Art. 19. Do ochrony praw lokatora do używania lokalu stosuje się odpowiednio
przepisy o ochronie własności.

Art. 19a. 1. Umową najmu okazjonalnego lokalu jest umowa najmu lokalu
mieszkalnego, którego właściciel, będący osobą fizyczną, nie prowadzi działalności
gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali, zawarta na czas oznaczony, nie
dłuższy niż 10 lat.
1a. (uchylony)
2. Do umowy najmu okazjonalnego lokalu załącza się w szczególności:
1) oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się
egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na
podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu, o którym mowa w art. 19d ust. 2;
2) wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać
w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu;
3) oświadczenie właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu,
o którym mowa w pkt 2 lub ust. 3, o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy
i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu; na żądanie
wynajmującego załącza się oświadczenie z podpisem notarialnie
poświadczonym.
3. W razie utraty możliwości zamieszkania w lokalu, o którym mowa w ust. 2
pkt 2, najemca jest obowiązany w terminie 21 dni od dnia powzięcia wiadomości
o tym zdarzeniu wskazać inny lokal, w którym mógłby zamieszkać w przypadku
wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu, oraz przedstawić oświadczenie,
o którym mowa w ust. 2 pkt 3, pod rygorem wypowiedzenia umowy, o którym mowa
w art. 19d ust. 5.
4. Zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu może być uzależnione od
wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu
okazjonalnego lokalu przysługujących właścicielowi w dniu opróżnienia lokalu oraz
ewentualnych kosztów egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu. Kaucja nie może
przekraczać sześciokrotności miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego
według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu okazjonalnego
lokalu.
5. Kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu, po
potrąceniu należności właściciela, o których mowa w ust. 4.
6. Umowa najmu okazjonalnego lokalu oraz zmiany tej umowy wymagają formy
pisemnej pod rygorem nieważności.
7. Wynagrodzenie notariusza za sporządzenie oświadczenia, o którym mowa w
ust. 2 pkt 1, wynosi nie więcej niż 1/10 minimalnego wynagrodzenia za pracę, o
którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu
za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564).

Art. 19b. 1. Właściciel zgłasza zawarcie umowy najmu okazjonalnego lokalu
naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania
właściciela w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia najmu.
2. Na żądanie najemcy właściciel ma obowiązek przedstawić potwierdzenie
zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1.
3. W przypadku niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje
się przepisów art. 19c i art. 19d.

Art. 19c. 1. Z tytułu najmu okazjonalnego lokalu, oprócz czynszu, właściciel
pobiera jedynie opłaty niezależne od właściciela, chyba że umowa stanowi inaczej.
2. Właściciel może podwyższyć czynsz wyłącznie zgodnie z warunkami
określonymi w umowie.

Art. 19d. 1. Umowa najmu okazjonalnego lokalu wygasa po upływie czasu, na
jaki była zawarta, lub ulega rozwiązaniu po upływie okresu wypowiedzenia tej
umowy.
2. Po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy najmu okazjonalnego lokalu, jeżeli
najemca dobrowolnie nie opróżnił lokalu, właściciel doręcza najemcy żądanie
opróżnienia lokalu, sporządzone na piśmie opatrzonym urzędowo poświadczonym
podpisem właściciela.
3. Żądanie opróżnienia lokalu zawiera w szczególności:
1) oznaczenie właściciela oraz najemcy, którego żądanie dotyczy;
2) wskazanie umowy najmu okazjonalnego lokalu i przyczynę ustania stosunku
z niej wynikającego;
3) termin, nie krótszy niż 7 dni od dnia doręczenia żądania najemcy, w którym
najemca i osoby z nim zamieszkujące mają opróżnić lokal.
4. W przypadku bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w ust. 3 pkt 3,
właściciel składa do sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi
notarialnemu, o którym mowa w art. 19a ust. 2 pkt 1. Do wniosku załącza się:
1) żądanie opróżnienia lokalu wraz z dowodem jego doręczenia najemcy albo
dowodem wysłania go przesyłką poleconą;
2) dokument potwierdzający przysługujący właścicielowi tytuł prawny do lokalu,
którego opróżnienia dotyczy żądanie właściciela;
3) potwierdzenie zgłoszenia, o którym mowa w art. 19b ust. 1.
5. W przypadku niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 19a ust. 3,
właściciel lokalu może wypowiedzieć na piśmie umowę najmu okazjonalnego lokalu,
z zachowaniem co najmniej siedmiodniowego okresu wypowiedzenia.

