Wyrok SR w Głubczycach z 26 czerwca 2017 r. w sprawie o zapłatę.

Sygn. akt I C 426/16

WYROK

Dnia 26 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Głubczycach, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Daria Dusanowska

Protokolant: sekretarz sądowy Barbara Kaźmierczak

po rozpoznaniu w dniach 24 listopada 2016 roku, 12 czerwca 2017 roku w G.

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powódki J. S. kwotę 2.516,58 zł (dwa tysiące pięćset szesnaście złotych i 58/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 października 2015 r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  zasądza od powódki J. S. na rzecz pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 1.173,56 zł (tysiąc sto siedemdziesiąt trzy złote i 56/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV.  zwraca pozwanemu kwotę 266,18 zł (dwieście sześćdziesiąt sześć złotych i 18/100) tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet opinii biegłego.

Sygn. akt I C 426/16

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym do tutejszego Sądu powódka J. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 8.180,98 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16 września 2015 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu 06 sierpnia 2015 r. uległ uszkodzeniu pojazd o. (...) poszkodowanej J. T., co skutkowało koniecznością jego naprawy oraz przeprowadzenia oględzin pojazdu i postepowania likwidacyjnego. W związku z powyższym poszkodowany zawarł w dniu 06 sierpnia 2015 r. z powódka umowę wynajmu pojazdu zastępczego o zbliżonych parametrach do jego pojazdu, który uległ uszkodzeniu. Ustalono dobowa stawkę za wynajem w wysokości 200,00 zł netto plus należny podatek VAT, 1.134,00 zł netto i 80,00 zł netto plus należny podatek VAT za podstawienie samochodu zastępczego do poszkodowanego w miejscowości B. poza godzinami pracy oraz 1.134,00 zł netto i 80,00 zł netto plus należny podatek VAT za odbiór samochodu zastępczego do poszkodowanego. W dniu 09 września 2015 r. tytułem wynajmu pojazdu zastępczego powódka wystawiła fakturę nr (...) na kwotę 12.192,99 zł. Wskazano, iż sprawca kolizji w czasie w którym do niej doszło był ubezpieczony u strony pozwanej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Poszkodowany nie dysponował innym pojazdem, samochód zastępczy był mu niezbędny do codziennego użytkowania. W trakcie postepowania likwidacyjnego uszkodzony pojazd był poddany oględzinom w dniu 11 sierpnia 2015 r., dnia 14 sierpnia 2015 r. sporządzony został kosztorys naprawy, który nie został zaakceptowany przez poszkodowanego. W tym samym dniu został sporządzony przez serwis kosztorys, który został zaakceptowany przez pozwanego w dniu 18 sierpnia 2015 r. W dniu 18 sierpnia 2015 r. zostały zamówione części, a odebrane w dniu 21 sierpnia 2015 r. oraz 24 sierpnia 2015 r. Naprawa uszkodzonego pojazdu rozpoczęła się 21 sierpnia 2015 r. a zakończyła 28 sierpnia 2015 r. Pojazd został wydany w dniu 31 sierpnia 2015 r. Tego dnia powódka odebrała od poszkodowanego pojazd zastępczy. Powódka wezwała pozwanego do zapłaty, który z tytułu najmu pojazdu zastępczego przyznał odszkodowanie w wysokości 4.012,01 zł wskazując iż dokonał weryfikacji stawki dziennej wynajmu do kwoty 100,00 zł netto, zaś czasu wynajmu do 15 dni. Pozostałe koszty związane z podstawieniem samochodu zastępczego do poszkodowanego uznał za bezzasadne. Pozwany przyznał koszty holowania w wysokości 1.806,62 zł. Niniejszym pozwem powódka dochodzi kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwota roszczenia wynikającą z faktury nr (...) z dnia 09 września 2015 r., a kwotami wypłaconymi przez pozwanego.

