Wejscie w życie: 24 luty 1994

Ostatnia Zmiana: 11 października 2019

Ustawa z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin

art. 1. więcej Art. 1. Żołnierzom zwolnionym z zawodowej służby wojskowej przysługuje
z budżetu państwa, na zasadach określonych w ustawie, zaopatrzenie emerytalne
z tytułu wysługi lat lub w razie całkowitej niezdolności do służby, a członkom ich
rodzin – w razie śmierci żywiciela.

art. 2. więcej Art. 2. W ramach zaopatrzenia emerytalnego przysługują na zasadach
określonych w ustawie:
1) świadczenia pieniężne:
a) emerytura wojskowa,
b) wojskowa renta inwalidzka,
c) wojskowa renta rodzinna,
d) dodatki do emerytury lub renty,
e) zasiłek pogrzebowy;
2) inne świadczenia i uprawnienia:
a) świadczenia lecznicze,
b) świadczenia socjalne,
c) prawo do umieszczenia w domu emeryta wojskowego.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Użyte w ustawie bez bliższego określenia pojęcia oznaczają:
1) emerytura – emeryturę wojskową;
2) emeryt – emeryta wojskowego;
3) renta inwalidzka – wojskową rentę inwalidzką;
4) renta rodzinna – wojskową rentę rodzinną;
5) rencista – rencistę wojskowego;
6) renta – wojskową rentę inwalidzką lub wojskową rentę rodzinną;
7) wysługa emerytalna – okresy służby wojskowej w Wojsku Polskim i im
równorzędne, łącznie z okresami, o których mowa w art. 14 i 16;
8) uposażenie – uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze stałym
i miesięczną równowartością dodatkowego uposażenia rocznego, należnych
żołnierzowi zawodowemu stosownie do przepisów ustawy z dnia 11 września
2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 330,
730 i 1726);
9) najniższa emerytura lub renta – kwotę najniższej emerytury lub renty
w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53 i 252), zwanej
dalej „ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych”;
10) okresy składkowe i nieskładkowe – okresy uregulowane ustawą o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
11) (uchylony)
12) płatnik składek – płatnika składek, o którym mowa w przepisach o systemie
ubezpieczeń społecznych;
13) wojskowy organ emerytalny – organ emerytalny właściwy w sprawach ustalania
prawa do zaopatrzenia emerytalnego i wysokości świadczeń pieniężnych z tytułu
tego zaopatrzenia, określony przez Ministra Obrony Narodowej;
14) dom emeryta wojskowego – placówkę całodobową dla osób uprawnionych do
zaopatrzenia emerytalnego oraz członków ich rodzin, prowadzoną przez Ministra
Obrony Narodowej, świadczącą usługi bytowe i opiekuńcze na poziomie
obowiązującego standardu określonego dla domów pomocy społecznej.
2. Emerytem wojskowym jest żołnierz zwolniony z zawodowej służby
wojskowej, który ma ustalone prawo do emerytury wojskowej.
3. Rencistą wojskowym jest żołnierz zwolniony z zawodowej służby wojskowej,
który ma ustalone prawo do wojskowej renty inwalidzkiej.

art. 4. więcej Art. 4. Okresy służby żołnierzy, którzy nie nabywają prawa do zaopatrzenia
emerytalnego na podstawie ustawy, oraz służby określonej w art. 13 ust. 2 uważa się za okresy składkowe w myśl przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Podstawę wymiaru emerytury lub renty inwalidzkiej stanowi
uposażenie należne żołnierzowi zawodowemu w ostatnim miesiącu pełnienia
zawodowej służby wojskowej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 32b.
2. Podstawę wymiaru emerytury lub renty inwalidzkiej w przypadku żołnierzy,
którzy nie otrzymują uposażenia, o którym mowa w ust. 1, albo otrzymują je
w niepełnej wysokości, stanowi pełna kwota uposażenia należnego żołnierzowi na
ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, z uwzględnieniem zmian mających
wpływ na prawo do uposażenia lub jego wysokości powstałych w okresie, w którym
żołnierz nie otrzymywał uposażenia lub otrzymywał je w niepełnej wysokości.
3. Jeżeli w okresie między zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej
żołnierza zawodowego a ustaleniem prawa do emerytury i renty inwalidzkiej
przypadały waloryzacje emerytur i rent inwalidzkich, przy ustalaniu podstawy
wymiaru tych świadczeń uwzględnia się wszystkie kolejne waloryzacje przypadające
w tym okresie.

art. 6. więcej Art. 6. Emerytury i renty oraz podstawy ich wymiaru podlegają waloryzacji na
zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z tym że:
1) waloryzacja, o której mowa w art. 88 tej ustawy, obejmuje emerytury i renty osób:
a) którym prawo do świadczenia ustalono przed dniem 1 marca,
b) które nabyły prawo do renty rodzinnej po żołnierzach zawodowych
zmarłych nie później niż w ostatnim dniu lutego.
2) (uchylony)

Art. 6a. 1. Jeżeli żołnierz zwolniony z czynnej służby nie spełnia warunków do
nabycia prawa do emerytury wojskowej lub wojskowej renty inwalidzkiej, od
uposażenia wypłaconego żołnierzowi po dniu 31 grudnia 1998 r. do dnia zwolnienia
ze służby, od którego nie odprowadzono składki na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe, przekazuje się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki za ten okres
przewidziane w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266 i 321).
2. Przez uposażenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe, o którym mowa w ust. 1, rozumie się:
1) kwotę najniższego wynagrodzenia ustalaną na podstawie odrębnych przepisów –
za okres służby wojskowej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego
przed dniem 1 stycznia 2003 r.;
2) kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w grudniu roku
poprzedniego, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów – za okres służby
wojskowej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego po dniu
31 grudnia 2002 r.;
3) uposażenie stanowiące podstawę wymiaru składek na podstawie art. 18 ustawy,
o której mowa w ust. 1 – za pozostałe okresy służby.
3. Składki, o których mowa w ust. 1, przekazuje się również w przypadku, gdy
żołnierz spełnia jedynie warunki do nabycia prawa do wojskowej renty inwalidzkiej.
Przekazanie składek następuje na wniosek żołnierza.
4. Składki podlegają waloryzacji wskaźnikiem waloryzacji składek określonym
na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
5. Przy obliczaniu kwoty należnych składek, waloryzowanych na podstawie
ust. 4, stosuje się odpowiednio art. 19 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, o której
mowa w ust. 1.
6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się również do żołnierza, który pozostawał w służbie
przed dniem 2 stycznia 1999 r., jeżeli po zwolnieniu ze służby, pomimo spełnienia
warunków do nabycia prawa do emerytury wojskowej, zgłosił wniosek o przyznanie
emerytury z tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym.
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, kwotę należnych, zwaloryzowanych
składek przekazuje się niezwłocznie na podstawie zawiadomienia przez Zakład
Ubezpieczeń Społecznych o nabyciu przez żołnierza prawa do emerytury
przewidzianej w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
8. Kwota należnych, zwaloryzowanych składek stanowi przychody Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
9. Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw zabezpieczenia społecznego, określi, w drodze rozporządzenia, tryb i terminy
przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, o których mowa w ust. 1, 3, 4 i 7, oraz jednostki do tego właściwe, mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowego, niezwłocznego wykonywania czynności związanych z przekazywaniem tych składek.
10. (uchylony)

art. 7. więcej Art. 7. W razie zbiegu prawa do emerytury lub renty przewidzianych w ustawie
z prawem do emerytury lub renty albo do uposażenia w stanie spoczynku lub
uposażenia rodzinnego przewidzianych w odrębnych przepisach wypłaca się
świadczenie wyższe lub wybrane przez osobę uprawnioną, jeżeli przepisy szczególne
nie stanowią inaczej.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Żołnierzom oraz członkom rodzin pozostałym po zmarłych
żołnierzach, jeżeli osoby te wskutek szczególnych okoliczności nie nabyły prawa do
zaopatrzenia emerytalnego przewidzianego w ustawie, Minister Obrony Narodowej
może przyznać, w drodze wyjątku, zaopatrzenie emerytalne w wysokości
nieprzekraczającej odpowiednich świadczeń przewidzianych w ustawie.
2. Członkom rodzin pozostałym po osobach, którym przyznano emeryturę lub
rentę inwalidzką na podstawie ust. 1, organ emerytalny przyznaje rentę rodzinną na
ich wniosek, jeżeli spełniają warunki określone w ustawie.
2a. Od decyzji przyznającej świadczenie w drodze wyjątku oraz od decyzji
odmawiającej przyznania takiego świadczenia odwołanie nie przysługuje.
3. Minister Obrony Narodowej przedstawia Prezesowi Rady Ministrów,
w terminie do dnia 15 stycznia każdego roku, informację o świadczeniach
przyznanych w drodze wyjątku w roku poprzednim.

art. 9. więcej Art. 9. Do zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy oraz uprawnionych członków
ich rodzin stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie wypłaty świadczeń osobom
uprawnionym do rent z instytucji zagranicznych.

art. 10. więcej Art. 10. Prawo do zaopatrzenia emerytalnego na podstawie ustawy nie
przysługuje żołnierzowi, który został skazany prawomocnym wyrokiem sądu na karę
dodatkową pozbawienia praw publicznych lub na karę degradacji za przestępstwo,
które zostało popełnione przed zwolnieniem ze służby.

art. 11. więcej Art. 11. W sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Kodeksu postępowania administracyjnego oraz przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

art. 12. więcej Art. 12. Emerytura wojskowa przysługuje żołnierzowi zwolnionemu
z zawodowej służby wojskowej, który w dniu zwolnienia z tej służby posiada 15 lat
służby wojskowej w Wojsku Polskim, z zastrzeżeniem art. 12a, z wyjątkiem
żołnierza, który ma ustalone prawo do emerytury określonej w ustawie o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obliczonej z uwzględnieniem
okresów służby wojskowej w Wojsku Polskim i okresów równorzędnych z tą służbą.

