Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych

art. 1. więcej Art. 1. Kuratorzy sądowi realizują określone przez prawo zadania
o charakterze wychowawczo-resocjalizacyjnym, diagnostycznym,
profilaktycznym i kontrolnym, związane z wykonywaniem orzeczeń sądu.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Kuratorami sądowymi są:
1) zawodowi kuratorzy sądowi, zwani dalej „kuratorami zawodowymi”;
2) społeczni kuratorzy sądowi, zwani dalej „kuratorami społecznymi”.
2. Kuratorzy sądowi wykonujący orzeczenia w sprawach karnych są
kuratorami dla dorosłych, a wykonujący orzeczenia w sprawach rodzinnych
i nieletnich są kuratorami rodzinnymi.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Kuratorzy sądowi wykonują swoje zadania w środowisku
podopiecznych, także na terenie zamkniętych zakładów i placówek ich pobytu,
w szczególności na terenie zakładów karnych, placówek opiekuńczo-
-wychowawczych oraz leczniczo-rehabilitacyjnych.
2. Za podopiecznych, o których mowa w ust. 1, uważa się osoby, których
dotyczy postępowanie.

art. 4. więcej Art. 4. Kuratora zawodowego mianuje, odwołuje, przenosi do innego sądu
lub zespołu kuratorskiej służby sądowej albo zawiesza w czynnościach prezes sądu
okręgowego, na wniosek kuratora okręgowego.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Kuratorem zawodowym może być mianowany ten, kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych
i obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) jest zdolny ze względu na stan zdrowia do pełnienia obowiązków kuratora
zawodowego;
4) ukończył wyższe studia magisterskie z zakresu nauk pedagogiczno-
-psychologicznych, socjologicznych lub prawnych albo inne wyższe studia
magisterskie i studia podyplomowe z zakresu nauk pedagogiczno-
-psychologicznych, socjologicznych lub prawnych;
5) odbył aplikację kuratorską;
6) zdał egzamin kuratorski.
2. Minister Sprawiedliwości, na wniosek prezesa sądu okręgowego, może,
w szczególnie uzasadnionych wypadkach, zwolnić od obowiązku odbycia aplikacji
kuratorskiej i złożenia egzaminu kuratorskiego.
3. Do określania stanu zdrowia wymaganego do podjęcia obowiązków
kuratora zawodowego lub aplikanta kuratorskiego stosuje się odpowiednio przepisy
dotyczące przeprowadzania badań kandydatów do objęcia urzędu sędziego.

art. 6. więcej Art. 6. 1. Przed przystąpieniem do wykonywania obowiązków kurator
zawodowy składa przed prezesem sądu okręgowego, w obecności kuratora
okręgowego, następujące ślubowanie:
„Ślubuję uroczyście powierzone mi obowiązki kuratora sądowego
wykonywać zgodnie z prawem, sumiennie i rzetelnie, w postępowaniu
kierować się zasadami etyki zawodowej, mając na względzie dobro
Rzeczypospolitej Polskiej i dobro osób podlegających mojej pieczy,
a także zachować w tajemnicy wszystkie okoliczności, o których
powziąłem wiadomość w związku z pełnioną funkcją.” Ślubowanie
może być złożone z dodaniem zdania „Tak mi dopomóż Bóg.”.
2. Z odebrania ślubowania sporządza się protokół, który podpisują: składający
ślubowanie, prezes sądu okręgowego oraz kurator okręgowy.

art. 7. więcej Art. 7. Ustala się następujące stopnie służbowe dla kuratorów zawodowych:
1) kurator zawodowy;
2) starszy kurator zawodowy;
3) kurator specjalista.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Stopnie służbowe nadaje prezes sądu okręgowego na wniosek
kuratora okręgowego.
2. Wyższy stopień służbowy można nadać po 3 latach wyróżniającej się
pracy, od dnia poprzedniego awansu. W szczególnie uzasadnionych wypadkach
okres ten może być skrócony.

art. 9. więcej Art. 9. Wykonując swoje obowiązki służbowe, kurator zawodowy ma prawo
do:
1) odwiedzania w godzinach od 700 do 2200 osób objętych postępowaniem
w miejscu ich zamieszkania lub pobytu, a także w zakładach zamkniętych;
2) żądania okazania przez osobę objętą postępowaniem dokumentu
pozwalającego na stwierdzenie jej tożsamości;
3) żądania niezbędnych wyjaśnień i informacji od podopiecznych objętych
dozorem, nadzorem lub inną formą kontroli zleconej przez sąd;
4) przeglądania akt sądowych i sporządzania z nich odpisów w związku
z wykonywaniem czynności służbowych oraz dostępu do dokumentacji
dotyczącej podopiecznego i innych osób objętych postępowaniem;
5) żądania od Policji oraz innych organów lub instytucji państwowych, organów
samorządu terytorialnego, stowarzyszeń i organizacji społecznych w zakresie
ich działania, a także od osób fizycznych pomocy w wykonywaniu czynności
służbowych.

Art. 9a. 1. W zakresie niezbędnym do wykonywania swoich ustawowych
zadań kurator zawodowy, kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej oraz
kurator okręgowy przetwarzają dane osób, których dotyczy postępowanie,
obejmujące:
1) imię i nazwisko;
2) datę urodzenia;
3) nazwisko rodowe;
4) numer PESEL oraz numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość;
5) czynniki określające fizyczną, fizjologiczną, psychiczną, ekonomiczną,
kulturową lub społeczną tożsamość, a w szczególności dotyczące osobistej postawy, zachowania, zainteresowań, zdrowia i usług opieki zdrowotnej, majątku, sytuacji materialnej i bytowej, zatrudnienia, wykształcenia, edukacji,
nauki, oddziaływań wychowawczych, życia rodzinnego, funkcjonowania w
środowisku, sposobu spędzania czasu wolnego, uzależnień, dysfunkcji
i lokalizacji;
6) dane adresowe i kontaktowe;
7) biometryczne cechy fizyczne;
8) informacje o przestrzeganiu porządku prawnego, zarzutach i okolicznościach
naruszeń prawa, wykonaniu obowiązków, prowadzonych postępowaniach
sądowych i administracyjnych, skazaniach, ukaraniach i rozstrzygnięciach w
postępowaniu sądowym lub administracyjnym.
2. W zakresie niezbędnym do wykonywania swoich ustawowych zadań
kurator zawodowy, kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej oraz kurator
okręgowy przetwarzają dane innych osób pozostających we wspólnym
gospodarstwie domowym z osobami objętymi postępowaniem, obejmujące:
1) imię i nazwisko;
2) datę urodzenia;
3) nazwisko rodowe;
4) numer PESEL oraz numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość;
5) informacje o osobistej postawie i zachowaniu;
6) informacje o zdrowiu;
7) informacje o majątku, sytuacji materialnej i bytowej;
8) informacje o zatrudnieniu;
9) informacje o wykształceniu;
10) informacje o oddziaływaniu wychowawczym, życiu rodzinnym i
funkcjonowaniu w środowisku;
11) informacje o uzależnieniach;
12) informacje o dysfunkcjach;
13) dane adresowe i kontaktowe;
14) informacje o przestrzeganiu porządku prawnego, zarzutach i okolicznościach
naruszeń prawa, prowadzonych postępowaniach sądowych i
administracyjnych, skazaniach, ukaraniach i rozstrzygnięciach w
postępowaniu sądowym lub administracyjnym.
3. Administrator danych osób, których dotyczy postępowanie, w tym Policja,
Straż Graniczna, inne organy lub instytucje państwowe, organy samorządu
terytorialnego, stowarzyszenia i inne organizacje społeczne, organy sądowych
postępowań wykonawczych, instytucje pomocy społecznej i pieczy zastępczej,
podmioty lecznicze w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności
leczniczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 2190, z późn. zm.), jednostki organizacyjne, o
których mowa w art. 2 pkt 1–8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, z późn. zm.), oraz publiczne i niepubliczne uczelnie
w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym
i nauce (Dz. U. poz. 1668, z późn. zm.) są obowiązane udostępnić kuratorowi
zawodowemu, kierownikowi zespołu kuratorskiej służby sądowej, kuratorowi
okręgowemu, w zakresie niezbędnym do wykonywania ich ustawowych zadań,
dane osobowe, o których mowa w ust. 1 i 2.
4. Administrator danych udostępnia dane kuratorowi zawodowemu,
kierownikowi zespołu kuratorskiej służby sądowej i kuratorowi okręgowemu
nieodpłatnie.