W odpowiedzi na pozew /karta 36-42 akt/ (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż pozwany zarzucił, iż stawka dobowa najmu pojazdu jest rażąco wygórowana w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy. Zakwestionował również czas najmu określony przez powoda na 26 dni, za zasadny uznając wyłącznie okres 15 dni obejmujący czas od 06 sierpnia 2015 r. do 20 sierpnia 2015 r. Odnosząc się do roszczenia powoda w zakresie kosztów holowania wskazał, iż koszt takiej usługi do 25 km kształtuje się na poziomie 125,00 zł netto (153,75 zł brutto), natomiast każdy dodatkowy kilometr to stawka na poziomie 4,8 zł netto. Pozwany wypłacił z tytułu holowani pojazdu kwotę 1.960,37 zł. Dodatkowo wskazano, iż z uwagi na miejsce zamieszkania poszkodowanego i miejsce zdarzenia holowanie pojazdu do serwisu we W. oddalonego od w/w miejsca o prawie 170 km , zamiast przykładowo do serwisu (...) w O. (odległość 80 km) bezspornie dorowadziło do zwiększenia rozmiarów szkody, za co pozwany nie może ponosić odpowiedzialności. Podobnie pozwany zakwestionował roszczenie powoda związane z podstawieniem i odbiorem pojazdu zastępczego na łączną kwotę 2.986,44 zł. Zdaniem pozwanego poszkodowany wynajęciem pojazdu zastępczego w mieście oddalonym od miejsca zamieszkania o prawie 170 km doprowadził bezspornie do wzrostu kosztów w tym zakresie. Pozwany wskazał, iż firmy świadczące usługi najmu pojazdów zastępczych znajdują się w odległości 30-35 km, zaś stawka za km wynosi średnio 1,2 zł netto, wobec czego pozwany tytułem odszkodowania za koszty związane z podstawieniem i odbiorem przyznał kwotę w łącznej wysokości 206,64 zł. Przy czym, iż po ponownej analizie pozwany stwierdził, iż przyznanie poszkodowanemu jakikolwiek kosztów z tytułu odebrania pojazdu od poszkodowanej było bezzasadne, albowiem z umowy najmu wynika iż pojazd odebrano we W. o godz. 8:30.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 06 sierpnia 2015 r. w miejscowości W. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ należący do poszkodowanej J. T. samochód osobowy marki O. (...) o nr rej. (...). Sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej – (...) S.A. z siedzibą w W..

dowód: - akta szkody nr (...),

Pojazd został na zlecenie poszkodowanej odholowany z miejsca zdarzenia do serwisu (...) we W., oddalonego od miejsca kolizji o 162 km. Z tytułu usługi transportu wystawiona została przez PHU (...) A. B. faktura VAT nr (...) na kwotę 2.810, 55 zł. Na powyższa kwotę składały się kwota 939,60 zł za dojazd, kwota 1010,60 zł za przewóz samochodu, kwota 34,80 zł za powrót oraz kwota 300 zł za czynności za i wyładunek, powiększone o podatek VAT.

dowód: - dokumenty znajdujące się w aktach szkody nr (...)

- zlecenie holowania karta 18 akt,

- faktura VAT nr (...) karta 16 akt,

- usługa pomocy drogowej karta 17 akt,

- protokół zdawczo – odbiorczy karta 19 akt

Serwis (...) znajduje się także w miejscowości O., oddalonej od miejsca zdarzenia o 88 km.

okoliczności powszechnie znane

W dniu zdarzenia poszkodowana zgłosiła pozwanemu szkodę, tego samego dnia pojazd został przyjęty do naprawy. W dniu 11 sierpnia 2015 r. dokonano oględzin pojazdu O. (...) o nr rej. (...), następnie w dniu 14 sierpnia 2015 r. sporządzony został kosztorys naprawy, który nie został zaakceptowany przez poszkodowaną. W tym samym dniu został sporządzony przez serwis kosztorys, który został zaakceptowany przez pozwanego w dniu 18 sierpnia 2015 r. W dniu 18 sierpnia 2015 r. zamówiono części, które odebrano w dniu 21 sierpnia 2015 r. oraz w dniu 24 sierpnia 2015 r. Naprawa uszkodzonego pojazdu rozpoczęła się 21 sierpnia 2015 r., a zakończyła 28 sierpnia 2015 r. Pojazd został odebrany przez poszkodowaną w dniu 31 sierpnia 2015 r.

dowód: -zestawienie czynności karta 24 akt,

- dokumenty znajdujące się w aktach szkody nr (...)

W dniu 06 sierpnia 2015 r. pomiędzy J. S., prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...).com z siedzibą we W., a J. T. doszło do zawarcia umowy najmu pojazdu zastępczego marki R. (...) o nr rej.(...). W umowie ustalono jako stawkę dobową najmu kwotę 200,00 zł powiększoną o podatek VAT. Ponadto postanowiono, iż podstawienie nastąpi według kosztów, podstawienie po godzinach to koszt 80 zł plus VAT oraz koszt dodatkowy w postaci wyjazdu zagranicznego do krajów: Czechy, Niemcy.

Pojazd zastępczy został wydany poszkodowanej o godz. 19:30 w miejscowości B.. Zwrot pojazdu nastąpił w dniu 31 sierpnia 2015 r. o godz. 8:30 we W. ul. (...).

dowód: - wydruk z (...) karta 9 akt,

- kontrakt wynajmu akta karta 15,

- oświadczenie karta 22 akt

Wraz umową najmu pojazdu zastępczego poszkodowana J. T. upoważniła powódkę do rozliczenia szkody komunikacyjnej w (...) w zakresie wynajmu samochodu. Jednocześnie poszkodowana upoważniła powódkę do rozliczenia szkody komunikacyjnej w (...) w zakresie wynajmu samochodu oraz upoważniła powódkę do załatwienia wszelkich spraw formalnych w szkodzie w w/w zakresie oraz w zakresie holowania i parkowania.

