Ustawa z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu gruntów

art. 1. więcej Art. 1. 1. Celem scalenia gruntów jest tworzenie korzystniejszych warunków
gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie poprzez poprawę struktury obszarowej
gospodarstw rolnych, lasów i gruntów leśnych, racjonalne ukształtowanie rozłogów
gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do systemu urządzeń melioracji
wodnych, dróg oraz rzeźby terenu.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) gruntach – rozumie się przez to nieruchomości rolne, grunty leśne, w tym
przeznaczone na inwestycje celu publicznego, grunty pod wodami, drogami
i obszarami kolejowymi;
2) gruntach zabudowanych – rozumie się przez to grunty pod budynkami, a także
obszary do nich przyległe, w tym podwórza, umożliwiające właściwe
wykorzystanie budynków;
3) rozłogu gruntów – rozumie się przez to rozmieszczenie gruntów gospodarstwa
rolnego w stosunku do gruntów zabudowanych;
4) właścicielu – rozumie się przez to również posiadacza samoistnego;
5) uczestniku scalenia – rozumie się przez to właściciela, użytkownika gruntu
położonego na obszarze scalenia lub inwestora, a w przypadku gruntów
stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego
także podmiot gospodarujący tymi gruntami;
6) wsi – rozumie się przez to również miasto;
7) Krajowym Ośrodku – rozumie się przez to Krajowy Ośrodek Wsparcia
Rolnictwa;
8) pracach scaleniowych – rozumie się przez to prace i czynności niezbędne do:
a) wszczęcia postępowania scaleniowego,
b) prowadzenia postępowania scaleniowego,
c) ujawnienia w księgach wieczystych decyzji o zatwierdzeniu projektu
scalenia;
9) zagospodarowaniu poscaleniowym – rozumie się przez to określone w decyzji
o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów prace umożliwiające objęcie
w posiadanie przez uczestników scalenia wydzielonych im w ramach
postępowania scaleniowego gruntów, polegające na:
a) budowie lub przebudowie dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych
oraz dojazdów do zabudowań poszczególnych uczestników scalenia,
b) korekcie przebiegu oraz poprawie parametrów technicznych urządzeń
melioracji wodnych lub innych urządzeń wodnych,
c) likwidacji zbędnych miedz i dróg oraz wykonywaniu zabiegów
rekultywacyjnych umożliwiających uprawę mechaniczną gruntów;
10) inwestorze – rozumie się przez to podmiot realizujący lub zamierzający
realizować inwestycję celu publicznego na obszarze scalenia.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Scaleniem obejmuje się grunty położone w jednej lub kilku wsiach
bądź w ich częściach; grunty te tworzą obszar scalenia.
2. (uchylony)
3. Wydzielenie gruntów zabudowanych w wyniku scalenia gruntów innemu
uczestnikowi scalenia jest dopuszczalne tylko za zgodą tego uczestnika scalenia oraz
za zgodą dotychczasowego właściciela i pod warunkiem:
1) rozbiórki lub przeniesienia przez dotychczasowego właściciela zabudowań
w oznaczonym terminie, albo
2) wyrażenia zgody przez dotychczasowego właściciela na dokonanie rozliczenia
wartości zabudowań w gotówce lub w innej formie.
3a. Zmiana granic nieruchomości zabudowanej może być dokonywana w trakcie
scalenia gruntów pod warunkiem, że nie pogorszy to warunków korzystania z takiej
nieruchomości, w szczególności dostępu do budynków.
4. Za grunty stanowiące współwłasność można, za zgodą współwłaścicieli,
wydzielić odrębne dla każdego z nich grunty odpowiadające wartości udziałów we współwłasności.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Postępowanie scaleniowe oraz zagospodarowanie poscaleniowe
przeprowadza i wykonuje starosta jako zadanie z zakresu administracji rządowej
finansowane ze środków budżetu państwa, z zastrzeżeniem ust. 5–7 oraz art. 4 ust. 2 i 3. Organem wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania
administracyjnego w stosunku do starosty w sprawach z tego zakresu jest wojewoda.
2. Postępowanie scaleniowe może być wszczęte na wniosek większości
właścicieli gospodarstw rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia,
lub na wniosek właścicieli gruntów, których łączny obszar przekracza połowę
powierzchni projektowanego obszaru scalenia.
3. Odmowa wszczęcia postępowania scaleniowego następuje w drodze decyzji starosty.
4. Prace scaleniowo-wymienne koordynuje i wykonuje samorząd województwa
przy pomocy jednostek organizacyjnych przekazanych mu na podstawie art. 25 ust.
1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy
reformujące administrację publiczną (Dz. U. poz. 872, z późn. zm.) lub jednostek
utworzonych przez ten samorząd do realizacji tych zadań.
5. W finansowanie prac, o których mowa w ust. 4, oraz w finansowanie
zagospodarowania poscaleniowego mogą być włączone:
1) publiczne środki wspólnotowe w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. z 2018 r. poz. 478) oraz
2) inne środki publiczne na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 grudnia
2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2017 r. poz. 1376 i
1475), w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem
środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów
Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013
i w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
6. W finansowanie zagospodarowania poscaleniowego mogą być włączone
środki państwowych funduszy celowych oraz środki budżetów jednostek samorządu
terytorialnego, jeżeli jest to zgodne odpowiednio z ich regulaminami bądź właściwością.
7. W pokrywaniu kosztów przeprowadzania postępowania scaleniowego lub
wymiennego oraz zagospodarowania poscaleniowego mogą uczestniczyć właściciele gruntów objętych postępowaniem na zasadach ustalonych przez starostę w projekcie,
o którym mowa w art. 10 ust. 1.