Art. 19e. Do najmu okazjonalnego lokalu przepisów ustawy nie stosuje się, z
wyjątkiem art. 2, art. 6 ust. 3, art. 10 ust. 1–3, art. 11 ust. 2 pkt 1–3, art. 13, art. 18 ust.
1 i 2, art. 19a–19d oraz art. 25d pkt 2, z zastrzeżeniem że właściciel dokonał
zgłoszenia, o którym mowa w art. 19b ust. 1.

Art. 19f. 1. Umową najmu instytucjonalnego lokalu jest umowa najmu lokalu
mieszkalnego zawierana przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę
organizacyjną niebędącą osobą prawną, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie wynajmowania lokali.
2. Umowa najmu instytucjonalnego lokalu zawierana jest na czas oznaczony.
Przepisu art. 661 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny nie stosuje się.
3. Do umowy najmu instytucjonalnego lokalu załącza się oświadczenie najemcy
w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się
do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu
instytucjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu, o którym mowa w art. 19i
ust. 2, oraz przyjął do wiadomości, że w razie konieczności wykonania powyższego
zobowiązania prawo do lokalu socjalnego ani pomieszczenia tymczasowego nie przysługuje.
4. Zawarcie umowy najmu instytucjonalnego lokalu może być uzależnione od
wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu
instytucjonalnego lokalu przysługujących właścicielowi oraz ewentualnych kosztów
egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu.
5. Kaucja nie może przekraczać sześciokrotności miesięcznego czynszu za dany
lokal, obliczonego według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy
najmu instytucjonalnego lokalu.
6. Kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu, po
potrąceniu należności właściciela, o których mowa w ust. 4.
7. Jeżeli w okresie trwania umowy najmu instytucjonalnego najemca nie dokona
w terminie należnej płatności z tytułu najmu lub jej części, właściciel może zaspokoić
należną wierzytelność z kaucji.
8. W przypadku zaspokojenia należnej wierzytelności przez właściciela z całości
lub części kwoty kaucji najemca zobowiązany jest do uzupełnienia kaucji do pełnej
wysokości określonej w umowie najmu instytucjonalnego w terminie wskazanym w
umowie najmu instytucjonalnego lub jeżeli w umowie termin taki nie został określony,
w terminie wskazanym na piśmie i przesłanym najemcy przez właściciela.

Art. 19g. 1. Umowa najmu instytucjonalnego lokalu oraz zmiany tej umowy
wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.
2. Wynagrodzenie notariusza za sporządzenie oświadczenia, o którym mowa w
art. 19f ust. 3, wynosi nie więcej niż 1/10 minimalnego wynagrodzenia za pracę, o
którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu
za pracę.

Art. 19h. 1. Z tytułu najmu instytucjonalnego lokalu, oprócz czynszu, właściciel
pobiera jedynie opłaty niezależne od właściciela, chyba że umowa stanowi inaczej.
2. Właściciel może podwyższyć czynsz wyłącznie zgodnie z warunkami
określonymi w umowie.

