Art. 17. 1. Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub
innej pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka,
3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia
9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r.
– Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem
osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
– jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu
sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami:
konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze
znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności
stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia,
rehabilitacji i edukacji.
1a. Osobom, o których mowa w ust. 1 pkt 4, innym niż spokrewnione
w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie
pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw
rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności;
2) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub
legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3) nie ma osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem
o znacznym stopniu niepełnosprawności.
1b. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby
wymagającej opieki powstała:
1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do
ukończenia 25. roku życia.
2. (uchylony)
2a. (uchylony)
2b. (uchylony)
2c. (uchylony)
2d. (uchylony)
3. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 1300,00 zł miesięcznie.
3a. Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.
3b. Waloryzacja polega na zwiększeniu kwoty świadczenia pielęgnacyjnego
o wskaźnik waloryzacji. Wskaźnikiem waloryzacji jest procentowy wzrost
minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177
oraz z 2019 r. poz. 1564), obowiązującego na dzień 1 stycznia roku, w którym jest
przeprowadzana waloryzacja, w stosunku do wysokości minimalnego wynagrodzenia
za pracę obowiązującej w dniu 1 stycznia roku poprzedzającego rok, w którym jest
przeprowadzana waloryzacja.
3c. Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego ustalanego w sposób określony
w ust. 3b zaokrągla się do pełnych złotych w górę.
3d. Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego na następny rok kalendarzowy
podlega ogłoszeniu w drodze obwieszczenia przez ministra właściwego do spraw
zabezpieczenia społecznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej
„Monitor Polski”, w terminie do dnia 15 listopada każdego roku.
4. Kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc ustala
się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym
miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które
świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc
zaokrągla się do 10 groszy w górę.
5. Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
1) osoba sprawująca opiekę:
a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci
małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej
i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego
świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia
2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym,
b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia
pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia
4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
2) osoba wymagająca opieki:
a) pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się
orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
b) została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej
spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością
kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej
całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku
szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego
działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej
niż 5 dni w tygodniu;
3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
4) (uchylony)
5) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku
rodzinnego, o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku
opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla
opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu
i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
6) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do
świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy
o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o
zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
6. Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy
lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego.

Art. 17a. W przypadku gdy ośrodek pomocy społecznej, a w przypadku
przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych
przez centrum usług społecznych (Dz. U. poz. 1818) – centrum usług społecznych,
przekazały organowi właściwemu informację, że osoba uprawniona lub jej
przedstawiciel marnotrawią wypłacane jej świadczenia rodzinne lub wydatkują je
niezgodnie z przeznaczeniem, organ właściwy przekazuje należne osobie świadczenia
rodzinne w całości lub w części w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług.

Art. 17b. 1. W przypadku, gdy o świadczenia, o których mowa w art. 16a
i art. 17 ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te
przysługują odpowiednio:
1) rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
2) małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia
przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy
w gospodarstwie rolnym.
2. Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie
wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, o których mowa w ust. 1, potwierdza
się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za
składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia
w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za
złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu
o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Art. 17c. 1. Świadczenie rodzicielskie przysługuje:
1) matce albo ojcu dziecka, z uwzględnieniem ust. 2;
2) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku
do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto
decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
3) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku
objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
4) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka
w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego
podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.
2. Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:
1) skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia
rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony
przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po
wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co
najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;
2) śmierci matki dziecka;
3) porzucenia dziecka przez matkę.
3. Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:
1) 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
2) 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
3) 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
4) 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
5) 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym
porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.
4. Świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia:
1) porodu – w przypadku osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1;
2) objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia,
a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku
szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia – w przypadku
osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3;
3) przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku
życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu
obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia –
w przypadku osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 4.
5. Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000,00 zł miesięcznie,
z uwzględnieniem ust. 6.
6. W razie urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek dla bezrobotnych
w okresie, o którym mowa w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1482, 1622
i 1818), lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu, lub w okresie przedłużenia zasiłku
dla bezrobotnych na podstawie art. 73 ust. 3 tej ustawy, świadczenie rodzicielskie
przysługuje jednemu z rodziców w wysokości różnicy między kwotą świadczenia
rodzicielskiego a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych
pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
7. Kwotę świadczenia rodzicielskiego przysługującą za niepełny miesiąc ustala
się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym
miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które
świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc
zaokrągla się do 10 groszy w górę.
8. Osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje:
1) w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę
wychowywanych dzieci;
2) jedno świadczenie rodzicielskie w związku z wychowywaniem tego samego dziecka.
9. Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:
1) co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lub
3, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami
Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach
urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;
2) dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej – w przypadku osób, o których
mowa w ust. 1 pkt 1 i 4;
3) osoba ubiegająca się o świadczenie rodzicielskie lub osoba pobierająca
świadczenie rodzicielskie nie sprawuje lub zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;
4) w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad
tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego,
dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, świadczenia
pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna,
o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie
zasiłków dla opiekunów;
5) osobom, o których mowa w ust. 1, przysługuje za granicą świadczenie
o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy
o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy
o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych art. 17