Art. 24. 1. Radny jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji
oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany.
2. W wykonywaniu mandatu radnego radny ma prawo, jeżeli nie narusza to dóbr
osobistych innych osób, do uzyskiwania informacji i materiałów, wstępu do
pomieszczeń, w których znajdują się te informacje i materiały, oraz wglądu
w działalność urzędu gminy, a także spółek z udziałem gminy, spółek handlowych
z udziałem gminnych osób prawnych, gminnych osób prawnych, oraz zakładów,
przedsiębiorstw i innych gminnych jednostek organizacyjnych, z zachowaniem
przepisów o tajemnicy prawnie chronionej.
3. W sprawach dotyczących gminy radni mogą kierować interpelacje i zapytania do wójta.
4. Interpelacja dotyczy spraw o istotnym znaczeniu dla gminy. Interpelacja
powinna zawierać krótkie przedstawienie stanu faktycznego będącego jej
przedmiotem oraz wynikające z niej pytania.
5. Zapytania składa się w sprawach aktualnych problemów gminy, a także w celu
uzyskania informacji o konkretnym stanie faktycznym. Przepis ust. 4 zdanie drugie
stosuje się odpowiednio.
6. Interpelacje i zapytania składane są na piśmie do przewodniczącego rady,
który przekazuje je niezwłocznie wójtowi. Wójt, lub osoba przez niego wyznaczona,
jest zobowiązana udzielić odpowiedzi na piśmie nie później niż w terminie 14 dni od
dnia otrzymania interpelacji lub zapytania.
7. Treść interpelacji i zapytań oraz udzielonych odpowiedzi podawana jest do
publicznej wiadomości poprzez niezwłoczną publikację w Biuletynie Informacji
Publicznej i na stronie internetowej gminy, oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty.

Art. 24a. 1. Z radnym nie może być nawiązywany stosunek pracy w urzędzie
gminy, w której radny uzyskał mandat.
2. Radny nie może pełnić funkcji kierownika gminnej jednostki organizacyjnej
oraz jego zastępcy.
3. (uchylony)
4. (uchylony)

Art. 24b. 1. Osoba wybrana na radnego nie może wykonywać pracy w ramach
stosunku pracy w urzędzie gminy, w której uzyskała mandat, oraz wykonywać funkcji
kierownika lub jego zastępcy w jednostce organizacyjnej tej gminy. Przed
przystąpieniem do wykonywania mandatu osoba ta obowiązana jest złożyć wniosek
o urlop bezpłatny w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez
właściwy organ wyborczy.
2. Radny, o którym mowa w ust. 1, otrzymuje urlop bezpłatny na okres
sprawowania mandatu oraz 3 miesięcy po jego wygaśnięciu.
3. Radny otrzymuje urlop bezpłatny bez względu na rodzaj i okres trwania
stosunku pracy. Stosunek pracy zawarty na czas określony, który ustałby przed
terminem zakończenia urlopu bezpłatnego, przedłuża się do 3 miesięcy po
zakończeniu tego urlopu.
4. W przypadku radnego wykonującego funkcję kierownika lub jego zastępcy
w jednostce organizacyjnej, przejętej lub utworzonej przez gminę w czasie kadencji,
termin, o którym mowa w ust. 1, wynosi 6 miesięcy od dnia przejęcia lub utworzenia tej jednostki.
5. Niezłożenie przez radnego wniosku, o którym mowa w ust. 1, jest
równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu.
6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się odpowiednio w przypadku obsadzenia mandatu
rady w drodze uchwały rady gminy podjętej na podstawie przepisów ustawy z dnia
5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy.

Art. 24c. Po wygaśnięciu mandatu pracodawca przywraca radnego do pracy na
tym samym lub równorzędnym stanowisku pracy z wynagrodzeniem odpowiadającym
wynagrodzeniu, jakie radny otrzymywałby, gdyby nie przysługujący urlop bezpłatny.
Radny zgłasza gotowość przystąpienia do pracy w terminie 7 dni od dnia wygaśnięcia mandatu.

