Art. 3. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) jednostce – rozumie się przez to podmioty i osoby określone w art. 2 ust. 1;
2) banku – rozumie się przez to jednostkę działającą na podstawie przepisów Prawa
bankowego;
3) zakładzie ubezpieczeń – rozumie się przez to jednostkę prowadzącą działalność
ubezpieczeniową na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej;
3a) przepisach o obrocie papierami wartościowymi – rozumie się przez to przepisy
ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ustawy o nadzorze nad rynkiem
kapitałowym, ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania
instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach
publicznych;
3b) zakładzie reasekuracji – rozumie się przez to jednostkę prowadzącą działalność
reasekuracyjną na podstawie przepisów o działalności reasekuracyjnej;
4) udziałach lub udziałowcach – rozumie się przez to również odpowiednio akcje
lub akcjonariuszy;
5) krajowych środkach płatniczych, walutach obcych i dewizach – rozumie się
przez to krajowe środki płatnicze, waluty obce i dewizy, o których mowa
w przepisach Prawa dewizowego;
5a) członku organu jednostki – rozumie się przez to osobę fizyczną, pełniącą funkcję
członka zarządu lub innego organu zarządzającego, członka rady nadzorczej lub
innego organu nadzorującego, jak również innego organu administrującego
jednostki, powołaną do pełnienia tej funkcji zgodnie z postanowieniami umowy
spółki, statutu lub innymi obowiązującymi jednostkę przepisami prawa;
6) kierowniku jednostki – rozumie się przez to członka zarządu lub innego organu
zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy – członków tego organu, z
wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. W przypadku
spółki jawnej i spółki cywilnej za kierownika jednostki uważa się wspólników
prowadzących sprawy spółki, w przypadku spółki partnerskiej – wspólników
prowadzących sprawy spółki albo zarząd, a w odniesieniu do spółki
komandytowej i spółki komandytowo-akcyjnej – komplementariuszy
prowadzących sprawy spółki. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej
działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę osobę; do osób
wykonujących wolne zawody przepis ten stosuje się odpowiednio. Za kierownika
jednostki uważa się również likwidatora, a także syndyka lub zarządcę
ustanowionego w postępowaniu restrukturyzacyjnym oraz zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw , albo osobę, o której mowa w art. 14 tej ustawy,
która dokonała zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13
października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników
(Dz. U. z 2019 r. poz. 63);
7) organie zatwierdzającym – rozumie się przez to organ, który zgodnie
z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy
prawa własności jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego
jednostki. W przypadku spółki osobowej, z wyjątkiem spółki komandytowo-
-akcyjnej, oraz spółki cywilnej przez organ zatwierdzający rozumie się jej
wspólników;
8) okresie sprawozdawczym – rozumie się przez to okres, za który sporządza się
sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania
sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych;
9) roku obrotowym – rozumie się przez to rok kalendarzowy lub inny okres
trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do
celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa,
na podstawie której utworzono jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła
działalność w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, to można księgi
rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z księgami
rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku
zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być
dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy;
10) dniu bilansowym – rozumie się przez to dzień, na który jednostka sporządza
sprawozdanie finansowe;
11) przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości – rozumie się przez to wybrane
i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także
określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych;
12) aktywach – rozumie się przez to kontrolowane przez jednostkę zasoby
majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych
zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych;
13) aktywach trwałych – rozumie się przez to aktywa jednostki, które nie są zaliczane
do aktywów obrotowych, o których mowa w pkt 18;
14) wartościach niematerialnych i prawnych – rozumie się przez to, z zastrzeżeniem
pkt 17, nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa
majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym
okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania
na potrzeby jednostki, a w szczególności:
a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,
b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów
użytkowych oraz zdobniczych,
c) know-how.
W przypadku wartości niematerialnych i prawnych oddanych do używania na
podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu, wartości niematerialne
i prawne zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie z
warunkami określonymi w ust. 4. Do wartości niematerialnych i prawnych
zalicza się również nabytą wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych;
15) środkach trwałych – rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17, rzeczowe
aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej
użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na
potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności:
a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu,
budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d) inwentarz żywy.
Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub
leasingu zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie
z warunkami określonymi w ust. 4;
16) środkach trwałych w budowie – rozumie się przez to zaliczane do aktywów
trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już
istniejącego środka trwałego;
17) inwestycjach – rozumie się przez to aktywa posiadane przez jednostkę w celu
osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości
tych aktywów, uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów
w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej,
a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości
niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są
posiadane przez nią w celu osiągnięcia tych korzyści. W przypadku zakładów
ubezpieczeń i zakładów reasekuracji przez inwestycje rozumie się lokaty;
18) aktywach obrotowych – rozumie się przez to tę część aktywów jednostki, które w przypadku:
a) aktywów rzeczowych, o których mowa w pkt 19 – są przeznaczone do
zbycia lub zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu
normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeżeli
trwa on dłużej niż 12 miesięcy,
b) aktywów finansowych, o których mowa w pkt 24 – są płatne i wymagalne
lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub
od daty ich założenia, wystawienia lub nabycia, albo stanowią aktywa pieniężne,
c) należności krótkoterminowych – obejmują ogół należności z tytułu dostaw
i usług oraz całość lub część należności z innych tytułów niezaliczonych do
aktywów finansowych, a które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,
d) rozliczeń międzyokresowych – trwają nie dłużej niż 12 miesięcy od dnia bilansowego;
19) rzeczowych aktywach obrotowych – rozumie się przez to materiały nabyte
w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez
jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku
produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym;
20) zobowiązaniach – rozumie się przez to wynikający z przeszłych zdarzeń
obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które
spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki;
21) rezerwach – rozumie się przez to zobowiązania, których termin wymagalności
lub kwota nie są pewne;
21a) rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych – rozumie się przez to rezerwy
techniczno-ubezpieczeniowe dla celów rachunkowości tworzone przez zakład
ubezpieczeń lub zakład reasekuracji;
22) zobowiązaniach krótkoterminowych – rozumie się przez to ogół zobowiązań
z tytułu dostaw i usług, a także całość lub tę część pozostałych zobowiązań, które
stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego;
23) instrumentach finansowych – rozumie się przez to kontrakt, który powoduje
powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego
albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron pod warunkiem, że z kontraktu
zawartego między dwiema lub więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki
gospodarcze, bez względu na to, czy wykonanie praw lub zobowiązań
wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy. Do
instrumentów finansowych nie zalicza się w szczególności:
a) rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
b) umów o gwarancje finansowe, które ustalają wykonanie obowiązków
z tytułu udzielonej gwarancji, w formie zapłacenia kwot odpowiadających
stratom poniesionym przez beneficjenta na skutek niespłacenia
wierzytelności przez dłużnika w wymaganym terminie,
c) umów o przeniesienie praw z papierów wartościowych w okresie pomiędzy
terminem zawarcia i rozliczenia transakcji, gdy wykonanie tych umów
wymaga wydania papierów wartościowych w określonym terminie,
również wtedy, gdy przeniesienie tych praw następuje w formie zapisu na
rachunku papierów wartościowych, prowadzonym przez podmiot
upoważniony na podstawie odrębnych przepisów,
d) aktywów i zobowiązań z tytułu programów, z których wynikają udziały
pracowników oraz innych osób związanych z jednostką w jej kapitałach lub
w kapitałach innej jednostki z grupy kapitałowej, do której należy jednostka,
e) umów połączenia spółek, z których wynikają obowiązki określone w art. 44b ust. 9;
24) aktywach finansowych – rozumie się przez to aktywa pieniężne, instrumenty
kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki, a także wynikające z kontraktu
prawo do otrzymania aktywów pieniężnych lub prawo do wymiany
instrumentów finansowych z inną jednostką na korzystnych warunkach;
25) aktywach pieniężnych – rozumie się przez to aktywa w formie krajowych
środków płatniczych, walut obcych i dewiz. Do aktywów pieniężnych zalicza się
również inne aktywa finansowe, w tym w szczególności naliczone odsetki od
aktywów finansowych. Jeżeli aktywa te są płatne lub wymagalne w ciągu
3 miesięcy od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty),
to na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych zalicza się je do środków
