Wyrok SA w Białymstoku z 15 marca 2013 r. w sprawie o zapłatę.

Sygn. akt I ACa 63/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Jarosław Marek Kamiński

Sędziowie

:

SA Małgorzata Dołęgowska

SO del. Mirosław Trzaska (spr.)

Protokolant

:

Iwona Aldona Zakrzewska

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2013 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z o.o. w O.

przeciwko Przedsiębiorstwu (...) Spółce z o.o. w O. i Gminie O.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie

z dnia 21 grudnia 2012 r. sygn. akt V GC 112/12

I.  oddala obie apelacje;

II.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 2.700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z o.o. w O. wystąpił o zasądzenie od pozwanych solidarnie (jako głównego wykonawcy i inwestora) kwoty 174.522,28 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8 lutego 2011 r. do dnia zapłaty. Dochodzona kwota stanowi wartość robót budowlanych (ujętych w umowie łączącej go z pozwanym głównym wykonawcą), które musiał zdemontować, ze względu na wady dokumentacji projektowej dostarczonej przez inwestora (pozwaną Gminę O.). Brak zaznaczenia w tej dokumentacji projektowej kanałów betonowych z instalacjami teletechnicznymi, kablami telekomunikacyjnymi i światłowodami, spowodował konieczność dokonania zmian w tej dokumentacji projektowej już w czasie wykonywania przedmiotowej inwestycji, a w konsekwencji demontażu części kanału sanitarnego i jego budowę w nowym miejscu.

Pozwany Nr 1 Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o. w O. wniósł o oddalenie powództwa. Potwierdził prawdziwość okoliczności podniesionych przez powoda lecz twierdził, że to wyłącznie pozwana Gmina O. powinna ponosić odpowiedzialność za skutki błędów do dokumentacji projektowej dostarczonej przez nią jako inwestora.

Pozwana Gmina O. wnosiła o oddalenie powództwa. Zarzuciła, że powód nie mógł być uznany za podwykonawcę przedmiotowych robót albowiem złożony przez generalnego wykonawcę wniosek o zatwierdzenie podwykonawcy nie był skuteczny. Dodatkowo podniosła też, iż powód nie powiadomił przedstawiciela pozwanej o ewentualnych wątpliwościach wobec dokumentacji projektowej i nie rozpoznał lokalizacji mediów (sieci przesyłowe, kanalizacje i.t.p.) przed rozpoczęciem umówionych prac.

Wyrokiem z dnia 21 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy:

a)  zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda 174.522,28 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8 lutego 2011 r. do dnia zapłaty;

b)  zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda 12.344 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia wskazał, że w dniu 12 lutego 2010 r. została zawarta umowa pomiędzy inwestorem (Gminą O.) a wykonawcą robót (Konsorcjum firm – lider (...) Spółka z o.o. i partner - Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o.) o kompleksowe wykonawstwo robót budowlanych według dokumentacji projektowej - ”Budowa nowego przebiegu ul. (...) z budową wiaduktu w ciągu ulic (...) Polskiego”. Szczegółowy zakres robót wynikał z dokumentów wyszczególnionych w § 2 mowy, które miały być odczytywane i interpretowane jako część umowy. Wymieniona tam też została dokumentacja projektowa (umowa k - 151-153, specyfikacja techniczna, projekt wykonawczy, warunki szczególne kontraktu, warunki ogólne kontraktu na budowę, k 183- 349).

Natomiast umowa wykonawcy z powodowym podwykonawcą została zawarta w dniu 20 kwietnia 2010 r. Podwykonawca miał wykonać na przedmiotowym zadaniu inwestycyjnym roboty ciepłownicze, wyszczególnione w załączniku nr. 1 do umowy. Podstawą wykonania zleconych robót była dokumentacja projektowa kontraktu, w tym rysunki i przepisy techniczne, udostępnione podwykonawcy w biurze budowy generalnego wykonawcy (umowa podwykonawcza k - 19-23).

Inwestor do zarządzania realizacją inwestycji i nadzoru nad nią powołał inżyniera kontraktu – (...) Spółka z o.o. - bezsporne.