Art. 24d. Wójt nie może powierzyć radnemu gminy, w której radny uzyskał
mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Art. 24e. 1. Radni nie mogą podejmować dodatkowych zajęć ani otrzymywać
darowizn mogących podważyć zaufanie wyborców do wykonywania mandatu zgodnie
z art. 23a ust. 1.
2. Radni nie mogą powoływać się na swój mandat w związku z podjętymi
dodatkowymi zajęciami bądź działalnością gospodarczą prowadzoną na własny
rachunek lub wspólnie z innymi osobami.

Art. 24f. 1. Radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny
rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego
gminy, w której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być
przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
1a. Jeżeli radny przed rozpoczęciem wykonywania mandatu prowadził
działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, jest obowiązany do zaprzestania
prowadzenia tej działalności gospodarczej w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia
ślubowania. Niewypełnienie obowiązku, o którym mowa w zdaniu pierwszym,
stanowi podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego w trybie
art. 383 ustawy, o której mowa w art. 24b ust. 6.
2. Wójtowie, radni, małżonkowie wójtów, zastępców wójtów, radnych,
sekretarzy gminy, skarbników gminy, kierowników jednostek organizacyjnych gminy,
osób zarządzających i członków organów zarządzających gminnymi osobami
prawnymi, a także osoby pozostające we wspólnym pożyciu z wójtami, zastępcami wójtów, radnymi, sekretarzami gminy, skarbnikami gminy, kierownikami jednostek
organizacyjnych gminy, osobami zarządzającymi i członkami organów
zarządzających gminnymi osobami prawnymi, nie mogą być członkami władz
zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych ani pełnomocnikami spółek
handlowych z udziałem gminnych osób prawnych lub przedsiębiorców, w których
uczestniczą takie osoby. Wybór lub powołanie tych osób na te funkcje są z mocy
prawa nieważne.
3. (uchylony)
4. Jeżeli wybór lub powołanie, o których mowa w ust. 2, nastąpiły przed
rozpoczęciem wykonywania mandatu radnego albo dniem wyboru wójta lub przed
zatrudnieniem na stanowisku sekretarza gminy, powołaniem na stanowisko zastępcy
wójta, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy oraz osoby
zarządzającej i członka organu zarządzającego gminną osobą prawną, osoby,
o których mowa w ust. 2, są obowiązane zrzec się stanowiska lub funkcji w terminie
3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania przez radnego albo wójta czy też od dnia
zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub powołania na stanowisko. W razie
niezrzeczenia się stanowiska lub funkcji osoba, o której mowa w ust. 2, traci je z mocy
prawa po upływie terminu, o którym mowa w zdaniu pierwszym.
5. Radni nie mogą posiadać pakietu większego niż 10% udziałów lub akcji
w spółkach prawa handlowego z udziałem gminnych osób prawnych lub
przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Udziały lub akcje przekraczające
ten pakiet powinny być zbyte przez radnego przed pierwszą sesją rady gminy,
a w razie niezbycia ich nie uczestniczą one przez okres sprawowania mandatu i dwóch
lat po jego wygaśnięciu w wykonywaniu przysługujących im uprawnień (prawa głosu,
prawa do dywidendy, prawa do podziału majątku, prawa poboru).
6. (uchylony)

Art. 24g. (uchylony).

