Wyrok SA w Białymstoku z 21 grudnia 2018 r. w sprawie o zapłatę.

Sygn. akt: I A Ca 634/18

WYROK

Dnia 21 grudnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący

:

SSA Magdalena Natalia Pankowiec

Sędziowie

:

SSA Bogusław Suter

SSA Dariusz Małkiński (spr.)

Protokolant

:

Łukasz Patejuk

po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2018 r. w Białymstoku na rozprawie

sprawy z powództwa S. R. i A. R.

przeciwko Gminie S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku

z dnia 23 maja 2018 r. sygn. akt I C 1920/17

1.  zmienia zaskarżony wyrok:

a)  w punktach I i II o tyle, że zasądza od pozwanej na rzecz powodów solidarnie 163.366,58 (sto sześćdziesiąt trzy tysiące trzysta sześćdziesiąt sześć 58/100) zł w miejsce 182.895,32 zł;

b)  w punkcie III o tyle, że zasądza od pozwanej na rzecz powodów solidarnie 14.385 (czternaście tysięcy trzysta osiemdziesiąt pięć) zł w miejsce 17.162,65 zł;

2.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów solidarnie 1.724 (jeden tysiąc siedemset dwadzieścia cztery) zł tytułom zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej.

(...)

UZASADNIENIE

Powodowie: S. R. i A. R. zażądali od pozwanej Gminy S. zapłaty kwoty 221.633,37 zł, czyli 183.846,60 zł tytułem części odszkodowania za okres od 9 marca 2014 roku do 19 października 2014 roku oraz 37.786,77 zł tytułem odsetek od drugiej ze wskazanych kwot za okres od 14 lutego 2015 roku do 6 grudnia 2017 roku. Ponadto powodowie wnieśli o zasądzenie na ich rzecz od przeciwnika procesowego kosztów procesu.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa na koszt powodów.

Sąd Okręgowy w Białymstoku w wyroku z dnia 23 maja 2018 roku, zapadłym w sprawie o sygn. akt: I C 1920/17, zasądził od pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę 182.895,32 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 grudnia 2017 roku do dnia zapłaty (pkt II), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt II) i zasądził od pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę 17.162,65 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt III).

Rozstrzygnięciu powyższemu towarzyszyły następujące ustalenia faktyczne i prawne:

W 2008 roku S. R. nawiązał współpracę z firmą (...) S.A., w ramach której zaproponował tej ostatniej lokalizację sklepu sieci (...) w S., na wskazanej przez niego działce, co spotkało się z akceptacją wymienionej Spółki. Kontrahenci ustalili, że powodowie zakupią przedmiotową nieruchomość i wybudują na niej pawilon handlowy, który następnie zostanie wynajęty przez spółkę (...) w celu prowadzenia sklepu sieci (...). Celem realizacji takiego założenia powodowie w 2010 roku nabyli nieruchomość położoną w S. przy ulicy (...) o łącznej powierzchni 5.688 m 2, dla której Sąd Rejonowy w Sokółce prowadzi księgi wieczyste o nr KW: (...) i (...).

W dniu 22 czerwca 2011 roku powodowie zawarli z (...) S.A. w K. umowę najmu, w której ustalono, że na nieruchomości w S. wynajmujący wybudują do dnia 30 sierpnia 2012 roku budynek o powierzchni użytkowej 1.087 m 2, w tym halę sprzedaży o pow. ok. 750 m 2, a następnie oddadzą go najemcy dla prowadzenia na nim sklepu branży spożywczej oraz celem sprzedaży w nim alkoholu, artykułów przemysłowych i chemii gospodarczej a ponadto świadczenia drobnych usług. Najemca zobowiązał się płacić wynajmującym miesięczny czynsz netto w wysokości 31 zł za m 2 powierzchni użytkowej budynku.