Pozwany wykonawca wystąpieniem z dnia 21 kwietnia 2010 r. zwrócił się do inżyniera kontraktu o zatwierdzenie powoda jako podwykonawcy robót przebudowy sieci cieplnej (wystąpienie k - 24). Następny taki wniosek wykonawca złożył w dniu 30 kwietnia 2010 r. (wystąpienie nr 168), w związku z żądaniem inżyniera kontraktu uzupełnienia wcześniejszego wystąpienia wykonawcy (wystąpienie k - 383, zeznania świadka K. O., zeznania prezesa zarządu pozwanego ad.1 - J. Ł. (1)).

Bezspornym jest, że pozwana Gmina nie wyraziła w terminie 14 dni sprzeciwu lub zastrzeżeń co do zgłoszonego podwykonawcy.

W dniu 21 maja 2010 r. powód rozpoczął prace dotyczące wykonania sieci cieplnej na przedmiotowej inwestycji. Kierownikiem robót sanitarnych został powołany z ramienia powoda - G. S., inspektorem nadzoru w tej branży - R. W. (zapisy w dzienniku budowy nr. (...) k - 25-36).

Kierownikiem robót ze strony generalnego wykonawcy i ich koordynatorem został K. O. - bezsporne.

Powód wykonywał roboty, w tym wykopy pod ciepłociąg, w oparciu o dokumentację projektową dostarczoną przez pozwanego ad.1 -”D.” (projekt budowlany przebudowy sieci cieplnej k 37 - 51).

W dniu 30 lipca 2010 r. wykonując ciepłociąg na odcinku C4/2 - C5/2, w rejonie ul. (...) od strony restauracji (...), powód stwierdził istnienie kanalizacji teletechnicznej z czynnymi kablami telekomunikacyjnymi i światłowodami, która biegła w betonowych kanałach nie zaznaczonych w dokumentacji projektowej. Jej istnienie uniemożliwiało kontynuowanie budowy ciepłociągu według trasy wyznaczonej w projekcie.

Powód kolizję tę zgłosił generalnemu wykonawcy oraz spotkał się z przedstawicielami telekomunikacji (zeznania świadków G. S., K. O., pismo powoda z 1 sierpnia 2010r k - 74, notatka ze spotkania k - 75).

Kolejnymi wystąpieniami wykonawcy z dnia 6 i 17 sierpnia 2010 r. kolizja zgłoszona został inżynierowi kontraktu. W wystąpieniach tych jest też mowa o konieczności sporządzenia projektu zamiennego kolidujących sieci oraz o dodatkowych kosztach po stronie wykonawcy robót związanych z wykonaniem tego odcinka sieci (wystąpienia k - 77- 79).

W efekcie Gmina zleciła opracowanie projektu zamiennego i przekazała inżynierowi kontraktu rysunek zamienny przebudowy sieci cieplnej na tym odcinku w dniu 8 października 2010 r. (k - 87-88).

Pismem z dnia 18 października 2010 r. powód wystąpił do wykonawcy o zajęcie konkretnego stanowiska w kwestii zakresu przebudowy sieci cieplnej PC2 przy ul. (...) i rozliczenia robót wykonanych przez niego zgodnie z pierwotną wersją projektu. W odpowiedzi pozwany wskazał, że odcinek ten ma być wykonany zgodnie ze zmianami dokonanymi w projekcie (pisma k 89-91).

Sporny odcinek sieci został wykonany przez powoda zgodnie z projektem zamiennym i odebrany protokołem z dnia 26 listopada, sporządzonym z udziałem przedstawiciela MPEC (protokół k -93).

Odnośnie niepotrzebnie wykonanego przez powoda odcinka ciepłociągu C4/2 - C5/2 i zmianą trasy ciepłociągu, powód zwrócił się do wykonawcy o decyzję w sprawie pozostawienia lub usunięcia zamontowanych rur osłonowych pod ul. (...) (wpis w dzienniku budowy z dnia 5 października k – 34).

Pismem z dnia 17 listopada inżynier kontraktu polecił demontaż ciepłociągu na odcinku C4/2 - C5/2 (pismo k - 111).

Powód dokonał demontażu - bezsporne.

