Wyrok SA we Wrocławiu z 29 grudnia 2014 r. w sprawie o przeciwdziałaniu narkomanii.

UZASADNIENIE

A. M. został oskarżony o to, że :

I.  w nieustalonym dniu, w październiku 2013 roku, wbrew przepisom ustawy, dokonał wewnątrzwspólnotowego nabycia znacznej ilości posiadanej przez siebie substancji psychotropowej w postaci amfetaminy o wadze nie mniejszej niż 100 gramów, poprzez przemieszczenie tej substancji psychotropowej z terytorium Republiki Federalnej Niemiec przez granicę państwową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

tj. o czyn z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005 r., Nr 179, poz. 1485 ze zm.).

II.  w listopadzie 2013 roku w B., woj. (...), wbrew przepisom ustawy, posiadał substancję psychotropową w postaci amfetaminy o wadze nie mniejszej niż 44,50 grama netto;

tj. o czyn z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005 r., Nr 179, poz. 1485 ze zm.).

Sąd Okręgowy w Świdnicy wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt: III K 109/14 uznał oskarżonego A. M. za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku, to jest popełnienia zbrodni z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł wobec niego kary 3 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 20 zł każda stawka dzienna.

Uznał oskarżonego A. M. za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku, przy czym przyjął, że ilość substancji psychotropowej była znaczna, to jest występku z ar. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł wobec oskarżonego A. M. przepadek substancji psychotropowej w postaci amfetaminy (pozostałej po badaniu w ilości 38,04 g – karta 120 akt) wobec popełnienia przestępstwa przypisanego mu w punkcie II części rozstrzygającej niniejszego wyroku i zarządził jej zniszczenie.

Na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu A. M. karę łączną 3 lat pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu A. M. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania od dnia 19 listopada 2013 roku do dnia 21 listopada 2013 roku przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. T. kwotę 1.033 zł i 20 gr brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu A. M. przez adwokata ustanowionego z urzędu.

Na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 punktu 5) ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (j.t. Dz.U. nr 49 z 1983 r.) poz. 223 ze zm.) zasądził od oskarżonego A. M. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe z tytułu wydatków w kwocie 1.636 zł i 28 gr oraz z tytułu opłaty w kwocie 400 złotych.

Powyższy wyrok zaskarżyła w całości w imieniu oskarżonego A. M. jego obrończyni.

Na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1.  mający wpływ na treść orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę, wyrażający się w przyjęciu, iż wina i sprawstwo oskarżonego nie budzą żadnych wątpliwości, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje do tego jednoznacznych podstaw.

2.  mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania w postaci art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. polegającą na zaniechaniu uwzględnienia wszystkich okoliczności sprawy oraz przekroczeniu dopuszczalnych granic swobodnej oceny dowodów oraz zasady in dubio pro reo, co znajduje wyraz, w szczególności, w całkowitym odrzuceniu wiarygodności wyjaśnień oskarżonego złożonych podczas postępowania sądowego bezzasadnie uznanych za desperacką próbę obrony i niewiarygodne, przy jednoczesnym oparciu istotnych dla rozstrzygnięcia ustaleń w oparciu jedynie na wyjaśnieniach oskarżonego złożonych w postępowaniu przygotowawczym, pasujących do postawionych zarzutów.

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. oraz art. 437 k.p.k. wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego; ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Świdnicy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Przy rozpoznawaniu sprawy Sąd Okręgowy nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania art. 4 , 5 § 2, art. 7 i art. 410 k.p.k. i dokonał ze wszechmiar słusznych ustaleń faktycznych.

Rzeczywiście głównym dowodem w niniejszym postępowaniu były wyjaśnienia oskarżonego A. M., który w toku śledztwa przyznał się do popełnienia obu zarzucanych mu czynów, a w postępowaniu jurysdykcyjnym odwołał przyznanie. Poza sporem jest okoliczność, że w toku przeszukania samochodu należącego do oskarżonego ujawniono w schowku 44,60 g substancji psychotropowej w postaci amfetaminy. Oskarżony przesłuchany na Policji (k.38-42) jak i w Prokuraturze (k. 46-48) przyznał, że znaleziona substancja jest jego własnością. Nadto wyjaśnił, że miesiąc wcześniej zakupi w Niemczech 100 g amfetaminy, którą przywiózł do Polski z przeznaczeniem na własne potrzeby.

W toku rozprawy głównej oskarżony A. M. odwołał wcześniejsze wyjaśnienia i stwierdził, że ujawniona w samochodzie amfetamina była własnością kolegi A. C.. Krytycznego dnia kolega ten pożyczał od oskarżonego samochód i tam pozostawił w schowku ujawnioną później amfetaminę. Nie powiedział wcześniej prawdy, by chronić kolegę.

Wobec takiej treści wyjaśnień oskarżonego Sąd orzekający był zobligowany rozstrzygnąć, które wyjaśnienia oskarżonego są prawdziwe i mogą stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Oceny tej dokonywał w kontekście innych dowodów zebranych w sprawie.

Uzasadnienie zaskarżonego wyroku w sposób wyczerpujący przedstawia rozumowanie Sądu, które doprowadziło ten sąd do uznania za wiarygodne wyjaśnień oskarżonego złożonych w śledztwie.

Zarzut obrazy art. 4 , 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. polegający na dokonaniu ustaleń jedynie w oparciu o wyjaśnienia oskarżonego złożone w postępowaniu przygotowawczym nie jest należycie uargumentowany, bo nie uwzględnia tych wszystkich okoliczności, które doprowadziły Sąd meriti do dokonanego wyboru.