Art. 12a. Do okresów służby wojskowej, od których uzależnione jest nabycie
prawa do emerytury, zalicza się okres urlopu wychowawczego w wymiarze łącznym
nie większym niż 3 lata.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Jako równorzędne ze służbą wojskową w Wojsku Polskim traktuje się:
1) przypadające w czasie od dnia 1 września 1939 r. okresy:
a) działalności w ruchu oporu, z wyłączeniem tajnego nauczania,
b) służby w armiach sojuszniczych,
c) pobytu w niewoli lub w obozach dla internowanych żołnierzy;
2) okresy służby uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury policyjnej.
2. Nie traktuje się jako służby w Wojsku Polskim służby w latach 1944–1956
w Informacji Wojskowej, sądownictwie wojskowym i w prokuraturze wojskowej,
jeżeli emerytowi udowodniono w trybie postępowania karnego lub dyscyplinarnego
stosowanie represji wobec osób podejrzanych lub skazanych za działalność podjętą na
rzecz suwerenności i niepodległości Polski.
3. Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 2, należy do właściwości
Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Instytutu Pamięci Narodowej.
O dokonanych ustaleniach Komisja2) powiadamia właściwy wojskowy organ emerytalny.

art. 14. więcej Art. 14. 1. Emerytowi uprawnionemu do emerytury obliczonej na podstawie
art. 15 dolicza się na jego wniosek do wysługi emerytalnej, z zastrzeżeniem ust. 2,
następujące okresy przypadające po zwolnieniu ze służby:
1) zatrudnienia przed dniem 1 stycznia 1999 r. w wymiarze czasu pracy nie niższym
niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy;
2) opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po dniu 31 grudnia
1998 r. lub okres nieopłacania składek z powodu przekroczenia w trakcie roku
kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia.
2. Okresy, o których mowa w ust. 1, dolicza się do wysługi emerytalnej, jeżeli:
1) emerytura wynosi mniej niż 75% podstawy jej wymiaru oraz
2) emeryt ukończył 55 lat życia – mężczyzna i 50 lat życia – kobieta albo stał się
inwalidą.
3. Okresy zatrudnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, dolicza się do wysługi
emerytalnej po ich przeliczeniu na okres zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu
pracy.
4. Za każdy rok okresów, o których mowa w ust. 1, doliczanych do wysługi
emerytalnej w myśl ust. 1–3, emeryturę obliczoną na podstawie art. 15 zwiększa się
o 1,3% podstawy jej wymiaru.
5. Ponowne ustalenie wysokości emerytury przez doliczenie nieuwzględnionych
dotychczas w wymiarze świadczenia okresów, o których mowa w ust. 1, następuje
z uwzględnieniem pełnych miesięcy na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po
zakończeniu kwartału kalendarzowego, jeżeli emeryt pozostaje w ubezpieczeniu,
chyba że w kwartale kalendarzowym ustało ubezpieczenie.
6. W razie przyznania zwiększenia, o którym mowa w ust. 4, umowa między
członkiem otwartego funduszu emerytalnego a tym funduszem ulega rozwiązaniu,
a środki zgromadzone na rachunku członka w otwartym funduszu emerytalnym są
niezwłocznie przekazywane na dochody budżetu państwa.
7. Przekazanie środków, o których mowa w ust. 6, na dochody budżetu państwa
następuje na podstawie zawiadomienia wojskowego organu emerytalnego.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Emerytura dla żołnierza, który pozostawał w służbie przed dniem
2 stycznia 1999 r., wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby wojskowej
i wzrasta, z zastrzeżeniem ust. 1a, o:
1) 2,6% podstawy wymiaru – za każdy dalszy rok tej służby;
2) 2,6% podstawy wymiaru – za każdy rok okresów składkowych poprzedzających
służbę, nie więcej jednak niż za trzy lata tych okresów;
3) 1,3% podstawy wymiaru – za każdy rok okresów składkowych ponad trzyletni
okres składkowy, o których mowa w pkt 2;
4) 0,7% podstawy wymiaru – za każdy rok okresów nieskładkowych
poprzedzających służbę.
1a. Emerytura dla żołnierza, który pozostawał w służbie przed dniem 2 stycznia
1999 r. wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby wojskowej i wzrasta za
każdy dalszy rok tej służby w trakcie urlopu wychowawczego o:
1) 2,6% podstawy wymiaru – za każdy rok urlopu wychowawczego, nie więcej
jednak niż łącznie 3 lata;
2) 0,7% podstawy wymiaru – za każdy rok urlopu wychowawczego powyżej 3 lat.
2. Emeryturę podwyższa się o:
1) 2% podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio:
a) w składzie personelu latającego na samolotach naddźwiękowych,
b) w składzie załóg okrętów podwodnych,
c) w charakterze nurków i płetwonurków,
d) w zwalczaniu fizycznym terroryzmu;
2) 1% podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio:
a) w składzie personelu latającego na pozostałych samolotach i śmigłowcach,
b) w składzie załóg nawodnych wojskowych jednostek pływających,
c) w charakterze skoczków spadochronowych i saperów,
d) w służbie wywiadowczej za granicą,
e) w oddziałach specjalnych.
3. Emeryturę podwyższa się o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty
miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych.
3a. Jeżeli w wysłudze emerytalnej są uwzględniane okresy służby, o których
mowa w art. 13 ust. 1 pkt 2, emeryturę podwyższa się na zasadach przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej
Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.
4. Emeryturę podwyższa się o 15% podstawy wymiaru emerytowi, którego
inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą.
5. Przy ustalaniu prawa do emerytury i obliczaniu jej wysokości okresy,
o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.
5a. Przepisy art. 14 ust. 6 i 7 stosuje się odpowiednio.
6. (uchylony)
6a. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki
podwyższania emerytury, o których mowa w ust. 2 i 3, uwzględniając:
1) normy roczne:
a) godzin wykonywania lotów w składzie personelu latającego na samolotach
naddźwiękowych oraz innych samolotach lub śmigłowcach,
b) godzin i dni pełnienia służby w składzie załóg okrętów podwodnych oraz
załóg nawodnych wojskowych jednostek pływających,
c) godzin przebywania pod wodą i w podwyższonym ciśnieniu dla żołnierzy
w charakterze nurków i płetwonurków,
d) służby w jednostce organizacyjnej przeznaczonej do fizycznego zwalczania
terroryzmu,
e) wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych lub kierowania
takimi czynnościami w służbie wywiadowczej za granicą,
f) wykonywania zadań specjalnych lub kierowania działaniami specjalnymi
w ramach służby w oddziałach specjalnych;
2) liczbę skoków spadochronowych w roku wykonanych przez żołnierzy
w charakterze skoczków spadochronowych;
3) liczbę dni w roku, w których żołnierze w charakterze saperów uczestniczyli
w rozminowaniu i oczyszczaniu terenów z przedmiotów wybuchowych
i niebezpiecznych albo brali udział w szkoleniach poligonowych
z wykorzystaniem materiałów wybuchowych lub pracach minerskich
z wykorzystaniem tych materiałów;
4) miesięczne okresy pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie
działań wojennych.

Art. 15a. Emerytura dla żołnierza, który został powołany do zawodowej służby
wojskowej po raz pierwszy po dniu 1 stycznia 1999 r., wynosi 40% podstawy jej
wymiaru za 15 lat służby wojskowej i wzrasta według zasad określonych w art. 15
ust. 1 pkt 1 i ust. 1a–5.

Art. 15b. W przypadku osoby, która była członkiem Wojskowej Rady
Ocalenia Narodowego, emerytura wynosi 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok
służby w Wojsku Polskim po dniu 8 maja 1945 r.

Art. 15c. 1. Okres pełnienia czynnej służby wojskowej w ramach Narodowych
Sił Rezerwowych oraz terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie dolicza się,
odpowiednio, na wniosek żołnierza rezerwy lub żołnierza pełniącego terytorialną
służbę wojskową rotacyjnie uprawnionego do emerytury, do wysługi emerytalnej.
2. Doliczenie, o którym mowa w ust. 1, następuje w ten sposób, że emerytura
żołnierza wzrasta o wskaźnik 2,6% dotychczasowej podstawy jej wymiaru za każdy
rok pełnienia czynnej służby wojskowej w ramach Narodowych Sił Rezerwowych lub
terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, a jeżeli okres ten był krótszy niż
rok, to wskaźnik ten przelicza się proporcjonalnie za każdy dzień tej służby.
3. Okresy, o których mowa w ust. 2, dolicza się do wysługi emerytalnej, jeżeli
emerytura wynosi mniej niż 75% podstawy jej wymiaru.
4. Ponowne ustalenie wysokości emerytury przez doliczenie nieuwzględnionych
dotychczas w wymiarze świadczenia okresów, o których mowa w ust. 2, następuje na
wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego,
w którym nastąpiło zwolnienie żołnierza z czynnej służby wojskowej.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Żołnierzom, którzy spełniają warunki określone w art. 12, zalicza się
do wysługi emerytalnej, uwzględnianej przy obliczaniu emerytury na podstawie
art. 15, posiadane przed powołaniem do zawodowej służby wojskowej okresy
składkowe i nieskładkowe w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
2. Do wysługi emerytalnej zalicza się również okresy pozbawienia wolności
i odbywania kary pozbawienia wolności oraz kary aresztu wojskowego, w przypadku
gdy żołnierz został uniewinniony albo postępowanie karne zostało umorzone, w tym
również warunkowo, a także okresy, w czasie których żołnierz nie pełnił służby
wskutek wymierzonej mu kary dyscyplinarnej usunięcia z zawodowej służby
wojskowej – jeżeli następnie została ona uchylona.