pieniężnych, chyba że ujmuje się je w przepływach z działalności inwestycyjnej (lokacyjnej);
26) instrumentach kapitałowych – rozumie się przez to kontrakty, z których wynika
prawo do majątku jednostki, pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu
wszystkich wierzycieli, a także zobowiązanie się jednostki do wyemitowania lub
dostarczenia własnych instrumentów kapitałowych, a w szczególności udziały,
opcje na akcje własne lub warranty;
27) zobowiązaniach finansowych – rozumie się przez to zobowiązanie jednostki do
wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego
z inną jednostką, na niekorzystnych warunkach;
28) zobowiązaniach warunkowych – rozumie się przez to obowiązek wykonania
świadczeń, których powstanie jest uzależnione od zaistnienia określonych zdarzeń;
29) aktywach netto – rozumie się przez to aktywa jednostki pomniejszone
o zobowiązania, odpowiadające wartościowo kapitałowi (funduszowi) własnemu;
30) przychodach i zyskach – rozumie się przez to uprawdopodobnione powstanie
w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej
wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości
zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia
jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli;
31) kosztach i stratach – rozumie się przez to uprawdopodobnione zmniejszenia
w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej
wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości
zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub
zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez
udziałowców lub właścicieli;
32) pozostałych kosztach i przychodach operacyjnych – rozumie się przez to koszty
i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki,
a w szczególności koszty i przychody związane:
a) z działalnością socjalną,
b) ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości
niematerialnych i prawnych, a także nieruchomości oraz wartości
niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji,
c) z utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych
zaliczonych do inwestycji, w tym także z aktualizacją wartości tych
inwestycji, jak również z ich przekwalifikowaniem odpowiednio do
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli do
wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową bądź inaczej określoną wartość godziwą,
d) z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych,
nieściągalnych, z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze
publicznoprawnym nieobciążających kosztów,
e) z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych
z operacjami finansowymi,
f) z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z wyjątkiem
odpisów obciążających koszty finansowe,
g) z odszkodowaniami i karami,
h) z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny
aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen
sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych
w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych,
i) ze zdarzeniami losowymi;
33) zyskach i stratach nadzwyczajnych – rozumie się przez to zyski i straty
powstające w bankach, zakładach ubezpieczeń, zakładach reasekuracji oraz
spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych na skutek zdarzeń
trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązane
z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia;
34) sprawowaniu kontroli nad inną jednostką – rozumie się przez to zdolność
jednostki do kierowania polityką finansową i operacyjną innej jednostki, w celu
osiągania korzyści ekonomicznych z jej działalności;
35) sprawowaniu współkontroli nad inną jednostką – rozumie się przez to zdolność
wspólnika jednostki współzależnej na równi z innymi wspólnikami, na zasadach
określonych w zawartej pomiędzy nimi umowie, umowie spółki lub statucie do
kierowania polityką finansową i operacyjną tej jednostki, w celu osiągania
wspólnie korzyści ekonomicznych z jej działalności;
36) znaczącym wpływie na inną jednostkę – rozumie się przez to niemającą znamion
sprawowania kontroli lub współkontroli zdolność jednostki do wpływania na
politykę finansową i operacyjną innej jednostki, w szczególności przez:
a) udział w podejmowaniu decyzji w sprawie podziału zysku lub pokrycia straty lub
b) zasiadanie w organie zarządzającym, nadzorującym lub administrującym, lub
c) przeprowadzanie istotnych transakcji z tą jednostką, lub
d) udostępnianie tej jednostce informacji technicznych o zasadniczym
znaczeniu dla jej działalności, lub
e) możliwość powoływania i odwoływania członków organów
zarządzających, nadzorujących lub administrujących, lub
f) posiadanie nie mniej niż 20% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej jednostki;
37) jednostce dominującej – rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową
lub przedsiębiorstwem państwowym, sprawującą kontrolę nad jednostką zależną, w szczególności:
