Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej.

art. 1. więcej Art. 1. Granicą Rzeczypospolitej Polskiej, zwaną dalej „granicą państwową”,
jest powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną, oddzielająca
terytorium państwa polskiego od terytoriów innych państw i od morza pełnego.
Granica państwowa rozgranicza również przestrzeń powietrzną, wody i wnętrze ziemi.

art. 2. więcej Art. 2. Przebieg granicy państwowej na lądzie oraz rozgraniczenia morskich
wód wewnętrznych i morza terytorialnego z państwami sąsiednimi są określone
w umowach międzynarodowych, zawartych przez Rzeczpospolitą Polską.

art. 3. więcej Art. 3. Granica państwowa na morzu przebiega w odległości 12 mil morskich
od linii podstawowej, określonej w odrębnych przepisach, lub po zewnętrznej
granicy red włączonych do morza terytorialnego.

art. 4. więcej Art. 4. 1. Przebieg granicy państwowej na lądzie i na morskich wodach
wewnętrznych oznacza się znakami granicznymi.
2. Umowy międzynarodowe zawarte przez Rzeczpospolitą Polską
z sąsiednimi państwami określają położenie, kształt, wymiary i kolor znaków
granicznych oraz zasady ich utrzymywania.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Granicę państwową, jeżeli tego inaczej nie regulują umowy
międzynarodowe zawarte z sąsiednimi państwami, ustala się:
1) na odcinkach lądowych oraz w miejscach, w których granica państwowa
przecina wody stojące lub wody płynące, przechodząc na drugi brzeg –
według linii prostej, biegnącej od jednego znaku granicznego do drugiego;
2) na rzekach, potokach, strumieniach, kanałach nieżeglownych – według linii
środkowej koryta;
3) na rzekach żeglownych – według linii środkowej głównego toru wodnego lub
linii środkowej głównego nurtu.
2. Przez „wody graniczne” rozumie się rzeki, kanały oraz śródlądowe wody
stojące, przez które przebiega granica państwowa.

art. 6. więcej Art. 6. Rzeczpospolita Polska wykonuje swoje zwierzchnictwo nad
terytorium lądowym oraz wnętrzem ziemi znajdującym się pod nim, morskimi
wodami wewnętrznymi i morzem terytorialnym oraz dnem i wnętrzem ziemi
znajdującymi się pod nimi, a także w przestrzeni powietrznej znajdującej się nad
terytorium lądowym, morskimi wodami wewnętrznymi i morzem terytorialnym.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych odpowiada za ochronę
granicy państwowej na lądzie i na morzu oraz kontrolę ruchu granicznego, w
zakresie określonym w odrębnych przepisach.
2. Minister Obrony Narodowej odpowiada za ochronę granicy państwowej
w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Zadania ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o których mowa w
ust. 1, wykonuje Komendant Główny Straży Granicznej.
4. Zadania Ministra Obrony Narodowej w zakresie ochrony granicy
państwowej w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej wykonuje
Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych przy pomocy organu dowodzenia
obroną powietrzną.

art. 8. więcej Art. 8. W celu ochrony granicy państwowej ustanawia się pas drogi
granicznej i strefę nadgraniczną.