dowód: upoważnienia karta 20-21 akt

W dniu 09 września 2015 r. powódka wystawiła wobec J. T. fakturę nr (...) na łączną kwotę 12.192,99 zł. Na powyższa kwotę składały się:

- kwota 1.394,82 zł tytułem podstawienia samochodu (162 km×2×3,5 zł netto za km)

- kwota 98,40 zł tytułem podstawienia auta do klienta po godzinach pracy,

- kwota 6.396,00 zł tytułem wynajmu samochodu,

- kwota 1.394,82 zł tytułem odbioru auta od klienta (162 km×2×3,5 zł netto za km),

- kwota 98,40 zł tytułem odbioru auta do klienta po godzinach pracy,

- kwota 2.810,55 zł tytułem holowania pojazdu – refaktura.

dowód: -fakturę nr (...) karta 19 akt,

W dniu 09 września 2015 r. powódka i poszkodowana zawarli umowę cesji, na mocy której poszkodowana przelała powódce swoją wierzytelność - prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu (w P..com z siedzibą we W.) auta zastępczego przysługującego poszkodowanej w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 06 sierpnia 2015 r. likwidowaną przez (...). W umowie postanowiono, iż wraz z wierzytelnością przechodzą na cesjonariusza wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenia o zaległe odsetki. Ponadto w § 1 pkt 2 przedmiotowej umowy poszkodowana przelała na powódkę swoją wierzytelność, czyli wszystkie prawa przysługujące mu w związku ze szkodą powstałą w dniu 06 sierpnia 2015 r. z tytułu OC sprawcy posiadającego polisę w (...), celem zaspokojenia wszystkich wierzytelności cesjonariusza z tytułu holowania i parkowania auta w/w szkody, czym ceduje jednocześnie wszelkie przysługujące mu kwoty odszkodowania na rzecz cesjonariusza.

dowód: - umowa cesji wierzytelności z dnia 09 września 2015 r. karta 23 akt,

Powódka pisma z dnia 09 września 2015 r. powołując się na cesję wierzytelności wezwała pozwanego do zapłaty wierzytelności objętej fakturą nr (...). Decyzją z dnia 15 września 2015 r. (...) S.A. z siedzibą w W. uwzględnił żądanie powódki w zakresie kwoty 4.012,01 zł, w pozostałym zakresie odmawiając wypłaty odszkodowania. Na wpłaconą przez pozwanego kwotę składały się:

- kwota 1.845,00 zł tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego (czas najmu zweryfikowano do 15 dni, zaś stawkę dobową do kwoty 100,00 zł netto),

- kwota 1.960,37 zł tytułem kosztów holowania (holowanie na trasie 331 km, 25 km ×153,75 zł, 306 km× 4,8 zł plus VAT),

- kwota 206,64 zł tytułem podstawienia i odbioru pojazdu (103,32 zł × 2),

Pozwany nie uznał zasadności roszczenia o zwrot kosztów podstawienia i odbioru pojazdu zastępczego po godzinach.

dowód:- wezwanie do zapłaty karta 13 akt,

- dokumenty znajdujące się w aktach szkody nr (...)

- decyzja z dnia 15 września 2015 r. karta 25 akt

Stawka dobowa za wypożyczalnie samochodu z segmentu B z lotniska we W. wynosi za jedną dobę od 502 zł do 113,55 euro.

dowód: wydruki stron internetowych karta 27-28 akt,

W okresie sierpień – wrzesień 2015 na rynku lokalnym poszkodowanej średnia stawka najmu pojazdu zastępczego z segmentu B wynosiła 130,00 zł netto (159,90 zł brutto). Żadna z firm na rynku lokalnym poszkodowanego nie posiadała w swej ofercie usługi polegającej na rozliczeniu wynajem samochodu zastępczego bezpośrednio z ubezpieczycielem.

dowód: - opinia biegłego sądowego R. J. karta 62-65 akt,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Stan faktyczny spraw Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, których prawdziwości i wiarygodności nie kwestionowała żadna ze stron, a które również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości. Sąd dał również wiarę opinii biegłego R. J., nie znajdując podstaw do podważenia dokonanych przez biegłego ustaleń w zakresie obowiązującej na lokalnym runku średniej dobowej stawki z tytułu najmu pojazdu zastępczego oraz uzasadnionego, ze względu na uszkodzenia pojazdu w wyniku kolizji drogowej, okresu jego naprawy pojazdu.

W niniejszej sprawie bezspornym między stronami był fakt, że należący do J. T. samochód osobowy marki O. (...) o nr rej. (...) został uszkodzony w następstwie kolizji drogowej, do której doszło w dniu 06 sierpnia 2015 r. z winy sprawcy posiadającego ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej – (...) S.A. z siedzibą w W.. Poza sporem było również, że poszkodowany zawarł ze stroną powodową umowę najmu pojazdu zastępczego, na podstawie której najął pojazd marki R. (...) o nr rej (...).

