Art. 25. 1. Pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji
związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek
wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika, przysługuje – na wniosek
organizacji związkowej – prawo do urlopu bezpłatnego.
2. Pracownik, w okresie urlopu bezpłatnego, o którym mowa w ust. 1,
zachowuje prawo do umundurowania oraz do korzystania z lokalu mieszkalnego
lub innego pomieszczenia mieszkalnego, zajmowanego przed urlopem bezpłatnym,
jeżeli pracodawca jest uprawniony do określania warunków zajmowania przez
pracowników takiego lokalu lub pomieszczenia.
3. Pracownikowi, który po upływie urlopu bezpłatnego lub wygaśnięciu
mandatu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej, stawi się do pracy w terminie
przewidzianym w art. 74 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania urlopu
bezpłatnego, o którym mowa w ust. 1, oraz sposób postępowania w przypadku
wygaśnięcia mandatu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej przez pracownika
korzystającego z urlopu bezpłatnego, mając na względzie niwelowanie ujemnych
następstw wynikających z pełnienia funkcji związkowej przez pracownika, a także
zabezpieczenie potrzeb pracodawcy.
5. Pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy zawodowej z zachowaniem
prawa do wynagrodzenia na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności
wynikającej z jego funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli czynność ta nie
może być wykonana w czasie wolnym od pracy.
6. Inna niż pracownik osoba wykonująca pracę zarobkową ma prawo do
zwolnienia od pracy zawodowej na czas niezbędny do wykonania doraźnej
czynności wynikającej z jej funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli
czynność ta nie może być wykonana w czasie wolnym od pracy. Osoba ta
zachowuje prawo do wynagrodzenia, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
7. Umowa zawarta między pracodawcą a inną niż pracownik osobą
wykonującą pracę zarobkową, w której określono termin wykonania pracy, nie
ulega przedłużeniu o czas zwolnienia od pracy, o którym mowa w ust. 6.
8. W układzie zbiorowym pracy można określić limity czasu zwolnień od
pracy zawodowej na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności wynikającej
z funkcji związkowej osób wykonujących pracę zarobkową.

Art. 25¹. 1. Uprawnienia zakładowej organizacji związkowej przysługują
organizacji zrzeszającej co najmniej 10 członków będących:
1) pracownikami u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji lub
2) innymi niż pracownicy osobami wykonującymi pracę zarobkową, które
świadczą pracę przez co najmniej 6 miesięcy na rzecz pracodawcy objętego
działaniem tej organizacji.
2. Organizacja, o której mowa w ust. 1, przedstawia pracodawcy, co 6
miesięcy – według stanu na dzień 30 czerwca i 31 grudnia – w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po tym okresie, informację o liczbie członków, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Organizacja wskazana w ust. 1, która została utworzona w ciągu 6-
miesięcznego okresu sprawozdawczego, przedstawia pracodawcy pierwszą
informację o liczbie członków – według stanu na dzień złożenia informacji – w
terminie 2 miesięcy od dnia utworzenia organizacji związkowej. Przedstawienie
informacji w terminie określonym w zdaniu poprzednim nie wyłącza obowiązku
złożenia przez tę organizację informacji w terminie, o którym mowa w ust. 2.
4. Informacja, o której mowa w ust. 2 lub 3, jest udostępniana przez
pracodawcę do wglądu innej działającej u niego organizacji związkowej na
pisemny wniosek tej organizacji.
5. Jeżeli osoba wykonująca pracę zarobkową należy do więcej niż jednej
zakładowej organizacji związkowej u danego pracodawcy, przy ustalaniu liczby
członków zrzeszonych w organizacji związkowej, o której mowa w ust. 1, osoba ta
może być uwzględniona tylko jako członek jednej wskazanej przez siebie
zakładowej organizacji związkowej.
6. Organizacji, która nie wypełniła w terminie obowiązków, o których mowa
w ust. 2 lub 3, nie przysługują uprawnienia zakładowej organizacji związkowej do
czasu wykonania tych obowiązków.
7. Pracodawca lub działająca u niego organizacja związkowa może zgłosić
pisemne zastrzeżenie co do liczebności danej zakładowej organizacji związkowej
w terminie 30 dni od dnia przedstawienia przez tę organizację informacji, o której
mowa w ust. 2 lub 3.
8. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, zakładowa organizacja związkowa,
wobec której zostało zgłoszone zastrzeżenie, występuje do sądu rejonowego – sądu
pracy właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy z wnioskiem o ustalenie
liczby członków na ostatni dzień danego półrocza. Zakładowa organizacja
związkowa może również z własnej inicjatywy wystąpić z wnioskiem o ustalenie
liczby członków. Sąd wydaje w tej sprawie orzeczenie w terminie 60 dni od dnia
złożenia wniosku, w trybie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks
postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.
9. Organizacji związkowej, która w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia
zastrzeżenia nie wystąpiła do sądu, nie przysługują uprawnienia zakładowej
organizacji związkowej do czasu wykonania tego obowiązku.
10. W postępowaniu sądowym do przetwarzania danych ujawniających
przynależność związkową osób wykonujących pracę zarobkową jest upoważniony
wyłącznie sąd oraz osoby działające w imieniu zakładowej organizacji związkowej,
która złożyła wniosek o ustalenie liczby jej członków.
11. Przy ustalaniu uprawnień organizacji związkowej bierze się pod uwagę
odpowiednio liczbę jej członków podaną w informacji, o której mowa w ust. 2 lub
3, albo liczbę tych członków ustaloną przez sąd w trybie określonym w ust. 8.
Zmiany stanu liczbowego, które nastąpią w ciągu 6-miesięcznego okresu
sprawozdawczego, pozostają bez wpływu na te uprawnienia.
12. Jeżeli uprzednio zgłoszone przez pracodawcę lub zakładową organizację
związkową, o której mowa w ust. 7, zastrzeżenie co do liczebności danej
zakładowej organizacji związkowej okazało się bezpodstawne, ponowne
zgłoszenie przez te podmioty zastrzeżenia co do liczebności tej samej organizacji
związkowej może nastąpić nie wcześniej niż po upływie roku od dnia
uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie ustalenia liczby członków tej organizacji.