a) posiadającą bezpośrednio lub pośrednio większość ogólnej liczby głosów
w organie stanowiącym jednostki zależnej, także na podstawie porozumień
z innymi uprawnionymi do głosu, wykonującymi prawa głosu zgodnie
z wolą jednostki dominującej, lub
b) będącą udziałowcem jednostki zależnej i uprawnioną do kierowania
polityką finansową i operacyjną tej jednostki zależnej w sposób
samodzielny lub przez wyznaczone przez siebie osoby lub jednostki na
podstawie umowy zawartej z innymi uprawnionymi do głosu,
posiadającymi na podstawie statutu lub umowy spółki, łącznie z jednostką
dominującą, większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym, lub
c) będącą udziałowcem jednostki zależnej i uprawnioną do powoływania
i odwoływania większości członków organów zarządzających,
nadzorujących lub administrujących tej jednostki zależnej, lub
d) będącą udziałowcem jednostki zależnej, której więcej niż połowę składu
organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących
w poprzednim roku obrotowym, w ciągu bieżącego roku obrotowego i do
czasu sporządzenia sprawozdania finansowego za bieżący rok obrotowy
stanowią osoby powołane do pełnienia tych funkcji w rezultacie
wykonywania przez jednostkę dominującą prawa głosu w organach tej
jednostki zależnej, chyba że inna jednostka lub osoba ma w stosunku do tej
jednostki zależnej prawa, o których mowa w lit. a, c lub e, lub
e) będącą udziałowcem jednostki zależnej i uprawnioną do kierowania
polityką finansową i operacyjną tej jednostki zależnej, na podstawie umowy
zawartej z tą jednostką zależną albo statutu lub umowy tej jednostki zależnej;
37a) jednostce dominującej niższego szczebla – rozumie się przez to spółkę handlową,
która jest jednocześnie jednostką zależną od innej spółki handlowej lub
przedsiębiorstwa państwowego i jednostką dominującą w stosunku do co
najmniej jednej spółki handlowej;
37b) jednostce dominującej wyższego szczebla – rozumie się przez to jednostkę
będącą spółką handlową lub przedsiębiorstwem państwowym, która jest
jednostką dominującą w stosunku do jednostki dominującej niższego szczebla;
37c) wspólniku jednostki współzależnej – rozumie się przez to jednostkę będącą
spółką handlową lub przedsiębiorstwem państwowym, sprawującą wraz
z innymi udziałowcami współkontrolę nad jednostką współzależną;
37d) zaangażowaniu w kapitale – rozumie się przez to jakikolwiek udział w kapitale
innej jednostki, mający charakter trwałego powiązania; trwałe powiązanie
występuje zawsze w przypadku nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie
udziału w kapitale jednostki stowarzyszonej, chyba że zbycie udziału w krótkim
okresie od dnia jego nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie jest wysoce
prawdopodobne, poprzez zawarcie umowy lub podjęcie innych aktywnych
działań dotyczących zbycia;
38) znaczącym inwestorze – rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową
lub przedsiębiorstwem państwowym, która posiada zaangażowanie w kapitale
innej jednostki i wywiera znaczący wpływ na tę jednostkę;
39) jednostce zależnej – rozumie się przez to jednostkę będącą spółką handlową lub
podmiotem utworzonym i działającym zgodnie z przepisami obcego prawa
handlowego, kontrolowaną przez jednostkę dominującą;
40) jednostce współzależnej – rozumie się przez to jednostkę, która jest
współkontrolowana przez wspólników na podstawie zawartej pomiędzy nimi
umowy, umowy spółki lub statutu;
41) jednostce stowarzyszonej – rozumie się przez to jednostkę będącą spółką
handlową lub podmiotem utworzonym i działającym zgodnie z przepisami
obcego prawa handlowego, w której znaczący inwestor posiada zaangażowanie
w kapitale, oraz na którą wywiera znaczący wpływ;
42) jednostkach podporządkowanych – rozumie się przez to jednostki zależne,
współzależne oraz stowarzyszone;
43) jednostkach powiązanych – rozumie się przez to dwie lub więcej jednostek
wchodzących w skład danej grupy kapitałowej;
44) grupie kapitałowej – rozumie się przez to jednostkę dominującą wraz
z jednostkami zależnymi;
45) konsolidacji – rozumie się przez to łączenie sprawozdań finansowych jednostek
tworzących grupę kapitałową przez sumowanie odpowiednich pozycji
sprawozdań finansowych jednostki dominującej i jednostek zależnych, z
uwzględnieniem niezbędnych wyłączeń i korekt;
46) kapitałach mniejszości – rozumie się przez to część aktywów netto jednostki
zależnej, objętej skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, która należy do
udziałowców innych niż jednostki grupy kapitałowej;
47) metodzie praw własności – rozumie się przez to przyjętą przez jednostkę
dominującą, wspólnika jednostki współ-zależnej lub znaczącego inwestora
metodę wyceny udziałów w aktywach netto jednostki podporządkowanej,
z uwzględnieniem wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, ustalonych na
dzień objęcia kontroli, współkontroli lub wywierania znaczącego wpływu.