Art. 19i. 1. Umowa najmu instytucjonalnego lokalu wygasa po upływie czasu,
na jaki była zawarta, lub ulega rozwiązaniu po upływie okresu wypowiedzenia tej umowy.
2. Po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy najmu instytucjonalnego lokalu,
jeżeli najemca dobrowolnie nie opróżnił lokalu, właściciel doręcza najemcy żądanie
opróżnienia lokalu sporządzone na piśmie opatrzonym urzędowo poświadczonym
podpisem właściciela.
3. Żądanie opróżnienia lokalu zawiera w szczególności:
1) oznaczenie właściciela oraz najemcy, którego żądanie dotyczy;
2) wskazanie umowy najmu instytucjonalnego lokalu i przyczynę ustania stosunku
z niej wynikającego;
3) termin, nie krótszy niż 14 dni od dnia doręczenia żądania najemcy, w którym
najemca i osoby z nim zamieszkujące mają opróżnić lokal.
4. Wynajmujący może powoływać się tylko na przyczyny ustania stosunku
najmu wskazane w piśmie, o którym mowa w ust. 3.
5. W przypadku bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w ust. 3 pkt 3,
właściciel składa do sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi
notarialnemu, o którym mowa w art. 19f ust. 3.
6. Do wniosku, o którym mowa w ust. 5, załącza się:
1) żądanie opróżnienia lokalu wraz z dowodem jego doręczenia najemcy albo
dowodem wysłania go przesyłką poleconą;
2) dokument potwierdzający przysługujący właścicielowi tytuł prawny do lokalu,
którego opróżnienia dotyczy żądanie właściciela.

Art. 19j. Do najmu instytucjonalnego lokalu stosuje się przepisy art. 2, art. 6 ust.
3, art. 10 ust. 1–3, art. 11 ust. 2 pkt 1–3, art. 13, art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 25d pkt 4.

Art. 19k. 1. Umową najmu instytucjonalnego z dojściem do własności jest
umowa najmu lokalu mieszkalnego, dla którego została założona księga wieczysta,
zawierana przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną
nieposiadającą osobowości prawnej, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie
wynajmowania lokali, będącą właścicielem lokalu mieszkalnego, zawierająca
zobowiązanie najemcy do nabycia lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem tej
umowy oraz zobowiązanie wynajmującego do przeniesienia na najemcę prawa
własności lokalu mieszkalnego wraz z prawami niezbędnymi do korzystania z tego
lokalu najpóźniej w dniu zakończenia umowy najmu po zapłacie ceny za lokal.
2. Umowa najmu instytucjonalnego z dojściem do własności zawierana jest na
czas oznaczony. Przepisu art. 661 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks
cywilny nie stosuje się.
3. Umowa najmu instytucjonalnego z dojściem do własności zawierana jest w
formie aktu notarialnego. Umowa zawiera w swej treści oświadczenie najemcy, w
którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu
używanego na podstawie umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do własności w
terminie wskazanym w żądaniu, o którym mowa w art. 19i ust. 2, oraz przyjął do wiadomości, że w razie konieczności wykonania powyższego zobowiązania prawo do lokalu socjalnego ani pomieszczenia tymczasowego nie przysługuje.
4. Zawarcie umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do własności może być
uzależnione od wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności
z tytułu umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do własności przysługujących
wynajmującemu oraz ewentualnych kosztów egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu.
5. Kaucja nie może przekraczać sześciokrotności miesięcznego czynszu za dany
lokal, obliczonego według stawki czynszu, określonej w umowie najmu
instytucjonalnego z dojściem do własności w dniu jej zawarcia.
6. Kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu, po
potrąceniu należności wynajmującego, o których mowa w ust. 4.
7. Jeżeli w okresie trwania umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do
własności najemca nie dokona w terminie należnej płatności z tytułu najmu lub jej
części, właściciel może zaspokoić należną wierzytelność z kaucji.
8. W przypadku zaspokojenia należnej wierzytelności przez wynajmującego z
całości lub części kwoty kaucji najemca zobowiązany jest do uzupełnienia kaucji do
pełnej wysokości określonej w umowie najmu instytucjonalnego z dojściem do
własności w terminie wskazanym w umowie najmu instytucjonalnego z dojściem do
własności lub jeżeli w umowie termin taki nie został określony, w terminie wskazanym
na piśmie i przesłanym najemcy przez wynajmującego.
9. Wynagrodzenie notariusza za sporządzenie umowy najmu instytucjonalnego z
dojściem do własności wynosi nie więcej niż 1/5 minimalnego wynagrodzenia za
pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę.

