Ustawa z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych

art. 1. więcej Art. 1. Ustawa określa zasady oraz tryb zawierania, ratyfikowania,
zatwierdzania, ogłaszania, wykonywania, wypowiadania i zmian zakresu
obowiązywania umów międzynarodowych.

art. 2. więcej Art. 2. W rozumieniu niniejszej ustawy:
1) umowa międzynarodowa oznacza porozumienie między Rzecząpospolitą
Polską a innym podmiotem lub podmiotami prawa międzynarodowego,
regulowane przez prawo międzynarodowe, niezależnie od tego, czy jest ujęte
w jednym dokumencie czy w większej liczbie dokumentów, bez względu na
jego nazwę oraz bez względu na to, czy jest zawierane w imieniu państwa,
rządu czy ministra kierującego działem administracji rządowej właściwego do
spraw, których dotyczy umowa międzynarodowa;
2) zawieranie umowy międzynarodowej obejmuje: rozpoczęcie i prowadzenie
negocjacji, przyjęcie tekstu umowy, wyrażenie zgody na podpisanie umowy
oraz podpisanie umowy, jeżeli jego skutkiem nie jest związanie Rzeczypospolitej Polskiej umową międzynarodową;
3) związanie umową międzynarodową obejmuje wszelkie czynności
przewidziane w prawie międzynarodowym, a w szczególności w Konwencji
wiedeńskiej o prawie traktatów, sporządzonej w Wiedniu dnia 23 maja 1969
r. (Dz. U. z 1990 r. poz. 439), w wyniku których Rzeczpospolita Polska staje
się stroną tej umowy.

art. 3. więcej Art. 3. Z zastrzeżeniem przepisów ustawy, czynności w stosunkach
międzynarodowych dotyczących zawierania umów międzynarodowych, związania
Rzeczypospolitej Polskiej takimi umowami oraz obowiązywania i wypowiadania
umów międzynarodowych dokonuje minister właściwy do spraw zagranicznych.

art. 4. więcej Art. 4. Przepisy niniejszej ustawy odnoszące się do ministra stosuje się
odpowiednio do kierownika centralnego organu administracji rządowej.

Art. 4a. Przepisów niniejszej ustawy nie stosuje się do umów
zawieranych między Rzecząpospolitą Polską a innym podmiotem lub
podmiotami prawa międzynarodowego dotyczących:
1) poręczenia i gwarancji;
2) zamówień publicznych w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa.

art. 5. więcej Art. 5. 1. Minister kierujący działem administracji rządowej właściwy do
spraw, których dotyczy umowa międzynarodowa, po uzgodnieniu projektu umowy
i instrukcji negocjacyjnej z ministrem właściwym do spraw zagranicznych oraz z
innymi zainteresowanymi ministrami, składa Prezesowi Rady Ministrów wniosek
o udzielenie zgody na rozpoczęcie negocjacji umowy międzynarodowej.
2. Prezes Rady Ministrów wyznacza organ właściwy do prowadzenia
negocjacji oraz określa zakres jego upoważnienia.

art. 6. więcej Art. 6. 1. Organ właściwy do prowadzenia negocjacji składa Radzie
Ministrów, po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw zagranicznych oraz
innymi właściwymi ministrami, wniosek o udzielenie zgody na podpisanie umowy
międzynarodowej i proponuje, w uzasadnionych przypadkach, treść zastrzeżeń
strony polskiej do umowy wielostronnej.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, określa tryb związania umową
międzynarodową Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Rada Ministrów, w drodze uchwały, udziela zgody na podpisanie umowy
międzynarodowej.
4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do umów międzynarodowych
niepodpisywanych, o których mowa w art. 13 ust. 1.

art. 7. więcej Art. 7. Rada Ministrów, na wniosek organu właściwego do prowadzenia
negocjacji, podejmuje uchwałę w sprawie sprzeciwu wobec zastrzeżenia innej
umawiającej się strony złożonego do umowy wielostronnej.

art. 8. więcej Art. 8. Rada Ministrów, mając na uwadze specyfikę stosunków
międzynarodowych, określi, w drodze rozporządzenia, tryb opracowania projektu
umowy międzynarodowej i instrukcji negocjacyjnej, uwzględniając przypadki, w
których organ właściwy do prowadzenia negocjacji może je prowadzić bez projektu
umowy międzynarodowej lub pisemnej instrukcji negocjacyjnej, oraz określi
wzory wniosków, o których mowa w art. 5–7. Rozporządzenie określi w
szczególności sposób uzasadniania projektów umów międzynarodowych.

art. 9. więcej Art. 9. W przypadku gdy jest wymagane pełnomocnictwo do prowadzenia
negocjacji oraz przyjęcia tekstu umowy międzynarodowej, pełnomocnictwa
udziela minister właściwy do spraw zagranicznych na wniosek organu właściwego
do prowadzenia negocjacji.