art. 4. więcej Art. 4. 1. Postępowanie scaleniowe może być wszczęte z urzędu po uprzednim
uzyskaniu opinii rady sołeckiej, a także działających na terenie danej wsi społeczno-zawodowych organizacji rolników, jeżeli:
1) grunty Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, których powierzchnia
przekracza 10% projektowanego obszaru scalenia i nie mogą być racjonalnie
zagospodarowane bez scalenia;
2) ukształtowanie rozłogów gruntów na projektowanym obszarze scalenia wskutek
działalności przemysłowej, przebiegu istniejących lub budowanych dróg
publicznych, kolei, rurociągów naziemnych oraz zbiorników wodnych lub
urządzeń melioracji wodnych zostało lub zostanie znacznie pogorszone;
3) o scalenie wystąpi z wnioskiem osoba, której grunty wymagają poprawienia
rozłogu, a jednocześnie scalenie to nie pogorszy warunków gospodarowania
innym uczestnikom postępowania;
4) o scalenie wystąpi inwestor, którego działalność spowodowała lub spowoduje
skutki, o których mowa w pkt 2;
5) o scalenie wystąpi organ właściwy w zakresie ochrony przyrody, w przypadku
gdy korzystanie z gruntów, na których ochronie podlegają zagrożone
wyginięciem gatunki roślin i zwierząt, lub siedlisk przyrody stało się niemożliwe
lub istotnie ograniczone.
2. W przypadku prowadzenia scalania gruntów w związku z budową autostrady,
koszty wykonania scalenia i wymiany gruntów oraz poscaleniowego
zagospodarowania gruntów pokrywa Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych
i Autostrad.
3. Koszty prac scaleniowych i zagospodarowania poscaleniowego pokrywa
inwestor albo organ właściwy w zakresie ochrony przyrody, który wystąpił o scalenie gruntów.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Jeżeli do racjonalnego ukształtowania gruntów wchodzących w skład
gospodarstw rolnych zachodzi potrzeba zmiany ich położenia w drodze wzajemnej
wymiany, wymiana taka może być dokonana na zgodny wniosek właścicieli tych
gruntów, a w przypadku gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa – za
zgodą Krajowego Ośrodka. Wymianą mogą być objęte również grunty
z zabudowaniami.
2. Wymianą mogą być objęte grunty położone na terenie jednej lub kilku gmin.
3. W przypadku wymiany gruntów z zabudowaniami wartość budynków określa
się według wyceny dokonanej przez rzeczoznawcę majątkowego na zasadach
określonych w przepisach o gospodarce nieruchomościami, chyba że strony uzgodnią
inne zasady rozliczeń.
4. Przepisy art. 3 ust. 1 i 3 oraz art. 4 ust. 3 mają zastosowanie również przy
wymianie gruntów.