W dniu 7 września 2011 roku powodowie wystąpili do Burmistrza S. z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku handlowo- usługowego wraz infrastrukturą techniczną, parkingami i pylonem reklamowym. W dniu 29 listopada 2011 roku sekretarz Gminy S., działając z upoważnienia Burmistrza S., wydał decyzję o ustaleniu warunków zabudowy.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. dnia 22 marca 2012 roku uchyliło powyższą decyzją o warunkach zabudowy i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania organowi I instancji, wskazując że skarżąca (...) Sp. j. B. Ż. i Wspólnicy w S. ma status strony postępowania. Pismem z dnia 24 kwietnia 2012 roku S.K.O. w B. zwróciło się do Burmistrza S. o dostarczenie akt sprawy w związku z wniesieniem przez G. Ż. skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Postanowieniem z dnia 21 września 2012 roku Burmistrz S. zawiesił więc z urzędu postępowanie w sprawie wydania przedmiotowej decyzji o warunkach zabudowy, uznając że jest ono uzależnione od uprzedniego rozpoznania skargi wniesionej przez G. Ż.. Na skutek rozpoznania zażalenia powoda na to postanowienie w dniu 17 października 2012 roku S.K.O. uchyliło postanowienie i umorzyło postępowanie w tej kwestii.

W dniu 28 września 2012 roku S. R. złożył zażalenie na bezczynność burmistrza S. i w piśmie tym dokonał również zmiany wniosku o warunkach zabudowy z dnia 7 września 2011 roku. Postanowieniem z dnia 22 października 2012 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. uznało zażalenie powoda za uzasadnione, wyznaczyło dodatkowy termin załatwienia sprawy do 23 listopada 2012 roku oraz zarządziło wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych naruszenia przepisów o załatwieniu sprawy w terminie. W uzasadnieniu tego postanowienia wskazano, iż od dnia wydania przez Kolegium decyzji w przedmiocie uchylenia decyzji organu I instancji w całości i przekazania jej do ponownego rozpoznania, to jest od dnia 22 marca 2012 roku, Burmistrz S. nie podjął w sprawie żadnych czynności procesowych aż do dnia 21 września 2012 roku, w którym wydano postanowienie o zawieszeniu postępowania.

Pismem z dnia 5 listopada 2012 roku Burmistrz S. wezwał powoda do uzupełnienia wniosku poprzez dostarczenie wskazanych w nim dokumentów geodezyjnych i innych danych. Dnia 6 listopada 2012 roku powód uzupełnił wniosek o wydanie warunków zabudowy. W dniu 23 listopada 2012 roku Burmistrz S. wydał więc drugą decyzję o warunkach zabudowy, uznając jednocześnie, że B. K. i H. małż. Ż. są stronami postępowania.

W wyniku rozpoznania odwołania wniesionego przez tych ostatnich w dniu 4 lutego 2013 roku S.K.O. uchyliło decyzję z dnia 23 listopada 2012 roku o warunkach zabudowy i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. W uzasadnieniu wskazało na uchybienia w przeprowadzonej analizie funkcji oraz cech zabudowy i zagospodarowania terenu, m.in. w zakresie ustalenia: granic terenu i zaistnienia przesłanek z art. 61 ust. 1 ustawy O planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz parametrów inwestycji takich jak chociażby linia zabudowy.

W dniu 14 marca 2013 roku Burmistrz S. wydał trzecią decyzją o warunkach zabudowy, która została zaskarżona przez (...) Sp. j. B. Ż. i Wspólnicy w S., a następnie uchylona przez S.K.O.

W dniu 29 lipca 2013 roku powód ponownie złożył zażalenie na niezgodne z prawem działania Burmistrza S. oraz na jego bezczynność w sprawie. Postanowieniem z dnia 19 września 2013 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. uznało zażalenia powoda za uzasadnione, wyznaczyło organowi dodatkowy 14- dniowy termin do załatwienia sprawy poprzez wydanie decyzji, zarządziło wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie oraz stwierdziło, że niezałatwienie sprawy w terminie nie miało miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

Dnia 11 października 2013 roku Burmistrz S. po raz czwarty wydał decyzję o warunkach zabudowy na działce powodów. Została ona zaskarżona przez spółkę (...), ale decyzją z dnia 13 stycznia 2013 roku S.K.O. w B. umorzyło postępowanie odwoławcze, uznając iż skarżącej nie przysługuje status strony. Doprowadziło to do uprawomocnienia się decyzji z dnia 11 października 2013 roku, która nabyła walor ostateczności 17 stycznia 2014 roku. Starosta (...) decyzją nr (...) z dnia 18 kwietnia 2014 roku zatwierdził później projekt budowlany i udzielił powodom pozwolenia na budowę budynku handlowo- usługowego o powierzchni 1.260,20 m 2, parkingu na 27 miejsc postojowych, w tym 2 miejsca dla osób niepełnosprawnych i banneru reklamowego o wysokości 9 metrów.