Art. 24h. 1. Radny, wójt, zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy,
kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu
zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne
w imieniu wójta są obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim stanie
majątkowym, zwanego dalej „oświadczeniem majątkowym”. Oświadczenie majątkowe dotyczy ich majątku odrębnego oraz majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Oświadczenie majątkowe zawiera informacje o:
1) zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach
handlowych oraz o nabyciu od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby
prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków, komunalnej osoby
prawnej lub od związku metropolitalnego mienia, które podlegało zbyciu w
drodze przetargu, a także dane o prowadzeniu działalności gospodarczej oraz
dotyczące zajmowania stanowisk w spółkach handlowych;
2) dochodach osiąganych z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej
lub zajęć, z podaniem kwot uzyskiwanych z każdego tytułu;
3) mieniu ruchomym o wartości powyżej 10 000 złotych;
4) zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 10 000 złotych, w tym
zaciągniętych kredytach i pożyczkach oraz warunkach, na jakich zostały
udzielone.
2. Osoba składająca oświadczenie majątkowe określa w nim przynależność
poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do majątku
odrębnego i majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową.
3. Oświadczenie majątkowe wraz z kopią swojego zeznania o wysokości
osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) za rok poprzedni i jego korektą
składają w dwóch egzemplarzach:
1) radny – przewodniczącemu rady gminy;
2) wójt, przewodniczący rady gminy – wojewodzie;
3) zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki
organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego
gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu
wójta – wójtowi.
4. Radny i wójt składają pierwsze oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od
dnia złożenia ślubowania. Do pierwszego oświadczenia majątkowego radny jest
obowiązany dołączyć informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia
działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy, w której uzyskał mandat,
a wójt informację o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli taką
działalność prowadzili przed dniem wyboru. Kolejne oświadczenia majątkowe są składane przez radnego i wójta co roku do dnia 30 kwietnia, według stanu na dzień 31
grudnia roku poprzedniego, oraz na 2 miesiące przed upływem kadencji.
5. Zastępca wójta, sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki
organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną
osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta składają
pierwsze oświadczenie majątkowe w terminie 30 dni od dnia powołania na stanowisko
lub od dnia zatrudnienia. Do pierwszego oświadczenia majątkowego zastępca wójta,
sekretarz gminy, skarbnik gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy, osoba
zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoba
wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta są obowiązani dołączyć
informację o sposobie i terminie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej,
jeżeli prowadzili ją przed dniem powołania lub zatrudnienia. Kolejne oświadczenia
majątkowe są składane przez nich co roku do dnia 30 kwietnia, według stanu na dzień
31 grudnia roku poprzedniego, oraz w dniu odwołania ze stanowiska lub rozwiązania
umowy o pracę.
5a. Jeżeli terminy określone w ust. 4 lub 5 nie zostaną dotrzymane, odpowiednio,
przewodniczący rady gminy, wojewoda lub wójt w terminie 14 dni od dnia
stwierdzenia niedotrzymania terminu wzywa osobę, która nie złożyła oświadczenia do
jego niezwłocznego złożenia wyznaczając dodatkowy czternastodniowy termin.
Termin ten liczy się od dnia skutecznego dostarczenia wezwania.
6. Analizy danych zawartych w oświadczeniu majątkowym dokonują osoby,
którym złożono oświadczenie majątkowe. Osoby, którym złożono oświadczenie
majątkowe, przekazują jeden egzemplarz urzędowi skarbowemu właściwemu ze
względu na miejsce zamieszkania osoby składającej oświadczenie majątkowe.
Oświadczenie majątkowe przechowuje się przez 6 lat.
7. Analizy danych zawartych w oświadczeniu majątkowym dokonuje również
naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby
składającej oświadczenie majątkowe. Analizując oświadczenie majątkowe, naczelnik
urzędu skarbowego uwzględnia również zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu
w roku podatkowym (PIT) małżonka osoby składającej oświadczenie.
8. Podmiot dokonujący analizy, o której mowa w ust. 6 i 7, jest uprawniony do
porównania treści analizowanego oświadczenia majątkowego oraz załączonej kopii
zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT) z treścią uprzednio złożonych oświadczeń majątkowych oraz z dołączonymi do nich kopiami
zeznań o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym (PIT).
9. W przypadku podejrzenia, że osoba składająca oświadczenie majątkowe
podała w nim nieprawdę lub zataiła prawdę, podmiot dokonujący analizy
oświadczenia występuje do Centralnego Biura Antykorupcyjnego z wnioskiem
o kontrolę jej oświadczenia majątkowego.
10. (uchylony)
11. Do postępowania w sprawie kontroli oświadczenia majątkowego stosuje się
odpowiednio przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1921 i 2020).
12. Podmiot dokonujący analizy oświadczeń majątkowych w terminie do dnia
30 października każdego roku przedstawia radzie gminy informację o:
1) osobach, które nie złożyły oświadczenia majątkowego lub złożyły je po terminie;
2) nieprawidłowościach stwierdzonych w analizowanych oświadczeniach
majątkowych wraz z ich opisem i wskazaniem osób, które złożyły nieprawidłowe oświadczenia;
3) działaniach podjętych w związku z nieprawidłowościami stwierdzonymi
w analizowanych oświadczeniach majątkowych.
13. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza
oświadczenia majątkowego radnego oraz wzór formularza oświadczenia majątkowego
wójta, zastępcy wójta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki
organizacyjnej gminy, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego gminną
osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu wójta,
uwzględniając zakazy określone w odniesieniu do tych osób w przepisach ustawy
z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez
osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 2399).