art. 6. więcej Art. 6. Jeżeli postępowaniem scaleniowym lub wymiennym mają być objęte
grunty położone na terenie dwóch lub więcej gmin, właściwy do prowadzenia
postępowania jest starosta, na którego terenie działania posiada grunty największa
liczba uczestników postępowania, a w razie równej ich liczby – starosta, na którego
terenie działania znajduje się największy obszar gruntów obejmowanych scaleniem
lub wymianą.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Wszczęcie postępowania scaleniowego lub wymiennego następuje
w drodze postanowienia starosty.
2. Postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego lub wymiennego
w szczególności powinno zawierać:
1) określenie granic i powierzchni obszaru scalenia lub wymiany gruntów;
2) wykaz uczestników scalenia lub wymiany gruntów;
3) przewidywany termin zakończenia prac scaleniowych lub wymiennych.
3. Postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego odczytuje się na
zebraniu uczestników scalenia, zwołanym przez starostę, a ponadto wywiesza się je
na okres 14 dni w lokalach urzędów gmin, na których terenie są położone grunty
objęte scaleniem, oraz na tablicach ogłoszeń we wsiach, których grunty tworzą obszar scalenia.
4. Z chwilą upływu terminu, o którym mowa w ust. 3, postanowienie
o wszczęciu postępowania scaleniowego uważa się za doręczone wszystkim
uczestnikom scalenia.
5. Postanowienie o wszczęciu postępowania wymiennego doręcza się
uczestnikom wymiany na piśmie.
6. Na postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego służy zażalenie.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Uczestnik scalenia lub wymiany, z zastrzeżeniem ust. 2–3a oraz art.
17 ust. 2, otrzymuje grunty o równej wartości szacunkowej w zamian za grunty
dotychczas posiadane.
2. Jeżeli wydzielenie gruntów o równej wartości szacunkowej jest technicznie
niemożliwe lub gospodarczo nieuzasadnione za równą wartość szacunkową uważa się
również wartość o różnicy nieprzekraczającej 3%.
3. Na zgodny wniosek zainteresowanych uczestników scalenia można im
wydzielić grunty o innej wartości szacunkowej stosując dopłaty.
3a. W przypadku gdy o scalenie gruntów wystąpił inwestor, pozostałym
uczestnikom postępowania scaleniowego przysługują dopłaty, jeżeli inwestor na
obszarze scalenia:
1) nie posiada gruntów, albo
2) posiada grunty, ale ich wartość jest mniejsza od wartości gruntów niezbędnych
na realizację inwestycji celu publicznego.
4. Wysokość dopłat ustala się według cen przyjętych przy szacowaniu gruntów
objętych scaleniem lub wymianą.
5. Dopłaty uczestnikom scalenia są wypłacane ze środków powiatu jednorazowo,
w terminie dwóch miesięcy po zakończeniu scalenia.
6. Uczestnik scalenia zobowiązany do dopłaty uiszcza ją w terminie dwóch
miesięcy po zakończeniu scalenia, na rachunek powiatu.
7. Dopłaty między uczestnikami wymiany są regulowane bezpośrednio między nimi.
8. Na wniosek uczestników postępowania scaleniowego grunty Zasobu
Własności Rolnej Skarbu Państwa objęte postępowaniem mogą, za zgodą Krajowego
Ośrodka, zostać w całości lub w części rozdysponowane za dopłaty na rzecz
uczestników postępowania.
9. Do należności Krajowego Ośrodka z tytułu dopłat stosuje się przepisy
o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa dotyczące sprzedaży
nieruchomości rolnych.

