Art. 140. 1. Badanie wypadków i poważnych incydentów lotniczych
w lotnictwie państwowym zaistniałych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
i w polskiej przestrzeni powietrznej prowadzi Komisja Badania Wypadków
Lotniczych Lotnictwa Państwowego, zwana dalej „Komisją Lotnictwa
Państwowego”, powoływana przez Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych na okres jednego roku.
1a. Badanie wypadków i poważnych incydentów lotniczych w lotnictwie
państwowym ma na celu ustalenie ich okoliczności i przyczyn oraz wydanie zaleceń
i wniosków dla zapobieżenia podobnym wypadkom i incydentom w przyszłości.
1b. Komisja Lotnictwa Państwowego może prowadzić badania wypadków
i poważnych incydentów lotniczych zaistniałych poza terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, w których uczestniczyły statki powietrzne lotnictwa państwowego, jeżeli
przewidują to umowy międzynarodowe, których Rzeczpospolita Polska jest stroną,
albo jeżeli właściwy organ obcego państwa przekaże tej Komisji uprawnienia do
przeprowadzenia badania, albo jeżeli sam nie podjął badania.
1c. Inne incydenty lotnicze podlegają badaniu przez użytkownika statku
powietrznego pod nadzorem Komisji Lotnictwa Państwowego, o ile Komisja ta nie
podejmie się ich badania.
2. W zakresie uprawnień Komisji Lotnictwa Państwowego oraz jej członków
stosuje się odpowiednio przepisy art. 1 ust. 4.
2a. W skład Komisji Lotnictwa Państwowego wchodzą przewodniczący,
I zastępca przewodniczącego i sekretarz z jednostki organizacyjnej właściwej
w zakresie bezpieczeństwa lotów podległej Ministrowi Obrony Narodowej oraz
II zastępca przewodniczącego z jednostki organizacyjnej właściwej w zakresie
bezpieczeństwa lotów podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.
Pozostałych członków Komisji Lotnictwa Państwowego wyznacza się z
przedstawicieli Ministra Obrony Narodowej oraz ministra właściwego do spraw
wewnętrznych.
2b. W skład Komisji Lotnictwa Państwowego powinni wchodzić specjaliści
z zakresu: szkolenia lotniczego, techniki lotniczej, nawigacji, ruchu lotniczego,
ratownictwa lotniczego, meteorologii, łączności, prawa lotniczego oraz medycyny.
2c. Za specjalistów w danym zakresie uważa się osoby posiadające odpowiednie
wykształcenie wyższe oraz udokumentowaną minimum pięcioletnią praktykę w danej
dziedzinie, a w przypadku lekarzy – udokumentowaną specjalizację.
2d. W pracach Komisji Lotnictwa Państwowego uczestniczą w miarę potrzeb
eksperci.
2e. Ekspertom za udział w pracach Komisji Lotnictwa Państwowego oraz
sporządzanie opinii lub ekspertyz przysługuje wynagrodzenie ustalone w umowie
cywilnoprawnej.
2f. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, wzór
legitymacji członka Komisji Lotnictwa Państwowego i upoważnienia dla osób,
o których mowa w art. 136 ust. 3, mając na uwadze w szczególności dane niezbędne
do identyfikacji tych osób.
3. Minister Obrony Narodowej zapewnia z części budżetu państwa, której jest
dysponentem, środki na prowadzenie działalności Komisji Lotnictwa Państwowego,
a w szczególności na jej wyposażenie techniczne i obsługę administracyjną, koszty
ekspertyz, a także na wynagrodzenia ekspertów.
4. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób
powoływania, liczbę członków, strukturę organizacyjną oraz regulamin działania
Komisji Lotnictwa Państwowego, a także tryb powoływania i odwoływania osób
wchodzących w skład tej Komisji, uwzględniając konieczność zapewnienia w badaniu
wypadków i poważnych incydentów lotniczych udziału przedstawicieli właściwych
ministrów.
5. Koszty ponoszone przez Ministra Obrony Narodowej związane z działalnością
Komisji Lotnictwa Państwowego refunduje minister właściwy do spraw
wewnętrznych, jeżeli wypadki i poważne incydenty lotnicze zaistnieją z udziałem
statków powietrznych lotnictwa służb porządku publicznego.
5a. Refundacja odbywa się w pełnej wysokości na podstawie zbiorczego
zestawienia kosztów badania wypadków i poważnych incydentów lotniczych,
przedstawionych przez Komisję Lotnictwa Państwowego.
5b. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania i sposób
refundacji kosztów ponoszonych przez Ministra Obrony Narodowej związanych
z działalnością Komisji Lotnictwa Państwowego, uwzględniając w szczególności zakres prac i sposób realizacji zadań wykonywanych przez Komisję Lotnictwa
Państwowego.
6. Komisja Lotnictwa Państwowego współpracuje z Komisją w zakresie badania
zdarzeń lotniczych, w których uczestniczył statek powietrzny lub personel lotnictwa
państwowego oraz statek powietrzny lub personel lotnictwa cywilnego.
7. Minister Obrony Narodowej oraz minister właściwy do spraw transportu
określą, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb współpracy obu komisji,
uwzględniając w szczególności sposób wspólnego badania zdarzeń lotniczych oraz
wymiany informacji o zdarzeniach lotniczych.

