Art. 23. 1. Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują
odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego
z rodziców, opiekuna faktycznego dziecka, opiekuna prawnego dziecka, rodziny
zastępczej niezawodowej, osoby uczącej się, pełnoletniej osoby niepełnosprawnej lub
innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby
niepełnosprawnej, a także osób, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia
25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny.
2. Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na
miejsce zamieszkania osoby, o której mowa w ust. 1.
2a. Informacje przedstawione we wniosku składa się pod rygorem
odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie
jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
3. Wniosek powinien zawierać dane dotyczące:
1) osoby występującej o przyznanie świadczeń rodzinnych, w tym: imię, nazwisko,
datę urodzenia, adres miejsca zamieszkania, stan cywilny, obywatelstwo, płeć,
numer PESEL, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL – numer i serię
dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz, o ile je posiada – adres poczty
elektronicznej i numer telefonu;
2) dzieci pozostających na utrzymaniu osoby, o której mowa w ust. 1, w tym: imię,
nazwisko, datę urodzenia, stan cywilny, numer PESEL, a w razie gdy nie nadano
numeru PESEL – numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość;
3) innych osób, podane przez osobę ubiegającą się o przyznanie świadczeń rodzinnych.
3a. Wniosek i załączniki do wniosku określone w ust. 4 mogą być składane
drogą elektroniczną za pomocą systemu teleinformatycznego utworzonego przez
ministra właściwego do spraw rodziny lub systemu teleinformatycznego wskazanego
w informacji zamieszczonej na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej
ministra właściwego do spraw rodziny po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji.
3b. Wniosek i załączniki do wniosku określone w ust. 4 w postaci elektronicznej
mogą być składane za pomocą:
1) systemu, o którym mowa w ust. 6a, po zastosowaniu zapewnionych w systemie
sposobów potwierdzenia pochodzenia oraz integralności przesłanych danych;
2) systemu teleinformatycznego wskazanego w informacji zamieszczonej na
stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej ministra właściwego do
spraw rodziny po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji,
po opatrzeniu ich kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem
zaufanym albo podpisem osobistym.
3c. Jeżeli osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne nie może złożyć w formie
dokumentu elektronicznego zaświadczenia wymaganego dla potwierdzenia faktów lub
stanu prawnego lub innego dokumentu niezbędnego w postępowaniu w sprawie
o świadczenia rodzinne, osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne może złożyć elektroniczną kopię takiego dokumentu, po uwierzytelnieniu jej w sposób określony w ust. 3b.
3d. W przypadku wniosku składanego w postaci elektronicznej, po wpisaniu do
formularza wniosku numerów PESEL wnioskodawcy i członków jego rodziny,
formularz wniosku może być uzupełniony o dane zgromadzone w rejestrze PESEL
w zakresie imion, nazwiska, miejsca urodzenia, daty urodzenia, stanu cywilnego,
obywatelstwa i płci wnioskodawcy i członków jego rodziny.
3e. Wniosku nie uzupełnia się o dane zgromadzone w rejestrze PESEL, jeżeli
w oparciu o dane z rejestru PESEL i rejestru stanu cywilnego nie można stwierdzić
stopnia pokrewieństwa pomiędzy osobą występującą o przyznanie świadczeń
rodzinnych a członkami jej rodziny.
3f. W przypadku niezgodności ze stanem faktycznym danych uzupełnionych
z rejestru PESEL zawartych w formularzu wniosku osoba występująca o przyznanie
świadczeń rodzinnych wskazuje w formularzu wniosku poprawne dane.
4. Do wniosku należy dołączyć odpowiednio:
1) zaświadczenia lub oświadczenia dokumentujące wysokość innych dochodów niż
dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób
fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f
ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
dotyczące każdego członka rodziny;
2) zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego, dotyczące członków rodziny
rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
zawierające informacje odpowiednio o:
a) formie opłacanego podatku,
b) wysokości przychodu,
c) stawce podatku,
d) wysokości opłaconego podatku
– w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
3) zaświadczenia lub oświadczenia oraz dowody niezbędne do ustalenia prawa do
świadczeń rodzinnych:
a) prawomocne orzeczenie sądu rodzinnego stwierdzające przysposobienie lub
zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym
postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka,
b) prawomocne orzeczenie sądu orzekające rozwód lub separację,
c) orzeczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
d) oświadczenie o uczęszczaniu dziecka lub osoby uczącej się do szkoły lub szkoły wyższej,
e) zaświadczenie pracodawcy albo oświadczenie o okresie, na który został
udzielony urlop wychowawczy, oraz o okresach zatrudnienia,
f) inne dokumenty potwierdzające spełnianie warunków do przyznania lub
ustalenia wysokości świadczenia rodzinnego będącego przedmiotem wniosku.