art. 9. więcej Art. 9. 1. Jeżeli liczba uczestników scalenia przekracza 10 osób, postępowanie
scaleniowe prowadzi się z udziałem rady uczestników scalenia w składzie 3–12 osób,
jako społecznego organu doradczego, wybieranego i odwoływanego przez
uczestników scalenia z każdej wsi objętej scaleniem.
2. Rada uczestników scalenia jest wybierana na zebraniu uczestników scalenia,
zwołanym przez starostę.
3. W przypadku niedokonania wyboru rady uczestników scalenia w terminie
określonym przez starostę funkcję tej rady sprawuje powołany postanowieniem tego
organu zespół, w skład którego wchodzi rada sołecka, sołtys oraz przedstawiciel
Krajowego Ośrodka będącego uczestnikiem scalenia oraz przedstawiciel społeczno-
-zawodowych organizacji rolników; w przypadku gdy postępowaniem scaleniowym
objęto grunty więcej niż jednej wsi, w skład zespołu wchodzą sołtysi tych wsi,
przedstawiciele rad sołeckich po jednym z każdej wsi, przedstawiciel Krajowego
Ośrodka będącego uczestnikiem scalenia oraz przedstawiciel społeczno-zawodowych
organizacji rolników.

art. 10. więcej Art. 10. 1. Grunty objęte scaleniem szacuje oraz opracowuje projekt scalenia
upoważniony przez starostę geodeta-projektant scalenia, przy udziale powołanej przez
ten organ komisji pełniącej funkcje doradcze. W skład komisji wchodzą:
1) wszyscy uczestnicy scalenia, a jeśli liczba uczestników jest większa niż 10 osób
– rada uczestników scalenia;
2) przedstawiciel społeczno-zawodowych organizacji rolników;
3) przedstawiciel Krajowego Ośrodka będącego uczestnikiem scalenia;
4) przedstawiciel starosty, na którego terenie działania są położone grunty objęte
scaleniem;
5) przedstawiciel izby rolniczej, na której terenie działania są położone grunty
objęte scaleniem.
2. Komisja wybiera przewodniczącego spośród swoich członków.
3. Starosta, na wniosek komisji, może powołać do jej składu rzeczoznawców.
4. Grunty objęte wymianą szacują wszyscy uczestnicy wymiany według zasad
określonych w art. 11 ust. 2–4, chyba że określą inne zasady szacowania, natomiast
projekt wymiany opracowuje upoważniony przez starostę geodeta, przy udziale
wszystkich uczestników wymiany.

art. 11. więcej Art. 11. 1. Uczestnicy scalenia, w drodze uchwały, określają zasady szacunku
gruntów. Jeżeli jednak starosta w drodze postanowienia uzna, że szacunek ten byłby
sprzeczny ze słusznym interesem uczestnika, stosuje się przepis ust. 2.
2. W razie nieokreślenia zasad szacunku przez uczestników scalenia, szacunku
gruntów dokonuje się na podstawie cen obowiązujących przy sprzedaży państwowych
nieruchomości rolnych, z uwzględnieniem położenia gruntów na obszarze scalenia oraz ich przydatności rolniczej i funkcji terenu wynikającej z miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
3. Wartość szacunkową lasów oraz sadów, ogrodów, chmielników i innych
upraw specjalnych stanowi wartość szacunkowa gruntów, obliczona na podstawie
szacunku wykonanego w sposób określony w ust. 1 lub 2, oraz wartość drzewostanów,
drzew i krzewów, a także innych części składowych gruntów, ustalona przez
rzeczoznawcę majątkowego na zasadach określonych w przepisach o gospodarce
nieruchomościami.
4. Jeżeli scaleniem zostały objęte grunty leśne o takiej samej wartości,
z drzewostanami o jednakowych elementach szacunkowych, można zaniechać
szacowania drzewostanów.

