Wyrok SR w Prudniku z 18 marca 2014 r. w sprawie o przestępstwo z art. 209 1 kk.

Sygn. akt II K 103/14

WYROK

Dnia 18 marca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Prudniku II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Tomasz Ebel

Protokolant:

sekr.sądowy Ewa Mróz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej ---------

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2014 r.

sprawy

J. P.

s. T. i M. z domu K.

ur. (...) w G.

oskarżonego o to, że:

W okresie od października 2012 roku do grudnia 2013 roku w miejscowości G. będąc zobowiązany wyrokiem sądowym sygn. akt I RC 414/01 uporczywie uchylał się od ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego na rzecz swoich małoletnich dzieci S. i A. P., przez co naraził je na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych

tj. o przestępstwo z art. 209 § 1 kk

I.  uniewinnia oskarżonego J. P. od popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art. 209 § 1 kk;

II.  na podstawie art. 632 pkt 2 kpk kosztami postępowania w sprawie obciąża w całości Skarb Państwa.

Sygnatura akt: II K 103/14

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. P. pozostawał w związku małżeńskim z E. P. (zd. R.) od 18 kwietnia 1998 r. do 24 września 2001 r. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z tego dnia związek małżeński został rozwiązany bez orzekania o winie. Wyrokiem tym, od oskarżonego zostały zasądzone alimenty na rzecz małoletnich dzieci S. P. ur. (...) oraz W. P. ur. (...), w kwocie po 150 zł na każde z nich. Następnie J. P. zawarł kolejny związek małżeński z B. P. (1), z którą ma dwójkę dzieci w wieku 6 i 12 lat. Ponadto na utrzymaniu ma jeszcze dziecko z poprzedniego związku obecnej żony, która aktualnie jest na wypowiedzeniu umowy o pracę. E. P. żyje w konkubinacie, oboje z parterem pracują, na utrzymaniu ma dzieci ze związku z oskarżonym. Nie korzysta z pomocy (...) w G..

W związku z niepłaceniem alimentów przez oskarżonego (...) w G. od października 2010 r. przyznał na ich rzecz świadczenia z funduszu alimentacyjnego, a postępowanie egzekucyjne prowadzi komornik w K. od 2003 r. Do lipca 2010 r. na poczet zadłużenia z tytułu alimentów oskarżony dokonywał wpłat w wysokości 300 – 600 zł. W lutym 2011 r. jednorazowo zapłacił ponad 20 tysięcy złotych z tytułu tegoż zadłużenia, a w grudniu tego samego roku m. in. jeszcze 2000 zł, po powrocie z pracy za granicą. Oskarżony nie miał wtedy zatrudnienia o stałym charakterze. W 2012 r. oskarżony nie pracował w ogóle. Na wiosnę 2013 r. oskarżonemu udało się znaleźć pracę za granicą, która także nie miała stałego charakteru, po powrocie z niej wpłacił na rzecz swojego długu alimentacyjnego kwotę 1500 zł w Urzędzie Skarbowym w P.. Jesienią 2013 r. oskarżony ponownie wyjechał do pracy i 25 października 2013 r. wpłacił ponownie w Urzędzie Skarbowym w P. kwotę 2800 zł. Jesienią 2013 r. oskarżony J. P. upoważniał swoją żonę B. P. (2) do ustalenia w (...) w G. wysokości swojego zadłużenia z tytułu alimentów, dając jej w tym zakresie pełnomocnictwo. Urząd ten uznał pełnomocnictwo za niewystarczające i informacji takiej, żonie przebywającego za granicą oskarżonego nie udzielił. Oskarżony w 2013 r. osobiście, bądź poprzez swoich rodziców, których jego dzieci niemal codziennie odwiedzają przekazywał dzieciom kieszonkowe po 50 zł miesięcznie, a na Święta Bożego Narodzenia w 2013 r. przekazał E. P. 500 zł. W styczniu i lutym 2014 r. oskarżony płacił bieżące alimenty poprzez komornika. W marcu 2014 r. wpłacił nadto, na ich poczet ponad 6000 zł, regulując wszelkie z tego tytułu zaległości.

