Wyrok SA we Wrocławiu z 13 grudnia 2013 r. w sprawie o zwolnienie od egzekucji.

Sygn. akt I ACa 1398/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

Wiceprezes SA Jacek Gołaczyński

Sędziowie:

SSA Iwona Biedroń

SSO del. Artur Tomanek (spr.)

Protokolant:

Katarzyna Rzepecka

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2013 r. we Wrocławiu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w N.

przeciwko (...) SA w C.

o zwolnienie od egzekucji

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu

z dnia 2 września 2013 r. sygn. akt VI GC 66/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej 2.700 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w N. w pozwie z 7 marca 2013 r., skierowanym przeciwko (...) S.A. z siedzibą w C., wniósł o zwolnienie od egzekucji wierzytelności z rachunku bankowego w wysokości 80.000 zł, zajętej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w N.. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pracownik powoda w dniu 20 lutego 2013 r. omyłkowo dokonał przelewu kwoty 80.000,00 zł na rachunek (...) sp. z o.o. podczas gdy przelew miał stanowić zapłatę dla spółki Grupa (...) sp. z o.o. Następnie rachunek ten został zajęty na skutek egzekucji komorniczej prowadzonej z wniosku pozwanego.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu. Pozwana podniosła, że w przedmiotowej sprawie nie wystąpiła żadna z przesłanek zwolnienia spod egzekucji środków znajdujących się na rachunku bankowym, a nadto nie sposób przychylić się do twierdzenia powoda o rzekomo „pomyłkowym” przelaniu wierzytelności.

Wyrokiem z 2 września 2013 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, że 20 lutego 2013 r. pracownik powoda dokonał przelewu kwoty 80.000 zł na rachunek (...) sp. z o.o., podczas gdy przelew miał stanowić zapłatę dla innego podmiotu − Grupy (...) sp. z o.o. tytułem należności wynikającej z faktury (...) w całkowitej kwocie 140.070 zł.

Rachunek (...) sp. z o.o. został zajęty na skutek egzekucji komorniczej prowadzonej przez Komornika Sądowego z wniosku pozwanego przeciwko tej spółce. W dniu 22 kwietnia 2013 r. Komornik Sądowy otrzymał środki pieniężne zgromadzone na rachunku tej spółki, które w dniu 24 kwietnia 2013 r. przesłał pozwanemu jako uprawnionemu wierzycielowi.

W piśmie z dnia 20 lutego 2013 r. powód wezwał pozwanego do dobrowolnego zwolnienia kwoty 80.000 zł spod egzekucji komorniczej podnosząc, iż kwota ta została przelana na konto pozwanej na skutek omyłki pracownika związanej z podobieństwem nazw wskazanych wyżej podmiotów.

Powód wystosował również reklamację do (...) Banku (...) S.A. z wnioskiem o zwrot wpłaconych środków. W odpowiedzi na powyższe pismo (...) Bank (...) S.A. wskazał, że środki te zostały zaksięgowane zgodnie ze dyspozycją złożoną przez powoda.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy wskazał, że bezspornie pozwany był wierzycielem egzekwującym od swego dłużnika Grupy (...) wierzytelność objętą tytułem wykonawczym. Kwota 80.000 zł, przelana przez stronę powodową wbrew jej rzeczywistemu zamiarowi na rachunek (...) sp. z o.o., została zajęta na skutek egzekucji komorniczej prowadzonej z wniosku pozwanego przeciwko powyższej spółce.

Między stronami nie było zatem sporu, że powódka jest osobą trzecią w rozumieniu art. 841 k.p.c., a sporna pozostawała kwestia naruszenia jej praw.

