[Przesłanki udzielenia pomocy prawnej przez sądy polskie]

Art. 1135. § 1. Sądy polskie przeprowadzają dowody i doręczają pisma na
wniosek sądów i innych organów państw obcych. W przypadkach takich właściwy jest
sąd rejonowy, w którego okręgu ma być przeprowadzony dowód lub ma nastąpić
doręczenie pisma.
§ 2. Sąd polski odmawia wykonania czynności wymienionych w § 1, jeżeli:
1) ich wykonanie byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego
Rzeczypospolitej Polskiej (klauzula porządku publicznego);
2) ich wykonanie nie należy do zakresu działania sądów polskich;
3) państwo, z którego pochodzi wniosek, odmawia sądom polskim wykonywania
takich czynności;
4) nie została złożona w terminie zaliczka, o której mowa w art. 1135¹ § 3.

Art. 1135¹. § 1. Wykonanie wniosku sądu lub innego organu państwa obcego
o przeprowadzenie dowodu lub doręczenie pism sądowych przez sąd polski odbywa
się według prawa polskiego. Sąd wezwany może jednak na wniosek sądu lub innego
organu państwa obcego zastosować przy wykonaniu wniosku inny sposób od
przewidzianego przez prawo polskie, jeżeli ten sposób wykonania wniosku nie jest
zakazany przez prawo polskie i nie jest sprzeczny z podstawowymi zasadami
porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej (klauzula porządku publicznego).
§ 2. Jeżeli sąd lub inny organ państwa obcego zwróci się do sądu o doręczenie
pisma sądowego osobie przebywającej w Rzeczypospolitej Polskiej, nie dołączając
tłumaczenia tego pisma na język polski, doręcza się je odbiorcy, o ile zechce je
przyjąć. Odbiorcę, który odmawia przyjęcia pisma, należy pouczyć o możliwości
wystąpienia w związku z tym niekorzystnych skutków prawnych za granicą.
§ 3. Jeżeli w wykonaniu wniosku sądu lub innego organu państwa obcego mogą
powstać koszty związane z udziałem biegłych, tłumaczy, świadków i innych osób, sąd
wykonuje wniosek dopiero po złożeniu w wyznaczonym terminie stosownej zaliczki
przez sąd lub inny organ państwa obcego. To samo dotyczy kosztów mogących
powstać w wyniku zastosowania innego sposobu niż przewidziany przez prawo
polskie.

Art. 1135². § 1. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, sądy
zawiadamiają bezpośrednio sąd lub inny organ państwa wzywającego, jak również
strony i ich przedstawicieli, w tym pełnomocników, o miejscu i czasie
przeprowadzenia dowodu w celu umożliwienia obecności przy przeprowadzeniu
dowodu lub udziału w tej czynności tylko na ich wniosek.
§ 2. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, sędzia lub inna osoba
wyznaczona przez sąd lub inny organ państwa wzywającego mogą być obecni przy
przeprowadzaniu dowodu lub brać udział w tej czynności tylko za zgodą sądu.
§ 3. Na wniosek sądu lub innego organu państwa wzywającego sąd może wyrazić
zgodę na bezpośrednie przeprowadzenie dowodu w Rzeczypospolitej Polskiej przez
sąd lub inny organ państwa wzywającego lub wyznaczone przez nich osoby, jeżeli
przeprowadzenie dowodu nie będzie sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku
prawnego Rzeczypospolitej Polskiej (klauzula porządku publicznego). W takim
przypadku sąd na wniosek sądu lub innego organu państwa wzywającego stosuje przepisy kodeksu o środkach przymusu. Przeprowadzenie
dowodu następuje w obecności sądu lub sędziego wyznaczonego.
§ 4. W przypadkach wskazanych w § 1–3 sąd może wyrazić zgodę na
przeprowadzenie dowodu, którego charakter się temu nie sprzeciwia, przy użyciu
urządzeń technicznych umożliwiających obecność lub udział w dokonaniu tej
czynności albo jej dokonanie na odległość.

Art. 1135³. § 1. Doręczenie pism sądowych osobom przebywającym
w Rzeczypospolitej Polskiej, którym przysługuje immunitet sądowy lub egzekucyjny,
oraz innym osobom przebywającym w budynkach lub pomieszczeniach
korzystających z nietykalności na podstawie ustaw, umów lub powszechnie
ustalonych zwyczajów międzynarodowych, dokonuje się za pośrednictwem
Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do doręczania pism sądowych
obywatelom polskim przebywającym za granicą, którzy korzystają z immunitetu
dyplomatycznego lub konsularnego.

Art. 1135⁴. Przepisy art. 1135–1135³ stosuje się odpowiednio do wykonywania przez sądy polskie innych czynności niż przeprowadzanie dowodu oraz do doręczania pism pozasądowych.

Art. 1135⁵. § 1. Strona, która nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu
albo siedziby w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym państwie członkowskim Unii
Europejskiej, jeżeli nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy
zamieszkałego w Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana wskazać pełnomocnika
do doręczeń w Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. W razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń, przeznaczone dla tej
strony pisma sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Stronę
należy o tym pouczyć przy pierwszym doręczeniu. Strona powinna być również
pouczona o możliwości złożenia odpowiedzi na pismo wszczynające postępowanie
i wyjaśnień na piśmie oraz o tym, kto może być ustanowiony pełnomocnikiem.

Kodeks Postępowania Cywilnego art. 1135

DODAJ