Strona pozwana nie kwestionowała co do zasady swojej odpowiedzialności cywilnej wobec poszkodowanej za szkodę majątkową doznaną przez nią w następstwie w/w zdarzenia drogowego, jak również nie podważała skuteczności umowy przelewu wierzytelności zawartej pomiędzy poszkodowanym właścicielem pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...), a stroną powodową w dniu 09 września 2015 r. W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego uznała ona swoją odpowiedzialność gwarancyjną wynikającą z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody i w związku ze wspomnianym zdarzeniem dobrowolnie wypłaciła stronie powodowej, jako nabywcy wierzytelności poszkodowanej, odszkodowanie obejmujące koszty najmu pojazdu zastępczego w kwocie 1.845,00 zł, koszt holowania w kwocie 1.960,37 zł, koszt podstawienia i odbioru pojazdu w kwocie 206,64 zł.

Natomiast spór pomiędzy stronami procesu dotyczył ustalenia wysokości celowych i uzasadnionych kosztów najmu przez poszkodowaną pojazdu zastępczego w związku z uszkodzeniem jej samochodu wskutek zdarzenia z dnia 06 sierpnia 2015 r. Strona pozwana zakwestionowała bowiem zarówno długość okresu najmu przez poszkodowaną pojazdu zastępczego, jak również wysokość stawki dobowej za tę usługę, przyjętej w wystawionej poszkodowanej przez powoda fakturze VAT z dnia 09 września 2015 r. Ponadto strona pozwana kwestionowała również wysokość kosztów podstawienia pojazdu, wysokość i zasadność obowiązku zwrotu kosztów odbioru pojazdu zastępczego z miejsca zamieszkania poszkodowanej, wysokość kosztów holowania, zasadność kosztów podstawiania i odbioru pojazdu poza godzinami pracy.

Stosownie do treści przepisu art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Na mocy przepisu art. 361 § 2 k.c., w granicach określonych w § 1 (tj. w granicach adekwatnego związku przyczynowego), w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Powyższy przepis statuuje zasadę pełnego naprawienia szkody i wskazuje na kompensacyjną funkcję odszkodowania, które ma wyrównać cały uszczerbek doznany przez poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego szkodę. Wysokość odszkodowania powinna zatem ściśle odpowiadać rozmiarom wyrządzonej szkody.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego i nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej (por. uchwała SN z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012, nr 3, poz. 28). Jeżeli uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy w postaci wmontowania do niego nowej części zamiennej, to koszty najmu przez poszkodowanego samochodu zastępczego mogą obejmować tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (por. wyrok SN z dnia 5 listopada 2004 r., II CK 494/03, Legalis nr 67722; wyrok SN z dnia 26 listopada 2002 r., V CKN 1397/00, Legalis nr 57306).

Przy ocenie zasadności żądania strony powodowej w przedmiocie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego należało mieć nadto na uwadze, że na poszkodowanej, jako na wierzycielu (art. 354 § 2 k.c.), i jako na ubezpieczonej (art. 826 k.c.), ciążył obowiązek działania zmierzającego do zminimalizowania rozmiaru szkody.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii wysokości stawki dobowej tytułem najmu pojazdu zastępczego, to w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, w ocenie Sądu słusznie zarzuciła strona pozwana, że stawka czynszu została przez powódkę zawyżona. W oparciu o opinię biegłego R. J., którą Sąd podzielił w całej rozciągłości, ustalono, iż na lokalnym rynku średnia stawka najmu pojazdu zastępczego z segmentu B w okresie sierpień – wrzesień 2015 r. wynosiła 159,90 zł brutto. Biegły wskazał, iż przedmiotowe informacje pozyskał w wyniku szeregu rozmów telefonicznych z przedstawicielami 7 wypożyczalni znajdujących się na lokalnym rynku, a w ocenie Sąd brak jest podstaw do zakwestionowania poczynionych w wyniku powyższego ustaleń.