W dniu 26 października powód przedłożył pozwanemu wykonawcy kalkulację kosztów poniesionych w związku z przebudową ciepłociągu PC 2 przy ul. (...) w stosunku do pierwotnego projektu budowlanego. Na ogólną kwotę kosztów - 157 097,83 zł plus VAT, składały się koszty wykonania przedmiotowego odcinka, jego demontażu, materiałów niewykorzystanych. Powód załączył kosztorys, szkic geodezyjny wykonanych robót, zdjęcia (k -109-110).

Po uwzględnieniu uwag inżyniera kontraktu powód złożył wykonawcy kosztorys poprawiony, który został sprawdzony merytorycznie i zatwierdzony przez inspektora nadzoru robót branży sanitarnej - R. W. (kosztorys k - 114-123, zeznania świadka R. W.).

Wystąpieniem wykonawcy z dnia 14 lutego 2011r. do inżyniera kontraktu przedłożony został zatwierdzony kosztorys powoda (k - 124).

Inwestor nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń do zatwierdzonego kosztorysu (zeznania świadka G. S.).

Kwota objęta powyższym kosztorysem nie została powodowi zapłacona przez pozwanych - bezsporne.

W dokumentacji projektowej sieć teletechniczna zaznaczona była punktem i nie zaznaczony był kanał w postaci koryta betonowego. Powód wykonał próbne wykopy ręczne pod wprowadzeniem sprzętu ciężkiego na budowę właśnie po to ażeby odnaleźć przedmiotowy kabel teletechniczny. Wtedy odkrył w/w betonowe koryto z kablami instalacyjnymi. Kucie w tym żelbetonowym korycie było niemożliwe. Gdyby kabel nie był w/w korytem objęty, możliwe byłoby natomiast przeprowadzenie kanału ciepłowniczego przez powoda (poprzez zmianę głębokości jego przebiegu). Pozwana Gmina O. zleciła wówczas sporządzenie projektu zamiennego tego odcinka sieci ciepłowniczej, co potwierdza że niemożliwe było wykonanie go według pierwotnego projektu. Wykonawca robót wystąpił skutecznie o zatwierdzenie powoda jako podwykonawcy przedmiotowych robót albowiem po negatywnym stanowisku pozwanej Gminy O. (na jego wniosek z 21 kwietnia 2010 r.) uzupełnił brakującą dokumentację i ponowił wniosek o zatwierdzenie pisma z dnia 30 kwietnia 2010 r. (k. 383). Generalny wykonawca potwierdził wówczas pozwanej fakt uzupełnienia przedmiotowych dokumentów i pozwana otrzymała też wystąpienie wykonawcy Nr 168 złożone do inżyniera kontraktu (pełniącego funkcję zarządzania inwestycją i nadzoru nad nią w imieniu pozwanej Gminy O.). Brak odpowiedzi przez pozwaną na w/w drugi wniosek z 30 kwietnia 2010 r. oznaczał jej zgodę na powierzenie zadań powodowi jako podwykonawcy w myśl art. 647 ¹ § 5 k.c.

Wyrok ten zaskarżony został apelacjami przez pozwanego i przez pozwaną w zakresie ich dotyczącym.

Apelacja pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w O. zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 647 ¹ § 5 k.c. poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie do zaistniałego stanu faktycznego i zasądzenie solidarnie od pozwanych kwoty 174.522,28 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 8 lutego 2011 r. do dnia zapłaty podczas gdy jest to sprzeczne z treścią umów wiążących strony tj. umową z dnia 12 lutego 2010 r. zawartą pomiędzy pozwaną Gminą O., a Konsorcjum firm oraz umową z dnia 20 kwietnia 2010 r. zawartą pomiędzy pozwanym A.. 1 a powodem, na podstawie których:

- podstawą płatności dokonywanych przez pozwanego ad. 1 na rzecz powoda są faktury VAT wystawione przez powoda na podstawie tzw. Certyfikatu Płatności Faktury (§ 5 umowy z dnia 20 kwietnia 2010 r.);

- Certyfikat Płatności Faktury jest wystawiany przez pozwanego ad. 1 w ciągu 7 dni od zatwierdzenia przez Zamawiającego – pozwaną Gminę O. otrzymanych od powoda obmiarów (zestawień) wykonanych robót w danym okresie rozliczeniowym i odzwierciedla wartość robót powoda zaakceptowanych pod względem ilościowym przez pozwaną Gminę O. jako Zamawiającego (§ 5 umowy z dnia 20 kwietnia 2010 r.)