art. 17. więcej Art. 17. W razie zbiegu prawa do podwyższenia emerytury z kilku tytułów za
ten sam okres, podwyższenie przysługuje tylko z jednego tytułu; nie dotyczy to
podwyższenia, o którym mowa w art. 15 ust. 4.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Kwota emerytury bez uwzględnienia dodatków, zasiłków i świadczeń
pieniężnych, o których mowa w art. 25, nie może przekraczać 75% podstawy wymiaru
emerytury.
2. Kwota emerytury lub renty bez uwzględnienia dodatków, zasiłków
i świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 25, nie może być niższa od kwoty
najniższej emerytury lub renty, z uwzględnieniem ust. 3.
3. W przypadku gdy suma emerytury obliczonej na podstawie art. 15a
i emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest niższa od kwoty najniższej
emerytury, emeryturę wojskową podwyższa się w taki sposób, aby suma tych
emerytur nie była niższa od kwoty najniższej emerytury.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do renty rodzinnej.

Art. 18a. 1. Żołnierzowi powołanemu po raz pierwszy po dniu 31 grudnia
2012 r. do zawodowej służby wojskowej lub służby kandydackiej emerytura
przysługuje na zasadach i w wysokości określonych w niniejszym rozdziale.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do żołnierza:
1) pełniącego służbę kandydacką w dniu 1 stycznia 2013 r., w przypadku
powołania do zawodowej służby wojskowej bezpośrednio po ukończeniu służby
kandydackiej;
2) powołanego do zawodowej służby wojskowej po dniu 31 grudnia 2012 r., jeżeli
przed tym powołaniem pełnił służbę w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa,
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym
Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu,
Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej, do której został powołany
przed dniem 1 stycznia 2013 r.

Art. 18b. 1. Emerytura przysługuje żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej
służby wojskowej, który w dniu zwolnienia posiada co najmniej 25 lat służby
wojskowej w Wojsku Polskim.
2. Do okresów służby wojskowej, od których jest uzależnione nabycie prawa
do emerytury, nie zalicza się okresu, o którym mowa w art. 20 ust. 1a ustawy z dnia
11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
3. Jako równorzędne ze służbą wojskową traktuje się okresy służby
uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury policyjnej.
4. Do wysługi emerytalnej zalicza się również okresy pozbawienia wolności
i odbywania kary pozbawienia wolności oraz kary aresztu wojskowego, w przypadku
gdy żołnierz został uniewinniony albo postępowanie karne zostało umorzone, w tym
również warunkowo, a także okresy, w czasie których żołnierz nie pełnił służby
wskutek wymierzonej mu kary dyscyplinarnej usunięcia z zawodowej służby
wojskowej – jeżeli następnie została ona uchylona.

Art. 18c. Do okresów służby, od których jest uzależnione nabycie prawa
do emerytury lub dalszych okresów służby, za które wzrasta podstawa wymiaru
emerytury, zalicza się okres urlopu wychowawczego, udzielonego w trakcie pełnienia
służby, w wymiarze łącznym nie większym niż 3 lata.

Art. 18d. (uchylony).

Art. 18e. 1. Emerytura dla żołnierza wynosi 60% podstawy jej wymiaru za 25 lat
służby wojskowej i wzrasta o 3% za każdy dalszy rok tej służby.
2. Emeryturę podwyższa się o 0,5% podstawy jej wymiaru za każdy rozpoczęty
miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny oraz w strefie działań wojennych.
3. Przy ustalaniu prawa do emerytury i obliczaniu jej wysokości okresy,
o których mowa w ust. 1 i w art. 18c, ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

Art. 18f. 1. Podstawę wymiaru emerytury stanowi średnie uposażenie żołnierza
należne przez okres kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez żołnierza.
2. W przypadku niewskazania przez żołnierza kolejnych lat kalendarzowych
podstawę wymiaru emerytury stanowi średnie uposażenie żołnierza należne przez
okres kolejnych 10 lat kalendarzowych, poprzedzających rok zwolnienia ze służby.
3. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury nie stosuje się przepisu art. 80
ust. 5f ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
4. W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury:
1) oblicza się sumę kwot uposażeń należnych żołnierzowi w okresie każdego roku
z wybranych przez niego lat kalendarzowych;
2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego
uposażenia, o którym mowa w art. 71 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2003 r.
o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, obowiązującego w danym roku
kalendarzowym wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części
procentu;
3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi wskaźnik
wysokości podstawy wymiaru emerytury;
4) wskaźnik, o którym mowa w pkt 3, mnoży się przez kwotę przeciętnego
uposażenia obowiązującego w dniu zwolnienia żołnierza z zawodowej służby
wojskowej.
5. (uchylony)
6. W przypadku gdy żołnierz w ciągu roku, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, pełnił
również inną służbę uwzględnianą przy ustalaniu prawa do emerytury policyjnej,
stosunek, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, oblicza się proporcjonalnie
do poszczególnych okresów służby.

Art. 18g. 1. Okres pełnienia czynnej służby wojskowej w ramach Narodowych
Sił Rezerwowych oraz terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie dolicza się,
odpowiednio, na wniosek żołnierza rezerwy lub żołnierza pełniącego terytorialną
służbę wojskową rotacyjnie uprawnionego do emerytury, do wysługi emerytalnej.
2. Doliczenie, o którym mowa w ust. 1, następuje w ten sposób, że emerytura
żołnierza wzrasta o wskaźnik 3% dotychczasowej podstawy jej wymiaru za każdy rok
pełnienia czynnej służby wojskowej w ramach Narodowych Sił Rezerwowych lub
terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, a jeżeli okres ten był krótszy niż
rok, to wskaźnik ten przelicza się proporcjonalnie za każdy dzień tej służby.
3. Okresy, o których mowa w ust. 2, dolicza się do wysługi emerytalnej, jeżeli
emerytura wynosi mniej niż 75% podstawy jej wymiaru.
4. Ponowne ustalenie wysokości emerytury przez doliczenie nieuwzględnionych
dotychczas w wymiarze świadczenia okresów, o których mowa w ust. 2, następuje na
wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego,
w którym nastąpiło zwolnienie żołnierza z czynnej służby wojskowej.

Art. 18h. 1. Kwota emerytury bez uwzględnienia dodatków, zasiłków
i świadczeń pieniężnych, o których mowa w art. 25, nie może przekroczyć 75%
podstawy jej wymiaru.
2. Przepisy art. 18 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

art. 19. więcej Art. 19. Renta inwalidzka przysługuje żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej
służby wojskowej, który stał się inwalidą wskutek stałego lub długotrwałego
naruszenia sprawności organizmu:
1) w czasie pełnienia służby albo
2) w ciągu 3 lat po zwolnieniu ze służby, jeżeli inwalidztwo jest następstwem
urazów doznanych w czasie pełnienia służby lub chorób powstałych w tym
czasie;
3) w ciągu 3 lat po zwolnieniu ze służby wojskowej, jeżeli inwalidztwo jest
następstwem wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby
wojskowej albo choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami
lub warunkami służby wojskowej.

art. 20. więcej Art. 20. 1. Ustala się trzy grupy inwalidztwa żołnierzy całkowicie niezdolnych
do służby:
1) I grupę – obejmującą całkowicie niezdolnych do pracy;
2) II grupę – obejmującą częściowo niezdolnych do pracy;
3) III grupę – obejmującą zdolnych do pracy.
2. W zależności od przyczyny powstania inwalidztwa pozostaje ono w związku
lub nie pozostaje w związku ze służbą.
3. Inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą, gdy powstało wskutek:
1) zranienia, kontuzji lub innych obrażeń doznanych w czasie wykonywania
obowiązków służbowych;
2) wypadku pozostającego w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych;
3) chorób zakaźnych panujących w miejscu służbowego pobytu żołnierza;
4) chorób powstałych w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami
służby;
5) chorób i schorzeń, które istniały przed powołaniem do służby, lecz uległy
pogorszeniu lub ujawniły się w czasie trwania służby wskutek szczególnych
właściwości lub warunków służby na określonych stanowiskach.
4. Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw zdrowia i ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego, określi,
w drodze rozporządzenia, wykazy chorób i schorzeń, o których mowa w ust. 3 pkt 4
i 5, oraz właściwości i warunki służby powodujące ich ujawnienie lub pogorszenie
stanu zdrowia, z uwzględnieniem w szczególności rodzaju schorzeń, rodzaju pełnionej
służby mającej wpływ na stan zdrowia żołnierza, dokumentacji potwierdzającej
istnienie schorzenia oraz jego związku z rodzajem wykonywanych obowiązków
służbowych.
5. Inwalidztwo nie pozostaje w związku ze służbą, jeżeli:
1) powstało z innych przyczyn niż określone w ust. 3;
2) jest następstwem wypadku lub choroby, których wyłączną przyczyną było
udowodnione przez jednostkę wojskową umyślne lub rażąco niedbałe działanie
albo zaniechanie żołnierza naruszające obowiązujące przepisy lub rozkazy, jeżeli
jego przełożeni zapewnili warunki odpowiadające tym przepisom i rozkazom
i sprawowali we właściwy sposób nadzór nad ich przestrzeganiem, a żołnierz
posiadał potrzebne umiejętności do wykonywania określonych czynności
i rozkazów i był należycie przeszkolony w zakresie ich znajomości;
3) jest następstwem wypadku, którego wyłączną przyczyną było zachowanie się
żołnierza spowodowane nadużyciem alkoholu;
4) zranienie, kontuzja, obrażenia lub choroba zostały spowodowane przez żołnierza
rozmyślnie.