4a. (uchylony)
4aa. Jeżeli w stosunku do osoby ubiegającej się lub pobierającej świadczenie
pielęgnacyjne wystąpią wątpliwości dotyczące sprawowania opieki, o której mowa w
art. 17 ust. 1, organ właściwy oraz wojewoda mogą zwrócić się do kierownika ośrodka
pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w
centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o
realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych – do dyrektora
centrum usług społecznych, o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu
środowiskowego, o którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1507, 1622, 1690 i 1818), w celu weryfikacji tych wątpliwości.
4b. W przypadku, o którym mowa w ust. 4aa, organ właściwy oraz wojewoda
mogą wystąpić do ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka
pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z
dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług
społecznych – do centrum usług społecznych, o udzielenie informacji o
okolicznościach dotyczących sprawowania opieki, o której mowa w art. 17 ust. 1,
jeżeli okoliczności te zostały ustalone w rodzinnym wywiadzie środowiskowym
przeprowadzonym nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem otrzymania przez ośrodek
pomocy społecznej albo centrum usług społecznych wniosku o udzielenie informacji.
4c. Przepis ust. 4b stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy:
1) organ właściwy upoważnił do prowadzenia postępowania w sprawie świadczeń
rodzinnych kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku
przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług
społecznych przez centrum usług społecznych – dyrektora centrum usług
społecznych, lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy, lub inną
osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku
przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług
społecznych przez centrum usług społecznych – dyrektora centrum usług
społecznych, lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy;
2) wojewoda upoważnił do załatwiania w jego imieniu spraw dotyczących
realizacji świadczeń rodzinnych w ramach koordynacji systemów
zabezpieczenia społecznego pracownika urzędu wojewódzkiego.
4d. W przypadku utraty dochodu lub uzyskania dochodu do wniosku
o świadczenia rodzinne należy dołączyć dokumenty potwierdzające ich utratę lub
uzyskanie oraz ich wysokość.
4e. Ustalając prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, organ właściwy
zwraca się do kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia
ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów
ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług
społecznych – do dyrektora centrum usług społecznych o przeprowadzenie rodzinnego
wywiadu środowiskowego, o którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o
pomocy społecznej, w celu weryfikacji okoliczności dotyczących sprawowania opieki,
o której mowa w art. 16a ust. 1.
4f. Aktualizację wywiadu, o którym mowa w ust. 4e, przeprowadza się po
upływie 6 miesięcy, jeżeli do końca okresu, na który ustalone zostało prawo do
specjalnego zasiłku opiekuńczego, pozostało więcej niż 3 miesiące, oraz w każdej
sytuacji, gdy zaistnieją wątpliwości co do sprawowania opieki, o której mowa
w art. 16a ust. 1.
4g. Przepisy ust. 4e i 4f stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy organ
właściwy upoważnił do prowadzenia postępowania w sprawie świadczeń rodzinnych
kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z
dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług
społecznych – dyrektora centrum usług społecznych, lub kierownika innej jednostki
organizacyjnej gminy, lub inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy
społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum
usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o
realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych – dyrektora centrum
usług społecznych, lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy.
5. Minister właściwy do spraw rodziny określi, w drodze rozporządzenia, sposób
i tryb postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz
szczegółowy zakres informacji, jakie mają być zawarte:
1) we wniosku o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych,
2) w oświadczeniach niezbędnych do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych,
w tym oświadczeniach o dochodach członków rodziny oraz zaświadczeniu,
o którym mowa w ust. 4 pkt 2
– kierując się koniecznością zapewnienia prawidłowego przebiegu postępowania
w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz dokumentacji niezbędnej do
sprawnej realizacji, również drogą elektroniczną, zadań w zakresie świadczeń
rodzinnych.
5a. Ilekroć w postępowaniach w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych
jest wymagane potwierdzenie następujących okoliczności:
1) uczęszczanie dziecka lub osoby uczącej się do szkoły lub szkoły wyższej,
2) wysokość dochodu rodziny lub członków rodziny uzyskanego przez rodzinę lub
członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,
w tym dochodów, o których mowa w ust. 4 pkt 1,
3) wielkość gospodarstwa rolnego,
4) nieponoszenie opłaty za pobyt członka rodziny w instytucji zapewniającej
całodobowe utrzymanie,
5) termin i okres, na jaki został udzielony przez pracodawcę urlop wychowawczy,
oraz okresy zatrudnienia,
6) niekorzystanie z całodobowej opieki nad dzieckiem umieszczonym
w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym
– osoba ubiegająca się o przyznanie świadczenia rodzinnego przedkłada
zaświadczenie albo oświadczenie.
