Art. 108. 1. W parkach narodowych zadania związane z ochroną mienia oraz
zwalczaniem przestępstw i wykroczeń w zakresie ochrony przyrody wykonują
funkcjonariusze Straży Parku zaliczani do Służby Parku Narodowego.
2. Funkcjonariuszem Straży Parku może być osoba, która:
1) posiada obywatelstwo polskie;
2) ukończyła 21 lat;
3) ma pełną zdolność do czynności prawnych;
4) nie została pozbawiona praw publicznych;
5) posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;
6) posiada nienaganną opinię właściwego miejscowo komendanta Policji;
7) posiada odpowiedni stan zdrowia potwierdzony orzeczeniem lekarskim
i orzeczeniem psychologicznym;
8) nie była karana za przestępstwa.
3. Koszty orzeczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 7, ponosi osoba kandydująca
na funkcjonariusza Straży Parku.
4. Funkcjonariusz Straży Parku podlega co 5 lat okresowym badaniom lekarskim
i psychologicznym, potwierdzonym orzeczeniem.
5. Funkcjonariusz Straży Parku przy wykonywaniu zadań, o których mowa
w ust. 1, ma prawo do:
1) legitymowania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia
oraz świadków przestępstwa lub wykroczenia, w celu ustalenia ich tożsamości;
2) kontroli dowodów wniesienia opłat, o których mowa w art. 12 ust. 3;
3) zatrzymywania i przekazywania Policji lub innym właściwym organom osób
w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub
wykroczenia;
4) zatrzymywania i dokonywania kontroli środków transportu w celu sprawdzenia
ich ładunku oraz przeglądania zawartości bagaży w razie zaistnienia
uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
5) przeszukiwania pomieszczeń i innych miejsc w przypadkach uzasadnionego
podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
6) zabezpieczenia jako dowodów rzeczowych, za pokwitowaniem, przedmiotów
pochodzących z przestępstwa lub wykroczenia, a także narzędzi i środków
służących do ich popełnienia;
7) kontroli i zatrzymania, za pokwitowaniem, dokumentów w zakresie legalności
posiadania tworów lub składników przyrody i obrotu nimi, pochodzących
z obszaru parku narodowego;
8) kontroli podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na obszarze parku
narodowego w zakresie przestrzegania przepisów ustawy.
6. Uprawnienia, o których mowa w ust. 5, przysługują dyrektorowi parku
narodowego, jego zastępcy, nadleśniczemu, konserwatorowi obrębu ochronnego,
leśniczemu, konserwatorowi obwodu ochronnego, podleśniczemu, starszemu
strażnikowi i strażnikowi.
7. Czynności, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 3–8, funkcjonariusz Straży Parku
ma prawo wykonywać w granicach parku lub poza jego granicami w razie
uzasadnionego podejrzenia, że przestępstwo lub wykroczenie zostało popełnione na
szkodę parku narodowego.
8. Przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 5 pkt 3–6, stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego lub przepisy Kodeksu
postępowania w sprawach o wykroczenia.
9. Rada Ministrów, kierując się potrzebą ustalenia jednolitych sposobów
legitymowania i kontroli osób popełniających wykroczenia i przestępstwa przeciwko
ochronie przyrody, określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb wykonywania
następujących czynności:
1) dla Straży Parku:
a) legitymowania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub
wykroczenia oraz świadków przestępstwa lub wykroczenia w celu ustalenia
ich tożsamości,
b) zatrzymywania osób w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia
przestępstwa lub wykroczenia,
c) kontroli i zatrzymania, za pokwitowaniem, dokumentów dotyczących
legalności posiadania tworów lub składników przyrody pochodzących
z obszaru parku narodowego i obrotu nimi,
d) kontroli podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na obszarze
parku narodowego w zakresie przestrzegania przepisów ustawy;
2) dla Służby Parku Krajobrazowego – legitymowania osób naruszających przepisy
o ochronie przyrody, a w razie odmowy okazania dokumentu pozwalającego na
ustalenie tożsamości – zwracania się do Policji lub innych właściwych organów
o ustalenie ich tożsamości.
10. Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, zakres i tryb
współpracy Straży Parku z Policją oraz zakres działań Straży Parku podlegających
kontroli Policji i sposób sprawowania tej kontroli, kierując się potrzebą podejmowania
wspólnych działań Straży Parku z Policją na obszarze parku narodowego w zakresie
zwalczania przestępstw i wykroczeń.

Art. 108a. Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się
przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Ustawa o ochronie przyrody art. 108

DODAJ