Sąd Okręgowy stwierdził, że w myśl przepisów art. 725 -733 k.c. przez zawarcie umowy rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku do przechowywania jego środków pieniężnych oraz do przeprowadzenia na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Bank może czasowo obracać wolne środki pieniężne zgromadzone na rachunku z obciążeniem ich zwrotu, w całości lub części, zasadniczo na każde żądanie posiadacza. Regulacja umowy rachunku bankowego wskazuje, że mamy tutaj do czynienia nie z kwestią własności środków pieniężnych, lecz z prawem posiadacza do żądania zwrotu środków pieniężnych w takiej samej ilości jak środki zgromadzone na rachunku oraz do zrealizowania na jego żądanie rozliczeń bezgotówkowych. Posiadaczowi przysługuje wówczas konkretna wierzytelność do Banku, obejmująca abstrakcyjne środki pieniężne. Stoi to na przeszkodzie do traktowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym, w wyniku realizacji zlecenia rozliczeniowego, jako rzeczy w rozumieniu art. 45 k.c. Umieszczenie na rachunku bankowym środków pieniężnych w następstwie przelewu nie dotyczy zatem przedmiotów materialnych, będących nośnikami jednostek pieniężnych, o których można by twierdzić, że stały się czyjąś własnością, lecz sprowadza się do odpowiednich zapisów wyrażających dobra majątkowe nie będące jednak rzeczami.

Przenosząc powyższe stwierdzenia na grunt niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy uznał, iż chybione jest stanowisko strony powodowej, która podnosiła, że osoba zlecająca przelanie pieniędzy występuje w charakterze właściciela środków pieniężnych. Sąd powołał się w tym zakresie na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 18 lutego 2004 r., sygn. akt V CK 233/03. Strona powodowa, zlecając w dniu 20 lutego 2013 r. przelew środków ze swojego rachunku, nie działała jako właściciel pieniędzy, ponieważ przedmiotem obrotu nie były znaki pieniężne, lecz abstrakcyjne jednostki pieniężne, przy pomocy których (...) Bank (...) S.A., zawierając z stroną powodową umowę rachunku bankowego zobowiązał się do przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych na jej zlecenie. Istotą uregulowania przewidzianego w art. 725 i 726 k.c. jest bowiem powstanie po stronie posiadacza rachunku prawa do żądania od Banku zwrotu środków pieniężnych w gotówce oraz realizowania na jego zlecenie rozliczeń bezgotówkowych, co miało miejsce w niniejszym postępowaniu. Posiadacz konta ma zatem wobec banku wierzytelność w zakresie wypłat gotówkowych lub bezgotówkowych na rzecz swoją lub osób trzecich. Wierzytelnością tą objęte są abstrakcyjne jednostki pieniężne, a powstaje ona z chwilą wpłynięcia środków pieniężnych, niezależnie od tego, kto był wpłacającym.

W przypadku zrealizowania polecenia rozliczeniowego wierzytelność posiadacza rachunku do „jego” banku wygasa z tym, że równocześnie z momentem uznania rachunku bankowego beneficjenta powstaje „ jego własna” wierzytelność w stosunku do „jego” banku. Powstająca wraz z uznaniem rachunku beneficjenta jego wierzytelność wobec banku stanowi prawo związane z umową rachunku bankowego i podlega jego dyspozycji. Ma to taki skutek, że zgodnie z art. 726 k.c. bez zlecenia beneficjenta bank nie mógłby zwrócić wpłacającemu przekazanych środków, choćby przelew był wynikiem pomyłki wpłacającego. Nie narusza to praw wpłacającego w jego stosunkach z beneficjentem rozliczenia na tle sytuacji materialnoprawnej powstałej w wyniku pomyłkowej wpłaty. Ich realizacja może nastąpić z udziałem posiadacza rachunku, na który pomyłkowo dokonano wpłaty, a nie w wyniku starań samego wpłacającego i banku beneficjenta. Prawem wpłacającego jest wierzytelność dotycząca jego rachunku. Wierzytelność ta wygasa po jej skonsumowaniu, tj. po spełnieniu przez bank na zlecenie wpłacającego wskazanego przez niego świadczenia.

