Wyrok SR w Kędzierzynie Koźlu z 18 czerwca 2013 r. w sprawie o alimenty.

Sygn. akt III RC 53/13

WYROK

Dnia 18 czerwca 2013r.

Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu Wydział III Rodzinny i Nieletnich

Przewodnicząca: Sędzia Sądu Rejonowego Mariola Motyka

Protokolant: st. sekr. sąd. Mariola Strąk

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2013r. w Kędzierzynie – Koźlu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. D. (1)

przeciwko K. D. (2)

o alimenty

1.  zasądza od pozwanego K. D. (2) na rzecz powódki K. D. (1) alimenty w kwocie 500 (pięćset) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 10- każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 31 stycznia 2013 r.

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  odstępuje od obciążenia powódki kosztami oddalonego powództwa,

4.  nakazuje ściągnąć od pozwanego K. D. (2) na rzecz Skarbu Państwa (kasa tutejszego Sądu) kwotę 300 ( trzysta) złotych tytułem należnej opłaty sądowej oraz 6 (sześć) złotych za klauzulę wykonalności,

5.  odstępuje od obciążenia pozwanego K. D. (2) kosztami zastępstwa procesowego które poniosła powódka,

6.  wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 53/13

UZASADNIENIE

31 stycznia 2013 roku wpłynął do tutejszego Sądu pozew K. D. (1) przeciwko K. D. (2) o alimenty w wysokości 600 zł./miesięcznie, płatne z góry, do rąk K. D. (1), do dnia 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia wytoczenia powództwa. Ponadto K. D. (1) domagała się zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie pozwu podała, że ugodą z dnia 28 grudnia 2011 roku, sygn. akt III RC 477/11, zawartą przed Sądem Rejonowym w Kędzierzynie-Koźlu, strony zniosły łączący ich obowiązek alimentacyjny z powodu jej czasowego zatrudnienia i uzyskiwania własnego dochodu. Jej sytuacja życiowa uległa zmianie. Aktualnie potrzeby powódki wzrosły, gdyż została ona studentką I roku dziennych studiów Wyższej Szkoły (...) Wydział Zamiejscowy we W.. Czesne na uczelni wynosi 7.200 zł. za rok. I semestr opłaciła we wrześniu 2012 roku. W lutym powinna zapłacić kolejną ratę. Obecnie nie pracuje, chociaż podejmuje starania, aby podjąć zatrudnienie. W skład jej kosztów utrzymania wchodzą wydatki w partycypowaniu w kosztach używania lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkuje wspólnie z matką w wysokości 369 zł. oraz jej osobiste wydatki bytowe w wysokości 1.380 zł.

W reakcji na pozew odpowiedź wniósł pozwany K. D. (2).

Uznał on powództwo co do kwoty 400 zł, domagając się jego oddalenia w pozostałym zakresie. Pozwany stwierdził, iż akceptuje chęć studiowania przez córkę. W jego ocenia nie stać go jednakowoż na opłacanie czesnego na uczelni, do której chce ona uczęszczać. Zwrócił on uwagę, iż szczegółowe wyliczenia wydatków, które ponosi K. D. (1) nie zostało udokumentowane żadnymi dokumentami, w szczególności rachunkami, czy fakturami. Ponadto, w jego ocenie, kwota, w której partycypuje ona w kosztach utrzymania mieszkania w Z. powinna być niższa, gdyż zamieszkuje ona w większym wymiarze w miejscu studiowania, stąd nie może ponosić takich wydatków co osoba, która stale tam zamieszkuje. Pozwany wskazał również, iż jego zdolność do uiszczania alimentów jest ograniczona jego bieżącymi wydatkami, których łączna wysokość wynosi 1.275 zł.

Reasumując odpowiedź na pozew, pozwany dodał również, iż w związku z wytoczeniem powództwa bez uzasadnionej potrzeby, nie powinien on być obciążony kosztami procesu, gdyż przy dobrej woli ze strony K. D. (1) strony mogłyby, bez pomocy Sądu, ustalić potrzebny jej zakres świadczenia alimentacyjnego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny;

28 grudnia 2011 roku K. D. (2) zawarł z K. D. (1), przed Sądem Rejonowym w Kędzierzynie-Koźlu, ugodę znoszącą z dniem 5 października 2011 roku, łączący go z nią obowiązek alimentacyjny, stwierdzony po raz ostatni wyrokiem Sadu Rejonowego w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 27 listopada 2009 roku, sygn. akt R III C 230/09.

W tym czasie K. D. (2) świadczył pracę na rzecz (...) S.A. Oddział w Z. za wynagrodzeniem w wysokości około 3.100 zł. Jego partnerka pobierała w tym czasie wynagrodzenie w wysokości 1.600 zł./miesięcznie, świadcząc pracę na rzecz Agencji Pracy (...) sp. z o.o. w B..