W oparciu o tę decyzję powodowie rozpoczęli realizację inwestycji, którą ukończyli w dniu 16 października 2014 roku. Wówczas też obiekt został oddany do użytkowania. Od dnia 30 października 2014 roku budynek został wynajęty (...) S.A. w K..

W związku z brakiem dojazdu do sklepu sieci (...) w S. należny powodom czynsz najmu został jednak zmniejszony do 24 zł za metr kwadratowy, to jest 24.512, 88 zł netto miesięcznie.

Powód ad 1 pismem z dnia 6 listopada 2014 roku wezwał Gminę S. do zapłaty kwoty 1.386.000 zł tytułem odszkodowania za utracone korzyści w związku z niewydaniem w terminie decyzji o warunkach zabudowy dla jego inwestycji. Pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania. W dniu 18 marca 2015 roku powód ad 1 złożył wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, jednak przeprowadzone postępowanie nie doprowadziło do zawarcia ugody.

Sąd Okręgowy ustalił ponadto, że między stronami toczył się proces o sygn. akt: I C 718/16 o zapłatę odszkodowania za okres od 7 grudnia 2013 roku do 8 marca 2014 roku, zaś niniejsza sprawa jest jego kontynuacją i dotyczy okresu od 9 marca 2014 roku do 19 października 2014 roku.

Wyżej przedstawione ustalenia są bezsporne i wynikają nie tylko z akt sprawy niniejszej, ale również z uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku o sygn. akt: I A Ca 326/17.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał, iż powodowie wykazali przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej na zasadzie art. 417 1 § 3 Kodeksu cywilnego. Następstwem niewydania decyzji w przepisanym terminie było poniesienie przez nich szkody w postaci utraconego dochodu z najmu obiektu handlowego. Zostało ustalone, iż bezczynność pozwanej trwała ogółem 10 miesięcy i 9 dni. Gdyby nie miała ona miejsca inwestycja mogłaby zostać ukończona najpóźniej w dniu 7 grudnia 2013 roku i od tego momentu powodowie mogliby uzyskiwać umówiony czynsz najmu, to jest kwotę 817,96 zł dziennie.

Należy w tym miejscu zauważyć, że powód występując o zmianę warunków zabudowy w istocie przyczynił się do zwiększenia opóźnienia o 19 dni a ponadto błędnie obliczył długość okresu bezczynności pozwanej, określając go jako przedział czasowy od 9 marca 2014 roku do 19 października 2014 roku, to jest 225 dni. W ocenie Sądu Okręgowego jest to okres zbyt długi, albowiem inwestycja została już oddana do użytku w dniu 16 października 2014 roku, czyli odszkodowania można domagać się jedynie do dnia poprzedzającego, a więc do 15 października 2014 roku. W takiej sytuacji można mówić jedynie o 221 dniach opóźnienia. Biorąc pod uwagę wysokość dziennego czynszu najmu, to jest kwotę 817, 96 zł, szkoda wyniosła 180. 570, 26 zł.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew zgłosiła szereg zarzutów, wskazujących iż od wymienionej kwoty powinna zostać odjęta równowartość kosztów ubezpieczenia i należności podatkowych. Z uwagi na bezczynność dowodową powodów w tym zakresie, Sąd posiłkował się ustaleniami w sprawie o sygn. akt: I C 718/16, z których wynika, że składka ubezpieczenia nieruchomości w tamtym czasie wynosiła 1.654 zł za 221 dni; przenosząc to odpowiednio na okres analizowany w niniejszym postępowaniu, uznać trzeba, że wysokość ubezpieczenia wyniosłaby 1001, 46 zł.

Odnosząc się do wysokości podatku od nieruchomości, Sąd obliczył go za 221 dni na sumę 22.850,36 zł. O w/w należności należało więc pomniejszyć dochodzoną przez powodów i wykazaną szkodę, dlatego do zasądzenia pozostawała kwota 156.713,44 zł.