Art. 19l. 1. Roszczenie najemcy o przeniesienie prawa własności lokalu
mieszkalnego oraz praw niezbędnych do korzystania z tego lokalu ujawnia się w
księdze wieczystej prowadzonej dla tego lokalu. Podstawę wpisu do księgi wieczystej
stanowi umowa najmu instytucjonalnego z dojściem do własności.
2. Do wpisu roszczenia, o którym mowa w ust. 1, przepisu art. 19 ustawy z dnia
6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2019 r. poz. 2204) nie
stosuje się.
3. W umowie, o której mowa w ust. 1, właściciel ustanawia hipotekę
zabezpieczającą wierzytelność najemcy o zwrot zapłaconej ceny sprzedaży na
wypadek niewykonania tej umowy.
4. Najemca, który zawarł umowę najmu instytucjonalnego z dojściem do
własności, jest obowiązany do zapłaty:
1) czynszu najmu;
2) opłat niezależnych od właściciela;
3) innych opłat, jeżeli są określone w umowie;
4) ceny lokalu mieszkalnego płatnej w comiesięcznych ratach w sposób określony
w umowie.
5. W umowie najmu instytucjonalnego z dojściem do własności określa się
zasady zaspokajania wierzytelności z zaległego czynszu, z kaucji lub rat wpłaconych
na poczet ceny lokalu mieszkalnego, przy czym w pierwszej kolejności zaległy czynsz
zaspokaja się z kaucji.
6. Jeżeli najemca opóźnia się z wpłatą raty na poczet ceny lokalu mieszkalnego,
właściciel wzywa go na piśmie do dokonania wpłaty, wyznaczając termin nie krótszy
niż 14 dni roboczych.

Art. 19m. Umowa najmu instytucjonalnego z dojściem do własności, o której
mowa w art. 19k ust. 1, zawiera w szczególności:
1) określenie stron, miejsca i daty podpisania umowy;
2) oznaczenie przedmiotu umowy;
3) czynsz najmu, opłaty niezależne od właściciela oraz inne opłaty związane z
korzystaniem z lokalu mieszkalnego;
4) cenę sprzedaży lokalu mieszkalnego;
5) harmonogram określający wysokość i terminy płatności poszczególnych rat ceny
sprzedaży;
6) zobowiązanie właściciela do przeniesienia prawa własności lokalu mieszkalnego
wraz z prawami niezbędnymi do korzystania z tego lokalu po zapłaceniu całej
ceny;
7) zobowiązanie najemcy do zapłaty całej ceny za lokal mieszkalny w sposób
określony w umowie;
8) termin zawarcia umowy przeniesienia prawa własności lokalu mieszkalnego
wraz z prawami niezbędnymi do korzystania z tego lokalu;
9) oświadczenie właściciela o ustanowieniu hipoteki na pozycji pierwszej na
zabezpieczenie roszczenia najemcy o zwrot zapłaconej ceny na wypadek
niewykonania umowy wraz z wnioskiem o wpis tej hipoteki do księgi wieczystej
prowadzonej dla lokalu mieszkalnego;
10) zgodę wierzyciela zabezpieczonego hipoteką na bezobciążeniowe przeniesienie
prawa własności lokalu mieszkalnego wraz z prawami niezbędnymi do
korzystania z tego lokalu po wpłacie całej ceny sprzedaży przez najemcę, jeżeli
takie obciążenie hipoteczne istnieje;
11) oświadczenie najemcy, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się
do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu
instytucjonalnego z dojściem do własności w terminie wskazanym w żądaniu, o
którym mowa w art. 19i ust. 2, oraz przyjął do wiadomości, że w razie
konieczności wykonania powyższego zobowiązania prawo do lokalu socjalnego
ani pomieszczenia tymczasowego nie przysługuje.