Skoro zatem na rynku lokalnym średnia dobowa stawka najmu pojazdu zastępczego o zbliżonych parametrach co pojazd wynajęty przez poszkodowaną oscyluje w wysokości 159,90 zł brutto, to wynajęcie pojazdu za kwotę 246,00 zł brutto, a zatem o 86,10 zł wyższą za każdy dzień najmu, uznać należy za skorzystanie ze stawki wygórowanej, a w konsekwencji przyczynienie się do zwiększenia zakresu szkody. Co równie istotne, zauważyć należy, iż oferta powódki nie była ofertą kompleksową - oprócz samej opłaty za najem, zgodnie z umową, pobierane były inne dalsze koszty przykładowo w postaci: kosztów podstawienia auta, kosztów podstawienia po godzinach pracy, kosztów odbioru, kosztów odbioru po godzinach pracy, kosztów dodatkowego kierowcy, wyjazdu za granicą, co w sposób oczywisty wpływa na cenę całej usługi najmu pojazdu zastępczego. Zatem oferta powódki nie tylko obejmowała stawkę dobową w zawyżonej - w porównaniu do rynku lokalnego wysokości - ale również nie zawierała w sobie innych dodatkowych opłat, których doliczenie czyni koszt najmu pojazdu jeszcze wyższym. Sąd podziela stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r., I CKN 1466/99 (OSNC 2003, nr 5, poz. 64), iż co do zasady nabywający autoryzowane części samochodowe potrzebne do naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu - nie ma obowiązku poszukiwać sprzedawcy, oferującego je najtaniej. Także więc w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego, ubezpieczający nie miał obowiązku poszukiwać podmiotu, oferującego najniższe stawki. Wystarczy, gdy stawki te nie będą rażąco odbiegać od średnich stawek na rynku lokalnym. W niniejszej sprawie, stawka przyjęta przez powódkę obiega jednakże rażąco od średnich stawek na rynku lokalnym, jest wyższa o ponad 86,00 zł za dobę, a jednocześnie nie zawiera w sobie dodatkowych opcji, z których skorzystanie wymaga dodatkowej odpłatności.

Zdaniem Sądu, zasadności powyższego stanowiska nie zmieniają przedłożone przez stronę powodową wydruki cenników ofert wynajmu pojazdów zastępczych z innych wypożyczalni niż prowadzona przez stronę powodową. Wprawdzie faktycznie wynikająca z tychże wydruków stawka dzienna jest wyższa aniżeli dochodzona przez stronę powodową, jednakże należy mieć na względzie iż przedmiotowe oferty obejmują wyłącznie jedną dobę najmu pojazdu, podczas gdy powszechnie znana jest przy tym praktyka, że najem pojazdu na okres dłuższy (w przypadku poszkodowanej ponad 20 dni) jest podstawą do obniżenia stawki dobowej. Co więcej, w/w cenniki nie stanowią konkretnej oferty najmu pojazdu zastępczego, ale są jedynie orientacyjne. Nie wynika z nich jakie dodatkowe warunki dana wypożyczalnia przewidywała w umowie najmu pojazdu zastępczego, tj. nie wynika z nich, czy najem pojazdu zastępczego po danej stawce wiązał się z jakimiś dalszymi kosztami np. z podstawieniem i odbiorem pojazdu zastępczego, czy też z obowiązkiem uiszczenia kaucji gwarancyjnej, czy też cena obejmowała już w sobie wszelkie dodatkowe koszty.

Oceniając zgłoszone żądanie nie bez znaczenia pozostają także okoliczności zawarcia umowy najmu z poszkodowaną. Niewątpliwe w sytuacji, gdy korzystający z pojazdu zastępczego nie miał obowiązku pokrywać kosztów najmu tego samochodu, nie interesowały go warunki, na jakich zawarta została umowę z wynajmującym. Tymczasem wskutek zawarcia pomiędzy powódką a poszkodowaną umowy cesji wierzytelności przysługującej mu wobec ubezpieczyciela z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, powódka jako wynajmujący i cesjonariusz, realizowała interesy usługodawcy i usługobiorcy. Oczywistym więc było, że powódka jako usługodawca miała interes w jak najkorzystniejszym dla siebie ustaleniu kosztów najmu pojazdu zastępczego, których – zgodnie z umowa cesji – mogła dochodzić od ubezpieczyciela. Jednocześnie usługobiorca – cedent wierzytelności z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy, nie miał faktycznego interesu w dążeniu do obniżenia stawek zaproponowanych przez powódkę, gdyż dla niego dogodne było to, że nie musiał tymczasowo, do czasu dokonania likwidacji szkody, pokrywać tych wydatków z własnych środków. Zdaniem Sądu bezkrytyczne zaakceptowanie stawki zaproponowanej przez powódkę w wysokości 200,00 zł netto stanowiło ze strony poszkodowanej przyczynienie się do powstania szkody.

W konsekwencji powyższych ustaleń, Sąd obniżył dobową stawka najmu pojazdu zastępczego do kwoty 159,90 zł brutto, wyższą stawkę uznając za rażąco wygórowaną i nie znajdującą uzasadniania w okolicznościach rozpoznawanej sprawy.