Dowód: zaświadczenie o zarobkach-k.38-39 R III C 477/11

protokół rozprawy-k.68 akt R III C 477/11

K. D. (1) ma obecnie 22 lata. Ukończyła liceum ogólnokształcące w przepisanym terminie. Następnie rozpoczęła naukę w Kolegium Nauczycielskim w O. na kierunku filologia angielska. Po roku nauki zrezygnowała ze studiów i wyjechała za granicę. Od sierpnia 2011 roku do września 2012 roku pracowała w charakterze kontrolera jakości, pobierając średnio wynagrodzenie w wysokości 1.000€/miesięcznie. W tym czasie zaoszczędziła około 16.000 zł. Od października 2012 roku rozpoczęła pięcioletnie jednolite studia stacjonarne w Wyższej Szkole (...) Wydział Zamiejscowy we W. na kierunku Psychologia o rocznym czesnym w kwocie 7.200 zł. Uczy się przez 3 dni w tygodniu, co umożliwia jej zatrudnienie. Po powrocie do kraju uiściła pierwszą ratę w wysokości 3.600 zł. Pierwszą sesje egzaminacyjną zaliczyła w pierwszym terminie. W drugiej dotychczas nie miała trudności z regularnym zdawaniem egzaminów. Od kwietnia 2013 roku pracuje za wynagrodzeniem w wysokości około 600-700 zł./miesięcznie w charakterze osoby sprzedającej za pośrednictwem telefonu produkty telekomunikacyjne. Pracę te potrafi dostosować do zajęć na studiach. Przed podjęciem zatrudnienia wydatkowała oszczędności, które zarobiła w trakcie pracy za granicą. Uzyskuje wsparcie finansowe matki W. S. w wysokości około 800 zł./miesięcznie, która przygotowuje jej również jedzenie i płaci rachunki za telefon w wysokości 60 zł./miesięcznie. W. S., świadcząc pracę w charakterze nauczyciela, pobiera miesięcznie wynagrodzenie w wysokości 4.980 zł./miesięcznie brutto.

K. D. (1) zamieszkuje we W. wraz z pięcioma innymi osobami w lokalu mieszkalnym. Partycypuje w kosztach jego najmu i utrzymania w wysokości 500 zł./miesięcznie. Od 1 lipca 2013 roku zamieszka wraz z innymi czterema osobami w lokalu mieszkalnym, w którym koszt partycypacji w jego używania wyniesie 612 zł./miesięcznie. Oprócz tego będzie musiała wnieść kaucję w wysokości 450 zł./miesięcznie. W skład jej pozostałych kosztów utrzymania wchodzą: żywność-500 zł./miesięcznie, odzież-100 zł./miesięcznie, środki czystości i kosmetyki-50 zł./miesięcznie materiały kserograficzne-100 zł./miesięcznie, bilet komunikacji miejskiej-40 zł./miesięcznie, bilet kolejowy-40 zł./miesięcznie.

Nie utrzymuje kontaktu z ojcem ani jego rodziną. Średnio co dwa tygodnie wraca na weekend do miejsca zamieszkania jej matki w Z..

Dowód: potwierdzenie przelewu-k.6-10

rachunki-k.38-39,41,43,66-67

umowa edukacyjna-k.40,42

zaświadczenie ze szkoły wyższej-k.44

zeznania K. D. (1)-k.74,

zaświadczenie o zarobkach matki powódki k. 65,

K. D. (2) ma 45 lat i z zawodu jest technikiem mechanikiem. Zamieszkuje wspólnie z małżonką i małoletnim synem, który uczęszcza do przedszkola. Koszt świadczeń przedszkolnych, które ponosi wraz z zajęciami dodatkowymi wynosi 400 zł./miesięcznie. Łączny koszt jego utrzymania wynosi około 600 zł./miesięcznie. Jego małżonka zarabia około 1.600 zł./miesięcznie. Nadal pracuje on w (...) S.A. Oddział w Z. za wynagrodzeniem w wysokości około 3.100 zł. Spłaca kredyt w wysokości 13.200 zł., którego rata miesięczna wynosi 300 zł. Jest właścicielem samochodu z lat 80-tych o niewielkiej wartości. Przysługuje mu również spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, w którym zamieszkuje z rodziną.

Koszty utrzymania lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkuje wynoszą: czynsz 365 zł./miesięcznie, pobór energii gazowej-40 zł./miesięcznie, pobór energii elektrycznej-80 zł./miesięcznie, internet-39 zł., telewizja kablowa-52 zł., telefon stacjonarny 35 zł., telefon komórkowy-7 zł./miesięcznie.

