Wyrok SA we Wrocławiu z 13 września 2012 r. w sprawie o wysokość zaległości z tytułu nieopłaconych składek.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu oddalił odwołanie W. Z. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W., określającej wysokość zadłużenia wnioskodawcy z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne.

Rozstrzygnięcie to Sąd oparł o następująco ustalony stan faktyczny:

Wnioskodawca na dzień 7 listopada 2011 r. zalegał z zapłatą na rzecz organu rentowego kwoty 1.681,52 zł z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy za okres od lipca do sierpnia 2011 r.

W dniu 26 września 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął z urzędu postępowanie w sprawie określenia wysokości należności wnioskodawcy z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy. Pismem doręczonym wnioskodawcy w dniu 28 września 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadomił wnioskodawcę o wszczęciu postępowania. Organ rentowy wyliczył zaległość składkową i wezwał wnioskodawcę do złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Prac y na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów

W dniu 9 lutego 2012 r. wnioskodawca w urzędzie pocztowym nr 32 dokonał wpłat na rachunek bankowy ZUS kwot 49,38 zł, 597,37 zł i 243,39 zł na poczet 3 rodzajów należności składkowych zaznaczając, iż są to należności za miesiąc lipiec 2011 r. W dniu 5 marca 2012 r. na tej samej poczcie wnioskodawca nadał polecenie przelewu takich samych kwot na poczet 3 rodzajów należności składkowych z zaznaczeniem, że są to należności za miesiąc sierpień 2011 r.

W dniu 22 marca 2012 r. dług składkowy wnioskodawcy za lipiec i sierpień 2011 r. zmniejszył się nieznacznie, ale nadal istnieje, ponieważ wykonawca dyspozycji wnioskodawcy z dnia 9 lutego 2012 r. i 5 marca 2012 r. wskazał, że wpłaty dotyczą składek za styczeń 2012 r. W tej sprawie ZUS wszczął postępowanie wyjaśniające z Bankiem (...).

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał odwołanie za nieuzasadnione. Okoliczność uiszczenia przez wnioskodawcę w toku postępowania należności objętej zaskarżoną decyzją dowodzi, że wnioskodawca nie kwestionuje ani tytułu, ani okresu, ani rozmiaru zaległości składkowej wobec ZUS, nie ma natomiast wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Skutkiem zaskarżenia przez wnioskodawcę decyzji z dnia 7 listopada 2011 r. jest proces zmierzający wyłącznie do ustalenia, czy w dacie wydania decyzji miała ona podstawę faktyczną i prawną.

Skoro wpłaty wnioskodawcy zostały dokonane w dniach 9 lutego 2012 r. i 5 marca 2012 r., nadto dotyczyły zobowiązań z VII i VIII 2011 r., to wnioskodawca de facto wykonał zaskarżoną decyzją oraz przyznał, iż była ona słuszna, a jej wydanie konieczne. Stanowi to podstawę do oddalenia odwołania.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego złożył wnioskodawca, zarzucając rażące naruszenie art. 62 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, stosowanego w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez zignorowanie dyspozycji strony w zakresie sposobu zaliczenia jej wpłaty z dnia 9 lutego 2012 r., a w konsekwencji bezzasadne przyjęcie w treści zaskarżonego wyroku, że dług składkowy za lipiec 2011 r. nadal istnieje, chociaż składki za ten okres zapłacone zostały dnia 9 lutego 2012 r.; rażące naruszenie art. 59 § 1 pkt 1 oraz art. 60 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, stosowanych w zw. z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 477 ¹³ oraz art. 477 14 kpc poprzez ich niezastosowanie i nieuchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia co najmniej w części dotyczącej zaległości za sierpień 2011 r., chociaż poza sporem jest, iż należności z tego tytułu zostały uregulowane, zatem decyzja określająca zadłużenie za ten miesiąc była w chwili wyrokowania oczywiście bezprzedmiotowa, gdyż żadne zaległości obciążające skarżącego za ten okres nie istnieją.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie decyzji z dnia 7 listopada 2011 r., jako oczywiście bezprzedmiotowej, względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu celem weryfikacji i prawidłowego rozksięgowania wpłat z dnia 9 lutego 2012 r. oraz z dnia 5 marca 2012 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy jest częściowo uzasadniona.

Zgodnie z art. 316 § 1 kpc, sąd wydaje wyrok biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. "Stanem rzeczy" w rozumieniu art. 316 § 1 k.p.c. są zarówno przepisy prawa, na podstawie których ma być wydane rozstrzygnięcie, jak i okoliczności faktyczne sprawy.

Oznacza to, iż Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie wnioskodawcy od decyzji organu rentowego winien był uwzględnić okoliczność, iż wnioskodawca w toku procesu uiścił składki na ubezpieczenie społeczne, wykazane w zaskarżonej decyzji.

Fakt dokonania wpłat w świetle dowodów wpłaty przedłożonych przez wnioskodawcę nie budzi wątpliwości. Okoliczność, iż wpłaty zostały błędnie zaksięgowane wskutek błędu Banku, nie może wpływać negatywnie na sytuację wnioskodawcy, skoro na blankietach wpłaty określił on, jakiego okresu należność dotyczy. Zgodnie bowiem z treścią art. 62 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, znajdującego zastosowanie w sprawie z mocy art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania z różnych tytułów, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet podatku (składek), począwszy od zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności, chyba że podatnik wskaże, na poczet którego zobowiązania dokonuje wpłaty.

Częściowa realizacja objętego zaskarżoną decyzją zobowiązania wnioskodawcy z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy za miesiące lipiec i sierpień 2011 r. poprzez zapłatę należności głównej winna zatem zostać wzięta pod uwagę przez Sąd Okręgowy, bowiem uprawomocnienie się decyzji z dnia 4 kwietnia 2012 r. pozwoliłoby organowi rentowemu na egzekucję należności, które zostały już uiszczone.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. z dnia 7 listopada 2011 r. w ten sposób, że stwierdził brak zadłużenia wnioskodawcy w stosunku do pozwanego z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy za miesiące lipiec i sierpień 2011 r., a w części dotyczącej odsetek w ten sposób, że zasądził od wnioskodawcy na rzecz pozwanego odsetki od kwoty 840,76 zł od dnia 11 sierpnia 2011 r. do dnia 9 lutego 2012 r. i od kwoty 840,76 zł od dnia 11 września 2011 r. do dnia 5 marca 2012 r.

Orzeczenie o obowiązku zapłaty odsetek znajduje uzasadnienie w treści art. 53 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa w zw. z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż wnioskodawca winien od nieopłaconych w terminie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne opłacić odsetki.

Z tych względów dalej idąca apelacja wnioskodawcy podlegała oddaleniu na mocy art. 385 kpc.