Wejscie w życie: 8 stycznia 2009
Ostatnia Zmiana: 1 października 2017
art. 1.
więcej
1) rodzaje świadczeń pieniężnych wypłacanych ze środków zgromadzonych w otwartych
funduszach emerytalnych oraz środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa
w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U.
z 2017 r. poz. 1778, z późn. zm.), zwanych dalej „emeryturami kapitałowymi”;
2) zasady nabywania prawa do emerytur kapitałowych;
3) zasady i tryb przyznawania emerytur kapitałowych;
4) zasady ustalania wysokości i wypłaty emerytur kapitałowych.
art. 2.
więcej
traktowania wszystkich ubezpieczonych bez względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne,
narodowość, stan zdrowia, stan cywilny oraz stan rodzinny.
art. 3.
więcej
1) emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – emeryturę, do której Zakład Ubezpieczeń
Społecznych ustalił prawo na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383, 1386 i 2120 oraz z
2018 r. poz. 138 i 357);
2) (uchylony)
3) fundusz emerytalny – fundusz, o którym mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
4) Fundusz Ubezpieczeń Społecznych – Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, o którym mowa
w art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
4a) członek otwartego funduszu emerytalnego – osobę fizyczną, która uzyskała członkostwo
w otwartym funduszu emerytalnym zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r.
o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 870 i 1321 oraz z
2018 r. poz. 138) lub której środki są ewidencjonowane na subkoncie, o którym mowa w art.
40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, a także osobę
fizyczną, której środki zgromadzone na jej rachunku w otwartym funduszu emerytalnym zostały
przekazane z tego funduszu na subkonto, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
5) kwota dodatku pielęgnacyjnego – kwotę, o której mowa w art. 75 ust. 2 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
6) (uchylony)
7) renta – rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną, do której prawo ustalił Zakład
Ubezpieczeń Społecznych na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub na podstawie odrębnych przepisów.
8) (uchylony)
9) (uchylony)
10) (uchylony)
art. 4.
więcej
mowa w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.
art. 5.
więcej
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
art. 6.
więcej
odpowiednio:
1) art. 2a, art. 80 pkt 1–4, art. 81 pkt 1, art. 82, art. 83, art. 83b, art. 84 ust. 1, 4–8e i 11 oraz art.
85 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
2) art. 100, art. 101, art. 103a, art. 114, art. 115, art. 116 ust. 1b, 1c, 1d i 2, art. 118, art. 121, art.
122 ust. 1, art. 124, art. 128–130, art. 132, art. 133–144 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
art. 7.
więcej
z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanym dalej „subkontem”,
przysługuje okresowa emerytura kapitałowa.
2. Okresowa emerytura kapitałowa przysługuje członkowi otwartego funduszu emerytalnego do
ukończenia 65. roku życia.
2a. (uchylony)
3. Okresowa emerytura kapitałowa jest finansowana z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
3a. (uchylony)
4. (uchylony)
art. 8.
więcej
kapitałowej, jeżeli:
1) ukończył 60 lat oraz
2) kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie, ustalona na ostatni dzień miesiąca
poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, jest równa lub wyższa od
dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego.
art. 9.
więcej
1) w przypadku śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego;
2) z dniem poprzedzającym dzień, w którym członek otwartego funduszu emerytalnego ukończył
65. rok życia;
3) w przypadku wyczerpania środków zewidencjonowanych na subkoncie.
art. 10.
więcej
art. 11.
więcej
o którym mowa w art. 8 pkt 2, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnia środki
zewidencjonowane na subkoncie przy ustalaniu wysokości emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1
lub art. 24a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.
art. 12.
więcej
Społecznych, w drodze decyzji, na podstawie wniosku o ustalenie prawa do emerytury złożonego
przez członka otwartego funduszu emerytalnego.
2. Złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 1, oznacza jednocześnie złożenie wniosku
o ustalenie prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, i emeryturę kapitałową.
art. 13.
więcej
emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustala się na podstawie art. 24a ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Wszczęcie postępowania z urzędu na podstawie art. 24a ustawy, o której mowa w ust. 1,
przed osiągnięciem wieku 65 lat, oznacza równocześnie wszczęcie postępowania o okresową
emeryturę kapitałową.
art. 14.
więcej
2. (uchylony)
3. (uchylony)
4. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, biorąc pod uwagę kwotę środków zewidencjonowanych
na subkoncie, ustala prawo do okresowej emerytury kapitałowej i jej wysokość, jeżeli został
spełniony warunek, o którym mowa w art. 8 pkt 2.
