Art. 43. 1. Źródła promieniowania jonizującego podlegają kontroli, a źródła
promieniotwórcze podlegają także ewidencji.
2. Obowiązek prowadzenia kontroli źródeł promieniowania jonizującego oraz
ewidencji źródeł promieniotwórczych, w tym ewidencji stanu i ruchu źródeł
promieniotwórczych, spoczywa na kierowniku jednostki organizacyjnej wykonującej
działalność z tymi źródłami.
3. Kierownik jednostki organizacyjnej wykonującej działalność ze źródłami
promieniotwórczymi ma obowiązek zabezpieczyć je przed utratą, uszkodzeniem,
kradzieżą lub dostaniem się w ręce osób nieuprawnionych.
4. (uchylony)
5. Kierownik jednostki organizacyjnej wykonującej działalność ze źródłami
promieniotwórczymi niezwłocznie informuje Prezesa Agencji oraz Szefa Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego o utracie, kradzieży, znacznej utracie szczelności oraz
nieupoważnionym użyciu źródła promieniotwórczego, a także o uwolnieniu
substancji promieniotwórczej z tego źródła.
6. Na potrzeby zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych, o którym mowa
w ust. 3, źródła promieniotwórcze kwalifikuje się do odpowiedniej kategorii.
7. Kwalifikacji, o której mowa w ust. 6, dokonuje się na podstawie aktywności
źródeł promieniotwórczych oraz działalności, w których są stosowane.
8. W przypadku zgromadzenia w jednym miejscu więcej niż jednego źródła
promieniotwórczego podstawę kwalifikacji, o której mowa w ust. 6, stanowi całkowita
aktywność zgromadzonych źródeł promieniotwórczych.
9. Kierownik jednostki organizacyjnej:
1) ustala poziom zabezpieczeń dla poszczególnych kategorii źródeł
promieniotwórczych;
2) ustala przedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł
promieniotwórczych, cele zabezpieczeń oraz funkcje zabezpieczeń źródeł
promieniotwórczych dla poszczególnych poziomów zabezpieczeń źródeł
promieniotwórczych;
3) opracowuje plan zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych.
10. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:
1) kategorie źródeł promieniotwórczych i szczegółowe przesłanki kwalifikowania
źródeł promieniotwórczych do tych kategorii,
2) poziom zabezpieczeń dla poszczególnych kategorii źródeł promieniotwórczych,
3) przedsięwzięcia organizacyjne i techniczne zabezpieczeń źródeł
promieniotwórczych, cele zabezpieczeń oraz funkcje zabezpieczeń źródeł
promieniotwórczych,
4) minimalną zawartość planu zabezpieczenia źródeł promieniotwórczych
– mając na względzie konieczność odpowiedniego zabezpieczenia źródeł
promieniotwórczych przed utratą, uszkodzeniem, kradzieżą lub dostaniem się w ręce
osób nieuprawnionych oraz zapobieżenia powstaniu zdarzenia radiacyjnego
związanego ze źródłami promieniotwórczymi.

Art. 43a. 1. Kierownik jednostki organizacyjnej wytwarzającej źródła
wysokoaktywne ma obowiązek:
1) nadać każdemu ze źródeł niepowtarzalny numer identyfikacyjny, a jeżeli jest to
możliwe, wygrawerować albo wybić ten numer w sposób trwały na obudowie
źródła i jego pojemniku;
2) w przypadku gdy nie jest możliwe wygrawerowanie albo wybicie numeru
identyfikacyjnego na pojemniku lub na obudowie źródła, a także w przypadku
pojemników transportowych wielokrotnego użytku – umieścić na pojemniku
informację o typie źródła;
3) oznaczyć pojemnik ze źródłem, a jeżeli jest to możliwe, także obudowę źródła,
symbolem promieniowania jonizującego, którego wzór określa załącznik nr 3 do
ustawy;
4) dołączyć do źródła dokument zawierający numer identyfikacyjny źródła,
wskazujący, że zostało ono oznaczone w sposób określony w pkt 1–3, oraz
potwierdzający czytelność tego oznaczenia;
5) wraz ze źródłem dostarczyć jednostce organizacyjnej będącej odbiorcą źródła
fotografie źródła i pojemnika źródła tych samych typów.
2. Kierownik jednostki organizacyjnej, która dostarcza lub udostępnia innej
jednostce organizacyjnej źródło wysokoaktywne przywożone spoza terytorium Unii
Europejskiej, ma obowiązek zapewnić, że dostarczone źródło posiada nadany przez
wytwórcę niepowtarzalny numer identyfikacyjny oraz że pojemnik ze źródłem
i źródło są oznaczone w sposób określony w ust. 1 pkt 1–3, a do źródła jest dołączony
dokument, o którym mowa w ust. 1 pkt 4.