Odnosząc się do powyższego, Sąd Okręgowy zważył, że stronie powodowej przysługiwała wierzytelność do (...) Banku (...) S.A. o wypłatę gotówki lub przeprowadzenie rozliczenia pieniężnego z jej rachunku. Prawo to, w zakresie dotyczącym kwoty 80.000 zł, wygasło z momentem wykonania przez Bank polecenia jej przelewu na rachunek Grupa (...) Spółki z o.o. Powstała w tym momencie wierzytelność Grupy (...) Spółki z o.o. była prawem przysługującym tej spółce, nie zaś stronie powodowej, niezależnie od tego, czy strona ta miała zamiar dokonać takiego przysporzenia czy też nie. To właśnie ta wierzytelność była przedmiotem zajęcia w postępowaniu egzekucyjnym. W ocenie Sądu I instancji, zajęcie to nie naruszyło praw powódki, albowiem powódka jeszcze przed jej zajęciem nie mogła rościć do niej żadnych praw. Tym samym strona powodowa, która nie miała praw do środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku (...) Spółki z o.o., nie mogła skutecznie twierdzić, że zajęcie tych środków w postępowaniu egzekucyjnym naruszyło jej prawa.

Ponadto, w ocenie Sądu Okręgowego, powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, ponieważ jego celem jest wyjęcie spod egzekucji, a więc zapobieżenie możliwości zaspokojenia się przez wierzyciela. Powództwo staje się bezprzedmiotowe po zaspokojeniu wierzyciela, co nastąpiło w niniejszej sprawie. Osoba trzecia, której prawa zostały naruszone, ma możliwość domagania się wydania przedmiotu zaspokojenia, jego równowartości lub odszkodowania, ale rozstrzygnięcie o takim żądaniu nie jest dopuszczalne w sprawie z powództwa o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji (art. 841 k.p.c.).

Od powyższego wyroku apelację złożył pozwany, zarzucając:

1.  naruszenie art. 168 k.p.c. poprzez nieuzasadnione przywrócenie pozwanemu terminu do wniesienia odpowiedzi na pozew, w szczególności wobec niewykazania przez niego braku zawinienia w uchybieniu terminowi do złożenia odpowiedzi na pozew,

2.  naruszenie art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku powoda o przeprowadzenie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy egzekucyjnej o sygn. KM 2890/12, mimo że dowód ten miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy,

3.  błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na pominięciu przez Sąd I instancji okoliczności, że postanowieniem z 22 marca 2013 r. Sąd ten zabezpieczył powództwo w niniejszej sprawie poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wniosku wierzyciela przeciwko Grupie (...) Spółki z o.o., a zatem bark było podstaw do przekazania przez Komornika kwoty 80.000 zł, omyłkowo przekazanej przez powoda na rachunek bankowy tego podmiotu,

4.  błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu przez Sąd I instancji, że zajęcie przez pozwanego rachunku bankowego nie naruszyło praw powódki, skoro z braku zajęcia tego rachunku powódka mogłaby w tym samym dniu odzyskać kwotę 80.000 zł, w wyniku interwencji u Grupy (...) Spółki z o.o., podczas gdy na skutek zajęcia rachunek ten był w dyspozycji pozwanego.

Powołując się na powyższe zarzuty, powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zwolnienie kwoty 80.000 zł spod egzekucji i zwrócenie jej powodowi, a ewentualnie − na podstawie art. 383 k.p.c. − o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda 80.000 zł z ustawowymi odsetkami za okres od 24 lutego 2013 r. do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na apelację pozwany wnosił o jej oddalenie i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda była nieuzasadniona.

Na wstępie należy wskazać, że Sąd odwoławczy akceptuje istotne dla rozstrzygnięcia sprawy ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego, obejmujące w szczególności fakt dokonania przez powoda nienależnej zapłaty 80.000 zł na rzecz dłużnika Grupy (...) Spółki z o.o., wszczęcia na skutek wniosku pozwanego postępowania egzekucyjnego przeciwko temu dłużnikowi oraz wyegzekwowania przez pozwanego od dłużnika kwoty 80.000 zł. Ustalenia te opierały się w całości na dowodach z dokumentów.