Art. 9b. Administratorem danych przetwarzanych w celu wykonania zadań
lub obowiązków przez kuratora sądowego jest prezes sądu, w którym kurator
sądowy pełni obowiązki służbowe.

art. 10. więcej Art. 10. Kurator zawodowy jest obowiązany stale podnosić kwalifikacje
zawodowe, w tym uczestniczyć w szkoleniach i innych formach doskonalenia
zawodowego, których organizację określa odrębna ustawa.

art. 11. więcej Art. 11. Zawodowy kurator sądowy obowiązany jest do:
1) występowania w uzasadnionych wypadkach z wnioskiem o zmianę lub
uchylenie orzeczonego środka;
2) przeprowadzania na zlecenie sądu lub sędziego wywiadów środowiskowych;
3) współpracy z właściwym samorządem i organizacjami społecznymi, które
statutowo zajmują się opieką, wychowaniem, resocjalizacją, leczeniem
i świadczeniem pomocy społecznej w środowisku otwartym;
4) organizacji i kontroli pracy podległych kuratorów społecznych oraz innych
osób, uprawnionych do wykonywania dozorów lub nadzorów;
5) sygnalizowania sądowi przyczyn przewlekłości postępowania wykonawczego
lub innych uchybień w działalności pozasądowych podmiotów wykonujących
orzeczone środki.

art. 12. więcej Art. 12. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy sposób wykonywania uprawnień i obowiązków kuratorów sądowych,
uwzględniając potrzebę szybkiego wykonywania orzeczeń sądu oraz
zagwarantowania praw i interesów podopiecznych.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Czas pracy kuratora zawodowego określony jest wymiarem jego
zadań.
2. Kurator wykonuje obowiązki służbowe w terenie oraz pełni dyżury sądowe
ustalone przez prezesa sądu rejonowego po zasięgnięciu opinii kierownika zespołu
kuratorskiej służby sądowej.
3. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Kuratorów, określi, w drodze rozporządzenia, standardy obciążenia pracą kuratora
zawodowego, uwzględniając wielkość indywidualnego obciążenia kuratora pracą
przy wykonywaniu dozorów, nadzorów oraz innych czynności w stopniu
zapewniającym szybkie i prawidłowe wykonywanie orzeczeń sądu.

art. 14. więcej Art. 14. 1. Wynagrodzenie zasadnicze kuratorów zawodowych na
równorzędnych stopniach służbowych jest równe i stanowi odpowiednio do rangi
stopnia służbowego wielokrotność kwoty bazowej, której wysokość, ustaloną
według zasad określonych w ust. 1a i ust. 1b, określa ustawa budżetowa.
1a. W 2003 r. kwotę bazową dla zawodowych kuratorów sądowych ustala się
w wysokości 1667,70 zł.
1b. Kwota bazowa, o której mowa w ust. 1a, począwszy od 2004 r., jest
waloryzowana corocznie średniorocznym wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń
ustalanym na podstawie przepisów o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej
sferze budżetowej.
2. Kuratorowi okręgowemu, jego zastępcy oraz kierownikowi zespołu
kuratorskiej służby sądowej przysługuje dodatek funkcyjny, stanowiący procent
kwoty bazowej, o której mowa w ust. 1.
3. Kuratorowi zawodowemu przysługuje dodatek patronacki za sprawowanie
patronatu nad aplikantem kuratorskim.
4. Kuratorowi zawodowemu może być przyznany na czas określony dodatek
specjalny, do wysokości 40% wynagrodzenia zasadniczego powiększonego
o kwotę przyznanego dodatku funkcyjnego, w ramach posiadanych środków
określonych na wynagrodzenia osobowe kuratorów zawodowych.
5. Kuratorowi zawodowemu przysługuje dodatek za pracę terenową,
w wysokości 50% kwoty bazowej, o której mowa w ust. 1, z tym że kierownikowi
zespołu kuratorskiej służby sądowej dodatek taki przysługuje w wysokości 12,5%
kwoty bazowej.
6. Kuratorowi zawodowemu przysługuje dodatek za wieloletnią pracę,
wynoszący począwszy od szóstego roku pracy 5% miesięcznego wynagrodzenia
zasadniczego. Dodatek ten wzrasta o 1% za każdy dalszy rok pracy, aż do
osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
7. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady
wynagradzania kuratorów zawodowych i aplikantów kuratorskich, mnożniki ich
wynagrodzenia zasadniczego, a także stawki dodatku funkcyjnego, patronackiego,
jak również okoliczności uzasadniające przyznanie kuratorom zawodowym
dodatku specjalnego, uwzględniając rangę zawodu kuratora.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Kurator zawodowy nie może podejmować dodatkowego
zatrudnienia bez zgody prezesa sądu okręgowego.
2. Kuratorowi zawodowemu nie wolno także podejmować innego zajęcia ani
sposobu zarobkowania, które przeszkadzałoby w pełnieniu obowiązków kuratora
sądowego, mogło osłabiać zaufanie do jego bezstronności lub podważać zaufanie
do sądu.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Kuratorowi zawodowemu przysługuje corocznie dodatkowy urlop
wypoczynkowy w wymiarze:
1) 6 dni roboczych – po 10 latach pracy;
2) 12 dni roboczych – po 15 latach pracy.
2. Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego,
wlicza się wszystkie okresy zatrudnienia, z tytułu którego przysługiwał zwiększony
wymiar urlopu.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Kuratorowi zawodowemu można udzielić płatnego urlopu dla
poratowania zdrowia, w wymiarze nieprzekraczającym 6 miesięcy.
2. Urlopu dla poratowania zdrowia nie można udzielić, jeżeli kurator
zawodowy z powodu choroby nie pracował nieprzerwanie przez okres roku.
3. Urlopu dla poratowania zdrowia udziela Minister Sprawiedliwości.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii kuratora
okręgowego i prezesa sądu rejonowego, może przyznać kuratorowi zawodowemu
nagrodę za szczególne osiągnięcia w pracy.
2. Minister Sprawiedliwości może utworzyć, w drodze rozporządzenia,
dodatkowy fundusz nagród dla kuratorów zawodowych, z przeznaczeniem na
nagrody specjalne za osiągnięcia w pracy, w wysokości do 1% planowanych wynagrodzeń kuratorów zawodowych.

art. 19. więcej Art. 19. 1. Kuratorowi zawodowemu przysługuje gratyfikacja jubileuszowa
w wysokości:
1) po 20 latach pracy – 75%,
2) po 25 latach pracy – 100%,
3) po 30 latach pracy – 150%,
4) po 35 latach pracy – 200%,
5) po 40 latach pracy – 300%,
6) po 45 latach pracy – 400%
wynagrodzenia miesięcznego.
2. Do okresu pracy uprawniającego do gratyfikacji wlicza się wszystkie
poprzednio zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy
odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą
uprawnienia pracownicze.
3. Do obliczania i wypłacania gratyfikacji jubileuszowej stosuje się
odpowiednio przepisy dotyczące nagród jubileuszowych, o których mowa
w przepisach o pracownikach urzędów państwowych.

art. 20. więcej Art. 20. 1. Kuratorowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem
na rentę z tytułu niezdolności do pracy albo na emeryturę, przysługuje jednorazowa
odprawa w wysokości:
1) dwumiesięcznego wynagrodzenia – po 10 latach pracy;
2) trzymiesięcznego wynagrodzenia – po 15 latach pracy;
3) sześciomiesięcznego wynagrodzenia – po 20 latach pracy.
2. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, ustala się w wysokości
przysługującego ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
3. Przepis art. 19 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

art. 21. więcej Art. 21. 1. W razie trwałej utraty zdolności do wykonywania zawodu
kuratora, kuratora zawodowego można przenieść do innej pracy na jego wniosek,
złożony w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się stosownego orzeczenia. Przez okres
3 miesięcy od dnia przeniesienia kurator zachowuje prawo do dotychczasowego
wynagrodzenia.
2. Jeżeli kurator zawodowy zostanie poddany rehabilitacji zawodowej lub
przysposobieniu do innej pracy, zachowuje prawo do dotychczasowego
wynagrodzenia przez okres 12 miesięcy.