- pozwane Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w O. było zobowiązane do zapłaty zatwierdzonych kwot powodowi nie wcześniej niż po pięciu dniach od otrzymania zapłaty od Zamawiającego - pozwanej Gminy O. za dany okres rozliczeniowy (§ 5 umowy z dnia 20 kwietnia 2010 r.);

- Zamawiający - pozwana Gmina O. była zobowiązana do zapłaty w określonym terminie kwot poświadczonych w każdym Przejściowym Świadectwie Płatności (zgodnie z klauzulą nr 147 umowy z dnia 12 lutego 2010 r.)

W związku z tym, że niniejsza procedura nie została wdrożona w odniesieniu do roszczenia powoda, a pozwana Gmina O. odmówił wydania stosownego zatwierdzenia, pozwany A.. 1 nie mógł wystawić Certyfikatu Płatności Faktury, a także nie uzyskał żadnej zapłaty za czynności dochodzone pozwem na swoją rzecz, i w konsekwencji nie miał możliwości zapłacenia powodowi.

Wskazując na powyższe pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w stosunku do niego ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Apelacja pozwanej Gminy O. zarzuciła:

1)  naruszenie przepisu art. 647 ¹ k.c. poprzez błędną jego wykładnię i zastosowanie polegające na:

a)  uznaniu, że pozwana Gmina O. w sposób bierny wyraziła zgodę na wykonanie robót przez powoda poprzez niezgłoszenie w terminie 14 dni od dnia przedłożenia umowy o podwykonawstwo zastrzeżeń ani sprzeciwu;

b)  uznaniu, że pozwana Gmina O. w sposób dorozumiały wyraziła zgodę na wykonywanie robót przez powoda,

c)  przyjęciu odpowiedzialności solidarnej pozwanej Gminy O. i pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. za wynagrodzenie należne powodowi;

d)  przyjęcie, że zasady ustanawiania podwykonawców regulują tylko i wyłącznie przepisy art. 647 ¹ k.c.

2)  naruszenie przepisu art. 647 k.c. poprzez błędną jego wykładnię polegającą na uznaniu, że powód wykonał roboty zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej;

3)  naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez pominięcie w podstawie faktycznej uzasadnienia zaskarżonego wyroku dowodów z umowy z dnia 12 lutego 2010 r. zawartej pomiędzy pozwaną Gminą O. a pozwany ad 1 i (...) Sp. z o.o. w P., dowodu z pisma Inżyniera Kontraktu z dnia 23 kwietnia 2010 r., dowodu z wystąpienia Wykonawcy nr (...) z dnia 19 kwietnia 2010 r., wystąpienia Inżyniera Kontraktu z 21 kwietnia 2010 r., dowodu z pisma pozwanej z dnia 29 kwietnia 2010 r., dowodu z pisma pozwanej (...) (...)z dnia 18 maja 2010 r., dowodu z oświadczenia G. S. z dnia 20 kwietnia 2010 r., dowodu z ogłoszenia o zamówieniu publicznym PL-O.: Roboty budowlane (...) 148- (...) przedłożonych przez pozwaną Gminę O. na okoliczność ustalonych między nią, a wykonawcą generalnym zasad zatwierdzenia podwykonawców i zatwierdzenia G. S. jako członka Zespołu (...) z ramienia wykonawcy generalnego, a także przyczyn dla których nie uznał tych dowodów;

4)  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu I instancji z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie, że:

a)  pozwana Gmina O. wyraziła zgodę na wykonywanie robót przez powoda jako podwykonawcę albowiem nie zgłosiła w terminie 14 dnia sprzeciwu ani zastrzeżeń do pisma z dnia 30 kwietnia 2010 r. - Wystąpienie Wykonawcy nr (...),

b)  pismo z dnia 30 kwietnia 2010 r. - Wystąpienie Wykonawcy nr (...) stanowiło ponowne wystąpienie wykonawcy o zatwierdzenie powoda jako podwykonawcy,

c)  bezspornym w sprawie było, że pozwana Gmina O. nie zgłosiła sprzeciwu ani zastrzeżeń do pisma powoda z dnia 30 kwietnia 2010 r. - Wystąpienie Wykonawcy nr (...);