Nie był zasadny zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 168 k.p.c. Wbrew odmiennemu stanowisku apelującego, uznać należy, że w niniejszej sprawie wystąpiła niezawiniona przez pozwanego okoliczność, uzasadniająca przywrócenie przez Sąd I instancji terminu do złożenia odpowiedzi na pozew. Faktem jest bowiem, że adresat przesyłki sądowej zawierającej pozew i zarządzenie wzywające do złożenia odpowiedzi na pozew, został oznaczony nieprawidłowo jako Prezes zarządu (...) S.A. (strony pozwanej) zamiast prawidłowego oznaczenia − (...) S.A. (druk doręczenia pozwu – karta 39 akt). To mylne oznaczenie mogło spowodować u pracowników pozwanej spółki uzasadnioną niepewność co do tego, czy jej adresatem przesyłki jest spółka czy też osobiście prezes jej zarządu, skłaniając ich − zgodnie z ustaloną w spółce procedurą − do pozostawienia przesyłki zamkniętej i przekazania jej osobiście prezesowi zarządu w dniu stawienia się przez niego w spółce, po powrocie z urlopu. Należy też zaznaczyć, że w celu przywrócenia terminu wystarczające jest uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniającej wniosek (art. 169 § 2 k.p.c.), nie jest zaś konieczne jej udowodnienie, jak wskazuje powód w apelacji. Jednocześnie wymaga podkreślenia, że nie byłoby właściwe, aby strona (pozwana spółka) ponosiła konsekwencje mylnego działania Sądu (jego sekretariatu).

Ponadto, przyjmując nawet − wbrew wyrażonemu wyżej stanowisku − że przywrócenie terminu do złożenia odpowiedzi na pozew było nieuzasadnione, to potencjalne uchybienie procesowe Sądu I instancji nie mogłoby mieć istotnego wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Strona pozwana brała bowiem czynny udział w dalszym toku postępowania. W szczególności była ona obecna na rozprawie, na której zaprezentowała swoje stanowisko odnośnie żądania pozwu, a zwłaszcza zarzuty wynikające z przepisów prawa, które były podstawą oddalenia powództwa. Zwrot odpowiedzi na pozew nie spowodowałby zaś zmiany ustaleń faktycznych Sądu I instancji, skoro strona pozwana nie złożyła żadnych wniosków dowodowych, zaś okoliczności faktyczne ustalone przez Sąd I instancji nie były podważane w apelacji.

Brakuje podstaw do przyjęcia, że Sąd I instancji naruszył art. 227 k.p.c., oddalając wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z akt postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wniosku pozwanego przeciwko dłużnikowi Grupie (...) Spółce z o.o. (sygn. KM 2980/12). Pozwany nie wskazał w apelacji istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, które miałyby być wykazane za pomocą tego dowodu. Taką okolicznością nie jest z pewnością data przekazania kwoty 80.000 zł pozwanemu przez Komornika Sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne, albowiem data ta (24 kwietnia 2013 r.) został ustalona przez Sąd na podstawie dowodu z pisma Komornika Sądowego z 26 lipca 2013 r. (k. 75), w związku z czym prowadzenie postępowania dowodowego na tą okoliczność było zbyteczne. Fakt wcześniejszego wydania przez Sąd I instancji postanowienia o zabezpieczeniu niniejszego powództwa jest zaś wiadomy z urzędu na podstawie niniejszych akt (postanowienie − k. 34).

