Wyrok SR w Prudniku z 7 kwietnia 2014 r. w sprawie o podwyższenie alimentów.

Sygn. akt III RC 306/13

WYROK

Dnia 7 kwietnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Prudniku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Ciąglewicz-Miśta

Protokolant: Michał Romaniuk

po rozpoznaniu w dniach 12 grudnia 2013 r. i 7 kwietnia 2014 r. w Prudniku

na rozprawie sprawy

z powództwa mał. N. B. zast. przez D. B. (1)

przeciwko R. B.

o podwyższenie alimentów

I.  Zasądza od pozwanego R. B. na rzecz małoletniej powódki N. B. alimenty w kwocie po 1000 zł /jeden tysiąc złotych / miesięcznie, płatne do rąk matki dziecka D. B. (1), poczynając od dnia 29.10.2013 roku, do dnia 15-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem(...)z dnia 21.10.2005 roku w sprawie

IIIRC 168/05 w kwocie po 300 zł miesięcznie;

II.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 420 zł tytułem opłaty sądowej od której strona powodowa była zwolniona;

III.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  Wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 306/13

UZASADNIENIE

D. B. (1), reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, działając jako przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki N. B., pozwem z dnia 29 października 2013 r. domagała się podwyższenia alimentów od pozwanego R. B. do kwoty po 1.000 zł miesięcznie, w miejsce alimentów orzeczonych wyrokiem (...)w dniu 21 października 2005 r., w sprawie III RC 168/05 w kwocie po 300 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu wskazała, iż wraz z upływem czasu zwiększyły się znacząco usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki. Obecnie małoletnia N. ma 16 lat, mieszka w Anglii, uczęszcza do ostatniej klasy college’u (odpowiednik gimnazjum). Miesięczne wydatki na powódkę związane z wyżywieniem, odzieżą, edukacją, rozrywką, wynoszą około 200 funtów, tj. 1.000 zł. Ponadto dochodzą koszty utrzymania mieszkania powódki. Małoletnia chciałaby uczęszczać na kurs tańca, którego koszt to 40 funtów miesięcznie. Przedstawicielka ustawowa powódki wskazała, że obecnie pozostaje w związku małżeńskim, ma drugą, siedmioletnią córkę, która urodziła się z wieloma wrodzonymi wadami plastycznymi i wymaga zwiększonych nakładów finansowych. D. B. (1) dodała, że pracuje za wynagrodzeniem 400 funtów miesięcznie. Podniosła, że pozwany R. B. pracuje sezonowo w Danii, posiada tam dom, a w Polsce mieszkanie. Utrzymuje kontakt z córką, sprawia jej okazjonalnie drogie prezenty – laptop, markowe ubrania i perfumy. Ma na utrzymaniu syna w wieku 8 lat.

W odpowiedzi na pozew w dnia 26 listopada 2013 r. pozwany R. B. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Wskazał, że od 2007 r. dobrowolnie łoży na córkę po 400 zł miesięcznie. Zarzucił, że nikt nie informował go o chęci uczęszczania przez córkę na kurs tańca, i gdyby został o tym powiadomiony, w pewnością pomógłby finansowo w miarę możliwości. Podkreślił, że nie wyrażał zgody na wyjazd córki za granicę, zatem zwiększone koszty utrzymania w Anglii powinny zostać pokryte przez matkę powódki. Ponadto dodał, że wielokrotnie proponował, by córka zamieszkała razem z nim w Danii. Dodał, że standard życia rodziny powódki wskazuje na realizację potrzeb nieco ponad stan. Wskazał, że od 2005 r. jest ojcem małoletniego syna, na którego rzecz ma orzeczone alimenty w kwocie 400 zł miesięcznie. Dodatkowo podniósł, że ma problemy zdrowotne – choruje na nadciśnienie, jaskrę i alergię. Wobec sezonowej pracy w Danii koszty jego utrzymania w Polsce i w Danii są podwójne. Podkreślił, że w Danii nie ma domu, a wynajmuje mały domek na wsi. Specyfiką pracy sezonowej w Danii jest częsta utrata pracy i obecnie pozwany pozostaje osobą bezrobotną. W żadnym zakresie jego sytuacja nie uległa poprawie, dlatego też powództwo w jego ocenie nie jest uzasadnione.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem (...) z dnia 21 października 2005 r. w sprawie III RC 168/05 R. B. został zobowiązany do płacenia na rzecz mał. N. B. alimentów w kwocie po 300 zł miesięcznie. Od 2007 r. pozwany dobrowolnie łoży na rzecz powódki alimenty w wysokości wyższej, niż orzeczone – 400 zł miesięcznie.

