedzenia Rady Nadzorczej, na którym miała zostać podjęta uchwała o wykluczeniu jej z członków pozwanej Spółdzielni i na którym powódka mogła ustosunkować się do stawianego jej zarzutu niestawiennictwa w pracy w dniu 1 września 2012 roku oraz zachowania terminu jednego miesiąca do podjęcia przez Radę Nadzorczą uchwały o wykluczeniu powódki z członków pozwanej Spółdzielni byłoby możliwe, gdyby powódka nie uchybiła terminowi do zaskarżenia uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku. Sąd I instancji wskazał jednak, że pozwana Spółdzielnia próbowała zawiadomić powódkę o terminie posiedzenia Rady Nadzorczej, na którym miała być podjęta uchwała o wykluczeniu jej z członków pozwanej Spółdzielni, bowiem w dniach 4, 5 i 8 października 2012 roku członkowie Rady Nadzorczej osobiście udali się pod znane im adresy powódki.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.

Powyższy wyrok w całości zaskarżyła apelacją powódka, zarzucając:

1. naruszenie prawa materialnego:

- art. 24 § 4 i 5 ustawy Prawo spółdzielcze poprzez niezastosowanie przez Spółdzielnię procedury w sprawie wykreślenia i wykluczenia członka spółdzielni, gdyż powódka nie została przed podjęciem uchwały wysłuchana ani też zawiadomiona o takim wysłuchaniu i jego terminie,

- art. 193 ustawy Prawo spółdzielcze poprzez naruszenie procedury wykluczenia członka spółdzielni w ten sposób, iż podstawą wykluczenia powinno być naruszenie przepisów prawa pracy uzasadniających rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 52 kodeksu pracy, a nie tak jak pozwana zastosowała wykluczenie z uwagi na zastosowanie rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 52 kodeksu pracy,

- art. 193 ustawy Prawo spółdzielcze w ten sposób, iż wyrokiem Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Olsztynie z dnia 23 grudnia 2013 roku uznano, iż pozwana nie miała żadnych podstaw prawnych do rozwiązania z powódką stosunku pracy na podstawie art. 52 kodeksu pracy,

- art. 193 § 3 ustawy Prawo spółdzielcze poprzez przekroczenie terminu do podjęcia uchwały o wykluczeniu powódki z członkostwa w pozwanej Spółdzielni,

- art. 191 ustawy Prawo spółdzielcze poprzez niewskazanie uzasadnienia uchwały o wykluczeniu będącej uzasadnieniem stanowiącym podstawę do rozwiązania z powódką stosunku pracy z art. 52 kodeksu pracy,

- § 24 ust. 3 Statutu pozwanej Spółdzielni, zgodnie z którym powódka miała prawo odwołać się do Walnego Zgromadzenia w ciągu 14 dni, co też uczyniła, ale jej odwołanie nie zostało objęte porządkiem obrad ani w dniu Walnego Zgromadzenia, tj. 28 czerwca 2013 roku, ani później,

2. naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przez niedokonanie wszechstronnej oceny materiału dowodowego, nierozważenie w sposób bezstronny i wszechstronny załączonych do sprawy dokumentów, a w szczególności faktu, iż powódka nie została wysłuchana przed podjęciem uchwały o wykluczeniu z członków pozwanej Spółdzielni, nieuwzględnienie wniosku powódki o zażądanie drugiej strony delegacji Pana R. będącej rozliczeniem delegacji, gdyż powódka kwestionuje jakoby wskazane osoby były we wskazanym terminie w O., a ponadto Sąd nie wziął pod uwagę faktu, że powódka nie została poinformowana ani ustnie ani pisemnie o terminie i godzinie jej wysłuchania u pozwanej czy na miejscu u powódki.

Domagała się zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienia powództwa w całości oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu za obie instancje, według norm przepisanych ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu za obie instancje, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za własne poczynione przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne, jako znajdujące oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym.