Wartość początkową udziału aktualizuje się na dzień bilansowy, na który
sporządza się sprawozdanie finansowe, o zmiany wartości aktywów netto
jednostki podporządkowanej, jakie nastąpiły w okresie sprawozdawczym,
wynikające zarówno z osiągniętego wyniku finansowego, skorygowanego
o odpis raty wartości firmy lub ujemnej wartości firmy przypadający na dany
okres sprawozdawczy, jak i o wszelkie inne zmiany, w tym wynikające
z rozliczeń z jednostką dominującą, wspólnikiem jednostki współzależnej lub znaczącym inwestorem;
48) Europejskim Obszarze Gospodarczym – rozumie się przez to kraje Unii
Europejskiej oraz Islandię, Liechtenstein i Norwegię.
1a. Jednostkami mikro w rozumieniu ustawy są:
1) spółki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, inne osoby prawne, a także oddziały
przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca
2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób
zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają
sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w
przypadku jednostek rozpoczynających działalność – w roku obrotowym, w
którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły co najmniej dwóch z
następujących trzech wielkości:
a) 1 500 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
b) 3 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i
produktów za rok obrotowy,
c) 10 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty;
2) związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze,
przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców
zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, społeczno-zawodowe organizacje
rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu
gospodarczego rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych –
jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej,
2a) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych
i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie
oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018
r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych
ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, jeżeli przychody netto tych
jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły
równowartość w walucie polskiej nie mniej niż 2 000 000 euro i nie więcej niż 3
000 000 euro za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek
rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób
określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo
prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą,
3) (uchylony)
4) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych
i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie
oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018
r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach
związanych z sukcesją przedsiębiorstw, które stosują zasady rachunkowości
na podstawie art. 2 ust. 2,
5) jednostka, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2a, jeżeli na dzień poprzedzający
dzień otwarcia spadku była jednostką mikro
– w stosunku, do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzania
sprawozdania finansowego z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4,
art. 48 ust. 3, art. 48a ust. 3, art. 48b ust. 4 lub art. 49 ust. 4.
1b. Jednostkami mikro w rozumieniu ustawy są również jednostki, o których mowa w ust. 1a pkt 1, które:
1) za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe
z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4, art. 48 ust. 3, art. 48a
ust. 3, art. 48b ust. 4 lub art. 49 ust. 4 oraz
2) w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku
poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w ust. 1a pkt 1 wielkości.
1c. Jednostkami małymi w rozumieniu ustawy są:
1) spółki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, inne osoby prawne, jednostki, o
których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2, oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych
w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa
przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie
gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli jednostki te w
roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku
poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających
działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą –
w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg
rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyły co najmniej dwóch
z następujących trzech wielkości:
a) 25 500 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
b) 51 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i
produktów za rok obrotowy,
c) 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,
2) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych
i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie
oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018
r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych
ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, które stosują zasady
rachunkowości na podstawie art. 2 ust. 2,
3) jednostka, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2a, jeżeli na dzień poprzedzający
dzień otwarcia spadku była jednostką małą
– w stosunku do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzania
sprawozdania finansowego z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 5, art. 47 ust. 4 pkt 5,
art. 48 ust. 4, art. 48a ust. 4, art. 48b ust. 5 lub art. 49 ust. 5.
1d. Jednostkami małymi w rozumieniu ustawy są również jednostki, o których
mowa w ust. 1c, które:
1) za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe
z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 5, art. 47 ust. 4 pkt 5, art. 48 ust. 4, art. 48a
ust. 4, art. 48b ust. 5 lub art. 49 ust. 5 oraz
2) w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku
poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w ust. 1c pkt 1 wielkości.