W październiku 2005 r. małoletnia N. B. miała 7 lat, uczęszczała do I klasy szkoły podstawowej. D. B. (2) (obecnie B.) pracowała za wynagrodzeniem 624 zł miesięcznie, ponadto otrzymywała zasiłek rodzinny wraz z dodatkiem w łącznej kwocie 213 zł miesięcznie. D. B. (2) wraz z córką mieszkała u swoich rodziców.

Pozwany R. B. pracował za granicą, na stałe mieszkał w Polsce. Na utrzymaniu, poza powódką miał syna B., ur. (...)

(dowód: akta III RC 168/05:

- wyrok – k. 18,

- odpisy skrócone aktów urodzeń – k. 3, 13,

- zaświadczenie o zarobkach – k. 8,

- decyzja OPS – k. 9,

przesłuchanie R. B. – k. 42,

przesłuchanie D. B. (1) – k. 70-72)

Obecnie małoletnia N. B. ma 16 lat, uczęszcza do III klasy college’u, mieszka wraz matką i jej mężem oraz siostrą w Anglii. Jest dzieckiem zdrowym, uczęszcza na zajęcia dodatkowe z tańca. Koszt jej utrzymania to około 200-250 funtów miesięcznie plus koszty przypadające na utrzymanie mieszkania – około 100 funtów.

D. B. (1) pracuje jako sprzątaczka w niepełnym wymiarze godzin (16), zarabia około 400 funtów miesięcznie. Mąż D. B. (1) pracuje za wynagrodzeniem około 1.800 funtów miesięcznie. Rodzina otrzymuje łącznie 100 funtów miesięcznie zasiłku na dwoje dzieci.

Stałe koszty utrzymania mieszkania powódki i jej rodziny to: czynsz mieszkaniowy 420 funtów miesięcznie, podatek lokalny 90 funtów miesięcznie, ponadto opłaty za wodę i gaz, internet, telefon.

Powódka ma ośmioletnią siostrę. Małoletnia V. jest dzieckiem, które urodziło się w wieloma wadami plastycznymi. Wymaga nakładów na leczenie, jej koszty utrzymania są podobne do kosztów utrzymania małoletniej powódki.

(dowód: akt małżeństwa – k. 7,

paragony – k. 8,

zaświadczenia ze szkoły – k. 9, 14,

zaświadczenie lekarskie – k. 11,

odcinki wynagrodzeń – k. 15-19,

przesłuchanie D. B. (1) – k. 70-72)

R. B. od kwietnia 2007 r. mieszka w Danii z partnerką. Tam pracuje sezonowo. Ostatnia umowa o pracę pozwanego trwała od 24.06.2013 r. do 31.12.2013 r. Pozwany pracował w szklarni przy pakowaniu przypraw. Zarabiał około 130 koron duńskich brutto za godzinę pracy, w 37 godzinnym tygodniu pracy.

Od stycznia 2014 r. pozwany pozostaje na zasiłku dla bezrobotnych. Zasiłek wypłacany jest przez firmę ubezpieczeniową, R. B. ubezpieczył się od utraty pracy. Zasiłek wynosi 800 koron duńskich dziennie przez pięć dni w tygodniu, może być wykorzystywany przez pozwanego przez 104 tygodnie w okresie trzech lat.

Koszty utrzymania pozwanego w Danii wynoszą ok. 4.000 zł, w Polsce – ok. 570 zł.

Pozwany ma kłopoty zdrowotne, związane z nadciśnieniem, korzonkami, jaskrą. Leczy się w Polsce, prywatnie. Na leczenie wydaje około 100 zł miesięcznie.

Pozwany na utrzymaniu poza powódką ma ośmioletniego syna. Syn choruje na autyzm, ma orzeczoną niepełnosprawność. R. B. ma orzeczone na syna alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie.

R. B. od sierpnia 2013 r. sporadycznie kontaktuje się z córką. Wcześniej utrzymywał kontakt z powódką, spędzał z nią czas, dawał okazjonalnie prezenty.