Przede wszystkim Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że w piśmie z dnia 19 października 2012 roku Rada Nadzorcza pozwanej Spółdzielni zawiadomiła powódkę, iż uchwałą Nr (...) z dnia 8 października 2012 roku wykluczyła ją z grona członków pozwanej Spółdzielni wskazując w uzasadnieniu, że związku z ciężkim naruszeniem przez powódkę podstawowych obowiązków pracowniczych dotyczących nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy została rozwiązana umowa o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika z dniem 7 września 2012 roku, a jednocześnie pouczając powódkę o prawie odwołania się od uchwały Rady Nadzorczej w ciągu czternastu dni do Walnego Zgromadzenia lub zaskarżenia tej uchwały do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia uchwały z uzasadnieniem. Pismo to zostało wysłane listem poleconym na dwa podane przez powódkę adresy - jeden w O., a drugi w O.. Prawidłowe są też ustalenia Sądu Okręgowego, że adresowana do powódki korespondencja zawierająca pismo Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni z dnia 19 października 2012 roku była dwukrotnie awizowana, przy czym w przypadku adresu w O. pierwsza awizacja miała miejsce w dniu 22 października 2012 roku, zaś druga w dniu 29 października 2012 roku. Nie budzą też wątpliwości ustalenia Sądu I instancji, że powódka nie informowała pozwanej Spółdzielni o zmianie wcześniej podanych przez nią adresów jej zamieszkania. Ustalenia te znajdują oparcie w zgromadzonych dokumentach i nie były kwestionowane przez skarżącą.

Na podstawie tych ustaleń Sąd Okręgowy trafnie uznał, że powódka nie zachowała terminu do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku o wykluczeniu jej spośród członków pozwanej Spółdzielni.

Z powołanego także przez Sąd I instancji art. 24 § 6 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo spółdzielcze (j.t. Dz. U. z 2013 roku, poz. 1443) wynika, że jeżeli organem właściwym w sprawie wykluczenia członka ze spółdzielni jest, zgodnie z postanowieniami statutu, rada nadzorcza – a tak jest w przypadku pozwanej Spółdzielni - członek spółdzielni ma prawo: 1) odwołać się od uchwały o wykluczeniu do walnego zgromadzenia, w terminie określonym w statucie, albo 2) zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem; przepisy art. 42 stosuje się odpowiednio. Z kolei w art. 24 § 5 tej ustawy wskazano, że organ, który podjął uchwałę w sprawie wykluczenia, ma obowiązek zawiadomić członka na piśmie wraz z uzasadnieniem o wykluczeniu ze spółdzielni w terminie dwóch tygodni od dnia podjęcia uchwały, a uzasadnienie powinno w szczególności przedstawiać motywy, którymi kierował się organ spółdzielni uznając, że zachowanie członka wyczerpuje przesłanki wykluczenia, przy czym zawiadomienie zwrócone z powodu niezgłoszenia przez członka zmiany podanego przez niego adresu ma moc prawną doręczenia. Także w § 24 ust. 2 Statutu pozwanej Spółdzielni postanowiono, że zawiadomienia członka o wykluczeniu dokonuje się pisemnie, a zawiadomienie zwrócone z powodu niezgłoszenia przez członka zmiany podanego przez niego adresu ma moc prawną doręczenia. Strony łączyła spółdzielcza umowa o pracę, zatem przepisem szczególnym w stosunku do opisanych powyżej ogólnych zasad prawa spółdzielczego w zakresie zaskarżania uchwał o wykluczeniu członka spółdzielni jest art. 198 Prawa spółdzielczego, który w § 2 powtarza powyżej opisane regulacje stanowiąc, że członek może dochodzić uchylenia uchwały spółdzielni o wykluczeniu bez wyczerpania postępowania wewnątrzspółdzielczego, zaskarżeniu podlega uchwała rady spółdzielni, a termin do jej zaskarżenia wynosi sześć tygodni i liczy się od dnia doręczenia członkowi zawiadomienia o wykluczeniu wraz z uzasadnieniem. Podstawy wykluczenia określa zaś art. 193 tej ustawy.