5b. (uchylony)
5c. Oświadczenia, o których mowa w ust. 5a, składa się pod rygorem
odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie
jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy
odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta
zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych
zeznań.
5d. Minister właściwy do spraw rodziny może określić oraz zamieścić na swojej
stronie Biuletynu Informacji Publicznej wzory:
1) wniosków o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych;
2) oświadczeń niezbędnych do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych, w tym
oświadczeń o dochodach członków rodziny oraz zaświadczenia, o którym mowa
w ust. 4 pkt 2.
6. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw informatyzacji, określi, w drodze rozporządzenia:
1) opis systemów teleinformatycznych stosowanych w urzędach administracji
publicznej realizujących zadania w zakresie świadczeń rodzinnych, zawierający
strukturę systemu, wymaganą minimalną funkcjonalność systemu oraz zakres
komunikacji między elementami struktury systemu, w tym zestawienie struktur
dokumentów elektronicznych, formatów danych oraz protokołów
komunikacyjnych i szyfrujących, o których mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2
lit. a ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne,
2) wymagania standaryzujące w zakresie bezpieczeństwa, wydajności i rozwoju systemu,
3) sposób postępowania w zakresie stwierdzania zgodności oprogramowania
z opisem systemu
– mając na uwadze zapewnienie spójności systemów teleinformatycznych
stosowanych w urzędach administracji publicznej do realizacji zadań w zakresie
świadczeń rodzinnych, w szczególności w zakresie jednorodności zakresu i rodzaju
danych, która umożliwi ich scalanie w zbiór centralny, a także zachowanie zgodności z minimalnymi wymogami i sposobem stwierdzania zgodności oprogramowania,
określonymi na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji
działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
6a. Minister właściwy do spraw rodziny jest obowiązany do utworzenia
i prowadzenia systemu teleinformatycznego umożliwiającego ubieganie się
o świadczenia rodzinne drogą elektroniczną oraz zapewnienia funkcjonowania tego
systemu. Uwierzytelnianie użytkowników w systemie teleinformatycznym wymaga
użycia profilu zaufanego, profilu osobistego, innego środka identyfikacji
elektronicznej wydanego w systemie identyfikacji elektronicznej przyłączonym do
węzła krajowego identyfikacji elektronicznej, o którym mowa w art. 21a
ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz
identyfikacji elektronicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 162 i 1590), adekwatnie do poziomu
bezpieczeństwa środka identyfikacji elektronicznej wymaganego dla usług
świadczonych w tym systemie, danych weryfikowanych za pomocą kwalifikowanego
certyfikatu podpisu elektronicznego, jeżeli te dane pozwalają na identyfikację
i uwierzytelnienie wymagane w celu realizacji usługi online, albo innych technologii,
jeżeli zostaną udostępnione w tym systemie.
7. Organy właściwe do realizacji ustawy używają oprogramowania, które jest
zgodne z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 6.
Wojewoda realizuje ustawę za pomocą systemu teleinformatycznego udostępnionego
nieodpłatnie przez ministra właściwego do spraw rodziny.
8. Minister właściwy do spraw rodziny jest obowiązany utworzyć rejestr
centralny obejmujący następujące informacje gromadzone na podstawie przepisów
ustawy przez organy właściwe i wojewodów podczas realizacji zadań w zakresie
świadczeń rodzinnych:
1) dane dotyczące osób pobierających świadczenia rodzinne, osób ubiegających się
o świadczenia rodzinne oraz członków ich rodzin:
a) imię i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) adres miejsca zamieszkania lub pobytu,
d) miejsce zamieszkania lub pobytu,
e) numer PESEL,
f) numer dokumentu potwierdzającego tożsamość w przypadku osób, które
nie posiadają numeru PESEL,
g) stan cywilny,
h) obywatelstwo,
i) stopień pokrewieństwa z członkami rodziny,
j) informacje o uczęszczaniu dziecka lub osoby uczącej się do szkół
i placówek oświatowych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia
15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (Dz. U. z 2019 r.