art. 21. więcej Art. 21. 1. Wojskowe komisje lekarskie orzekają o:
1) inwalidztwie żołnierzy zawodowych, żołnierzy zwolnionych z zawodowej
służby wojskowej, emerytów i rencistów, związku albo braku związku
inwalidztwa z czynną służbą wojskową oraz o związku albo braku związku
chorób i ułomności oraz śmierci z czynną służbą wojskową;
2) niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji żołnierzy
zawodowych, żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej, emerytów
i rencistów, na zasadach określonych w ustawie o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
3) zdolności do czynnej służby wojskowej żołnierzy zwolnionych z zawodowej
służby wojskowej, emerytów i rencistów.
2. Wojskowe komisje lekarskie orzekają o inwalidztwie żołnierzy zawodowych,
żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej, emerytów i rencistów na
podstawie wiedzy medycznej, biorąc pod uwagę rokowania odzyskania zdolności do
czynnej służby wojskowej.
3. Żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej, emerytów i rencistów
kierują do wojskowych komisji lekarskich z urzędu albo na ich wniosek wojskowe
organy emerytalne.
4. Od orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej przysługuje zainteresowanemu
odwołanie do wojskowej komisji lekarskiej wyższego szczebla, w terminie 14 dni od
dnia doręczenia orzeczenia.

Art. 21a. 1. Wojskowa komisja lekarska przeprowadza pierwsze badanie
kontrolne inwalidy po upływie 3 lat od wydania orzeczenia o inwalidztwie, a następne
badania kontrolne – nie rzadziej niż co 5 lat w terminie wskazanym przez wojskową
komisję lekarską.
2. Wojskowa komisja lekarska może wyznaczyć termin badania kontrolnego
przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, jeżeli zachodzi przypuszczenie, że
ustalona w orzeczeniu grupa inwalidztwa może ulec zmianie.
3. Wojskowa komisja lekarska może orzec, że badanie kontrolne jest zbędne,
jeżeli przebieg choroby powodującej inwalidztwo wskazuje, że zmiana ustalonej
grupy inwalidztwa nie nastąpi w ogóle.
4. Nie przeprowadza się badań kontrolnych inwalidów po ukończeniu przez
kobiety 55 lat życia, przez mężczyzn 60 lat życia lub gdy inwalidztwo trwa
nieprzerwanie dłużej niż 10 lat.
5. Od orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wydanego w trybie, o którym
mowa w ust. 1, przysługuje zainteresowanemu odwołanie do wojskowej komisji
lekarskiej wyższego szczebla, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

Art. 21b. 1. Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrami
właściwymi do spraw zabezpieczenia społecznego i zdrowia, określi, w drodze
rozporządzenia:
1) właściwość i tryb postępowania wojskowych komisji lekarskich w sprawach,
o których mowa w art. 21 ust. 1 i 4 oraz art. 21a ust. 1 i 5;
2) tryb kierowania do wojskowych komisji lekarskich żołnierzy zwolnionych
z zawodowej służby wojskowej, emerytów i rencistów;
3) szczegółowe warunki orzekania w sprawach, o których mowa w art. 21 ust. 1 i 4
oraz art. 21a ust. 1 i 5;
4) właściwość organów i tryb uchylania orzeczeń w ramach nadzoru.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, należy w szczególności
uwzględnić niezbędną dokumentację medyczną i inne dokumenty mogące stanowić
podstawę orzeczenia, niezbędne elementy orzeczeń i wzory orzeczeń, możliwość
składania sprzeciwów przez członków wojskowych komisji lekarskich, a także
zatwierdzania orzeczeń przez wojskowe komisje lekarskie wyższego szczebla.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Renta inwalidzka wynosi dla inwalidów zaliczonych do:
1) I grupy – 80%,
2) II grupy – 70%,
3) III grupy – 40%
– podstawy wymiaru.
2. Rentę inwalidzką zwiększa się o 10% podstawy wymiaru inwalidom, których
inwalidztwo powstało wskutek wypadku pozostającego w związku ze służbą lub
wskutek choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami bądź
warunkami tej służby, z tytułu których przysługują świadczenia odszkodowawcze.

art. 23. więcej Art. 23. 1. Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny:
1) żołnierza zmarłego albo zaginionego w czasie pełnienia służby;
2) żołnierza zmarłego w ciągu 3 lat po zwolnieniu ze służby, jeżeli śmierć nastąpiła
wskutek urazów doznanych w czasie pełnienia służby lub chorób powstałych
w tym czasie, albo jeżeli śmierć nastąpiła wskutek wypadku pozostającego
w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej albo choroby powstałej
w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej;
3) zmarłego emeryta lub rencisty wojskowego.
2. Za uprawnionych członków rodziny zmarłego emeryta lub rencisty
wojskowego uważa się również członków rodziny żołnierza zmarłego po zwolnieniu
ze służby, jeżeli w dniu śmierci spełniał on warunki wymagane do uzyskania
emerytury lub renty inwalidzkiej, chociażby jego prawo do zaopatrzenia nie zostało
jeszcze ustalone.

art. 24. więcej Art. 24. Renta rodzinna przysługuje na zasadach i w wysokości określonych
w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z tym że:
1) w razie śmierci albo zaginięcia żołnierza rentę rodzinną wymierza się od renty
inwalidzkiej I grupy, jaka przysługiwałaby temu żołnierzowi w dniu śmierci albo
zaginięcia, bez uwzględnienia dodatku pielęgnacyjnego; przepis art. 22
ust. 2 stosuje się odpowiednio;
1a) w razie śmierci albo zaginięcia żołnierza w czasie wykonywania zadań
służbowych poza granicami państwa, związanych z realizacją celów, o których
mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub
pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa (Dz. U.
z 2014 r. poz. 1510 oraz z 2019 r. poz. 1726), renta rodzinna przysługuje
małżonkowi bez względu na wiek i stan zdrowia;
1b) w razie śmierci żołnierza po zwolnieniu ze służby, jeżeli śmierć nastąpiła
wskutek urazów doznanych w czasie pełnienia służby lub chorób powstałych
w tym czasie, albo jeżeli śmierć nastąpiła wskutek wypadku pozostającego
w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej albo choroby powstałej
w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej,
rentę rodzinną wymierza się od renty inwalidzkiej I grupy, jaka przysługiwałaby
temu żołnierzowi w dniu śmierci, bez uwzględnienia dodatku pielęgnacyjnego;
przepis art. 22 ust. 2 stosuje się odpowiednio;
1c) w razie śmierci żołnierza po zwolnieniu ze służby, jeżeli śmierć nastąpiła
wskutek wypadku albo choroby powstałej w czasie wykonywania zadań służbowych poza granicami państwa, związanych z realizacją celów, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, renta
rodzinna przysługuje małżonkowi bez względu na wiek i stan zdrowia;
2) rentę rodzinną po zmarłym emerycie lub renciście wymierza się od kwoty
świadczenia, które przysługiwało zmarłemu, jednakże od kwoty nie niższej niż
kwota renty inwalidzkiej II grupy, która przysługiwałaby zmarłemu, z
zastrzeżeniem pkt 1b;
3) w razie niedoliczenia do wysługi emerytalnej zmarłego emeryta, o którym mowa
w art. 15, okresów, o których mowa w art. 14 ust. 1, okresy te dolicza się na
wniosek osoby uprawnionej do renty rodzinnej do wysługi emerytalnej zmarłego,
na zasadach określonych w art. 14;
4) o niezdolności do pracy i stopniu tej niezdolności oraz niezdolności do
samodzielnej egzystencji, w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uprawnionych członków rodziny orzeka
lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
5) jeżeli śmierć żołnierza pozostająca w związku ze służbą jest następstwem czynu
karalnego, przy wypłacaniu renty rodzinnej nie stosuje się przewidzianego
w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
zawieszania lub zmniejszania tego świadczenia w razie osiągania przychodu
z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.
W tym wypadku renta rodzinna przysługuje małżonkowi bez względu na wiek
i stan zdrowia;
5a) jeżeli śmierć żołnierza po zwolnieniu ze służby, pozostająca w związku ze
służbą, jest następstwem czynu karalnego, przy wypłacaniu renty rodzinnej nie
stosuje się przewidzianego w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zawieszania lub zmniejszania tego świadczenia w razie
osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi
ubezpieczenia społecznego. W tym wypadku renta rodzinna przysługuje
małżonkowi bez względu na wiek i stan zdrowia;
6) w razie śmierci albo zaginięcia żołnierza w przypadkach wskazanych w pkt 1a
i 1c renta rodzinna przysługuje w wysokości uposażenia.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Do emerytury lub renty przysługuje dodatek pielęgnacyjny i dodatek
dla sierot zupełnych na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Dodatki oraz zasiłki i świadczenia pieniężne inne niż wymienione
w ust. 1 przysługują do emerytury lub renty, o ile zostały przyznane na podstawie
odrębnych przepisów.

art. 26. więcej Art. 26. Zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości i na zasadach
określonych w przepisach ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.