Sąd nie podzielił stanowiska pozwanego, iż czas najmu pojazdu zastępczego powinien się ograniczać w niniejszej sprawie tylko do okresu 15 dni, obejmującego 8 dni jako czas oczekiwania na oględziny, 5 dni technologicznej naprawy oraz dwa dni dodatkowe. Technologiczny czas naprawy to wielkość teoretyczna, katalogowa, ustalana głównie w oparciu o normy producenckie montażu części oraz że nie uwzględnia on organizacji pracy w warsztacie, który musi dokonać oględzin uszkodzonego pojazdu, zamówić części, przygotować stanowisko pracy itp. Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu, II Wydział Cywilny w wyroku z dnia 31 stycznia 2013 r., sygn. akt. II Ca 1320/12, zgodnie z którym w kwestii terminu najmu pojazdu zastępczego nie można kierować się tzw. technologicznym czasem naprawy pojazdu w przypadku, gdy pojazd faktycznie przebywał w serwisie naprawczym. Sąd Okręgowy we Wrocławiu słusznie wskazał, że technologiczny czas naprawy jest wyliczony w programach kosztorysowych i jest wyliczony teoretycznie, a nie uwzględnia wielu istotnych czynników, takich jak dokonanie pierwszych i ewentualnie kolejnych oględzin, zamówienia i dostarczenia oraz czasu koniecznego na oczekiwanie niezbędnych części zamiennych, czasu schnięcia powłok lakierniczych, systemu pracy danego warsztatu naprawczego itp. Tymczasem przy ocenie celowości i zasadności kosztów najmu pojazdu zastępczego należy mieć przede wszystkim na uwadze, że chodzi tu o czas faktycznego pozostawania bez możliwości korzystania z własnego pojazdu, który uległ uszkodzeniu w zdarzeniu, za które odpowiedzialność cywilną ponosi strona pozwana. Oczywistym jest zatem, że rzeczywista naprawa pojazdu uszkodzonego w kolizji drogowej nie może być porównywana z montażem części przez producenta, w warunkach fabrycznych, wyliczonych przez tabele lub programy komputerowe służące do kosztorysowania.

W niniejszej sprawie pozwany bezzasadnie zarzuca, iż naprawa pojazdu winna rozpocząć się w dniu 14 sierpnia 2015 r., skoro dopiero dnia 18 sierpnia 2015 r. serwis otrzymał zaakceptowany przez pozwanego kosztorys napraw, co wynika z przedłożonego przy pozwie i niekwestionowanego przez stronę pozwaną zestawienia czynności dokonanych w serwisie (...) we W.. Podobnie ocenić należy zarzut odnośnie zamówienia części zamiennych. Z w/w dokumentu jednoznacznie wynika data zamówienia i odbioru części, zaś pozwany poza swoim twierdzeniami w żaden sposób nie zakwestionował wiarygodności i rzetelności wskazanego dokumentu. Ponadto w sporządzonej na zlecenie Sądu opinii, biegły sądowy na podstawie obrazu uszkodzeń pojazdu, kosztorysu naprawy serwisu, za uzasadniony uznał czas naprawy pojazdu od momentu jego rozpoczęcia do dnia zakończenia.

Wbrew twierdzeniom strony pozwanej, poszkodowanej nie można zarzucać braku starań w kierunku minimalizacji szkody tylko dlatego, że oddała swój uszkodzony pojazd do serwisu przed zamówieniem części zamiennych, gdyż nawet gdyby poczekała z oddaniem pojazdu do naprawy do chwili sprowadzenia części zamiennych przez serwis, to w tym okresie oczekiwania na części i tak byłaby pozbawiona możliwości korzystania z uszkodzonego pojazdu w dotychczasowy sposób, co i tak uzasadniałoby najęcie pojazdu zastępczego. Sąd w pełni zgadza się z twierdzeniem powoda, że prawo do najmu samochodu zastępczego przysługuje w każdym przypadku, w którym poszkodowany zostaje pozbawiony możliwości korzystania z własnego pojazdu w dotychczasowy sposób.

W tym stanie, w ocenie Sądu za uzasadniony okres najmu pojazdu uznać należało okres od dnia 06 sierpnia 2015 r. do dnia zakończenia naprawy pojazdu marki O. (...) o nr rej (...), co miało miejsce w dniu 28 sierpnia 2015 r. Natomiast Sąd nie podzielił stanowiska, iż uzasadniony okres najmu wynosił 26 dni. Strona powodowa w żaden sposób nie wykazała, aby wobec zakończenia naprawy pojazdu dnia 28 sierpnia 2015 r. uzasadniony był najem pojazdu zastępczego przez kolejne 3 dni tj. do dnia 31 sierpnia 2015 r. Sama okoliczność iż naprawa zakończyła się w piątek, w ocenie Sądu nie uzasadnia automatycznie przedłużenia najmu o kolejne dni. Jeśli w ocenie strony powodowej zaistniały okoliczności do przedłużenia najmu, to zgodnie z art. 6 k.c. obowiązkiem powódki było ich wykazanie, co w analizowanej sprawie nie miało miejsca.