Art. 25². 1. Reprezentatywną ponadzakładową organizacją związkową jest
ponadzakładowa organizacja związkowa:
1) reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego lub
2) zrzeszająca co najmniej 15% ogółu osób wykonujących pracę zarobkową
objętych zakresem działania statutu, nie mniej jednak niż 10 000 osób
wykonujących pracę zarobkową, lub
3) zrzeszająca największą liczbę osób wykonujących pracę zarobkową, dla
których ma być zawarty określony ponadzakładowy układ zbiorowy pracy.
2. Ponadzakładowa organizacja związkowa, o której mowa w ust. 1 pkt 2 i 3,
występuje do Sądu Okręgowego w Warszawie z wnioskiem o stwierdzenie
reprezentatywności, zawierającym informację o liczbie jej członków, który wydaje w tej sprawie orzeczenie w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku, w trybie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.
3. W przypadku stwierdzenia reprezentatywności ogólnokrajowej organizacji
międzyzwiązkowej (konfederacji) z mocy prawa stają się reprezentatywne,
wchodzące w jej skład, ogólnokrajowe związki zawodowe i zrzeszenia (federacje)
związków zawodowych.

Art. 25³. 1. Reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest
zakładowa organizacja związkowa:
1) będąca jednostką organizacyjną albo organizacją członkowską
ponadzakładowej organizacji związkowej uznanej za reprezentatywną w
rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszająca co najmniej
8% osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy lub
2) zrzeszająca co najmniej 15% osób wykonujących pracę zarobkową
zatrudnionych u pracodawcy.
2. Jeżeli żadna z zakładowych organizacji związkowych nie spełnia
wymogów, o których mowa w ust. 1, reprezentatywną zakładową organizacją
związkową jest organizacja zrzeszająca największą liczbę osób wykonujących
pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy.
3. Jeżeli u pracodawcy działa więcej niż jedna organizacja związkowa
reprezentatywna w rozumieniu ust. 1 pkt 1, wchodząca w skład tego samego
zrzeszenia (federacji) związków zawodowych lub ogólnokrajowej organizacji
międzyzwiązkowej (konfederacji), organizacje te wyłaniają wspólną reprezentację
w sprawach dotyczących zbiorowych praw i interesów osób wykonujących pracę
zarobkową.
4. W przypadku niewyłonienia wspólnej reprezentacji, o której mowa w ust.
3, reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest organizacja zrzeszająca
największą spośród nich liczbę osób wykonujących pracę zarobkową
zatrudnionych u pracodawcy lub organizacja spełniająca kryterium
reprezentatywności, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.
5. Utrata przymiotu reprezentatywności w sprawach dotyczących zbiorowych
praw i interesów osób wykonujących pracę zarobkową pozostaje bez wpływu na pozostałe uprawnienia reprezentatywnych zakładowych organizacji związkowych
i posiadanie przymiotu reprezentatywności w pozostałych sprawach.
6. Przy ustalaniu liczby osób wykonujących pracę zarobkową zrzeszonych w
zakładowej organizacji związkowej, o której mowa w ust. 1 lub 2, uwzględnia się
wyłącznie osoby wykonujące pracę zarobkową należące do tej organizacji przez
okres co najmniej 6 miesięcy przed przystąpieniem do rokowań lub uzgodnień.
7. Przy ustalaniu liczby osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych
u pracodawcy, od której liczy się procent wskazany w ust. 1 pkt 1 lub 2, lub przy
ustalaniu największej liczby osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u
pracodawcy, o której mowa w ust. 2, uwzględnia się wyłącznie osoby wykonujące
pracę zarobkową zatrudnione u pracodawcy przez okres co najmniej 6 miesięcy
przed rozpoczęciem rokowań lub uzgodnień.
8. W celu stwierdzenia reprezentatywności stosuje się odpowiednio przepisy
art. 25¹ ust. 2–12.

Ustawa o związkach zawodowych art. 25

DODAJ