poz. 1942), okresie uczęszczania, typie lub rodzaju instytucji oraz nazwie
i adresie siedziby instytucji, do której dziecko lub osoba ucząca się
uczęszcza,
ja) orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,
jb) informacje o prawie do świadczeń opieki zdrowotnej,
jc) informacje o rozliczaniu się z podatku dochodowego od osób fizycznych,
jd) informacje o uczęszczaniu dziecka lub osoby uczącej się do szkoły wyższej,
okresie uczęszczania oraz nazwie i adresie siedziby szkoły wyższej, do
której dziecko lub osoba ucząca się uczęszcza,
k) liczbę, rodzaj i wysokość wypłaconych świadczeń,
l) płeć,
m) dochody,
n) organ, do którego złożono wniosek, rodzaj wnioskowanego świadczenia
oraz datę złożenia wniosku,
o) organ, który przyznał świadczenie, datę wydania decyzji przyznającej
świadczenie oraz numer tej decyzji,
p) okres, na który świadczenie zostało przyznane;
2) wartości udzielonych świadczeń.
9. Informacje, o których mowa w ust. 8, są przetwarzane przez ministra
właściwego do spraw rodziny i wojewodów w celu monitorowania realizacji
świadczeń rodzinnych oraz w celu umożliwienia organom właściwym i wojewodom
weryfikacji prawa do świadczeń rodzinnych oraz przez podmioty wymienione
w ust. 10 w celu, w którym informacje te zostały im udostępnione. Organy właściwe
i wojewodowie przekazują dane do rejestru centralnego, wykorzystując
oprogramowanie, o którym mowa w ust. 7.
10. Informacje zawarte w rejestrze centralnym, o którym mowa w ust. 8,
udostępnia się, w zakresie niezbędnym do realizacji ich zadań ustawowych,
następującym podmiotom:
1) organowi właściwemu i wojewodzie – w celu weryfikacji danych dotyczących
osób ubiegających się o świadczenia rodzinne, osób pobierających świadczenia
rodzinne oraz członków ich rodzin;
2) organowi właściwemu dłużnika, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy z dnia
7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U.
z 2019 r. poz. 670, 730, 1802 i 1818), i organowi właściwemu wierzyciela,
o którym mowa w art. 2 pkt 10 tej ustawy – w celu weryfikacji danych
dotyczących osób ubiegających się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego,
osób pobierających świadczenia z funduszu alimentacyjnego i członków ich
rodzin oraz danych dotyczących dłużników alimentacyjnych;
3) jednostkom organizacyjnym pomocy społecznej prowadzonym przez jednostki
samorządu terytorialnego – w celu weryfikacji danych dotyczących osób
ubiegających się o świadczenia z pomocy społecznej, osób pobierających
świadczenia z pomocy społecznej oraz członków ich rodzin;
4) powiatowym i wojewódzkim zespołom do spraw orzekania
o niepełnosprawności – w celu weryfikacji danych dotyczących osób
ubiegających się o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu
niepełnosprawności i osób posiadających orzeczenie o niepełnosprawności lub
o stopniu niepełnosprawności;
5) organowi właściwemu, o którym mowa w art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 11 lutego
2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2018 r. poz. 2134,
z późn. zm.), i wojewodzie – w celu weryfikacji danych dotyczących osób
ubiegających się o świadczenie wychowawcze, osób pobierających świadczenie
wychowawcze oraz członków ich rodzin.
10a. Organy właściwe i wojewodowie, wykorzystując systemy
teleinformatyczne, o których mowa w ust. 7, przekazują do rejestru centralnego,
o którym mowa w ust. 8, również adres poczty elektronicznej wskazany we wniosku
o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych.
10b. Minister właściwy do spraw rodziny przetwarza dane w zakresie adresu
poczty elektronicznej wskazanego we wniosku o ustalenie prawa do świadczeń
rodzinnych w celu przekazywania informacji związanych z uprawnieniami dla rodzin.
Przepisy ust. 11 i 13 stosuje się odpowiednio.
11. Minister właściwy do spraw rodziny przechowuje informacje w rejestrze
centralnym, o którym mowa w ust. 8, przez okres 10 lat od dnia zaprzestania
udzielania świadczeń, z wyjątkiem informacji dotyczących osób, którym świadczenie
nie zostało przyznane, które przechowuje się przez okres 1 roku od dnia, w którym
decyzja w sprawie świadczenia stała się ostateczna, lub od dnia pozostawienia
wniosku o ustalenie prawa do świadczenia bez rozpatrzenia.