d)  wyrażenie przez pozwaną zgody na zawarcie z powodem umowy z dnia 20 kwietnia 2010 r., jako podwykonawcą mogło nastąpić także po zawarciu umowy pomiędzy podwykonawcą a wykonawcą generalnym,

e)  bezspornym w sprawie był fakt uznania G. S. za kierownika robót wykonywanych przez powoda jako podwykonawcę,

f)  G. S. był przedstawicielem powoda jako podwykonawcy,

g)  Pozwana Gmina O. w sposób dorozumiany wyraziła zgodę na wykonywanie robót przez powoda jako podwykonawcę;

5)  naruszenie przepisu at. 233 k.p.c. poprzez:

a)  pominięcie przy rozstrzyganiu istoty sprawy dowodów przedłożonych przez pozwaną Gminę O. przy odpowiedzi na pozew;

b)  uznanie dowodu z notatki służbowej (k. 75), notatki z zebrania (k. 80), korespondencji e-mailowej (k. 86, 90) za dowody potwierdzające posiadanie przez pozwaną wiedzy o wykonywaniu robót przez powoda i o ich zakresie;

Wskazując na powyższe pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Obie apelacje nie są zasadne.

Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji są prawidłowe i Sąd Apelacyjny przyjmuje je za własne. Wbrew wysuniętym w apelacji pozwanej zarzutom zebrany w sprawie materiał dowodowy stanowił wystarczającą podstawę do ustalenia i wyrażenia zgody przez powódkę z dniem 14 maja 2010 r. na zawartą umowę między wykonawcą przebudowy ulicy (...) (tj. pozwanego Nr 1 i (...) Sp. z o.o. w P.) a powodem jako podwykonawcą w zakresie budowy kanału instalacji ciepłowniczej. Wobec braku zgody pozwanej na wniosek wykonawcy w przedmiocie wykonywania robót przez powoda z dnia 21 kwietnia 2010 r. (k. 24), wykonawca złożył kolejny wniosek w tym przedmiocie w dniu 30 kwietnia 2010 r. (wystąpienie wykonawcy Nr 168 k. 383). Ten drugi wniosek uzupełniony był o świadczenia OP i (...) niezbędne do zatwierdzenia go jako podwykonawcy (na którego brak wskazał inżynier kontraktu w negatywnej odpowiedzi z dnia 23 kwietnia 2010 r. na wniosek z dnia 21 kwietnia 2010 r.).

Brak sprzeciwu inżyniera kontraktu (działającego w imieniu pozwanej) w ciągu 14 dni na w/w drugi wniosek zrozumiany był przez wykonawcę i podwykonawcę jako zgoda na zatwierdzenie powoda jako podwykonawcy przedmiotowych robót. Okoliczność tą oprócz wyżej omówionych dokumentów potwierdzają zeznania świadka K. O. (k. 388) oraz zeznania J. Ł. (2) złożone w charakterze pozwanego Nr 1 (k. 420). Wiarygodność tych nie została przez pozwaną skutecznie podważona. Za tym, iż pozwana nie sprzeciwiała się udziałowi powoda jako podwykonawcy przemawiają też dokumenty robocze z przedmiotowej inwestycji (k. 75, 80, 86-90), w których G. S. występuje jako kierownik robót (...) Przedsiębiorstwa (...). Trafne są też ustalenia Sądu I instancji, iż powód przed wykonaniem kanału ciepłowniczego w pierwotnie zaprojektowanym położeniu przeprowadził wykopy ręczne na odcinku projektowanej budowy lecz nie doprowadziły one do odkrycia sieci teletechnicznej w kanale betonowym na głębokości ponad 80 cm. O przeprowadzeniu takich wykopów zeznał świadek G. S., a pozwana nie zgłosiła dowodów podważających jego wiarygodność.

Pozostali świadkowie także wskazali, iż przyczyną kolizji budowanego kanału instancji cieplnej z kanałem teletechnicznym był wada projektu dostarczonego przez pozwaną tj. brak oznaczenia w niej przebiegu przedmiotowego kanału betonowego z instalacją teletechniczną. Miejsce rozpoczęcia prac przy budowie kanału ciepłowniczego nie miało znaczenia dla momentu wykrycia w/w kanału z instalacją teletechniczną (zeznania K. O. oraz zeznania M. K. w charakterze strony powodowej). Wskazali oni w szczególności, iż prace na spornym odcinku wykonane zostały tego samego dnia.