5. (uchylony)
6. (uchylony)
7. (uchylony)
8. (uchylony)
9. (uchylony)
10. (uchylony)
11. (uchylony)
12. (uchylony)
art. 15.
więcej
kapitałowej i jej wysokości, jeżeli nie został spełniony warunek, o którym mowa w art. 8 pkt 2.
2. (uchylony)
art. 16.
więcej
art. 17.
więcej
Art. 17a. 1. Jeżeli członek otwartego funduszu emerytalnego złoży po raz pierwszy wniosek
o emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, po ukończeniu
wieku, o którym mowa w art. 7 ust. 2, kwotę środków zewidencjonowanych na subkoncie
uwzględnia się przy ustalaniu wysokości emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu wysokości emerytury z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych przyznanej na podstawie art. 24a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych członkowi otwartego funduszu
emerytalnego, który ukończył wiek wskazany w art. 7 ust. 2.
3. W przypadku osób, które do dnia wskazanego w art. 9 pkt 2 pobierały okresową emeryturę
kapitałową lub nie pobierały tego świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury zgodnie
z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, środki zewidencjonowane na subkoncie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości
emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
art. 18.
więcej
art. 19.
więcej
art. 20.
więcej
art. 21.
więcej
art. 22.
więcej
art. 23.
więcej
art. 24.
więcej
zewidencjonowanych na subkoncie ustalonych na dzień, o którym mowa w art. 8 pkt 2, i średniego
dalszego trwania życia, o którym mowa w art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
art. 25.
więcej
podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość tej emerytury ulega ponownemu
ustaleniu na wniosek emeryta. Przepis art. 24 stosuje się odpowiednio – z tym, że wyrażone
w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustala się dla wieku danego ubezpieczonego w dniu
złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury.
2. Złożenie wniosku o ponowne ustalenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej oznacza
jednocześnie złożenie wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych w trybie art. 108 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
3. Jeżeli w wyniku ponownego ustalenia wysokości okresowej emerytury kapitałowej kwota
świadczenia jest niższa niż dotychczas pobierana, okresową emeryturę kapitałową wypłaca się
w dotychczasowej wysokości.
4. Ponowne ustalenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej następuje na wniosek
zgłoszony nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń
emerytalnego i rentowych.
5. (uchylony)
art. 26.
więcej
określonym dla emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
1a. (uchylony)
2. (uchylony)
art. 27.
więcej
art. 28.
więcej
art. 29.
więcej
art. 30.
więcej
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, która jest właściwa do wypłaty emerytury z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
2. Emerytury kapitałowe są wypłacane wraz z emeryturą lub rentą.
3. W przypadku gdy osoba uprawniona do emerytury kapitałowej i emerytury z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych pobiera rentę z innego organu emerytalnego lub rentowego, emeryturę
kapitałową wypłaca, w dniu ustalonym jako termin płatności, jednostka organizacyjna Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych, która ustaliła prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
4. Organ, o którym mowa w ust. 3, jest obowiązany niezwłocznie poinformować Zakład
Ubezpieczeń Społecznych o:
1) wstrzymaniu wypłaty renty i jego przyczynach,
2) podjęciu wypłaty renty
– jeżeli został poinformowany o podjęciu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na wniosek osoby
zainteresowanej wypłaty emerytury lub renty.
Art. 30a. W razie gdy środki zewidencjonowane na subkoncie są niższe od kwoty okresowej
emerytury kapitałowej, okresową emeryturę kapitałową wypłaca się w kwocie nie wyższej niż kwota
środków zewidencjonowanych na subkoncie, bez konieczności wydawania decyzji w sprawie
wypłaty emerytury w niższej wysokości.
art. 31.
więcej
Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) w art. 476 § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Przez sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych rozumie się także sprawy wszczęte na skutek niewydania przez organ rentowy decyzji we właściwym terminie, a także sprawy, w których wniesiono odwołanie od
orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności, sprawy o roszczenia ze stosunków prawnych między
członkami otwartych funduszy emerytalnych a tymi funduszami lub ich
organami oraz sprawy ze stosunków między emerytami lub osobami uposażonymi w rozumieniu przepisów o emeryturach kapitałowych a Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.”.
art. 32.
więcej
„1a. Kwota połowy emerytury, o której mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje połowę
łącznej kwoty emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i emerytury kapitałowej wypłacanej na podstawie odrębnych przepisów oraz nie
może być niższa niż kwota należnej emerytury kapitałowej, przy czym
emerytura kapitałowa wypłacana jest w pełnej wysokości.”.