art. 9. więcej Art. 9. 1. Pasem drogi granicznej jest obszar o szerokości 15 metrów, licząc
w głąb kraju od linii granicy państwowej lub od brzegu wód granicznych albo
brzegu morskiego.
2. W pasie drogi granicznej umieszcza się w dobrze widocznych miejscach
tablice z napisem:
1) „Granica państwa” – na granicy państwowej stanowiącej granicę wewnętrzną
w rozumieniu przepisów rozporządzenia (WE) nr 562/2006 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiającego wspólnotowy
kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny
Schengen) (Dz. Urz. UE L 105 z 13.04.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanego
dalej „kodeksem granicznym Schengen”;
2) „Granica państwa przekraczanie zabronione” – na granicy państwowej
stanowiącej granicę zewnętrzną w rozumieniu przepisów kodeksu
granicznego Schengen.
3. Jeżeli wynika to bezpośrednio z potrzeb związanych z ochroną granicy
państwowej lub kontrolą ruchu granicznego, wojewoda, na wniosek lub po
zasięgnięciu opinii właściwego miejscowo komendanta oddziału Straży
Granicznej, może wprowadzić zakaz przebywania na niektórych odcinkach pasa
drogi granicznej na:
1) granicy państwowej stanowiącej granicę zewnętrzną w rozumieniu przepisów
kodeksu granicznego Schengen;
2) granicy państwowej stanowiącej granicę wewnętrzną w rozumieniu
przepisów kodeksu granicznego Schengen – w razie tymczasowego
przywrócenia lub przedłużenia kontroli granicznej osób przekraczających tę
granicę, w okresie, na który kontrola została przywrócona lub przedłużona.
4. Zakazu, o którym mowa w ust. 3, nie stosuje się do właścicieli lub
użytkowników gruntów położonych w pasie drogi granicznej.
5. Zakazu, o którym mowa w ust. 3, nie wprowadza się na oznakowanych
szlakach turystycznych, brzegu morskim i w kąpieliskach.
6. Pas drogi granicznej w miejscach, w których jest wprowadzony zakaz
przebywania, oznacza się w dobrze widocznych miejscach tablicami z napisem
„Pas drogi granicznej – wejście zabronione”.
7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, wzory tablic, o których mowa w ust. 2 i 6, oraz sposób ich
utrzymywania przez właściwych miejscowo komendantów oddziałów Straży
Granicznej, uwzględniając konieczność należytego oznaczenia przebiegu granicy
państwowej oraz pasa drogi granicznej w miejscach, w których jest wprowadzony
zakaz przebywania.

art. 10. więcej Art. 10. 1. Na gruntach położonych w pasie drogi granicznej Straż Graniczna
może wykonywać czynności związane z oznakowaniem i ochroną granicy
państwowej oraz budową urządzeń służących tej ochronie. Właściciele lub
użytkownicy tych gruntów są obowiązani do umożliwienia wykonywania tych
czynności.
2. Ze względów technicznych dopuszcza się budowanie urządzeń służących
ochronie granicy państwowej także poza pasem drogi granicznej.
2a. Straż Graniczna może zlecać innym podmiotom budowę, instalację,
usunięcie, a także obsługę techniczną obejmującą naprawę, remont i wymianę
urządzeń, o których mowa w ust. 1.
3. Właścicielowi nieruchomości za szkody wyrządzone czynnościami,
o których mowa w ust. 1 i 2, przysługuje odszkodowanie według zasad prawa
cywilnego.

Art. 10a. 1. Na gruntach położonych w pasie drogi granicznej można
wykonywać urządzenia lub budowle służące zapobieganiu lub zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.
2. Ze względów technicznych dopuszcza się wykonywanie urządzeń lub
budowli, o których mowa w ust. 1, także na gruntach położonych poza pasem drogi granicznej.
3. Za utrzymanie urządzeń lub budowli, o których mowa w ust. 1 i 2, w tym
ich obsługę techniczną obejmującą naprawę, remont i wymianę, odpowiada wojewoda.
4. Wojewoda może zlecać innym podmiotom utrzymanie urządzeń lub
budowli, o których mowa w ust. 1 i 2, w tym ich obsługę techniczną obejmującą
naprawę, remont i wymianę.
5. Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może
ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości, o której mowa
w ust. 1 i 2, przez udzielenie zezwolenia na wykonanie urządzeń lub budowli
służących zapobieganiu lub zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, jeżeli
właściciel nieruchomości nie wyraża na to zgody. Przepisy art. 124 ust. 1a–8 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2204, z późn. zm.) stosuje się.

art. 11. więcej Art. 11. 1. W pasie drogi granicznej grunty i lasy przylegające do granicy
państwowej lub do brzegów rzek granicznych powinny być utrzymywane w stanie
zapewniającym widoczność linii granicy państwowej i znaków granicznych.
2. Właściciele i użytkownicy gruntów i lasów, o których mowa w ust. 1, są
obowiązani do oczyszczania, odpłatnie na warunkach uzgodnionych z właściwymi
organami Straży Granicznej, tych gruntów i lasów z drzew i krzewów oraz innych
zarośli na szerokość ustaloną w umowach międzynarodowych zawartych przez
Rzeczpospolitą Polską.
3. W razie niewykonywania obowiązków określonych w ust. 1 i 2 właściwy
organ Straży Granicznej może zlecić oczyszczenie tych gruntów i lasów innym
podmiotom. Przepis art. 10 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
4. Koszty związane z utrzymywaniem w stanie zapewniającym widoczność
przebiegu linii granicy państwowej i znaków granicznych pokrywa się ze środków
zaplanowanych na funkcjonowanie Straży Granicznej.