art. 27. więcej Art. 27. 1. Osobom pobierającym emeryturę, rentę inwalidzką lub rentę rodzinną
przysługuje prawo do świadczeń socjalnych z tworzonego na ten cel funduszu
socjalnego, po spełnieniu warunków określonych w ust. 2 i 3, z zastrzeżeniem ust. 5.
2. Świadczenia socjalne przysługują w przypadku zdarzeń losowych, klęsk
żywiołowych lub przewlekłej choroby osoby uprawnionej do zaopatrzenia
emerytalnego albo członka jego rodziny oraz z innych przyczyn powodujących
pogorszenie warunków materialnych.
3. Świadczenia socjalne przysługują osobom, o których mowa w ust. 1, jeżeli
dochód na jednego członka gospodarstwa domowego z miesiąca poprzedzającego
miesiąc złożenia wniosku lub, w przypadku utraty dochodu, z miesiąca, w którym
wniosek został złożony, nie przekracza 95% kwoty stanowiącej trzykrotność
najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 90% tej kwoty
w gospodarstwie wieloosobowym, obowiązującej w dniu złożenia wniosku.
4. Przy przyznawaniu świadczenia socjalnego uwzględnia się kwotę najniższej
emerytury obowiązującą w dniu złożenia wniosku, ogłoszoną przez Prezesa Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski” na podstawie art. 94 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
5. W szczególnie uzasadnionych przypadkach zapomoga pieniężna może być
przyznana mimo przekroczenia poziomu dochodu, o którym mowa w ust. 3.
6. Dziecku pobierającemu rentę rodzinną po żołnierzu, którego śmierć nastąpiła
w związku z wykonywaniem zadań służbowych, po ukończeniu 16 roku życia
przyznaje się pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki do zakończenia tej nauki, nie
dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia.
6a. Przepis ust. 6 stosuje się odpowiednio do dziecka pobierającego rentę
rodzinną po żołnierzu, który zmarł po zwolnieniu ze służby wojskowej wskutek
wypadku lub choroby pozostających w związku z wykonywaniem zadań służbowych.
7. Tworzy się fundusz socjalny z corocznego odpisu w wysokości 0,6%
rocznych środków planowanych na emerytury i renty, z przeznaczeniem na
finansowanie świadczeń socjalnych oraz pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki.
Środki funduszu niewykorzystane w danym roku kalendarzowym przechodzą na rok
następny. Środki funduszu gromadzi się na odrębnym rachunku bankowym. Minister
Obrony Narodowej, w drodze decyzji, może przenosić środki między wojskowymi
organami emerytalnymi.
8. Środki funduszu socjalnego zwiększa się o:
1) odsetki od środków tego funduszu zgromadzonych na rachunku bankowym;
2) darowizny oraz zapisy osób fizycznych i prawnych.
9. Równowartość dokonanego odpisu, naliczonego zgodnie z ust. 7, na dany rok
kalendarzowy wojskowy organ emerytalny przekazuje na rachunek bankowy
funduszu socjalnego w terminie do dnia 30 września danego roku kalendarzowego,
z tym że w terminie do dnia 31 maja danego roku kalendarzowego przekazuje kwotę
stanowiącą co najmniej 75% równowartości odpisu.
10. Organem właściwym w sprawach tworzenia funduszu socjalnego oraz
przyznawania świadczeń socjalnych jest wojskowy organ emerytalny.
11. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje świadczeń z funduszu socjalnego, tryb i szczegółowe warunki
przyznawania świadczeń socjalnych, wysokość i tryb przyznawania oraz sposób
wypłacania pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki, dokumenty stanowiące
podstawę do przyznania świadczenia oraz sposób przekazywania przyznanych
świadczeń osobom uprawnionym, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia
jednolitego postępowania wojskowych organów emerytalnych oraz racjonalne
wykorzystanie posiadanych środków, a także mając na względzie przede
wszystkim osoby najbardziej potrzebujące;
2) sposób gospodarowania, okoliczności uzasadniające przekazanie między
wojskowymi organami emerytalnymi środków funduszu socjalnego oraz tryb
i formy podejmowania decyzji o przekazywaniu tych środków,
z uwzględnieniem racjonalnego wykorzystania środków funduszu przez
wojskowe organy emerytalne.

art. 28. więcej Art. 28. 1. Osobom uprawnionym do wojskowego zaopatrzenia emerytalnego
oraz członkom ich rodzin przysługuje prawo do bezpłatnych świadczeń leczniczych,
położniczych i rehabilitacyjnych oraz zaopatrzenia w protezy ortopedyczne i środki
pomocnicze z wojskowej lub społecznej służby zdrowia albo służby zdrowia podległej
Ministrowi Spraw Wewnętrznych.
2. Zaopatrzenie w leki oraz w artykuły sanitarne przysługuje na zasadach
i w zakresie określonych w odrębnej ustawie.
3. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrami Zdrowia i Opieki
Społecznej oraz Spraw Wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe zasady i tryb udzielania świadczeń, o których mowa w ust. 1.

art. 29. więcej Art. 29. 1. Osoby uprawnione do wojskowego zaopatrzenia emerytalnego oraz
członkowie ich rodzin mają prawo do umieszczenia w domu emeryta wojskowego
i odpłatnego w nim przebywania.
1a. Pierwszeństwo do umieszczenia w domu emeryta wojskowego mają osoby,
o których mowa w ust. 1:
1) posiadające status weterana poszkodowanego albo
2) szczególnie zasłużone z tytułu działalności na rzecz suwerennej
i demokratycznej Rzeczypospolitej Polskiej, albo
3) odznaczone Orderem Wojennym Virtuti Militari lub Orderem Krzyża
Wojskowego.
2. Do domu emeryta wojskowego nie przyjmuje się osób uzależnionych od
alkoholu, środków odurzających lub innych podobnie działających środków.
3. Miesięczna opłata za pobyt w domu emeryta wojskowego wynosi 400%
najniższej emerytury, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Opłata za pobyt w domu emeryta wojskowego nie może być wyższa niż 60%
miesięcznego dochodu, a w przypadku zamieszkiwania w domu emeryta wojskowego
z rodziną, łączna opłata nie może przekroczyć 70% wspólnego miesięcznego dochodu
tej rodziny.
5. Za dochód, o którym mowa w ust. 4, uważa się kwotę należnego świadczenia
emerytalnego, wraz z uzyskiwanym przychodem z tytułu działalności podlegającej
obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, po odliczeniu składek na ubezpieczenia
społeczne i zdrowotne, oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
6. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb
przyjmowania do domu emeryta wojskowego, tryb rozpatrywania odwołań oraz
zakres świadczonej opieki przez ten dom, z uwzględnieniem szczególnych potrzeb
osób samotnych w podeszłym wieku.

art. 30. więcej Art. 30. Uprawnienie przewidziane w art. 29 ust. 1 przysługuje również osobom
pobierającym emeryturę lub rentę na podstawie innych przepisów, jeżeli ustalono im
prawo do emerytury lub renty przewidzianej w niniejszej ustawie.

art. 31. więcej Art. 31. 1. Prawo do zaopatrzenia emerytalnego i wysokość świadczeń
pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia ustala w formie decyzji wojskowy organ
emerytalny.
2. Decyzję, o której mowa w ust. 1, doręcza się zainteresowanemu na piśmie
wraz z uzasadnieniem oraz pouczeniem.
3. Postępowanie w sprawie ustalenia prawa do zaopatrzenia emerytalnego
wszczyna się na wniosek zainteresowanego.
3a. Postępowanie, o którym mowa w ust. 3, powinno być zakończone nie później
niż w terminie 60 dni od dnia zgłoszenia wniosku.
4. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje zainteresowanemu odwołanie
do właściwego sądu, według zasad określonych w przepisach Kodeksu postępowania
cywilnego.
5. Odwołanie do sądu przysługuje również w przypadku niewydania przez organ
emerytalny decyzji w terminie określonym w ust. 3.
6. Jeżeli prawo do świadczenia pieniężnego zostało udowodnione, lecz wydanie
decyzji ulega zwłoce z powodu niemożności ustalenia wysokości świadczenia lub innych okoliczności, organ emerytalny przyznaje osobie uprawnionej świadczenie
w kwocie zaliczkowej.

Art. 31a. 1. Wojskowy organ emerytalny może przesyłać pisma i decyzje listem
zwykłym.
2. W razie sporu ciężar dowodu doręczenia pisma lub decyzji spoczywa na
organie emerytalnym.