Dowód: odpis skrócony aktu urodzenia-k.20

odpis skrócony aktu małżeństwa-k.21

wydruki transakcji bankowej-k.22

zeznania pozwanego k. 74,

rachunki potwierdzenia transakcji-k.23,24-31,58-59

zaświadczenie o zatrudnieniu-k.48,57

Sąd zważył, co następuje;

Powództwo zasługiwało w części na uwzględnienie.

Obowiązek alimentacyjny jest uregulowany w dziale III, tytułu II ustawy z dnia 25 lutego 1964r.-Kodeks rodzinny i opiekuńczy(Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.-dalej ”k.r.o. W myśl otwierającego ten dział art. 128 k.r.o.: » Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo «. Jednocześnie na zasadzie art. 129 §1 k.r.o. ustawodawca głosi , że: » Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych-obciąża bliższych stopniem przed dalszymi «. Rozwijając te uregulowania art. 133 § 1 k.r.o. stanowi się, iż: » Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania «. » Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku(art. 133§2 k.r.o.) «. Powyższy przepis nie zawiera jednakże wciąż wyczerpującej regulacji obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dziecka. Znajduje on doprecyzowanie w art. 135 § 1 k.r.o., który stanowi, iż zakres świadczeń każdego z rodziców wobec dziecka zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a nadto kształtowany jest wedle ich możliwości zarobkowych i majątkowych, przy czym obowiązany swój obowiązek alimentacyjny względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie możne częściowo lub w całości spełnić poprzez osobiste starania o utrzymanie lub wychowanie dziecka (art. 135 § 2 k.r.o.).

Z przedstawionego stanu prawnego należy wyciągnąć wniosek, że dziecka, które wcześniej się już usamodzielniło, może dochodzić alimentów od rodziców tylko, jeżeli znajduje się w niedostatku. Pod pojęciem niedostatku należy rozumieć przy tym nie tylko stan, w którym uprawniony do alimentów nie ma żadnych środków utrzymania. Wystarczające, aby nie był on w stanie samodzielnie zaspokoić tylko niektórych swoich usprawiedliwionych potrzeb w zakresie utrzymania-wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 1974 r., III CRN 388/73, OSNCP 1975, nr 2, poz. 29). Podobnie pojęcie to rozumie się w piśmiennictwie, o osobie ubiegającej się o alimenty z powodu niedostatku można mówić wówczas, gdy nie potrafi ona zaspokoić samodzielnie swych potrzeb na poziomie zbliżonym do minimum socjalnego, przy czym. "nie potrafi" to znaczy, że nie posiada dostatecznych środków pomimo podejmowania starań, by je pozyskać (T. Smyczyński, Obowiązek alimentacyjny..., s. 698-701).

Poczyniona przez Sąd analiza usprawiedliwionych potrzeb K. D. (1) wskazuje, iż w zdecydowanym zakresie są one uzasadnione. Pozwany nie kwestionował wydatków strony powodowej z wyjątkiem kwoty czesnego. Wyrażał on bowiem przekonanie, że K. D. (1) mogła rozpocząć naukę w systemie zaocznym, co pozwoliłoby ponosić w tej mierze kosz w wysokości około 5.000 zł./rocznie. Sąd zgodził się z tym stanowiskiem. Należy mieć na uwadze, że rodzic nie ma wpływu na decyzje życiowe pełnoletniego dziecka. Osoba pełnoletnia, jednak jeszcze niesamodzielna życiowo, nie podlega już władzy rodzicielskiej, może kierować swoim życiem, zaś wpływ rodziców na jej decyzje życiowe nie jest tak istotny jak w okresie jej małoletniości, zazwyczaj niewielki. Nie może być tak, niezależnie od okoliczności, że rodzic zaskakiwany jest chęcią dziecka podjęcia nauki na wyższej uczelni po tym jak uprzednio uzyskało ono samodzielność życiową. W prawidłowo funkcjonującej rodzinie wybór uczelni wyższej jest dokonywany przy uwzględnieniu woli dziecka, lecz nie pomija się przy tym możliwości finansowych rodzica. Nie ma racji, dla której dziecko z rodziny, w której relacje są zaburzone, mogłoby narzucić na rodzica ciężar finansowania jego nauki, nie licząc się z jego możliwościami zarobkowymi. Kierując się tym stanowiskiem Sąd przyjął, że koszt czesnego powinien w przypadku powódki oscylować wokół kwoty 400 zł./miesięcznie, ( 5.000zł. : 12 miesiecy = 410zł.) nie zaś jak wskazała ona 600 zł./miesięcznie. Za trafny przyjęto bowiem pogląd pozwanego, iż w sytuacji życiowej powódki powinna ona przede wszystkim podjąć decyzję o studiowaniu w systemie zaocznym, utrzymując w szerszym zakresie zdolność do samodzielnego utrzymania się. Ten sposób studiowania umożliwi też powódce podjęcie pracy w znacznie większym zakresie niż dotychczas.