art. 33.
więcej
z 2008 r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 6 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) przepisach emerytalnych – rozumie się przepisy ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.);”;
2) w art. 20:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Do okresów ubezpieczenia wymaganych zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 2
i ust. 2 pkt 2 zalicza się okresy:
1) podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990;
2) prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie
rolnym, po ukończeniu 16 roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.;
3) od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.”,
b) dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do osób urodzonych po dniu 31
grudnia 1948 r.”;
3) w art. 21 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Przy ustalaniu okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu
zgodnie z ust. 2 stosuje się odpowiednio art. 20 ust. 1 i 2.”;
4) w art. 22 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
„4. Wysokość emerytury, o której mowa w ust. 3, może być niższa od dotychczas pobieranej renty, jeżeli jej zmniejszenie wynika z wyłączenia okresów, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 3.”;
5) w art. 25 po ust. 2a dodaje się ust. 2b w brzmieniu:
„2b. Przepisu ust. 2a nie stosuje się przy ustalaniu wysokości emerytury rolniczej dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r.”;
6) w art. 27 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. W razie zbiegu prawa do dodatku pielęgnacyjnego, o którym mowa w ust.
1, z prawem do dodatku pielęgnacyjnego przysługującego do emerytury,
ustalonej na podstawie art. 24 ust. 1, art. 24a lub art. 184 przepisów emerytalnych, dodatek pielęgnacyjny wypłaca się wraz z emeryturą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.”;
7) w art. 33:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W razie zbiegu prawa do emerytury z prawem do renty na podstawie
ustawy, uprawnionemu przyznaje się jedno świadczenie – wyższe lub
wybrane przez uprawnionego, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 3 i 4.”,
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a-2d w brzmieniu:
„2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do osób uprawnionych jednocześnie
do emerytury rolniczej oraz do emerytury przyznanej na podstawie
art. 24 ust. 1, art. 24a lub art. 184 przepisów emerytalnych.
2b. Uprawniony do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo
renty rodzinnej z ubezpieczenia i do emerytury na podstawie art. 24
lub art. 24a przepisów emerytalnych traci prawo do renty rolniczej z
tytułu niezdolności do pracy albo renty rodzinnej z ubezpieczenia,
chyba że zanim wystąpi z wnioskiem o prawo do emerytury na podstawie art. 24 lub art. 24a przepisów emerytalnych złoży oświadczenie, że wybiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy albo rentę rodzinną z ubezpieczenia. W przypadku złożenia tego oświadczenia środki zgromadzone na jego rachunku w otwartym funduszu emerytalnym są przekazywane przez ten fundusz, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.
Oświadczenie o wyborze świadczenia jest ostateczne i nie przysługuje
od niego prawo odstąpienia.
2c. W przypadku gdy uprawniony do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy nie spełnia warunków do emerytury rolniczej na podstawie art. 22 ust. 3, Kasa wzywa uprawnionego do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, w terminie co najmniej 3 miesięcy przed
osiągnięciem wieku emerytalnego, do złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2b.
2d. Kasa wzywa uprawnionego do renty rodzinnej z ubezpieczenia, w
terminie co najmniej 3 miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego, do złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2b.”,
c) uchyla się ust. 3.
art. 34.
więcej
U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 5a w pkt 22 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje pkt 23 w brzmieniu:
„23) ustawie o emeryturach kapitałowych – oznacza to ustawę z dnia 21
listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. Nr 228, poz. 1507).”;
2) w art. 12 ust. 7 otrzymuje brzmienie:
„7. Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na
podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.”;
3) w art. 30a w ust. 1 w pkt 11 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje pkt 12
w brzmieniu:
„12) od kwot wypłaty gwarantowanej po śmierci uprawnionego do dożywotniej emerytury kapitałowej w rozumieniu ustawy o emeryturach
kapitałowych.”.
art. 35.