art. 32. więcej Art. 32. 1. Decyzja organu emerytalnego ustalająca prawo do zaopatrzenia
emerytalnego lub wysokość świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia ulega
uchyleniu lub zmianie na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli:
1) zostaną przedstawione nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności
faktyczne, które mają wpływ na prawo do zaopatrzenia emerytalnego lub
wysokość świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia;
2) decyzja została wydana w wyniku przestępstwa;
3) dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności
faktyczne, okazały się fałszywe;
4) decyzja została wydana na skutek świadomego wprowadzenia w błąd organu
emerytalnego przez osobę pobierającą świadczenie;
5) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję organu lub orzeczenie, które
zostało następnie uchylone, zmienione albo stwierdzono jego nieważność;
6) decyzja została wydana z naruszeniem przepisów ustawy, w tym na skutek błędu
organu emerytalnego lub na podstawie błędnie wystawionych dokumentów
innego organu.
2. Z przyczyn określonych w ust. 1 pkt 2 i 3 decyzja może zostać uchylona lub
zmieniona również przed stwierdzeniem sfałszowania dowodu lub popełnienia
przestępstwa orzeczeniem sądu lub innego organu, jeżeli sfałszowanie dowodu lub
popełnienie przestępstwa jest oczywiste, a uchylenie lub zmiana decyzji są niezbędne
do zapobieżenia poważnej szkodzie dla interesu publicznego.
3. Z przyczyn określonych w ust. 1 pkt 2 i 3 można uchylić lub zmienić decyzję
także w przypadku, gdy postępowanie przed sądem lub innym organem nie może być wszczęte na skutek upływu czasu lub z innych przyczyn określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego.
4. Uchylenie lub zmiana decyzji, o której mowa w ust. 1, nie może nastąpić, jeżeli
od dnia jej wydania upłynął okres:
1) 10 lat – w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 2–4;
2) 5 lat – w przypadkach określonych w ust. 1 pkt 1 i 5;
3) 3 lat – w przypadku określonym w ust. 1 pkt 6.
5. Przepisu ust. 4 nie stosuje się, jeżeli w wyniku uchylenia lub zmiany decyzji,
o której mowa w ust. 1, osoba zainteresowana nabędzie prawo do zaopatrzenia
emerytalnego lub prawo do świadczenia pieniężnego z tytułu tego zaopatrzenia w
wyższej wysokości.
6. O wszczęciu postępowania z urzędu w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji,
o której mowa w ust. 1, organ emerytalny zawiadamia niezwłocznie osobę
zainteresowaną.
7. Uchylenie lub zmiana decyzji, o której mowa w ust. 1, następuje w drodze
decyzji organu emerytalnego. Przepisy art. 31 ust. 2 i 3a–5 stosuje się odpowiednio.
8. Organ emerytalny odstępuje od uchylenia lub zmiany decyzji, z przyczyn
określonych w ust. 1 pkt 6, jeżeli uchylenie lub zmiana decyzji wiązałyby się z
nadmiernym obciążeniem dla osoby zainteresowanej, ze względu na jej sytuację
osobistą lub materialną, wiek, stan zdrowia lub inne szczególne okoliczności.

Art. 32a. Jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę wojskową określoną
w art. 12 albo w art. 18b ust. 1, emeryt ponownie został powołany do zawodowej
służby wojskowej albo został przyjęty do służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie
Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej,
Straży Marszałkowskiej, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Ochrony Państwa,
Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej, wysokość emerytury zostaje
ponownie ustalona w sposób określony w art. 32b i art. 32c.

Art. 32b. 1. W przypadku ponownego powołania emeryta do zawodowej służby
wojskowej i pełnienia tej służby nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy,
na wniosek emeryta ustala się nową podstawę wymiaru emerytury, w sposób
określony odpowiednio w art. 5 ust. 1 i 2 albo w art. 18f.
2. Ponowne ustalenie podstawy wymiaru następuje nie wcześniej niż po
zakończeniu służby.

Art. 32c. Ponowne ustalenie wysokości emerytury przez doliczenie
nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów zawodowej służby
wojskowej lub służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji
Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego,
Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej,
Biurze Ochrony Rządu, Służbie Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej i
Służbie Więziennej następuje na wniosek emeryta zgłoszony po zakończeniu tej
służby. Przepisy art. 15 i art. 15a albo art. 18f stosuje się odpowiednio.

art. 33. więcej Art. 33. 1. W celu ustalenia okoliczności mających wpływ na prawo do
świadczeń pieniężnych z tytułu zaopatrzenia emerytalnego lub ich wysokość oraz na
wypłatę albo wstrzymanie tych świadczeń, organ emerytalny może:
1) wzywać i przesłuchiwać zainteresowanych, świadków oraz zwracać się do
biegłych o wydanie opinii i do innych organów o dokonanie czynności
związanych z toczącym się postępowaniem;
2) żądać od osób zgłaszających wnioski o świadczenia, przedstawiania dowodów
uzasadniających prawo do świadczeń i ich wysokość;
3) żądać od osób uprawnionych do świadczeń przedstawiania dowodów
uzasadniających dalsze istnienie prawa do tych świadczeń oraz zawiadamiania
o okolicznościach mających wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość
albo na wstrzymanie wypłaty tych świadczeń;
4) kierować osoby wymienione w pkt 2 i 3 do komisji lekarskich w celu
stwierdzenia stopnia ich niezdolności do pracy i służby oraz ustalenia
niezdolności do samodzielnej egzystencji, w rozumieniu ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a w sprawach rent rodzinnych –
do lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1, są obowiązane uczynić zadość żądaniu
organu emerytalnego przez zgłoszenie się na wezwanie, złożenie zeznań,
przedstawienie wymaganych dowodów lub poddanie się badaniom lekarskim.
3. Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 4, bez uzasadnionej przyczyny nie
uczyni zadość żądaniu organu emerytalnego, organ ten wydaje decyzję na podstawie
zebranych dowodów.
4. Osoby zgłaszające wnioski o świadczenia lub uprawnione do świadczeń albo
składające zeznania w związku z prowadzonym postępowaniem w sprawach
świadczeń, wezwane do stawiennictwa, mają prawo do zwrotu kosztów przejazdu.
5. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb
zwrotu kosztów przejazdu osób, o których mowa w ust. 4, rodzaje środków transportu
i rodzaje dokumentów poświadczających uprawnienia do zwrotu kosztów przejazdu,
wysokość zwrotu kosztów przejazdu oraz terminy wypłaty, mając na uwadze
rzeczywiste koszty przejazdu najtańszymi dostępnymi środkami transportu.

art. 34. więcej Art. 34. 1. Jeżeli wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania przez
organ podległy Ministrowi Obrony Narodowej obowiązków wynikających z ustawy
osoba uprawniona do świadczeń poniosła szkodę, organ ten jest obowiązany do jej
naprawienia stosownie do przepisów prawa cywilnego.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli emeryt albo rencista udaremnia lub
utrudnia przeprowadzenie postępowania określonego w ustawie.

art. 35. więcej Art. 35. 1. Organy administracji publicznej, pracodawcy, organy emerytalne
i rentowe oraz szkoły i uczelnie wyższe są obowiązane udzielać wojskowemu
organowi emerytalnemu pomocy i informacji, w tym udostępniać dane osobowe,
w sprawach świadczeń przewidzianych w ustawie oraz wydawać bezpłatnie, na ich
żądanie, wszelkie dokumenty, w tym zaświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do
świadczeń lub ich wysokości albo potwierdzenia istnienia prawa do świadczeń.
2. Wojskowy organ emerytalny jest uprawniony do bezpłatnego pozyskiwania
drogą elektroniczną informacji niezbędnych do ustalenia prawa do świadczeń lub ich
wysokości albo do potwierdzenia istnienia prawa do świadczeń od organów
emerytalnych lub rentowych oraz z rejestrów publicznych, w szczególności z:
1) rejestru PESEL,
2) systemu informacji oświatowej,
3) Centralnego Wykazu Ubezpieczonych,
4) ogólnopolskiego wykazu studentów i ogólnopolskiego wykazu doktorantów
– w celu potwierdzenia aktualności posiadanych danych, pozyskania danych
kontaktowych lub umożliwienia weryfikacji prawa do świadczeń.
3. Wojskowy organ emerytalny informacje, o których mowa w ust. 2, może
uzyskiwać w drodze pisemnej wymiany informacji.

Art. 35a. Wojskowy organ emerytalny wymienia dane dotyczące żołnierzy
zwolnionych z zawodowej służby wojskowej i członków ich rodzin, w zakresie
określonym w art. 68a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych, w ramach Systemu Elektronicznej Wymiany Informacji dotyczących Zabezpieczenia Społecznego, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącym wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji
systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 284 z 30.10.2009, str. 1,
z późn. zm.), za pośrednictwem punktu kontaktowego prowadzonego przez Zakład
Ubezpieczeń Społecznych.

art. 36. więcej Art. 36. W sprawach świadczeń przewidzianych w ustawie osoby
zainteresowane i organy emerytalne są zwolnione od wszelkich opłat.

art. 37. więcej Art. 37. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia:
1) tryb postępowania i właściwość organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego
żołnierzy oraz uprawnionych członków ich rodzin, wskazując elementy wniosku
o ustalenie prawa do zaopatrzenia, dowody niezbędne do ustalenia prawa do
świadczenia oraz sposób i terminy wypłaty świadczeń,
2) wzór i tryb wydawania legitymacji emeryta–rencisty wojskowego,
uwzględniając organ uprawniony do wydawania, wymiany i dokonywania
wpisów, w tym wpisu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, oraz
przypadki wymiany legitymacji,
mając na względzie zapewnienie realizacji prawa emeryta i rencisty do zaopatrzenia
emerytalnego oraz zapewnienie sprawności postępowania w tym zakresie.

art. 38. więcej Art. 38. 1. Prawo do świadczeń ustaje:
1) gdy przestanie istnieć którykolwiek z warunków wymaganych do uzyskania
prawa do świadczeń;
2) (uchylony)
3) jeżeli osoba pobierająca świadczenie uzależnione od inwalidztwa lub
niezdolności do pracy, pomimo skierowania na badania lekarskie, nie poddała się
tym badaniom bez uzasadnionej przyczyny;
4) w razie śmierci osoby uprawnionej.
2. Prawo do renty rodzinnej po zaginionym żołnierzu ustaje z upływem terminu,
w którym może nastąpić uznanie żołnierza za zmarłego. Po uznaniu żołnierza za
zmarłego sprawa renty rodzinnej podlega ponownemu rozpoznaniu.

art. 39. więcej Art. 39. W razie ustania prawa do renty inwalidzkiej z powodu ustania
inwalidztwa albo do renty rodzinnej z powodu ustania niezdolności do pracy, prawo
do tych rent powstaje ponownie, jeżeli ponowne inwalidztwo lub niezdolność do
pracy, z zastrzeżeniem art. 19 pkt 2 i 3 oraz art. 23 ust. 1 pkt 2 i 3, powstało wskutek
pogorszenia się stanu zdrowia w następstwie urazów lub chorób, które poprzednio
uzasadniały prawo do renty.