(dowody: przesłuchanie R. B. – k. 42, 43,

wyrok w sprawie I RC 1289/07 – k. 47,

umowa o pracę – k. 32,

dokument dot. zasiłku – k. 33,

zestawienie kosztów – k. 35,

orzeczenie o niepełnosprawności – k. 36,

zaświadczenia lekarskie – k. 39, 42,

potwierdzenia wynagrodzenia – k. 37, 40,

umowa najmu – k. 50-53,

przesłuchanie D. B. (1) – k. 70-72)

Według kursu NBP 1 korona duńska kosztuje około 55 groszy.

(fakt powszechnie znany /kurs wg NBP z I-IV 2014 r.)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Podstawą ustalenia stanu faktycznego były przede wszystkim dowody z przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki, przesłuchania pozwanego R. B. oraz dokumenty przedłożone przez strony (zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach, rachunki, zaświadczenia lekarskie, zaświadczenia ze szkół), a także dokumenty zgromadzone w poprzednich aktach dotyczących alimentów na rzecz małoletniej powódki. Sąd nie znalazł powodów, dla których miałby podważać wiarygodność któregokolwiek dowodu.

Na wstępie rozważań wskazać należy, iż art. 96 kro nakłada na rodziców obowiązek troski o fizyczny i duchowy rozwój dziecka. Zaś wedle art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Stosownie do dyspozycji art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć z kolei należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych [ Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III].

Wysuwane przez przedstawicielkę ustawową małoletniej powódki żądanie zmiany wysokości należnych alimentów swoją podstawę znajduje w treści art. 138 kro, zgodnie z którym, w razie zmiany stosunków, można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Warunkiem stosowania regulacji prawnej przewidzianej w art. 138 kro jest zaistnienie zmiany stosunków, czyli zmiany polegającej na istotnym zwiększeniu się albo zmniejszeniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Co istotne, podstawą powództwa z art. 138 kro może być tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej, niż po uprawomocnieniu się poprzedniego wyroku zasądzającego alimenty [ M. Lech-Chełmińska, V. Przybyła, „Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Praktyczny komentarz o rzecznictwem”, Warszawa 2006 r., s. 331, wyrok SN z dnia 25 maja 1999 r., I CKN 274/99, Lex Polonica nr 1932374]. Celem rozważenia, czy przedmiotowa przesłanka miała miejsce w niniejszej sprawie, Sąd na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, przeanalizował sytuacje: materialną i osobistą małoletniej powódki, jak również jej ustawowej przedstawicielki, a także procesy zmian w nich zachodzących od momentu poprzednich ustaleń dotyczących alimentów na rzecz powódki, tj. październik 2005 r., jak również zmiany w możliwościach majątkowych i zarobkowych pozwanego w tym okresie.

Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należało uznać, że sytuacja powódki od daty ustalenia alimentów na jej rzecz do dnia orzekania w niniejszym postępowaniu, uległa istotnej zmianie. Przede wszystkim wskazać należy, że od poprzedniego ustalania alimentów upłynęło ponad osiem i pół roku, zatem już tylko z powodu upływu czasu oczywistym jest wzrost kosztów utrzymania N. B., podyktowany chociażby rosnącą inflacją. Zwrócić należy uwagę, że w 2005 r. N. B. miała 8 lat, uczęszczała do I klasy szkoły podstawowej. Obecnie małoletnia powódka osiągnęła kolejny etap edukacji, chodzi do III klasy college’u (odpowiednik gimnazjum). Wiąże się to z dodatkowymi wydatkami na przybory szkolne, podręczniki. Z uwagi na etap rozwoju małoletnia również wymaga dodatkowych wydatków, chociażby na artykuły kosmetyczne i higieniczne. Powódka ma skonkretyzowane zainteresowania – interesuje się tańcem i w tym zakresie uczęszcza na zajęcia dodatkowe. Nie pozostaje bez znaczenia, że zmieniło się miejsce zamieszkania małoletniej powódki, która obecnie mieszka wraz z rodziną w Anglii, gdzie koszty utrzymania są wyższe, niż w Polsce. Za niezasadne należy uznać zarzuty pozwanego, że nie wyrażał zgody na wyjazd córki za granicę, wobec czego nie powinien płacić alimentów wobec zwiększonych kosztów utrzymania córki za granicą. R. B. sam bowiem mieszka i pracuje poza granicami kraju.