art. 22. więcej Art. 22. Między kuratorami zawodowymi nie może istnieć stosunek
bezpośredniej podległości służbowej, jeżeli są małżonkami albo pozostają ze sobą
w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia albo przysposobienia, opieki lub kurateli.

art. 23. więcej Art. 23. 1. Kurator zawodowy zostaje z mocy prawa zawieszony w pełnieniu
obowiązków służbowych w razie tymczasowego aresztowania.
2. Wynagrodzenie kuratora zawodowego w okresie jego tymczasowego
aresztowania ulega ograniczeniu do połowy. Jeżeli w stosunku do kuratora
zawodowego zapadł wyrok uniewinniający lub postępowanie karne zostało
umorzone na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania karnego,
kuratorowi przysługuje wyrównanie wynagrodzenia za okres tymczasowego
aresztowania.

art. 24. więcej Art. 24. 1. Prezes sądu okręgowego, na wniosek kuratora okręgowego lub
z urzędu, może zawiesić w pełnieniu obowiązków służbowych kuratora zawodowego, jeżeli zostało wszczęte przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne.
2. Zawieszenie, o którym mowa w ust. 1, nie może trwać dłużej niż
3 miesiące.
3. W okresie zawieszenia, o którym mowa w ust. 1, kurator zachowuje prawo
do wynagrodzenia i innych świadczeń przysługujących na podstawie stosunku
pracy.

art. 25. więcej Art. 25. 1. W razie rozwiązania z kuratorem zawodowym stosunku pracy
z powodu likwidacji sądu albo jego reorganizacji uniemożliwiającej dalsze
zatrudnienie, kuratorowi przysługuje pełna emerytura, jeżeli mężczyzna ukończył
60 lat, a kobieta 55 lat i mają wymagany okres zatrudnienia wynoszący co najmniej
20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
2. W razie rozwiązania z kuratorem zawodowym stosunku pracy z przyczyn
określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3, z wyłączeniem wypadku, gdy kurator odmówił
przejścia do innej pracy, o której mowa w tym przepisie, kuratorowi temu
przysługuje pełna emerytura, jeżeli mężczyzna ukończył 60 lat, a kobieta 55 lat
i mają wymagany okres zatrudnienia wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet
i 25 lat dla mężczyzn.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się do kuratorów zawodowych urodzonych przed
dniem 1 stycznia 1949 r.

art. 26. więcej Art. 26. 1. Stosunek pracy z kuratorem zawodowym wygasa w wypadkach
określonych w Kodeksie pracy lub z zachowaniem 3-miesięcznego okresu
wypowiedzenia dokonanego przez prezesa sądu okręgowego.
2. Stosunek pracy z kuratorem zawodowym wygasa również w wypadku
zrzeczenia się przez niego obywatelstwa polskiego.

art. 27. więcej Art. 27. 1. Rozwiązanie stosunku pracy z kuratorem zawodowym może
nastąpić, w drodze wypowiedzenia, w razie:
1) otrzymania negatywnej oceny pracy, potwierdzonej ponowną taką oceną,
która nie może być dokonana wcześniej niż po upływie 4 miesięcy;
2) likwidacji sądu lub jego reorganizacji, jeżeli nie jest możliwe przeniesienie
kuratora na inne stanowisko w tym samym okręgu;
3) trwałej utraty zdolności fizycznej lub psychicznej do pracy na zajmowanym
stanowisku, jeżeli nie ma możliwości przeniesienia kuratora do innej pracy,
odpowiedniej do jego stanu zdrowia i kwalifikacji zawodowych, albo gdy
kurator odmawia przejścia do takiej pracy.
4) (uchylony)
2. Okres wypowiedzenia stosunku pracy wynosi 3 miesiące i kończy się
ostatniego dnia miesiąca.

art. 28. więcej Art. 28. 1. W razie rozwiązania stosunku pracy z kuratorem zawodowym
z przyczyn określonych w art. 27 ust. 1 pkt 2, w okresie między ustaniem
zatrudnienia w likwidowanym lub reorganizowanym sądzie a podjęciem pracy lub
działalności gospodarczej kuratorowi temu przysługuje świadczenie pieniężne ze
środków budżetu państwa, przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, obliczane jak
ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Świadczenie to nie przysługuje
kuratorowi, który nabył prawo do emerytury od dnia nabycia tego prawa.
2. Jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1, kurator zawodowy, z którym
został rozwiązany stosunek pracy, pobiera zasiłek wychowawczy, chorobowy albo
macierzyński, wysokość świadczenia pieniężnego ulega obniżeniu o kwotę
pobieranego zasiłku.
3. Okres pobierania świadczenia pieniężnego, o którym mowa w ust. 1, wlicza
się do okresów pracy wymaganych do nabycia lub zachowania uprawnień
pracowniczych oraz do okresów składkowych w rozumieniu przepisów
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – na takich
warunkach, na jakich wlicza się okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
określonych w przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Od
świadczenia pieniężnego właściwy sąd odprowadza składkę na ubezpieczenia
społeczne na zasadach przewidzianych dla wynagrodzenia wypłacanego w czasie
trwania stosunku pracy.

art. 29. więcej Art. 29. 1. W okresie wypowiedzenia prezes sądu okręgowego może, na
wniosek kuratora okręgowego, zwolnić kuratora zawodowego z pełnienia
obowiązków, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić po wykorzystaniu
przez kuratora urlopu wypoczynkowego.

art. 30. więcej Art. 30. 1. Od decyzji w sprawach wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku
pracy z kuratorem zawodowym, przeniesienia na inne stanowisko bądź zawieszenia
w pełnieniu obowiązków, kurator może, w terminie 7 dni, wnieść odwołanie do
Ministra Sprawiedliwości.
2. (uchylony)
3. W sprawach o roszczenia ze stosunku pracy stosuje się przepisy Kodeksu
pracy.

art. 31. więcej Art. 31. 1. Minister Sprawiedliwości może delegować kuratora zawodowego,
za jego zgodą, do pełnienia czynności w Ministerstwie Sprawiedliwości,
związanych z nadzorem nad pracą kuratorów.
2. Kuratorowi delegowanemu do pełnienia czynności w Ministerstwie
Sprawiedliwości mogą być powierzone obowiązki na stanowiskach pracy
należących do służby cywilnej, z wyłączeniem stanowiska dyrektora generalnego
urzędu. W razie powierzenia kuratorowi delegowanemu obowiązków na
stanowisku pracy należącym do służby cywilnej, stanowisko to uważa się za
obsadzone.
3. Kurator delegowany do pełnienia czynności w Ministerstwie
Sprawiedliwości ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego przysługującego mu
na zajmowanym stanowisku kuratorskim oraz dodatku za długoletnią pracę.
W okresie delegacji kurator otrzymuje takie dodatki do wynagrodzenia, jakie
przysługują pracownikom Ministerstwa Sprawiedliwości zatrudnionym na
stanowiskach pracy, których zakres obowiązków został powierzony kuratorowi.

art. 32. więcej Art. 32. 1. Stosunek pracy z kuratorem zawodowym ulega z mocy prawa
rozwiązaniu z jego winy, bez wypowiedzenia, w razie:
1) prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych
albo zakazu wykonywania zawodu;
2) prawomocnego ukarania karą dyscyplinarną wydalenia ze służby kuratorskiej;
3) zawinionej utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na
zajmowanym stanowisku.
2. Rozwiązanie stosunku pracy z kuratorem bez wypowiedzenia może
nastąpić także w razie jego nieobecności w pracy z powodu choroby trwającej
dłużej niż rok lub odosobnienia ze względu na chorobę zakaźną w okresie
pobierania z tego tytułu zasiłku, a także w razie usprawiedliwionej nieobecności
w pracy z innych przyczyn – po upływie okresów przewidzianych w art.
53 Kodeksu pracy.