Art. 24i. 1. Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne,
z wyłączeniem informacji o adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz
o miejscu położenia nieruchomości.
2. Wojewoda i przewodniczący rady gminy przekazują wójtowi kopie
oświadczeń majątkowych, które im złożono.
3. Jawne informacje zawarte w oświadczeniach majątkowych są udostępniane
w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 września
2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429).

Art. 24j. (uchylony).

Art. 24k. 1. Niezłożenie oświadczenia majątkowego mimo upływu
dodatkowego terminu, o którym mowa w art. 24h ust. 5a przez:
1) radnego lub wójta – powoduje wygaśnięcie mandatu w trybie odpowiednio
art. 383 lub art. 492 ustawy, o której mowa w art. 24b ust. 6;
2) zastępcę wójta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki
organizacyjnej gminy, osobę zarządzającą i członka organu zarządzającego
gminną osobą prawną oraz osobę wydającą decyzje administracyjne w imieniu
wójta – powoduje utratę ich wynagrodzenia za okres od dnia, w którym powinno
być złożone oświadczenie do dnia złożenia oświadczenia.
2. Jeżeli skarbnik gminy nie złoży w terminie oświadczenia majątkowego, rada
gminy odwołuje go, w drodze uchwały, najpóźniej po upływie 30 dni od dnia,
w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia.
3. Jeżeli sekretarz gminy, zastępca wójta, kierownik jednostki organizacyjnej
gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną
oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta nie złożą w terminie
oświadczenia majątkowego, właściwy organ odwołuje ich albo rozwiązuje z nimi
umowę o pracę najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do
złożenia oświadczenia.
4. Odwołanie i rozwiązanie umowy o pracę w trybie określonym w ust. 2 i 3 jest
równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie
art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy.

Art. 24l. Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym,
powoduje odpowiedzialność na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego.

Art. 24m. 1. Wójt, zastępca wójta, skarbnik gminy, sekretarz gminy, kierownik
jednostki organizacyjnej gminy, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego
gminną osobą prawną oraz osoba wydająca decyzje administracyjne w imieniu wójta
w trakcie pełnienia funkcji lub trwania zatrudnienia oraz przez okres 3 lat po
zakończeniu pełnienia funkcji lub ustaniu zatrudnienia nie mogą przyjąć jakiegokolwiek świadczenia o charakterze majątkowym, nieodpłatnie lub odpłatnie
w wysokości niższej od jego rzeczywistej wartości od podmiotu lub podmiotu od
niego zależnego, jeżeli biorąc udział w wydaniu rozstrzygnięcia w sprawach
indywidualnych jego dotyczących mieli bezpośredni wpływ na jego treść.
2. Podmiotem zależnym w rozumieniu ust. 1 jest podmiot, w którym:
1) przedsiębiorca posiada bezpośrednio lub pośrednio większość głosów w jego
organach, także na podstawie porozumień z innymi wspólnikami
i akcjonariuszami;
2) przedsiębiorca jest uprawniony do powoływania albo odwoływania większości
członków organów zarządzających podmiotu zależnego;
3) więcej niż połowa członków zarządu przedsiębiorcy jest jednocześnie członkami
zarządu albo osobami pełniącymi funkcje kierownicze w podmiocie
pozostającym z przedsiębiorcą w stosunku zależności.
3. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy nabycia przedmiotu lub usługi
dostępnych w ramach publicznej oferty, a także nie dotyczy przedmiotów zwyczajowo
wykorzystywanych w celach reklamowych i promocyjnych oraz nagród
przyznawanych w konkursach na działalność artystyczną.

Ustawa o samorządzie gminnym art. 24