Analizując zaś status życiowy inicjującej w imieniu małoletniej powódki niniejsze postępowanie, uznać należy, iż jej sytuacja życiowa uległa poprawie. W 2005 r. pracowała ona za wynagrodzeniem 624 zł, otrzymywała zasiłek rodzinny na córkę, mieszkała z rodzicami. Obecnie D. B. (1) pozostaje w związku małżeńskim. Wraz z mężem mieszka w Anglii, pracuje za wynagrodzeniem około 400 funtów miesięcznie, co wystarcza na uiszczenie czynszu za mieszkanie. Mąż przedstawicielki ustawowej powódki pracuje za wynagrodzeniem 1800 funtów miesięcznie. D. B. (1) ma na utrzymaniu drugą córkę, która ma poważne kłopoty zdrowotne. Podkreślić należy, że mąż D. B. (1) nie ma obowiązku uczestniczenia w kosztach utrzymania małoletniej powódki.

Biorąc pod uwagę z kolei sytuację majątkową i zarobkową pozwanego, przyjąć należy, że uległa ona zmianie na jego korzyść. R. B. mieszkał w Polsce, pracował w Niemczech. Obecnie od kilku lat pozwany mieszka i pracuje w Danii. Jak sam wskazał, sezonowość pracy i częste jej zmiany są w Danii naturalne, z tego zapewne powodu pozwany ubezpieczył się od utraty pracy i nawet w czasie jej braku otrzymuje dochód przekraczający kwotę 5.000 zł. W czasie, kiedy R. B. pracuje, jego dochód wynosi około 10.000 zł brutto. Możliwości zarobkowe pozwanego należało zatem określić jako korzystne. Dodatkowo należało ocenić, że kłopoty zdrowotne pozwanego, na jakie się powołuje, nie stanowią ani istotnej przeszkody w wykonywaniu zajęć zarobkowych, ani też nie generują wysokich kosztów leczenia (pozwany określił je na kwotę 100 zł miesięcznie). Nie miały zatem zasadniczego znaczenia dla orzekania w sprawie. Podkreślić należy, że Sąd nie brał pod uwagę podwójnych kosztów utrzymania pozwanego w dwóch krajach. Skoro R. B. mieszka i pracuje w Danii, to zasadne było branie pod uwagę wyłącznie kosztów jego zamieszkiwania w tamtym kraju. Z całą pewnością powoływanie się na koszty utrzymania w dwóch krajach nie może uzasadniać niższych możliwości alimentacyjnych. Skoro R. B. mieszka w Danii, mieszkanie w Polsce może chociażby wynająć, by nie ponosić kosztów jego utrzymania (nie wspominając o możliwości pobierania czynszu najmu).

Wobec powyższego Sąd ocenił, że obecne możliwości zarobkowe pozwanego kształtują się na poziomie faktycznie uzyskiwanych dochodów w czasie, kiedy pozwany pracuje, tj. około 10.000 zł miesięcznie. Alimenty na powódkę w wysokości 10-20% możliwych do uzyskania dochodów pozwanego z pewnością nie są zbyt wygórowane.

Mając więc na uwadze zdarzenia i ustalenia opisane wyżej, jak również zważając na fakt, iż potrzeby małoletniej powódki istotnie wzrosły, także z uwagi na upływ czasu, Sąd podniósł wysokość alimentów z kwoty po 300 zł miesięcznie na kwotę po 1.000 zł miesięcznie. Kwota ustalonych alimentów – 1.000 zł miesięcznie, jest adekwatna do potrzeb małoletniej powódki, a także do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego.

Na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz małoletniej powódki ustawowe odsetki na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat świadczenia.

Na podstawie art. 113 ustawy o kosztach w sprawach cywilnych w zw. z art. 91 § 1 kpc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 420 zł tytułem opłaty od pozwu, od której strona powodowa była zwolniona. O kosztach zastępstwa procesowego od pozwanego na rzecz powódki Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wynikającą z art. 98 § 1 i 3 kpc oraz § 6a ust. 4 w zw. z ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Mając powyższe na uwadze i powołane wyżej przepisy orzeczono jak w sentencji.