Art. 59. 1. Pozwolenia na wywóz za granicę nie wymagają:
1) zabytki nieobjęte kategoriami, o których mowa w art. 51 ust. 1, niewpisane do
rejestru albo na Listę Skarbów Dziedzictwa, albo inwentarzy muzeów albo
niewchodzące w skład narodowego zasobu bibliotecznego;
1a) zabytki podlegające zwrotowi na terytorium państwa Unii Europejskiej na
podstawie prawomocnego wyroku nakazującego zwrot zagranicznego
narodowego dobra kultury, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia
25 maja 2017 r. o restytucji narodowych dóbr kultury;
2) zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii
Europejskiej, które są objęte procedurą odprawy czasowej lub procedurą
uszlachetniania czynnego w rozumieniu przepisów prawa celnego;
3) zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii
Europejskiej, które były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu ze
zwolnieniem od należności celnych przywozowych, jeżeli wywóz tych zabytków
następuje przed upływem 5 lat od dnia dopuszczenia do obrotu;
4) zabytki przywiezione z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na
okres nie dłuższy niż 3 lata, jeżeli wywozu tych zabytków dokonuje się na
terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
5) zabytki przywiezione z zagranicy przez osoby korzystające z przywilejów lub
immunitetów dyplomatycznych, w tym przywiezione w celu urządzenia wnętrz
przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych;
6) dzieła twórców żyjących niewpisane do inwentarzy muzeów albo niewchodzące
w skład narodowego zasobu bibliotecznego;
6a) dzieła twórców żyjących podlegające zwrotowi na terytorium państwa Unii
Europejskiej na podstawie prawomocnego wyroku nakazującego zwrot
zagranicznego narodowego dobra kultury, o którym mowa w art. 18 ust.
1 ustawy z dnia 25 maja 2017 r. o restytucji narodowych dóbr kultury;
7) zabytki przemieszczane przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium
państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium państwa niebędącego
członkiem Unii Europejskiej i objęte kategoriami A.1–A.15 wymienionymi
w załączniku do rozporządzenia Rady (EWG) nr 116/2009 z dnia 18 grudnia
2008 r. w sprawie wywozu dóbr kultury (Dz. Urz. WE L 39 z dnia 10.02.2009),
jeżeli ich wartość jest niższa od progów finansowych wymienionych w pkt B
tego załącznika;
8) zabytki, które posiadają potwierdzenie wwozu wystawione przez organ celny lub
Straż Graniczną zgodnie z art. 59 ust. 3 pkt 4.
2. Jeżeli wywóz zabytku jest dokonywany bez pozwolenia, o którym mowa
w art. 51 ust. 1 i 3, a cechy zabytku wskazują, że jego wywóz wymaga pozwolenia,
organ Straży Granicznej lub organ celny może zażądać od osoby dokonującej wywozu
zabytku okazania dokumentu potwierdzającego fakt, że wywożony zabytek nie
wymaga pozwolenia.
3. Dokumentem, o którym mowa w ust. 2, jest:
1) ocena wskazująca czas powstania zabytku wykonana przez instytucję kultury
wyspecjalizowaną w opiece nad zabytkami, rzeczoznawcę ministra właściwego
do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, podmiot gospodarczy
wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej lub organ administracji publicznej;
2) wycena zabytku wykonana przez instytucję kultury wyspecjalizowaną w opiece
nad zabytkami, rzeczoznawcę ministra właściwego do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego lub podmiot gospodarczy wyspecjalizowany
w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
3) faktura zawierająca dane pozwalające na identyfikację przedmiotu, wystawiona
przez podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4) potwierdzenie wwozu zabytku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
zawierające fotografię zabytku, wystawione w przejściach granicznych przez
organ celny, a w przypadku jego braku przez organ Straży Granicznej.
Potwierdzenie jest wystawiane jedynie wtedy, gdy z załączonych dokumentów
umożliwiających jednoznaczną identyfikację zabytku oraz jego wiek i wartość
wynika, że należy on do kategorii zabytków, o których mowa w art. 51 ust. 1;
5) ubezpieczenie przewozu zabytku z zagranicy na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej;
6) pozwolenie na wywóz zabytku z terytorium innego państwa członkowskiego
Unii Europejskiej.
4. W przypadku gdy osoba dokonująca wywozu zabytku nie przedstawi
dokumentu, o którym mowa w ust. 2, lub istnieje uzasadniona obawa, że dokument
ten nie jest wiarygodny, organ Straży Granicznej lub organ celny może zatrzymać ten
zabytek na czas niezbędny do ustalenia, czy wywóz zabytku mógł być dokonywany
bez pozwolenia, o którym mowa w art. 51 ust. 1 i 3.
5. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
określi, w drodze rozporządzenia, wzór dokumentu, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, 2
i 4, mając na względzie konieczność ujednolicenia tych dokumentów.