W pozostałym zakresie Sąd przyjął za wiarygodne kwoty wskazane przez K. D. (1), których pozwany nie poddawał w wątpliwość, korygując jedynie kwotę żywności do kwoty 400 zł./miesięcznie, wystarczającej jak wynika z doświadczenia życiowego dla osoby w wieku powódki. Również Sąd nie znalazł powodów do ich podważenia. Nie noszą one znamion zawyżenia na potrzeby postępowania sądowego i odpowiadają zwykłym, normalnym wydatkom osoby studiującej w wieku powódki. Przyjęto zatem, iż koszt zabezpieczenia potrze mieszkaniowych K. D. (1) wyniesie 612 zł./miesięcznie, żywność-400 zł./miesięcznie, odzież-100 zł./miesięcznie, środki czystości i kosmetyki-50 zł./miesięcznie materiały kserograficzne-100 zł./miesięcznie, bilet komunikacji miejskiej-40 zł./miesięcznie, bilet kolejowy-40 zł./miesięcznie. Łącznie 1750 zł./miesięcznie. Powódka nie jest w stanie zaspokoić te potrzeby pomimo starań ze swojej strony i podjęcia pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzenie sięgającym kwoty 700 zł. Oznacza to, że w zakresie około 1.000 zł. musi ona poszukiwać zaspokojenia swoich potrzeb u swoich rodziców. Zebrany przez Sąd materiał dowodowy wskazuje, że zarówno matka powódki, jak również jej ojciec, pracują zarobkową, osiągając wynagrodzenie przekraczające kwotę 3.000 zł./miesięcznie. Jako że żaden z rodziców, z uwagi na wiek K. D. (1), nie musi świadczyć na jej rzecz osobistych starań obowiązek każdego z nich powinien mieć wymiar pieniężnych. Okoliczność ta zdeterminowała potrzebę określenia wymiaru świadczenia K. D. (2) z uwzględnieniem tek okoliczności.

Dokonując oceny możliwości zarobkowych i majątkowych dłużnika należy stwierdzić, iż określają je zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie.-tak Sąd Najwyższy uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNP 1988, nr 4, poz. 42. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe wykazało, iż pozwany wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe w miarę swoich możliwości. Nie uchyla się od obowiązku łożenia na swoją córkę. Uznał on ponadto powództwo co do kwoty 400 zł./miesięcznie.

Spór toczył się zasadniczo wobec tego, czy zakres świadczenia, który przysługuje K. D. (1) jest wyższy niż 400 zł./miesięcznie, czy też nie. Sąd uznał, iż wymiar ten jest wyższy, lecz nie o tyle, o ile chciałaby to widzieć strona powodowa. Ojciec powódki zarabia podobnie, co jej matka. Ma przy tym na utrzymaniu nową rodzinę, stąd jego zarobki są obciążone wydatkami bytowymi na utrzymanie jego i jego syna, a także na wsparcie materialne dla małżonki. Kwoty wskazane przez pozwanego w zakresie kosztów utrzymania mieszkania, małoletniego syna i jego potrzeb żywieniowych, zasługują na uwzględnienie. Sąd nie doszukał się w ich wartości, podobnie jak strona powodowa, oznak nieprawdziwości. Wynoszą one około 2.000 zł. Jednocześnie zarobki matki powódki również przekraczają i to znacznie kwotę 3.000 zł. Ich podobne zarobki skłaniają do stanowiska, iż ich ciężar utrzymania powódki powinien być taki sam. Dla matki powódki z pewnością nie będzie to ciężar przekraczający jej możliwości, skoro dotychczas łożyła na jej utrzymanie kwotę wyższą niż 500 zł./miesięcznie. Pozwany również będzie w stanie, pomimo jego odmiennego stanowiska, sprostać wyższej kwocie świadczenia. Jak wskazuje bowiem wyliczenie jego kosztów utrzymania, a ponadto wzgląd na fakt, iż jego małżonka również świadczy pracę zarobkową, jest on w stanie wydatkować na utrzymanie powódki kwotę 500 zł./miesięcznie, nie rezygnując ze swoich podstawowych wydatków bytowych. Inne natomiast wydatki, w szczególności luksusowe nie mogą mieć pierwszeństwa przed obowiązkiem wsparcia finansowego wobec dziecka, które znajduje się w niedostatku.

W pkt 3 wyroku uzasadnia art. 113 ust.1 u.k.s.c. w zw. z art. 113 ust.3 u.k.s.c. Z uwagi na sytuację majątkową powódki nie godzi się, aby kosztem swoich najpilniejszych potrzeb, uiściła opłatę sądową od oddalonego powództwa. Doprowadziłyby to bowiem do uszczuplenia alimentów, które są mu do należytej egzystencji niezbędne.

W pkt 6 wyroku, Sąd stosownie do art. 333 §1 pkt 1 k.p.c. nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

.