Reasumując część rozważań w przedmiocie kosztów najmu pojazdu zastępczego, uznając jako uzasadniony czas najmu pojazdu okres 23 dni i przyjmując dobową stawkę najmu na kwotę 159,90 zł, celowe i uzasadnione koszty najmu przez poszkodowaną pojazdu zastępczego w związku z uszkodzeniem jej samochodu wskutek zdarzenia z dnia 06 sierpnia 2015 r. Sąd określił na kwotę 3.677,70 zł. Skoro pozwana tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego wypłaciła powódce kwotę 1.845,00 zł, to tytułem różnicy między w/w kwotami należy się powódce dodatkowo kwota 1.832,70 zł.

Przechodząc z kolei do żądania odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów holowania, Sąd podzielił zastrzeżenia odnośnie celowości holowania pojazdu do serwisu (...) we W., oddalonego od miejsca zdarzenia o 162 km, w sytuacji gdy (...) serwis (...) znajduje się również w O., oddalonym o 88 km. W ocenie Sądu, strona powodowa w żaden sposób nie wykazała zasadności holowania pojazdu do W., co wobec zarzutu pozwanego winna była, zgodnie z art. 6 k.c., uczynić. Skoro zatem powszechnie wiadomym jest, iż serwis (...) znajduje się także w znacznie bliżej położonej od miejsca wypadku komunikacyjnego miejscowości (tj. w O.), nieuzasadnioną żadnymi okoliczności samodzielną decyzję poszkodowanej zlecającą holowanie właśnie do serwisu we W., uznać należy zwiększenie szkody. Przy czym, na uwzględnienie nie zasługiwały już same zarzuty pozwanego odnośnie przyjętych przez powódkę stawek za holowanie. Twierdzenia, iż stawki zostały zawyżone pozostawały całkowicie gołosłowne. W szczególności, na powyższą okoliczność (...) S.A. z siedzibą w W. nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych, poprzestając na własnych, nie popartych twierdzeniach.

Mając na względzie, iż ekonomiczna celowość holowania pojazdu do W. nie została wykazana, uwzględniając koszty i stawki za km przyjęte przez stronę powodową oraz uzasadnioną odległość holowania na trasie 88 km do serwisu (...), Sąd ustalił, iż wypłacona przez ubezpieczyciela kwota 1.960,37 zł brutto w pełnym zakresie pokrywa niniejsze koszty holowania pojazdu poszkodowanej.

Na uwzględnienie częściowo zasługiwał zarzut pozwanego, że poszkodowana, na której spoczywał obowiązek zmniejszenia rozmiarów szkody (art. 354 §2, art. 362 i art. 826 §1 kc), mogła wynająć samochód zastępczy rynku lokalnym, co pozwoliłoby na zmniejszenie opłaty za podstawienie samochodu, z uwzględnieniem, że siedziba wynajmującego znajduje się we W.. Sąd podzielił stanowisko pozwanego, że wyższy koszt tytułem podstawienia auta przez przedsiębiorcę z W. był nieuzasadniony i nastąpił wyłącznie dla wygody poszkodowanej. Z opinii biegłego sądowego wynika, iż na rynku lokalnym w miejscowościach O., D., F., S., B., S., które oddalone są od miejsca zamieszkania poszkodowanej o 62 - 88 km, funkcjonuje szereg wypożyczalni, z których usług mogła skorzystać. Podobnie, jak w przypadku żądania kosztów holowania, strona powodowa nie odniosła się w jakikolwiek sposób do wyboru wypożyczalni oddalonej o ponad 160 km od miejsca zdarzenia i zamieszkania poszkodowanej, w sytuacji realnej możliwości skorzystania z usług firm usytuowanych w znacznie bliższej odległości. Zdaniem Sądu, rację ma zatem pozwany zarzucając, iż przedmiotowy wybór nie znajdował racjonalnego uzasadnienia i bezspornie przyczynił się do zwiększenia kosztów. Obowiązkiem odszkodowawczym nie mogą być objęte koszty, wynikające ze świadomego lub niedbałego postępowania poszkodowanych, którzy wbrew obowiązkowi minimalizacji szkody, korzystali z auta zastępczego, zawierając umowę najmu z firmą, oferującą usługi po zawyżonych cenach, w tym wypadku, z przedsiębiorcą mającym siedzibę w odległości 160 km od miejsca zamieszkania poszkodowanego, co rzutowało na wysokość kosztów za podstawienie samochodu. Jak bowiem wyżej wskazano, istniała możliwość wynajęcia podobnego samochodu na rynku lokalnym., bez potrzeby sprowadzenia samochodu z W. – jeżeli jednak poszkodowana wybrała taką opcję, to wywołane tym dodatkowe koszty, związane z podstawieniem auta – nie powinny obciążać odpowiedzialnego za szkodę (art. 361 § 1 kc).