Art. 140a. 1. Poszukiwanie i ratowanie statków powietrznych znajdujących się
w niebezpieczeństwie, udzielanie pomocy załogom i pasażerom statków
powietrznych oraz innym osobom poszkodowanym w wyniku zdarzeń lotniczych, bez
względu na przynależność państwową tych statków i osób, należy do zakresu działania
służby poszukiwania i ratownictwa lotniczego, zwanej dalej „służbą ASAR”.
2. Służba ASAR zapewnia poszukiwanie i ratownictwo wszystkich statków
powietrznych znajdujących się w polskiej przestrzeni powietrznej oraz działa na
obszarze lądowym w rejonie poszukiwania i ratownictwa lotniczego pokrywającym
się z granicami odpowiadających mu rejonów informacji powietrznej.
3. Do zadań służby ASAR należy prowadzenie działań polegających na
przeszukaniu wyznaczonego obszaru w celu ustalenia miejsca położenia statku
powietrznego oraz osób poszkodowanych w zdarzeniach lotniczych, określenia ich
stanu oraz podejmowanie działań ratowniczych na miejscu zdarzenia, zwanych dalej
„działaniami poszukiwawczo-ratowniczymi”, z zachowaniem uprawnień Morskiej
Służby Poszukiwania i Ratownictwa (SAR) oraz innych wyspecjalizowanych służb
ratowniczych.
4. Za organizację i realizację zadań, o których mowa w ust. 1–3, odpowiedzialny
jest minister właściwy do spraw transportu. Minister właściwy do spraw transportu
wykonuje funkcję organu administracji publicznej, o którym mowa w Załączniku
12 do Konwencji, o której mowa w art. 3 ust. 2.
5. W skład służby ASAR wchodzą następujące jednostki:
1) cywilno-wojskowy ośrodek koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego;
2) lotnicze zespoły poszukiwawczo-ratownicze;
3) punkty alarmowe.
6. Do zadań cywilno-wojskowego ośrodka koordynacji poszukiwania
i ratownictwa lotniczego, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, należy w szczególności:
1) przyjmowanie informacji o zagrożeniu bezpieczeństwa statków powietrznych
i osób objętych zakresem działania służby ASAR, o którym mowa w ust. 1;
2) analizowanie informacji o zagrożeniu bezpieczeństwa statków powietrznych
wykonujących loty w polskiej przestrzeni powietrznej;
3) prowadzenie działań sprawdzających i wyjaśniających informacje o zagrożeniu
bezpieczeństwa statków powietrznych wykonujących loty w polskiej przestrzeni
powietrznej;
4) nadzorowanie stanu i zdolności do podejmowania działań poszukiwawczo-
-ratowniczych przez jednostki służby ASAR, o których mowa w ust. 5 pkt 2 i 3;
5) kierowanie działaniami jednostek służby ASAR i koordynowanie tych działań,
a w szczególności kierowanie działaniami lotniczych zespołów poszukiwawczo-
-ratowniczych;
6) bieżąca analiza i ocena sytuacji oraz korygowanie podjętych działań
poszukiwawczo-ratowniczych, a w tym podejmowanie decyzji o ich
zawieszaniu i zakończeniu;
7) zawiadamianie jednostek, o których mowa w art. 140d ust. 1;
8) informowanie organów obrony powietrznej i instytucji zapewniającej służby
ruchu lotniczego o lotach cywilnych i wojskowych statków powietrznych
wykonujących działania poszukiwawczo-ratownicze.
7. Rolę punktów alarmowych, o których mowa w ust. 5 pkt 3, pełnią organy
instytucji zapewniających służby ruchu lotniczego w ramach wykonywania służby
alarmowej, przyjmując informacje o zagrożeniu statków powietrznych wykonujących
loty w polskiej przestrzeni powietrznej i przekazując je do cywilno-wojskowego
ośrodka koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego.