Wbrew odmiennej ocenie apelującego, bez znaczenia dla rozpoznania sprawy jest również − mająca wynikać z powyższych akt egzekucyjnych − wysokość zadłużenia dłużnika Grupa (...) Spółki z o.o. w stosunku do pozwanego, która miałaby „obrazować możliwość uzyskania przez powódkę od tego podmiotu kwoty 80.000 zł” (apelacja – k. 98). Okoliczności te są prawnie obojętne dla rozstrzygnięcia powództwa ekscydencyjnego wniesionego na podstawie art. 841 k.p.c. W tym zakresie Sąd Apelacyjny podziela stanowisko prawne Sądu I instancji, odwołujące się do poglądu wyrażonego w orzeczeniu Sądu Najwyższego z 18 lutego 2004 r., V CK 233/03 (LEX nr 550934). Nie widząc potrzeby powtarzania tej części rozważań Sądu I instancji, należy wskazać, że powód nie był w żadnym momencie właścicielem środków pieniężnych (abstrakcyjnych jednostek pieniężnych) przelanych na rachunek bankowy beneficjenta przelewu Grupy (...) Spółki z o.o. Powodowi służyła jedynie wierzytelność wobec banku prowadzącego jego rachunek bankowy, która wygasła z chwilą zrealizowania polecenia przelewu 80.000 zł. Analogiczna wierzytelność przysługiwała beneficjentowi przelewu w stosunku do banku prowadzącego rachunek beneficjenta; wierzytelność ta w żadnym momencie nie stanowiła prawa powoda.

Nieistotne dla wyniku postępowania było wydanie przez Sąd I instancji postanowienia z 22 marca 2013 r. o zabezpieczeniu niniejszego powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego z wniosku pozwanego przeciwko Grupie (...) Spółce z o.o., prowadzonego pod sygn. KM 2980/12. Oczywiste jest, że postanowienie o zabezpieczeniu powództwa nie przesądza o wyniku sporu, gdyż przesłanką jego wydania jest celowość udzielenia tymczasowej ochrony wierzycielowi, który uprawdopodobnił przysługujące mu roszczenie i interes prawny. Rozstrzygnięcie co do istoty sprawy następuje zaś na podstawie całokształtu procesu przed Sądem I instancji, obejmującego postępowanie dowodowe.

Faktem jest, że przekazanie pozwanemu przez Komornika wyegzekwowanych od dłużnika środków pieniężnych nastąpiło po dacie wydania postanowienia o zabezpieczeniu powództwa, choć należy jednocześnie odnotować, że postanowienie to doręczono Komornikowi dopiero po przekazaniu przez niego przedmiotowych środków, co wynika z wyjaśnienia Komornika złożonego w piśmie z 23 lipca 2013 r. (k. 75). Taka kolejność faktów jest jednak pozbawiona znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Można powtórzyć, za powołanym wyżej orzeczeniem SN z 18 lutego 2004 r. (sygn. V CK 233/03. LEX nr 550934), iż obecność Komornika i kolejnego wierzyciela (pozwanego), w wyniku dyspozycji złożonej przez Komornika, jest obojętna z punktu widzenia prawa powoda do kwoty 80.000 zł, wpłaconej na rachunek bankowy beneficjenta przelewu ( Grupy (...) Spółki z o.o.). Niemożność domagania się przywrócenia powodowi przez bank beneficjenta stanu posiadania wierzytelności z tytułu rachunku bankowego powoda w kwocie 80.000 zł zachodziłaby bowiem również wtedy, gdyby rachunek beneficjenta nie był zajęty. Omyłkowe wpłacenie tej kwoty na rachunek beneficjenta nie uprawniało zatem powoda do żądania zwolnienia tych środków od egzekucji na podstawie art. 841 k.p.c.

Ponadto, abstrahując od powyższych rozważań, żądanie zwolnienia od egzekucji kwoty 80.000 zł stało się nieaktualne wraz z przekazaniem tej kwoty pozwanemu przez Komornika, tj. w dniu 24 kwietnia 2013 r. Z tą chwilą niemożliwy do zrealizowania stał się cel tego roszczenia, ponieważ wierzyciel uzyskał zaspokojenie ze wskazanego w pozwie przedmiotu roszczenia (kwoty 80.000 zł), który przestał być jednocześnie objęty egzekucją.