Odnośnie zaś zarzutów co do stawki za km oraz kosztów podstawienia pojazdu po godzinach, to wobec braku jakichkolwiek dowodów w zakresie zawyżenia stawek i ich bezzasadności, z uwagi na łączącą strony umowę i podstawienie pojazdu o godz. 19:30, Sąd oparł się na stawkach przyjętych przez powódkę.

W konsekwencji zweryfikowania zasadności podstawienia pojazdu z miejscowości W., przy możliwości wynajmu pojazdu średnio w odległości 80 km (możliwość wypożyczenia pojazdu w obrębie 30-35 km nie została przez pozwanego wykazana), Sąd za uzasadniony i celowy uznał koszt z tytuł podstawienia pojazdu w kwocie 688,80 zł (80 km×2×4,305 zł brutto – stawka za km przyjmowana przez powoda). Mając na względzie wpłatę przez ubezpieczyciela z powyższego tytułu kwoty 103,32 zł, powódce należy się dodatkowo kwota 585,48 zł. Koszt podstawienia pojazdu po godzinach pracy w kwocie 98,40 zł, wobec braku dowodów przeciwnych, Sąd uznał za uzasadniony.

Z kolei żądanie zwrotu kosztów odbioru pojazdu oraz odbioru pojazdu po godzinach jako bezzasadne nie zasługiwało na uwzględnienie. Po pierwsze wskazać należy, iż z zawartej umowy najmu z dnia 06 sierpnia 2015 r. nie wynika, aby strony umówiły się na przedmiotową, dodatkowo płatną opcję. Otóż analiza treści umowy wskazuje, iż przedmiotowe usługi nie zostały zaznaczone jako objęte wolą stron, a w konsekwencji nie sposób uznać obowiązywania umowy w tymże zakresie, zwłaszcza rozliczenia odbioru samochodu według kosztów, czego domaga się strona powodowa. Niezależnie od powyższego, przedmiotowe żądanie jest całkowicie bezzasadne, a to z tego względu, iż jak wynika z protokołu odbioru pojazdu /karta 15 akt/, pojazd zastępczy został odebrany we W., nie zaś w miejscu zamieszkania poszkodowanej, o godz.8:30.

Podsumowując poczynione rozważania, uwzględniając wysokość wypłaconego dotychczas odszkodowania z tytułu poszczególnych roszczeń, Sąd żądanie pozwu uznał za uzasadnione w części, a mianowicie co do kwoty 2.516,58 zł (1.832,70 zł tytułem najmu, 585,48 zł tytułem podstawienia pojazdu, 98,40 zł tytułem podstawienia po godzinach), oddalając dalej idące powództwo.

Rozstrzygnięcie o odsetkach ustawowych od zasądzonego świadczenia pieniężnego Sąd oparł o treść przepisów art. 481 § 1 i § 2 k.c., art. 455 k.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 2060).

Zgodnie z treścią przepisów art. 481 § 1 i § 2 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi, przy czym, gdy stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych.

Stosownie do brzmienia przepisu art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Stosownie do brzmienia przepisu art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń powinien wypłacić odszkodowanie

w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że strona pozwana popadła w opóźnienie w wypłacie odszkodowania obejmującego koszty najmu pojazdu zastępczego, podstawienia pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 06 sierpnia 2015 r. – w dniu 11 października 2015 r., gdyż strona powodowa zgłosiła przedmiotowe roszczenie stronie pozwanej w dniu 10 września 2015 r. (data nadania faxu) i od tejże daty strona pozwana miała ustawowy termin 30 dni na wypłatę świadczenia. Wobec powyższego datę początkową naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie określono na dzień 11 października 2015 r., oddalając dalej idące powództwo w zakresie odsetek ustawowych.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu uzasadnia przepis art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Powódka wygrała sprawę w 30,76%, pozwany zaś w 69,24%. W takim też stosunku zdaniem Sądu winny zostać rozdzielone koszty postępowania, na które składały się:

- po stronie powodowej: opłata sądowa w kwocie 410,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.400,00 zł,– łącznie 2.827,00 zł,

- po stronie pozwanej: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2400,00 zł, wynagrodzenie biegłego w kwocie 533,82 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł – łącznie 2.950,82 zł.

Stosownie do powyższego powodowi w niniejszej sprawie należy się zwrot poniesionych kosztów procesu w kwocie 869,58 zł (30,76% z 2.827,00 zł), zaś pozwanemu należy się zwrot kosztów procesu w kwocie 2.043,14 zł (69,24% z 2.950,82 zł), co po wzajemnym skompensowaniu przedmiotowych kwot daje kwotę 1.173,56 zł, którą zasądzono od powódki na rzecz pozwanego tytułem zwrotu kosztów procesu.

Orzeczenie w pkt IV wyroku uzasadnia przepis art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Mając na względzie powołane okoliczności, na podstawie wskazanych przepisów, orzeczono jak w sentencji wyroku.