Art. 140b. 1. Działania poszukiwawczo-ratownicze prowadzą lotnicze zespoły
poszukiwawczo-ratownicze, w których skład wchodzą statki powietrzne, załogi
i personel pokładowy tych statków, przygotowane do prowadzenia działań
poszukiwawczo-ratowniczych.
2. Lotnicze zespoły poszukiwawczo-ratownicze udostępnia Minister Obrony
Narodowej z zasobów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Minister Obrony
Narodowej wyposaża statki powietrzne oraz dokonuje przeszkolenia załóg i personelu
pokładowego lotniczych zespołów poszukiwawczo-ratowniczych w zakresie
niezbędnym do wykonywania służby ASAR.
3. Doraźnie do działań poszukiwawczo-ratowniczych mogą być wezwane statki
powietrzne służb ratowniczych oraz służb porządku publicznego, a także inne niż
wskazane w ust. 2 wojskowe statki powietrzne.

Art. 140c. 1. Lotnicze zespoły poszukiwawczo-ratownicze oraz podmioty,
o których mowa w art. 140b ust. 3, działają na podstawie planu operacyjnego
poszukiwania i ratownictwa lotniczego, zwanego dalej „planem ASAR”,
określającego funkcjonowanie i bieżące zadania tych podmiotów i jednostek systemu
oraz ich współdziałanie z innymi organami i jednostkami, o których mowa w art. 140d
ust. 1.
2. Działania lotniczych zespołów poszukiwawczo-ratowniczych koordynuje
cywilno-wojskowy ośrodek koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego
usytuowany w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.
3. Obszar poszukiwania jest określany przez cywilno-wojskowy ośrodek
koordynacji poszukiwania i ratownictwa lotniczego jako obszar prawdopodobnego
miejsca zdarzenia lotniczego, przebywania osób poszkodowanych w zdarzeniu lub
miejsca położenia statku powietrznego, który zaginął.

Art. 140d. 1. Jednostki organizacyjne Sił Zbrojnych, Państwowej Straży
Pożarnej, Straży Granicznej, Policji, podmioty wpisane do rejestru podmiotów
wykonujących działalność leczniczą oraz inne podmioty będące w stanie udzielić
pomocy w zakresie poszukiwania i ratownictwa lotniczego są obowiązane
współdziałać ze służbą ASAR przy wykonywaniu jej zadań.
2. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej i ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia:
1) szczegółowy sposób zorganizowania i funkcjonowania służby ASAR,
2) zakres planu ASAR i sposób jego opracowywania,
3) szczegółowe zadania cywilno-wojskowego ośrodka koordynacji poszukiwania
i ratownictwa lotniczego,
4) szczegółowy sposób prowadzenia działań poszukiwawczo-ratowniczych,
5) sposób współdziałania z innymi podmiotami i jednostkami
– mając na uwadze przepisy międzynarodowe oraz uprawnienia i obowiązki
właściwych podmiotów i jednostek.

Art. 140e. 1. Prezes Urzędu prowadzi ewidencję pokładowych i osobistych
2. Właściciel albo użytkownik pokładowego lub osobistego nadajnika sygnału
niebezpieczeństwa zgłasza go do ewidencji prowadzonej przez Prezesa Urzędu, na
warunkach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 3.
3. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia,
warunki i sposób zgłaszania pokładowych i osobistych nadajników sygnału
niebezpieczeństwa do ewidencji, warunki i sposób ich wykreślania z ewidencji,
a także sposób i warunki prowadzenia tej ewidencji, z uwzględnieniem przepisów
Tomu III, Część II Załącznika 10 do Konwencji, o której mowa w art. 3 ust. 2,
i zaleceń Rady Programu Cospas-Sarsat.
nadajników sygnału niebezpieczeństwa.

Prawo lotnicze art. 140

DODAJ