W 2012 r. prowadzone było postępowanie karne w sprawie niealimentacji przez oskarżonego na rzecz jego dzieci z pierwszego małżeństwa. Postępowanie zakończyło się na etapie postępowania przygotowawczego.

Dowód: wniosek o ściganie – k.1,

pismo z (...) w G. – 15,

kopie decyzji (...) w G.– k.3,57,

kopia wyroku – k.4,

kopia aktów urodzenia – k.5,

dokumentacja komornicza – k.28-30,

zestawienie Urzędu Skarbowego w P. – 61,

zaświadczenie o zatrudnieniu – k.62,

kopia oświadczenia B. P. (2) – k.66,

dowody wpłat – k.67,68,

zeznania świadka E. P.- k.71,

zeznana świadka D. Z. – k.71-72,

wyjaśnienia oskarżonego – k.70-71,72.

Oskarżony J. P. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że w zarzucanym mu okresie, jak i wcześniej, w miarę możliwości regulował swoje zobowiązania alimentacyjne względem dzieci z poprzedniego małżeństwa, przekazywał im miesięczne kieszonkowe w kwocie po 50 zł, a nadto E. P. w grudniu 2013 r. przekazał 500 zł. Od 2014 r. alimenty płaci regularnie, aktualnie spłacił całe zadłużenie z tego tytułu.

Oskarżony jest spawaczem, do stycznia 2014 r. nieregularnie pracował za granicą, obecnie ma stałą umowę z dochodem określonym średnio na (...) koron duńskich (około 7000 zł) brutto. Jest powtórnie żonaty, jest ojcem czwórki dzieci, ponadto na utrzymaniu ma także nieswoje dziecko obecnej żony. Nie był uprzednio sądownie karany.

Dowód: wyjaśnienia oskarżonego – k.36-37,70-71,72.

dane o karalności – k.34,

dane osobopoznawcze – k.33.

Sąd zważył, co następuje:

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwolił na przypisanie oskarżonemu zarzucanego mu przestępstwa określonego w art.209 §1 kk, tj. aby w zarzucanym mu okresie uporczywie uchylał się od łożenia na utrzymanie swoich dzieci z pierwszego małżeństwa.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach z zeznań świadków, E. P. oraz D. Z., dokumentacji związanej z realizowaniem przez oskarżonego obowiązku alimentacyjnego oraz na jego wyjaśnieniach. Na podstawie tych dowodów Sąd ustalił w jakim czasie i jakie kwoty oskarżony przekazywał na spłatę zadłużenia alimentacyjnego oraz finansowo wspierał swoje małoletnie dzieci W. i S. P.. Dowody te pozwoliły nadto, na ustalenie sytuacji majątkowej i rodzinnej oskarżonego w zarzucanym mu okresie. Z dowodów tych wynika niezbicie, że oskarżonemu nie można wykazać uporczywości w uchylaniu się od łożenia na utrzymanie dzieci.

Zgodnie z art.209 §1 kk, kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. W sprawie bezspornym jest, że na oskarżonym ciąży obowiązek łożenia na W. i S. P., jak i to, że oskarżony zadłużenia alimentacyjnego nie spłacał regularnie (w momencie wyrokowania długu alimentacyjnego już nie posiadał). Nie mniej, samo nieregulowanie przez oskarżonego alimentów w zarzucanym mu aktem oskarżenia okresie nie świadczy samo przez się, że od obowiązku alimentacyjnego względem dzieci się uchylał. Określony w art.209 §1 kk delikt może być popełniony bowiem tylko umyślnie i to z zamiarem bezpośrednim. Znamię uporczywości należy rozumieć jako intencjonalne, długotrwałe – rozciągnięte w czasie, powtarzalne niewypełnianie obowiązku opieki nad osobą najbliższą poprzez niełożenie na jej utrzymanie, mimo posiadania takiej możliwości. Dodatkowo owo bezprawne zaniechanie powinno charakteryzować się złą wolą i nieustępliwością. W pojęciu "uchyla się" zawarty jest zawsze negatywny stosunek psychiczny osoby zobowiązanej do świadczenia, sprawiający, że nie dopełnia ona nałożonego na nią obowiązku, mimo że ma obiektywną możliwość jego wykonania. Sprawca obowiązku nie wypełnia, bo go wypełnić nie chce, lub lekceważy ten obowiązek (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 17 kwietnia 1996 r., sygn. akt II KRN 204/96, Prok. i Pr. 1996, nr 11, poz. 4). Obowiązek ten sprawca, musi mieć jednak możliwość realnie wykonać (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9 maja 1995 r., sygn. akt III KRN 29/95, OSNKW 1995, nr 9-10, poz.64).