Zarzut apelacji pozwanej dotyczący naruszenia przepisu art. 647 k.c. nie znajduje podstaw. Zebrane w sprawie dowodu jednoznacznie wskazują, iż powód wykonał prace zgodnie z dostarczonym mu przez głównego wykonawcę projektem. Nie zgłosiła pozwana dowodów, które dałyby podstawę do przypisania powódce naruszenia zasad wiedzy technicznej przy wykonywaniu przedmiotowych prac. Subiektywne przekonanie pozwanej o braku wykonania przekopów próbnych przez powoda nie może zastąpić obowiązku przedstawienia stosownych dowodów na tą okoliczność.

Nie dopuścił się Sąd I instancji naruszenia art. 647 ¹k.c. Wykładnia tego przepisu oparta została na orzecznictwie Sądu Najwyższego, w tym treści uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2008 r. III CZP 6/08 (OSNC 2008 nr 11, poz. 121). W świetle ustalonego w sprawie stanu faktycznego zastosowanie art. 647 ¹ § 2 zd. 2 k.c. nie budzi żadnych wątpliwości (spełnione zostały przez powoda przesłanki wymienione w tym przepisie). Zgodnie z art. 647 § 6 k.c. odmienne postanowienia umów (od unormowania zawartego w 5 pisemnych paragrafach tegoż artykułu) są nieważne. Termin 14 dni na zgłoszenie sprzeciwu przez inwestora biegł od przedstawienia pozwanej umowy zawartej przez wykonawcę z podwykonawcą (zgodnie z dyspozycją art. 647 § 2 kc). Ograniczenie w/w terminie tylko do przypadku gdy przedstawiony zostałby projekt takiej umowy pozostaje w sprzeczności z cytowaną dyspozycją art. 647 § 2 kc (z konsekwencją przewidzianą w art. 647 § 6 k.c.). Nie doszło zatem do pominięcia treści umowy wykonawcy z inwestorem z dnia 12 lutego 2010 r. (k. 197 – 348), a jedynie treść jej klauzuli 4.4 (...) (w brzmieniu określonym na k. 207 odwrót) przyjęta została ze skutkami wynikającymi z art. 647 § 2 i 6 k.c.

W świetle powyższego zarzuty apelacji pozwanej nie mogą być uznane za zasadne.

Zarzut apelacji pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w O. sprowadza się do naruszenia art. 647 ¹ § 5 k.c. i oparty jest na treści umowy zawartej między nim a pozwaną z dnia 12 lutego 2010 r. (oraz umowy z 20 kwietnia 2010 r. łączącej go z powodem). Powołane w apelacji zapisy tych umów regulują obieg dokumentów stanowiących podstawę płatności wynagrodzenia za wykonane prace przez powoda. Do zapłaty tego wynagrodzenia nie doszło z uwagi na brak wystawienia przez pozwaną dokumentu zatwierdzającego obmiar robót wykonanych przez powoda jako podwykonawcę odcinka sieci ciepłowniczej. Skoro z powyżej poczynionych ustaleń wynika, iż powód wykonał prace zgodnie z łączącą go z pozwany umową z dnia 20 kwietnia 2010 r., to bezzasadne zachowanie się inwestora (pozwanej Gminy O.) polegające na nie wystawieniu w/w dokumentu nie stanowi podstawy do odmowy wypłaty należnego powodowi wynagrodzenia za te prace. Odpowiedzialność za wynagrodzenie należne podwykonawcy obojga pozwanych jest natomiast solidarne z mocy art. 647 ¹ § 5 k.c. Oznacza to, iż pozwany ma obowiązek uiszczenia tego wynagrodzenia na rzecz powoda nawet wówczas, gdy pozwana Gmina O. nie dokonała zapłaty za podmiotowe prace do rąk pozwanego.

Oddalenie apelacji obojga pozwanych przez Sąd Apelacyjny nastąpiło w myśl art. 385 k.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na zasadzie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika reprezentującego powoda w stawce minimalnej przewidzianej w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349).