art. 33. więcej Art. 33. 1. W razie likwidacji sądu prezes sądu okręgowego przenosi kuratora
okręgowego i zastępcę kuratora okręgowego do pracy w sądzie rejonowym.
2. Po przeniesieniu kuratorowi, o którym mowa w ust. 1, przysługuje przez
okres 6 miesięcy wynagrodzenie nie niższe od dotychczasowego.

art. 34. więcej Art. 34. 1. Jeżeli jest to konieczne ze względu na szczególne potrzeby sądu,
kuratora można przenieść do innego sądu lub zespołu kuratorskiego w tej lub innej
miejscowości w tym samym okręgu sądowym, zachowując dotychczasowe
wynagrodzenie. Kuratorowi przeniesionemu do pracy w sądzie położonym w innej
miejscowości przysługują: zwrot uzasadnionych kosztów przeniesienia, diety
i zwrot kosztów podróży.
2. Na wniosek kuratora można przenieść go do innego zespołu kuratorskiego
lub sądu położonego w tej lub innej miejscowości w tym samym okręgu sądowym.
3. Przeniesienia, o którym mowa w ust. 1 i 2, dokonuje prezes sądu
okręgowego, w którym kurator jest zatrudniony, w porozumieniu z prezesem sądu
rejonowego, w którym kurator ma być zatrudniony.
4. Niedopuszczalne jest przeniesienie bez zgody kuratora, do sądu mającego
siedzibę w innej miejscowości, kobiety w ciąży lub osoby sprawującej opiekę nad
dzieckiem w wieku do 14 lat, a także w wypadkach, gdy stoją temu na przeszkodzie
ważne względy osobiste lub rodzinne kuratora.
5. Od decyzji o przeniesieniu przysługuje, w terminie 7 dni, odwołanie do
Ministra Sprawiedliwości.

art. 35. więcej Art. 35. 1. Kuratorską służbę sądową na obszarze właściwości sądu
okręgowego stanowią zawodowi kuratorzy sądowi.
2. Nadzór nad działalnością kuratorów sądowych wykonuje kurator
okręgowy, z zastrzeżeniem określonych w ustawie uprawnień sądu lub prezesa
sądu.

art. 36. więcej Art. 36. 1. Kuratora okręgowego powołuje, na 6-letnią kadencję, prezes sądu
okręgowego spośród kandydatów wybranych przez okręgowe zgromadzenie
kuratorów ze swego grona, bezwzględną większością głosów w obecności co
najmniej połowy członków zgromadzenia.
2. W wypadku niedokonania wyboru kandydatów przez dwa kolejne
zgromadzenia kuratorów, prezes sądu okręgowego powołuje samodzielnie kuratora
okręgowego.
3. Kurator okręgowy może być powołany na kolejne kadencje.
4. Prezes sądu okręgowego odwołuje kuratora okręgowego, jeśli zrzekł się
funkcji, a po zasięgnięciu opinii okręgowego zgromadzenia kuratorów – jeśli nie
wypełnia obowiązków nałożonych przez ustawę.
5. Prezes sądu okręgowego, na wniosek kuratora okręgowego, może powołać
zastępcę kuratora okręgowego dla dorosłych i zastępcę kuratora okręgowego
rodzinnego, a jeżeli uzna to za wystarczające – jednego zastępcę kuratora
okręgowego.
6. Kuratorem okręgowym i jego zastępcą może być ten, kto:
1) posiada co najmniej 7-letni staż pracy kuratorskiej;
2) posiada stopień kuratora specjalisty, a wyjątkowo – stopień starszego kuratora
zawodowego;
3) wyróżnia się umiejętnościami w zakresie zarządzania i kierowania.
7. Kuratorowi okręgowemu po upływie kadencji oraz zastępcy kuratora
okręgowego po odwołaniu przysługuje prawo powrotu do pracy w zespole
kuratorskiej służby sądowej, w którym pracował bezpośrednio przed powołaniem
na stanowisko kuratora okręgowego.

art. 37. więcej Art. 37. 1. Kurator okręgowy odpowiada przed prezesem sądu okręgowego
za funkcjonowanie kuratorskiej służby sądowej w okręgu. Reprezentuje kuratorów
sądowych wobec prezesa sądu okręgowego i organów kolegialnych sądu.
2. Do zakresu działania kuratora okręgowego w szczególności należy:
1) wykonywanie działań niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania
kuratorskiej służby sądowej w okręgu;
2) koordynowanie działalności kuratorów sądowych na terenie swego działania;
3) reprezentowanie kuratorskiej służby sądowej na zewnątrz;
4) nadzór nad pracą kierowników zespołów kuratorskiej służby sądowej;
5) kontrola i ocena pracy kuratorów sądowych, aplikantów kuratorskich oraz
przeprowadzanie wizytacji i lustracji; w uzasadnionych wypadkach
dokonanie kontroli i oceny pracy kuratora lub aplikanta kurator okręgowy
może zlecić kierownikowi zespołu kuratorskiej służby sądowej;
6) udział w planowaniu i nadzór nad wydatkowaniem środków przeznaczonych
dla kuratorów sądowych i ośrodków kuratorskich;
7) przygotowanie planu etatów kuratorskich i obsługi administracyjnej w okręgu
oraz projektu rozdziału etatów pomiędzy poszczególne jednostki;
8) opiniowanie kandydatów na aplikantów kuratorskich;
9) występowanie z wnioskami kadrowymi dotyczącymi kuratorów zawodowych
w okręgu;
10) nadzór merytoryczny nad ośrodkami kuratorskimi;
11) organizowanie szkoleń kuratorów zawodowych w okręgu;
12) nadzór nad udzielaniem pomocy postpenitencjarnej;
13) określanie szczegółowych zakresów obowiązków zastępcy kuratora
okręgowego oraz kierowników zespołów kuratorskiej służby sądowej
i przedstawianie ich do zatwierdzenia prezesowi sądu okręgowego;
14) rozpoznawanie skarg i wniosków dotyczących czynności kuratorów
sądowych w okręgu;
15) wykonywanie innych czynności zleconych przez prezesa sądu okręgowego.

art. 38. więcej Art. 38. 1. Do obsługi kuratora okręgowego i jego zastępców, przy
wykonywaniu ich zadań ustawowych, prezes sądu okręgowego wyznacza
urzędników lub innych pracowników sądu okręgowego.
2. Prezes sądu okręgowego może, na wniosek kuratora okręgowego,
delegować do sądu okręgowego kuratora z sądu rejonowego z danego okręgu
sądowego w celu udzielania kuratorowi okręgowemu pomocy przy wykonywaniu
zadań.

art. 39. więcej Art. 39. 1. W sądzie rejonowym tworzy się zespoły kuratorskiej służby
sądowej, zwane dalej „zespołami”, wykonujące orzeczenia w sprawach karnych
oraz w sprawach rodzinnych i nieletnich.
2. W wypadku gdy powołanie 2 lub więcej zespołów byłoby niecelowe,
prezes sądu okręgowego powołuje jeden zespół wykonujący orzeczenia
w sprawach karnych, rodzinnych i nieletnich.

art. 40. więcej Art. 40. 1. Kierownika zespołu powołuje i odwołuje prezes sądu okręgowego
na wniosek kuratora okręgowego, po zasięgnięciu opinii prezesa sądu rejonowego.
2. Prezes sądu okręgowego powołuje na stanowisko kierownika zespołu osobę
wyróżniającą się zdolnościami organizacyjnymi, która ponadto posiada:
1) co najmniej 5-letni staż pracy kuratorskiej;
2) stopień kuratora specjalisty, a w wyjątkowym wypadku stopień starszego
kuratora zawodowego.