więcej
emerytalnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 159, poz. 1667, z późn. zm.) wprowadza się
następujące zmiany:
1) w art. 2 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Przedmiotem działalności funduszu jest gromadzenie środków pieniężnych, ich lokowanie, z przeznaczeniem na wypłatę członkom funduszu po
osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego, i wypłata okresowych emerytur kapitałowych, o których mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o
emeryturach kapitałowych (Dz. U. Nr 228, poz. 1509).”;
2) art. 7 otrzymuje brzmienie:
„Art. 7. Ustawa nie narusza przepisów innych ustaw, które przewidują wypłatę świadczeń pieniężnych w związku z osiągnięciem wieku
emerytalnego, w tym ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych.”;
3) w art. 8 po pkt 4 dodaje się pkt 4a i 4b w brzmieniu:
„4a) okresowa emerytura kapitałowa – oznacza emeryturę, o której mowa
w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych;
4b) dożywotnia emerytura kapitałowa – oznacza emeryturę, o której mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych;”;
4) w art. 81 dodaje się ust. 10 w brzmieniu:
„10. Umowa z otwartym funduszem, o której mowa w ust. 1, ulega rozwiązaniu z dniem dokonania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyrejestrowania z otwartego funduszu emerytalnego w Centralnym Rejestrze
Członków Otwartych Funduszy Emerytalnych w związku z przyznaniem
dożywotniej emerytury kapitałowej albo nieustaleniem prawa do okresowej emerytury kapitałowej lub dożywotniej emerytury kapitałowej, z
przyczyn określonych w art. 15 ust. 1 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych.”;
5) po art. 81 dodaje się art. 81a w brzmieniu:
„Art. 81a. W okresie od dnia złożenia wniosku o okresową emeryturę kapitałową lub wszczęcia postępowania z urzędu do dnia uprawomocnienia się decyzji w sprawie okresowej emerytury kapitałowej otwarty fundusz wstrzymuje dokonanie wypłaty transferowej.”;
6) w art. 89 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Fundusz prowadzi rejestr członków funduszu zawierający podstawowe dane osobowe członków, dane o wpłatach składek do funduszu i otrzymanych wypłatach transferowych oraz przeliczeniach tych składek i wypłat transferowych na jednostki rozrachunkowe, dane o aktualnym stanie środków na rachunkach z uwzględnieniem środków wypłaconych na okresową
emeryturę kapitałową, a w pracowniczych funduszach – także dane o aktualnym stanie akcji na rachunkach ilościowych.”;
7) po art. 100a dodaje się art. 100b w brzmieniu:
„Art. 100b. 1. Otwarty fundusz umarza jednostki rozrachunkowe pozostające
na rachunku członka otwartego funduszu w kwocie podanej w
decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu prawa do
okresowej emerytury kapitałowej i jej wysokości, o której mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych.
2. Na podstawie decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu prawa do dożywotniej emerytury kapitałowej i jej wysokości, o której mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych, otwarty fundusz umarza jednostki
rozrachunkowe pozostające na rachunku członka otwartego funduszu w całości.”;
8) art. 111 otrzymuje brzmienie:
„Art. 111. Wypłata środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu następuje przez przeniesienie tych środków:
1) na dochody funduszu emerytalnego wyodrębnionego w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o którym mowa
w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, lub
2) w związku z wydaniem decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu prawa do okresowej emerytury kapitałowej lub dożywotniej emerytury kapitałowej i ich wysokości.”;
9) w art. 111a w ust. 1 w pkt 2 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje pkt 3 i 4 w brzmieniu:
„3) Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zawiadomi o wyborze
przez członka otwartego funduszu renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo renty rodzinnej z ubezpieczenia na podstawie art. 33
ust. 2b ustawy z dnia 20 grudnia 1998 r. o ubezpieczeniu społecznym
rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.);
4) Minister Sprawiedliwości zawiadomi o przejściu w stan spoczynku z
prawem do uposażenia, o którym mowa w art. 100 § 2 ustawy z dnia
27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U.
Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.), sędziego będącego członkiem
otwartego funduszu.”;
10) po art. 111a dodaje się art. 111b w brzmieniu:
„Art. 111b. 1. Otwarty fundusz po otrzymaniu z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informacji, o której mowa w art. 14 ust. 5 i art. 17
ust. 9 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych, jest obowiązany przekazać na rachunek wskazany
przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych część albo całość środków zgromadzonych na rachunku członka otwartego funduszu.
2. W przypadku przekazania całości środków zgromadzonych na
rachunku członka otwartego funduszu, umowa z otwartym funduszem emerytalnym ulega rozwiązaniu, chyba że członek funduszu wycofa wniosek o emeryturę przed uprawomocnieniem
się decyzji o ustaleniu prawa do emerytury.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, otwarty fundusz nie
może pobierać opłaty.”;
11) w art. 131 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Wypłata transferowa jest dokonywana w terminie, o którym mowa w art.
122, nie wcześniej jednak niż w terminie 1 miesiąca, po przedstawieniu
przez małżonka zmarłego odpisu aktu zgonu, odpisu aktu małżeństwa oraz
pisemnego oświadczenia stwierdzającego, czy do chwili śmierci członka
funduszu nie zaszły żadne zmiany w stosunku do treści oświadczenia, o
którym mowa w art. 83 ust. 1, lub zawiadomienia, o którym mowa w art.