Art. 19n. 1. Właściciel zawiera umowę przeniesienia prawa własności lokalu
mieszkalnego wraz z prawami niezbędnymi do korzystania z tego lokalu w terminie
określonym w umowie najmu instytucjonalnego z dojściem do własności, najpóźniej
w dniu zakończenia tej umowy.
2. Przedmiotem umowy przeniesienia prawa własności lokalu mieszkalnego
wraz z prawami niezbędnymi do korzystania z tego lokalu przez właściciela na
najemcę może być jedynie lokal mieszkalny wolny od hipotek i roszczeń ujawnionych
w księdze wieczystej prowadzonej dla tego lokalu, innych niż roszczenie najemcy o
przeniesienie własności wynikające z umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do
własności.

Art. 19o. 1. Wynajmujący, nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec
miesiąca kalendarzowego, może wypowiedzieć umowę najmu instytucjonalnego z
dojściem do własności, jeżeli najemca:
1) pomimo pisemnego upomnienia nadal używa lokalu w sposób sprzeczny z
umową lub niezgodnie z jego przeznaczeniem lub zaniedbuje obowiązki,
dopuszczając do powstania szkód, lub niszczy urządzenia przeznaczone do
wspólnego korzystania przez mieszkańców albo wykracza w sposób rażący lub
uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie
z innych lokali;
2) jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat związanych z korzystaniem z
lokalu mieszkalnego lub części ceny sprzedaży zgodnie z harmonogramem co
najmniej za trzy okresy płatności, pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze
wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego
terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności;
3) wynajął, podnajął albo oddał do bezpłatnego używania lokal lub jego część bez
pisemnej zgody właściciela.
2. Najemca może wypowiedzieć umowę najmu instytucjonalnego z dojściem do
własności, jeżeli:
1) wady lokalu uniemożliwiają korzystanie z lokalu zgodnie z jego przeznaczeniem,
zagrażają życiu lub zdrowiu najemcy lub jego domowników,
2) wynajmujący uniemożliwia mu korzystanie z lokalu zgodnie z jego
przeznaczeniem
– po uprzednim pisemnym wezwaniu wynajmującego i wyznaczeniu mu co najmniej
30-dniowego terminu na usunięcie tych wad lub zaniechania uniemożliwiania
korzystania z lokalu zgodnie z jego przeznaczeniem i bezskutecznym upływie tego
terminu.

Art. 19p. Najemca może wypowiedzieć umowę najmu instytucjonalnego z
dojściem do własności z zachowaniem sześciomiesięcznego terminu wypowiedzenia
z ważnych przyczyn związanych ze zmianą sytuacji życiowej.

Art. 19q.

Art. 19r. Do roszczeń najemcy z umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do
własności przepisu art. 91 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz.
U. z 2019 r. poz. 498, z późn. zm.7)
) nie stosuje się.
2. Sprzedaż lokalu mieszkalnego objętego umową najmu instytucjonalnego z
dojściem do własności w postępowaniu upadłościowym, którego właścicielem jest
upadły, nie wywołuje skutków sprzedaży egzekucyjnej. Przepisu art. 313 ustawy z
dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe nie stosuje się.
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia
umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do własności w trakcie trwania
postępowania upadłościowego.

Art. 19s. Do umowy najmu instytucjonalnego z dojściem do własności stosuje
się przepisy art. 2, art. 6 ust. 3, art. 10 ust. 1–3, art. 18 ust. 1 i 2, art. 19h ust. 2, art. 19i
oraz art. 25d pkt 5.

Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego art. 19

DODAJ