art. 10. więcej Art. 10. W przypadku gdy jest wymagane pełnomocnictwo do podpisania
umowy międzynarodowej, pełnomocnictwa udziela Prezes Rady Ministrów na
wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych.

art. 11. więcej Art. 11. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzory i terminy
składania wniosków w sprawach, o których mowa w art. 9 i 10.

art. 12. więcej Art. 12. 1. Związanie Rzeczypospolitej Polskiej umową międzynarodową
wymaga zgody wyrażonej w drodze ratyfikacji lub przez zatwierdzenie.
2. Ratyfikacji podlegają umowy międzynarodowe, o których mowa w art. 89
ust. 1 i art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, oraz inne umowy
międzynarodowe, które przewidują wymóg ratyfikacji albo ją dopuszczają,
a szczególne okoliczności to uzasadniają.
2a. Ratyfikacji podlegają akty prawne Unii Europejskiej, o których mowa w
art. 48 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej oraz w art. 25, art. 218 ust. 8 akapit drugi
zdanie drugie, art. 223 ust. 1, art. 262 lub art. 311 akapit trzeci Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
3. Umowa międzynarodowa, która nie podlega ratyfikacji, wymaga
zatwierdzenia przez Radę Ministrów.

art. 13. więcej Art. 13. 1. Związanie Rzeczypospolitej Polskiej umową międzynarodową
może nastąpić również w drodze podpisania, wymiany not lub w inny sposób
dopuszczony przez prawo międzynarodowe. W takim przypadku zatwierdzenie
w rozumieniu art. 12 ust. 3 jest dokonywane przez udzielenie zgody, o której mowa w art. 6.
2. Związanie Rzeczypospolitej Polskiej umową międzynarodową, w sposób
określony w ust. 1, może nastąpić w szczególności, gdy:
1) ustawa upoważnia do zawarcia umowy międzynarodowej w ten sposób, a
zawarta umowa międzynarodowa nie narusza przepisów ustawy
upoważniającej, lub
2) umowa międzynarodowa ma charakter wykonawczy w stosunku do
obowiązującej umowy międzynarodowej i nie wypełnia przesłanek
określonych w art. 89 ust. 1 lub art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, lub
3) celem umowy międzynarodowej jest zmiana obowiązującej umowy, w tym
załącznika do niej, a zmiana umowy międzynarodowej lub załącznika nie
wypełnia przesłanek określonych w art. 89 ust. 1 lub art. 90 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej, lub
4) wymagają tego inne szczególne okoliczności, a umowa międzynarodowa nie
wypełnia przesłanek określonych w art. 89 ust. 1 lub art. 90 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej.

art. 14. więcej Art. 14. 1. Organ właściwy do prowadzenia negocjacji lub minister kierujący
działem administracji rządowej właściwy do spraw, których dotyczy umowa
międzynarodowa, po uzgodnieniu z zainteresowanymi ministrami, składa Radzie
Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw zagranicznych,
wniosek o ratyfikację lub zatwierdzenie umowy międzynarodowej.
2. Minister kierujący działem administracji rządowej właściwy do spraw,
których dotyczy akt prawny Unii Europejskiej, o którym mowa w art. 12 ust. 2a, po
uzgodnieniu z zainteresowanymi ministrami, składa Radzie Ministrów, za
pośrednictwem ministra właściwego do spraw zagranicznych, wniosek o
ratyfikację tego aktu prawnego.

art. 15. więcej Art. 15. 1. Rada Ministrów podejmuje uchwałę o przedłożeniu umowy
międzynarodowej Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji lub o jej
zatwierdzeniu.
2. Minister właściwy do spraw zagranicznych przedkłada Prezydentowi
Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji umowę międzynarodową wraz z
uzasadnieniem oraz projektem dokumentu ratyfikacyjnego.
3. Przedłożenie umowy międzynarodowej Prezydentowi Rzeczypospolitej
Polskiej do ratyfikacji jest dokonywane po uzyskaniu zgody, o której mowa w art.
89 ust. 1 i art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, lub po zawiadomieniu
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z art. 89 ust. 2 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej.
4. W przypadku wyrażenia przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej negatywnej
opinii, w terminie 30 dni od dnia zawiadomienia, co do zasadności wyboru trybu
ratyfikacji umowy międzynarodowej, o którym mowa w art. 89 ust. 2 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej, Rada Ministrów zajmuje ponowne stanowisko w tej sprawie.
5. Do uchwały o przedłożeniu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do
ratyfikacji aktu prawnego Unii Europejskiej, o którym mowa w art. 12 ust. 2a,
stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1–4.