83 ust. 2, a jeżeli zmiany te miały miejsce - także dowodu tych zmian.”;
12) w art. 132 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Otwarty fundusz dokonuje wypłaty środków należnych osobie wskazanej
przez zmarłego w terminie 3 miesięcy, nie wcześniej jednak niż w terminie 1 miesiąca, od dnia przedstawienia funduszowi urzędowego dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby uprawnionej, z tym że wypłata środków przypadających małżonkowi zmarłego może być przekazana na jego
żądanie na rachunek w otwartym funduszu. W tym ostatnim przypadku do
wypłaty transferowej środków przypadających małżonkowi zmarłego stosuje się odpowiednio art. 128.”;
13) po art. 132 dodaje się art. 132a w brzmieniu:
„Art. 132a. 1. W razie śmierci członka otwartego funduszu, który osiągnął
wiek emerytalny i do dnia śmierci nie ustalono wysokości emerytury - kwotę środków zgromadzonych na rachunku zmarłego
pomniejsza się o kwoty niezrealizowanych świadczeń, o których mowa w art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Po dokonaniu zwrotu niewykorzystanych środków przeznaczonych na wypłatę niezrealizowanych świadczeń otwarty fundusz
dokonuje wypłaty tych środków zgodnie z art. 131 i 132.”;
14) art. 192 otrzymuje brzmienie:
„Art. 192. 1. Fundusz jest obowiązany, na żądanie członka, udzielić mu na
piśmie informacji określającej pieniężną wartość środków
zgromadzonych na jego rachunku.
2. Otwarty fundusz informuje członka o pieniężnej wartości środków zgromadzonych na rachunku członka na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc:
1) złożenia wniosku, o ustalenie prawa do okresowej emerytury kapitałowej albo ponowne ustalenie jej wysokości;
2) podjęcia wypłaty okresowej emerytury kapitałowej, jeżeli:
a) wniosek o okresową emeryturę kapitałową został złożony przed osiągnięciem wieku emerytalnego, albo
b) postępowanie o okresową emeryturę kapitałową zostało
wszczęte z urzędu.
3. Otwarty fundusz informuje członka i Zakład Ubezpieczeń Społecznych o pieniężnej wartości środków zgromadzonych na rachunku członka otwartego funduszu po dokonaniu ostatniej wypłaty okresowej emerytury kapitałowej.”.
art. 36.
więcej
U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4 po pkt 12 dodaje się pkt 12a i 12b w brzmieniu:
„12a) okresowa emerytura kapitałowa – świadczenie pieniężne określone
w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych
(Dz. U. Nr 228, poz. 1507);
12b) dożywotnia emerytura kapitałowa – świadczenie pieniężne określone w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych;”;
2) w art. 22:
a) ust. 3b otrzymuje brzmienie:
„3b. Zakład zaprzestaje odprowadzania części składki, o której mowa w
ust. 3, od dnia następującego po dniu poinformowania przez Zakład
otwartego funduszu emerytalnego o:
1) obowiązku przekazania środków zgromadzonych na rachunku
członka otwartego funduszu emerytalnego na fundusz emerytalny FUS, w przypadku nieustalenia prawa do okresowej emerytury kapitałowej, albo
2) złożeniu przez członka otwartego funduszu emerytalnego
oświadczenia o wyborze oferty dożywotniej emerytury kapitałowej.”,
b) po ust. 3b dodaje się ust. 3c w brzmieniu:
„3c. Przepis ust. 3b stosuje się odpowiednio do części składki, o której
mowa w ust. 3, należnej za okres do dnia poinformowania, o którym
mowa w ust. 3b, o:
1) obowiązku przekazania środków zgromadzonych na rachunku
członka otwartego funduszu emerytalnego na fundusz emerytalny FUS, w przypadku nieustalenia prawa do okresowej emerytury kapitałowej, albo
2) złożeniu przez członka otwartego funduszu emerytalnego
oświadczenia o wyborze oferty dożywotniej emerytury kapitałowej
- opłaconej lub zidentyfikowanej po tym dniu.”;
3) w art. 33 w ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) Centralny Rejestr Otrzymujących Emerytury z Funduszy Dożywotnich Emerytur Kapitałowych;”;
4) w art. 40:
a) ust. 1c otrzymuje brzmienie:
„1c. Na koncie ubezpieczonego ewidencjonuje się także informacje o:
1) zwaloryzowanej wysokości składek na otwarte fundusze emerytalne:
a) w przypadku ubezpieczonych, o których mowa w ust. 1 pkt
1, należnych za okres do dnia poinformowania przez Zakład otwartego funduszu emerytalnego o:
– obowiązku przekazania środków zgromadzonych na
rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego na
fundusz emerytalny FUS, w przypadku nieustalenia
prawa do okresowej emerytury kapitałowej, albo
– złożeniu przez członka otwartego funduszu emerytalnego oświadczenia o wyborze oferty dożywotniej emerytury kapitałowej
- nieopłaconych lub niezidentyfikowanych do tego dnia,
także wówczas gdy nie uległy one przedawnieniu,
b) w przypadku ubezpieczonych, o których mowa w ust. 1 pkt
2, opłaconych lub zidentyfikowanych po dniu poinformowania przez Zakład otwartego funduszu emerytalnego o:
– obowiązku przekazania środków zgromadzonych na
rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego na
fundusz emerytalny FUS, w przypadku nieustalenia
prawa do okresowej emerytury kapitałowej, albo
– złożeniu przez członka otwartego funduszu emerytalnego oświadczenia o wyborze oferty dożywotniej emerytury kapitałowej;
2) wysokości środków zgromadzonych na rachunku członka
otwartego funduszu emerytalnego przekazanych na fundusz
emerytalny FUS, w przypadku nieustalenia prawa do okresowej emerytury kapitałowej albo dożywotniej emerytury kapitałowej.”,
b) w ust. 2:
– po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:
„4a) o wartości środków wypłaconych z tytułu okresowej emerytury kapitałowej;”,
– pkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) o wysokości dożywotniej emerytury kapitałowej;”;
5) w art. 50 po ust. 1f dodaje się ust. 1g w brzmieniu:
„1g. Jeżeli ubezpieczonemu, o którym mowa w ust. 1b, do osiągnięcia, stanowiącego w jego przypadku wiek emerytalny, 60 roku życia brakuje nie
więcej niż 12 miesięcy, podaje się dodatkowo informację o możliwości
skorzystania z prawa do okresowej emerytury kapitałowej.”;
6) w art. 54 w pkt 8 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje pkt 9 w brzmieniu:
„9) wydatki na pokrycie niedoboru środków niezbędnych do zapewnienia
wypłat emerytur kapitałowych.”;
7) w art. 55:
a) pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) emerytalny, z którego finansowane są wypłaty emerytur i wydatki, o
których mowa w art. 54 ust. 9;”,
b) w pkt 2 lit. b otrzymuje brzmienie:
„b) wypłaty emerytur przyznanych z urzędu zamiast rent z tytułu niezdolności do pracy osobom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949
r., które nie mają okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego
co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,”.
art. 37.
więcej
1) w art. 4:
a) pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) dożywotnia emerytura kapitałowa – emeryturę, o której mowa w
ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. Nr 228, poz. 1507);”,
b) po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:
„2a) okresowa emerytura kapitałowa – emeryturę, o której mowa w
ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych;”;
2) po art. 26 dodaje się art. 26a w brzmieniu:
„Art. 26a. 1. Wysokość emerytury ustalonej zgodnie z art. 26 ulega zwiększeniu za okresy opłacania składek na Fundusz Emerytalny
Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i
ubezpieczenie emerytalno-rentowe, o których mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zwiększenie to
ustala się według zasad wymiaru części składkowej emerytury
rolniczej przewidzianych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników na podstawie zaświadczenia Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o okresach opłacania składek.
2. Zwiększenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje osobie
mającej ustalone prawo do emerytury na podstawie przepisów
o ubezpieczeniu społecznym rolników.
3. Zwiększenie, o którym mowa w ust. 1, przyznaje się ubezpieczonemu, który legitymuje się okresami, o których mowa w art.
10 ust. 1 pkt 1, krótszymi niż 25 lat.
