Art. 9. 1. Inspekcja Ochrony Środowiska prowadzi kontrole planowe
i pozaplanowe.
1a. Kontrole planowe planuje się, uwzględniając potrzebę zapewnienia
systematycznej oceny zagrożeń życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,
w szczególności wynikających z działalności podmiotów korzystających ze
środowiska, i ustala w planach kontroli.
1b. Do kontroli pozaplanowych zalicza się kontrole:
1) przeprowadzane na wniosek organów administracji publicznej lub
podmiotów, o ile przepisy szczególne przewidują możliwość występowania
z takim wnioskiem;
2) interwencyjne.
1c. Przez kontrole interwencyjne rozumie się kontrole przeprowadzane
w związku z rozpatrywaniem skarg i interwencji dotyczących zanieczyszczenia
środowiska lub podejrzenia wystąpienia takiego zanieczyszczenia, wystąpienia
poważnych awarii lub w celu przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub
wykroczenia.
1d. Kontrolę wykonują Główny Inspektor Ochrony Środowiska, wojewódzcy
inspektorzy ochrony środowiska oraz upoważnieni przez nich inspektorzy Inspekcji
Ochrony Środowiska, zwani dalej „inspektorami”.
2. Przy wykonywaniu kontroli przestrzegania wymagań ochrony środowiska
inspektor uprawniony jest do:
1) wstępu przez całą dobę wraz z niezbędnym sprzętem:
a) na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona
jest działalność gospodarcza,
b) do środków transportu,
c) na teren niezwiązany z prowadzeniem działalności gospodarczej;
1a) (uchylony)
2) przeprowadzania niezbędnych pomiarów lub badań, w tym pobierania próbek
lub wykonywania innych czynności kontrolnych, w tym z użyciem
bezzałogowych statków powietrznych, w celu ustalenia na terenie
kontrolowanej nieruchomości, w obiekcie lub jego części, w kontrolowanym
środku transportu, stanu środowiska oraz oceny tego stanu w świetle
przepisów o ochronie środowiska, a także warunków wykonywania
działalności wpływającej na środowisko indywidualnie określonych
w decyzjach administracyjnych;
3) żądania wstrzymania ruchu lub uruchomienia instalacji lub urządzeń, w tym
środków transportu oraz powstrzymania się od wykonywania innych
czynności w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla przeprowadzenia badań,
w tym pobrania próbek i wykonania pomiarów;
4) oceny sposobu eksploatacji instalacji lub urządzeń, w tym środków
transportu;
5) oceny stosowanych technologii i rozwiązań technicznych;
6) żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania
osób w zakresie niezbędnym dla ustalenia stanu faktycznego przy
jednoczesnym pouczeniu ich o odpowiedzialności karnej za składanie
fałszywych zeznań, o której mowa w Kodeksie karnym;
7) żądania okazania dokumentów, w tym dokumentów finansowych
i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli;
8) ustalania tożsamości osób oraz żądania okazania dokumentów niezbędnych
do wymierzenia grzywny w drodze mandatu karnego lub sporządzenia
wniosku o ukaranie;
9) oceny sposobu wykonywania pomiarów emisji, ilości pobranej wody oraz
odprowadzanych ścieków przez jednostkę prowadzącą pomiary, w tym
poprawności sposobu pobierania i analizy próbek;
10) określenia składu morfologicznego odpadów w oparciu o wiedzę ekspercką.
2a. Jeżeli przeprowadzenie niezbędnych pomiarów, w tym pobieranie próbek
lub wykonanie innych czynności kontrolnych, wymaga specjalistycznej wiedzy lub umiejętności, Główny Inspektor Ochrony Środowiska lub wojewódzki inspektor ochrony środowiska może upoważnić do udziału w kontroli osobę niebędącą
inspektorem, posiadającą taką wiedzę lub takie umiejętności.
2b. (uchylony)
3. (uchylony)

Art. 9a. 1. Kontrolę przedsiębiorców wykonuje się na zasadach określonych
w rozdziale 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.
2. Do kontroli pozaplanowych przedsiębiorców nie stosuje się przepisów
art. 47, art. 48, art. 50, art. 51, art. 54, art. 55 i art. 58 ustawy z dnia 6 marca 2018 r.
– Prawo przedsiębiorców.

Art. 9b. 1. Kontrolę wykonuje się po okazaniu legitymacji służbowej
potwierdzającej tożsamość i uprawnienia inspektora do jej wykonania.
2. Kontrolę przedsiębiorcy, z wyłączeniem kontroli interwencyjnej, wykonuje
się po okazaniu dodatkowo upoważnienia do jej wykonania.
3. Legitymację inspektorowi wydaje Główny Inspektor Ochrony Środowiska
albo wojewódzki inspektor ochrony środowiska.
4. Inspektor jest obowiązany do zwrotu legitymacji z dniem ustania stosunku
pracy.
5. Minister właściwy do spraw klimatu określi, w drodze rozporządzenia,
wzór legitymacji służbowej, o której mowa w ust. 1, mając na względzie
możliwość identyfikacji inspektora i jego stanowiska służbowego.

Art. 9c. 1. W kontroli prowadzonej przez inspektora mogą uczestniczyć inni
pracownicy Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska lub wojewódzkiego
inspektoratu ochrony środowiska upoważnieni przez Głównego Inspektora
Ochrony Środowiska lub wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 9 ust. 2 pkt 3, wstrzymania ruchu lub
uruchomienia instalacji lub urządzenia dokonuje osoba wskazana przez kierownika
kontrolowanej jednostki organizacyjnej albo przez kontrolowaną osobę fizyczną
prowadzącą działalność gospodarczą. Wskazana osoba posiada wiedzę
umożliwiającą wstrzymanie ruchu lub uruchomienie instalacji lub urządzenia
w sposób, który nie spowoduje powstania szkody w danej instalacji lub urządzeniu.
3. W przypadku braku możliwości wstrzymania ruchu lub uruchomienia
instalacji lub urządzenia kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej albo
kontrolowana osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą obowiązani są
do udowodnienia braku możliwości technicznych bądź udowodnienia możliwości
wystąpienia zagrożenia szkód w dużych rozmiarach.
4. Wstęp inspektorów na tereny zamknięte w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy
z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2020 r. poz.
276, 284 i 782) następuje za zgodą zarządzającego tym terenem.
5. Upoważniony do kontroli inspektor jest uprawniony do poruszania się po
terenie nieruchomości, obiektu lub ich części, w tym do wykonywania lotów
bezzałogowym statkiem powietrznym nad tym terenem, oraz poruszania się
w środkach transportu, bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz nie podlega
rewizji osobistej przewidzianej w regulaminie wewnętrznym kontrolowanej
jednostki organizacyjnej; podlega on przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy
obowiązującym w kontrolowanej jednostce organizacyjnej.
6. Do osób, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 9 ust. 2a, stosuje się przepisy
ust. 5 oraz art. 9 ust. 2 pkt 1, 2 i 9.

Ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska art. 9

DODAJ