art. 12. więcej Art. 12. 1. Strefa nadgraniczna obejmuje cały obszar gmin przyległych do
granicy państwowej, a na odcinku morskim – do brzegu morskiego. Jeżeli
określona w ten sposób szerokość strefy nadgranicznej nie osiąga 15 km, włącza
się do strefy nadgranicznej również obszar gmin bezpośrednio sąsiadujących
z gminami przyległymi do granicy państwowej lub brzegu morskiego.
2. Jednostki zasadniczego podziału terytorialnego państwa, których granice
znajdują się w obszarze strefy nadgranicznej wyznaczonej w sposób określony
w ust. 1, stanowią część tej strefy.
3. Zasięg strefy nadgranicznej oznacza się tablicami z napisem „Strefa
nadgraniczna”.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, wykaz gmin i innych jednostek zasadniczego podziału
terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej, a także wzór tablicy,
o której mowa w ust. 3, oraz sposób utrzymywania tablic przez właściwych komendantów oddziałów Straży Granicznej, uwzględniając konieczność należytego oznaczenia strefy nadgranicznej.

art. 13. więcej Art. 13. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, warunki uprawiania turystyki, sportu, polowań i połowu ryb
w strefie nadgranicznej, uwzględniając w szczególności możliwość wprowadzenia
stałych lub czasowych ograniczeń w zakresie korzystania z wód granicznych oraz
nałożenia obowiązku powiadomienia organów Straży Granicznej o planowanych
czynnościach.

art. 14. więcej Art. 14. 1. Przekraczanie granicy państwowej jest dozwolone na podstawie
dokumentów uprawniających do jej przekroczenia.
2. Dokumenty, o których mowa w ust. 1, określają odrębne przepisy, w tym
umowy międzynarodowe, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, lub przepisy
prawa Unii Europejskiej.
3. Przekraczanie granicy państwowej stanowiącej granicę wewnętrzną w
rozumieniu przepisów kodeksu granicznego Schengen następuje na zasadach
określonych w kodeksie granicznym Schengen.
4. W przypadku tymczasowego przywrócenia lub przedłużenia kontroli
granicznej osób na granicy państwowej stanowiącej granicę wewnętrzną w
rozumieniu przepisów kodeksu granicznego Schengen do tej kontroli stosuje się
odpowiednio przepisy dotyczące kontroli granicznej na granicy państwowej
stanowiącej granicę zewnętrzną w rozumieniu przepisów kodeksu granicznego
Schengen.

Art. 14a. (utracił moc).