4. Emeryturę, o której mowa w ust. 1, wypłaca się z Funduszu, z
tym że koszty tej emerytury w części odpowiadającej zwiększeniu o część składkową w wysokości obliczonej zgodnie z ust. 1
podlegają refundacji z funduszu emerytalno-rentowego określonego w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.”;
3) w art. 73 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Jeżeli emerytura zmarłego została obliczona wraz ze zwiększeniami, o których mowa w art. 26a lub art. 56 ust. 3 i 4, rentę rodzinną oblicza się jako
procent świadczenia zmarłego w wysokości pomniejszonej o te zwiększenia, odpowiednio do liczby uprawnionych do renty. Tak obliczoną rentę
rodzinną uzupełnia się do wysokości uwzględniającej 50% zwiększenia,
które przysługiwałoby zmarłemu.”;
4) w art. 87:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W przypadku gdy emerytura przysługująca z Funduszu określona w
art. 26, łącznie z okresową emeryturą kapitałową albo dożywotnią
emeryturą kapitałową, jest niższa niż kwota, o której mowa w art. 85
ust. 2 i 3, emeryturę przysługującą z Funduszu, w tym emeryturę ustaloną ze zwiększeniem, o którym mowa w art. 26a, podwyższa się w
taki sposób, aby suma tych świadczeń nie była niższa od tej kwoty, o
ile ubezpieczony:
1) mężczyzna – ukończył 65 lat życia i ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat,
2) kobieta – ukończyła 60 lat życia i ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat
- z uwzględnieniem ust. 3-7. Przepis art. 5 ust. 2 stosuje się odpowiednio.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. W okresie składkowym, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, uwzględnia się okres, za który ustalono zwiększenie, o którym mowa
w art. 26a.”,
c) ust. 5a otrzymuje brzmienie:
„5a. Prawo do podwyższenia, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje w
razie zbiegu prawa do emerytury z Funduszu i okresowej emerytury
kapitałowej albo dożywotniej emerytury kapitałowej z prawem do:
1) emerytury wojskowej lub policyjnej, o której mowa w art. 85
ust. 5;
2) emerytury rolniczej określonej w przepisach o ubezpieczeniu
społecznym rolników.”;
5) w art. 103:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do emerytów, którzy ukończyli 60 lat
(kobiety) lub 65 lat (mężczyźni).”,
b) uchyla się ust. 2a;
6) w art. 108 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Złożenie przez członka otwartego funduszu emerytalnego wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, o której mowa w art. 24 lub art.
24a, oznacza jednocześnie złożenie wniosku o ponowne ustalenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej w trybie art. 25 ustawy z dnia 21
listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych.”;
7) w art. 116 po ust. 1c dodaje się ust. 1d w brzmieniu:
„1d. Przepisu ust. 1b nie stosuje się, jeżeli członek otwartego funduszu emerytalnego zmarł przed wydaniem decyzji, o ile w dniu śmierci spełniał warunki do emerytury.”;
8) po art. 116 dodaje się art. 116a w brzmieniu:
„Art. 116a. Złożenie przez członka otwartego funduszu emerytalnego
wniosku o emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. 1, oznacza
jednocześnie złożenie wniosku o ustalenie okresowej emerytury
kapitałowej, o której mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008
r. o emeryturach kapitałowych.”;
9) w art. 129 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Warunkiem podjęcia wypłaty emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1,
dla członka otwartego funduszu emerytalnego po ukończeniu wieku 65 lat
jest złożenie wniosku o ustalenie prawa do dożywotniej emerytury kapitałowej albo oświadczenie, o którym mowa w art. 17 ust. 5 ustawy z dnia 21
listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych.”.
art. 38.
więcej
Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.) w art. 100 § 6a otrzymuje brzmienie:
„§ 6a. Jeżeli zbieg praw, o którym mowa w § 6, dotyczy sędziego przechodzącego lub przeniesionego w stan spoczynku zgodnie z § 2, który jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, środki zgromadzone na rachunku
w tym funduszu otwarty fundusz emerytalny przekazuje za pośrednictwem
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na dochody budżetu państwa.”.
art. 39.
więcej
wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673, z późn.
zm.) w art. 26 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Kwota połowy emerytury, o której mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje połowę
łącznej kwoty emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i emerytury kapitałowej wypłacanej na podstawie odrębnych przepisów oraz nie
może być niższa niż kwota należnej emerytury kapitałowej, przy czym
emerytura kapitałowa wypłacana jest w pełnej wysokości.”.
art. 40.