art. 12. więcej Art. 12. 1. Wyniki oszacowania gruntów, lasów oraz sadów, ogrodów,
chmielników i innych upraw specjalnych ogłasza się na zebraniu uczestników
scalenia, zwołanym przez starostę, a następnie udostępnia się je do publicznego
wglądu na okres 7 dni we wsiach objętych scalaniem.
2. Na zebraniu, o którym mowa w ust. 1, oraz w okresie wyłożenia wyników
oszacowania gruntów do publicznego wglądu, uczestnicy scalenia mogą wnosić
zastrzeżenia do dokonanego szacunku.
3. Zastrzeżenia do szacunku gruntów bada komisja, o której mowa w art. 10 ust.
1, która z wynikami swoich ustaleń zapoznaje uczestników scalenia na zebraniu
zwołanym przez starostę. W razie utrzymywania się zastrzeżeń do szacunku gruntów,
uczestnicy scalenia mogą na tym zebraniu powołać dodatkowy zespół, składający się
z osób niezainteresowanych, który przedstawi swoją opinię.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Zgodę na dokonany szacunek gruntów, lasów oraz sadów, ogrodów,
chmielników i innych upraw specjalnych uczestnicy scalenia wyrażają w formie uchwały.
2. Uchwały, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 11 ust. 1, są podejmowane na
zebraniu zwołanym przez starostę. Zebraniu przewodniczy przedstawiciel tego
organu. Uchwały zapadają większością trzech czwartych głosów w obecności co
najmniej połowy liczby uczestników scalenia. W razie niepodjęcia uchwały na
zebraniu zwołanym w pierwszym terminie, za ważną uważa się uchwałę podjętą
większością trzech czwartych głosów uczestników scalenia obecnych na zebraniu
zwołanym w drugim terminie.
3. Każdemu uczestnikowi postępowania scaleniowego przysługuje jeden głos.
4. W razie niepodjęcia uchwały, o której mowa w ust. 1, starosta, po rozpatrzeniu
zgłoszonych zastrzeżeń, zasięgnięciu opinii rzeczoznawców oraz wprowadzeniu
ewentualnych zmian, akceptuje szacunek gruntów, lasów oraz sadów, ogrodów,
chmielników i innych upraw specjalnych w drodze postanowienia; przepis art. 12 ust.
1 stosuje się odpowiednio. Na postanowienie służy zażalenie.
5. Dowodem jednomyślnego oszacowania gruntów przez uczestników wymiany
lub ich zgody na dokonany przez rzeczoznawców szacunek lasów oraz sadów,
ogrodów, chmielników i innych upraw specjalnych są ich pisemne oświadczenia.
6. W razie braku zgody wszystkich uczestników wymiany na dokonany
szacunek, postępowanie wymienne ulega umorzeniu.

art. 14. więcej Art. 14. 1. W zamian za objęte scaleniem lub wymianą lasy i grunty leśne oraz
sady, ogrody, chmielniki i inne uprawy specjalne wydziela się użytki możliwie tego
samego rodzaju i tej samej jakości. Jeżeli nie jest to możliwe, wydziela się inne użytki
i stosuje dopłatę pieniężną, odpowiadającą różnicy wartości drzewostanów, drzew
i krzewów, a także innych części składowych gruntów. Za zgodą uczestnika scalenia
lub wymiany można wydzielić inne użytki odpowiadające wartości dopłaty.
2. Przy zachowaniu wartości gruntów sprzed scalenia, bez zgody uczestnika
scalenia, różnica powierzchni wydzielonych mu gruntów w stosunku do powierzchni
gruntów objętych scaleniem nie może przekraczać:
1) 20% powierzchni gruntów objętych scaleniem;
2) 10% dotychczas posiadanych gruntów o szczególnie wysokiej przydatności
rolniczej lub gruntów przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego na cele nierolnicze.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Z chwilą wszczęcia postępowania scaleniowego lub wymiennego,
obejmującego lasy i grunty leśne, wstrzymuje się wydawanie zezwoleń na wyrąb
drzew do czasu zakończenia postępowania, a niezrealizowane zezwolenia tracą moc.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy cięć sanitarnych.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Na wniosek rolniczej spółdzielni produkcyjnej, zgłoszony na
podstawie uchwały walnego zgromadzenia członków, wydziela się grunty stanowiące
wkład członków spółdzielni jako jedną nieruchomość, z określeniem wielkości
udziału w niej każdego z członków. Udział ten ustala się według szacunku
porównawczego gruntów poddanych scaleniu.
2. Na wniosek członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, który z niej występuje
po zakończeniu postępowania scaleniowego, wydziela się grunty odpowiadające jego
udziałowi w nieruchomości, o której mowa w ust. 1, przy zachowaniu zwartości
kompleksu gruntów spółdzielczych. Wydzielenie gruntów następuje na podstawie
decyzji starosty.