art. 41. więcej Art. 41. 1. Do obowiązków kierownika zespołu należy wykonywanie działań
niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania kuratorskiej służby sądowej
w zakresie działań zespołu, a w tym:
1) koordynowanie zadań kuratorów zespołu;
2) udział w planowaniu i nadzór nad wydatkowaniem środków finansowych
przeznaczonych dla kuratorów sądowych;
3) przedstawianie kuratorowi okręgowemu wniosków i opinii dotyczących
awansowania kuratorów zawodowych zatrudnionych w zespole oraz
w zakresie zatrudniania kandydatów do pracy;
4) opiniowanie wniosków zawodowych kuratorów sądowych dotyczących ich
przeniesienia;
5) określanie zakresu obowiązków kuratorów zawodowych zespołu;
6) organizowanie działalności kuratorów społecznych;
7) przedstawianie prezesowi sądu rejonowego wniosków o powołanie
i odwołanie kuratorów społecznych;
8) przeprowadzanie szkoleń kuratorów społecznych;
9) zatwierdzanie wniosków dotyczących ryczałtów kuratorów sądowych;
10) nadzorowanie terminowości wykonywania obowiązków przez kuratorów
sądowych;
11) wyznaczanie patronów dla aplikantów kuratorskich;
12) sporządzanie sprawozdań i informacji o działalności zespołu;
13) koordynowanie obsługi biurowej zespołu;
14) reprezentowanie zespołu na zewnątrz;
15) współdziałanie z prezesem sądu rejonowego.
2. Kierownik zespołu wykonuje obowiązki kuratora w wymiarze
umożliwiającym należyte wykonywanie zadań, o których mowa w ust. 1.

art. 42. więcej Art. 42. 1. Czynności z zakresu obsługi biurowej zespołu wykonują
pracownicy wydziałów sądu rejonowego, na rzecz których zespół wykonuje
zadania.
2. Prezes sądu rejonowego może utworzyć sekretariat zespołu.
3. W przypadku utworzenia sekretariatu, o którym mowa w ust. 2, jego
pracami kieruje kierownik zespołu.

art. 43. więcej Art. 43. Kuratorzy zawodowi tworzą samorząd kuratorski.

art. 44. więcej Art. 44. 1. Organami samorządu kuratorskiego są:
1) Krajowa Rada Kuratorów;
2) okręgowe zgromadzenia kuratorów.
2. Kadencja Krajowej Rady Kuratorów trwa 4 lata.

art. 45. więcej Art. 45. 1. Krajową Radę Kuratorów tworzą delegaci wybrani
w poszczególnych okręgach przez okręgowe zgromadzenia kuratorów. Okręgowe
zgromadzenie kuratorów wybiera jednego delegata do Krajowej Rady Kuratorów.
2. Krajowa Rada Kuratorów dokonuje wyboru przewodniczącego, jego
zastępcy i sekretarza, którzy tworzą prezydium Krajowej Rady Kuratorów.
3. Krajowa Rada Kuratorów jest reprezentantem kuratorów sądowych.

art. 46. więcej Art. 46. 1. Do zadań Krajowej Rady Kuratorów w szczególności należy:
1) uchwalanie kodeksu etyki kuratora sądowego;
2) podejmowanie działań umożliwiających kuratorom zawodowym podnoszenie
kwalifikacji zawodowych i poziomu wykonywanej przez nich pracy;
3) opiniowanie aktów prawnych dotyczących kuratorów sądowych oraz
występowanie z inicjatywą opracowania aktów prawnych dotyczących
kuratorów sądowych i kurateli sądowej;
4) występowanie do Ministra Sprawiedliwości lub innych organów
państwowych z wnioskami dotyczącymi warunków pracy i płacy grupy
zawodowej kuratorów sądowych;
5) inicjowanie badań naukowych nad funkcjonowaniem kurateli sądowej;
6) dokonywanie okresowej oceny sądowej kadry kuratorskiej i liczby
wykonywanych nadzorów i dozorów oraz przedstawianie wniosków w tym
zakresie Ministrowi Sprawiedliwości;
7) coroczna ocena działalności prezydium Krajowej Rady Kuratorów;
8) uchwalenie regulaminu pracy Krajowej Rady Kuratorów;
9) współpraca z organizacjami kuratorów sądowych innych krajów.
2. Krajowa Rada Kuratorów przy realizacji zadań, o których mowa w ust.
1 pkt 2, 5 i 6, uzgadnia swoje działania z Ministrem Sprawiedliwości.
3. Posiedzenia Krajowej Rady Kuratorów odbywają się co najmniej raz
w roku. Warunki do odbywania posiedzeń zapewnia Minister Sprawiedliwości.

art. 47. więcej Art. 47. 1. Członkami okręgowego zgromadzenia kuratorów są kuratorzy
zawodowi zatrudnieni w okręgu sądowym.
2. Przewodniczącym okręgowego zgromadzenia kuratorów jest kurator
okręgowy, a w razie jego nieobecności zastępca kuratora okręgowego.
3. W okręgach sądowych, w których powołano dwóch zastępców kuratora
okręgowego, pod nieobecność kuratora okręgowego okręgowemu zgromadzeniu
kuratorów przewodniczy zastępca kuratora okręgowego starszy służbą.

art. 48. więcej Art. 48. 1. Członkowie okręgowego zgromadzenia kuratorów obowiązani są
uczestniczyć w jego posiedzeniach.
2. W posiedzeniach okręgowego zgromadzenia kuratorów może brać udział
z głosem doradczym prezes sądu okręgowego.

art. 49. więcej Art. 49. 1. Do podjęcia uchwał okręgowego zgromadzenia kuratorów
wymagana jest obecność co najmniej połowy liczby jego członków.
2. Uchwały zapadają zwykłą większością głosów; w razie równej liczby
głosów decyduje głos przewodniczącego.
3. Uchwały okręgowego zgromadzenia kuratorów zapadają w głosowaniu
jawnym. Głosowanie jest jednakże tajne, jeżeli zażąda tego chociażby jeden
z członków zgromadzenia.

art. 50. więcej Art. 50. 1. Okręgowe zgromadzenie kuratorów zbiera się co najmniej raz
w roku.
2. Posiedzenia okręgowego zgromadzenia kuratorów zwołuje
przewodniczący zgromadzenia z własnej inicjatywy lub na wniosek jednej trzeciej
liczby członków zgromadzenia.
3. W wypadku, o którym mowa w art. 51 pkt 5, posiedzenia okręgowego
zgromadzenia kuratorów zwołuje również prezes sądu okręgowego.

art. 51. więcej Art. 51. Do zadań okręgowego zgromadzenia kuratorów należy:
1) wybór członków sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji;
2) wybór kandydata na członka sądu dyscyplinarnego drugiej instancji;
3) wybór rzecznika dyscyplinarnego;
4) zgłaszanie kandydata na członka komisji egzaminacyjnej, o której mowa
w art. 78;
5) wyrażenie opinii w przedmiocie odwołania kuratora okręgowego;
6) wysłuchanie informacji kuratora okręgowego o działalności kuratorskiej
służby sądowej i wyrażenie opinii w tym zakresie;
7) wyrażenie opinii w sprawach osobowych kuratorów zawodowych,
przedstawionych przez kuratora okręgowego i Ministra Sprawiedliwości;
8) występowanie do Ministra Sprawiedliwości o podjęcie niezbędnych działań
dotyczących funkcjonowania kuratorskiej służby sądowej.

art. 52. więcej Art. 52. 1. Kuratorzy zawodowi ponoszą odpowiedzialność porządkową albo
dyscyplinarną za naruszenie obowiązków kuratora.
2. Karę porządkową za przewinienie mniejszej wagi stanowi upomnienie.
3. Karami dyscyplinarnymi są:
1) nagana;
2) nagana z ostrzeżeniem;
3) nagana z pozbawieniem możliwości uzyskania wyższego stopnia służbowego
przez okres 2 lat;
4) usunięcie z zajmowanego stanowiska;
5) wydalenie ze służby kuratorskiej.

art. 53. więcej Art. 53. 1. Karę porządkową upomnienia kuratorowi okręgowemu i jego
zastępcy wymierza prezes sądu okręgowego, a pozostałym kuratorom – prezes sądu
rejonowego.
2. Kurator w ciągu 3 dni od zawiadomienia go o ukaraniu karą porządkową
upomnienia może odwołać się odpowiednio do Ministra Sprawiedliwości lub
prezesa sądu okręgowego.

art. 54. więcej Art. 54. 1. Sądy dyscyplinarne są dwuinstancyjne. Sąd drugiej instancji działa
przy Ministrze Sprawiedliwości.
2. Do rozpoznania spraw dyscyplinarnych w pierwszej instancji właściwy jest
sąd dyscyplinarny w sądzie okręgowym, w którym kurator objęty postępowaniem
pełni służbę.
3. Sądy dyscyplinarne orzekają w składzie trzyosobowym.
4. Do orzekania w sądach dyscyplinarnych uprawnieni są wszyscy kuratorzy
zawodowi, z wyjątkiem kuratora okręgowego i jego zastępcy oraz rzecznika
dyscyplinarnego.