art. 16. więcej Art. 16. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzory wniosków,
o których mowa w art. 14, oraz rodzaje dokumentów, które przygotowuje i dołącza
do tych wniosków minister właściwy do spraw zagranicznych, uwzględniając w szczególności, aby wnioski zawierały proponowany tekst zastrzeżeń lub deklaracji interpretacyjnych formułowanych przez Rzeczpospolitą Polską lub sprzeciwów Rzeczypospolitej Polskiej wobec zastrzeżeń innych umawiających się stron.

art. 17. więcej Art. 17. Przepisy niniejszej ustawy dotyczące ratyfikacji lub zatwierdzenia
umowy międzynarodowej stosuje się odpowiednio do przystąpienia do takiej
umowy.

art. 18. więcej Art. 18. 1. Ratyfikowana umowa międzynarodowa wraz z dotyczącymi jej
oświadczeniami rządowymi oraz umowa międzynarodowa, o której mowa w art.
13 ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 i 3, o ile stanowi umowę wykonawczą w stosunku do
ratyfikowanej umowy międzynarodowej lub zmienia ratyfikowaną umowę
międzynarodową, jest ogłaszana niezwłocznie wraz z dotyczącymi jej
oświadczeniami rządowymi, a w przypadku konieczności dokonania tłumaczenia –
również z tekstem tego tłumaczenia na język polski, w Dzienniku Ustaw
Rzeczypospolitej Polskiej, zwanym dalej „Dziennikiem Ustaw”.
2. Ogłoszenie innej niż ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie
umowy międzynarodowej, o której mowa w ust. 1, zarządza Prezydent
Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych.
3. Umowa międzynarodowa inna niż wymieniona w ust. 1 jest ogłaszana
niezwłocznie wraz z dotyczącymi jej oświadczeniami rządowymi, a w przypadku
konieczności dokonania tłumaczenia – również z tekstem tego tłumaczenia na
język polski, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor
Polski”, zwanym dalej „Monitorem Polskim”. Ogłoszenie zarządza Prezes Rady
Ministrów na wniosek ministra kierującego działem administracji rządowej
właściwego do spraw, których dotyczy ta umowa.
4. Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra kierującego działem
administracji rządowej właściwego do spraw, których dotyczy umowa
międzynarodowa, może w wyjątkowych przypadkach, ze względu na istotny interes państwa, w szczególności interes obronności, bezpieczeństwa państwa i obywateli,
odstąpić od obowiązku ogłoszenia tej umowy w Monitorze Polskim.
5. W uzasadnionych przypadkach, odpowiednio, Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej lub Prezes Rady Ministrów mogą odstąpić od ogłoszenia w Dzienniku
Ustaw lub Monitorze Polskim dołączonego do umowy międzynarodowej aneksu
lub załącznika, jeżeli zawierają one szczegółowe przepisy o charakterze
specjalistycznym, niezastrzeżone do regulacji ustawowej, dotyczące niewielkiej
liczby podmiotów i nieodnoszące się do praw obywateli. W takim przypadku
oświadczenie rządowe, ogłoszone wraz z umową międzynarodową w Dzienniku
Ustaw lub Monitorze Polskim, zawiera informację o miejscu udostępniania lub
publikacji tekstu aneksu lub załącznika.

Art. 18a. Umowa międzynarodowa wraz z dotyczącymi jej oświadczeniami
rządowymi, a w przypadku konieczności dokonania tłumaczenia – również
z tekstem tego tłumaczenia na język polski, jest ogłaszana w formie dokumentu
elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji
działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 700,
730, 848, 1590 i 2294), z tym że podstawą do ogłoszenia jest oryginał dokumentu
w postaci papierowej.

Art. 18b. Błędy w umowie międzynarodowej polegające na niezgodności
między wersjami językowymi, w których umowę sporządzono, błędy w
tłumaczeniu umowy międzynarodowej na język polski polegające na niezgodności
tłumaczenia z umową międzynarodową w języku obcym, w którym umowę
sporządzono, oraz błędy w oświadczeniu rządowym dotyczącym tej umowy
prostuje, w formie obwieszczenia, minister, który występował z wnioskiem
o ogłoszenie tej umowy w dzienniku urzędowym.

art. 19. więcej Art. 19. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
zasady ogłaszania i przechowywania umów międzynarodowych, mając w
szczególności na uwadze udostępnienie umowy międzynarodowej w języku
polskim oraz w jednym z języków, w których został sporządzony tekst autentyczny.

art. 20. więcej Art. 20. 1. Minister kierujący działem administracji rządowej właściwy do
spraw, których dotyczy umowa międzynarodowa, jest odpowiedzialny za
wykonywanie obowiązków i korzystanie z praw wynikających dla Rzeczypospolitej Polskiej z tej umowy.
2. Minister, o którym mowa w ust. 1, zawiadamia ministra właściwego do
spraw zagranicznych o przypadkach niewykonywania lub nieprawidłowego
wykonywania umowy międzynarodowej.