art. 17. więcej Art. 17. 1. Grunty niezbędne na cele miejscowej użyteczności publicznej, pod
ulice i drogi publiczne oraz na wykonanie i utrzymanie albo przewidziane do takiego
wykonania i utrzymania urządzeń wodnych stanowiących własność Skarbu Państwa
wydziela się z gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub gminy.
2. Jeżeli na terenie objętym scaleniem nie ma gruntów Zasobu Własności Rolnej
Skarbu Państwa i gruntów gminy, grunty pod drogi dojazdowe do gruntów rolnych
lub leśnych wydziela się z gruntów uczestników scalenia, a każdemu z nich zmniejsza
się przysługujący mu obszar gruntów o część, której wartość szacunkowa odpowiada
stosunkowi wartości szacunkowej gruntów przeznaczonych na wymieniony cel do
wartości wszystkich scalanych gruntów.
2a. Uczestnikom scalenia, o których mowa w ust. 2, przysługują dopłaty, które
uiszcza gmina. Przepis art. 8 ust. 5 stosuje się odpowiednio.
3. Grunty wydzielone na cele miejscowej użyteczności publicznej oraz pod ulice
i drogi przechodzą na własność gminy.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Jeżeli objęte scaleniem lub wymianą grunty zmeliorowane poddano
ponownej klasyfikacji gleboznawczej przed dokonaniem szacunku i jeśli przypadły
one w wyniku scalenia lub wymiany innemu uczestnikowi, opłata melioracyjna z tych
gruntów obciąża w całości dotychczas zobowiązanego.
2. Jeżeli grunty zmeliorowane nie zostały poddane ponownej klasyfikacji przed
dokonaniem szacunku i przypadły w wyniku scalenia lub wymiany innemu
uczestnikowi, jest on zobowiązany do spłat bieżących rat z tytułu opłaty
melioracyjnej.
3. Zaległe raty z tytułu opłat melioracyjnych, o których mowa w ust. 2, za okres
do dnia objęcia w posiadanie przez innego uczestnika obciążają dotychczas
zobowiązanego.
4. Raty, o których mowa w ust. 2, wpłacone przedterminowo przez
dotychczasowego zobowiązanego, przypadające za okres od dnia objęcia
w posiadanie gruntów przez innego uczestnika, podlegają zwrotowi dotychczas
zobowiązanemu.

art. 19. więcej Art. 19. Jeżeli służebności gruntowe obciążające grunty objęte scaleniem lub
wymianą utraciły dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, znosi się je bez
odszkodowania.

art. 20. więcej Art. 20. Stan własności oraz posiadania gruntów, powierzchnię użytków i klasy
gruntów określa się według danych ewidencji gruntów.