art. 55. więcej Art. 55. 1. Członków sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji, w liczbie od
6 do 12, wybiera okręgowe zgromadzenie kuratorów.
2. Okręgowe zgromadzenie kuratorów wybiera kandydata na członka sądu
dyscyplinarnego drugiej instancji.
3. Minister Sprawiedliwości spośród kandydatów, o których mowa w ust. 2,
wybiera 12 członków sądu dyscyplinarnego drugiej instancji.
4. Kadencja sądu dyscyplinarnego trwa 6 lat.

art. 56. więcej Art. 56. 1. Skład sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji wyznacza prezes
sądu okręgowego w kolejności alfabetycznej, z listy członków odpowiedniego
sądu, a skład sądu drugiej instancji wyznacza w kolejności alfabetycznej Minister
Sprawiedliwości.
2. Składowi przewodniczy członek najstarszy służbą.
3. Przewodniczący składu wyznacza protokolanta spośród kuratorów
zawodowych.

art. 57. więcej Art. 57. Członkowie sądów dyscyplinarnych są niezawiśli i podlegają tylko
ustawie.

art. 58. więcej Art. 58. 1. Uprawnionym oskarżycielem przed sądem dyscyplinarnym
w sprawach kuratorów jest rzecznik dyscyplinarny.
2. Rzecznika dyscyplinarnego wybiera okręgowe zgromadzenie kuratorów
spośród swoich członków. Kadencja rzecznika dyscyplinarnego trwa 6 lat.
3. Rzecznik dyscyplinarny na żądanie prezesa sądu okręgowego
przeprowadza postępowanie wyjaśniające i występuje z wnioskiem o wszczęcie
postępowania dyscyplinarnego.

art. 59. więcej Art. 59. Do zadań rzecznika dyscyplinarnego należy:
1) prowadzenie postępowania wyjaśniającego;
2) składanie wniosków o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, jeżeli
wyniki postępowania wyjaśniającego to uzasadniają;
3) udział w rozprawach w charakterze strony;
4) wnoszenie odwołań od orzeczeń sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji;
5) udział w postępowaniu odwoławczym.

art. 60. więcej Art. 60. 1. Obwiniony może ustanowić obrońcę spośród kuratorów
zawodowych, adwokatów lub radców prawnych.
2. W wypadku gdy obwiniony, który nie ma obrońcy z wyboru, wnosi
o ustanowienie obrońcy z urzędu, przewodniczący sądu dyscyplinarnego może
wyznaczyć obrońcę spośród kuratorów zawodowych, adwokatów lub radców
prawnych.

art. 61. więcej Art. 61. 1. Sąd dyscyplinarny pierwszej instancji wszczyna postępowanie
dyscyplinarne z dniem zgłoszenia wniosku rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie
postępowania.
2. Sąd dyscyplinarny pierwszej instancji wydaje orzeczenie po
przeprowadzeniu rozprawy, w toku której wysłuchuje rzecznika dyscyplinarnego,
obwinionego oraz jego obrońcy, a także po rozpatrzeniu innych dowodów
mających znaczenie w sprawie.
3. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy na
rozprawie nie wstrzymuje rozpoznania sprawy.
4. Rozprawa jest jawna. W uzasadnionych wypadkach skład orzekający może
wyłączyć jawność rozprawy, jednakże ogłoszenie orzeczenia jest jawne.
5. Z przebiegu rozprawy sporządza się protokół, który podpisuje
przewodniczący składu orzekającego i protokolant.

art. 62. więcej Art. 62. 1. Orzeczenie powinno być ogłoszone bezpośrednio po naradzie.
2. W wyjątkowych wypadkach można odroczyć ogłoszenie orzeczenia na czas
nie dłuższy niż 3 dni. O terminie ogłoszenia orzeczenia przewodniczący składu
orzekającego zawiadamia strony bezpośrednio po zakończeniu narady.
3. Po ogłoszeniu orzeczenia przewodniczący składu orzekającego podaje
ustnie zasadnicze motywy rozstrzygnięcia.
4. Orzeczenie wraz z uzasadnieniem doręcza się stronom z urzędu, nie później
niż w ciągu 7 dni od dnia jego ogłoszenia.

art. 63. więcej Art. 63. 1. Od orzeczenia sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji strony
mają prawo wnieść odwołanie. W odwołaniu można skarżyć całość orzeczenia lub
jego część.
2. Odwołanie wnosi się do sądu dyscyplinarnego drugiej instancji za
pośrednictwem sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji, w terminie 14 dni od
dnia doręczenia orzeczenia, wraz z uzasadnieniem.

art. 64. więcej Art. 64. Orzeczenie sądu dyscyplinarnego podlega wykonaniu z chwilą
uprawomocnienia.

art. 65. więcej Art. 65. 1. W postępowaniu przed sądem dyscyplinarnym drugiej instancji
stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem dyscyplinarnym
pierwszej instancji.
2. Od orzeczenia sądu dyscyplinarnego drugiej instancji służy stronom
odwołanie do Sądu Apelacyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od dnia
doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem. Do rozpoznania odwołania stosuje się
przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o apelacji.

art. 66. więcej Art. 66. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie do
postępowania dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu
postępowania karnego.

art. 67. więcej Art. 67. Prawomocną decyzję o ukaraniu karą porządkową upomnienia oraz
odpis prawomocnego orzeczenia sądu dyscyplinarnego dołącza się do akt
osobowych kuratora.

art. 68. więcej Art. 68. 1. Nie przeprowadza się postępowania wyjaśniającego po upływie
miesiąca od dnia uzyskania pisemnego zawiadomienia o popełnieniu czynu
uzasadniającego odpowiedzialność dyscyplinarną ani po upływie roku od dnia
popełnienia tego czynu.
2. Jeżeli z powodu nieobecności w pracy kurator nie ma możliwości złożenia
wyjaśnień, bieg miesięcznego terminu, o którym mowa w ust. 1, nie rozpoczyna
się, a rozpoczęty termin ulega zawieszeniu do dnia stawienia się kuratora w pracy.
3. Jeżeli czyn zawiera znamiona przestępstwa, przedawnienie dyscyplinarne
nie następuje wcześniej niż przedawnienie karne.

art. 69. więcej Art. 69. Koszty postępowania dyscyplinarnego ponosi Skarb Państwa.

art. 70. więcej Art. 70. 1. Prezes sądu okręgowego zarządza, z urzędu, usunięcie z akt
osobowych kuratora:
1) decyzji o ukaraniu karą porządkową – po roku od jej uprawomocnienia;
2) odpisu orzeczenia sądu dyscyplinarnego o ukaraniu karą przewidzianą w art.
52 ust. 3 pkt 1–4 – po upływie 2 lat, a karą przewidzianą w art. 52 ust. 3 pkt
5 – po upływie 5 lat, od jej uprawomocnienia.
2. W szczególnie uzasadnionych wypadkach prezes sądu okręgowego, na
wniosek ukaranego, może zarządzić usunięcie decyzji lub orzeczeń odpowiednio
po upływie połowy terminów określonych w ust. 1.

art. 71. więcej Art. 71. Aplikacja kuratorska trwa rok.

art. 72. więcej Art. 72. Aplikantem kuratorskim może zostać ten, kto odpowiada warunkom
określonym w art. 5 ust. 1 pkt 1–4 oraz przedłoży informację z Krajowego Rejestru
Karnego, która jego dotyczy.