Powodowie dochodzili w niniejszej sprawie w oparciu o art. 482 k.c. odsetek od kwoty odszkodowania za okres od 14 lutego 2015 roku do 6 grudnia 2017 roku. Dokonując obliczenia tych odsetek od przyjętej przez Sąd kwoty 156.713, 44 zł, uzyskano dodatkowo 26.181,88 zł, a więc do zasądzenia przyjęto ogółem 182.895,32 zł.

O kosztach procesu Sąd postanowił w oparciu o dyspozycję art. 100 k.p.c. Powodowie wygrali spór w 82,5%., zaś całość kosztów procesu wyniosła 32.682 zł. W skład tej sumy weszły: opłata od pozwu w wysokości 11.082 zł oraz kwoty po 10 800 zł kosztów zastępstwa procesowego obu stron postępowania. W tych warunkach powodowie powinni ponieść 17,5% całości kosztów, a więc 5.719,35 zł. Skoro do tej pory wydatkowali kwotę 22.820 zł, to do zapłaty na ich rzecz pozostawało 17.162,65 zł.

Apelację od tego wyroku wywiodła pozwana, zaskarżając go w części uwzględniającej powództwo ponad kwotę 71.262,28 zł i zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania, mogące mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, a mianowicie:

1. art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

a) dowolne wyprowadzenie wniosku o pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej za szkodę wskazaną w pozwie, bez odniesienia się do jej zarzutów dotyczących sposobu obliczania wysokości szkody oraz przyczynienia się powodów do zwiększenia szkody,

b) niedokonanie przez Sąd wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego sprawy, to jest nie odniesienie się do kwestii mających istotne znaczenie z punktu widzenia podstaw i zakresu odpowiedzialności pozwanej, a mianowicie: znaczenia okresu prowadzenia postępowania administracyjnego w terminie wynikającym z art. 35 k.p.a., przekroczenia ustawowego terminu załatwienia sprawy jako początku okresu wiążącego się z odpowiedzialnością odszkodowawczą pozwanej, a w konsekwencji zakresu jej odpowiedzialności, co w konsekwencji doprowadziło do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej również za okresy terminowego prowadzenia postępowania administracyjnego oraz do nieuwzględnienia przyczynienia się powoda do powiększenia szkody;

2. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a mianowicie pominięcie okoliczności mających znaczenie przy ustaleniu odpowiedzialności pozwanej oraz niewyjaśnienie podstawy prawnej wyroku i ograniczenie się wyłącznie do wskazania art. 417 1 § 3 k.c. poprzez:

a) nie odniesienie się do zarzutów pozwanej dotyczących bezpodstawnego przyjęcia jej odpowiedzialności za okresy, w których postępowanie administracyjne prowadzone było w terminach wynikających z Kodeksu postępowania administracyjnego;

b) nie odniesienie się do zarzutów pozwanej dotyczących przyczynienia się powoda do zwiększenia szkody, poprzez złożenie zażaleń na nieterminowe załatwienie sprawy 170 dni po upływie ustawowego terminu załatwienia;

c) w konsekwencji niewyjaśnienie zakresu stosowania art. 417 1 § 3 k.c. odczytywanego w korelacji z art. 35 i 37 k.p.a. w brzmieniu z 28.09.2012 r. i 29.07.2013 r..

Zaskarżonemu wyrokowi pozwana zarzuciła również naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

1. art. 362 k.c. w zw. z art. 417 1 § 3 k.c. i art. 5 k.c., poprzez niezastosowanie ich, w sytuacji, w której powód przyczynił się do zwiększenia szkody poprzez złożenie zażaleń na nieterminowe załatwienie sprawy po łącznym okresie 170 dni od ustawowych terminów przewidzianych na zakończenie postępowania,

2. art. 417 1 § 3 k.c. w zw. z art. 361 § 1 i 2 k.c. poprzez błędne ich zastosowanie i przyjęcie odpowiedzialności pozwanej w granicach szerszych niż wynikające z tych przepisów, a mianowicie również w okresie prowadzenia postępowania administracyjnego w rozumieniu art. 35 § 3 k.p.a. i 37 § 1 k.p.a., w sytuacji, w której niewydanie decyzji, o którym mowa w art. 417 1 § 3 k.c., winno być rozumiane jako następujące po upływie kodeksowego terminu wynikającego z art. 35 k.p.a., a w konsekwencji odpowiedzialność pozwanej winna ograniczać się do faktycznych okresów nieterminowego rozpatrywania sprawy administracyjnej.