art. 15. więcej Art. 15. 1. Osoby przekraczające granicę państwową stanowiącą granicę
zewnętrzną w rozumieniu przepisów kodeksu granicznego Schengen są
obowiązane poddać się kontroli granicznej, w zakresie określonym kodeksem
granicznym Schengen oraz innymi przepisami odrębnymi, wykonywanej przez
funkcjonariuszy Straży Granicznej.
2. (uchylony)
3. W razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu
zabronionego pod groźbą kary, osoba, o której mowa w ust. 1, jest obowiązana do
udostępnienia do przejrzenia przedmioty, bagaże i środki transportu.
3a. Funkcjonariusze Straży Granicznej dokonają kontroli osobistej osoby,
o której mowa w ust. 1, na zasadach określonych w art. 11aa ustawy z dnia
12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 147, 125, 235,
1091, 1608 i 1635).
4. Kontrola graniczna, o której mowa w ust. 1 i 3, może odbywać się
z zastosowaniem urządzeń technicznych oraz psów służbowych.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Drogowe, kolejowe i rzeczne przejścia graniczne oraz rodzaje
ruchu dozwolonego w tych przejściach ustala się w umowach międzynarodowych.
2. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, ustala morskie i stałe lotnicze
przejścia graniczne oraz określa rodzaj ruchu dozwolonego przez te przejścia,
uwzględniając w szczególności umowy międzynarodowe.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w drodze rozporządzenia, może:
1) ustalać na czas określony dodatkowe lotnicze przejścia graniczne oraz
określić rodzaj ruchu dozwolonego w tych przejściach, czas ich otwarcia,
podmioty, które zarządzający lotniskiem powiadamia o lądowaniu lub starcie
statku powietrznego, formę oraz termin takiego powiadomienia, a także
obowiązki zarządzającego lotniskiem w zakresie zapewnienia dojazdu osób
dokonujących kontroli w tych przejściach, uwzględniając przy ustalaniu
dodatkowych lotniczych przejść granicznych potrzeby danego regionu;
2) zarządzić czasowe zawieszenie lub ograniczenie ruchu na określonych
przejściach granicznych, uwzględniając konieczność zapewnienia
bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa publicznego albo ochronę przed
zagrożeniem życia lub zdrowia ludzi, a także zapobieganie szerzeniu się
epidemii chorób zwierząt.
3a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem
Obrony Narodowej oraz ministrami właściwymi do spraw gospodarki morskiej,
żeglugi śródlądowej i transportu określi, w drodze rozporządzenia, sposób
ustalania zasięgu terytorialnego przejść granicznych oraz podmioty właściwe
w tych sprawach, a także szczegółowe obowiązki podmiotów uczestniczących w prowadzeniu komunikacji międzynarodowej wobec organów działających w przejściach granicznych, uwzględniając możliwość ograniczenia tych
obowiązków w sytuacjach szczególnych.
3b. Minister właściwy do spraw wewnętrznych może wydać decyzję o
czasowym, nie dłuższym niż 7 dni, zawieszeniu lub ograniczeniu ruchu na
określonych przejściach granicznych, w przypadku wprowadzenia drugiego lub
wyższego stopnia alarmowego, o którym mowa w art. 15 ustawy z dnia 10 czerwca
2016 r. o działaniach antyterrorystycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 796). Decyzji
nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych ogłasza w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przejścia graniczne,
rodzaj ruchu dozwolonego w tych przejściach oraz czas ich otwarcia.

Art. 16a. Przepisów art. 16 nie stosuje się do przejść granicznych, o których
mowa w art. 17a.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Wojewoda jest zobowiązany do stałego utrzymywania drogowych,
kolejowych, morskich i rzecznych przejść granicznych, przejść granicznych
przeznaczonych wyłącznie dla małego ruchu granicznego, przejść turystycznych,
przejść granicznych na szlakach turystycznych przecinających granicę państwową,
miejsc przekraczania granicy na szlakach turystycznych oraz punktów nocnego
postoju na rzekach granicznych znajdujących się na obszarze województwa
w stanie umożliwiającym przeprowadzenie sprawnej i skutecznej kontroli
bezpieczeństwa, granicznej, celnej, sanitarnej, weterynaryjnej, fitosanitarnej,
chemicznej i radiometrycznej oraz jakości handlowej artykułów rolnospożywczych.
1a. Wojewoda jest zobowiązany do stałego utrzymywania lotniczych przejść
granicznych w stanie umożliwiającym przeprowadzanie sprawnej i skutecznej
kontroli pirotechnicznej oraz kontroli, o których mowa w ust. 1, z wyjątkiem
kontroli bezpieczeństwa wykonywanej przez zarządzającego lotniskiem lub inny
uprawniony podmiot, na zasadach określonych w przepisach dotyczących ochrony
lotnictwa cywilnego.
2. W przypadku przejść granicznych znajdujących się poza terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, w których kontrolę wykonują funkcjonariusze właściwych organów Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązki, o których mowa w ust. 1, wykonuje wojewoda, którego właściwość miejscowa obejmuje
województwo najbliższe przejścia granicznego.
2a. Wojewoda może zlecić właścicielowi lub posiadaczowi gruntów lub
obiektów kolejowych, morskich, rzecznych lub lotniczych przejść granicznych
realizację swoich zadań na podstawie zawartej umowy, przyznając jednocześnie
dotację celową na realizację tych zadań. Umowa powinna określać:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel na jaki dotacja celowa została
przyznana, i termin jego wykonania;
2) wysokość dotacji celowej udzielanej na wykonanie zadania i tryb płatności;
3) termin wykorzystania dotacji celowej, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia
danego roku budżetowego;
4) tryb kontroli wykonywania zadania;
5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji celowej;
6) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji celowej, nie dłuższy niż 15 dni,
licząc od określonego w umowie dnia wykonania zadania, a w przypadku
zadania realizowanego za granicą – 30 dni, licząc od określonego w umowie
dnia jego wykonania.
2b. Wojewoda nie ponosi kosztów utrzymania pomieszczeń, miejsc i
powierzchni niezwiązanych z przeprowadzaniem kontroli, o których mowa w ust.
1 i 1a, w lotniczych, kolejowych, morskich i rzecznych przejściach granicznych.
3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, zakres obowiązków
wojewody w sprawach finansowania i utrzymywania w należytym stanie przejść
granicznych, o których mowa w ust. 1 i 2, przejść turystycznych, miejsc
przekraczania granicy na szlakach turystycznych i punktów nocnego postoju na
rzekach granicznych oraz wyposażenia w sprzęt, w szczególności stosowany
w kontroli granicznej, a także organy właściwe do osadzania i utrzymywania
znaków granicznych na morskich wodach wewnętrznych.
4. Rozporządzenie powinno określić w szczególności zakres świadczeń
i obowiązków rzeczowych w celu utrzymania obiektów i wyposażenia
technicznego znajdujących się w przejściu granicznym, nieodpłatnego
udostępniania pomieszczeń w tych obiektach oraz urządzeń niezbędnych do
przeprowadzania kontroli, a także możliwość finansowania przedsięwzięć związanych z usprawnianiem ruchu granicznego ze środków pochodzących z pomocy finansowej jednostki samorządu terytorialnego w zakresie określonym
przez organ stanowiący tej jednostki lub z pomocy zagranicznej, uwzględniając
konieczność zapewnienia sprawnej kontroli granicznej.