art. 21. więcej Art. 21. 1. Sąd właściwy do prowadzenia ksiąg wieczystych, na wniosek
starosty, uczyni w księdze wieczystej wzmiankę o wszczęciu postępowania
scaleniowego lub wymiennego, a jeżeli nieruchomość nie ma urządzonej księgi
wieczystej, wniosek składa się do istniejącego zbioru dokumentów.
2. Wzmianka w księdze wieczystej lub złożenie wniosku do zbioru dokumentów
ma ten skutek, że wszystkie późniejsze zmiany stanu własności jak i obciążeń
pozostają bez wpływu na przebieg postępowania scaleniowego lub wymiennego,
chyba że dokonane zostały za zgodą starosty.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Projekt scalenia lub wymiany gruntów powinien uwzględniać
ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
2. Przy sporządzaniu projektu scalenia gruntów biorą udział, z głosem
doradczym, członkowie komisji, o której mowa w art. 10 ust. 1.

art. 23. więcej Art. 23. 1. Projekt scalenia lub wymiany gruntów określa proponowane granice
wydzielonych gruntów oraz następujące zasady obejmowania tych gruntów
w posiadanie:
1) plony upraw jednorocznych zbiera dotychczasowy właściciel gruntów;
2) plony upraw wieloletnich zbiera dotychczasowy właściciel gruntów w okresie do
dnia 1 września następnego roku po zakończeniu scalenia, z tym że
dotychczasowy właściciel gruntów powinien na ten okres zezwolić uczestnikowi
scalenia, któremu przypadły te grunty, na korzystanie z odpowiedniego obszaru
swoich gruntów lub dokonać rozliczeń z tego tytułu w inny sposób;
3) dotychczasowy właściciel gruntów zabudowanych, do czasu rozbiórki lub
przeniesienia zabudowań, powinien zezwolić uczestnikowi scalenia, któremu
przypadły te grunty, na korzystanie z odpowiedniego obszaru swoich gruntów
lub dokonać rozliczeń z tego tytułu w inny sposób;
4) sposób rozliczeń za pozostałe części składowe gruntów, które przypadły innym
uczestnikom scalenia, może być ustalony na zgodny wniosek zainteresowanych.
2. Projekt scalenia lub wymiany wyznacza się na gruncie i okazuje uczestnikom
scalenia lub wymiany.

art. 24. więcej Art. 24. 1. Uczestnicy scalenia, w terminie 14 dni od dnia okazania projektu
scalenia gruntów, mogą zgłaszać na piśmie staroście zastrzeżenia do tego projektu.
2. Zastrzeżenia do projektu scalenia gruntów rozpatruje starosta, po zasięgnięciu
opinii komisji, o której mowa w art. 10 ust. 1.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Opiniowanie zastrzeżeń do projektu scalenia gruntów przez komisję,
o której mowa w art. 10 ust. 1, odbywa się w obecności zainteresowanych
uczestników scalenia oraz przynajmniej połowy liczby członków komisji.
2. W razie potrzeby komisja lub upoważnieni przez nią członkowie dokonują oględzin.
3. O terminie i miejscu posiedzenia komisji oraz dokonywania oględzin
powiadamia się zainteresowanych uczestników scalenia na piśmie lub w inny sposób
przyjęty w danej miejscowości co najmniej na 3 dni przed wyznaczonym terminem.
4. Nieobecność zainteresowanych uczestników scalenia na posiedzeniu komisji
lub przy dokonywaniu przez nią oględzin nie ma wpływu na przebieg jej czynności,
jeżeli zainteresowani uczestnicy zostali prawidłowo zawiadomieni i wezwani do
udziału w tych czynnościach.

art. 26. więcej Art. 26. Każdorazowe zmiany, wprowadzane do projektu scalenia po jego
wyznaczeniu na gruncie i okazaniu uczestnikom scalenia, wymagają ponownego
wyznaczenia na gruncie i okazania zainteresowanym uczestnikom.

