Postanowienie SA we Wrocławiu z 7 maja 2012 r. w sprawie o zabezpieczenie roszczenia przed wszczęciem postępowania.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek uprawnionej o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o ustalenie i wydanie:

- mobilnej kruszarki szczękowej E., model (...), rok prod. 2005, nr seryjny (...),

- mobilnej kruszarki udarowej E., model (...), rok prod. 2003, nr seryjny (...),

- mobilnego przesiewacza marki T. F., model (...), rok prod. 2005, nr seryjny (...),

- ładowarki kołowej marki (...), model (...), rok prod. 2007, nr seryjny (...),

- ładowarki kołowej marki (...), model (...), rok prod. 2009, nr seryjny (...),

-koparki gąsienicowej marki C., model (...), rok prod. 2003, nr (...),

poprzez ich zajęcie, w szczególności poprzez zakazanie obowiązanej (...) Sp. z o.o. rozporządzania lub obciążania oraz użytkowania zajętych dóbr oraz nakazanie obowiązanej złożenia do depozytu dokumentów rejestracyjnych tych maszyn i kluczyków, na czas trwania postępowania o ustalenie i wydanie ww. rzeczy.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd Okręgowy wskazał, iż wnioskodawczyni nie uprawdopodobniła przesłanek uzasadniających udzielenie zabezpieczenia.

Sąd Okręgowy przyjął, iż roszczenie o wydanie wyszczególnionych przedmiotów umowy sprzedaży w oparciu o art. 589 kc nie zostało uprawdopodobnione. Sąd wskazał, że sama wnioskodawczyni, która formułuje swoje żądanie w oparciu o zapis umowny, który zastrzegał na jej rzecz jako sprzedającej prawo własności sprzedanych rzeczy do chwili uiszczenia całej ceny przez kupującego, wskazuje, iż obowiązana spółka nie uiściła części ceny sprzedaży, dokonując potrącenia tej wierzytelności z własną wierzytelnością z tytułu naliczonych uprawnionej kar umownych oraz przyznaje, że nie realizowała miesięcznych dostaw na rzecz obowiązanej na poziomie minimum określonego umownie, co zgodnie z zapisem § 1 ust. 4 umowy współpracy uprawniać miało obowiązaną do naliczenia kar umownych.

W ocenie Sądu Okręgowego na podstawie materiału zgromadzonego w aktach sprawy, nie można było także przyjąć, iż został uprawdopodobniony interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Na powyższe postanowienie zażalenie złożyła uprawniona, zarzucając naruszenie przepisu art. 730 ¹ § 1 k.p.c., poprzez odmowę udzielenia zabezpieczenia pomimo uprawdopodobnienia przez uprawnionego roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Formułując powyższy zarzut wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i udzielenie zabezpieczenia zgodnie z wnioskiem.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że wydanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia uzależnione jest od uprawdopodobnienia przez uprawnionego dwóch przesłanek, o których mowa w art. 730 ¹ k.p.c., tj. istnienia roszczenia oraz istnienia interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia, zdefiniowanego w § 2 cytowanego przepisu.

Przyjmuje się, że roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli prima facie istnieje znaczna szansa jego istnienia. Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia wiąże się z koniecznością uprawdopodobnienia faktów, z których jest ono wywodzone. Należy przy tym zaznaczyć, iż uprawdopodobnienie nie przesądza udowodnienia mogącego być podstawą do pozytywnego rozstrzygnięcia co do meritum sprawy. Istotą postępowania zabezpieczającego jest bowiem to, że Sąd dokonuje jedynie pobieżnej (wstępnej) analizy dostarczonego przez wnioskodawcę materiału dowodowego.

W niniejszej sprawie zdaniem Sądu Apelacyjnego należało przyjąć, iż roszczenie uprawnionego o wydanie maszyn na podstawie art. 589 k.c. jest uprawdopodobnione. Określając żądanie przyszłego powództwa o wydanie wskazanych we wniosku maszyn, uprawniona powołała się na zastrzeżenie prawa własności sprzedanych rzeczy, do chwili uiszczenia całej ceny przez obowiązaną i jednocześnie wskazała na fakt niezapłacenia przez obowiązaną ceny sprzedaży. Ponieważ w judykaturze nie budzi wątpliwości, że w przypadku zastrzeżenia własności sprzedanej rzeczy, kupujący, któremu rzecz została wydana, traci uprawnienie do posiadania rzeczy już wskutek zwłoki w zapłacie ceny (por. wyrok SN z 21 stycznia 1999 r., I CKN 955/97, OSNC 1999, nr 10, poz. 169), należy przyjąć, iż istnieje znaczna szansa istnienia roszczenia wnioskodawczyni.

Bez znaczenia na obecnym etapie są dalsze okoliczności, na które zwrócił uwagę Sąd Okręgowy (obciążenie uprawnionej karami umownymi, których zasadność naliczenia uprawniona kwestionuje i dokonanie potrącenia wierzytelności przez obowiązanego), gdyż ustalenia w tej kwestii wymagają przeprowadzenia szczegółowego postępowania dowodowego.

Następnie rozważenia wymagało, czy uprawdopodobniony został także interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, który istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 730 ¹ § 2 k.p.c.).

Sąd odwoławczy przyjął, że uprawniony wykazał w/w przesłankę interesu prawnego. W istocie bowiem ewentualne zbycie przedmiotowych ruchomości przez obowiązanego, uczyniłoby przyszły proces, w obecnie ustalonym kształcie, bezprzedmiotowym.

W tych okolicznościach Sąd Apelacyjny uwzględnił częściowo wniosek o zabezpieczenie roszczenia, uznając, że zajęcie wskazanych we wniosku ruchomości zabezpiecza w wystarczający sposób interes uprawnionego. Z przepisu art. 848 k.p.c. wynika bowiem, że dłużnik nie może skutecznie rozporządzać zajętą ruchomością, jeżeli miałoby to wpływ na udaremnienie egzekucji.

W ww. zakresie zażalenie uprawnionego, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. podlegało oddaleniu, co znalazło wyraz w punkcie II sentencji postanowienia.

Zmieniając zaskarżone orzeczenie i uwzględniając częściowo wniosek o zabezpieczenie roszczenia, Sąd Apelacyjny miał również na względzie, że zastosowany sposób zabezpieczenia, ani nie narusza zakazu stosowania takiej formy zabezpieczenia, która zmierza do zaspokojenia zabezpieczonego roszczenia (art. 731 k.p.c.), ani też nie obciąża obowiązanego ponad miarę (art. 730 § 3 k.p.c.).

Mając powyższe na uwadze - w oparciu o treść art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. - Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt. I sentencji.

Na podstawie art. 733 k.p.c. Sąd wyznaczył uprawnionej termin dwóch tygodni, w którym pismo wszczynające postępowanie powinno być wniesione pod rygorem upadku zabezpieczenia (pkt III).

mw