Kierując się powyższymi argumentami, skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez: oddalenie powództwa ponad kwotę 71.262,28 zł, rozliczenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem pierwszej instancji przy uwzględnieniu wygranej pozwanej w 68% i zasądzenie kosztów postępowania w instancji odwoławczej, w tym kosztów zastępstwa procesowego, od powodów solidarnie na rzecz pozwanej, ewentualnie domagała się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia oraz pozostawienia rozstrzygnięcia o kosztach postępowania odwoławczego Sądowi I instancji.

Powodowie wnieśli o oddalenie apelacji pozwanej na koszt strony skarżącej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej zasługuje na uwzględnienie jedynie w niewielkiej części, powiązanej z zarzutami naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. i art. 35 § 3 k.p.a. w zw. z art. 417 1 § 3 k.c. w wyniku nieuwzględnienia przez Sąd Okręgowy, że pozwana nie zwlekała z wydaniem decyzji o warunkach zabudowy w okresie miesiąca od daty wydania przez S.K.O. w B. decyzji uchylającej z dnia 22 marca 2012 roku (k. 22 akt sprawy), a w związku z tym nie może zostać obciążona z tego tytułu odszkodowaniem na rzecz powodów.

Bezspornie pierwszy okres nieterminowego rozpoznania wniosku powoda ad 1 o wydanie decyzji o warunkach zabudowy nie został w sentencji postanowienia z dnia 22 października 2012 roku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. w B. (k. 38) precyzyjnie określony. Z uzasadnienia tego orzeczenia wynika jednak, że Kolegium oceniło okres od 22.03.2012 r. do momentu wydania swojego rozstrzygnięcia za czas, w którym „organ I instancji nie podjął w sprawie czynności procesowych”. Sformułowanie to nie może być interpretowane jako przesądzające o pozostawaniu pozwanej w całym tym okresie w zwłoce, skutkującej odpowiedzialnością odszkodowawczą, ponieważ S.K.O. nie wskazało bynajmniej, że cały okres bezczynności organu pozwanej był w tym czasie bezprawny. W konsekwencji, o ile pozostawanie pozwanej w zwłoce w dacie wydania postanowienia nie budzi wątpliwości, to moment początkowy tej zwłoki winien zostać ustalony w niniejszym procesie.

Sąd Okręgowy przyjmując a priori, że analizowane opóźnienie było zawinione przez pozwanego również w okresie 22.03.12 r.- 22.04.2012 r. nie wyjaśnił bliżej podstaw faktycznych i prawnych takiego stanowiska, co wskazuje na uznanie treści postanowienia S.K.O. i orzeczeń wydanych w obu instancjach w sprawie o sygn. akt: I C 718/16 (I A Ca 326/17 w instancji odwoławczej) za prejudykaty przesądzające powyższą kwestię na korzyść powodów. Sąd Apelacyjny takiego związania w realiach niniejszej sprawy nie dostrzega. Tak jak już bowiem wskazano, postanowienie z dnia 22.10.2012 r. nie określa daty początkowej zwłoki pozwanej Gminy, zaś lakoniczne i ogólne odwołanie się do prejudycjalnego charakteru w/w postanowienia w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 25.10.2017 r. (zob. k. 110) także nie petryfikuje na przyszłość ustaleń w przedmiocie daty początkowej zwłoki pozwanej Gminy.

Zgodnie z art. 35 § 3 k.p.a. załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania, przy czym w świetle § 5 tego artykułu nie zalicza się do powyższego okresu m.in. opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.