Art. 17a. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w drodze
rozporządzenia, przywraca tymczasowo, przedłuża lub znosi kontrolę graniczną
osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną
w rozumieniu kodeksu granicznego Schengen, określając:
1) odcinki granicy państwowej, na której kontrola graniczna osób zostaje
przywrócona tymczasowo, przedłużona lub zniesiona;
2) przejścia graniczne, rodzaj ruchu dozwolonego przez te przejścia i czas ich
otwarcia oraz zasięg terytorialny przejść granicznych;
3) okres, na który kontrola graniczna osób zostaje przywrócona tymczasowo lub
przedłużona.
Rozporządzenie powinno uwzględniać dostosowanie zakresu kontroli do przyczyn
uzasadniających jej wprowadzenie oraz możliwość stosowania kontroli na
niektórych odcinkach drogowych lub kolejowych przecinających granicę
państwową, a także w niektórych portach i przystaniach oraz portach lotniczych
i lotniskach.

Art. 17aa. 1. W celu przygotowania i utrzymania warunków do
tymczasowego przywrócenia kontroli granicznej na drogach, liniach kolejowych,
lotniskach, w portach, obiektach portowych lub na przystaniach, na których
w przypadku tymczasowego przywrócenia kontroli granicznej możliwe będzie
utworzenie drogowych, kolejowych, lotniczych, rzecznych i morskich przejść
granicznych w celu realizowania kontroli granicznej, Komendant Główny Straży
Granicznej prowadzi wykaz przejść granicznych planowanych do tymczasowego
przywrócenia kontroli granicznej.
2. Komendant Główny Straży Granicznej powiadamia zarządcę drogi,
zarządzającego infrastrukturą kolejową, lotniskiem, portem, obiektem portowym
lub przystanią o ujęciu w wykazie przejść granicznych planowanych do
tymczasowego przywrócenia kontroli granicznej zarządzanej przez nich drogi, linii
kolejowej, lotniska, portu, obiektu portowego lub przystani.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, wzór wykazu przejść granicznych planowanych do tymczasowego
przywrócenia kontroli granicznej, uwzględniając potrzebę zamieszczenia
w wykazie informacji istotnych dla zarządcy drogi, zarządzającego infrastrukturą
kolejową, lotniskiem, portem, obiektem portowym lub przystanią, przy planowaniu
rozwiązań organizacyjnych umożliwiających taką kontrolę.