Art. 59a. 1. Podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu
zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej „podmiotem prowadzącym księgę ewidencyjną”, jest obowiązany do prowadzenia księgi
ewidencyjnej zabytków przyjętych lub oferowanych do zbycia, zwaną dalej „księgą
ewidencyjną”, zarówno na własną rzecz, jak i na rzecz innych osób, o wartości
przekraczającej 10 000 zł, a także ekspertyz wydanych przez ten podmiot, w szczególności ocen wskazujących czas powstania zabytku i wycen zabytku, o których mowa w art. 59 ust. 3 pkt 1 i 2.
2. Księga ewidencyjna zawiera:
1) dane umożliwiające identyfikację i określenie wartości zabytku;
2) dane zbywcy oraz nabywcy zabytku, a także osób pośredniczących w zbyciu
i nabyciu zabytku, w tym osób reprezentujących osoby prawne;
3) dane osoby, na rzecz której została wydana ekspertyza, o której mowa w ust. 1;
4) oryginał lub odpis dokumentu poświadczającego nabycie zabytku przez podmiot
prowadzący księgę ewidencyjną wraz z ceną zakupu, a ponadto Jednolitego
Dokumentu Administracyjnego (SAD) lub innego dokumentu potwierdzającego
dopuszczenie do obrotu w przypadku, jeżeli podmiot ten nabył zabytek poza
obszarem celnym Unii Europejskiej;
5) odpis faktury lub innego dokumentu poświadczającego zbycie zabytku wraz
z ceną sprzedaży;
6) odpis ekspertyzy, o której mowa w ust. 1;
7) oświadczenie zbywcy dotyczące pochodzenia zabytku i sposobu nabycia go
przez zbywcę;
8) oświadczenie podmiotu prowadzącego księgę ewidencyjną dotyczące czynności
powziętych w celu weryfikacji, czy zabytek nie pochodzi z przestępstwa ani nie
został wyprowadzony z terytorium państwa Unii Europejskiej lub państwa
trzeciego z naruszeniem prawa, ze wskazaniem informacji uzyskanych
z dostępnych rejestrów, wykazów i baz danych.
3. Dane osób, o których mowa w ust. 2 pkt 2 i 3, w odniesieniu do osób
fizycznych obejmują:
1) imię i nazwisko;
2) numer identyfikacji podatkowej (NIP) lub numer PESEL;
3) w odniesieniu do cudzoziemców i osób niemających numerów, o których mowa
w pkt 2, adres zamieszkania oraz serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość.
4. Osobą uprawnioną do dokonywania wpisów w księdze ewidencyjnej jest
każda osoba uprawniona do reprezentowania podmiotu prowadzącego księgę
ewidencyjną lub osoba przez nią do tego upoważniona.
5. Księgę ewidencyjną podmiot obowiązany do jej prowadzenia przechowuje
przez okres prowadzenia działalności.
6. Jeżeli podmiot prowadzący księgę ewidencyjną nie jest podmiotem, o którym
mowa w art. 42 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym
i archiwach, ani też księga ewidencyjna nie wchodzi w skład państwowego zasobu
archiwalnego, do księgi tej stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 lipca 1983 r.
o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach dotyczące ewidencjonowanego
niepaństwowego zasobu archiwalnego.
7. Policja i Krajowa Administracja Skarbowa mogą na wniosek ministra
właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub z urzędu
dokonywać czynności wyjaśniających mających na celu sprawdzenie wykonywania
obowiązku prowadzenia księgi ewidencyjnej i prawidłowości jej prowadzenia.
W czynnościach wyjaśniających może wziąć udział upoważniony przedstawiciel
ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
8. Podmiot prowadzący księgę ewidencyjną jest obowiązany na każde wezwanie
niezwłocznie udostępnić tę księgę sądom powszechnym, sądom administracyjnym
oraz organom i podmiotom, o których mowa w art. 3 ust. 1, art. 5 ust. 1, art. 12 ust. 5
i art. 41 ustawy z dnia 25 maja 2017 r. o restytucji narodowych dóbr kultury, a także
innym podmiotom wydającym pozwolenia na wywóz zabytków za granicę.
9. Podmiot prowadzący księgę ewidencyjną jest obowiązany wydać odpis lub
kopię wpisu, a także odpis lub kopię oświadczeń, o których mowa w ust. 2 pkt 7 i 8,
zbywcy lub nabywcy zabytku objętego wpisem, lub osobie, na której rzecz wydał
ekspertyzę objętą wpisem, na żądanie tych osób.
10. Archiwum państwowe, do którego przekazano księgę ewidencyjną celem
archiwizowania zgodnie z ust. 6, udostępnia ją podmiotowi prowadzącemu tę księgę
ewidencyjną, organom lub podmiotom, o których mowa w art. 3 ust. 1, art. 5 ust. 1,
art. 12 ust. 5 i art. 41 ustawy z dnia 25 maja 2017 r. o restytucji narodowych dóbr
kultury, a także innym podmiotom wydającym pozwolenia na wywóz zabytków za
granicę, oraz osobom, o których mowa w ust. 9.
11. Przed dokonaniem pierwszego wpisu podmiot prowadzący księgę
ewidencyjną przedkłada księgę ewidencyjną oraz kolejne jej tomy wojewódzkiemu
konserwatorowi zabytków właściwemu dla miejsca siedziby tego podmiotu celem
nadania księdze ewidencyjnej i kolejnemu tomowi numeru ewidencyjnego.
12. Wojewódzki konserwator zabytków, o którym mowa w ust. 11, prowadzi
ewidencję przedłożonych mu ksiąg ewidencyjnych, która zawiera:
1) numer ewidencyjny, datę jego nadania oraz liczbę stron księgi ewidencyjnej lub
kolejnego tomu księgi ewidencyjnej;
2) imię i nazwisko lub nazwę (firmę) podmiotu prowadzącego księgę ewidencyjną.
13. Ewidencja ksiąg ewidencyjnych jest dokumentem stanowiącym materiał
archiwalny podlegający przekazaniu do właściwego archiwum państwowego zgodnie
z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym
i archiwach.
14. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
określi, w drodze rozporządzenia, wzór księgi ewidencyjnej, szczegółowy sposób jej
prowadzenia i przechowywania oraz dokumentację dołączaną do księgi ewidencyjnej,
uwzględniając konieczność zapewnienia przejrzystości i kompletności zapisu
informacji znajdujących się w księdze ewidencyjnej, a także bezpieczeństwa danych
zawartych w księdze ewidencyjnej.

Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami art. 59

DODAJ