art. 73. więcej Art. 73. 1. Prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii kuratora
okręgowego, zatrudnia aplikanta kuratorskiego na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas określony, uwzględniając możliwość jej rozwiązania przed upływem terminu.
2. W uzasadnionych wypadkach prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu
opinii kuratora okręgowego, może skrócić aplikację kuratorską do 9 miesięcy,
jeżeli aplikant został w tym okresie należycie przygotowany do egzaminu kuratorskiego, uzyskując pozytywną ocenę z przebiegu aplikacji.
3. Czas trwania aplikacji może zostać przedłużony na wniosek aplikanta na
czas nie dłuższy niż 6 miesięcy, jeżeli aplikant nie przystąpił do egzaminu lub nie
zdał go w pierwszym terminie.
4. W uzasadnionych wypadkach prezes sądu okręgowego, po zasięgnięciu
opinii kuratora okręgowego, może także rozwiązać umowę z aplikantem
kuratorskim w terminie wcześniejszym, jeżeli przebieg aplikacji wskazuje
nieprzydatność aplikanta do kuratorskiej służby sądowej.

art. 74. więcej Art. 74. Przed podjęciem obowiązków aplikant kuratorski składa ślubowanie
wobec prezesa sądu okręgowego i kuratora okręgowego według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście sumiennie wypełniać obowiązki aplikanta
kuratorskiego, w postępowaniu kierować się zasadami godności
i uczciwości oraz dochować tajemnicy prawnie chronionej.”.

art. 75. więcej Art. 75. 1. Aplikacja kuratorska ma na celu:
1) praktyczne zapoznanie aplikanta z organizacją i działalnością sądu, zakładów
dla nieletnich, placówek opiekuńczo-wychowawczych i leczniczo-
-terapeutycznych oraz zakładów penitencjarnych;
2) teoretyczne oraz praktyczne zaznajomienie aplikanta z zadaniami kuratora
sądowego;
3) pogłębienie wiedzy aplikanta z zakresu metodyki pracy kuratorskiej;
4) sprawdzenie przydatności aplikanta do wykonywania zawodu kuratora.
2. Kurator okręgowy określa ramowy plan przebiegu aplikacji kuratorskiej.
3. Aplikant kuratorski pozostaje pod patronatem kuratora zawodowego
wyznaczonego przez kierownika zespołu kuratorskiego.
4. Patron aplikanta kuratorskiego:
1) ustala w porozumieniu z kierownikiem zespołu plan przebiegu aplikacji;
2) nadzoruje pracę aplikanta;
3) opiniuje aplikanta.

art. 76. więcej Art. 76. Aplikant kuratorski za naruszenie swoich obowiązków ponosi
odpowiedzialność porządkową albo dyscyplinarną na zasadach obowiązujących
kuratorów zawodowych.

art. 77. więcej Art. 77. Do aplikantów kuratorskich stosuje się odpowiednio przepisy art.
14 ust. 1 i 6, art. 19 i 20.

art. 78. więcej Art. 78. 1. Aplikant kuratorski składa egzamin kuratorski przed komisją
egzaminacyjną.
2. Komisję egzaminacyjną powołuje prezes sądu okręgowego.

art. 79. więcej Art. 79. 1. Komisja egzaminacyjna składa się z przewodniczącego, którym
jest prezes sądu okręgowego bądź wyznaczony przez niego wiceprezes, oraz trzech
członków: sędziego, kuratora okręgowego i kuratora zawodowego.
2. Prezes sądu okręgowego może powołać do składu komisji inne osoby, które
zawodowo zajmują się kuratelą sądową, za ich zgodą – w liczbie nieprzekraczającej
połowy składu komisji określonego w ust. 1.
3. O składzie komisji egzaminacyjnej oraz terminie i miejscu egzaminu
przewodniczący zawiadamia członków komisji oraz podlegających egzaminowi
aplikantów co najmniej na miesiąc wcześniej.

art. 80. więcej Art. 80. 1. Egzamin kuratorski odbywa się w terminie wyznaczonym przez
przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, w miesiącu poprzedzającym upływ
okresu aplikacji.
2. Egzamin pisemny odbywa się w obecności i pod nadzorem co najmniej
2 członków komisji egzaminacyjnej, a egzamin ustny – przed komisją
egzaminacyjną.
3. Stosuje się następującą skalę ocen:
1) pozytywne:
a) bardzo dobra,
b) dobra,
c) dostateczna;
2) niedostateczna.
4. W razie niedostatecznego wyniku egzaminu aplikant może przystąpić jeden
raz do ponownego jego składania, w ciągu 6 miesięcy od dnia egzaminu
poprzedniego.

art. 81. więcej Art. 81. 1. Egzamin pisemny polega na opracowaniu analizy akt sprawy oraz
przygotowaniu stosownego wniosku procesowego lub innego pisma, którego
przygotowanie należy do zadań kuratora sądowego.
2. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu ustnego jest uzyskanie pozytywnej
oceny z egzaminu pisemnego.
3. Egzamin ustny obejmuje sprawdzenie znajomości metodyki pracy kuratora
sądowego, organizacji wymiaru sprawiedliwości, przepisów prawnych
dotyczących działalności kuratorów sądowych oraz innych wiadomości
potrzebnych do wykonywania zawodu kuratora sądowego.
4. Uchwały komisji egzaminacyjnej zapadają większością głosów, a w razie
równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego.
5. Z przebiegu i wyników egzaminu sporządza się protokół, który podpisują
wszyscy członkowie komisji egzaminacyjnej.

art. 82. więcej Art. 82. Wynagrodzenie przewodniczącego i członków komisji
egzaminacyjnej jest równe wynagrodzeniu przysługującemu przewodniczącemu
i członkom komisji egzaminacyjnej dla aplikantów sądowych.

art. 83. więcej Art. 83. Aplikant kuratorski jest obowiązany do:
1) uczestnictwa w szkoleniu:
a) teoretycznym, ze szczególnym uwzględnieniem metodyki pracy kuratora
sądowego, organizacji wymiaru sprawiedliwości, przepisów prawnych
dotyczących działalności kuratorów sądowych oraz innych wiadomości
potrzebnych do wykonywania zawodu kuratora sądowego,
b) praktycznym, ze szczególnym uwzględnieniem udziału w rozprawach
sądowych i w wysłuchiwaniu nieletnich przez sędziego oraz pobytu
w placówkach, o których mowa w art. 3 ust. 1;
2) dokonywania oceny przebiegu spraw znajdujących się w postępowaniu
rozpoznawczym i wykonawczym w ramach pracy zespołu;
3) zapoznania się z rejonem pracy kuratora – patrona oraz zadaniami
wynikającymi z jego zakresu czynności;
4) przyswojenia zasad prowadzenia dokumentacji kuratorskiej;
5) nawiązywania kontaktów z instytucjami zajmującymi się wychowaniem,
profilaktyką i resocjalizacją;
6) zapoznawania się z organizacją i formami pracy ośrodka kuratorskiego;
7) udziału w posiedzeniach zespołu i naradach organizowanych dla kuratorów
sądowych;
8) wykonywania innych czynności zleconych przez przełożonych.

art. 84. więcej Art. 84. 1. Do pełnienia funkcji kuratora społecznego może być powołany
ten, kto:
1) odpowiada warunkom określonym w art. 5 ust. 1 pkt 1–3;
2) posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe
i doświadczenie w prowadzeniu działalności resocjalizacyjnej, opiekuńczej
lub wychowawczej;
3) złożył informację z Krajowego Rejestru Karnego, która jego dotyczy.
2. Kuratora społecznego powołuje, zawiesza w czynnościach i odwołuje
prezes sądu rejonowego na wniosek kierownika zespołu.
3. Kurator społeczny pełni swą funkcję społecznie w jednym zespole.

art. 85. więcej Art. 85. 1. Przed przystąpieniem do pełnienia funkcji kurator społeczny
składa przed prezesem właściwego sądu rejonowego w obecności kierownika
zespołu ślubowanie, określone w art. 6 ust. 1.
2. Z odebrania ślubowania sporządza się protokół, który podpisują: składający
ślubowanie, prezes sądu rejonowego oraz kierownik zespołu.

art. 86. więcej Art. 86. Kuratora społecznego wpisuje się na listę kuratorów przy prezesie
sądu rejonowego.

art. 87. więcej Art. 87. 1. Zakres zadań kuratora społecznego określa kierownik zespołu
w porozumieniu z wyznaczonym kuratorem zawodowym, pod którego kierunkiem
kurator społeczny ma pracować.
2. Liczba dozorów lub nadzorów sprawowanych przez kuratora społecznego
nie powinna przekraczać 10.
3. Kuratorowi społecznemu, w związku z wykonywaniem czynności
zleconych przez sąd, sędziego lub kuratora zawodowego, przysługują uprawnienia,
o których mowa w art. 9 i art. 9a.