1e. Przepisów ust. 1a i 1c nie stosuje się do:
1) jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3;
2) jednostek zamierzających ubiegać się albo ubiegających się o zezwolenie na
wykonywanie działalności na podstawie przepisów, o których mowa w art. 2
ust. 1 pkt 3, lub wpis do rejestru zarządzających ASI na podstawie przepisów
o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;
2a) alternatywnych spółek inwestycyjnych w rozumieniu przepisów o funduszach
inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
w tym uprawnionych do posługiwania się nazwą „EuVECA” albo „EuSEF”;
3) emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających
ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym
z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
4) emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu w alternatywnym systemie obrotu;
5) krajowych instytucji płatniczych;
6) instytucji pieniądza elektronicznego;
7) jednostek sektora finansów publicznych;
8) jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek
kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy.
1f. Na potrzeby ust. 1 pkt 36 lit. f oraz pkt 37 lit. a–d prawa głosu oraz prawa
powoływania i odwoływania członków organów zarządzających, nadzorujących lub
administrujących należące do dowolnej innej jednostki zależnej, a także prawa
należące do osób działających w imieniu własnym, ale na rzecz jednostki dominującej
lub innej jednostki zależnej, są sumowane z odpowiednimi prawami jednostki
dominującej. Prawa te są pomniejszane o prawa związane z udziałami posiadanymi:
1) w imieniu osoby, która nie jest jednostką dominującą ani jej jednostką zależną, lub
2) tytułem zabezpieczenia, jeżeli przedmiotowe prawa są wykonywane zgodnie
z otrzymanymi instrukcjami, lub
3) w związku z udzielaniem pożyczek w ramach zwykłej działalności, jeżeli prawa
głosu są wykonywane w interesie osoby dostarczającej zabezpieczenia.
1g. Na potrzeby ust. 1 pkt 36 lit. f oraz pkt 37 lit. a, b i d łączne prawa głosu
udziałowców w jednostce zależnej są pomniejszane o prawa głosu związane
z udziałami posiadanymi przez tę jednostkę zależną, jej jednostkę zależną lub osobę
działającą w imieniu własnym, ale na rzecz tych jednostek.
2. Wyrażone w euro wielkości przelicza się na walutę polską po średnim kursie,
ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień bilansowy, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w ust. 1a pkt 3 oraz w art. 2
ust. 1 pkt 2 i ust. 2, przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez
Narodowy Bank Polski, na pierwszy dzień roboczy października roku
poprzedzającego rok obrotowy.
4. Jeżeli jednostka przyjęła do używania obce środki trwałe lub wartości
niematerialne i prawne na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron, zwana dalej finansującym”, oddaje drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, środki trwałe
lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania
pożytków na czas oznaczony, środki te i wartości zalicza się do aktywów trwałych
korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:
1) przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na
który została zawarta;
2) zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu
okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia;
3) okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części
przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub
prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż 3/4 tego okresu.
Prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie, na jaki umowa
została zawarta, przeniesione na korzystającego;
4) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy
i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości
rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień. W sumie opłat uwzględnia się
wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się
zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu. Do sumy opłat nie
zalicza się płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe,
podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający
pokrywa je niezależnie od opłat za używanie;
5) zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej
umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub
przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od
przewidzianych w dotychczasowej umowie;
6) przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie
powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający;
7) przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb
korzystającego. Może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez
wprowadzania w nim istotnych zmian.
5. W przypadku spełnienia co najmniej jednego z warunków określonych
w ust. 4, oddane do używania korzystającemu środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne zalicza się u finansującego do aktywów finansowych odpowiednio jako inne długoterminowe bądź krótkoterminowe aktywa.
6. Jednostki, z wyjątkiem jednostek, o których mowa w ust. 1e pkt 1–6, które za
poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
1) 25 500 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
2) 51 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i
produktów za rok obrotowy,
3) 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty
– mogą dokonywać kwalifikacji umów, o których mowa w ust. 4, według zasad
określonych w przepisach podatkowych i nie stosować przepisów ust. 4 i 5.

Ustawa o rachunkowości art. 3

DODAJ