Art. 17ab. 1. Zarządca drogi publicznej ujętej w wykazie przejść granicznych
do tymczasowego przywrócenia kontroli granicznej zobowiązany jest do:
1) przygotowania projektów zmiany organizacji ruchu oraz przygotowania
odpowiedniego oznakowania drogi zapewniającego bezpieczeństwo ruchu
drogowego;
2) uwzględnienia przy budowie lub przebudowie drogi przecinającej granicę
państwową warunków umożliwiających prowadzenie kontroli granicznej
w przypadku tymczasowego przywrócenia kontroli granicznej;
3) wprowadzenia na przejściach granicznych, z dniem tymczasowego
przywrócenia kontroli granicznej, organizacji ruchu zgodnej z projektami,
o których mowa w pkt 1, zatwierdzonymi przez właściwy organ zarządzający
ruchem na drodze, na wniosek właściwego komendanta oddziału Straży
Granicznej.
2. Skierowanie wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, powinno nastąpić nie
później niż z chwilą tymczasowego przywrócenia kontroli granicznej.

Art. 17ac. 1. Zarządzający infrastrukturą kolejową, lotniskiem, portem,
obiektem portowym lub przystanią oraz przewoźnicy kolejowi, w przypadku
tymczasowego przywrócenia kontroli granicznej, udzielają Straży Granicznej
pomocy w zakresie organizacji kontroli granicznej niezbędnej do sprawnego jej
przeprowadzania oraz są zobowiązani do uzgodnienia z właściwym komendantem
placówki Straży Granicznej miejsca przeprowadzania kontroli granicznej osób
przekraczających granicę wewnętrzną w rozumieniu kodeksu granicznego
Schengen. Straż Graniczna powinna uwzględniać inne zadania własne właściwych
zarządców infrastruktury.
2. Do finansowania zadań, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio
art. 17 ust. 2a.

Art. 17b. (uchylony).

Art. 17c. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek
Komendanta Głównego Straży Granicznej, w przypadkach określonych w
rozporządzeniu (WE) nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca
2007 r. ustanawiającym mechanizm tworzenia zespołów szybkiej interwencji na
granicy oraz zmieniającym rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 w odniesieniu
do tego mechanizmu i określającym uprawnienia i zadania zaproszonych
funkcjonariuszy (Dz. Urz. UE L 199 z 31.07.2007, str. 30, z późn. zm.), zwanym
dalej „rozporządzeniem nr 863/2007”, może wystąpić do Europejskiej Agencji
Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw
Członkowskich Unii Europejskiej o oddelegowanie na czas określony na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej europejskich zespołów straży granicznej w
rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 2007/2004 z dnia 26
października 2004 r. ustanawiającego Europejską Agencję Zarządzania
Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii
Europejskiej (Dz. Urz. UE L 349 z 25.11.2004, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej
„rozporządzeniem nr 2007/2004”, do udziału w szybkiej interwencji.

Art. 17d. Funkcjonariusze straży granicznych państw członkowskich Unii
Europejskiej wchodzący w skład europejskich zespołów straży granicznej na
granicy państwowej stanowiącej granicę zewnętrzną w rozumieniu przepisów
kodeksu granicznego Schengen wykonują zadania w ramach:
1) szybkich interwencji, realizowanych przez zespoły szybkiej interwencji na
granicy, zgodnie z przepisami krajowymi odnoszącymi się do funkcjonariuszy
Straży Granicznej, w zakresie określonym w rozporządzeniu nr 863/2007;
2) wspólnych operacji lub projektów pilotażowych zgodnie z przepisami
krajowymi odnoszącymi się do funkcjonariuszy Straży Granicznej, w zakresie
określonym w rozporządzeniu nr 2007/2004.

Art. 17e. 1. Komendant Główny Straży Granicznej w zakresie dotyczącym
szybkich interwencji, wspólnych operacji lub projektów pilotażowych wykonuje
zadania krajowego punktu kontaktowego właściwego w sprawach komunikacji
z Europejską Agencją Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej oraz uzgadnia plany operacyjne.
2. Komendant Główny Straży Granicznej może zgłaszać Agencji, o której
mowa w ust. 1, propozycje wspólnych operacji lub projektów pilotażowych oraz
występować o ich zakończenie, a także udzielać zgody na udział obserwatorów
z państw trzecich w działaniach Agencji określonych w rozporządzeniu nr
2007/2004.