więcej
oraz Rzeczniku Ubezpieczonych (Dz. U. Nr 124, poz. 1153, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 3 otrzymuje brzmienie:
„Art. 3. Celem nadzoru jest ochrona interesów osób ubezpieczających,
ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych, osób otrzymujących emeryturę
kapitałową lub osób przez nie uposażonych.”;
2) w art. 5 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Rzecznik Ubezpieczonych reprezentuje interesy osób ubezpieczających,
ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia,
członków funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych, osób otrzymujących emeryturę kapitałową lub osób
przez nie uposażonych.”;
3) w art. 19 w ust. 6 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) rażącego naruszenia interesów osób ubezpieczających, ubezpieczonych,
uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych,
osób otrzymujących emeryturę kapitałową lub osób przez nie uposażonych;”;
4) w art. 20:
a) pkt 2 i 3 otrzymują brzmienie:
„2) opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących organizacji i
funkcjonowania ubezpieczeń, funduszy emerytalnych, pracowniczych
programów emerytalnych oraz emerytur kapitałowych;
3) występowanie do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej bądź o wydanie lub zmianę innych aktów
prawnych w sprawach dotyczących organizacji i funkcjonowania
ubezpieczeń, funduszy emerytalnych, pracowniczych programów
emerytalnych oraz emerytur kapitałowych;”,
b) w pkt 5 lit. d otrzymuje brzmienie:
„d) towarzystwami emerytalnymi a członkami funduszy emerytalnych
oraz wynikłych z uczestnictwa w pracowniczych programach emerytalnych,”,
c) pkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) inicjowanie i organizowanie działalności edukacyjnej i informacyjnej
w dziedzinie ochrony ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy
emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych,
osób otrzymujących emeryturę kapitałową, lub osób uposażonych.”;
5) w art. 25 w ust. 5 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) rażącego naruszenia interesów osób ubezpieczających, ubezpieczonych,
uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych,
osób otrzymujących emeryturę kapitałową lub osób przez nie uposażonych;”.
art. 41.
więcej
157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 42, poz. 272 i Nr 49, poz. 328 oraz z 2008 r. Nr 209,
poz. 1317) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 1 w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) nadzór emerytalny, sprawowany zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28
sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych
(Dz. U. z 2004 r. Nr 159, poz. 1667, z późn. zm.), ustawy z dnia
20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U.
Nr 116, poz. 1207, z 2005 r. Nr 143, poz. 1202, z 2006 r. Nr 157, poz.
1119 oraz z 2008 r. Nr 220, poz. 1432), ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o indywidualnych kontach emerytalnych (Dz. U. Nr 116, poz. 1205, z
2005 r. Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 oraz z 2008 r. Nr
220, poz. 1432), ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych (Dz. U. Nr 124,
poz. 1153, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o
emeryturach kapitałowych (Dz. U. Nr 228, poz. 1507);”;
2) w art. 6 w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) określone w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, ustawie
z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach
emerytalnych, ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych, ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej, ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach
wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu
obrotu oraz o spółkach publicznych, ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, ustawie z dnia 26 października 2000 r.
o giełdach towarowych, ustawie z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych oraz ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o
emeryturach kapitałowych,”.
art. 42.
więcej
niniejszej ustawy ustalono prawo do emerytury rolniczej, z zaliczeniem okresów, o których mowa w
art. 20 ust. 1 pkt 3 ustawy wymienionej w art. 33, a która po dniu wejścia w życie ustawy osiągnie
wiek 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny i zgłosi wniosek o emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych określoną w art. 24 lub art. 184 ustawy wymienionej w art. 37, przysługuje –
w zależności od jej wyboru – emerytura rolnicza ustalona z zaliczeniem wskazanych okresów albo
emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
2. Prawo do emerytury rolniczej oraz do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
przysługuje osobie, o której mowa w ust. 1, jeżeli po wyłączeniu okresów wskazanych w tym
przepisie osoba ta spełnia warunki do emerytury rolniczej.
art. 43.
więcej
wraz ze zwiększeniem lub częścią składkową emerytury rolniczej, ulega ponownemu ustaleniu – bez
uwzględnienia tego zwiększenia lub części składkowej, jeżeli osobie tej została przyznana emerytura
rolnicza z tytułu okresów, o których mowa w art. 20 ust. 1 i 2 ustawy wymienionej w art. 33,
w brzmieniu ustalonym niniejszą ustawą.
art. 44.
więcej
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pełnomocnictwa do dysponowania rachunkami
bankowymi, o których mowa w art. 14 ust. 9.
art. 45.
więcej
2a ustawy, o której mowa w art. 37, dokonuje się na wniosek osoby zainteresowanej.
2. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje osoby, mające w dniu wejścia w życie ustawy
zawieszone prawo do emerytury w trybie art. 103 ust. 2a ustawy, o której mowa w art. 37,
o warunkach pobierania świadczeń.
art. 46.
więcej
Wyszukiwarka
- Kodeks Karny dostęp do ustawy
- 22 Kodeks Karny konkretny artykuł ustawy
- Sąd Okręgowy w Ełku informacje o sądzie
- Pełnomocnictwo ogólne dostęp do wzorców