Art. 39a. Prawo do emerytury ulega zawieszeniu w razie ponownego powołania
emeryta do zawodowej służby wojskowej albo przyjęcia do służby w Policji, Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu
Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,
Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służbie Ochrony Państwa, Państwowej
Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej.

Art. 39b. Prawo do emerytury lub renty może ulec zawieszeniu również na
wniosek emeryta lub rencisty.

art. 40. więcej Art. 40. 1. W razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej
obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, emerytura lub renta inwalidzka ulega
zmniejszeniu na zasadach określonych w przepisach art. 104 ust. 1a–6, ust. 8 pkt 1 i 2
oraz ust. 9 i 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, nie więcej jednak niż o 25% wysokości tej emerytury lub
renty inwalidzkiej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Przepisy art. 104 ust. 8 pkt 2 ustawy, o której mowa w ust. 1, stosuje się
również do renty inwalidzkiej III grupy.
3. W razie osiągania przychodu, określonego w ust. 1, w kwocie przekraczającej
130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio
ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, kwota emerytury lub
renty inwalidzkiej ulega zmniejszeniu o 25% jej wysokości.
4. Przepisów ust. 1 i 3 nie stosuje się wobec osób, których emerytura stanowi
75% podstawy jej wymiaru bez uwzględnienia podwyższenia z tytułu inwalidztwa
pozostającego w związku ze służbą oraz wobec osób pobierających rentę inwalidzką
z tytułu inwalidztwa powstałego wskutek wypadku pozostającego w związku ze
służbą lub wskutek choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami
bądź warunkami służby, z tytułu których przysługują świadczenia odszkodowawcze.
5. Do przychodu, o którym mowa w ust. 1, nie wlicza się uposażeń i innych
należności pieniężnych otrzymywanych z tytułu pełnienia niezawodowej służby
wojskowej.

Art. 40a. 1. Osoba uprawniona do zaopatrzenia emerytalnego jest obowiązana
zawiadomić wojskowy organ emerytalny o podjęciu działalności, o której mowa
w art. 104 ust. 1–4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu oraz o każdorazowej
zmianie wysokości tego przychodu i innych okolicznościach powodujących ustanie
lub zawieszenie prawa do świadczeń albo zmniejszenie ich wysokości.
2. Obowiązki określone w ust. 1 spoczywają odpowiednio na pracodawcy
i zleceniodawcy.
3. Urząd skarbowy jest obowiązany zawiadomić wojskowy organ emerytalny
o podjęciu przez emeryta lub rencistę działalności pozarolniczej.

Art. 40b. 1. Rozliczenie emerytury i renty w związku z osiągnięciem przychodu,
o którym mowa w art. 40 ust. 1, następuje po upływie roku kalendarzowego
w stosunku rocznym lub miesięcznym.
2. Osoba uprawniona do emerytury lub renty inwalidzkiej jest obowiązana
zawiadomić, do końca pierwszego kwartału roku kalendarzowego, organ emerytalny
o łącznej kwocie przychodu, o którym mowa w art. 40 ust. 1, osiągniętego
w poprzednim roku kalendarzowym.
3. Obowiązek określony w ust. 2 spoczywa odpowiednio na płatniku składek.
4. Na podstawie zawiadomień, o których mowa w ust. 2 i 3, organ emerytalny
dokonuje rozliczenia rocznego lub na wniosek osoby uprawnionej miesięcznego,
wypłaconych osobie określonej w ust. 2 w poprzednim roku kalendarzowym kwot
emerytur lub rent inwalidzkich.
5. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
zasady dokonywania rozliczeń, o których mowa w ust. 4, a także sposób zmniejszania
emerytur i rent inwalidzkich w trakcie roku kalendarzowego, mając na uwadze
konieczność realizacji prawa emeryta i rencisty do zaopatrzenia emerytalnego oraz
zapewnienia sprawności postępowania w tym zakresie.

art. 41. więcej Art. 41. 1. Świadczenia pieniężne wypłaca się od dnia powstania prawa do tych
świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym złożono wniosek
określony w art. 31 ust. 3, jeżeli prawo do tego zaopatrzenia zostało ustalone na
wniosek zainteresowanego lub w którym wydano decyzję z urzędu.
2. Emerytury lub renty inwalidzkiej oraz dodatków nie wypłaca się za okres, za
który żołnierz otrzymał uposażenie przewidziane w przepisach o uposażeniu
żołnierzy, chyba że emerytura lub renta inwalidzka byłaby korzystniejsza. W tym
przypadku organ emerytalny potrąca z należnej emerytury lub renty inwalidzkiej oraz
dodatków kwoty wypłacone z tytułu uposażenia lub świadczenia pieniężnego
przysługującego po zwolnieniu ze służby.

art. 42. więcej Art. 42. W razie zbiegu prawa do emerytury i renty przewidzianej w ustawie,
osobie uprawnionej wypłaca się świadczenie wyższe lub przez nią wybrane.

art. 43. więcej Art. 43. 1. Emerytury i renty wraz z dodatkami, zasiłkami i świadczeniami
pieniężnymi, o których mowa w art. 25, wypłacają wojskowe organy emerytalne.
Wypłaty dokonuje się miesięcznie w dniu ustalonym jako termin płatności:
1) na wniosek osoby uprawnionej na jej rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie
oszczędnościowo-kredytowej;
2) do rąk osoby uprawnionej za pośrednictwem:
a) operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r.
– Prawo pocztowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 2188 oraz z 2019 r. poz. 1051,
1495 i 2005),
b) innych osób prawnych upoważnionych do prowadzenia działalności
w zakresie doręczenia świadczeń.
2. Zasiłek pogrzebowy organ emerytalny wypłaca niezwłocznie po jego
przyznaniu.
3. Wydatki na świadczenia pieniężne wraz z odsetkami za opóźnienia
w wypłacie świadczeń, koszty obsługi i przekazywania świadczeń oraz inne
świadczenia przewidziane w ustawie pokrywa się z budżetu państwa.

art. 44. więcej Art. 44. 1. Wypłatę emerytury lub renty albo dodatków, zasiłków i świadczeń
pieniężnych, o których mowa w art. 25, wstrzymuje się, jeżeli:
1) powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub
ustanie tego prawa;
2) okaże się, że:
a) wskutek zbiegu prawa do świadczeń osobie uprawnionej przysługuje
świadczenie wyższe lub przez nią wybrane,
b) świadczenia nie mogą być doręczone z przyczyn niezależnych od
wojskowego organu emerytalnego,
c) prawo do świadczeń nie istniało;
3) osoba pobierająca świadczenie, mimo pouczenia lub żądania wojskowego
organu emerytalnego, nie przedłoży dowodów uzasadniających dalsze istnienie
prawa do świadczeń.
2. Wypłatę świadczeń pieniężnych wstrzymuje się, poczynając od miesiąca:
1) przypadającego po miesiącu, w którym wojskowy organ emerytalny wydał
decyzję w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, pkt 2 lit. a i c oraz pkt 3;
2) za który przysługiwało świadczenie niedoręczone w przypadku, o którym mowa
w ust. 1 pkt 2 lit. b.
3. Przepis ust. 2 pkt 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli powstaną okoliczności
uzasadniające zmniejszenie wysokości świadczeń.

art. 45. więcej Art. 45. 1. W razie ustania przyczyny powodującej wstrzymanie wypłaty
świadczeń wypłatę wznawia się od miesiąca, w którym ustała ta przyczyna, nie
wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie
wypłaty lub wydano decyzję z urzędu.
1a. W przypadkach określonych w art. 44 ust. 1 pkt 2 lit. b wypłatę świadczeń
wznawia się od miesiąca, w którym ją wstrzymano, jednak za okres nie dłuższy niż
trzy lata wstecz, licząc od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie
wypłaty.
2. Jeżeli wstrzymanie wypłaty świadczeń nastąpiło na skutek błędu organu
emerytalnego, wypłatę wznawia się poczynając od miesiąca, w którym ją wstrzymano,
jednak za okres nie dłuższy niż trzy lata wstecz, licząc od miesiąca, w którym
zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano decyzję z urzędu.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie ponownego ustalenia prawa
do świadczeń lub ich wysokości, z tym że w przypadku wznowienia postępowania
albo wskutek kasacji okres jednego miesiąca lub trzech lat liczy się od miesiąca,
w którym wniesiono wniosek o wznowienie postępowania lub wniesiono kasację.

art. 46. więcej Art. 46. 1. W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia
pieniężne, świadczenia należne jej do dnia śmierci przysługują, z zastrzeżeniem ust. 2
i 3, małżonkowi i dzieciom, a w razie ich braku – kolejno: wnukom, rodzicom,
dziadkom i rodzeństwu. Osoby te mają prawo do udziału w nieukończonym
postępowaniu prowadzonym dalej w sprawie tych świadczeń.
2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, wypłaca się:
1) małżonkowi lub dzieciom osoby, która zgłosiła wniosek, zamieszkałym z nią
w dniu jej śmierci;
2) małżonkowi lub dzieciom niespełniającym warunku określonego w pkt 1 albo
innym członkom rodziny, o których mowa w ust. 1, jeżeli pozostawali na
utrzymaniu osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia, lub osoba ta
pozostawała na ich utrzymaniu.
3. Prawo do świadczeń określonych w ust. 1 ustaje w ciągu 12 miesięcy od dnia
śmierci osoby, której świadczenia te przysługiwały, chyba że osoba, o której mowa
w ust. 1, wystąpi z wnioskiem o dalsze prowadzenie postępowania.