art. 27. więcej Art. 27. 1. Projekt scalenia gruntów może być zatwierdzony, jeżeli po jego
okazaniu, o którym mowa w art. 23 ust. 2 i w art. 26, większość uczestników scalenia
nie zgłosiła do niego zastrzeżeń.
2. Projekt wymiany gruntów może być zatwierdzony, jeżeli po jego okazaniu,
o którym mowa w art. 23 ust. 2, wszyscy uczestnicy wymiany przyjęli go bez
zastrzeżeń.
3. Projekt scalenia lub wymiany gruntów zatwierdza, w drodze decyzji, starosta.
4. Decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów, poza
wymogami określonymi w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego,
powinna określać:
1) obszar scalenia lub wymiany gruntów;
2) terminy i zasady objęcia w posiadanie gruntów wydzielonych w wyniku scalenia
lub wymiany oraz sposoby rozliczeń, o których mowa w art. 2 ust. 3, art. 8, art.
14 ust. 1 oraz w art. 23 ust. 1;
3) przebieg granic nieruchomości w wypadkach, o których mowa w ustawie –
Prawo geodezyjne i kartograficzne.

art. 28. więcej Art. 28. 1. Decyzję o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów podaje się do
wiadomości przez jej odczytanie na zebraniu uczestników scalenia, a ponadto przez
jej wywieszenie na okres 14 dni w lokalach urzędów gmin, na których terenie są
położone scalane grunty, oraz na tablicach ogłoszeń we wsiach wchodzących w obszar scalenia.
2. Z chwilą upływu terminu, o którym mowa w ust. 1, decyzję o zatwierdzeniu
projektu scalenia gruntów uważa się za doręczoną wszystkim uczestnikom scalenia.
3. Decyzję o zatwierdzeniu projektu wymiany gruntów doręcza się uczestnikom
wymiany na piśmie.

art. 29. więcej Art. 29. 1. Decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów
stanowi tytuł do ujawnienia nowego stanu prawnego w księgach wieczystych
i podstawę do wprowadzenia uczestników scalenia w posiadanie wydzielonych im
gruntów. Decyzja ta nie narusza praw osób trzecich do gruntów wydzielonych
w zamian za grunty posiadane przed scaleniem lub wymianą.
2. Obciążenia wpisane do ksiąg wieczystych przenosi się z gruntów poddanych
scaleniu lub wymianie na grunty wydzielone w wyniku scalenia lub wymiany.

art. 30. więcej Art. 30. Wprowadzenie uczestników scalenia w posiadanie wydzielonych
gruntów następuje na zebraniu uczestników, zwołanym przez starostę. Za datę objęcia
w posiadanie przez uczestników scalenia nowo wydzielonych gruntów uważa się
termin zebrania; termin ten jest skuteczny także w stosunku do uczestników scalenia
niebiorących udziału w zebraniu.

art. 31. więcej Art. 31. O terminach zebrań uczestników scalenia, o wyłożeniu do publicznego
wglądu wyników oszacowania gruntów, lasów oraz sadów, ogrodów, chmielników
i innych upraw specjalnych, o terminie okazania projektu scalenia gruntów – starosta
zawiadamia uczestników postępowania przez obwieszczenie lub w inny, zwyczajowo
przyjęty w danej miejscowości, sposób publicznego ogłaszania.

art. 32. więcej Art. 32. W razie uniemożliwiania objęcia nowo wydzielonych gruntów
w posiadanie albo niedotrzymywania terminów i zasad spłat należności ustalonych w decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów, stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

art. 33. więcej Art. 33. 1. W sprawach nieuregulowanych niniejszą ustawą mają zastosowanie
przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
2. Do postępowań dotyczących wzruszenia decyzji ostatecznych, nie stosuje się
art. 145–145b oraz art. 154–156 Kodeksu postępowania administracyjnego, jeżeli od
dnia, w którym decyzja o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów stała
się ostateczna, upłynęło 5 lat.

art. 34. więcej Art. 34. (uchylony).

art. 35. więcej Art. 35. Traci moc ustawa z dnia 24 stycznia 1968 r. o scalaniu i wymianie
gruntów (Dz. U. poz. 13).