W realiach sprawy – zdaniem sądu – nie została spełniona przesłana uporczywości w znaczeniu podanym powyżej. Oskarżony spłacał dług alimentacyjny w miarę swoich możliwości finansowych, kiedy zarobił pieniądze (m. in. 16 lutego 2011 r. wpłacił 22949,19 zł, a 29 grudnia 2011 r. 2000 zł). Brak wpłat w 2012 r. (jedynie częściowo objęty zarzutem, tj. od października 2012 r.) spowodowany był brakiem pracy u oskarżonego. Natomiast kiedy oskarżony podjął zatrudnienie za granicą (nieregularne), ponownie zaczął wpłacać pieniądze na poczet alimentacyjnego zadłużenia. W kwietniu 2013 r. poprzez Urząd Skarbowy w P. zapłacił 1500 zł, a w październiku 2013 r. 2800 zł. Z kolei w 2014 r. oskarżony poprzez komornika w K. zapłacił 400 zł w styczniu, 350 zł w lutym oraz 6283 zł w marcu, regulując tym całe swoje zadłużenie. Ponadto oskarżony w 2013 r. osobiście bądź poprzez swoich rodziców przekazywał W. i S. P. po 50 zł miesięcznie, każdemu z nich jako kieszonkowe. W grudniu 2013 r. oskarżony dał byłej żonie 500 zł na Święta Bożego Narodzenia. Sposób regulowania zadłużenia alimentacyjnego oraz przekazywanie pieniędzy dzieciom oraz byłej żonie przez oskarżonego wskazuje, że w jego zachowaniu nie sposób dopatrzyć się intencjonalności, a tym bardziej nieustępliwości i złej woli w nierealizowaniu analizowanego obowiązku. Tym bardziej, że oskarżony upoważniał obecną żonę do udzielenia jej przez (...) w G. informacji na temat aktualnego zadłużenia z tytułu alimentów, jednakże udzielenia takiej informacji jej tam odmówiono. Oceniając uporczywość oskarżonego w zakresie uchylania się od łożenia na utrzymanie S. i W. P. należy wreszcie i wskazać na to, że oskarżony jest nadto zobowiązany do łożenia na dwójkę dzieci, które ma z B. P. (2). Dodatkowo też, razem z żoną utrzymuje jej dziecko z innego związku. Z drugiej strony E. P., ma stałe zatrudnienie, pozostaje w konkubinacie z partnerem, który również takowe posiada, razem prowadzą gospodarstwo domowe. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, że kwota alimentów została przez Sąd ustalona jedynie na 150 zł na każde dziecko oskarżonego, które ma ze związku z E. P..

W konsekwencji, Sąd z uwagi na niewypełnienie przez oskarżonego znamienia uporczywości orzekł jak w pkt. I wyroku.

Na marginesie już tylko należy zaznaczyć, że organy ścigania prowadziły uprzednio postępowanie w zakresie niealimentacji J. P. na rzecz S. i W. P., a spawa zakończyła się na etapie postępowania przygotowawczego.

W związku z uniewinnieniem oskarżonego Sąd, na podstawie wskazanego przepisu orzekł jak w pkt. II wyroku.