Nie ulega wątpliwości, że skarżona uchwała, jak też kierowane do powódki na oba adresy zawiadomienie o jej podjęciu przez Radę Nadzorczą zawiera uzasadnienie spełniające wymogi art. 24 § 5 Prawa spółdzielczego. Wobec zaś tego, że skarżąca nie zgłosiła pozwanej Spółdzielni zmiany podanych przez nią adresów zamieszkania, a pismo Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni z dnia 19 października 2012 roku wysłane na jej adres w O. było awizowane po raz pierwszy w dniu 22 października 2012 roku, a po raz drugi w dniu 29 października 2012 roku, to pismo to zostało doręczone we wskazanej przez Sąd I instancji dacie 6 listopada 2012 roku.

Pozew o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku o wykluczeniu powódki z grona członków pozwanej Spółdzielni został wniesiony do Sądu Okręgowego w Olsztynie w dniu 15 lipca 2013 roku, a zatem z przekroczeniem sześciotygodniowego terminu z art. 24 § 6 pkt 2 i art. 198 § 2 Prawa spółdzielczego.

To, czy powódka w sierpniu 2012 roku sprzedała mieszkanie w O. i wyprowadziła się z niego nie ma znaczenia dla oceny zachowania przez nią terminu do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku, skoro skarżąca nie zawiadomiła pozwanej Spółdzielni o sprzedaży mieszkania w O.. Dla oceny zachowania przez nią terminu do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku bez znaczenia pozostaje również to, czy pomiędzy 23 września a około 5 października 2012 roku powódka przebywała w sanatorium. Skarżąca, nawet jeżeli rzeczywiście była w sanatorium na przełomie września i października 2012 roku, to już w momencie sporządzenia przez Radę Nadzorczą pozwanej Spółdzielni pisma z dnia 19 października 2012 roku, wróciła z tego sanatorium. Przede wszystkim jednak trzeba wskazać, że termin z art. 24 § 6 pkt 2 i art. 198 § 2 Prawa spółdzielczego jest terminem prawa materialnego, do którego nie mają zastosowania przepisy kodeksu postępowania cywilnego dotyczące uchybienia i przywracania terminu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 stycznia 2011 roku, I ACa 1125/10, LEX nr 1226606). Tak więc pobyt powódki w sanatorium, nawet w czasie awizowania korespondencji zawierającej pismo Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni z dnia 19 października 2012 roku, nie mógł wpłynąć na ocenę zachowania przez powódkę terminu na wniesienie powództwa o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku. Nie ma też podstaw, by uznać, że opóźnienie powódki z wniesieniem pozwu o uchylenie uchwały było usprawiedliwione okolicznościami sprawy bądź, że nie było nadmierne.

Skoro powódka nie zachowała terminu do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku o wykluczeniu jej z grona członków pozwanej Spółdzielni, to nie było podstawy do badania zarzutów powódki przeciwko tej uchwale. Zarzuty te nie mogły bowiem doprowadzić do uchylenia zaskarżonej uchwały. Trzeba tylko wskazać, że niektóre spośród tych zarzutów mogłyby przemawiać za sprzecznością uchwały Rady Nadzorczej z dnia 8 października 2012 roku z ustawą, ale w przypadku sprzeczności uchwały rady nadzorczej spółdzielni z ustawą właściwe jest tylko powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały.

Dlatego na podstawie art. 385 k.p.c. oddalono apelację.

O kosztach procesu za drugą instancję orzeczono mając na uwadze wynik postępowania odwoławczego oraz treść art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 109 k.p.c. Apelacja powódki została oddalona w całości i dlatego jest ona zobowiązana zwrócić pozwanej poniesione przez nią w postępowaniu odwoławczym koszty zastępstwa procesowego, ustalone w oparciu o § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 roku, poz. 490).