art. 88. więcej Art. 88. 1. Prezes sądu rejonowego odwołuje kuratora społecznego, jeżeli:
1) przestał odpowiadać warunkom określonym w art. 84 ust. 1;
2) złożył prośbę o zwolnienie go z powierzonej mu funkcji.
2. W wypadkach określonych w ust. 1 nie jest wymagany wniosek kierownika
zespołu.
3. Prezes sądu może odwołać kuratora społecznego, jeżeli:
1) kurator nienależycie wypełnia powierzoną mu funkcję;
2) wymagają tego względy organizacyjne.
4. Odwołanie kuratora społecznego powoduje jego skreślenie z listy
kuratorów społecznych.

art. 89. więcej Art. 89. Prezes sądu rejonowego na wniosek kierownika zespołu zawiesza
kuratora społecznego w czynnościach, w razie wszczęcia przeciwko niemu
postępowania karnego, do czasu jego prawomocnego rozstrzygnięcia.

art. 90. więcej Art. 90. 1. Prezes sądu rejonowego, na wniosek kierownika zespołu, ustala
i przyznaje kuratorowi społecznemu miesięczny ryczałt z tytułu zwrotu kosztów
ponoszonych w związku ze sprawowanym przez niego nadzorem lub dozorem,
płatny do dnia 20 każdego miesiąca.
2. Ryczałt za sprawowanie jednego dozoru lub nadzoru wynosi od 2% do 4%
kwoty bazowej ustalonej dla kuratorów zawodowych na podstawie przepisów
o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej.
3. W wypadku gdy ogłoszenie przepisów, o których mowa w ust. 2, nastąpi
po dniu 1 stycznia roku, którego dotyczy ustawa budżetowa, podstawę obliczenia
wynagrodzenia za okres od 1 stycznia do dnia ogłoszenia nowych przepisów
stanowi kwota bazowa w wysokości obowiązującej w grudniu roku poprzedniego.
4. Za przeprowadzenie wywiadu w postępowaniu wykonawczym w sprawie
nieobjętej dozorem lub nadzorem prezes sądu rejonowego przyznaje kuratorowi
społecznemu ryczałt z tytułu zwrotu kosztów w wysokości 4% kwoty bazowej,
o której mowa w ust. 2.

art. 91. więcej Art. 91. 1. Kuratorowi społecznemu przysługuje ryczałt za:
1) przeprowadzenie wywiadu środowiskowego określonego w art. 214 §
1 Kodeksu postępowania karnego;
2) przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w sprawach o unieważnienie
małżeństwa, ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa, rozwód,
separację;
3) obecność przy kontaktach rodziców z dziećmi, ustalonych przez sąd
opiekuńczy.
2. Ryczałt, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, wynosi 4%, a w wypadku
określanym w ust. 1 pkt 3 – 10% kwoty bazowej, o której mowa w art. 90 ust. 2.
3. Ryczałt, o którym mowa w ust. 1 i 2, przysługuje również kuratorowi
zawodowemu.

art. 92. więcej Art. 92. (pominięty).

art. 93. więcej Art. 93. (pominięty).

art. 94. więcej Art. 94. (pominięty).

art. 95. więcej Art. 95. (pominięty).

art. 96. więcej Art. 96. (pominięty).

art. 97. więcej Art. 97. (pominięty).

art. 98. więcej Art. 98. 1. Kuratorzy zawodowi wykonujący dodatkowe zatrudnienie
zobowiązani są w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy wystąpić do
prezesa sądu okręgowego o zgodę, o której mowa w art. 15 ust. 1.
2. W wypadku nieuzyskania zgody, o której mowa w art. 15 ust. 1, kurator
zawodowy, który nie zrezygnował z dodatkowego zatrudnienia, zawiadamia
niezwłocznie o tym fakcie prezesa sądu okręgowego.

art. 99. więcej Art. 99. 1. Z dniem wejścia w życie ustawy kuratorzy zawodowi, o których
mowa w art. 7, uzyskują stopnie służbowe odpowiednie do stanowiska, na które
zostali mianowani na podstawie dotychczasowych przepisów.
2. Z dniem wejścia w życie ustawy kuratorzy społeczni stają się kuratorami
społecznymi w rozumieniu niniejszej ustawy.

art. 100. więcej Art. 100. 1. Prezes sądu okręgowego w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia
w życie ustawy zwołuje pierwsze okręgowe zgromadzenie kuratorów w celu
powołania kuratora okręgowego w trybie określonym w art. 36 ust. 1.
Przewodniczącym pierwszego okręgowego zgromadzenia kuratorów jest
wyznaczony przez prezesa sądu okręgowego kurator okręgowy.
2. Z dniem powołania kuratora okręgowego dotychczasowe powołanie
kuratora okręgowego traci moc.
3. Prezes sądu okręgowego w terminie miesiąca od dnia powołania kuratora
okręgowego powoła kierowników zespołów.

art. 101. więcej Art. 101. 1. W terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy kurator
okręgowy zwołuje okręgowe zgromadzenie kuratorów w celu wyboru członków
sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji, kandydata na członka sądu
dyscyplinarnego drugiej instancji, wyboru rzecznika dyscyplinarnego oraz delegata
do Krajowej Rady Kuratorów.
2. Krajowa Rada Kuratorów zbierze się w terminie 7 miesięcy od dnia wejścia
w życie ustawy. Pierwszemu posiedzeniu przewodniczy najstarszy wiekiem
delegat.

art. 102. więcej Art. 102. Postępowania dyscyplinarne wszczęte, lecz niezakończone
prawomocnie przed wejściem w życie ustawy, toczą się według przepisów
dotychczasowych.

art. 103. więcej Art. 103. 1. Stażyści kuratorscy z dniem wejścia w życie ustawy stają się
aplikantami kuratorskimi.
2. Stażysta kuratorski przyjęty na staż przed dniem wejścia w życie ustawy
nieposiadający wykształcenia, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, lub posiadający
wykształcenie średnie może być mianowany kuratorem zawodowym.

art. 104. więcej Art. 104. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze zarządzenia, wzory
legitymacji kuratora zawodowego, aplikanta kuratorskiego oraz legitymacji
kuratora społecznego.

art. 105. więcej Art. 105. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do kuratorów
zawodowych oraz aplikantów kuratorskich stosuje się przepisy ustawy z dnia
26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495).

art. 106. więcej Art. 106. 1. Do dnia 31 grudnia 2002 r. kuratorzy zawodowi otrzymują
wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatki funkcyjne ustalone na podstawie
przepisów dotychczasowych.
2. Do dnia 31 grudnia 2002 r. kurator zawodowy, za sprawowane dozory lub
nadzory otrzymuje ryczałt, na zasadach określonych w art. 90. Bez względu na liczbę sprawowanych dozorów lub nadzorów ryczałt nie może w jednym miesiącu przekraczać 10-krotnej wysokości ryczałtu za sprawowanie jednego dozoru lub nadzoru.
3. Do dnia 31 grudnia 2002 r. funkcje biura kuratora okręgowego wykonują
pracownicy sądu okręgowego wyznaczeni przez prezesa tego sądu.
4. Rada Ministrów określi mnożniki wynagrodzenia zasadniczego kuratorów
na podstawie art. 14 ust. 7, przysługującego od dnia 1 stycznia 2003 r., w takiej
wysokości, aby przeciętne wynagrodzenie zasadnicze kuratorów zawodowych nie
było niższe od 1,8 kwoty bazowej, o której mowa w art. 14 ust. 1.

Art. 106a. Do dnia 31 grudnia 2002 r. obsługę biurową zespołu mogą pełnić
wyznaczeni przez prezesa sądu rejonowego pracownicy zatrudnieni w wydziałach
tego sądu. W takim przypadku nie tworzy się sekretariatu zespołu.

art. 107. więcej Art. 107. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2002 r., z wyjątkiem:
1) art. 14 ust. 7, który wchodzi w życie z dniem 1 października 2002 r.;
2) art. 14 ust. 1–3 i 5 oraz art. 38, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia
2003 r.