Art. 43b. 1. Kierownik jednostki organizacyjnej wykonującej działalność ze
źródłem wysokoaktywnym ma obowiązek:
1) sprawić, żeby do źródła został dołączony dokument zawierający numer
identyfikacyjny źródła, wskazujący, że zostało ono oznaczone w sposób
określony w art. 43a ust. 1 pkt 1–3, oraz potwierdzający czytelność tego
oznaczenia;
2) przed przekazaniem źródła innej jednostce organizacyjnej sprawdzić, czy
posiada ona zezwolenie Prezesa Agencji na działalność z tym źródłem;
3) niezwłocznie zawiadomić Prezesa Agencji o kradzieży lub utracie źródła, a także
o korzystaniu z niego przez osobę nieuprawnioną;
4) po zakończeniu działalności ze źródłem niezwłocznie przekazać źródło:
a) jednostce organizacyjnej posiadającej zezwolenie na wykonywanie
działalności z takim źródłem albo
b) państwowemu przedsiębiorstwu użyteczności publicznej, o którym mowa
w art. 114 ust. 1, albo
c) jednostce organizacyjnej, która źródło dostarczyła albo udostępniła.
2. Do dokumentu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, dołącza się fotografie,
o których mowa w art. 43a ust. 1 pkt 5, oraz, stosownie do okoliczności, fotografię
typowego opakowania transportowego, urządzenia lub sprzętu, typu takiego, jak ten,
w którym znajduje się to źródło.
2a. Kierownik jednostki organizacyjnej wykonującej działalność ze źródłem
wysokoaktywnym przekazuje źródło wysokoaktywne, które nie było stosowane od co
najmniej 3 lat, do wytwórcy lub dostawcy tego źródła lub do państwowego
przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, o którym mowa w art. 114 ust. 1, chyba że
Prezes Agencji, na umotywowany wniosek kierownika jednostki organizacyjnej,
wyrazi, w drodze decyzji administracyjnej, zgodę na dalszą działalność z tym źródłem
w sytuacji, gdy przerwa w stosowaniu tego źródła jest uzasadniona procesem jego
stosowania.
2b. Odmowa udzielenia zgody, o której mowa w ust. 2a, następuje w drodze
decyzji administracyjnej.
3. Przepisów ust. 1 i 2a nie stosuje się do działalności polegającej na składowaniu
i przechowywaniu źródła wysokoaktywnego przez państwowe przedsiębiorstwo
użyteczności publicznej, o którym mowa w art. 114 ust. 1, oraz do działalności
polegającej na transporcie takiego źródła.
4. Zezwolenie na wykonywanie działalności ze źródłem wysokoaktywnym
określa warunki wykonywania tej działalności, w szczególności w zakresie:
1) obowiązków jednostki organizacyjnej wykonującej tę działalność;
2) minimalnych kompetencji pracowników jednostki organizacyjnej, w tym ich
wiedzy i przeszkolenia;
3) minimalnych wymagań dla źródła wysokoaktywnego, jego pojemnika
i dodatkowego wyposażenia;
4) procedur w sytuacji zdarzeń radiacyjnych i połączeń komunikacyjnych;
5) instrukcji pracy;
6) konserwacji źródła wysokoaktywnego, jego pojemnika i dodatkowego
wyposażenia;
7) postępowania ze źródłem wysokoaktywnym po zakończeniu z nim działalności.

Art. 43c. 1. Prezes Agencji prowadzi rejestr źródeł wysokoaktywnych, z którymi
jest wykonywana działalność, oraz innych zamkniętych źródeł promieniotwórczych
stosowanych i przechowywanych w jednostkach organizacyjnych wykonujących na
podstawie zezwolenia działalność polegającą na stosowaniu lub przechowywaniu
zamkniętych źródeł promieniotwórczych lub urządzeń zawierających takie źródła.
2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera określenie:
1) jednostki organizacyjnej wykonującej działalność ze źródłem;
2) typu źródła;
3) izotopu promieniotwórczego zawartego w źródle;
4) aktywności źródła w momencie jego wytworzenia, a jeżeli nie jest znana,
w momencie wprowadzenia źródła do obrotu albo wejścia w posiadanie źródła
przez jednostkę organizacyjną prowadzącą działalność z tym źródłem;
5) w przypadku źródeł wysokoaktywnych, jeżeli jest to możliwe, także numeru
identyfikacyjnego źródła.
3. Kierownicy jednostek organizacyjnych wykonujących działalność ze źródłami
wysokoaktywnymi oraz kierownicy jednostek organizacyjnych wykonujących na
podstawie zezwolenia działalność polegającą na stosowaniu lub przechowywaniu
zamkniętych źródeł promieniotwórczych lub urządzeń zawierających takie źródła
przekazują Prezesowi Agencji kopie dokumentów ewidencji źródeł
promieniotwórczych, w tym źródeł wysokoaktywnych.
4. Kopie dokumentów ewidencji źródeł promieniotwórczych, o których mowa
w ust. 3, stanowią podstawę dokonywania wpisów do rejestru, o którym mowa
w ust. 1.