12. Podmioty wymienione w ust. 10 przechowują informacje, o których mowa
w ust. 8, przez okres 10 lat od dnia ich udostępnienia z rejestru centralnego, o którym
mowa w ust. 8, z wyjątkiem informacji dotyczących osób, którym świadczenie nie
zostało przyznane albo którym wydane zostało orzeczenie o niezaliczeniu do osób
niepełnosprawnych lub o odmowie ustalenia stopnia niepełnosprawności, które
przechowuje się przez okres 1 roku od dnia, w którym decyzja w sprawie świadczenia
albo wydania orzeczenia stała się ostateczna, lub od dnia pozostawienia wniosku
o ustalenie prawa do świadczenia albo o wydanie orzeczenia bez rozpatrzenia.
13. Informacje, o których mowa w ust. 8, usuwa się niezwłocznie po upływie
okresów przechowywania, o których mowa w ust. 11 i 12.
14. Minister właściwy do spraw rodziny udostępnia ministrowi właściwemu do
spraw finansów publicznych, na jego żądanie, dane, o których mowa w ust. 8, w celu
niezbędnym do wykonywania zadań analitycznych. Minister właściwy do spraw
finansów publicznych dokonuje pseudonimizacji udostępnionych danych.

Art. 23a. 1. W przypadku gdy osoba uprawniona do świadczeń rodzinnych lub
członek rodziny tej osoby przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
w państwie, w którym mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów
zabezpieczenia społecznego, organ właściwy przekazuje wniosek wraz
z dokumentami wojewodzie.
2. W przypadku przebywania osoby uprawnionej do świadczeń rodzinnych lub
członka rodziny tej osoby w dniu wydania decyzji przyznającej świadczenia rodzinne
lub po dniu jej wydania poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie,
o którym mowa w ust. 1, organ właściwy występuje do wojewody o ustalenie, czy w sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
2a. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się w przypadku wyjazdu lub pobytu
turystycznego, leczniczego lub związanego z podjęciem przez dziecko kształcenia
poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, wojewoda ustala, czy
w przekazanej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów
zabezpieczenia społecznego.
4. W przypadku gdy wojewoda w sytuacji, o której mowa w ust. 1, ustali, że
mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,
wydaje decyzję zgodnie z art. 21.
5. W przypadku gdy wojewoda w sytuacji, o której mowa w ust. 2, ustali, że
mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,
organ właściwy uchyla decyzję przyznającą świadczenia rodzinne za okres, w którym
osoba podlega ustawodawstwu w zakresie świadczeń rodzinnych w innym państwie,
o którym mowa w ust. 1, w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji
systemów zabezpieczenia społecznego.
6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, wojewoda wydaje decyzję w sprawie
świadczeń rodzinnych zgodnie z art. 21 od dnia, w którym osoba podlega
ustawodawstwu państwa, o którym mowa w ust. 1, w zakresie świadczeń rodzinnych
w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
7. W przypadku gdy wojewoda ustali, że w sprawie nie mają zastosowania
przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego:
1) przekazuje sprawę organowi właściwemu w celu ustalenia prawa do świadczeń
rodzinnych – w przypadku, o którym mowa w ust. 1;
2) informuje o tym fakcie organ właściwy – w przypadku, o którym mowa w ust. 2.
8. Organ właściwy w przypadku, o którym mowa w ust. 7 pkt 1, ustala prawo do
świadczeń rodzinnych od miesiąca złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1.
9. Wojewoda ustala i dochodzi zwrotu nienależnie pobranych świadczeń
rodzinnych w sprawach, w których mają zastosowanie przepisy o koordynacji
systemów zabezpieczenia społecznego. Przepis art. 30 stosuje się odpowiednio.
10. W przypadku zwrotu przez instytucję państwa, o którym mowa w ust. 1,
nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych zgodnie z przepisami o koordynacji
systemów zabezpieczenia społecznego, wojewoda może umorzyć pozostałą kwotę
nienależnie pobranych świadczeń łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie
w całości lub części, w szczególności jeśli pozostała kwota wynika z różnicy kursowej.