Art. 17f. Do funkcjonariuszy straży granicznych państw członkowskich Unii
Europejskiej wykonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, za zgodą
właściwych organów Rzeczypospolitej Polskiej, zadania określone w przepisach
prawa Unii Europejskiej, w zakresie transportowania, przewozu oraz przesyłania
broni i amunicji, stosuje się przepisy obowiązujące funkcjonariuszy Straży
Granicznej.

Art. 17g. Komendant Główny Straży Granicznej wykonuje zadania
Krajowego Ośrodka Koordynacji do Spraw Eurosur na zasadach określonych w
rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1052/2013 z dnia 22
października 2013 r. ustanawiającym europejski system nadzorowania granic
(EUROSUR) (Dz. Urz. UE L 295 z 06.11.2013, str. 11).

art. 18. więcej Art. 18. Warunki przekraczania granicy państwowej oraz wykonywania
lotów w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej przez własne i obce
cywilne statki powietrzne określają przepisy ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo
lotnicze (Dz. U. z 2019 r. poz. 1580 i 1495) oraz umowy międzynarodowe, którymi
Rzeczpospolita Polska jest związana.

Art. 18a. 1. Przekroczenie granicy państwowej i lot obcego wojskowego
statku powietrznego w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej może
nastąpić na podstawie zezwolenia wydanego przez Dowódcę Operacyjnego
Rodzajów Sił Zbrojnych, udzielonego na wniosek zainteresowanego podmiotu.
1a. Minister Obrony Narodowej, na wniosek Dowódcy Operacyjnego
Rodzajów Sił Zbrojnych, może, w drodze zarządzenia, upoważnić kierownika
jednostki organizacyjnej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej właściwej
w zakresie służby ruchu lotniczego do wydawania zezwoleń, o których mowa
w ust. 1.
2. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, nie wymaga przekroczenie granicy
państwowej i lot w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej obcych
wojskowych statków powietrznych wykonujących zadania wojskowego nadzoru
przestrzeni powietrznej w ramach Zintegrowanego Systemu Obrony Powietrznej
Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego.
3. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, nie jest wymagane wobec obcego
wojskowego statku powietrznego:
1) na którego pokładzie znajduje się przedstawiciel obcego państwa, składający
oficjalną wizytę w Rzeczypospolitej Polskiej;
2) stanowiącego honorową eskortę statku powietrznego, o którym mowa
w pkt 1;
3) wykonującego lot w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej:
a) związany z prowadzeniem akcji poszukiwawczo-ratowniczej w celu
udzielenia pomocy ludziom albo statkowi powietrznemu lub statkowi
morskiemu znajdującemu się w niebezpieczeństwie,
b) związany z niesieniem pomocy medycznej lub technicznej albo pomocy
w razie klęski żywiołowej lub zagrożenia środowiska,
c) związany z wykonywaniem zadań wynikających z umów
międzynarodowych, którymi Rzeczpospolita Polska jest związana, jeżeli
obowiązek udostępnienia przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej
Polskiej wynika z tych umów,
d) w przypadku gdy ten statek znajduje się w niebezpieczeństwie lub gdy
wykonuje ten lot dla uniknięcia niebezpieczeństwa.
4. Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw transportu, określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania
z wnioskiem o zezwolenie na przekroczenie granicy państwowej i lot obcego
wojskowego statku powietrznego w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej
Polskiej oraz wzór wniosku w tej sprawie, a także warunki wykonywania lotów
przez taki statek w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej, mając na
względzie zapewnienie sprawności postępowania w sprawach udzielania zezwoleń
na wykonanie lotów w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej przez
obce wojskowe statki powietrzne oraz bezpieczeństwo ruchu lotniczego w tej
przestrzeni.