Art. 43d. 1. Kierownik jednostki, której pracownicy mogą w trakcie pracy
zetknąć się ze źródłami niekontrolowanymi, w szczególności kierownik jednostki
zajmującej się magazynowaniem, sprzedażą lub przetwórstwem złomu metali, ma
obowiązek zapewnić tym pracownikom szkolenie obejmujące:
1) informację o możliwości natknięcia się na takie źródło;
2) wizualne wykrywanie źródeł niekontrolowanych i ich pojemników;
3) podstawowe informacje o promieniowaniu jonizującym i jego skutkach;
4) informację o działaniach, jakie należy podjąć w przypadku wykrycia albo
podejrzenia wykrycia źródła niekontrolowanego.
2. Komendant Główny Straży Granicznej, Szef Krajowej Administracji
Skarbowej, Komendant Główny Policji, Komendant Główny Państwowej Straży
Pożarnej, Główny Inspektor Transportu Drogowego, Dowódca Generalny Rodzajów
Sił Zbrojnych, Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szef Agencji Wywiadu,
Szef Służby Wywiadu Wojskowego oraz Komendant Służby Ochrony Państwa
zapewniają szkolenie, o którym mowa w ust. 1, podległym im funkcjonariuszom,
pracownikom lub żołnierzom, którzy mogą zetknąć się ze źródłami
niekontrolowanymi w związku z pełnioną służbą lub wykonywaną pracą.
3. Szkolenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, przeprowadza osoba posiadająca
uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej, o których mowa w art. 7 ust. 3, lub
inna osoba posiadająca wiedzę i doświadczenie w zakresie ochrony radiologicznej.
4. Prezes Agencji opracowuje i udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej
na swojej stronie podmiotowej informacje o możliwości zetknięcia się ze źródłem
niekontrolowanym oraz o działaniach, jakie należy podjąć w takiej sytuacji.
5. Minister właściwy do spraw gospodarki prowadzi działania mające na celu
upowszechnianie informacji, o których mowa w ust. 4, wśród kierowników jednostek,
o których mowa w ust. 1.

Art. 43e. Prezes Agencji nie rzadziej niż co 10 lat przeprowadza kampanię
odzyskiwania źródeł niekontrolowanych. W tym celu Prezes Agencji porównuje stan
liczbowy źródeł promieniotwórczych znajdujących się w jednostkach
organizacyjnych z dokumentami ewidencji tych źródeł i rejestrem, o którym mowa
w art. 43c ust. 1.

Art. 43f. 1. Kierownicy jednostek zajmujących się przetwórstwem złomu metali
niezwłocznie informują właściwych wojewodów o stopieniu źródła
niekontrolowanego lub innej operacji metalurgicznej na takim źródle albo
o podejrzeniu zajścia takiego zdarzenia.
2. Kierownicy jednostek, o których mowa w ust. 1, oraz kierownicy jednostek
zajmujących się skupem złomu metali o rocznej wielkości większej niż 100 000 ton
złomu zapewniają funkcjonowanie w tych jednostkach systemów służących
wykrywaniu źródeł niekontrolowanych.
3. Kierownicy jednostek zajmujących się hurtowym importem wyrobów
metalowych z państw niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej
zapewniają funkcjonowanie w tych jednostkach systemów służących wykrywaniu
skażeń promieniotwórczych w takich wyrobach.
4. W przypadku wykrycia skażeń promieniotwórczych w wyrobach, o których
mowa w ust. 3, kierownicy jednostek zajmujących się hurtowym importem wyrobów
metalowych niezwłocznie informują o tym właściwego wojewodę i uzgadniają z nim
dalsze postępowanie z takimi wyrobami. O wykryciu tych skażeń
promieniotwórczych kierownicy tych jednostek niezwłocznie informują także Prezesa
Agencji.

Prawo atomowe art. 43

DODAJ