Zarzut obrazy art. 7 k.p.k. nie może ograniczać się jedynie do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych wyjaśnień oskarżonego, a niewiarygodności innych. Powinien wskazywać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu (zob. m.in. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 19 kwietnia 2012 r., II AKa 85/12, Lex nr 1162856).

Oskarżony już w chwili przeszukania jego samochodu i ujawnienia woreczka z zawartością amfetaminy, tj. w dniu 20 listopada 2013 r. przyznał, że jest to amfetamina i stanowi jego własność (k.18). Okoliczności zakupu na terenie Niemiec przedstawił w depozycjach złożonych w toku kolejnych przesłuchań. Sugestia, że oskarżony działał pod przymusem zwłaszcza wobec składania wyjaśnień przed różnymi przesłuchującymi, nie znajduje żadnego potwierdzenia. Nie jest prawdą, że ilość 100 g amfetaminy przyjęta w pkt I zarzutu z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii nie znajduje oparcia w żadnych dowodach. O takiej ilości wyjaśnił sam oskarżony w toku śledztwa. O tym, że oskarżony wie o czym mówi świadczy fakt, że od razu stwierdził, że ujawniona substancja to amfetamina, zanim dokonano badań laboratoryjnych.

Zasadnie Sąd Okręgowy odrzucił wyjaśnienia oskarżonego złożone na rozprawie i potraktował je jako linię obrony. Nie potwierdziły się słowa oskarżonego, że pożyczał owego dnia samochód koledze A. C., który przyprowadził samochód na zakładowy parking, a świadkiem przekazania kluczyków miał być portier. Ów portier takiego zdarzenia nie przypominał sobie. Gdy zważyć, że wersja o użyczeniu samochodu A. C. pojawiał się na rozprawie w chwili, gdy wskazywany kolega nie żył i brak było możliwości zweryfikowania twierdzeń oskarżonego, to zasadnym jest wnioskowanie o przedstawieniu tej wersji wyłącznie na użytek procesu.

Oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną (k.172-173), zażywającą narkotyki, jakkolwiek podejmującą próby leczenia i wyjścia z nałogu. Jego duże obycie z sądem sprawia, że trudno uznać, iż przyznałby się do popełnienia jakiegoś czynu nie będąc sprawcą. Wręcz przeciwnie, w pierwszym odruchu mógł liczyć na łagodniejsze potraktowanie jeżeli ujawni przestępcze zachowanie.

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności zupełnie niewiarygodnej wersji przedstawionej w wyjaśnieniach złożonych na rozprawie, uznanie za prawdziwe pierwszych depozycji było ze wszechmiar słuszne i nie wymagało złożonej argumentacji.

Oczywiście bezzasadny jest zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. Nie ma podstaw do twierdzenia o złamaniu zakazu rozstrzygania na niekorzyść oskarżonego wątpliwości nie dających się usunąć, gdy rzecz sprowadza się do odmówienia wiary jednym wyjaśnieniom, a przyjęciem za wiarygodne innych. Stan owych wątpliwości zachodziłby, gdyby dowodów nie było lub nie dało się rozstrzygnąć, którym z nich należy uwierzyć.

Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku bardzo dokładnie przedstawił fakty i dowody które zdecydowały o uznaniu winy oskarżonego w zakresie przypisanych mu czynów.

Krytyka odwoławcza sprowadza się do zapewniania, że badane zdarzenia miały inny przebieg, ale nie wskazuje na usterki rozumowania zaskarżonego orzeczenia, które zostało wydane przy pełnym respektowaniu zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 7 k.p.k.

Podzielając w pełni stanowisko Sądu Okręgowego w zakresie skazania oskarżonego za oba przypisane przestępstwa, Sąd Apelacyjny dopatrzył się w orzeczeniu o karze cech rażącej niewspółmierności (art. 447 § 1 k.p.k.).

Niezależnie od uprzedniej karalności oskarżonego A. M. nie można stracić z pola widzenia tego, że skazanie go za czyn polegający na wewnętrzwspólnotowym nabyciu 100 g substancji psychotropowej w postaci amfetaminy stanowiący zbrodnię z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, było oparte wyłącznie na przyznaniu oskarżonego. Okoliczność ta ma bardzo duże znaczenie dla ukształtowania orzeczenia o karze. Stanowi szczególnie uzasadniony przypadek, kiedy nawet najniższa kara przewidziana za przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa (art. 60 § 2 k.k.).

Z tych przyczyn Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego A. M. w ten sposób, że w odniesieniu do czynu z art. 55 ust. 3 w/w ustawy zastosował nadzwyczajne złagodzenie kary i na podstawie tego przepisu w zw. z art. 60 § 2 k.k. i 60 § 6 pkt 2 k.k. wymierzył oskarżonemu karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kara w tej wysokości jest odpowiednia do stopnia winy oskarżonego, jego postawy w procesie i spełni właściwe cele w zakresie społecznego oddziaływania. W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

Konsekwencją reformatoryjnego orzeczenia o karze za czyn pierwszy było wymierzenie nowej kary łącznej pozbawienia wolności. Karę tę orzeczono w wymiarze roku i 6 miesięcy, stosując zasadę pełnej absorpcji, którą zastosował także Sąd Okręgowy.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 19 listopada 2013 r. do 21 listopada 2013 r.

O kosztach nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie art. 29 ustawy Prawo o adwokaturze w zw. z § 14 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 461).

Przy orzekaniu o opłacie za obie instancje Sąd odwoławczy wymierzył oskarżonemu wyłącznie opłatę od kary pozbawienia wolności, bo tylko od tej kary wymierzył opłatę Sąd pierwszej instancji, co oznacza, że wymierzył opłatę częściową pomijając tę należną od grzywny.

Podstawą zasądzenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym częściowej opłaty za obie instancje w wysokości 300 zł, stanowią przepisy art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. i art. 10 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych.