Ustawa z dnia 19 czerwca 2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę

art. 1. więcej Art. 1. 1. Ustawa określa zasady przyznawania okresowej zwrotnej pomocy
państwa osobom fizycznym zobowiązanym do spłaty kredytu mieszkaniowego, które
utraciły pracę, zwanej dalej „pomocą”, oraz warunki korzystania z pomocy i jej zwrotu.
2. Pomoc jest realizowana za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego.
Źródłem finansowania pomocy oraz kosztów jej realizacji jest Fundusz Pracy.

art. 2. więcej Art. 2. 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) lokal mieszkalny – samodzielny lokal mieszkalny w rozumieniu art. 2 ust. 2
zdanie pierwsze ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U.
z 2015 r. poz. 1892), położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz taki
lokal mieszkalny wraz z pomieszczeniami przynależnymi w rozumieniu art. 2
ust. 4 tej ustawy;
2) dom jednorodzinny – budynek mieszkalny w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r. poz. 290), położony
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w którym nie znajduje się będący
własnością kredytobiorcy lokal użytkowy;
3) instytucja kredytująca – bank krajowy, oddział instytucji kredytowej, oddział
banku zagranicznego, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1, 18 i 20 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 128, z późn. zm.) albo spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, które udzieliły kredytu mieszkaniowego.
2. Kredytem mieszkaniowym w rozumieniu ustawy jest kredyt udzielony na:
1) budowę domu jednorodzinnego, jeżeli przed złożeniem wniosku o pomoc
właściwy organ nie zgłosił w terminie sprzeciwu w związku z zawiadomieniem
o zakończeniu budowy albo została wydana ostateczna decyzja o pozwoleniu na
użytkowanie obiektu budowlanego,
2) nabycie:
a) prawa własności domu jednorodzinnego lub prawa odrębnej własności
lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego,
c) prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej
– którego spłatę zabezpieczono hipoteką ustanowioną na przedmiocie kredytowania.
3. Kredytem mieszkaniowym w rozumieniu ustawy jest również:
1) kredyt udzielony na spłatę kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w ust. 2,
jeżeli kredyt ten został zabezpieczony hipoteką na przedmiocie kredytowania;
2) ta część kredytu udzielonego na spłatę różnych zobowiązań kredytowych, która
jest przeznaczona na spłatę kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w ust. 2,
jeżeli kredyt ten został zabezpieczony w sposób, o którym mowa w pkt 1.

art. 3. więcej Art. 3. 1. Pomoc może być przyznana kredytobiorcy zobowiązanemu do spłaty
kredytu mieszkaniowego, który po dniu 1 lipca 2008 r. utracił pracę rozumianą jako:
1) zatrudnienie lub inną pracę zarobkową lub
2) prowadzenie działalności gospodarczej, podlegającej wpisowi do ewidencji
działalności gospodarczej, jako przedsiębiorca niezatrudniający pracowników
– oraz zarejestrował się jako bezrobotny i któremu przyznano prawo do zasiłku
dla bezrobotnych, a w dniu złożenia wniosku o pomoc posiada status bezrobotnego,
zwanemu dalej „uprawnionym”.
2. W przypadku określonym w ust. 1 pkt 2 przez utratę pracy należy rozumieć
zakończenie prowadzenia działalności, o której mowa w tym przepisie.
3. Pomoc nie może być przyznana, jeżeli utrata zatrudnienia nastąpiła w wyniku
rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem przez uprawnionego lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w trybie art. 52 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.).
4. W przypadku gdy kredytobiorcą jest jeden z małżonków, między którymi
istnieje wspólność majątkowa, a kredytobiorca nie utracił pracy, pomoc może być
przyznana, jeżeli małżonek niebędący kredytobiorcą spełnia warunki, o których mowa
w ust. 1, i nie utracił zatrudnienia w sposób określony w ust. 3.
5. Pomoc nie może być przyznana na spłatę kredytu mieszkaniowego, jeżeli
jeden z kredytobiorców uzyskał pomoc na zasadach określonych w ustawie, chyba że
pomoc nie jest już udzielana, a okres udzielonej pomocy nie przekroczył 11 miesięcy.
W takim przypadku łączny okres pomocy przyznanej kredytobiorcom na spłatę
kredytu mieszkaniowego, zabezpieczonego hipoteką ustanowioną na tym samym
przedmiocie kredytowania, nie może przekroczyć 12 miesięcy.
6. Pomoc nie może być przyznana, jeżeli umowa kredytu mieszkaniowego
została wypowiedziana.

art. 4. więcej Art. 4. Pomoc nie może być przyznana, jeżeli w dniu złożenia wniosku o pomoc
uprawniony lub jego małżonek:
1) jest właścicielem innego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego;
2) posiada inne spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego,
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, prawo do domu
jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do domu
jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego budowanych w celu przeniesienia ich
własności na rzecz członków;
3) jest najemcą innego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Pomoc polega na przekazywaniu przez Bank Gospodarstwa
Krajowego instytucji kredytującej kwoty środków pieniężnych określonej w decyzji,
o której mowa w art. 6 ust. 1, z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań uprawnionego
z tytułu kredytu mieszkaniowego, przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.
2. Wysokość pomocy określa się w złotych jako równowartość 12 miesięcznych
rat kapitałowych i odsetkowych kredytu mieszkaniowego, z tym że jeżeli wysokość miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej jest wyższa niż 1200 zł, do określenia
wysokości pomocy przyjmuje się kwotę 1200 zł.
3. Pomoc jest przekazywana w ratach miesięcznych, nie wyższych niż 1200 zł,
na wskazany przez instytucję kredytującą rachunek przeznaczony do przekazywania
pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego, przy czym liczba rat nie może być większa niż 12.
4. Wysokość pomocy i terminy jej przekazywania są określane w decyzji,
o której mowa w art. 6 ust. 1, na podstawie informacji zawartych w oświadczeniu
instytucji kredytującej, o którym mowa w art. 6 ust. 4.
5. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy jest spłacany w walucie obcej, Bank
Gospodarstwa Krajowego przekazuje pomoc w walucie spłaty kredytu, dokonując
przeliczenia wysokości raty pomocy wynikającej z decyzji, o której mowa w art. 6
ust. 1, na walutę spłaty kredytu według kursu sprzedaży ogłoszonego przez Narodowy
Bank Polski, obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień przekazania środków
pieniężnych z tytułu pomocy.
6. W przypadku gdy uprawniony zawarł umowę, o której mowa w art. 6 ust. 2
pkt 2 lit. b, przekazywanie rat pomocy rozpoczyna się po upływie okresu wypłaty
świadczenia z tytułu tej umowy.
7. Pomocy przyznanej na podstawie ustawy nie uwzględnia się przy ocenie
zdolności uprawnionego do pokrywania w całości lub części świadczeń wynikających
z umowy kredytu mieszkaniowego.

art. 6. więcej Art. 6. 1. Pomoc jest przyznawana na podstawie decyzji właściwego starosty,
zwanej dalej „decyzją”, na wniosek uprawnionego złożony według ustalonego wzoru,
w terminie do dnia 31 grudnia 2010 r., w powiatowym urzędzie pracy, w którym
został on zarejestrowany jako bezrobotny.
2. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, uprawniony:
1) podaje imię i nazwisko, adres miejsca zamieszkania, numer PESEL, o ile został
nadany, oraz numer dowodu osobistego lub rodzaj i numer innego dokumentu
potwierdzającego tożsamość;
2) składa, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych
oświadczeń, oświadczenie o:
a) istnieniu okoliczności stanowiących podstawę przyznania pomocy,
b) warunkach wszystkich umów ubezpieczenia, na podstawie których
przysługuje mu świadczenie z tytułu utraty pracy, w tym o terminie,
w którym upływa okres wypłaty świadczeń z tytułu tych umów –
w przypadku gdy
zawarł umowę ubezpieczenia spłaty kredytu, gwarantującego wypłatę
świadczenia na wypadek utraty pracy.
3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, uprawniony dołącza oświadczenie
instytucji kredytującej, o którym mowa w ust. 4.
4. Instytucja kredytująca wydaje na wniosek kredytobiorcy, w terminie 3 dni
roboczych od dnia złożenia wniosku, oświadczenie według ustalonego wzoru
zawierające następujące informacje:
1) nazwę i adres instytucji kredytującej;
2) dane kredytobiorcy w zakresie określonym w ust. 2 pkt 1;
3) numer umowy kredytu mieszkaniowego;
4) numer rachunku wskazany przez instytucję kredytującą przeznaczony do
przekazywania pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego;
5) walutę spłaty kredytu mieszkaniowego;
6) terminy płatności oraz wysokość w złotych kolejnych 12 niewymagalnych
miesięcznych rat kapitałowych i odsetkowych, a w przypadku zawarcia umowy,
o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. b – terminy płatności tych rat rozpoczynające się
od miesiąca następującego po upływie okresu wypłaty świadczenia z tytułu tej
umowy; w przypadku kredytów indeksowanych i walutowych przy przeliczeniu
na złote stosuje się kurs średni ogłoszony przez Narodowy Bank Polski w dniu
wymagalności ostatniej raty kredytu mieszkaniowego.
5. W przypadku gdy kredytobiorca zawarł umowę, o której mowa w ust. 2 pkt 2
lit. b, jest obowiązany podać we wniosku, o którym mowa w ust. 4, informację
o warunkach wszystkich umów ubezpieczenia, na podstawie których przysługuje mu
świadczenie z tytułu utraty pracy, w tym o terminie, w którym upływa okres wypłaty
świadczeń z tytułu tych umów, chyba że instytucja kredytująca jest w posiadaniu tych informacji.
6. Minister właściwy do spraw pracy w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia:
1) wzór wniosku, o którym mowa w ust. 1, z uwzględnieniem treści oświadczenia,
o którym mowa w ust. 2 pkt 2, oraz konieczności pouczenia wnioskodawcy
o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, a także
skutkach otrzymania pomocy nienależnej,
2) wzór oświadczenia instytucji kredytującej, o którym mowa w ust. 4
– kierując się potrzebą rzetelnego udokumentowania danych niezbędnych do przyznania pomocy.

art. 7. więcej Art. 7. 1. Decyzja, o której mowa w art. 6 ust. 1, zawiera:
1) określenie uprawnionego ze wskazaniem informacji, o których mowa w art. 6
ust. 2 pkt 1;
2) nazwę i adres instytucji kredytującej;
3) numer rachunku wskazany przez instytucję kredytującą przeznaczony do
przekazywania pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego;
4) walutę spłaty kredytu mieszkaniowego;
5) terminy płatności i wysokość w złotych 12 kolejnych rat pomocy według stanu
na dzień wydania decyzji.
2. W decyzji zamieszcza się również pouczenie o jej wygaśnięciu
w przypadkach, o których mowa w art. 10.
3. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu.
4. Decyzję doręcza się uprawnionemu, a kopię decyzji przekazuje Bankowi
Gospodarstwa Krajowego oraz instytucji kredytującej.
5. Jeżeli decyzja zawiera oczywiste omyłki uniemożliwiające realizację przez
Bank Gospodarstwa Krajowego decyzji albo nie zawiera danych umożliwiających jej
realizację, Bank informuje niezwłocznie o tym fakcie starostę i uprawnionego.
W takim przypadku Bank nie przekazuje rat pomocy wynikających z decyzji do czasu
otrzymania od starosty kopii postanowienia o sprostowaniu błędów w wydanej decyzji
albo informacji o braku podstaw do wydania postanowienia.

art. 8. więcej Art. 8. 1. Bank Gospodarstwa Krajowego przekazuje pomoc na podstawie decyzji.
2. W przypadku otrzymania przez Bank Gospodarstwa Krajowego kopii decyzji
w terminie późniejszym niż 3 dni robocze przed terminem najbliższej płatności raty pomocy wynikającej z decyzji, Bank dokona pierwszej płatności raty pomocy w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania kopii tej decyzji.
3. W przypadku, o którym mowa w art. 7 ust. 5, Bank Gospodarstwa Krajowego
dokona pierwszej płatności raty w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania kopii
postanowienia o sprostowaniu błędów w wydanej decyzji albo
informacji o braku podstaw do wydania postanowienia.

art. 9. więcej Art. 9. 1. Bank Gospodarstwa Krajowego jest niezwłocznie powiadamiany przez:
1) powiatowy urząd pracy – o utracie statusu bezrobotnego przez uprawnionego;
2) instytucję kredytującą – o zbyciu przedmiotu kredytowania, wypowiedzeniu
umowy kredytu mieszkaniowego albo dokonaniu jego spłaty;
3) uprawnionego – o zbyciu przedmiotu kredytowania, wypowiedzeniu umowy
kredytu mieszkaniowego albo podjęciu czynności egzekucyjnych z przedmiotu
kredytowania.
2. Bank Gospodarstwa Krajowego zaprzestaje przekazywania rat pomocy
z dniem otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem art. 10
pkt 1. O zaprzestaniu przekazywania rat pomocy Bank zawiadamia starostę
i uprawnionego.

art. 10. więcej Art. 10. Decyzja wygasa w razie:
1) utraty statusu bezrobotnego, z upływem miesiąca następującego po miesiącu,
w którym utrata tego statusu nastąpiła;
2) zbycia przedmiotu kredytowania, z dniem zbycia;
3) wypowiedzenia umowy kredytu mieszkaniowego, z dniem upływu okresu wypowiedzenia;
4) podjęcia czynności egzekucyjnych z przedmiotu kredytowania, z dniem podjęcia
pierwszej czynności egzekucyjnej;
5) spłaty kredytu, z dniem dokonania spłaty ostatniej raty.

art. 11. więcej Art. 11. 1. Środki Funduszu Pracy, z których jest finansowana pomoc oraz
koszty jej realizacji przez Bank Gospodarstwa Krajowego są przekazywane na
wyodrębniony rachunek w Banku przez ministra właściwego do spraw pracy
z utworzonej na ten cel rezerwy.
2. Sposób przekazywania i rozliczania środków, o których mowa w ust. 1,
z uwzględnieniem przypadku określonego w ust. 6, określa umowa zawarta między
Bankiem Gospodarstwa Krajowego a dysponentem Funduszu Pracy.
3. Dysponent Funduszu Pracy przekazuje środki, o których mowa w ust. 1, na
wyodrębniony rachunek w Banku
Gospodarstwa Krajowego w terminie 7 dni od dnia złożenia zapotrzebowania na te środki.
4. Bank Gospodarstwa Krajowego dokonuje rozliczenia otrzymanych środków
w terminie 20 dni po upływie miesiąca, w którym przekazano środki na realizację pomocy.
5. Bankowi Gospodarstwa Krajowego przysługuje prowizja z tytułu realizacji
zadań wynikających z przepisów ustawy w wysokości określonej w umowie, o której
mowa w ust. 2, nie wyższej jednak niż 1,5 % kwoty środków przekazanych przez
Bank z tytułu pomocy.
6. Jeżeli wysokość środków, o których mowa w ust. 1, nie pozwala na dokonanie
płatności rat pomocy w wysokości wynikającej z decyzji, Bank Gospodarstwa
Krajowego dokona płatności z własnych środków, a dysponent Funduszu Pracy
zwróci Bankowi wypłaconą kwotę wraz z odsetkami określonymi w umowie, o której
mowa w ust. 2.

art. 12. więcej Art. 12. Bank Gospodarstwa Krajowego informuje właściwego starostę
o wysokości środków przekazanych z tytułu dokonywanych płatności rat pomocy oraz
terminach ich przekazania na rachunek instytucji kredytującej.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Zwrot pomocy przyznanej na podstawie ustawy rozpoczyna się
w miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynęły dwa lata od zaprzestania
płatności rat pomocy i jest dokonywany przez 8 kolejnych lat w równych
nieoprocentowanych miesięcznych ratach, płatnych do 15 dnia każdego miesiąca, na
rachunek bankowy Funduszu Pracy właściwego powiatowego urzędu pracy.
2. Właściwy starosta informuje uprawnionego, co najmniej 30 dni przed
terminem wpłaty pierwszej raty zwracanej pomocy, o wysokości miesięcznej raty,
a także wskazuje numer rachunku bankowego Funduszu Pracy powiatowego urzędu
pracy, na który dokonuje się wpłat.
3. Powiatowy urząd pracy przekazuje środki wpłacone z tytułu zwrotu pomocy
na rachunek dysponenta Funduszu Pracy.

art. 14. więcej Art. 14. W przypadku zbycia przez kredytobiorcę przedmiotu kredytowania
objętego pomocą zwrot pomocy jest dokonywany w terminie 30 dni od dnia zbycia.

art. 15. więcej Art. 15. 1. W przypadku uchybienia terminowi, o którym mowa w art. 13 ust. 1
lub art. 14, właściwy starosta wzywa uprawnionego do dokonania płatności,
wyznaczając termin jej dokonania nie dłuższy niż 30 dni.
2. W przypadku niedokonania płatności w terminie określonym w wezwaniu,
starosta wydaje decyzję w sprawie zwrotu pomocy.

art. 16. więcej Art. 16. 1. Osoba, która otrzymała pomoc nienależną na podstawie przepisów
ustawy, dokonuje zwrotu środków równych kwocie przyznanej pomocy wraz
z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia przekazania przez Bank Gospodarstwa
Krajowego na rachunek instytucji kredytującej środków z tytułu pomocy. Zwrot
środków następuje na rachunek bankowy Funduszu Pracy właściwego powiatowego
urzędu pracy w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji w sprawie pomocy nienależnej.
2. Za pomoc nienależną uważa się pomoc wypłaconą:
1) pomimo zaistnienia okoliczności stanowiących podstawę zaprzestania płatności rat pomocy;
2) na podstawie nieprawdziwych informacji lub sfałszowanych dokumentów albo
w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd starosty przez osobę,
której pomoc przyznano.
3. Decyzję w sprawie pomocy nienależnej wydaje starosta, który pomoc
przyznał. Decyzję doręcza się osobie, której pomoc przyznano.

art. 17. więcej Art. 17. 1. W zakresie nieuregulowanym ustawą do należności z tytułu zwrotów
pomocy, o których mowa w art. 13, art. 14 i art. 16, stosuje się odpowiednio przepisy
działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r.
poz. 613, z późn. zm.), z tym że zamiast odsetek za zwłokę nalicza się odsetki
ustawowe za opóźnienie.
2. Egzekucję należności z tytułu zwrotów pomocy, o których mowa w art. 13, 14
i 16, prowadzi starosta w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
3. Starosta może odroczyć termin płatności, rozłożyć na raty lub umorzyć
w całości albo w części należności, o których mowa w art. 13, 14 i 16. Przepisy art. 76
ust. 7 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645)stosuje się odpowiednio.

art. 18. więcej Art. 18. Organem wyższego stopnia w stosunku do starosty w sprawach
określonych ustawą jest wojewoda.

art. 19. więcej Art. 19. Bank Gospodarstwa Krajowego sporządza kwartalne informacje
o wysokości i przebiegu wypłaty pomocy przyznanej na podstawie ustawy
i przekazuje je dysponentowi Funduszu Pracy do 20 dnia miesiąca następującego po
upływie kwartału.

art. 20. więcej Art. 20. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) w art. 21 w ust. 1 dodaje
się pkt 134 w brzmieniu:
„134) kwoty należności umorzonych na podstawie ustawy z dnia 19 czerwca
2009 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów
mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę (Dz. U. Nr
115, poz. 964).”.

art. 21. więcej Art. 21. W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) wprowadza
się następujące zmiany:
1) w art. 108 w ust. 1 dodaje się pkt 42a i 42b w brzmieniu:
„42a) kosztów pomocy oraz kosztów jej realizacji przez Bank Gospodarstwa
Krajowego w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o pomocy
państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych
osobom, które utraciły pracę;
42b) kosztów związanych z realizacją zadań samorządu powiatu określonych
w przepisach, o których mowa w pkt 42a;”;
2) po art. 109c dodaje się art. 109d w brzmieniu:
„Art. 109d. 1. Minister właściwy do spraw pracy przekazuje środki
Funduszu Pracy z przeznaczeniem na pomoc państwa w spłacie niektórych
kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę, na
zasadach określonych w odrębnych przepisach.
2. Minister właściwy do spraw pracy przekazuje środki Funduszu Pracy na
wyodrębniony rachunek bankowy powiatowego urzędu pracy z przeznaczeniem
na pokrycie kosztów realizacji zadań samorządu powiatu określonych w
przepisach, o których mowa w art. 108 ust. 1 pkt 42a, w wysokości 1 % kwoty
przyznanej na podstawie tych przepisów pomocy.”.

art. 22. więcej Art. 22. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.