art. 21. więcej Art. 21. W przypadku powstania sporu ze stroną lub stronami umowy
międzynarodowej, o poddaniu sporu sądowi, arbitrażowi lub koncyliacji decyduje
Rada Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw, których dotyczy ta
umowa, uzgodniony z ministrem właściwym do spraw zagranicznych.

art. 22. więcej Art. 22. 1. Utrata mocy obowiązującej umowy międzynarodowej w stosunku
do Rzeczypospolitej Polskiej następuje w sposób przewidziany w umowie
międzynarodowej, w szczególności na skutek jej wypowiedzenia przez
Rzeczpospolitą Polską, albo w inny sposób dopuszczony przez prawo międzynarodowe.
2. Do wypowiedzenia umowy międzynarodowej przez Rzeczpospolitą Polską
stosuje się odpowiednio przepisy art. 14 i art. 15 ust. 1 i 2.
3. Przedłożenie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do wypowiedzenia
umowy międzynarodowej ratyfikowanej za zgodą, o której mowa w art. 89 ust. 1
i art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jest dokonywane po uzyskaniu
zgody wyrażonej w ustawie, z zastrzeżeniem art. 22a.
4. Oświadczenie rządowe o utracie mocy obowiązującej umowy
międzynarodowej ogłasza się w trybie, w jakim została ogłoszona umowa międzynarodowa.

Art. 22a. 1. Do wystąpienia z Unii Europejskiej stosuje się odpowiednio
przepisy art. 14 i art. 15 ust. 1 i 2.
2. Przedłożenie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej projektu decyzji o
wystąpieniu z Unii Europejskiej jest dokonywane po uzyskaniu zgody wyrażonej w ustawie.
3. Decyzję o wystąpieniu z Unii Europejskiej ogłasza się w Dzienniku Ustaw.
4. Prezes Rady Ministrów notyfikuje Radzie Europejskiej decyzję o
wystąpieniu z Unii Europejskiej.
5. Zgodę na przedłużenie okresu, o którym mowa w art. 50 ust. 3 Traktatu o
Unii Europejskiej, wyraża Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Rady Ministrów.
6. Przedłożenie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosku
dotyczącego przedłużenia okresu, o którym mowa w art. 50 ust. 3 Traktatu o Unii
Europejskiej, jest dokonywane po uzyskaniu zgody wyrażonej w ustawie.

art. 23. więcej Art. 23. Minister kierujący działem administracji rządowej właściwy do
spraw, których dotyczy umowa międzynarodowa, po uzgodnieniu z
zainteresowanymi ministrami, składa Radzie Ministrów, za pośrednictwem
ministra właściwego do spraw zagranicznych, wniosek o:
1) przedłużenie obowiązywania umowy międzynarodowej, która nie zawiera
klauzuli o automatycznym przedłużeniu mocy obowiązującej;
2) zmianę, która nie polega na zawarciu nowej umowy międzynarodowej, w tym
wycofanie zastrzeżenia zgłoszonego przez Rzeczpospolitą Polską;
3) zawieszenie lub przywrócenie stosowania umowy międzynarodowej.

art. 24. więcej Art. 24. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku o
wypowiedzenie umowy międzynarodowej oraz wzory wniosków, o których mowa
w art. 23, a także rodzaje dokumentów, które przygotowuje i dołącza do wniosku
minister właściwy do spraw zagranicznych. Rozporządzenie określi w
szczególności sposób uzasadniania wniosków.

art. 25. więcej Art. 25. 1. Decyzję w sprawie zmiany zakresu obowiązywania umowy
międzynarodowej, o której mowa w art. 23, podejmuje:
1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Rady Ministrów – w
przypadku ratyfikowanej umowy międzynarodowej;
2) Rada Ministrów – w przypadku innych umów międzynarodowych.
2. Zmiana zakresu obowiązywania umowy międzynarodowej dotycząca
umowy ratyfikowanej za zgodą, o której mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej, wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie.
3. Przedłożenie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosku
dotyczącego umowy, o której mowa w ust. 2, dokonywane jest po uzyskaniu zgody
wyrażonej w ustawie.
4. O dokonaniu czynności, o których mowa w ust. 1, dotyczących
ratyfikowanej umowy międzynarodowej Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
zawiadamia Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Oświadczenie rządowe o zmianie zakresu obowiązywania umowy
międzynarodowej, o której mowa w art. 23, ogłasza się w trybie, w jakim została
ogłoszona umowa międzynarodowa.

art. 26. więcej Art. 26. Do czynności dotyczących umów międzynarodowych, które zostały
rozpoczęte, a niezakończone przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się
przepisy niniejszej ustawy.

art. 27. więcej Art. 27. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.