Zastosowanie powyższego przepisu wymaga oczywiście wstępnego ustalenia, czy postępowanie wyjaśniające było w ogóle w analizowanym przypadku konieczne, a więc czy cyt. przepis znajduje w sprawie zastosowanie. Punktem wyjścia do rozważań w tej materii powinna być treść zaleceń S.K.O. zawartych w decyzji uchylającej z dnia 22.03.2012 r. Wynika z nich, że czynności pozwanej winny być m. in. ukierunkowane na ustalenie obszaru ocenianego w kontekście funkcji oraz cech wnioskowanej zabudowy, co wymagać miało sporządzenia prawidłowej mapy, spełniającej wymogi art. 52 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku O planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Po wykonaniu powyższych czynności i pozyskaniu prawidłowej mapy analiza wniosku powoda na zasadzie art. 61 ust. 1 powyższej ustawy miała zostać przeprowadzona od podstaw (zob. k. 23- 25 akt sprawy).

W tych warunkach Sąd Apelacyjny uznał, że pozwana zobligowana została po uchyleniu decyzji do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, co uruchamiało bieg terminu miesięcznego. Z drugiej strony nie sposób jednak uznać zleconych jej czynności za szczególnie wymagające, a przez to wydłużające termin procedowania do dwóch miesięcy. Tezę taką wspiera również okoliczność wcześniejszego prowadzenia postępowania w zasadniczym jego zrębie, co uchylało potrzebę powtarzania wszystkich czynności koncepcyjnych lub analitycznych.

Postępowanie wyjaśniające definiowane jest w doktrynie jako działanie ukierunkowane na zbieranie dowodów, informacji, wyjaśnień, w szczególnych przypadkach przeprowadzenie rozprawy (art. 89 § 2 k.p.a.) i ma miejsce wtedy, gdy załatwienie sprawy nie może nastąpić jedynie w oparciu o dowody wymienione w art. 35 § 2 k.p.a. (zob. teza 9 Komentarza do art. 35 k.p.a. autorstwa A. W., stan prawny: 31.12.18 r.). Potrzeba prowadzenia postępowania wyjaśniającego uniemożliwia więc przyjęcie stanowiska powodów, że pozwana zwlekała z wydaniem drugiej decyzji w okresie miesiąca po uchyleniu decyzji pierwszej; zresztą trudno oczekiwać od apelującej działania w sprawie w okresie, kiedy nie miała ona jeszcze wiedzy o wydaniu przez S.K.O. decyzji kasującej, a pozostawała w przekonaniu, że jej pierwsza decyzja o warunkach zabudowy jest prawidłowa i zamyka procedowanie w I instancji.

Zmniejszenie okresu zawinionego przez pozwana opóźnienia o 30 dni oznacza potrzebę redukcji zasądzonej przez Sąd Okręgowy kwoty odszkodowania w wysokości 156.713,44 zł o 21.199,60 zł, przy zastosowaniu tożsamego przelicznika 817,96 zł/ dzień i zmniejszeniu kwoty brutto o należności z tytułu ubezpieczenia (ok. 135 zł) i podatku od nieruchomości (ok. 3.102 zł), przyjęte w kwotach bazowych w niniejszej sprawie, jak i w postępowaniu o sygn. I C 718/16, na poziomie- odpowiednio- 1.654 zł/ rok i 22.855,36 zł/rok.

Odrębnej kalkulacji wymagało dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie odsetkowe za okres od 14.02.2015 r. do 6.12.2017 r. Skapitalizowane odsetki od należnej ostatecznie powodom kwoty odszkodowania: 135.513,84 zł, wyniosłyby w tym okresie 27.852, 74 zł. Po dodaniu obu tych kwot, zasądzeniu podlegała suma 163.366,58 zł.

Zmiana zasądzonej kwoty roszczenia głównego doprowadziła do zmniejszenia zakresu wygranej powodów do 0,74. Całość kosztów poniesionych przez obie strony w procesie przed Sądem Okręgowym, wedle prawidłowej kalkulacji tego Sądu, wyniosła 32.682 zł, przy wkładzie powodów w wysokości 22.882 zł. Zasądzeniu na ich rzecz na mocy art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. podlegała różnica między tą ostatnią kwotą a sumą, w jakiej powodowie ulegli swojemu przeciwnikowi (32.682 zł x 0,26 = 8.497 zł).

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok jak w pkt 1 na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c., uznając pozostałe zarzuty apelacji strony pozwanej za nietrafione.