Art. 23b. 1. Organ właściwy oraz wojewoda ustalający prawo do świadczeń
rodzinnych są obowiązani do samodzielnego uzyskania lub weryfikacji drogą
elektroniczną, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw rodziny, lub drogą
pisemną, od organów podatkowych lub ministra właściwego do spraw finansów
publicznych, organów emerytalno-rentowych oraz z rejestrów publicznych, w tym
z rejestru PESEL, o którym mowa w przepisach o ewidencji ludności, oraz drogą
elektroniczną, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw rodziny z systemu
informacji oświatowej, o którym mowa w przepisach o systemie informacji
oświatowej, z Centralnego Wykazu Ubezpieczonych, odpowiednio:
1) informacji o dochodzie podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym
od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e
i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych, każdego członka rodziny, udzielanych przez naczelnika właściwego
urzędu skarbowego, zawierających dane o wysokości:
a) dochodu,
b) składek na ubezpieczenia społeczne odliczonych od dochodu,
c) należnego podatku;
1a) informacji o dochodzie, o którym mowa w art. 3 pkt 1 lit. c tiret dwudzieste dziewiąte;
2) danych, o których mowa w art. 23 ust. 8 pkt 1 lit. a, b, e, g, h, j, jb, jc oraz l;
3) informacji o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne, w tym informacji
o wysokości składek od poszczególnych płatników i okresach opłacania przez
nich tych składek;
4) zaświadczenia lub informacji o zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych;
5) informacji o legitymowaniu się odpowiednim orzeczeniem wydanym na
podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1172, 1495, 1696 i 1818), obejmującej następujące dane:
a) datę i rodzaj wydanego orzeczenia,
b) wskazania, o których mowa w art. 6b ust. 3 pkt 7 i 8 ustawy z dnia
27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych,
c) datę powstania niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności,
d) datę złożenia wniosku o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności albo
o stopniu niepełnosprawności,
e) okres, na jaki zostało wydane orzeczenie.
2. W przypadku gdy w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu
Orzekania o Niepełnosprawności znajduje się więcej niż jedno orzeczenie wydane na
podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, dotyczące tej samej osoby,
informacja, o której mowa w ust. 1 pkt 5, jest przekazywana wyłącznie na podstawie
orzeczeń, które potwierdzają prawo do świadczeń rodzinnych.
3. W przypadku braku w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu
Orzekania o Niepełnosprawności informacji, o której mowa w ust. 1 pkt 5, organ
właściwy oraz wojewoda prowadzący postępowanie w sprawie świadczeń rodzinnych
wzywają osobę, o której mowa w art. 23 ust. 1, do dołączenia orzeczenia o
niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.
4. W przypadku awarii systemów teleinformatycznych służących do wymiany,
drogą elektroniczną, informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 1a, 3, 4 i 5 oraz w art.
23 ust. 8 pkt 1 lit. a, b, e, g, h oraz l, organ właściwy oraz wojewoda uzyskują te
informacje w drodze pisemnej wymiany informacji. Organy podatkowe, organy
emerytalno-rentowe oraz podmioty prowadzące rejestry publiczne przekazują te
informacje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania
wniosku organu właściwego lub wojewody.
5. W przypadku braku możliwości samodzielnego uzyskania przez organ
właściwy lub wojewodę informacji lub zaświadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
1a, 3 i 4 oraz w art. 23 ust. 8 pkt 1 lit. a, b, e, g, h oraz l, z przyczyn nieleżących po
stronie organu właściwego lub wojewody, organ właściwy lub wojewoda wzywają
osobę, o której mowa w art. 23 ust. 1, do dołączenia tych informacji lub zaświadczeń.
6. Minister właściwy do spraw rodziny pozyskuje drogą elektroniczną
informacje niezbędne do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych od organów
emerytalno-rentowych oraz z rejestrów publicznych, w tym z rejestru PESEL,
o którym mowa w przepisach o ewidencji ludności, z systemu informacji oświatowej,
o którym mowa w przepisach o systemie informacji oświatowej, z Centralnego
Wykazu Ubezpieczonych oraz z wykazu studentów i wykazu osób ubiegających się
o nadanie stopnia doktora będących częścią Zintegrowanego Systemu Informacji o
Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on, o którym mowa w przepisach o szkolnictwie
wyższym i nauce, w celu umożliwienia organom właściwym i wojewodom
weryfikacji prawa do świadczeń rodzinnych, a także w celu monitorowania przez
ministra właściwego do spraw rodziny oraz wojewodę realizacji świadczeń
rodzinnych przez organy właściwe lub wojewodów.
7. Minister właściwy do spraw rodziny w celu realizacji zadania, o którym mowa
w ust. 6, przekazuje drogą elektroniczną organom emerytalno-rentowym oraz
podmiotom prowadzącym rejestry, o których mowa w ust. 6, dane, o których mowa
w art. 23 ust. 8 pkt 1 lit. a, b, e oraz f.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych art. 23

DODAJ