Art. 18b. 1. Obcy wojskowy statek powietrzny, który przekroczył granicę
państwową albo wykonuje lot w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej
bez zezwolenia, o którym mowa w art. 18a ust. 1, lub niezgodnie z warunkami tego
zezwolenia, oraz obcy cywilny statek powietrzny, który przekroczył granicę
państwową niezgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze
lub umowami międzynarodowymi, którymi Rzeczpospolita Polska jest związana,
może być wezwany przez państwowy organ zarządzania ruchem lotniczym do:
1) opuszczenia przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej;
2) odpowiedniej zmiany kierunku lub wysokości lotu;
3) lądowania na wskazanym przez ten organ lotnisku;
4) wykonania innych poleceń, mających na celu zaprzestanie naruszania
przestrzeni powietrznej.
2. W przypadku niezastosowania się do któregokolwiek z wezwań i poleceń,
o których mowa w ust. 1, obcy statek powietrzny może być przechwycony przez
wojskowy statek powietrzny, zwany dalej „statkiem przechwytującym”.
Przechwycenie polega na identyfikacji statku powietrznego, nawiązaniu z nim
łączności radiowej i kontaktu wzrokowego oraz naprowadzeniu go na właściwy
kierunek lub wysokość lotu albo wymuszeniu lądowania na wskazanym lotnisku.
2a. W przypadku niezastosowania się do któregokolwiek z wezwań i poleceń,
o których mowa w ust. 1 i 2, obcy wojskowy statek powietrzny może być:
1) ostrzeżony strzałami ostrzegawczymi przez statek przechwytujący,
a w przypadku dalszego niestosowania się do wezwania – zniszczony;
2) zniszczony bez dokonania czynności, o których mowa w ust. 2 i w pkt 1,
w sytuacji:
a) dokonywania zbrojnej napaści lub agresji przeciwko celom położonym
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) gdy na pokładzie nie ma żadnych osób,
c) gdy jest użyty jako środek ataku o charakterze terrorystycznym.
2b. W rozumieniu niniejszej ustawy atakiem o charakterze terrorystycznym
jest czyn popełniony w celu:
1) poważnego zastraszenia wielu osób;
2) zmuszenia organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub innego
państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub
zaniechania określonych czynności;
3) wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce Rzeczypospolitej
Polskiej, innego państwa lub organizacji międzynarodowej – a także groźba
popełnienia takiego czynu.
2c. Przepis ust. 2a stosuje się do obcego cywilnego statku powietrznego, który
nie posiada żadnych osób na pokładzie lub na pokładzie którego znajdują się
wyłącznie osoby zamierzające użyć tego statku powietrznego jako środka ataku
o charakterze terrorystycznym.
3. Decyzję o zastosowaniu środków, o których mowa w ust. 2, 2a i 2c,
podejmuje Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych.
4. Zmuszony do lądowania na lotnisku międzynarodowym obcy statek
powietrzny, jego załogę i ładunek oraz pasażerów i ich bagaże, podmiot
zarządzający lotniskiem przekazuje Straży Granicznej.
5. Obcy statek powietrzny zmuszony do lądowania na lotnisku innym niż
lotnisko międzynarodowe lub na lądowisku, jego załogę i ładunek oraz pasażerów
i ich bagaże, podmiot zarządzający lotniskiem lub użytkownik lądowiska
przekazuje właściwym organom, powiadamiając o tym zdarzeniu organ Straży
Granicznej.
6. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, organ dowodzenia
obroną powietrzną, o którym mowa w art. 7 ust. 4, oraz tryb postępowania przy
stosowaniu środków, o których mowa w ust. 2, 2a i 2c, mając na względzie
zapewnienie prawidłowego zastosowania tych środków tylko w przypadku braku
możliwości innego wymuszenia przestrzegania prawa polskiego, a także sprawność
i skuteczność współdziałania organu dowodzenia obroną powietrzną
z państwowym organem zarządzania ruchem lotniczym oraz organami
zapewniającymi bezpieczeństwo państwa.

art. 19. więcej Art. 19. 1. Traci moc dekret z dnia 23 marca 1956 r. o ochronie granic
państwowych (Dz. U. poz. 51, z 1959 r. poz. 168, z 1969 r. poz. 95, z 1977 r.
poz. 162 oraz z 1990 r. poz. 198).
2. (pominięty)

Art. 19a. Przepis art. 14a traci moc z dniem określonym w decyzji Rady
dotyczącej pełnego stosowania dorobku Schengen w Rzeczypospolitej Polskiej.

art. 20. więcej Art. 20. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.