W szczególności na aprobatę nie zasługuje przekonanie skarżącej o tym, że powodowie przyczynili się do szkody poprzez złożenie zażaleń na nieterminowe załatwienie sprawy w datach przekraczających sumarycznie o 170 dni ustawowe terminy rozpoznania wniosku o ustalenie warunków zabudowy. Narracja apelacji zmierza w istocie w tym miejscu do ponownego poddania badaniu Sądów obu instancji nie tylko przesłanek faktycznych obecnego roszczenia, dotyczącego opóźnienia w okresie 22.03.12 r.- 22.10.2012 r., ale również prawomocnie rozpoznanych przesłanek roszczenia odszkodowawczego za okres: 7.12.2013 r.- 8.03.2014 r., dochodzonego w sprawie o sygn. akt: I C 718/16, co jest oczywiście sprzeczne z dyspozycją art. 366 k.p.c. W świetle tego przepisu wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia (granice przedmiotowe sporu), a ponadto tylko między tymi samymi stronami (granice podmiotowe sporu).

Przedmiotowe granice powagi rzeczy osądzonej wyznaczane są przez przedmiot rozstrzygnięcia sądu oraz podstawę faktyczną rozstrzygnięcia, czyli zasadniczo „przytoczone w pozwie okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie”, o których mowa w art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c. W konsekwencji, pomimo tego że res iudicata obejmuje co do zasady sentencję wyroku, to zgodnie przyjmuje się, że są nią objęte także ustalenia faktyczne w takim zakresie, w jakim indywidualizują sentencję jako rozstrzygnięcie o przedmiocie sporu i w jakim określają one istotę danego stosunku prawnego (por. wyroki S.N. z dnia 15 marca 2002 roku, II CKN 1415/00, L., z dnia 8 marca 2010 roku, II PK 249/09, L. oraz postanowienie S.N. z dnia 3 lutego 2010 roku, II CSK 414/09, L.).

Instytucja zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie lub na przewlekłe prowadzenie postępowania przewidziana w dawnym art. 37 § 1k.p.a. (czyli w stanie prawnym obowiązującym do 1.06.2017 r.) nie wymagała dla wystąpienia z zażaleniem podejmowania jakichkolwiek czynności ponaglających i nie wskazywała konkretnego terminu na wniesienie zażalenia, powiązanego z chwilą przekroczenia terminów przewidzianych na załatwienie sprawy w art. 35 k.p.a. Postawa strony postępowania administracyjnego rodząca jej przyczynienie się do opóźnionego rozpoznania sprawy nie zachodzi ponadto wtedy, gdy strona ta oczekuje na załatwienie sprawy, pozostając w zaufaniu do profesjonalizmu i terminowości procedowania organu administracji (zaufanie to można wyprowadzić z zasady legalizmu funkcjonowania organu państwowego lub samorządowego), lecz może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy strona ta poprzez swoje zachowanie utrudnia lub uniemożliwia organowi terminowe rozpoznanie sprawy (bez uzasadnionej przyczyny często zmienia wniosek, nie reaguje na wezwania do usunięcie jego braków, mnoży niezasadne środki zaskarżenia itp., zob. też art. 35 § 5 k.p.a. w części zakazującej wliczania do terminu rozpoznania sprawy okresów opóźnień wywołanych z winy strony). Sytuacja taka w niniejszej sprawie (okresie objętym analizą) nie miała miejsca, dlatego próba pozwanej przerzucenia na powodów odpowiedzialności za nieterminowe rozpoznanie ich sprawy nie mogła odnieść oczekiwanego w apelacji skutku, a wywiedziony w niej na tym tle zarzut obrazy art. 362 k.c. w zw. z art. 417 1 § 3 k.c. i art. 5 k.c. został oceniony jako niezasadny.

Mając na uwadze powyższe, apelacja pozwanej została oddalona w pozostałej części na mocy art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego postanowiono w zgodzie z art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.), przy uwzględnieniu wygranej powodów w 0,83 (koszty procesu apelacyjnego to dwie stawki opłaty należnej profesjonalnym pełnomocnikom stron- 2 x 4.050 zł- i opłata od apelacji w kwocie 5.582 zł). Zasądzeniu na rzecz powodów podlegała w tych warunkach różnica między poniesionymi przez nich wydatkami (4.050 zł) a sumą proporcjonalną do ich przegranej w sprawie (13.682 zł x 0,17 = 2.326 zł).

(...)