art. 47. więcej Art. 47. (uchylony).

art. 48. więcej Art. 48. 1. Osoby, które pobierały świadczenia pieniężne pomimo istnienia
okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo
ograniczenie ich wysokości, są obowiązane do zwrotu nienależnych im świadczeń,
jeżeli były pouczone w formie pisemnej przez organ emerytalny o obowiązku
zawiadomienia o tych okolicznościach.
2. Osoba, która pobierała świadczenia pieniężne ustalone i wypłacone na
podstawie nieprawdziwych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach
świadomego wprowadzenia w błąd wojskowego organu emerytalnego, jest
obowiązana do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych
przepisami prawa cywilnego.
2a. Za nienależnie pobrane świadczenia pieniężne uważa się również
świadczenia pieniężne wypłacone, z przyczyn niezależnych od wojskowego organu
emerytalnego, osobie innej niż wskazana w decyzji tego organu.
3. Nie można żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych za
okres:
1) dłuższy niż 12 miesięcy od dnia wydania decyzji, jeżeli osoba pobierająca
świadczenie zawiadomiła wojskowy organ emerytalny o okolicznościach
powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie
ich wypłaty, a mimo to świadczenia były jej nadal wypłacane;
2) dłuższy niż 3 lata od dnia wydania decyzji w pozostałych przypadkach.
3a. Kwoty nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych w związku
z osiągnięciem przychodów, o których mowa w art. 40, podlegają zwrotowi za okres
nie dłuższy niż jeden rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym wydano decyzję
o rozliczeniu świadczenia, jeżeli osoba pobierająca to świadczenie powiadomiła
wojskowy organ emerytalny o osiągnięciu przychodu, w pozostałych przypadkach zaś
– za okres nie dłuższy niż trzy lata kalendarzowe poprzedzające rok wydania tej decyzji.
4. Organ emerytalny może odstąpić od żądania zwrotu nienależnie pobranych
świadczeń pieniężnych w całości lub w części, zmniejszyć wysokość potrąceń z tego
tytułu ustaloną na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych lub zawiesić dokonywanie tych potrąceń na okres nie dłuższy niż
12 miesięcy, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności.

Art. 48a. Jeżeli organ emerytalny nie ustalił prawa do świadczenia lub nie
wypłacił tego świadczenia w terminach określonych w ustawie, jest zobowiązany do
wypłaty odsetek od tego świadczenia na zasadach określonych w art. 85 ust. 1, 1a i 2
ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

art. 49. więcej Art. 49. Organ emerytalny dokonuje potrąceń ze świadczeń pieniężnych
w wysokości i na zasadach określonych w przepisach ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z tym że potrąceniu podlegają również koszty
utrzymania osób uprawnionych do świadczeń w domu emeryta wojskowego, na
wniosek kierownika tego domu.

art. 50. więcej Art. 50. Ze świadczeń pieniężnych prowadzi się egzekucję w wysokości i na
zasadach określonych w przepisach ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, z tym że egzekucji podlegają również koszty utrzymania
w domu emeryta wojskowego do wysokości 3/4 miesięcznego świadczenia.

art. 51. więcej Art. 51. W ustawie z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 1992 r. Nr 8, poz. 31 i Nr 54, poz. 254) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 64 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
4. Zasady przyznawania świadczeń wymienionych w ust. 1-3 normują odrębne przepisy.";
2) w art. 76 w ust. 1 w pkt 1 po wyrazie „wysokości" dodaje się wyrazy „75% podstawy wymiaru".

art. 52. więcej Art. 52. W ustawie z dnia 20 maja 1976 r. o zakwaterowaniu sił zbrojnych (Dz. U. z 1992 r. Nr 5, poz. 19) w art. 25 dodatki, zasiłki i świadczenia pieniężne do emerytury lub renty wprowadza się następujące zmiany:
1) w ust. 1 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje pkt 3 w brzmieniu:
„3) potrąceniu z emerytury lub renty osoby, której przydzielono osobną kwaterę stałą, w wysokości nie przekraczającej połowy miesięcznego świadczenia, na zasadach określonych w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.",
2) w ust. 2 po wyrazie „uposażenia" dodaje się wyrazy „oraz emerytury i renty".

art. 53. więcej Art. 53. 1. Osobom, którym w dniu wejścia w życie ustawy przysługują
emerytury i renty na podstawie przepisów dotychczasowych, wysokość tych
świadczeń ustala się na nowo z urzędu, według zasad określonych w ustawie, z tym że:
1) emerytury i renty, do których prawo ustalono na podstawie przepisów
dotychczasowych, stają się emeryturami i rentami w rozumieniu ustawy;
2) wysługa emerytalna żołnierzy zwolnionych ze służby do dnia poprzedzającego
dzień wejścia w życie ustawy podlega zachowaniu i traktuje się ją jako okres
służby, z zastrzeżeniem pkt 4 oraz przepisów art. 13 ust. 2;
3) dotychczasowa podstawa wymiaru świadczeń pieniężnych podlega przeliczeniu
na stawki uposażenia obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy
w następujący sposób:
a) stawki uposażenia zasadniczego z dnia zwolnienia ze służby żołnierza
zastępuje się stawkami uposażenia zasadniczego z dnia wejścia w życie ustawy,
b) ustala się wskaźnik relacji: sumy miesięcznej kwoty dodatków
o charakterze stałym i miesięcznej równowartości nagrody rocznej lub
premii do uposażenia zasadniczego z dnia zwolnienia ze służby; wskaźnik
ten wyraża się w procentach z zaokrągleniem do setnych części procentu;
do ustalenia powyższego wskaźnika przyjmuje się dodatki o charakterze
stałym, które stosownie do przepisów o uposażeniu żołnierzy obowiązują
w dniu wejścia w życie ustawy,
c) odtworzoną kwotę dodatków o charakterze stałym, nagrody rocznej lub
premii oblicza się mnożąc przeliczone na dzień wejścia w życie ustawy
uposażenie zasadnicze przez wskaźnik wysokości dodatków;
4) nie uwzględnia się podwyższeń, o których mowa w art. 15 ust. 2 i 3.
2. Emerytury i renty w wysokości ustalonej stosownie do ust. 1 przysługują od
pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu wejścia w życie ustawy.
Realizacja podwyżki następuje nie później niż w ciągu 60 dni od dnia wejścia w życie ustawy.
3. Jeżeli kwota emerytury lub renty ustalona w myśl ust. 1 byłaby niższa od
kwoty świadczenia przysługującego na podstawie przepisów obowiązujących do dnia
wejścia w życie ustawy, zachowuje się świadczenie w dotychczasowej wysokości do
czasu, gdy jego wymiar, ustalony w myśl ust. 1 z uwzględnieniem ust. 4 i 5,
przekroczy kwotę dotychczasowego świadczenia.
4. Przy ustalaniu wysokości świadczenia uwzględnia się kwotę świadczenia ze
wszystkimi wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków określonych w art. 25 ust. 1.
5. Emerytury i renty, o których mowa w ust. 1, podlegają waloryzacji na
zasadach określonych w ustawie.
6. Jeżeli po dniu wejścia w życie ustawy zostanie zgłoszony wniosek
o doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze emerytury okresów
składkowych lub nieskładkowych, do ustalenia wysokości emerytury stosuje się
przepisy art. 14 i art. 15 ust. 1.
7. (uchylony)

art. 54. więcej Art. 54. Osobom, które w związku z art. 13 ust. 2 utraciły prawo do emerytury
przewidzianej w ustawie i nie spełniają warunków do zaopatrzenia emerytalnego na
podstawie innych przepisów – przysługuje świadczenie w wysokości najniższej
emerytury, wypłacanej przez organ emerytalny właściwy według niniejszej ustawy.

art. 55. więcej Art. 55. Emerytury i renty osób, których świadczenia zostały zrewaloryzowane
na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1990 r. o rewaloryzacji emerytur i rent dla
osób, które ukończyły 80 lat, oraz o zmianie niektórych przepisów o zaopatrzeniu
emerytalnym (Dz. U. poz. 540), podlegają obliczeniu na nowo w wysokości i według
zasad określonych w art. 53.

art. 56. więcej Art. 56. Żołnierze zwolnieni ze służby przed dniem wejścia w życie ustawy,
którym na podstawie dotychczasowych przepisów prawo do zaopatrzenia
emerytalnego nie przysługiwało, prawa tego nie nabywają również na podstawie
niniejszej ustawy.

art. 57. więcej Art. 57. Osobom uprawnionym do zaopatrzenia emerytalnego na podstawie
ustawy, przebywającym na stałe za granicą, przekazuje się świadczenia pieniężne do
państw, z którymi zostały zawarte umowy międzynarodowe o wzajemnym
przekazywaniu pracowniczych świadczeń emerytalno-rentowych.

art. 58. więcej Art. 58. Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych
w ustawie pozostają w mocy przepisy dotychczasowe, jeżeli nie są sprzeczne
z ustawą.

art. 59. więcej Art. 59. Traci moc ustawa z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym
żołnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. poz. 139, z późn. zm.).

art. 60. więcej Art. 60. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia,
z wyjątkiem przepisów art. 40 i art. 47, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia
1995 r.

Wyszukiwarka