Bezprzedmiotowe było również sformułowane w pozwie − wraz z żądaniem zwolnienia spod egzekucji − żądanie „zwrócenia powodowi” kwoty 80.000 zł. Powód nie sprecyzował zresztą, jaki podmiot miałby być obowiązany do „zwrócenia powodowi” powyższej kwoty. Wyjaśnienia wymaga, że roszczenie pozwu oparte na art. 841 k.p.c. jest roszczeniem o ukształtowanie stosunku prawnego, zaś wyrok uwzględniający to powództwo ma charakter konstytutywny, ponieważ obejmuje on ustanowienie przez sąd zakazu egzekucji w stosunku do określonego przedmiotu oraz uchylenie skutków procesowych zajęcia (zob. F. Zedler, Powództwo o zwolnienie spod egzekucji, Warszawa 1973, s. 35).

Wbrew stanowisku powódki, w ramach niniejszego postępowania nie wystąpiły żadne szczególne okoliczności, wpływające na zasadność oddalenia powództwa opartego na art. 841 k.p.c. Do okoliczności takich nie należy sytuacja finansowa beneficjenta przelewu Grupy (...) Spółki z o.o. Rozstrzygnięcie powództwa o zwolnienie od egzekucji zależy bowiem od tego, czy powód jest właścicielem rzeczy, do której skierowano egzekucję albo przysługuje mu w stosunku do tej rzeczy inne prawo (np. ograniczone prawo rzeczowe lub uprawnienie do jej wydania), nie zaś od tego, czy dłużnik egzekwowany jest wypłacalny bądź niewypłacalny. Z istoty egzekucji wynika, że bywa ona prowadzona wobec podmiotu mającego trudności finansowe, skoro nie zaspokoił on dobrowolnie wierzyciela dysponującego tytułem wykonawczym. Nie jest przy tym rzeczą Sądu w niniejszym postępowaniu udzielenie odpowiedzi na zadane w apelacji pytanie „jak powinna postąpić powódka” (k. 99). O ile jednak możliwe byłoby rozważanie podstaw odpowiedzialności dłużnika (beneficjenta przelewu), to z pewnością nie istnieje podstawa do uwzględnienia żądania opartego na art. 841 k.p.c.

Niedopuszczalna była podjęta na etapie postępowania apelacyjnego próba zmiany powództwa poprzez sformułowanie ewentualnego żądania zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 80.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Zgodnie z art. 383 k.p.c. w postępowaniu apelacyjnym nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami (zd. 1.), jednakże w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu (zd. 2.). Uprawnienie, o którym mowa w art. 383 zd. 2 k.p.c., przysługuje powodowi tylko wówczas, jeżeli do wymienionej tam zmiany okoliczności dojdzie już po zamknięciu rozprawy w postępowaniu przed sądem I instancji (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 lipca 2009 r., I ACa 482/09, LEX nr 756601, oraz powołana tam literatura). Tymczasem zmiana okoliczności, która spowodowała wystąpienie w apelacji z żądaniem ewentualnym, miała miejsce w trakcie postępowania przed Sądem I instancji. Zmianą tą, artykułowaną w treści apelacji (k. 100), było przekazanie pozwanemu przez Komornika w dniu 24 kwietnia 2013 r. kwoty 80.000 zł, będącej przedmiotem żądania wyłączenia spod egzekucji. Okoliczność ta była znana powodowi w fazie postępowania pierwszoinstancyjnego, w związku z treścią pisma Komornika Sądowego przy Sądzie Okręgowym w Opolu z 23 lipca 2013 r. (k. 75; dowód z powyższego pisma dopuszczono na rozprawie z 26 sierpnia 2013 r. − k. 77 verte).

Niezależnie od powyższego, należy stwierdzić, że powód nie wykazał podstawy żądania ewentualnego. Podstawy takiej nie stanowią przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 k.c.). Wypłata na rzecz pozwanego kwoty 80.000 zł, znajdującej się na rachunku bankowym dłużnika, miała bowiem podstawę prawną w tytule wykonawczym obejmującym zobowiązanie dłużnika wobec pozwanego. Powód nie powoływał się również na odpowiedzialność odszkodowawczą pozwanego, nie wykazując przesłanek tej odpowiedzialności (art. 415 k.c.).

Orzeczono zatem jak w punkcie I. wyroku na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. i § 6 pkt 6 w związku z § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

MR-K